ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ IOYΛIOY 2014

Transcript

1 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ IOYΛIOY 2014 ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Βασιλέως Γεωργίου Β 10 και Ρηγίλλης, 10674, Αθήνα. Τηλ , Fax ,

2 Ενημερωτική Έκθεση Πεπραγμένων Iουλίου 2014 Αριθμός 139 Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων είναι το επαγγελματικό σωματείο των ελληνικών εξορυκτικών επιχειρήσεων από το 1924, με έδρα την Αθήνα. O Σύνδεσµος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, τη χρονιά που πέρασε, έδωσε ιδιαίτερο βάρος στην προβολή της Εθνικής Πολιτικής Αξιοποίησης των ΟΠΥ στην πολιτική ηγεσία του κυβερνητικού συνασπισµού, στην πολιτική ηγεσία των συναρµόδιων για τον κλάδο υπουργείων, στις διάφορες υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ και στους εκπροσώπους και τις υπηρεσίες της Αποκεντρωµένης ιοίκησης. Επίσης ασχολήθηκε ιδιαίτερα µε την επιβολή τελών επί των οριστικών παραχωρήσεων και την εφαρµογή του άρθρου 63 του Ν. 4042/2012 για τα Τα θέματα που απασχόλησαν το ΣΜΕ ήταν τα εξής: Α. ΔΣ Β. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Γ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Δ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Α. ΔΣ Συνεδρίαση ΔΣ Τα κυριότερα θέματα ήταν: ΚΥΑ καθορισμού τελών για μεταλλευτικές παραχωρήσεις ΦΕΚ 1800/1/7/2014 Νέοι περιορισμοί εκμετάλλευσης ΟΠΥ σε χορτολιβαδικές εκτάσεις Προετοιμασία εορτασμού 90 χρόνων ΣΜΕ Β. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΥΑ Δ8/Δ/Φ1/οικ /2714. :Καθορισμός τελών, καθώς και σχετικής λεπτομέρειας με αυτό, για ενεργές, αποθεματικές και αργούσες παραχωρήσες μεταλλείων και για άδειες μεταλλευτικών παραχωρήσεων Η τελική ΚΥΑ, όπως δημοσιεύτηκε, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις τελευταίες θέσεις του ΣΜΕ, που αποστείλαμε στον Υφυπουργό κ. Α. Παπαγεωργίου, πριν τη δημοσίευσή της. Για λόγους σύγκρισης με τη δημοσιευθείσα ΚΥΑ, παραθέτουμε τις θέσεις του ΣΜΕ παρακάτω: 1

3 µισθώµατα των δηµόσιων µεταλλευτικών χώρων. Ανέπτυξε έντονη συνεργασία µε την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ και τις υπηρεσίες του, προβάλλοντας τις θέσεις του για το νέο λατοµικό νοµοσχέδιο, την περιβαλλοντική αδειοδότηση και τις εξειδικευτικές αποφάσεις στα πλαίσια του Ν. 4014/2011, το σχέδιο νόµου για τα «ασικά οικοσυστήµατα, ορισµοί, µέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης» και την αναθεώρηση των Περιφερειακών Χωροταξικών Σχεδίων. Επίσης, σε συνεργασία µε τον Υπουργό κ. Χατζηδάκη ενέταξε τον κλάδο στο νέο αναπτυξιακό νόµο και µετείχε στην προσπάθεια του ΥΠΑΝ για τη µέτρηση των διοικητικών επιβαρύνσεων των εξορυκτικών δραστηριοτήτων µε σκοπό τη µείωση των διοικητικών βαρών σε 13 επιλεγµένους τοµείς. Η πρωτοβουλία αυτή του ΥΠΑΝ έγινε σε συνεργασία και µε τον ΟΟΣΑ. Όσον αφορά στην αδειοδότηση των εξορυκτικών έργων, µε πρωτοβουλία ΣΕΒ ΣΜΕ, το αντικείµενο 1. Σχέδιο ΚΥΑ «Καθορισμός τέλους για ενεργές, αποθεματικές και αργούσες παραχωρήσεις μεταλλείων και για άδειες μεταλλευτικών ερευνών» Α Ενεργές παραχωρήσεις Κατηγορία Ι. Μεταλλεύματα πολυτίμων μετάλλων Η αρχή που ακολουθείται είναι ο υπολογισμός του τέλους να γίνεται με βάση τη τιμή του μετάλλου στις διεθνείς αγορές. Επισημαίνουμε όμως ότι στην περίπτωση που πωλείται συμπύκνωμα μεταλλευμάτων και όχι το καθαρό μέταλλο, η τιμή πώλησης διαφέρει σημαντικά από αυτή που προκύπτει από την αναγωγή του περιεχόμενου μετάλλου στο μετάλλευμα. Πρόταση του Συνδέσμου είναι στις περιπτώσεις πώλησης συμπυκνώματος μεταλλευμάτων να χρησιμοποιείται συντελεστής επί της ποσότητας του περιεχόμενου μετάλλου (προτείνεται 65%) ή να λαμβάνεται υπόψη η αξία των τιμολογίων πώλησης. Κατηγορία ΙΙ. Μεταλλεύματα βασικών μετάλλων Συμφωνούμε με τα προβλεπόμενα στο Σχέδιο ΚΥΑ Κατηγορία ΙΙΙ. Λοιπά ορυκτά και παραπροϊόντα επεξεργασίας Ο καθορισμός τελών στην κατηγορία ΙΙΙ δεν συνδέεται αποκλειστικά με την τιμή πώλησης περιεχόμενου μετάλλου όπως συμβαίνει στις άλλες κατηγορίες μεταλλευμάτων. Η αρχή που διέπει τα τέλη για τα πολύτιμα μέταλλα (κατηγορία Ι) και τα μεταλλεύματα βασικών μετάλλων (κατηγορία ΙΙ) είναι ότι η κλιμακωτή επιβολή των τελών αρχίζει πάνω από ένα κατώφλι τιμής του μετάλλου διασφαλίζοντας κατ αυτόν τον τρόπο, και ορθά ότι δεν θα επιβαρύνεται το κόστος μια μεταλλευτικής εταιρείας όταν δεν είναι κερδοφόρα. Θεωρούμε επιβεβλημένο η αρχή αυτή να εφαρμοσθεί και στην κατηγορία ΙΙΙ Ο συντελεστής τέλους 10% που προτείνεται, στο σχέδιο ΚΥΑ, επί πλασματικού Μικτού Κέρδους, αγνοώντας τα χρηματοοικονομικά έξοδα (που λόγω της έλλειψης ρευστότητας έχουν διαμορφωθεί σε υψηλά επίπεδα), τις δαπάνες διοίκησης και διάθεσης και τους φόρους, το σύνολο των οποίων διαμορφώνει σημαντικά το τελικό κόστος όλων των εξαγωγικών επιχειρήσεων του κλάδου, είναι δυσβάστακτος και ιδιαίτερα για μεταλλεύματα μικρής αξίας όπως ο βωξίτης. Η πρόταση του ΣΜΕ είναι να υπάρξει ρήτρα κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην κατηγορία των λοιπών ορυκτών (πχ βωξίτης, λευκόλιθος κλπ) όπως και στις κατηγορίες Ι και ΙΙ. Σε περίπτωση αρνητικού Μικτού Κέρδους να μην καταβάλλονται τέλη. 2

