Π Ρ Ο Σ ΤΙΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΚΕΟΣΟΕ ΕΔΡΕΣ ΤΟΥΣ

Transcript

1 K E O Σ Ο Ε ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Λ. ΡΙΑΝΚΟΥΡ 73, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: (210) FAX: (210) keosoe@otenet.gr Αριθμ. πρωτ: 222/837 Αθήνα, 24 Αυγούστου 2010 Π Ρ Ο Σ ΤΙΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΚΕΟΣΟΕ ΕΔΡΕΣ ΤΟΥΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ no 30 ΘΕΜΑ: «Έρευνα αγοράς κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών στην Πολωνία» Κύριε Πρόεδρε, Κύριε Διευθυντά, Σας διαβιβάζουμε συνημμένα σε ηλεκτρονική μορφή, έγγραφο του Γραφείου Ο.Ε.Υ. της Πολωνίας καθώς και αντίγραφο πρόσφατης έρευνας αγοράς της Πολωνίας για το τομέα των κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών. Σας γνωρίζουμε επίσης ότι η συγκεκριμένη έρευνα αγοράς έχει ήδη αναρτηθεί στην διαδικτυακή πύλη του Υπουργείου Εξωτερικών ( για ενημέρωση κάθε ενδιαφερόμενου. Με εκτίμηση Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΟΡΔΟΠΑΤΗΣ Γ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ

2 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΒΑΡΣΟΒΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΚΑΝΟΝΙΚΟ Βαρσοβία, Α.Π.: 19 Ιουλίου 2010 Φ. 2215/AΣ 249 ΠΡΟΣ : Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων -Δ/νση Μεταποίησης, Τυποποίησης & Ποιοτικού Ελέγχου Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής Υπόψη: κας Κουρέντα ax2u044@minagric.gr ΚΟΙΝ.: Ως συνημμένος πίνακας αποδεκτών ΘΕΜΑ: «Ερευνα αγοράς κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών στην Πολωνία». Αναφερόμενοι στο θέμα αποστέλλουμε συνημμένως, σε ηλεκτρονική μορφή, πρόσφατη έρευνα για τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά στην αγορά της Πολωνίας. Με την συγκεκριμένη έρευνα καλύπτονται, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, όλα τα σημαντικά θέματα που αφορούν την αγορά κρασιού στην Πολωνία και αναλύονται οι πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στον εν λόγω τομέα. Συγκεκριμένα τα ζητήματα που παρουσιάζονται αφορούν: στην παραγωγή κρασιού στην Πολωνία στο ισχύον νομικό και θεσμικό καθεστώς στα ζητήματα προώθησης, προβολής και διαφήμισης των κρασιών στην πολωνική αγορά στις καταναλωτικές συνήθειες στην ισχύουσα πολιτική τιμών στα υπάρχοντα κανάλια διανομής στο εξωτερικό εμπόριο εισαγωγές και εξαγωγές στην ισχύουσα διαδικασία για εισαγωγές κρασιών στην Πολωνία στις προβλέψεις και εκτιμήσεις για την αγορά κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών Τέλος ειδικό κεφάλαιο αναφέρεται στην παρουσία κρασιών ελληνικής προέλευσης και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όσον αφορά τις προσπάθειες περαιτέρω προώθησης και διείσδυσής τους στην αγορά της Πολωνίας. Από την μέχρι σήμερα πορεία των εξαγωγών ελληνικών κρασιών και βάσει των συνθηκών έντονου ανταγωνισμού που επικρατούν προκύπτει, αφενός ότι οι ελληνικές εξαγωγές, παρά την πάροδο των ετών, δεν έχουν ακόμη αποσπάσει σταθερά μερίδια αγοράς καθώς αυξομειώνονται σημαντικά χρόνο με το χρόνο. Αφετέρου η παθογένεια των εξαγωγών ελληνικών κρασιών επιβαρύνεται και από παράγοντες όπως: Σελίδα 1 από /AΣ 249 ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ

