Ειρήνη Πετράκη Δασκάλα Σύμβουλος Σχ.Τ- Υποστηρικτής ΝΑΠ- Πυρήνας ΤΠΕ Π.Ι.Κ Οκτώβριος 2011

Transcript

1 Ειρήνη Πετράκη Δασκάλα Σύμβουλος Σχ.Τ- Υποστηρικτής ΝΑΠ- Πυρήνας ΤΠΕ Π.Ι.Κ Οκτώβριος 2011

2 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ιδέα και θεωρητικό υπόβαθρο Η επιλογή, σχεδιασμός και εφαρμογή της ενότητας στηρίχθηκε: 1. στη φιλοσοφία, αρχές και ύλη των ΝΑΠ ισότιμη συμμετοχή όλων των παιδιών στην εκπαίδευση -«δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο» ενεργή και δημιουργική συμμετοχή στο κοινωνικό-πολιτισμικό γίγνεσθαι επαρκές και συνεκτικό σώμα γνώσεων, στάσεις και κομβικές ικανότητες για την κοινωνία του 21ου αιώνα 2.στους σκοπούς και άξονες των ΝΑΠ Σχ.Τ. (εφαρμογή ανατροφοδότηση) εμπλοκή των μαθητών σε μια δημιουργική και καινοτόμο διαδικασία μέσα από την οποία θα αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις, για να σχεδιάσουν και να αναπτύξουν διάφορα προϊόντα με σκοπό να ικανοποιήσουν διάφορες ανάγκες και να επιλύσουν διάφορα προβλήματα του ανθρώπινου περιβάλλοντος. 3.στη σύνδεση με τους υπό- έμφαση στόχους της χρονιάς: (α) «Το σχολείο ως εργαστήριο κριτικής και δημιουργικής σκέψης» και (β) «Κύπρος και Ευρωπαϊκή προεδρία»

3 2. ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Πλαίσιο - Περιεχόμενο ΣΧΟΛΕΙΟ: Δημοτικό Σχολείο Αρχαγγέλου ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: Ειρήνη Πετράκη (Δασκάλα Σύμβουλος Σχ.Τ - Υποστηρικτής ΝΑΠ - Πυρήνας ΤΠΕ Π.Ι.Κ.) ΜΑΘΗΜΑ: Σχεδιασμός και Τεχνολογία ΘΕΜΑ: ΕΝΕΡΓΕΙΑ - «Οικολογικά... Οχήματα» ΗΛΙΚΙΑ ΠΑΙΔΙΩΝ: (Ε τάξη) ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ: 22 (η τάξη χωρίζεται στα δύο: σε κάθε ομάδα ΣΧΤ / οικιακή οικονομία) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: Η εργασία αφορά στην «ενέργεια» και στην «ενεργειακή συνείδηση» μέσα από την εφαρμογή εναλλακτικών μορφών ενέργειας σε αυτοσχέδια «οικολογικά οχήματα» και την επικοινωνία πληροφοριών και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας (τρίπτυχα, αφίσες, σχέδια, ταινίες).

4 3. ΣΧΕΔΙΑΜΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ: Στόχοι Να εφαρμόσει το νέο πρόγραμμα σπουδών ΣΧ.Τ. μέσα από την ενότητα «Ενέργεια», ώστε: o να αναπτύξει ένα επαρκές και συνεκτικό σώμα γνώσεων, o o να προωθήσει δεξιότητες κλειδιά και να καλλιεργήσει στάσεις και αξίες των μαθητών γύρω από το θέμα «Ενέργεια» Να εφαρμόσει τη διαδικασία λύσης προβλήματος δίνοντας στους μαθητές την ευκαιρία o για ενεργό εμπλοκή στη διαδικασία μάθησης (βιωματική μάθηση) o o για διαθεματική σύνδεση της γνώσης (μεταξύ ενοτήτων του ΑΠ ΣΧΤ αλλά και σύνδεση με άλλα θέματα του ΑΠ, όπως Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Επιστήμη, Ελληνικά κ.α.) για σύνδεση του μαθήματος με την καθημερινή ζωή (πολιτότητα, αειφόρο ανάπτυξη) Να ενσωματώσει τα ΤΠΕ στη διαδικασία μάθησης ως εργαλείο οικοδόμησης γνώσης, διαχείρισης πληροφοριών, σχεδιασμού λύσεων και επικοινωνίας (εντός και εκτός τάξης) Να αποτελέσει ένα παράδειγμα εφαρμογής των ΝΑΠ με ένταξη των ΤΠΕ και να προωθήσει την επικοινωνία, ανταλλαγή, αξιολόγηση και επέκταση από άλλους εκπαιδευτικούς

