Πεπραγµένων Ιουλίου 2013

Transcript

1 126 Σ Υ Ν Ε Σ Μ Ο Σ Μ Ε Τ Α Λ Λ Ε Υ Τ Ι Κ Ω Ν Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ω Ν Βασ. Γεωργίου Β 10 & Ρηγίλλης, Αθήνα Τηλ: , Fax: , sme.gr Ενηµερωτική Έκθεση Πεπραγµένων Ιουλίου 2013

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Συνάντηση του Προέδρου του ΣΜΕ µε τον Υπουργό ΠΕΚΑ κ. Ι. Μανιάτη. Συµµετοχή του ΣΜΕ στο Μηχανισµό ιάγνωσης των Αναγκών των Επιχειρήσεων σε Επαγγέλµατα και εξιότητες του ΣΕΒ. Β. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Συµµετοχή ΣΜΕ στο 6 ο ιεθνές Συνέδριο για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη στη Μεταλλευτική Βιοµηχανία (SDIMI 2013). Επιστολή του Προέδρου του ΣΜΕ προς Υπουργό ιοικητικής Μεταρρρύθµισης και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης κ. Κ. Μητσοτάκη για τη Γεν. ν/ση Φυσικού Πλούτου του ΥΠΕΚΑ. Συνέντευξη τύπου του Προεδρείου του ΣΜΕ στα πλαίσια του 6 ου ιεθνούς Συνεδρίου SDIMI 2013 στη Μήλο. Γ. ΣΜΕ και ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Αναθεώρηση της οδηγίας 2011/92/EU για την εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων έργων ( ΕΙΑ ).. ΣΜΕ και ΜΜΕ ελτία Τύπου 2

3 Α. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Συνάντηση του Προέδρου του ΣΜΕ µε τον Υπουργό ΠΕΚΑ κ. Ι. Μανιάτη: Στη συνάντηση αυτή συζητήθηκαν όλα τα εκκρεµή θέµατα του κλάδου µε αίτηµα να προχωρήσει ταχύτερα στην διευθέτησή τους. Συζητήθηκαν µε τον κ. Υπουργό και οι προτάσεις του για εφαρµογή της Εθνικής Πολιτικής Αξιοποίησης των Ορυκτών Πρώτων Υλών µέσω ειδικής χωροταξικής παρέµβασης και λειτουργία του FORUM για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας. Το όργανο αυτό είναι ήδη θεσµοθετηµένο από το ΥΠΕΚΑ, µε σκοπό την επεξεργασία προτάσεων προς την πολιτική ηγεσία για την επίλυση προβληµάτων ανάπτυξης των ΟΠΥ και τη γνωµοδότηση επί κανονιστικών και διοικητικών θεµάτων. Ο ΣΜΕ,εκτός των άλλων, ενηµέρωσε τον κ. Υπουργό για τις θέσεις του επί του σχεδιασµού του ΥΠΕΚΑ για την επιβολή τελών στις ιδιωτικές µεταλλευτικές παραχωρήσεις, όπως και για την κλιµάκωση των µισθωµάτων στις αντίστοιχες δηµόσιες. Τέλος, πρόβαλε το αίτηµά του για την προώθηση προς ψήφιση νέου σύγχρονου λατοµικού νοµοσχεδίου µε τις απαραίτητες απλουστεύσεις και κωδικοποιήσεις και τη διευθέτηση εκκρεµοτήτων αδειοδότησης έργων του κλάδου. Συµµετοχή του ΣΜΕ στο Μηχανισµό ιάγνωσης των Αναγκών των Επιχειρήσεων σε Επαγγέλµατα και εξιότητες του ΣΕΒ: «Ο ΣΕΒ θεωρεί ότι η επένδυση στις δεξιότητες ανθρώπινου δυναµικού αποτελεί κρίσιµη παράµετρο, στο πλαίσιο της προσπάθειας για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο ΣΕΒ, στοχεύοντας στην κάλυψη διαπιστωµένης έλλειψης, αναπτύσσει Μηχανισµό ιάγνωσης των Αναγκών των Επιχειρήσεων σε Επαγγέλµατα και εξιότητες, που αναδεικνύει τις ανάγκες για δεξιότητες, σε 8 σηµαντικούς επιχειρηµατικούς τοµείς, ένας από τους οποίους είναι ο Τοµέας Μετάλλου. Ο Μηχανισµός αυτός, εκτιµά τις απαιτούµενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες για τα διαφαινόµενα ως κρίσιµα επαγγέλµατα του αύριο και διατυπώνει προτάσεις για την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναµικού του Τοµέα. Στην Ελλάδα, αλλά σε διεθνές επίπεδο, ο Τοµέας του Μετάλλου αποτελεί αναπόσπαστο τµήµα της οικονοµικής δραστηριότητας, εµφανίζοντας διασυνδέσεις µε άλλους τοµείς, (µηχανικές κατασκευές, οικοδοµικά και τεχνικά έργα, καταναλωτικά αγαθά, αεροναυπηγική, ναυπηγική, αυτοκινητοβιοµηχανία), αποτελώντας τον πρώτο κρίκο, στην αλυσίδα προστιθέµενης αξίας. Η διαδικασία ενοποίησης και αναδιάρθρωσης των ευρωπαϊκών βιοµηχανιών µετάλλου έχει προχωρήσει σηµαντικά και συνοδεύεται από αυξηµένη ολοκλήρωση στην παγκόσµια οικονοµία. Ταυτόχρονα, η οικονοµική ανάπτυξη πολλών αναδυόµενων οικονοµιών συνέβαλε στην αύξηση της παγκόσµιας ζήτησης και κατ επέκταση των τιµών των µετάλλων και των προϊόντων τους, ασκώντας µια άνευ προηγουµένου πίεση στον εφοδιασµό σε πρώτες ύλες και στις τιµές. Βασικά χαρακτηριστικά των βιοµηχανιών Μετάλλου αποτελούν η ένταση κεφαλαίου, δεδοµένου ότι απαιτούν επενδύσεις µεγάλης κλίµακας σε τεχνολογία και εξοπλισµό, µε εξαιρετικά µακρά διάρκεια χρήσης, η παρουσία εργαζοµένων υψηλής εξειδίκευσης, καθώς και, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις των βασικών µεταλλουργικών βιοµηχανιών, η υψηλή κατανάλωση ενέργειας. Το ενεργειακό κόστος αντιπροσωπεύει, συνήθως, ένα αρκετά µεγάλο ποσοστό στη διάρθρωση του κόστους παραγωγής, ενώ η υψηλή κατανάλωση ενέργειας είναι συνυφασµένη µε άµεσες και έµµεσες επιβαρύνσεις που 3

