Ανάλυση επικινδυνότητας & Εκτίμηση Επαγγελματικού Κινδύνου

Transcript

1 Ανάλυση επικινδυνότητας & Εκτίμηση Επαγγελματικού Κινδύνου Η ανάλυση επικινδυνότητας σκοπό έχει τον εντοπισμό των κινδύνων που διατρέχει η ασφάλεια και υγεία των εμπλεκομένων σε μια εργασία. Η εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου αποτελεί ένα περαιτέρω βήμα, περιλαμβάνοντας και την εκτίμηση του πόσο σημαντικοί είναι αυτοί οι κίνδυνοι. Ο Ν. 1568/85 και το ΠΔ 17/96 ορίζουν την υποχρέωση των εργοδοτών να διαθέτουν γραπτή εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου, δίχως όμως να καθορίζουν και τη μέθοδο με βάση την οποία αυτή θα πραγματοποιείται. 1

2 Νομικές υποχρεώσεις (1/2) Η ελληνική πολιτεία ανταποκρινόμενη στην ανάγκη συστηματικής αντιμετώπισης της πρόληψης και προαγωγής της Ασφάλειας και Υγείας των Εργαζομένων (Α&ΥΕ), αλλά και στις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέσπισε ένα σημαντικό νομικό πλαίσιο. Το ΕΜΠ δεν εξαιρείται από το νομικό αυτό πλαίσιο, και επομένως είναι υποχρεωμένο να συμμορφωθεί στις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτό. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, υπεύθυνος για την εφαρμογή της νομοθεσίας περί Α&ΥΕ στο ΕΜΠ, είναι ο Πρύτανης του ιδρύματος. Ν. 1568/1985: υπεύθυνος για την εφαρμογή της νομοθεσίας για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων είναι ο εργοδότης. Ν. 1836/1989: όπου στο Ν. 1568/1985 αναφέρεται ο όρος επιχείρηση ή εργοδότης νοείται για την εφαρμογή του παρόντος Υπουργείο, Περιφέρεια, Νομαρχία ή άλλη αυτοτελής ή αποκεντρωμένη Δημόσια Υπηρεσία, Νομικό πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου ή Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης. 2

3 Νομικές υποχρεώσεις (2/2) Για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων, υπάρχει υποχρέωση απασχόλησης Τεχνικού Ασφαλείας και Γιατρού Εργασίας, οι οποίοι λειτουργούν ως σύμβουλοι του εργοδότη για την Α&ΥΕ Βασική υποχρέωση του εργοδότη είναι να διαθέτει γραπτή εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου. Στην αναφορά αυτή πρέπει να καταγράφονται όλοι οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν στην εγκατάσταση, οι πιθανότητα εκδήλωσής τους καθώς και οι αναμενόμενες συνέπειές τους. Η γραπτή εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου αποτελεί το πρώτο απαραίτητο βήμα για την συστηματική αντιμετώπιση των προβλημάτων Α&ΥΕ, αφού επιτρέπει την ιεράρχηση των κινδύνων που διατρέχουν οι εργαζόμενοι σε έναν χώρο, και την ανάπτυξη και προγραμματισμό των καταλληλότερων κάθε φορά μέτρων. 3

4 Οργανόγραμμα για την Α&ΥΕ στο ΕΜΠ Πρύτανης Εσωτερική Υπηρεσία Προστασίας & Πρόληψης Τεχνικός Ασφαλείας Ιατρός Εργασίας Επισκέπτρια Υγείας Συμβουλευτική Επιτροπή για την Α&ΥΕ Εργαστήριο 1 Υπεύθυνος Α&ΥΕ Εργαστήριο 2 Υπεύθυνος Α&ΥΕ Εργαστήριο 3 Υπεύθυνος Α&ΥΕ Εργαστήριο n Υπεύθυνος Α&ΥΕ 4

5 Κίνδυνος & Επικινδυνότητα Κίνδυνος (Hazard): οποιαδήποτε πηγή πρόκλησης αρνητικών συνεπειών Επικινδυνότητα (Risk): μέτρο του μεγέθους των αρνητικών συνεπειών Κίνδυνοι και επιπτώσεις Τύπος Παράδειγμα επίπτωση Αντικείμενο λεπίδα Σχάση δέρματος Ουσία Βενζόλιο Λευχαιμία Υλικό Αμίαντος Μεσοθηλίωμα Πηγή ενέργειας Ηλεκτρισμός Έγκαυμα, ηλεκτροπληξία Συνθήκη Υγρό δάπεδο Ολίσθηση πτώση Διεργασία Επάγγελμα Ηλεκ/κόλληση Εξόρυξη πετρωμάτων Πυρετός μεταλλικών ατμών Πυριτίαση 5

