ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ. Περιόδου από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2012

Transcript

1 ΕΤΗΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Περιόδου από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2012 Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν. 3556/2007

2 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ I. Δηλώσεις Μελών Διοικητικού Συμβουλίου... 5 II. Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή.. 5 III. Ετήσια έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου για την περίοδο από έως Α. Χρηματοοικονομικές εξελίξεις και επιδόσεις χρήσης Β. Σημαντικά γεγονότα κατά τη χρήση 2012 και η επίδρασή τους στις οικονομικές καταστάσεις Γ. Περιγραφή των κυριοτέρων κινδύνων και αβεβαιοτήτων Δ. Προοπτικές του Ομίλου για το έτος Ε. Παράθεση σημαντικών συναλλαγών του εκδότη με συνδεδεμένα προς αυτόν μέρη ΣΤ. Δήλωση Εταιρικής Διακυβέρνησης Ζ. Μερισματική πολιτική της ΟΠΑΠ Α.Ε. - Διάθεση καθαρών κερδών Η. Αριθμός και ονομαστική αξία μετοχών Θ. Σημαντικά γεγονότα μετά τη λήξη της χρήσης 2012 και μέχρι την ημερομηνία ανακοίνωσης της ετήσιας οικονομικής έκθεσης ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΗΣ ΟΠΑΠ Α.Ε. ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 4 παρ. 7-8 ΤΟΥ Ν. 3556/ IV. Ετήσιες οικονομικές καταστάσεις Κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης Κατάσταση συνολικού εισοδήματος Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων Ενοποιημένη κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων της ΟΠΑΠ Α.Ε Κατάσταση ταμειακών ροών Πληροφορίες για την Εταιρεία και τον Όμιλο Γενικές πληροφορίες Φύση δραστηριοτήτων Πλαίσιο κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων Νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερμηνείες Σημαντικές λογιστικές κρίσεις, εκτιμήσεις και παραδοχές Σύνοψη σημαντικών λογιστικών πολιτικών Ενοποίηση και συμμετοχή σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις Μετατροπή ξένου νομίσματος Λειτουργικοί τομείς

3 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης Αναγνώριση εσόδων και εξόδων Ενσώματες ακινητοποιήσεις Άυλα περιουσιακά στοιχεία Υπεραξία Απομείωση αξίας περιουσιακών στοιχείων Μισθώσεις Λοιπό μη κυκλοφορούν ενεργητικό Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού Αποθέματα Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων Δεσμευμένες καταθέσεις Ίδια κεφάλαια Φορολογία εισοδήματος & αναβαλλόμενος φόρος Προβλέψεις, ενδεχόμενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις Κόστος παροχών αποχώρησης Επενδύσεις σε ακίνητα Δομή του Ομίλου Διανομή μερισμάτων Λειτουργικός τομέας Επιχειρηματικοί τομείς του Ομίλου ΟΠΑΠ Α.Ε. για τη χρήση που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2012 και 2011 αντίστοιχα Επιχειρηματικοί τομείς της ΟΠΑΠ Α.Ε. για τη χρήση που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2012 και 2011 αντίστοιχα Γεωγραφικοί τομείς Σημειώσεις επί των οικονομικών καταστάσεων Διαθέσιμα και ταμειακά ισοδύναμα Δεσμευμένες καταθέσεις Αποθέματα Απαιτήσεις Λοιπά στοιχεία κυκλοφορούντος ενεργητικού Ασώματες ακινητοποιήσεις Ιδιοχρησιμοποιούμενα ενσώματα πάγια στοιχεία Επενδύσεις σε ακίνητα Υπεραξία Επενδύσεις σε θυγατρικές Επενδύσεις σε συγγενείς Λοιπά στοιχεία μη κυκλοφορούντος ενεργητικού

4 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης Αναβαλλόμενοι φόροι ενεργητικού / παθητικού Λοιπές υποχρεώσεις Δάνεια Χρηματοδοτικές μισθώσεις Φόροι Δουλευμένες δαπάνες και λοιπές υποχρεώσεις Προγράμματα παροχών προσωπικού Προβλέψεις Άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Μετοχικό κεφάλαιο Αποθεματικά Μερίσματα Κέρδη νικητών & κόστος παροχής υπηρεσιών Άλλα λειτουργικά έσοδα Δαπάνες διοίκησης / διάθεσης Άλλα λειτουργικά έξοδα Χρηματοοικονομικά αποτελέσματα (έξοδα / έσοδα) Φόρος εισοδήματος και αναβαλλόμενος φόρος Κέρδη ανά μετοχή Αμοιβές προσωπικού Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη Λοιπές γνωστοποιήσεις Παράγοντες και διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων Κίνδυνος από τις επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία λόγω της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας Ανταγωνισμός από άλλες επιχειρήσεις τυχερών παιχνιδιών καθώς και από παράνομο στοιχηματισμό Κίνδυνος Αγοράς Πιστωτικός κίνδυνος ρευστότητας Κίνδυνος ρευστότητας Κίνδυνος ταμειακών ροών και κίνδυνος μεταβολών εύλογης αξίας λόγω μεταβολών των επιτοκίων Πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις Οψιγενή γεγονότα V. Στοιχεία και πληροφορίες χρήσης VI. Πληροφορίες του άρθρου 10 του Ν. 3401/ VII. Διαδικτυακός τόπος ανάρτησης της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης 152 4

5 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 I. Δηλώσεις Μελών Διοικητικού Συμβουλίου (σύμφωνα με το άρθρο 4, παρ. 2 του Ν. 3556/2007) Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΟΠΑΠ Α.Ε., μητρικής εταιρείας (η «Εταιρεία»): 1. Λουρόπουλος Κωνσταντίνος, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθύνων Σύμβουλος, 2. Φελώνης Γρηγόριος, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, 3. Θεοφάνης Μουστακάτος, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, βεβαιώνουμε και δηλώνουμε, εξ όσων γνωρίζουμε, ότι: α) Οι οικονομικές καταστάσεις (ατομικές και ενοποιημένες) του Ομίλου της ΟΠΑΠ Α.Ε. (ο «Όμιλος») για τη χρήση από 1 Ιανουαρίου 2012 έως την 31 Δεκεμβρίου 2012, οι οποίες καταρτίσθηκαν σύμφωνα με τα ισχύοντα λογιστικά πρότυπα, απεικονίζουν κατά τρόπο αληθή τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού, την καθαρή θέση και τα αποτελέσματα χρήσεως του εκδότη καθώς και των επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στην ενοποίηση εκλαμβανομένων ως σύνολο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 3 έως 6 του άρθρου 4 του Ν. 3556/ και των κατ εξουσιοδότηση αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. β) Η έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου απεικονίζει κατά τρόπο αληθή την εξέλιξη, τις επιδόσεις, και τη θέση της Εταιρείας, καθώς και των επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στην ενοποίηση εκλαμβανομένων ως σύνολο, συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των κυριότερων κινδύνων και αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζουν, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 3 έως 6 του άρθρου 4 του Ν. 3556/ και των κατ εξουσιοδότηση αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Περιστέρι, 7 Μαρτίου 2013 Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. & Διευθύνων Σύμβουλος Ένα Μέλος του Δ.Σ. Ορισθέν Μέλος του Δ.Σ. Κωνσταντίνος Λουρόπουλος Γρηγόριος Φελώνης Θεοφάνης Μουστακάτος 5

