ΜΕΡΟΣ Α: (10 Μονάδες). Αποτελείται από τέσσερις (4) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με 2.5 μονάδες. Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις.

Transcript

1 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 04 / 06 / 2018 ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ Βαθμός:.. Ολογράφως:.. Υπογραφή:.. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:..... ΤΜΗΜΑ:. ΑΡ.. ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ 12 ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΕΡΟΣ Α: (10 Μονάδες). Αποτελείται από τέσσερις (4) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με 2.5 μονάδες. Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Ερώτηση 1 : (2.5μ) α) Να ονομάσετε τα κυρτώματα της σπονδυλικής στήλης α, β, γ και δ στο πιο κάτω σχήμα: (2μ) β) Να ονομάσετε την πάθηση κατά την οποία: (0.5μ) Παρατηρείται αύξηση του κυρτώματος β : Παρατηρείται αύξηση του κυρτώματος γ : 1

2 Ερώτηση 2 : (2.5μ) α) Το σύστημα των ενδοκρινών αδένων μαζί με το νευρικό σύστημα συντονίζουν και ρυθμίζουν τις λειτουργίες του σώματός μας. Τα δύο συστήματα δεν λειτουργούν ανεξάρτητα αλλά αλληλεπιδρούν μεταξύ τους συνεχώς. Να γράψετε μια ομοιότητα και μια διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά συστήματα. Ομοιότητα:... Διαφορά:... β) Να ονομάσετε τον αδένα που παράγει την ορμόνη Θυροξίνη:.. (0.5μ) γ) Να εξηγήσετε τη φυσιολογική δράση της Θυροξίνης στον ανθρώπινο οργανισμό:(0.5μ) δ) Να ονομάσετε την ορμόνη που μειώνει τη συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα: (0.5μ) Ερώτηση 3 : (2.5μ) α) Να αντιστοιχίσετε τους μικροοργανισμούς της στήλης Α με τα χαρακτηριστικά τους της στήλης Β. (2μ) Στήλη Α: Μικροοργανισμοί Στήλη Β: Χαρακτηριστικά 1. Πρωτόζωα 1.. Α. Αποτελούνται από γενετικό υλικό που περιβάλλεται από πρωτεϊνικό περίβλημα 2. Βακτήρια 2.. Β. Αποτελούνται από κύτταρο που περιέχει όλα τα οργανίδια. Τρέφονται και κινούνται με ψευδοπόδια 3. Ιοί 3.. Γ. Αποτελούνται από κύτταρο που περιέχει όλα τα οργανίδια. Είναι η μούχλα και η μαγιά 4. Μύκητες 4.. Δ. Αποτελούνται από ένα μόνο κύτταρο χωρίς πυρήνα 2

3 β) Να εξηγήσετε γιατί οι ιοί δεν θεωρούνται ζωντανοί οργανισμοί. (0.5μ)... Ερώτηση 4 : (2.5μ) α) Στον πιο κάτω πίνακα δίνονται οι ορισμοί που χρησιμοποιούνται από τους βιολόγους στην οικολογία. Να αντιστοιχίσετε τους τέσσερις (4) όρους με τον αντίστοιχο ορισμό συμπληρώνοντας το κατάλληλο γράμμα στη στήλη για αντιστοίχιση. Όρος Αντιστοίχιση Ορισμός 1. Βιοκοινότητα 1 Α. Ένας μεμονωμένος οργανισμός ενός είδους 2. Πληθυσμός 2 Β. Το σύνολο των διαφορετικών πληθυσμών που συνυπάρχουν σε μια περιοχή 3. Οικοσύστημα 3 Γ. Το σύνολο των οργανισμών του ίδιου είδους που κατοικούν στην ίδια περιοχή 4. Άτομο 4 Δ. Το σύνολο των βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων και οι μεταξύ τους σχέσεις β) Οι ποσοτικές σχέσεις μεταξύ των τροφικών επιπέδων ενός οικοσυστήματος μπορούν να αναπαρασταθούν με τις οικολογικές πυραμίδες. Να ονομάσετε τα τρία είδη οικολογικών πυραμίδων: (1.5μ) ΜΕΡΟΣ Β: ( 18 Μονάδες ) Αποτελείται από τρεις (3) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με έξι (6) μονάδες. Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Ερώτηση 5: (6μ) α) Να γράψετε δύο (2) λειτουργίες του ερειστικού συστήματος: Ι. ΙΙ.. 3

