Ανθρώπινο σώμα-αυτό το θαύμα-νευρικό σύστημα

Transcript

1 11 ο ΓΕΛ Πάτρας Σχ.Έτος Τμήμα Α 5 Ανθρώπινο σώμα-αυτό το θαύμα-νευρικό σύστημα 1. Κριτήρια επιλογής θέματος Παρουσιάζει διαχρονικό ενδιαφέρον. Για να ενημερωθούμε και να ενημερώσουμε τους συνανθρώπους μας για ένα ζωτικής φύσεως θέμα που σχετίζεται με την υγεία. Για να αποκτήσουμε ειδικότερες γνώσεις σχετικά με τη λειτουργία ενός από τα σημαντικότερα συστήματα του οργανισμού μας. Για να διερευνήσουμε τις σύνθετες λειτουργίες του. Για να εξετάσουμε τα αποτελέσματα της λειτουργίας του στην καθημερινή μας ζωή. Για να αναλύσουμε τον τρόπο με τον οποίο καθορίζει την ψυχική και σωματική μας υγεία Παρουσίαση του θέματος Το νευρικό σύστημα αποτελεί το σύστημα που ρυθμίζει και ελέγχει την λειτουργία όλων των οργάνων του ανθρωπίνου σώματος, καθώς επίσης και την μεταξύ τους αρμονική συνεργασία. Αποτελεί επίσης την έδρα των ψυχικών λειτουργιών και επιπλέον μέσω των αισθητήριων οργάνων (μάτι, αυτί, δέρμα, γλώσσα, μύτη) συμβάλλει στην αντίληψη του περιβάλλοντος από τον άνθρωπο. anti-aisthitika.blogspot.com

2 3.Σκοπός της έρευνας Ο σκοπός της έρευνας μας είναι να αναπτυχθούν αισθήματα συνεργασίας μεταξύ των μελών της ομάδας μας καθώς και η επίτευξη της βέλτιστης συνεργασίας μεταξύ μας. Έναν ακόμη στόχο της έρευνας μας αποτελεί η απόκτηση ειδικότερων γνώσεων σχετικά με το νευρικό μας σύστημα καθώς και η βαθύτερη κατανόηση των λειτουργιών του. Επιπλέον, αποσκοπούμε στη μελέτη της επίδρασής του στη συνδυαστική λειτουργία του ψυχικού μας κόσμου και του σώματός μας στην καθημερινή μας ζωή. 4.Εισαγωγή στο θέμα α) Ιστορική Αναδρομή Ο Ιπποκράτης και μετά ο Γαληνός μας άφησαν την πρώτη ταξινόμηση ιδιοσυγκρασιών με τους γνωστούς τέσσερις τύπους: τον αιματώδη, τον χολερικό το φλεγματικό και τον μελαγχολικό. Κριτήριο αυτής της ταξινόμησης αποτέλεσε η υποτιθέμενη κυριαρχία στο σώμα του κάθε τύπου διαφορετικών υγρών: του αίματος, του φλέγματος, της ξανθής χολής και της μέλανος χολής. Στη σύγχρονη εποχή, η επιστημονική θεώρηση της ιδιοσυγκρασίας συνδέεται εν πολλοίς με το έργο του Ι.Π.Παυλόφ. Ο Ι.Π.Παυλόφ συνέδεσε την ιδιοσυγκρασία του ατόμου με αυτό που ονόμασε τύπο νευρικού συστήματος. Ο ίδιος διέκρινε τέσσερις τύπους νευρικού συστήματος: α) τον ισχυρό, ισόρροπο, ευκίνητο τύπο, β) τον ισχυρό, μη ισορροπημένο, γ) τον ισχυρό, ισόρροπο, παθητικό τύπο, δ) τον ασθενή τύπο. Ο Ι.Π.Παυλόφ αναγνώριζε κάποια αντιστοιχία μεταξύ των τύπων νευρικού συστήματος και των τεσσάρων τύπων ιδιοσυγκρασίας που ήταν γνωστοί από την αρχαιότητα. Έτσι ονόμασε αιματώδη τον πρώτο τύπο νευρικού συστήματος, χολερικό τον δεύτερο, φλεγματικό τον τρίτο και μελαγχολικό τον τέταρτο. Σήμερα, βέβαια, η ταξινόμηση ιδιοσυγκρασιών του Ι.Π.Παυλόφ θεωρείται, εν μέρει, απλουστευτική. Υπάρχει η άποψη ότι οι μετρήσεις των διαφορετικών χαρακτηριστικών του νευρικού συστήματος των ατόμων οδηγούν σε διαφορετικές ταξινομήσεις της ιδιοσυγκρασίας, μη συμβατές μεταξύ τους. Κατά συνέπεια μπορούμε να κάνουμε λόγο για πολύ περισσότερους των τεσσάρων τύπους ιδιοσυγκρασίας. Επίσης, υποστηρίζεται ότι η ιδιοσυγκρασία δεν αφορά μόνο το νευρικό σύστημα, έστω κι αν αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της ανθρώπινης συμπεριφοράς, αλλά τον ανθρώπινο οργανισμό (τις ιδιομορφίες του κάθε οργανισμού) ως ολότητα. Σημαντική είναι, επίσης, η διαφοροποίηση της ιδιοσυγκρασίας σε συνάρτηση με το φύλλο και την ηλικία του ατόμου. Τα παραπάνω, βέβαια, δε μειώνουν τη σπουδαιότητα του εγχειρήματος του Ι.Π. Παυλόφ να συνδέσει την ιδιοσυγκρασία του ατόμου με τον τύπο νευρικού συστήματος.