6 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 II. Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή Προς τους Μετόχους της ΟΠΑΠ Α.Ε. Έκθεση επί των Εταιρικών και Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων Ελέγξαμε τις συνημμένες εταιρικές και τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας ΟΠΑΠ Α.Ε., οι οποίες αποτελούνται από την εταιρική και ενοποιημένη κατάσταση οικονομικής θέσης της 31ης Δεκεμβρίου 2012, τις εταιρικές και ενοποιημένες καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών και μεθόδων και λοιπές επεξηγηματικές πληροφορίες. Ευθύνη της Διοίκησης για τις Εταιρικές και Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επί αυτών των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε με κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουμε και διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων, σχετικά με τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις εταιρικές και τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. Οι επιλεγόμενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαμβανομένης της εκτίμησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας, με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλίδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιμήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της ελεγκτικής μας γνώμης. Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονομική θέση της Εταιρείας ΟΠΑΠ Α.Ε. και των θυγατρικών αυτής κατά την 31 η Δεκεμβρίου 2012 και τη χρηματοοικονομική τους επίδοση και τις ταμειακές τους ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 6

7 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 Αναφορά επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Θεμάτων α) Στην Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου περιλαμβάνεται δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης, η οποία παρέχει τα πληροφοριακά στοιχεία που ορίζονται στην παράγραφο 3δ του άρθρου 43α του κωδ. Ν 2190/1920. β) Επαληθεύσαμε τη συμφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχομένου της Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου με τις συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόμενων από τα άρθρα 43α, 108 και 37 του κωδ. Ν. 2190/1920. Αθήνα, 7 Μαρτίου 2013 Ο ΟΡΚΩΤΟΣ ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΗΣ ΠΡΑΙΣΓΟΥΩΤΕΡΧΑΟΥΣΚΟΥΠΕΡΣ Ανώνυμη Ελεγκτική Εταιρεία, Λεωφ. Κηφισίας 268, Χαλάνδρι ΑΜ ΣΟΕΛ 113 Κυριάκος Ριρής ΑΜ ΣΟΕΛ

8 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 III. Ετήσια έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου για την περίοδο από έως (σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4 του Ν. 3556/2007) Η παρούσα ετήσια έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου αφορά στην κλειόμενη χρήση Η έκθεση συντάχθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 άρθρο 43α παράγραφος 3 & 4, άρθρο 107 παρ. 3 και άρθρο 136 παρ. 2. Επίσης σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3556/2007 άρθρα 2γ, 6, 7 & 8 καθώς και τις αποφάσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς 7/448/ άρθρο 2, 1/434/ και το Καταστατικό της Εταιρείας, σας υποβάλλουμε για την κλειόμενη χρήση από έως την ετήσια έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου, η οποία περιλαμβάνει τις ελεγμένες Ατομικές και Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις, τις σημειώσεις επί των οικονομικών καταστάσεων και την έκθεση ελέγχου των ορκωτών ελεγκτών. Στην παρούσα έκθεση περιγράφονται συνοπτικά πληροφορίες του Ομίλου και της Εταιρείας ΟΠΑΠ A.E. (ο «Όμιλος» και η «Εταιρεία») αντίστοιχα, χρηματοοικονομικές πληροφορίες που στοχεύουν σε μία γενική ενημέρωση των μετόχων και του επενδυτικού κοινού για την οικονομική κατάσταση (οικονομική θέση, συνολικά έσοδα κλπ), τη συνολική πορεία και τις μεταβολές που επήλθαν κατά τη διάρκεια της κλειόμενης εταιρικής χρήσης ( ), σημαντικά γεγονότα τα οποία έλαβαν χώρα και η επίδραση αυτών στις οικονομικές καταστάσεις της ίδιας περιόδου. Επίσης περιγράφονται οι κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Όμιλος και η Εταιρεία στο μέλλον, η προβλεπόμενη πορεία και εξέλιξη των εταιρειών του Ομίλου, η εταιρική διακυβέρνηση, η μερισματική πολιτική και τέλος παρατίθενται ο αριθμός και η ονομαστική αξία του συνόλου των μετοχών καθώς και οι σημαντικές συναλλαγές μεταξύ του εκδότη και των συνδεδεμένων με αυτόν μερών. Α. Χρηματοοικονομικές εξελίξεις και επιδόσεις χρήσης 2012 Εξέλιξη Μεταβολές οικονομικών μεγεθών, Επιδόσεις Σε επίπεδο Ομίλου, τα οικονομικά μεγέθη, του οποίου προσδιορίζονται κατά κύριο λόγο από τα μεγέθη της μητρικής εταιρείας, έχουν ως ακολούθως: 1. Ο κύκλος εργασιών (από τη διεξαγωγή των παιχνιδιών στο έτος 2012) ποσού χιλ. έναντι του κύκλου εργασιών της χρήσης 2011 ποσού χιλ. παρουσίασε μείωση σε ποσοστό 8,88%, η οποία αντανακλά: α) τη μείωση των πωλήσεων του παιχνιδιού ΚΙΝΟ κατά 4,33% (χαμηλότερη μείωση λόγω της αύξησης του ωραρίου), β) τη μείωση στο ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ κατά 11,50%, (συμπεριλαμβανομένων και των στοιχηματισμών αγώνων του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου Ποδοσφαίρου κατά την θερινή περίοδο 2012), και γ) τη μείωση στο ΤΖΟΚΕΡ κατά 9,89%. 2. Τα μικτά κέρδη (ποσού χιλ. έναντι χιλ. το έτος 2011) παρουσίασαν μείωση σε ποσοστό 9,12%. 3. Τα λειτουργικά κέρδη προ αποσβέσεων, χρηματοοικονομικών και φόρων (EBITDA) ποσού χιλ. έναντι χιλ. τη χρήση 2011, μειώθηκαν σε ποσοστό 8,23%. 8

