Ημερίδα Παρουσίασης Αποτελεσμάτων Προγράμματος «Κ. Καραθεοδωρή 2010»

Transcript

1 Αξιολόγηση της Οικολογικής Ποιότητας & των ανθρωπογενών επιπτώσεων σε υδάτινα οικοσυστήματα με βάση τις Βιοκοινωνίες Ημερίδα Παρουσίασης Αποτελεσμάτων Προγράμματος «Κ. Καραθεοδωρή 2010» Εύα Παπαστεργιάδου Τμήμα Βιολογίας, Εργαστήριο Οικολογίας Φυτών

2 Στόχοι του έργου παρακολούθηση της δομής & της σύνθεσης των υδάτινων οικοσυστημάτων και ειδικότερα των παραποτάμιων τύπων οικοτόπων (Οδηγία 92/43/ΕΕ, WFD 2000/60/EU - Δίκτυο Natura 2000) αξιολόγηση της οικολογικής κατάστασης & των μεταβολών στη σύνθεση των ειδών μακροφύτων με παρακολούθηση στο πεδίο και με τη χρήση ειδικού λογισμικού (ArcGIS, ENVI, FRAGSTATS) καταγραφή των πιέσεων και των αλλαγών των χρήσεων/καλύψεων γης σε επίπεδο λεκάνης απορροής, με χρήση τεχνικών τηλεπισκόπησης (ArcGIS, NDVI) εξέταση των δομικών στοιχείων των υδάτινων οικοσυστημάτων και των τάσεων εξέλιξης τους σε σχέση με τις πιέσεις που δέχονται για την κάλυψη των αναγκών σε νερό

3 Φυσικό Αντικείμενο Μέρος Α Τυπολογία (Typology) o o MEDGIG NATIONAL Εργασία Πεδίου /Field work (MEDGIG Protocol & database) o o o Macrophytes Environmental Pressures IBMR- Macrophyte Biological Index for Rivers o assessment method that was finalized & formally agreed for the IC of MedGIG highly seasonal rivers Pressure analyses [Principal Component Analysis PCA] o Geomorphologic - physicochemical parameters

4 Τυπολογία (Typology) MEDGIG NATIONAL R-M1 Small Mediterranean streams (<100 km 2 mixed, except siliceous) R-M2 Medium Mediterranean streams ( km 2 mixed, except siliceous) R-M3 Large lowland (>10.000km 2, mixed, except nonsiliceous) Bioregions (Biogeographical areas) Indicative runoff (basin size, rainfall, runoff factor: geology, vegetation) I: S: N: s: m: g: Ionian South Greece North Greece Small Medium/big Great R-M4 Mediterranean mountain streams (highland, nonsiliceous) R-M5 Mediterranean Temporary streams Altitude Gradient (slope, stream flow) L: H: 1: 0: Low/medium High Fast Low

5 zoom Sampling Sites in Greek rivers (NATIONAL TYPES)

6 Sampling procedure All plants found in channel, margins & inner bank 100 m river length List of macrophyte species and their floristic groups IBMR- Macrophyte Biological Index for Rivers IBMR i E K CS i E i K i i i i

7 Αποτελέσματα Geomorphological & Physicochemical Variables VARIABLE MEAN MEDIAN VARIANCE RANGE MIN MAX Altitude (m) Catchment Air temperature ( o C) Precipitation (mm) Geomorphological type Substrate channel Channel width (m) Shading Channel profile/ cross section alteration Channel morphology Local habitat alteration Stream hydrology Upstream dams influence Water abstraction Dykes (flood protection) Water temperature ( o C) ph DO (mg/l) Conductivity (ms/cm) Ammonium (mg/l) Nitrate (mg/l) Total Nitrogen (mg/l) Ortho-phosphates (mg/l) Land use Urbanisation Agriculture

8 9 Αποτελέσματα Variables mean values-medgig RM-1 MEAN RM-2 MEAN RM-3 MEAN 2 1 0

9 9 Αποτελέσματα Variables mean values-national NsL1 MEAN NmL1 MEAN ImL1 MEAN 2 1 0

10 Αποτελέσματα Macrophyte mean values MEDGIG Macrophyte mean values NATIONAL Species Richness Shannon Index Simpson Index Evenness RM-1 RM-2 RM-3 0 NsL1 NmL1 ImL1