3 ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ - το γεγονός ότι, παρά την αναμφίβολη ποιότητα και ποικιλία τους, τα ελληνικά κρασιά δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά στην πολωνική αγορά - οι τιμές τους δεν είναι ανταγωνιστικές με αποτέλεσμα να πωλούνται πολύ υψηλότερα από τον μέσο όρο της εγχώριας αγοράς και - τέλος η απουσία οποιωνδήποτε είδους εκδηλώσεων προβολής και διαφήμισης, σε συνδυασμό με τον έντονο και αυξανόμενο ανταγωνισμό από ομοειδή προϊόντα άλλων οινοπαραγωγικών χωρών. Ο Προϊστάμενος Θεόδωρος Ξυπολιάς Σελίδα 2 από /AΣ 249 ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ

4 ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ ΠΡΟΣ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ 1.Υπουργείο Εξωτερικών -Διπλωμ. Γραφείο ΥΦΥΠΕΞ κ. Σπ. Κουβέλη (με συν.) -Γραφείο κ. Γενικού Γραμμ. ΔΟΣ & ΑΣ (με συν.) -Γραφείο κ. Β Γενικού Δ/ντου (με συν.) -Β1, Β4, Β8 Διευθύνσεις (με συν.) 2.Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων -Διεύθυνση Αγροτικής Πολιτικής και Τεκμηρίωσης Υπόψη: Διευθυντού κ. Π. Πέζαρου (με συν.) 3.Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου (Σ.Ε.Ο.) (με συν.) Νίκης 34, ΑΘΗΝΑ Κεντρική Συνεταιριστική Ενωση Αμπελοοινικών Προϊόντων (Κ.Ε.Ο.Σ.Ο.Ε.) Λ. Ριανκούρ 73, ΑΘΗΝΑ Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (Ε.Δ.Ο.Α.Ο.) Μαρίνου Αντύπα 86-88, ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΑΘΗΝΑ Κεντρική Ενωση Επιμελητηρίων Ελλάδος (Κ.Ε.Ε.Ε.) (με συν.) 7.Ελληνικό Οργανισμό Εξωτερικού Εμπορίου (Ε.Ο.Ε.Ε.) (με συν.) 8.Σύνδεσμο Ελληνικών Επιχειρήσεων & Βιομηχανιών (Σ.Ε.Β.) (με συν.) 9.Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (Σ.Β.Β.Ε.) (με συν.) 10.Σύνδεσμο Θεσσαλικών Επιχειρήσεων & Βιομηχανιών (Σ.Θ.Ε.Β.) (με συν.) 11.Σύνδεσμο Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδος (με συν.) 12.Bαλκανικό Επιχειρηματικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας (με συν.) 13.Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων (με συν.) 14.Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (με συν.) 15.Σύνδεσμο Εξαγωγέων Κρήτης (Σ.Ε.Κ.) (με συν.) 16.Eμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (Ε.Β.Ε.Α.) (με συν.) 17.Eμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θες/νίκης (Ε.Β.Ε.Θ.) (με συν.) 18.Eμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς (Ε.Β.Ε.Π.) (με συν.) 19.Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ηρακλείου Κρήτης (με συν.) 20.Eμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Λάρισας (με συν.) 21.Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Ιωαννίνων (με συν.) Σελίδα 3 από /AΣ 249 ΑΔΙΑΒΑΘΜΗΤΟ

5 ΈρευναΑγοράςΚρασί2010 Π Ρ Ε Σ Β Ε Ι Α Τ Η Σ Ε Λ Λ Α Δ Ο Σ Σ Τ Η Β Α Ρ Σ Ο Β Ι Α ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Η ΑΓΟΡΑ ΚΡΑΣΙΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ 1. Παραγωγή κρασιού στην Πολωνία Η Πολωνία κυρίως λόγω κλιματολογικών και γεωλογικών συνθηκών δεν αποτέλεσε ποτέ οινοπαραγωγική χώρα, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 οι καλλιεργούμενες εκτάσεις έφθαναν μόλις τα 200 εκτάρια κυρίως στις νότιες περιοχές της Zielona Góra και Podolia και οι μικρές παραγόμενες ποσότητες διοχετεύονταν σε τοπική κατανάλωση. Στη παρούσα φάση οι καλλιεργούμενες εκτάσεις έχουν αυξηθεί στα 500 εκτάρια, οι παραγωγικές περιοχές εξαπλώνονται (κυρίως) στο νότο της χώρας, στις περιοχές Subcarpathia, Lesser Poland και Lower Silesia (συνολικά συγκεντρώνουν το 80% της παραγωγής) αλλά και προς τον βορά στις περιοχές της Mazuria και του Słupsk. Παρόλα αυτά η κατάσταση της οινοβιομηχανίας στη ώρα μπορεί να θεωρηθεί ότι ακόμη βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο. Τα περισσότερα αμπέλια έχουν φυτευθεί μετά το 2000, ενώ οι παραγωγοί ακόμη πειραματίζονται με τα υβρίδια τα οποία είναι ικανά να δώσουν ανθεκτικές και ποιοτικές ποικιλίες κρασιού, κυρίως υβρίδια Vitis Vinifera αλλά και άλλα της ποικιλίας Vitis π.