ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Νομικών Θεμάτων 2011/0060(CNS) * ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων (COM(2011)0127 C7-0094/ /0060(CNS)) Επιτροπή Νομικών Θεμάτων Εισηγήτρια: Alexandra Thein PR\ doc PE v01-00 Ενωμένη στην πολυμορφία

2 PR_CNS_art55am Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα * Διαδικασία διαβούλευσης *** Διαδικασία έγκρισης ***I Συνήθης νομοθετική διαδικασία (πρώτη ανάγνωση) ***II Συνήθης νομοθετική διαδικασία (δεύτερη ανάγνωση) ***III Συνήθης νομοθετική διαδικασία (τρίτη ανάγνωση) (Η ενδεικνυόμενη διαδικασία στηρίζεται στη νομική βάση που προτείνεται στο σχέδιο πράξης) Τροπολογίες σε σχέδιο πράξης Στις τροπολογίες του Κοινοβουλίου η σήμανση των αλλαγών στο σχέδιο πράξης γίνεται με έντονους πλάγιους χαρακτήρες. Η σήμανση με απλά πλάγια απευθύνεται στις τεχνικές υπηρεσίες και αφορά τα στοιχεία του σχεδίου πράξης για τα οποία προτείνεται διόρθωση εν όψει της επεξεργασίας του τελικού κειμένου (για παράδειγμα, στοιχεία εμφανώς λανθασμένα ή που έχουν παραλειφθεί σε μία γλωσσική έκδοση). Αυτές οι προτάσεις διόρθωσης υπόκεινται στη συγκατάθεση των αρμόδιων τεχνικών υπηρεσιών. Η επικεφαλίδα κάθε τροπολογίας σχετικής με υπάρχουσα πράξη, την οποία το σχέδιο πράξης προτίθεται να τροποποιήσει, φέρει μία τρίτη και μία τέταρτη σειρά που προσδιορίζουν αντίστοιχα την ισχύουσα πράξη και την τροποποιημένη διάταξή της. Τα τμήματα που λαμβάνονται από διάταξη υπάρχουσας πράξης την οποία το Κοινοβούλιο επιθυμεί να τροποποιήσει, ενώ το σχέδιο πράξης δεν έχει τροποποιήσει, σημαίνονται με έντονους χαρακτήρες. Ενδεχόμενες διαγραφές που αφορούν τα τμήματα αυτά σημαίνονται ως εξής: [...]. PE v /73 PR\ doc

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...5 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...71 PR\ doc 3/73 PE v01-00

4 PE v /73 PR\ doc

5 ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων (COM(2011)0127 C7-0094/ /0060(CNS)) (Ειδική νομοθετική διαδικασία διαβούλευση) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο (COM(2011)0127), έχοντας υπόψη το άρθρο 81, παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το οποίο κλήθηκε από το Συμβούλιο να γνωμοδοτήσει (C7 0094/2011), έχοντας υπόψη το άρθρο 55 του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A7 0000/2012), 1. εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής όπως τροποποιήθηκε 2. καλεί την Επιτροπή να τροποποιήσει αναλόγως την πρότασή της, σύμφωνα με το άρθρο 293 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 3. καλεί το Συμβούλιο, σε περίπτωση που προτίθεται να απομακρυνθεί από το κείμενο που ενέκρινε το Κοινοβούλιο, να το ενημερώσει σχετικά 4. ζητεί να κληθεί εκ νέου να γνωμοδοτήσει εφόσον το Συμβούλιο προτίθεται να επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στην πρόταση της Επιτροπής 5. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια. 1 Αιτιολογική σκέψη 8 (8) Οι ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζουν τις δύο μορφές συμβίωσης, δηλαδή τον γάμο και την καταχωρημένη συμβίωση, και οι διαφορές που συνεπάγονται για τις αρχές στις οποίες αυτές υπόκεινται υπαγορεύουν τον διαχωρισμό σε δύο διαγράφεται PR\ doc 5/73 PE v01-00

6 αυτοτελείς νομικές πράξεις των διατάξεων οι οποίες προορίζονται να διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων και εκείνων που θα διέπουν τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων, οι οποίες και αποτελούν αντικείμενο του παρόντος κανονισμού. 2 Αιτιολογική σκέψη 11 α (νέα) Αιτιολόγηση (11α) Ο κανονισμός δεν θα πρέπει, αντιθέτως, να εφαρμόζεται σε τομείς του αστικού δικαίου που δεν αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων. Για λόγους σαφήνειας θα πρέπει, συνεπώς, να εξαιρεθεί ρητώς από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού μια σειρά ζητημάτων τα οποία θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι συνδέονται με τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων. Η νέα αιτιολογική σκέψη τονίζει ότι το πεδίο εφαρμογής πρέπει να καθοριστεί σαφώς και ότι τα όρια σε σχέση με άλλους τομείς του δικαίου πρέπει να είναι ευκρινή. Αιτιολογική σκέψη με ανάλογο περιεχόμενο απαντάται στην αιτιολογική σκέψη 11 του κανονισμού σχετικά με το δίκαιο της κληρονομικής διαδοχής και προτείνεται και για τον κανονισμό σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων. 3 Αιτιολογική σκέψη 12 PE v /73 PR\ doc

7 (12) Δεδομένου ότι οι υποχρεώσεις διατροφής μεταξύ καταχωρημένων συντρόφων διέπονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, αυτές θα πρέπει κατά συνέπεια να αποκλεισθούν από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, παρόμοια με τα ζητήματα που αφορούν την ισχύ και τα αποτελέσματα των εκ χαριστικής αιτίας πράξεων μεταβίβασης, τα οποία καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 593/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2008, για το εφαρμοστέο δίκαιο στις συμβατικές ενοχές (Ρώμη Ι). (12) Οι υποχρεώσεις διατροφής μεταξύ καταχωρημένων συντρόφων, οι οποίες διέπονται από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 4/2009 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2012, για τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και τη συνεργασία σε θέματα υποχρεώσεων διατροφής, θα πρέπει να αποκλεισθούν από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, παρόμοια με τα ζητήματα που αφορούν την διαδοχή αιτία θανάτου, τα οποία καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 650/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2012, σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων, την αποδοχή και εκτέλεση δημόσιων εγγράφων στον τομέα της κληρονομικής διαδοχής και την καθιέρωση ευρωπαϊκού κληρονομητηρίου 1. 1 ΕΕ L 201, , σ Αιτιολογική σκέψη 13 (13) Ζητήματα σχετικά με τον χαρακτήρα των εμπραγμάτων δικαιωμάτων τα οποία μπορεί ενδεχομένως να υπάρχουν στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών, όπως εκείνα που έχουν σχέση με τη δημοσιότητα αυτών των δικαιωμάτων, θα πρέπει επίσης να αποκλεισθούν από το πεδίο του παρόντος κανονισμού, όπως αποκλείονται από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ../ [του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του (13) Ο παρών κανονισμός, κατά το πρότυπο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 650/2012 δεν πρέπει να αφορά την περιοριστική απαρίθμηση («Numerus Clausus») των εμπραγμάτων δικαιωμάτων που προβλέπει η εσωτερική νομοθεσία ορισμένων κρατών μελών. Ένα κράτος μέλος δεν θα πρέπει να υποχρεούται συνεπώς να αναγνωρίσει ένα εμπράγματο δικαίωμα επί περιουσιακών στοιχείων ευρισκομένων σε αυτό το PR\ doc 7/73 PE v01-00

8 Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και δημόσιων εγγράφων στον τομέα της κληρονομικής διαδοχής και την καθιέρωση ευρωπαϊκού κληρονομητηρίου]. Τοιουτοτρόπως, τα δικαστήρια του κράτους μέλους στο οποίο βρίσκεται περιουσιακό αγαθό ενός ή αμφοτέρων των συντρόφων μπορούν να λάβουν μέτρα που εμπίπτουν στη σφαίρα του εμπραγμάτου δικαίου σχετικά, μεταξύ άλλων, με την καταχώρηση της μεταβίβασης αυτού του αγαθού στο κτηματολόγιο, εφόσον αυτό προβλέπεται από το δίκαιο του οικείου κράτους μέλους. κράτος μέλος, εάν το εν λόγω εμπράγματο δικαίωμα δεν είναι γνωστό στο εμπράγματό του δίκαιο. 5 Αιτιολογική σκέψη 13 α (νέα) (13α) Προκειμένου ωστόσο οι δικαιούχοι να μπορούν να ασκήσουν σε ένα άλλο κράτος μέλος τα δικαιώματα τα οποία έχουν αποκτήσει ή τους έχουν μεταβιβαστεί, για παράδειγμα, στο πλαίσιο μιας διένεξης σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις μιας καταχωρημένης συμβίωσης, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει την προσαρμογή ενός μη γνωστού εμπραγμάτου δικαιώματος στο εγγύτερο ισοδύναμο εμπράγματο δικαίωμα που γνωρίζει η έννομη τάξη του άλλου αυτού κράτους μέλους. Κατά την προσαρμογή αυτή θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι σκοποί και τα συμφέροντα που επιδιώκονται από το συγκεκριμένο εμπράγματο δικαίωμα και τα αποτελέσματα που συνδέονται με αυτό. Προκειμένου να καθοριστεί το εγγύτερο PE v /73 PR\ doc

