ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ"

Transcript

1 ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Κωνσταντίνου Ξυπολιτά Σίμου Πρέντζια Παναγιώτη Χατζηιωσήφ Μάριου Τερζάκη

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Μεταδοτικές ασθένειες σελ. 3-6 Φάρμακα-Φαρμακευτικές ουσίες.σελ. 6-8 Η εξέλιξη της ιατρικής και της αντιμετώπισης των ασθενειών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα..σελ Φαρμακοβιομηχανίες.σελ Συμπεράσματα.σελ Βιβλιογραφία-Ιστοσελίδες..σελ

3 ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥΣ Οι ασθένειες ταλαιπωρούσαν την ανθρωπότητα από την αρχαιότητα. Μεγάλες επιδημίες αφαίρεσαν πάμπολλες ζωές τα παλαιότερα χρόνια. Περίπου το 540 μ. Χ. η πανούκλα ξέσπασε στην Κωνσταντινούπολη αφανίζοντας το μισό πληθυσμό της. Κατά την περίοδο του μεσαίωνα, επιδημία πανούκλας αφάνισε το ένα τρίτο του πληθυσμού της Ευρώπης, κυρίως την τετραετία Τα έτη ξέσπασε επιδημία γρίπης. Η «Ισπανική γρίπη» όπως έμεινε γνωστή, αφαίρεσε τη ζωή δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, πολύ περισσότερων από τον Α παγκόσμιο πόλεμο Και άλλες ασθένειες όπως η χολέρα, ακολούθησαν τους δρόμους του εμπορίου και εξαπλώθηκαν σε όλον τον κόσμο. Οι μεταδοτικές ασθένειες ήταν η αιτία θανάτου πολλών ανθρώπων, ακόμη και στο πρόσφατο παρελθόν. Προστασία από τα μικρόβια μας προσφέρουν διάφοροι μικροοργανισμοί οι οποίοι γίνονται διακριτοί μόνο με τη βοήθεια μικροσκοπίου. Γύρω μας υπάρχουν εκατομμύρια από αυτούς που είναι αόρατοι με γυμνό μάτι, αφού το μέγεθός τους είναι πολύ μικρό, μικρότερο από 0,1 χιλιοστά του μέτρου. Οι μικροοργανισμοί αυτοί μπορεί να είναι μικρόβια, βακτήρια ή ιοί και ζουν παντού γύρω μας: στον αέρα, στο νερό, στο έδαφος, ακόμη και στο σώμα μας. Οι περισσότεροι από αυτούς όχι μόνο είναι αβλαβείς για μας, αλλά και εξαιρετικά χρήσιμοι. Χάρη στους μικροοργανισμούς σαπίζουν και τελικά ανακυκλώνονται τα άχρηστα υλικά στη φύση. Το γιαούρτι, το τυρί, το κρασί, το ξίδι και άλλα προϊόντα παρασκευάζονται χάρη στους μικροοργανισμούς. Δυστυχώς δεν είναι όλοι οι μικροοργανισμοί ωφέλιμοι για τον άνθρωπο. Κάποιοι είναι επικίνδυνοι. Αυτοί οι μικροοργανισμοί ονομάζονται παθογόνοι. Εισέρχονται στο σώμα μας από το στόμα, τη μύτη και τα ανοιχτά τραύματα και προκαλούν ασθένειες στον οργανισμό μας. Πολλαπλασιάζονται μέσα μας και πολλές φορές μεταφέρονται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Τότε μιλάμε για μεταδοτικές ασθένειες. Η είσοδος ενός παθογόνου μικροοργανισμού στο σώμα μας λέγεται μόλυνση. Όταν εγκατασταθεί στον οργανισμό μας αρχίζει να πολλαπλασιάζεται και τότε λέμε πως έχουμε πάθει

4 λοίμωξη. Οι μεταδοτικές αυτές ασθένειες λέγονται και λοιμώδεις γι αυτόν τον λόγο. Στις μεταδοτικές ασθένειες ανήκει η ιλαρά, η οποία μπορεί να προκαλέσει πνευμονία ή εγκεφαλίτιδα. Εμφανίζεται με εξανθήματα σε όλο το σώμα. Οι ιοί της γρίπης μεταλλάσσονται και τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια ή και θανατηφόρα. Η πνευμονική φυματίωση μεταδίδεται με το φτάρνισμα ή το βήχα. Τα σταγονίδια που εκτοξεύονται με αυτούς τους τρόπους έχουν βακτήρια που προκαλούν την ασθένεια. Άλλες τέτοιες ασθένειες είναι η δυσεντερία, η χολέρα και ο τύφος που μεταδίδονται με το μολυσμένο νερό. Οι άνθρωποι που πίνουν τέτοιο νερό κινδυνεύουν επίσης από διάρροια και πυρετό. Μια πολύ επικίνδυνη ασθένεια είναι η ελονοσία που μεταδίδεται με το τσίμπημα κουνουπιών που έχουν ήδη μολυνθεί με την ασθένεια. Προσωπική υγιεινή Όπως έχουμε ήδη πει, τα μικρόβια εισέρχονται στο σώμα μας από το στόμα, τη μύτη και τα ανοιχτά τραύματα. Για να αποφύγουμε μολύνσεις πρέπει να ακολουθούμε μερικούς κανόνες υγιεινής. Η μετάδοση ασθενειών γίνεται με την επαφή μας με άλλους ανθρώπους, μέσω της κατανάλωσης βρώμικων τροφών ή της κατανάλωσης ακατάλληλου νερού. Για να προστατευτούμε μπορούμε να ακολουθήσουμε κάποιους βασικούς κανόνες. Κανόνες προσωπικής υγιεινής Πλένουμε καλά τα χέρια μας πριν το φαγητό Προστατεύουμε τα τρόφιμα από το έντομα και τις βρωμιές Διατηρούμε τα φαγητά μας στο ψυγείο Αποφεύγουμε την επαφή με ανθρώπους που πάσχουν από κάποια μεταδοτική ασθένεια Δε χαϊδεύουμε ζώα αν δε μπορούμε αμέσως μετά να πλύνουμε τα χέρια μας Καλύπτουμε αμέσως τα τραύματά μας με καθαρό επίδεσμο Δε βάζουμε τα χέρια μας στο στόμα, ούτε τρώμε τα νύχια μας Δε χρησιμοποιούμε προσωπικά αντικείμενα άλλων, όπως οδοντόβουρτσα ή ποτήρι Βάζουμε τα χέρια μπροστά από το στόμα μας όταν βήχουμε ή φτερνιζόμαστε Πλενόμαστε καθημερινά και προσέχουμε την προσωπική μας καθαριότητα Πρόληψη και αντιμετώπιση ασθενειών Ακόμη και σήμερα οι μεταδοτικές ασθένειες αποτελούν κίνδυνο για την υγεία μας. Η καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενειών είναι η πρόληψη. Ο πατέρας της ιατρικής, ο Ιπποκράτης είπε: «Κάλλιον το προλαμβάνει, ή το θεραπεύει» που σημαίνει καλύτερα να προλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις. Τα πιο αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης των ασθενειών είναι η τήρηση των κανόνων ατομικής και δημόσιας υγιεινής και ο εμβολιασμός.

5 Αντισώματα εναντίον μικροβίου Όταν στο οργανισμό μας εισέρχονται παθογόνα μικρόβια, παράγοντα ειδικά αντισώματα για την αντιμετώπισή τους από το ανοσοποιητικό σύστημά μας, που αποτελεί και την άμυνα του οργανισμού μας. Αυτή η διαδικασία διαρκεί μερικές μέρες. Ταυτόχρονα παράγονται και ειδικά κύτταρα μνήμης που θυμούνται πώς να παράγουν τα συγκεκριμένα αντισώματα αν ξαναμπεί στον οργανισμό μας το ίδιο μικρόβιο. Εμβόλια Τα εμβόλια αποτελούνται από μικρή ποσότητα του παθογόνου οργανισμού που υπό κανονικές συνθήκες θα προκαλούσε ασθένεια στον οργανισμό μας. Τα παθογόνα όμως μικρόβια που περιέχονται στο εμβόλιο είναι είτε νεκρά είτε αδρανοποιημένα, οπότε το ανοσοποιητικό μας σύστημα τα αντιμετωπίζει εύκολα. Τα εμβόλια μπαίνουν στο σώμα μας είτε με ένεση είτε από το στόμα. Εμβολιασμός λέγεται η είσοδος του εμβολίου στον οργανισμό μας. Το σώμα μας παράγει αντισώματα για να αντιμετωπίσει τους εισβολείς και κύτταρα μνήμης. Έτσι όταν εισέλθει το μικρόβιο ξανά στον οργανισμό μας, παράγονται αμέσως τα ειδικά αντισώματα και δεν αρρωσταίνουμε. Τότε λέμε πως έχουμε αποκτήσει ανοσία απέναντι στο συγκεκριμένο παθογόνο μικρόβιο. Κάθε αντίσωμα μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο ένα είδος μικροβίου. Για το λόγο αυτό υπάρχουν διαφορετικά εμβόλια για κάθε ασθένεια. Κάποια παθογόνα όπως ο ιός της γρίπης μεταλλάσσονται συνεχώς, οπότε είναι δύσκολο να δημιουργηθεί ένα εμβόλιο για αυτά. Επίσης είναι άνευ ουσίας το να εμβολιαστούμε για μια ασθένεια, αφού έχουμε ήδη αρρωστήσει από αυτήν, γιατί ο οργανισμός μας έχει δημιουργήσει τα κατάλληλα αντισώματα. Αντιβιοτικά Πολλές φορές αν και προσέχουμε την προσωπική μας υγιεινή, παθογόνα, εναντίον των οποίων δεν έχουμε εμβολιαστεί, εισέρχονται στον οργανισμό μας. Στην περίπτωση αυτή δεν έχει νόημα να εμβολιαστούμε, αφού έχουμε ήδη νοσήσει. Τότε αντιμετωπίζουμε την ασθένεια με άλλους τρόπους, όπως με τη χορήγηση αντιβιοτικών. Τα αντιβιοτικά είναι χημικές ουσίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη των μικροοργανισμών. Αντίθετα με τα εμβόλια δεν ενεργοποιούν τη φυσική άμυνα του οργανισμού. Κάθε αντιβιοτικό είναι κατάλληλο για κάποια μόνο μικρόβια. Έτσι πρέπει να χορηγούνται μόνο από τον γιατρό. Τα αντιβιοτικά είναι αποτελεσματικά μόνο εναντίον μικροβίων που αποτελούνται από κύτταρα, όπως βακτήρια, μύκητες, πρωτόζωα, κ.ά.. Οι ιοί, οι οποίοι δεν είναι φτιαγμένοι από κύτταρα, δεν αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά, οπότε δεν πρέπει να τα παίρνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις.