9 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης Τα κέρδη προ φόρων παρουσίασαν μείωση σε ποσοστό 8,79% και διαμορφώθηκαν στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. τη χρήση Τα καθαρά κέρδη ποσού χιλ. έναντι χιλ. της χρήσης 2011 παρουσίασαν μείωση 5,95%, ποσοστό χαμηλότερο του ποσοστού μείωσης των κερδών προ φόρων λόγω της χαμηλότερης δαπάνης φόρου εισοδήματος. 6. Το κόστος πωλήσεων διαμορφώθηκε στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. τη χρήση 2011, παρουσιάζοντας μείωση κατά 8,82%, ποσοστό στα ίδια επίπεδα με το ποσοστό μείωσης των πωλήσεων (8,88%). 7. Τα έξοδα διοίκησης, διάθεσης καθώς και τα λοιπά έξοδα ανήλθαν συνολικά στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. τη χρήση 2011, παρουσιάζοντας μείωση 10,25%. Μείωση κατά 7,15% εμφανίζουν τα έξοδα διάθεσης τα οποία κατά κύριο λόγο αφορούν στη μητρική εταιρεία. 8. Τα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα παρουσίασαν μείωση κατά 32,76%, λόγω της μείωσης των πιστωτικών τόκων (σημ. οικονομικών καταστάσεων 11.29). 9. Οι ταμειακές ροές του Ομίλου προσδιορίζονται κατά κύριο λόγο από τις ταμειακές ροές της μητρικής εταιρείας: α) Οι ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες στη χρήση 2012 αυξήθηκαν κατά 23,65% (ενώ τα λειτουργικά κέρδη προ αποσβέσεων, χρηματοοικονομικών και φόρων μειώθηκαν κατά 8,23%), στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. της χρήσης 2011, κυρίως λόγω της πληρωμής των υψηλότερων φόρων στο έτος 2011 (όπως καταβολή έκτακτης εισφοράς χρήσης 2010 στις αρχές του 2011). β) Στη χρήση 2012 οι ταμειακές εκροές από επενδυτικές δραστηριότητες ποσού χιλ. αντανακλούν κυρίως: i) εκροή για δεσμευτικές καταθέσεις ποσού χιλ., ii) εκροή ποσού χιλ. για αγορά εξοπλισμού και κεφαλαιοποιημένους τόκους του ομολογιακού δανείου και iii) εισροές από καταβολή πιστωτικών τόκων ποσού χιλ. Στην αντίστοιχη περίοδο 2011 οι ταμειακές εκροές από επενδυτικές δραστηριότητες ποσού χιλ. αντανακλούν κυρίως: i) εκροή για την εξαγορά της δεκαετούς επέκτασης από έως της σύμβασης παραχώρησης του αποκλειστικού δικαιώματος της ΟΠΑΠ Α.Ε. διεξαγωγής, διαχείρισης, οργάνωσης και λειτουργίας των 11 παιχνιδιών ποσού χιλ. καθώς και για την εξαγορά άδειας εγκατάστασης και εκμετάλλευσης των παιγνιομηχανημάτων ποσού χιλ., ii) εκροή ποσού χιλ. για αγορά εξοπλισμού και iii) εισροές από καταβολή πιστωτικών τόκων χιλ., και εισπράξεις από λήξη ομολόγων χιλ. γ) Οι ταμειακές εκροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες διαμορφώθηκαν σε χιλ. και αντανακλούν i) τη καταβολή της πρώτης δόσης του ομολογιακού δανείου και ii) εκροές που αφορούν στην καταβολή του μερίσματος χρήσεως 2011 και πληρωμές δόσεων και τόκων χρηματοδοτικής μίσθωσης. Στην χρήση 2011 οι ταμειακές εκροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες διαμορφώθηκαν σε χιλ. και αντανακλούν i) είσπραξη και έξοδα ομολογιακού δανείου και ii) εκροές που αφορούν στην καταβολή του υπόλοιπου μερίσματος χρήσεως 2010 και πληρωμές δόσεων και τόκων χρηματοδοτικής μίσθωσης. 9

10 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 Παράγοντες δημιουργίας αξίας και μέτρησης επιδόσεων Ο Όμιλος παρακολουθεί τις επιδόσεις μέσα από την ανάλυση των εννέα βασικών επιχειρηματικών του τομέων, οι οποίοι, με βάση το ΔΠΧΑ 8, είναι τα εννέα παιχνίδια που διεξάγει, οργανώνει και λειτουργεί. Ο τομέας με τη μεγαλύτερη ποσοστιαία συμμετοχή στις πωλήσεις των παιχνιδιών είναι το ΚΙΝΟ, του οποίου ο κύκλος εργασιών αποτέλεσε για τη χρήση 2012 το 54,02% του κύκλου εργασιών των παιχνιδιών του Ομίλου ενώ συνεισέφερε και το 50,96% του συνολικού μικτού κέρδους. Τα έσοδα από το παιχνίδι ΚΙΝΟ ανήλθαν σε χιλ. έναντι χιλ. της χρήσης 2011 παρουσιάζοντας μείωση σε ποσοστό 4,33%. Δεύτερος σε πωλήσεις έρχεται ο επιχειρηματικός τομέας του παιχνιδιού «ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ» που για τη χρήση 2012 συμμετέχει κατά 34,78% επί των συνολικών πωλήσεων των παιχνιδιών και κατά 33,17% στα μικτά κέρδη του Ομίλου. Τα έσοδα από το παιχνίδι ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ανήλθαν σε χιλ. έναντι χιλ. της χρήσης 2011, παρουσιάζοντας μείωση σε ποσοστό 11,50%. Το παιχνίδι ΤΖΟΚΕΡ αποτελεί ακόμα ένα σημαντικό τομέα δραστηριότητας για τον Όμιλο. Ο τομέας αυτός κατά τη χρήση 2012 αποτέλεσε το 5,25% του κύκλου εργασιών των παιχνιδιών καθώς και το 10,04% επί του συνολικού μικτού κέρδους. Τα έσοδα από το παιχνίδι ΤΖΟΚΕΡ ανήλθαν σε χιλ. έναντι χιλ. της χρήσης 2011, σημειώνοντας μείωση σε ποσοστό 9,89%. Τα υπόλοιπα παιχνίδια SUPER 3, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ, ΠΡΟΤΟ, EXTRA 5, ΠΡΟΠΟΓΚΟΛ και τα νέα παιχνίδια στοιχηματισμού (GO LUCKY, MONITOR GAMES) αποτελούν το 5,95% του κύκλου εργασιών του Ομίλου για τη χρήση και το 7,01% του συνολικού μικτού κέρδους. Ο Όμιλος έχει την πολιτική να αξιολογεί τα αποτελέσματα και την απόδοσή του σε μηνιαία βάση εντοπίζοντας έγκαιρα και αποτελεσματικά αποκλίσεις από τους στόχους και λαμβάνοντας αντίστοιχα διορθωτικά μέτρα. Επίσης, μετράει την αποδοτικότητά του κάνοντας χρήση χρηματοοικονομικών δεικτών απόδοσης που χρησιμοποιούνται διεθνώς: - ROCE (Return on Capital Employed) «Αποδοτικότητα Συνολικών Απασχολούμενων Κεφαλαίων»: Ο δείκτης διαιρεί τα κέρδη προ φόρων και χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων με τα συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια του Ομίλου, τα οποία είναι το άθροισμα της Καθαρής Θέσης και του συνόλου των δανείων. - ROE (Return on Equity) «Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων»: Ο δείκτης διαιρεί τα κέρδη μετά από φόρους με την Καθαρή Θέση του Ομίλου. - EVA (Economic Value Added) «Προστιθέμενη Οικονομική Αξία»: Το μέγεθος αυτό υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας τα συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια με τη διαφορά (ROCE Κόστος Κεφαλαίου) και αποτελεί το ποσό κατά το οποίο αυξάνει η οικονομική αξία του Ομίλου. Ο Όμιλος για να υπολογίσει το κόστος κεφαλαίου χρησιμοποιεί τον τύπο του WACC «μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου». Οι παραπάνω δείκτες για τη χρήση 2012 σε σύγκριση με την αντίστοιχη του 2011 κινήθηκαν ως εξής: ROCE 0,44 0,75 ROE 0,43 0,60 EVA 451 εκ. 539 εκ. 10

