Κείμενα εκθέσεων. Blunden, J. :

Transcript

1 Κείμενα εκθέσεων Επικοινωνία μέσω του λόγου Blunden, J. : «το μουσειακό κείμενο είναι η πιο αμείλικτη μορφή κειμένου» 1

2 Οι λέξεις πάνω στους τοίχους Μιλούν στους επισκέπτες Είναι η φωνή του μουσείου Ο τόνος τους θέτει τον τόνο της σχέσης μας με τον επισκέπτη Συζήτηση; Ο διαδραστικός ρόλος των κειμένων 2

3 Συνήθη προβλήματα των κειμένων? Ας τα απαριθμήσουμε Μακριά και με πληθώρα πληροφοριών Υπερβολικά σύντομα Τεχνικά Ακατανόητα Δυσανάγνωστα Για ένα ειδήμον κοινό Σε μία μόνο γλώσσα 3

4 Τι καθιστά κατάλληλο ένα κείμενο εκθεσιακού υπομνηματισμού; Η μη ύπαρξή τους! (Η πρωτοκαθεδρία της αισθητικής απόλαυσης) Η παραδοχή ότι το κοινό μπορεί να μην ξέρει ή να μην κατανοεί τι είναι αυτό που βλέπει Αναζητώντας την επίδραση των λέξεων ή της απουσίας τους Τα γραφικά μιας έκθεσης Κοινοποιούν πληροφορίες Λειτουργούν ως εκθέματα 4

5 Τι λέμε Τι πρέπει να ξέρουμε πριν γράψουμε τα κείμενα Για ποιον σκοπό Σε ποιον το λέμε (Υπάρχει ήδη γνώση επί του θέματος;) Πού θα τοποθετηθεί; Μιλώντας τη γλώσσα του επισκέπτη Επινοώντας συνδυαστικές εφαρμογές στο εποπτικό υλικό (εικόνα, διάγραμμα, χάρτης, φυλλάδιο, audiovisual κλπ) Σαφής αναφορά στο θέμα της έκθεσης Παροχή απλών και συνεκτικών επεξηγήσεων Παραδοχή ότι ο επισκέπτης δεν γνωρίζει το θέμα μου Κοινωνικός τόνος γραφής 5

6 σχεδιασμός Με τρόπο που να ενθαρρύνει τον επισκέπτη να διαβάσει Ο κόσμος διαβάζει! Υπολογίζοντας ότι ο επισκέπτης διαβάζει όρθιος Θέτοντας ερωτήματα Επιδιώκοντας συμμετοχή Προσανατολίζοντας Ενθαρρύνοντας συγκρίσεις Ιεράρχηση πληροφορίας Π.χ. όπως σε μία εφημερίδα ή στις πινακίδες των δημόσιων χώρων Υπολογίζοντας τις διαφορετικές ανάγκες ενός ποικίλου κοινού Διαφορετικά επίπεδα design των εποπτικών επιφανειών (γραμματοσειρές, χρώματα, μεγέθη γραμμάτων, ύψη, ύφος κειμένων) 6

7 Τύποι κειμένων (και ορισμός του σκοπού τους) Banner εισόδου ή ενοτήτων Τίτλοι ενοτήτων Εισαγωγικά κείμενα Περιγραφές αντικειμένων ή ομάδων αντικειμένων κειμενολεζάντες λεζάντες Ποιος διορθώνει; Ποιος δίνει το ΟΚ; Ποιος αξιολογεί; Ποιος γράφει; 7

8 Σχεδιασμός στην πράξη Διαβάζονται τα κείμενα; Από ποια απόσταση; Πόσοι μπορούν να τα διαβάσουν την ίδια στιγμή; Είναι κατανοητό ποιο ή ποια εκθέματα αφορούν; Σε ποιο ύψος; Μέριμνα για παιδιά και μερικώς βλέποντες Αναγνωσιμότητα Μορφή γραμμάτων (γραμμματοσειρά, όχι σκέτα κεφαλαία, πρόκειται για λέξεις-εικόνες) Μέγεθος (συνήθως 18-30) Χρώμα (η σημασία του contrast γραμμάτων και επιφάνειας, η σκίαση, ο φωτισμός κλπ) Μάκρος κάθε γραμμής (40-50 χτυπήματα, προσοχή στα κοψίματα) Κενά 8

9 Μέθοδος Ekarv Ekarv, M. 1999, Combating redundancy: writing text for exhibitions στο Hooper-Greenhill, E. (ed.), The Educational Role of the Museum, London, Routledge, Gilmore, E. and Sabine, J. 1999, Writing readable text: evaluation of the Ekarv method στο Hooper-Greenhill, E. (ed.), The Educational Role of the Museum, London, Routledge, Davis, M. 2000, Ekarv text method in practice, Museum Practice 13, τα κείμενα (1) Χρησιμοποιούν γλώσσα οικεία που συντάσσεται σε μικρές και σαφείς προτάσεις Κάνουν χρήση ενεργητικής (αντί παθητικής) φωνής Απευθύνονται άμεσα στον επισκέπτη είτε με τη χρήση ερωτήσεων είτε με τη χρήση δεύτερου προσώπου έτσι ώστε να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα αμεσότητας. Ερμηνεύουν, εξηγούν, δίνουν πληροφορίες που σχετίζονται άμεσα με τα εκθέματα και απαντούν κατά το δυνατόν- στις αυθόρμητες ερωτήσεις που έχει κανείς όταν βλέπει ένα έκθεμα. 9

10 2 Επικεντρώνουν το ενδιαφέρον του επισκέπτη στα σημαντικά σημεία, αποφεύγοντας τις περιττές ή μη ουσιώδεις λεπτομέρειες. Αποφεύγουν -κατά το δυνατόν- την αρχαιολογική ορολογία ή την εξηγούν. Παροτρύνουν, παρακινούν. 3 Επιχειρούν να προκαλέσουν περιέργεια ή έκπληξη, να είναι πρωτότυπα και ενδιαφέροντα Αφηγούνται μικρές «ιστορίες» αποφεύγοντας τη στεγνή παράθεση γεγονότων και πληροφοριών Κάνουν ευρεία χρήση του ιστορικού ενεστώτα στην αφήγηση Υποκειμενοποιούν τη δράση 10

11 (4) Δημιουργούν αναγνωρίσιμους συσχετισμούς με τη σύγχρονη εποχή. Δίνουν προσβάσεις στον τρόπο δουλειάς των ειδικών. Δεν κρύβουν την πολλαπλότητα των ερμηνειών Διορθώνουν παρωχημένες για την έρευνα αντιλήψεις. Βασική βιβλιογραφία Beverly Serell, Exhibit labels: An interpretive approach, Louise Ravelli, Museum Texts: Communication Frameworks,2006 Ανδρομάχη Γκαζή, "Ε, ας ανοίξουν και κανένα λεξικό!" ή "επιτέλους, κείμενα κατανοητά!" προσεγγίζοντας μουσειολογικά τη συγγραφή κειμένων για την επανέκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, ΑΕΜΘ Ανδρομάχη Γκαζή, Αλεξάνδρα Νικηφορίδη, «Κείμενα για μουσεία και εκθέσεις Προβληματισμός, μεθοδολογία, μελέτη περίπτωσης»,museology, International Scientific Electronic Journal, Issue 2, 2004, Ferguson, L., MacLulich, C. & Ravelli, L. Meanings and messages: language guidelines for museum exhibitions. Sydney: Australian Museum Bλ