6 Τα αντιβιοτικά έχουν βοηθήσει τον άνθρωπο να αντιμετωπίσει πολλές ασθένειες, αλλά η άσκοπη χρήση τους έχει μειώσει κατά πολύ την αποτελεσματικότητά τους. Δεν πρέπει να ακούμε τις συμβουλές φίλων και γνωστών που συνιστούν τη χρήση αντιβιοτικών, επειδή έκανε καλό σε αυτούς. Θα πρέπει, όπως έχουμε ήδη πει, να παίρνουμε αντιβιοτικά μόνο όταν το κρίνει απαραίτητο ο γιατρός μας. Τα αντιβιοτικά όπως όλα τα φάρμακα έχουν παρενέργειες που μας κάνουν κακό, όταν τα παίρνουμε χωρίς λόγο. Τα αντιβιοτικά σκοτώνουν όλους τους μικροοργανισμούς, ακόμη και αυτούς που μας κάνουν καλό, οπότε βλάπτουν την άμυνα του οργανισμού μας. Τέλος τα μικρόβια βρίσκουν τρόπους να γίνονται ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, οπότε η συχνή χρήση τους τα καθιστά λιγότερο αποτελεσματικά. Αυτό αποτελεί σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ιατρικής. ΦΑΡΜΑΚΑ-ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΟΥΣΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ Σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) φάρμακο χαρακτηρίζεται: Κάθε ουσία ή μίγμα ουσιών, που παράγεται, προσφέρεται προς πώληση, ή παρουσιάζεται για χρήση...στη διάγνωση, στη θεραπεία, στον μετριασμό ή στην πρόληψη νόσου, μη φυσιολογικής φυσικής κατάστασης, ή των συμπτωμάτων τους στον άνθρωπο ή στα ζώα καθώς και για χρήση...στην αποκατάσταση, την διόρθωση, ή την μεταβολή οργανικών λειτουργιών στον άνθρωπο ή τα ζώα. Εκ του παραπάνω ορισμού όπως π.χ. τα βότανα. Επίσης ο ορισμός αφορά ουσίες για χρήση σε ανθρώπους και ζώα και όχι για φυτά που αφορούν τελείως άλλη ειδική κατηγορία της βοτανικής τα φυτοφάρμακα.

7 Το φάρμακο με τη σειρά αποτελεί έναν τρόπο αντιμετώπισης τέτοιων παθογόνων μικροοργανισμών. Φάρμακο γενικά ονομάζεται κάθε χημική ουσία ικανή να επηρεάσει την λειτουργία του οργανισμού κάθε εμβίου όντος ή μικροοργανισμού όταν εισέλθει σε αυτόν. Απλούστερα χαρακτηρίζεται κάθε ουσία ή παρασκεύασμα που ανακουφίζει, είτε θεραπεύει, από ασθένειες ή πόνους του ανθρώπινου οργανισμού και γενικότερα αποκαθιστά την ανθρώπινη υγεία. Φαρμακευτικά σκευάσματα ή δραστική ουσία; Στη φαρμακευτική χημεία, ένα σκεύασμα (φάρμακο) είναι ένα μίγμα ή μια δομή, όπως μια κάψουλα, ένα χάπι, δισκίο, ή ένα γαλάκτωμα, που παρασκευάζεται σύμφωνα με μία ειδική διαδικασία (που ονομάζεται "τύπος"). Η τυποποίηση είναι μια πολύ σημαντική πτυχή της δημιουργίας φαρμάκων, δεδομένου ότι είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι: το ενεργό τμήμα του φαρμάκου (δραστική ουσία): παραδίδεται στο σωστό τμήμα του σώματος, στη σωστή συγκέντρωση, και στο σωστό ρυθμό (όχι πάρα πολύ γρήγορα και όχι πολύ σιγά-σιγά). Θα πρέπει επίσης το σκεύασμα να έχει μια αποδεκτή γεύση (στην περίπτωση των χαπιών, δισκίων ή σιρόπια), και τέλος: μετά την αποθήκευση για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα: να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό όταν χρησιμοποιείται, και να είναι επαρκώς σταθερό, τόσο από φυσική όσο και χημική άποψη κατά τη μεταφορά από το σημείο παραγωγής (εργοστάσιο) στον τελικό καταναλωτή. Η δραστική ουσία - συστατικό- είναι η ουσία σε ένα φαρμακευτικό σκεύασμα που είναι βιολογικώς ενεργή. Ορισμένα φάρμακα μπορεί να περιέχουν περισσότερα από ένα δραστικά συστατικά. Τα φάρμακα στη δασολογική τους μορφή δεν είναι μόνο δραστική ουσία αλλά και έκδοχα (η ουσία του δισκίου, ή το υγρό που η δραστική ουσία αναιρείται ή άλλο υλικό που είναι φαρμακευτικός αδρανές) Τα φάρμακα επιλέγονται κυρίως για τα ενεργά συστατικά τους,

8 Πώς μπορεί ο τρόπος παρασκευής ενός φαρμάκου, οι φυσικές και οι χημικές ιδιότητές του, να επηρεάσουν τη σχέση δόσης- αποτελέσματος... Α. Κατάλογος τεχνικών αιτίων, που αφορούν στην παρασκευή του φαρμάκου: 1. Επιλογή πρώτων υλών από διάφορες πηγές 2. Τεχνική παρασκευής Ξήρανση δισκιοποίηση συσκευασία 3. Ομογενοποίηση υλικών 4. Ανάμειξη υλικών 5. Μικροβιακή μόλυνση. Φυσικές και χημικές ιδιότητες του φαρμάκου 1. Σταθερότητα διαλυμάτων 2. Επίδραση φωτός και θερμότητας 3. Μέγεθος σωματιδίων 4. Διαλυτότητα και διαλυτικό μέσο 5. Έκδοχα 6. Προϊόντα αποδόμηση 7. Περίβλημα δισκίων. Φάρμακο και "Φάρμακο". Μία από τις μελέτες που απαιτούνται για τη λήψη αδείας κυκλοφορίας ενός φαρμακευτικού σκευάσματος είναι η μελέτη βιοδιαθεσιμότητας και ισοδυναμίας. Η βιοδιαθεσιμότητα αναφέρεται στα νέα φάρμακα και η ισοδυναμία στα ουσιωδώς όμοια φάρμακα, αυτών που η προστασία του διπλώματος ευρεσιτεχνίας έληξε και παρασκευάζονται από οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρεία. Η έννοια της βιοδιαθεσιμότητας αναφέρεται στο ρυθμό, την ένταση και το ποσοστό που η δραστική ουσία χρειάζεται να μπει στη συστηματική κυκλοφορία ή να φτάσει στο σημείο δράσης.

9 Η εξέλιξη της ιατρικής και της αντιμετώπισης των ασθενειών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα Η Ιατρική στον Αρχαίο Κόσμο Προϊστορική Ιατρική Τα πρώτα σημάδια της ιατρικής εμφανίζονται στη Λίθινη εποχή. Οι πρώτες ιατρικές γνώσεις σχετίζονταν με θεραπεία τραυμάτων, βοήθεια κατά τον τοκετό, ανακούφιση πόνου και πυρετού. Ο πρωτόγονος άνθρωπος φαίνεται ότι ξεχώριζε την απλή αδιαθεσία ή τις συνέπειες του γήρατος από σοβαρότερες ασθένειες. Πίστευε ότι οι ασθένειες προκαλούνταν από δαιμονικές δυνάμεις ή πνεύματα. Οι άνθρωποι εκείνης της εποχής είχαν τη δυνατότητα να ακινητοποιούν σπασμένα άκρα χρησιμοποιώντας υλικά από πηλό, ή να ακρωτηριάζουν άκρα μετά από σοβαρούς τραυματισμούς, γάγγραινα ή δήγματα δηλητηριωδών ερπετών. Οι περιπτώσεις αυτές απαιτούσαν τις υπηρεσίες ενός γιατρού μάγου. Άλλες χειρουργικές επεμβάσεις ήταν οι αφαιρέσεις τεμαχίων βελών ή ακοντίων από διάφορα μέρη του σώματος. Αυτές οι επεμβάσεις απαιτούσαν μεγάλη δεξιοτεχνία από τον γιατρό χειρουργό, ο οποίος γνώριζε πόσο επικίνδυνη ήταν η κάθε μετακίνηση της αιχμής του. Προκειμένου να μην προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά στο σώμα του ασθενούς, πολλές φορές αφαιρούσε μόνο το κομμάτι του δόρατος που προεξείχε, γνωρίζοντας ότι το υπόλοιπο θα αναγνωριζόταν από τον οργανισμό ως ξένο σώμα. Παράλληλα με τα θεραπευτικά μέτρα, ο θεραπευτής που ήταν παράλληλα μάγος, ιερέας, χειρουργός και φαρμακοποιός, αναλάμβανε και την ψυχολογική υποστήριξη του ασθενούς. Πριν προβεί στον τρυπανισμό του κρανίου, προσπαθούσε να τρομοκρατήσει τα κακά πνεύματα με κραυγές και εξορκισμούς. Γενικά, οι γνώσεις μας για την ιατρική επιστήμη την προϊστορική περίοδο είναι πολύ περιορισμένες, λόγω του ότι δεν υπήρχε γραφή, συνεπώς και γραπτές πηγές. Τις πληροφορίες που έχουμε τις αντλούμε από απολιθωμένα οστά και κρανία που έχουν βρεθεί σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Οι αρχαιότερες μαρτυρίες για την ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης στον ελλαδικό χώρο προέρχονται από την περιοχή των Μυκηνών, όπου κατά τη

10 διάρκεια των ανασκαφών βρέθηκαν ένα τρυπανισμένο κρανίο, πέτρες χοληδόχου κύστεως και σκελετοί αλλοιωμένοι από αρθρίτιδα. Όλα χρονολογούνται περίπου το 1650π.Χ. Διάφορα φυτά αναφέρονται σε πινακίδες Γραμμικής Γραφής Β, όπως το μάραθο, το δίκταμο, το κύμινο και το σέλινο. Επιπλέον στα μινωικά ανάκτορα βρέθηκαν υψηλής ποιότητας εγκαταστάσεις υγιεινής, οι οποίες φανερώνουν και επαληθεύουν την ανάπτυξη της ιατρικής επιστήμης στην αρχαία Ελλάδα. (Αλεξιάδου, 2012) Ο Ασκληπιός ήταν ο πρώτος Έλληνας ιατρός. Σύμφωνα με τη μυθολογία, ήταν γιός της Κορωνίδας και του Απόλλωνα. Ο Απόλλωνας ανέθεσε την ανατροφή του στο κένταυρο Χείρωνα ο οποίος του έμαθε να γιατρεύει κάθε αρρώστια και κάθε πληγή, είτε με ξόρκια, είτε με μαντζούνια, είτε με μαλακτικά βότανα, είτε και με χειρουργική επέμβαση. Οι κόρες του είχαν ονόματα που συμβόλιζαν την υγεία ή τη γιατρειά (Υγεία, Ιασώ, Αρκέσω, Πανάκεια). (Κακριδής Ι., 1986) Εικόνα 2 : Ασκληπιός Οι ερευνητές της προϊστορίας τον τοποθετούν στην εποχή του Τρωικού Πολέμου (έτος γέννησης: 1247π.Χ.). Παρήγαγε πλήθος φαρμάκων από ιαματικά φυτά και βότανα και δημιούργησε τα περίφημα «φαρμακοτριβεία», όπου γινόταν η κατεργασία των βοτάνων. Όσον αφορά τον τοκετό, ο Ασκληπιός ήταν αυτός που επινόησε το «ευτόκιο λουτρό» σε θαλάσσιο ύδωρ επί δυστοκίας, δηλαδή τη γέννα μέσα σε νερό. Ο Ασκληπιός θεοποιήθηκε λόγω των θεραπευτικών του ικανοτήτων, αφού οι άνθρωποι της εποχής του πίστευαν ότι είχε κάποια θεϊκή δύναμη. Έτσι, η φήμη του διέσχισε τα όρια της (Τρίκαλα), όπου γεννήθηκε και κάλυψε τα όρια της Ελλάδας και μεταγενέστερα ολόκληρου του τότε γνωστού κόσμου. Το γεγονός αυτό οδήγησε στη δημιουργία πάνω από 340 Ασκληπιείων κατά τον 7ο 5ο αι. π.χ. σε όλον τον κόσμο. Τα Ασκληπιεία ήταν ναοί με ιατρική λειτουργία. Δεν ήταν νοσοκομειακά ιδρύματα, αλλά διέθεταν συγκροτημένη δυνατότητα παροχής βασικών υγειονομικών υπηρεσιών (διαιτολόγια, προγράμματα σωματικής ασκήσεως). Επίσης υπήρχαν χώροι ψυχαγωγίας των ασθενών και των συγγενών τους, όπως θέατρα, ωδεία, ιππόδρομοι. Το γνωστό θέατρο της Επιδαύρου αποτελούσε τμήμα του Ασκληπιείου. Οι θεραπείες πραγματοποιούνταν δωρεάν, αλλά οι ασθενείς άφηναν δώρα ως μια ένδειξη ευχαριστίας. Η θεραπευτική τους ικανότητα ήταν αποτελεσματική όσον αφορούσε τραύματα και πυρετούς, όπου χρησιμοποιούνταν βότανα και άλλα χειρουργικά μέσα. Ο πιο συνηθισμένος θεραπευτικός τρόπος ήταν της «εγκοιμήσεως», όπου κατά την κοίμηση του ασθενούς οι θεοί εμφάνιζαν τη θεραπεία σαν όραμα. Τα Ασκληπιεία της