11 Αποτελέσματα Pressure data analyses - PCA results ΑΧ1 ΑΧ2 Channel profile/cross section alteration (Ch_Pr_A) Channel morphology (Cha_Morp) -0,876 0,165-0,929 0,120 Stream Hydrology (Str_Hyd) -0,904 0,127 Water abstraction (Wat_Abs) -0,819-0,361 Urbanisation (Urbanisa) -0,264 0,883 Agriculture (Agricult) -0,832-0,371 AX % AX % PCA analysis showing the hydromorphological pressure gradient in surveyed rivers

12 Αποτελέσματα IBMR & Pressure Gradient IBMR and Pressure Gradient correlation Trophic metric Correlation Coefficient- Spearman's rho Sig. (2- tailed) IBMR T Box whisker plots showing the range of IBMR index in stressed and unstressed sites Model R R Square Adjust ed R Square Std. Error of the Estimate 1,784 a a. Predictors: (Constant), PC1_Score Regression analysis between IBMR index and pressure gradient

13 Αποτελέσματα Αξιολόγησης σε Κλάσεις ποιότητας (H, G, M, P, B) Setting class boundaries Ecological classes Calculation steps of numerical class boundary between the five ecological quality classes Box whisker plot showing the numerical class boundary between the five ecological quality classes

14 Αποτελέσματα IBMR and Pressure Gradient (MEDGIG) RM1 : Small Mediterranean streams All Sites RM3 : Very few sites RM2 : Medium Mediterranean streams

15 HIGH CLASS: REF-Oligotrophic type: dominated by Batrachospermum sp.

16 GOOD CLASS: REF-Oligo-mesotrophic type: Najas marina, Pot. nodosus & Myriophyllum verticillatum

17 MODERATE CLASS: Meso-eutrophic type: Pot. perfoliatus, Myriophyllum spicatum, Ceratophyllum demersum, Typha angustifolia, Sparganium erectum

18 POOR CLASS: Eutrophic type: Hydrocharis morsus ranae, Cladophora sp., Alisma lanceolatum & Lemna gibba

19 Φυσικό Αντικείμενο Μέρος B Εξετάζονται οι διαχρονικές μεταβολές των καλύψεων/ χρήσεων γης από την κλίμακα των παρόχθιων ζωνών στην κλίμακα των λεκανών απορροής στα ποτάμια συστήματα Αχέροντας-Λούρος, Δυτ. Ελλάδα. Χρησιμοποιούνται Τεχνικές Τηλεπισκόπισης & Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS) για την εκτίμηση στις αλλαγές στις καλύψεις/χρήσεις γης. Να ανιχνευθούν και να υπολογιστούν οι αλλαγές στις καλύψεις /χρήσεις γης που διεξήχθησαν τις τελευταίες 6 δεκαετίες Να καθοριστούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτών των αλλαγών στο οικοσύστημα. Να εντοπιστούν οι πιο ευαίσθητες περιοχές στις ανθρώπινες επιδράσεις.

20 Πρωτογενή δεδομένα o Ψηφιακό υψομετρικό μοντέλο εδάφους (DEM), με ισοδιάσταση 25m. o o Ασπρόμαυρες αεροφωτογραφίες της ΓΥΣ για τα έτη 1945, 1971, 1997 & 2006 για την ανίχνευση των αλλαγών σε κλίμακα παρόχθιας ζώνης. Δορυφορικές εικόνες Landsat TM ( ) για την ανίχνευση των αλλαγών σε κλίμακα λεκανών απορροής. Ταξινόμηση Ιεραρχικό Σύστημα Ταξινόμησης - CORINE LAND COVER Δεδομένα που παρήχθησαν Γεωγραφική Βάση δεδομένων Δίκτυο επιφανειακής απορροής Υδρογραφικό δίκτυο Καλύψεις/ χρήσεις γης (Παρόχθια ζώνη Λεκάνη απορροής) Μετρικές τοπίου - FRAGSTATS o Χάρτες χρήσεων /καλύψεων γης παρόχθιων ζωνών & λεκανών απορροής. Εργασία Πεδίου /Field work o o o Ground truth points Επανέλεγχος ψηφιοποίησης / ταξινόμησης. Χαρακτηριστικών δενδρώδους βλάστησης (ύψος δένδρων) Δειγματοληψίες βλάστησης