4 απορρέουν από τις πολιτικές της ΕΕ για τον περιορισµό των εκποµπών αερίων θερµοκηπίου. Τα χαρακτηριστικά αυτά, σε συνδυασµό µε το συνεχώς µεταβαλλόµενο διεθνές οικονοµικό και επιχειρηµατικό περιβάλλον, εκτιµάται ότι θα επηρεάσουν και τη σύνθεση του ανθρώπινου δυναµικού του Τοµέα Μετάλλου σε όρους επαγγελµάτων, δεξιοτήτων και γνώσεων που θα απαιτηθούν για να καλυφθούν οι µελλοντικές ανάγκες του. Η αναγνώριση των αναγκών σε ανθρώπινο δυναµικό στον Τοµέα Μετάλλου, αναφορικά µε το φάσµα των επαγγελµάτων, που καλούνται να στελεχώσουν επιχειρήσεις και οργανισµούς, στο χρονικό ορίζοντα µέχρι το 2020, και των απαιτήσεών τους σε γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, βασίζεται στην εκτίµηση της πορείας σηµαντικών προσδιοριστικών παραγόντων, που αναµένεται να επηρεάσουν την εξέλιξη του Τοµέα και κατ επέκταση τις ποιοτικές µεταβολές στην απασχόληση σε αυτόν. Οι παράγοντες αυτοί αναφέρονται στην ανάπτυξη µεγέθυνση της ελληνικής και της παγκόσµιας οικονοµίας, στο διεθνή και εγχώριο ανταγωνισµό στον Τοµέα, στις τιµές και τη διαθεσιµότητα της ενέργειας και των πρώτων υλών, στην τεχνολογία και την ικανότητα καινοτοµίας του Τοµέα, στο ρυθµιστικό πλαίσιο, σχετικά µε το περιβάλλον, στην ανακύκλωση προϊόντων µετάλλου, καθώς και στο µεταβαλλόµενο, σε διεθνές επίπεδο, επιχειρηµατικό περιβάλλον. Στο εκτιµώµενο ως επικρατέστερο σενάριο εξέλιξης του Τοµέα, έως το 2020, αναµένεται ότι οι ως άνω προσδιοριστικοί παράγοντες που αναφέρονται στο διεθνή / εγχώριο ανταγωνισµό και στις τιµές και τη διαθεσιµότητα της ενέργειας και των πρώτων υλών θα κινηθούν ανοδικά, ενώ οι υπόλοιποι εκτιµάται ότι θα παρουσιάσουν στασιµότητα. Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζονται οι αναµενόµενες επιπτώσεις, από την πορεία των προαναφερόµενων παραγόντων στη διαµόρφωση των αναγκών των επιχειρήσεων για συγκεκριµένα επαγγέλµατα. Σε αυτό το πλαίσιο αναδεικνύονται έντεκα (11) κρίσιµα επαγγέλµατα, τόσο από την άποψη των µελλοντικών ποιοτικών αναγκών των επιχειρήσεων όσο και από την άποψη των µεταβολών στις απαιτούµενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, τα οποία, κατά σειρά κατάταξης, σύµφωνα µε τη µεθοδολογία του Μηχανισµού, είναι τα ακόλουθα: 1. Εξειδικευµένο Στέλεχος Περιβαλλοντικής προστασίας Ανακύκλωσης Προϊόντων Μετάλλου 2. Μηχανικός Εκµετάλλευσης Μεταλλείων και Ορυκτών Πόρων 3. Μηχανικός Τεχνολογίας Μεταλλικών Υλικών 4. Τεχνίτης Κατασκευών Αλουµινίου 5. Γοµωτής 6. Χειριστής Μηχανηµάτων Έργου 7. Εφαρµοστής, Τεχνίτης Εφαρµοστής Μηχανηµάτων 8. Ηλεκτρολόγος - Ηλεκτρονικός Ειδικός Αυτοµατισµών 9. Συγκολλητής και Κόπτης Μετάλλων Ηλεκτροσυγκολλητής Οξυγονοκολλητής 10. Τεχνίτης Μεταλλικών Κατασκευών 11. Χειριστής Εργαλειοµηχανών Κοπής / Μορφοποίησης Μετάλλων Με βάση τα αποτελέσµατα του Μηχανισµού ιάγνωσης των Αναγκών των Επιχειρήσεων σε Επαγγέλµατα και εξιότητες, ο ΣΕΒ εγκαινιάζει µια νέα διαδικασία ιαβούλευσης µε τους κύριους εµπλεκόµενους σε θέµατα ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναµικού Πολιτεία, εκπαιδευτικά ιδρύµατα, κοινωνικοί φορείς, επιχειρήσεις-, µε στόχο την επιβεβαίωση των αποτελεσµάτων, την ανταλλαγή απόψεων και τη διαµόρφωση των τελικών προτάσεων για απαιτούµενες δράσεις τόσο σε επίπεδο επιχειρήσεων 4

5 (σχεδιασµός δράσεων ανάπτυξης ανθρώπινου δυναµικού, ενδοεπιχειρησιακή κατάρτιση κτλ) όσο και σε επίπεδο σχεδιασµού εκπαιδευτικής πολιτικής των φορέων τυπικής εκπαίδευσης και δια βίου µάθησης». (Κείµενο από τη σύνοψη της µπροσούρας του ΣΕΒ της σχετικής µε το θέµα). Ο ΣΜΕ και στελέχη εταιρειών µελών µετείχαν στο Μηχανικό ιάγνωσης εκφράζοντας τις απόψεις των µεταλλευτικών και µεταλλουργικών επιχειρήσεων. Τα επαγγέλµατα που αφορούσαν τον κλάδο µας και αναφέρονται προηγούµενα αναλύθηκαν, κατά τα πρότυπα των επαγγελµατικών περιγραµµάτων σε αντικείµενο εργασίας (αναλυτικός προσδιορισµός όλου του εργασιακού αντικειµένου) και σε απαιτούµενες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες προκειµένου να λειτουργήσουν στα πλαίσια των αναγκών της βιοµηχανίας. Β. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Συµµετοχή ΣΜΕ στο 6 ο ιεθνές Συνέδριο για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη στη Μεταλλευτική Βιοµηχανία (SDIMI 2013): Βασικός στόχος των συνεδρίων SDIMI είναι να βοηθήσουν την παγκόσµια µεταλλευτική βιοµηχανία να ενσωµατώσει τις αρχές της βιώσιµης ανάπτυξης. Το 6 ο συνέδριο επικεντρώθηκε τόσο σε τεχνικά θέµατα όσο και σε κοινωνικά και οικονοµικά θέµατα, µε στόχο να αναδειχθούν διαδικασίες και πεδία δραστηριοτήτων που να αντιπροσωπεύουν όλο το φάσµα των stakeholders της εξορυκτικής βιοµηχανίας και να αποτελέσουν οδηγό της εξορυκτικής κοινότητας για την υλοποίηση των αρχών της βιώσιµης ανάπτυξης. Το συνέδριο οργανώθηκε υπό την αιγίδα του ΥΠΕΚΑ, του ήµου Μήλου, του Συνδέσµου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, του Society of Mining-Metallurgy and Exploration και του Society of Mining Professors. Κεντρικοί οµιλητές του συνεδρίου ήταν η κα Μ. Σπηλιοπούλου από την DG Enterprise στις Βρυξέλλες, ο κ. Tony Hodge, πρόεδρος του ιεθνούς Συµβουλίου Μεταλλευτικής και Μετάλλων (ICMM), ο κ. Ε. Βιδάλης, πρόεδρος του Συµβουλίου Βιώσιµης Ανάπτυξης του ΣΕΒ και ο κ. Ε. Φαίδρος, πρόεδρος του ΣΜΕ. Στο συνέδριο SDIMI 2013 παρουσιάστηκαν πλέον των 115 επιστηµονικών εργασιών, µε δηλώσεις συµµετοχής από 30 χώρες. Στο συνέδριο παρουσιάστηκε και η εργασία των Π. Τζεφέρη /ντή ΥΠΕΚΑ, Κ. Κοµνίτσα, καθηγητή του τµήµατος Μηχ. Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης και Χ. Καβαλόπουλου, Γεν. /ντή ΣΜΕ, µε θέµα «Παραγωγικά δεδοµένα και δείκτες Βιώσιµης Ανάπτυξης για την Ελληνική Εξορυκτική Μεταλλουργική βιοµηχανία στην περίοδο , κριτική ανάλυση συµπεράσµατα». Η εργασία αυτή βασίστηκε στα στοιχεία του ΥΠΕΚΑ και του ΣΜΕ (παρουσίαση δεικτών βιώσιµης ανάπτυξης στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων). Παραθέτουµε την περίληψη της εργασίας: «Η Ελλάδα, είναι µία από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχει σηµαντικό ορυκτό πλούτο, αφού διαθέτει µεγάλη ποικιλία ορυκτών και µεταλλευµάτων µε µεγάλο βιοµηχανικό και οικονοµικό ενδιαφέρον. Για πρώτη φορά, η Εξορυκτική Βιοµηχανία µετά από αρκετά χρόνια θετικής οικονοµικής ανάπτυξης, που βασίστηκε στην αυξηµένη παραγωγή της, περνά σε φάση ύφεσης τόσο στην Παραγωγή όσο και στις Πωλήσεις, ύφεση που εντοπίζεται από το δεύτερο µισό του 2008 και µετά. Βασική αιτία της ύφεσης αυτής η εσωτερική αλλά και η διεθνής οικονοµική κρίση που είχε ως αποτέλεσµα την κατακόρυφη πτώση της ζήτησης πρώτων υλών σε βασικούς τοµείς όπως της χαλυβουργίας, της παραγωγής βιοµηχανικών προϊόντων της οικοδοµικής 5

6 και κατασκευαστικής δραστηριότητας. Παρόλ αυτά, στα χρόνια της οικονοµικής ύφεσης, οι προκλήσεις για βιώσιµη διαχείριση των ορυκτών πόρων, οι προκλήσεις για την ασφάλεια της εργασίας, για την περιβαλλοντική προστασία και την απόκτηση της κοινωνικής αποδοχής των εξορυκτικών έργων, όχι µόνο παραµένουν αλλά επιπρόσθετα αποτελούν τις πλέον επιτακτικές ανάγκες, επηρεάζοντας σε βάθος την ανάπτυξη της Εξορυκτικής Βιοµηχανίας, τον παραδοσιακό της χαρακτήρα ακόµη και την ίδια της την ύπαρξη. Το άρθρο αυτό, παρουσιάζει παραγωγικά στοιχεία για διάφορα ορυκτά - commodities που παρήχθησαν στη Ελλάδα την περίοδο Μέσω αυτών απεικονίζονται πλήρως οι τάσεις της κρίσης, και προσδιορίζονται ανάγλυφα οι διαφοροποιήσεις από έτος σε έτος της πορείας της Ελληνικής Μεταλλείας. Επίσης, για την ίδια περίοδο, απεικονίζεται η λειτουργία των εξορυκτικών επιχειρήσεων, µελών του Συνδέσµου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, στα πλαίσια της Βιώσιµης Ανάπτυξης µε 12 οµάδες κατάλληλων εικτών. Οι πληροφορίες αυτές δίνονται από το Σύνδεσµο Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ). Με βάση αυτά τα δεδοµένα, εντοπίζονται θετικά και αρνητικά στοιχεία όπως και δυνατότητες βελτίωσης της λειτουργίας των εξορυκτικών επιχειρήσεων. Τα αποτελέσµατα και οι επιλογές για δράσεις ανά τοµέα, οι καλές πρακτικές (best practices) και πολιτικές, εξετάζονται, παρέχοντας ολιστική συγκριτική ανάλυση για την εκτίµηση της βιωσιµότητας και την αξιολόγηση του κλάδου της εκµετάλλευσης των πρώτων υλών». Ο Πρόεδρος του ΣΜΕ κ. Ε. Φαίδρος, στην κεντρική εισαγωγική οµιλία του στο Συνέδριο, µεταξύ άλλων τόνισε τα εξής: «Η Ελλάδα είναι µια από τις χώρες της ΕΕ που διαθέτει σηµαντικό ορυκτό πλούτο, τόσο σε ποιότητα, όσο και σε ποσότητα και ποικιλία ορυκτών και µεταλλευµάτων, µε µεγάλο βιοµηχανικό ενδιαφέρον και ποικιλία εφαρµογών. Το γεγονός αυτό σε συνδυασµό µε τις ανάγκες σε ΟΠΥ της ευρωπαϊκής αλλά και της διεθνούς κοινότητας, προσφέρει συγκριτικά πλεονεκτήµατα για την οικονοµία της χώρας. Ο ελληνικός εξορυκτικός κλάδος, αποτελεί σηµαντικό τοµέα της οικονοµικής δραστηριότητας της χώρας µας (συµµετοχή 3-5% στο ΑΕΠ αν συµπεριληφθεί και ο συσχετιζόµενος µεταποιητικός τοµέας) ο οποίος τροφοδοτεί µε πρώτες ύλες µια σειρά άλλων επίσης σηµαντικών κλάδων όπως η παραγωγή ενέργειας, η τσιµεντοβιοµηχανία, η οικοδοµική/κατασκευαστική βιοµηχανία, η βιοµηχανία µη σιδηρούχων µετάλλων (αλουµινίου, νικελίου κλπ), η βιοµηχανία ανοξείδωτου χάλυβα κ.