4 β) Να ονομάσετε τα οστά που δείχνουν οι αριθμοί 1-8 στον πιο κάτω ανθρώπινο σκελετό. (2μ) γ) Το πιο κάτω σχήμα αφορά τη δομή (μορφολογία) των οστών. Να ονομάσετε τα μέρη που δείχνουν οι αριθμοί 1-6, από τα οποία αποτελείται ένα μακρύ οστό: Σας δίνονται με αλφαβητική σειρά: αρθρικός χόνδρος, διάφυση, επίφυση, περιόστεο, σπογγώδες οστό, συμπαγές οστό. (1.5μ)

5 δ) Να γράψετε τη λειτουργική σημασία των πιο κάτω μερών ενός μακρού οστού: Περιόστεο: Αρθρικός χόνδρος: ε) Σε τι διαφέρουν οι επιφύσεις από τη διάφυση, όσον αφορά τη χημική τους σύσταση;.. (0.5μ) Ερώτηση 6: (6μ) α) Να μελετήσετε το σχήμα με τα είδη των μυϊκών ιστών και να γράψετε δίπλα από τα χαρακτηριστικά που ακολουθούν σε ποιο είδος ιστού ανήκει το καθένα. (2μ) Δημιουργεί το μυοκάρδιο στα τοιχώματα της καρδιάς:... Δημιουργεί μύες που επενδύουν κυρίως τοιχώματα αγγείων και του γαστρεντερικού σωλήνα. Αποτελείται από ατρακτοειδείς και χωρίς γραμμώσεις μυϊκές ίνες, που δεν υπακούουν στη θέλησή μας:... 5

6 Δημιουργεί τους γραμμωτούς μύες που είναι ενωμένοι με τον σκελετό και αποτελείται από μακριές κυλινδρικές μυϊκές ίνες που η συστολή τους γίνεται με τη θέλησή μας:... Οι μυϊκές του ίνες είναι κυλινδρικές, χωρίς γραμμώσεις και δεν υπακούουν στη θέλησή μας:... β) Οι γραμμωτές μυϊκές ίνες κατατάσσονται σε δύο είδη: Στις ερυθρές και στις λευκές Ι. Να γράψετε τρεις (3) διαφορές μεταξύ των ερυθρών και των λευκών μυϊκών ινών. (1.5μ) Ερυθρές μυικές ίνες Λευκές μυικές ίνες ΙΙ. Να γράψετε τι είδους μυϊκές ίνες θα πρέπει να διαθέτει σε μεγαλύτερο ποσοστό: (1.5μ) Ένας μαραθωνοδρόμος:... Ένας αρσιβαρίστας:... Ένας δρομέας ταχύτητας:... γ) Να εξηγήσετε τους πιο κάτω όρους: Κράμπα: Μυϊκός κάματος:

7 Ερώτηση 7: (6μ) α) Να ονομάσετε τα μέρη του γεννητικού συστήματος της γυναίκας που φαίνονται στο πιο κάτω σχήμα: β) Ένα κορίτσι έχει καταμήνιο κύκλο 28 ημερών. Είχε έμμηνη ρύση (1 η μέρα του κύκλου της) στις 2 του μήνα Απρίλη. Να απαντήσετε στα ερωτήματα που ακολουθούν: Ι. Ποιες μέρες (ημερομηνίες), αν το κορίτσι έχει σεξουαλική επαφή, έχει τις περισσότερες πιθανότητες να μείνει έγκυος;... ΙΙ. Ποιο γεγονός θα συμβεί στο γεννητικό σύστημα του κοριτσιού στις 15 Απριλίου;... γ) Δίνεται το πιο κάτω σχεδιάγραμμα του ανδρικού γεννητικού συστήματος: Να ονομάσετε τα μέρη, τα οποία σημειώνονται στο σχήμα με τους αριθμούς 1-4: 7

8 δ) Στο διάγραμμα που ακολουθεί, να γράψετε με τη σωστή σειρά τα όργανα από τα οποία θα περάσουν τα σπερματοζωάρια στο σώμα ενός άντρα, ξεκινώντας από το όργανο παραγωγής τους, μέχρι και την έξοδό τους. ε) Να αναφέρετε τέσσερις (4) τρόπους μετάδοσης του ιού του AIDS:.... ΜΕΡΟΣ Γ : ( 12 Μονάδες ) Αποτελείται από μία (1) ερώτηση των δώδεκα (12) μονάδων. Ερώτηση 8: (12μ) α) Να συμπληρώσετε τις πιο κάτω προτάσεις με τους όρους που σας δίνονται σε αλφαβητική σειρά: Λοιμώδη νοσήματα, λοίμωξη, μικροβιακή αντοχή, μόλυνση. Η στα αντιβιοτικά είναι το φαινόμενο κατά το οποίο τα παθογόνα μικρόβια γίνονται ανθεκτικά στα αντιβιοτικά λόγω της κατάχρησης στην κατανάλωσή τους. Οι ασθένειες που προκαλούνται από παθογόνους μικροοργανισμούς λέγονται Η εγκατάσταση και ο πολλαπλασιασμός ενός παθογόνου μικροοργανισμού σε έναν άλλο οργανισμό ονομάζεται... Η είσοδος ενός παθογόνου μικροοργανισμού σε έναν άλλο οργανισμό ονομάζεται... 8