6 Διαδικασία Ανάλυσης επικινδυνότητας & Ε. Ε. Κ. Καταγραφή κυριών πηγών κινδύνου Συνήθεις & ασυνήθεις εργασίες Εγχειρίδια χρήσης εξοπλισμού Κάρτες χημικής ασφάλειας Παρελθόντα συμβάντα Μακροχρόνιες προσθετικές συνέπειες Προσδιορισμός εμπλεκόμενων Εργαζόμενοι / φοιτητές / επισκέπτες Σε τι εμπλέκεται ποιός Βαθμός γνώσης / εξοικείωσης Τεκμηρίωση σημαντικών κινδύνων Μετρήσεις βλαπτικών παραγόντων Διεθνή βιβλιογραφία / εμπειρία Καταγραφή μέτρων ασφαλείας Διατάξεις Διαδικασίες Μέσα Ατομικής Προστασίας Εκτίμηση επιμέρους κινδύνων Συνέπειες Έκθεση Πιθανότητα Ανάπτυξη μέτρων αντιμετώπισης Προτεραιοποίηση Εξάλειψη / απομόνωση / προστασία / ενημέρωση Ευχέρεια υλοποίησης 6

7 Κατάλογος πιθανών κινδύνων (1/3) Κίνδυνος πρόσκρουσης ή πτώσης ανθρώπων προκαλούμενος από: - την κατάσταση του δαπέδου, - ανοίγματα που βρίσκονται στο επίπεδο του εδάφους ή σε μικρότερο ύψος, - σταθερά προεξέχοντα ή μη απομονωμένα αντικείμενα, - κινητά αντικείμενα, - την παρουσία άλλων εργαζομένων, - τη μετακίνηση οχημάτων ή άλλων κινητών μηχανικών μέσων, - την έλλειψη προστατευτικών, Κίνδυνος από πτώση αντικειμένων προκαλούμενος από: - δυσκολίες χειρισμού ή μετακίνησης αντικειμένων με τα χέρια, - τον τρόπο μεταφοράς αντικειμένων με μηχανικά μέσα, - τον τρόπο στιβασίας/αποθήκευσης αντικειμένων και υλικών, - δραστηριότητες άλλων εργαζομένων που πραγματοποιούνται σε σκαλωσιές, - κακά ανηρτημένους και συντηρημένους υαλοπίνακες - άλλη αιτία. Κίνδυνος τραυματισμού από μηχανικές αιτίες που μπορεί να προκληθεί από: - εμπλοκή μελών του σώματος σε κινούμενα μέρη μηχανών, - πρόσκρουση ή επαφή με κινούμενα μέρη μηχανών, - εκτόξευση κάποιου μέρους ή στοιχείου των μηχανών. 7

8 Κατάλογος πιθανών κινδύνων (2/3) Κίνδυνος αμυχής ή τρυπήματος κατά: - τον χειρισμό εργαλείων, - την επαφή με αιχμηρά αντικείμενα. Κίνδυνος από την εκτίναξη αντικειμένων και υλικών όπως: - δοκιμίων ή εργαλείων, - στερεών σωματιδίων (π.χ. γρέζια, πριονίδια, σκόνη), - υγρών. Κίνδυνος εγκαύματος ή κρυοπαγήματος,. Κίνδυνοι από πυρκαγιά. Κίνδυνος από ηλεκτρικό ρεύμα, Κίνδυνοι προκαλούμενοι από τη χρήση επικίνδυνων χημικών ουσιών - εισπνοή / κατάποση / επαφή με το δέρμα - οξείες αντιδράσεις / μακροχρόνιες σωρευτικές Κίνδυνοι οφειλόμενοι στην έκθεση σε ακτινοβολίες ή υπέρηχους. Κίνδυνοι βίαιης διάρρηξης δοχείων ή σωλήνων που περιέχουν ατμό ή αέρια υπό πίεση. Κίνδυνοι προσβολών του μυοσκελετικού συστήματος - έντονη σωματική προσπάθεια - επιβαρυντικές - ακατάλληλες στάσεις, - χειρισμό ή μεταφορά βαρών. 8

