ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ

Transcript

1 SUPPLEMENT

2 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλούµε στο 4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επιστηµόνων Φροντίδας Χρόνιων Πασχόντων που θα πραγµατοποιηθεί στη Λάρισα στις 9-11 Νοεµβρίου του 2010 στο ξενοδοχείο Classical Larissa Imperial µε θέµα «Χρόνια νόσος και φροντίδα» Το Συνέδριο διοργανώνεται από το Τµήµα Νοσηλευτικής του ΤΕΙ Λάρισας σε συνεργασία µε το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας και το 5 ο Περιφερειακό Τµήµα της Ε.Ν.Ε. Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας. Η τέταρτη χρονιά διεξαγωγής του φανερώνει ότι είναι πλέον ένας διεπιστηµονικός θεσµός καταξιωµένος στη συνείδηση των επιστηµόνων που δραστηριοποιούνται στα επαγγέλµατα φροντίδας. Γνωρίζοντας ότι οι απαιτήσεις φροντίδας είναι ιδιαίτερες, µακροχρόνιες και αποτελούν πρόκληση για όλους όσους τις παρέχουν αλλά και τις χρειάζονται η θεµατολογία του φετινού συνεδρίου θα επικεντρωθεί στη φροντίδα των χρόνιων πασχόντων. Με την πεποίθηση ότι το 4 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επιστηµόνων Φροντίδας Χρονιών Πασχόντων θα αποτελέσει για τέταρτη χρονιά πόλο συνάντησης και ανταλλαγής διεπιστηµονικών γνώσεων, απόψεων και εµπειριών για θέµατα της φροντίδας των χρόνιων πασχόντων αναµένουµε τη συµµετοχή σας και σας περιµένουµε στη Λάρισα 9-11 Νοεµβρίου. Με συναδελφικούς χαιρετισµούς Για την επιστηµονική επιτροπή Νικηφόρος Αγγελόπουλος Καθηγητής Ψυχιατρικής Τµήµατος Ιατρικής Παν/µίου Θεσσαλίας Πρόεδρος Ελληνικού Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής & Ερευνών Για την οργανωτική επιτροπή Ευαγγελία Κοτρώτσιου Καθηγήτρια Τµήµατος Νοσηλευτικής ΤΕΙ Λάρισας ιευθύντρια Σ.Ε.Υ.Π. Σελίδα 2 από 125

3 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΕ ΡΟΣ: ΑΝΤΙΠΡΟΕ ΡΟΣ : ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΣΚΕΝΤΕΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΕΛΗ : ΑΡΓΥΡΑΚΟΥΛΗ ΕΥΘΥΜΙΑ ΑΡΓΥΡΟΥ ΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΚΕΣΟΥΛΗ ΕΥΤΥΧΙΑ ΓΚΟΥΒΑ ΜΑΙΡΗ ΓΟΥΡΝΗ ΜΑΡΙΑ ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΝΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΑΜΙΓΟΣ ΗΜΗΤΡΗΣ ΗΜΗΤΡΙΑ ΟΥ ΑΛΙΚΗ ΖΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΖΥΓΑ ΣΟΦΙΑ ΘΕΟ ΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ ΙΟΡ ΑΝΙ ΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙ ΗΣ ΡΗΓΑΣ ΚΑΡΑΠΕΤΣΑΣ ΑΡΓΥΡΗΣ ΚΟΥΡΣΟΥΜΗ ΡΟ ΟΠΗ ΛΕΜΟΝΙ ΟΥ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΜΑΡΒΑΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΜΑΥΡΕΑΣ ΒΕΝΕΤΣΑΝΟΣ ΜΑΟΥΤΣΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΖΑΣ Ο ΥΣΣΕΑΣ ΜΠΑΚΟΥΡΑΣ ΣΙ ΕΡΗΣ ΝΗΣΙΩΤΟΥ ΙΟΥΛΙΑ ΝΙΑΚΑΣ ΗΜΗΤΡΗΣ ΝΟΤΑΡΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΝΟΥΛΑ ΜΑΡΙΑ ΠΟΥΛΤΣΙ Η ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΡΙΖΟΥΛΗΣ ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΡΟΥΠΑ ΖΩΗ ΣΑΠΟΥΝΤΖΗ ΕΣΠΟΙΝΑ ΤΡΑΚΑΣ ΝΤΙΑΝΑ ΥΦΑΝΤΗΣ ΘΩΜΑΣ ΧΑΤΖΟΓΛΟΥ ΧΡΥΣΑ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Σελίδα 3 από 125

