Η αξιοποίηση του ψηφιακού βίντεο στην προσχολική εκπαίδευση

Transcript

1 Η αξιοποίηση του ψηφιακού βίντεο στην προσχολική εκπαίδευση Ηλίας Καρασαββίδης Λέκτορας, Π.Τ.Π.Ε., Π.Θ. Η παρουσίαση αναπτύχθηκε για την πλατφόρμα Ταξίδι στον γραμματισμό

2 Περίγραμμα Ψηφιακό βίντεο & Πολυτροπικότητα νέα κειμενικά τοπία ψηφιακά μέσα-ψηφιακό βίντεο πολυτροπικότητα και γραμματισμός διαμέσου ψηφιακού βίντεο Εμπειρικό παράδειγμα σχεδιασμός ψηφιακού κειμένου πολυτροπικότητα διαλογικά χαρακτηριστικά εκπαιδευτική αξιοποίηση Βιβλιογραφία

3 1ο μέρος Ψηφιακό βίντεο & Πολυτροπικότητα

4 Ψηφιακή επανάσταση Η αναπαράσταση όλων των τύπων δεδομένων (π.χ. γραφή, φιλμ, βινύλιο κτλ) σε δυαδική μορφή.

5 Επιπτώσεις Βασικές Επιπτώσεις η ομογενοποίηση διαφορετικών τύπων δεδομένων και η δυνατότητα μείξης τους σε ένα και μόνο μέσο η παραγωγή και η κατανάλωση κάθε τύπου ψηφιακού περιεχομένου δεν απαιτεί ξεχωριστή συσκευή τελικός προορισμός πολλών ψηφιακών κειμένων δεν είναι το χαρτί, αλλά η οθόνη Παράλληλες εξελίξεις οικονομικά προσιτές συσκευές δημιουργίας ψηφιακού περιεχομένου διαμοιρασμός ψηφιακού περιεχομένου μέσω δικτύων

6 Ψηφιακά Μέσα Ψηφιακά μέσα ψηφιακό περιεχόμενο: κείμενο, στατική εικόνα, κινούμενη εικόνα, ήχος, κινούμενο σχέδιο, 3Δ κόσμοι-εικονικές πραγματικότητες φυσικά μέσα: αποθήκευσης-διανομής (CD/DVD) & αναπαραγωγής ή προβολής

7 Κειμενικά Τοπία Στα νέα κειμενικά τοπία που δημιουργούνται: μειώνεται η κυριαρχία του γραπτού λόγου Ηγραφή αυξάνεται η κυριαρχία της εικόνας δεν αποτελεί πλέον τον μοναδικό φορέα όλου του νοήματος ή όλων των τύπων νοήματος δεν παίζει πλέον τον βασικό ρόλο σε επικοινωνιακά πλαίσια

8 Πολλαπλοί τρόποι Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας η επικοινωνία δεν βασίζεται αποκλειστικά στον γραπτό λόγο ως τρόπου (mode) μετάδοσης μηνύματος. Ποτέ άλλοτε η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων δεν βασίστηκε τόσο πολύ σε άλλους τρόπους, όπως: προφορικό λόγο στατική εικόνα κινούμενη εικόνα ήχο

9 Πολυτροπικά κείμενα Τα ψηφιακά μέσα επιτρέπουν τη δημιουργία ψηφιακών κειμένων (digital texts). Εμφανίζονται νέες επικοινωνιακές πρακτικές που βασίζονται στα ψηφιακά κείμενα, οι οποίες είναι στη βάση τους πολυτροπικές (multimodal), δηλ. συνδυάζουν πολλούς τρόπους για τη μετάδοση ενός μηνύματος. Σήμερα οι άνθρωποι ''καταναλώνουν'' αλλά και ''παράγουν'' πολυτροπικά μηνύματα, τα οποία δεν βασίζονται πρωταρχικά στο γραπτό λόγο.

