Περιδιαβαίνοντας τα πετρογέφυρα των Τρικάλων. Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Transcript

1 Περιδιαβαίνοντας τα πετρογέφυρα των Τρικάλων Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης 1

2 Εργασία της περιβαλλοντικής ομάδας της Α τάξης του 1ου Γυμνασίου Τρικάλων Ο κόσμος φκιάνουν εκκλησιαίς, φκιάνουν και μοναστήρια, Φκιάνουν και πετρογιόφυρα, για να περνάη ο κόσμος, Κ εγώ καλό δεν έκαμα χώρι από κακωσύναις. «Ο εξομολογούμενος κλέφτης». Δημοτικό τραγούδι Ηπείρου 2

3 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΑ ΜΑΘΗΤΩΝ Α1 Αγγελής Άγγελος Αποστόλου Χρήστος Βερρόπουλος Σωτήριος Βράντζας Χρήστος Γάλλος Ιωάννης Γεωργούλα Δήμητρα Γιαννάκη Ασπασία Γιώτα Ελένη Γρούτσος Αθανάσιος Ζησόπουλος Στέφανος Ζησοπούλου Δήμητρα Ζησοπούλου Κωνσταντίνα Ζιώγα- Στόϋ Ελένη Θάνου Δήμητρα Θεοδωρίδης Αλέξανδρος Καλέας Ευθύμιος Καλογήρου Δήμητρα Καναβού Αγάθη-Μαρίνα 3

4 Α2 Κατσιαμάνη Γεωργία-Ραφαέλα Κελεπούρης Φίλιππος Σωτήριος Κώτσιος Αλέξανδρος Μπουρσιάνης Αθανάσιος Παπαγεωργίου Βασίλειος Παππά Ιωάννα Πετσιάς Απόστολος Πίσατσιτς Βανέσα Πολύζου Ευτυχία Σκαμπαρίνα Νικολέττα Σκρέκας Ευθύμιος Σπάχος Γεώργιος Στεφόπουλος Φώτιος Α3 Στραγάλη Θεοδώρα Παναγιώτα Τεμτσένκο Αλέξανδρος Τζατζάκης Γεώργιος Τζιώρας Νικόλαος 4

5 Α4 Βράντζα Αφροδίτη Βράντζα Ιουλία Γιδοπούλου Ελεονώρα-Μαρίνα Καλτσαρά Ανδριάνα Λαδοκούκη Μαρία Χανδάκα Αποστολία Χριστοδούλου Κωνσταντίνος Υπεύθυνοι καθηγητές Χρήστος Παπαδούλης Ευαγγελία Ζαφείρη Χρύσα Πυρώτη 5

6 Στόχοι του προγράμματος Παιδαγωγικοί Στόχοι Να αναπτύξουν οι μαθητές την κριτική σκέψη τους σε σχέση με τις αποφάσεις που καλούνται να λάβουν για την εκπόνηση των δραστηριοτήτων Να μάθουν οι μαθητές να εργάζονται ομαδικά και σε πνεύμα συνεργασίας Να αποδεχθούν οι μαθητές τη μεθοδολογία της διερεύνησης Κατανόηση της διαλεκτικής σχέσης του ανθρώπου αρχικά με το φυσικό και στη συνέχεια με το δομημένο περιβάλλον Κοινωνικοποίηση των μαθητών μέσω της συμμετοχής τους σε ομάδες εργασίας 6

7 Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείμενο Πλήθος γεφυριών γεωγραφική διασπορά Η αρχιτεκτονική των γεφυριών- Μελέτη των τεχνικών χαρακτηριστικών των γεφυριών Συγκριτική μελέτη της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής τους με τη σύγχρονη αρχιτεκτονική Διερεύνηση του οικολογικού χαρακτήρα των γεφυριών Aνάδειξη των πετρογέφυρων ως εξαιρετικών δειγμάτων της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας 7

8 Μεθοδολογία Υλοποίησης Ομαδοσυνεργατική μέθοδος υλοποίησης και μαθητοκεντρική όπου ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι υποστηρικτικός και διαμεσολαβητικός. Ιστορική αναδρομή των γεφυριών Αναζήτηση λαογραφικών στοιχείων Βιωματική μάθηση Εργασία πεδίου 8