α. Είναι παράδοξο αλλά εξαιρετικά ευχάριστο ότι το 2012, που ήταν το έτος κορύφωσης της κρίσης στη Ελλάδα το Υφυπουργείο που ασχολείται µε τις ΟΠΥ σε συνεργασία µε όλους τους συναρµόδιους φορείς και κυρίως το ΣΜΕ και το ΙΓΜΕΜ, διαµόρφωσε και εξήγγειλε την Εθνική Μεταλλευτική πολιτική της χώρας. Η Ελλάδα ήταν η τέταρτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαµόρφωσε Εθνική Πολιτική για τις ΟΠΥ σύµφωνα µε τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τις πρώτες ύλες RMI). Η Εθνική Μεταλλευτική Πολιτική επί των ορυκτών πρώτων υλών έλαβε υπ όψη της, εκτός από τα βασικά σηµεία της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τις πρώτες ύλες (R.M.I.) και τη σηµαντικότητα των διαφόρων ορυκτών πόρων της χώρας, δίνοντας ιδιαίτερη έµφαση στα υλικά που επηρεάζουν άµεσα την ελληνική οικονοµία και την περιφερειακή ανάπτυξη. Με αυτόν τον τρόπο η εθνική πολιτική για τους ορυκτούς πόρους έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει σε κατάλληλο σχεδιασµό για την εκµετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας, 6

7 κατά τα πρότυπα και άλλων ευρωπαϊκών και µη χωρών µε σηµαντικό ορυκτό πλούτο. Μακροπρόθεσµος στόχος της εθνικής πολιτικής αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας είναι η εξασφάλιση της οµαλής λειτουργίας και περαιτέρω ανάπτυξης ενός εγχώριου εξορυκτικού κλάδου ώστε να είναι υγιής και δυναµικός, να καλύπτει τις εγχώριες ανάγκες σε πρώτες ύλες, να είναι παγκόσµια ανταγωνιστικός µε δυνατότητες επίτευξης σηµαντικών εξαγωγών, να υποστηρίζει την εθνική και περιφερειακή ανάπτυξη, να εκµεταλλεύεται ορθολογικά τους διαθέσιµους φυσικούς πόρους, να περιορίζει το περιβαλλοντικό του αποτύπωµα και να διαθέτει την κοινωνική αποδοχή του έργου του. Ο ελληνικός εξορυκτικός κλάδος χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά δυναµική παρουσία σε διαχρονική βάση, στηριζόµενος στο ικανοποιητικό µέγεθος των βέβαιων και πιθανών εκµεταλλεύσιµων αποθεµάτων ορυκτών και µεταλλευµάτων της χώρας, στις υποδοµές και τα σηµαντικά υπάρχοντα εξορυκτικά έργα, στις αξιόλογες για ευρωπαϊκά δεδοµένα εµπειρίες και στην τεχνογνωσία εξορυκτικών διαδικασιών και µεθόδων εκµετάλλευσης, αλλά και στο υπάρχον εξειδικευµένο προσωπικό και τον χρησιµοποιούµενο εξελιγµένο εξοπλισµό στα ήδη λειτουργούντα έργα. Η αξιοποίηση του ορυκτού µας πλούτου, αποτελεί εθνική επιλογή, στα πλαίσια πάντοτε των αρχών της βιώσιµης ανάπτυξης αλλά και της νέας ευρωπαϊκής πολιτικής στο θέµα των Ο.Π.Υ., όπως αυτή οριοθετήθηκε σε γενικές γραµµές παραπάνω. Η απαίτηση για µια ισορροπηµένη προσέγγιση και σύνθεση οικονοµικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών παραµέτρων, για την διασφάλιση της βιώσιµης ανάπτυξης της κοινωνίας, προβάλλει πλέον ως απόλυτη αναγκαιότητα. Η δραστηριότητα της εξορυκτικής βιοµηχανίας είναι από τη φύση της άρρηκτα συνδεδεµένη µε την έννοια της βιώσιµης ανάπτυξης, καθώς αφ ενός εκµεταλλεύεται µη ανανεώσιµους φυσικούς πόρους και αφ ετέρου πρέπει να εξασφαλίζει την προµήθεια αναγκαίων για την κοινωνία υλικών, σε βάθος χρόνου, µε κατάλληλη διασφάλιση αποθεµάτων για την κάλυψη των σηµερινών και των µελλοντικών αναγκών της, αλλά και µε παράλληλες προσπάθειες ελαχιστοποίησης του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος της δραστηριότητάς της. Μία εθνική πολιτική αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου πρέπει να είναι συµβατή µε την στρατηγική της βιώσιµης ανάπτυξης που έχει υιοθετηθεί από την ΕΕ. Η πολιτική αυτή πρέπει να επικεντρώνεται στην αποτελεσµατικότερη αξιοποίηση των ορυκτών πόρων, στη βελτίωση της περιβαλλοντικής επίδοσης, στην ασφάλεια της λειτουργίας των ορυχείων και την πρόληψη των ατυχηµάτων, στην διαχείριση των αποβλήτων από την εξορυκτική βιοµηχανία και στην διαδικασία της ανακύκλωσης. Βασικό στοιχείο για την αποδοτική εφαρµογή µιας τέτοιας πολιτικής αποτελεί η αποδοχή της εξορυκτικής δραστηριότητας από τις τοπικές κοινωνίες,ως παράγοντα ισόρροπης ανάπτυξής τους. Αναλυτικότερα, οι κύριοι άξονες µιας ολοκληρωµένης πολιτικής για τις ΟΠΥ στο πλαίσιο της βιώσιµης ανάπτυξης είναι: Βελτίωση και διάχυση της γεωλογικής γνώσης. Εξασφάλιση της πρόσβασης στα κοιτάσµατα µε κατάλληλη πολιτική χωροταξικού σχεδιασµού Σύγχρονο θεσµικό πλαίσιο που θα προβλέπει σαφείς διαδικασίες αδειοδότησης οι οποίες θα υλοποιούνται σε εύλογο χρόνο, και 7

