ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ IOYNIOY 2014

Transcript

1 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ IOYNIOY 2014 User ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Βασιλέως Γεωργίου Β 10 και Ρηγίλλης

2 Ενημερωτική Έκθεση Πεπραγμένων Iουνίου 2014 Αριθμός 138 Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων είναι το επαγγελματικό σωματείο των ελληνικών εξορυκτικών επιχειρήσεων από το 1924, με έδρα την Αθήνα. Τα θέματα που απασχόλησαν το ΣΜΕ ήταν τα εξής: Α. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Β. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Γ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Α. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Λατομικό Νομοσχέδιο O Σύνδεσµος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, τη χρονιά που πέρασε, έδωσε ιδιαίτερο βάρος στην προβολή της Εθνικής Πολιτικής Αξιοποίησης των ΟΠΥ στην πολιτική ηγεσία του κυβερνητικού συνασπισµού, στην πολιτική ηγεσία των συναρµόδιων για τον κλάδο υπουργείων, στις διάφορες υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ και στους εκπροσώπους και τις υπηρεσίες της Αποκεντρωµένης ιοίκησης. Επίσης ασχολήθηκε ιδιαίτερα µε την επιβολή τελών επί των οριστικών παραχωρήσεων και Ο Σύνδεσμος προβάλλει συνέχεια προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ το αίτημά του να προωθηθεί προς ψήφιση το λατομικό νομοσχέδιο. Μετά την έκφραση των σημαντικότατων αντιρρήσεών μας επί του σχεδίου του νόμου (βλέπε έκθεση πεπραγμένων Μαίου 2014), η αρμόδια διεύθυνση εξέφρασε τις απόψεις της κατ άρθρο, ως εξής: 1) Άρθρο 3 παραγρ. 3 Θέση ΣΜΕ : Θα πρέπει να απαλειφθεί το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 3 δηλ. το παρακάτω εδάφιο: «Ειδικώς για τα ιδιωτικά λατομεία, όπου ο φορέας εκμετάλλευσης είναι διαφορετικός από τον ιδιοκτήτη του εδάφους, η ανωτέρω παράταση της διάρκειας ισχύος των συμβάσεων μίσθωσης πέραν των 40 ετών δεν μπορεί να γίνει μονομερώς από το μισθωτή αλλά απαιτείται η σύναψη νέας σύμβασης» Τι νόημα θα έχει να δίνεται η δυνατότητα παράτασης ανά δεκαετία και κάθε φορά ο ιδιοκτήτης της έκτασης να «μπορεί» να εκβιάσει καταστάσεις αρνούμενος να συνάψει νέα σύμβαση. Ο εκμεταλλευτής έχει ήδη επενδύσει σημαντικά ποσά στην ανάπτυξη του λατομείου. Άποψη ΥΠΕΚΑ : Εδώ προτείνεται (με την επιφύλαξη ενδεχομένων κωλυμάτων νομικού χαρακτήρα) να διαγραφτεί η ανωτέρω πρόταση και να αντικατασταθεί: 1

3 την εφαρµογή του άρθρου 63 του Ν. 4042/2012 για τα µισθώµατα των δηµόσιων µεταλλευτικών χώρων. Ανέπτυξε έντονη συνεργασία µε την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ και τις υπηρεσίες του, προβάλλοντας τις θέσεις του για το νέο λατοµικό νοµοσχέδιο, την περιβαλλοντική αδειοδότηση και τις εξειδικευτικές αποφάσεις στα πλαίσια του Ν. 4014/2011, το σχέδιο νόµου για τα «ασικά οικοσυστήµατα, ορισµοί, µέτρα προστασίας, ανάπτυξης και διαχείρισης» και την αναθεώρηση των Περιφερειακών Χωροταξικών Σχεδίων. Επίσης, σε συνεργασία µε τον Υπουργό κ. Χατζηδάκη ενέταξε τον κλάδο στο νέο αναπτυξιακό νόµο και µετείχε στην προσπάθεια του ΥΠΑΝ για τη µέτρηση των διοικητικών επιβαρύνσεων των εξορυκτικών δραστηριοτήτων µε σκοπό τη µείωση των διοικητικών βαρών σε 13 επιλεγµένους τοµείς. Η πρωτοβουλία αυτή του ΥΠΑΝ Ειδικώς για την παράταση των μισθώσεων πέραν των 40 ετών από τη συνομολόγηση της αρχικής μίσθωσης, θα πρέπει, πέραν της τήρησης των όρων της σύμβασης που παρατείνεται, να συντρέχουν και οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α) να υφίστανται εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα προβλεπόμενα στη σχετική τεχνική μελέτη και β) οι εκμεταλλευτές να έχουν πραγματοποιήσει επενδύσεις και να έχουν επιτύχει παραγωγή και πωλήσεις ανάλογες με τη σπουδαιότητα του λατομείου. Για τη συνδρομή των ανωτέρω πρόσθετων προϋποθέσεων α και β εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του αρμοδίου οργάνου, η οποία επισυνάπτεται στη μονομερή δήλωση παρατάσεως. Κατά τη διαδικασία που προηγείται της έκδοσης της διαπιστωτικής πράξης καλείται να διατυπώσει τις απόψεις του και ο ιδιοκτήτης του λατομείου. Εκμετάλλευση κίσσηρης στη νησίδα Γυαλί 2) Άρθρο 3 παραγρ. 3 (περί αναλογικών μισθωμάτων) Θέση ΣΜΕ : Θα πρέπει να επανεξεταστεί η περίπτωση των αναλογικών μισθωμάτων της μαρμαρόσκονης, ώστε να διαφοροποιηθεί η παραγωγή της από παραπροϊόντα μαρμάρου σε σύγκριση με αυτήν που γίνεται απευθείας με εξόρυξη ασβεστολιθικού όγκου (λατομείο αποκλειστικά μαρμαρόσκονης). Απάντηση ΥΠΕΚΑ 2