χ. White Seyval Blanc, Red Rondo και Regent αλλά και υβρίδια που αναπτύσσονται στην Πολωνία και άλλες χώρες ΚΑΕ τα οποία είναι μεν φτωχά σε ποιότητα αλλά αντέχουν στις άσχημες κλιματολογικές συνθήκες, όπως Bianca, Aurora, Hibernal και Sibera. Οι ευρύτερα διαδεδομένες ποικιλίες κρασιών είναι όσον αφορά τα κόκκινα κρασιά οι : Dornfelder, Zweigelt, Pinot Noir, Frühburgunder και λίγες από Cabernet Sauvignon ενώ όσον αφορά τα λευκά κρασιά είναι οι : Pinot Gris, Pinot Blanc, Riesling, Müller-Thurgau, Sauvignon και Grüner Veltliner. Εκτός όμως από τις κλιματολογικές συνθήκες επιπλέον πρόβλημα αποτελεί τόσο η τεχνολογία οινοποιϊας όσο και οι γνώσεις για την παραγωγή κρασιού στα υπολογιζόμενα 500 οινοποιεία στη χώρα. 2. Νομοθεσία Το βασικό θεσμικό πλαίσιο ορίζεται από το νόμο 26/10/1982 που αναφέρεται στην «προστασία από την υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών» και τις τροποποιήσεις του. Σύμφωνα με την νομοθεσία της Ε.Ε. τα αλκοολούχα ποτά μπορούν να διατίθενται ελεύθερα στην Πολωνία όπως και στις υπόλοιπες χώρες. Η εμπορία και διάθεση αλκοολούχων παρασκευασμάτων επιτρέπεται στις εταιρείες που έχουν εξασφαλίσει την σχετική άδεια, η οποία αν αφορά ποτά με περιεκτικότητα σε αλκοόλη μικρότερη Ul. Gornoslaska 35, Warsaw * TEL: (+48 22) * FAX: (+48 22) ecocom-warsaw@mfa.gr

6 2 του 18% υποβάλλεται σε μία από τις δεκαέξι περιφέρειες της χώρας, ανάλογα με την έδρα της εταιρείας, ενώ για ποτά με περιεκτικότητα σε αλκοόλη υψηλότερη του 18% πρέπει να γίνει αίτηση στο Υπουργεία Οικονομίας. Οι παραπάνω άδειες είναι καθορισμένης διάρκειας και όσον αφορά το κρασί, εφόσον πρόκειται για αλκοολούχο με περιεκτικότητα μικρότερη του 18%, η άδεια έχει διάρκεια δύο έτη (για αλκοολούχα ποτά με περιεκτικότητα μεγαλύτερη του 18% η άδεια έχει διάρκεια ένα έτος). Το κόστος της άδειας για την πώληση κρασιού (περιεκτικότητα σε αλκοόλ χαμηλότερη του 18%) έχει ως ακολούθως : Για τις επιχειρήσεις που αιτούνται έκδοση άδειας για πρώτη φορά καθώς και για αυτές που οι πωλήσεις τους δεν υπερβαίνουν το 1.εκ. ζλότυ, το αντίτιμο ανέρχεται σε Ζλότυ. Για τις επιχειρήσεις των οποίων οι πωλήσεις ξεπερνούν το ζλότυ, το αντίτιμο έκδοσης ανέρχεται σε ποσοστό 0,4% της αξίας των πωλήσεων του προηγούμενου έτους. Έλεγχοι πραγματοποιούνται από υγειονομικούς ελεγκτές σύμφωνα με τον κανονισμό του Υπουργείου Υγείας που εκδόθηκε στις 28 Απριλίου Περιοδικοί έλεγχοι πραγματοποιούνται σε τακτικά διαστήματα και έκτακτοι σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με ποιοτικές προδιαγραφές. Η τιμή του κρασιού επιβαρύνεται με ΦΠΑ 22%, καθώς επίσης με ειδικό φόρο κατανάλωσης, που αντιστοιχεί σε 158 ζλότυ Πολωνίας ανά εκατό λίτρα. Όσον αφορά τον ανωτέρω φόρο κατανάλωσης ισχύει από την 1η Μαρτίου του 2009 αύξησή του κατά 9% (η προηγούμενη φορά που αυξήθηκε ο φόρος κατανάλωσης ήταν το 2005) στην προσπάθεια για αύξηση των κυβερνητικών εσόδων αλλά και απλούστευσης των διαδικασιών εισαγωγής και πώλησης. 