Βρετανική Ψυχολογική Εταιρεία

Transcript

1 Βρετανική Ψυχολογική Εταιρεία Μητρώο αναγνώρισης και κατοχύρωσης της επαγγελματικής άδειας Ψυχολόγων Ειδικευμένων στην Ψυχοθεραπεία -Αρχές και Διαδικασίες Προετοιμασία από την Επιτροπή Ψυχοθεραπείας Έγκριση : 20/10/2001 The British Psychological Society Str. Andreus House 48 Princess Road East Leicester LEI 7DR mail@bps.org.uk

2 Περίληψη Στην διάρκεια των τελευταίων πενήντα ετών πολλοί ψυχολόγοι ασχολούνται με την ψυχοθεραπευτική πρακτική και εκπαίδευση, αν και η ιστορία των σχέσεων μεταξύ ψυχολογίας και ψυχοθεραπείας είναι σημαντικά μεγαλύτερη. Η δημιουργία ενός επίσημου Μητρώου* αποκλειστικά για τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα προς την αναγνώριση όλων εκείνων των στοιχείων που διακρίνουν ένα ψυχολόγο ως ψυχοθεραπευτή. Πρόκειται να δημιουργηθεί ένα ενιαίο επίσημο Μητρώο για την αναγνώριση και κατοχύρωση της βασικής επάρκειας στην ψυχοθεραπεία. Όλα τα υποψήφια μέλη του Μητρώου θα είναι πτυχιούχοι ψυχολόγοι. Το Μητρώο θα στοχεύει στο να συμπεριλάβει διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις, ενώ ταυτόχρονα διαρκώς θα αξιολογείται η επάρκεια και αξιοπιστία των προσεγγίσεων αυτών. Επίσης έμφαση θα δίνεται στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο ασκείται η ψυχοθεραπεία. Το κείμενο που ακολουθεί εστιάζεται κυρίως στο μέλλον, περιγράφοντας μια συγκεκριμένη κατεύθυνση όσον αφορά στην εκπαίδευση και πρακτική των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Ωστόσο προτεραιότητα δίνεται επίσης στους ήδη ειδικευμένους ψυχοθεραπευτές και συγκεκριμένα στο ποιά διαδικασία αξιολόγησης θα ακολουθηθεί ώστε να εγγραφούν στο Μητρώο ως ιδρυτικά μέλη. Στο κείμενο τίθεται ένα πλαίσιο σχετικά με όλες τις απαιτούμενες διαδικασίες που πρέπει να ολοκληρωθούν προκειμένου να εδραιωθεί και να προωθηθεί η λειτουργία του Μητρώου. Αρχικά περιγράφονται έξι βασικές αρχές τις οποίες θα πρέπει να τηρούν οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Ακολουθεί η περιγραφή μιας ψυχολογικής προσέγγισης σε σχέση με την πρακτική και εκπαίδευση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην μάθηση και εκπαίδευση σε διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις, καθώς καμία συγκεκριμένη προσέγγιση δεν έχει αποδείξει πως έχει βρει όλες τις απαντήσεις και αλήθειες. Στη συνέχεια, αφού παρουσιάζονται διάφοροι τρόποι για την αξιολόγηση των υποψηφίων μελών του Μητρώου, έμφαση δίνεται στα απαιτούμενα προσόντα που θα πρέπει αυτοί να διαθέτουν προκειμένου να γίνει δεκτή η αίτηση εγγραφής τους. Ακολούθως παρουσιάζονται οι βασικοί αντικειμενικοί στόχοι και προσόντα δεξιότητες των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία, σε σχέση με τις έξι αρχές που περιγράφηκαν στο πρώτο μέρος. Στη συνέχεια παρουσιάζονται πιο συγκεκριμένα τα απαιτούμενα προσόντα που θα πρέπει να διαθέτουν οι υποψήφιοι προκειμένου να γίνουν δεκτοί στο Μητρώο είτε ως ιδρυτικά είτε ως τακτικά μέλη. Στο επόμενο μέρος παρουσιάζονται διοικητικά θέματα σε σχέση με τη διαδικασία αναγνώρισης και κατοχύρωσης της ε παγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Η κύρια επιτροπή που θα ασχοληθεί με τη διαδικασία αυτή είναι η Επιτροπή για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής ά δειας των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία (Registration Committee for Psychologists Specialising in Psychotherapy RCPP).... * Σημ.Μετ.: όπου αναφέρεται Μητρώο ε ννοείται το Μητρώο αναγνώρισης και κατοχύρωσης της επαγγελματικής άδειας Ψυχολόγων ειδικευμένων στην Ψυχοθεραπεία.Τέλος προτείνονται λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές για τους υποψηφίους, τα άτομα που θα αξιολογήσουν τις αιτήσεις, αλλά και όσους εμπλέκονται στην εκπαίδευση των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Στο παράρτημα παρουσιάζεται ένα παράδειγμα σ τόχων, αντικειμενικών σκοπών και δεξιοτήτων προσόντων σε σχέση με τις βασικές αρχές.

3 Εισαγωγή Πάνω απο εκατό χρόνια οι πολυδιάστατες επιστήμες της ψυχολογίας και της ψυχοθεραπείας αλληλεπιδρούν μεταξύ τους με σύνθετους τρόπους. Η ψυχοθεραπεία στη διάρκεια του χρόνου έγινε ένα θεμελιακό κομμάτι της εργασίας των κλινικών ψυχολόγων και πιο πρόσφατα και των συμβουλευτικών ψυχολόγων. Ιδιαίτερα στο δεύτερο μισό του 20 ο αιώνα, υπήρξε μια συνεχιζόμενη αύξηση των δεσμών μεταξύ ψυχολόγων και ψυχοθεραπευτών, μεταξύ ψυχολογίας και ψυχοθεραπείας. Εκτός από τις βασικές σπουδές τους στην ψυχολογία, πολλοί ψυχολόγοι εκπαιδεύτηκαν και σε μία ή περισσότερες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Με την ανάπτυξη των μεταπτυχιακών προγραμμάτων στην κλινική και συμβουλευτική ψυχολογία, ένας αυξανόμενος αριθμός ψυχολόγων εκπαιδεύτηκαν σε θέματα σχετικά με τις ψυχοθεραπευτικές θεωρίες και εφαρμογές. Όπως οι διαφορετικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις και ιδέες επηρέασαν την ψυχολογική σκέψη και έρευνα, έτσι και η έρευνα αλλά και οι έννοιες της ψυχολογίας άσκησαν σημαντική επίδραση στο πεδίο της ψυχοθεραπείας. Παρόλα αυτά, μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε κάποια επίσημη διαδικασία για την αναγνώριση, μέσα στους κόλπους της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρείας, των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας (την 20 η Οκτωβρίου 2001) ενέκρινε τη δημιουργία ενός ενιαίου επίσημου Μητρώου για τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία, ανεξάρτητα απο τον Τομέα της Εταιρείας στον οποίο αυτοί ανήκουν ή τη θεωρητική προσέγγιση που ακολουθούν. Παρόλο που αναγνωρίζεται η συμβολή των διαφόρων Σχολών ψυχοθεραπείας στη θεωρία και θεραπεία, στο κείμενο που ακολουθεί υποστηρίζεται μια πιο συνολική και συνθετική προοπτική για την εκπαίδευση και άσκηση στην ψυχοθεραπεία. Τα κύρια χαρακτηριστικά της προοπτικής αυτής, παρουσιάζονται στα επόμενα μέρη του κειμένου. Τα χαρακτηριστικά αναφέρονται στα εξής θέματα : - Τη διατύπωση βασικών αρχών που θα επηρεάσουν την ανάπτυξη και της ψυχολογίας και της ψυχοθεραπείας. Οι αρχές αυτές θα είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. - Τη σκιαγράφηση μιας ευρείας προσέγγισης στην ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση και πρακτική. - Την περιγραφή των γενικών περιοχών αξιολόγησης που θα χρησιμοποιηθούν για την αποδοχή των υποψήφιων μελών του Μητρώου. - Τη διευκρίνηση (σε σχέση με τις βασικές αρχές και την ευρύτερη προσέγγιση) των κύριων στόχων της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων - προσόντων που θα πρέπει να αποκτήσουν όσοι επιθυμούν να αναγνωριστούν ως ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. - Τη διατύπωση των απαιτούμενων προσόντων για τις περιπτώσεις της : α) εγγραφής στο Μητρώο ως ιδρυτικό ή τακτικό μέλος, β) επανεκλογής ως μέλους και γ) αναγνώρισης των επαγγελματιών που διαθέτουν περισσότερα προσόντα στην ψυχοθεραπεία. - Τη διατύπωση κατευθυντήριων γραμμών για τα εκπαιδευτικά προγράμματα, τους ψυχολόγους που επιθυμούν να ειδικευτούν στην ψυχοθεραπεία και την Επιτροπή για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία και των ομάδων εργασίας που εντάσσονται σε αυτή.