4 έγινε σε συνεργασία και µε τον ΟΟΣΑ. Όσον αφορά στην αδειοδότηση των εξορυκτικών έργων, µε πρωτοβουλία ΣΕΒ ΣΜΕ, το αντικείµενο αυτό εντάχθηκε στο Παρατηρητήριο Επιχειρηµατικού Περιβάλλοντος του ΣΕΒ και οργανώθηκε ξεχωριστό θεµατικό εργαστήριο για την ανάδειξη των προβληµάτων και την επεξεργασία προτάσεων επίλυσής τους. Ο ΣΜΕ τέλος µετείχε ενεργά στο 3ο ιεθνές Συνέδριο για τον Ορυκτό Πλούτο και το ιεθνές Συνέδριο SDIMI 2013 (µε θέµα εξορυκτική βιοµηχανία και βιώσιµη ανάπτυξη), προβάλλοντας τις θέσεις του κλάδου και τις ακολουθούµενες πρακτικές. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ο ΣΜΕ ανέπτυξε έντονη δραστηριότητα στη δηµιουργία και υλοποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου της Ευρωπαϊκής Σύµπραξης για την καινοτοµία στον κλάδο των ΟΠΥ (Innovation Partnership) και στη διαµόρφωση του τελικού σχεδίου της αναθεώρησης της Οδηγίας 2011/92/EU Εδώ προτείνονται οι κάτωθι τροποποιήσεις (στο άρθρο 10 παράγραφος 4) που αφορούν κυρίως τα λατομεία αποκλειστικώς μαρμαρόσκονης και οι οποίες θεωρούμε ότι εξορθολογούν το πρόβλημα. 4. Για την έρευνα και την εκμίσθωση των λατομείων ειδικών χρήσεων της περίπτωσης β της παρ.2, με εξαίρεση τα λατομεία μαρμαρόσκονης και μαρμαροψηφίδας, εφαρμόζονται οι διατάξεις των λατομείων βιομηχανικών ορυκτών και μαρμάρων. Ειδικώς τα λατομεία μαρμαρόσκονης και μαρμαροψηφίδας εκμισθώνονται κατόπιν πλειοδοτικής διαδικασίας, οι όροι συναγωνισμού της οποίας καθορίζονται στην παρ. 4 του άρθρο 11. Για την καταβολή μισθωμάτων επί λατομείων της περίπτωσης β της παρ.2 που μισθώνονται κατόπιν έρευνας στους έχοντες το σχετικό δικαίωμα, ισχύουν τα οριζόμενα για τα λατομεία βιομηχανικών ορυκτών στην παράγραφο 4 του άρθρου 3. Τα λατομεία αυτά καταβάλουν επίσης ειδικό τέλος υπέρ πρωτοβαθμίων ΟΤΑ σύμφωνα μετα οριζόμενα στην περίπτωση γ της παραγράφου 2 του άρθρου 20. Για τη λειτουργία των λατομείων τούτων εφαρμόζονται οι λοιπές διατάξεις των λατομείων αδρανών υλικών. (Υπενθυμίζεται επιπλέον ότι τα λατομεία αδρανών υλικών ειδικών χρήσεων καθώς και τα λατομεία μαρμαρόσκονης και μαρμαροψηφίδας δεν επιτρέπεται να διαθέτουν στην αγορά τυχόν συμπαραγόμενα αδρανή υλικά, άρθρο 10 παράγραφος 2 β). Εκμετάλλευση κίσσηρης στη νησίδα Γυαλί 3) Άρθρο 6 παραγρ. 2 Θέση ΣΜΕ Επιμένουμε στις προτάσεις μας σχετικά με τους περιορισμούς απόστασης από λατομικές περιοχές των πτηνοκτηνοτροφικών μονάδων. Κάθε «μαντρί» αποτελεί εν δυνάμει παράγοντα εκβιασμού του λατομείου. 3