3. Προώθηση προβολή Όλα τα εισαγόμενα κρασιά πρέπει να έχουν σήμανση στην Πολωνική γλώσσα. Η σήμανση πρέπει να αναγράφει πληροφορίες για : το όνομα του προϊόντος το όνομα και τη διεύθυνση του παραγωγού το όνομα και τη διεύθυνση του εισαγωγέα την περιεκτικότητα σε αλκοόλ. Φιάλες εισαγωγής μπορούν να διανέμονται με τις αρχικές τους σημάνσεις από την χώρα προέλευσης αλλά θα πρέπει να προστεθεί σήμανση με τις παραπάνω πληροφορίες και στην Πολωνική γλώσσα. Σημειώνεται ότι η Πολωνία έχει ιδιαίτερα αυστηρούς περιορισμούς στην διαφήμιση αλκοολούχων. Η διαφήμιση αλκοολούχων απαγορεύεται πλην ορισμένων περιπτώσεων για την μπύρα στην τηλεόραση, στο ράδιο, στο θέατρο, στις αφίσες δρόμου. Έτσι οι διανομείς αναγκαστικά χρησιμοποιούν εναλλακτικές τεχνικές προώθησης του προϊόντος όπως π.χ. οι διαφημίσεις αφιερώματα σε κλαδικά περιοδικά (αναφέρονται δειγματοληπτικά τα «Czas wina», «Magazyn Wino», «Swiat Ul. Górnośląska 35, Warsaw Tel: , Fax: cocom-warsaw@mfa.gr

7 ΈρευναΑγοράςΚρασί2010 win», «Swiat Alkohol») ή εκδηλώσεις γευσιγνωσίας σε εξειδικευμένα καταστήματα που διαθέτουν ειδική άδεια. 4. Καταναλωτικές συνήθειες Αν και την τελευταία πενταετία η κατανάλωση κρασιού κινείται με αυξητικούς ρυθμούς, το κρασί συνεχίζει να κατέχει την τρίτη θέση στην πώληση αλκοολούχων ποτών στην Πολωνία, μετά τη μπύρα και τη βότκα που αποτελούν τις κύριες προτιμήσεις των καταναλωτών. Η κατανάλωση κρασιού δεν συνηθίζεται, ενώ σερβίρεται αποκλειστικά σε ειδικές περιπτώσεις. Ποσοστό 49,8% των Πολωνών καταναλώνει κρασί περιστασιακά, ενώ το 11% μία φορά το χρόνο ή και λιγότερο. Η ετήσια κατά κεφαλή κατανάλωση κρασιού στην Πολωνία είναι της τάξεως των 8 με 9 λίτρων, πολύ χαμηλότερα από τον μέσο όρο στις ευρωπαϊκές χώρες. Σαν παράδειγμα αναφέρουμε ότι Γαλλία και Ιταλία έχουν κατά κεφαλή κατανάλωση 60 έως 80 λίτρα ετησίως. Η κατανάλωση κρασιού αυξάνεται επίσης την περίοδο των Χριστουγέννων, τον Φεβρουάριο κατά τη διάρκεια της αποκριάς και την άνοιξη όταν θρησκευτικοί λόγοι αποθαρρύνουν την κατανάλωση βότκας. Πολλοί διανομείς υποστηρίζουν ότι το 30% της ετήσιας κατανάλωσης πραγματοποιείται στις παραπάνω περιόδους. Η γενική τάση κατανάλωσης κρασιών στην Πολωνία με βάση το χρώμα παραμένει σταθερά μοιρασμένη μεταξύ κόκκινου και λευκού κρασιού ενώ σημειώνουμε ότι στην Πολωνία θεωρείται ότι κρασί είναι όχι μόνο αυτό που παράγεται από σταφύλια αλλά και από άλλα φρούτα. Οι καταναλωτές στρέφονται προς το πραγματικό κρασί που είναι εισαγόμενο, ενώ η κατανάλωση απομιμήσεων κακής ποιότητας αλκοολούχων παρασκευασμάτων από απόβλητα φρούτων και οινόπνευμα - μειώθηκε τα τελευταία χρόνια. Σημειώνουμε επίσης ότι από τα εισαγόμενα κρασιά ιδιαίτερη δυναμική παρουσιάζουν διαχρονικά τα κρασιά από την Βουλγαρία και Μολδαβία κυρίως λόγω της εξαιρετικά χαμηλής τους τιμής. 5. Πολιτική Τιμών Η αγορά κυριαρχείται από χαμηλής ποιότητας και τιμής κρασιά, όπου ο πολωνός καταναλωτής, με τιμές μεταξύ 6 και 7 Ευρώ, μπορεί να βρει πλειάδα κρασιών από Γαλλία (π.χ. από την νότια περιοχή του Languedoc), Ισπανία, Βουλγαρία (π.χ. το Sofia), Μολδαβία, Ουγγαρία (π.χ. το Egribikaver) ή και από Χιλή, Αργεντινή και Νότιο Αφρική. Το μεγαλύτερο ποσοστό πωλήσεων περίπου 56% αφορά κρασιά με τιμή μέχρι 25 ζλότυ (περίπου 6 Ευρώ). Ένα ποσοστό 32% αφορά κρασιά μεταξύ ζλότυ (7-10 Ευρώ), ενώ το τμήμα της αγοράς με κρασιά ακριβότερα από 44 ζλότυ (11 Ευρώ) είναι μόλις 12%. Σε γενικές γραμμές, πέραν της πλειάδας «ανώνυμων» κρασιών που διατίθενται στην πολωνική αγορά, τη σημαντικότερη μερίδα μεταξύ των επωνύμων εισαγομένων κρασιών θέση καταλαμβάνουν : τα Gallo και ειδικά το Carlo Rosso και το Sutterhome, καταγωγής Καλιφόρνιας, τα γαλλικά Castel Frères και Bongeronde, το ιταλικό Trivento, το χιλιανό San Pedro και το αυστραλιανό Jacob's Creek. * : (+48 22) * : (+48 22) Ul. Gornoslaska 35, Warsaw TEL FAX ecocom-warsaw@mfa.gr

