Εφαρμογή Τεχνολογιών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στις Υπηρεσίες Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας

Transcript

1 Στάθης Ρεστέμης Προίστ. Δ/σης Κοινωνικής Προστασίας, Παιδείας, Πολιτισμού και Αθλητισμού Κοινωνικός Λειτουργός MSc Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας Εφαρμογή Τεχνολογιών Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στις Υπηρεσίες Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας

2 Project City Το 2014, ο Δήμος Φιλοθέης Ψυχικού, κατέθεσε αίτηση για πιστοποίησή του από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την ένταξή του στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Υγιών Πόλεων του Π.Ο.Υ. Η επιλογή των project cities γίνεται βάσει αυστηρών κριτηρίων τα οποία έχουν προαποφασίσει οι πόλεις μαζί με το αρμόδιο γραφείο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, και έχει θεσπισθεί ένας μηχανισμός αξιολόγησης και πιστοποίησης

3 Προφίλ Υγείας Η μελέτη του Προφίλ του Δήμου, έγινε σύμφωνα με τον οδηγό που έχει εκδώσει ο Π.Ο.Υ. για την δημιουργία των προφίλ των πόλεων (City Health Profiles: how to report on health in your city), και τον ακολουθούν όλες οι πόλεις του Ευρωπαϊκού Δικτύου καθώς και των Εθνικών Δικτύων. Ανατέθηκε στο Ελληνικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων και για την ολοκλήρωσή της εργάσθηκαν στελέχη του Δικτύου, το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής και ομάδα στελεχών του Δήμου.

4 Προφίλ Υγείας Ανάλυση όλων των δεδομένων που απαρτίζουν το Προφίλ Υγείας του Δήμου Φιλοθέης-Ψυχικού από: 1. Στατιστικά στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ. 2. Στοιχεία από τις υπηρεσίες του Δήμου. 3. Διεξαγωγή έρευνας στον πληθυσμό.

5 From: City health development planning Health Promot Int The Author (2009). Published by Oxford University Press

6 Ακολουθώντας τις αρχές του Π.Ο.Υ. ένα «Σχέδιο Υγείας» διαμορφώνεται υπό δύο βασικές προυποθέσεις: 1) Την συμμετοχή της κοινότητας 2) Την διατομεακή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα

7 ΣΧΕΔΙΟ ΥΓΕΙΑΣ Αξιολογώντας τις ανάγκες των δημοτών, διαμορφώνουμε ένα ευρύτερο αναπτυξιακό σχέδιο δράσης για την υγεία. Το σχέδιο δράσης θα αναπροσαρμόζεται από την τρέχουσα κατάσταση της υγείας στην πόλη όπως εκτιμάται και παρουσιάζεται μέσω του Προφίλ Υγείας. Ένα σχέδιο Υγείας ενταγμένο στο σχέδιο Δράσης σύμφωνα με τις αρχές του δικτύου των Υγιών Πόλεων αποτελεί βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη της υγείας καθώς και για την γενική ανάπτυξη μιας πόλης, η οποία θα πρέπει να προσαρμόσει την στρατηγική του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας «Υγεία για όλους» στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.

8 Συμπεράσματα ΠΡΟΦΙΛ ΥΓΕΙΑΣ Το ποσοστό των ατόμων άνω των 60 ετών είναι μεγαλύτερο του αντίστοιχου της Χώρας. Οι κοινωνικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες υγείας του Δήμου είναι γνωστές και προσβάσιμες στους κατοίκους, υπάρχουν όμως περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης κυρίως για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι». Οι ηλικίες άνω των 60 στην πλειοψηφία τους, αξιολογούν την υγεία τους θετικά, αυξάνονται όμως τα ποσοστά αυτών που την αξιολογούν ως μέτρια ή κακή. Το 66,6% έχει οικογενειακό ιατρό ενώ το 66,2% δήλωσε ότι δεν επισκέφθηκε κάποιο ιατρό ή επαγγελματία υγείας τον τελευταίο μήνα. Το 83% απέφυγε κάποια ιατρική φροντίδα λόγω κόστους ή αδυναμία μετακίνησης.