5 για την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων έργων (ΕΙΑ). «Ό,τι είναι παρελθόν, είναι πρόλογος για το παρόν και το µέλλον». Ουίλιαµ Σαίξπιρ Απάντηση ΥΠΕΚΑ Εδώ προτείνεται η ακόλουθη αναδιατύπωση που αίρει τον προβληματισμό (οι μονάδες αυτές μπορούν να χωροθετούνται κατ εξαίρεση από μέτρα από ΛΠ, προφανώς όμως όχι κάτω από 500): Αντιστοίχως, το όριο των χιλίων (1000) μέτρων δεν ισχύει για την ανέγερση κτιρίων που προορίζονται για γεωργοκτηνοτροφικές, υδατοκαλλιεργητικές εγκαταστάσεις, στέγαστρα σφαγής, γεωργικές αποθήκες, δεξαμενές και θερμοκήπια, όπως αυτά περιγράφονται στο άρθρο 163 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας (ΦΕΚ 580/Δ/99), οι οποίες χωροθετούνται σε αποστάσεις μεγαλύτερες των πεντακοσίων (500) μέτρων από τα όρια της λατομικής περιοχής. Ειδικά για την κατ εξαίρεση χωροθέτηση των πτηνοτροφικών και κτηνοτροφικών μονάδων ως ανωτέρω απαιτείται και προηγούμενη θετική γνωμοδότηση της Επιτροπής Ελέγχου Επιχειρήσεων Επεξεργασίας Ζωικών Προϊόντων. 4) Άρθρο 8 παραγρ. 4 Θέση ΣΜΕ Ο ένας συν ένας χρόνος που δίδεται για την άδεια ερευνητικών εργασιών, είναι μηδαμινός. Προτείνουμε διάρκεια 2 ετών και παράταση για ένα έτος ακόμη. Απάντηση ΥΠΕΚΑ Πρόταση δεκτή. Ηδη προστέθηκε ένα ακόμη χρόνος στο άρθρο 8 παρ. 5. «Η άδεια ερευνητικών εργασιών, που προβλέπει η παράγραφος 1, χορηγείται για χρονικήδιάρκεια δύο ετών και για ορισμένη ενιαία έκταση. Παράταση άδειας ερευνητικών εργασιών, είναι δυνατή για ένα έτος ακόμη, εφόσον δεν έχει ολοκληρωθεί η έρευνα». 5) Λοιπά Άρθρα Για το Άρθρο 3 παραγρ. 3β που ο ΣΜΕ προτείνει μικρότερα αναλογικά μισθώματα, το Άρθρο 9 παραγρ. 5 που ο ΣΜΕ προτείνει να μην υπάρχει περιορισμός στη διάρκεια εάν είναι το λατομείο ιδιόκτητο, το Άρθρο 11 παραγρ. 2α που ο ΣΜΕ θεωρεί τους 6 μήνες πολύ μικρό διάστημα από τη λήξη της άδειας έρευνας για την υποβολή αίτησης άδειας εκμετάλλευσης, το Άρθρο 11 παραγρ. 4 που ο ΣΜΕ ζητά στην πλειοδοτική δημοπρασία να συναξιολογείται και ο εξοπλισμός ο ευρισκόμενος και εκτός του λατομείου και το Άρθρο 17 παραγρ. 3 που ο ΣΜΕ ζητά το πρόστιμο να μη συναρτάται από τον αριθμό των εργαζομένων, το ΥΠΕΚΑ απάντησε ότι σε κάποια σημεία η υπηρεσία διαφωνεί (όπως π.χ. μισθώματα), ενώ ειδικά γι αυτές τις προτάσεις που 4

6 αφορούν σε κατ εξοχήν νομικά ζητήματα (διάρκεια εκμετάλλευσης, ιδιόκτητα λατομεία κτλ) η υπηρεσία έχει ζητήσει τη γνώμη των νομικών της. Νομοσχέδιο περί «Αιγιαλού και παραλίας» Ο ΣΜΕ στα πλαίσια της διαβούλευσης και σε συνέχεια της συνάντησης που είχε με τους συμβούλους του Γ.Γ. Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών, όπου ζητήθηκαν αναλυτικά όλες οι απόψεις του, επανήλθε με επιστολή θέτοντας υπόψη του Υπουργείου τα εξής βασικά θέματα: 1) Πρόβλεψη ανανέωσης Στο νομοσχέδιο θα πρέπει να υπάρξει ξεκάθαρη πρόβλεψη για ανανέωση της παραχώρησης σε υφιστάμενες εγκαταστάσεις για τις οποίες έχει εγκριθεί ΚΥΑ για Διατήρηση και Χρήση εγκαταστάσεων στον αιγιαλό (άρθρο 11 του Ν. 2971/2001), είτε αυτές βρίσκονται σε Ζώνη λιμένα είτε εκτός αυτού Στοιχεία Επικοινωνίας: Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων Βασιλέως Γεωργίου β10 και Ρηγίλλης, Αθήνα, Τηλέφωνο: ) Περί μισθωμάτων Πρέπει να μην ισχύει η αναδρομικότητα, αφού η μη καταβολή από το 2001, οφείλεται σε αδράνεια της Πολιτείας. Επίσης, όπως προτείναμε, τα μισθώματα να καθορίζονται με ένα πάγιο και ένα αναλογικό μίσθωμα και με συγκεκριμένα κριτήρια, ώστε να υπάρχει αμοιβαίο όφελος φορέα και πολιτείας και σε βάθος χρόνου. Φαξ: We re on the Web! 3) Συντηρήσεις και παρεμβάσεις Μέριμνα για πρόβλεψη διαδικασίας συντηρήσεων σε υφιστάμενα έργα σε συνδυασμό με δυνατότητα παρεμβάσεων εντός ζωνών προστασίας κατά τρόπο που να καθιστά εφικτή στη συνέχιση λειτουργίας των έργων. 5

