ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜEΝΩΝ 2011

Transcript

1 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜEΝΩΝ 2011

2

3 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 2011 ΑΘΗΝΑ 2011

4

5 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ Συντονισµός και επιµέλεια έκδοσης Γιώργος Μυλωνάκης Επιλογή και επιστηµονική επεξεργασία κειµένων Ευαγγελία Χρυσανθοπούλου Βασιλική Πλακούλα Τεχνική επεξεργασία Ελένη Ταβανίδου Για την προετοιµασία της Έκθεσης Πεπραγµένων 2011 εργάστηκε το σύνολο του προσωπικού της Επιτροπής Ανταγωνισµού. Η Έκθεση Πεπραγµένων της Επιτροπής Ανταγωνισµού 2011 διατίθεται σε ηλεκτρονική µορφή στην ιστοσελίδα της Αρχής:

6

7 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ Μήνυµα του Προέδρου Η καθηµερινότητα, περισσότερο από ποτέ, αποτελεί τον πραγµατικό πρωταγωνιστή του δηµόσιου διαλόγου και των κοινωνικών διεργασιών. Σε καθεστώς οικονοµικής κρίσης, το ζήτηµα της τι- µής των προϊόντων και των υπηρεσιών αποκτά ολοένα και πιο εξαιρετική σηµασία. Η διαρκώς εξελισσόµενη κρίση δηµιουργεί αξεπέραστα προβλήµατα για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Όµως, η ατυχής αυτή συγκυρία επιβάλλει, τουλάχιστον, να αξιοποιηθεί η δυσµενής αυτή κατάσταση για να επισηµανθούν και να διορθωθούν ουσιαστικά διαχρονικά προβλήµατα, τα οποία ταλανίζουν τον τρόπο λειτουργίας της ελληνικής οικονοµίας σε όλα της τα στάδια, από την παραγωγή µέχρι και την κατανάλωση. Είναι παρήγορο ότι δεν λείπουν οι δηµιουργικές δυνά- µεις σε αυτόν τον τόπο, οι οποίες µπορούν να λειτουργήσουν σε ένα υγιές και ανταγωνιστικό πλαίσιο, µακριά από τις χρόνιες παθογένειες και στρεβλώσεις που προκάλεσαν τα σηµερινά προβλήµατα. Έτσι, η χάραξη σωστής πολιτικής ανταγωνισµού µε στρατηγική στόχευση και η άρση των στρεβλώσεων που εµποδίζουν την αποτελεσµατική λειτουργία των µηχανισµών της αγοράς από µέρους της Πολιτείας, καθώς και η αυστηρή και απαρέγκλιτη εφαρµογή των κανόνων του ανταγωνισµού από µέρους της Επιτροπής Ανταγωνι- I

8 σµού, ως θεµατοφύλακα της υγιούς λειτουργίας των δυνάµεων της αγοράς αλλά και ως αιχµή του δόρατος για την εξυγίανση των δοµών της, εκτι- µώ ότι θα αποδώσει ικανά αποτελέσµατα. Η ο- µαλή λειτουργία της αγοράς, θα συνεισφέρει στον αγώνα που η Πολιτεία καταβάλλει κατά της ακρίβειας, η οποία είναι γνωστό ότι αποτελεί ένα πολυδιάστατο και σύνθετο πρόβληµα, η επίλυση του οποίου προϋποθέτει την αγαστή συνεργασία όλων των συναρµοδίων φορέων. Στη µάχη αυτή έχει ριχθεί και η Επιτροπή Ανταγωνισµού, η ο- ποία, παρά το ότι δεν έχει ουσιαστική αρµοδιότητα στο θέµα των τιµών, ωστόσο, επιχειρεί να δη- µιουργήσει συνθήκες έντασης ανταγωνισµού σε κλάδους, όπου αποδεδειγµένα υπολειτουργεί ο ανταγωνισµός, προκειµένου να δηµιουργηθούν πιέσεις ικανές να οδηγήσουν σε καλύτερες και πιο δίκαιες τιµές. Στο πλαίσιο αυτού του στόχου και του οριοθετη- µένου από το 2009 σχεδίου στρατηγικών προτεραιοτήτων µας, εντείναµε τις προσπάθειες, ως Επιτροπή, το 2011, προκειµένου να αντεπεξέλθουµε µε τον πλέον ενδεδειγµένο τρόπο στις ραγδαίες εξελίξεις και τις ανάγκες που υπαγορεύει η δύσκολη εποχή, την οποία όλοι βιώνουµε και περί της οποίας έγινε ανωτέρω λόγος. Με σχετική Ανακοίνωση, καταστήσαµε σε όλους σαφές ότι η προτεραιοποίηση των υποθέσεων θα γίνεται µε γνώµονα την εξυπηρέτηση του δηµοσίου συµφέροντος και τις εκτιµώµενες επιπτώσεις κάθε υπόθεσης και η εστίαση θα προσανατολίζεται κυρίως σε αγορές προϊόντων και υπηρεσιών καίριας σηµασίας για τον Έλληνα καταναλωτή. Αγορές στις οποίες η αντιµονοπωλιακή πρακτική έχει σηµαντικό αντίκτυπο στην άνοδο των τιµών και στις οποίες, συγκριτικά µε άλλες χώρες της Ε.Ε, υπάρχουν υψηλότερες τιµές ή/και χαµηλότερη ποιότητα υπηρεσιών. Επίσης, σε περιπτώσεις αντιανταγωνιστικών πρακτικών σε συγκεκριµένους τοµείς της οικονοµίας, όπου εµφανίζονται επανειληµµένες ενδείξεις στρεβλώσεων του ανταγωνισµού, π.χ. στον τοµέα των ε- λευθέρων επαγγελµάτων, σε αγορές δηµοσίων προµηθειών, στους κλάδους των χρηµατοπιστωτικών υπηρεσιών και της ενέργειας/καυσίµων κλπ. Παράλληλα, καταστήσαµε σαφές µε Ανακοίνωσή µας ότι οι κανόνες του Ανταγωνισµού εφαρµόζονται σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά και ότι η οικονοµική κρίση δεν µπορεί να αποτελεί άλλοθι για εκδήλωση και έξαρση των αντιανταγωνιστικών συµπεριφορών. Την ίδια στιγµή, εξαιτίας της καίριας σηµασίας που έχουν για τον Έλληνα καταναλωτή τα είδη πρώτης ανάγκης, απευθύναµε ανοιχτή πρόσκληση προς όλους τους φορείς να αναπτύξουν τις θέσεις τους σχετικά µε τις συνθήκες λειτουργίας του λιανεµπορίου στη χώρα µας και να τοποθετηθούν ως προς τους τρόπους αντιµετώπισης, κατά την άποψή τους, των τυχόν στρεβλώσεων. Στόχο της προσπάθειας απετέλεσε, η ενεργοποίηση των αντανακλαστικών των φορέων αλλά και των πολιτών και η συλλογή σηµαντικών πληροφοριών που θα υποβοηθούσαν την Επιτροπή στην καλύτερη δυνατή αξιολόγηση των συνθηκών λειτουργίας του Ανταγωνισµού στο λιανεµπόριο, ενώ ιδιαίτερη σηµασία και έµφαση δόθηκε και στην ανάλυση των µηχανισµών διαµόρφωσης των τιµών των αγροτικών προϊόντων. υστυχώς, η πρωτοβουλία αυτή δεν αγκαλιάστηκε από τους συµπολίτες µας και τον επιχειρηµατικό κόσµο, παρά το γεγονός ότι δόθηκε και σχετική παράταση υποβολής προτάσεων. Γι αυτό και επαναλάβαµε την προσπάθεια ως κλαδική πλέον έρευνα. Περαιτέρω, εξαιρετικά σηµαντική στιγµή του 2011, ήταν η ψήφιση και η θέση σε ισχύ του νέου Νόµου για την Προστασία του Ελεύθερου Ανταγωνισµού (ν. 3959/2011) τον Απρίλιο του 2011, ο οποίος, πέραν του ότι επεξέτεινε την εναρµόνιση του εθνικού δικαίου Ανταγωνισµού µε το Ε- νωσιακό, διεύρυνε περαιτέρω τις δυνατότητες της Επιτροπής για ορθολογικότερη εξέταση των υποθέσεων και πιο στοχευµένη δράση. Πιο συγκεκριµένα, ο εν λόγω νόµος, που ήταν το αποτέλεσµα των εργασιών νοµοπαρασκευαστικής επιτροπής εκλεκτών προσωπικοτήτων του κλάδου του ανταγωνισµού, της οποίας είχα την τιµή να είµαι Πρόεδρος, χορήγησε τα πλέον σύγχρονα εργαλεία στην Επιτροπή, ενώ παράλληλα έλυσε χρόνια και ουσιαστικά ζητήµατα της λειτουργίας της, πάντα στο πλαίσιο που χρησιµοποιούν οι II