3 . dimitra-spanoy.webnode.gr β) Ανάπτυξη του Θέματος Στο Νευρικό Σύστημα διακρίνουμε τρεις περιοχές ανάλογα με την θέση τους και την λειτουργία τους Το Εγκεφαλονωτιαίο (Κεντρικό Νευρικό Σύστημα ή ΚΝΣ) - Εγκέφαλος και Νωτιαίος Μυελός Το Περιφερειακό Νευρικό Σύστημα που σε αυτό διακρίνουμε - Τους νευρώνες που συνδέονται με το ΚΝΣ και εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από αυτό. Μεταφέρουν μηνύματα (αισθητικοί) ή συντελούν στην εκούσια κίνηση των μυών (κινητικοί) - Το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα που τα κέντρα που το ρυθμίζουν είναι κυρίως γάγγλια (συναθροίσεις νευρώνων) και σπανίως εμπλέκεται το ΚΝΣ στις λειτουργίες του ρυθμίζει την λειτουργία των οργάνων Το Εντερικό Νευρικό Σύστημα. Νεύρα και γάγγλια στο πεπτικό μας σύστημα ελέγχουν την διαδικασία της πέψης, λειτουργούν ανεξάρτητα από το ΚΝΣ σαν να υπάρχει εκεί ένας δεύτερος εγκέφαλος. Ποιες είναι οι περιοχές του Νευρικού Συστήματος. Είναι γνωστό ότι το Νευρικό Σύστημα διακρίνεται σε Περιφερειακό Νευρικό Σύστημα (ΠΝΣ) που είναι οι νευρώνες και τα νευρογλοιακά στο σώμα και Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) που περιλαμβάνει τον εγκέφαλο και τον Νωτιαίο Μυελό. Υπάρχει ακόμα και το Εντερικό Νευρικό Σύστημα που έρχεται σε μας κληρονομιά από τους αρχέγονους οργανισμούς και θα αναφερθούμε αργότερα. Περιφερειακό νευρικό σύστημα Αισθητήριοι και σωματικοί νευρώνες Οι αισθητικοί, είναι υπεύθυνοι για συνειδητή μας επίγνωση του εξωτερικού περιβάλλοντος και είναι εξειδικευμένοι σε συγκεκριμένη κατηγορία ενέργειας (φως, ήχος, πίεση κ.α.) και μεταφέρουν μηνύματα προς το κέντρο (εγκέφαλος νωτιαίος) Οι σωματικοί νευρώνες είναι 12 που καταλήγουν στο κρανίο (κρανιακά) με αισθητική, σωματική και μικτή δράση και 31 στην σπονδυλική στήλη (νωτιαία) με μικτή δράση. Είναι υπεύθυνοι για όλη μας την κινητική δραστηριότητα και μεταφέρουν μηνύματα από τον εγκέφαλο προς τους μυς. Ενδιάμεσα συναντάμε και τους ενδιάμεσους νευρώνες που είναι υπεύθυνοι για την επεξεργασία των μηνυμάτων. Μεταφέρουν την νευρική ώση από τον αισθητικό στον σωματικό νευρώνα και στον εγκέφαλο. Στις περιοχές αυτές η μεταβίβαση του σήματος γίνεται από διαύλους ιόντων και επικρατεί και η μεταβίβαση μέσω δεύτερου αγγελιοφόρου