7 Τελικά, το σχέδιο αυτό δεν προωθήθηκε προς ψήφιση. Τροποποίηση της απόφασης περί «Υπολογισμού ανταλλάγματος χρήσης» Εκδόθηκε η ΚΥΑ αριθμ /3281 ΦΕΚ , με την οποία τροποποιείται ο υπολογισμός ανταλλάγματος χρήσης δασικής γης. Συγκεκριμένα αναφέρεται: Το αντάλλαγμα χρήσης υπολογίζεται επί της συνολικής έκτασης για την οποία εγκρίθηκε επέμβαση ανεξάρτητα αν θα επέλθει ή όχι μεταβολή στη χρήση γης Όταν η επέμβαση γίνεται σταδιακά «κατά χώρο και χρόνο» εντός δασικής έκτασης, επέμβαση η οποία συμπεριλαμβάνει και τα συνοδά έργα, το αντάλλαγμα καταβάλλεται σταδιακά και σύμφωνα με το «σχέδιο εκμετάλλευσης» (βλέπε Τεχνική Μελέτη) Προκειμένου να λειτουργήσει το προηγούμενο πρέπει να κατατεθεί χρονοδιάγραμμα επεμβάσεων στο οποίο θα προσδιορίζονται και οι επιφάνειες επέμβασης ώστε να υπολογίζεται η σταδιακή καταβολή του ανταλλάγματος 6

8 Το υπόλοιπο του ανταλλάγματος χρήσης καταβάλλεται σε κάθε περίπτωση παραίτησης ή μη ολοκλήρωσης της επέμβασης Πιστεύουμε ότι οι διατάξεις αυτές έχουν σαφώς το θετικό της σταδιακής καταβολής του ανταλλάγματος αλλά και το αρνητικό ότι η εφαρμογή τους θα είναι κατά κύριο λόγο σε νέα έργα και όχι σε υφιστάμενες δραστηριότητες. Δεν φαίνεται να δίνεται η δυνατότητα μέσω τροποποίησης ΜΠΕ και επαναπροσέγγισης της Τεχνικής Μελέτης, να μπορεί να εξαιρεθούν τμήματα της αρχικής έγκρισης. Ο ΣΜΕ θα προσπαθήσει να ξεκαθαριστεί το θέμα αυτό από το υπουργείο. Β. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Έκδοση από το ΣΜΕ ενημερωτικού τεύχους για τον κλάδο, στα Αγγλικά, με τίτλο «GREEK EXTRACTIVE INDUSTRY AND METALLURGY, Sustainable Development » Την έκδοση αυτή της οποίας επιμελήθηκε ο ΣΜΕ, στα πλαίσια που πραγματοποίησε η Commission και η Euromines για τον κλάδο στην Αθήνα, Ιουνίου 2014, επ ευκαιρία της Ελληνικής Προεδρείας της Ε.Ε. Μοιράστηκε σε όλους τους ξένους που μετείχαν στις εκδηλώσεις αυτές, όπως και στις εταιρείες μέλη. Επίσης, αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Συνδέσμου ( /European issues). 7

9 Περιλαμβάνει : Περιγραφή του σκοπού και της αποστολής του ΣΜΕ Περίληψη των βασικών δεδομένων που συνθέτουν τη λειτουργία του κλάδου και στους τρεις πυλώνες της Βιώσιμης Ανάπτυξης (Περιβάλλον, Οικονομία, Κοινωνία) Στατιστικά εθνικής παραγωγικής για όλα τα προϊόντα που βασίζονται σε ορυκτές πρώτες ύλες, συν πετρελαιοειδή, από το 2007 έως το 2013 (σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ) Περιληπτικές πληροφορίες για την παραγωγή και τις εξαγωγές μαρμάρου (ΥΠΕΚΑ) Πρόσφατες ελληνικές πρωτοβουλίες κανονιστικών ρυθμίσεων διατάξεων που αφορούν στον κλάδο (ΥΠΕΚΑ) Την επίδοση των εταιρειών μελών του ΣΜΕ στη Βιώσιμη Ανάπτυξη μέσω των αντίστοιχων δεικτών και για την περίοδο και κριτικά συμπεράσματα 8

