ΜΑΘΗΜΑ:. Διαχείριση Κινδύνων και Προληπτική Συντήρηση

Transcript

1 ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙIΔΡΥΜΑΤΙΚΟ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΜΟΥΣΕΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ» ΤΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ & ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ & ΓΕΩΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ ΤΟΥ ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ:. Διαχείριση Κινδύνων και Προληπτική Συντήρηση ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ, Δρ ΧΗΜΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ - ΣΥΝΤΗΡΗΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΑΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΡΗΣ, Δρ ΒΙΟΛΟΓΟΣ - ΣΥΝΤΗΡΗΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ, ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΑΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: MAΡΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: ΣYΝΤΗΡΗΤΡΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ- ΜΑ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ. ΜΑΡΙΑ ΛΥΡΑΤΖΗ: ΧΗΜΙΚΟΣ, ΣΥΝΤΗΡΗΤΡΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ - MA ΜΟΥΣΕΙΟΛΟΓΙΑΣ. ΝΙΚΟΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ: ΣΥΝΤΗΡΗΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ - ΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΟΥΣΕΙΑΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ. Β. ΒΑΘΡΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΗΣ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Π.Σ.Ε.Α. ΤΗΣ ΕΛ.ΑΣ. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: 1. Εισαγωγή στην Προληπτική Συντήρηση ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 εβδομάδα Καθορισμός της συλλογιστικής, των αρχών και των μεθόδων της προληπτικής συντήρησης. 2. Διαχείριση του μουσειακού περιβάλλοντος. ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 7 εβδομάδες. α. Διαχείριση περιβαλλοντικών παραμέτρων μουσείου ή μνημείου:

2 Υγρασία, θερμοκρασία, ακτινοβολίες, ατμοσφαιρική ρύπανση, δονήσεις. Όργανα μέτρησης των περιβαλλοντικών αυτών παραμέτρων. β. Ανθρώπινη δραστηριότητα. γ. Φυσικές καταστροφές - πρόγραμμα δράσης σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (σεισμοί, φωτιά, πλημμύρες). Ορισμός των γενικών αρχών και κανόνων της συντήρησης Αντικειμένων της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και της ρύθμισης του περιβάλλοντος αυτών. Στρατηγικές οργάνωσης και μεθοδολογία των ενεργειών για αυτή τη ρύθμιση. 3. Μεθοδολογία αποθήκευσης, μεταφοράς, μετακίνησης και διαχείρισης κινδύνων μιας συλλογής. ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 5 εβδομάδες. α. Εισαγωγή - υλικά έκθεσης, αποθήκευσης, συσκευασίας, στήριξης και ανάρτησης αντικειμένων. β. Διαχείριση μιας συλλογής κατά τη διάρκεια μεταφοράς και μετακίνησης. γ. Μελέτη και σχεδιασμός μεθόδων αποθήκευσης μιας συλλογής. δ. Μελέτη και σχεδιασμός μεθόδων συσκευασίας για μεταφορά μιας συλλογής. ε. Μέθοδοι ανάλυσης και διαχείρισης των κινδύνων μιας συλλογής. ΣΤΟΧΟΙ: Το μάθημα Διαχείριση Κινδύνων και Προληπτική Συντήρηση Συλλογών και Μνημείων στοχεύει αρχικά στην κατανόηση της έννοιας και του πεδίου δράσης της προληπτικής συντήρησης καθώς και των μεθόδων εφαρμογής της. Στη συνέχεια, επικεντρώνεται στην κατανόηση και εκμάθηση και έλεγχο, όλων εκείνων των παραγόντων που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το περιβάλλον ενός Μνημείου, Αρχαιολογικού Ευρήματος και Έργου Τέχνης, την μελέτη του τρόπου και των συνθηκών δράσης τους, καθώς και την αναγνώριση του αποτελέσματός τους πάνω στα πολιτιστικά αγαθά. Συγχρόνως στοχεύει στην ολοκληρωμένη κατανόηση και εκμάθηση των αρχών και τομέων των ζητημάτων αποθήκευσης, μεταφοράς και διαχείρισης κινδύνων των Αντικειμένων της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Επιπλέον αποσκοπεί στην εκμάθηση τεχνικών επισκόπησης, καταγραφής, ερμηνείας δεδομένων και μεθόδων σχεδιασμού - προγραμματισμού, με σκοπό την ανάλυση των συνθηκών διατήρησης και την εφαρμογή μέτρων ρύθμισης του άμεσου και έμμεσου περιβάλλοντος στα πολιτιστικά αγαθά, συλλογές μουσείων, βιβλιοθήκες και αρχεία, αρχαιολογικά ευρήματα και ακίνητη πολιτιστική κληρονομιά. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Μετά το πέρας του μαθήματος Διαχείριση Κινδύνων και Προληπτική Συντήρηση Συλλογών και Μνημείων οι σπουδαστές θα έχουν κατανοήσει τις γενικές αρχές τις προληπτικής συντήρησης και θα είναι σε θέση να εντοπίζουν,