4 Αυτόνομο νευρικό σύστημα Το αυτόνομο νευρικό σύστημα που ελέγχει ακούσιες λειτουργίες (όργανα, αδένες) αποτελείται από μια σειρά γαγγλίων. Τα γάγγλια είναι συναθροίσεις νεύρων, που καταφθάνουν και νεύρων που αποχωρούν από τους κόμβους αυτούς, με νευρικές ίνες. Τα γάγγλια, που υπήρχαν στους αρχέγονους οργανισμούς πριν ορισμένα από αυτά, εξελιχθούν και δώσουν εγκέφαλο, εξακολουθούν να παίζουν σημαντικό ρόλο σε βασικές λειτουργίες του οργανισμού όπως και τότε. Είναι συνήθως κοντά σε όργανα και παίρνουν ζωτικές ενστικτώδεις αποφάσεις για την λειτουργία τους. Περιστασιακά μόνο συνδέονται με κέντρα ελέγχου του εγκεφάλου που βρίσκονται στον υποθάλαμο και τον προμήκη μυελό. Ελέγχουν την παραγωγή και έκκριση των ορμονών μέσω των οποίων ρυθμίζονται οι λειτουργίες των ζωτικών οργάνων που παράγονται σε διάφορους αδένες. Οι αδένες αυτοί ελέγχονται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα και τους νευροδιαβιβαστές του. Το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα διεγείρει ή αναστέλλει την παραγωγή αυτών των ορμονών Στους νευρώνες του αυτόνομου νευρικού συστήματος διακρίνουμε δυο κατηγορίες, τους συμπαθητικούς και τους παρασυμπαθητικούς Οι συμπαθητικοί νευρώνες θέτουν τον οργανισμό σε ετοιμότητα αν γίνουν αντιληπτές αλλαγές που απειλούν την ομαλή του λειτουργία (ομοιόσταση). Διαστολή ίριδας στο μάτι, διαστολή των βρόγχων για μεγαλύτερη παροχή οξυγόνου, έκκριση ορμονών έντασης όπως αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη στα επινεφρίδια, έκκριση μιας ουσίας των νεφρών της ρεννίνης που αυξάνει την αρτηριακή πίεση, σύσπαση του σφιγκτήρα στην ουροδόχο κύστη, εκσπερμάτωση στους άνδρες και χαλάρωση της μήτρας στις γυναίκες, παχύρρευστη έκκριση στους σιελογόνους αδένες, σύσπαση στα αγγεία, ταχυκαρδία. Στις συστάδες των νευρώνων που φτάνουν στα γάγγλια ο νευροδιαβιβαστής είναι η ακετυλοχολίνη. Σε αυτές όμως που αποχωρούν από τα γάγγλια και προχωρούν στα όργανα για εκτέλεση εντολών ο νευροδιαβιβαστής είναι η νοραδρεναλίνη ή νορεπινεφρίνη Οι παρασυμπαθητικοί νευρώνες φροντίζουν ο οργανισμός να λειτουργεί ώστε να μην έχει άσκοπες απώλειες ενέργειας ή να αποκαταστήσει τις εφεδρείες του και ελέγχουν κυρίως τα σπλάχνα. Όταν λειτουργεί το παρασυμπαθητικό έχουμε συστολή στην ίριδα του ματιού, συστολή στους βρόγχους, σύσπαση στη ουροδόχο κύστη, στύση στους άνδρες, άφθονη έκκριση σιέλου, βραδυκαρδία στην καρδιά, διαστολή των αγγείων, αύξηση κινητικότητας εντέρων. Οι νευρώνες σχηματίζουν νευρικές ίνες που κινούνται μαζί με τις ίνες του ζωικού συστήματος προς τα σπλάχνα. Το παρασυμπαθητικό σύστημα είναι πιο περιορισμένο από το συμπαθητικό, και ο νευροδιαβιβαστής του είναι αποκλειστικά η ακετυλοχολίνη και στους νευρώνες που φτάνουν στα γάγγλια αλλά και σε αυτούς που αποχωρούν προς τα σπλάχνα. Γαστρεντερικό νευρικό σύστημα Το γαστρεντερικό νευρικό σύστημα είναι ένα σύστημα νευρώνων που ρυθμίζει την πέψη. Ανακαλύφτηκε πρόσφατα στο σώμα μας. Θεωρείται μέρος του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος κάποιοι άλλοι όμως, το θεωρούν ανεξάρτητο. Παίρνει μια σημαντική νεύρωση από το αυτόνομο νευρικό σύστημα και μέσω αυτής μπορεί να επικοινωνήσει με το ΚΝΣ όμως μπορεί να λειτουργήσει ακόμα κι αν αποκοπεί τελείως από αυτό. Αποτελείται από περίπου εκατό εκατομμύρια νευρώνες όσους περίπου και στον νωτιαίο αλλά ένα εκατομμύριο φορές λιγότερους από αυτούς του εγκεφάλου. Είναι ενσωματωμένο στην επένδυση του γαστρεντερικού συστήματος, ξεκινώντας από τον οισοφάγο και εκτείνεται προς τα κάτω προς τον πρωκτό. Επίσης διαθέτει δυο τύπους γαγγλίων Ο εντοπισμός του είναι αποτέλεσμα πρόσφατων ερευνών που διαρκούν έως και σήμερα