4 αυτό εντάχθηκε στο Παρατηρητήριο Επιχειρηµατικού Περιβάλλοντος του ΣΕΒ και οργανώθηκε ξεχωριστό θεµατικό εργαστήριο για την ανάδειξη των προβληµάτων και την επεξεργασία προτάσεων επίλυσής τους. Ο ΣΜΕ τέλος µετείχε ενεργά στο 3ο ιεθνές Συνέδριο για τον Ορυκτό Πλούτο και το ιεθνές Συνέδριο SDIMI 2013 (µε θέµα εξορυκτική βιοµηχανία και βιώσιµη ανάπτυξη), προβάλλοντας τις θέσεις του κλάδου και τις ακολουθούµενες πρακτικές. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ο ΣΜΕ ανέπτυξε έντονη δραστηριότητα στη δηµιουργία και υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου της Ευρωπαϊκής Σύµπραξης για την καινοτοµία στον κλάδο των ΟΠΥ (Innovation Partnership) και στη διαµόρφωση του τελικού σχεδίου της αναθεώρησης της Οδηγίας 2011/92/EU για την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων έργων (ΕΙΑ). «Ό,τι είναι παρελθόν, είναι Η επιβολή τελών να αρχίζει από ένα επίπεδο Μικτού Κέρδους και πάνω, ο δε συντελεστής τελών να κλιμακώνεται ανάλογα με το επίπεδο Μικτού Κέρδους. Ο προτεινόμενος μηχανισμός προσδιορισμού των τελών είναι ο παρακάτω: Τέλη = κ * Εξορυσσόμενοι Τόννοι * Μέση τιμή FOB πωλήσεων όπου 1. κ= ποσοστό που βασίζεται στο επίπεδο μικτού κέρδους των εταιρειών και διαφοροποιείται ανάλογα με το ορυκτό (πχ βωξίτης, λευκόλιθος κλπ). 2. Μικτό Κέρδος (Μ.Κ.) = (FOB Έσοδα Πωλήσεων Κόστος Πωλήσεων)/ FOB Έσοδα Πωλήσεων 3. Κόστος Πωλήσεων= Κόστος Πωληθέντων + Δαπάνες φόρτωσης Παράδειγμα της τιμής κ για τον βωξίτη * δίνεται στον επόμενο πίνακα κ=ποσοστό τελών Ενεργές Παραχωρήσεις Προϊόν Κριτήριο Κατεργασίας ROM M.K. 0 % 0,00% 0,00% 0 %< M.K. < 20 % 0,00% 0,00% 20 % M.K. < 25 % 0,50% 1,00% 25 % M.K. < 30 % 0,75% 1,50% 30 % M.K. < 35 % 1,10% 2,20% 35 % M.K. < 40 % 1,50% 3,00% 40 % M.K. 2,00% 4,00% * Ειδικά για τον κλάδο του βωξίτη, όπου παραθέτουμε αναλυτικά στοιχεία σε επισυναπτόμενο παράρτημα, η εφαρμογή της ΚΥΑ επιβαρύνει κατά 0,40 έως 4,00 /τόνο, για ένα μετάλλευμα με μέση τιμή πώλησης περί τα 28 /τόνο. Αυτό το πρόσθετο κόστος, για ένα φθηνό μετάλλευμα όπως ο βωξίτης και έχοντας ως δεδομένο ότι το 85-90% της παραγωγής του πραγματοποιείται με υπόγεια εκμετάλλευση δείχνει ότι ο ελληνικός βωξίτης πλέον καθίσταται μη βιώσιμος. Β Τέλη σε Αποθεματικές & Αργούσες Παραχωρήσεις Ο Μεταλλευτικός Κώδικας δίνει τη δυνατότητα στον μεταλλειοκτήτη που διενεργεί ορθολογική εκμετάλλευση να διατηρεί παραχωρήσεις ως αποθεματικές (σύμφωνα με τα άρθρα 106,107,108,110,112, 113 και 114). Επιβάλλοντας τέλη στις αποθεματικές παραχωρήσεις ουσιαστικά 3

5 πρόλογος για το παρόν και το µέλλον». Ουίλιαµ Σαίξπιρ επιβαρύνεται και αποθαρρύνεται ο επενδυτής εκείνος που σχεδιάζει μακροχρόνια και επενδύει σημαντικά στο μελλον των Ορυκτών Πόρων. Επιπλέον υπάρχουν παραχωρήσεις που με βάση το Μεταλλευτικό Κώδικα κρίνονται δικαιολογημένως αργούσες είτε λόγω καθυστερήσεων στις αδειοδοτήσεις είτε λόγω συγκεκριμένων λόγων π.χ. σημαντική πτώση ζήτησης/τιμών στις αγορές. Αυτές οι παραχωρήσεις δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο με τις αδικαιολογήτως αργούσες, καθώς η αργία τους είναι αποτέλεσμα έκτακτων συνθηκών. Επίσης, τόσο για τις αποθεματικές όσο και για τις αργούσες παραχωρήσεις επιβάλλεται ετήσιο τέλος, αν και η κρισιολόγησή τους, σύμφωνα με τον ΝΔ.210/1973, γίνεται ανά τριετία. Έτσι είναι πιθανό μια παραχώρηση να είναι ενεργή ένα μόνο έτος εντός της τριετίας, και να χαρακτηρίζεται ενεργή σύμφωνα με το ΝΔ.210/1973 για όλη την τριετία, δικαιολογώντας αντίστοιχες αποθεματικές με προβλήματα στην εφαρμογή ετήσιου υπολογισμού τελών. Όσον αφορά τις αποθεματικές και τις αργούσες παραχωρήσεις θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η κατηγορία μεταλλεύματος, η αξία του και η εκτατική ή εντατική μεταλλοφορία που ανάλογα απαιτεί αυξημένο ή μη αριθμό αποθεματικών. Ιδιαίτερα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι στις εκτατικές εκμεταλλεύσεις, όπως ο βωξίτης, εξαιτίας των γεωλογικών συνθηκών γένεσης τους (καρστικά κοιτάσματα μικρού μεγέθους και με πολύ μεγάλη διασπορά στο χώρο), η πυκνότητα εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων σε σχέση με την έκταση που καταλαμβάνουν στην επιφάνεια του εδάφους, είναι ιδιαίτερα μικρή. Επιπρόσθετα λόγω ιστορικών, πολιτιστικών άλλων εξελίξεων μεγάλο τμήμα της επιφάνειας των παραχωρήσεων (πχ για εταιρεία μέλος του Συνδέσμου μας υπολογίζεται σε περίπου 30% της επιφανείας των παραχωρήσεων) καλύπτεται από πόλεις ή οικισμούς, πολιτιστικούς χώρους (πχ Δελφικό τοπίο, δρυμοί Παρνασσού και Οίτης) ή σημαντικά έργα υποδομής (λίμνη και αγωγός Μόρνου) καθιστώντας απαγορευτική την εξόρυξη. Τέλος, αν ως αφετηρία υπολογισμού του έτους παραχώρησης ληφθεί το έτος έκδοσης του Π.Δ. της παραχώρησης, όπως προτείνεται στην ΚΥΑ, πλήττονται εταιρείες που έχουν αποκτήσει τα μεταλλευτικά δικαιώματα με διαδικασίες ιδιωτικοποίησης σε μεταγενέστερο χρόνο. Για την εξάλειψη των προβλημάτων που δημιουργούνται από την οριζόντια επιβολή τέλους στις αποθεματικές και αργούσες παραχωρήσεις ο ΣΜΕ προτείνει : Τα τέλη επί των λοιπών κατηγοριών παραχωρήσεων πλην των ενεργών να μην συνδέονται με την επιφάνεια της παραχώρησης αλλά με την παραχώρηση ως μονάδα. Να υπάρχει διαφοροποίηση του τέλους ανάλογα με την κατηγορία μεταλλεύματος Οι αποθεματικές και οι δικαιολογημένως αργούσες παραχωρήσεις να μην καταβάλλουν τέλη 4