4 1. Οι βασικές αρχές των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία Έξι α ρχές ή κατηγορίες ενδιαφέροντος έχουν χρησιμοποιηθεί ως βάση της διαδικασίας που ακολουθείται για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία καθώς και για την κατοχύρωση της εκπαίδευσης και πρακτικής που απαιτείται όσον αφορά στην ειδίκευση στην ψυχοθεραπεία. Στόχος είναι να υιοθετηθεί μια θέση που υπογραμμίζει τη σαφή σχέση μεταξύ ψυχολογίας και ψυχοθεραπείας. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του καθορισμού ορισμένων θεμελιωδών τρόπων με τους οποίους η εν λόγω σχέση μπορεί να συμβάλει στην προαγωγή και των δύο επιστημών. 1.Ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία Υποστηρίζεται ότι οι ψυχολόγοι που θα εγγραφούν στο επίσημο Μητρώο αναγνώρισης και κατοχύρωσης της επαγγελματικής άδειας στην ψυχοθεραπεία, έχουν διαρκείς ευθύνες αλλά και δέσμευση τόσο προς την ψυχολογία όσο και προς την ψυχοθεραπεία, καθώς επίσης και προς την ανάπτυξη εποικοδομητικών σχέσεων μεταξύ των δύο επιστημών. Δηλαδή αναμένεται από τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία να εμπλακούν ενεργά στην ανάπτυξη της γνώσης αλλά και στην άριστη εξάσκηση και εφαρμογή τόσο της ψυχολογικής όσο και της ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης. Για να ε πιτευχθεί αυτό απαιτείται η δέσμευση ε κ μέρους των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία ότι θα αναζητήσουν τις αλήθειες και τις ποικίλες γνώσεις που ξεπερνούν τα συγκεκριμένα θεωρητικά και τμηματικά ενδιαφέροντα έτσι ώστε η ψυχολογία ν α εμπλουτίζεται απο τις διάφορες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις και αντίστοιχα η ψυχοθεραπεία, στις π οικίλες μορφές της, να τροφοδοτείται απο την ψυχολογική έρευνα και τα σχετικά ευρήματα. Οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία εκτός απο τις θεωρητικές έννοιες και μεθόδους προσέγγισης θεμάτων που απέκτησαν απο την εκπαίδευση τους στην ψυχοθεραπεία, μεταφέρουν στην ψυχοθεραπευτική εργασία γνώσεις α πο την επιστήμη της ψυχολογίας. Στις γνώσεις αυτές περιλαμβάνονται η κριτική επεξεργασία θεωρητικών μοντέλων, ο πειραματικός έλεγχος, η α μφισβήτηση συμβατικών πεποιθήσεων, η αξιολόγηση υποθέσεων μέσω της δημιουργίας και του ελέγχου εννοιολογικών μοντέλων, αλλά και η καινοτόμος διαμόρφωση νέων μεθόδων και διαδικασιών. Αντίστοιχα, θέματα που αναδύονται απο τις διαφορετικές προσεγγίσεις στην ψυχοθεραπεία αποτελούν πρόκληση για την αξιολόγηση της επάρκειας των μεθόδων έρευνας της ψυχολογία. Ταυτόχρονα τα θέματα αυτά φέρνουν στην επιφάνεια δυνητικά καρποφόρα πεδία ανάπτυξης της ψυχολογικής θεωρίας και πρακτικής. Παρόλο που τα προγράμματα εκπαίδευσης στις διαφορετικές προσεγγίσεις της ψυχοθεραπείας θέτουν διαφορετικές απαιτήσεις όσον αφορά στον αριθμό των διδακτικών ωρών αλλά και το περιεχόμενο της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης και πρακτικής, αναμένεται απο τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία να ανταποκριθούν στα υψηλότερα κριτήρια της επιστήμης και να είναι απο τους καλύτερους γνώστες του αντικειμένου εργασίας τους. 2. Έρευνα και επικοινωνία Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος εξακολουθεί να βρίσκεται η επιστημονική έρευνα. Η αρχή αυτή επισημαίνει ότι είναι θεμελιώδους σημασίας η διαρκής έρευνα σε σχέση με τον έλεγχο υποθέσεων, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών αλλά και την

5 επάρκεια των ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων με στόχο την προαγωγή της γνώσης αλλά και την εξεύρεση νέων μεθόδων εργασίας. Στόχος είναι να αναπτυχθεί έγκυρη, αξιόπιστη και χρήσιμη γνώση έτσι ώστε η επιστήμη της ψυχολογίας να διευρυνθεί και να εμπλουτιστεί μέσα α πο τη δημιουργική σχέση της με την ψυχοθεραπευτική θεωρία και πρακτική. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι μια ουσιώδης όψη της ψυχολογικής έρευνας είναι η επικοινωνία και διάδοση της νέας γνώσης τόσο επίσημα (μέσω διαλέξεων και δημοσιεύσεων) όσο και ανεπίσημα (μέσω της επικοινωνίας με πελάτες και συναδέλφους). 3. Ψυχοθεραπευτική πρακτική και κατανόηση Η ψυχοθεραπεία, στις ποικίλες μορφές της, συνεπάγεται την αλληλεπίδραση καρδιάς και νου, συναισθημάτων και ιδεών, την εμπλοκή αλλά και υπευθυνότητα σε σχέση με τις ζωές των άλλων ανθρώπων, αλλά και την αντανάκλαση και απόδοση ενός νέου νοήματος σε όσα εκτυλίσσονται στο ψυχοθεραπευτικό πλαίσιο. Η άσκηση ψυχοθεραπείας δεν είναι μόνο ή κυρίως ένα ακαδημαϊκό και διανοητικό έργο. Για να είναι αποτελεσματικός και χρήσιμος ένας ψυχολόγος που ειδικεύεται στην ψυχοθεραπεία, είναι απαραίτητο να διαθέτει την ικανότητα δημιουργίας και διατήρησης καλών σχέσεων συνεργασίας με πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους. Έτσι προσδοκάται ότι οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία θα έχουν εμπειρία στην εργασία με ένα ευρύ φάσμα πελατών, προβλημάτων και πλαισίων. Το μεγαλύτερο μέρος της εκπαίδευσης στην ψυχοθεραπεία μέχρι σήμερα είχε οργανωθεί και διεξαγόταν σε «Σχολές». Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι ψυχοθεραπευτές να εκπαιδεύονται θεωρητικά και πρακτικά κυρίως σε μία προσέγγιση. Το όφελος απο αυτή την εκπαιδευτική τάση και κατεύθυνση ήταν ότι οι εκπαιδευόμενοι ενθαρρύνονταν ν α γ ίνουν άριστοι γνώστες μιας συγκεκριμένης προσέγγισης. Αυτού του είδους η «κυρίως» εκπαίδευση περιλάμβανε συνήθως και κάποια πρόσθετη διδασκαλία μίας ή περισσοτέρων «δευτερευόντων» προσεγγίσεων ώστε οι επαγγελματίες να αποκτήσουν κάποιο βαθμό εξοικείωσης με εναλλακτικές προοπτικές. Ωστόσο το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει εγκριθεί απο την Βρετανική Ψυχολογική Εταιρεία δίνει έμφαση σε μια διαφορετική εκπαιδευτική κατεύθυνση. Καθώς καμία συγκεκριμένη θεωρητική προσέγγιση δεν έχει αποδειχτεί συνολικά πιο χρήσιμη απο άλλες και καθώς πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις έχουν αναπτυχθεί απο ψυχολόγους και άλλους επιστήμονες, ενθαρρύνεται η μάθηση και πρακτική άσκηση σε διαφορετικές προσεγγίσεις και προοπτικές. Στο σημείο αυτό αναγνωρίζεται ότι θ α είναι περισσότερο χρήσιμο για τους επαγγελματίες να έχουν γνώση και πρόσβαση σε διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις καθώς στην πράξη θα χρειαστεί να εργαστούν με ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών πελατών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν ποικίλα και ανόμοια προβλήματα που αναδύονται μέσα απο πολλές και διαφορετικές κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες. Στόχος ε ίναι να αποκτήσουν οι επαγγελματίες γνώσεις και ικανότητες που θα ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες των πελατών. Ταυτόχρονα όμως να δίδεται και η δυνατότητα στους επαγγελματίες να υιοθετήσουν μεθόδους οι οποίες θα ανταποκρίνονται αρμονικά στο δικό τους ξεχωριστό τρόπο εργασίας. Αναμένεται ότι ερχόμενοι σε επαφή με τ η θεωρητική δομή των διαφορετικών προσεγγίσεων οι επαγγελματίες θα αναπτύξουν δημιουργικούς, ευέλικτους και χρήσιμους τρόπους εργασίας, ικανούς να ανταποκριθούν σε ένα ευρύ φάσμα πελατών και προβλημάτων.