21 Επεξεργασία ψηφιακών δεδομένων Βήμα 1 Επιλέγονται τα σημεία αναφοράς στο χάρτη, αξιολογείται η ακρίβεια των σημείων ελέγχου και επικυρώνεται η διαδικασία γεωαναφοράς. Στη συνέχεια στις εικόνες που είχαν γεωαναφερθεί, τα επικαλυπτόμενα σημεία συγχωνεύονται με το εργαλείο Erdas Mosaic Imagene (ERDAS, 2001) Βήμα 2 Η αναγνώριση και χαρτογράφηση των τύπων κάλυψης γης επιτυγχάνεται με φωτοερμηνεία των διαθέσιμων αεροφωτογραφιών. Οι πληροφορίες που εξάγονται από τις γεωαναφερμένες αεροφωτογραφίες αποθηκεύονται σε μια χωρική βάση γεωγραφικών δεδομένων.

22 Level 1 Level 2 Level 3 Abbr 1. Artificial surfaces 2. Agricultural areas 3. Forests and semi natural areas 4. Wetlands 1.1. Urban Urban Fabric AUU 1.2 Industrial, commercial and transport units 2.1 Arable land 2.2 Permanent crops 2.4 Heterogeneous agricultural areas 3.1 Forests 3.2 Shrub / herbaceous vegetation associations 3.3 Open spaces with little or no vegetation 5. Water bodies 5.1 Inland waters GIS spatial geo-database- CORINE land cover Road and rail networks and associated land AIR Non irrigated arable land AAN Permanently irrigated land AAP Fruit trees APF Olive groves APO Agro forestry areas AHF Broad-leaved forest FFB Coniferous forest FFC Natural grassland FSN Sclerophylous vegetation FSS Beaches, dunes and sand plains FOB Sparsely vegetated areas FOS 4.1 Inland wetlands Inland marshes WIM 4.2 Coastal wetlands Salt marshes WCM Water courses WIC Water bodies WIB 5.2 Marine waters Coastal lagoons WME

23 Υδάτινες επιφάνειες Υγρότοποι Βοσκότοποι - Λιβάδια Δάση καλλιέργειες Αστικές περιοχές Διαχρονικές μεταβολές (%) καλύψεων /χρήσεων γης σε επίπεδο ΠΑΡΟΧΘΙΑΣ ΖΩΝΗΣ (200m) ΑΧΕΡΟΝΤΑΣ ΛΟΥΡΟΣ Level Urban Fabric Road and rail networks and associated land Non irrigated arable land Permanently irrigated land Fruit trees Olive groves ΑΧΕΡΟΝΤΑΣ Αύξηση των καλλιεργειών Μείωση του παρόχθιου δάσους κατά 18,34 ha, Μείωση των υγροτόπων Αύξηση των τεχνητών επιφανειών. Σημαντική μείωση κατά 80 % (103 Ha) των ποτάμιων νησίδων και αποθέσεων Broad-leaved forest Coniferous forest Agro forestry areas Natural grassland Sclerophylous vegetation Sparsely vegetated areas Beaches, dunes and sand plains Inland marshes Salt marshes Water courses Water bodies Coastal lagoons ΛΟΥΡΟΣ Αύξηση των καλλιεργειών στο μέσο ρου του ποταμού Μείωση του παρόχθιου δάσους στα κατάντι του ποταμού. Αναγέννηση του παρόχθιου δάσους στο ανώτερο τμήμα του ποταμού. Σημαντική μείωση των παραθαλάσσιων υγροτόπων κατά -90.5%. Σημαντική αύξηση των οικισμών παρά την μικρή έκταση που καταλαμβάνουν στην περιοχή μελέτης.