11 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 Άλλοι δείκτες για τη χρήση 2012 σε σύγκριση με την αντίστοιχη του 2011: Περιθώριο EBITDA 16,97% 16,85% Περιθώριο μικτού κέρδους 19,46% 19,51% Βασικά κέρδη ανά μετοχή (ποσά σε ευρώ) ΧΡΗΣΗ 2012 ΧΡΗΣΗ 2011 ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ 1,5846 1,6076 1,6848 1,7019 Σε επίπεδο μητρικής εταιρείας: 1. Ο κύκλος εργασιών από τη διεξαγωγή των παιχνιδιών τη χρήση 2012 ανήλθε στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. την αντίστοιχη χρήση 2011, παρουσιάζοντας μείωση σε ποσοστό 9,52%. 2. Τα μικτά κέρδη ανήλθαν στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. τη χρήση 2011, παρουσιάζοντας μείωση σε ποσοστό 9,36%. 3. Τα λειτουργικά κέρδη προ αποσβέσεων, χρηματοοικονομικών και φόρων ανήλθαν στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. τη χρήση 2011, παρουσιάζοντας μείωση σε ποσοστό 8,52%. 4. Τα κέρδη προ φόρων παρουσίασαν μείωση σε ποσοστό 8,21% και διαμορφώθηκαν στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. τη χρήση Τα καθαρά κέρδη παρουσίασαν μείωση σε ποσοστό 5,54% και ανήλθαν στο ποσό των χιλ. έναντι χιλ. τη χρήση Β. Σημαντικά γεγονότα κατά τη χρήση 2012 και η επίδρασή τους στις οικονομικές καταστάσεις Για το φορολογικό έλεγχο της χρήσης 2011, η ΟΠΑΠ Α.Ε. και η θυγατρική της ΟΠΑΠ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ A.E., στα πλαίσια της αναθεώρησης του Ν. 2238/1994 περί Έκθεσης Φορολογικής Συμμόρφωσης από ανεξάρτητους Ορκωτούς Ελεγκτές, ανέθεσαν τη διενέργεια ειδικού φορολογικού ελέγχου για την περίοδο στους τακτικούς ελεγκτές. Ο ανωτέρω έλεγχος ολοκληρώθηκε εντός του Μαΐου 2012, σύμφωνα με τον οποίο προέκυψε: Α) Για την ΟΠΑΠ Α.Ε. φόρος λογιστικών διαφορών ύψους χιλ. Επισημαίνεται ότι για τα αποτελέσματα χρήσης 2011 είχε διενεργηθεί πρόβλεψη ύψους χιλ. Β) Για την ΟΠΑΠ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Α.Ε. φόρος λογιστικών διαφορών ύψους 36 χιλ. Επισημαίνεται ότι για τα αποτελέσματα χρήσης 2011 είχε διενεργηθεί πρόβλεψη ύψους 100 χιλ. Μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2012 ολοκληρώθηκε το έργο της Ενιαίας Εταιρικής Εικόνας κατά 100% στα 494 πρακτορεία στο Δήμο της Αθήνας και στα 921 πρακτορεία στην περιφέρεια Μακεδονίας και Θράκης. Επίσης, 11

12 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 ολοκληρώθηκε το έργο της Ενιαίας Εταιρικής Εικόνας κατά 80% στα πρακτορεία της ΟΠΑΠ Α.Ε. του υπολοίπου του Νομού Αττικής. Τέλος κατά τον Απρίλιο του 2012, άρχισε το έργο της Ενιαίας Εταιρικής Εικόνας στα πρακτορεία της Δυτικής Ελλάδος, Κρήτης και Β. Αιγαίου, του οποίου έχει υλοποιηθεί περίπου το 52% μέχρι 31 Δεκεμβρίου Την Παρασκευή 1 Ιουνίου 2012, έλαβε χώρα η δωδέκατη (12) Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων της ΟΠΑΠ Α.Ε. στα γραφεία και έδρα της Εταιρείας Λ. Κηφισού 62, Περιστέρι, η οποία ενέκρινε την προταθείσα από το Διοικητικό Συμβούλιο διανομή (διάθεση) κερδών και αποφάσισε την καταβολή συνολικού μερίσματος 0,72 ευρώ ανά μετοχή για την εταιρική χρήση έτους 2011, προ παρακράτησης φόρου (25%). Δικαιούχοι ήταν οι μέτοχοι της Εταιρείας, οι εγγεγραμμένοι στα αρχεία του Συστήματος Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) την Τρίτη (ημερομηνία προσδιορισμού - record date). Η αποκοπή του δικαιώματος στη λήψη του μερίσματος χρήσης 2011 πραγματοποιήθηκε τη Παρασκευή Η καταβολή του μερίσματος πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα , μέσω των χειριστών από την πληρώτρια τράπεζα, ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ της ΕΛΛΑΔΟΣ. Την Τρίτη 5 Ιουνίου 2012 το Διοικητικό Συμβούλιο της ΟΠΑΠ Α.Ε. αποφάσισε και ενέκρινε την καταβολή ποσού χιλ. στην θυγατρική εταιρεία ΟΠΑΠ INTERNATIONAL LTD για την απόκτηση μετοχών της εν λόγω θυγατρικής, ονομαστικής αξίας 1,71 η κάθε μια. Διεξαγωγή Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου 2012 (EURO) Στη μητρική εταιρεία οι πωλήσεις του παιχνιδιού «ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ» κατά το μήνα Ιούνιο σημείωσαν αύξηση της τάξεως 92,33% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο 2011 λόγω της διεξαγωγής του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου (EURO, από 8 έως 30 Ιουνίου), του οποίου οι αγώνες περιλήφθηκαν στα κουπόνια του παιχνιδιού. Στην παραπάνω περίοδο οι πωλήσεις ανήλθαν στο ποσό 142,11 εκ. και το ποσοστό των κερδών των νικητών επί των πωλήσεων διαμορφώθηκε σε 80,52%. Συνολικά οι πωλήσεις του παιχνιδιού «ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ» μόνο από στοιχηματισμούς αγώνων του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου (EURO, από 8 Ιουνίου έως 1 Ιουλίου) ανήλθαν στο ποσό των 108,75 εκ. και το ποσοστό των κερδών των νικητών επί των πωλήσεων διαμορφώθηκε σε 82,33%. Το Διοικητικό Συμβούλιο στη συνεδρίαση της αποφάσισε την εκλογή του κ. Κωνσταντίνου Λουρόπουλου ως Προέδρου & Διευθύνοντος Συμβούλου της Εταιρείας. Η διαδικασία επιλογής τεχνολογικού παρόχου για το κεντρικό σύστημα της ΟΠΑΠ Α.Ε βρίσκεται στο στάδιο αξιολόγησης της οικονομικής προσφοράς, καθώς ο τεχνικός φάκελος του προμηθευτή κρίθηκε επαρκής σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης. 12