10 Ψηφιακό Βίντεο Το βίντεο αποτελεί πλέον τον συνηθέστερο τύπο πολυτροπικού μηνύματος και έχει αναδειχτεί σε βασικό συστατικό της επικοινωνιακής διαδικασίας. Το βίντεο έχει εξελιχθεί στο πιο βασικό ανταλλάξιμο επικοινωνιακά προϊόν στο διαδίκτυο. Ιστοχώροι όπως το YouTube, Vimeo, κτλ. αναδεικνύονται ως βασικοί φορείς επικοινωνίας μεταξύ χρηστών. Μεγάλο μέρος των μηνυμάτων που ανταλλάσσονται στο διαδίκτυο περιλαμβάνουν κυρίως βίντεο.

11 Ηγραφήάλλοτε& τώρα Η γραφή με την παραδοσιακή της έννοια δεν υφίσταται στην ψηφιακή εποχή. Η έννοια της γραφής θα πρέπει να διευρυνθεί, ώστε να περιλάβει την έννοια της σύνθεσης (composition). Δεδομένης της ψηφιακής επανάστασης η διαδικασία της γραφής μετασχηματίζεται σε μια διαδικασία πολυτροπικής ψηφιακής σύνθεσης.

12 Αλλαγή κυριαρχίας Το ψηφιακό βίντεο επιτρέπει τη δημιουργία συνθέσεων, όπου βασικός τρόπος επικοινωνίας ενός μηνύματος δεν είναι ο γραπτός λόγος, αλλά ο συνδυασμός προφορικού και γραπτού λόγου, στατικής και κινούμενης εικόνας, καθώς και ήχου. Οι διάφοροι τρόποι μπορούν να συνδυαστούν για τη δημιουργία διαφορετικών τύπων νοημάτων.

13 Όλο!= μέρη Η επίδραση των διαφορετικών τρόπων δεν είναι αθροιστική, καθώς το όλο δεν είναι απλώς το άθροισμα των μερών αλλά κάτι περισσότερο από αυτό. Η προστιθέμενη αξία του ψηφιακού βίντεο ως πολυτροπικού κειμένου δεν εντοπίζεται στη χρήση διαφορετικών τρόπων, αλλά στη σύνθεση των επιμέρους τρόπων σε ένα ενιαίο όλο.

14 Τρόποι & νόημα 1/2 Το νόημα υλοποιείται διαφορετικά με διαφορετικούς τρόπους: Ο κόσμος όπως παρουσιάζεται διαμέσου της αφήγησης είναι διαφορετικός από τον κόσμο όπως παρουσιάζεται μέσω της εικόνας (Kress, 2003). Η πολυτροπικότητα επιτρέπει όχι απλά έναν νέο τρόπο δημιουργίας νοήματος, αλλά ένα διαφορετικό τύπο νοήματος.

15 Τρόποι & νόημα 2/2 Σε μια πολυτροπική σύνθεση οι δυνατότητες νοηματοδότησης πολλαπλασιάζονται. Κάθε τρόπος έχει τις δικές του μοναδικές σημειωτικές δυνατότητες και μπορεί να μεταδώσει αποτελεσματικότερα κάποια νοήματα σε σχέση με άλλους τρόπους. Ωστόσο, η πολυτροπικότητα επιτρέπει το συνδυασμό των θετικών σημείων του κάθε τρόπου, ώστε να αλληλοσυμπληρώνονται.

16 Ψηφιακά μέσα & τρόποι 1/2 Η συμβολή των ψηφιακών μέσων στην πολυτροπικότητα είναι σημαντική, καθώς προσφέρουν ένα νέο σύνολο σημειωτικών εργαλείων που παρέχουν νέους σημειωτικούς πόρους αλλά και νέους τρόπους χρήσης των πόρων αυτών. Η σημασία του βίντεο είναι μεγάλη λόγω: της αυξανόμενης κυριαρχίας της εικόνας κατά τον τελευταίο αιώνα της εμφάνισης της οθόνης ως νέου χώρου κατανάλωσης ψηφιακού περιεχομένου της κυρίαρχης θέσης του βίντεο στα νέα κειμενικά τοπία που διαμορφώνονται της εγγενούς πολυτροπικότητας του βίντεο ως ψηφιακού κειμένου

17 Ψηφιακά μέσα & τρόποι 2/2 Η παρουσία των ψηφιακών μέσων σε πολλές διαφορετικές πρακτικές είναι σήμερα γενικευμένη. Πολλά νέα genres διαφόρων τύπων είναι υπό διαμόρφωση ή υπό τυποποίηση (π.χ. sms, mms, vlogs, βίντεο σε ιστοχώρους, όπως το YouTube, βιντεοπαιχνίδια). Οι χρήστες ''καταναλώνουν'' αλλά και ''παράγουν'' πολυτροπικά μηνύματα με συνηθέστερο το βίντεο. Η τάση αυτή είναι έντονα αυξητική και μελλοντικά το βίντεο θα ενταχθεί σε πολλές διαφορετικές πρακτικές.