9 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ πλέον ανεπτυγµένες χώρες και οι αντίστοιχες Αρχές Ανταγωνισµού. Σε εκτέλεση αυτού του Νοµοθετήµατος η Επιτροπή επεξεργάστηκε και εξέδωσε σειρά Κατευθυντήριων Γραµµών και Ανακοινώσεων προκει- µένου να καταστεί κτήµα του κοινού και των επιχειρήσεων η φιλοσοφία του νέου νόµου. Ενδεικτική αναφορά γίνεται στην Ανακοίνωση για τον προσδιορισµό των κριτηρίων εξέτασης των υποθέσεων, ούτως ώστε να είναι πλέον σε όλους ξεκάθαρο και διαφανές το σκεπτικό µε το οποίο η Επιτροπή εξετάζει τις καταγγελίες που λαµβάνει και µετατοπίζει το κέντρο βάρους από τη χρονική προτεραιότητα, στη συστηµική επίδραση της κάθε υπόθεσης. Παράλληλα, για τη διευκόλυνση και καθοδήγηση των επιχειρήσεων και των δικηγορικών εταιριών που γνωστοποιούν καταγγελίες ή συγκεντρώσεις, η Επιτροπή προχώρησε σε ριζική απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών και εξέδωσε κατευθυντήριες οδηγίες για τη µορφή και το ύφος των εντύπων περί γνωστοποίησης συγκεντρώσεων. Επίσης, σε συνεργασία µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εντός του ικτύου Ευρωπαϊκών Αρχών Ανταγωνισµού, περατώθηκε η επεξεργασία της Ανακοίνωσης για τη διαδικασία υποβολής και αποδοχής δεσµεύσεων, καθώς και του επικαιροποιηµένου Προγράµµατος Επιείκειας (για την απαλλαγή ή µείωση προστίµων για την παρουσίαση/κατάθεση στοιχείων από τις εµπλεκόµενες επιχειρήσεις που αποδεικνύουν τη συµµετοχή τους σε καρτέλ). Το πλαίσιο αυτό αναµορφώθηκε, προκειµένου να γίνει ελκυστικότερο, πιο προσιτό και, εποµένως, περισσότερο αποτελεσµατικό, αφού η διεθνής εµπειρία δείχνει ότι είναι το πιο αποτελεσµατικό µέσο στην πάταξη των οριζόντιων συµπράξεων (καρτέλ). Περαιτέρω, στο πλαίσιο των ενισχυµένων γνω- µοδοτικών αρµοδιοτήτων της, η Επιτροπή διατύπωσε εγκαίρως, κατόπιν σχετικού αιτήµατος του Υπουργού Οικονοµικών, αναλυτική Γνωµοδότηση για το Σχέδιο Νόµου «Αρχή της Επαγγελµατικής Ελευθερίας. Κατάργηση αδικαιολόγητων περιορισµών στην πρόσβαση και άσκηση επαγγελµάτων» (ν. 3919/2011). Σηµειώνεται, ότι πολλές από τις προτάσεις της Επιτροπής υιοθετήθηκαν από το νοµοθέτη. Στην ίδια λογική, ανατέθηκε από το Υπουργείο Οικονοµικών στην Επιτροπή, σε συνέχεια των σχετικών προβλέψεων του Μνηµονίου Οικονοµικής Συνεργασίας, η αξιολόγηση των Προεδρικών ιαταγµάτων για τη διατήρηση ή όχι περιορισµών ή αδειοδότησης επαγγελµάτων, για λόγους δηµοσίου συµφέροντος. ιαβιβάστηκαν από το Υπουργείο Οικονοµικών 45 περίπου αιτήµατα, από τα οποία µόνο τα 4 συνοδεύονταν µε επαρκή στοιχεία, για τα οποία η Επιτροπή προχώρησε άµεσα στις εργασίες για την έκδοση των σχετικών Γνωµοδοτήσεων, ενώ για τα υπόλοιπα ζητήθηκαν συµπληρωµατικά στοιχεία. Η προεργασία για τη σύνταξη των εν λόγω Γνωµοδοτήσεων κάλυψε το 25-30% των εργασιών και αναλώθηκε αντίστοιχο προσωπικό των ανθρωπίνων πόρων της Ε.Α. Επίσης, το Νοέµβριο του 2011, η Επιτροπή, αυτεπαγγέλτως, εξέδωσε Γνωµοδότηση σχετικά µε την ιδιαίτερα ευαίσθητη και κρίσιµη αγορά βρεφικού γάλακτος πρώτης παιδικής ηλικίας (0-6 µηνών), µε επισήµανση της άµεσης ανάγκης κατάργησης της αποκλειστικής διάθεσης και πώλησης του βρεφικού γάλακτος από τα φαρµακεία, ειδικά µετά την κατάργηση του περιθωρίου κέρδους που ο Αγορανοµικός Κώδικας όριζε µέχρι και τον Ιούνιο του 2011 για την πώλησή του από τα φαρµακεία. Η εν λόγω Γνωµοδότηση, εκτιµάται ότι αποτέλεσε το πρόκριµα για την ουσιαστική απελευθέρωση της εν λόγω αγοράς. Το έτος 2011, παρατηρήθηκε σηµαντική πτώση των συγκεντρώσεων επιχειρήσεων που γνωστοποιήθηκαν (συγχωνεύσεις-εξαγορές), αφενός λόγω της οικονοµικής κρίσης και αφετέρου λόγω της κατάργησης της υποχρέωσης γνωστοποίησης µικρών συγκεντρώσεων για µεταγενέστερο έλεγχο (πρώην 4α του ν. 703/1977). Όµως η Ε.Α, πιστή στον προσανατολισµό της για έρευνα σοβαρών καταγγελιών και αυτεπάγγελτων ελέγχων, ασχολήθηκε µε υποθέσεις καταγγελιών ή αυτεπάγγελτων ερευνών, προκειµένου να ενισχύσει τη συστηµική επίδρασή της σε σηµαντικές αγορές, επιβάλλοντας χρηµατικές ποινές πολλών ε- κατοµµυρίων ευρώ σε επιχειρήσεις και ενώσεις επιχειρήσεων. Οι υπηρεσίες της Γενικής ιεύθυνσης Ανταγωνισµού της Ε.Α. διενήργησαν, το III

10 2011, 41 αιφνίδιους επιτόπιους ελέγχους σε επιχειρήσεις και ενώσεις επιχειρήσεων για πιθανολογούµενες παραβάσεις του ελεύθερου ανταγωνισµού, στο πλαίσιο εξέτασης προτεραιοποιηµένων υποθέσεων. Οι εν λόγω επιτόπιοι έλεγχοι, οι οποίοι διενεργήθηκαν είτε αυτεπάγγελτα είτε κατόπιν καταγγελιών και είναι απόρρητοι, δηµοσιοποιούνται έµµεσα σε µεταγενέστερο στάδιο, στο πλαίσιο της ωρίµανσης και εκδίκασης των υποθέσεων. Η ως άνω αύξηση του αριθµού των αιφνίδιων επιτόπιων ελέγχων, καθώς και η άµεση αντίδραση που επιδεικνύει η Επιτροπή µε την εκκίνηση διαδικασιών έρευνας, απειλής ή λήψης ασφαλιστικών µέτρων (όπως στην υπόθεση των αλεύρων και των περιπτερούχων της Κρήτης), εκµεταλλευόµενη στο έπακρο όλες τις πηγές πληροφόρησης που έχει στη διάθεσή της, συντέλεσε στην αποτροπή εκδήλωσης ή συνέχισης παραβατικών συµπεριφορών. Παράλληλα, στάλθηκαν περισσότερα από 190 ερωτηµατολόγια σε επιχειρήσεις και ενώσεις επιχειρήσεων για τη συλλογή στοιχείων προς διερεύνηση των εν εξελίξει υποθέσεων και έχουν, επίσης, ληφθεί καταθέσεις µαρτύρων στο πλαίσιο των επιτόπιων ελέγχων ή κατόπιν σχετικής κλήτευσης στην Υπηρεσία. Η προτεραιοποίηση αφορά 30 περίπου υποθέσεις, οι οποίες σχετίζονται µε σηµαντικούς κλάδους της ελληνικής οικονοµίας, όπως τους κλάδους των µαργαρινών, της κρεοπαραγωγού πτηνοτροφίας, της ζάχαρης, καθώς και µε όλη την αλυσίδα προσφοράς των τροφίµων και τον τοµέα των αγροτικών προϊόντων (βαµβακόσπορο, ε- λαιόλαδο, πατάτα, σιτηρά κλπ.), τα λιπάσµατα και τα φυτοφάρµακα. Σηµειώνεται ότι το εν λόγω διάστηµα διεκπεραιώθηκε η συντριπτική πλειονότητα των νέων υποθέσεων που γνωστοποιήθηκαν στην Επιτροπή Ανταγωνισµού, ενώ ολοκληρώθηκε παράλληλα και σηµαντικός αριθµός παλαιότερων υποθέσεων. Από την αρχή κρίθηκε σκόπιµο να ενεργοποιηθεί εσωτερικά στην Επιτροπή µηχανισµός παρακολούθησης της είσπραξης των προστίµων παρά το γεγονός ότι η αρµοδιότητα της Επιτροπής εξαντλείται, όπως είναι επίσης γνωστό, στο να αποστέλλει προς τις αρµόδιες ηµόσιες Οικονοµικές Υπηρεσίες (.Ο.Υ.) τις οικονοµικές κυρώσεις και τις δικαστικές µεταβολές τους. Στο πλαίσιο αυτό, ζητήθηκε από το Υπουργείο Οικονοµικών, να δίδεται προτεραιότητα στην άµεση βεβαίωση και είσπραξη των προστίµων που επιβάλλει η Επιτροπή. Παράλληλα, ζητήθηκε και εξακολουθεί να ζητείται από τις αρµόδιες.ο.υ. να µας γνωρίζουν τα πρόστιµα που έχουν εισπραχθεί. Οι απαντήσεις τους, διαβιβάζονται αρµοδίως στην Επιτροπή Θεσµών και ιαφάνειας της Βουλής των Ελλήνων και από αυτές προκύπτει ότι η πλειονότητα των προστίµων που έχουν επιβληθεί από την Επιτροπή Ανταγωνισµού και επιδικαστεί από το ιοικητικό Εφετείο Αθηνών, έχουν ήδη εισπραχθεί. Εποµένως, ο θόρυβος που κατά καιρούς δηµιουργείται από µέσα ενηµέρωσης δεν αποδίδει την πραγµατικότητα. Επίσης, µε πρωτοβουλία της Ε.Α, αντιµετωπίστηκε το χρόνιο ζήτηµα είσπραξης προστίµων που αφορούν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα µας, αλλά διατηρούν έδρα στην αλλοδαπή, και βρέθηκε τρόπος για τη δυνατότητα είσπραξής τους σε συνεργασία µε το Υπουργείο Οικονοµικών. Το 2011, επίσης, επιλύθηκαν ορισµένα χρόνια διοικητικά ζητήµατα που ταλάνιζαν τη δράση της και η Ε.Α. διαθέτει πλέον τα εφόδια για να επιτελέσει µε µεγαλύτερη αποτελεσµατικότητα το ρόλο και την αποστολή της. Σηµαντικότερο όλων, η ολοκλήρωση (Μάιος 2011) της πρόσληψης 38 Ειδικών Επιστηµόνων (Οικονοµολόγων και Νο- µικών), γεγονός που σχεδόν διπλασίασε τη δύνα- µη κρούσης της, ενώ µετατάχθηκαν πέντε διοικητικοί υπάλληλοι µε µεταφορά θέσης από φορείς του Υπουργείου Μεταφορών, µε βάση τις ισχύουσες ειδικές διατάξεις. Επιπλέον, προχώρησαν οι διαδικασίες µίσθωσης συµπληρωµατικού χώρου για την κάλυψη των αυξηµένων στεγαστικών αναγκών, λόγω της αύξησης του προσωπικού, και ολοκληρώθηκαν οι κρίσεις Προϊσταµένων ιευθύνσεων της Ε.Α, καθώς και οι διαδικασίες χορήγησης Πιστοποιητικού ιαχειριστικής Ε- πάρκειας Τύπου Β, προκειµένου να ενταχθεί η Επιτροπή σε προγράµµατα του ΕΣΠΑ. IV