4 ΠΡΟΕ ΡΟΣ: ΚΟΤΡΩΤΣΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ : ΚΥΠΑΡΙΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΟΤΡΩΤΣΙΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΛΑΧΑΝΑ ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΤΣΑΡΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΤΑΜΙΑΣ : ΠΑΡΑΛΙΚΑΣ ΘΕΟ ΟΣΗΣ ΜΕΛΗ : ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΒΟΖΝΙΑΚ ΓΚΡΕΤΑ ΓΕΩΡΓΑΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΓΚΟΜΟΣΙ ΟΥ ΕΥΘΥΜΙΑ ΖΗΣΟΠΟΥΛΟΥ ΚΩΝ/ΝΑ ΖΕΤΑ ΣΤΕΛΛΑ ΚΑΖΑΝΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΑΛΤΣΟΓΙΑΝΝΗ ΙΩΑΝΝΑ ΚΑΠΩΝΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΚΑΡΑΣΣΑΒΙ ΟΥ ΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΡΕΤΣΗ ΕΛΕΝΗ ΚΥΡΕΚΙ ΟΥ ΕΛΕΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΗ ΖΩΗ ΚΩΤΣΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΛΛΙΑΡΟΥ ΜΑΡΙΑ ΜΑΚΡΗ ΑΡΕΤΗ ΜΑΝΤΖΟΥΚΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΜΕΝΤΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΞΕΡΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΑ ΙΩΤΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΡΥ ΙΚΗ ΠΑΠΑ ΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΛΕΝΗ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΠΑ ΕΒΕΛΙΝΑ ΠΑΣΧΟΥ ΑΘΗΝΑ ΡΟΚΚΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΡΙΖΟΥΛΗΣ ΑΝ ΡΕΑΣ ΤΣΙΝΙ ΟΥ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΤΣΙΤΣΑΝΟΥ Η ΝΙΚΟΛΕΤΑ ΧΑΤΖΗ ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟ ΟΥΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Σελίδα 4 από 125

5 ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Καρδιαγγειακά Νοσήµατα Νοσήµατα του Ουροποιητικού Συστήµατος Νοσήµατα του Αιµοποιητικού Συστήµατος Ψυχικές ιαταραχές Χρόνια Νοσήµατα του Πεπτικού Συστήµατος Μυοσκελετικά Νοσήµατα Αυτοάνοσα Νοσήµατα Χρόνια Νοσήµατα του Αναπνευστικού Συστήµατος Καρκίνος Νοσήµατα των Ενδοκρινών Αδένων Λοιµώδη Νοσήµατα Σεξουαλικότητα : Χρόνια Νόσος και Αναπηρία ιατροφή και Υγεία Εναλλακτικές Συµπληρωµατικές Θεραπείες Το Παιδί και ο Έφηβος µε χρόνιο νόσηµα Χρόνια νοσήµατα του Νευρικού Συστήµατος ιεπιστηµονική Εκπαίδευση και Συνεργασία ιαπολιτισµική Φροντίδα Νοσηλευτική Φροντίδα Χρόνιων Πασχόντων Χρόνιες ιαταραχές Γραφής και Λόγου Φροντίδα των Α.Μ.Ε.Α. Περιεχόμενα ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ...2 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ...3 ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ...3 ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ...5 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ...6 ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ EA ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ Σελίδα 5 από 125

6 ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ...64 ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ PO ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ PO ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΡΟ ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ Σελίδα 6 από 125