6 Η επιβολή τέλους στις υπόλοιπες αργούσες παραχωρήσεις να μην γίνεται με βάση την επιφάνεια τους αλλά με ένα ποσό ανά παραχώρηση. Αφετηρία υπολογισμού του έτους παραχώρησης για την επιβολή τέλους να είναι το έτος 2013 και όχι το έτος έκδοσης του ΠΔ παραχώρησης. Να ληφθεί υπόψη η τριετία κρισιολόγησης και τα τέλη να υπολογίζονται ανά τριετία και όχι ετήσια. Όσες επιχειρήσεις ή φυσικά πρόσωπα δηλώσουν έως την 31/3/2014, την πρόθεση τους για επιστροφή παραχωρήσεων να μην καταβάλλουν τέλη για τα έτη 2013 και Γ. Τέλη σε Άδειες Μεταλλευτικών Ερευνών Στοιχεία Επικοινωνίας: Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων Βασιλέως Γεωργίου β10 και Ρηγίλλης, Αθήνα, Τηλέφωνο: Φαξ: We re on the Web! Η επιβολή τελών στις Άδειες Μεταλλευτικών Ερευνών δεν συμβάλλει στην ανάπτυξη του Ορυκτού Πλούτου. Προτείνεται για την αποθάρρυνση των φορέων που δεσμεύουν περιοχές χωρίς πρόθεση ανάπτυξης, η επιβολή τέλους να γίνεται εφόσον ζητείται από τον ίδιο φορέα η δέσμευση της ίδιας περιοχής και για επόμενη τριετία πέραν της αρχικής χωρίς να έχουν διενεργηθεί ερευνητικά έργα. 2. Εφαρμογή της πρόσφατης τροποποίησης (άρθρο 12 παρ 5 Ν 4203/2013) του Μεταλλευτικού Κώδικα όπως ισχύει, σχετικά με τα μισθώματα Δημόσιων Μεταλλείων Σύμφωνα με το εδάφιο που προστέθηκε στο άρθρο 84 παρ. 1του Ν.Δ. 210/1973 όπως ισχύει μετά την τροποποίηση του με το άρθρο 63 παρ. 1 του Ν. 4042/2012 με ΚΥΑ ΥΠΕΚΑ και Υπ. Οικονομικών «εξειδικεύεταιο τρόπος και τα κριτήρια υπολογισμού ή μεταβολής των μισθωμάτων έως του ανώτατου θεμιτού μισθώματος». Η κλιμάκωση αυτή είναι ζωτικής σημασίας καθώς η αυτόματη επιβολή των ανώτατων θεμιτών ορίων μισθώματος καθιστά ζημιογόνες μια σειρά εταιριών του κλάδου οι οποίες μισθώνουν Δημόσια μεταλλεία σιδηρονικελίου, βωξίτη ή λευκολίθου. Σχετικά στοιχεία δίνονται στο επισυναπτόμενο παράρτημα. Ο ΣΜΕ θεωρεί ότι η κλιμάκωση αυτή θα πρέπει να ακολουθεί τις αρχές της κατηγοριοποίησης Ι, ΙΙ και ΙΙΙ για τους λόγους που έχουν αναπτυχτεί στο κεφάλαιο 1 της παρούσας επιστολής. Επομένως αναλυτικά η πρόταση μας είναι: α) Προτεινόμενη κλίμακα για Νικέλιο Τιμή νικελίου /τόνο Μίσθωμα % < ,0 5

7 , , , ,4 > ,5 β) Προτεινόμενος τύπος για βωξίτη, λευκόλιθο 1. Μίσθωμα = κ * Εξορυσσόμενοι Τόννοι * Μέση τιμή FOB πωλήσεων 2. κ= ποσοστό σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα που βασίζεται στο επίπεδο μικτού κέρδους των εταιρειών. 3. Μικτό Κέρδος (Μ.Κ.) = (FOB Έσοδα Πωλήσεων Κόστος Πωλήσεων)/ FOB Έσοδα Πωλήσεων 4. Κόστος Πωλήσεων= Κόστος Πωληθέντων + Δαπάνες φόρτωσης κ=ποσοστό μισθωμάτων για εκμεταλλεύσεις βωξίτη Μισθωμένα μεταλλεία Προϊόν Κριτήριο Κατεργασίας ROM M.K. 0 % 0,00% 0,00% 0 %< M.K. < 20 % 2,00% 4,00% 20 % M.K. < 25 % 2,50% 5,00% 25 % M.K. < 30 % 2,75% 5,50% 30 % M.K. < 35 % 3,10% 6,20% 35 % M.K. < 40 % 3,50% 7,00% 40 % M.K. 4,00% 8,00% κ=ποσοστό μισθωμάτων για εκμεταλλεύσεις λευκολίθου Μισθωμένα μεταλλεία Κριτήριο Προϊόν φρύξης Προϊόν Κατεργασίας M.K. 0 % 0,00% 0,00% 0 %< M.K. < 20 % 1,00% 2,00% 20 % M.K. < 25 % 1,20% 2,40% 25 % M.K. < 30 % 1,40% 2,80% 30 % M.K. < 35 % 1,60% 3,20% 6