18 Γραμματισμός Οι νέες πρακτικές απαιτούν νέες δεξιότητες, τόσο τεχνικές όσο κυρίως συγγραφής (writing) και γενικότερα σύνθεσης (composition). Ζητήματα γραμματισμού ο γραμματισμός στο σχολείο βασίζεται στο γραπτό λόγο πολύ περισσότερο από ό,τι σε άλλους τρόπους επικοινωνίας. στο σχολείο οι μαθητές ασκούνται για χρόνια, γιανακατακτήσουντομηχανισμότης γραφής. Οι νέες εξελίξεις με την κυριαρχία του βίντεο συνιστούν ότι υπάρχει επιτακτική ανάγκη εκπαίδευσης εκπαιδευτικών και μαθητών στις νέες πρακτικές. Υπότοπρίσμααυτό, προκύπτουν δύο πολύ σημαντικά ζητήματα: ανάγνωσης: εκπαίδευση μαθητών στην κριτική ανάγνωση πολυτροπικών ψηφιακών μηνυμάτων σύνθεσης: εκπαίδευσης μαθητών στην παραγωγή πολυτροπικών ψηφιακών μηνυμάτων Παρά τις δυνατότητες που παρέχει το βίντεο για την γραφή και ανάγνωση πολυτροπικών μηνυμάτων, δεν έχει διερευνηθεί συστηματικά η χρήση του για την προώθηση ζητημάτων γραμματισμού. Τα συμπεράσματα από όσες μελέτες έχουν γίνει μέχρι σήμερα είναι πάντως ενθαρρυντικά.

19 Εφαρμογές Ειδικά αναφορικά με τον γραμματισμό στο πλαίσιο της προσχολικής εκπαίδευσης, απουσιάζει η ερευνητική τεκμηρίωση των τρόπων με τους οποίους οι εκπαιδευτικοί σχεδιάζουν, αναπτύσσουν και υλοποιούν πρακτικές γραμματισμού γύρω από τα νέα μέσα. Η παρουσίαση αυτή εστιάζεται στην έκθεση της συλλογιστικής σχεδιασμού, δημιουργίας, και αξιοποίησης ενός ψηφιακού εκπαιδευτικού βίντεο στο πλαίσιο της προσχολικής εκπαίδευσης.

20 2ο μέρος Εμπειρικό παράδειγμα εφαρμογής ψηφιακού βίντεο στην προσχολική εκπαίδευση

21 Εισαγωγή Το εμπειρικό παράδειγμα περιλάμβανε τη δημιουργία και εκπαιδευτική αξιοποίηση ενός ψηφιακού κειμένου σε μια τάξη αστικού νηπιαγωγείου Ν. Μαγνησίας. Η τάξη αποτελούνταν από 17 μαθητές (13 νήπια, 4 προνήπια). Η υλοποίηση περιλάμβανε μια κούκλα, τον Ερμή, ψηφιακή βιντεοκάμερα, φωτογραφική μηχανή και επιτραπέζιο προσωπικό υπολογιστή.

22 Ιστορικό 1/3 Το ψηφιακό εκπαιδευτικό βίντεο που δημιουργήθηκε είχε ως πρωταγωνιστή τον Ερμή (βλ. φωτο δεξια) Θέμα: ταξίδι στην Κύπρο Υπόθεση: οερμής λειτουργεί ως ξεναγός, κάνει τα παιδιά συμμέτοχους, μοιράζεται τις εμπειρίες του και διαλέγεται με αυτά.