13 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 Στις και το Δ.Σ. της Εταιρείας ενέκρινε δυο τρίμηνες διαδοχικές παρατάσεις του από Τροποποιητικού Ιδιωτικού Συμφωνητικού με την κοινοπραξία ΙΝΤΡΑΛΟΤ, ήτοι από έως με τους ίδιους ακριβώς όρους, οι οποίοι περιγράφονται στην από σχετική ανακοίνωση της Εταιρείας. Οι ανωτέρω παρατάσεις κρίθηκαν αναγκαίες προκειμένου να ολοκληρωθεί, μετά και το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, η εν εξελίξει διαγωνιστική διαδικασία για την επιλογή του Τεχνολογικού Παρόχου του κεντρικού ηλεκτρονικού συστήματος λειτουργίας της ΟΠΑΠ Α.Ε. Φορολογία ΟΠΑΠ σύμφωνα με το Νόμο 4093/2012 Σύμφωνα με το Νόμο 4093/12 που ψηφίστηκε από την ολομέλεια της Βουλής την Τετάρτη επιβάλλεται από : α) φορολογία στα κέρδη των παικτών με συντελεστή 10% από το πρώτο ευρώ, β) φορολόγηση με συντελεστή 30% επί των καθαρών εσόδων της ΟΠΑΠ Α.Ε. (έσοδα από παίγνια μείον κέρδη νικητών παικτών). Τέλος και σύμφωνα με τον παραπάνω νόμο, μετά την λήξη κάθε οικονομικής χρήσεως τα αδιάθετα ποσά των κερδών των τυχερών παιγνίων, αποδίδονται στο Ελληνικό Δημόσιο με ισχύ από Κοινοπραξία με επικεφαλής την ΟΠΑΠ Α.Ε. ανακηρύχθηκε προσωρινός επιτυχών πλειοδότης για τα Κρατικά Λαχεία Στις η ΟΠΑΠ Α.Ε. γνωστοποίησε στο επενδυτικό κοινό ότι: Η Κοινοπραξία των Εταιρειών η οποία συστάθηκε για την απόκτηση της 12ετούς άδειας για το αποκλειστικό δικαίωμα παραγωγής, λειτουργίας, κυκλοφορίας, προώθησης και διαχείρισης των Κρατικών Λαχείων, ανακοίνωσε σήμερα την επιλογή της ως προσωρινού επιτυχόντα πλειοδότη. Η απόφαση της του Ταμείου Αξιοποίησης Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) υπόκειται σε επικύρωση από τις αρμόδιες αρχές, συμπεριλαμβανομένου και του ελληνικού κοινοβουλίου. Η Κοινοπραξία αποτελείται από εταιρείες ελεγχόμενες από την ΟΠΑΠ Α.Ε. (ATH: OPAP), την Lottomatica Group (MIL: LTO), την Scientific Games (Nasdaq: SGMS) και την Intralot (ATH: INLOT). Η Κοινοπραξία, έπειτα από εσωτερικές διαβουλεύσεις, προσέφερε ως οικονομικό αντάλλαγμα το ποσό των 190 εκατ., το οποίο έγινε αποδεκτό από το ΤΑΙΠΕΔ. Η Κοινοπραξία επιπλέον εγγυάται την καταβολή ενός ποσού κατ' ελάχιστο 580 εκατ. κατά τη διάρκεια της 12ετούς άδειας. Η Lottomatica αποφάσισε να εξασκήσει το δικαίωμά της, περιορίζοντας τη συμμετοχή της στην Κοινοπραξία σε μία μετοχή, μεταβιβάζοντας το υπόλοιπο μερίδιό της στην ΟΠΑΠ Α.Ε. Μεταβολή στη μετοχική σύνθεση του Ομίλου Στο πλαίσιο των διατάξεων του άρθρου 14 του Ν. 3556/2007 και έπειτα από σχετική γνωστοποίηση που έλαβε στις , η ΟΠΑΠ Α.Ε. γνωστοποιεί ότι η Silchester International Investors L.L.P., προέβη στην αγορά μετοχών της ΟΠΑΠ Α.Ε., με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός μετοχών που κατέχει άμεσα να ανέλθει σε μετοχές και ισάριθμα δικαιώματα ψήφου, ήτοι ποσοστό 5,01 % επί του μετοχικού κεφαλαίου της ΟΠΑΠ Α.Ε., με ημερομηνία συναλλαγής την

14 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 Το Ελληνικό Δημόσιο μεταβίβασε στην Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.» μετοχές της ΟΠΑΠ Α.Ε. και ισάριθμα δικαιώματα ψήφου, ήτοι ποσοστό 29,00% του μετοχικού κεφαλαίου της με σχετική απόφαση της Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων τον Ιανουάριο του Σημειώνεται ότι το ποσοστό του Ελληνικού Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της ΟΠΑΠ Α.Ε. διαμορφώθηκε σε 5%. Διευκρινίζεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο ως αποκλειστικός μέτοχος της ως άνω εταιρείας ελέγχει έμμεσα τα ανωτέρω δικαιώματα ψήφου. Επίσης η ΟΠΑΠ Α.Ε. γνωστοποίησε στις , σύμφωνα με τις διατάξεις του N.3556/2007 και την από σχετική ενημέρωση ότι σύμφωνα με το άρθρο 2 4 & 5 του Ν. 3986/2011 (ΦΕΚ 152/Α ) και σε εφαρμογή της υπ' αρ. 219/ (ΦΕΚ 2625/Β ) απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων, το Ελληνικό Δημόσιο μεταβίβασε στην ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) Α.Ε.» μετοχές της ΟΠΑΠ Α.Ε. και ισάριθμα δικαιώματα ψήφου, ήτοι ποσοστό 4,00% του μετοχικού κεφαλαίου της. Μετά την ανωτέρω μεταβολή το συνολικό ποσό μετοχών που έχει μεταβιβαστεί από το Ελληνικό Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. ανέρχεται σε μετοχές ήτοι ποσοστό 33,00% του μετοχικού κεφαλαίου της ΟΠΑΠ Α.Ε. ενώ το ποσοστό του Ελληνικού Δημοσίου διαμορφώνεται πλέον σε 1%. Διευκρινίζεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο ως αποκλειστικός μέτοχος της ως άνω εταιρείας ελέγχει έμμεσα τα ανωτέρω δικαιώματα ψήφου. Οι παραπάνω ανακοινώσεις δημοσιοποιήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ν. 3556/2007 και έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Χ.Α. ( και στην ιστοσελίδα της Εταιρείας στη διεύθυνση ( Σύμφωνα με τις γνωστοποιήσεις του Ν 3556/2007 μέχρι , η Μετοχική Σύνθεση της ΟΠΑΠ Α.Ε. διαμορφώθηκε ως εξής: Επενδυτικό Κοινό 60,99%, Silchester International Investors L.L.P. 5,01%, Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) σε 33,00%, Ελληνικό Δημόσιο 1,00%. Διευκρινίζεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο ελέγχει 100% το ΤΑΙΠΕΔ και ως εκ τούτου ελέγχει έμμεσα τα δικαιώματα ψήφου. Γ. Περιγραφή των κυριοτέρων κινδύνων και αβεβαιοτήτων Στη συνέχεια παραθέτουμε τους κυριότερους κινδύνους και τις αβεβαιότητες στις οποίες ενδεχομένως να εκτεθεί ο Όμιλος. Κίνδυνος από τις επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία λόγω της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας Οι μακροοικονομικές συνθήκες στην Ελλάδα και η δημοσιονομική θέση του Ελληνικού Δημοσίου έχουν επιδεινωθεί σημαντικά και αυτό είχε και θα μπορούσε να συνεχίσει να έχει σημαντικές επιπτώσεις στις 14