9 Αιτιολόγηση ισοδύναμο εθνικό εμπράγματο δικαίωμα, οι αρχές ή τα αρμόδια πρόσωπα του κράτους, το δίκαιο του οποίου εφαρμόστηκε στις περιουσιακές σχέσεις καταχωρημένων συντρόφων, ενδέχεται να κληθούν να παράσχουν περαιτέρω πληροφορίες για τη φύση και τα αποτελέσματα του σχετικού εμπράγματου δικαιώματος. Στο σημείο αυτό, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα υπάρχοντα δίκτυα δικαστικής συνεργασίας σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις καθώς και οιαδήποτε διαθέσιμα μέσα που διευκολύνουν την κατανόηση αλλοδαπού δικαίου. Σε υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων - όπως στις υποθέσεις κληρονομικής διαδοχής - ανακύπτει ένα παρόμοιο πρόβλημα όσον αφορά την αναγνώριση εμπραγμάτων δικαιωμάτων. Η νέα αιτιολογική σκέψη αντιστοιχεί στην αιτιολογική σκέψη 16 του κανονισμού περί κληρονομικής διαδοχής. 6 Αιτιολογική σκέψη 13 β (νέα) (13β) Οι προϋποθέσεις καταχώρισης δικαιώματος επί ακίνητων ή κινητών περιουσιακών στοιχείων σε μητρώο πρέπει να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού. Ως εκ τούτου το δίκαιο του κράτους μέλους στο οποίο τηρείται το μητρώο (για την ακίνητη περιουσία, το δίκαιο της τοποθεσίας του πράγματος) θα καθορίζει υπό ποιες νομικές προϋποθέσεις, πως θα γίνεται η καταχώριση και ποιες αρχές, όπως κτηματολογικά γραφεία ή συμβολαιογράφοι, είναι υπεύθυνες να ελέγχουν αν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις και αν τα έγγραφα που υποβλήθηκαν επαρκούν ή περιέχουν τις PR\ doc 9/73 PE v01-00

10 απαιτούμενες πληροφορίες. Αιτιολόγηση Όπως στον κανονισμό για την κληρονομική διαδοχή και τον κανονισμό για τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων, οι προϋποθέσεις για την καταχώριση σε μητρώο δικαιωμάτων σε κινητή ή ακίνητη περιουσία θα πρέπει να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού. Η νέα αιτιολογική σκέψη αντιστοιχεί στην αιτιολογική σκέψη 18 του κανονισμού περί κληρονομικής διαδοχής. 7 Αιτιολογική σκέψη 13 γ (νέα) Αιτιολόγηση (13γ) Τα αποτελέσματα της καταχώρισης δικαιώματος σε μητρώο πρέπει επίσης να αποκλεισθούν από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού. Το κατά πόσον η καταχώριση έχει δηλωτική ή συστατική ισχύ κρίνεται ως εκ τούτου από το δίκαιο του κράτους μέλους στο οποίο τηρείται το μητρώο. Επομένως, εφόσον, π.χ., η κτήση δικαιώματος επί ακινήτου απαιτεί καταχώριση σε μητρώο σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους στο οποίο τηρείται το μητρώο, προκειμένου να διασφαλιστεί erga omnes το αποτέλεσμα της εγγραφής ή να προστατευθούν δικαιοπραξίες, η χρονική στιγμή κτήσης του δικαιώματος θα πρέπει να καθορίζεται από το δίκαιο του εν λόγω κράτους μέλους. Όπως στον κανονισμό περί κληρονομικής διαδοχής και στον κανονισμό περί περιουσιακών σχέσεων των συζύγων, τα αποτελέσματα της καταχώρισης δικαιώματος σε μητρώο θα πρέπει να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού. Η νέα αιτιολογική σκέψη αντιστοιχεί στην αιτιολογική σκέψη 19 του κανονισμού περί κληρονομικής διαδοχής. PE v /73 PR\ doc

11 8 Αιτιολογική σκέψη 13 δ (νέα) (13δ) Όπως ο κανονισμός περί κληρονομικής διαδοχής, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα διάφορα καθεστώτα που διέπουν θέματα περιουσιακών σχέσεων και τα οποία εφαρμόζονται στα κράτη μέλη. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, στον όρο "δικαστήριο" θα πρέπει συνεπώς να δοθεί ευρεία έννοια έτσι ώστε να καλύπτει όχι μόνο τα δικαστήρια κατά κυριολεξία, που ασκούν δικαστικά καθήκοντα, αλλά και τους συμβολαιογράφους ή τα γραφεία μητρώων που ασκούν σε ορισμένα κράτη μέλη δικαστικά καθήκοντα σε υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων κατά τον ίδιο τρόπο με τα δικαστήρια, καθώς και τους συμβολαιογράφους και επαγγελματίες του νομικού κλάδου, οι οποίοι σε ορισμένα κράτη μέλη ασκούν δικαστικά καθήκοντα για μια συγκεκριμένη υπόθεση περιουσιακών σχέσεων κατ ανάθεση εξουσιών από δικαστήριο. Όλα τα δικαστήρια όπως ορίζονται στον παρόντα κανονισμό δεσμεύονται από τους κανόνες περί διεθνούς δικαιοδοσίας που προβλέπονται σε αυτόν. Αντίθετα, ο όρος "δικαστήριο" δεν θα πρέπει να καλύπτει μη δικαστικές αρχές κράτους μέλους που έχουν εξουσιοδοτηθεί δυνάμει του εθνικού δικαίου να επιλαμβάνονται υποθέσεων περιουσιακών σχέσεων, όπως είναι οι συμβολαιογράφοι στα περισσότερα κράτη μέλη, εφόσον, κατά τη συνήθη πρακτική, δεν ασκούν δικαστικά καθήκοντα. PR\ doc 11/73 PE v01-00

12 9 Αιτιολογική σκέψη 15 (15) Αντιστοίχως, ο παρών κανονισμός πρέπει να επιτρέπει την επέκταση της αρμοδιότητας των δικαστηρίων ενός κράτους μέλους, στα οποία έχει υποβληθεί αγωγή για τη λύση ή την ακύρωση της καταχωρημένης συμβίωσης, στα ζητήματα που σχετίζονται με τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων και απορρέουν από την αγωγή, εφόσον είναι σύμφωνοι οι δύο σύντροφοι. (15) Αντιστοίχως, ο παρών κανονισμός πρέπει να επιτρέπει την επέκταση της αρμοδιότητας των δικαστηρίων ενός κράτους μέλους, στα οποία έχει υποβληθεί αγωγή για τη λύση ή την ακύρωση της καταχωρημένης συμβίωσης, στα ζητήματα που σχετίζονται με τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων και απορρέουν από την αγωγή, εφόσον η αρμοδιότητα των δικαστηρίων αυτών έχει αναγνωριστεί ρητώς ή με κάποιο άλλο σαφή τρόπο από τους συντρόφους. 10 Αιτιολογική σκέψη 15 α (νέα) (15α) Όταν τα ζητήματα που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων δεν συνδέονται ούτε με την ακύρωση της καταχωρημένης συμβίωσης ούτε με τον θάνατο ενός εκ των συντρόφων, οι σύντροφοι μπορούν να αποφασίσουν να υποβάλουν τα ζητήματα που αφορούν τις μεταξύ τους περιουσιακές σχέσεις στα δικαστήρια του κράτους μέλους το δίκαιο του οποίου επέλεξαν ως εφαρμοστέο δίκαιο στις μεταξύ τους περιουσιακές σχέσεις. Αυτή η απόφαση εκφράζεται μέσω συμφωνίας μεταξύ των συντρόφων και μπορεί να συναφθεί το αργότερο έως ότου επιληφθεί το δικαστήριο και στη συνέχεια σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους του δικάζοντος δικαστηρίου. PE v /73 PR\ doc