11 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ Στο ίδιο διάστηµα, συνεχίστηκε η στενή συνεργασία της Επιτροπής µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο των κατοχυρωµένων αρµοδιοτήτων της σε κοινοτικό και εθνικό επίπεδο, ιδιαιτέρως όσον αφορά στην εφαρµογή της Ενωσιακής νοµοθεσίας του ανταγωνισµού, καθώς και στη συµµετοχή της Ε.Α. στο Ευρωπαϊκό ίκτυο Αρχών Ανταγωνισµού (ECN) και στις σχετικές ο- µάδες εργασίας (σύµφωνα µε τους Κανονισµούς (ΕΚ) 1/2003 και 139/2004). Προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της αξιοπιστίας της Αρχής, προτάχθηκε η εντατικοποίηση των θεσµικών επαφών και η εν γένει παρουσίας της, τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και σε επίπεδο ΟΟΣΑ και Ιnternational Competition Network (ICN) ώστε να διαδραµατίσει η Ε.Α. καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια ενίσχυσης της λειτουργίας της αγοράς, µέσω της διασφάλισης των συνθηκών αποτελεσµατικού ανταγωνισµού και την προώθηση πραγµατικής "κουλτούρας ανταγωνισµού". Τα µηνύµατα από το διεθνή χώρο κρίνονται για την Επιτροπή ενθαρρυντικά, αφού θεωρείται ως µια από τις πλέον δραστήριες και παραγωγικές Αρχές Ανταγωνισµού της Ευρώπης των 27, όχι µόνο όσον αφορά στην έκδοση αποφάσεων, αλλά και στις υπό εξέλιξη έρευνες, ενώ συµµετέχει συστηµατικά, στα διεθνή όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΟΣΑ για τη διαµόρφωση του περιβάλλοντος που διέπει την ανταγωνιστική λειτουργία των αγορών. Στις στατιστικές της Γενικής ιεύθυνσης Ανταγωνισµού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά µε τη δραστηριότητα των Εθνικών Αρχών Ανταγωνισµού στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού ικτύου, η Ελληνική Αρχή βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις (πρώτη πεντάδα). Η εµπιστοσύνη που απολαµβάνει η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισµού, αντανακλάται και στο γεγονός ότι η Γενική ιεύθυνση Ανταγωνισµού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, µολονότι είναι φειδωλή στις παραποµπές υποθέσεων δικής της αρµοδιότητας σε εθνικές αρχές, παραπέµπει υποθέσεις στην ελληνική Αρχή για πλήρη εξέταση (βλ. συγκεντρώσεις Motor Oil / Shell). Κατά την εν λόγω περίοδο, βασική επιδίωξη της Ε.Α. εξακολούθησε να είναι η συνεχής συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών µε άλλους εθνικούς φορείς (όπως η Γενική Γραµµατεία Καταναλωτή, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδροµείων, η Επιτροπή Προµηθειών Υγείας, ο Συνήγορος του Καταναλωτή, η Γενική Γραµ- µατεία Εµπορίου, η Υπηρεσία Εποπτείας της Α- γοράς, καθώς και αναγνωρισµένες ενώσεις καταναλωτών κ.α.). Στο πλαίσιο αυτό, σηµειώνουµε µε ιδιαίτερη ικανοποίηση την ουσιαστική συνεργασία της Ε.Α. µε άλλους δηµόσιους φορείς σε συγκεκριµένες υποθέσεις ιδιαίτερης βαρύτητας, όπως για παράδειγµα µε τη Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) στην υπόθεση της Ε.ΠΑ. (την πρώτη παραπο- µπή υπόθεσης από τη ΡΑΕ για πιθανολογούµενη παράβαση των διατάξεων περί ανταγωνισµού), µε τη Γενική Γραµµατεία Εµπορίου στην αυτεπάγγελτη έρευνα στον κλάδο των πουλερικών και των οπωρολαχανικών, καθώς και µε το Υ- πουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και τον ΕΛΟ- ΓΑΚ στην υπόθεση της συγκέντρωσης VIVARTIA ( ΕΛΤΑ) / MEBΓAΛ, η οποία ε- γκρίθηκε µε την επιβολή σειράς δεσµεύσεων για τη διασφάλιση συνθηκών αποτελεσµατικού α- νταγωνισµού. Το όλο έργο της Επιτροπής παρουσιάζεται αναλυτικά στο κείµενο που ακολουθεί. Οι ειδικές συνθήκες που βιώνουµε, απαιτούν την καλύτερη δυνατή συνεργασία ανάµεσα στην Πολιτεία και τους καταναλωτές, καθώς και την τόνωση της καταναλωτικής συνείδησης, ο δείκτης της οποίας εξακολουθεί να είναι χαµηλός. Η κατάσταση αυτή, ευτυχώς, βαίνει συνεχώς βελτιού- µενη. Ήδη, σχετικές έρευνες δείχνουν µεταστροφή της καταναλωτικής συµπεριφοράς και αυτό είναι παρήγορο. Ο καταναλωτής αρχίζει και α- ντιλαµβάνεται το ρόλο του στη λειτουργία της αγοράς. Συνειδητοποιεί ότι στην ουσία είναι ο «ρυθµιστής» της αγοράς και ότι απλά για να µπορέσει να βοηθήσει και τον ίδιο του τον εαυτό, πρέπει να εµπιστεύεται τους Θεσµούς και τα µηνύµατα που αυτοί του στέλνουν. Να συνειδητοποιήσει, δηλαδή, πλήρως ότι για την αποκατάσταση της εύρυθµης λειτουργίας της αγοράς, πρέπει να επιβραβεύει εµπορικά τις επιχειρήσεις που σέβονται και τηρούν τους νόµους και να «τι- V

12 µωρεί» εκείνες που παραβιάζουν τους κανόνες του ανταγωνισµού, µε το να συνδράµει την Επιτροπή Ανταγωνισµού στην τεκµηρίωση παραβατικών συµπεριφορών και την επιβολή κυρώσεων και ότι η σύγκριση των προϊόντων είναι προϋπόθεση της ανταγωνιστικής λειτουργίας της αγοράς. ηµήτριος Κυριτσάκης Πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισµού Αντιπρόεδρος ε.τ. Αρείου Πάγου VI

13 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ Η Έκθεση Πεπραγµένων 2011 αφορά στις δράσεις της Επιτροπής Ανταγωνισµού για το χρονικό διάστηµα από 1 η Ιανουαρίου 2011 έως 31 η εκεµβρίου ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αποστολή και Αρμοδιότητες της Επιτροπής Ανταγωνισμού Συνοπτική Παρουσίαση του Νομικού Πλαισίου Λειτουργίας της Eπιτροπής Ανταγωνισμού ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΗ H Επιτροπή Ανταγωνισμού Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού Η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ AΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Κανονιστικές Αποφάσεις και Ανακοινώσεις της Επιτροπής Αποφάσεις της Επιτροπής σε Θέματα Ανταγωνισμού Αποφάσεις των άρθρων 1 και 2 του ισχύοντος νόμου 3959/2011 (πρώην άρθρα 1, 2 του ν. 703/1977) και 2α του ν. 703/ Αποφάσεις των άρθρων 5-10 του ν. 3959/2011 (πρώην άρ. 4 επ. του ν. 703/1977) Απόφαση επί της εφαρμογής του άρθρου 26 παρ. 6 του ν. 703/1977, όπως ίσχυε Λοιπές Αποφάσεις Γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής για Θέματα Ανταγωνισμού Πρωτοβουλίες της Επιτροπής Το έργο της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού Διερεύνηση Υποθέσεων Διεθνής Συνεργασία Συμμετοχές σε Συναντήσεις Συνέδρια - Σεμινάρια Διοικητικά - Οικονομικά Θέματα ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Στελέχωση της Γενικής Διεύθυνσης Στατιστικά Στοιχεία Αποφάσεων Στατιστικά Στοιχεία Προστίμων Στατιστικά Στοιχεία Υποθέσεων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ Παράρτημα Ι. Πίνακας ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Παράρτημα II. Οργανόγραμμα της Ε.Α. ως είχε την Παράρτημα ΙΙΙ. Ισολογισμοί και Προϋπολογισμοί της Επιτροπής Ανταγωνισμού