6 4. Προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη Ένα απαιτούμενο προσόν για τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία είναι η εργασία υπό εποπτεία καθώς και η διαρκής αναζήτηση τρόπων που προάγουν την προσωπική τους ανάπτυξη. Τα στοιχεία αυτά συμβάλλουν στην εδραίωση και διατήρηση της θεραπευτικής συμμαχίας με τους πελάτες, αλλά και εποικοδομητικών σχέσεων με συναδέλφους. Η προσωπική ανάπτυξη μπορεί να επιτευχθεί με διαφορετικούς τρόπους (π.χ. ο θεραπευτής να έχει προσωπική εμπειρία στο ρόλο του πελάτη). Ταυτόχρονα τ α διάφορα μοντέλα ψυχοθεραπείας θέτουν διαφορετικά κριτήρια ως προς το ζήτημα αυτό και το καθένα προτείνει τους δικούς του τρόπους για την επίτευξη και προαγωγή της προσωπικής ανάπτυξης των επαγγελματιών. Η προσωπική θεραπεία μπορεί να αποδειχτεί πολύ βοηθητική και ενθαρρύνεται, καθώς μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό δρόμο που οδηγεί στην προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη. Ακόμα και στο πλαίσιο της ψυχολογικής έρευνας, η προσεκτική εξέταση προσωπικών ζητημάτων που εμπλέκονται στη δ ιαδικασία μπορεί να προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες ώστε τα ζητήματα αυτά να αντιμετωπιστούν. Εκτός α πο την προσωπική θεραπεία, υπάρχουν και ά λλοι εναλλακτικοί τρόποι διευκόλυνσης της προσωπικής ανάπτυξης οι οποίοι ωστόσο θα πρέπει να ελεγχθούν ως προς τη χρησιμότητα τους για τους επαγγελματίες. Η τακτική και καλή εποπτεία μπορεί επίσης να συμβάλλει στην προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη σε σχέση με την ψυχοθεραπευτική πράξη. Μπορεί η εποπτεία να μην απαιτείται σε όλα τα πεδία της ψυχολογίας, αλλά για τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία θεωρείται ότι θα πρέπει να έχουν αυτό το είδος υποστήριξης σε όλη τη διάρκεια της καριέρας τους. Η καλή εποπτεία μπορεί να διασφαλίσει ότι τα προσωπικά και επαγγελματικά ζητήματα θα εξετάζονται εντός ενός δημιουργικού πλαισίου συνεργασίας επόπτη ψυχοθεραπευτή. 5. Γνώση του ευρύτερου κόσμου Εκτός από τη γνώση σε σχέση με την ψυχολογική και ψυχοθεραπευτική πράξη, αναμένεται απο τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία να είναι ενήμεροι σε ότι αφορά τα ευρύτερα ζητήματα που σχετίζονται με τα πλαίσια όπου εφαρμόζεται η ψυχοθεραπεία. Θα πρέπει επίσης να είναι ενήμεροι των περιορισμών, των συζητήσεων, της κριτικής, των κοινωνικών και πολιτικών προοπτικών σχετικά με την ψυχοθεραπεία. Συχνά είναι επίσης βοηθητικό να υπάρχουν γνώσεις σχετικά με άλλες επιστήμες αλλά και απο την τέχνη, καθώς και γνώση και κατανόηση των ψυχολογικών και ψυχοθεραπευτικών θεμάτων που αφορούν διαφορετικές κουλτούρες. 6. Διαρκής ανάπτυξη της γνώσης, κατανόησης και πρακτικής Όλοι οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία θα πρέπει να συνεχίσουν τη μόρφωση και εκπαίδευση τους σε ότι αφορά την ψυχολογική και ψυχοθεραπευτική πρακτική. Αναμένεται απο αυτούς να συμμετέχουν δια βίου σε εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία στόχο θα έχουν να διευρύνουν και να εμβαθύνουν τη γνώση, να πληροφορούν για πρόσφατες εξελίξεις, να συμβάλλουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και τη βελτίωση της πρακτικής εφαρμογής, να βοηθούν την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη αλλά και να ενθαρρύνουν τον προβληματισμό και την έρευνα. Προτείνεται μάλιστα ότι οκτώ χρόνια μετά την πρώτη εγγραφή στο επίσημο Μητρώο για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που

7 ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία, θα πρέπει να γίνεται αξιολόγηση κάθε μέλους απο συναδέλφους αλλά και βάσει στοιχείων για την επαγγελματική του εκπαίδευση και πρακτική. Η εν λόγω αξιολόγηση θα επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Στόχος δεν είναι μόνο η αναγνώριση της βασικής επάρκειας στην ψυχοθεραπεία. Η αξιολόγηση στοχεύει επίσης στην ενθάρρυνση της δ ιαρκούς εκπαίδευσης και ανάπτυξης των μελών του Μητρώου αλλά και στη διαμόρφωση κριτηρίων επάρκειας της ψυχοθεραπευτικής εκπαίδευσης και πρακτικής για τους μελλοντικούς επαγγελματίες.

8 2. Η υιοθέτηση μιας συνολικής ψυχολογικής προσέγγισης από τους ψυχολόγους που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Πρόσφατα υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι αναπτύσσεται ένας ολοένα μεγαλύτερος αμοιβαίος σεβασμός αλλά και συνεργασία και αλληλεπίδραση μεταξύ ψυχολογίας και ψυχοθεραπείας. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και γ ια ορισμένες ψυχοθεραπευτικές σχολές. Οι παλαιότερες στάσεις καχυποψίας, φόβου και ανταγωνισμού μεταξύ των υποστηρικτών διαφορετικών προσεγγίσεων φαίνεται ως κάποιο βαθμό να εξασθενούν. Η κίνηση αυτή προς τη μεγαλύτερη αποδοχή και ανεκτικότητα των διαφορετικών απόψεων και προσεγγίσεων θα πρέπει να υποστηριχτεί. Στόχος είναι να διαμορφωθεί ένα γενικό πλαίσιο εντός του οποίου οι επαγγελματίες που ακολουθούν διαφορετικές θεωρίες και μεθόδους να μπορούν να εργαστούν απο κοινού και εποικοδομητικά. Υπάρχει πάντα η ελπίδα ότι αυτή η συνεργατική κίνηση θα αποφέρει σημαντικά οφέλη και για την ψυχολογία και για την ψυχοθεραπεία, αλλά κυρίως για το ευρύτερο κοινό που χρειάζεται τις υπηρεσίες και των δύο επιστημών. Οι αρχές που περιγράφηκαν προηγουμένως αποτελούν ένα έναυσμα γ ια τη διαμόρφωση του πλαισίου αυτού. Στο παρόν κείμενο η προσέγγιση που υποστηρίζεται, για την εγγραφή μελών στο επίσημο Μητρώο αναγνώρισης και κατοχύρωσης της επαγγελματικής άδειας στην ψυχοθεραπεία, είναι ταυτόχρονα περιεκτική αλλά και αξιολογική. Δηλαδή στόχο έχει να συμπεριλάβει όλες τις διαφορετικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις αλλά και ταυτόχρονα να αξιολογήσει καθεμία απο αυτές ως προς της αποτελεσματικότητα και επάρκεια της. Το Μητρώο είναι ανοιχτό προς ψυχολόγους που ακολουθούν διαφορετικά ψυχοθεραπευτικά μοντέλα, διαφορετικές θεωρίες και μεθόδους (πάντα όμως στο πλαίσιο των κανόνων δεοντολογίας του επαγγέλματος). Οι διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις αποτελούν εκφράσεις της ζωντανής γνώσης και των ενδιαφερόντων των διαφορετικών επαγγελματιών. Οι άνθρωποι είναι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους και η διαφορετικότητα αυτή δε συνιστά πρόβλημα. Αντίθετα είναι μέρος του έργου της ψυχολογίας και της ψυχοθεραπείας να μάθουν απο τις διαφορές αυτές. Παράλληλα η τάση για συμπερίληψη και ενσωμάτωση εξισορροπείται απο την προσεκτική αξιολόγηση της συνοχής κ αι αξιοπιστίας κ άθε ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης. Σαφώς αναγνωρίζεται ότι ακόμα υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες, συγκρούσεις και ανταγωνισμός στα διάφορα πεδία της ψυχολογίας και της ψυχοθεραπείας. Αυτό που υποστηρίζεται στο παρόν κείμενο δ εν είναι η εξάλειψη κάθε διαφωνίας και αμφισβήτησης, αλλά η ενθάρρυνση του εποικοδομητικού διαλόγου που προκύπτει απο δημιουργικές παρά μη δημιουργικές τάσεις (ο όρος «δημιουργικός» εξηγείται παρακάτω). Με τον τρόπο αυτό μπορεί να προαχθεί η αποδοχή και ανάπτυξη των διαφορετικών ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων στην εκπαίδευση και πρακτική. Υποστηρίζεται εδώ μια θέση σχετικά με τις σχέσεις ψυχολογίας και ψυχοθεραπείας που έχει σημαντική επίδραση στις δραστηριότητες της έρευνας, εκπαίδευσης και πρακτικής των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Η θέση αυτή βασίζεται σ την αναγνώριση ότι κάθε Σχολή ψυχοθεραπείας έχει σ υμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη της ψυχολογικής γνώσης και κατανόησης. Επίσης η θέση αυτή αντανακλά τ ο σεβασμό προς τ α διάφορα ιδρύματα που εκπαιδεύουν στην ψυχοθεραπεία και έχουν αφιερωθεί στην προαγωγή διαφόρων θεωριών και μεθόδων εργασίας. Παρόλα αυτά, καμία προσέγγιση δε μπορεί να θεωρηθεί ως η καλύτερη, όπως επίσης καμία προσέγγιση δε μπορεί να υποστηρίξει ότι έχει βρει όλες ή τουλάχιστον τις περισσότερες απαντήσεις. Η ανθρώπινη εμπειρία, συμπεριφορά και