24 Αποτελέσματα Οι περιοχές της παρόχθιας ζώνης στις οποίες σημειώθηκαν αλλαγές κατά τη διάρκεια της περιόδου ΑΧΕΡΟΝΤΑΣ ΛΟΥΡΟΣ μία σημαντική μείωση των παραθαλάσσιων υγροτόπων. κατά -90.5%

25 ΠΑΡΟΧΘΙΑ ΖΩΝΗ (200 m) ΛΟΥΡΟΥ ΜΕΣΟΣ ΡΟΥΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ Urban Fabric Road Non irrigated arable land Permanently irrigated land Fruit trees Olive groves Broad-leaved forest Coniferous forest Sclerophylous vegetation Beaches, dunes and sand plains Sparsely vegetated areas Inland marshes Salt marshes Water courses Water bodies Coastal lagoons

26 Μετρικές τοπίου - FRAGSTATS Οι αλλαγές σε επίπεδο τοπίου (επίπεδο ταξινόμησης Level 3) για τα έτη από 1945 έως & 2006, αξιολογήθηκαν με το λογισμικό FRAGSTATS και εξήχθησαν οι μετρικές τοπίου για τις δύο παρόχθιες ζώνες των ποταμών Αχέροντα & Λούρου : μία σημαντική μείωση των παραθαλάσσιων υγροτόπων. κατά -90.5% CLASS Total Landscape Area No of patches 3 Επίπεδο Corine land cover Συνολική έκταση τοπίου Ο αριθμός των τεμαχιδίων (patches ) TLA (ha) NUMP Mean Patch Area Μέση έκταση των τεμαχιδίων MPS Total Edge Συνολικό μήκος περιθωρίων TE Mean Shape Index Μέσος σχηματικός δείκτης MSI Area Weighted Σταθμισμένος μέσος του Mean Shape Index σχηματικού δείκτη AWMSI Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν μια τάση για μειωμένη χωρική ετερογένεια (NUMP) στην παρόχθια ζώνη και απώλεια σημαντικών ενδιαιτημάτων (π.χ. παρόχθια δάση, υφάλμυρα έλη, ποτάμιες νησίδες), ενώ και οι μελλοντικές απαιτήσεις σε νερό αναμένεται να αυξηθούν. Η εντατικοποίηση της γεωργίας τα τελευταία χρόνια έχει ως αποτέλεσμα το τοπίο να γίνει πιο ομοιογενές, με μικρότερη ποικιλότητα στη σύνθεση των ειδών & να μην υπάρχει κατακερματισμός των καλύψεων/ χρήσεων γης στην παρόχθια ζώνη.

27 Διαχρονικές μεταβολές καλύψεων /χρήσεων γης σε επίπεδο ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ (Satellite Images ) ΛΟΥΡΟΣ ΑΧΕΡΟΝΤΑΣ μία σημαντική μείωση των παραθαλάσσιων υγροτόπων. κατά -90.5% Urban areas Roads Non irrigated arable land Irrigated arable land Fruit trees Olive groves Phrygana Broad-leaved forests Coniferous forests Open spaces Sclerophyllous shrubs Βeaches, dunes, Sand plains Inland marshes Reed beds Salt marshes Water courses Water bodies Coastal lagoons TOTAL Km Km 2 870Km 2 870Km 2

28 Διαχρονικές μεταβολές καλύψεων /χρήσεων γης & Δείκτη NDVI σε επίπεδο ΛΕΚΑΝΗΣ ΑΠΟΡΡΟΗΣ Κανονικοποιημένος Δείκτης Διαφοράς Βλάστησης» NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) Ο Κανονικοποιημένος Δείκτης Διαφοράς Βλάστησης NDVI, παρουσιάζει την αναλογία της διαφοράς της ανάκλασης μεταξύ της ορατής και κοντινής υπέρυθρης περιοχής που διαιρείται με το άθροισμα αυτών. Εφαρμόζεται χρησιμοποιώντας τις απορροφητικές και ανακλαστικές ιδιότητες του φυλλώματος βλάστησης & σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την επιφανειακή βιομάζα των πράσινων φυτών. Η χλωροφύλλη των φυτών έχει μοναδική απορρόφηση στην κόκκινη περιοχή. NDVI NIR NIR RED RED Λαμβάνει τιμές από -1 (καθόλου βλάστηση) μέχρι +1 (πλούσια βλάστηση).