14 2

15 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1. Αποστολή και Αρµοδιότητες της Επιτροπής Ανταγωνισµού Η Επιτροπή Ανταγωνισµού (Ε.Α.) είναι θεµατοφύλακας της εύρυθµης λειτουργίας της αγοράς και εγγυάται την εφαρµογή του δικαίου του α- νταγωνισµού. Λειτουργεί ως Ανεξάρτητη Αρχή και έχει διοικητική και οικονοµική αυτοτέλεια. H Επιτροπή Ανταγωνισµού έχει την αποκλειστική αρµοδιότητα εφαρµογής του ν. 3959/2011 «Προστασία του Ελεύθερου Ανταγωνισµού», όπως ισχύει. Απώτερος στόχος της Επιτροπής Ανταγωνισµού είναι η διατήρηση ή αποκατάσταση της υγιούς ανταγωνιστικής δοµής της αγοράς. Για την εκπλήρωση του στόχου αυτού, η Επιτροπή εντοπίζει και τιµωρεί τις πρακτικές από µέρους των ε- πιχειρήσεων που περιορίζουν ή νοθεύουν τον α- νταγωνισµό και µεριµνά για την άρση των φραγ- µών εισόδου στην αγορά, καθιστώντας την ελεύθερη και ανοικτή για όλες τις επιχειρήσεις. Μέσω του υγιούς ανταγωνισµού, επέρχεται αύξηση της αποτελεσµατικότητας, της παραγωγικότητας, των επενδύσεων, της έρευνας και ανάπτυξης και της καινοτοµίας. Ως συνέπεια, επιτυγχάνεται µείωση των τιµών, βελτίωση της ποιότητας και του εύρους των παρεχοµένων προϊόντων και υπηρεσιών, µε επακόλουθα αφενός µεν τη διεύρυνση των επιλογών για τους καταναλωτές και την αύξηση της αγοραστικής τους δύναµης, αφετέρου δε την ενίσχυση της επιχειρηµατικότητας και την ανάπτυξη της οικονοµίας και της κοινωνικής ευηµερίας εν γένει. Οι πρακτικές που διώκει η Επιτροπή Ανταγωνισµού περιλαµβάνουν τις συµφωνίες µεταξύ επιχειρήσεων που αποσκοπούν στη µείωση του µεταξύ τους ανταγωνισµού. Οι συµφωνίες αυτές µπορεί να αφορούν στις τιµές των προϊόντων ή στην ποσότητα παραγωγής κάθε επιχείρησης, καθώς και στην κατανοµή των αγορών, στην επιβράδυνση της τεχνολογικής ανάπτυξης, στη µείωση των επενδύσεων κ.λπ. Επίσης, τους κανόνες του ελεύθερου ανταγωνισµού αντιστρατεύονται ορισµένες πρακτικές που µπορεί να ασκούν επιχειρήσεις, οι οποίες κατέχουν σηµαντική δύναµη στην αγορά (δεσπόζουσα θέση). Οι πρακτικές αυτές αποσκοπούν στην αποκόµιση πρόσθετων ωφελειών ή στον εκτοπισµό ανταγωνιστών ή, τέλος, στη θέση φραγµών στην αγορά µε σκοπό την αποτροπή εισόδου νέων ανταγωνιστών. Εκτός από την καταπολέµηση των ανωτέρω πρακτικών, η Επιτροπή Ανταγωνισµού ελέγχει προληπτικά τις συγκεντρώσεις µεταξύ µεγάλων επιχειρήσεων προς αποτροπή ενδεχόµενης µείωσης του ανταγωνισµού που µπορεί να προκύψει από την πραγµατοποίηση των συγκεντρώσεων αυτών. Σηµειώνεται ότι η Επιτροπή Ανταγωνισµού δεν είναι αρµόδια για την τήρηση των διατάξεων του ν. 146/1914 περί αθέµιτου ανταγωνισµού, η ε- φαρµογή των οποίων εµπίπτει στην αρµοδιότητα των πολιτικών δικαστηρίων. Ειδικότερα, η Επιτροπή Ανταγωνισµού αποφασίζει, γνωµοδοτεί και ενεργεί για θέµατα που υπάγονται στην αρµοδιότητά της σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία και συγκεκριµένα: ιαπιστώνει την ύπαρξη συµπράξεων ε- πιχειρήσεων που έχουν ως αντικείµενο ή αποτέλεσµα τον περιορισµό του ανταγωνισµού, κατά τα προβλεπόµενα στο άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 3959/2011 (πρώην άρθρο 1 παρ. 1 του ν. 703/1977). Αποφασίζει την απαλλαγή συµπράξεων που περιορίζουν τον ανταγωνισµό, αλλά έχουν θετικά οικονοµικά αποτελέσµατα, είναι προς όφελος του καταναλωτή, δεν δηµιουργούν προϋποθέσεις κατάργησης του ανταγωνισµού και δεν δεσµεύουν υ- πέρµετρα τις συµµετέχουσες επιχειρήσεις, κατά τα προβλεπόµενα στο άρθρο 1 παρ. 3

16 3 του ν. 3959/2011 (πρώην άρθρο 1 παρ. 3 του ν. 703/1977). ιαπιστώνει την καταχρηστική συµπεριφορά επιχειρήσεων µε δεσπόζουσα θέση στην αγορά κατ' εφαρµογή του άρθρου 2 του ν. 3959/2011 (πρώην άρθρο 2 του ν. 703/1977). Ελέγχει προληπτικά την επίδραση στον ανταγωνισµό συγκεντρώσεων επιχειρήσεων κατά τα προβλεπόµενα στα άρθρα 5-10 του ν. 3959/2011 (πρώην άρθρα 4-4στ του ν. 703/1977). Επιβάλλει κυρώσεις σε περιπτώσεις παράβασης των διατάξεων του ν. 3959/2011 (πρώην ν. 703/1977). Λαµβάνει ασφαλιστικά µέτρα, όταν πιθανολογείται παράβαση των άρθρων 1, 2 και 11 του ν. 3959/2011 (πρώην άρθρα 1, 2, 2α και 5 του ν. 703/1977) ή των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και συντρέχει επείγουσα περίπτωση για την αποτροπή άµεσα επικείµενου κινδύνου ανεπανόρθωτης βλάβης στο δηµόσιο συµφέρον. Εξετάζει, µετά από αίτηµα του Υπουργού Οικονοµίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ή αυτεπάγγελτα, συγκεκριµένους κλάδους της ελληνικής οικονοµίας και, εφόσον διαπιστώσει ότι δεν υπάρχουν σε αυτούς συνθήκες αποτελεσµατικού ανταγωνισµού και κρίνει ότι η εφαρ- µογή των άρθρων 1, 2 και 5 µέχρι 10 του ν. 3959/2011 δεν επαρκεί, µπορεί µε αιτιολογηµένη απόφασή της, να λάβει κάθε αναγκαίο µέτρο για τη δηµιουργία των συνθηκών αυτών (άρθρο 11 του ν. 3959/2011). Γνωµοδοτεί επί θεµάτων ανταγωνισµού, όταν της ζητηθεί από τον Υπουργό Οικονοµίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας ή οποιονδήποτε άλλον αρµόδιο Υ- πουργό (άρθρο 23 του ν. 3959/2011).. Εφαρµόζει τις διατάξεις των άρθρων 101 και 102 της ΣΛΕΕ και συνεργάζεται στενά µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις άλλες Aρχές Ανταγωνισµού των άλλων Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εφαρµογή της κοινοτικής νοµοθεσίας του ανταγωνισµού. Κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 24 του ν. 3959/2011, συνεργάζεται µε τις ρυθµιστικές ή άλλες αρχές που ασκούν έλεγχο σε συγκεκριµένους τοµείς της εθνικής οικονοµίας και παρέχει τη συνδροµή της, ε- φόσον της ζητηθεί, στις εν λόγω αρχές, όταν αυτές είναι κατά το νόµο αρµόδιες για την εφαρµογή, στους ειδικούς αυτούς τοµείς, των άρθρων 1 και 2 του ν. 3959/2011 και των άρθρων 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, η Επιτροπή µπορεί να ζητεί τη συνδροµή των αρχών αυτών επί υποθέσεων, για τις οποίες η ί- δια έχει αρµοδιότητα εφαρµογής των εν λόγω άρθρων στους πιο πάνω ειδικούς τοµείς. Παρακολουθεί την εκτέλεση των Αποφάσεών της, των Υπουργικών Αποφάσεων και των δικαστικών αποφάσεων που εκδίδονται στις περιπτώσεις προσβολής των προηγούµενων. 4