11 Επιδαύρου, της Κω και της Περγάμου παρέθεταν πάντα και ψυχοσωματική αντιμετώπιση των προβλημάτων υγείας. (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, 1972) Για την Ομηρική εποχή κύρια πηγή πληροφόρησης για την εξέλιξη της ιατρικής είναι τα ομηρικά έπη. Ο Όμηρος στα έπη του κάθε φορά που γράφει για θάνατο ή τραυματισμό ηρώων περιγράφει λεπτομέρειες του ανθρώπινου σώματος. Η Ομηρική ιατρική είναι κατά βάση θρησκευτική. Κύρια αιτία των ασθενειών είναι η οργή των θεών και μόνο αυτοί μπορούν να θεραπεύσουν. Η μαγεία εμφανίζεται κατ εξαίρεση. Γίνεται αναφορά επιδημιών, μελαγχολίας, μανίας, λιποθυμίας και μέθης. Από πλευράς φαρμάκων εμφανίζεται ο μανδραγόρας, το όπιο, δηλητήρια βελών, διάφορες πικρές ρίζες και αιμοστατικά. Από τα ομηρικά έπη φαίνεται επιπλέον ότι οι αρχαίοι Έλληνες ιατροί γνώριζαν τρόπους για την αντιμετώπιση της αιμορραγίας, τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων, την αφαίρεση ξένων σωμάτων και την εφαρμογή πλήθους επιδέσμων, τους οποίους χρησιμοποιούσαν σε μεγάλη έκταση. Ο Όμηρος ονομάζει «ιατρούς» τον Μαχάονα και τον Ποδαλείριο, γιούς του Ασκληπιού. Ο Ποδαλείριος κατείχε την τέχνη του «χειρουργεί». (Ιστορία του Ελληνικού έθνους, 1972) Η ακμή της Ελληνικής ιατρικής είναι ο 5ος αι. π.χ., τότε εξελίσσεται από τέχνη σε επιστήμη. Ο Ιπποκράτης (Κως 460 π.χ. Λάρισα 377 πχ) είναι ο θεμελιωτής της ορθολογικής ιατρικής που κατόρθωσε να την απαλλάξει από τα μεταφυσικά στοιχεία και τις δεισιδαιμονίες της εποχής. Είναι ο πρώτος που προχώρησε στην κωδικοποίηση των μεθόδων για τις θεραπείες των διαφόρων ασθενειών, θέτοντας έτσι τις βάσεις της ιατρικής επιστήμης. Ο Ιπποκράτης θεμελίωσε τη μέθοδο της κλινικής εξέλιξης, που παραμένει όμοια ακόμα και σήμερα. Παρατηρούσε λεπτομερώς τον ασθενή προτού καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα. Επίσης λάμβανε υπόψη του τις ατμοσφαιρικές συνθήκες, τη διεύθυνση των ανέμων, την Εικόνα 2 : Ιπποκράτης (460π.Χ π.Χ)ποιότητα του νερού και την τοποθεσία της πόλης. Με βάση την κλινική εξέταση του ασθενούς μπορούσε να προβλέψει με ακρίβεια την εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον, μελέτησε τη συμπτωματολογία οξέων και χρόνιων ασθενειών. Ο Ιπποκράτης περιέγραψε ορθότατα την ελονοσία, την φυματίωση, τον τέτανο, την πνευμονία, τον ίκτερο, τον ειλεό, διάφορες νευρολογικές παθήσεις, την κίρρωση του ύπατος, τη διφθερίτιδα, τους ρευματισμούς, την παραπληγία κ.ά. Άξια προσοχής είναι η περιγραφή της παρωτίτιδας και ο συσχετισμός της με τη στειρότητα στους άνδρες. Με το όνομα του Ιπποκράτη μας έχει παραδοθεί μια συλλογή από 60 περίπου έργα γραμμένα σε ιωνική διάλεκτο (Ιπποκρατική συλλογή). Στο έργο του «Περί ιερής νόσου», στρέφεται με πάθος εναντίων των ψευτογιατρών, μάγων και εξαγνισμών, που

12 ξεχώριζαν την επιληψία από τις άλλες ασθένειες θεωρώντας την αρρώστια σταλμένη από τους θεούς. Ο ίδιος πίστευε πως κάθε αρρώστια, επομένως και η επιληψία, έχει μια φυσική αιτία που την προκαλεί. Το έργο του αυτό δικαία χαρακτηρίστηκε «ορόσημο στην ιστορία της ευρωπαϊκής επιστήμης». (Ιστορία του Ελληνικού έθνους, 1972) Σημείο αναφοράς της ιατρικής ηθικής όλων των λαών είναι ο περίφημος «Όρκος του Ιπποκράτη». Αναφέρεται στην υπευθυνότητα του γιατρού απέναντι στον ασθενή και στην κοινωνία. Αποδίδεται στον Ιπποκράτη, λόγω της συνεισφοράς του στην ιατρική επιστήμη, χωρίς να έχει γραφτεί από αυτόν. Εικόνα 4 : Ο Όρκος του Ιπποκράτη Σύμφωνα με τους ιπποκρατικούς ιατρούς, στο σώμα υπάρχουν τέσσερις χυμοί: το αίμα, το φλέγμα, η κίτρινη και η μαύρη χολή. Η ανισορροπία μεταξύ αυτών προκαλούσε τις ασθένειες. Αυτή διορθωνόταν με αφαίρεση του περισσευούμενου χυμού, δηλαδή αφαιμάξεις, χρήση βδελλών, χορήγηση βοτάνων για διάρροια ή εμετό. Ήταν αποδεκτό ότι μεγάλο ρόλο στην πρόκληση ασθενειών είχαν η κληρονομικότητα, οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, η κακή διατροφή, το επάγγελμα και η υπερένταση. Εξέταζαν τον σφυγμό, ακόμα και τις οσμές του ασθενή. Επίσης ακροάζονταν με το αυτί τον ασθενή, ενέργεια που διατηρήθηκε μέχρι τον 19ο αιώνα και έπειτα εξελίχθηκε στη σύγχρονη στηθοσκόπια. Γινόταν ανατάξεις εξαρθρώσεων, παρακεντήσεις θώρακα για παροχέτευση πύου, διάνοιξη νεφρικών αποστημάτων και αφαίρεση αιμορροΐδων. Σύγχρονη Ιατρική Στο τελευταίο κομμάτι της εργασίας μας θα αναφερθούμε σε νέες μεθόδους αντιμετώπισης ασθενειών που στο παρελθόν μάστιζαν την ανθρωπότητα. Τα φάρμακα παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη θεραπεία των ασθενειών σήμερα. Ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα στη σύγχρονη ιστορία της ιατρικής είναι η ανακάλυψη της πενικιλίνης από τον Alexander Fleming, ένα από τα μυθικά ονόματα στον χώρο της σύγχρονης ιατρικής. Η πενικιλίνη είναι αντιβιοτικό που έσωσε εκατομμύρια ζωές καταπολεμώντας βακτηριακές λοιμώξεις που μάστιζαν την ανθρωπότητα και χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα. Μια εξίσου σημαντική ανακάλυψη ήταν αυτή της ασπιρίνης. Το 1853 ο Αλσατός χημικός Σαρλ Φρεντερίκ Ζεράρτ ήταν ο πρώτος που παρασκεύασε το δραστικό συστατικό της ασπιρίνης, το ακετυλοσαλικυλικό οξύ. Χρησιμοποιείται ως αναλγητικό, αντιπυρετικό και αντιφλεγμονώδες. Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η ασπιρίνη μπορεί να βοηθά στην πρόληψη εμφάνισης καρκινικών όγκων, όπως αυτών του

13 στομάχου, των εντέρων ή ακόμη και του μαστού. Η παρακεταμόλη είναι ένα σύγχρονο φάρμακο εκτεταμένης χρήσης καθώς έχει αντιπυρετική και αναλγητική δράση και λιγότερες παρενέργειες από την ασπιρίνη. Στις μέρες μας οι λοιμώδεις ασθένειες που παλαιότερα ταλαιπωρούσαν την ανθρωπότητα έχουν σε μεγάλο βαθμό περιοριστεί χάρη στη βελτίωση της δημόσιας και ατομική υγιεινής, τη γνώση του κύκλου ζωής των παθογόνων μικροοργανισμών και τη χρήση των αντιβιοτικών. Παράλληλα όμως έχουν εμφανιστεί άλλες ασθένειες, οι οποίες προκαλούνται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Για παράδειγμα, η υπερκατανάλωση έτοιμου φαγητού και η χρήση φυτοφάρμακων στις καλλιέργειες έχουν οδηγήσει σε καρδιαγγειακές παθήσεις και στην ανάπτυξη καρκίνου σε διάφορες περιοχές του σώματος. Η σύγχρονη ιατρική στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό και στη χειρουργική. Κατά την διάρκεια των τελευταίων εκατό ετών η χειρουργική έκανε μεγάλες προόδους, σήμερα δεν χρησιμοποιείται μόνο για να διορθώνει βλάβες που προκύπτουν από κακώσεις, αλλά και για να θεραπεύει ασθένειες. Στην εξέλιξη αυτή βοήθησε η παράλληλη ανάπτυξη της τεχνολογίας με την κατασκευή ιατρικών μηχανημάτων υψηλής απεικονιστικής δυνατότητας, εξειδικευμένων χειρουργικών εργαλείων και τεχνητών μοσχευμάτων. Έγιναν πιο αποτελεσματικές κάποιες επεμβατικές μέθοδοι, όπως οι χειρουργικές παρακάμψεις (bypass) των στενώσεων των στεφανιαίων αρτηριών, η τοποθέτηση βηματοδοτών στους ασθενείς και οι μεταμοσχεύσεις οργάνων. Επικίνδυνες ασθένειες σήμερα θεωρούνται οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες (επηρεάζουν τα κύτταρα του εγκεφάλου), το Alzheimer, διάφορες παιδικές ασθένειες (πνευμονόκοκκος τύπου Β, κοκίτης, τέτανος) και ο καρκίνος. Ο καρκίνος έχει κεντρίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το ενδιαφέρον των ιατρών και των ερευνητών, λόγω των θανατηφόρων αποτελεσμάτων του και των διαφορετικών μορφών του. Οι στατιστικές δείχνουν ότι αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου μετά τις καρδιοπάθειες. Υπάρχουν πολλές θεραπευτικές παρεμβάσεις για τον καρκίνο, με σημαντικότερες και συνηθέστερες τη χειρουργική και τη χημειοθεραπεία. Η πρώτη σχετίζεται με την αφαίρεση των κυττάρων ή των οργάνων που έχουν προσβληθεί, ενώ η δεύτερη με την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων, με τη βοήθεια αντικαρκινικών φαρμάκων. Η αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος και η κατανόηση της μοριακής βάσης της ασθένειας δημιουργεί πολλές ελπίδες για αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της. Μεγάλο κομμάτι της ιατρικής έρευνας επικεντρώνεται στη θεραπεία του καρκίνου που με την συνεργασία πολλών