8 35 % M.K. < 40 % 1,80% 3,60% 40 % M.K. 2,00% 4,00% Γ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Καμπάνια της Euromines Before its yours, we mine it, για τη σημασία των ορυκτών στην καθημερινή ζωή Η ομάδα Επικοινωνίας της Euromines, παρουσίασε επίσημα στη Γενική της Συνέλευση στην Αθήνα την καμπάνια Before it s yours, we mine it. (με ctl+click μπορείτε να επισκεφτείτε το σύνδεσμο). Στην καμπάνια αυτή μετείχε και η Ομάδα Επικοινωνίας του ΣΜΕ, παρέχοντας στοιχεία για τα ελληνικά δεδομένα. Η καμπάνια αυτή, αποτέλεσε κεντρικό ρόλο στον Ετήσιο Απολογισμό της Euromines, στον οποίο ο Πρόεδρός της κ. M. Rachovides δήλωσε ότι χρειαζόμαστε κοινωνική αποδοχή από τη βιομηχανία που παρέχει τόση αξία και τόσα οφέλη στην Ευρωπαϊική Ένωση, γι αυτό και το 2014 θα πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες προβολής και επικοινωνίας της δράσης και της σημασίας του κλάδου. Αυτό, τόνισε, πρέπει να γίνεται από όλα τα μέλη και σε καθημερινή βάση. Παρουσιάζοντας συχνά τη σημασία των ορυκτών και τις πολλαπλές χρήσεις τους στην καθημερινή ζωή, πιστεύεται ότι θα υπάρξει αμεσότερη επαφή του κόσμου με την πολύπλευρη αξία της εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου και ίσως το ευρύτερο κοινό κατανοήσει περισσότερα για την αναγκαιότητα αξιοποίησής του. Υπογραμμίζεται και προβάλλεται στο «Before it s yours, we mine it»,ένας μεγάλος αριθμός επιτευγμάτων των μελών της Euromines σε επίπεδο πολιτικών, καινοτομίας, έρευνας, ενέργειας, Υ&Α καθώς και επικοινωνίας. Κεντρικά μηνύματα της Καμπάνιας είναι τα εξής: «We seek right conditions» «We add value through innovation» «We safeguard the environment» «Energy is applied to deliver it» «We set the highest standard, in Health & Safety» «We talk about it» Στην κεντρική σελίδα της καμπάνιας, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι υπάρχει χάρτης με όλες τις ορυκτές πρώτες ύλες κάθε μέλους της Euromines με τις χρήσεις τους 7

9 Μήπως και εμείς πρέπει να ξαναθυμηθούμε και να αναθερμάνουμε τη δική μας καμπάνια ; 8

10 Δ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Προβολή στη Euromines της Εθνικής Μεταλλευτικής Πολιτικής για την αξιοποίηση των ορυκτών πρώτων υλών και των ενεργειών για την εφαρμογή της από το ΥΠΕΚΑ στα πλαίσια και των υποχρεώσεων της Ελληνικής Προεδερείας στην Ε.Ε. Σε συνέχεια των εκδηλώσεων στην Αθήνα, τον Ιούνιο 2014 για τις ορυκτές πρώτες ύλες (Raw Materials High Level Conference) και τις ευρωπαϊκές μεταλλευτικές πολιτικές των κρατών μελών, στα πλαίσια της Ελληνικής Προεδρείας, προβάλαμε στη Euromines το ελληνικο αδειοδοτικό πλαίσιο και την Εθνική Μεταλλευτική πολιτική. Ο ΣΜΕ επικοινώνησε την ανακοίνωση της Εθνικής Μεταλλευτικής Πολιτικής το 2012 από τον Υπουργό του ΥΠΕΚΑ κ. Μανιάτη αλλά και την αλλαγή στην περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων με τον ν. 4014/2011 το Σεπτέμβρη του Το κείμενο της Μεταλλευτικής Πολιτικής μοιράστηκε στο Policy Committee Workshop της Euromines. Στο Raw Materials High Level Conference και για το θέμα της εφαρμογής των εξαγγελμένων Εθνικών Μεταλλευτικών Πολιτικών από τα κράτη μέλη της Ε.Ε., που τέθηκε στο συνέδριο, ο υπουργός Ι. Μανιάτης, εξήγγειλε τη δημιουργία Ειδικού Χωροταξικού για τις Πρώτες Ύλες, γεγονός που ο ΣΜΕ το συζητά με το Υπουργείο εδώ και ένα χρόνο και κατά τη γνώμη μας αποτελεί ουσιώδη κανονιστική ρύθμιση για την εφαρμογή της Εθνικής Μεταλλευτικής Πολιτικής. Συμμετοχή του ΣΜΕ στο Position Paper της Euromines για το stakeholders consultation on the Post 2020 Carbon Leakage Framework H Euromines σε συνεργασία με τα μέλη της, συνέταξε Position Paper που περιείχε τις θέσεις του κλάδου σχετικά με το «Post 2020 Carbon Leakage Framework» και κατατέθηκε στο σχετικό stakeholders consultation. Πιο συγκεκριμένα, στο position paper αυτό τέθηκαν τα παρακάτω θέματα: Στρατηγικές επιλογές για μετά το 2020 και για τους τους τρόπους με τους οποίους μπορεί το έργο να υποστηριχτεί μέσω της καινοτομίας 1. Η Euromines υποστηρίζει το «fit-for-purpose» (ειδικά σχεδιασμένη για το σκοπό αυτό πολιτική), που άπτεται του θέματος της κλιματικής 9