17 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ 1.2 Συνοπτική Παρουσίαση του Νοµικού Πλαισίου Λειτουργίας της Eπιτροπής Ανταγωνισµού H Επιτροπή Ανταγωνισµού είναι το όργανο στο οποίο ο νοµοθέτης είχε αναθέσει την αποκλειστική αρµοδιότητα εφαρµογής του ν. 703/1977 «Περί ελέγχου µονοπωλίων και ολιγοπωλίων και προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισµού». Ο συγκεκριµένος νόµος αντικαταστάθηκε από το ν. 3959/2011 «Προστασία του ελεύθερου ανταγωνισµού», ο οποίος ψηφίστηκε στις 20 Απριλίου 2011 και ισχύει µέχρι σήµερα, µε τις τροποποιήσεις που επήλθαν µε τους νόµους 4013/2011 και 4072/2012. Από το 2003, οι εξουσίες και οι αρµοδιότητες της Επιτροπής διευρύνθηκαν, ώστε να περιλαµβάνουν και την εφαρµογή των κοινοτικών κανόνων ανταγωνισµού, σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κανονισµού 1/2003. Με το ν. 2296/1995, η Επιτροπή Ανταγωνισµού απέκτησε τη µορφή Ανεξάρτητης Αρχής µε διοικητική αυτοτέλεια, ενώ µε το ν. 2837/2000 απέκτησε και οικονοµική αυτοτέλεια. Τέλος, µε το ν. 3373/2005, η Επιτροπή Ανταγωνισµού απέκτησε διακεκριµένη νοµική προσωπικότητα που της επιτρέπει να παρίσταται αυτοτελώς σε κάθε είδους δίκες που έχουν ως αντικείµενο πράξεις ή παραλείψεις της, ενώ παράλληλα της αναγνωρίστηκε αρµοδιότητα κανονιστικής παρέµβασης σε κλάδους της οικονοµίας (όπως περιγράφεται πλέον στο άρθρο 11 του ν. 3959/2011). Επιπλέον, διευρύνθηκαν οι ελεγκτικές της εξουσίες, καθώς και οι αρµοδιότητές της στην εφαρµογή των κοινοτικών κανόνων ανταγωνισµού, συµφώνως προς τις διατάξεις του Κανονισµού 1/2003. Περαιτέρω, µε το ν. 3592/2007 για τις συγκεντρώσεις στα µέσα µαζικής ενηµέρωσης (ΜΜΕ), µε τον οποίο θεσπίστηκαν ιδιαίτερες προϋποθέσεις για την έγκριση των συγκεντρώσεων ελέγχου στα µέσα αυτά, η Επιτροπή Ανταγωνισµού ορίστηκε ως αρµόδιο όργανο για τη διαπίστωση της συγκέντρωσης ελέγχου, τη λήψη µέτρων και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων. Η εσωτερική λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισµού και ο τρόπος διαχείρισης των πόρων της ρυθµίζονται από το ν. 3959/2011 και τον Κανονισµό Λειτουργίας και ιαχείρισής της (ΚΥΑ 8275/2006, ΦΕΚ Β 1890/ ), ενώ η οργάνωση και στελέχωσή της καθορίζονται στο ν. 3959/2011, καθώς και στον Οργανισµό της Γενικής ιεύθυνσης Ανταγωνισµού της Επιτροπής Ανταγωνισµού (Π.. 31/2006). Τα νοµοθετικά κείµενα που διέπουν τη λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισµού δηµοσιεύονται στην ιστοσελίδα της: Ο νέος νόµος 3959/2011 περί Προστασίας του Ελεύθερου Ανταγωνισµού Ο νόµος 3959/2011 για την «Προστασία του Ε- λεύθερου Ανταγωνισµού», ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 20 Απριλίου 2011 και κατήργησε το ν. 703/1977 «Περί ελέγχου µονοπωλίων και ολιγοπωλίων και προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισµού», διαφέρει από όλες τις νοµοθετικές παρεµβάσεις των τελευταίων δύο δεκαετιών σε ζητήµατα προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισµού στην Ελλάδα, καθώς συνιστά µία εκ βάθρων α- ναµόρφωση των σχετικών διατάξεων που κωδικοποιεί την υφιστάµενη νοµοθεσία περί ανταγωνισµού σε ένα ενιαίο συστηµατικό νοµοθέτηµα κατά τρόπο που να αποφεύγεται ο κίνδυνος αλληλοσυγκρουόµενων διατάξεων και αβλεψιών και να επιτυγχάνεται η πλήρης εναρµόνιση µε το ενωσιακό δίκαιο περί ελεύθερου ανταγωνισµού. Περαιτέρω, µε το σχετικό νοµοθέτηµα διασφαλίστηκε η υλοποίηση όλων των σχετικών δεσµεύσεων, που προβλέπονται στο Μνηµόνιο Συνεννόησης µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΝΤ αναφορικά µε την τροποποίηση του 5

18 υπάρχοντος θεσµικού πλαισίου της Επιτροπής Ανταγωνισµού. 1 Ο νέος νόµος ενσωµατώνει την Ελληνική, Ευρωπαϊκή και διεθνή εµπειρία και επιστηµονική εξέλιξη και στοχεύει, πρωτίστως, στην αύξηση της αποτελεσµατικότητας της εφαρµογής των κανόνων του ανταγωνισµού στην Ελλάδα. Με το ν. 3959/2011 διατηρούνται ως είχαν και στο προηγούµενο καθεστώς, δηλαδή αφενός στο νόµο 703/1977 και αφετέρου στα άρθρα 101 και 102 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), οι θεµελιώδεις διατάξεις για την απαγόρευση συµπράξεων µεταξύ επιχειρήσεων και την εξαίρεση από την απαγόρευση των συµπράξεων εκείνων µε θετική επίδραση στον ανταγωνισµό (άρθρο 1), και την καταχρηστική εκµετάλλευση δεσπόζουσας θέσης (άρθρο 2). Οι τροποποιήσεις που επήλθαν µε το ν. 3959/2011 αποβλέπουν κυρίως στην: 1) Θεσµική θωράκιση της Επιτροπής Ανταγωνισµού και ενίσχυση της ανεξαρτησίας της, 2) Ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας της Επιτροπής Ανταγωνισµού, 3) Ενίσχυση του ουσιαστικού ελέγχου των Αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισµού και διασφάλιση του κύρους και της άµεσης εκτέλεσης των Αποφάσεών της, 4) ιασφάλιση του µεγαλύτερου δυνατού αποτρεπτικού αποτελέσµατος µε την ε- πίρρωση των υπαρχουσών κυρώσεων και την εισαγωγή νέων, 5) Αντιµετώπιση σε συνεργασία µε την Πολιτεία ρυθµιστικών εµποδίων, 1 Στο Mνηµόνιο Συνεννόησης προβλέπεται σχετικά: Government adopts a law modifying the existing institutional framework of the Hellenic Competition Commission (HCC), which abolishes the notification system for all agreements falling within the scope of Article 1 of Law 703/1977, gives the HCC the power to reject complaints, to increase the independence of HCC, and to establish reasonable deadlines for the investigation and issuance of decisions. 6) Εναρµόνιση µε το ενωσιακό δίκαιο περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισµού. Ειδικότερα, µε το ν. 3959/2011 εισάγονται οι α- κόλουθες τροποποιήσεις: Για τη θεσµική θωράκιση της Επιτροπής Ανταγωνισµού, την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της και τη διασφάλιση της αποτελεσµατικότερης και αµερόληπτης λειτουργίας της προβλέπεται, πρώτον, η εκλογή του Προέδρου και Αντιπροέδρου (θεσµός που εισάγεται για πρώτη φορά) της Επιτροπής Ανταγωνισµού να γίνεται µε τον τρόπο που διέπει τις συνταγµατικά κατοχυρωµένες Α- νεξάρτητες Αρχές, δηλαδή από τη ιάσκεψη των Προέδρων της Βουλής (άρθρο 12 παρ. 3). Με την εν λόγω τροποποίηση ενισχύεται, έτι περαιτέρω, η ήδη υφιστάµενη σύνδεση της Επιτροπής Ανταγωνισµού µε τη Βουλή ως προς την εκλογή των µελών αυτής Εισηγητών, ύστερα από γνώµη της Επιτροπής Θεσµών και ιαφάνειας της Βουλής. εύτερον, αυξάνεται ο χρόνος θητείας των µελών της Επιτροπής Ανταγωνισµού από 3 σε 5 έτη, µε δυνατότητα ανανέωσης, ώστε αυτή να αποσυνδεθεί από τον εκλογικό κύκλο (άρθρο 12 παρ. 3). Τρίτον, προβλέπεται ρητά ως κριτήριο επιλογής κάποιου ως µέλους της Επιτροπής Α- νταγωνισµού η κατάρτιση και η εµπειρία του σε νοµικά και οικονοµικά θέµατα µε ρητή αναφορά σε θέµατα ελεύθερου ανταγωνισµού (άρθρο 12 παρ. 2). Τέταρτον, αναµορφώνεται το ασυµβίβαστο των πρώην µελών της Επιτροπής Ανταγωνισµού, ώστε να διασφαλίζεται, τόσο η αποτελεσµατική αποτροπή πιθανών καταχρηστικών πρακτικών πρώην µελών της Επιτροπής Ανταγωνισµού, όσο και η προσέλκυση στελεχών αναγνωρισµένου κύρους και µεγάλης εµπειρίας για την πλήρωση των θέσεων των µελών της Επιτροπής Ανταγωνισµού (άρθρο 12 παρ. 9), ενώ ταυτόχρονα επιβάλλεται για πρώτη φορά στα µέλη της Ε- πιτροπής Ανταγωνισµού υποχρέωση έγγραφης ενηµέρωσης περί τυχόν προηγούµενων ή και νέων σχέσεων επαγγελµατικής συνεργασίας (άρθρο 12 παρ. 4). Τέλος, προβλέπεται η δηµιουργία πειθαρχικού συµβουλίου για τα µέλη της Επιτρο- 6