9 αλληλεπίδραση εξακολουθεί να παραμένει πολύπλοκη και μυστηριώδης, πολύ περισσότερο από όσο κάθε ψυχοθεραπευτική προσέγγιση μπόρεσε να συλλάβει μέχρι σήμερα. Για επεξηγηματικούς λόγους γίνεται εδώ μια διάκριση μεταξύ προσεγγίσεων «μίας» θεωρίας και προσεγγίσεων «πολλών» διαφορετικών θεωριών στην ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ενθάρρυνση για μεγαλύτερη γνώση και κατανόηση των διαφορετικών προσεγγίσεων, παρόλο που οι επαγγελματίες μπορεί να τείνουν να προτιμούν να εργάζονται με μία απο αυτές. Πολλοί ψυχολόγοι που ασκούν ή διδάσκουν ψυχοθεραπεία, έχουν εκπαιδευτεί σε προσεγγίσεις μίας θεωρίας. Έτσι έχουν το πλεονέκτημα να μπορούν να διατηρούν μια ξεκάθαρη εστίαση που βοηθά τους εκπαιδευόμενους τους να εισαχθούν στις ιδέες, μεθόδους, αξίες και παραδόσεις στης συγκεκριμένης Σχολής. Επιπρόσθετα καθώς οι ψυχολόγοι έχουν διαφορετικές προσωπικές εμπειρίες, αξίες, στάσεις και προσωπικότητες, η δυνατότητα επιλογής μιας θεωρητικής προσέγγισης που «μιλά» και ανταποκρίνεται στον καθένα ξεχωριστά μπορεί να συμβάλλει σε μια αίσθηση μεγαλύτερης δέσμευσης και κατανόησης της δουλειάς και των πελατών τους. Απ την άλλη μεριά, κάποιοι ψυχολόγοι έχουν εκπαιδευτεί διαδοχικά σε περισσότερες θεωρητικές προσεγγίσεις, με το σκεπτικό ότι έτσι θα είναι περισσότερο επαρκείς ώστε να βοηθήσουν ένα ευρύτερο φάσμα ανθρώπων και να ανταποκριθούν σε διαφορετικά πλαίσια εργασίας. Τα περισσότερα εκπαιδευτικά προγράμματα σε μία θεωρητική προσέγγιση, διοργανώνονται απο οργανισμούς και ιδρύματα που δεν εντάσσονται σ την Βρετανική Ψυχολογική Εταιρεία. Αυτά τα ιδρύματα συνέβαλλαν και εξακολουθούν να συμβάλλουν σημαντικά στον πλούτο και τη διαφορετικότητα της ψυχοθεραπευτικής σκέψης και πράξης. Όμως εδώ και αρκετά χρόνια, μια εκδοχή της εκπαίδευσης σε διαφορετικά θεωρητικά μοντέλα έχει ενσωματωθεί στα ακαδημαϊκά προγράμματα που αναγνωρίζονται και επικυρώνονται από τη Βρετανική Ψυχολογική Εταιρεία. Έτσι π. χ. πολλά προγράμματα κλινικής ψυχολογίας και τα περισσότερα προγράμματα συμβουλευτικής ψυχολογίας περιλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό τη μάθηση, εκπαίδευση και πρακτική σε ποικίλες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Ο όρ ος «δημιουργική» φαίνεται πως μπορεί να συλλάβει και να αποδώσει ικανοποιητικά αυτή τη δυναμική, ευέλικτη προσέγγιση των ανοιχτών συστημάτων. Μια τέτοια «δημιουργική» προσέγγιση ενδιαφέρεται για την εξεύρεση εναλλακτικών και καινοτόμων παρεμβάσεων, ώστε να δοθούν νέες λύσεις σε παλιά προβλήματα, αλλά και για την προώθηση αλλαγών μέσω του πρωτότυπου συνδυασμού ιδεών και μεθόδων. Η προσέγγιση αυτή δεν αναδύθηκε απο τη εμπνευσμένη σκέψη ενός συγκεκριμένου ατόμου ή μιας ψυχοθεραπευτικής Σχολής, αλλά αντίθετα απο την κοινή λογική και σοφία των επαγγελματιών και διδασκόντων. Στη βάση αυτής της κοινής λογικής και σοφίας βρίσκεται το συμπέρασμα ότι καμία ψυχοθεραπευτική προσέγγιση δεν είναι δυνατό να έχει καταλήξει σε όλες τις απαντήσεις και αλήθειες, όπως επίσης δεν είναι δυνατό κάθε προσέγγιση να ταιριάζει σε όλους τους επαγγελματίες ή πελάτες. Έτσι κρίθηκε αναγκαίο να προετοιμαστούν οι εκπαιδευόμενοι ψυχοθεραπευτές ώστε να παραμένουν ανοιχτοί προς τις διάφορες προσεγγίσεις, αλλά και να εκπαιδευτούν κατάλληλα για να ανταποκριθούν σε ποικίλες και μεταβαλλόμενες συνθήκες και σε διαφορετικά ψυχοθεραπευτικά πλαίσια. Αυτή η προσέγγιση ενθαρρύνει τη δημιουργική ποικιλομορφία, ενώ αφετηρία της έχει το σύνολο της γνώσης που αυτή τη στιγμή είναι διαθέσιμο στην ψυχολογία αλλά και σε συναφείς επιστήμες. Αναγνωρίζει τη σημαντικότητα του ελέγχου των υποθέσεων στην πράξη, ενώ ταυτόχρονα παραμένει α νοιχτή προς όλες τις

10 εναλλακτικές προοπτικές. Ενθαρρύνει τη βαθύτερη και ουσιαστικότερη γνώση και κατανόηση των διαφορετικών θεωρητικών προσεγγίσεων, την ικανότητα εννοιολογικής σύλληψης θεμάτων υπό το φως διαφορετικών προοπτικών, και την δυνατότητα ανάπτυξης μεθόδων εργασίας που διευκολύνουν την ευελιξία ώστε να υπάρχει ουσιαστική ανταπόκριση στις ιδιαιτερότητες πολύ διαφορετικών ανθρώπων και προβλημάτων. Η προσέγγιση αυτή έχει ως στόχο της να παραμένει ανοιχτή και να αποδεχτεί τους επαγγελματίες όλων των διαφορετικών θεωριών και προσεγγίσεων. Ταυτόχρονα όμως θα παραμείνει αυστηρή ως προς τα κριτήρια επάρκειας και αποτελεσματικότητας κάθε προσέγγισης στην ψυχοθεραπευτική πράξη. Το θέμα αυτό εξετάζεται στο επόμενο μέρος.