9 Κατάλογος πιθανών κινδύνων (3/3) Κίνδυνοι οφειλόμενοι σε ακατάλληλο φωτιστικό περιβάλλον - ανεπαρκή φωτισμός για την εκτέλεση συγκεκριμένης εργασίας, - ακατάλληλη αντίθεση φωτεινότητας - θάμβωση στο οπτικό πεδίο ή στην αντανάκλαση αντικειμένων. Κίνδυνοι οφειλόμενοι στο ακατάλληλο θερμοκρασιακό περιβάλλον - θερμοκρασία του αέρα, - υγρασία, - θερμική ακτινοβολία, - ταχύτητα του αέρα. Κίνδυνοι οφειλόμενοι στο επιβαρημένο ηχητικό περιβάλλον - κόπωση του ακουστικού συστήματος, - αυξημένη πιθανότητα κώφωσης, - αδυναμία αντίληψης ηχητικών σημάτων και πληροφοριών. Κίνδυνοι οφειλόμενοι σε μηχανικές δονήσεις και κραδασμούς - φαινόμενο Raynaud - ναυτία Άλλοι κίνδυνοι / επικίνδυνες καταστάσεις. 9

10 Καθορισμός υποκειμένου της ανάλυσης Η ανάλυση επικινδυνότητας πρέπει να προσδιορίζει δραστηριότητα / πηγή κινδύνου / χώρο / συνθήκες Πρακτικά μπορεί να διεξαχθεί: είτε ως προς θέσεις εργασίας οργανωτικά ή χωρικά καθορισμένες π.χ. θέση εργασίας τορναδόρου, εφαρμοστού, συντηρητή, οδηγού, κλπ, είτε ως προς χώρους γεωγραφικά καθοριζόμενους, στους οποίους εργάζονται ή διέρχονται οι εργαζόμενοι π.χ. χώρος αποθηκών, μηχανή x, διάδρομοι, κλπ. 10

11 Ανάλυση του συστήματος εργασίας Πλήρης καταγραφή του εξοπλισμού, των υλικών, των εργασιών, των υπευθυνοτήτων καθώς και των μέτρων προστασίας που λαμβάνονται Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δίδεται: στις αποκλίσεις μεταξύ προδιαγεγραμμένων διαδικασιών και καθημερινής πρακτικής, στις ενδεχόμενες έκτακτες καταστάσεις στις οποίες μπορεί να προκύψουν λόγω της φύσης των εργασιών στο χώρο (π.χ. εκλύσεις ουσιών, φωτιά, λάθη χειρισμού, κλπ.) στην κατάσταση των διατάξεων ασφαλείας και των μέσων μείωσης των συνεπειών 11

12 Παράδειγμα πίνακα Κινδύνων & Συνεπειών Α/Α Χώρος/ Μηχανές Επικίνδυνη Ενέργεια/ Κατάσταση Πιθανές Συνέπειες 1. UNIFLOK Κατά την είσοδο του περονοφόρου στο χώρο είναι πιθανό να προσκρούσει σε άτομο που δεν είναι εξοικειωμένο με το περιβάλλον. Πρόκληση τραυματισμού εργαζόμενου από πρόσκρουση με το περονοφόρο. 1. UNIFLOK Ο εργαζόμενος επεμβαίνει σε εσωτερικά μέρη της μηχανής για το ξεμπλοκάρισμά της. Την μηχανή την απενεργοποιεί συνάδερφος από μακριά. Υπάρχει περίπτωση να ληφθεί λάθος σήμα από τον συνάδερφο και να μπει σε λειτουργία η μηχανή όταν τα χέρια βρίσκονται ακόμα μέσα. 1. UNIFLOK Κατά την αποσυσκευασία ο εργαζόμενος χρησιμοποιεί ψαλίδα για να κόψει τα τσέρκια τα οποία πετάγονται με δύναμη προς τα έξω. 1. UNIFLOK Ο εργαζόμενος για το στρώσιμο του βαμβακιού επιβαρύνει την μέση του μετακινώντας τις μπάλες (230 kg η κάθε μία) και ρίχνοτνάς τις ώστε να πέφτουν με τη μεγαλύτερη πλευρά κάτω. Τραυματισμός άνω άκρων. Κίνδυνος μικροτραυματισμού. Μυοσκελετικά προβλήματα κυρίως στην οσφυική χώρα. 1. UNIFLEX Για τους καθαρισμούς των εξωτερικών μερών της μηχανής ο εργαζόμενος συνήθως δεν χρησιμοποιεί μάσκα προστασίας από τη σκόνη βάμβακος. Μετά από χρόνια έκθεση ένα ποσοστό εργαζομένων ενδέχεται να παρουσιάσει την επαγγελματική νόσο βυσίνωση. 12