13 Αιτιολόγηση Η νέα αιτιολογική σκέψη αντιστοιχεί στην αιτιολογική σκέψη 16 του κανονισμού περί περιουσιακών σχέσεων των συζύγων. 11 Αιτιολογική σκέψη 16 (16) Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, ο παρών κανονισμός πρέπει να επιτρέπει την πρόκριση της κατά τόπον αρμοδιότητας των δικαστηρίων ενός κράτους μέλους για την εκδίκαση των αγωγών που έχουν ως αντικείμενο τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων με βάση έναν κατάλογο ιεραρχικώς απαριθμούμενων κριτηρίων, με τα οποία διασφαλίζεται η ύπαρξη στενού δεσμού μεταξύ των συντρόφων και του κράτους μέλους του οποίου τα δικαστήρια είναι αρμόδια. Παρέχεται στα δικαστήρια αυτά, με εξαίρεση τα δικαστήρια του κράτους μέλους στο οποίο έγινε η καταχώρηση της συμβίωσης, η δυνατότητα να κηρύξουν εαυτά αναρμόδια, αν η εθνική νομοθεσία τους δεν προβλέπει τον θεσμό της καταχωρημένης συμβίωσης. Τέλος, σε περίπτωση που κανένα δικαστήριο δεν είναι αρμόδιο να επιληφθεί της υπόθεσης με βάση τις λοιπές διατάξεις του παρόντος κανονισμού, καθιερώνεται κανόνας περί επικουρικής δικαιοδοσίας, προκειμένου να αποτραπεί κάθε ενδεχόμενο αρνησιδικίας. (16) Ο παρών κανονισμός πρέπει να επιτρέπει την πρόκριση της κατά τόπον αρμοδιότητας των δικαστηρίων ενός κράτους μέλους για την εκδίκαση των αγωγών που έχουν ως αντικείμενο τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων με εξαίρεση το χωρισμό ή τον θάνατο ενός εκ των συντρόφων με βάση έναν κατάλογο ιεραρχικώς απαριθμούμενων κριτηρίων, με τα οποία διασφαλίζεται η ύπαρξη στενού δεσμού μεταξύ των συντρόφων και του κράτους μέλους του οποίου τα δικαστήρια είναι αρμόδια. Θα πρέπει να παρέχεται στα δικαστήρια αυτά, με εξαίρεση τα δικαστήρια του κράτους μέλους στο οποίο έγινε η καταχώρηση της συμβίωσης, η δυνατότητα να κηρύξουν εαυτά αναρμόδια, αν η εθνική νομοθεσία τους δεν προβλέπει τον θεσμό της καταχωρημένης συμβίωσης. Αιτιολόγηση Αν και θα ήταν προτιμότερο να αποκλειστεί η δυνατότητα κήρυξης της αναρμοδιότητας προκειμένου να επιτευχθεί ένας αποτελεσματικότερος συντονισμός των περιουσιακών σχέσεων σε περίπτωση γάμων και καταχωρημένων συντρόφων, λόγω των διαφορετικών θέσεων των PR\ doc 13/73 PE v01-00

14 κρατών μελών όσον αφορά τους καταχωρημένους συντρόφους θα ήταν περισσότερο ρεαλιστικό να διατηρηθεί επί του παρόντος η συμβιβαστική διάταξη που προβλέπει η πρόταση της Επιτροπής. 12 Αιτιολογική σκέψη 16 α (νέα) Αιτιολόγηση (16α) Προκειμένου να θεραπεύονται, ειδικότερα, καταστάσεις αρνησιδικίας, ενδείκνυται επίσης να προβλεφθεί στον παρόντα κανονισμό αναγκαστική δικαιοδοσία (forum necessitatis) που θα επιτρέπει σε δικαστήριο κράτους μέλους, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να αποφαίνεται επί υπόθεσης περιουσιακών σχέσεων η οποία σχετίζεται στενά με τρίτο κράτος. Τέτοια εξαιρετική περίπτωση μπορεί, ενδεχομένως, να προκύψει όταν είναι ανέφικτη η κίνηση διαδικασίας στο οικείο τρίτο κράτος, παραδείγματος χάριν λόγω εμφυλίου πολέμου, ή όταν δεν μπορεί ευλόγως να αναμένεται ότι ο δικαιούχος θα κινήσει ή θα διεξαγάγει διαδικασία στο κράτος αυτό. Η διεθνής δικαιοδοσία θα πρέπει ωστόσο να ασκείται μόνον όταν η υπόθεση παρουσιάζει επαρκή σχέση με το κράτος μέλος του δικάζοντος δικαστηρίου. Η νέα αιτιολογική σκέψη αντιστοιχεί στην αιτιολογική σκέψη 17α του κανονισμού περί περιουσιακών σχέσεων των συζύγων. 13 Αιτιολογική σκέψη 18 PE v /73 PR\ doc

15 (18) Για να διευκολύνεται η διαχείριση της περιουσίας των συντρόφων, το δίκαιο του κράτους στο οποίο καταχωρήθηκε η συμβίωση εφαρμόζεται στο σύνολο των περιουσιακών στοιχείων των συντρόφων, ακόμη και αν το δίκαιο αυτό δεν είναι δίκαιο κράτους μέλους. (18) Για να διευκολύνεται η διαχείριση της περιουσίας των συντρόφων, ο παρών κανονισμός θα τους επιτρέπει να επιλέγουν το εφαρμοστέο στην περιουσία τους δίκαιο, ανεξάρτητα από τον χαρακτήρα των περιουσιακών αγαθών ή τον τόπο στον οποίο ευρίσκονται, μεταξύ των δικαίων που έχουν στενή σχέση με τους συντρόφους λόγω της διαμονής ή της ιθαγένειας καθενός εξ αυτών. Δεν υπάρχει λόγος για τον οποίο οι καταχωρημένοι σύντροφοι δεν θα μπορούν να προβούν στην επιλογή αυτή. Εάν οι σύντροφοι επιλέξουν ένα δίκαιο στο οποίο οι καταχωρημένες συμβιώσεις δεν αναγνωρίζονται, η επιλογή δικαίου θα είναι άνευ αντικειμένου. Στην περίπτωση αυτή θα εφαρμόζεται το δίκαιο που προκύπτει από την αντικειμενική σύνδεση. Αν και τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα είναι κατά κανόνα καλά ενημερωμένα για τα δικαιώματά τους, η ανάγκη παροχής ιδιαίτερης προστασίας θα πρέπει να ικανοποιείται με την υποχρεωτική παροχή νομικών συμβουλών όσον αφορά τα αποτελέσματα της επιλογής δικαίου. Η απαίτηση αυτή θα πρέπει να εκπληρώνεται όταν η εν λόγω παροχή συμβουλών διασφαλίζεται με τις πρόσθετες διατάξεις τύπου που ισχύουν για την επιλογή δικαίου, όπως η σύνταξη δημοσίου εγγράφου. 14 Αιτιολογική σκέψη 18 α (νέα) (18α) Προκειμένου να υπάρχει βεβαιότητα και σαφήνεια δικαίου, ο PR\ doc 15/73 PE v01-00

16 κανονισμός θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνει μια διάταξη σχετικά με την πολλαπλή εγγραφή σε μητρώο μιας καταχωρημένης συμβίωσης, η οποία θα πρέπει να σχετίζεται με την πιο πρόσφατη εγγραφή. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μεριμνούν για τη μη ύπαρξη πολλαπλών εγγραφών καταχωρημένων συμβιώσεων. 15 Αιτιολογική σκέψη 18 β (νέα) (18β) Ελλείψει επιλογής του εφαρμοστέου δικαίου και προκειμένου να επιτευχθεί ο συνδυασμός της προβλεψιμότητας και της ασφάλειας δικαίου, ενώ θα λαμβάνεται ταυτόχρονα υπόψη η πραγματικότητα της ζωής των συντρόφων, ο παρών κανονισμός πρέπει να θεσπίζει εναρμονισμένους κανόνες σύγκρουσης νόμων βασισμένους σε μία κλίμακα διαδοχικών συνδετικών στοιχείων που να επιτρέπουν να καθορισθεί το εφαρμοστέο δίκαιο για το σύνολο των περιουσιακών αγαθών των καταχωρημένων συντρόφων. Τοιουτοτρόπως, η κοινή συνήθης διαμονή κατά το χρόνο της έναρξης της συμβίωσης ή η πρώτη κοινή συνήθης διαμονή των συντρόφων μετά την έναρξη της συμβίωσης θα πρέπει να συνιστά το πρώτο κριτήριο, πριν από το δίκαιο της κοινής ιθαγένειας των συντρόφων κατά τον χρόνο έναρξης της συμβίωσης. Αν δεν συντρέχει κανένα από αυτά τα κριτήρια ή δεν υπάρχει πρώτη κοινή συνήθης διαμονή των συντρόφων σε περίπτωση διπλής κοινής ιθαγένειας αυτών κατά τον χρόνο έναρξης της συμβίωσης, θα πρέπει τότε να εφαρμόζεται ως τρίτο κριτήριο το δίκαιο του κράτους με το οποίο οι PE v /73 PR\ doc