14 διαφορετικών επιστημονικών κλάδων ευελπιστεί να δώσει νέες και αποτελεσματικότερες λύσεις στη θεραπεία του. Γενικότερα, κύρια αιτία για τις ασθένειες που παρατηρούνται σήμερα είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής των ανθρώπων παγκοσμίως, καθώς και η καταστροφή του περιβάλλοντος, η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη αναπνευστικών προβλημάτων. Έχει αποδειχθεί ότι σημαντική θέση στη θεραπεία ασθενειών έχει η πρόληψη, διότι «κάλλιον του θεραπεύει το προλαμβάνει» (Ιπποκράτης). Προκειμένου λοιπόν να διατηρήσουμε την υγεία και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας, πρέπει να δώσουμε βάση στην πρόληψη και στην προστασία της υγείας μας εμείς οι ίδιοι. Ιστορία ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ Οι περισσότερες μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες ιδρύθηκαν προς το τέλος του 19$ου και 20ού νωρίς αιώνα, και αντλήστε το μερίδιο αγοράς τους από μερικές well-marketed προετοιμασίες. Υπάρχουν αυτήν την περίοδο περισσότερες από 200 σημαντικές φαρμακοβιομηχανίες. δείτε τον κατάλογο Όπως σε μερικές άλλες βιομηχανίες, οι οικονομικές πιέσεις αναγκάζουν τις φαρμακοβιομηχανίες προς τη μεγαλύτερη αποδοτικότητα. Επιχείρηση βιοτεχνολογίας Α βιοτεχνολογία η επιχείρηση είναι οποιαδήποτε επιχείρηση που χρησιμοποιεί τα βιολογικά συστήματα, οργανισμοί διαβίωσης, ή παράγωγα επ' αυτού, για να κάνει ή να τροποποιήσουν τα προϊόντα ή τις διαδικασίες για τη συγκεκριμένη χρήση. Συχνά φαρμακευτικά είδη προϊόντων επιχειρήσεων βιοτεχνολογίας. Χαρακτηριστικά α biopharmaceutical γίνεται με αυτόν τον τρόπο αποτελεσμένο από τα πολύ μεγάλα μόρια που είναι ασταθή και πρέπει να αντιμετωπιστούν δί εγχύσεως στο γραφείο ενός παθολόγου. Ανακάλυψη φαρμάκων Ανακάλυψη φαρμάκων είναι η διαδικασία από την οποία φάρμακα είναι ανακαλυμμένο και/ή σχεδιασμένος. Στο παρελθόν τα περισσότερα φάρμακα

15 έχουν ανακαλυφθεί είτε με τον προσδιορισμό του ενεργού συστατικού από τις παραδοσιακές θεραπείες είτε κοντά serendipitous ανακάλυψη. Η νέα προσέγγιση ήταν να γίνει κατανοητός πώς ασθένεια και μόλυνση ελέγχεται μοριακός και φυσιολογία επίπεδο και στις συγκεκριμένες οντότητες στόχων βασισμένες σε αυτήν την γνώση. Τα νέα φάρμακα αρχίζουν στο εργαστήριο με τους φαρμακοποιούς, επιστήμονες και φαρμακολόγοι που προσδιορίζουν τους κυψελοειδείς και γενετικούς παράγοντες που διαδραματίζουν έναν ρόλο στις συγκεκριμένες ασθένειες. "Ψάχνουν για τις χημικές και βιολογικές ουσίες που στοχεύουν σε αυτούς τους βιολογικούς δείκτες και είναι πιθανό να έχουν τα φάρμακο-όπως αποτελέσματα. Κάθε νέες ενώσεις που προσδιορίζονται από κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανακαλύψεων, μόνο πέντε θεωρούνται ασφαλής για τη δοκιμή στους ανθρώπινους εθελοντές μετά από τις προκλινικές αξιολογήσεις. Μετά από τρία έως έξι έτη περαιτέρω κλινικής δοκιμής στους ασθενείς, μόνο μια από αυτές τις ενώσεις εγκρίνεται τελικά ως πωλημένο φάρμακο για την επεξεργασία. Η ακόλουθη ακολουθία ερευνητικών δραστηριοτήτων αρχίζει τη διαδικασία που οδηγεί στην ανάπτυξη των νέων φαρμάκων:" Προσδιορισμός στόχων "Τα φάρμακα ενεργούν συνήθως είτε στις κυψελοειδείς είτε γενετικές χημικές ουσίες στο σώμα, γνωστός ως στόχοι, όποιοι θεωρούνται για να συνδεθούν με την ασθένεια. Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν ποικίλες τεχνικές για να προσδιορίσουν και να απομονώσουν έναν στόχο και να μάθουν περισσότερους για τις λειτουργίες του και πώς αυτοί επηρεάζουν την ασθένεια. Οι ενώσεις προσδιορίζονται έπειτα που έχουν τις διάφορες αλληλεπιδράσεις με τους στόχους φαρμάκων χρήσιμους στη θεραπεία μιας συγκεκριμένης ασθένειας." Καθορισμός προτεραιοτήτων στόχων/επικύρωση "Για να επιλέξει τους στόχους για να είναι πιθανότατα χρήσιμος στην ανάπτυξη των νέων θεραπειών για την ασθένεια, οι ερευνητές αναλύουν και συγκρίνουν κάθε στόχο φαρμάκων με άλλους βασισμένους στην ένωσή τους με μια συγκεκριμένη ασθένεια και τη δυνατότητά τους να ρυθμίσουν τις βιολογικές και χημικές ενώσεις στο σώμα. Οι δοκιμές διευθύνονται για να επιβεβαιώσουν ότι οι αλληλεπιδράσεις με το στόχο φαρμάκων συνδέονται με μια επιθυμητή αλλαγή στη συμπεριφορά των ασθενών κυττάρων. Οι ερευνητικοί επιστήμονες μπορούν

16 έπειτα να προσδιορίσουν τις ενώσεις που έχουν μια επίδραση στο στόχο που επιλέγεται." Ανάπτυξη φαρμάκων Ανάπτυξη φαρμάκων θεωρείται δαπανηρή και εντατική διαδικασία. Από όλες τις ενώσεις που ερευνώνται για τη χρήση στους ανθρώπους μόνο ένα μικρό μέρος είναι τελικά εγκεκριμένος, και μόνο μετά από τη βαριά επένδυση προκλινική ανάπτυξη, κλινική απόκτηση στοιχείων, κλινικές δοκιμές, και έλεγχος ασφάλειας για να καθορίσει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα μιας ένωσης. Οι περισσότερες κλινικές δοκιμές είναι τυχαίος. Το κόστος για ένα νέο φάρμακο (νέα χημική οντότητα) υπολογίζεται για να είναι περίπου $1 δισεκατομμύριο USS. Αυτός ο αριθμός είναι εντούτοις hotly συζητημένος. Ανάλογα με διάφορες εκτιμήσεις, μια επιχείρηση μπορεί να ισχύσει για και να της χορηγηθεί το α δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το φάρμακο ή τη διαδικασία το φάρμακο για περίπου 20 έτη. Μόνο μετά από την αυστηρή μελέτη και δοκιμή, όποιος μπορεί να πάρει εφ' όσον 12 έτη, κυβερνητική άδεια επιχορήγησης αρχών για την επιχείρηση στην αγορά και να πωλήσει το φάρμακο. Στις ειδικές περιστάσεις, όπως η αναζήτηση των αποτελεσματικών φαρμάκων για να θεραπεύσουν το AIDS, η διοίκηση τροφίμων και φαρμάκων (FDA) έχει ενθαρρύνει μια βραχυνόμενη διαδικασία για τη δοκιμή φαρμάκων και αποκαλούμενη την έγκριση γρήγοροςκαταδίωξη. Η κλινική δοκιμή περιγράφεται συνήθως όπως αποτελούμενη από τη φάση Ι, Φάση ΙΙ και φάση ΙΙΙ κλινικές μελέτες Σε κάθε διαδοχική φάση, οι αυξανόμενοι αριθμοί ασθενών εξετάζονται. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός εταιρίες κλινικές δοκιμές εκείνης της υποστήριξης. Νέα εφαρμογή φαρμάκων "(NDA)/Εφαρμογή έγκρισης μάρκετινγκ (MAA) NDAs και MAAs (στο u.κ.) είναι παραδείγματα των εφαρμογών για να πωληθεί ένα νέο φάρμακο. Τέτοιες εφαρμογές τεκμηριώνουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του διερευνητικού φαρμάκου και περιέχουν όλες τις πληροφορίες που συλλέγονται

17 κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανάπτυξης φαρμάκων. Στο συμπέρασμα της επιτυχούς προκλινικής και κλινικής δοκιμής, αυτή η σειρά εγγράφων υποβάλλεται στο FDA. ή στις εφαρμόσιμες ρυθμιστικές αρχές σε άλλες χώρες. Η εφαρμογή πρέπει να παρουσιάσει τα ουσιαστικά στοιχεία ότι το φάρμακο θα έχει την επίδραση που αντιπροσωπεύεται για να έχει πότε οι άνθρωποι την χρησιμοποιούν ή υπό τους όρους για τους οποίους ορίζεται, συστημένος ή προτεινόμενος στο μαρκάρισμα. Η λήψη της έγκρισης για να εμπορευτεί ένα νέο φάρμακο διαρκεί συχνά μεταξύ έξι μήνες και δύο έτη." Επιτήρηση μετά-έγκρισης Μερικά φάρμακα παρουσιάζουν μόνο για να υπάρξουν τα ζητήματα ασφάλειας αφότου πωλούνται, δεδομένου ότι οι κλινικές δοκιμές είναι ενός περιορισμένου μεγέθους, όπως τα θέματα δοκιμής που απαιτούνται από το FDA. Η postmarketing επιτήρηση εξασφαλίζει ότι μετά από να εμπορευτεί την ασφάλεια ενός φαρμάκου ελέγχεται με προσοχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ένδειξή της μπορεί να πρέπει να περιοριστεί στις συγκεκριμένες ομάδες των ασθενών, και σε άλλοι η ουσία αποσύρεται από την αγορά εντελώς. Μετά από το FDA εγκρίνει ένα νέο φάρμακο, οι φαρμακοβιομηχανίες μπορούν να πραγματοποιήσουν τις πρόσθετες μελέτες, συμπεριλαμβανομένης της φάσης IIIb και της φάσης IV μελέτες "Μελέτες ανάπτυξης πρόσφατος-σκηνικών φαρμάκων εγκεκριμένος, τα πωλημένα φάρμακα μπορούν να συνεχιστούν για αρκετούς μήνες σε αρκετά έτη." Εισοδήματα βιομηχανίας όγκος δολαρίων του 2004 ο σφαιρικός ήταν $550 δισεκατομμύρια, μια αύξηση 7 τοις εκατό πέρα από 2003-την οποία αντιπροσώπευσε στη συνέχεια μια αύξηση 9 τοις εκατό κατά τη διάρκεια του Οι αμερικανικές πωλήσεις αυξήθηκαν σε $235.4 δισεκατομμύρια, ένα ποσοστό αύξησης 8,3 τοις εκατό έναντι με 11,5 τοις εκατό αύξησης από το 2002 ως το Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν 46 τοις εκατό της παγκόσμιας φαρμακευτικής αγοράς. Σύμφωνα με το περιοδικό Teradata, "Μέχρι το 2007, $40 δισεκατομμύρια στο u.το Θ*ς. οι πωλήσεις θα χαθούν στις κορυφαίες 10 επιχειρήσεις pharma ως αποτέλεσμα της επιβράδυνσης στην καινοτομία Ε&Α και της λήξης των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας σε σημαντικά προϊόντα,"... "Ρίχνοντας μια ευρύτερη