8 παράλληλα θα περιλαµβάνει δεσµεύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος. Λειτουργία αποτελεσµατικών µηχανισµών παρακολούθησης της εφαρµογής των περιβαλλοντικών όρων σε όλη τη διάρκεια ζωής της εκµετάλλευσης καθώς και κατά την περίοδο «µετά το κλείσιµο» Ορθολογική διαχείριση των υπαρχόντων αποθεµάτων αλλά και έρευνα και ανάπτυξη της τεχνολογίας µε στόχο αποδοτικότερους τρόπους εξόρυξης και επεξεργασίας. Έρευνα για ανακάλυψη νέων κοιτασµάτων ΟΠΥ, Χρήση εναλλακτικών υλικών προς υποκατάσταση υφισταµένων, ανάπτυξη νέων χρήσεων στα ήδη γνωστά προϊόντα και τέλος ανακύκλωση. Εξασφάλιση συνθηκών ασφάλειας και υγείας στους χώρους εξορυκτικών εργασιών. Ορθολογική διαχείριση/αξιοποίηση των αποβλήτων. Προστασία περιβάλλοντος, αποκατάσταση και φροντίδα µετά την ολοκλήρωση των εξορυκτικών εργασιών («σχέδιο κλεισίµατος») Παρακολούθηση κι έλεγχος εφαρµογής της νοµοθεσίας Σήµερα λοιπόν είµαστε στο στάδιο υλοποίησης της Εθνικής Πολιτικής για τις ΟΠΥ. Αυτό απαιτεί πολλή δουλειά και κυρίως πολιτική βούληση, γιατί εάν δεν υπάρχει πολιτική βούληση, η Εθνική Πολιτική θα µείνει στα χαρτιά. Η τοποθέτηση στον πρόσφατο ανασχηµατισµό της κυβέρνησης του Καθηγητή Ι. Μανιάτη, ως Υπουργού Περιβάλλοντος, αρµόδιου και για τον ορυκτό πλούτο της χώρας, µας δίνει ελπίδα ότι θα υπάρχει η πολιτική βούληση για την εφαρµογή της Εθνικής Μεταλλευτικής Πολιτικής. Αυτό, διότι ο κ. Μανιάτης, ως Υφυπουργός στο ίδιο Υπουργείο, ήταν αυτός που το 2012 προχώρησε στην επίσηµη διατύπωση της Εθνικής Πολιτικής για τους ορυκτούς πόρους. Στο πλαίσιο της εφαρµογής της Εθνικής Πολιτικής για τους ορυκτούς πόρους, θετική εξέλιξη για τον κλάδο µας, είναι ο νόµος για την περιβαλλοντολογική αδειοδότηση. Για να λειτουργήσει όµως ο συγκεκριµένος νόµος, απαιτείται ένα πλήθος Υπουργικών Αποφάσεων, που καθυστερούν δυστυχώς. Επίσης, πρόσφατα αποκτήσαµε νέο Κανονισµό Μεταλλευτικών και Λατοµικών Εργασιών που αφορά στην υγιεινή και ασφάλεια εργασίας και στην εκσυγχρονισµένη λειτουργία των εξορυκτικών εργοταξίων. Σε εξέλιξη βρίσκεται και ο Περιφερειακός Χωροταξικός Σχεδιασµός, που θα αντιµετωπίσει χωροταξικά και τη ανάπτυξη των ορυκτών πρώτων υλών. Τελειώνοντας, θα ήθελα να τονίσω τη σπουδαιότητα για τον κλάδων µας των νέων µεταλλευτικών επενδύσεων στη Χαλκιδική και στη Θράκη για την εξόρυξη πολυµεταλλευµάτων που περιέχουν εκµεταλλεύσιµες ποσότητες χρυσού και άλλων µετάλλων. Παρά τα εµπόδια, πιστεύω ότι και οι τρεις επενδύσεις µεταλλείων χρυσού θα προχωρήσουν και θα συµβάλλουν στη βιώσιµη ανάπτυξη της χώρας. Η ανάπτυξη άλλωστε είναι και το κυρίως ζητούµενο σήµερα σε µια Ελλάδα µε ανεργία της τάξης 23% όπου το απειλούµενο είδος είναι ο Έλλην πολίτης, όπως ευφυέστατα απάντησε ένας µαθητής γυµνασίου της Νισύρου στον εκπαιδευτή ενός σεµιναρίου βιοποικιλότητας στο ερώτηµα «Ποιό είδος χρειάζεται προστασία στη Νίσυρο». Επιστολή του Προέδρου του ΣΜΕ προς Υπουργό ιοικητικής Μεταρρρύθµισης και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης κ. Κ. Μητσοτάκη για τη Γεν. ν/ση Φυσικού Πλούτου του ΥΠΕΚΑ: 8

9 Στην επιστολή του ο Πρόεδρος του ΣΜΕ εκφράζει την αντίρρηση του κλάδου για το προτεινόµενο Σχέδιο Αναδιάρθρωσης υπηρεσιών του ΥΠΕΚΑ µε το οποίο διαλύεται η Γενική ν/ση Φυσικού Πλούτου και οι επιµέρους διευθύνσεις τους συγχωνεύονται σε µία. Εκτός των άλλων, τονίζεται ότι: «Αν λείψει η Γενική ν/ση Φυσικού Πλούτου, υποβαθµιζόµενη µάλιστα σε µία απλή διεύθυνση του Υπουργείου και µε δεδοµένη τη δυσλειτουργία σε θέµατα εκµετάλλευσης ΟΠΥ των περιφερειακών υπηρεσιών, θα προκύψει χάος στην επίλυση των προβληµάτων και τη διευθέτηση των εµπλοκών ανάπτυξης του κλάδου. Σηµειώνουµε επίσης ότι στη Γενική ν/ση Φυσικού Πλούτου ανήκουν µέχρι σήµερα οι επιθεωρήσεις µεταλλείων που αποτελούν κυρίαρχο ελεγκτικό µηχανισµό των εξορυκτικών δραστηριοτήτων. Στο νέο προτεινόµενο σχεδιασµό του ΥΠΕΚΑ και µε δεδοµένη τη διάλυση της Γενικής ν/σης Φυσικού Πλούτου, οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων, µετά από 150 χρόνια αυτοδύναµης λειτουργίας, συγχωνεύονται µε τις επιθεωρήσεις περιβάλλοντος. Αυτό το θεωρούµε ιδιαίτερα υποβαθµιστικό για τον κλάδο και µοναδικό για χώρα της Ε.