17 σύντροφοι έχουν από κοινού τους πλέον στενούς δεσμούς, λαμβανομένων υπόψη όλων των περιστάσεων, και κυρίως το δίκαιο του τόπου έναρξης της συμβίωσης, με τη διευκρίνιση ότι αυτοί οι στενοί δεσμοί θα πρέπει να εξετάζονται κατά τη στιγμή της έναρξης της συμβίωσης. Τα δίκαια αυτά δεν θα πρέπει ωστόσο να εφαρμόζονται όταν δεν αναγνωρίζουν το θεσμό της καταχωρημένης συμβίωσης. Επικουρικά, θα πρέπει να εφαρμόζεται στις περιουσιακές σχέσεις των συντρόφων το δίκαιο του κράτους στο οποίο έχει εγγραφεί σε μητρώο η καταχωρημένη συμβίωση. 16 Αιτιολογική σκέψη 23 (23) Δεδομένου ότι η αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων που εκδίδονται στα κράτη μέλη αποτελεί έναν από τους επιδιωκόμενους από τον παρόντα κανονισμό στόχους, αυτός πρέπει να προβλέπει κανόνες σχετικούς με την αναγνώριση και την εκτέλεση των αποφάσεων εμπνεόμενους από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 44/2001 και, εάν παρίσταται ανάγκη, προσαρμοσμένους στις ειδικές απαιτήσεις των θεμάτων που καλύπτει ο παρών κανονισμός. Ειδικότερα, η αναγνώριση και η εκτέλεση μιας απόφασης η οποία αφορά, εν όλω ή εν μέρει, τις περιουσιακές σχέσεις καταχωρημένων συντρόφων δεν είναι δυνατό να απορρίπτονται σε ένα κράτος μέλος αν η εθνική του νομοθεσία δεν προβλέπει τον συγκεκριμένο θεσμό ή ρυθμίζει με διαφορετικό τρόπο τις (23) Δεδομένου ότι η αμοιβαία αναγνώριση των αποφάσεων που εκδίδονται στα κράτη μέλη σε υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων αποτελεί έναν από τους επιδιωκόμενους από τον παρόντα κανονισμό στόχους, αυτός πρέπει να προβλέπει κανόνες σχετικούς με την αναγνώριση, την εκτελεστότητα και την εκτέλεση των αποφάσεων εμπνεόμενους από άλλα νομοθετικά μέσα της Ένωσης στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές υποθέσεις και, εάν παρίσταται ανάγκη, προσαρμοσμένους στις ειδικές απαιτήσεις των θεμάτων που καλύπτει ο παρών κανονισμός. Ειδικότερα, η αναγνώριση και η εκτέλεση μιας απόφασης η οποία αφορά, εν όλω ή εν μέρει, τις περιουσιακές σχέσεις καταχωρημένων συντρόφων δεν είναι δυνατό να απορρίπτονται σε ένα κράτος μέλος αν η PR\ doc 17/73 PE v01-00

18 περιουσιακές αυτές σχέσεις. εθνική του νομοθεσία δεν προβλέπει τον συγκεκριμένο θεσμό ή ρυθμίζει με διαφορετικό τρόπο τις περιουσιακές αυτές σχέσεις. 17 Αιτιολογική σκέψη 24 (24) Προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους ρυθμίζονται στα κράτη μέλη τα ζητήματα που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων, ο παρών κανονισμός πρέπει να διασφαλίζει την αναγνώριση και την εκτέλεση των δημόσιων εγγράφων. Παρόλα αυτά, τα δημόσια έγγραφα δεν μπορούν να εξομοιωθούν με δικαστικές αποφάσεις όσον αφορά την αναγνώρισή τους. Η αναγνώριση των δημόσιων εγγράφων σημαίνει ότι αυτά απολαύουν της ίδιας αποδεικτικής ισχύος ως προς το περιεχόμενο του εγγράφου και ότι παράγουν τα ίδια αποτελέσματα όπως και στο κράτος μέλος προέλευσής τους, καθώς και ότι καλύπτονται από τεκμήριο εγκυρότητας, το οποίο όμως είναι μαχητό. (24) Προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη τα διαφορετικά συστήματα με τα οποία ρυθμίζονται στα κράτη μέλη τα ζητήματα που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων, ο παρών κανονισμός πρέπει να διασφαλίζει την αποδοχή και την εκτελεστότητα σε όλα τα κράτη μέλη των δημόσιων εγγράφων σε μία υπόθεση περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων. 18 Αιτιολογική σκέψη 24 α (νέα) (24α) Όσον αφορά την αναγνώριση, εκτελεστότητα και εκτέλεση δικαστικών PE v /73 PR\ doc

19 αποφάσεων καθώς και την αποδοχή και εκτελεστότητα δημοσίων εγγράφων και την εκτελεστότητα δικαστικών συμβιβασμών, ο παρών κανονισμός πρέπει να θεσπίζει διατάξεις με βάση ιδίως τον κανονισμό περί κληρονομικής διαδοχής. 19 Αιτιολογική σκέψη 25 (25) Αν το εφαρμοστέο στις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων δίκαιο πρέπει να διέπει τις έννομες σχέσεις μεταξύ ενός συντρόφου και ενός τρίτου, οι όροι υπό τους οποίους μπορεί να γίνεται επίκληση αυτού του δικαίου πρέπει να διέπονται από το δίκαιο του κράτους μέλους στο οποίο ευρίσκεται η συνήθης διαμονή του συντρόφου ή του τρίτου, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία αυτού του τελευταίου. Τοιουτοτρόπως, το δίκαιο αυτού του κράτους μέλους θα μπορούσε να προβλέπει ότι ο σύντροφος μπορεί να αντιτάξει έναντι του συγκεκριμένου τρίτου το εφαρμοστέο στις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων δίκαιο μόνον εφόσον έχουν τηρηθεί οι όροι καταχώρησης ή δημοσιότητας που προβλέπονται στο εν λόγω κράτος μέλος, εκτός εάν ο τρίτος γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει το εφαρμοστέο στις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων δίκαιο. (25) Το εφαρμοστέο στις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων δίκαιο σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό πρέπει να διέπει τις έννομες σχέσεις μεταξύ ενός συντρόφου και ενός τρίτου. Ωστόσο, προκειμένου να εξασφαλίζεται η προστασία αυτού του τρίτου, ουδείς εκ των συντρόφων πρέπει να μπορεί να επικαλείται το δικαίωμα αυτό σε μία έννομη σχέση μεταξύ ενός συντρόφου και ενός τρίτου, εφόσον ο σύντροφος που έχει έννομη σχέση με τον τρίτον και ο τρίτος έχουν τη συνήθη κατοικία τους στο ίδιο κράτος που είναι διαφορετικό από το κράτος που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων. Εξαιρούνται περιπτώσεις κατά τις οποίες ο τρίτος δεν χρήζει προστασίας, όταν δηλαδή, γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει το εφαρμοστέο δίκαιο ή όταν τηρήθηκαν οι ισχύουσες στο κράτος απαιτήσεις σχετικά με την καταχώριση ή τη δημοσιότητα. PR\ doc 19/73 PE v01-00

20 20 Αιτιολογική σκέψη 26 α (νέα) (26α) Για τη διασφάλιση ενιαίων όρων εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες όσον αφορά την έκδοση και μεταγενέστερη τροποποίηση των βεβαιώσεων και των εντύπων σχετικά με την κήρυξη της εκτελεστότητας των αποφάσεων, των δικαστικών συμβιβασμών και των δημοσίων εγγράφων. Οι αρμοδιότητες αυτές πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή 1. 1 ΕΕ L 55, , σ Αιτιολογική σκέψη 26 β (νέα) (26β) Για την έκδοση των εκτελεστικών πράξεων για τη σύνταξη και τη μεταγενέστερη τροποποίηση των βεβαιώσεων και των εντύπων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εφαρμόζεται η συμβουλευτική διαδικασία σύμφωνα με PE v /73 PR\ doc