18 ματιά σε ολόκληρη τη βιομηχανία, όχι λιγότεροι από 19 φάρμακα υπερπαραγωγών αναμένονται για να χτυπήσουν την κρίση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας μέχρι το Η ανάλυση προτείνει ότι 150 μεσαίου μεγέθους νέες ενώσεις θα απαιτηθούν μέχρι το στο u.το Θ*ς. μόνο για να συνδέσει αυτό το χάσμα." Κορυφαίες 10 φαρμακοβιομηχανίες από τις πωλήσεις Οι κορυφαίες 10 φαρμακοβιομηχανίες από 2004 πωλήσεις είναι: Τάξη Επιχείρηση Εισοδήματα Η Ε&Α ξοδεύει 1 Pfizer $ β $7.52 β 2 GlaxoSmithKline $ β $5.19 β 3 Σανοφη- Aventis $ β $9.31 β 4 Johnson & Johnson $ β $5.20 β 5 Θ*Μερθκ $ β $4.01 β 6 AstraZeneca $ β $3.80 β 7 Novartis $ β $3.48 β 8 Μπρίστολ- Myers Squib $ β $2.50 β 9 Wyeth $ β $2.46 β 10 Εργαστήρια Abbott $ β $1.69 β Η φαρμακευτική βιομηχανία είναι διαφορετική Η φαρμακευτική βιομηχανία είναι διαφορετική από τις περισσότερες βιομηχανίες δεδομένου ότι τα προϊόντα συνήθως δεν επιλέγονται από τους καταναλωτές ή πληρώνονται από τους καταναλωτές. Οι παθολόγοι ελέγχουν την επιλογή πολλών φαρμάκων μέσω του γραψίματος συνταγών. Η ιδιωτική ή

19 δημόσια ασφάλεια πληρώνει συχνά για τα περισσότερα από τα φάρμακα. Επιπλέον, οι ασφαλιστικές εταιρείες περιορίζουν τα φάρμακα που μπορούν να οριστούν μέσω της χρήσης των τυπικών. Αυτό μαζί με τα υψηλά περιθώρια για τη βιομηχανία κάνει φαρμακευτικό μάρκετινγκ μια σύνθετη πειθαρχία. Οι πληρωτές Οι δημόσιοι και ιδιωτικοί ασφαλιστές έχουν επιπτώσεις στο γράψιμο των συνταγών από τους παθολόγους μέσω των τυπικών που περιορίζουν τον αριθμό και τους τύπους φαρμάκων που ο ασφαλιστής θα καλύψει. Όχι μόνο μπορεί ο ασφαλιστής να έχει επιπτώσεις στις πωλήσεις φαρμάκων με τη συμπερίληψη ή αποκλείοντας ένα ιδιαίτερο φάρμακο από ένα τυπικό, μπορούν να έχουν επιπτώσεις στις πωλήσεις με, ή τοποθετώντας τα bureaucratic εμπόδια στον ορισμό ορισμένων φαρμάκων. Τον Ιανουάριο του 2006, το u.το Θ*ς. θα καθιερώσει ένα νέο δημόσιο σχέδιο φαρμάκων συνταγών μέσω Medicare του του προγράμματος. Γνωστός όπως Medicare μέρος δ, αυτό το πρόγραμμα δεσμεύει τους ιδιωτικούς ασφαλιστές για να διαπραγματευτεί με τις φαρμακοβιομηχανίες για την τοποθέτηση των φαρμάκων στα τοποθετημένα στη σειρά τυπικά. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι μεταδοτικές ασθένειες ταλαιπωρούν τους ανθρώπους από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Παρόλα αυτά ταυτόχρονα με την εξέλιξη των ασθενειών αυτών δημιουργήθηκαν και διαφορές θεραπείες με τις οποίες ο άνθρωπος κατάφερε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που του δημιουργούσαν αυτές οι ασθένειες. Πιο συγκεκριμένα με την πάροδο των χρονών οι άνθρωποι από την προϊστορική εποχή κατάφεραν να αναπτύξουν την ιατρική και ιδιαίτερα τα φάρμακα για να καταπολεμήσουν τις επιδημίες που ταλαιπωρούσαν την ζωή τους. Στη σημερινή εποχή οι επιστήμες και ειδικά η ιατρική αφού συνεχώς ανακαλύπτονται νέα φάρμακα και τεχνικές προλήψεις και αντιμετώπισης, παρατηρούμε ότι πολλές ασθένειες που θέλουμε να καταπολεμήσουμε έχουν

20 πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Όμως η συνεχείς ανάπτυξη της βιομηχανίας και πιο συγκεκριμένα της φαρμακευτικής, βοήθησε τον άνθρωπο να παράγει και να διακινεί τα φάρμακα που χρειάζεται ο κόσμος για να εξαλείψει τις μεταδοτικές αλλά και τις άπλες ασθένειες πχ γρυπή στην καθημερινή τους ζωή. Άρα συμπεράνουμε ότι με το πέρασμα των χρονών και όσο οι άνθρωποι συνεχίζουν να αναπτύσσουν την τεχνολογία και επεκτείνουν τις γνώσεις τους, οι ασθένειες θα μειώνονται συνεχώς και τα φάρμακα για την αντιμετώπιση θα αυξάνονται με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Βιβλιογραφία ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΔΗΣ Γ. / ΔΙΑΛΕΤΗΣ Δ. / ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ Γ. / ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ Κ., Οι επιστήμες στην αρχαία Ελλάδα, στο Βυζάντιο και στον Νεώτερο Ελληνισμό, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Πάτρα ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ %20kai%20thn%20episthmh%29.htm

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο ΟΜΑΔΑ Α 1. Ένας άνθρωπος μολύνεται από έναν ιό για πρώτη φορά. Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει τις συγκεντρώσεις αντιγόνων και αντισωμάτων αυτού του ανθρώπου κατά τη διάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ (Σύντομη ενημέρωση από ERS - ELF) Οι οξείες λοιμώξεις κατώτερου αναπνευστικού συστήματος περιλαμβάνουν την πνευμονία (λοίμωξη της κυψελίδας του πνεύμονα),

Διαβάστε περισσότερα

Η Τεχνολογία στην Ιατρική

Η Τεχνολογία στην Ιατρική Εκπαιδευτήριο TO ΠΑΓΚΡΗΤΙΟΝ Σχολικό Έτος 2007-2008 Συνθετικές εργασίες στο μάθημα Πληροφορική Τεχνολογία της Β Γυμνασίου: Όψεις της Τεχνολογίας Θέμα: Η Τεχνολογία στην Ιατρική Τμήμα: ΗΥ: Ομάδα: Β2 pc27

Διαβάστε περισσότερα

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ ΕΜΒΟΛΙΑ

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ ΕΜΒΟΛΙΑ ΕΜΒΟΛΙΑ Σα εμβόλια είναι ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα που αφορά άμεσα την υγεία του παιδιού. Σα τελευταία χρόνια έχουν συμβάλει τα μέγιστα για την βελτίωση της υγείας και την αποφυγή πολλών ασθενειών των

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ ΟΝΟΜΑ:ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΕΠΙΘΕΤΟ:ΠΡΙΦΤΗ ΤΑΞΗ:Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΜΗΜΑ: 4 ΗΜ/ΝΙΑ: 11/10/2013 ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΘΟΓΟΝΟΥΣ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ Ένας μικροοργανισμός

Διαβάστε περισσότερα

Η εξέλιξη της ιατρικής και της αντιμετώπισης των ασθενειών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα Βιβλιογραφική Επισκόπηση

Η εξέλιξη της ιατρικής και της αντιμετώπισης των ασθενειών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα Βιβλιογραφική Επισκόπηση Η εξέλιξη της ιατρικής και της αντιμετώπισης των ασθενειών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα Βιβλιογραφική Επισκόπηση Τσακαλίδου Μικαέλα 1, Τσιμπουκλή Σοφία 2, Τσινοπούλου Νεφέλη 3, Χατζούδη Βάγια 4 1 ο

Διαβάστε περισσότερα

4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ

4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ 4.1 Ομοιόσταση 4.2 Ασθένειες 4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ 4.3 Αμυντικοί μηχανισμοί του ανθρώπινου οργανισμού 4.4 Τρόποι ζωής και ασθένειες Μάρθα Καρβουνίδου ΠΕ1404

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Δρ Αμαλία Τσαγκάρη 2.3.2015 Με βάση το εγχειρίδιο Βασικής Εκπαίδευσης στην υγιεινή και τον χειρισμό των τροφίμων για τις επιχειρήσεις Μαζικής Εστίασης ΤΡΟΦΟΓΕΝΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η Ενότητα 4. Θεραπεία των Λοιμώξεων. Aφορά στη χρήση αντιβιοτικών και φαρμάκων για τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών.

Η Ενότητα 4. Θεραπεία των Λοιμώξεων. Aφορά στη χρήση αντιβιοτικών και φαρμάκων για τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών. Τάξεις Δ, Ε, ΣΤ Μάθημα Φυσικές Επιστήμες και Αγωγή Υγείας (π.χ. Μελέτη Περιβάλλοντος, Φυσική, Γεωγραφία, κ.α. ) Εκτιμώμενος χρόνος διδασκαλίας 50 λεπτά Η Ενότητα 4. Θεραπεία των Λοιμώξεων. Aφορά στη χρήση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΟΛΥΝΣΗ : Η είσοδος ενός παθογόνου μικροοργανισμού στον οργανισμό του ανθρώπου. ΛΟΙΜΩΞΗ : Η εγκατάσταση και ο πολλαπλασιασμός του παθογόνου μικροοργανισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΘΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ

ΟΡΘΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΟΡΘΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Χ. ΜΙΧΑΗΛ Παιδίατρος ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Ι/ΙΙ 1. Τα αντιβιοτικά είναι χημειοθεραπευτικά φάρμακα τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των βακτηριακών λοιμώξεων: 1.1. Σκοτώνουν

Διαβάστε περισσότερα

3 ΚΑΛΗ ΥΓΕΙΑ & ΕΥΗΜΕΡΙΑ

3 ΚΑΛΗ ΥΓΕΙΑ & ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΠΑΓΚOΣΜΙΟΣ ΣΤΟΧΟΣ 3 ΚΑΛΗ ΥΓΕΙΑ & ΕΥΗΜΕΡΙΑ Ενημερωτικό Φυλλάδιο για το Μαθητή 2 Φίλοι Μαθητές, Η εξάλειψη της φτώχειας, η προστασία του πλανήτη και η εξασφάλιση της ευημερίας για όλους είναι σημαντικά θέματα