29 ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΑΧΕΡΟΝΤΑ Φυσική σκληρόφυλλη βλάστηση & φρύγανα καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της λεκάνης απορροής του π. Αχέροντα. Η πιο σημαντική τάση είναι μείωση της τάξης του 88% στα φυλλοβόλα δάση και κατά 42% η φρυγανική βλάστηση Καλύψεις που επηρεάζονται άμεσα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες παρουσιάζουν σημαντική αύξηση στα κατώτερα τμήματα της λεκάνης. Π.χ. αύξηση τεχνητών επιφανειών (οικισμοί, οδικό δίκτυο), εδαφών που καλλιεργούνται (αρδευόμενων και μη). Υφάλμυροι υγρότοποι & έλη κοντά στις εκβολές μειώθηκαν σημαντικά. Ο δείκτης NDVI εμφανίζει μεγάλες τιμές στο ανώτερο τμήμα της λεκάνης απορροής όπου παρατηρείται αύξηση της σκληρόφυλλης βλάστησης & μειωμένες ανθρώπινες δραστηριότητες. Από τις τιμές του δείκτη διαφαίνεται αναγέννηση της φυσικής βλάστησης στο ανώτερο και μέσο τμήμα της λεκάνης απορροής. Η ιδία τάση παρουσιάζεται και στους λόφους με χαμηλό υψόμετρο που περιβάλουν την πεδιάδα του Αχέροντα. Σκληρόφυλλη βλάστηση επεκτάθηκε σε περιοχές με αραιή ή καθόλου βλάστηση, ενώ στην παρόχθια ζώνη οι καλλιέργειες επεκτάθηκαν σε περιοχές που άλλοτε κάλυπταν παρόχθια είδη δέντρων.

30 ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΛΟΥΡΟΥ Στο νότιο τμήμα της λεκάνης απορροής παρατηρείται πολύ μεγάλη αύξηση των τεχνητών επιφανειών (δομημένο περιβάλλον οδικό δίκτυο) & της σκληρόφυλλης βλάστησης και των Φρύγανων. Μικρή μείωση των αρδευόμενων καλλιεργούμενων εκτάσεων ενώ οι μη αρδευόμενες αυξήθηκαν π.χ. Ελαιώνες & οπωρώνες. Στο δέλτα του Λούρου και γύρω από τις λιμνοθάλασσες του Αμβρακικού, οι υφάλμυροι υγρότοποι μειώθηκαν σημαντικά, ενώ αυξήθηκαν οι καλαμώνες. Ο δείκτης NDVI εμφανίζει μεγάλες τιμές στο ανώτερο τμήμα της λεκάνης απορροής όπου παρατηρείται αύξηση της σκληρόφυλλης βλάστησης & μειωμένες ανθρώπινες δραστηριότητες. Σκληρόφυλλη βλάστηση επεκτάθηκε σε περιοχές με αραιή ή καθόλου βλάστηση, ενώ στην παρόχθια ζώνη οι καλλιέργειες επεκτάθηκαν σε περιοχές που άλλοτε κάλυπταν παρόχθια είδη δέντρων.

31 Συμπεράσματα Αξιολογήθηκε η Οικολογική Κατάσταση & ταξινομήθηκε σε διαφορετικές κλάσεις [όρια κλάσης EQR για H/G & G/M], σύμφωνα με τη βαθμίδα πίεσης. Αναδείχθηκαν σημαντικές διαφοροποιήσεις στη σύνθεση των ειδών των μακροφύτων, ανάλογα με την ποιότητα του νερού και τις διαφορετικές πιέσεις που ασκούνται στη λεκάνη απορροής Απεικονίστηκαν τα σημειακά δεδομένα, καθώς και η απόδοση χωρικών μετρήσεων και σημειακών χωρικών προτύπων. Αναλύθηκαν και ταξινομήθηκαν τα δεδομένα καλύψεων/χρήσεων γης στα επί μέρους πολύγωνα & έγινε εξαγωγή των δεικτών μετρικών FRAGSTATS για να εντοπιστούν και χωρικά και σε ποιο βαθμό διεξήχθησαν οι αλλαγές. Χαρτογραφήθηκαν οι λεκάνες απορροής με την χρήση δορυφορικών εικόνων Landsat και σε συσχετισμό με την καταγραφή των πιέσεων που δέχονται, εξετάστηκαν οι αλλαγές που συντελούνται σε επίπεδο λεκάνης απορροής και διερευνήθηκε ο βαθμός επιρροής τους στην παρόχθια ζώνη. Διερευνήθηκαν σε κλίμακα λεκάνης απορροής οι εποχικές αλλαγές οι οποίες σχετίζονται με την βιομάζα της βλάστησης, με επεξεργασία των δορυφορικών δεδομένων και την εξαγωγή δεικτών βλάστησης NDVI (Κανονικοποιημένος Δείκτης Διαφοράς Βλάστησης). Αναλύθηκαν τα πρότυπα κατανομής της βλάστησης και συσχετίστηκαν οι αλλαγές στις καλύψεις/χρήσεις γης, σε όλες τις κλίμακες με το παρόχθιο δάσος και τις μεταβολές που έχει υποστεί η παραποτάμια ζώνη.