11 3. Το θέμα της αξιολόγησης των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Υπάρχουν δύο σημαντικά και κύρια έργα που πρέπει να ολοκληρωθούν προκειμένου να προωθηθεί η δημιουργία ενός επίσημου Μητρώου για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ε ιδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Το πρώτο αφορά στην αναγνώριση των ψυχολόγων εκείνων που μέσω δ ιαφορετικής εκπαίδευσης, είναι σήμερα ειδικευμένοι επαγγελματίες και διδάσκοντες στην ψυχοθεραπεία. Το δεύτερο έργο προσανατολίζεται κυρίως στο μέλλον και στη διαμόρφωση βιώσιμων κατευθυντήριων γραμμών που θα απευθύνονται σε όσους πρόκειται να ξεκινήσουν εκπαίδευση στην ψυχοθεραπεία. Στην πρώτη περίπτωση ανήκουν τα δυνητικά ιδρυτικά μέλη του Μητρώου. Έτσι μία απο τις προτεραιότητες της Επιτροπής για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία θα είναι η αξιολόγηση αιτήσεων για τις θέσεις των ιδρυτικών μελών. Η προσέγγιση που επιλέχτηκε για την επιλογή των μελών βασίζεται σε μία σημαντική αρχή, σύμφωνα με την οποία τα προσόντα και οι προϋποθέσεις εγγραφής στο Μητρώο θα αξιολογούνται ως προς την απόδοση και τα επιτεύγματα του υποψήφιου μέλους και όχι ως προς π.χ. το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που παρακολούθησε, τον αριθμό διδακτικών ωρών κλπ. Η προσέγγιση αυτή αποτελεί μια πρόκληση για την αξιολόγηση της ψυχοθεραπευτικής πρακτικής και αντανακλά τη σαφή αναγνώριση ότι η ψυχοθεραπεία εντάσσεται σε ένα ευρύτερο ψυχολογικό, κοινωνικό και πολιτιστικό πλαίσιο. Οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία εκτός απο τη γνώση της θεωρίας και ερευνητικών ευρημάτων θα πρέπει να λάβουν υπόψη τις προσδοκίες και τις απαιτήσεις της κοινωνίας στην οποία και οι ίδιοι εντάσσονται. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε ψυχοθεραπευτική προσέγγιση είναι πρωταρχικά «εσωστρεφής», επαναπαυμένη στα δικά της κριτήρια αξιολόγησης δε θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες αυτές προκλήσεις. Καθώς η ανατροφοδότηση απο τον ευρύτερο κόσμο κρίνεται απαραίτητη ως προς τη διαμόρφωση μιας προσέγγισης για την επιλογή των μελών του Μητρώου, προσοχή δόθηκε στα κριτήρια που χρησιμοποιούνται απο δύο υπηρεσίες. Η πρώτη δίνει έμφαση σε κριτήρια εκπαίδευσης επιπέδου Masters και είναι η Υπηρεσία για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (Quality Assurance Agency for Higher Education QAA). Η δεύτερη δίνει έμφαση στην επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη και είναι το Ίδρυμα για τη Διδασκαλία και Μάθηση στην Ανώτατη Εκπαίδευση (Institute for Teaching and Learning in Higher Education ILT). Τα κριτήρια των υπηρεσιών αυτών θα πρέπει να εξεταστούν σε σχέση με την ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση και πρακτική. Έτσι π.χ. η εκπαίδευση σε επίπεδο Masters δεν περιορίζεται μόνο στο ακαδημαϊκό επίπεδο αλλά επεκτείνεται στο είδος αυτό της επαγγελματικής εκπαίδευσης που προάγει την ολοκλήρωση και ενσωμάτωση της θεωρίας στην πράξη. Αντίστοιχα η έμφαση στην επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη τονίζει τη σημασία διαμόρφωσης δημιουργικών και αποτελεσματικών προσεγγίσεων στην εποπτεία και την επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη σε σχέση με την ψυχοθεραπευτική πρακτική. Παρακάτω ακολουθούν τέσσερις κατηγορίες δεξιοτήτων προσόντων που δίδονται από την QAA οι οποίες όπως και αναφέρθηκε θα πρέπει να μεταφραστούν και να προσαρμοστούν σε σχέση με την εκπαίδευση στην ψυχοθεραπεία. Ο τίτλος επιπέδου Masters απονέμεται στους φοιτητές εκείνους που έχουν επιδείξει :

12 συστηματική κατανόηση των πληροφοριών και κριτική αξιολόγηση των τρεχόντων θεμάτων, πολλά απο τα οποία είναι πρωτεύοντα για την επιστήμη τους, το πεδίου σπουδών ή την επαγγελματική πρακτική τους. περιεκτική κατανόηση των τεχνικών που εφαρμόζονται στην έρευνα και την εκπαίδευση. πρωτοτυπία κατά την εφαρμογή των θεωρητικών γνώσεων στην πράξη, καθώς και πρακτική κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι τεχνικές έρευνας εφαρμόζονται για παραγωγή και ερμηνεία νέων γνώσεων. κριτική αξιολόγηση της παρούσας έρευνας, μεθοδολογίας και εκπαίδευσης στην επιστήμη αλλά και ικανότητα διαμόρφωσης νέων προτάσεων και υποθέσεων. Τυπικά οι έχοντες τα προσόντα αυτά θα είναι ικανοί : να αντιμετωπίζουν συστηματικά και δημιουργικά σύνθετα ζητήματα, να καταλήγουν σε κρίσεις και να διαμορφώνουν α πόψεις ακόμα κι αν απουσιάζουν ολοκληρωμένα δεδομένα και να επικοινωνούν τα συμπεράσματα τους με σαφήνεια σε ειδικούς και μη. να επιδεικνύουν πρ ωτοβουλία και πρωτοτυπία στην αντιμετώπιση κ αι επίλυση προβλημάτων, και να ενεργούν αυτόνομα στον σχεδιασμό και την εφαρμογή έργων σε επαγγελματικό ή άλλο ισοδύναμο επίπεδο. διαρκώς να αυξάνουν και να εμπλουτίζουν τη γνώση και κατανόηση τους και να αναπτύσσουν νέες δεξιότητες σε υψηλά επίπεδα. και να έχουν : τα προσόντα και τις δεξιότητες για να ανταποκριθούν σε εργασίες όπου απαιτείται πρωτοβουλία και υπευθυνότητα, ικανότητα λήψης αποφάσεων σε σύνθετες και απρόβλεπτες καταστάσεις αυτονομία ως προς την ικανότητα και επιθυμία για μάθηση η οποία και είναι απαραίτητη για τη διαρκή επαγγελματική ανάπτυξη. Το θέμα δεν έγκειται στην πιστή και άκαμπτη ε φαρμογή κανόνων αλλά στην δημιουργική και πρωτότυπη σκέψη σε σχέση με τα είδη και επίπεδα εκπαίδευσης που μέχρι σήμερα υιοθετήθηκαν απο εκπαιδευτικά προγράμματα και επαγγελματίες. Για το λόγο αυτό ακολουθεί μια πιο λεπτομερειακή αναφορά των στόχων, αρχών και δεξιοτήτων προσόντων της εκπαίδευσης και πρακτικής στην ψυχοθεραπεία.

13 4. Βασικές αρχές, στόχοι και δεξιότητες προσόντα Σκοπός στο κεφάλαιο αυτό είναι να σκιαγραφηθεί μια προσέγγιση εκπαίδευσης στην ψυχοθεραπεία, η οποία θα έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι οι εκπαιδευόμενοι θα αποκτούν την απαιτούμενη επάρκεια στην ψυχοθεραπευτική θεωρία, γνώση και πρακτική. Οι έξι αρχές που έχουν ήδη περιγραφεί παρέχουν ένα συνολικότερο πλαίσιο στην προσέγγιση αυτή, η οποία όπως αναφέρθηκε είναι ταυτόχρονα περιεκτική και αξιολογική. Πρόκειται για ένα «ανοιχτό σύστημα» το οποίο παρέχει ελευθερία και ευελιξία στις διαφορετικές ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις αλλά συγχρόνως βρίσκεται σε μια διαρκή αξιολόγηση της επάρκειας και αποτελεσματικότητας αυτών. Ακολουθεί ένα περίγραμμα της συνολικότερης προσέγγισης. Η επεξεργασία των βασικών στόχων έγινε σε σχέση με κάθε μία απο τις έξι αρχές που έχουν ήδη παρουσιαστεί. Επίσης για ορισμένους στόχους δίδονται κάποια παραδείγματα. Τόσο τα διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα όσο και τα υποψήφια μέλη του Μητρώου καλούνται να προσέξουν τα παραδείγματα που παρουσιάζονται εδώ. Ταυτόχρονα όμως δίδεται η ελευθερία επεξεργασίας, τροποποίησης ή και συμπερίληψης άλλων στόχων και δεξιοτήτων προσόντων σε συμφωνία με τ α ενδιαφέροντα και τις αξίες των δικών τους προσεγγίσεων. Όλα τα στοιχεία που συνθέτουν το περίγραμμα αυτό είναι ανοιχτά σε ενδεχόμενες τροποποιήσεις και αντικαταστάσεις. Ωστόσο θεωρείται ότι οι βασικές αρχές θα αποτελέσουν την πιο σταθερή δομή της προσέγγισης αυτής. Ως εκ τούτου οι στόχοι μπορεί να είναι σχετικά σταθεροί αλλά ταυτόχρονα είναι ανοιχτοί σε μεγαλύτερη ανάπτυξη και τροποποίηση. Ακόμα μεγαλύτερη διαφοροποίηση αναμένεται στο επίπεδο των δεξιοτήτων και προσόντων. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι στόχος δεν είναι η δημιουργία μιας τεμαχισμένης και μηχανιστικής προσέγγισης. Αντίθετα το ενδιαφέρον εστιάζεται στη δημιουργία μιας προσέγγισης που θα είναι και ολιστική και εκλεκτική, ώστε ο επαγγελματίας που ταυτόχρονα είναι και ψυχολόγος και ψυχοθεραπευτής να μπορεί να εργαστεί βάσει ενός ξεκάθαρου πλαισίου αναφοράς. Οι ικανότητες και προσόντα που αναφέρονται, είναι περισσότερο ένα σύνολο κατευθυντήριων γραμμών, που στόχο έχουν να βοηθήσουν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά και τους επαγγελματίες να υλοποιήσουν τους στόχους τους. Κύριοι Στόχοι Δύο κύριοι στόχοι παρουσιάζονται για κάθε μία απο τις έξι αρχές που διατυπώθηκαν στο 1 ο μέρος. 1. Ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία (1) χρειάζεται να αποκτήσουν γνώσεις και ικανότητες ώστε να προσεγγίσουν τις διάφορες τεχνικές και μεθόδους της ψυχολογίας και ιδιαίτερα εκείνες που σχετίζονται με την ψυχοθεραπευτική κατανόηση και πρακτική. (2) χρειάζεται να αποκτήσουν την ικανότητα σκέψης πάνω σε διάφορα ζητήματα της ψυχοθεραπείας τα οποία έχουν σημαντικές συνέπειες και προεκτάσεις γ ια την επιστήμη της ψυχολογίας και να αξιοποιούν τις γνώσεις που αποκομίζουν για να επεξεργαστούν διάφορες όψεις της ψυχολογικής και ψυχοθεραπευτικής πρακτικής. 2. Έρευνα και επικοινωνία (1) οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία χρειάζεται να αποκτήσουν γνώσεις και ικανότητες ώστε να αξιοποιήσουν το εύρος των προσεγγίσεων,