23 Ιστορικό 2/3 Ο Ερμής αποτέλεσε ζωντανό μέρος μιας τάξης νηπιαγωγείου για ένα σχολικό έτος και πρωταγωνιστούσε σε μια δραστηριότητα γραμματισμού. Λειτούργησε κυρίως ως ''ταχυδρόμος'' της τάξης βοηθώντας τα παιδιά να ανταλλάσσουν γραπτά μηνύματα. Ωστόσο, συμμετείχε σε πλήθος άλλων δραστηριοτήτων της τάξης: έδινε συμβουλές, εισήγαγε θέματα προς συζήτηση, τροφοδοτούσε τα παιδιά με υλικό, έγινε φίλος, σύντροφος και εμψυχωτής τους. Υιοθετήθηκε μια ανιμιστική προσέγγιση, στην οποία μια συνηθισμένη κούκλα απέκτησε τη δική της ''φωνή'' στο πλαίσιο της πρακτικής γραπτή επικοινωνία.

24 Ιστορικό 3/3 Η ιδέα για τη δημιουργία του βίντεο δόθηκε με την ανακοίνωση επικείμενου ταξιδιού της νηπιαγωγού στην Κύπρο. Ταπαιδιάτηςζήτησανναταπάρειμαζίτηςκαιτελικάτης πρότεινανναπάρειτουλάχιστονμαζίτηςτονερμή, για να την ''προσέχει'. Φυσική συνέπεια ήταν η ιδέα της δημιουργίας ενός βίντεο με πρωταγωνιστή τον Ερμή, μέσω του οποίου θα μοιράζονταν με τα παιδιά τις εμπειρίες του από το ταξίδι.

25 Συλλογιστική Σχεδιασμού Η δραστηριότητα σχεδιάστηκε λαμβάνοντας υπόψη δύο βασικές έννοιες της κοινωνικοπολιτισμικής θεωρίας: η μάθηση ως συμμετοχή σε μια πρακτική η μάθηση ως διαδικασία κοινωνικής αλληλεπίδρασης που περιλαμβάνει διαλογικά στοιχεία Ο γραπτός λόγος προσεγγίστηκε ως επικοινωνιακή πρακτική και η εκμάθηση του ως προοδευτική συμμετοχή των νηπίων σε αυτή την πρακτική Η αποτύπωση της εμπειρίας του Ερμή στο βίντεο βασιζόταν στην έννοια της μάθησης ως διαλογικής διαδικασίας στο πλαίσιο της παραπάνω επικοινωνιακής πρακτικής.

26 Περιεχόμενα Το ψηφιακό κείμενο που δημιουργήθηκε αναπαριστούσε τις εμπειρίες του Ερμή σε διάφορα πλαίσια: αεροδρόμια: Μακεδονία, Λάρνακα διαδρομές: Λάρνακα-Λευκωσία δρόμοι-περιοχές-κτήρια: λαϊκή γειτονιά, οδός Λήδρας, πλατεία Ελευθερίας, διαχωριστική γραμμή, δημαρχείο, βιβλιοθήκη, ταχυδρομείο, τείχη, μιναρές, παρατηρητήριο αγορά: σουβενίρ & δώρα εστιατόρια: φαγητό, τοπική κουζίνα τηλεοπτική σειρά: γλωσσικό ιδίωμα

27 Τρόποι νοήματος Το ψηφιακό κείμενο που δημιουργήθηκε περιλάμβανε πολλούς τρόπους, γιαναμεταδώσεινοήματα: προφορικό λόγο (μονόλογο, διάλογο), γραπτό λόγο, εικόνα (κινούμενη, στατική) και ήχο (φυσικό / περιβάλλων, μουσική). Οι τρόποι αυτοί επέτρεψαν τη μεταφορά της εμπειρίας του Ερμή με μοναδικό τρόπο και την ακόλουθη διδακτική αξιοποίηση της.

