Πληθυσµιακός έλεγχος (screening) για την πρόληψη HPV- σχετιζόµενων καρκίνων. Ο ρόλος του γενικού οδοντιάτρου.

Transcript

1 Πληθυσµιακός έλεγχος (screening) για την πρόληψη HPV- σχετιζόµενων καρκίνων. Ο ρόλος του γενικού οδοντιάτρου. Κώστας Λουλουδιάδης Αναπλ.Καθηγητής Εργ. Προληπτικής Οδοντιατρικής

2 2 Ουδεµία σύγκρουση συµφερόντων

3 Προαγωγή στοµατικής υγείας 3

4 Τακτικός οδοντιατρικός επανέλεγχος. Προϋπόθεση προαγωγής στοµατικής υγείας περιοδική (κάθε 6-12 µήνες) συλλογή δεδοµένων γενικής και στοµατικής κατάστασης 4

5 Κύριες Ασθένειες της στοµατικής κοιλότητας Ø Τερηδόνα Ø Περιοδοντικές νόσοι Ø Καρκίνος στόµατος 5

6 Κύριοι παράγοντες κινδύνου καρκίνου της στοµατικής κοιλότητας Καπνός Αλκοόλ HPV (Gillison et al 2008, Heck et al 2010, Marur et al. 2010, Bui et al 2013) 6

7 Δεδοµένα που αφορούν την µόλυνση της στοµατικής κοιλότητας από τον HPV Συνηθέστερα σεξουαλικά µεταδιδόµενος. Η µόλυνση δεν παρουσιάζει συµπτώµατα. Παγκοσµίως περίπου 6 εκατ. άτοµα µολύνονται κάθε χρόνο (CDC). 7

8 Η συχνότητα στους άνδρες είναι 10.1% και στις γυναίκες 3.7% (Gillison et al 2012) Το 90-95% των µολύνσεων εξουδετερώνονται από το ανοσοποιητικό σύστηµα σε περίοδο ενός ή δύο ετών χωρίς να προκαλεί κάποιο πρόβληµα υγείας ( www. oralcancer. org/hpv). Μετά από µακροχρόνια µόλυνση ελάχιστα άτοµα θα εκδηλώσουν καρκινική εξαλλαγή [3 άτοµα σε (το ποσοστό αυξάνει 10% ετησίως) ( org/hpv). 8

9 40-80% των νέων διαγνωσµένων καρκίνων του στοµατοφάρυγγα κύρια στις ηλικίες ετών στις ΗΠΑ οφείλονται σε µόλυνση από τον HPV-16 (Marur et al 2010). Άτοµα µε µόλυνση από τον ιό έχουν 32Χ > κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στη βάση της γλώσσας και στον φάρυγγα (σε σχέση µε τους παραδοσιακούς παράγοντες κινδύνου: Ø καπνός 3X Ø αυξηµένη κατανάλωση αλκοόλ 2.5X (D Souza et al 2007, Ramqvist, Dalianis 2012) 9

10 Άτοµα ετών υψηλού κινδύνου Η αύξηση αυτή αποδίδεται σε αλλαγές της σεξουαλικής συµπεριφοράς. (Gillison 2007, Chaturvedi et al 2008, Heck et al 2010) 10

11 Σχέση στοµατικής υγείας και µόλυνση της στοµατικής κοιλότητας από τον HPV? 3439 άτοµα και των δύο φύλων ηλικίας ü άνδρας, λευκής φυλής? ü πτωχή στοµατική υγεία ü έντονη σεξουαλική δραστηριότητα üαυξηµένο αριθµό ερωτικών συντρόφων(>6) (9X) (D Souza et al 2009) 11 üιδιαίτερες σεξουαλικές προτιµήσεις (στοµατικός έρωτας) üµεγάλη ηµερησία κατανάλωση τσιγάρων Bui et al 2013

12 12

13 Πτωχή στοµατική υγεία ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου µόλυνσης (Mork et al 2001, Balaram et al 2002, Scully 2002, Guha et al 2007, Gillison 2007, Tezal et al 2007, Divaris et al 2010, Sifferlin et al 2013, Palmer et al 2013Shute 2013). 13

14 14

15 15

16 Ερώτηση Μπορεί ο γενικός οδοντίατρος να συµβάλλει στην ανίχνευση του ιού στη στοµατική κοιλότητα πριν από την εκδήλωση δυσάρεστων συµπτωµάτων? 16

17 Ερώτηση προς τους ασθενείς Θα µπορούσατε να συζητήσετε µε τον οδοντίατρο σας για την σεξουαλική σας ζωή? 17

18 Πρόδροµη ανίχνευση µόλυνσης ιδιαίτερης σηµασίας καθώς: στα πρώτα στάδια δεν προκαλεί κάποιο σύµπτωµα ή κλινική εικόνα µειώνει σηµαντικά µελλοντική δυσάρεστη, επώδυνη ή αδύνατη αποκατάσταση της υγείας 18

19 Υποψήφια άτοµα Σεξουαλικά ενεργά Ιστορικό οικογένειας µε καρκίνο στόµατος Παράγοντες κινδύνου καρκίνου στόµατος Ύποπτες αλλοιώσεις στη στοµατική κοιλότητα 19

20 Η διαδικασία 1. Ο ασθενής κάνει γαργαρισµούς µε διάλυµα φυσιολογικού ορού για Ο ασθενής αποπτύει σε ένα αποστειρωµένο χωνοειδές σωλήνα συλλογής. 3. Πωµατίζεται µε ασφάλεια ο σωλήνας συλλογής. 4. Αποστέλλεται στο ειδικό εργαστήριο. 5. Ο οδοντίατρος ενηµερώνεται ως προς το αποτέλεσµα και ενεργεία ανάλογα. 20

21 Η παρουσία του ιού στη στοµατική κοιλότητα δεν πρέπει να στιγµατίζει το άτοµο, καθώς η µόλυνση µπορεί να γίνει µέσω: Σιαλικής επαφής (βαθύ φιλί ή Γαλλικό φιλί?). Επιδερµικής επαφής (χειροφίληµα ή χειραψία?). Ερωτικής πράξης (στοµατικό έρωτα). 21 (D Souza, Fackhry et al 2007, D Souza, Kreimer et al 2007, Syrjanen 2010)

22 Ενηµέρωση µε διακριτικότητα και ευαισθησία Τα αποτελέσµατα αφορούν ΜΟΝΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΙΟΥ 22

23 Παράγοντες που συµβάλλουν στον καθορισµό του χρόνου επανελέγχου. Παράγοντες κινδύνου. Ιατρικό ιστορικό (θετικό τέστ) Απουσία ορατών βλαβών Αυξηµένος αριθµός ερωτικών συντρόφων Κάπνισµα Υψηλή κατανάλωση αλκοόλ Χαµηλό επίπεδο στοµατικής υγείας 6-12 µήνες Προστατευτικοί παράγοντες. Ιατρικό ιστορικό (αρνητικό τεστ) Σταθερή ερωτική σχέση Κάπνισµα όχι Μικρή κατανάλωση αλκοόλ Υψηλό επίπεδο στοµατικής υγείας 5 χρόνια 23

24 24

25 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και την υποµονή σας