10 Συνοπτικές πληροφορίες για τα προϊόντα των εταιρειών μελών του Συνδέσμου Εορτασμός 90 χρόνων ΣΜΕ Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων γιορτάζει φέτος τα 90 του χρόνια, ενενήντα χρόνια συνεχούς λειτουργίας και αέναης προσπάθειας για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας. Γι αυτό το λόγο, το Δ.Σ. του ΣΜΕ, αποφάσισε ο Εορτασμός αυτός, να πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2014, ώρα μ.μ. στο ΕΒΕΑ, στην Αίθουσα Ερμής. Στην εκδήλωση αυτή, θα δοθούν τιμητικές βραβεύσεις σε πρόσωπα ή φορείς που ανέδειξαν τον κλάδο και προσέφεραν σε αυτόν σημαντικά. Στα πλαίσια αυτού του Εορτασμού, πραγματοποιήθηκε η συγγραφή, από το ΣΜΕ, ενός μοναδικού ιστορικού αφιερώματος στην πορεία του Συνδέσμου και της Ελληνικής Μεταλλείας. Αυτό, ως πολύτιμη παρακαταθήκη για το μέλλον, για τους επόμενους που θα συνεχίσουν να χαράσσουν νέους δρόμους ανάπτυξης, έχοντας τα ηνία της ελληνικής εξορυκτικής βιομηχανίας και του ΣΜΕ. (Από την καμπάνια «we mine it» της Euromines για την αξιοποίηση του ευρωπαϊκού πλούτου) (απόσπασμα από το Λεύκωμα των 90 χρόνων ΣΜΕ) 9

11 Γ. ΣΜΕ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Προσπάθεια της Commission για δημιουργία Οδηγίας που θα αφορά στις εξορυκτικές δραστηριότητες Αυτή η προσπάθεια έχει τεθεί από τη DG Enterprises και έχει κυριολεκτικά διχάσει τον κλάδο. Η πλειοψηφία των μελών της Euromines, πιστεύει ότι κάτι τέτοιο αντίκειται στην αρχή της επικουρικότητας και ότι περιορίζει τα κράτη μέλη από δικές τους πιο πλήρεις και ολοκληρωμένες, ανά εξορυκτική δραστηριότητα, κανονιστικές ρυθμίσεις. Επίσης, πιστεύει ότι η οδηγία αυτή αναγκαστικά θα είναι γενικόλογη, ότι μπορεί να περιέχει επικίνδυνες αοριστολογίες, ότι μπορεί με την παρέμβαση ομάδων εργασίας του Ευρωκοινοβουλίου, να παρεισφρήσουν «νέου τύπου» δεσμεύσεις ή περιορισμοί και διάφορα άλλα σχετικά. Αντιθέτως, πιστεύει ότι πρέπει να γίνουν κανονιστικές κινήσεις από τα κράτη μέλη, καθοδηγούμενες από την Commission, στα πλαίσια επίλυσης υπαρχόντων προβλημάτων και της εφαρμογής της υπάρχουσας Ευρωπαϊκής πολιτικής για τις πρώτες ύλες. Συγκεκριμένα, με απόφαση της Γ.Σ. της Εuromines στις που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, ως επιχειρήματα ενάντια στην Οδηγία, αναφέρονται τα εξής (που θα διαβιβαστούν στη νέα σύνθεση της Commission ως προτάσεις του κλάδου): 10

12 Α) Μεταλλευτικές Πολιτικές Μεγάλος αριθμός κρατών μελών έχει εκπονήσει Μεταλλευτικές Πολιτικές. Πρέπει να δοθεί χρόνος αυτή η προσπάθεια να συγκεκριμενοποιηθεί μέσω κανονιστικών διατάξεων ή άλλων ρυθμίσεων, ώστε να υπάρξει σταδιακή εφαρμογή. Στόχος της Commission, πρέπει να είναι η εφαρμογή των Μεταλλευτικών Πολιτικών από τα κράτη μέλη. Β) Χωροταξική πολιτική για τις πρώτες ύλες Αυτό το βασικό θέμα λόγω επικουρικότητας, πρέπει να επιλυθεί από τα κράτη μέλη σε συνδυασμό με το υπάρχον κανονιστικό πλαίσο που διαφέρει από κράτος σε κράτος και τις αρμοδιότητες σχεδιασμού μεταξύ περιφερειακού και κεντρικού επιπέδου. Επίσης, ο σχεδιασμός αυτός είναι σε συνάρτηση με τις ιδιορρυθμίες κάθε κράτους ως προς το καθεστώς ιδιοκτησίας γης και χρήσεων γης και πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαλόγου με τις τοπικές κοινωνίες, ώστε να τύχει της αποδοχής τους. Όλα αυτά, δεν είναι δυνατόν να προβλέπονται σε μία οδηγία, ούτε η οδηγία μπορεί να καθορίσει την πολιτική βούληση των επιμέρους πολιτικών ηγεσιών που έχουν την ευθύνη του σχεδιαμσού για το χειρισμό των θεμάτων και των προτεραιοτήτων. Το μόνο που πρέπει να κάνει η Commission, είναι να λειτουργήσει επικουρικά στην προσπάθεια χωροταξικού σχεδιασμού για τις πρώτες ύλες από πλευράς κρατών μελών. 11