32 Δυνατότητες Μετέπειτα πορεία Επαγγελματική & ακαδημαϊκή εξέλιξη των φοιτητών Ενδυνάμωση των συνεργασιών Έναρξη νέων συνεργασιών Έναρξη νέων αντικειμένων έρευνας Μεταπτυχιακοί Φοιτητές Ανδρέας Μασούρας Μεταπτυχιακός Φοιτητής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Βιολογίας στην κατεύθυνση: Εφαρμοσμένη Οικολογία - Διαχείριση Οικοσυστημάτων και Βιολογικών Πόρων Επιβλέπουσα Ε. Παπαστεργιάδου Ιδιωτικός Τομέας Υδατοκαλλιέργειες Φιντριλής, Αχαΐα. Κατερίνα Κωστάρα Υποψήφια Διδάκτορας στο Τμήμα Βιολογίας, Επιβλέπουσα Ε. Παπαστεργιάδου Ορίστηκε η επταμελής εξεταστική επιτροπή & προγραμματίζεται η παρουσίαση της Διατριβής ερευνήτρια σε Ερευνητικά έργα του Τομέα Βιολογίας Φυτών, Παν/μιο Πατρών Στο έργο συμμετείχαν επίσης προπτυχιακοί & μεταπτυχιακοί Φοιτητές του Τμήματος Βιολογίας υπό την επίβλεψη της Επιστημονικού Υπευθύνου (π.χ. Παπαδάκη Χριστίνα ερευνήτρια ΕΛΚΕΘΕ, Στεφανίδης Κων/νος μεταδιδακτορικός ερευνητής Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο κ.λπ.), για τους οποίους καλύφθηκαν οι μετακινήσεις και τα έξοδα των εργασιών πεδίου για τους σκοπούς του έργου.

33 Δημοσιεύσεις Παρουσιάσεις Διεθνών Συνεδρίων KOSTARA Ai., RETALIS A., E. PAPASTERGIADOU A satellite - based approach for land cover/use changes in Acheron River catchment, (Greece). Proc. SPIE vol. 8795, Remote Sensing and Geoinformation of the Environment (RSCy2013), paper pages; doi: / STEFANIDIS, K, K KOSTARA & E PAPASTERGIADOU Spatiotemporal changes in land cover/uses and water quality of two lakes in N. Greece, following a long term water level reduction. Water (Submitted) KOSTARA K., RETALIS A., E. PAPASTERGIADOU Land cover/use changes and environmental impacts in catchments area of rivers in Western Greece. Landscape Ecology (Submitted) KOSTARA, AI., A. RETALIS, E. PAPASTERGIADOU Mapping the historical land cover / use changes in Acheron river, W. Greece. Abstracts of the 16 th International Symposium on Environmental Pollution and its Impact on Life in the Mediterranean Region, Ioannina, Greece. KOSTARA A., A. RETALIS, E. PAPASTERGIADOU CORINE land cover /use changes in a riparian corridor of Western Greece. Abstracts of the 19 th IALE UK Conference, Edinburgh, UK. KOSTARA Α., RETALIS, Α., PAPASTERGIADOU Ε A satellite-based approach for land cover/use changes in Acheron river catchment, (Greece). Abstracts (47-48p.) of the First International Conference on Remote Sensing and Geoinformation, Paphos, Cyprus. KOSTARA, Ai., RETALIS A., PAPASTERGIADOU, E Satellite data analysis at landscape level in Louros River catchment, (W. Greece). Abstracts (86p.) of the 14 th International Symposium on Aquatic Plants, Playfair Library, Edinburgh, UK. PAPASTERGIADOU, E., KOSTARA, K., KOYTELIDA, K., TSOUKALAS D., GRIGOROPOULOU A., G. DIMITRELLOS Monitoring of ecological quality of Greek rivers for the European Union, Water Framework Directive using macrophytes. Abstracts (151 p.) of the 14 th International Symposium on Aquatic Plants, Playfair Library, Edinburgh, UK.

