Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις

Transcript

1 Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις Τί είναι εμβόλια; Ο Εμβολιασμός είναι ένας τρόπος προστασίας από σοβαρές μεταδοτικές ασθένειες. Το «αμυντικό» σύστημα του ανθρώπου που έχει εμβολιαστεί, μπορεί τις περισσότερες φορές να ανταπεξέλθει χωρίς να νοσήσει σε περίπτωση επαφής με τις ασθένειες αυτές. Γιατί τα παιδιά πρέπει να εμβολιάζονται; Ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος στο να θωρακίσει την άμυνα του παιδιού σας έναντι των μικροοργανισμών. Πολλές από τις ασθένειες για τις οποίες γίνονται εμβόλια μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις, ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο ασθενής που νοσεί είναι βρέφος ή παιδί. Πότε ξεκινούν οι εμβολιασμοί; Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα εμβολιασμών η ηλικία έναρξης είναι το τέλος του δεύτερου μήνα. Συνήθως τα εμβόλια δίνονται σε περισσότερες από μια δόσεις για να διασφαλίσουν την καλύτερη «απάντηση» του ανοσοποιητικού συστήματος δηλαδή την επαρκέστερη παραγωγή αντισωμάτων. Διαδικασία εμβολιασμού Τα περισσότερα εμβόλια δίνονται με ενδομυϊκή ένεση στο μηρό ή στο μπράτσο, ανάλογα με το είδος των εμβολίων και την ηλικία του παιδιού. Εάν το παιδί σας κάνει περισσότερα από ένα εμβόλια στην ίδια επίσκεψη, αυτά θα γίνουν σε διαφορετικές θέσεις.

2 Τι γίνεται σε περίπτωση που το παιδί μου είναι κρυωμένο ; Ο εμβολιασμός δε χρειάζεται να αναβληθεί σε περίπτωση απλού κρυολογήματος, εφόσον το παιδί είναι απύρετο. Σε περίπτωση πυρετού τα εμβόλια θα πρέπει να αναβληθούν μέχρι το παιδί να είναι απύρετο. Μετά τον εμβολιασμό Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν κάποιες ανεπιθύμητες ενέργειες ή παρενέργειες λόγω του εμβολιασμού. Αυτές είναι συνήθως ήπιες και σε καμιά περίπτωση δεν υποσκελίζουν τα ωφέλη των εμβολίων. Τοπικές αντιδράσεις Στο σημείο της ένεσης μπορεί να δείτε μια κοκκινίλα και πρήξιμο, που συνήθως εξαφανίζεται σε λίγες μέρες- προσοχή χρειάζεται εφόσον σε περίπτωση που η ερυθρότητα και ο πόνος επιδεινώνονται. Στο σημείο της ένεσης μπορεί να αναπτυχθούν οζίδια που εξαφανίζονται μετά από μερικές εβδομάδες. Γενικευμένες Αντιδράσεις Είναι συνηθισμένο το παιδί σας να είναι κάπως κακοδιάθετο ή και ευερέθιστο τις πρώτες 48 ώρες μετά τον εμβολιασμό Μπορεί να αναπτύξει χαμηλό πυρετό Μπορεί να παρουσιάσει ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές (εμέτους, διάρροιες).