13 Εκτίμηση σημαντικότητας κινδύνων ή επικινδυνότητας Οι κίνδυνοι μπορούν να χωρισθούν σε δύο κατηγορίες: 1. σε αυτούς για τους οποίους υπάρχουν θεσμοθετημένα ανώτατα επιτρεπτά όρια, και επομένως η σημαντικότητά τους είναι μετρήσιμη, 2. σε αυτούς για τους οποίους δεν υπάρχουν τέτοια όρια. Ανάγκη ύπαρξης ενός δείκτη, δίχως απόλυτη, αλλά σχετική ισχύ, που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη σύγκριση της σημαντικότητας των κινδύνων που εντοπίζονται σε μια θέση ή χώρο εργασίας, καθώς και για την σύγκριση της επικινδυνότητας των διαφόρων θέσεων ή χώρων εργασίας. Έναν εύχριστο δείκτη επικινδυνότητας R, διαμορφώνουν οι εξής παράγοντες: Η σοβαρότητα της πιθανής βλάβης του εργαζομένου. Η συχνότητα έκθεσης στον κίνδυνο ή την επικίνδυνη κατάσταση. Η πιθανότητα να εκδηλωθεί ο κίνδυνος 13

14 Υπολογισμός δείκτη επικινδυνότητας Επικινδυνότητα = Σοβαρότητα x Έκθεση x Πιθανότητα Αμελητέα Αμελητέα Μηδαμινή Μηδαμινή Χαμηλή Μέτρια Περιορισμένη Χαμηλή Μέτρια Κρίσιμη Συχνή Μέτρια Υψηλή Καταστροφική Διαρκής Υψηλή Κρίσιμη Βάρη ανά παράγοντα επικινδυνότητας Σοβαρότητα Έκθεση Πιθανότητα Αμελητέα 1 Μηδαμινή 1 Μηδαμινή 1 Μέτρια 4 Περιορισμένη 2 Χαμηλή 2 Κρίσιμη 8 Συχνή 3 Μέτρια 3 Καταστροφική 16 Διαρκής 4 Υψηλή 4 14

15 Διαβαθμίσεις παραγόντων δείκτη επικινδυνότητας Σοβαρότητας συνεπειών Αμελητέα: Μικροτραυματισμός που δεν προξενεί απουσία από την εργασία. Μέτρια: Τραυματισμός ή ασθένεια που προξενεί απουσία από την εργασία. Κρίσιμη: Σοβαρός τραυματισμός ή ασθένεια με πιθανότητα να προξενήσει μόνιμη βλάβη. Καταστροφική: Πιθανόν να προκληθεί θάνατος ή πολλαπλοί θάνατοι. Συχνότητας έκθεσης Μηδαμινή: Ο εργαζόμενος εκτίθεται στην επικίνδυνη κατάσταση μία φορά το χρόνο ή σπανιότερα. Περιορισμένη: Ο εργαζόμενος εκτίθεται στην επικίνδυνη κατάσταση έως και μία φορά την εβδομάδα. Συχνή: Ο εργαζόμενος εκτίθεται στην επικίνδυνη κατάσταση καθημερινά. Διαρκής: Ο εργαζόμενος εκτίθεται στην επικίνδυνη κατάσταση σ όλη τη διάρκεια της εργασίας Πιθανότητας εκδήλωσης του κινδύνου Μηδαμινή: Μάλλον απίθανο να συμβεί. Χαμηλή: Δυνατόν να συμβεί. Μέτρια: Πιθανόν να συμβεί. Υψηλή: Επίκειται να συμβεί. 15