Ε µε σηµαντική εξορυκτική δραστηριότητα». Συνέντευξη τύπου του Προεδρείου του ΣΜΕ στα πλαίσια του 6 ου ιεθνούς Συνεδρίου SDIMI 2013 στη Μήλο: Η συνέντευξη τύπου δόθηκε από το Προεδρείο του Συνδέσµου σε οικονοµικούς συντάκτες επιλεγµένων εφηµερίδων. Τα κυριότερα σηµεία ήταν: - Αποτελεί βασικό θέµα για την ανάπτυξη του ορυκτού πλούτου της χώρας µας, ως κοινωνία και ως πολιτική ηγεσία, να αποκτήσουµε σωστή άποψη και εικόνα για τον ορυκτό µας πλούτο κατανοώντας τι είναι ορυκτός πλούτος. Πρέπει να γίνει σαφές σε όλους, και σε αυτούς που στηρίζουν την αξιοποίηση των ορυκτών πόρων και σε αυτούς που τον πολεµούν, ότι η αξία των ΟΠΥ δεν πάει στις τσέπες αυτού που τους αξιοποιεί. Από στατιστικές φαίνεται ότι τουλάχιστον το 30 % της αξίας των ορυκτών πόρων µιας χώρας επιστρέφει έµµεσα στο κράτος, ενώ η υπόλοιπη αξία µοιράζεται στα διάφορα έξοδα και κυρίως στους µισθούς των εργαζοµένων, στην ενέργεια κτλ. Αυτό που µένει στο τέλος ως κέρδος της επιχείρησης φορολογείται µέχρι στιγµής στη χώρα µας µε πολύ µεγαλύτερους συντελεστές από πολλές ανταγωνιστικές χώρες. Από τους ισολογισµούς των επιχειρήσεων που ειδικεύονται στους ορυκτούς πόρους της χώρας µας, µπορεί ο καθένας, που έχει στοιχειώδη γνώση στα οικονοµικά, να καταλάβει πόσα ψέµατα λέγονται στον ελληνικό λαό». - Ένα χρόνο µετά την εξαγγελία της Εθνικής Πολιτικής Αξιοποίησης των Ορυκτών Πρώτων (Ε.Π.), δεν έχουν γίνει πολλά πράγµατα για την υλοποίησή της. Θετικό βήµα η ψήφιση νέου νόµου ( 4014/ 2011) περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων ο οποίος βελτίωνε σηµαντικά το τεράστιο αυτό θέµα. Όµως, κλασικό δείγµα λειτουργίας της ηµόσιας ιοίκησης, χρειάζεται ακόµη πολλές και εξειδικευτικές υπουργικές αποφάσεις για την πλήρη εφαρµογή του, που δυστυχώς καθυστερούν απίστευτα πολύ. Πιστεύουµε ότι η πλήρης εφαρµογή της (Ε.Π) απαιτεί πολιτική βούληση και ιδιαίτερη προσπάθεια από τον αρµόδιο υπουργό. Μετά τον τελευταίο ανασχηµατισµό, νέος υπουργός ΠΕΚΑ έγινε ο κ. Μανιάτης που επί της υφυπουργίας του στο ΥΠΕΚΑ, διαµορφώθηκε και ανακοινώθηκε η Ε.Π. Άρα πιστεύουµε ότι υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για να προχωρήσει η προσπάθεια υλοποίησης της Ε.Π. Στην προσπάθεια αυτή, πρέπει να συνεργαστούν όλα τα συναρµόδια υπουργεία µε ενιαία αντίληψη για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας. 9

10 - Παρόλο που αποτελεί µέρος της Εθνικής Πολιτικής, αναφερόµαστε ειδικά στο χωροταξικό σχεδιασµό που απαιτείται για τη διασφάλιση της δυνατότητας πρόσβασης στα κοιτάσµατα της ΟΠΥ και της εκµετάλλευσής τους, επιλύοντας θέµατα ανταγωνισµού των χρήσεων γης. Ζητούµε από το νέο Υπουργό ΠΕΚΑ, τη δηµιουργία ειδικού χωροταξικού για τις ΟΠΥ, που θα διασφαλίζει τη βιώσιµη ανάπτυξη της οικονοµίας, της τοπικής κοινωνίας και του φυσικού περιβάλλοντος. - Χρόνιο αίτηµά µας αποτελεί η κωδικοποίηση, ο εκσυγχρονισµός, η απλοποίηση της λατοµικής, µεταλλευτικής νοµοθεσίας. Πρέπει να περιοριστεί το µεγάλο διοικητικό βάρος των εξορυκτικών επιχειρήσεων. Η κάθε υπηρεσία «έχει δικαίωµα» να ζητά ό,τι θέλει και όπως το θέλει, µε αποτέλεσµα να δηµιουργούνται αλληλοεπικαλυπτόµενες υποχρεώσεις ή απαιτήσεις ίδιων στοιχείων που ζητούνται από διαφορετικές υπηρεσίες. Συγκεκριµένα αναφέρουµε ότι υποβάλλονται σε κεντρικό επίπεδο, 60 διαφορετικές υποχρεώσεις στα πλαίσια αδειοδότησης και λειτουργίας των εξορυκτικών επιχειρήσεων και άλλες 40 σε επίπεδο εργοταξίων. Πρέπει να δοθεί προς ψήφιση το νέο λατοµικό νοµοσχέδιο που έχει πολλές φορές επικαιροποιηθεί σε συνεργασία και µε το ΣΜΕ. - Όσον αφορά την κοινωνική αποδοχή του έργου των εξορυκτικών επιχειρήσεων, έχουµε ζητήσει σε όλους τους τόνους από την αρµόδια πολιτική ηγεσία να εφαρµόσει και σε αυτό αυτά που προβλέπει η (Ε.Π). Πρέπει δηλαδή να αναληφθεί από την πολιτεία ενηµερωτική εκστρατεία, µε σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού και την αντιστροφή του κακού κλίµατος που έχει διαµορφωθεί στη κοινωνία. Ζητούµε η πολιτεία να προβεί σε τίµιο και ειλικρινή διάλογο µε όλους τους ενδιαφερόµενους φορείς και προπάντων µε τις τοπικές κοινωνίες, για να ενηµερωθούν σε σχέση µε τα πραγµατικά οφέλη από την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, αξιοποίηση η οποία θα βασίζεται στις αρχές της βιώσιµης ανάπτυξης. Παράλληλα πρέπει να αυξηθεί η εµπιστοσύνη του κοινού απέναντι στους ελεγκτικούς µηχανισµούς της πολιτείας, µε ουσιαστική ενίσχυση του ρόλου της. εν µπορούµε να πιστέψουµε ότι η ανατροπή του αρνητικού κλίµατος µπορεί να γίνει απλά και µόνο µε αύξηση µισθωµάτων και επιβολή τελών επί µεταλλευτικών επιχειρήσεων, το µόνο που προσπαθεί τον τελευταίο καιρό να εφαρµόσει η πολιτεία. εν πρέπει να συνεχιστεί το φαινόµενο, η πολιτεία να δίνει στον ιδιώτη την άδεια εκµετάλλευσης, µετά από πολλά χρόνια πολύπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών και µετά να τον αφήνει στο έλεος των οργανωµένων ή µη, µειοψηφιών που ζητούν, για λόγους που µόνο αυτοί ξέρουν, την εξαφάνιση κάθε δραστηριότητας αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου της χώρας. - Σε ό,τι αφορά την επιβολή των νέων ανώτατων ορίων µισθωµάτων των δηµόσιων µεταλλείων, µε βάση το νόµο 4042/2012, ζητούµε από τη πολιτεία µε ανάλογη νοµοθετική ρύθµιση, να προβλέψει τρόπους και κριτήρια κλιµάκωσης των µισθωµάτων µέχρι του ανώτατου ορίου, διαφορετικά θα επιβάλλονται άκριτα τα ανώτατα µισθώµατα ( όπως ξεκίνησε να γίνεται από ). Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ, το τελευταίο διάστηµα, επεξεργάζεται σχέδιο και για την επιβολή τελών επί των ιδιωτικών οριστικών παραχωρήσεων. Ο ΣΜΕ έδωσε αναλυτικά στοιχεία για τις επιπτώσεις τέτοιων µέτρων στη βιωσιµότητα του κλάδου και την προσπάθεια που καταβάλλει για να αντιµετωπιστούν οι ιδιαίτερες δυσκολίες από το διεθνή ανταγωνισµό και τα εσωτερικά προβλήµατα που εµποδίζουν την ανάπτυξή του. Πιστεύουµε ότι το ΥΠΕΚΑ πρέπει να λάβει υπόψη του τη δυσχερή οικονοµική θέση των περισσότερων µεταλλευτικών επιχειρήσεων, από τις λίγες που έχουν µείνει ακόµη στο χώρο. Εµφανίζεται επίσης το ενδεχόµενο να 10

11 υπάρξουν και πρόσθετα βάρη από την επιβολή τελών επί αποθεµατικών, αργουσών και ανενεργών παραχωρήσεων όπως και επί των αδειών µεταλλευτικών ερευνών. Οι λιγοστές µεταλλευτικές επιχειρήσεις του κλάδου που ως επί το πλείστον, δεν παράγουν πολύτιµα µέταλλα, δεν µπορούν να δώσουν διέξοδο στα τεράστια εισπρακτικά προβλήµατα της πολιτείας. - Ζητούµε να µη διαλυθεί η παραγωγικότερη Γενική /νση του ΥΠΕΚΑ, η Γενική /νση Φυσικού Πλούτου, η οποία αποτελεί βασικό µοχλό ανάπτυξης της εξορυκτικής δραστηριότητας. εν είναι δυνατόν να µιλάµε για εφαρµογή της (Ε.Π) και αξιοποίηση του ορυκτού µας πλούτου και να διαλύουµε τη Γενική ιεύθυνση που αποτελεί κλειδί για την προώθηση και υλοποίηση των παραπάνω. Γ. ΣΜΕ και ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Αναθεώρηση της οδηγίας 2011/92/EU για την εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων έργων ( ΕΙΑ ): Όπως έχουµε αναφέρει σε προηγούµενη έκθεση, η αναθεώρηση της Environmental Impact Assessment Directive (EIA) από την Commission, εµφανίζεται σε πολλά θέµατα συνθετότερη και απαιτητικότερη της ισχύουσας οδηγίας. Η αναθεώρηση της Οδηγίας (EIA), κατά τη γνώµη µας, αποτελεί κλασικό παράδειγµα της αντιφατικότητας και του ανορθολογισµού σχεδίων και πολιτικών που διακρίνει την Ε.Ε. και τα όργανά της. Από τη µία πλευρά, γίνεται πολύς λόγος, ιδιαίτερα στη διαδικασία προσανατολισµού της Innovation Partnership για τη βέλτιστη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πρώτων υλών, να συµπεριληφθεί στο SIP (Strategic Implementation Plan) της σύµπραξης, στον µη τεχνικό πυλώνα, η προσπάθεια project βελτίωσης του ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου που αφορά τις ΟΠΥ. Από την άλλη, προτείνεται η αναθεώρηση της EIA, καθιστώντας την περιβαλλοντική αδειοδότηση ακόµη πιο προβληµατική και γραφειοκρατική από ό,τι ήταν. Ακόµη και στο αρχικό σχέδιο της οδηγίας της Commission, πριν περάσει σε διαβούλευση µε τα άλλα ευρωπαϊκά όργανα, αναφέρεται σε προσπάθεια «απλοποίησης των διαδικασιών», που φυσικά δεν επιτυγχάνεται. Στη συνέχεια, οι επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προτείνουν τροπολογίες, οι περισσότερες των οποίων κάνουν πολυπλοκότερη την όλη διαδικασία και τις απαιτήσεις για τη ΜΠΕ ιδιαίτερα σύνθετες, προβληµατικές έως και ανεδαφικές. Μέσα σε αυτά τα αντιφατικά πλαίσια, κινείται ο κλάδος µε τους συνδέσµους του, διαβουλευόµενος µε τα ευρωπαϊκά όργανα και προσπαθώντας να αναδείξει τα προβλήµατα που δηµιουργούνται βήµα-βήµα, φάση-φάση. Με βάση τις εξελίξεις και τον ήδη υπάρχοντα διάλογο, εµφανίζονται τα εξής κυρίαρχα θέµατα: - Κατ αρχάς από την Commission, τίθεται θέµα στην αναθεώρηση EIA η προκαταρκτική εκτίµηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων ή γενικότερα η διαδιακασία screening να καθίσταται υποχρεωτική για όλους. Σε αυτό υπάρχουν πολλές αντιδράσεις, ακόµη και από µέλη του Ευρωκοινοβουλίου - Προτείνεται από την Commission, ως υποχρεωτική η διαδικασία της διερεύνησης από τις αδειοδοτούσες αρχές εάν θα χρειαστεί ή όχι κατάθεση ΜΠΕ (scoping) και αυτό αµφισβητείται έντονα. Η Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου προτείνει η διαδικασία να είναι εθελοντική µε αίτηµα 11