15 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 δραστηριότητες του Ομίλου και της Εταιρείας, στα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων τους, στη χρηματοοικονομική κατάστασή τους και στις προοπτικές τους. Το έτος 2013 θα είναι μια ακόμη δύσκολη περίοδος για την ελληνική οικονομία, με τη χρηματοοικονομική κρίση να εξακολουθεί επηρεάζει αρνητικά το σύνολο των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά. Ανταγωνισμός από άλλες επιχειρήσεις τυχερών παιχνιδιών καθώς και από παράνομο στοιχηματισμό Η αγορά των τυχερών παιχνιδιών και κυρίως των στοιχηματικών τυχερών παιχνιδιών, στην οποία δραστηριοποιείται η Εταιρεία, είναι ιδιαιτέρως ανταγωνιστική κατά θεμιτό μεν τρόπο, όταν αναφερόμαστε στις εταιρείες που νόμιμα λειτουργούν και διεξάγουν στην Ελλάδα τα τυχερά παιχνίδια για τα οποία έχουν λάβει ειδική προς τούτο άδεια από το Ελληνικό Δημόσιο (δηλαδή καζίνο, λαχεία, ιππόδρομος), αλλά κυρίως με αθέμιτο τρόπο, όταν αναφερόμαστε στις εταιρείες εκείνες που διεξάγουν μέσω διαδικτύου τα τυχερά εκείνα παιχνίδια των οποίων το δικαίωμα οργάνωσης, διεξαγωγής και διαχείρισης και μάλιστα κατά αποκλειστικότητα έχει ανατεθεί από το Ελληνικό Δημόσιο στην ΟΠΑΠ Α.Ε. και μόνο σε αυτή. Επίσης αθέμιτος είναι και ανταγωνισμός που υφίσταται η Εταιρεία και στο πλαίσιο της παράνομης δραστηριότητας που αναπτύσσουν παράνομοι ιδιώτες πράκτορες στοιχημάτων, που παρέχουν υπηρεσίες τυχερών παιγνίων χωρίς να διαθέτουν την απαιτούμενη προς τούτο άδεια. Η ΟΠΑΠ Α.Ε. στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης των φαινομένων αυτών, έχει προβεί στη σύσταση με ιδία πρωτοβουλία και ιδίαις δαπάναις της Επιτροπής Αντιμετώπισης Παράνομου Στοιχήματος στην οποία συμμετέχουν και θεσμοθετημένα όργανα της πολιτείας. Ως γνωστόν, στις 22 Αυγούστου 2011, δημοσιεύθηκε στην ελληνική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Τεύχος Α' 180) ο με αρ. 4002/2011 Νόμος τυχερών παιχνιδιών από το πεδίο εφαρμογής του οποίου εξαιρούνται ρητά τα υφιστάμενα κατά το χρόνο έκδοσης του εν λόγω νόμου τυχερά παιχνίδια που διεξάγονται από τα καζίνο, την ΟΔΙΕ Α.Ε. και την ΟΠΑΠ Α.Ε.. Ειδικότερα και σύμφωνα με τις διατάξεις του ΜΕΡΟΥΣ Δ' του ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Η' του N. 4002/2011 «Ρύθμιση της αγοράς τυχερών παιχνιδιών και άλλες διατάξεις» ένα νέο ρυθμιστικό καθεστώς που διαμορφώνεται στην Ελλάδα αφορά στα τεχνικά-παιχνίδια αναψυχής, τα VLTs και στη διαδικτυακή (on line) αγορά τυχερών παιχνιδιών. Επιπλέον, και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του Ν. 4002/2011, εκδόθηκε η Κοινή Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Πολιτισμού με αριθμό 56660/1679/ , η οποία δημοσιεύθηκε την 22 Δεκεμβρίου 2011 στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Τεύχος Β' 2910) όσον αφορά την πιστοποίηση της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων, η οποία συγκροτήθηκε δυνάμει της με αρ /1673 και από 20 Δεκεμβρίου 2011 αποφάσεως του Υπουργείου Οικονομικών (Τεύχος Υπαλλήλων Ειδικών Θέσεων και Οργάνων Διοίκησης Φορέων του Δημοσίου και Ευρύτερου Δημοσίου Τομέα, αρ. 444) και η οποία αποτελεί επί της ουσίας τη μετεξέλιξη της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Τυχερών Παιχνιδιών του άρθρου 16 του Ν. 3229/2004 (ΦΕΚ Α 38). Τέλος σημειώνεται ότι υπήχθησαν στο φορολογικό καθεστώς της μεταβατικής περιόδου που θεσπίσθηκε δυνάμει των διατάξεων της παρ. 12 του άρθρου 50 του Ν. 4002/2011 είκοσι τέσσερις εταιρείες, οι οποίες νομιμοποιούνται να εξακολουθούν να παρέχουν, χωρίς να κατέχουν την απαιτούμενη προς τούτο άδεια, υπηρεσίες τυχερών 15

16 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 παιχνιδιών μέσω διαδικτύου κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στην ΠΟΛ.1248/ , η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την (ΦΕΚ Β 2854). Κίνδυνος αγοράς Ο κίνδυνος αγοράς δημιουργείται από το ενδεχόμενο οι αλλαγές στις τιμές της αγοράς, όπως σε συναλλαγματικές ισοτιμίες και επιτόκια να επηρεάσουν τα αποτελέσματα του Ομίλου και της Εταιρείας ή την αξία των χρηματοοικονομικών μέσων που κατέχουν. Η διαχείριση του κινδύνου της αγοράς συνίσταται στην προσπάθεια του Ομίλου και της Εταιρείας να ελέγχουν την έκθεσή τους σε αποδεκτά όρια. Παρακάτω περιγράφονται αναλυτικότερα οι επιμέρους κίνδυνοι που συνθέτουν τον κίνδυνο αγοράς και οι πολιτικές διαχείρισής τους από τον Όμιλο και την Εταιρεία: Συναλλαγματικός κίνδυνος Δεδομένου ότι ο Όμιλος μέχρι σήμερα δραστηριοποιείται, πέραν της Ελλάδος, μόνο στην Κύπρο (περίπου το 4,94% των πωλήσεων) και από το νόμισμα της Κύπρου είναι το ευρώ, δεν υφίσταται κανένας κίνδυνος. Επίσης δεν έχουν καταρτιστεί μεγάλες συμβάσεις με προμηθευτές σε άλλο νόμισμα πέραν του ευρώ. Διαχείριση κεφαλαίου Ο πρωταρχικός στόχος του Ομίλου και της Εταιρείας σχετικά με την διαχείριση του κεφαλαίου είναι η διασφάλιση και διατήρηση ισχυρής πιστοληπτικής ικανότητας και υγιών κεφαλαιακών δεικτών με σκοπό την υποστήριξη των επιχειρηματικών σχεδίων και την μεγιστοποίηση της αξίας προς όφελος των μετόχων. Ο Όμιλος διαχειρίζεται την κεφαλαιακή διάρθρωση και πραγματοποιεί τις αναγκαίες προσαρμογές προκειμένου να εναρμονίζεται με τις αλλαγές στο επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί και επιχειρεί. Για τη διατήρηση ή την προσαρμογή της κεφαλαιακής διάρθρωσης, ο Όμιλος έχει τη δυνατότητα να προσαρμόσει το μέρισμα που καταβάλλεται στους μετόχους, να επιστρέψει κεφάλαιο στους μετόχους ή να εκδώσει νέες μετοχές. Πιστωτικός κίνδυνος Οι πωλήσεις γίνονται μέσω εκτεταμένου δικτύου πρακτόρων. Ο μέσος χρόνος συλλογής των εισπράξεων είναι τρεις ημέρες περίπου. Ο βασικός πιστωτικός κίνδυνος του Ομίλου, ο οποίος δεν θεωρείται σημαντικός, προέρχεται από επισφαλείς απαιτήσεις από πράκτορες καθώς και από τις οφειλές πρακτόρων για τις οποίες έχουν γίνει έντοκες ρυθμίσεις. Πολιτική του Ομίλου είναι να παρακολουθεί διαρκώς τις συναλλαγές με τους πράκτορες με τη θέσπιση ορίου χρεωστικού υπολοίπου ανά πράκτορα το οποίο ο πράκτορας δεν μπορεί να υπερβεί σε καμία χρονική στιγμή. Δυνητικά πιστωτικός κίνδυνος θα μπορούσε να προκύψει και με τα διαθέσιμα του Ομίλου στην περίπτωση που κάποιο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα εκδηλώσει αδυναμία να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Για την ελαχιστοποίηση αυτού του κινδύνου ο Όμιλος έχει θέσει όρια στο μέγιστο ποσό τοποθέτησης ανά χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. 16