16 Διαβαθμίσεις δείκτη επικινδυνότητας Τιμή επικινδυνότητας R R R R R 128 R 128 Περιγραφή επικινδυνότητας Αμελητέα: Η επικινδυνότητα είναι ασήμαντη και δεν ενδέχεται να αυξηθεί στο εγγύς μέλλον. Χαμηλή: Η επικινδυνότητα είναι ελεγχόμενη, χωρίς να αποκλείεται η εκδήλωση ανεπιθύμητου συμβάντος. Μέτρια: Η επικινδυνότητα δεν ελέγχεται αποτελεσματικά ή δεν αποκλείεται η εκδήλωση σοβαρού ανεπιθύμητου συμβάντος. Υψηλή: Η επικινδυνότητα δεν ελέγχεται αποτελεσματικά και υπάρχει πιθανότητα εκδήλωσης σοβαρού ανεπιθύμητου συμβάντος. Κρίσιμη: Υπάρχει πιθανότητα απώλειας ζωής ή επίκειται άμεσα η εκδήλωση σοβαρού ανεπιθύμητου συμβάντος. Ενέργειες Δεν είναι απαραίτητη η λήψη μέτρων. Παρακολούθηση του κινδύνου και ε- νέργειες για τη μείωση του κινδύνου μακροπρόθεσμα. Λήψη μέτρων για τη μείωση του κινδύνου, και μακροπρόθεσμα την εξάλειψή του. Απαιτούνται ενέργειες για την εξάλειψη του κινδύνου και άμεση λήψη μέτρων για την μείωση του κινδύνου. Απαιτούνται άμεσες ενέργειες για την εξάλειψη του κινδύνου. 16

17 Παράδειγμα τελικού πίνακα Ε.Ε.Κ. Α/Α Χώρος/ Μηχανές Επικίνδυνη Ενέργεια/ Κατάσταση 1. UNIFLOK Κατά την είσοδο του περονοφόρου στο χώρο είναι πιθανό να προσκρούσει σε άνθρωπο που δεν είναι εξοικιωμένος με το περιβάλλον. Πιθανός Κίνδυνος/ Πρόβλημα Πρόκληση τραυματισμού εργαζόμενου από πρόσκρουση με το περονοφόρο. 1. UNIFLOK Ο εργαζόμενος επεμβαίνει σε εσωτερικά μέρη της μηχανής για το ξεμπλοκάρισμά της. Την μηχανή την απενεργοποιεί συνάδερφος από μακριά. Υπάρχει περίπτωση να ληφθεί λάθος σήμα από τον συνάδερφο και να μπει σε λειτουργία η μηχανή όταν τα χέρια βρίσκονται ακόμα μέσα. Τραυματισμός άνω άκρων. 1. UNIFLOK Κατά την αποσυσκευασία ο εργαζόμενος χρησιμοποιεί ψαλίδα για να κόψει τα τσέρκια τα οποία πετάγονται με δύναμη προς τα έξω. 1. UNIFLOK Ο εργαζόμενος για το στρώσιμο του βαμβακιού επιβαρύνει την μέση του μετακινώντας τις μπάλες (230 kg η κάθε μία) και ρίχνοτνάς τις ώστε να πέφτουν με τη μεγαλύτερη πλευρά κάτω. 1. UNIFLEX Για τους καθαρισμούς των εξωτερικών μερών της μηχανής ο εργαζόμενος συνήθως δεν χρησιμοποιεί μάσκα προστασίας από τη σκόνη βάμβακος. Κίνδυνος μικροτραυματισμού. Μυοσκελετικά προβλήματα κυρίως στην οσφυική χώρα. Μετά από χρόνια έκθεση ένα ποσοστό εργαζομένων ενδέχεται να παρουσιάσει την επαγγελματική νόσο βυσίνωση. Σοβαρότητα Έκθεση Πιθανότητα R Κρίσιμη 8 Κρίσιμη 8 Μέτρια 4 Κρίσιμη 8 Κρίσιμη 8 Συχνή 3 Συχνή 3 Συχνή 3 Συχνή 3 Συχνή 3 Χαμηλή 2 Χαμηλή 2 Χαμηλή 2 Χαμηλή 2 Χαμηλή 2 Μέτρια 48 Μέτρια 48 Χαμηλή 24 Μέτρια 48 Μέτρια 48 17

18 Ανάπτυξη μέτρων εξάλειψης ή μείωσης των κινδύνων Για κάθε κίνδυνο ή ομάδα ομοειδών κινδύνων, θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα λήψης μέτρων με την εξής σειρά: μέτρα εξάλειψης του κινδύνου, μέτρα απομόνωσης της πηγής του κινδύνου από το χώρο δράσης των εργαζομένων (εφαρμοζόμενα επάνω στην πηγή), μέτρα απομόνωσης των εργαζομένων από την πηγή του κινδύνου (παρεμβάλλονται μεταξύ της πηγής και του χώρου δράσης των εργαζομένων), μέτρα ατομικής προστασίας (εφαρμόζονται επάνω στον εργαζόμενο), μέτρα προειδοποίησης των εργαζομένων σήμανση ασφαλείας, οργανωτικά μέτρα μείωσης της έκθεσης των εργαζομένων στον κίνδυνο (π.χ. εναλλαγή σε θέσεις εργασίας για μείωσης έκθεσης στον κίνδυνο), εκπαίδευση εργαζομένων. Σε κάθε περίπτωση, μέτρα που δυσκολεύουν ιδιαίτερα την εκτέλεση της εργασίας ή προξενούν ενόχληση στους εργαζομένους, θα πρέπει να αποφεύγονται, δεδομένου ότι είναι πιθανόν να παρακάμπτονται συστηματικά. 18