Διαβάστε περισσότερα

( ). ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΡΙΟ ΚΥΠΕΡΟΥΝΤΑΣ Τ

( ). ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΡΙΟ ΚΥΠΕΡΟΥΝΤΑΣ Τ Τι είναι η φυματίωση; Πώς μεταδίδεται η φυματίωση; Ποια είναι τα συμπτώματα της φυματίωσης; Πώς μπορώ να ελέγξω αν έχω μολυνθεί; Αν έχω μολυνθεί με το μυκοβακτηρίδιο πώς μπορώ να προστατευθώ και να μην

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ( )

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ( ) ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ (8-4-2012) ΘΕΜΑ 1: Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: (Μονάδες 25) 1. Ο πυρετός: α. Δημιουργείται σε περίπτωση τοπικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/05/2017

ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/05/2017 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΒΑΘ: / 40 ΟΛΟΓΡ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΥΠΟΓΡ: ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/05/2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ ( ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ / ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ZAΡΦΤΖΙΑΝ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ZAΡΦΤΖΙΑΝ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ZAΡΦΤΖΙΑΝ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ KEΦΑΛΑΙΟ 1ο 1. Οι παρακάτω καμπύλες αναφέρονται σε συγκεντρώσεις αντισωμάτων σε τρια

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η φυματίωση; Η φυματίωση είναι νόσημα που προκαλείται από ένα μικρόβιο που λέγεται μυκοβακτηρίδιο της

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Αντιμετώπιση παθογόνων μικροοργανισμών με εμβόλια και ορούς

ΘΕΜΑ Αντιμετώπιση παθογόνων μικροοργανισμών με εμβόλια και ορούς ΘΕΜΑ Αντιμετώπιση παθογόνων μικροοργανισμών με εμβόλια και ορούς Ονόματα: Γωγώ Μουρίζι Έρικα Μπαλίου Τμήμα: Γ 3 Τί ονομάζουμε εμβόλια; ΕΜΒΟΛΙΑ Εμβόλια ονομάζονται τα σκευάσματα εκείνα, που χορηγούμενα

Διαβάστε περισσότερα

Είναι σχεδόν βέβαιο, είτε να γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από μια τέτοια ασθένεια είτε να έχετε μια εσείς οι ίδιοι.

Είναι σχεδόν βέβαιο, είτε να γνωρίζετε κάποιον που πάσχει από μια τέτοια ασθένεια είτε να έχετε μια εσείς οι ίδιοι. Γράφει: Δημήτρης Τσουκαλάς, Ιατρός Φυσικής Υγείας Τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι ασθένειες που προκύπτουν γιατί το σώμα μας επιτίθεται και καταστρέφει τα δικά του κύτταρα και όργανα. Γνωρίζετε ότι ένας στους

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΨΟΥΡΗ 4 412 22 ΛΑΡΙΣΑ ΤΗΛ. 2410 627142 FAX 2410 627143 E-MAIL:GEOTEE_L@OTENET.GR Λάρισα 30-04-2009 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ Παγκόσμια ανησυχία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ Καθώς η επιστημονική γνώση και κατανόηση αναπτύσσονται, ο μελλοντικός σχεδιασμός βιοτεχνολογικών προϊόντων περιορίζεται μόνο από τη φαντασία μας Βιοτεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ. Καρκίνος και ΑΙDS Βουβωνική πανώλη Ισπανική Γρίπη Η ελονοσία Έμπολα Η χολέρα Η Ευλογιά Πολιομυελίτιδα Φυματίωση Γρίπη Διάρροια

ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ. Καρκίνος και ΑΙDS Βουβωνική πανώλη Ισπανική Γρίπη Η ελονοσία Έμπολα Η χολέρα Η Ευλογιά Πολιομυελίτιδα Φυματίωση Γρίπη Διάρροια ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Καρκίνος και ΑΙDS Βουβωνική πανώλη Ισπανική Γρίπη Η ελονοσία Έμπολα Η χολέρα Η Ευλογιά Πολιομυελίτιδα Φυματίωση Γρίπη Διάρροια AIDS 25 εκατ. Θάνατοι από το 1981 έως σήμερα Το AIDS

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ...

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ... ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ...10 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Περίληψη εισήγησης σε σεµινάριο τεχνικών ασφαλείας του ΕΛΙΝΥΑΕ ΤΖΙΝΑΣ ΘΕΟ ΩΡΟΣ ΒΙΟΛΟΓΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΡΙΣΜΟΙ Βιολογικοί

Διαβάστε περισσότερα

& ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ»

& ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» «ΙΑΤΡΙΚΗ & ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» Εισηγήτριες ΒΟΥΛΙΓΕΑ ΕΛΕΝΗ, Αρχαιολόγος της Η Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων ΣΙΤΑΡΑ ΜΑΡΙΑ, Αρχαιολόγος της Η Εφορείας Προϊστορικών & Κλασικών Αρχαιοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης Αυξημένες εκκρίσεις από τα γεννητικά όργανα ή τον πρωκτό.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1 Α 2 Β 3 Α 4 Α 5 Β 6 Β 7 Α

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Β Β1. Στήλη Ι Στήλη ΙΙ 1 Α 2 Β 3 Α 4 Α 5 Β 6 Β 7 Α 1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΜΑΪΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ (ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. γ (συμβάλλουν

Διαβάστε περισσότερα

Ανακαλύπτοντας τον μικρόκοσμο των ζωντανών οργανισμών

Ανακαλύπτοντας τον μικρόκοσμο των ζωντανών οργανισμών ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 4.3: Ποιοι μικροοργανισμοί είναι υπεύθυνοι για τις ασθένειες των μαθητών/τριών; 40 Ωραία είναι όλα αυτά που μάθαμε για τους μικροοργανισμούς, μέχρι τώρα. Αλλά ποια συγκεκριμένα μικρόβια είναι

Διαβάστε περισσότερα

Τύποι ανοσίας. Ενεργητική ανοσία Εμβόλιο. Γιαννακοπούλου Αμαλία

Τύποι ανοσίας. Ενεργητική ανοσία Εμβόλιο. Γιαννακοπούλου Αμαλία Τύποι ανοσίας Ενεργητική ανοσία Εμβόλιο Γιαννακοπούλου Αμαλία Γνωρίζεις κάποια από τις παρακάτω ασθένειες; Διφθερίτιδα Κοκίτης Πολιομυελίτιδα Ιλαρά Παρωτίτιδα (μαγουλάδες) Ερυθρά Ίσως όχι, γιατί δεν νοσούμε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 4.3 ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ

ΚΕΦ. 4.3 ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΚΕΦ. 4.3 ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ Εξωτερικοί και Εσωτερικοί Αμυντικοί Μηχανισμοί Ο κόσμος που μας περιβάλλει είναι γεμάτος μικρόβια, άλλα παθογόνα και άλλα όχι. Ο οργανισμός μας, για να προστατευτεί από τα

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Δρακόπουλος 1 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. ΚΕΦ.1.3 ΘΕΜΑΤΑ (ομάδα Δ)

Γιάννης Δρακόπουλος 1 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. ΚΕΦ.1.3 ΘΕΜΑΤΑ (ομάδα Δ) Γιάννης Δρακόπουλος 1 1. ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦ.1.3 ΘΕΜΑΤΑ (ομάδα Δ) 2. Μετά την είσοδο κάποιου είδους αντιγόνου σε έναν άνθρωπο, δεν παρουσιάζονται

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΘ.: /40 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΟΛΟΓΡ.:.. ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01/06 /18

ΒΑΘ.: /40 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΟΛΟΓΡ.:.. ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01/06 /18 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-18 ΒΑΘ.: /40 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΟΛΟΓΡ.:.. ΥΠΟΓΡ.:.. ΤΑΞΗ: Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01/06 /18 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ(ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ- ΒΙΟΛΟΓΙΑ) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Λοιμώξεις στην Κοινότητα

Λοιμώξεις στην Κοινότητα Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής Τρίτη 07 Μαΐου 2019 12.00 14.00 9 η Θεματική Ενότητα Μάθημα: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Ακαδ. Έτος: 2018 2019 Λοιμώξεις στην Κοινότητα Δρ. Ευτυχία Σ. Ευαγγελίδου ΠΕ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ;

ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; ΑΛΛΕΡΓΙΑ: Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ; Αλλεργία, όπως ορίζει και η λέξη, σημαίνει άλλο έργο. Είναι η μη αναμενόμενη αντίδραση του ανοσιακού συστήματος του οργανισμού εναντίον ακίνδυνων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Επιλέξτε τη σωστή απάντηση: Το τρυπανόσωμα προκαλεί α. δυσεντερία β. ελονοσία γ. ασθένεια του ύπνου δ. χολέρα Τα ενδοσπόρια σχηματίζονται από β. φυτά γ. ιούς δ. πρωτόζωα Η σύφιλη

Διαβάστε περισσότερα

Αν διαταραχτεί η ομοιόσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα,

Αν διαταραχτεί η ομοιόσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα, ΚΕΦ. 4.2 ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Αν διαταραχτεί η ομοιόσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο οργανισμός ασθενεί και αν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί, τότε μπορεί να οδηγήσει και στον θάνατο. Οι παράγοντες που μπορεί να

Διαβάστε περισσότερα

Αναρτήθηκε από τον/την Βασιλειάδη Γεώργιο Τετάρτη, 27 Μάρτιος :09 - Τελευταία Ενημέρωση Τετάρτη, 27 Μάρτιος :29

Αναρτήθηκε από τον/την Βασιλειάδη Γεώργιο Τετάρτη, 27 Μάρτιος :09 - Τελευταία Ενημέρωση Τετάρτη, 27 Μάρτιος :29 Όταν λέμε μεταλλαγμένα τρόφιμα ή γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, αναφερόμαστε σε τρόφιμα, τα οποία έχουν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας τις πρόσφατες τεχνικές της μοριακής βιολογίας. Τα τρόφιμα αυτά έχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 1ο

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 1ο ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΕΦ. 1ο ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ 1. Ένας άνθρωπος μολύνεται από έναν ιό. Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει τις συγκεντρώσεις των αντιγόνων και των αντισωμάτων αυτού του ανθρώπου κατά

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Watermicro Πρόγραμμα Κατάρτισης Εξ αποστάσεως (Distance learning course) Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης Τάνια Αρβανιτίδου-Βαγιωνά Καθηγήτρια, ΑΠΘ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Επιδημίες μετά από φυσικές καταστροφές. Εξηντάρης Ορφέας Φωτεινή Μυτιληναίου

Επιδημίες μετά από φυσικές καταστροφές. Εξηντάρης Ορφέας Φωτεινή Μυτιληναίου Επιδημίες μετά από φυσικές καταστροφές Εξηντάρης Ορφέας Φωτεινή Μυτιληναίου Σκοπός Εργασίας Η καταγραφή των επιδημιών που προκαλούνται μετά από φυσικές καταστροφές καθώς και οι τρόποι και τα μέσα αντιμετώπισης

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις:

ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΑΠΟΦΟΙΤΟΙ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24/01/2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΝΟΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΗ ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες

Διαβάστε περισσότερα

Λοίμωξη από τον ιό της γρίπης Α (Η1Ν1)

Λοίμωξη από τον ιό της γρίπης Α (Η1Ν1) Λοίμωξη από τον ιό της γρίπης Α (Η1Ν1) Οδηγίες και μέτρα προφύλαξης στο περιβάλλον της εργασίας Dr. Παναγιώτης Πανουργιάς Παθολόγος Γαστρεντερολόγος Ιατρός Εργασίας Τι είναι η γρίπη από τον νέο ιό Α (Η1Ν1);