13 Γ) Αδειοδοτικό Η βασική προσπάθεια της Commission και των κρατών μελών, πρέπει να είναι η βελτίωση των υπαρχόντων κανονισμών και συστημάτων και όχι η δημιουργία ενός νέου συστήματος μέσω συρραφής υπαρχόντων δεδομένων, σε μία γενική οδηγία περί μεταλλευτικών έργων. Δ) Κανονιστικά προβλήματα και που τίθενται, ενάντια στη λογική της δημιουργίας Οδηγίας Αντιβαίνει στην αρχή της επικουρικότητας. Εκτός αυτού, αρκετά κράτη μέλη που στερούνται σημαντικών κοιτασμάτων πρώτων υλών και κύρια μεταλλευμάτων, οι ανάγκες για εφαρμογή μίας τέτοιας οδηγίας σε θέματα π.χ. χωροταξικά ή αδειοδότησης είναι ιδιαίτερα περιορισμένη. Έτσι, μία τέτοια οδηγία, αντί να αντιμετωπίζει κατά τα συνήθη, θέματα που απασχολούν γενικά όλα τα κράτη μέλη, θα επεισέρχεται σε ειδικά θέματα που αφορούν λίγους ή σίγουρα όχι όλους Η προσπάθεια δημιουργίας Οδηγίας είναι δυνατόν να οδηγήσει σε σύγκρουση συμφερόντων η προσπάθεια από κράτη μέλη επιβολής προτεραιοτήτων (π.χ. ενεργειακά ορυκτά) που αυτό θα οδηγήσει σε προβλήματα προσδιορισμού του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας και των εξειδικεύσεών της 12

14 Μία πιθανή οδηγία πλαίσιο για τη μεταλλευτική δραστηριότητα, θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση ώστε στη συνέχεια θα δημιουργηθούν επιμέρους εξειδικευτικές (θυγατρικές) οδηγίες. Το ερώτημα είναι τι θα καλύπτουν τέτοιες εξειδικευτικές οδηγίες, που θα σκοπεύουν και εν τέλει τι θα προφέρουν πέραν κάποιου πιθανού νέου κανονιστικού φορτίου που ο κλάδος δεν το έχει ανάγκη; Αναθεώρηση της λίστας των κρίσιμων υλικών και κριτική για την εφαρμογή της Raw Materials Initiative από την Commission, νέες προοπτικές Η Commission μέσω αντίστοιχου «Communication» παρουσιάζει το αναφερόμενο θέμα. Σε ό,τι αφορά την αναθεώρηση της λίστας των κρίσιμών πρώτων υλών, αναφέρει συγκεκριμένα,ότι λόγω της σημασίας των κρίσιμων πρώτων υλών για την Ευρωπαϊκή οικονομία, το 2010, στα πλαίσια της εξειδίκευσης της RMI, συστήθηκε Αd-hoc Ομάδα Εργασίας που με μία συγκεκριμένη μεθοδολογία προσδιόρισε 14 κρίσιμες πρώτες ύλες (μη ενεργειακές και χωρίς αγροτικές χρήσεις). Επανήλθε το 2013 η ίδια προσπάθεια ώστε η λίστα των κρίσιμων να επαναπροσδιοριστεί με βάση νέες ανάγκες. Αναλύθηκαν με ίδια μεθοδολογία όπως αυτή του 2010 (οικονομικής σημασία, supply risk κτλ) 54 υλικά. Η λίστα των υποψήφιων κρίσιμων διευρύνθηκε περιλαμβάνοντας 10 νέα υλικά (έναντι της λίστας του 2010). Επίσης, επιπρόσθετα αναλύθηκαν λεπτομερέστερα οι σπάνιες γαίες, χωρίζοντάς τις σε «βαριάς και ελαφράς κρισιμότητας». Όλα αυτά, τελικώς, οδήγησαν σε προσδιορισμό νέας λίστας κρίσιμων, με 20 υλικά από τα αρχικώς 54 επιλεγμένα. Μέσα σ αυτά συμπεριλαμβάνεται και ο Μαγνησίτης που ενδιαφέρει τα ελληνικά συμφέροντα. Δεκατρία από τα δεκατέσσερα υλικά της λίστας του 2013 συμπεριλαμβάνονται και πάλι στη νέα λίστα με μετακινήση εκτός λίστα του Ταντάλιου (λόγω μικρής risk supply). Βασικά, νέο υλικό, εκτός του Μαγνησίτη, που εντάσσονται στη νέα λίστα είναι και το Χρώμιο, κάτι μπορεί ίσως να επηρεάσει θετικά μελλοντικά τη χώρα μας. Σ ό,τι αφορά τη μέχρι σήμερα πορεία της RMI και των προοπτικών που τίθενται, η Commission αναφέρει ότι παρά το ότι έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες για την εφαρμογή της RMI, ο δεύτερος πυλώνας της (της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πρώτων υλών), ακόμη υστερεί.π.χ. δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί και δεν έχουν εφαρμοστεί δείκτες για τη μέτρηση αποτελεσμάτων εφαρμογής. 13