9 Ομάδα Α Ιστορική Αναδρομή- Αναζήτηση λαογραφικών στοιχείων Ομάδα Β Καταγραφή Γεφυριών- Τοποθεσία- Φωτογραφίες Ομάδα Γ Αρχιτεκτονική των γεφυριών Ομάδα Δ Συγκριτική μελέτη της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με τη σύγχρονη Ομάδα Ε Διερεύνηση του οικολογικού χαρακτήρα των γεφυριών 9

10 Τα πέτρινα γεφύρια της Ελλάδας χτίστηκαν κατά την Προβιομηχανική Περίοδο με σκοπό να διευκολύνουν την επικοινωνία των ανθρώπων ξεπερνώντας διάφορα φυσικά εμπόδια, κυρίως ποτάμια. Κύριο δομικό υλικό εκείνης της περιόδου ήταν η φυσική πέτρα. Οι πέτρινες τοξωτές κατασκευές έχουν χαρακτηριστεί από τους ειδικευμένους επιστήμονες ως μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις της αρχιτεκτονικής και ως τον πρώτο μεγάλο σταθμό στην εξελικτική πορεία της παγκόσμιας γεφυροποιίας. Ο δεύτερος μεγάλος σταθμός ήταν η εισαγωγή της χρήσης του σιδήρου κατά τον 19ο αιώνα. Η παρούσα εργασία αποτέλεσε ένα πρώτο βήμα για τη γνωριμία μας με αυτά τα αρχιτεκτονικά κομψοτεχνημάτα και τη φωτογραφική τους αποτύπωση. Τα πετρογέφυρα είναι η καλύτερη χρονομηχανή για να μας μεταφέρουν σε άλλες εποχές, ενώ ταυτόχρονα συμβολίζουν την τόλμη του ονείρου για ανάπτυξη και προκοπή. 10

11 Είδη γεφυριών ανάλογα με τη χρήση τους o Πεζογέφυρες o Υδατογέφυρες o Τρενογέφυρες o Οδογέφυρες 11

12 ΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΗΜΕΙΟΥ ΓΕΦΥΡΩΣΗΣ ΒΡΑΧΩΔΗΣ ΣΤΕΝΩΠΟΣ 12

13 α. Διαμόρφωση όχθης (αφαιρούν χώμα-βρίσκουν συμπαγή βράχο) β. κατασκευή ακρόβαθρων (σκαλοπάτια για να πατήσουν στέρεα) 13

14 ΜΟΝΟΤΟΞΟ Ταράτσας ή Μαλαμάκη Πήλιο 14

15 Κόκορου ή Νούτσου Ν. Ιωαννίνων 15

16 Πολύτοξο Καλογερικό ή Πλακίδα 16

17 Θεμελίωση 1ου μεσόβαθρου εκτροπή νερών σκάψιμο στην κοίτη θεμελίωση 17

18 Θεμελίωση 2ου μεσόβαθρου Νέα εκτροπή κοίτης Σκάβουν βαθιά στην κοίτη Καρφώνουν ξύλινους πασσάλλους Χτίζουν θεμέλια με πέτρες πάνω στους πασσάλους Θεμελίωση 2 ου μεσόβαθρου 18

19 Κατασκευή προβόλων Στόχος: Προστασία από φθοροποιό δύναμη του νερού 19

20 Κηπουριού (N. Γρεβενών) 20

21 Δοκοθήκες ή σκαλότρυπες Προεξοχές ή τρύπες στις δύο γενέσεις του τόξου στις οποίες στηρίζονται τα οριζόντια ξύλα (δοκοί) της σκαλωσιάς. 21

22 Κατασκευή ξυλότυπου α. Κατασκευή δοκοθηκών εσοχές ή προεξοχές στα βάθρα μέσα ή πάνω σε αυτές σκαλώνουν τα πρώτα οριζόντια δοκάρια του ξυλότυπου 22