19 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ πής Ανταγωνισµού, το οποίο απαρτίζεται από προσωπικότητες αυξηµένου κύρους (άρθρο 13). Η αποτελεσµατικότητα της Επιτροπής Ανταγωνισµού, µε στόχο τη διασφάλιση της συστηµικής επίδρασης των δράσεών της στην αγορά, ενισχύεται πρώτον µέσω της αναγνώρισης της ευχέρειας της Επιτροπής Ανταγωνισµού να προσδιορίζει τις προτεραιότητες δράσης της, λαµβάνοντας ι- δίως υπόψη το δηµόσιο συµφέρον, τις επιπτώσεις στον ανταγωνισµό, την προστασία του καταναλωτή και το αποτέλεσµα που προσδοκάται από την παρέµβασή της σε συγκεκριµένη υπόθεση (άρθρο 14 παρ. 2 υπό ιδ)αα)). εύτερον, αναθεωρείται ο ρόλος των καταγγελιών στο σύστηµα εφαρµογής των διατάξεων περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισµού µε διττό στόχο: αφενός, τη συστηµατική και άµεση ενασχόληση της πλειοψηφίας του στελεχιακού δυναµικού της Ε- πιτροπής Ανταγωνισµού µε τις σοβαρότερες καταγγελίες που άπτονται του δηµοσίου συµφέροντος και αφορούν πρακτικές µε σηµαντικό αντίκτυπο στην αγορά και, αφετέρου, τη διασφάλιση των αρχών της χρηστής διοίκησης µέσω της υποχρέωσης της Επιτροπής Ανταγωνισµού να εξετάζει το σύνολο των καταγγελιών ανάλογα µε την επίδρασή τους στο επίπεδο ανταγωνισµού στην αγορά. Τούτο επιτυγχάνεται µέσω της κατάργησης της υποχρέωσης έκδοσης Απόφασης επί καταγγελιών εντός εξαµήνου, που προβλεπόταν στο ν. 703/1977 (άρθρο 36 παρ. 5), της πρόβλεψης σύντοµων προθεσµιών (5 και 9 µηνών αντίστοιχα) για το χειρισµό εκτός αρµοδιότητας και προφανώς αβάσιµων καταγγελιών (άρθρο 37) και της ταυτόχρονης υιοθέτησης ενός συστήµατος µετρήσιµων και αντικειµενικών κριτηρίων (σύστη- µα µοριοδότησης) για τον καθορισµό της σειράς µε την οποία εξετάζονται οι διάφορες υποθέσεις (άρθρο 14 παρ. 2 υπό ιε). Κατά το ενωσιακό πρότυπο, καταγγελίες που βάσει των ως άνω κριτηρίων αφορούν σε πρακτικές µε µικρό αντίκτυπο στην αγορά δύναται να µην εξετάζονται (άρθρο 14 παρ. 2 υπό ιε). Τρίτον, τροποποιούνται οι προθεσµίες για την εξέταση υποθέσεων και έκδοση Αποφάσεων και την κλήτευση των µερών στην ακροαµατική διαδικασία (άρθρο 15 παρ. 4, 5 και 9), ώστε να επιτευχθεί η επιδιωκόµενη ι- σορροπία µεταξύ της ποιότητας και της αποτελεσµατικότητας των δράσεων της Επιτροπής Ανταγωνισµού και της ταχύτητας αντιµετώπισης των αναφυόµενων προβληµάτων στη λειτουργία των αγορών, τηρουµένων παράλληλα των διαδικαστικών εγγυήσεων και των δικαιωµάτων άµυνας των επιχειρήσεων. Τέταρτον, προβλέπεται ρητά η δυνατότητα της Επιτροπής Ανταγωνισµού να εκδίδει Ανακοινώσεις και Κατευθυντήριες Γραµµές αναφορικά µε την εφαρµογή του νόµου, µε κύριο στόχο την εµπέδωση στις επιχειρήσεις του αισθήµατος της ασφάλειας δικαίου αλλά και για παιδευτικούς λόγους (άρθρο 14 παρ. 2 υπό ια και ιδ). Πέµπτον, προβλέπεται η υποχρέωση κίνησης, κάθε τέσσερα έτη, διαδικασίας αξιολόγησης της λειτουργίας της Επιτροπής Ανταγωνισµού από ελεγκτές αναγνωρισµένου κύρους και αξιοπιστίας (άρθρο 22). Τέλος, ενισχύονται τα µέτρα έ- ρευνας της Επιτροπής Ανταγωνισµού µέσω της πρόβλεψης για πρώτη φορά, σε πλήρη εναρµόνιση µε τα Ευρωπαϊκά πρότυπα (άρθρο 17 του Κανονισµού 1/2003), της δυνατότητας διενέργειας ερευνών σε κλάδους της οικονοµίας και τύπους συµφωνιών (άρθρο 40). Για την ενίσχυση του ουσιαστικού ελέγχου των Αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισµού και τη διασφάλιση του κύρους και της άµεσης εκτέλεσης των Αποφάσεών της, προβλέπεται η δηµιουργία ειδικών τµηµάτων για τον ανταγωνισµό στο ιοικητικό Εφετείο Αθηνών (άρθρο 33) και τροποποιούνται οι ισχύουσες διατάξεις περί χορήγησης προσωρινής διαταγής και αναστολής εκτέλεσης των Αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισµού µέσω, αφενός, του περιορισµού των λόγων χορήγησης αναστολής και, αφετέρου, του περιορισµού του ποσοστού του προστίµου για το οποίο δύναται να χορηγηθεί αναστολή (άρθρο 30 παρ. 2). Ειδικότερα προβλέπεται δυνατότητα χορήγησης από το ιοικητικό Εφετείο Αθηνών α- ναστολής καταβολής µέρους µόνο του προστί- µου, το οποίο δεν µπορεί να υπερβαίνει το 80% αυτού, χορήγηση αναστολής από το ιοικητικό Εφετείο Αθηνών, σε περίπτωση ευδοκίµησης της προσφυγής, µόνο στις περιπτώσεις απόδειξης 7

20 από τον προσφεύγοντα ανεπανόρθωτης ή δυσχερώς επανορθώσιµης βλάβης, απόρριψη αίτησης αναστολής από το ιοικητικό Εφετείο Αθηνών ακόµα και σε περίπτωση απόδειξης από τον προσφεύγοντα ανεπανόρθωτης ή δυσχερώς επανορθώσιµης βλάβης, όταν πιθανολογείται ότι η προσφυγή είναι προδήλως απαράδεκτη ή αβάσιµη (άρθρο 30 παρ. 2) και υποχρεωτική κλήτευση της Επιτροπής Ανταγωνισµού κατά τη συζήτηση αιτηµάτων χορήγησης προσωρινής διαταγής και εκδίκαση της αίτησης αναστολής εντός 30 ηµερών σε περίπτωση χορήγησης προσωρινής διαταγής (άρθρο 31 παρ. 1). Τέλος, προβλέπεται ο διαχωρισµός της ερευνητικής από τη δικαιοδοτική λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισµού µέσω της στέρησης του δικαιώµατος ψήφου του Εισηγητή στις υποθέσεις που εισάγει ο ίδιος στην Επιτροπή Ανταγωνισµού, ώστε να αντιµετωπισθούν τυχόν (αβάσιµες) ενστάσεις περί παραβίασης της αρχής της «δίκαιης δίκης» και να θωρακισθεί το κύρος των Αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισµού (άρθρο 15 παρ. 7). Για την περαιτέρω ενίσχυση της αποτελεσµατικής εφαρµογής της πολιτικής ανταγωνισµού µέσω της δηµιουργίας ενός συνόλου διατάξεων που θα αποβλέπουν στην ποικιλότροπη αντιµετώπιση των παραβιάσεων της αντιµονοπωλιακής νοµοθεσίας ισχυροποιούνται οι προβλεπόµενες κυρώσεις και έτσι αυξάνεται το γενικό αποτρεπτικό αποτέλεσµα των κανόνων του ανταγωνισµού. Συγκεκριµένα, εισάγονται αυστηρότερες ποινικές κυρώσεις σε σύγκριση µε το προϊσχύον νοµοθετικό καθεστώς (άρθρο 44), αναµορφώνονται οι διατάξεις περί επιβολής προστίµων σε ενώσεις επιχειρήσεων ώστε να διασφαλίζεται η δυνατότητα είσπραξης αυτών (άρθρο 25 παρ. 3), επεκτείνεται η δυνατότητα της Επιτροπής Ανταγωνισµού να επιβάλλει αυτοτελή πρόστιµα για τις ελεγχόµενες παραβάσεις του νόµου, εκτός από επιχειρήσεις, και σε φυσικά πρόσωπα (άρθρο 25 παρ. 2 υπό γ) µε ταυτόχρονη εφαρµογή του Προγράµµατος Επιείκειας και στα φυσικά πρόσωπα (άρθρο 25 παρ. 8), προβλέπεται η δυνατότητα υπολογισµού προστίµου επί του συνολικού κύκλου εργασιών του οµίλου (άρθρο 25 παρ. 2 υπό α) και αναµορφώνονται τα κριτήρια καθορισµού του ύψους του προστίµου µε ρητή αναφορά στο οικονοµικό όφελος που αποκόµισε η εµπλεκόµενη επιχείρηση από την παράβαση (άρθρο 25 παρ. 2 υπό α). Τέλος, προβλέπεται η δυνατότητα αυτοτελούς µέσω Απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισµού επιβολής των αναγκαίων µέτρων για τη δηµιουργία συνθηκών αποτελεσµατικού ανταγωνισµού κατά τη διαδικασία κανονιστικής παρέµβασης σε κλάδους της οικονοµίας (άρθρο 11). Στο πεδίο των ρυθµιστικών εµποδίων, προβλέπεται η δυνατότητα αποστολής στην Επιτροπή Α- νταγωνισµού από τον εκάστοτε αρµόδιο Υπουργό Σχεδίων Νόµων προς διατύπωση γνώµης, ώ- στε να εντοπίζονται προτεινόµενες διατάξεις που τυχόν εισάγουν εµπόδια στη λειτουργία του ε- λεύθερου ανταγωνισµού (άρθρο 23 παρ. 3). Τέλος, προς την κατεύθυνση της πλήρους εναρ- µόνισης µε το ευρωπαϊκό δίκαιο του ανταγωνισµού τροποποιείται κατ αρχάς µία σειρά διατάξεων περί ελέγχου συγκεντρώσεων και συγκεκριµένα προβλέπεται η επιµήκυνση της προθεσµίας κατάθεσης γνωστοποίησης συγκέντρωσης από τις επιχειρήσεις από 10 σε 30 ηµέρες ώστε να εξασφαλισθεί η πληρότητα του φακέλου (άρθρο 6 παρ. 1), εναρµονίζονται οι προθεσµίες έκδοσης Αποφάσεων από την Επιτροπή Ανταγωνισµού επί γνωστοποιήσεων συγκεντρώσεων µε τα προβλεπόµενα στον Κανονισµό 139/2004 (άρθρο 8), αυστηροποιούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης παρέκκλισης από την υποχρέωση µη πραγ- µατοποίησης συγκέντρωσης πριν την έκδοση σχετικής Απόφασης από την Επιτροπή Ανταγωνισµού, καθώς προβλέπεται ρητά η υποχρέωση συνυπολογισµού από την Επιτροπή Ανταγωνισµού της απειλής που συνιστά η συγκέντρωση για τον ανταγωνισµό κατά την εξέταση αιτήσεων παρέκκλισης (άρθρο 9 παρ. 3), υιοθετείται η δυνατότητα επιβολής του διαχωρισµού των επιχειρήσεων, σε περίπτωση µη τήρησης από τις ε- µπλεκόµενες στη συγκέντρωση επιχειρήσεις ό- ρου που επιβλήθηκε µε απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισµού, καθώς και η δυνατότητα επιβολής οποιουδήποτε άλλου τυχόν κατάλληλου µέτρου, τόσο στην ανωτέρω περίπτωση όσο και σε 8