14 ποιοτικών και ποσοτικών, στην ψυχολογική έρευνα αλλά και να υιοθετήσουν μια διαρκή ερευνητική στάση σε σχέση με την ψυχοθεραπευτική πρακτική. (2) επίσης χρειάζεται να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας ώστε να συμβάλλουν στη διάδοση της γνώσης (τυπικής και άτυπης) που προκύπτει απο την ψυχολογική και ψυχοθεραπευτική πρακτική και έρευνα. 3. Ψυχοθεραπευτική πρακτική και κατανόηση (1) οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία χρειάζεται να γίνουν άριστοι γνώστες των διαφορετικών προσεγγίσεων (θεωριών και μοντέλων) και μεθόδων εργασίας (ατομική, οικογενειακή, ομαδική) στην ψυχοθεραπεία καθώς και γνώστες της σχετικής κλινικής και επιστημονικής βιβλιογραφίας. (2) επίσης χρειάζεται να αποκτήσουν δεξιότητες εξάσκησης και εφαρμογής όλων των όψεων (θεωρητική, πρακτική, επιστημονική, διοικητική) τουλάχιστον μίας ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης. 4. Προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη (1) οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία χρειάζεται να έχουν μια ενεργητική και συστηματική εμπλοκή σε ποικίλων ειδών εργασία προσωπικής ανάπτυξης και εξέλιξης, ώστε να αποκτήσουν μια βαθύτερη κατανόηση των προσωπικών ζητημάτων που τους απασχολούν αλλά και να αναγνωρίζουν και να μειώνουν τα προσωπικά εμπόδια που παρουσιάζονται στην αποτελεσματική τους απόδοση. (2) επίσης χρειάζεται να έχουν διαρκή εποπτεία ώστε τα προσωπικά, κλινικά και επαγγελματικά θέματα που ανακύπτουν στην ψυχοθεραπεία να είναι ανοιχτά σε μια συνεχή διερεύνηση, ανασκόπηση και αναθεώρηση. 5. Γνώση του ευρύτερου κόσμου (1) οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία χρειάζεται να είναι καλοί γνώστες των κύριων κο ινωνικών, πολιτισμικών και πολιτικών ζητημάτων και αντιγνωμιών σε σχέση με την ψυχοθεραπεία συμπεριλαμβανομένου των πολυπολιτισμικών ζητημάτων αλλά και θεμάτων που αφορούν τις ίσιες ευκαιρίες προς όλους τους ανθρώπους και την ηθική και δεοντολογία του επαγγέλματος. (2) επίσης χρειάζεται να είναι καλοί γνώστες των διαφόρων όψεων αλλά και αρχών που διέπουν τη ζωή έξω απο το πλαίσιο της ψυχοθεραπείας και να είναι ικανοί να αξιοποιήσουν τη γνώση αυτή με κατάλληλους τρόπους στην ψυχοθεραπευτική σκέψη, πράξη και έρευνα. 6. Επανεκλογή ως μέλους του Μητρώου και επαγγελματική ανάπτυξη (1) οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία χρειάζεται να εμπλέκονται σε μια συνεχή εργασία επαγγελματικής και προσωπικής ανάπτυξης (2) επίσης χρειάζεται να συμβάλλουν στη δημιουργική ανάπτυξη της επαγγελματικής γνώσης και πρακτικής Ικανότητες και Προσόντα σε σχέση με τους αντικειμενικούς Σκοπούς Αναφέρονται μόνο δύο παραδείγματα. Το πρώτο είναι σε σχέση με την αρχή που αφορά στην Έρευνα και Επικοινωνία (αρχή 2). Ένας αντικειμενικός σκοπός που συνδέεται με τον πρώτο κύριο στόχο μπορεί να είναι :

15 - Οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία χρειάζεται να αξιοποιούν τις υπάρχουσες γνώσεις και μεθόδους της επιστήμης της ψυχολογίας ώστε να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά πιθανά προσωπικά και επαγγελματικά ζητήματα και προβλήματα που προκύπτουν στην ψυχοθεραπευτική πράξη. Οι δεξιότητες και προσόντα που σχετίζονται με αυτό τον αντικειμενικό σκοπό μπορεί να περιλαμβάνουν : γνώση των διαθέσιμων δεδομένων και πληροφοριών και ικανότητα αποτελεσματικής αξιοποίησης τους διαρκής επαφή με πηγές απο τις οποίες μπορούν να αντλήσουν πληροφορίες σχετικές με την ψυχοθεραπεία αλλά και επικοινωνία με επαγγελματίες που είναι άριστοι γνώστες του αντικειμένου ικανότητα σύνθεσης των ψυχολογικών κ αι ψυχοθεραπευτικών ιδεών, μεθόδων και πληροφοριών ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά σε ποικίλες καταστάσεις και ικανότητα ανάλυσης των πρακτικών προβλημάτων με βάση τις διαθέσιμες ιδέες και πληροφορίες. Ένα δεύτερο παράδειγμα περισσότερο συγκεκριμένων σ τόχων και σχετικών δεξιοτήτων κ αι προσόντων, αναφέρεται στην 3 η αρχή της Ψυχοθεραπευτικής Πρακτικής και Κατανόησης Ένας αντικειμενικός σκοπός σε σχέση με τον δεύτερο κύριο στόχο θα μπορούσε να είναι ο εξής : - Οι ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία χρειάζεται να διαθέτουν την ικανότητα να πραγματοποιούν την αρχική αξιολόγηση του πελάτη αλλά και την ικανότητα να πραγματοποιούν διαρκείς αξιολογήσεις των κύριων θεμάτων που προκύπτουν στο πλαίσιο της ψυχοθεραπευτικής σχέσης και οι οποίες καθοδηγούν και συμβάλλουν στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία. Δεξιότητες και προσόντα που σχετίζονται με τον συγκεκριμένο αυτό αντικειμενικό σκοπό μπορεί να περιλαμβάνουν : σύνταξη ατομικού ιστορικού για κάθε περιστατικού και αξιοποίηση όλων των πληροφοριών που μπορούν να συνεισφέρουν στην πορεία της ψυχοθεραπείας ανοιχτή και ειλικρινής ακρόαση και προσεκτική διερεύνηση όλων των παρουσιαζόμενων πληροφοριών ώστε να διευκολύνεται η διατύπωση υποθέσεων για όλα τα θέματα που απασχολούν τον πελάτη χρήση αντικειμενικών και ποιοτικών μεθόδων αξιολόγησης που θα συμβάλουν στη διερεύνηση τ ου παρουσιαζόμενου προβλήματος αλλά και στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία. διαμόρφωση υποθέσεων και προσεκτική διερεύνηση της καταλληλότητας αυτών σε συνεργασία με τον πελάτη Συνολικά και συμπερασματικά, κάθε υποψήφιος που υποβάλλει αίτηση εγγραφής στο επίσημο Μητρώο αναγνώρισης και κατοχύρωσης της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία, θα πρέπει να συλλογιστεί με προσοχή και ευελιξία την προσέγγιση που έχει υιοθετήσει σε σχέση με τις αρχές και τους στόχους που προτάθηκαν εδώ.