8 4 6. Κανάλια διανομής Τα κυριότερα κανάλια διανομής για το κρασί αποτελούν παραδοσιακά τα μικρά και πολύ μικρά μαγαζιά τροφίμων τα οποία και αντιπροσωπεύουν περίπου το 47% των συνολικών πωλήσεων κρασιού, από τα οποία διοχετεύεται και η συντριπτική πλειοψηφία των φθηνών κρασιών. Τα τελευταία χρόνια με την είσοδο στην αγορά πολυεθνικών αλυσίδων τροφίμων αλλά κυρίως με την είσοδο της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μεγάλο μέρος των συνολικών πωλήσεων κρασιού ιδιαίτερα στο κομμάτι αυτό με μεσαία και υψηλότερη τιμή πραγματοποιείται από αυτές τις αλυσίδες, ποσοστό περίπου 45%. Όσον αφορά στις μεγάλες αλυσίδες Super Markets υπολογίζεται ότι ελέγχουν πάνω από 250 καταστήματα σε όλη την Πολωνία. Η μεγαλύτερη από αυτές είναι η αγγλικών συμφερόντων Tesco με πάνω από 50 καταστήματα, σημειώνεται ότι η Tesco σε συνεργασία με την γερμανική AG Metro έχουν εξαγοράσει και το Casino Group, ενώ στον όμιλο AG Metro ανήκουν εκτός από τα ομώνυμα Supermarkets και τα Supermarkets Real αλλά και τα Media Markt, το Saturn και η Galleria Kaufhof και ακολουθεί η γαλλικών συμφερόντων Carrefour με πάνω από 35 καταστήματα και τα επίσης γαλλικών συμφερόντων Auchan, Leclerc, Intermarche/Bricomarche. Όσον αφορά στις αλυσίδες που απευθύνονται οι καταναλωτές χαμηλού εισοδηματικού επιπέδου, ενδεικτικά αναφέρουμε την πορτογαλικών συμφερόντων Biedronka, τα Lidl και Plus γερμανικών συμφερόντων. Επιπρόσθετα είτε από μαγαζιά που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια και ειδικεύονται αποκλειστικά στην πώληση κρασιού όπως π.χ. La Passion du Vin, Fine Wine and Spirits, Centrum Wina, Grand Cru Dom Wina, Bodega Marques, Wine 4 You, Wineria, Skarbnica Winnic και Vininova είτε από τμήματα «delicatessen» σε Super Markets όπως είναι τα π.χ. Alma, Piotr i Paweł και Bomi είτε από χονδρεμπόρους/εισαγωγείς όπως π.χ. η Atlantika και Mielžynski στην Βαρσοβία, η Festus στο Γκντάνσκ, η Tre Bicchieri στο Πόζναν, η Burgundia στο Κατοβίτσε και η Vinoteka 13 στην Κρακοβία, δίδεται τελικά η δυνατότητα στον πολωνό καταναλωτή να δοκιμάσει πολλές ποικιλίες από τη διεθνή αγορά κρασιού διαμορφώνοντας παράλληλα και τις γευστικές του προτιμήσεις. Τα κρασιά στην Πολωνία πωλούνται κυρίως μέσω των εμπορικών κέντρων και των «Super-Markets», η μέγιστη τιμών των οποίων ανέρχεται σε 12,00 Ευρώ περίπου τη φιάλη, σε ποσοστό 80% περίπου, ενώ πωλούνται και άλλα φθηνότερα με 3,00 Ευρώ περίπου τη φιάλη. Η αύξηση της κατανάλωσης και του αριθμού των επιχειρήσεων που έχουν άδεια εισαγωγής κρασιών αποτελούν κύριες αίτιες για την σημειούμενη αύξηση των συνολικών εισαγωγών. Ένα άλλο σημαντικό κανάλι διανομής αποτελούν και τα καταστήματα λιανικής πώλησης σε διάφορες περιοχές. Μία πολύ περιορισμένη ομάδα καταναλωτών, ποσοστό 1% περίπου, πραγματοποιεί τις αγορές μέσω τηλεφώνου ή του διαδικτύου (internet), συνήθως οι νέοι ηλικίας έως 34 ετών. Οσον αφορά τα κρασιά υψηλής ποιότητας, οι πωλήσεις γίνονται από εξειδικευμένα καταστήματα, ενώ η μέθοδος που ακολουθείται όλο και συχνότερα είναι οι απευθείας πωλήσεις και από κανάλια διανομής αναλόγως της στρατηγικής και των Ul. Górnośląska 35, Warsaw Tel: , Fax: cocom-warsaw@mfa.gr