21 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ περίπτωση πραγµατοποίησης συγκέντρωσης κατά παράβαση των σχετικών Αποφάσεων (άρθρο 9 παρ. 4). Τέλος, καταργείται το άρθρο 4α του ν. 703/1977 που προέβλεπε την υποχρέωση γνωστοποίησης των λεγοµένων «µικρών» συγκεντρώσεων µετά την πραγµατοποίησή τους για λόγους χαρτογράφησης της αγοράς, διάταξη που συνιστούσε οριζόντιο ρυθµιστικό βάρος για τις επιχειρήσεις και διοικητικό βάρος για την Επιτροπή Ανταγωνισµού. Οµοίως, καταργήθηκε η υποχρέωση γνωστοποίησης συµπράξεων του άρθρου 21 του ν. 703/1977, η οποία είχε διατηρηθεί στην τελευταία νοµοθετική παρέµβαση (του έ- τους 2009) για λόγους χαρτογράφησης της αγοράς, καθώς συνιστούσε και αυτή ρυθµιστικό βάρος για τις επιχειρήσεις και διοικητικό βάρος για την Επιτροπή Ανταγωνισµού, δηµιουργούσε δε προβλήµατα σύγχυσης µε το σύστηµα της εκ του νόµου εξαίρεσης και υπό προϋποθέσεις µπορούσε να οδηγήσει και σε σύγκρουση µε το Ευρωπαϊκό δίκαιο. Επιπροσθέτως, κατά το πρότυπο του Ευρωπαϊκού δικαίου (άρθρα 25 και 26 του Κανονισµού 1/2003), καλύπτεται ένα σηµαντικό κενό µε την εισαγωγή διάταξης περί παραγραφής της δυνατότητας επιβολής κυρώσεων (άρθρο 42). Εισάγεται, επίσης, κατά το πρότυπο του αντίστοιχου γερµανικού νόµου (άρθρο 2 παρ. 2 GWB), ως παράγραφος 4 στο άρθρο 1, διάταξη που προβλέπει την αναλογική εφαρµογή των Κανονισµών Οµαδικής Απαλλαγής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στις συµφωνίες εκείνες µεταξύ επιχειρήσεων που δεν ασκούν επιρροή στο διακοινοτικό εµπόριο (δυναµική παραποµπή). Με την εισαχθείσα διάταξη αποκλείεται ρητά το ενδεχό- µενο αυστηρότερης αντιµετώπισης των αµιγώς εθνικών συµπράξεων σε σχέση µε αυτές που ε- µπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής του άρθρου 101 ΣΛΕΕ. Τέλος, το άρθρο 3 του ν. 3959/2011 αποτυπώνει σαφώς το πώς λειτουργεί το νέο σύστη- µα της εκ του νόµου εξαίρεσης, κατά το πρότυπο του άρθρου 1 του Κανονισµού 1/2003, ενώ το νεοεισαχθέν άρθρο 4, που εµπνέεται από ανάλογη ρύθµιση του Κανονισµού 1/2003, ρυθµίζει την κατανοµή του βάρους απόδειξης κατά τη διαδικασία ενώπιον της Επιτροπής Ανταγωνισµού. 2. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΟΜΗ 2.1 H Επιτροπή Ανταγωνισµού Η Επιτροπή Ανταγωνισµού λειτουργεί ως Ανεξάρτητη Αρχή, έχει διοικητική και οικονοµική αυτοτέλεια και εποπτεύεται από τον Υπουργό Οικονοµίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Η Επιτροπή Ανταγωνισµού συγκροτείται από οκτώ τακτικά µέλη, από τα οποία ένα είναι ο Πρόεδρος, ένα ο Αντιπρόεδρος και τέσσερις Εισηγητές και απαρτίζεται από πρόσωπα αναγνωρισµένου κύρους, που διακρίνονται για την επιστηµονική τους κατάρτιση και την επαγγελµατική τους ικανότητα στο νοµικό και οικονοµικό τοµέα. Τα µέλη της Επιτροπής Ανταγωνισµού απολαµβάνουν προσωπικής και λειτουργικής α- νεξαρτησίας και κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων τους δεσµεύονται µόνο από το νόµο και τη συνείδησή τους. Επιπλέον, ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος και οι Εισηγητές είναι ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και τελούν, κατά το χρόνο που κατέχουν τη θέση τους, σε αναστολή της επαγγελµατικής τους δραστηριότητας. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισµού επιλέγονται από τη Βουλή και διορίζονται µε απόφαση του Υπουργού Οικονο- µίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. Τα λοιπά µέλη της Επιτροπής Ανταγωνισµού, τακτικά και αναπληρωµατικά, καθώς και οι Εισηγητές, επιλέγονται και διορίζονται από τον Υπουργό Οικονοµίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, ύστερα από γνώµη της Επιτροπής Θεσµών και ιαφάνειας της Βουλής. Η θητεία του Προέδρου, του Αντιπροέδρου και των µελών της Επιτροπής Ανταγωνισµού, τακτικών και αναπληρωµατικών, καθώς και των Εισηγητών, είναι πενταετής και µπορεί να ανανεωθεί µόνο για µία επιπλέον θητεία. Ο Πρόεδρος, ύστερα από εισήγηση της Γενικής ιεύθυνσης Ανταγωνισµού, εισάγει ενώπιον της Επιτροπής Ανταγωνισµού τις υποθέσεις που πληρούν τα κριτήρια της κατά προτεραιότητα 9

22 εξέτασης. Αµέσως µετά την έκδοση απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισµού περί της κατά προτεραιότητα εξέτασής της, κάθε υπόθεση ανατίθεται από την Ολοµέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισµού, µετά από κλήρωση, σε έναν από τους Εισηγητές. Σε περίπτωση που η υπόθεση εισάγεται σε Τµήµα ορίζονται, επίσης µετά από κλήρωση, τα τακτικά µέλη της Επιτροπής, πλην των Εισηγητών, που θα απαρτίσουν τη σύνθεση του Τµή- µατος που θα αναλάβει την υπόθεση. Ο Εισηγητής, στον οποίο ανατίθεται υπόθεση, συνεπικουρείται από υπαλλήλους της Γενικής ιεύθυνσης Ανταγωνισµού. Η Ε.Α. συνεδριάζει κατά τακτά χρονικά διαστή- µατα σε Ολοµέλεια ή σε Τµήµατα. Η ηµερήσια διάταξη των συνεδριάσεων δηµοσιεύεται στο δικτυακό της τόπο. Οι Αποφάσεις και οι Γνωµοδοτήσεις της Ε.Α. δηµοσιεύονται στην ιστοσελίδα της και στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Α- νταγωνισµού Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισµού εκπροσωπεί την Επιτροπή ενώπιον παντός τρίτου και έχει, σύµφωνα µε το νόµο, τις Κανονιστικές Πράξεις και τις Αποφάσεις της Ολοµέλειας, την ευθύνη της λειτουργίας αυτής, ασκεί δε τις προς τούτο αρµοδιότητες και ιδίως: α) ενηµερώνει τον Υπουργό Οικονοµίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας για την εκτέλεση των Αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισµού, τη βεβαίωση και την είσπραξη των βεβαιωµένων προστίµων, β) συντονίζει και κατευθύνει τη λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισµού και των οργανικών µονάδων αυτής, γ) εκπροσωπεί την Επιτροπή Ανταγωνισµού στις Επιτροπές και Οµάδες, συνεδριάσεις και Συνόδους στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Οργανισµού Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) και άλλων διεθνών οργανισµών, δυνάµενος να εξουσιοδοτεί προς τούτο τον Αντιπρόεδρο ή µέλος της Επιτροπής Ανταγωνισµού ή το Γενικό ιευθυντή ή τους ιευθυντές ή υπάλληλο των οργανικών µονάδων αυτής, δ) είναι ο ανώτερος διοικητικός προϊστάµενος του προσωπικού των οργανικών µονάδων της Επιτροπής Ανταγωνισµού, ε) συγκροτεί το Υπηρεσιακό και Πειθαρχικό Συµβούλιο του προσωπικού της Επιτροπής, σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις, στ) µεριµνά για την κατάρτιση του προϋπολογισµού, του απολογισµού και του ισολογισµού της Επιτροπής, ζ) εποπτεύει τη διαχείριση των οικονοµικών της Επιτροπής και τη διάθεση των χρηµατικών κονδυλίων, σύµφωνα µε τις αποφάσεις της Ολοµέλειας της Επιτροπής, τις διατάξεις του Κανονισµού Εσωτερικής Λειτουργίας και ιαχείρισης και της κείµενης νοµοθεσίας, η) αποφασίζει για τη διενέργεια αυτεπαγγέλτων ελέγχων από τη Γενική ιεύθυνση Ανταγωνισµού, θ) ασκεί λοιπές εξουσίες όπως προβλέπονται στο νόµο, ι) προβαίνει στην έκδοση Ανακοινώσεων προς ενηµέρωση του κοινού. Ο Πρόεδρος µπορεί να εξουσιοδοτεί τον Αντιπρόεδρο, τους Εισηγητές, το Γενικό ιευθυντή ή προϊσταµένους των οργανικών µονάδων της Επιτροπής Ανταγωνισµού να ασκούν µέρος των αρ- µοδιοτήτων του και να υπογράφουν έγγραφα ή πράξεις «µε εντολή» του. Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισµού έχει τις ακόλουθες αρµοδιότητες: α) αναπληρώνει τον Πρόεδρο της Επιτροπής Α- νταγωνισµού όταν αυτός απουσιάζει, κωλύεται ή ελλείπει, β) παρακολουθεί την εκτέλεση των Αποφάσεων της Επιτροπής, τη βεβαίωση και την είσπραξη 10