5 4. ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Διδακτική μεθοδολογία ΑΞΟΝΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ «ΕΝΕΡΓΕΙΑ» ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΝΑΠ ΕΝΤΑΞΗ ΤΠΕ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ, ΣΤΑΣΕΩΝ ΛΥΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ (ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ) ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΑΠ ΣΧ.Τ. ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΑΛΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ (εφαρμογή, επέκταση) ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΑΞΙΑ ΤΠΕ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΟΜΑΔΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ (ειδικούς, γονείς, άλλους εκπαιδευτικούς)

6 Στόχοι ενότητας σύμφωνα με το ΝΑΠ ΣΧ.Τ Επαρκές και συνεκτικό σώμα γνώσεων (ΝΑΠ ΣΧ.Τ, Ενότητα: Ενέργεια, κλίμακα 2) Να αναφέρουν ανανεώσιμες και μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να τις συγκρίνουν (πλεονεκτήματαμειονεκτήματα). Να αναφέρουν παραδείγματα μετατροπών ενέργειας καθώς και εφαρμογές τους στην καθημερινή ζωή. Να εφαρμόζουν μια ή περισσότερες λύσεις με μετατροπή ενέργειας στο όχημά τους (αιολική σε κινητική, δυναμική ή/και ελαστική σε κινητική). Να χρησιμοποιούν το σωστό λεξιλόγιο (ενέργεια, μορφές ενέργειας, πηγές ενέργειας, καύσιμα, ανανεώσιμες-μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μετατροπές ενέργειας, οικολογικό όχημα, κ.α.). Να αποκτήσουν θετική στάση για την προστασία του περιβάλλοντος και τη χρήση οικολογικών, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την αειφόρο ανάπτυξη. Δεξιότητες κλειδιά: Δεξιότητες Διαχείρισης Πληροφοριών Δεξιότητες Επίλυσης Προβλήματος Δεξιότητες Διαχείρισης Έργων Κοινωνικές και Διαπροσωπικές Δεξιότητες Στάσεις και συμπεριφορές (επικοινωνία, εργασία σε ομάδες, σεβασμός, συνεργασία κ.α.) Σχεδιασμός Κατασκευή Επικοινωνία Εφαρμογή τους σε -Άλλα μαθήματα του ΑΠ -Στην καθημερινή ζωή Μέσα και έξω από σχολείο

7 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (design process)

8 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΛΙΚΩΝ Επιλογή κατάλληλων υλικών με βάση τα χαρακτηριστικά τους και το σκοπό χρήσης τους Ξύλο Πλαστικό κόριφλουτ Χαρτί Μπαλόνια, λαστιχάκια ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Σημασία σχεδιασμού Σχέδια στο χαρτί και στον ΗΥ Αξιοποίηση ΤΠΕ (internet, paint, publisher, photostory3, kidspiration, wordle, kart2uch, «Αλλαγή στο κλίμα» ) Επικοινωνία λύσεων, αποτελεσμάτων Γεωγραφία ΑΕΠ σε άλλες χώρες χάρτης Κύπρου : μέρη με αιολικά πάρκα) ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ Άξονες Τροχοί Αρχαία τεχνολογία με ΑΠΕ (νερόμυλοι, τόξα,...) ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΟΜΕΣ Πλαίσια ΔΟΜΕΣ Ξύλινο πλαίσιο Ιστορία πρώτες μηχανές με ΑΕΠ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ Εναλλακτικοί τρόποι παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Μετατροπές ενέργειας ΕΝΕΡΓΕΙΑ Πηγές Μετατροπές Ενεργειακή συνείδηση Τέχνη Αφίσες, διαφημίσεις ΠΕΡ/ΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΑΠΕ Ενεργειακή συνείδηση Αειφόρος ανάπτυξη Επιστήμη: Ηλεκτρισμός Τριβή Ελληνικά Προφορικός λόγος (επικοινωνία, περιγραφές) Γραπτός λόγος (τρίπτυχα,κόμικς) Σύνδεση με ενότητα «ο φίλος μας ο άνεμος»

9 4. ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Οργάνωση o Σειρά έξι ογδοντάλεπτων μαθημάτων o Κάθε μάθημα: Θεωρητικές πτυχές Πρακτική εργασία Στοχευμένη αξιοποίηση ΤΠΕ