17 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 Κίνδυνος ρευστότητας Η μέθοδος διανομής των κερδών στους νικητές των παιχνιδιών του Ομίλου, διασφαλίζει την επάρκεια των διαθεσίμων, διατηρώντας τον κίνδυνο ρευστότητας σε χαμηλά επίπεδα: Α) Το ΚΙΝΟ, παιχνίδι προκαθορισμένης απόδοσης, στατιστικά διανέμει περίπου το 70% των ακαθάριστων εισπράξεων στους νικητές. Είναι όμως δυνατόν σε κληρώσεις του παιχνιδιού, τα κέρδη προς διανομή να υπερβαίνουν ή να υπολείπονται του παραπάνω ποσοστού. Σε όλο το χρονικό διάστημα όμως, κατά το οποίο παίζεται το συγκεκριμένο παιχνίδι (σωρευτικά αλλά και στις περιόδους εκκαθάρισης των τριών ημερών), οι αποδόσεις κινούνται γύρω από το μέσο όρο-στόχο. Β) Το ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ είναι παιχνίδι προκαθορισμένης απόδοσης βασιζόμενο στα αποτελέσματα αθλητικών και μη γεγονότων που συμμετέχουν στο κουπόνι. Θεωρητικά, ο κίνδυνος ρευστότητας υπάρχει και θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα: - Τα οικονομικά αποτελέσματα του στοιχηματικού προϊόντος επιβεβαιώνουν το γεγονός πως οι στόχοι της Εταιρείας για κάθε έτος, που αφορούν στα διανεμόμενα κέρδη, έχουν επιτευχθεί. - Η καλή διαχείριση, ο σωστός σχεδιασμός του στοιχηματικού προϊόντος και η αποτελεσματική διαχείριση κινδύνου δύνανται να συμβάλουν αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων που αφορούν στη στρατηγική της Εταιρείας για τα διανεμόμενα κέρδη. Ένας άλλος παράγοντας που περιορίζει τον κίνδυνο ρευστότητας είναι ο μεγάλος όγκος στοιχημάτων που διενεργείται μέσω της Εταιρείας, καθώς και η διαφοροποίηση της συμπεριφοράς των παικτών. Τα νέου τύπου στοιχηματισμού παιχνίδια (GO LUCKY & MONITOR GAMES) είναι παιχνίδια προκαθορισμένης απόδοσης και το ποσοστό των κερδών των νικητών επί των πωλήσεων δεν υπερβαίνει το 69%. Το υπερβάλλον ποσό πέραν του συμβατικού ποσοστού αποδίδεται από την ανάδοχο εταιρεία. Γ) Τα αριθμολαχεία προκαθορισμένης απόδοσης SUPER 3 και EXTRA 5 κατέχουν μικρό ποσοστό στις συνολικές πωλήσεις του Ομίλου και ως εκ τούτου δεν επηρεάζουν σημαντικά τη ρευστότητά του. Δ) Τα παιχνίδια ΠΡΟΠΟ και ΠΡΟΠΟΓΚΟΛ έχουν συγκεκριμένο ποσοστό διανομής κερδών (επί των συνολικών εισπράξεων), το οποίο δεν μπορεί να υπερβληθεί. Ε) Τα λοιπά παιχνίδια και συγκεκριμένα τα παιχνίδια ΛΟΤΤΟ, ΤΖΟΚΕΡ, ΠΡΟΤΟ, διανέμουν στους νικητές κέρδη μικτής μορφής (ποσοστό επί των συνολικών εισπράξεων για τις πρώτες κατηγορίες νικητών και προκαθορισμένα κέρδη για τις υπόλοιπες κατηγορίες), γεγονός το οποίο δεν επιδρά αρνητικά στα συνολικά έσοδα του Ομίλου δεδομένου και επειδή, τα συγκεκριμένα παιχνίδια αντιπροσωπεύουν μικρό ποσοστό επί του συνολικού τζίρου. Κίνδυνος ταμειακών ροών και κίνδυνος μεταβολών εύλογης αξίας λόγω μεταβολών των επιτοκίων Ο κίνδυνος διακύμανσης επιτοκίων συνίσταται στην πιθανότητα η εύλογη αξία των μελλοντικών χρηματοροών ενός χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου να παρουσιάσει διακυμάνσεις εξ αιτίας μεταβολών στα επιτόκια της αγοράς. Η έκθεση του Ομίλου στον κίνδυνο μεταβολής επιτοκίων σχετίζεται κυρίως (α) με το μακροπρόθεσμο δανεισμό του Ομίλου με κυμαινόμενο επιτόκιο και (β) με τις τοποθετήσεις της υπερβάλλουσας 17

18 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης 2012 ρευστότητας σε βραχυπρόθεσμες καταθέσεις με επιτόκια της αγοράς. Μια ενδεχόμενη μεταβολή των επιτοκίων κατά 100 μονάδες βάσης (+ ή - 1%) δεν θα είχε σημαντική επίδραση στα αποτελέσματα του Ομίλου. Πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις Τα προηγούμενα έτη το Ελληνικό Δημόσιο επέβαλλε έκτακτες φορολογικές εισφορές που επηρέασαν σημαντικά τα αποτελέσματα του Ομίλου και της Εταιρείας. Δεδομένης της τρέχουσας δημοσιονομικής θέσης του Ελληνικού Δημοσίου, πρόσθετα φορολογικά μέτρα μπορεί να επιβληθούν, που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στη χρηματοοικονομική θέση του Ομίλου και της Εταιρείας. Επίσης τα νέα φορολογικά μέτρα βάσει του Ν. 4093/2012 που επιβλήθηκαν από , θα έχουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στις ταμειακές ροές και εν γένει στη χρηματοοικονομική θέση του Ομίλου και της Εταιρείας. Δ. Προοπτικές του Ομίλου για το έτος 2013 Οι στόχοι του Ομίλου για το έτος 2013 είναι: 1. Παιγνιομηχανήματα Η ΟΠΑΠ Α.Ε. αναμένει την έκδοση του κανονισμού παιχνιδιών των VLTs από την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Τυχερών Παιγνίων (ΕΕΕΠ) καθώς και την οριστικοποίηση του σχεδίου ρυθμίσεων για τα τυχερά παιχνίδια προκειμένου να προχωρήσει : Στη δημοσίευση Διακήρυξης Διενέργειας Διεθνούς Διαγωνισμού για την επιλογή του αναδόχου ο οποίος θα αναλάβει την υλοποίηση και υποστήριξη του Κεντρικού Πληροφοριακού Συστήματος για την λειτουργία των VLTs. Στην προκήρυξη του Διαγωνισμού για την προμήθεια των VLTs που θα εγκατασταθούν στο δίκτυο της ΟΠΑΠ Α.Ε. Στην προκήρυξη Δημόσιου Διεθνούς Πλειοδοτικού Διαγωνισμού για τα VLTs που θα παραχωρεί το δικαίωμα εγκατάστασης και εκμετάλλευσης, έναντι ανταλλάγματος σε 4 έως 10 Παραχωρησιούχους. Σχετικά με την Ανάπτυξη του Δικτύου Εγκατάστασης και Λειτουργίας VLTs στόχος της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι η υλοποίηση των παρακάτω ενεργειών: Η Διερεύνηση προθέσεων και δυνατοτήτων των πρακτόρων για τον προσδιορισμό του πλαισίου συνεργασίας με την ΟΠΑΠ Α.Ε. Η επιλογή σημείων για τη δημιουργία των Gaming Halls. Η εγκατάσταση του Κεντρικού Πληροφοριακού Συστήματος. Η κατάρτιση και υλοποίηση επικοινωνιακής στρατηγικής για την επιτυχημένη εισαγωγή των VLTs στην Ελληνική Αγορά. 18