7 ΤΡΙΤΗ 9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ EA ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ01 ΑΙΘΟΥΣΑ ΟΛΥΜΠΟΣ 3 Θέµα : ΨΥΧΙΚΕΣ ΙΑΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙ Α Συντονιστές: Ε. Αργυρακούλη, Ψυχολόγος, Μ.Α. στη Συµβουλευτική, PhD Α. Νερολιάτσου, Ειδική Ψυχιατρική Νοσηλεύτρια Τ.Ε., MSc, Προϊσταµένη Πανεπιστηµιακής Ψυχιατρικής Κλινικής Π.Γ.Ν. Λάρισας. 1. «Ψυχοκινητικά προβλήµατα σε παιδιά µε γενετικά προβλήµατα Ο ρόλος της παιδιατρικής φυσιοθεραπείας.» Θεοχαροπούλου Φανή Τα βασικά χαρακτηριστικά των παιδιών µε σύνδροµα µας υπαγορεύουν ότι η πρώιµη παρέµβαση και συνεργασία όλης της διεπιστηµονικής οµάδας είναι απαραίτητα. Ο ρόλος του φυς/τη αρχίζει στην ΜΕΝΘ (εκµεταλλευόµενος τις αλληλεπιδράσεις των κυττάρων που γίνονται σε προκαθορισµένους χρόνους => κρίσιµες περίοδοι πλαστικότητα ΚΝΙ ). Συνεχίζεται στο follow up,στην ένταξη της οικογενείας στο θεραπευτικό πρόγραµµα και στην εκπαίδευση εξωτερικού περιβάλλοντος. Τα µέσα που χρησιµοποιεί στη ΜΕΝΘ είναι το positioning, η πολυαισθητηριακη επέµβαση η αναπτυξιολογικη θεραπευτική προσέγγιση, η αναπν/κη φυσ/πεια,η διατήρηση ήρεµου ύπνου και η προσαρµογή περιβάλλοντος εντατικής. Ο ρόλος του φυς/τη NDT στο follow up είναι ότι παρατηρεί κι αξιολογεί τα πρότυπα κίνησης σε 3 βασικά σταδία ανάπτυξης: έως το τέλος του 1ου έτους, από 18 έως 24 µηνών και στο 3ο έτος της ζωής του παιδιού. ο ρόλος αυτός είναι πολύπλευρος βέβαια, στηρίζεται κι ενισχύεται από τις παγκόσµιες αρχές τις νευροεξελεκτικης αγωγής και στοχεύει στην ένταξη του παιδιού στην κοινωνία: στον δρόµο ανεξάρτητη βάδιση στην παιδική χαρά και το σχολειό στη συµµέτοχη του στα διάφορα σπορ : hall wick θερα/κη κολύµβηση. 2. «Παχυσαρκία και ψύχωση: Μια µελέτη σε ένα δείγµα χρονιών ψυχωτικών ασθενών.» Σκαρτσίλα Γρηγορία, Ιωαννίδου Πηνελόπη, Καρατάσιου-Ντοκατζή Ελένη, Θεοδωρίδου Αναστασία, Τσιµπάκου Ελεονόρα, Σιώτης Χρήστος, Βαϊνάς Χρήστος ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σελίδα 7 από 125