10 4. ΕΦΑΡΜΟΓΗ: Διδακτικά μέσα και ΤΠΕ Πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο ΣΧΤ 4 φορητοί ΗΥ στην τάξη Εργαστήριο ΗΥ (Βιντεοπροβολέας, διαδραστικός πίνακας) Δειγματικές κατασκευές -μοντέλα Συσκευές και υλικά από την καθημερινή ζωή (μίξερ, ραδιόφωνο, παιχνίδια, λαστιχάκια,...) Επίσκεψη στο αιολικό πάρκο (Καλό Χωριό Λάρνακας) Παρουσιάσεις Power Point / notebook10 και ταινίες («Αλλαγή στο κλίμα») από δασκάλα για θεωρητικό υπόβαθρο: (1)Εισαγωγή Πρόβλημα (2) Πηγές ενέργειας Φύλλα εργασίας Λογισμικά: ointernet explorer (γελοιογραφία, πληροφορίες, εικόνες...) oαλλαγή στο κλίμα (Focus On) opower Point (παρουσιάσεις, φύλλα εργασίας) onotebook10 (smart technologies) για διαδραστικό πίνακα okidspiration 3IE ophoto story 3 for Windows opaint owordle ( opublisher okart2ch

11 4. ΕΦΑΡΜΟΓΗ Πορεία Δραστηριότητες Η ταινία που ακολουθεί: 1. Δημιουργήθηκε στο λογισμικό Photo Strory 3 2. Περιγράφει όλη την πορεία εργασιών στην τάξη 3. Μέρος της φτιάχτηκε από τα παιδιά : «Η επίσκεψη μας στο αιολικό πάρκο» 4. Αξιοποιήθηκε για επικοινωνία με άλλα παιδιά και δασκάλους (εντός και εκτός σχολείου)...καινοτομία!

12 5. ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Συσχέτιση με στόχους μαθήματος Η διδακτική ενότητα, πραγματοποιήθηκε με άριστα αποτελέσματα όσον αφορά στους γνωσιολογικούς και στους κοινωνικό-συναισθηματικούς στόχους που τέθηκαν στην αρχή: οικοδόμησαν ένα επαρκές και συνεκτικό σώμα γνώσεων σχετικά με την «Ενέργεια» καλλιέργησαν δεξιότητες κλειδιά, τις οποίες εφάρμοσαν και σε άλλα μαθήματα του σχολείου αλλά και στην καθημερινή ζωή (δημιουργικότητα, κριτική σκέψη, ικανότητα μετατροπής της θεωρίας σε πράξη, συλλογική εργασία, ανταλλαγή πληροφοριών, λύση προβλημάτων, αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων) απόκτησαν στάσεις και αξίες για τον ενεργό και αποτελεσματικό πολίτη του μέλλοντος (δημοκρατικότητα, περιβαλλοντική συνείδηση για αειφόρο ανάπτυξη) Τα αποτελέσματα αυτά προέκυψαν μέσα σε ένα παραγωγικό μαθησιακό περιβάλλον με κύρια χαρακτηριστικά τη χαρά, τη δημιουργικότητα και την καινοτομία. Δημιούργησαν: o Κατασκευές o Ταινία (photo story3) με την εργασία τους. o Τρίπτυχα / Αφίσες / Σχέδια / Ιδεοθύελλες o Ιστορίες (διαθεματικές συνδέσεις) Τα αποτελέσματα δεν περιορίστηκαν στην τάξη και στο σχολείο. Τόσο τα παιδιά όσο και η δασκάλα επικοινώνησαν και μοιράστηκαν τα αποτελέσματα με άλλα παιδιά, με άλλους συναδέλφους και με την κοινότητα.

13 5. ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ Χρήση τεχνολογίας / ΤΠΕ και καινοτομία Κάθε λογισμικό αξιοποιήθηκε με βάση συγκεκριμένους στόχους του μαθήματος. KIDSPIRATION Ιδεοθύελλα με θέμα «τι θα ήθελα να μάθω για την «Ενέργεια» - Διερεύνηση υφιστάμενων γνώσεων - Εντοπισμός λανθασμένων απόψεων μαθητών (misconceptions) - Καθορισμός των στόχων του μαθήματος από τους ίδιους τους μαθητές ενεργός εμπλοκή μαθητών στο σχεδιασμό του μαθήματος (δυνατότητα μεταφοράς της ιδεοθύελλας σε γραπτό λόγο) - Αξιολόγηση και Αυτοαξιολόγηση: Ιδεοθύελλα στο τέλος της ενότητας (εμπλουτισμός γνώσεων, σωστές συνδέσεις, χρήση εννοιών, μεταφορά σε γραπτό λόγο και απαντήσεις με γραπτό λόγο) ΣΤΟΧΟΙ... ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ...