21 το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/ Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο α α) τα προσωπικά ήδη των καταχωρημένων συντρόφων, διαγράφεται 23 Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο β β) η δικαιοπρακτική ικανότητα των συντρόφων, β) η γενική ικανότητα δικαίου, η δικαιοπρακτική ικανότητα και η ικανότητα δράσης των συντρόφων, 24 Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο β α (νέο) βα) η ύπαρξη, το κύρος ή η αναγνώριση μιας συμβίωσης, PR\ doc 21/73 PE v01-00

22 25 Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο δ δ) οι εκ χαριστικής αιτίας πράξεις μεταβίβασης μεταξύ συντρόφων, διαγράφεται 26 Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο ε ε) τα κληρονομικά δικαιώματα του επιζώντος συντρόφου, ε) ζητήματα διαδοχής αιτία θανάτου όσον αφορά τον επιζόντα σύντροφο, 27 Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο στ στ) οι εταιρείες που συστήνονται μεταξύ συντρόφων, στ) ζητήματα του δικαίου που διέπει τις εταιρίες, τα σωματεία και τα νομικά πρόσωπα, 28 Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο β ζ) η φύση εμπράγματων δικαιωμάτων επί περιουσιακών αγαθών και η δημοσιότητα ζ) η φύση των εμπράγματων δικαιωμάτων, PE v /73 PR\ doc

23 που δίδεται σε τέτοια δικαιώματα. 29 Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο ζ α (νέο) ζα) η οιαδήποτε καταχώριση σε μητρώο δικαιωμάτων επί ακίνητης ή κινητής περιουσίας, περιλαμβανομένων των νομικών απαιτήσεων της καταχώρισης, και τα αποτελέσματα της καταχώρισης ή της μη καταχώρισης αυτών των δικαιωμάτων σε μητρώο και 30 Άρθρο 1 παράγραφος 3 στοιχείο ζ β (νέο) ζβ) η εξισορρόπηση των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων λόγω γήρατος ή μειωμένης βιοποριστικής ικανότητας που αποκτήθηκαν από τους συντρόφους κατά τη διάρκεια της συμβίωσης, προερχόμενα ιδίως από την υποχρεωτική ασφάλιση σύνταξης, από άλλα συνταξιοδοτικά συστήματα, όπως το συνταξιοδοτικό καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων ή άλλων επαγγελματικών τάξεων, από την επικουρική σύνταξη γήρατος ή από την ιδιωτική σύνταξη γήρατος και αναπηρίας. PR\ doc 23/73 PE v01-00

24 Αιτιολόγηση Ενόψει των εξελίξεων στα κράτη μέλη όσον αφορά την προϊούσα ισότιμη μεταχείριση των καταχωρημένων συντρόφων, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να είναι προσανατολισμένος προς το μέλλον και να εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του την εξισορρόπηση των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων καθώς και παρεμφερείς θεσμούς σε άλλα κράτη μέλη, στο βαθμό που αυτά ισχύουν για τους καταχωρημένους συντρόφους. 31 Άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο β β) «καταχωρημένη σχέση συμβίωσης»: προβλεπόμενη από τον νόμο κατάσταση συμβίωσης μεταξύ δύο προσώπων η οποία έχει καταχωρηθεί ενώπιον δημόσιας αρχής, β) «καταχωρημένη σχέση συμβίωσης»: κατάσταση συμβίωσης μεταξύ δύο προσώπων η οποία έχει δημιουργηθεί κατά τρόπο που προβλέπεται νομοθετικά στο κράτος μέλος στο οποίο έχει καταχωρηθεί 32 Άρθρο 2 παράγραφος 1 - στοιχείο β α (νέο) βα) «Συμφωνία μεταξύ καταχωρημένων συντρόφων»: κάθε συμφωνία με την οποία οι σύντροφοι ή οι μέλλοντες σύντροφοι ρυθμίζουν τις περιουσιακές σχέσεις της συμβίωσής τους 33 Άρθρο 2 παράγραφος 1 εδάφιο 2 στοιχείο γ εισαγωγικό μέρος PE v /73 PR\ doc

25 γ) «δημόσιο έγγραφο»: έγγραφο που έχει συνταχθεί ή καταχωρηθεί επίσημα ως δημόσιο έγγραφο στο κράτος μέλος προέλευσης και του οποίου η γνησιότητα: γ) «δημόσιο έγγραφο»: έγγραφο σε υπόθεση περιουσιακών σχέσεων καταχωρημένων συντρόφων που έχει συνταχθεί ή καταχωρηθεί επίσημα ως δημόσιο έγγραφο σε ένα κράτος μέλος και του οποίου η γνησιότητα: 34 Άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο δ δ) «απόφαση»: κάθε απόφαση εκδιδόμενη στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων καταχωρημένων συντρόφων από δικαστήριο κράτους μέλους, ασχέτως ονομασίας της, όπως «βούλευμα», «απόφαση», «διάταξη» ή «διαταγή εκτέλεσης», καθώς και ο καθορισμός της δικαστικής δαπάνης από τον γραμματέα, δ) απόφαση»: κάθε απόφαση εκδιδόμενη στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων καταχωρημένων συντρόφων από δικαστήριο κράτους μέλους, ασχέτως ονομασίας της, καθώς και ο καθορισμός της δικαστικής δαπάνης από τον γραμματέα, 35 Άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ε ε) «κράτος μέλος προέλευσης»: το κράτος στο οποίο, ανάλογα με την περίπτωση, εκδόθηκε η απόφαση, συνάφθηκε η σύμβαση καταχωρημένης συμβίωσης, συντάχθηκε το δημόσιο έγγραφο ή στο οποίο διενεργήθηκε η πράξη εκκαθάρισης της κοινής περιουσίας ή οποιαδήποτε άλλη πράξη διενεργούμενη από δικαστική αρχή ή ενώπιον της ή από αρχή ε) «κράτος μέλος προέλευσης»: το κράτος στο οποίο, ανάλογα με την περίπτωση, εκδόθηκε η απόφαση, συντάχθηκε το δημόσιο έγγραφο ή επικυρώθηκε ή συνάφθηκε ο δικαστικός συμβιβασμός, PR\ doc 25/73 PE v01-00

26 εξουσιοδοτημένη από αυτήν την τελευταία, 36 Άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο στ στ) «κράτος μέλος αναγνώρισης ή εκτέλεσης»: το κράτος μέλος στο οποίο ζητείται η αναγνώριση και/ή η εκτέλεση της απόφασης, της σύμβασης καταχωρημένης συμβίωσης, του δημοσίου εγγράφου, της πράξης εκκαθάρισης της κοινής περιουσίας ή κάθε άλλης πράξης διενεργούμενης από δικαστική αρχή ή ενώπιον της ή από αρχή εξουσιοδοτημένη από αυτήν την τελευταία, στ) «κράτος μέλος εκτέλεσης: το κράτος μέλος στο οποίο διενεργείται η κήρυξη της εκτελεστότητας ή η εκτέλεση της απόφασης του δικαστικού συμβιβασμού ή του δημόσιου εγγράφου 37 Artikel 2 Absatz 1 Buchstabe g ζ) «δικαστήριο»: κάθε αρμόδια δικαστική αρχή των κρατών μελών, η οποία ασκεί δικαιοδοτικά καθήκοντα σε θέματα περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων καθώς και κάθε άλλη μη δικαστική αρχή ή πρόσωπο που ασκεί, κατ εξουσιοδότηση ή κατόπιν διορισμού από δικαστική αρχή των κρατών μελών, καθήκοντα που υπάγονται στη δικαιοδοσία των δικαστηρίων, όπως προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό, διαγράφεται PE v /73 PR\ doc