23 Στήριξη του «κρεμαστού» ξυλότυπου στις δοκοθήκες 23

24 Κατασκευή πέτρινων τόξων. Τοποθέτηση των θολιτών λίθων 24

25 Τοποθέτηση του «κλειδιού» 25

26 Κατασκευή ψευτοκαμάρας 26

27 Τα Πέτρινα Γεφύρια βρίσκονται σε κομβικά σημεία και συχνά πάνω στη χάραξη αρχαίων και μεταγενέστερων δρόμων και άλλων υπερτοπικών διαδρομών. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την τοπική και την εθνική ιστορία, αφού πολλές φορές αποτέλεσαν πεδίο μάχης (γέφυρα Κοράκου στην επανάσταση του 1866, κ.ά.), 27

28 Γεφύρι της Κακουνάς στη Μακρινίτσα «Τον άνθρωπο που φτιάχνει γεφύρι, τον έχει ο Θεός από το χέρι» 28

29 Γεφύρι ΔΟΤΣΙΚΟΥ στον ποταμό Βενέτικο (1804). «Όποιος φτιάχνει ένα γεφύρι, πιάνεται από το χέρι του Θεού» 29

30 Γεφύρι του ΠΑΠΑ-ΗΛΙΑ, Δόλιανη, Ζαγόρι. «Όποιος βγάζει έστω και μία πέτρα από γεφύρι, είναι διάβολος» 30

31 Γεφύρι ΑΓΙΟΥ ΜΗΝΑ στο Δίλοφο, Ζαγόρι. «Η εκκλησία σώζει ψυχές, το γεφύρι σώζει ψυχές, ζωές και περιουσίες» 31

32 Γεφύρι του ΜΥΛΟΥ στους Κήπους, Ζαγόρι. «Όποιος δένει τον τόπο με γεφύρι, δένεται με τον Θεό» 32

33 Γεφύρι του ΚΟΝΤΟΔΗΜΟΥ ή ΛΑΖΑΡΙΔΗ, στην έξοδο του φαραγγιού Βικάκι, Κήποι, Ζαγόρι (1753). «Να μην πάρεις ούτε ένα πετραδάκι, από γεφύρι που πέρασες» 33

34 Γεφύρι του ΠΛΑΚΙΔΑ ή ΚΑΛΟΓΕΡΙΚΟ στο Μπαγιώτικο ρέμα, Κήποι-Κουκούλι, Ζαγόρι (1830). «Όποιος γκρεμίζει ένα γεφύρι, γκρεμίζει δέκα εκκλησίες» 34

35 Το σημάδι του πρωτομάστορα 35

36 36

37 Φωτογραφίες γεφυριών του ν. Τρικάλων 37

38 Σαρακίνα Τρικάλων 38

39 Γέφυρα της Πύλης 39

40 Γέφυρα της Παλαιοκαρυάς 40

41 Γέφυρα της Μεσοχώρας 41

42 Γέφυρα Γκίκα (Κρανιά) 42

43 Πύρρα 43

44 Πύρρα 44

45 Χαλίκι 45

46 Ανθούσα 46

47 Γεφύρι της Μπαμπαλίνας 47

48 Επίσκεψη στο ΚΠΕ Μακρινίτσας 48

49 Επίσκεψη στο ΚΠΕ Μακρινίτσας 49

50 Εργασία πεδίου στο γεφύρι της Κακουνάς Μακρινίτσας 50

51 Ζωγραφική σε πέτρα 51

52 Ζωγραφική σε πέτρα 52

53 Ζωγραφική σε πέτρα 53

54 Εργασίες πεδίου 54

55 Εργασίες πεδίου 55

56 Εργασίες πεδίου 56

57 Εργασίες πεδίου 57

58 Εργασίες μαθητών 58

59 Εργασίες μαθητών 59

60 Εργασίες μαθητών 60

61 Εργασίες μαθητών 61

62 Εργασίες μαθητών 62

63 Εργασίες μαθητών 63

64 Μιλώ με τα ψηλά, τ απάτητα βουνά Και τους μιλώ για σένα, Πως έχεις ομορφιά και φρύδια τοξωτά, Σαν πέτρινα γεφύρια. Και μ απάντησαν Τα γεφύρια χορταριάζουν Άμοιρη καρδιά, μη ξεγελαστείς «Μιλώ για σένα». Ερμηνεία: Μελίνα Κανά. Στίχοι - Μουσική: Θαν. Παπακωνσταντίνου 64

65 Ευχαριστούμε! 65