9 Αρνητικά εκφράστηκε η πλειονότητα των κατοίκων στη μη εξέταση τους από τον ίδιο πάντα ιατρό σε κάθε επίσκεψη (69,1%) για την αναμονή (63%) ενώ το 53,1% ανέφερε ότι δεν υπάρχει το κατάλληλο προσωπικό στον όποιο έλεγχο απαιτείται για την υγεία του. Κύριοι λόγοι της επαφής με τον ιατρό ο προληπτικός έλεγχος (31,6%), η οξεία ασθένεια ή ενόχληση (25,5%) και η χρόνια ασθένεια ή αναπηρία (12,2%). Το 59,2% επιβαρύνθηκε οικονομικά για την επίσκεψη αυτή. Το 78,3% ελέγχει την αρτηριακή του πίεση, το 76,6% ελέγχει τη χοληστερόλης, το 77,6% έλεγχο το σάκχαρο και το 65,9% έχει πραγματοποιήσει καρδιογράφημα. Το 93,8 % έχει σύνδεση Internet

10 Στοιχεία από τη Δ/νση Κοινωνικής Προστασίας Περιπτώσεις άνω των 60 ετών που έχουν ενταχθεί στα προγράμματα ευπαθών ομάδων: Το 68,7% έχει ή κάνει χρήση Internet, το ίδιο ή συγγενικό του πρόσωπο. Το 28,5% έχει αναφέρει ότι έχει πέσει θύμα ληστείας η απόπειρας ληστείας. Πλέον του 50% δήλωσαν ότι ο χρόνος ανταπόκρισης συγγενικού τους προσώπου σε επείγουσα κλήση τους είναι πάνω από μια ώρα.

11

12 Το 56% που παίρνει προνοιακό επίδομα έχει απευθυνθεί στην υπηρεσία γιατί αδυνατεί να καλύψει τις νοσηλευτικές του ανάγκες στο σπίτι. Οι νοσηλευτές του προγράμματος «ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ» έχουν αποχωρήσει από το πρόγραμμα χωρίς να υπάρχει δυνατότητα αντικατάστασής τους. Το 46% περίπου έχει διαβητολογικά προβλήματα και χρειάζεται νοσηλευτική φροντίδα για έλκη και κατακλίσεις.

13 Η πρόκληση του e-health Η εφαρμογή Τεχνολογιών (ΤΠΕ) στις υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας είναι η προσπάθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούνται λόγω της αύξησης του μέσου όρου ηλικίας, της μειωμένης οικογενειακής φροντίδας,της μείωσης του εισοδήματος και του ενεργού πληθυσμού.

14

15 Η πρόκληση του e-health Η «ηλεκτρονική υγεία» καλύπτει ένα ευρύ φάσμα εργαλείων βασισμένων στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών που στοχεύουν στην καλύτερη πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία, παρακολούθηση και διαχείριση της υγείας και του τρόπου ζωής. Πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διακρίνει δύο τομείς εφαρμογής ΤΠΕ: 1) Τηλε-φροντίδα, 2) Τηλε-υγεία στο σπίτι.

16

17 Τα εργαλεία ηλεκτρονικής υγείας μπορούν να παρέχουν: Δίκτυα πληροφοριών για την υγεία. Ηλεκτρονικά συστήματα μητρώων υγείας. Υπηρεσίες τηλεειδοποίησης. Υπηρεσίες τηλεϊατρικής. Σημαντική μείωση του κόστους νοσηλείας. Σημαντική αύξηση εξειδικευμένης νοσηλείας.

18 Στόχοι Αποτελεσματική διαχείριση του χρόνου παροχής κοινωνικής φροντίδας και φροντίδας υγείας μέσω ΤΠΕ. Εξοικονόμηση πόρων, εξορθολογισμός δαπανών. Η μείωση της διάρκειας περίθαλψης σε ιδρύματα και νοσοκομεία. Η αύξηση του χρόνου και της ποιότητας διαμονής στο σπίτι. Βελτίωση ποιότητας ζωής ηλικιωμένων και ΑμεΑ ή χρονίως πασχόντων.

19 Ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των χρηστών. Καθησυχασμός του όποιου οικογενειακού ή τοπικού περιβάλλοντος. Ενίσχυση της ανεξαρτησίας των χρηστών. Αύξηση της αυτοπεποίθησης των χρηστών. Ελαχιστοποίηση του χρόνου επέμβασης σε έκτακτη ανάγκη. Μείωση του άγχους χρηστών - φροντιστών

20 Α) Τηλε-φροντίδα (telecare) Τηλε-φροντίδα (telecare) παροχή κατ οίκον κοινωνικής φροντίδας. Τηλε-υγεία (home telehealth) παροχή κατ οίκον ιατρικής φροντίδας. Σε ερευνητικό και δοκιμαστικό στάδιο εξελίσσονται παράλληλα τα «έξυπνα σπίτια», τα οποία συνδυάζουν τις υπηρεσίες τηλε-φροντίδας και τηλε-υγείας με συστήματα οικιακής αυτοματοποίησης, προωθώντας την ανεξάρτητη ζωή των ενοίκων και φροντίζοντας για την αναβάθμιση της ποιότητάς της.

