Ο μικρόκοσμος του εδάφους συμβολή του στη γεωργία και παραγωγή τροφίμων

Transcript

1 Ο μικρόκοσμος του εδάφους συμβολή του στη γεωργία και παραγωγή τροφίμων Δρ. Αθανάσιος Γκέρτσης Καθηγητής - Επικεφαλής Τμήματος ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΓΡΟ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ [Agro-environmental Systems Management] Perrotis College Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης

2 Με τις ευχαριστίες μου στους διοργανωτές!

3 ..είμαστε ότι τρώμε (Ιπποκράτης )

4 ΕΔΑΦΟΣ Τριφασικό δυναμικό ζωντανό σύστημα! Έδαφος χωρίς ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ δεν υπάρχει! Χωρίς τα μικρόβια, όλο το οικοσύστημα θα καταρρεύσει!

5 ΕΔΑΦΟΣ Το τροφικό Δίκτυο του Εδάφους

6 Μικρόκοσμος του εδάφους Μικροβιολογία εδάφους ελάχιστη συμμετοχή στα προγράμματα σπουδών στις Γεωπονικές Επιστήμες στην Ελλάδα Μικροοργανισμοί εδαφών (επιβλαβείς ωφέλιμοι) Λίπανση εδαφών (χημική)... λίπανση εδαφών (με μικροοργανισμούς βιολογική) Λιγότερο από το 0.5% των εκτιμούμενων 2 έως 3 δις μικροβιακών ειδών, έχουν αναγνωρισθεί έως σήμερα.

7 Αειφορική διαχείριση ποιότητα τροφών αρχή της αγροδιατροφικής αλυσίδας είναι το έδαφος Μικροοργανισμοί εδάφους = εργοστάσια παράγωγης (δωρεάν!) λιπασμάτων..σε 1 Cubic inch =2,54 3 cm 3 = 16.4 cm 3 μπορεί να υπάρχουν 6 δις μικροοργανισμοί (=πληθυσμός ανθρώπων στη Γη!) και χιλιάδες είδη!

8 Τυπικές ποσότητες μικροοργανισμών εδάφους σε ένα υγιές οικοσύστημα Καλλιεργούμενα εδάφη Βοσκοτόπια Δάση Αριθμός μικροοργανισμών σε μια «κουταλιά» εδάφους ΒΑΚΤΗΡΙΑ 100 mil. -1 bil. 100 mil. -1 bil. 100 mil. -1 bil. ΜΥΚΗΤΕΣ Μερικά μέτρα (m) 10s 100 s m 2-65 miles (σε κωνοφόρα) ΠΡΩΤΟΖΩΑ 1000 s 1000 s 100,000 s ΝΗΜΑΤΩΔΕΙΣ s 100 s 100 s Οργανισμοί ανά τετραγωνικό πόδι (~0.11 m 2 ) ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ < ,000-25,000 Γαιοσκώληκες (0 σε κωνοφόρα δάση)

9 Αειφορική διαχείριση με την βοήθεια μικροοργανισμών εδάφους ΨΥΧΑΝΘΗ είδη φυτών Συμβιωτική Δέσμευση Ν 2 του αέρα (Ν 2 > 78% του αέρα) από βακτήρια και μετατροπή σε ΝΟ 3 και ΝΗ 4... μια από τις 3 πιο σημαντικές διεργασίες για τη ζωή, στον πλανήτη μας! ( μαζί με την ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗ & την ΑΝΑΠΝΟΗ) Οζίδια που σχηματίζονται στις ρίζες ψυχανθών που προσβλήθηκαν από βακτήρια του γένους Rhizobium.

10

11 Αειφορική διαχείριση με την βοήθεια μικροοργανισμών εδάφους ΨΥΧΑΝΘΗ.2016 ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΤΟΣ ΟΣΠΡΙΩΝ (Ιinternational Year of Pulses, IYP ) από FAO Τα όσπρια συμβάλλουν με ~ 3 Τg στη συνολική δέσμευση βιολογικού Ν (~ 21,5 Tg) Καλλιεργούμενη έκταση οσπρίων παγκοσμίως ~ 700 Mha

12 Εδώδιμοι μικροοργανισμοί εδάφους Εδώδιμα Εκτομυκοριζιακά μανιτάρια [Edible EctoMycorrhizal Mushrooms -EEMMs] > 1000 είδη ( τα περισσότερα ανεξερεύνητα ακόμη! Πολλά είδη έχουν θρεπτικές και φαρμακευτικές ιδιότητες. Πολλά είδη λειτουργούν ως βιοπροστατευτικά και αποτοξινωτικά εδάφους (προσρόφηση βαρέων μετάλλων).

13 Επεκτάσεις ριζικού συστήματος

14 Μυκόρριζες: αυξάνουν την πρόσληψη P από τις ρίζες των φυτών Ρίζα φυτού Υφές μυκ ητων Μυκόρριζα

15 Ectomycorrhizae Εκτομυκόρριζες (κυρίως σε δασικά είδη) Arbuscular Mycorrhizae (AM) Ενδο-μυκόρριζες (κυρίως σε καλλιεργούμενα φυτικά είδη)

16 Plant Growth-Promoting Rhizobacteria Ενισχύουν την αύξηση των φυτών Άμεσα & Έμμεσα.. Ν-δέσμευση παραγωγή χηλικής μορφής Fe σύνθεση φυτορμονών (PGPR) αύξηση προσρόφησης ανόργανων περιορισμός ασθενειών από παθογενή βακτήρια άλλες δραστηριότητες στοιχείων

17 Συμπεράσματα -Προτάσεις Η συμβολή των μικροοργανισμών του εδάφους στην γεωργία είναι πολύ σημαντική και δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς. νέο πεδίο δράσεων Έμφαση... στην «αξιοποίηση» των εδαφικών μικροοργανισμών στην «παραγωγικότητα των εδαφών» προώθηση της χρήσης τους σε όλα τα καλλιεργητικά συστήματα και σε άλλες χρήσεις τους που σχετίζονται με την παραγωγή τροφίμων και την «υγεία του εδάφους» και του ανθρώπου.

18 Ποιό είναι το μεγαλύτερο ( και γηραιότερο) είδος (οργανισμός) στον Πλανήτη Γη?

19 Παράξενο αλλά αληθινό! Ο μεγαλύτερος οργανισμός στη Γη είναι ένας ΜΥΚΗΤΑΣ! Armillaria bulbosa or Armillaria gallica

20 Ο μύκητας αυτό έγινε διεθνώς γνωστός στις αρχές του 1990, όταν μια ατομική αποικία του που υπήρχε ένα δάσος στο Michigan αναφέρθηκε ότι κάλυπτε μια έκταση 150 στρεμμάτων και ζύγιζε τουλάχιστον 9500 kg και είναι γενετικά σταθερός για ~ 1500 έτη! Είναι πλέον ένα τουριστικό υπερθέαμα στην ετήσια έκθεση στο φεστιβάλ του Crystal Falls.

21 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!