28 Μεταφορά Εμπειρίας 1/4 Μεταφορά εμπειρίας του Ερμή μέσω προφορικού λόγου Νηπιαγωγός: Πάμε για σουβλάκι. Τι θα φάμε; Κ: φαγητό. Σάντουιτς, σάντουιτς (πολύ χαρούμενος) Θ: τι παράγγειλες εσύ; (απευθυνόμενος στην Νηπιαγωγό) Νηπιαγωγός: Κυ-πρι-α-κή το βλέπετε; (δείχνει στην οθόνη) πίτα (τα παιδιά βλέπουν απορροφημένα...στο DVD ακούγεται ο Ερμής που λέει πάμε να ψωνίσουμε σουβενίρ) Π: Άντε πάλι Νηπιαγωγός: Τι πάμε να πάρουμε; Π: Σουβενίρ Β: τι είναι το σουβενίρ κυρία; Νηπιαγωγός: Αναμνηστικά. Αυτά τα δώρα που σας έφερε

29 Μεταφορά Εμπειρίας 2/4 Μεταφορά εμπειρίας του Ερμή μέσω γραπτού λόγου Νηπιαγωγός. Τι γράφει εδώ; Π: Λευκωσία Νηπιαγωγός: Όχι, οδός Λή (αρχίζει να συλλαβίζει)... δρας (συμμετέχουν και οι μαθητές) Θ: το σηματάκι; Νηπιαγωγός: Το σηματάκι είναι της Λευκωσίας που μοιάζει σα στεφάνι, σα λουλούδι, σαν αστέρι. Α: Κάτω τι γράφει; Νηπιαγωγός: Κάτω; Είναι Ελληνικά γράμματα; Μαθητές: όχι, Αγγλικά Νηπιαγωγός: Αγγλικά, και λέει Ledra Street. Street είναι ο δρόμος στα αγγλικά. Έτσι λέγεται. Π: κυρία... Νηπιαγωγός: Έτσι δεν είναι και οι δικές μας ταμπέλες; Αυτές που έχουμε στους δρόμους; Π: Αλλά όχι με ξένα, με ελληνικά. Νηπιαγωγός: Κι εδώ έχουμε γύρω γύρω μια άσπρη γραμμούλα οι δικές μας. Τις θυμάστε; Μαθητές: Ναι

30 Μεταφορά Εμπειρίας 3/4 Μεταφορά εμπειρίας του Ερμή μέσω κινούμενης εικόνας Νηπιαγωγός: Κοιτάξτε εδώ τώρα. Επισκεφτήκαμε ένα ψηλό πύργο. Θυμάστε που σας το είπα; Ότι είναι ένας ψηλός πύργος που βλέπει όλη τη Λευκωσία ε; Π: Ναι. Νηπιαγωγός: Πάμε τώρα να το δούμε. Δ: κυρία κρατάς την κάμερα; Νηπιαγωγός: Ναι. Να εδώ βλέπετε τη Λευκωσία Θ: Ουάου, ωραία φαίνεται! Α: (φεύγει από τη θέση του και πάει στην οθόνη) Αυτό εκεί είναι καράβι; Νηπιαγωγός: Μπα, δεν είχε καράβι. Δεν είχε θάλασσα. Κτίριο είναι... Κοιτάξτε που βλέπουμε από ψηλά τη Λευκωσία. Θ: Ουάου! Νηπιαγωγός: Βλέπετε τα σπίτια; Τις ταράτσες βλέπουμε. Η Λευκωσία είναι χτισμένη σε σχήμα κύκλου. Θα τη δείτε τώρα. Εδώ τώρα θα δούμε...αυτή είναι η ελεύθερη Λευκωσία έτσι; Τώρα θα δούμε και την κατεχόμενη...

31 Μεταφορά Εμπειρίας 4/4 Μεταφορά εμπειρίας του Ερμή μέσω ήχου Νηπιαγωγός: Τι λέει ότι θα φάμε; (διαβάζει την επιγραφή από το DVD)...Κυπριακή πίτα με σεφταλιές. Ξέρετε πόσο κάνει; (τους δείχνει την τιμή στην οθόνη) Δύο λίρες και 60 σέντς. Θ: ουάου! Κ: κυρία εμένα μ αρέσει το κρέας. Θ: εγώ ακούω το τραγούδι του Σαρμπέλ (στο εστιατόριο ακούγεται γνωστό ποπ άσμα του συγκεκριμένου καλλιτέχνη). Νηπιαγωγός: Θα φάμε λέει κυπριακή πίτα με γύρο (δείχνει την επιγραφή). Πόσο λέτε να κάνει; Π: Δύο (διαβάζει το νούμερο στο μενού) Νηπιαγωγός:...λίρες και 30 λεπτά (τα παιδιά συμμετέχουν στο διάβασμα της τιμής). Β: είναι πάρα πολλά τα λεφτά. Νηπιαγωγός: Για να δούμε coca cola θα πιει; Ο Ερμήςτιλέει; (ακούγεται ο Ερμής να σκέφτεται τι θα πάρει). Τ: όχι, γιατί δεν του αρέσει.