9 ΈρευναΑγοράςΚρασί2010 κατευθύνσεων που ακολουθεί η κάθε συγκεκριμένη επιχείρηση. Συνηθέστερα κανάλια είναι οι απευθείας πωλήσεις είτε σε εστιατόρια είτε σε ξενοδοχεία. Οσον αφορά τα κριτήρια επιλογής, τα κυριότερα είναι η ποιότητα με ποσοστό 41,7%, η σχέση τιμής προς ποιότητα με ποσοστό επίσης 41,7%, το κόστος της φιάλης με ποσοστό 16,6%, η γεύση με ποσοστό 59,9%, η συνήθεια για ένα συγκεκριμένο είδος με ποσοστό 41,5% και η γνώμη των φίλων με ποσοστό 31,9%. 7. Εισαγωγές Οι εισαγωγές κρασιών στην Πολωνία αυξάνονται με έντονη δυναμική, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία με αποτέλεσμα το 2008 οι συνολικές εισαγωγές να φθάσουν σε αξία τα 150 εκατομμύρια Ευρώ. Στην χρονική περίοδο η αξία των συνολικών εισαγωγών κρασιών έχει σχεδόν τριπλασιασθεί. Από το 2004 και μετά, έτος ένταξης της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η δυναμική των εισαγωγών επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την άρση των δασμολογικών κυρίως εμποδίων που υπήρχαν προ της εντάξεως. Μόνο τη τελευταία τριετία, , οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 69% σε αξία και κατά 32% σε ποσότητα. Παράλληλα το μέσο κόστος ανά λίτρο εισαγόμενου κρασιού αυξήθηκε από 0,97 Ευρώ το 2001 σε 1,67 Ευρώ το Τέσσερις χώρες οι Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ και Βουλγαρία αποτελούν, τουλάχιστον τα 4 τελευταία χρόνια, τους κύριους προμηθευτές της πολωνικής αγοράς καθώς τα συνολικά τους μερίδια υπερβαίνουν το 55% (στοιχεία 2008) των συνολικών πολωνικών εισαγωγών σε αξία. Αν δε στις προαναφερθείσες τέσσερις χώρες προστεθούν και οι Ισπανία και Γερμανία, οι οποίες κατέχουν συνολικά μερίδιο εισαγωγών 16%, συμπεραίνεται ότι ουσιαστικά έχουμε ολιγοπωλιακή οργάνωση αγοράς καθώς μόλις 6 χώρες διατηρούν το 71% της συνολικής αξίας των εισαγωγών. Το 2008 παρατηρείται μία σημαντική επανατοποθέτηση των κυριότερων προμηθευτών στη αγορά της Πολωνίας. Η Γαλλία διατηρεί την ηγετική θέση στο μερίδιο της αγοράς με ποσοστό 15,5%. Η Ιταλία με ποσοστό 14,4% είναι ο δεύτερος κυριότερος προμηθευτής και οι ΗΠΑ βρίσκονται στη τρίτη θέση με ποσοστό 13,4%. Λόγω των συνεχών υποτιμήσεων και διακυμάνσεων της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ζλότυ έναντι του Ευρώ και του Αμερικανικού δολαρίου, οι ΗΠΑ έχουν καταφέρει τα τελευταία επτά χρόνια να αυξήσουν θεαματικά τις εξαγωγές τους και να τριπλασιάσουν το μερίδιό τους. Η διαφορά στα μερίδια της πολωνικής αγοράς μεταξύ των τριών βασικών προμηθευτών, Γαλλία, Ιταλία και ΗΠΑ, είναι περίπου 1%. Η Βουλγαρία που κατέχει τη τέταρτη θέση των προμηθευτριών χωρών έχει χάσει αρκετό έδαφος, με μείωση της αξίας των εξαγωγών της σε ποσοστό 12%. Για το 2008 οι εισαγωγές κρασιών από ευρωπαϊκές χώρες κατέχουν ποσοστό 68%, της συνολικής αξίας των εισαγόμενων ποσοτήτων, έναντι 27% από τρίτες χώρες, όπως ΗΠΑ, Χιλή και Αυστραλία. Στην αρχή της προηγούμενης δεκαετίας και συγκεκριμένα το 2001 τα ποσοστά είχαν τελείως διαφορετική εικόνα, 86% από ευρωπαϊκές χώρες και το υπόλοιπο 9% από τρίτες χώρες. Επίσης από το 2005 και μετά παρατηρείται σημαντική αύξηση στις εισαγωγές κρασιών από χώρες, όπως η Αυστραλία και η Νότιος Αφρική οι οποίες έχουν κατορθώσει να διπλασιάσουν σε όγκο και αξία τις εξαγωγές τους, ενώ οι ΗΠΑ για το ίδιο χρονικό διάστημα παρουσιάζουν τριπλασιασμό των εξαγωγών τους, σε όγκο και σε αξία (αύξηση 250% περίπου). * : (+48 22) * : (+48 22) Ul. Gornoslaska 35, Warsaw TEL FAX ecocom-warsaw@mfa.gr