16 5. Η ιδιότητα του μέλους στο επίσημο μητρώο αναγνώρισης και κατοχύρωσης της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία Η ιδιότητα του μέλους στο Μητρώο, συνιστά μια αναγνώριση του βασικού επιπέδου επάρκειας στην ψυχοθεραπεία. Το προσόν αυτό μπορεί να αξιοποιηθεί απο κάθε μέλος στην εργασιακή του αποκατάσταση και σε άλλα πλαίσια. Ταυτόχρονα η ιδιότητα του μέλους απαιτεί απο τους επαγγελματίες ν α διατηρήσουν και να βελτιώσουν τις δεξιότητες και ικανότητες τους μέσω της συνεχούς επαγγελματικής και προσωπικής ανάπτυξης. Μόνιμη ή προσωρινή καθαίρεση και διαγραφή απο το Μητρώο προβλέπεται στις περιπτώσεις κακής εξάσκησης του επαγγέλματος, κατάχρησης εξουσίας και άλλων μορφών αντιεπαγγελματικής συμπεριφοράς. Για να αποκτηθεί η ιδιότητα του μέλους ο υποψήφιος θα πρέπει καταρχήν και πρωτίστως να είναι αναγνωρισμένος ψυχολόγος. Άλλά απαιτούμενα προσόντα είναι : 1. Ιδρυτικά μέλη Τα ιδρυτικά μέλη του Φορέα θα πρέπει να ανταποκρίνονται στα ακόλουθα απαιτούμενα προσόντα. 1) ν α έχουν ολοκληρώσει μια τριετή εκπαίδευση πλήρους απασχόλησης στην ψυχοθεραπεία. Η εκπαίδευση μπορεί να είναι και μερικής απασχόλησης και έτσι να διαρκεί μια μεγαλύτερη χρονική περίοδο. 2) να έχουν ολοκληρώσει ένα ελάχιστο όριο διετούς ουσιαστικής ψυχοθεραπευτικής πρακτικής η οποία θα ακολουθεί την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης στην ψυχοθεραπεία. 3) να έχουν τακτική εποπτεία ή συμβουλευτική σε σχέση με την ψυχοθεραπευτική πρακτική τους. 4) να είχαν εμπλακεί σε ουσιώδη και διαρκή εργασία η οποία να προάγει τ ην προσωπική τους ανάπτυξη (π.χ. προσωπική ψυχοθεραπεία, ομαδική θ εραπεία, συγγραφικό έργο κ.α.). 5) να επιδείξουν στοιχεία ότι έχουν ανταποκριθεί με ένα δημιουργικό και διεξοδικό τρόπο στις βασικές αρχές, στόχους, αντικειμενικούς σκοπούς και δεξιότητες προσόντα του Μητρώου τα οποία και διαμορφώνουν τη διαδικασία αναγνώρισης και κατοχύρωσης τ ης επαγγελματικής άδειας τ ων ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι απο τα υποψήφια μέλη απαιτείται κάτι περισσότερο απο μια απλή παρουσίαση βιογραφικών, εκπαιδευτικών ή άλλων πληροφοριών. Κάθε υποψήφιος θα πρέπει να αποδείξει πως κατάφερε να αντεπεξέλθει, να κατανοήσει και να ενσωματώσει τα ποικίλα απαιτούμενα προσόντα σε σχέση με τη δική του θεωρητική και πρακτική προσέγγιση στην ψυχοθεραπεία. 6) να υποβάλλουν την αίτηση εγγραφής τους στο Μητρώο υπογεγραμμένη απο δύο ανώτερους στην ιεραρχία συναδέλφους ψυχολόγους ή ψυχοθεραπευτές και ν α εσωκλείσουν συστατικές επιστολές απο τους συναδέλφους αυτούς. Τουλάχιστον μία απο τις συστατικές επιστολές θα πρέπει να έχει συνταχθεί απο ένα ψυχολόγο με εμπειρία στην ψυχοθεραπεία. 2. Τακτικά μέλη Τα απαιτούμενα προσόντα είναι τα ακόλουθα :

17 1) να έχουν ολοκληρώσει μια τριετή επίσημη εκπαίδευση πλήρους απασχόλησης στην ψυχοθεραπεία. Η εκπαίδευση μπορεί να είναι και μερικής απασχόλησης και έτσι να διαρκεί μια μεγαλύτερη χρονική περίοδο. 2) στη διάρκεια αυτής της περιόδου και ιδιαίτερα στο τελευταίο μισό χρονικό διάστημα της θα πρέπει να εμπλακούν σε ουσιαστική ψυχοθεραπευτική πρακτική. 3) να είχαν τακτική εποπτεία σε σχέση με την ψυχοθεραπευτική πρακτική τους. Η εποπτεία θα πρέπει να γίνεται με ένα περισσότερο έμπειρο ψυχοθεραπευτή. Αν και αυτός θα μπορούσε να είναι ένας ανώτερος στην ιεραρχία ψ υχολόγος αναγνωρισμένος απο την Βρετανική Ψυχολογική Ε ταιρεία, ένας έμπειρος επαγγελματίας προερχόμενος απο άλλη επιστήμη είναι επίσης αποδεκτός. 4) να είχαν εμπλακεί σε ουσιώδη και διαρκή εργασία η οποία προάγει την προσωπική τους ανάπτυξη (π.χ. προσωπική ψυχοθεραπεία, ομαδική θ εραπεία, συγγραφικό έργο κ.α.). Οι διαφορετικές προσεγγίσεις στην ψυχοθεραπεία ακολουθούν διαφορετικές παραδόσεις ως προς το θέμα αυτό. Ωστόσο ο κάθε ψυχολόγος που ειδικεύεται στην ψυχοθεραπεία θα πρέπει να αποδείξει ότι εμπλέκεται σε διαρκή και συστηματική εργασία προκειμένου να αντιμετωπίσει προσωπικά ζητήματα τα οποία μπορεί να επηρεάσουν την ψυχοθεραπευτική πρακτική. 5) να επιδείξουν στοιχεία ότι έχουν ανταποκριθεί με ένα δημιουργικό και διεξοδικό τρόπο στις βασικές αρχές, στόχους, αντικειμενικούς σκοπούς και δεξιότητες προσόντα του Μητρώου τα οποία και διαμορφώνουν τη διαδικασία αναγνώρισης και κατοχύρωσης τ ης επαγγελματικής άδειας τ ων ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Κατά καιρούς κάποια μεταπτυχιακά προγράμματα είναι πιθανό να αναγνωρίζονται ως μέρος της ψυχοθεραπευτικής εκπαίδευσης. Στα προγράμματα αυτά το πρότυπο των βασικών αρχών, στόχων, αντικειμενικών σκοπών και δεξιοτήτων προσόντων θα χρησιμοποιηθεί ως η δ ομή που θ α δ ώσει συνοχή στην ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση. Κάθε υποψήφιος θα αξιολογείται ως προς τη θεωρητική του κατάρτιση και επάρκεια στην ψυχοθεραπεία. Αλλά παρ όλα αυτά, κάθε υποψήφιος θα πρέπει να ανακαλύψει τους δικούς του τρόπους κατανόησης και ανταπόκρισης στις βασικές αρχές, στόχος, αντικειμενικούς σκοπούς και δεξιότητες προσόντα σε σχέση με τη δική του εργασία και να αξιολογήσει τα στοιχεία αυτά στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος που ακολούθησε. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι απο τα υποψήφια μέλη απαιτείται κάτι περισσότερο απο μια απλή παρουσίαση βιογραφικών, εκπαιδευτικών ή άλλων πληροφοριών. Κάθε υποψήφιος θα πρέπει να αποδείξει πως κατάφερε να αντεπεξέλθει, να κατανοήσει και να ενσωματώσει τα ποικίλα απαιτούμενα προσόντα σε σχέση με τη δική του θεωρητική και πρακτική προσέγγιση στην ψυχοθεραπεία. 6) να υποβάλλουν την αίτηση εγγραφής τους στο Μητρώο υπογεγραμμένη απο δύο ανώτερους στην ιεραρχία συναδέλφους ψυχολόγους ή ψυχοθεραπευτές και ν α εσωκλείσουν συστατικές επιστολές απο τους συναδέλφους αυτούς. Τουλάχιστον μία απο τις συστατικές ε πιστολές θα πρέπει να έχει συνταχθεί απο έ να ψυχολόγο εγγεγραμμένο στο επίσημο Μητρώο της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρείας για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας στην ψυχοθεραπεία. 3. Επανεκλογή μελών Όλα τα μέλη, σε ορισμένα χρονικά διαστήματα, θα χρειαστεί να επανεκλεγούν προκειμένου να παραμείνουν στο επίσημο Μητρώο για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας στην ψυχοθεραπεία. Στόχος είναι να