27 38 Άρθρο 2 παράγραφος 1 α (νέα) Αιτιολόγηση Κατά την έννοια του παρόντος κανονισμού με τον όρο «δικαστήριο» νοούνται κάθε δικαστική ή άλλη αρχή και οι ασκούντες νομικά επαγγέλματα με αρμοδιότητα σε υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων, που ασκούν δικαστικά καθήκοντα ή ενεργούν κατ εξουσιοδότηση ή υπό τον έλεγχο δικαστικής αρχής, υπό την προϋπόθεση ότι οι άλλες αυτές αρχές και οι ασκούντες νομικά επαγγέλματα εγγυώνται αμεροληψία τους και το δικαίωμα έννομης ακρόασης των μερών και ότι οι αποφάσεις τους, σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους μέλους στο οποίο ασκούν τα καθήκοντά τους: α) μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο άσκησης ενδίκου μέσου ή επανεξέτασης από δικαστική αρχή, και β) έχουν ανάλογη ισχύ και αποτέλεσμα με απόφαση δικαστικής αρχής για το ίδιο θέμα. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 33α, τις άλλες αρχές και τους ασκούντες νομικά επαγγέλματα που προβλέπονται στο εδάφιο 1. Φαίνεται σκόπιμη η υιοθέτηση του ορισμού της έννοιας «δικαστήριο» από τον κανονισμό περί περιουσιακών σχέσεων των συζύγων και τον κανονισμό περί κληρονομικής διαδοχής, προκειμένου να ληφθούν υπόψη τα διαφορετικά πρότυπα οργάνωσης στα κράτη μέλη και σε υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων. Η πρόταση βασίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού περί κληρονομικής διαδοχής. PR\ doc 27/73 PE v01-00

28 39 Άρθρο -3 Αιτιολόγηση Άρθρο -3 Αρμοδιότητα σε υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων εντός των κρατών μελών Ο παρών κανονισμός δεν θίγει την εθνική αρμοδιότητα των κρατών μελών σε υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων. Η διάταξη βασίζεται στο άρθρο 2 του κανονισμού περί κληρονομικής διαδοχής. Αποτελεί μια χρήσιμη διευκρίνιση και όσον αφορά υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων. 40 Άρθρο 3 παράγραφος 1 (1) Τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους τα οποία επιλαμβάνονται αγωγής σχετικά με την κληρονομική διαδοχή ενός εκ των συντρόφων κατ εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. / [του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο, την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων και δημόσιων εγγράφων στον τομέα της κληρονομικής διαδοχής και την καθιέρωση ευρωπαϊκού κληρονομητηρίου] είναι εξίσου αρμόδια να αποφανθούν για τα ζητήματα των περιουσιακών σχέσεων των συντρόφων που έχουν σχέση με την αγωγή. (1) Το δικαστήριο ενός κράτους μέλους το οποίο επιλαμβάνεται υπόθεσης σχετικά με την κληρονομική διαδοχή ενός εκ των συντρόφων κατ εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ..650/2012, είναι εξίσου αρμόδιο να αποφανθεί για τα ζητήματα των περιουσιακών σχέσεων των συντρόφων που έχουν σχέση με την κληρονομική διαδοχή. PE v /73 PR\ doc

29 41 Άρθρο 4 Διεθνής δικαιοδοσία σε περίπτωση χωρισμού των συντρόφων Τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους τα οποία επιλαμβάνονται αγωγής λύσης ή ακύρωσης σχέσης καταχωρημένης συμβίωσης είναι επίσης αρμόδια, σε περίπτωση συμφωνίας των συντρόφων, να αποφανθούν για τα ζητήματα που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των συντρόφων και έχουν σχέση με την αγωγή. Αυτή η συμφωνία μπορεί να συναφθεί οποτεδήποτε, ακόμα και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Όταν συνάπτεται πριν από τη διαδικασία, πρέπει να διατυπώνεται εγγράφως και να φέρει ημερομηνία και την υπογραφή αμφοτέρων των μερών. Ελλείψει συμφωνίας των συντρόφων, η δικαιοδοσία ρυθμίζεται από το άρθρο 5. Διεθνής δικαιοδοσία σε περίπτωση λύσης ή ακύρωσης Τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους τα οποία επιλαμβάνονται αγωγής λύσης ή ακύρωσης σχέσης καταχωρημένης συμβίωσης είναι επίσης αρμόδια να αποφανθούν για τα ζητήματα που αφορούν τις περιουσιακές σχέσεις των συντρόφων και έχουν σχέση με την αγωγή, εφόσον η διεθνής δικαιοδοσία των σχετικών δικαστηρίων έχει αναγνωριστεί ρητώς ή με άλλο σαφή τρόπο από τους συντρόφους. Ελλείψει αναγνώρισης της δικαιοδοσίας των δικαστηρίων που αναφέρονται στην παράγραφο 1, η δικαιοδοσία ρυθμίζεται από τα άρθρα 5 επ. Αιτιολόγηση Δεν φαίνεται σκόπιμο να προβλεφθεί σε υποθέσεις δικαστικού χωρισμού μια αυτόματη συγκέντρωση αρμοδιότητας και όσον αφορά συναφή ζητήματα περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων, προκειμένου να προστατεύονται αποτελεσματικότερα τα συμφέροντα των μερών και να διασφαλίζεται ότι αυτά αποδέχονται την αρμοδιότητα του αρμοδίου για την έκδοση του δικαστικού χωρισμού δικαστηρίου. Η προβλεπόμενη ρύθμιση βασίζεται στο άρθρο 12 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού Βρυξέλλες ΙΙα. PR\ doc 29/73 PE v01-00

30 42 Άρθρο 4 α (νέο) Άρθρο 4α Συμφωνία διεθνούς δικαιοδοσίας (1) Οι σύντροφοι δύνανται να συμφωνήσουν ότι τα δικαστήρια του κράτους μέλους το δίκαιο του οποίου επέλεξαν ως εφαρμοστέο για τις περιουσιακές σχέσεις που συνεπάγεται η συμβίωσή τους, σύμφωνα με το άρθρο - 15β, είναι αρμόδια να αποφαίνονται για τις περιουσιακές σχέσεις που απορρέουν από την καταχωρημένη συμβίωσή τους. Αυτή η δικαιοδοσία είναι αποκλειστική. Με την επιφύλαξη του εδαφίου 3, η συμφωνία περί επιλογής δικαιοδοσίας μπορεί να συναφθεί ή να τροποποιηθεί ανά πάσα στιγμή και το αργότερο κατά το χρόνο της προσφυγής στο δικαστήριο. Εφόσον προβλέπεται από το δίκαιο του δικάζοντος δικαστηρίου, οι σύντροφοι μπορούν επίσης να επιλέξουν το εφαρμοστέο δίκαιο ενώπιον του δικαστηρίου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σε αυτή την περίπτωση, η επιλογή του δικαστηρίου καταχωρείται στα πρακτικά του δικαστηρίου σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους του δικάζοντος δικαστηρίου. Όταν η συμφωνία συνάπτεται προ της διαδικασίας, πρέπει να διατυπώνεται εγγράφως και να φέρει ημερομηνία και υπογραφή των συντρόφων. Κάθε διαβίβαση δια της ηλεκτρονικής οδού που επιτρέπει μεταγενέστερη πρόσβαση στο περιεχόμενο της συμφωνίας λογίζεται ότι έχει καταρτισθεί «γραπτά». (2) Οι σύντροφοι μπορούν επίσης να συμφωνήσουν ότι αρμόδια είναι τα δικαστήρια του κράτους μέλους το δίκαιο του οποίου διέπει, σύμφωνα με το άρθρο PE v /73 PR\ doc

31 Αιτιολόγηση 15, τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων ελλείψει επιλογής δικαίου. Η διάταξη βασίζεται στην προταθείσα ρύθμιση του κανονισμού περί περιουσιακών σχέσεων των συζύγων. Υιοθετεί στην παράγραφο 1 μια χρήσιμη ρύθμιση από το άρθρο 5 παράγραφοι 2 και 3 του κανονισμού Ρώμη ΙΙΙ. Η προτεινόμενη στην παράγραφο 2 ρύθμιση ανταποκρίνεται σε μια πρακτική ανάγκη. 43 Άρθρο 4 β (νέο) Άρθρο 4β Δικαιοδοσία λόγω μη προβολής ένστασης αναρμοδιότητας (1) Εφόσον κατά τη διάρκεια διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίου κράτους μέλους που ασκεί διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με το άρθρο 4α, αποδειχθεί ότι όλοι οι διάδικοι δεν συμφωνούν σε αυτή, το δικαστήριο συνεχίζει να ασκεί διεθνή δικαιοδοσία, εφόσον οι διάδικοι που δεν είναι μέρη της εν λόγω συμφωνίας παρίστανται χωρίς να προβάλουν ενστάσεις αναρμοδιότητας του δικαστηρίου. (2) Εάν η διεθνής δικαιοδοσία του δικαστηρίου που προβλέπεται στην παράγραφο 1 αμφισβητείται από τους διαδίκους που δεν είναι μέρη της συμφωνίας, το δικαστήριο κηρύσσει την αναρμοδιότητά του. Στην περίπτωση αυτή, αρμόδια είναι τα δικαστήρια που αποφαίνονται σε υποθέσεις περιουσιακών σχέσεων σύμφωνα με το άρθρο 5. (3) Το δικαστήριο, προτού κηρύξει εαυτό αρμόδιο σύμφωνα με την παράγραφο 1, μεριμνά ώστε ο εναγόμενος να PR\ doc 31/73 PE v01-00