11 αλλαγής και των επακόλουθων συνεπειών της. Εν προκειμένω, συφωνεί ότι είναι σημαντικό να μάθουμε από τις εμπειρίες που προέκυψαν από το πρόσφατο Emissions Trading System (ETS) της E.E., με σκοπό να δημιουργηθεί ένα καλύτερο πρόγραμμα μετά το Η κλιματική αλλαγή είναι ένα διεθνές θέμα που απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες, σε διεθνές επίπεδο. Η ΕU αντιπροσωπεύει μόνο 11% επί του συνόλου των παγκόσμιων εκπομπών GHG και το μερίδιό της βαίνει μειούμενο.θα πρέπει λοιπόν να αναθεωρήσει τη Στρατηγική που έχει σε συνάρτηση και με την αντιμετώπιση άλλων μεγάλων παγκόσμιων οικονομιών, ώστε να γίνει προσπάθεια να αποκτηθεί ένα παγκόσμιο δεσμευτικό πλαίσιο, περίπου συγκρίσιμο με αυτά που ισχύουν στην Ευρώπη. Κάτι τέτοιο, θα ήταν προτιμότερο από τους σημερινούς μονομερείς ευρωπαϊκούς περιορισμούς. Εάν λειτουργήσει ένα ενιαίο δεσμευτικό πλαίσιο που θα περιλαμβάνει όλους τους οικονομικούς ανταγωνιστές, μπορεί να διασφαλίσει την ισοτιμία και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. 3. Η πολιτική της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή, πρέπει να είναι μία προβλέψιμη και εκ φύσεως μακροπρόθεσμη πολιτική, προκειμένου να διασφαλίσει ένα σταθερό ρυθμιστικό περιβάλλον που να αποτελεί προϋπόθεση για μακροπρόθεσμες επενδύσεις στη Βιομηχανία. Χωρίς να αμφισβητηθούν τα προτερήματα του «back-loading proposal», έρχεται σε αντίθεση με την ασφάλεια δικαίου. Υπάρχει το ενδεχόμενο να δράσει ως τροχοπέδη στις επενδύσεις, επιταχύνοντας την αποβιομηχάνιση της Ε.Ε. και να οδηγήσει με ταχύτερους ρυθμούς στην απομάκρυνση επενδύσεων από αυτή, προς όφελος άλλων προορισμών που παρέχουν ελκυστικό και σταθερό νομοθετικό πλαίσιο για τη λειτουργία των επιχειρήσεων. 4. Ένα «έξυπνο» κανονιστικό πλαίσιο θα έπρεπε να οδηγεί την Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Ενέργεια και την Κλιματική Αλλαγή, προκειμένου να αποφευχθούν αναποτελεσματικότητες που προκύπτουν από τις αλληλεπικαλυπτόμενες πολιτικές. Για παράδειγμα, πιο συγκεκριμένα, υπάρχει αλληλεπίδραση και αλληλεπικάλυψη μεταξύ πολιτικών και κανονισμών που αφορούν στο C0 2, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τους τεθέντες μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους ενεργειακούς στόχους. 5. Η Ε.Ε. θα πρέπει να δημιουργήσει μια ανταγωνιστική και βιώσιμη πολιτική για την ενέργεια, να πάψει να προωθεί τη χρηματοδότηση παραγωγής ενέργειας από ξεπερασμένες ανανεώσιμες πηγές, που στρεβλώνουν τις συνθήκες της αγοράς και αυξάνουν τεχνητά τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη να 10

12 αναπτύξουν νέες εγχώριες πηγές παραγωγής ενέργειας ανταγωνιστικού κόστους. 6. Το ευρωπαϊκό ΕΤS απέτυχε μέχρι τώρα στο να επιφέρει επαναστατικές καινοτομίες που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν στις ενεργοβόρες βιομηχανίες. Για τον μεταλλευτικό κλάδο, η αιτία είναι ότι η πλειοψηφία των εφικτών στόχων αναφορικά με την επάρκεια του ενεργειακού αποθέματος, ήδη έχουν επιτευχθεί αφού οι προσπάθεις εξοικονόμησης ενέργειας είναι ένα διηνεκές έργο. Συνεπώς, για τους τομείς των μεταλλευτικών βιομηχανιών που εκτίθενται στη διαρροή άνθρακα (carbon leakage), θα ήταν ανέφικτη η περαιτέρω μείωση εκπομπών χωρίς μείωση της παραγωγής στην Ε.Ε. Επομένως, προκειμένου να βελτιωθεί η ενεργειακή αποδοτικότητα, είναι κρίσιμο να διασφαλιστεί ότι: Τα κεφάλαια που προκύπτουν από τα ευρωπαϊκά ΕΤS, θα είναι άμεσα διαθέσιμα και με δυνατότητα αποτελεσματικής επανεπένδυσης σε τεχνολογίες «low carbon» (με χαμηλή εκπομπή άνθρακα) που θα μπορούσαν να είναι ωφέλιμες στις βιομηχανικές δραστηριότητες στην Ευρώπη. Οι πρόσοδοι που παρήχθησαν από τα ευρωπαϊκά ΕΤS, θα πρέπει να διατεθούν για επενδύσεις που θα γίνονται στην Ευρώπη, και για τεχνολογίες «cost-effective», που θα μειώνουν τις εκπομπές ρύπων θερμοκηπίου και να είναι διαθέσιμες σε όλους τους ενδιαφερόμενους, σε όλη την αλυσίδα προστιθέμενης αξίας. Feedback από τα μέλη της Euromines υποδεικνύουν ότι είναι ακόμη δύσκολο να ζητηθούν και να ληφθούν ευρωπαϊκοί ή εθνικοί πόροι, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν νέες, ενεργειακά αποδοτικές τεχνολογίες και να καλυφθούν οι απαιτούμενες νέες επενδύσεις 11

13 Για να επιτευχθεί η ανάπτυξη τέτοιων βασικών τεχνολογιών, θα είναι απαραίτητες σημαντικές άμεσες επενδύσεις σε νέα μέσα που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από ενεργοβόρες βιομηχανίες Η «από κάτω προς τα πάνω» προσέγγιση που ταιριάζει σε όλα τα μεγέθη αλλά και ο υπολογισμός των δυνατότητων του κλάδου για νεωτερισμούς, που έχει ως στόχο τη μείωση περαιτέρω των εκπομπών, αναδεικνύει την προσπάθεια πολλών κλάδων να προσαρμοστούν στα νέα παραγωγικά δεδομένα 12

14 Carbon Leakage και ανταγωνιστικότητα. Οι ρυθμιστικές λεπτομέρειες σχετικά με τα δικαιωμάτα εκπομπής ρύπων 1. Τα αντισταθμιστικά μέτρα, είτε με τη μορφή της δωρεάν παροχής δικαιωμάτων εκπομπής, είτε με τη μορφή της οικονομικής ενίσχυσης για έμμεσα επιπρόσθετα κόστη, πρέπει να χορηγείται ακολουθώντας μία δίκαιη και διαφανή διαδικασία, η οποία είναι πρωταρχική προϋπόθεση για να διασφαλιστεί η αρχή της ίσης μεταχείρισης ανάμεσα στα ενδιαφερόμενα μέρη. Oι αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και της ενέργειας, που συμφωνήθηκαν τον Απρίλιο του 2014, παρέχουν ένα τέλειο παράδειγμα για να κατανοηθεί πότε μία διαδικασία δεν είναι δίκαιη και διαφανής. Όντως, τα guidelines, περιλαμβάνουν παραρτήματα στα οποία παρατίθενται τομείς που μπορούν να επιλεχθούν (παράρτημα 3) ή να απορριφθούν (παράρτημα 5) για παροχή κρατικής ενίσχυσης, με τη μορφή μειώσεων στη χρηματοδότηση της υποστήριξης για την ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές. Αυτά τα παραρτήματα δεν τέθηκαν σε καμία από τις δημόσιες διαβουλεύσεις που ξεκίνησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένης και της δεύτερης διαβούλευσης που έληξε το Φεβρουάριο του Συνεπώς, οι άμεσα ενδιαφερόμενοι φορείς δεν είχαν την ευκαιρία ολοκληρωμένης διαβούλευσης και κατ επέκταση δεν είχαν τη δυνατότητα να παρέχουν επικαιροποιημένες πληροφορίες και δεδομένα. 13