14 ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ «ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟ ΚΛΙΜΑ» (Climate Change-FOCUS ON) o Συλλογή, επιλογή, σύνθεση πληροφοριών o Ανακάλυψη της γνώσης με ελκυστικό και παραστατικό τρόπο (πληροφορίες, εικόνες, φωτογραφίες, βίντεο, εικονικές προσομοιώσεις) o Αλληλεπίδραση με e-δραστηριότητες (παιχνίδια) o Σύνδεση με πραγματική ζωή (π.χ. εφαρμογές ΑΠΕ στην Ευρώπη και προβληματισμός για Κύπρο-κίνητρο για περαιτέρω έρευνα) INTERNET EXPLORER o Πηγή πληροφοριών για δάσκαλο και μαθητή o Εμπλουτισμός ιδεών με εικόνες και εφαρμογές o Επικαιρότητα o Επικοινωνία (δημοσίευση εργασιών παιδιών και εκπαιδευτικού)

15 POWER POINT NOTEBOOK10 Εποπτικοποίηση μαθήματος (Παρουσιάσεις) Ενεργή εμπλοκή και αλληλεπίδραση μαθητών (διαδραστικό πίνακα) PAINT Στόχοι ΑΠ: oσχεδιασμός στον Η.Υ oαπεικονίζουν μοντέλα με ελεύθερο σχέδιο oδημιουργικότητα φαντασία PHOTO STRORY 3 Στόχοι ΑΠ: o Σχεδιασμός πορείας, επικοινωνία o Χρήση μέσων τεχνολογίας και επικοινωνίας o Δημιουργικότητα o Κριτική σκέψη o Χαρά στη μάθηση

16 PUBLISHER WORDLE KART2CH Στόχοι ΑΠ : o Σχεδιασμός αφίσας και τρίπτυχου με βάση τα σχεδιαστικά στοιχεία έτοιμων διαφημίσεων και τρίπτυχων(μέγεθος, εμφάνιση, εικόνα, διαφήμιση) o Επικοινωνία με άλλα παιδιά και ενηλίκους στο σχολείο και στην κοινότητα Σύνδεση με ελληνική γλώσσα o Έννοιες o Επικοινωνιακή χρήση γλώσσας

17 5. ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ : Πρόσθετη αξία ΤΠΕ Οι σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνίας... Δημιούργησαν καινοτόμο και πρωτοποριακό μαθησιακό περιβάλλον (χαρά στη μάθηση) Κέντρισαν και μεγιστοποίησαν το ενδιαφέρον όλων των παιδιών (σύνδεση με καθημερινή ζωή εμπειρίες, ενεργή και ισότιμη συμμετοχή σε ένα ανθρώπινο και δημοκρατικό σχολείο) Εξυπηρέτησαν σε συνδυασμό με άλλα μέσα (πίνακας, επισκέψεις, πειράματα κ.α.) μαθησιακούς στόχους (συνεκτικό και επαρκές σώμα γνώσεων): κατανόηση των θεωρητικών πτυχών του μαθήματος (έννοιες, ορισμοί) πρακτικών πτυχών του μαθήματος (επιλογή και εφαρμογή καταλληλότερων λύσεων) αξιολόγηση και αυτοαξιολόγηση Ώθησαν τον προβληματισμό, ανταλλαγή απόψεων και ελεύθερη έκφραση (σχολείο ως εργαστήριο κριτικής σκέψης και δημιουργικότητας) Καλλιέργησαν δεξιότητες αναζήτησης και διαχείρισης πληροφοριών με δομημένη πορεία και επιλεγμένες πηγές μάθησης (δεξιότητα μαθητή 21 ου αιώνα) Κινητοποίησαν την εκπαιδευτικό για περαιτέρω και πρωτότυπη ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη σύγχρονη τάξη Προώθησαν την επικοινωνία και συνεργασία (παιδιών και εκπαιδευτικών εντός και εκτός τάξης)

18 5. ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ : Επικοινωνία - Συνεργασία Η εργασία συνέβαλε ουσιαστικά στην επικοινωνία και επέκταση της γνώσης σε όλα τα επίπεδα: Συνεργασία μαθητών: Εργασία σε ομάδες διανομή τρίπτυχων και παρουσίαση σε συγκέντρωση Αφίσες και σχέδια σε κοινούς χώρους Επικοινωνία αφισών wordle με σε φίλους Συνεργασία μαθητών εκπαιδευτικών / ενηλίκων: Από κοινού στοχοθέτηση, οργάνωση και αξιολόγηση μαθήματος Συνέντευξη με ειδικούς (λειτουργούς ενέργειας ) Διανομή υλικού στη γειτονιά του σχολείου Συνεργασία και επικοινωνία εκπαιδευτικών: παρουσιάσεις σε συνεδρίες και συναντήσεις με δασκάλους («Πυρήνας» ΤΠΕ-ΠΙ και σύμβουλος ΣΧ.Τ ) το υλικό του μαθήματος αναρτήθηκε: Ιστοσελίδα σχολείου ( Ιστοσελίδα ΠΙ ( Ιστοσελίδα ΥΠΠ (σύντομα ως ενότητα) Partners in leaning network ( Windows live - Sky Drive (

19 οικοδόμηση της γνώσης... μαθητές μαθητές...επέκταση και επικοινωνία γνώσης

20 γνώση