19 Παράδειγμα πίνακα προτεινόμενων μέτρων Α/Α Χώρος Επικίνδυνη Ενέργεια/ Κατάσταση Πιθανός Κίνδυνος/ Πρόβλημα UNIFLOK Κατά την είσοδο του περονοφόρου στο Πρόκληση χώρο είναι πιθανό να προσκρούσει σε τραυματισμού άνθρωπο που δεν είναι εξοικιωμένος εργαζόμενου με το περιβάλλον. από πρόσκρουση με το περονοφόρο. UNIFLOK Ο εργαζόμενος επεμβαίνει σε εσωτερικά μέρη της μηχανής για το ξεμπλοκάρισμά της. Την μηχανή την απενεργοποιεί συνάδερφος από μακριά. Υπάρχει περίπτωση να ληφθεί λάθος σήμα από τον συνάδερφο και να μπει σε λειτουργία η μηχανή όταν τα χέρια βρίσκονται ακόμα μέσα. PR Μηχανο λογικά Ο εργαζόμενος ανεβοκατεβαίνει βιασιικά (λόγω πίεσης χρόνου) τις σκάλες των δύο ορόφων του πύργου, οι οποίες είναι απότομες και λόγω σκόνης βάβμακος ολισθηρές. Ο εργαζόμενος για τη μέτρηση στροφών αξόνων στα ΧΑΡΤΖΙΑ εργάζεται σε ύψος με τη χρήση του περονοφόρου και υπάρχει το ενδεχόμενο πτώσης του αν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα. Τραυματισμός άνω άκρων. Τραυματισμός από πτώση από ύψος. Τραυματισμός από πτώση από ύψος. R Μέτρια 48 Μέτρια 48 Μέτρια 48 Μέτρια 32 Προτάσεις Νομικό πλαίσιο Καθορισμός ορίου ταχύτητας περονοφόρων και προτεραιότητα στην κίνηση των πεζών. Σήμανση σε όλες τις θύρες για κίνηση περονοφόρου. Διαγράμμιση του διαδρόμου κίνησης του περονοφόρου. Χειρισμός περονοφόρου μόνο από έμπειρους χειριστές με σχετική άδεια. Π.Δ. 16/96, Π.Δ. 395/94, Π.Δ. 89/99, Π.Δ. 304/2000, Π.Δ. 105/95, Π.Δ.31/90 Τήρηση διαδικασιών για την αποφυγή επέμβασης στην μηχανή εν κινήσει. Εκπαίδευση των εργαζομένων για ασφαλή συμπεριφορά στο χώρο εργασίας. Π.Δ. 377/93, Π.Δ. 18/96, Π.Δ. 395/94 Να εφαρμοσθεί αντιολισθητική ταινία στις άκρες των σκαλοπατιών. Τακτική απομάκτυνση της σκόνης με σκούπα. Χρήση μέσων ατομικής προστασίας (υποδήματα με αντιολισθητική σόλα). Π.Δ. 396/94, Π.Δ. 16/96. Χρήση προστατευτικού κλωβού που να προσαρμόζεται στο περονοφόρο. Περιοδικός έλεγχος και συντήρηση του εξοπλισμού. Π.Δ. 395/94 19

20 Γενικά μέτρα Ύπαρξη / ανάπτυξη διαδικασιών για τις επικίνδυνες εργασίες Περιοδικοί έλεγχοι τήρησης μέτρων και διαδικασιών με κατάλληλη τεκμηρίωση Ανάπτυξη σχεδίων αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων και ανταπόκρισης σε ατυχήματα Ενημερωμένη σήμανση / πληροφόρηση για εξοπλισμό και υλικά Εξοπλισμός και εκπαίδευση Α βοηθειών ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες (π.χ. πλυντηρίδες ματιών / σώματος, σκευάσματα) 20