3 κατανοούν και ερμηνεύουν όλους τους παράγοντες/κινδύνους που επιδρούν αρνητικά, είτε άμεσα είτε έμμεσα, σε ένα Μνημείο, Συλλογή ή Πολιτιστικό εύρημα. Επίσης, θα μπορούν να συνδέουν τα συμπτώματα φθοράς με τα αίτια που τα προκάλεσαν και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την εξάλειψη των αιτιών φθοράς ή την μείωση των συνεπειών τους. Τέλος, οι σπουδαστές θα αποκτήσουν τα απαραίτητα εργαλεία και τις τεχνικές έτσι ώστε να αντιμετωπίζουν ολιστικά και με προγραμματισμό θέματα διαχείρισης κινδύνων, αναδιοργάνωσης αποθηκευτικών χώρων, διοργάνωσης και υλοποίησης μιας μεταφοράς πολιτιστικών τεχνουργημάτων. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ 1. Γεντεκάκη Ι., Ατμοσφαιρική Ρύπανση, επιπτώσεις, έλεγχος και εναλλακτικές τεχνολογίες, Εκδ. Κλειδάριθμος, Αθήνα Λαμπρόπουλου B.N., Περιβάλλον Mνημείων, Mουσείων και Aρχαιολογικών Xώρων, Αθήνα, Παπαδημητρίου Μ., Προς μια σφαιρική στρατηγική πρόληψης και συστηματική διαχείριση του παρελθόντος, Στον συλλογικό τόμο «Η Επιστήμη της Προληπτικής Συντήρησης: Διατήρηση & Διαχείριση Συλλογών & Πολιτιστικών Αγαθών», Συντονισμός Επιμέλεια κειμένων: Καρύδης Χρ., Κουλουμπή Ε., Σακελλαρίου Αρ., Εκδόσεις Time Heritage, Τσελέντη Α., Σύγχρονη Σεισμολογία, τόμος Α', Εκδ. Παπασωτηρίου, Αθήνα Τσελέντη Α., Σύγχρονη Σεισμολογία, τόμος Β', Εκδ. Παπασωτηρίου, Αθήνα ΔΙΕΘΝΗΣ 1. Baer N. and Banks P., Indoor air pollution: effects on cultural historical materials, Ed. by Simon Knell. Care of Collections. Ed. Routledge, p , Camuffo D., Microclimate for cultural heritage, Ed. Elsevier, Department for Culture, Media and Sport, Museums, Galleries and Cultural Property Division Efficiency and Effectiveness of Governmentsponsored Museums and Galleries, Measurement and Improvement, Collection Storage Excellence Study, London, September Dorge V. & Jones L. S., Building an Emergency Plan: A Guide for Museums and Other Cultural Institutions, The Getty Conservation Institute Los Angeles, Mecklenburg M.F., Art in Transit: Studies in the Transport of Paintings, National Gallery of Art, Staniforth S., Historical Perspectives on Preventive Conservation, The Getty Conservation Institute, Los Angeles, Stolow N., Conservation and Exhibitions, Packing, transport, storage and environmental considerations, Ed. Butterworths, 1987.

4 1. Thomson G., The Museum Environment, Ed. Butterworth - Heinemann, ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ: 1 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΕΛΕΓΧΟΣ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 2 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 3 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΕΛΕΓΧΟΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ- ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΟΝΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΤΕΧΝΗΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 4 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 5 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΣΕ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΜΑΡΙΑ ΛΥΡΑΤΖΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 6 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ - ΠΥΡΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Β. ΒΑΘΡΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 7 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΦΘΟΡΑΣ ΣΕ ΜΟΥΣΕΙΑ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΡΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.)

5 8 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΣΗΜΑΝΣΗ ΜΟΥΣΕΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΔΙΔΑΣΚΩΝ:ΝΙΚΟΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 9 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΟΥΣΕΙΑΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΔΑΝΕΙΣΜΟ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΝΙΚΟΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 10 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 11 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΣΕ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΜΑΡΙΑ ΛΥΡΑΤΖΗ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 12 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΚΑΝΟΝΕΣ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΟΥΣΕΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥΣ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΝΙΚΟΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.) 13 Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΔΙΑΛΕΞΗΣ: ΜΟΥΣΕΙΑΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ( μ.μ.)