10 6 Από τις ευρωπαϊκές χώρες αύξηση των εξαγωγών παρατηρείται στις εξαγωγές της Πορτογαλίας (+479%) και της Μολδαβίας (+336%). Αντίθετα η Ουγγαρία παρουσιάζει μείωση με αποτέλεσμα να μικραίνει το μερίδιο αγοράς που κατέχει. Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται αναλυτικά οι εισαγωγές κρασιού στην Πολωνία, και οι κυριότεροι προμηθευτές της πολωνικής αγοράς. ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΚΡΑΣΙΟΥ ΑΝΑ ΧΩΡΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΩΝΙΑ Σε εκ.δολάρια 2007 Ποσοστό 2008 Ποσοστό Σύνολο Εισαγωγών στην Πολωνία 183,9 % στο Σύνολο 218,8 % στο Σύνολο Γαλλία 31,4 17,1 33,8 15,5 Ιταλία 24,9 13,5 31,4 14,4 ΗΠΑ 22,3 12,1 29,5 13,5 Βουλγαρία 27,2 14,8 26,1 12,0 Ισπανία 15,9 8,6 19,1 8,7 Γερμανία 12,1 6,6 15,9 7,3 Χιλή 12,6 6,9 9,2 4,2 Μολδαβία 5,8 3,2 6,9 3,1 Πορτογαλία 4,7 2,6 6,4 2,9 Ουγγαρία 6,5 3,5 5,6 2,6 Αργεντινή 4,0 2,2 5,3 2,4 Νότιος Αφρική 3,6 2,0 3,9 1,8 Ην.Βασίλειο 0,3 0,2 1,8 0,8 Γεωργία 1,0 0,6 1,7 0,8 Ul. Górnośląska 35, Warsaw Tel: , Fax: cocom-warsaw@mfa.gr

11 ΈρευναΑγοράςΚρασί2010 Λοιπές χώρες 11,6 6,3 22,2 10,1 Όσον αφορά τις ελληνικές εξαγωγές δεν έχουν καταφέρει να αποσπάσουν μακροχρόνια, σταθερά μερίδια στις πολωνικές εισαγωγές και κυμαίνονται μεταξύ 0,6 και 0,7%. 8. Τα Ελληνικά κρασιά στην Πολωνική αγορά. Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, οι εξαγωγές κρασιού στην Πολωνία παρά την πάροδο των ετών δεν έχουν αποσπάσει ακόμη σταθερά μερίδια αγοράς καθώς αυξομειώνονται σημαντικά χρόνο με τον χρόνο. Έτσι ενώ κατά το 2006 οι συνολικές του εξαγωγές έφθασαν στα εκ. Ευρώ, στο 2007 έφθασαν στο εκ. Ευρώ (αύξηση 26%), το 2008 σημείωσαν περαιτέρω αύξηση στα εκ. Ευρώ (αύξηση 25%) ενώ το 2009 σημείωσαν μείωση κατά 36% φθάνοντας στα εκ. Ευρώ. Το συνολικό μερίδιο των εξαγωγών κρασιού στις συνολικές ελληνικές εξαγωγές στην Πολωνία ανήλθε από 0,8% το 2006 και 2007 σε 0,9% το 2008 και σε 0,8% κατά το Σε εκ.ευρώ 2008 Ποσοστό 2009 Ποσοστό Σύνολο Εξαγωγών στην Πολωνία στο Σύνολο στο Σύνολο Κωδικός % % Κρασιά αφρώδη 0, , Κρασιά και μούστος 0, , Αποστάγματα από κρασί ή τσίπουρο Σύνολο ανωτ. Προϊόντων 1, , ,25 0,9 1,46 0,8 Τα ελληνικά κρασιά δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά στην πολωνική αγορά, καθώς παρά την αναμφίβολη ποιότητα και ποικιλία τους, η τιμή τους είναι αισθητά υψηλότερη του εδώ μ.ο. καθώς κυμαίνεται στα 9-15 Ευρώ περίπου, δεν υπάρχει ικανός αριθμός ελληνικών εστιατορίων όπου θα μπορούσαν να τα γνωρίσουν οι πολωνοί καταναλωτές, απουσιάζουν πλήρως οι οιαδήποτε είδους εκδηλώσεις προβολής, και τέλος υπάρχει ιδιαίτερα έντονος και εντεινόμενος ανταγωνισμός από τις άλλες οινοπαραγωγικές χώρες. 9. Διαδικασία για τις εισαγωγές κρασιών στην Πολωνία Ul. Gornoslaska 35, Warsaw * TEL: (+48 22) * FAX: (+48 22) ecocom-warsaw@mfa.gr

12 8 Οι εισαγωγές κρασιών στην Πολωνία που παράγονται από νωπά σταφύλια υπόκεινται, ακόμη και μετά την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, σε ειδικό φόρο πληρωμής ο οποίος ανέρχεται σε 158 ζλότυ ανά εκατόλιτρο. Παράλληλα ο κάθε πολωνός εισαγωγέας θα πρέπει να έχει εφοδιασθεί με ειδική ατομική άδεια, η οποία για ποτά με αλκοολικό τίτλο άνω του 18% χορηγείται από το Υπουργείο Οικονομίας, προκειμένου έχει την δυνατότητα εμπορίας και διανομής κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών. Η πληρωμή του ειδικού φόρου γίνεται στην αρμόδια τελωνειακή αρχή, ενώ τα εμπορεύματα θα πρέπει να συνοδεύονται από τα απαραίτητα «Συνοδευτικά Διοικητικά Εγγραφα ΣΔΕ». Οι ετικέτες (akczisa) μπορούν να επικολληθούν στην Πολωνία πριν από την διανομή, αλλά μόνο όταν ο εισαγωγέας διαθέτει «φορολογική αποθήκη». 