3 6-10 ημέρες μετά τον εμβολιασμό με το MMR ( εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς) τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν χαμηλό πυρετό και εξάνθημα που μοιάζει με αυτό της ιλαράς ή πρήξιμο στα μάγουλα. Η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική, με χρήση αντιπυρετικών/ αναλγητικών μόνο. Σπάνια μπορεί να αναπτύξει το παιδί ατονία και καταβολή, υψίσυχνο και έντονο κλάμα. Σε σπάνιες περιπτώσεις το παιδί μπορεί να εμφανίσει σπασμούς μετά τον εμβολιασμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις ενημερώστε αμέσως τον παιδίατρο. Aλλεργικές αντιδράσεις και εμβόλια. Είναι σπάνιες και συνδέονται κυρίως με το MMR και το εμβόλιο της γρίπης, λόγω της παραγωγής του από ινοβλάστες κοτόπουλου. Εάν νομίζετε ότι το παιδί σας έχει παρουσιάσει αλλεργική αντίδραση στο παρελθόν ενημερώστε το γιατρό. Τα εμβόλια που πρέπει να κάνει το παιδί σας Ι. Εντός του Εθνικού προγράμματος εμβολιασμών 1. Διφθερίτιδας,Τετάνου,Κοκκύτη,Πολιομυελίτιδας, Aιμοφίλου της Influenza (DTP-IPV, Ηib) Το εμβόλιο αυτό προστατεύει από τις παραπάνω ασθένειες και η χορήγησή του ξεκινά από το τέλος του 2 ο μήνα της ζωής. Ο εμβολιασμός αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός, γιατί προστατεύει από ασθένειες που είναι ιδιαίτερα μολυσματικές και δυνητικώς επικίνδυνες, όταν μάλιστα προσβάλουν πολύ μικρές ηλικίες. Ο εκτεταμένος εμβολιασμός έχει βοηθήσει στο να μειωθούν δραματικά και να εκριζωθούν τα περιστατικά προσβολής από τα παραπάνω νοσήματα. 2.Εμβόλιο κατά της Ηπατίτιδας Β (Hep B) To εμβόλιο αυτό μπορεί να χορηγηθεί κατά τη βρεφική ηλικία, μαζί με τα παραπάνω εμβόλια, ή μόνο του σε μεγαλύτερη ηλικία. Χορηγείται σε 3 δόσεις: οι δυο πρώτες σε διάστημα 1 μηνός μεταξύ τους και η τρίτη τουλάχιστον 5 μήνες μετά τη δεύτερη δόση. Ο εμβολιασμός προσφέρει προστασία μόνο έναντι της ηπατίτιδας Β και όχι έναντι άλλων τύπων ηπατίτιδας. Η ηπατίτιδα Β μεταδίδεται μέσω του αίματος, της σεξουαλικής επαφής και από τη μητέρα στο μωρό κατά τη διάρκεια της κύησης. Το άτομο που δεν έχει

4 εμβολιαστεί και θα νοσήσει από ηπατίτιδα Β μπορεί να έχει σημαντική ηπατική βλάβη σε απώτερο χρόνο. 3. Εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου C To συγκεκριμένο εμβόλιο προστατεύει από τη μηνιγγίτιδα, που προκαλείται από τον τύπο C του μικροβίου. Δυστυχώς υπάρχουν και άλλα είδη του μικροβίου, έναντι των οποίων δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο. 4.Εμβόλιο κατά του Πνευμονιόκοκκου To εμβόλιο προσφέρει προστασία έναντι κάποιων τύπων του μικροβίου, που μπορεί να είναι επικίνδυνοι στις πολύ μικρές ηλικίες. Προλαμβάνει συνεπώς λοιμώξεις του αναπνευστικού και μηνιγγίτιδα, που προκαλούνται από τους τύπους αυτούς του πνευμονιόκοκκου. 5.Εμβόλιο κατά της Ιλαράς, Παρωτίτιδας, Ερυθράς Ο εμβολιασμός προσφέρει προστασία από τις παιδικές αυτές μολυσματικές ασθένειες. Ο λόγος που γίνεται είναι για να προστατεύσει τα παιδιά από τις επιπλοκές, που καμιά φορά παρουσιάζονται σε περίπτωση νόσησης. Χορηγείται σε δυο δόσεις σε ηλικίες μηνών και 4-6 ετών. 6. Εμβόλιο κατά της ανεμευλογιάς Σε μεγάλο βαθμό προλαμβάνει τη νόσηση των παιδιών από ανεμευλογιά και με αυτόν τον τρόπο πιθανές επιπλοκές, που καμιά φορά συνοδεύουν τη νόσηση. Χορηγείται σε δυο δόσεις μετά την ηλικία του ενός έτους. 7. Εμβόλιο κατά της φυματίωσης Xορηγείται στην Α Δημοτικού σε όλα τα παιδιά, εκτός εάν έχει προηγηθεί θετική δερματική δοκιμασία (βλέπε παρακάτω). Προστατεύει από τη φυματίωση, ασθένεια που προσβάλει συνήθως τους πνέυμονες. Περίπου 3-4 εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό στο σημείο της ένεσης παρουσιάζεται ένα σπυράκι με έντονο κόκκινο χρώμα. Αυτό μπορεί να μετατραπεί σε μικρή πληγή που στη συνέχεια καλύπτεται από κρούστα. Αυτά τα φαινόμενα αποτελούν φυσιολογική αντίδραση στο εμβόλιο και περνούν από μόνα τους σε 3 μήνες περίπου, αφήνοντας μικρή μόνιμη ουλή. Πολύ σπάνια μπορούν να παρουσιαστούν παρενέργειες όπως παρατεταμένη πληγή στο σημείο της ένεσης και πρήξιμο των λεμφαδένων της μασχάλης στη μεριά της ένεσης. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρο. Το εμβόλιο δεν πρέπει να χορηγείται σε παιδιά που είναι ανοσοκατεσταλμένα. 8. Δερματική δοκιμασία φυματινοαντίδρασης (Mantoux) Δεν πρόκειται για εμβόλιο, αλλά για δοκιμασία που γίνεται με ένεση ένος ανενεργού συστατικού του μικροβίου που προκαλεί τη