32 Αιτιολόγηση ενημερωθεί για το δικαίωμά του να επικαλεστεί την αναρμοδιότητα του δικαστηρίου καθώς και για τις συνέπειες της συμμετοχής στη διαδικασία. Οι προτεινόμενες διατάξεις σχετικά με τη συμμετοχή στη διαδικασία χωρίς προβολή ένστασης αναρμοδιότητας, βασίζονται στον κανονισμό περί περιουσιακών σχέσεων των συζύγων. 44 Άρθρο 5 (1) Εξαιρουμένων των περιπτώσεων των άρθρων 3 και 4, αρμόδια να αποφανθούν σε διαδικασία που αφορά τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων είναι τα δικαστήρια του κράτους μέλους: α) της κοινής συνήθους διαμονής των συντρόφων ή, ελλείψει αυτής β) της τελευταίας κοινής συνήθους διαμονής των συντρόφων, στο μέτρο που ο ένας εξ αυτών εξακολουθεί να διαμένει εκεί ή, ελλείψει αυτής γ) της συνήθους διαμονής του εναγομένου ή, ελλείψει αυτής (1) Όταν κάποιο δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία δυνάμει των άρθρων 3, 4 και 4α, αρμόδια να αποφανθούν σε διαδικασία που αφορά τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων είναι τα δικαστήρια του κράτους μέλους: α) στο έδαφος του οποίου οι σύντροφοι έχουν τη συνήθη διαμονή τους τη στιγμή κατά την οποία το δικαστήριο επιλαμβάνεται της υπόθεσης ή, ελλείψει αυτής β) στο έδαφος του οποίου οι σύντροφοι είχαν την τελευταία συνήθη διαμονή τους, στο μέτρο που ο ένας εξ αυτών εξακολουθεί να διαμένει εκεί τη στιγμή κατά την οποία το δικαστήριο επιλαμβάνεται της υπόθεσης ή, ελλείψει αυτής γ) στο έδαφος του οποίου ο εναγόμενος έχει τη συνήθη διαμονή του τη στιγμή κατά την οποία το δικαστήριο επιλαμβάνεται της υπόθεσης ή, ελλείψει αυτής γα) της ιθαγένειας των δύο συντρόφων τη στιγμή κατά την οποία το δικαστήριο επιλαμβάνεται της υπόθεσης ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και PE v /73 PR\ doc

33 δ) του κράτους μέλους όπου πραγματοποιήθηκε η καταχώρηση της σχέσης συμβίωσης. (2) Τα δικαστήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχεία α), β) και γ) δύνανται να κηρύξουν εαυτά αναρμόδια αν το δίκαιο στο οποίο υπόκεινται δεν προβλέπει τον θεσμό της καταχωρημένης συμβίωσης. της Ιρλανδίας, της κοινής μόνιμης κατοικίας τους (domicile) ή, ελλείψει αυτής δ) του κράτους μέλους όπου πραγματοποιήθηκε η καταχώρηση της σχέσης συμβίωσης. (2) Τα δικαστήρια που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχεία α), β) και γ) δύνανται να κηρύξουν εαυτά αναρμόδια αν το δίκαιο στο οποίο υπόκεινται δεν προβλέπει τον θεσμό της καταχωρημένης συμβίωσης. (Όσον αφορά το άρθρο 5 στοιχείο γ α) (νέο), βλ. την τροπολογία στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο β). 45 Άρθρο 6 Όταν κανένα δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία δυνάμει των άρθρων 3, 4 ή 5 ή το δικαστήριο έχει κηρύξει εαυτό αναρμόδιο, τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους έχουν δικαιοδοσία στο μέτρο που: α) ένα ή περισσότερα περιουσιακά αγαθά ενός ή αμφοτέρων των συντρόφων βρίσκονται στο έδαφος αυτού του κράτους μέλους οπότε το επιλαμβανόμενο δικαστήριο καλείται να αποφανθεί μόνον επ αυτού ή επ αυτών των περιουσιακών Όταν κάποιο δικαστήριο κράτους μέλους δεν έχει δικαιοδοσία δυνάμει των άρθρων 3, 4, 4α και 5, ή το δικαστήριο έχει κηρύξει εαυτό αναρμόδιο, τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους έχουν δικαιοδοσία στο μέτρο που ακίνητη περιουσία ή ένα ή περισσότερα καταχωρημένα περιουσιακά αγαθά ενός ή αμφοτέρων των συντρόφων βρίσκονται στο έδαφος αυτού του κράτους μέλους οπότε το επιλαμβανόμενο δικαστήριο καλείται να αποφανθεί μόνον επί της συγκεκριμένης ακίνητης περιουσίας ή των συγκεκριμένων καταχωρημένων περιουσιακών αγαθών. PR\ doc 33/73 PE v01-00

34 αγαθών, ή β) οι σύντροφοι έχουν αμφότεροι την ιθαγένεια αυτού του κράτους μέλους ή, στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας, την κοινή κατοικία τους (domicile). Στο πλαίσιο αυτό, τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους είναι αρμόδια να αποφασίσουν μόνο για την ακίνητη περιουσία ή τα καταχωρημένα περιουσιακά αγαθά που βρίσκονται στο εν λόγω κράτος μέλος. 46 Άρθρο 7 Αναγκαστική δικαιοδοσία (Forum necessitatis) Όταν κανένα δικαστήριο κράτους μέλους δεν έχει δικαιοδοσία δυνάμει των άρθρων 3, 4, 5 ή 6, ή το δικαστήριο έχει κηρύξει εαυτό αναρμόδιο, τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους μπορούν, κατ εξαίρεση και υπό τον όρο ότι η υπόθεση εμφανίζει επαρκή σύνδεσμο με το συγκεκριμένο κράτος μέλος, να αποφανθούν σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων, σε περίπτωση που αποδεικνύεται αδύνατη ή μη εύλογη η κίνηση ή η διεξαγωγή διαδικασίας σε τρίτη χώρα. Αναγκαστική δικαιοδοσία (Forum necessitatis) Όταν κάποιο δικαστήριο κράτους μέλους δεν έχει δικαιοδοσία δυνάμει των άρθρων 3, 4, 4α, 5 ή 6, τα δικαστήρια ενός κράτους μέλους μπορούν, κατ' εξαίρεση να αποφανθούν σε υπόθεση σχετικά με τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων, σε περίπτωση που αποδεικνύεται αδύνατη ή μη εύλογη η κίνηση ή η διεξαγωγή διαδικασίας σε τρίτη χώρα με την οποία η υπόθεση παρουσιάζει στενό δεσμό. Η υπόθεση πρέπει να παρουσιάζει επαρκή δεσμό με το κράτος μέλος του επιληφθέντος δικαστηρίου. 47 Άρθρο 8 PE v /73 PR\ doc