15 2. Η μεταλλευτική βιομηχανία είναι ανταγωνιστική κυρίως στο θέμα του κόστους. Μέχρι να επιτευχθεί παγκόσμια συμφωνία για τα θέματα εκπομπών CO2 και της χρέωσής τους, η δωρεάν παροχή δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων θα πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί βασικό εργαλείο για τους βιομηχανικούς τομείς που είναι εκτεθειμένοι στην παραγωγή CO 2,,παράλληλα με την οικονομική αποζημίωση για το κόστος του CO 2 στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. 3. Συγκεκριμένα μέτρα θα πρέπει να εφαρμοστούν στις βιομηχανικές δραστηριότητες των οποίων οι εκπομπές δεν μπορούν να προληφθούν ή να μειωθούν χωρίς να μειωθεί η παραγωγή.αυτό προκύπτει επειδή είναι «εκπομπές διεργασιών» που προκύπτουν από το χημικό μετασχηματισμό των πρώτων υλών που απαιτούνται για όλο το κύκλωμα παραγωγής των προϊόντων. Κλασικό παράδειγμα αυτής της περίπτωσης αποτελεί η παραγωγή μαγνησίας, όπου οι περισσότερες από τις εκπομπές, προκύπτουν από την απανθράκωση της πρώτης ύλης. Εξαιρώντας αυτές τις δραστηριότητες από τα ευρωπαϊκά ΕΤS, δίνοντας παράλληλα έμφαση στην εφαρμογή των ΒΑΤs, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ουσιαστική ενίσχυση της βιώσιμης παραγωγής τέτοιων τομέων. 4. Σε ό,τι αφορά το προηγούμενο, το μέγεθος της ενίσχυσης θα πρέπει να βασίζεται 100% σε ρεαλιστικό, αποτελεσματικό benchmarking, παράγοντας ο οποίος θα αποφέρει κίνητρα για βελτιστοποίηση παραγωγής και επενδυτικών εργαλείων, για αποτελεσματική διαχείριση της ενέργειας. Σε αυτήν την προσπάθεια, ιστορικά σημεία αναφοράς, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη αφού δεν προδιαγράφουν το μέλλον. Τα 14

16 ιστορικά σημεία αναφοράς μπορούν να χρησιμεύσουν στην επιτυχή τοποθέτηση ενός σημείου οροφής σε νέες βιομηχανικές δραστηριότητες. 5. Η διαδικασία επιλογής των τομέων που θα υπόκεινται σε αντισταθμιστικά μέτρα σε σχέση με την εκπομπή ρύπων, θα πρέπει να βασίζεται σε ποσοτική και ποιοτική αξιολόγηση. Αυτό είναι πραγματικά απαραίτητο και όχι π.χ. οι κώδικες αριθμών δραστηριοτήτων που πρωτογενώς χρησιμοποιήθηκαν για στατιστικούς σκοπούς χωρίς να αντανακλούν ξεκάθαρα τη δομή του κόστους της βιομηχανίας. Policy Committee της Euromines στις 18 Ιουνίου 2014 στην Αθήνα, για τον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων του Κλάδου που θα τεθούν στα νέα όργανα της Commission / οι βασικές παρουσιάσεις των ομιλητών Στο Workshop της Policy Committee στην Αθήνα, οι βασικοί ομιλητές που είχαν επιλεγεί, σε συνεργασία με το ΣΜΕ, έθεσαν το περίγραμμα των προβλημάτων και των διεκδικήσεων του κλάδου. Παραθέτουμε παρακάτω τα βασικότερα σημεία των παρουσιάσεών τους: Ο κ. Κωσταντίνος Μπομπής, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «LARCO S.A.», άνοιξε το Workshop, δίνοντας μία καθολική εικόνα των απαιτήσεων που πρέπει να έχει η βιομηχανία από τις αντίστοιχες επερχόμενες ευρωπαϊκές πολιτικές που αφορούν στη βιομηχανία και την Κλιματική Αλλαγή. Παρότρυνε τους συμμετέχοντες να σκεφτούν διευρυμένα και στρατηγικά σχετικά με τις επιδιώξεις του κλάδου που πρέπει να τεθούν. Ο κ. Μπομπής παρουσίασε τη ΛΑΡΚΟ ως μία μεταλλευτική εταιρεία επεξεργασίας Νικελίου και Σιδηρονικελίου, μία από τις πιο αξιόπιστες παραγωγούς νικελίου διεθνώς. Εξήγησε ότι δραστηριοποιείται σε τρία μεταλλεία νικελίου, ένα μεταλλείο λιγνίτη και εγκαταστάσεις μεταλλουργίας στην Κεντρική Ελλάδα, καλύπτοντας 6-7% των αναγκών της Ευρωπαϊκής αγοράς σε νικέλιο, συνεισφέροντας σε ποσοστό 0,2-0,4% στο ΑΕΠ της Ελλάδας. Υπογράμμισε ότι οι πελάτες της ΛΑΡΚΟ είναι οι μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα. Έγινε γνωστό ότι η ΛΑΡΚΟ επίσης παράγει παραπροϊόντα σιδηροπυριτικής σκωρίας, ασβεστολιθικά αδρανή και σπιλήτη για αντιολισθητική άσφαλτο. Από την εμπειρία του, ο κ. Μπομπής εισηγήθηκε ότι τα παρακάτω ζητήματα επηρεάζουν σημαντικά τη βιομηχανία: 15