5 φυματίωση, στο δέρμα του χεριού. Η δοκιμασία γίνεται για να διαπιστωθεί εάν το παιδί έχει μολυνθεί στο παρελθόν με το μικρόβιο της φυματίωσης και δεν προκαλεί νόσο αυτή καθεαυτή. Η δοκιμασία αξιολογείται μετά από από την ένεση και είναι αρνητική, εφόσον δεν έχει προηγηθεί λοίμωξη ή εμβολιασμός. 9. Αναμνηστικό εμβόλιο (τετάνου, διφθερίτιδας, κοκκύτη) Χορηγείται στον αναμνηστικό εμβολιασμό που διενεργείται στην ηλικία των 12 ετών περίπου. 10. Εμβόλιο κατά του ιού ΗPV (ιός ανθρώπινων θηλωμάτων) Το εμβόλιο αυτό κυκλοφορεί σε δυο τύπους στην Ελληνική αγορά το τετραδύναμο εμβόλιο και το διδύναμο. Χορηγείται μεταξύ των ηλικιών ετών στα κορίτσια, και προστατεύει από τη λοίμωξη με τους τύπους του ιού, που περιέχει το εμβόλιο. Κάποιοι από τους τύπους των ιών αυτών συσχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και προκαρκινωματωδών καταστάσεων. Μπορεί να χορηγηθεί από την ηλικία των 2 μηνών και μετά, σε δυο ή 3 δόσεις. Ο εμβολιασμός πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι την ηλικία των 6 μηνών. Είναι σε μορφή σταγόνων και προσφέρει προστασία έναντι της γαστρεντερίτιδας που προκαλείται από τον ιό ρότα. Ανεπιθύμητες ενέργεις μπορεί να είναι : πυρετός, έμετοι και διάρροιες, πονόλαιμος, συνάχι, βήχας, ωτίτις. 2. Εμβόλιο κατά του ιού της γρίππης Μπορεί να χορηγηθεί σε ηλικίες άνω των 6 μηνών σε μια ή δύο δόσεις.η χρήση του συνιστάται σε παιδιά με χρόνια νοσήματα π.χ. καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες, νεφροπάθεια, ανοσοκαταστολή και αιμοσφαιρινοπαθειες. Δεν έχει αποδειχθεί ότι προλαμβάνει εξάρσεις σε παιδιά με άσθμα και υποτροπιάζοντα επεισόδια ασθματικής βρογχίτιδας. Μετά τον εμβολιασμό το παιδί μπορεί να εμφανίσει πυρετό, κακουχία, τοπική αντίδραση στο σημείο της ένεσης (πόνο, κοκκινίλα, πρήξιμο). Στα παιδιά με αλλεργία στο αυγό δεν πρέπει να χορηγείται. 1. Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α Δίδεται σε δυο δόσεις και προστατεύει από τη συγκεκριμένη ηπατίτιδα. Ο ιός της ηπατίτιδας Α μεταδίδεται με την κοπρανοστοματική οδό. Μπορεί να χορηγηθεί μετά το πρώτο έτος. ΙΙ. Εκτός του Εθνικού προγράμματος εμβολιασμών 1. Eμβόλιο κατά του ιού ρότα Κάτια Σοφιανού-Κατσούλη Παιδίατρος Νεόφρονος 6, Αθήνα, Τηλ: ,