10. Προβλέψεις εκτιμήσεις για την πολωνική αγορά κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών Στο χρονικό διάστημα η κατανάλωση κρασιών αυξήθηκε σε όγκο κατά 10% με παράλληλη αύξηση των εισαγωγών, σε ποσοστό 27%. Η αγορά κρασιών στην Πολωνία υπολογίζεται σε 1,64 δις ζλότυ περίπου (410 εκατομμύρια Ευρώ περίπου) για συνολικό όγκο 98 εκατομμυρίων λίτρων. Μετά τη μπύρα και τη βότκα τα κρασιά βρίσκονται στη τρίτη θέση, όσον αφορά τις πωλήσεις και τις προτιμήσεις των πολωνών καταναλωτών. Θα πρέπει βέβαια να τονισθούν οι μεγάλες διαφορές που υπάρχουν στα μερίδια αγοράς μεταξύ των δύο πρώτων προϊόντων (μπύρα και βότκα) και των κρασιών. Οι πωλήσεις κρασιών σε αξία είναι εννέα (9) φορές χαμηλότερες από εκείνες της μπύρας και έξι (6) φορές χαμηλότερες από εκείνες της βότκας. Τα στοιχεία των πωλήσεων για το 2009, σε σύγκριση προς το 2008, δείχνουν αύξηση του όγκου παραγωγής στην αμπελουργία κατά 3% και αύξηση της αξίας κατά 12% αντίστοιχα. Η αύξηση της μέσης λιανικής τιμής συνδέεται με την αύξηση της αγοραστικής δύναμης των πολωνών καταναλωτών που επιλέγουν περισσότερα προϊόντα υψηλής ποιότητας και γεύσης. Το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης αφορά τους ερυθρούς οίνους, στην δεύτερη ομάδα κατατάσσονται τα επιτραπέζια κρασιά και τα βερμούτ (24,7% περίπου σε αξία) για τα οποία έχει καταγραφεί αύξηση 7,8% σε αξία και 2,1% περίπου σε όγκο. Οι αφρώδεις οίνοι κατέχουν ποσοστό 17% περίπου της συνολικής αξίας της πολωνικής αγοράς και χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη εποχικότητα. Οι πωλήσεις έχουν αυξηθεί έως και 5,9% περίπου φθάνοντας την αξία 22 εκατομμυρίων λίτρων περίπου. Τα τελευταία χρόνια η υιοθέτηση δυτικοευρωπαϊκών μοντέλων κατανάλωσης και διαβίωσης από μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού συμβάλλει σε μία νέα δυναμική, όσον αφορά τη κατανάλωση κρασιών και οινοπνεύματος. Οι νέες τάσεις και συνήθειες αντικατοπτρίζονται στην αύξηση της κατανάλωσης μπύρας (94,4 λίτρα ανά κάτοικο το 2008 έναντι 80,7 λίτρων το 2005) καθώς και στα κρασιά από σταφίδες (περισσότερα από 4 λίτρα ανά κάτοικο ετησίως) με δυναμική για περαιτέρω αύξηση. Ul. Górnośląska 35, Warsaw Tel: , Fax: cocom-warsaw@mfa.gr

13 ΈρευναΑγοράςΚρασί2010 Η μεγαλύτερη γνώση για τα εν λόγω προϊόντα, η σταδιακή βελτίωση-διαφοροποίηση των γεύσεων για τα τρόφιμα και ο συνεχής εφοδιασμός της αγοράς εξηγούν σε αρκετά σημαντικό βαθμό όλα τα ανωτέρω. 11. Εμπορική Στρατηγική Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω, τις συνεχείς αυξητικές τάσεις της κατανάλωσης καθώς και το γεγονός ότι ένα μικρό μερίδιο αφορά την κατανάλωση κρασιών από σταφίδες, η αγορά της Πολωνίας καθίσταται εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Οι ξένοι εισαγωγείς είναι πολύ επιθετικοί και οι διάφορες δραστηριότητες και εκδηλώσεις προώθησης και διαφήμισης αποκτούν ιδιαίτερο βάρος και θα πρέπει να είναι συνεχείς. Οι συγκεκριμένες δραστηριότητες θα πρέπει να διαφοροποιηθούν και να επικεντρωθούν στη βελτίωση της ποιότητας του κρασιού, στην ευχάριστη γεύση του και στους κατάλληλους γευστικούς συνδυασμούς κρασιού και κουζίνας. Οι ενημερωτικές εκστρατείες θα πρέπει να προβάλλουν την εικόνα του κρασιού, όχι μόνο ως ένα ποτό αλλά το καλλίτερο συνοδευτικό για την κατανάλωση διαφόρων γευμάτων. Η προώθηση των κρασιών θα πρέπει να γίνεται με δύο κανάλια, τα μεγάλα εμπορικά δίκτυα και τα καταστήματα λιανικής πώλησης. Απαραίτητη τέλος είναι η δημιουργία επαφών ιδιαίτερα με τα καταστήματα λιανικής πώλησης τα οποία προωθούν τη κυκλοφορία των κρασιών, ενώ θα πρέπει να εξασφαλίζεται η συνεχής παρουσία ικανοποιητικών ποσοτήτων σε αποθήκες χονδρικής πώλησης. Ul. Gornoslaska 35, Warsaw * TEL: (+48 22) * FAX: (+48 22) ecocom-warsaw@mfa.gr