17 Η υψηλή τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος για μακροπρόθεσμους σταθερούς καταναλωτές, όπως οι μεταλλευτικές-μεταλλουργικές επιχειρήσεις Η Ευρωπαϊκή συνεργασία για βιώσιμη ανάπτυξη πόρων. Σημαντικοί τομείς της οικονομίας της Ε.Ε. όπως της κατασκευής, αυτοκίνησης, χημικών, υψηλή τεχνολογία και αεροναυπηγικής, δίνουν 1,4 τρισεκατομμύρια ευρώ προστιθέμενη αξία, απασχολούν άμεσα πάνω από άτομα και εξαρτώνται ευθέως από τις πρώτες ύλες Η εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για τις Πρώτες Ύλες έπρεπε να αποτελεί αέναη και μόνιμη προσπάθεια, προκειμένου να ξεπεραστεί η αδράνεια της καθιερωμένης γραφειοκρατίας Ο σοβαρός και σε κάποιες περιπτώσεις, αθέμιτος ανταγωνισμός από τις μη Ευρωπαϊκές χώρες. Ο κ. Μπομπής προέβαλε επιχειρήματα σχετικά με το ότι διάφοροι περιορισμοί στη χρήση της κρατικής ενίσχυσης για την περιβαλλοντική προστασία και την ενέργεια, θα έπρεπε να μεταβληθούν, προκειμένου να υποστηρίξουν την Ευρωπαϊκή παραγωγή πρώτων υλών Ευρωπαϊκή Βιομηχανική Πολιτική: Ο κύριος Κωνσταντίνος Γεωργουλάκης (ΥΠΕΚΑ), Sherpa του Υφυπουργού Α. Παπαγεωργίου στο Ηigh Level Group της Steering Committee, για την Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας (Innovation Partnership), αναφέρθηκε σε κάποια θέματα των πρώτων υλών σε σχέση με τη νέα, εν εξελίξει Ευρωπαϊκή Πολιτική. Από την εμπειρία του, από τη συμμετοχή του στο Ι.P. και ως μέλος του Raw Materials Supply Group της Commission, τόνισε ως βασικά ζητήματα που επηρεάζουν την εξορυκτική βιομηχανία, τα παρακάτω: 16

18 Εθνικές Μεταλλευτικές Πολιτικές: όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα έπρεπε να εφαρμόζουν ήδη τις πολιτικές τους και να τις συνδέουν με εθνικές, βιομηχανικές αλλα και άλλου είδους πολιτικές. Σχέδια δράσης είναι απαραίτητα για την πλήρη εφαρμογή των πολιτικών αυτών. Οι επιλογές ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου που ποικίλλουν από τη μη λήψη συγκεκριμένων ενεργειών μέχρι την ανάπτυξη της ευρωπαϊκών καθοδηγητικών εγγράφων (guidance documents) ή τη δημιουργία νέων οδηγιών που συνοδεύονται από την εκτίμηση πιθανών επιπτώσεων, καλύπτουν όλες τις πιθανές περιπτώσεις. Πρέπει να δοθεί η δέουσα προσοχή σε συγκεκριμένα οικονομικά και φορολογικά κίνητρα για να ενισχύσουν τη βιώσιμη τροφοδοσία με πρώτες ύλες της Ε.Ε. από τις δικές της πηγές. Η ανάγκη για μία ενιαία βάση δεδομένων που θα περιλαμβάνει πληροφορίες για όλο το ευρωπαϊκό κοιτασματολογικό δυναμικό, τεχνικά και οικονομικά δεδομένα από την έρευνα και εκμετάλλευση ευρωπαϊκών ορυκτών πόρων όπως και στοιχεία σχετιζόμενα με το περιβάλλον και τις κοινωνίες. Η πρόσβασιμότητα των ορυκτών πόρων και ο χωροταξικός σχεδιασμός, με σκοπό την επίλυση συγκρουόμενων ανταγωνιστικών συμφερόντων από διαφορετικούς τομείς, που θα περιλαμβάνει και περιβαλλοντικές πτυχές όπως και διοικητικές απαιτήσεις. Οι ορυκτοί πόροι θα πρέπει να θεωρούνται «δημόσιας σημασίας», γεγονός που θα μπορούσε να βοηθήσει στην παροχή πρόσβασης σε μεταλλευτικά αποθέματα εντός ή πλησίον περιοχών Natura Βελτιωμένες αδειοδοτικές διαδικασίες, με λίστες ελάχιστων απαιτήσεων και κανονιστικές εξασφαλίσεις για μεγάλης διάρκειας ισχύ των αδειοδοτήσεων. 17

19 Η λανθασμένη κοινωνική αντίληψη ότι οι εξορυκτικές δραστηριότητες και τα έργα, θεωρούνται πως έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και στην κοινωνία. Οι παράμετροι απόδοσης των έργων σε όλους τους τομείς, πρέπει να μεταφράζονται σε πληροφορίες προσιτές για το ευρύ κοινό. Για να αντιμετωπιστεί το τελευταίο ζήτημα, ο κ. Γεωργουλάκης πρότεινε να ακολουθηθούν παραδείγματα, όπως αυτό του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, που από το 2006 υιοθέτησε Κώδικα Αρχών Βιώσιμης Ανάπτυξης και αντίστοιχους δείκτες, οι οποίοι αναδεικνύουν την εφαρμογή τους και του ισπανικού αντίστοιχου προτύπου (UNE 22470), το οποίο προτείνει τη χρήση πολλών δεικτών που περιγράφουν καλές μεταλλευτικές πρακτικές σε όλους τους τομείς (περιβάλλον, οικονομία,κοινωνία). Σημείωσε ότι αντίστοιχη προσπάθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το σύνολο του μεταλλευτικού κλάδου, είχε οδηγηθεί σε αποτυχία. 18

20 Η Dr. Ελένη Κάρκα (ΥΠΕΚΑ), στη δίκη της εισήγηση εξήγησε το πώς μπορεί ο Χωροταξικός Σχεδιασμός να συσχετιστεί με τη Βιομηχανική Πολιτική, παραθέτοντας το παράδειγμα της Ελλάδας. Από την εμπειρία της, εισηγήθηκε ότι τα παρακάτω ζητήματα μπορούν να επηρεάσουν κομβικά τον κλάδο: Η απουσία ρυθμιστικού πλαισίου στο χωροταξικό σχεδιάσμό παραγωγικών δραστηριοτήτων. Οι εκτιμήσεις του Χωροταξικού Σχεδιασμού δεν ενσωματώνονται στην μεταλλευτική νομοθεσία. Η χωροταξική διαχείριση του εξορυκτικού κλάδου βασίζεται στο αδειοδοτικό σύστημα. Είναι σύνηθες το φαινόμενο αντιτιθέμενες χρήσεις γης, να δημιουργούν στο χωροταξικό σχεδιασμό έντονες αντιδράσεις και συγκρούσεις. Η έλλειψη εξοικείωσης των χωροτακτών με την ειδική χωροταξική συμπεριφορά και τις ανάγκες των ορυκτών πρώτων υλών. Αυτό, συνήθως οδηγεί σε τοπικά ή περιφερειακά χωροταξικά σχέδια που δεν αφήνουν ιδιαίτερο χώρο στις εξορυκτικές δραστηριότητες. Κάτι τέτοιο, μπορεί να αποτελέσει, εκτός των άλλων και το υπόβαθρο προσφυγών στα δικαστήρια ενάντια σε εξορυκτικά έργα, λόγω μη κατάλληλης πρόβλεψής τους ή χωροθέτησής τους από τα επιμέρους χωροταξικά. Η εξισσορόπηση μίας «από πάνω προς τα κάτω» χωροταξικής προσέγγισης που να αντανακλά τις κυβερνητικές πολιτικές με τις «από τα κάτω» συμφωνίες με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Τα Εθνικά ή τα Ειδικά Χωροταξικά Σχέδια που χαράσσουν τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές για την ειδική χωροταξική οργάνωση της μεταλλείας, μπορεί να αναγνωρίσουν τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα της εκμετάλλευσης των ορυκτών πόρων και να θεσπίσουν τις αρχές ανάπτυξης, προφύλαξης και επέκτασης των εξορυκτικών δραστηριοτήτων «επί ίσοις όροις» με άλλες χρήσεις γης. Προϋπόθεση γι αυτό, είναι η δυνατότητα λειτουργίας τους να μην εμποδίζει τη λειτουργία και ανάπτυξη άλλων δραστηριοτήτων ή να μην καταστρέφει ανεπανόρθωτα το περιβάλλον. Τέτοια σχέδια μπορούν, για παράδειγμα, να προτείνουν ένα σύστημα ειδικής χωροταξικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων διαδικασιών σχεδιασμού διαφορετικών ζωνών και χωροθέτησης των βοηθητικών εγκαταστάσεων. Ο Χωροταξικός Σχεδιασμός που θα μπορούσε να διασφαλίσει την πρόσβαση σε μεταλλευτικά αποθέματα, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή οποιασδήποτε Εθνικής Μεταλλευτικής Πολιτικής. 19