12 του φορέα. Παρ όλα αυτά, οι προτάσεις της Επιτροπής διευρύνουν τη φάση αυτή για πολλά είδη έργων. - Προτείνεται η πλήρης εφαρµογή της EIA για τη µεταλλευτική έρευνα, κάτι που δεν ίσχυε πριν. Πιστεύεται ότι αυτό θα λειτουργήσει ως αντικίνητρο για την προώθηση της µεταλλευτικής έρευνας, ενάντια στους στόχους της RMI. Στη χώρα µας αυτό ήδη ισχύει αλλά, µε βάση τις νέες προδιαγραφές της EIA, έχουµε τη γνώµη ότι θα δυσκολέψει ακόµη περισσότερο τις αδειοδοτήσεις των γεωτρητικών ερευνών. - Στην κατάρτιση της ΜΠΕ προστίθενται νέες απαιτήσεις όπως και µη ξεκάθαρες νέες περιβαλλοντικές εκτιµήσεις φτάνοντας ακόµη και σε επικαλύψεις µε άλλες διασυνδεδεµένες µε την EIA κανονιστικές υποχρεώσεις. Προχωρώντας παραπέρα η Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου, µε τελείως αξεκαθάριστη διαδικασία ή χωρίς ακριβείς προσδιορισµούς, βάζει τα θέµα να δίνεται στις αδειοδοτούσες αρχές «το δικαίωµα» να ζητούν πρόσθετα µέτρα µείωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ή πρόσθετα µέτρα µετριασµού των επιπτώσεων. Αυτό που συνέχεια λέει ο κλάδος αλλά, περιέργως πώς, παραδέχεται και η Commission, η περιβαλλοντική αδειοδότηση πρέπει να έχει συνέπεια, να προσδιορίζεται επακριβώς, να έχει προβλέψιµες απαιτήσεις και να είναι αποδοτική σε θέµατα χρόνου και κόστους. Αυτά, µε τις προτάσεις που γίνονται, καταστρατηγούνται πλήρως. Συγκεκριµένα, τίθενται νέα δεδοµένα και ασαφείς υποχρεώσεις στις ΜΠΕ σχετικά µε εκτιµήσεις για το «υπέδαφος», για τη βιοποικιλότητα, την «οπτική επαφή» του έργου µε το ευρύτερο περιβάλλον, το συσχετισµό του έργου και των επιπτώσεών του στο ευρύτερο περιβάλλον, όπως και το συχσχετισµό του έργου µε την πολιτιστική κληρονοµιά» της περιοχής. Όλα αυτά, δύσκολα µπορεί να οδηγήσουν στον στόχο που έχει αποδεχθεί η Commission για τυποποίηση της ΜΠΕ και της Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης. Παρόλα αυτά ακόµη και το πώς τίθεται το θέµα της τυποποίησης, είναι τελείως αξεκαθάριστο. Η τυποποίηση δεν πρέπει να καταστρατηγεί και τη δυνατότητα εξέτασης κατά περίπτωση έργου, ανάλογα µε τις ιδιαιτερότητές του. - Ένα από τα χειρότερα τµήµατα της προτεινόµενης ΕΙΑ, είναι η υποχρέωση του φορέα στη ΜΠΕ, εκτός των εναλλακτικών λύσεων (που πρέπει οπωσδήποτε να τις εφεύρει), να περιέχει και σενάριο µηδενικής λύσης (baseline scenario), δηλαδή σενάριο «µη έργου» και περιγραφής της κατάστασης του περιβάλλοντος στην περίπτωση «µη έργου», σε σύγκριση µε αυτό του «έργου». Η Επιτροπή Περιβάλλοντος διαφοροποιεί σχετικώς την υποχρέωση, βάζοντας τον φορέα να προσεγγίσει την «πιθανή εξέλιξη της υφιστάµενης κατάστασης του περιβάλλοντος, χωρίς την εφαρµογή του έργου». Αυτά εκτός από την απροσδιοριστία, είναι και εν ολίγοις, παράλογα. Θα µπορούσε να χρησιµοποιηθεί το baseline scenario, ως στοιχείο περιγραφής του περιβάλλοντος πριν την εφαρµογή του έργου και ως χρησιµοποίηση της περιγραφής στην άρση του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος, µετά τη λήξη του έργου. - Ένα θέµα το οποίο προξένησε έντονη συζήτηση, ήταν επίσης η χρησιµοποίηση πιστοποιηµένων σχηµάτων στην κατάστρωση των ΜΠΕ, ξέχωρων από σχέση εργασίας µε το φορέα ενδιαφέροντος. Μετά από πολλές αντιδράσεις, αυτό πάρθηκε πίσω, αλλά µε προτάσεις και Επιτροπών του Ευρωκοινοβουλίου, µετατράπηκε σε απαίτηση κατάστρωσης και αξιολόγησης ΜΠΕ από «ανεξάρτητους» (independent) φορείς (χωρίς καµία σχέση µε τον ενδιαφερόµενο του έργου). Αυτό καταστρατηγεί την επαγγελµατική ευθύνη του καθ ύλην αρµόδιου µελετητή που απογράφει µία µελέτη, είτε έχει σχέση µε το φορέα του έργου,είτε όχι. 12

13 - Οι προτάσεις της Commission αλλά και οι προτάσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος, ενισχύουν την ευθύνη παρακολούθησης µετά το πέρας των εργασιών, δηµιουργώντας επικαλύψεις µε άλλες κανονιστικές, εξειδικευµένες υποχρεώσεις του κλάδου. - Στο νέο σχέδιο ΕΙΑ, αυξάνεται ο χρόνος εντός του οποίου οι αρχές υποχρεούνται σε έκδοση ΑΕΠΟ, δεν ξεκαθαρίζονται οι µεταβατικές διατάξεις σε σχέση µε έργα που θα είναι σε αδειοδότηση πριν την ηµεροµηνία πλήρους εφαρµογής της ΕΙΑ και τέλος δίνεται το δικαίωµα µονοµερώς στην Commmission, (χωρίς τη γνωστή διαδικασία τροποποιήσεων και αλλαγών που ακολουθείται σε οδηγίες), να αλλάξει τα περιεχόµενα των παραρτηµάτων (στα οποία περιγράφονται τα έργα, οι προδιαγραφές κτλ υποβολής ΜΠΕ), καταστρατηγώντας έτσι τις αρχές προβλεψιµότητας των απαιτήσεων των ΜΠΕ.. ΣΜΕ και ΜΜΕ Το µήνα αυτό, έτυχαν µεγάλης δηµοσιότητας δύο δελτία τύπου του ΣΜΕ, το ένα που αφορούσε στη συνέντευξη τύπου που δόθηκε από το προεδρείο του Συνδέσµου, στα πλαίσια του 6 ου ιεθνούς Συνεδρίου SDIMI στη Μήλο και το άλλο που αφορούσε στα προϊόντα εταιρειών- µελών του ΣΜΕ, πώς κινήθηκε η διεθνής και εσωτερική αγορά το 2012 και τι προβλέψεις έχει ο κλάδος για το