21

22 Σύνταξη μελέτης και έρευνας για την υποστήριξη αναγκών υγείας μέσα από σύγχρονες «έξυπνες» εφαρμογές πληροφορικής (αισθητήρες κίνησης, οπτικοί ανιχνευτές, μικρόφωνα, συσκευές καταγραφής βιοσημάτων) στο σπίτι του ασθενούς. Πιλοτική εφαρμογή για 2 μήνες σε 15 κατοίκους προγράμματος τηλεειδοποίησης για κίνδυνο της ζωής από ξαφνική ασθένεια, παραβατικές ενέργειες και πυρκαγιά. Αξιολόγηση δεδομένων για τη διαμόρφωση τελικής πρότασης εφαρμογής με την οικονομική συμμετοχή του πολίτη.

23 Β) Πρόγραμμα πρόληψης θεραπείας πιεστικών ελκών (κατακλίσεων) Το 1ο σκέλος αφορά την πρόληψη εμφάνισης κατακλίσεων σε κατοίκους του Δήμου οι οποίοι, για οποιοδήποτε λόγο, βρίσκονται σε ακινησία στο κρεβάτι ή την αναπηρική καρέκλα. Το 2ο σκέλος αφορά την εκτίμηση και επιλογή σωστής θεραπείας για την επούλωση κατακλίσεων καθώς και την εκπαίδευση φροντιστών πάνω στην περιποίηση για την ενδυνάμωση της αυτοφροντίδας.

24 Αφορά κατοίκους του δήμου οι οποίοι: Φέρουν κάποιο χρόνιο έλκος (κατάκλιση, διαβητικό έλκος, φλεβικό έλκος, αρτηριακό έλκος άλλα έλκη άτυπα). Είναι κατακεκλιμένοι και επομένως σε υψηλό κίνδυνο για την ανάπτυξη πιεστικού έλκους. Είναι σακχαροδιαβητικοί και επομένως σε υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης διαβητικού ποδιού. Είναι φροντιστές (συγγενείς, αποκλειστικές, φίλοι, εθελοντές) σε ασθενείς με χρόνιο έλκος ή κατακεκλιμένους.

25 Οι υπηρεσίες θα περιλαμβάνουν: Την εξ αποστάσεως υποστήριξη μέσω της αποστολής φωτογραφιών (με , viber, skype, κα). Την εκτίμηση των ανωτέρω στοιχείων από γιατρό διαβητολόγο συνεργάτη των δημοτικών ιατρείων, για περιποίηση και φροντίδα ελκών (συνήθως κάτω άκρα). Ηλεκτρονική αποστολή οδηγιών και παρακολούθηση για περιποίηση ελκών στο σπίτι μη περιπατητικών ασθενών.

26

27 Την εκπαίδευση του ασθενούς ή του φροντιστή, (συγγενούς ή αποκλειστικής) πάνω στην περιποίηση και πρόληψη με σκοπό την ενδυνάμωση της ασφαλούς και αποτελεσματικής αυτοφροντίδας. Διαδικτυακή καμπάνια πρόληψης και ευαισθητοποίησης για τον πληθυσμό που βρίσκεται σε κίνδυνο ανάπτυξης πιεστικού έλκους (κατάκλιση) ή διαβητικού ποδιού. Τη δωρεάν χορήγηση ειδικών επιθεμάτων και υγειονομικού υλικού σε ανασφάλιστους και οικονομικά αδύναμους.

28 Θέλω να ευχαριστήσω τους επιστημονικούς συνεργάτες μας για την συμβολή τους στον σχεδιασμό του προγράμματος και την παρουσίαση στο Συνέδριο: Την κα Κλεοπάτρα Αθανασιάδου Ψυχολόγος MA Τον κο Δαμιανό Τζαβέλλα Υποπλοίαρχο Π.Ν. (ΥΝ) MSc «Τραύματα και έλκη Θεραπεία Φροντίδα»

29