35 Το δικαστήριο που επιλαμβάνεται δυνάμει των άρθρων 3, 4, 5, 6 ή 7 και ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η διαδικασία είναι επίσης αρμόδιο να εξετάσει την ανταγωγή, στο μέτρο που αυτή εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού. Το δικαστήριο που επιλαμβάνεται δυνάμει των άρθρων 3, 4, 4α, 5, 6 ή 7 και ενώπιον του οποίου εκκρεμεί η διαδικασία είναι επίσης αρμόδιο να εξετάσει την ανταγωγή, στο μέτρο που αυτή εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού. Όταν το δικαστήριο επιλαμβάνεται σύμφωνα με το άρθρο 6, η αρμοδιότητά του να εξετάσει την ανταγωγή αφορά μόνο την ακίνητη περιουσία ή τα καταχωρημένα περιουσιακά αγαθά που αποτελούν αντικείμενο της κύριας υπόθεσης. 48 Άρθρο 9 Ένα δικαστήριο λογίζεται ως επιληφθέν: α) από την ημερομηνία κατάθεσης στο δικαστήριο του εισαγωγικού εγγράφου της δίκης ή άλλου ισοδύναμου εγγράφου, υπό την προϋπόθεση ότι ο ενάγων δεν παρέλειψε στη συνέχεια να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα για την κοινοποίηση ή την επίδοση του εγγράφου στον εναγόμενο, ή β) εάν το έγγραφο πρέπει να κοινοποιηθεί ή να επιδοθεί προτού κατατεθεί στο δικαστήριο, από την ημερομηνία παραλαβής του από την αρχή που είναι υπεύθυνη για την κοινοποίηση ή την επίδοση, υπό την προϋπόθεση ότι ο ενάγων δεν παρέλειψε στη συνέχεια να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα για την κατάθεση του Για τους σκοπούς του παρόντος κεφαλαίου, ένα δικαστήριο λογίζεται ως επιληφθέν: α) από την ημερομηνία κατάθεσης στο δικαστήριο του εισαγωγικού εγγράφου της δίκης ή άλλου ισοδύναμου εγγράφου, υπό την προϋπόθεση ότι ο ενάγων δεν παρέλειψε στη συνέχεια να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα για την κοινοποίηση ή την επίδοση του εγγράφου στον εναγόμενο, β) εάν το έγγραφο πρέπει να κοινοποιηθεί ή να επιδοθεί προτού κατατεθεί στο δικαστήριο, από την ημερομηνία παραλαβής του από την αρχή που είναι υπεύθυνη για την κοινοποίηση ή την επίδοση, υπό την προϋπόθεση ότι ο ενάγων δεν παρέλειψε στη συνέχεια να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα για την κατάθεση του PR\ doc 35/73 PE v01-00

36 εγγράφου στο δικαστήριο. εγγράφου στο δικαστήριο, ή βα) εφόσον η διαδικασία τίθεται σε κίνηση αυτεπαγγέλτως, από την ημερομηνία λήψης από το δικαστήριο της απόφασης για την έναρξη της διαδικασίας, ή, σε περίπτωση που η απόφαση αυτή δεν απαιτείται, από την ημερομηνία καταχώρησης της υπόθεσης στο μητρώο του δικαστηρίου. 49 Άρθρο 12 παράγραφος 1 (1) Αν έχουν ασκηθεί αγωγές με το ίδιο αντικείμενο και εκ της ιδίας αιτίας μεταξύ των ιδίων διαδίκων ενώπιον δικαστηρίων διαφόρων κρατών μελών, κάθε δικαστήριο εκτός εκείνου που επελήφθη πρώτο αναστέλλει αυτεπάγγελτα τη διαδικασία του μέχρι να διαπιστωθεί η διεθνής δικαιοδοσία του δικαστηρίου που επελήφθη πρώτο. (1) Αν εκκρεμούν αγωγές με το ίδιο αντικείμενο και εκ της ιδίας αιτίας μεταξύ των συντρόφων ενώπιον δικαστηρίων διαφορετικών κρατών μελών, κάθε δικαστήριο εκτός εκείνου που επελήφθη πρώτο αναστέλλει αυτεπάγγελτα τη διαδικασία του μέχρι να καθοριστεί η διεθνής δικαιοδοσία του δικαστηρίου που επελήφθη πρώτο. 50 Άρθρο 13 τίτλος Συνάφεια Συναφείς αγωγές PE v /73 PR\ doc

37 51 Άρθρο 13 παράγραφος 2 (2) Όταν οι αγωγές αυτές εκκρεμούν σε πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας, το δεύτερο επιληφθέν δικαστήριο δύναται επίσης, με αίτηση ενός από τους διαδίκους, να κηρύξει εαυτό αναρμόδιο, υπό την προϋπόθεση ότι το πρώτο επιληφθέν δικαστήριο έχει δικαιοδοσία για να κρίνει τις αγωγές αυτές και ότι το δίκαιό του επιτρέπει την συνεκδίκασή τους. (2) Όταν οι αγωγές αυτές εκκρεμούν σε πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας, το δεύτερο επιληφθέν δικαστήριο δύναται επίσης, με αίτηση ενός από τους συντρόφους, να κηρύξει εαυτό αναρμόδιο, υπό την προϋπόθεση ότι το πρώτο επιληφθέν δικαστήριο έχει δικαιοδοσία για να κρίνει τις αγωγές αυτές και ότι το δίκαιό του επιτρέπει την συνεκδίκασή τους. 52 Άρθρο -15 (νέο) Άρθρο -15 Ενότητα και πεδίο εφαρμογής του εφαρμοστέου δικαίου (1) Το δίκαιο που διέπει τις περιουσιακές σχέσεις των συντρόφων δυνάμει των άρθρων -15β και 15 εφαρμόζεται στο σύνολο των περιουσιακών αγαθών των συντρόφων, εφόσον αυτά υπάγονται στην εξισορρόπηση των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων. (2) Στο εφαρμοστέο σύμφωνα με τα άρθρα -15β και 15 για τις περιουσιακές σχέσεις των καταχωρημένων συντρόφων δίκαιο υπόκεινται ειδικότερα: α) ο χωρισμός της περιουσίας των συντρόφων σε διάφορες κατηγορίες πριν και μετά την καταχωρημένη συμβίωση β) η μεταφορά της περιουσίας από μία PR\ doc 37/73 PE v01-00

38 Αιτιολόγηση κατηγορία σε άλλη γ) ενδεχομένως, ευθύνη για τα χρέη των συντρόφων δ) οι εξουσίες διάθεσης των συντρόφων κατά τη διάρκεια της συμβίωσης ε) η λύση και η εκκαθάριση των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρημένων συντρόφων και η διανομή της περιουσίας σε περίπτωση λύσης της καταχωρημένης συμβίωσης στ) τα αποτελέσματα των περιουσιακών σχέσεων των συντρόφων όσον αφορά την έννομη σχέση μεταξύ ενός συντρόφου και τρίτου, σύμφωνα με το άρθρο 31. Τα διαδικαστικά στοιχεία εξαιρούνται από το πεδίο του εφαρμοστέου δικαίου. Η απαρίθμηση, όπως στην περίπτωση του κανονισμού περί κληρονομικής διαδοχής και του κανονισμού περί περιουσιακών σχέσεων των συζύγων, συμβάλλει στο να καταστεί σαφές το πεδίο εφαρμογής. 53 Άρθρο -15 α (νέο) Άρθρο -15α Καθολικός χαρακτήρας του κανόνα σύγκρουσης νόμων Το καθοριζόμενο από τον παρόντα κανονισμό δίκαιο εφαρμόζεται ακόμη και αν δεν πρόκειται για δίκαιο κράτους μέλους. (βλ. τροπολογία στο άρθρο 16 το κείμενο έχει τροποποιηθεί) PE v /73 PR\ doc

39 54 Άρθρο -15 β (νέο) Άρθρο -15β Επιλογή του εφαρμοστέου δικαίου (1) Οι σύντροφοι ή οι μέλλοντες σύντροφοι μπορούν με συμφωνία να ορίσουν ή να αλλάξουν το εφαρμοστέο στις περιουσιακές σχέσεις τους δίκαιο, υπό την προϋπόθεση ότι πρόκειται για ένα από τα ακόλουθα δίκαια: α) το δίκαιο του κράτους της συνήθους διαμονής των συντρόφων ή μελλόντων συντρόφων ή ενός εξ αυτών κατά τη στιγμή αυτής της επιλογής, αν το δίκαιο αυτό προβλέπει τον θεσμό της καταχωρημένης συμβίωσης, ή β) το δίκαιο του κράτους την ιθαγένεια του οποίου έχει, κατά τη στιγμή αυτής της επιλογής, ένας εκ των συντρόφων ή μελλοντικών συντρόφων, αν το δίκαιο αυτό προβλέπει τον θεσμό της καταχωρημένης συμβίωσης, ή γ) το δίκαιο του κράτους στο οποίο έχει καταχωρηθεί η συμβίωση Εάν το επιλεγέν δίκαιο σύμφωνα με τα στοιχεία α) ή β) δεν αναγνωρίζει το θεσμό της καταχωρημένης συμβίωσης, το εφαρμοστέο δίκαιο καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 15. (2) Η επιλογή δικαίου σύμφωνα με την παράγραφο 1 είναι έγκυρη, εφόσον οι σύντροφοι ή οι μέλλοντες σύντροφοι μπορούν να αποδείξουν ότι, προτού πραγματοποιήσουν την επιλογή αυτή, έχουν ενημερωθεί για τις έννομες συνέπειές της. Η απαίτηση αυτή θεωρείται ότι έχει εκπληρωθεί όταν την ενημέρωση αυτή διασφαλίζουν οι πρόσθετες εθνικές διατάξεις τύπου που ισχύουν για την PR\ doc 39/73 PE v01-00