23 ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ των βεβαιωµένων προστίµων και ενηµερώνει την Ολοµέλεια, γ) συντονίζει και εποπτεύει την εκπόνηση επιχειρησιακών και εκπαιδευτικών προγραµµάτων, δ) µε εξουσιοδότηση του Προέδρου, ασκεί µέρος των αρµοδιοτήτων αυτού και υπογράφει έγγραφα ή πράξεις «µε εντολή» του. Η σύνθεση της Επιτροπής Ανταγωνισµού για το χρονικό διάστηµα από 1 η Ιανουαρίου έως 31 εκεµβρίου 2011, διαµορφώθηκε ως εξής: 1 η Ιανουαρίου 2011 έως 31 η εκεµβρίου 2011 ΠΡΟΕ ΡΟΣ: ηµήτριος Κυριτσάκης, Αντιπρόεδρος Αρείου Πάγου ε.τ. ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ : 1. Ιωάννης Μπιτούνης, Χηµικός Μηχανικός ΕΜΠ 2. Ασηµάκης Κοµνηνός, ικηγόρος παρ Αρείω Πάγω, ιδάκτωρ Νοµικής (αποχώρησε την 31 η Αυγούστου 2011) 3. ηµήτριος Λουκάς, Νοµικός, στέλεχος της Γεν. /νσης Ανταγωνισµού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (σε αναστολή για τη διάρκεια της θητείας του στην Ε.Α.) 4. Εµµανουέλα Τρούλη, Νοµικός, ιδάκτωρ Νο- µικής Πανεπιστηµίου Μονάχου ΤΑΚΤΙΚΑ ΜΕΛΗ : 1. Νικόλαος Τραυλός, Καθηγητής Οικονοµίας 2. Βασίλειος Νικολετόπουλος, Μηχανολόγος- Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 3. ηµήτριος ανηλάτος, Οικονοµολόγος 4. ηµήτριος Αυγητίδης, Επίκουρος Καθηγητής Εµπορικού ικαίου ηµοκρίτειου Πανεπιστηµίου Θράκης ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΜΕΛΗ : 1. Αδαµαντία Καλούδη, ιδάκτωρ Συνταγµατικού ικαίου 2. Αργύρης Οικονόµου, ικηγόρος 3. Φραγκίσκος Αρµάος, Ανώτερο Στέλεχος επιχειρήσεων λιανικού εµπορίου 4. Μιχαήλ Τσαγκατάκης, ικηγόρος µε ειδίκευση σε θέµατα εµπορικού δικαίου 5. Πηνελόπη Παπανδροπούλου, ιδάκτωρ Οικονοµίας 2.3 Η Γενική ιεύθυνση Ανταγωνισµού Η οργανωτική δοµή της Γενικής ιεύθυνσης Α- νταγωνισµού (Γ..Α.), βάσει των διατάξεων του ν. 3959/2011 περί προστασίας του ελεύθερου α- νταγωνισµού και του Π.. 31/2006 «Οργανισµός της Γενικής ιεύθυνσης Ανταγωνισµού της Επιτροπής Ανταγωνισµού», είναι η κάτωθι: Οι οργανικές µονάδες της Επιτροπής Ανταγωνισµού είναι οι εξής: α) Υπηρεσίες Προέδρου και β) Γενική ιεύθυνση Ανταγωνισµού. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΕ ΡΟΥ Οι Υπηρεσίες Προέδρου απαρτίζονται από δύο Γραφεία και υπάγονται απευθείας στον Πρόεδρο της Επιτροπής. Γραφείο Προέδρου Αρµόδιο κυρίως για τη γραµµατειακή και διοικητική υποστήριξη του Προέδρου και της Επιτροπής Ανταγωνισµού και την υλοποίηση προγραµ- µάτων δηµοσίων σχέσεων και ενηµέρωσης του κοινού και των µέσων µαζικής ενηµέρωσης. Γραφείο Νοµικής Υποστήριξης Αρµόδιο για τη δικαστική και εξωδικαστική εκπροσώπηση, τη νοµική υποστήριξη των πράξεων της Επιτροπής Ανταγωνισµού και τη δικαστική υπεράσπιση και νοµική υποστήριξη των µελών της Επιτροπής και του προσωπικού. 11

24 ΓΕΝΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Η Γενική ιεύθυνση Ανταγωνισµού (Γ..Α.) α- παρτίζεται από 4 ιευθύνσεις και 2 αυτοτελή Τµήµατα: - Α' ιεύθυνση Οικονοµικής Τεκµηρίωσης - Β' ιεύθυνση Οικονοµικής Τεκµηρίωσης - ιεύθυνση Νοµικής Τεκµηρίωσης - ιεύθυνση ιοικητικής και Οικονοµικής Υποστήριξης - Τµήµα Μελετών και ιαχείρισης Πληροφοριών - Τµήµα Ελέγχου της Αγοράς Μέσων Μαζικής Ενηµέρωσης Της Γενικής ιεύθυνσης Ανταγωνισµού προΐσταται Γενικός ιευθυντής, ο οποίος συντονίζει και εποπτεύει το έργο των ιευθύνσεων και Τµηµάτων που υπάγονται στη Γ..Α. 1) Α και Β ιευθύνσεις Οικονοµικής Τεκµηρίωσης Οι Α' και Β ιευθύνσεις Οικονοµικής Τεκµηρίωσης είναι αρµόδιες για τον έλεγχο επιχειρηµατικών πρακτικών και συγκεντρώσεων επιχειρήσεων που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής των άρθρων 1, 2, 5-10 και 11 του ν. 3959/2011, όπως ισχύει, των άρθρων 101 και 102 της ΣΛΕΕ και του σχετικού παραγώγου δικαίου, καθώς και υ- ποθέσεων που παραπέµπονται στην Επιτροπή Ανταγωνισµού από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο εφαρµογής κοινοτικών κανονισµών, κατόπιν καταγγελιών και γνωστοποιήσεων ή αυτεπάγγελτων ελέγχων. Η Α' ιεύθυνση Οικονοµικής Τεκµηρίωσης αποτελείται από τα εξής Τµήµατα: - Τµήµα Α', αρµόδιο, κυρίως, για τους οικονοµικούς κλάδους χηµικών προϊόντων, προϊόντων ορυχείων και λατοµείων, βιοµηχανικών (ενδιά- µεσων) προϊόντων, κατασκευών και κατασκευαστικών υλικών, αυτοκινήτων οχηµάτων. - Τµήµα Β', αρµόδιο, κυρίως, για τους οικονοµικούς κλάδους γεωργίας, κτηνοτροφίας, αλιείας, τροφίµων και ποτών, ένδυσης, υπόδησης, υπεραγορών, φαρµακευτικών προϊόντων και προϊόντων υγείας, ηλεκτρικών, ηλεκτρονικών και λοιπών καταναλωτικών αγαθών. Η Β' ιεύθυνση Οικονοµικής Τεκµηρίωσης αποτελείται από τα εξής Τµήµατα: - Τµήµα Γ, αρµόδιο, κυρίως, για τους οικονοµικούς κλάδους τραπεζών, ασφαλειών και λοιπών χρηµατοπιστωτικών οργανισµών, ελεύθερων ε- παγγελµάτων, πληροφορικής και συναφών δραστηριοτήτων, τουρισµού, αθλητισµού, πολιτισµού και χώρων µαζικής εστίασης, αναψυχής και διασκέδασης και λοιπών συναφών υπηρεσιών. - Τµήµα ', αρµόδιο, κυρίως, για τους οικονοµικούς κλάδους ενέργειας, ύδρευσης και αποχέτευσης, µεταφορών, εκδόσεων, διαφήµισης, δικαιω- µάτων µεταφοράς τεχνολογίας και πνευµατικής ιδιοκτησίας. 2) Η ιεύθυνση Νοµικής Τεκµηρίωσης είναι αρµόδια για την παροχή νοµικής υποστήριξης στις ιευθύνσεις και τα Τµήµατα της Γ..Α. και απαρτίζεται από τα Τµήµατα Α και Β, το καθένα αρµόδιο για τους κλάδους των αντίστοιχων ιευθύνσεων Οικονοµικής Τεκµηρίωσης, Α και Β. 3) Η ιεύθυνση ιοικητικής και Οικονοµικής Υποστήριξης απαρτίζεται από τα εξής Τµήµατα: - Τµήµα ιοικητικής Υποστήριξης - Τµήµα Ανθρώπινου υναµικού - Τµήµα Οικονοµικής Υποστήριξης - Τµήµα Πληροφορικής, Ηλεκτρονικής Υποστήριξης και Τηλεπικοινωνιών Η ιεύθυνση ιοικητικής και Οικονοµικής Υποστήριξης είναι αρµόδια για το σχεδιασµό και την υποστήριξη εφαρµογής όλων των οικονοµικών, διαχειριστικών και διοικητικών διαδικασιών που απαιτούνται για την λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισµού. 4) Τµήµα Μελετών και ιαχείρισης Πληροφοριών. Το Τµήµα αυτό είναι αυτοτελές, υπάγεται απ ευθείας στο Γενικό ιευθυντή και είναι αρ- µόδιο κυρίως για την εκπόνηση και επίβλεψη µελετών σε κλάδους της οικονοµίας, καθώς και για την ανάπτυξη βάσης δεδοµένων για την παρακολούθηση της αγοράς και του ανταγωνισµού. 5) Τµήµα Ελέγχου της Αγοράς Μέσων Ενηµέρωσης. Το Τµήµα αυτό δεν προβλέπεται στον Οργανισµό της Γενικής ιεύθυνσης Ανταγωνι- 12