34 Δημοσιεύσεις Παρουσιάσεις Ελληνικών Συνεδρίων ΚΩΣΤΑΡΑ Α., ΡΕΤΑΛΗΣ Α., ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΑΔΟΥ Ε., Χαρτογράφηση και ερμηνεία των αλλαγών στις καλύψεις χρήσεις γης του ποταμού Αχέροντα, Δυτική Ελλάδα. Πρακτικά 12 ου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας, Ρέθυμνο, Σεπτέμβριος- Οκτώβριος 2011 (ΠΕΡΙΛΗΨΗ, σελ ). ΚΩΣΤΑΡΑ, Κ., ΡΕΤΑΛΗΣ, Α., ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΑΔΟΥ Ε Διαχρονικές μεταβολές των καλύψεων χρήσεων γης στη λεκάνη απορροής του ποταμού Λούρου, Δυτική Ελλάδα. Πρακτικά 6ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Οικολογίας, Αθήνα, Οκτώβριος 2012 (ΠΕΡΙΛΗΨΗ, σελ. 176). ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ, Κ., ΚΩΣΤΑΡΑ, Α., ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΑΔΟΥ Ε Διερεύνηση των επιπτώσεων της διακύμανσης της υδάτινης στάθμης της λίμνης Βεγορίτιδας στην τροφική κατάσταση, την ποιότητα του νερού και τις καλύψεις/ χρήσεις γης. Πρακτικά 6ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Οικολογίας, Αθήνα, Οκτώβριος 2012 (ΠΕΡΙΛΗΨΗ, σελ. 184). ΚΩΣΤΑΡΑ, Κ., ΡΕΤΑΛΗΣ, Α., ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΑΔΟΥ Ε Χωροχρονική ανάλυση των αλλαγών στις καλύψεις/ χρήσεις γης στην παρόχθια ζώνη του ποταμού Λούρου, Δ. Ελλάδα. Πρακτικά 8ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Βιοεπιστημόνων, Πάτρα, Οκτώβριος 2012 (ΠΕΡΙΛΗΨΗ, σελ. 27). ΚΩΣΤΑΡΑ Α., ΡΕΤΑΛΗΣ Α., ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΑΔΟΥ Ε Χώρο-χρονική ανάλυση προτύπων τοπίου σε παρόχθιο δάσος της Δυτικής Ελλάδας Πρακτικά 13 ου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας, Θεσσαλονίκη- Οκτώβριος 2013 (ΠΕΡΙΛΗΨΗ, σελ. 88). ΜΑΣΟΥΡΑΣ Α., ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΑΔΟΥ Ε Αξιολόγηση της Οικολογικής Ποιότητας των ποταμών της Δυτικής Ελλάδας με χρήση υδροβίων μακροφύτων ως βιολογικών δεικτών. Πρακτικά 5 ου Περιβαλλοντικού Συνεδρίου Μακεδονίας, της Ένωσης Ελλήνων Χημικών, Θεσσαλονίκη - Μάρτιος 2014 (ΠΕΡΙΛΗΨΗ). ΚΩΣΤΑΡΑ Α., ΡΕΤΑΛΗΣ Α., ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΑΔΟΥ Ε Χωροχρονική χαρτογράφηση και ανάλυση της βλάστησης (NDVI) της λεκάνης απορροής του ποταμού Λούρου, Δυτική Ελλάδα. Πρακτικά 14 ου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας, Πάτρα - Οκτώβριος 2015 (ΠΕΡΙΛΗΨΗ, σελ ).

35 Thank you for your attention