5 Υπάρχει μάλιστα και μια θεωρία η οποία εξηγεί την εξελικτική ανάπτυξή του: αρχικά δημιουργήθηκε ως νευρικό σύστημα πρωτόγονων θαλάσσιων κυλινδρικών οργανισμών οι οποίοι ήταν κολλημένοι σε βράχια και περίμεναν παθητικά το πέρασμα της τροφής. Κατά τη διάρκεια της εξέλιξης ενσωματώθηκε στον πεπτικό σωλήνα των ανώτερων οργανισμών ως βοηθητικό του εγκεφάλου. Η διάταξη στον χώρο των νευρικών κυττάρων του δεν έχει διευκρινιστεί, όμως φαίνεται πως έχουμε να κάνουμε με δυο διαφορετικά νευρικά στρώματα νευρικών κυττάρων που περιτυλίγονται γύρω από τους μυς του εντέρου. Υπάρχουν νευρώνες και γλοία όπου τα δεύτερα αυξάνονται με τον χρόνο. Έχει όμως ανακαλυφθεί η ύπαρξη των βλαστικών κυττάρων του. Όλοι μας γνωρίζουμε το αίσθημα ικανοποίησης και απόλαυσης που νοιώθουμε μετά από ένα καλό γεύμα το οποίο οφείλεται στις ενδορφίνες που κυκλοφορούν στο γαστρεντερικό μας σωλήνα Από τους νευροδιαβιβαστές γνωρίζουμε την ισταμίνη που προέρχεται από την ιστιδίνη και προκαλεί έκκριση γαστρικού υγρού στο στομάχι και από τα οποιοειδή τις ενδορφίνες σε όλον τον γαστρεντερικό σωλήνα, και δυνορφίνη στον δωδεκαδάκτυλο Κεντρικό νευρικό σύστημα Το κεντρικό νευρικό σύστημα είναι το σύστημα που περιλαμβάνει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό που περιβάλλονται και στηρίζονται από τις εγκεφαλονωτιαίες μήνιγγες με το εγκεφαλονωτιαίο υγρό Ο εγκέφαλος με βάρος γραμμάρια μπορεί να διαιρεθεί σε τρεις ευρύτερες περιοχές Ρομβοειδής Εγκέφαλος: Αποτελείται από τον προμήκη μυελό και την παρεγκεφαλίδα. Μέσος Εγκέφαλος: Είναι ο Τροχονόμος στον Εγκέφαλο. Αναμεταδίδει τα αρχικά σήματα στους τελικούς προορισμούς τους Πρόσθιος Εγκέφαλος: Αποτελείται από τον διάμεσο εγκέφαλο και τα εγκεφαλικά ημισφαίρια. Σχετίζεται με την λογική, την επίλυση προβλημάτων, την διαμόρφωση και διατήρηση αναμνήσεων Ο εγκέφαλος μαζί με τον Νωτιαίο Μυελό είναι "οι αριστοκράτες" των οργάνων του σώματος Καταναλώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό οξυγόνου του οργανισμού, το οποίο μπορεί να δεσμευτεί και υπό χαμηλή πίεση. Δουλεύουν σε συνεχή λειτουργία σε αντίθεση με τους μύες που λειτουργούν διακοπτόμενα. Η μεταβολική οδός στον εγκέφαλο είναι κυρίως αυτή του πυροσταφυλικού Στα γλυκολιποειδή του εγκεφάλου (συστατικά μεμβρανών κ.λπ.) συμμετέχει η γαλακτόζη, που λειτουργεί και σαν τροφή του εγκεφάλου Είναι απαραίτητα στη δομή και την λειτουργία του τα ω λιπαρά οξέα. Συγκεκριμένα τα ω6 αποτελούν συστατικά των λιπιδίων των κυτταρικών μεμβρανών στους φωτουποδοχείς (ραβδία, κωνία) Τα ω3 Συμμετέχουν στην σύσταση της μυελίνης μιας ουσίας με ποικιλία δράσεων (μόνωση, απομάκρυνση άχρηστων ουσιών εγκεφαλονωτιαίος φραγμός) Τα εικοσανοειδή (που προέρχονται από αραχιδονικό) συμμετέχουν στην αίσθηση πόνου Αναλγητικά δεσμεύουν το ένζυμο που μετατρέπει το αραχιδονικό σε εικοσανοειδή