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Τί είναι εμβόλια; Ο Εμβολιασμός είναι ένας τρόπος προστασίας από σοβαρές μεταδοτικές ασθένειες. Το «αμυντικό» σύστημα του ανθρώπου που έχει εμβολιαστεί, μπορεί τις

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία της Δημόσιας Υγείας Α. Βανταράκης Εργαστήριο Υγιεινής, Ιατρική Σχολή,

Διαβάστε περισσότερα

Η αντίσταση των μικροβίων στα αντιβιοτικά αυξάνει συνεχώς - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τετάρτη, 16 Νοέμβριος :45

Η αντίσταση των μικροβίων στα αντιβιοτικά αυξάνει συνεχώς - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τετάρτη, 16 Νοέμβριος :45 Αν η αντίσταση στα αντιβιοτικά δεν περιοριστεί, είναι σε θέση να γυρίσει την ιατρική εκατό χρόνια πίσω, δήλωσε ο κος Vytenis Andriukaitis, Επίτροπος της ΕΕ για την Υγεία και την Ασφάλεια με αφορμή την

Διαβάστε περισσότερα

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Σακχαρώδης Διαβήτης Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος με μετεκπαίδευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Φιρούζα Κουρτίδου Ειδικός Παθολόγος Μετεκπαιδευθείσα στο Σακχαρώδη Διαβήτη Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 15/11/2015

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 15/11/2015 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΑ) ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 15/11/2015 ΘΕΜΑ Α Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: Α1. Η φαγοκυττάρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ 1 ΜΕΤΑΔΟΤΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΑ ΠΙΟ ΒΑΣΙΚΑ 2 Μικρόβια ή μικροοργανισμοί λέγονται οι οργανισμοί που δεν είναι διακριτοί με γυμνό μάτι. Διακρίνονται μόνο με το μικροσκόπιο. Έχουν μέγεθος μικρότερο από 0,1mm.

Διαβάστε περισσότερα

15 συχνότερες ερωτήσεις για την γρίπη

15 συχνότερες ερωτήσεις για την γρίπη 15 συχνότερες ερωτήσεις για την γρίπη Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε ένα κρυολόγημα και τη γρίπη; Η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα και οι δύο ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος, αλλά προκαλούνται από

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΙΑΒΑΣΕΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ!

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΙΑΒΑΣΕΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ! Σφραγίδα της εγκατάστασης-υπηρεσίας ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΙΑΒΑΣΕΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ! Υπόµνηση για γονείς και λοιπούς κηδεµόνες της διάταξης του άρθρου 34 παρ.5 εδάφιο 2 του Νόµου περί προστασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 23-10-11 ΘΕΡΙΝΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επιλέξετε τη φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Όλα τα βακτήρια: Α. διαθέτουν κυτταρικό

Διαβάστε περισσότερα

Βότανα και Αρχαιότητα

Βότανα και Αρχαιότητα Θεραπευτικά Βότανα Γενικά για τα Βότανα «Βότανα είναι όλα τα χρήσιμα φυτά και αφορά τα φυτά των οποίων, οι ρίζες, τα άνθη χρησιμεύουν ως τροφή ή θεραπεία, χάρη στο άρωμά τους ή με κάποιον άλλο τρόπο» Τους

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΣΙΓΚΕΛΛΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΣΙΓΚΕΛΛΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΣΙΓΚΕΛΛΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η σιγκέλλωση; Η σιγκέλλωση είναι ένα λοιμώδες νόσημα που προκαλείται από μια ομάδα βακτηρίων με το

Διαβάστε περισσότερα

Γενικές εξετάσεις 2015. Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων Γ ΕΠΑ.Λ ΟΜΑΔΑ Α & Β

Γενικές εξετάσεις 2015. Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων Γ ΕΠΑ.Λ ΟΜΑΔΑ Α & Β Φροντιστήρια δυαδικό 1 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ δυαδικό Γενικές εξετάσεις 2015 Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων Γ ΕΠΑ.Λ ΟΜΑΔΑ Α & Β Τα θέματα επεξεργάστηκαν οι καθηγητές των Φροντιστηρίων «δυαδικό» Μπουρδούνη Κ. ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Διδακτικοί Στόχοι. Ολοι οι μαθητές: Να γνωρίζουν ότι μερικές φορές οι μικροοργανισμοί μπορούν να μας αρρωστήσουν

Διδακτικοί Στόχοι. Ολοι οι μαθητές: Να γνωρίζουν ότι μερικές φορές οι μικροοργανισμοί μπορούν να μας αρρωστήσουν Τάξεις Δ, Ε, ΣΤ Μάθημα Αγωγή Υγείας και Φυσικές Επιστήμες (π.χ. Μελέτη Περιβάλλοντος, Φυσική, Γεωγραφία, κ.α. ) Εκτιμώμενος χρόνος διδασκαλίας 50 λεπτά Ενότητα 1.3. Η ενότητα, Βλαβεροί Μικροοργανισμοί,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 12:30 Σελίδα 2 από 8 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗΣ: 18 / 06 /2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1(ΥΓΕΙΑ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1(ΥΓΕΙΑ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1(ΥΓΕΙΑ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ) Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση ή στη φράση που συμπληρώνει σωστά την πρόταση: 1. Οι ιοί αποτελούνται

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πλίνιος μάλιστα γράφει ότι η Κρήτη ήταν η πατρίδα δύο δένδρων με μεγάλη ιατρική χρησιμότητα του κρητικού πεύκου και του κρητικού κυπαρισσιού, από

Ο Πλίνιος μάλιστα γράφει ότι η Κρήτη ήταν η πατρίδα δύο δένδρων με μεγάλη ιατρική χρησιμότητα του κρητικού πεύκου και του κρητικού κυπαρισσιού, από ΤΑ ΒΟΤΑΝΑ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ Ο Ιπποκράτης υποστηρίζει πως η τροφή μπορεί να γίνει και φάρμακο. Τα βότανα χρησιμοποιήθηκαν σε θεραπευτικές πρακτικές ως φαρμακευτικά είδη αλλά και ως φορείς της θεϊκής ευλογίας. Οι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΕ ΚΟΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Η ΜΕ ΝΑΝΟΦΑΡΜΑΚΑ?

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΕ ΚΟΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Η ΜΕ ΝΑΝΟΦΑΡΜΑΚΑ? Η ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΕ ΚΟΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Η ΜΕ ΝΑΝΟΦΑΡΜΑΚΑ? Ευδοκία Κολιάκου Χριστίνα Κοτίνου Κωνσταντίνα Σκλιάμη Αγλαΐα Σφακάκη Χαρούλα Σφέτσα Υπεύθυνες καθηγήτριες:

Διαβάστε περισσότερα

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά 10 ο Κεφάλαι ο Όλοι ευχόμαστε να υπήρχε ένα μαγικό χάπι που να μας έλυνε όλα τα προβλήματα. Έπειτα από 25 χρόνια έρευνας, οι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΝΕΜΟΒΛΟΓΙΑ Τι είναι η Ανεμοβλογιά; Η ανεμοβλογιά (varicella) είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική ιογενής πάθηση που προσβάλλει το δέρμα και τους βλεννογόνους. Οι περισσότερες περιπτώσεις

Διαβάστε περισσότερα

3.2 Πρόληψη Λοιμώξεων Εμβόλια

3.2 Πρόληψη Λοιμώξεων Εμβόλια 3.2 Πρόληψη Λοιμώξεων Εμβόλια Λέξεις Κλειδιά Αντισώματα Αντιγόνο Επιδημία Πληθυσμιακή Ανοσία Άνοσος Ανοσοποίηση Εμβόλιο Λευκά αιμοσφαίρια Υλικά που απαιτούνται ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΑΞΗ: Α Γυμνασίου

Διαβάστε περισσότερα

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση Ερωτήσεις κατανόησης της θεωρίας του 1 ο κεφαλαίου (συνέχεια) 1. Από τι εξαρτάται η επιβίωση του ανθρώπου και ποιοι εξωτερικοί παράγοντες θα μπορούσαν να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ Τι είναι η ηπατίτιδα Α; Η ηπατίτιδα Α είναι μια νόσος του ήπατος που προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Α.

Διαβάστε περισσότερα

Προαγωγή Υγείας Πρόληψη Νόσου Ιατρική κοινότητας

Προαγωγή Υγείας Πρόληψη Νόσου Ιατρική κοινότητας Προαγωγή Υγείας Πρόληψη Νόσου Ιατρική κοινότητας Δημόσια Υγεία στην καθημερινή πρακτική (ζωή) Απόστολος Βανταράκης Αναπληρωτής Καθηγητής Υγιεινής Πανεπιστήμιο Πατρών Τι είναι η Δημόσια Υγεία; Οργανωμένη

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ & ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΛΑΔΙΟΥ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΕΡΑΤΕΑΣ 2013

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ & ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΛΑΔΙΟΥ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΕΡΑΤΕΑΣ 2013 ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ & ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΛΑΔΙΟΥ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΕΡΑΤΕΑΣ 2013 Στην αρχαία Ελλάδα, όταν ήκμαζαν, η φιλοσοφία, τα μαθηματικά, η γεωμετρία, και γεννιόταν η ιατρική επιστήμη,

Διαβάστε περισσότερα

Γενικές εξετάσεις 2015 Βιολογία Γ λυκείου γενικής παιδείας

Γενικές εξετάσεις 2015 Βιολογία Γ λυκείου γενικής παιδείας Φροντιστήρια δυαδικό 1 ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ δυαδικό Τα θέματα επεξεργάστηκαν οι καθηγητές των Φροντιστηρίων «δυαδικό» Μελλίδης Κ. Πασσιά Α. Θέμα Α Γενικές εξετάσεις 2015 Βιολογία Γ λυκείου γενικής παιδείας Να

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) Θέμα Α Μονάδες 25 Α1.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΙ ΚΟΙ. Ιοί ΣΥΝΔΕΣΗ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΜΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΧ ΟΙ. Η ενότητα 3.2 καλύπτει το θέμα της πρόληψης των λοιμώξεων μέσω του εμβολιασμού.

ΔΙΔΑΚΤΙ ΚΟΙ. Ιοί ΣΥΝΔΕΣΗ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΜΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΧ ΟΙ. Η ενότητα 3.2 καλύπτει το θέμα της πρόληψης των λοιμώξεων μέσω του εμβολιασμού. Η ενότητα 3.2 καλύπτει το θέμα της πρόληψης των λοιμώξεων μέσω του εμβολιασμού. Σ αυτή την δραστηριότητα οι μαθητές συμμετέχουν σε μια προσομοίωση, ώστε να δουν πως τα εμβόλια χρησιμοποιούνται στην πρόληψη

Διαβάστε περισσότερα

Η λοίμωξη από τον ιό HPV

Η λοίμωξη από τον ιό HPV Η λοίμωξη από τον ιό HPV Γενικά Ο ιός HPV ή αλλιώς ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (εικόνα 1) είναι ένας μικρο-οργανισμός που αναπτύσσεται μέσα στα κύτταρα μας, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλους τους ιούς.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2 ου ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2 ου ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2 ου ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ 4 ο ΓΕΛ ΚΟΖΑΝΗΣ 2011-2012 ΟΜΑΔΑ Γ Χεριστανίδου Πελαγία Αγατσίκογλου Γεωργία Κατραντζόγλου Κυριακή Τσουρή Στέλλα Οκριασβίλι Θεώνη ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ-

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι η ομοιόσταση; (ορισμό). Να αναφέρετε παραδείγματα τιμών που ρυθμίζονται με ομοιοστατικούς μηχανισμούς.