15 Για την κάλυψη αυτού του κενού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει μεγάλο βάρος στην προσπάθεια του Innovation Partnership (I.P.) και στο πρόγραμμα Horizon 2020 στο οποίο οι δράσεις του I.P. εντάσσεται. Προσδιορίζεται ως προτεραιότητα και δική της και των κρατών μελών της, η βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου για την εκμετάλλευση των πρώτων υλών και η καθολική απόκτηση γνώσης και δεδομένων για το κοιτασματολογικό δυναμικό της Ε.Ε. με στόχο την ολοκλήρωσή τους μέχρι το Παράλληλα, εκφράζει τη σκέψη να προσδιοριστούν, ειδικά γι αυτό, δείκτες προοδευτικής εκπλήρωσης. Για την προώθηση της Ι.Ρ. και της προόδου των δράσεών, πρόκειται να γίνονται ετήσιες συναντήσεις και επαναπροσεγγίσεις του στρατηγικού σχεδιασμού. Παράλληλα με την Ι.Ρ., το πρόγραμμα πρωτοβουλία «Knowledge and Innovation Community (KIC) on raw materials», όπου 14

16 διάφοροι φορείς κρατών μελών συνεργάζονται στα πλαίσια νεωτερισμών, πιστεύεται ότι θα φέρει πιο κοντά τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τους φορείς έρευνας και τους φορείς παραγωγής και θα δώσει νέα ώθηση στον τομέα των πρώτων υλών της Ε.Ε. «The EIP on Raw Materials has a number of specific objectives»: (European Commission-EIP on Raw Materials) Τέλος, μετά από μία αναφορά που κάνει των προσπαθειών της για την καλύτερη διεθνοποίηση των πρώτων υλών και τη βελτίωση της λειτουργίας της διεθνούς αγοράς (πρώτος πυλώνας), αναφέρει ότι από το 2014 και μετά, μέγιστη προτεραιότητα θα έχει η δημιουργία μιας νέας πολιτικής «περί αποβλήτων» και η επαναπροσέγγιση νέων στόχων για ορθότερη διαχείριση αξιοποίησή τους. Workshop της Policy Committee της Euromines στην Αθήνα ( ) Σκοπός του Workshop αυτού, ήταν η συναπόφαση των στόχων και των προτεραιοτήτων δράσης για τον κλάδο, ώστε αυτά να προβληθούν και να μεταφερθούν στα νέα ευρωπαϊκά όργανα (όπως αυτά προέκυψαν μετά τις τελευταίες ευρωεκλογές του ίδιου έτους). Υπόψη ότι στο task force της Policy Committee μετέχει και ο ΣΜΕ. Το περίγραμμα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η εξορυκτική βιομηχανία και αρχικές σκέψεις προτάσεις για την αντιμετώπισή τους, έθεσαν τρεις Έλληνες ομιλητές και συγκεκριμένα: Ο Πρόεδρος της ΛΑΡΚΟ κ. Κ. Μπομπής, ο οποίος αναφέρθηκε στα θέματα ενέργειας, βιώσιμης ανάπτυξης ορυκτών πρώτων υλών, 15

17 αδειοδοτικού πλαισίου, διεθνούς ανταγωνισμού και περιοριστικών όρων State Aid από πλευράς Ε.Ε. Η κ. Ε. Κάρκα της Δν/σης Χωροταξίας του ΥΠΕΚΑ, η οποία έκανε αναλυτική παρουσίαση των βασικών αρχών που πρέπει να διέπουν ένα χωροταξικό σχεδιασμό σε σχέση με ορυκτές πρώτες ύλες και πώς πρέπει να εξειδικεύονται σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Αναφέρθηκε επίσης στα προβλήματα που ενσκύπτουν από το σχεδιασμό αυτό και πώς αυτά μπορούν να ξεπεραστούν Ο κ. Κ. Γεωργουλάκης της Γεν. Δν/σης Φυσικού Πλούτου του ΥΠΕΚΑ, Sherpa του υφυπουργού κ. Παπαγεωργίου στο Steering Group της European Innovation Partnership και μέλος του Raw Materials Supply Group της Commission, ο οποίος αναφέρθηκε στη νέα Ευρωπαϊκή Βιομηχανική Πολιτική, στους προσανατολισμούς της I.P. και σε εξειδικευμένες δράσεις της όπως η Ισπανική πρόταση για δημιουργία δεικτών βιώσιμης ανάπτυξης, σε συνεργασία με την Ελλάδα και τη Γαλλία. Στη συνέχεια, μέσω brainstorming ανά ομάδα θεμάτων, προσδιορίστηκαν risks και opportunities (near term) και το ίδιο ως emerging μέσω των οποίων στη συνέχεια προσδιορίστηκαν προτεραιοποίηση προβλημάτων και αντίστοιχες θέσεις επ αυτών. Presentations of the workshop 16