18 διασφαλιστεί ότι τα μέλη του Μητρώου θα συνεχίζουν να ανανεώνουν, εμπλουτίζουν και να αναπτύσσουν τη γνώση, τις δεξιότητες και άλλα προσόντα και ικανότητες. Για την επανεκλογή ισχύουν οι ακόλουθες συνθήκες : 1) Αρχικά η πρώτη επανεκλογή θα γίνει μετά οκτώ χρόνια απο την πρώτη εγγραφή στο Μητρώο. Το χρονικό αυτό διάστημα αναμένεται να αλλάξει στο μέλλον. Το γεγονός ό τι είναι ιδιαιτέρα μεγάλο οφείλεται στο ότι θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλα τα επαγγελματικά και διοικητικά θέματα που αφορούν στη δημιουργία του Μητρώου πριν τεθούν ως κριτήριο νέα απαιτούμενα προσόντα. 2) Τα μέλη που γίνονται δεκτά στο Μητρώο θα πρέπει να συνεχίσουν την τακτική εποπτεία αλλά και να συμμετέχουν σε άλλα είδη προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων. 3) να επιδείξουν στοιχεία ότι έχουν ανταποκριθεί με ένα δημιουργικό και διεξοδικό τρόπο στις βασικές αρχές, στόχους, αντικειμενικούς σκοπούς και δεξιότητες προσόντα του Μητρώου. 4) οι συμπληρωμένες αιτήσεις θα πρέπει να παρουσιαστούν σε δύο συναδέλφους οι οποίοι είναι έμπειροι ψυχοθεραπευτές. Επίσης θα πρέπει να εσωκλείσουν συστατικές επιστολές απο τους συναδέλφους αυτούς. Τουλάχιστον η μία συστατική επιστολή θα πρέπει να προέρχεται απο ένα ψυχολόγο αναγνωρισμένο ως ψυχοθεραπευτή απο το Μητρώο αναγνώρισης και κατοχύρωσης της επαγγελματικής άδειας ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρείας. 4. Αναγνώριση των επαγγελματιών που διαθέτουν περισσότερα προσόντα Πρόκειται να υπάρξει ένα ενιαίο επίσημο Μητρώο για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ε ιδικεύονται στην ψυχοθεραπεία. Ωστόσο είναι απαραίτητο να αποδοθεί η κατάλληλη αναγνώριση σε όλους εκείνους τους επαγγελματίες που είχαν μια ξεχωριστή συμβολή στη θεωρία, πρακτική και εκπαίδευση της ψυχοθεραπείας. Βασική προτεραιότητα είναι να επιλεγούν τα ιδρυτικά μέλη και να ακολουθήσει η επιλογή των τακτικών μελών. Έτσι θα υπάρξουν κάποιες διαδικασίες ώστε να αναγνωριστούν οι επαγγελματίες ανώτερου επιπέδου, δηλαδή όσοι διαθέτουν περισσότερα προσόντα στην ψυχοθεραπεία. Το β ήμα αυτό στόχο έχει να ενθαρρύνει την επαγγελματική ανάπτυξη, καθώς η εν λόγω αναγνώριση θα αποτελέσει ένα είδος επαίνου για την προσφορά στην ψυχοθεραπεία αλλά και διασφάλισης σε σχέση με την απασχόληση στον δημόσιο τομέα. Η συνεισφορά τους θα αξιολογηθεί ως προς διάφορα στοιχεία όπως πρωτοτυπία στη διδασκαλία, την εκπαίδευση, τη συμβουλευτική, την εποπτεία, την έρευνα στην ψυχολογία, τις δημοσιεύσεις. Ο υπ οψήφιος θα πρέπει να παρουσιάσει τα επιτεύγματα αυτά μέσα σε μία δεκαετία απο τη στιγμή που έλαβε το πτυχίο του. Η διαδικασία για την υποβολή αιτήσεων και τα κριτήρια που θα χρησιμοποιηθούν θα διαμορφωθούν απο την Επιτροπή για την αναγνώριση και κατοχύρωση της επαγγελματικής άδειας των ψυχολόγων που ε ιδικεύονται στην ψυχοθεραπεία (RCPP). Για τα τακτικά μέλη η δυνατότητα α ίτησης για την αναγνώριση τους ως επαγγελματίες ανώτερου επιπέδου θα γίνεται όταν θα είναι ικανοί να ανταποκριθούν στα σχετικά κριτήρια. Απο όλα τα μέλη του Μητρώου αναμένεται να παρουσιάσουν στοιχεία ενδεικτικά της επαγγελματικής και προσωπικής τους ανάπτυξης. Ωστόσο οι υποψήφιοι που θεωρούν ότι είναι κατάλληλοι να αναγνωριστούν ως επαγγελματίες ανώτερου επιπέδου (δηλαδή επαγγελματίες που διαθέτουν περισσότερα προσόντα) θα πρέπει να επιδείξουν μεγαλύτερη συνοχή και β άθος ως πρ ος την ψυχολογική και ψυχοθεραπευτική εκπαίδευση τους και επιπρόσθετα σημαντική συνεισφορά στην

19 προαγωγή της ψυχοθεραπείας. Διάφορα στοιχεία θα λ ηφθούν υπόψη για την αναγνώριση τους όπως η ειδίκευση σε μια συγκεκριμένη ψυχοθεραπευτική προσέγγιση και η συμβολή στην ερευνητική, διδακτική και θεωρητική ανάπτυξη. Από τα τακτικά μέλη αναμένεται να παρουσιάσουν στοιχεία για τη σημαντική συνεισφορά τους στην ψυχοθεραπευτική πρακτική μέσα σε διάστημα οκτώ ετών απο τη στιγμή που έλαβαν το πτυχίο τους.

20 Αρχές, σκοποί, στόχοι και δεξιότητες στο πλαίσιο της αξιολόγησης των κριτηρίων για την εγγραφή στο μητρώο των ψυχολόγων που ειδικεύονται στην ψυχοθεραπεία Τα παρακάτω αποτελούν ένα οδηγό για τα προγράμματα εκπαίδευσης καθώς και για τους επαγγελματίες. Φυσικά οι υποδείξεις που περιλαμβάνονται δεν θα πρέπει να εκληφθούν ως «απαιτήσεις» ή «αυστηροί κανόνες». Στην πραγματικότητα κανείς δεν έχει την ακριβή και αποδεδειγμένη γνώση του τι σημαίνει να είναι κάποιος καλός ψυχοθεραπευτής. Οι παρακάτω αρχές, σκοποί και στόχοι παρατίθενται ως ένα γενικό καθοδηγητικό πλάνο, χωρίς να δίνονται ακριβείς οδηγίες ως προς το πώς θα επιτευχθούν. Σε κάθε μία από τις έξι αρχές αντιστοιχούν δύο σχετικοί σκοποί και κάποιοι επιμέρους στόχοι, καθώς επίσης και ένας αριθμός επιπλέον ικανοτήτων που είναι απαραίτητες, προκειμένου αυτοί οι στόχοι να ικανοποιηθούν. Αρχή Ι Ψυχολόγοι που ειδικεύονται στην Ψυχοθεραπεία Κύριος σκοπός Ι Να μπορεί κάποιος να εξοικειωθεί και να κατέχει στο ρεπερτόριό του τεχνικές και μεθόδους καθώς και γενικότερη επιστημονική γνώση από το χώρο της ψυχολογίας, με ιδιαίτερη όμως έμφαση στα θέματα πρακτικής που σχετίζεται με την ψυχοθεραπεία Στόχος Ι Να μπορεί να υποστηρίξει την ψυχοθεραπευτική του κατεύθυνση αντλώντας με επιτυχία τις κατάλληλες προσεγγίσεις Να μπορεί να θέτει ερωτήματα και να προσεγγίζει τα θέματα που μπορεί να προκύψουν σε μια ψυχοθεραπευτική σχέση με κριτικό πνεύμα και φαντασία Να έχει καλή θεωρητική γνώση των προσεγγίσεων (π.χ. φαινομενολογία) και τ ων μεθόδων (π.χ. πειραματισμός, συλλογή στοιχείων, αναγνώριση νοητικών κατασκευών) που πρόκειται να χρησιμοποιήσει στο ψυχοθεραπευτικό του έργο. Στόχος ΙΙ Να μπορεί να χρησιμοποιεί επιτυχώς την ψυχολογική γνώση, ώστε να ερμηνεύει τα αποτελέσματα της ψυχοθεραπευτικής του δουλειάς καθώς και να κατανοεί επαρκώς τη θεωρητικές αρχές πάνω στις οποίες βάσισε την προσέγγισή του. Να μπορεί να αντλεί ιδέες και πληροφορίες από δ ιάφορα πεδία της επιστημονικής/ πειραματικής δουλειάς που διεξάγεται στον κλάδο της ψυχολογίας ( π.χ. ως προς τη μάθηση, τη μνήμη, την α ντίληψη), πληροφορίες που θα μπορούσαν να σχετίζονται με το δικό του ψυχοθεραπευτικό έργο