6 (κατηγορία οξέων) Υπάρχει έλεγχος στις ουσίες που περνούν στον εγκέφαλο από τον εγκεφαλονωτιαίο φραγμό. Συμβαίνει μέσω των τριχοειδών αγγείων του αίματος που με ειδικές διαμορφώσεις των κυττάρων τους (νευρογλοιακών αστροκυττάρων),την βασική μεμβράνη και τις αποφυάδες ορισμένων κυττάρων επιτρέπουν εκλεκτικά την είσοδο ουσιών στο αίμα που τροφοδοτεί και μεταφέρει ουσίες στον εγκέφαλο και βέβαια εμποδίζει την είσοδο τοξικών ουσιών. Τα τριγλυκερίδια δεν περνούν τον εγκεφαλονωτιαίο φραγμό και δεν αποτελούν τροφή του εγκεφάλου Ο νωτιαίος μυελός είναι μια λεπτή, σχεδόν κυλινδρική στήλη νευρικού ιστού, εκφύονται 31 ζεύγη νωτιαίων νεύρων Στο ΚΝΣ έχουμε και ηλεκτρική διαβίβαση και χημική (συνοπτική μέσω νευροδιαβιβαστών) Οι νευροδιαβιβαστές, η σεροτονίνη του εγκεφάλου είναι το γλουταμινικό οξύ, το γαμινοβουτυρικό ή GABA η ντοπαμίνη, η ακετυλοχολίνη, η νορεπινεφρίνη. γ) Ερευνητικά Ερωτήματα Κατά τη διάρκεια της μελέτης των παραπάνω σταδίων προέκυψαν ορισμένα ερωτήματα. Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικά από αυτά: Πώς συνδέεται το νευρικό σύστημα με τα υπόλοιπα συστήματα του σώματος; Ποιες είναι οι ασθένειες από τις οποίες μπορεί να προσβληθεί το νευρικό σύστημα; Ποιες είναι οι επιπτώσεις στον οργανισμό σε περίπτωση βλάβης του νευρικού συστήματος; Επηρεάζει το νευρικό σύστημα την ψυχολογία και αν ναι πώς και κατά πόσο; 5. Παράγοντες που επηρεάζουν την έρευνά μας Κατά τη διάρκεια της εκπόνησης της εργασίας μας παρουσιάστηκαν ορισμένοι θετικοί παράγοντες που συνέβαλαν στην ολοκλήρωσή της. Από την άλλη πλευρά υπήρξαν και ορισμένοι αρνητικοί που την δυσχέραναν. Θετικοί παράγοντες Βοήθεια του διαδικτύου με το πλήθος των πληροφοριών του. Σωστή συνεργασία μεταξύ των ατόμων της ομάδας. Το συγκεκριμένο θέμα απασχολεί διαχρονικά τους επιστήμονες των οποίων οι έρευνες αποτέλεσαν σημαντική πηγή πληροφοριών. Κατά την πορεία της εργασίας μας κατέβαλε ο ενθουσιασμός για κάθε τι νέο,κάθε νέα πληροφορία και γνώση με αποτέλεσμα να εξελίσσεται με γρήγορο ρυθμό. Η ορθή και στοχευμένη καθοδήγηση του εκπαιδευτικού. Τα τεχνολογικά μέσα που μας παρείχε το σχολείο.