9 β) Το Νευρικό σύστημα χωρίζεται σε τρία μέρη: ΚΝΣ, ΠΝΣ και ΑΝΣ. Να γράψετε τα όργανα του καθενός στον πιο κάτω πίνακα. (1.5μ) Α/Α ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Όργανα Νευρικού Συστήματος 1 Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) 2 Περιφερικό νευρικό Σύστημα (ΠΝΣ) 3 Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα (ΑΝΣ) γ) Κ.Ν.Σ. Εγκέφαλος. Παρατηρήστε το πιο κάτω σχήμα του εγκεφάλου και απαντήστε στα πιο κάτω σχετικά ερωτήματα: Ι. Να ονομάσετε τις τρεις περιοχές στις οποίες χωρίζεται ανατομικά ο εγκέφαλος: (1.5μ).... ΙΙ. Να ονομάσετε δύο δομές με τις οποίες προστατεύεται ο εγκέφαλος: (0.5μ). ΙΙΙ. Ποιες λειτουργίες του οργανισμού ελέγχει ο υποθάλαμος ; (0.5μ) δ) Να γράψετε δύο (2) λειτουργίες στον άνθρωπο, για τις οποίες είναι υπεύθυνο το νευρικό σύστημα: 9

10 ε) Στο σχήμα απεικονίζεται ένας νευρώνας. Ι. Να ονομάσετε τα μέρη με τις ενδείξεις ΙΙ. Υπάρχουν τρεις κατηγορίες νευρώνων. Οι κινητικοί, οι αισθητικοί και οι ενδιάμεσοι. Να γράψετε την κατηγορία στην οποία ανήκει ο πιο πάνω νευρώνας και τη λειτουργία του..... ΙΙΙ. Γιατί τα νευρικά κύτταρα έχουν μια ξεχωριστή δομή σε σχέση με τα υπόλοιπα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού; (0.5μ). στ) Η 1 η (πρώτη) γραμμή άμυνας του οργανισμού περιλαμβάνει εξωτερικούς μηχανισμούς που εμποδίζουν την είσοδο παθογόνων μικροοργανισμών στο σώμα. Να γράψετε σε συντομία τον τρόπο με τον οποίο τα ακόλουθα όργανα συμμετέχουν στην πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού. Στόμα:... Μύτη:... 10

11 ζ) Στη διπλανή εικόνα φαίνεται η 2 η γραμμή άμυνας του οργανισμού. Ι. Να ονομάσετε τη διαδικασία που φαίνεται στην εικόνα. (0.5μ). ΙΙ. Nα περιγράψετε με τη βοήθεια του σχήματος, την πιο πάνω διαδικασία. (0.5μ).. η) Να απαντήσετε στα ερωτήματα της στήλης Α του πιο κάτω πίνακα, όσον αφορά τα εμβόλια και τους αντι-ορούς. Στήλη Α Ερωτήματα Τι περιέχουν; Στήλη Β Εμβόλια Στήλη Γ Αντι-οροί Γιατί χορηγούνται; θ) Να γράψετε δύο κατηγορίες παθογόνων μικροοργανισμών που εξουδετερώνονται με τα αντιβιοτικά. (0.5μ).. Η Διευθύντρια Βαρβάρα Κάσσαρη 11

12 Οι Εισηγητές Η Συντονίστρια Η Διευθύντρια Ανθή Τηρητά Μαρία Πολυκάρπου Β.Δ. Βαρβάρα Κάσσαρη.... Αβραάμ Στέφανος Η Διευθύντρια Βαρβάρα Κάσσαρη Οι Εισηγητές Η Συντονίστρια Η Διευθύντρια Ανθή Τηρητά Μαρία Πολυκάρπου Β.Δ. Βαρβάρα Κάσσαρη.... Αβραάμ Στέφανος 12