«Ο ΤΖΙΤΖΙΚΑΣ ΚΑΙ Ο ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ»

Transcript

1 ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΤΖΙΤΖΙΚΑΣ ΚΑΙ Ο ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με την Α 1 Τάξη του 6 ου Δημοτικού Σχολείου Αλεξάνδρειας Φεβρουάριος Ιούνιος 2012

2 1

3 Συντελεστές προγράμματος Οι μαθητές/ριες της Α1 τάξης του Δημοτικού Σχολείου Αλεξάνδρειας, σε συνεργασία με την εκπαιδευτικό και τη δασκάλα της παράλληλης στήριξης της τάξης. Συντονιστής: Δημήτρης Αγγελάκης, συνεργάτης του Προγράμματος. Υπεύθυνη των παρεμβάσεων στη μουσική εκπαίδευση: Ελένη Λαπιδάκη. 2

4 Σκοπός του προγράμματος είναι η μουσική αλληλεπίδραση των παιδιών μέσα από τη ρυθμική κι ηχοχρωματική επένδυση του παραμυθιού «Ο τζίτζικας και ο μέρμηγκας» Στόχοι η ανάπτυξη της επικοινωνίας μέσω της μουσικής έκφρασης η γνωριμία με μουσικά όργανα ο πειραματισμός με ηχοχρώματα η ανάπτυξη τη φαντασίας και της εξωτερίκευσης των συναισθημάτων η αλληλεπίδραση των παιδιών σε συγκεκριμένα λεκτικά και μουσικά μοτίβα η παραγωγή βασικών τονικών ήχων η εκμάθηση της έννοιας του παλμού 3

5 η πρακτική εφαρμογή της επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης μέσω της μουσικής και του θεάτρου Συνοπτική παρουσίαση του προγράμματος Το πρόγραμμα διήρκησε δώδεκα ώρες. Τα μαθήματα της συγκεκριμένης τάξης αρχικά αφορούσαν στη γνωριμία με διάφορα μουσικά όργανα, τα οποία δανειστήκαμε από το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ. Τα παιδιά γνώρισαν από κοντά τρόπους παραγωγής ήχων και ηχοχρωμάτων. Στόχος των μαθημάτων ήταν να δημιουργηθούν ερεθίσματα στα παιδιά και ένα περιβάλλον πειραματισμού των ήχων, που αυξάνει τη φαντασία και τη δημιουργικότητα και όχι να διδαχθούν εξειδικευμένες τεχνικές μουσικών οργάνων. 4

6 Πειραματισμός του ήχου της κουδούνας Στόχος σε ένα δεύτερο επίπεδο διδασκαλίας ήταν ο αυτοσχεδιασμός α) των διαφόρων ήχων που ανακάλυψαν τα παιδιά και β) το παίξιμο διαφόρων ρυθμικών μοτίβων. Ειδικότερα, το δεύτερο σκέλος είχε ως στόχο την ανάπτυξη της ομαδικότητας και της συνεργασίας, στοιχεία άλλωστε που χρησιμοποιήθηκαν και όσο διήρκεσαν οι πρόβες για την παρουσίαση του παραμυθιού. Μέσα από τη συνολική μουσική 5

7 διδασκαλία τα παιδιά διδάχτηκαν την έννοια του παλμού και του συγχρονισμού μέσα από ένα δρώμενο που περιλαμβάνει θεατρικότητα και μουσική. Ειδικότερα για τον παλμό, εφαρμόστηκε αρκετά κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας καθώς έπρεπε να είναι συγχρονισμένα μεταξύ τους όταν απάγγελναν ένα κείμενο αλλά και όταν τραγουδούσαν ένα κομμάτι ακολουθώντας ένα συγκεκριμένο παλμό ρυθμό. Τα παιδιά μαθαίνουν τον παλμό μέσα από χτυπήματα των χεριών 6

8 Όλα αυτά τα στοιχεία ενώθηκαν και οργανώθηκαν στην τελική παρουσίαση καθώς ήταν μία παραγωγή θεατρικής εκτέλεσης και μουσικής αλληλεπίδρασης. Πιο συγκεκριμένα, οι διάφορες αλλαγές των μερών του έργου συνοδεύονταν είτε από ακρόαση cd είτε από ζωντανή μουσική εκτέλεση ρυθμικών μοτίβων και ηχοχρωματικών παρεμβάσεων. Έτσι, τα παιδιά δοκίμασαν και βίωσαν την αξία της αλληλεπίδρασης και μεταξύ τους αλλά και με ένα μουσικό παράγοντα, με στόχο να ενισχυθεί η μεταξύ τους επικοινωνία αλλά και να αυξηθούν τα ερεθίσματά τους. Δραστηριότητες παίξιμο βασικών ρυθμικών αξιών με τα χέρια αλλά και με όργανα πειραματισμός στα διάφορα ηχοχρώματα των οργάνων 7

9 δημιουργία ρυθμικών και ηχοχρωματικών μοτίβων συνδυασμός θεάτρου και μουσικής μέσα από την μουσική επένδυση θεατρικού κειμένου αναγνώριση και μουσική ανάλυση ήχων βάση των τεχνικών παιξίματος και υλικών κατασκευής απαγγελία θεατρικού λόγου μέσα από μουσική αλληλεπίδραση Μια μουσική επένδυση που περιλαμβάνει κρουστά, ερέθισε το ενδιαφέρον των παιδιών που τη βρήκαν πολύ ενδιαφέρουσα. Μάλιστα κάποια από αυτά έδειξαν ιδιαίτερη έφεση στη μουσική εκτέλεση και αυτό είχε ως αποτέλεσμα η μια ομάδα να έχει και κάποια μουσικά όργανα κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης. Κύρια επιδίωξη του προγράμματος που εφαρμόστηκε ήταν η αλληλεπίδραση των παιδιών, όσον αφορά τη σχέση λόγου και μουσικής, όχι να παίζει κάποιος ειδικός (ή ο εκπαιδευτικός) μουσική και τα παιδιά να λένε απλά τα 8

10 λόγια τους, αλλά η αντίδραση των παιδιών σε αυτά που έπαιζε. Αυτός είναι και ο λόγος που οι αλλαγές εικόνων του θεατρικού συνοδεύονταν πολλές φορές από μουσική, έτσι ώστε να μάθουν να ακούνε πριν έρθει η σειρά τους να πούνε τα λόγια τους, όπως φαίνεται στο παρακάτω απόσπασμα. Απόσπασμα του θεατρικού κειμένου 9

11 Φυσικά η μουσική επένδυση ήταν απλή και κατανοητή έτσι ώστε να είναι αναγνωρίσιμη από την πλειοψηφία των παιδιών. 10