18 Results of Euromines Policy Workshop June

19 18

20 Γενική Συνέλευση της Εuromines στην Αθήνα Πραγματοποιήθηκε στις , στην οποία μετείχε και ο ΣΜΕ. Βασικά θέματα της ατζέντας, εκτός των κλασικών διοικητικών και διαδικαστικών, ήταν οι προτάσεις σχεδίου δράσης της Policy Committee, η πορεία της European Innovation Partnership, η σχεδιαζόμενη οδηγία-πλαίσιο για τα μεταλλεία και η διαμόρφωση τελικής άποψης από τη Euromines, τα θέματα περιβάλλοντος και H&S που βρίσκονται στο προσκήνιο της Commission, η ανανέωση της Communication Strategy του Συνδέσμου, η παρουσίαση από το Σύνδεσμο της εργασίας που έγινε από τις υπηρεσίες του για την εκπόνηση οδηγού Crisis Management, η προετοιμασία της Γ.Σ. στις Βρυξέλλες, το Σεπτέμβριο και η διοργάνωση γεύματος εργασίας, με τους νεοεκλεγέντες Ευρωβουλευτές των κρατών μελών. Γενική Συνέλευση της Euromines στην Αθήνα.Ο ΣΜΕ διοργανώνει επίσκεψη συμμετεχόντων στο Μουσείο της Ακρόπολης 19

21 Ημερίδα «Raw Materials University Day» Η εκδήλωση αυτή, ήταν ενταγμένη στα πλαίσια της Ελληνικής Προεδρείας της Ε.Ε. Διοργανώθηκε από την Commission και τη Σχολή Μεταλλειολόγων ΕΜΠ στις , στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Σκοπό είχε να φέρει πιο κοντά τους σπουδαστές των γεωεπιστημών στην παραγωγή και στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι σε σχέση με τις ορυκτές πρώτες ύλες. Βασικά θέματα της ημερίδας αυτής, ήταν το μέλλον της Ευρωπαϊκής Εξορυκτικής Βιομηχανίας, οι παγκόσμιες προοπτικές του κλάδου της εκμετάλλευσης πρώτων υλών, Ελληνική Εξορυκτική Βιομηχανία και Βιώσιμη Ανάπτυξη, η European Innovation Partneship, περιβάλλον και εξόρυξη και εξειδικευμένα τεχνικά θέματα εκμετάλλευσης, επεξεργασίας ορυκτών πρώτων πόρων. Μετά από κάθε κύκλο θεμάτων, υπήρχε ανοικτή συζήτηση με τους φοιτητές. Παρουσιάστηκαν βασικές ομιλίες από μέλη των Δ.Σ. και του Γ.Δ. του ΣΜΕ και από στελέχη εταιρειών μελών σε εξειδικευμένους τομείς. 20

22 Ημερίδα «Raw Materials High Level Conference Maximizing value: The importance of the extractive industry to the growth in the EU economy and its regions Και αυτή η εκδήλωση ήταν ενταγμένη στα πλαίσια της Ελληνικής Προεδρείας της Ε.Ε. Διοργανώθηκαν από την Commission και την Euromines στις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με σκοπό την ανάδειξη της σημασίας της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων στην οικονομία της Ευρώπης και στην ανάπτυξη της περιφέρειάς της. Κεντρικοί ομιλητές ήταν εκπρόσωποι της Commission, o υπουργός ΠΕΚΑ κ. Ι. Μανιάτης, ο πρόεδρος της Euromines κ. Μ. Rachovides, ο αντιπρόεδρος της ΙΜΑ-Europe και πρώην αντιπρόεδρος του ΣΜΕ κ. Θ. Ανδρουλάκης και ο CEO της Eldorado κ. P. Wright. 21

23 Υπήρξαν oι εξής παράλληλες ενότητες: i. Critical Raw Materials, στην οποία μετείχαν ως ομιλητές και ο Αντιπρόεδρος του ΣΜΕ Α. Κεφάλας, ο Πρόεδρος της ΛΑΡΚΟ κ. Κ. Μπομπής και ο Δν/ντής της «ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΛΕΥΚΟΛΙΘΟΙ» Μ. Τσουκάτος ii. Μεταλλευτικές Πολιτικές, Χωροταξικός Σχεδιασμός Αδειοδοτικές Διαδικασίες στην οποία μετείχαν ως ομιλητές στελέχη της Commission, της Euromines, της ΙΜΑ και ο Γ.Δ. της «ΧΑΛΥΨ» κ. S. Schmidt iii. Ορυκτές Πρώτες Ύλες και Περιφερειακή Ανάπτυξη, όπου μετείχαν ως ομιλητές εκτός από εκπροσώπους της Commission και διάφορων ευρωπαϊκών φορέων ο Πρόεδρος του ΣΜΕ κ. Ε. Φαίδρος, ο Δήμαρχος της Μήλου κ. Γ. Δαμουλάκης και ο Πρόεδρος της ΟΜΕ κ. Α. Κούκουλης 22

24 Εορτασμός 90 χρόνων ΣΜΕ Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2014 Ώρα μ.μ. ΕΒΕΑ, Αίθουσα Ερμής 23