7 Αρνητικοί παράγοντες Έλλειψη εμπειρίας Έλλειψη χρόνου για μεγαλύτερη ενασχόληση πάνω στο θέμα Έλλειψη πληθώρας πληροφοριών για ορισμένα στάδια της ερευνάς μας. Δυσκολία εύρεσης σχετικών εικόνων για τον εμπλουτισμό της έρευνας 6. Αξιοπιστία της Έρευνας Η έρευνα μας παρουσιάζει αξιοπιστία, γιατί υπήρχε ταύτιση πληροφοριών σε διάφορες πηγές που ερευνήσαμε. Επιπρόσθετα, στοιχεία της έρευνας μας προέρχονται από τα σχολικά μας βιβλία των οποίων η εγκυρότητα είναι διαπιστωμένη. Επιπλέον, αντλήσαμε πληροφορίες από έρευνες και μελέτες που διεξήχθησαν από διακεκριμένους πανεπιστημιακούς καθηγητές και ειδικούς επί του θέματος. 7. Διαδικασίες και δραστηριότητες που χρησιμοποιήθηκαν Παρακολούθηση σχετικών βίντεο, ταινιών, και σχετικών προγραμμάτων στην τηλεόραση Ενημέρωση μέσω συνεντεύξεων Χρήση αξιόπιστων πηγών και ιστοσελίδων Επικοινωνία μέσω Skype με εξειδικευμένους επιστήμονες Επίσκεψη στο Πανεπιστήμιο 8. Ερωτηματολόγιο Για την πληρέστερη και εγκυρότερη μορφή της παρούσας εργασίας, δημιουργήθηκε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο συμπληρώθηκε από τους μαθητές της Α Λυκείου. Οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις παρουσιάζονται παρακάτω.

8 Ερώτηση 1 η. Πόσο εύκολα πιστεύετε ότι μπορεί να προκληθεί βλάβη στο νευρικό σύστημα του ανθρώπου? πολύ 15 αρκετά 43 μέτρια 28 λίγο 3 καθόλου 1 Σχόλια Όπως προκύπτει από τα συμπεράσματα, ένα ποσοστό 65,2% των μαθητών πιστεύει ότι το ανθρώπινο νευρικό σύστημα είναι ιδιαίτερα ευάλωτο λόγω των γνώσεων που έχουν λάβει από το μάθημα της Βιολογίας. Παράλληλα, ένα άλλο ποσοστό 31,5% λόγω άγνοιας κατέληξε στην επιλογή μέτρια. Τέλος, το 4,5% των μαθητών πιστεύει πως είναι δύσκολο έως και απίθανο να προκληθεί βλάβη στο νευρικό σύστημα του ανθρώπου, καθώς δεν είναι εύκολα ορατά τα συμπτώματα του οποιουδήποτε προβλήματος. Συμπέρασμα Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα, οι περισσότεροι μαθητές θεωρούν ότι το ανθρώπινο νευρικό σύστημα μπορεί να προσβληθεί αρκετά εύκολα από εξωτερικούς παράγοντες.