8 Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση πανευρωπαϊκά στην παχυσαρκία 35,2% υπέρβαροι, 22,5% παχύσαρκοι, όπου είκτης Μάζας Σώµατος ΜΣ=kg/cm 2. Η παχυσαρκία έχει σχετιστεί µε ψυχικές διαταραχές όπως χαµηλή αυτοεκτίµηση, κατάθλιψη κ.α. Για την αύξηση βάρους έχουν υπευθυνοποιηθεί η γονιδιακή καταγραφή, η λήψη συγκεκριµένων φαρµάκων, ψυχολογικοί, κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της εργασίας ήταν να µελετήσουµε κατά πόσο αυτοί οι αιτιολογικοί παράγοντες συντελούν στην αύξηση βάρους σε χρόνιους ψυχωτικούς ασθενείς που νοσηλεύονται στην κλινική µας. ΥΛΙΚΟ ΜΕΘΟ ΟΣ Τα κριτήρια της έρευνάς µας είναι: η ηλικία (25-60ετών) η ψυχιατρική διάγνωση (ψυχωτική διαταραχή) η απουσία παθολογικών προληµάτων που επηρεάζουν το βάρος η διάρκεια νοσηλείας ( 15ηµέρες) Για το δείγµα µας (n=33) συλλέξαµε πληροφορίες για το ΜΣ και την περιφέρεια µέσης µε τη χρήση του BMI Calculator. Οι ασθενείς εντάχθηκαν στη συνέχεια σε δίµηνο πρόγραµµα ενηµέρωσης/εκπαίδευσης υγιεινής διατροφής και σωµατικής άσκησης. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η αρχική µέτρηση έδειξε 81,8% του δείγµατος µε ΜΣ άνω του φυσιολογικού (Σπλαχνικό λίπος >75%άντρες, 100%γυναίκες). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η έρευνά µας επιβεβαιώνει τις υποθέσεις ότι η ψυχωτική διαταραχή σχεδόν πάντα συνοδεύεται από διαταραχές βάρους. Από τις ατοµικές συνεντεύξεις που διεξάγαµε, φαίνεται να οφείλεται κυρίως στην έλλειψη σωµατικής άσκησης και την διατροφή σε συνδυασµό µε την αντιψυχωτική φαρµακευτική αγωγή. Συνεπώς, κρίνεται σκόπιµο οι ψυχωτικοί ασθενείς να ενηµερώνονται και να παροτρύνονται για την ακολούθηση ενός προγράµµατος σωστής διατροφής και σωµατικής άσκησης στην καθηµερινότητά τους. Η εφαρµογή ενός τέτοιου προγράµµατος στην κλινική µας έδειξε ενθαρρυντικά αποτελέσµατα για την σηµασία του ευ ζην. 3. «Η στάση των επαγγελµατιών υγείας στην υποκειµενικότητα του πόνου των ασθενών.» Κωνσταντή Ζωή, αµίγος ηµήτρης, Κουλούρας Βασίλης, Πάσχου Αθηνά, Νατσούδη Επιστήµη, Γκούβα Μαίρη Εισαγωγή. Η πρόσφατη βιβλιογραφία στην Νοσηλευτική και Ιατρική επιστήµη προσδιορίζει ένα σύνολο διαφορετικών παραγόντων, οι οποίοι επιδρούν αρνητικά στην ικανότητα των επαγγελµατιών υγείας να αντιµετωπίσουν µε επιτυχία τον πόνο. Κάποιοι από αυτούς τους παράγοντες φαίνεται να είναι οι εσφαλµένες πεποιθήσεις, οι φτωχές κλινικές δεξιότητες, τα λανθασµένα πιστεύω και πολλές φορές η αµφισβήτηση σε όσα ο ίδιος ο ασθενής αναφέρει ότι αισθάνεται. Σκοπός. Η διερεύνηση της στάσης των Ελλήνων γιατρών και νοσηλευτών απέναντι στα όσα οι ασθενείς αναφέρουν σχετικά µε τον πόνο που αισθάνονται Υλικό και µέθοδος. Η παρούσα µελέτη πραγµατοποιήθηκε, στο εργαστήριο Ιατρικής Ψυχολογίας του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων. Το δείγµα αποτέλεσαν 422 επαγγελµατίες υγείας οι οποίοι κλήθηκαν να απαντήσουν στο ερωτηµατολόγιο των Mc Caffery και Ferell για την στάση και τις γνώσεις των νοσηλευτών σχετικά µε την διαχείριση του πόνου (nurses knowledge and attitudes survey regarding pain). Στις ερωτήσεις συµπεριλαµβανόταν και οι εξής δυο : «εάν ο πόνος ενός ασθενή ανακουφίζεται από το placebo ο πόνος δεν είναι πραγµατικός;» και «εάν ο ασθενής µπορεί να αποσπαστεί από τον πόνο, αυτό σηµαίνει ότι δεν έχει τόσο υψηλή ένταση πόνου από αυτή που αναφέρει» Σελίδα 8 από 125