32 Αξιοποίηση Εμπειριών Συνδυάζοντας στατικές και κινούμενες εικόνες, προφορικό λόγο, γραπτό λόγο, αφήγηση, διαλόγους, μουσική, φυσικούς ήχους, χειρονομίες, κτλ, το ψηφιακό κείμενο επέτρεψε την καταγραφή και μετάδοση των εμπειριών του Ερμή σε ένα και μόνο μέσο διαμέσου διαφόρων σημειωτικών τρόπων. Η μοναδικότητα του βίντεο ως ψηφιακού κειμένου έγκειται στο ότι θα ήταν αδύνατο να πετύχουμε μια τόσο πλήρη ρεαλιστικά αναπαράσταση του ταξιδιού και των εμπειριών του Ερμή με άλλα μέσα/τρόπους. Το βίντεο αποτελεί το πιο πλήρες υποκατάστατο πρωτογενούς εμπειρίας, καθώς μια τέτοια θα ήταν πρακτικά αδύνατη για τα νήπια.

33 Διάλογοι 1/2 Ο Ερμής στη βιβλιοθήκη Νηπιαγωγός: να κοιτάξτε εδώ τι γράφει; Τάξη: (καμία απάντηση) Νηπιαγωγός: Κυπριακή Βι-βλι-ο- Τάξη: - θή-κη (στο βίντεο ακούγεται ο Ερμής που λέει «Eδώ είναι η βιβλιοθήκη. Ποιος ξέρει να μου πει τι κάνουμε σε μια βιβλιοθήκη;») Θ: ησυχία (απαντώντας στην ερώτηση του Ερμή από το βίντεο) Π: διαβάζουμε (απαντώντας στην ερώτηση του Ερμή από το βίντεο) Β: διαβάζουμε βιβλία (απαντώντας στην ερώτηση του Ερμή από το βίντεο)

34 Διάλογοι 2/2 Ο Ερμής στο ταχυδρομείο Νηπιαγωγός: Εδώ τι γράφει; (δείχνει την επιγραφή του ταχυδρομείου στο πλάνο) Β: Ό-π-λα. Νηπιαγωγός: Τα-χυ-δρομείο (στοβίντεοακούγεταιοερμήςπουρωτάει «τι δουλειά κάνουνε σε αυτό εδώ το κτήριο;») Θ: Γράμματα. Β: Ταχυδρομείο. Π: Στο ταχυδρομείο πήγε ο μπαμπάς μου το κουτί, γιαναμουστείλειτα ρούχα μου.

35 Αξιοποίηση Διαλόγων Το ψηφιακό κείμενο επέτρεψε τη δημιουργία ασύγχρονου διαλόγου μεταξύ Ερμή και παιδιών. Ο διάλογος αυτός κατέστη δυνατός λόγω της ιδιαίτερης σχέσης που είχε ο Ερμής με τα παιδιά. Οι ερωτήσεις που απηύθυνε ο Ερμής βασίστηκαν σε προηγούμενες εμπειρίες και βιώματα στην τάξη και διευκόλυναν την ενεργητική παρακολούθηση του βίντεο από τα νήπια.

36 Εκπαιδευτική Αξιοποίηση 1/2 Η αξιοποίηση του ψηφιακού κειμένου περιλάμβανε καθοδηγούμενες συζητήσεις στην τάξη μεταξύ Νηπιαγωγού και νηπίων γύρω από το βίντεο, για να καταστεί η εμπειρία του Ερμή και εμπειρία των νηπίων. διάλογο μεταξύ Ερμή και νηπίων, όπου τα παιδιά απαντούσαν στις ερωτήσεις που τους έκανε τόσο από το βίντεο όσο και εντός της τάξης. χρήση του βίντεο ως πρωτογενούς υλικού για περαιτέρω επεξεργασία σε άλλες δραστηριότητες (π.χ. σχέδια εργασίας).