19 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης Ελληνικά Κρατικά Λαχεία H θυγατρική εταιρεία της ΟΠΑΠ Α.Ε., OPAP INVESTMENT LIMITED, συμμετέχει σε σύμπραξη με τις εταιρείες INTRALOT LOTTERIES LIMITED, SCIENTIFIC GAMES GLOBAL GAMING S.a.r.l. και LOTTOMATICA GIOCHI E PARTECIPAZIONI S.r.l. που αφορά στη χορήγηση της άδειας λειτουργίας και διαχείρισης των Κρατικών Λαχείων. Τα ποσοστά συμμετοχής των Εταιρειών στη σύμπραξη είναι: OPAP INVESTMENT LIMITED 66,99999%, INTRALOT LOTTERIES LIMITED 16,5%, SCIENTIFIC GAMES GLOBAL GAMING S.a.r.l. 16,5% και LOTTOMATICA GIOCHI E PARTECIPAZIONI S.r.l. 0,00001%. Συγκεκριμένα, η άδεια περιλαμβάνει το αποκλειστικό δικαίωμα παραγωγής, λειτουργίας, κυκλοφορίας, προβολής και διαχείρισης των Ελληνικών Κρατικών Λαχείων, τα οποία περιλαμβάνουν το Εθνικό, το Λαϊκό και το Ευρωπαϊκό Λαχείο, το Στιγμιαίο Κρατικό Λαχείο ή Ξυστό, το Στεγαστικό Κρατικό Λαχείο και το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο. Η Σύμπραξη ανακηρύχθηκε τον Δεκέμβριο 2012 προσωρινός επιτυχών πλειοδότης του διαγωνισμού. Τα επόμενα στάδια είναι η σύσταση της νέας Εταιρείας, η υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης με το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου και η κύρωση της Σύμβασης από τη Βουλή των Ελλήνων. 3. Τυχερά παιχνίδια μέσω Διαδικτύου Εντός του έτους 2013, η ΟΠΑΠ Α.Ε. θα καταστήσει δυνατή τη συμμετοχή του παικτικού κοινού μέσω διαδικτύου στα παιχνίδια εκείνα, για τα οποία κατέχει το αποκλειστικό δικαίωμα διεξαγωγής, διαχείρισης, οργάνωσης και λειτουργίας σύμφωνα με την από σύμβαση με το Ελληνικό Δημόσιο, καθώς επίσης και με την από πρόσθετη πράξη. Επιπλέον, η ΟΠΑΠ Α.Ε. προτίθεται στο πλαίσιο εφαρμογής του Ν. 4002/2011 περί Ρύθμισης της Αγοράς Παιγνίων, να συμμετάσχει στη διαδικασία αδειοδότησης για τη διεξαγωγή τυχερών παιχνιδιών μέσω Διαδικτύου. Για την δραστηριοποίηση αυτή η ΟΠΑΠ Α.Ε. θα συνεργαστεί με Διεθνή Εταιρεία, εξειδικευμένη στη διεξαγωγή τυχερών παιγνίων μέσω Διαδικτύου. Στόχος της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι η απόκτηση σημαντικού μεριδίου της ελληνικής αγοράς τυχερών παιχνιδιών μέσω διαδικτύου. Στο πλαίσιο αυτό, παρακολουθεί στενά όλες τις σχετικές εξελίξεις, έχει αναπτύξει τις απαραίτητες τεχνολογικές και επιχειρησιακές υποδομές, διερευνά στρατηγικές συνεργασίες και μελετά σε συνεργασία με τους πράκτορες την περαιτέρω αξιοποίηση του δικτύου των πρακτορείων της. 4. Η προάσπιση της κυρίαρχης θέσης της ΟΠΑΠ Α.Ε. στην Ελληνική επίγεια αγορά τυχερών παιγνίων Στόχος της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι: α) η βελτίωση και αναβάθμιση της ποιότητας και της εικόνας των παιχνιδιών τα οποία προσφέρονται στην ελληνική αγορά, καθιστώντας τα σύγχρονα και ελκυστικά, β) ο εμπλουτισμός του ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ, στοχεύοντας σε ευρύτερο κοινό και με ανταπόκριση στις απαιτήσεις των πρακτόρων και των πελατών της Εταιρείας και γ) η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός μερικώς στις παρεχόμενες στο δίκτυο των πρακτορείων της Εταιρείας υπηρεσίες. 19

20 ΟΠΑΠ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική Έκθεση Χρήσης Η αναβάθμιση της εικόνας και λειτουργικότητας του δικτύου των πρακτορείων Στόχος της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι η ολοκλήρωση του έργου της σύγχρονης εμφάνισης των πρακτορείων, της αναβάθμισης της λειτουργικότητάς τους και της ενίσχυσης της υποδομής τους, ώστε να βελτιωθούν οι παρεχόμενες στο κοινό υπηρεσίες και συνολικά, η ελκυστικότητα των πρακτορείων. Ήδη μέχρι ολοκληρώθηκε το έργο της Ενιαίας Εταιρικής Εικόνας κατά 100% στα 494 πρακτορεία στο Δήμο της Αθήνας και στα 921 πρακτορεία στην περιφέρεια Μακεδονίας και Θράκης, καθώς επίσης και κατά 80% περίπου στα πρακτορεία της ΟΠΑΠ Α.Ε. του υπολοίπου του Νομού Αττικής. Τέλος κατά τον Απρίλιο του 2012, άρχισε το έργο της Ενιαίας Εταιρικής Εικόνας στα πρακτορεία της Δυτικής Ελλάδος, Κρήτης και Β. Αιγαίου, του οποίου έχει υλοποιηθεί περίπου το 52% μέχρι 31 Δεκεμβρίου Η μείωση του λειτουργικού κόστους και η αύξηση της παραγωγικότητας Στόχοι της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι: - η αναβάθμιση των υπηρεσιών και των λειτουργιών της Εταιρείας, η μεγέθυνση των δυνατοτήτων της και η οικοδόμηση των βάσεων για μια παρουσία ανταγωνιστική και αυτοδύναμη σε Ελληνικό και διεθνές επίπεδο, - η δημιουργία νέων εταιρικών δομών, η αξιοποίηση και ενίσχυση των ανθρωπίνων πόρων και με την πρόσληψη ολιγάριθμου εξειδικευμένου προσωπικού (όπως συμβούλους, traders, compilers, odd makers, κλπ), - η επιδίωξη της αύξησης της ανταποδοτικότητας συγκεκριμένων δαπανών διάθεσης (διαφημίσεις και χορηγίες) και η λήψη διαχειριστικών και τεχνολογικών μέτρων, ώστε να περιοριστεί το συνολικό λειτουργικό κόστος και να αυξηθεί η παραγωγικότητα. Ε. Παράθεση σημαντικών συναλλαγών του εκδότη με συνδεδεμένα προς αυτόν μέρη Στους παρακάτω πίνακες παρουσιάζεται το σύνολο των συναλλαγών της Εταιρείας και του Ομίλου με τα συνδεδεμένα μέρη όπως αυτά ορίζονται στο Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 24: Συναλλαγές Εταιρείας με συνδεδεμένες εταιρείες Εταιρεία Έξοδα Έσοδα Υποχρεώσεις Απαιτήσεις (ποσά σε χιλ. ευρώ) ΟΠΑΠ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Α.Ε ΟΠΑΠ SPORTS LTD ΟΠΑΠ INTERNATIONAL LTD ΟΠΑΠ ΚΥΠΡΟΥ LTD ΟΠΑΠ INVESTMENT LTD GLORY TECHNOLOGY LTD ΝEUROSOFT Α.Ε Συναλλαγές Ομίλου με συνδεδεμένες εταιρείες Εταιρεία Έξοδα Υποχρεώσεις (ποσά σε χιλ. ευρώ) GLORY TECHNOLOGY LTD ΝEUROSOFT Α.Ε