21 20

22 Ευρωπαϊκή Κλιματική Πολιτική: Dr Thorsten Diercks, Γενικός Διευθυντής του Γερμανικού Συνδέσμου Πρώτων Υλών και Μεταλλείας (και πρώην Γενικός Γραμματέας της Eurocoal), αναφέρθηκε στην Ευρωπαϊκή Πολιτική για το κλίμα, παρουσιάζοντας την οπτική της μεταλλευτικής βιομηχανίας και πώς θα μπορούσε η πολιτική αυτή, να διαφοροποιηθεί από την Ευρωπαϊκή Πολιτική για την Ενέργεια, προβάλλοντας και τους ισχυρισμούς άλλων βιομηχανικών τομέων, σε σχέση με αυτό το θέμα, ζητώντας παράλληλα την υποστήριξη της Euromines. Ο Dr Diercks υποστήριξε ότι η Πολιτική για τις Πρώτες Ύλες, ήταν αναπόσπαστο κομμάτι οποιασδήποτε Βιομηχανικής ή Οικονομικής Πολιτικής. Αντίστοιχα πρότεινε ότι εάν η Euromines επιθυμούσε να προωθήσει τον εγχώριο εφοδιασμό με πρώτες ύλες, θα έπρεπε να συμπεριλάβει την Πολιτική για το Κλίμα στο συνεχή διάλογο με αυτούς που χαράσσουν τις πολιτικές. Υπενθύμισε στην ομάδα ότι τα πιο σημαντικά κομμάτια της Ευρωπαϊκής Πολιτικής για το Κλίμα ήταν το Πρωτόκολλο Kyoto και η συμφωνία επιμερισμού των βαρών του 1990, το σύστημα εμπορείας εκπομπών και η πρόσφατη Communication Policy, σχετικά με το πλαίσιο πολιτικής με κατεύθυνση Όλα αυτά, πυρροδότησαν σημαντικές αλλαγές στην εξασφάλιση ενεργειακού εφοδιασμού της Ε.Ε. και την ανταγωνιστικότητά της. Σημειωτέον ότι το ευρωπαϊκό μερίδιο παγκόσμιας εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα είναι 11% και βαίνει μειούμενο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συμφωνήσει να διατηρήσει κάποια μέτρα προστασίας για τις ενεργοβόρους τομείς, όπως ο μεταλλουργικός. Παρολ αυτά, οι προτεινόμενοι στόχοι με κατεύθυνση το 2030, είναι ιδιαίτερα υψηλοί, συγκριτικά με τους στόχους που υπήρχαν προηγούμενα και απαιτούν πολύ μεγάλη προσπάθεια για να επιτευχθούν (ίσως και να μην επιτευχθούν ποτέ). Το ETS λειτουργεί καλά αλλά μέχρι στιγμής είναι ανεπαρκές για να οδηγήσει σε μεγάλης κλίμακας μετατροπές από την κατανάλωση άνθρακα στην κατανάλωση φυσικού αερίου,με τις τρέχουσες τιμές του ή σε κατανάλωση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που σήμερα έχει υψηλό κόστος. Για λόγους οικονομίας και ασφάλειας, οι Ευρωπαϊκές (και οι εθνικές) πολιτικές για το κλίμα, δεν θα έπρεπε να περιορίζουν γενικά την πρόσβαση στους ορυκτούς πόρους. Η Ε.Ε. θα ήταν καλύτερο να μεγιστοποιήσει τη δική της παραγωγή. Προκειμένου να περιοριστεί η εξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, η Επιτροπή θα έπρεπε να δουλέψει με τις κυβερνήσεις και τη βιομηχανία, προκειμένου να διασφαλίσει ότι η παραγωγή σχιστολιθικού αερίου είναι μη απαγορευτική, όπως μη απαγορευτική πρέπει να είναι και η εξόρυξη άλλων ορυκτών καυσίμων εντός της Ε.Ε. Ο Dr. Diercks συμπέρανε ότι η Euromines θα έπρεπε να ανταποκριθεί στη διαβούλευση των ενδιαφερόμενων μερών για το τι θα ισχύσει στο σύστημα ETS μετά το 2020, σε συνεργασία με τους υπόλοιπους συνδέσμους, στοχεύοντας κύρια στην ανάπτυξη ενεργειακής παραγωγής στην Ε.Ε. 21

23 22

24 Εορτασμός 90 χρόνων ΣΜΕ 23

25 Σας υπενθυμίζουμε ότι «ο Εορτασμός για τα 90 χρόνια του ΣΜΕ», θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 9/10/2014 και ώρα 17.30, στο ΕΒΕΑ, στην αίθουσα Ερμής. Κρατήστε την ημερομηνία αυτή, διαδώστε το γεγονός και καλέστε παλιά στελέχη ή εργαζόμενους στην εκδήλωση 24

26 Απόσπασμα από το Ιστορικό Αφιέρωμα για τα 90 χρόνια του ΣΜΕ 25

27 26

28 27

29 Αποσπάσματα από το πρώτο εγκεκριμένο καταστατικό της «Ένωσις των εν Ελλάδι Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων το 1924 (Ιστορικό Αφιέρωμα για τα 90 χρόνια του ΣΜΕ) 28