Τι είναι η ομοιόσταση; (ορισμό). Να αναφέρετε παραδείγματα τιμών που ρυθμίζονται με ομοιοστατικούς μηχανισμούς. Τα παρακάτω θέματα ερωτήσεις- απαντήσεις, για το σχολικό έτος 2014-2015 είναι κοινά για τις Β και Γ τάξεις του Γυμνασίου. Είναι θέματα ερωτήσεις ενδεικτικά της αντίστοιχης θεωρίας ύλης του 4 ου κεφαλαίου.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS)

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS) ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS) Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 εμφανίστηκε μία από τις σοβαρότερες ασθένειες ανεπάρκειας του ανοσοβιολογικού συστήματος Ανοσοβιολογική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες περιορισμού της διασποράς του ιού του Η1Ν1

Οδηγίες περιορισμού της διασποράς του ιού του Η1Ν1 E Θ Ν Ι Κ Ο Μ Ε Τ Σ Ο Β Ι Ο Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Ηρώων Πολυτεχνείου 9, Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου 157-80, τηλ.: 7721568, 7721566 Fax: 7721567 Οδηγίες περιορισμού της διασποράς

Διαβάστε περισσότερα

Οι μεγαλύτερες επιδημίες που γνώρισε ο κόσμος

Οι μεγαλύτερες επιδημίες που γνώρισε ο κόσμος Οι μεγαλύτερες επιδημίες που γνώρισε ο κόσμος Μάθημα : Ερευνητική Εργασία (Project) Θέμα : Ασθένειες μάστιγες και επιδημίες του παρελθόντος Νατσιός Ιωάννης Α 3 Ως επιδημία (επί + δήμος) χαρακτηρίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά Κεφάλαιο 1 - Το μυστικό της ιατρικής Σε κάθε θέμα ή επιστήμη υπάρχει πάντα ένα δεδομένο που είναι σημαντικότερο σε σύγκριση με

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς

Μικροοργανισμοί. Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Μικροοργανισμοί Οι μικροοργανισμοί διακρίνονται σε: Μύκητες Πρωτόζωα Βακτήρια Ιούς Παθογόνοι μικροοργανισμοί Παθογόνοι μικροοργανισμοί ονομάζονται οι μικροοργανισμοί που χρησιμοποιούν τον άνθρωπο ως ξενιστή

Διαβάστε περισσότερα

Ναρκωτικά. Από τη μεριά των γιατρών

Ναρκωτικά. Από τη μεριά των γιατρών Ναρκωτικά Από τη μεριά των γιατρών Επιπτώσεις στην υγεία μας Επιπτώσεις στην υγεία μας Ηπατίτιδα B AIDS Φυματίωση Ψυχικές παθήσεις Θάνατος Ηπατίτιδα B Ο ιός της ηπατίτιδας B είναι ένας ιός της κατηγορίας

Διαβάστε περισσότερα

3 ΚΑΛΗ ΥΓΕΙΑ & ΕΥΗΜΕΡΙΑ

3 ΚΑΛΗ ΥΓΕΙΑ & ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΠΑΓΚOΜΙΟ ΤΟΧΟ 3 ΚΑΗ ΥΓΕΙΑ & ΕΥΗΜΕΡΙΑ Δραστηριότητες για τους Mαθητές Τι είναι τα μικρόβια; ύμμαχοι ή εχθροί; ωστό ή άθος; 1. Κυκλώνω το για το ωστό και για το άθος Bρίσκονται παντού εκτός από το σώμα μας.

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική και Τεχνολογία

Ιατρική και Τεχνολογία Ιατρική και Τεχνολογία Ιατρική Επιστήμη Η Ιατρική είναι επιστήμη και τέχνη που ασχολείται με την έρευνα και την εφαρμογή μεθόδων και τεχνικών για την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία των ασθενειών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Πανελλαδική Εκστρατεία Ενηµέρωσης για την ορθή χρήση των Αντιβιοτικών. Η χώρα µας έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθεκτικών µικροβίων

ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Πανελλαδική Εκστρατεία Ενηµέρωσης για την ορθή χρήση των Αντιβιοτικών. Η χώρα µας έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθεκτικών µικροβίων Αθήνα, 11 Νοεµβρίου 2014 ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Πανελλαδική Εκστρατεία Ενηµέρωσης για την ορθή χρήση των Αντιβιοτικών Η χώρα µας έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανθεκτικών µικροβίων Τη θλιβερή πρωτιά στην Ευρώπη,

Διαβάστε περισσότερα

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων Φ.Ν. Σκοπούλη Καθηγήτρια τον Χαροκόπειου Πανεπιστημίου Αθηνών συστηματικός ερυθηματώδης λύκος θεωρείται η κορωνίδα των αυτοάνοσων

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016-2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 31/05 /2017 ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ Βαθμός:.. Ολογράφως:.. Υπογραφή:.. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα Πανελληνίων Βιολογίας Γ.Π Άµυνα - Ανοσία

Θέµατα Πανελληνίων Βιολογίας Γ.Π Άµυνα - Ανοσία 2012 Α2. Τα φαγοκύτταρα παράγονται α. στο νωτιαίο µυελό β. στο θύµο αδένα γ. στους λεµφαδένες δ. στον ερυθρό µυελό των οστών. Α3. Το συµπλήρωµα και η προπερδίνη συµβάλλουν στην καταπολέµηση α. των ιών

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων

Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Ενότητα 3: : Ασφάλεια Βιολογικών Τροφίμων Διάλεξη 3.7: Κρίσιμα σημεία ελέγχου και ιχνηλασιμότητα στην αλυσίδα παραγωγής και διάθεσης βιολογικών προϊόντων Εργαστήριο Πληροφορικής Γεωπονικό Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΓΟΝΕΩΝ ΟΜΦΑΛΟΠΛΑΚΟΥΝΤΙΑΚΑ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΓΟΝΕΩΝ ΟΜΦΑΛΟΠΛΑΚΟΥΝΤΙΑΚΑ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΓΟΝΕΩΝ ΟΜΦΑΛΟΠΛΑΚΟΥΝΤΙΑΚΑ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ Η μεταμόσχευση αίματος από ομφάλιο λώρο και πλακούντα σε ασθενείς με Λευχαιμία και άλλες παθήσεις είναι μια νέα μέθοδος θεραπείας που άρχισε

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΠΑΛΑΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 ΘΕΜΑ Α Α1. γ Α2. β Α3. β Α4. γ Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. 1 Α 2 Β 3 Α 4 Α 5 Β 6 Β 7 Α Β2. Ρύπανση είναι η επιβάρυνση του περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΙΜΟΡΡΟΙΔΕΣ Τι είναι οι Αιμορροΐδες; Η αιμορροϊδοπάθεια επηρεάζει πάνω από το 50% του πληθυσμού παγκοσμίως, ωστόσο, το ποσοστό εκτιμάται ότι είναι στην πραγματικότητα ακόμη μεγαλύτερο

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπα περίθαλψης (ΠΠ) για ανθρώπους με οστεοαρθρίτιδα

Πρότυπα περίθαλψης (ΠΠ) για ανθρώπους με οστεοαρθρίτιδα Πρότυπα περίθαλψης () για ανθρώπους με οστεοαρθρίτιδα Μετάφρασ η σε: Ολοκληρώθ ηκε από: Email: 1 1 2 3 4 Οι άνθρωποι με συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας (ΟΑ) θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε επαγγελματία του τομέα

Διαβάστε περισσότερα

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014-2015 ΒΑΘ.:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΟΛΟΓΡ.:... ΥΠΟΓΡ.:... ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 05-06-2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ - ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ: 40 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ

ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ Απαντήσεις του κριτηρίου αξιολόγησης στη βιολογία γενικής παιδείας 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΘΕΜΑ 1 ο Να γράψετε τον αριθμό καθεμίας από τις ημιτελείς προτάσεις 1 έως και 5, και δίπλα σε αυτόν το γράμμα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΜΥΝΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΜΥΝΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΜΥΝΑ 1. Σε ένα πειραματόζωο τη χρονική στιγμή t1 γίνεται ένεση με το αντιγόνο Α και τη χρονική στιγμή t2 γίνεται ένεση με τα αντιγόνα Α και Β

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΘΕΜΑ 1 ο Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. γ 2. α 3. β 4. δ 5. δ Β. Ερωτήσεις σωστού - λάθους 1. Σωστό 2. Λάθος 3. Λάθος 4. Λάθος 5. Σωστό ΘΕΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΜYΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΜYΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΜYΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΑΜΠΕΛΙΔΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ ΕΙΔΙΚΕΥΜΟΝΕΝΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ-ΦΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΣΥ Γ.Ν.Θ Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟY Σκοπός Καταγραφή συχνών ερωτήσεων Εύλογων

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ 1 Ο ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/11/2013

ΘΕΜΑ 1 Ο ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/11/2013 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΘΕΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/11/2013 ΘΕΜΑ 1 Ο Να επιλέξετε την φράση που συμπληρώνει ορθά κάθε μία από τις ακόλουθες προτάσεις: 1. Οι αποικοδομητές είναι:

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για την Ενότητα «Όχι στην κακή υγεία»

Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για την Ενότητα «Όχι στην κακή υγεία» Στόχοι και Δείκτες Επιτυχίας για την Ενότητα «Όχι στην κακή υγεία» Στόχοι Κλίμακας και Δείκτες Επιτυχίας από το Αναλυτικό Πρόγραμμα του ΥΠΠ Κύπρο υ Α1. Θεματική Ενότητα Ανάπτυξη ασφαλούς και υγιεινού τρόπου

Διαβάστε περισσότερα

Εμβόλιο Εποχικής Γρίπης

Εμβόλιο Εποχικής Γρίπης Εμβόλιο Εποχικής Γρίπης ΤΙ ΧΡΕΙAΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ Είστε σίγουροι ότι χρησιμοποιείτε τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης από την εποχική γρίπη; ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ! ΕΜΒΟΛΙΑΣΟΥ! ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥ! ΕΜΒΟΛΙΟ ΓΡΙΠΠΗΣ Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

«ΔΩΡΕΑ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΩΜΑΤΟΣ: ΔΩΡΕΑ ΖΩΗΣ»

«ΔΩΡΕΑ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΩΜΑΤΟΣ: ΔΩΡΕΑ ΖΩΗΣ» «ΔΩΡΕΑ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΩΜΑΤΟΣ: ΔΩΡΕΑ ΖΩΗΣ» Ερευνητική εργασία 2012-13 Από τις μαθήτριες του Β 1: Αλεξοπούλου Ειρήνη Αντωνάτου Ελευθερία Γκορέγια Στέλλα Γλάρου Αθανασία Ζαφειρίου Λία ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Ιδέα της Δωρεάς

Διαβάστε περισσότερα

Το φαρμακείο στην εποχή του internet. Παπαδόπουλος Γιάννης Φαρμακοποιός Οικονομολόγος Υγείας

Το φαρμακείο στην εποχή του internet. Παπαδόπουλος Γιάννης Φαρμακοποιός Οικονομολόγος Υγείας Το φαρμακείο στην εποχή του internet Παπαδόπουλος Γιάννης Φαρμακοποιός Οικονομολόγος Υγείας Χαρακτηριστικά της εποχής μας Χαρακτηριστικά της εποχής μας είναι: η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας η ευρεία

Διαβάστε περισσότερα