37 Εκπαιδευτική Αξιοποίηση 2/2 Εκπονήθηκε από τους μαθητές σχέδιο εργασίας με θέμα την Κύπρο, το οποίο κινήθηκε στις εξής θεματικές ενότητες: βόλτα στα μέρη της Κύπρου' 'σημαία της Κύπρου' 'πώς πάμε στην Κύπρο;' 'Αφροδίτη' 'φορεσιές' 'γιατί οι άνθρωποι κάνουν πόλεμο;'

38 Συμπεράσματα Με το συνδυασμό πολυτροπικών και διαλογικών στοιχείων, το εν λόγω βίντεο επέτρεψε τη «σύλληψη» της εμπειρίας του Ερμή και τη μεταφορά της στην τάξη με μοναδικό τρόπο. Τα παιδιά εμπλούτισαν τις εμπειρίες και τις γνώσεις τους μέσα από την παρακολούθηση και, κυρίως, μέσα από την επεξεργασία των εμπειριών του Ερμή με τις δραστηριότητες που εκπονήθηκαν στην τάξη.

39 Ενδεικτική Βιβλιογραφία 1/2 Κοκκώνης, Μ., Πασχαλίδης, Γ. & Μπαντιμαρούδης, Φ. (2010). Ψηφιακά Μέσα: Ο Πολιτισμός του Ήχου και του Θεάματος. Αθήνα, Κριτική. Γενική εισαγωγή σε ψηφιακά μέσα από πολλαπλές πτυχές του φαινομένου και των επιδράσεων του. Kress, G. (2003). Literacy in the new media age. London: Routledge. Εισαγωγή στην πολυτροπικότητα όπως διαμορφώνεται υπό την επίδραση των νέων ψηφιακών μέσων. Pahl, K. & Rowsell, J. (2005). Literacy & Education: understanding new literacy studies in the classroom. London: Sage. Η θεωρία και πράξη του πολυγραμματισμού στην εκπαίδευση. Hull, G.A. & Nelson, M.E. (2005). Locating the Semiotic Power of Multimodality. Written Communication, 22(2), Συνοπτική παρουσίαση της έννοιας της πολυτροπικότητας με ιδιαίτερη έμφαση στο σημειωτικό δυναμικό των διαφόρων τρόπων. Bezemer, J. & Kress, G. (2008). Writing in Multimodal Texts: A Social Semiotic Account of Designs for Learning. Written Communication, 25(2), Συνοπτικήεισαγωγήστηνπολυτροπικήγραφή.

40 Ενδεικτική Βιβλιογραφία 2/2 Koumi, J. (2006). Designing Video & Multimedia for pen & Flexible Learning. London: Routledge. Σχεδιασμός ψηφιακού βίντεο για την υποστήριξη της διδασκαλίας-μάθησης. Το βασικό εγχειρίδιο όπου περιγράφεται αναλυτικά η προστιθέμενη αξία του βίντεο In R. Goldman, R., Pea, R. Barron, B. & Derry, S.J. (2007) (Eds.), Video research in the learning sciences. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Παρουσίαση μοντέλου ψηφιακού βίντεο για την εκπαίδευση με ιδιαίτερη αναφορά στους τρόπους μάθησης που μπορεί να υποστηρίξει το ψηφιακό βίντεο Καρασαββίδης, Η. & Θεοδωρακάκου, Μ. (2011). Πτυχές σχεδιασμού, δημιουργίας και αξιοποίησης ενός ψηφιακού βίντεο στα πλαίσια της προσχολικής εκπαίδευσης. Στο Μ. Πουρκός & Ε. Κατσαρού (Επιμέλεια.), Βίωμα, Μεταφορά και Πολυτροπικότητα: Εφαρμογές στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση, τη Μάθηση και την Γνώση. Αθήνα: Τόπος. Εισαγωγή στην εκπαιδευτική αξιοποίηση του ψηφιακού βίντεο στα πλαίσια της προσχολικής εκπαίδευσης. Αναλυτική περιγραφή σχεδιασμού και εφαρμογής εμπειρικού παραδείγματος Ερμή που αναφέρεται στην παρουσίαση αυτή.