9 Ερώτηση 2 η. Πόσο πιστεύετε ότι διαφέρει το νευρικό σύστημα του άνδρα από της γυναίκας; πολύ 10 αρκετά 20 μέτρια 20 λίγο 21 καθόλου 19 Σχόλια: Όπως προκύπτει από το διάγραμμα οι απαντήσεις έχουν διαμοιραστεί ισομερώς στο αρκετά, μέτρια, λίγο και καθόλου. γεγονός αυτό αποτελεί απόρροια άγνοιας, η οποία είναι απόλυτα δικαιολογημένη λόγω του νεαρού της ηλικίας τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η επιλογή των μαθητών να βασίζεται περισσότερο στο ένστικτο Συμπέρασμα Όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα, οι μαθητές απαντούν ισόποσα σε όλες τις επιλογές.

10 Ερώτηση 3 η. Σε ποια ηλικία πιστεύετε ότι έχει αναπτυχθεί πλήρως το ανθρώπινο νευρικό σύστημα; Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης 24 0 έως 6 ετών 12 6 έως 12 ετών έως 18 ετών 7 Μετά τα Σχόλια Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα, ένα ποσοστό 27,9% των μαθητών πιστεύει ότι το νευρικό σύστημα του ανθρώπου αναπτύσσεται πλήρως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης καθώς θεωρούν ότι η ανάπτυξη του ολοκληρώνεται κατά την αρχική διαμόρφωση του σώματος στην εμβρυακή κατάσταση, Κατόπιν παρουσιάζεται το ίδιο ποσοστό (13,5%) στις διαδοχικές φάσεις ηλικιών 0-6 και 6-12 ετών, γιατί οι μαθητές πιστεύουν οτι η ανάπτυξη του νευρικού συστήματος είναι ανάλογη της σωματικής ανάπτυξης η οποία παρουσιάζεται ιδιαίτερα έντονη σε αυτές τις ηλικίες. Το μικρότερο ποσοστό 7,9% είναι συγκεντρωμένο στην ηλικία ετών, αφού οι μαθητές θεωρούν ότι η ανάπτυξη τους έχει σχεδόν ολοκληρωθεί σε αυτή την ηλικιακή φάση, επομένως και η διαμόρφωση του νευρικού συστήματος. Τέλος, το μεγαλύτερο ποσοστό (39,3%) συγκεντρώνεται στην επιλογή μετά τα 18, επειδή οι ερωτηθέντες πιστεύουν ότι εφόσον ο άνθρωπος ωριμάζει σε αυτή την ηλικία τότε θα ολοκληρώνεται και το νευρικό σύστημα. Συμπέρασμα Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα οι μαθητές πιστεύουν ότι η ανάπτυξη του ανθρώπινου νευρικού συστήματος είναι ανάλογη της σωματικής ανάπτυξης.

11 9. Προτάσεις για συμπληρωματική εργασία Ολοκληρώνοντας την εργασία μας σε σχέση με την καρδιά, δημιουργούνται περαιτέρω ανάπτυξη συναφών θεμάτων. Μερικά από αυτά τα θέματα είναι ανάγκες για Μελέτη της εξέλιξης των ιατρικών ερευνών σε σχέση με to νευρικό σύστημα Μελέτη των δυνατοτήτων επέμβασης στο νευρικό σύστημα στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό Μελέτη του νευρικού συστήματος των ζώων και σύγκριση με του ανθρώπου Η εμβιομηχανική στο ανθρώπινο Ν.Σ. Μελέτη των ασθενειών του Ν.Σ. και κατά πόσο αυτές μπορούν να επηρεάσουν την ανθρώπινη ζωή 10.α. Πηγές πληροφόρησης Διαδίκτυο Πανεπιστήμιο Πατρών Καθηγητές του σχολείου μας και του Πανεπιστημίου β. Βιβλιογραφία Την εργασία αυτή εκπόνησαν οι μαθήτριες Γιαννούτσου Κατερίνα Κοράκη Λυδία Μαστρογιαννοπούλου Χρύσα-Βασιλική

12