9 Αποτελέσµατα. Στην πρώτη ερώτηση ένα ποσοστό της τάξης του 40% του συνόλου του δείγµατος απάντησε σωστά και από την σύγκριση παρατηρήθηκαν στατιστικά σηµαντικές διαφορές µεταξύ τους (P=0,0021). Στη δεύτερη ερώτηση την σωστή απάντηση έδωσε το 2,9% του συνόλου του δείγµατος, χωρίς να παρατηρηθεί στατιστικά σηµαντική διαφορά µεταξύ τους (P=0,380). Συµπεράσµατα. Από τα ευρήµατα της µελέτης µας διαπιστώθηκε ότι οι Έλληνες επαγγελµατίες υγείας του δείγµατος διδάσκονται ότι οι ασθενείς µε µέτριο ως έντονο πόνο θα συµπεριφερθούν µε συγκεκριµένα µη λεκτικά µηνύµατα όπως συνοφρύωµα, σφίξιµο της γροθιάς για να ελέγξουν τον πόνο τους. Αναµένοντας από τον ασθενή να ενεργήσει στον πόνο του όπως έχουν συνηθίσει και όπως φαντάζονται, υπάρχει κίνδυνος να αποµακρυνθούν από την ορθή διαχείριση του πόνου τους ασθενούς. 4. «ιερεύνηση κατάθλιψης σε ασθενείς µε σακχαρώδη διαβήτη» Ρεκλείτη Μαρία, Κυριαζής Ιωάννης, Σαρίδη Μαρία, Κυλούδης Παναγιώτης, Βόζνιακ Γκρέτα, Κοτρώτσιου Ευαγγελία, Ρούπα Ζωή Εισαγωγή: Η κατάθλιψη αποτελεί µια διαταραχή µε ευρύ φάσµα εκδηλώσεων και σύµφωνα µε έρευνες εµφανίζεται στα άτοµα µε σακχαρώδη διαβήτη δύο και τρεις φορές περισσότερο από το γενικό πληθυσµό. Οι γνώσεις όµως σχετικά µε την αιτία και τον τρόπο που η κατάθλιψη επηρεάζει τη διαχείριση του διαβήτη είναι περιορισµένες. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση της ύπαρξης πιθανής κατάθλιψης σε ασθενείς µε σακχαρώδη διαβήτη. Υλικό Μέθοδος: Μελετήθηκαν 164 διαβητικοί ασθενείς (72 άντρες και 92 γυναίκες, µ.ο. ηλικίας 66,9±11,53 έτη), σε διαβητολογικά ιατρεία. Χρησιµοποιήθηκαν η κλίµακα αυτοαξιολόγησης κατάθλιψης του Zung (ZDRS) και δοµηµένο ερωτηµατολόγιο σχετικά µε δηµογραφικά και σωµατοµετρικά στοιχεία. Η στατιστική ανάλυση έγινε µε το στατιστικό πακέτο SPSS Αποτελέσµατα: Το 57,3% των διαβητικών της µελέτης ήταν υπέρβαροι, και το 30,5% παχύσαρκοι, µε υψηλά ποσοστά κεντρικής παχυσαρκίας (83,3% οι άνδρες και 92,4% οι γυναίκες), ενώ ο µεγάλος είκτης Μάζας Σώµατος [r=0,309, p=0,001] και η κεντρική παχυσαρκία [t(162)=4,773, p=0,001] συσχετίστηκαν σηµαντικά µε την κατάθλιψη. Το 50% των διαβητικών εµφάνιζαν συµπτώµατα κατάθλιψης σε ήπια επίπεδα και το 20% σε µέτρια επίπεδα, µε το γυναικείο φύλο [t(162)=3,26, p=0,001] και τη µεγάλη ηλικία [r=0,492, p=0,001] να σχετίζονται στατιστικώς σηµαντικά µε την κατάθλιψη. Συµπεράσµατα: Η πλειοψηφία του δείγµατος εµφάνισε κάποιου βαθµού ήπια ή µέτρια κατάθλιψη και παρατηρήθηκε συσχέτιση µεταξύ κακού γλυκαιµικού ελέγχου. Η καθηµερινή και για πολλά χρόνια προσπάθεια ρύθµισης του διαβήτη µπορεί να δηµιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την εµφάνιση καταθλιπτικής συµπτωµατολογίας. Η διερεύνηση και η αξιολόγηση των αιτιολογικών παραγόντων µπορεί να βοηθήσουν στην προσαρµογή του διαβητικού και την επίλυση των προβληµάτων του. 5. «ιαταραχή πανικού και συσχέτιση µε σωµατικές νόσους» Σοφού Ελένη, Αναγνώστου Γεωργία Επιδηµιολογικά δεδοµένα από τη διεθνή βιβλιογραφία δείχνουν ένα µεγάλο εύρος στην επίπτωση της διαταραχής πανικού. Ως διαταραχή ή κρίσεις πανικού, ορίζονται οι επεισοδιακές και απρόβλεπτες προσβολές έντονου άγχους που συνοδεύονται από σωµατικά και ψυχικά συµπτώµατα. Στην παρούσα αναφορά διερευνάται η συσχέτιση της συγκεκριµένης διαταραχής µε διαφορές σωµατικές νόσους. Η ανασκόπηση στη διεθνή βιβλιογραφία καταδεικνύει συσχέτιση της διαταραχής πανικού µε τον πόνο στο στήθος, µε συµπτώµατα καρδιαγγειακού συνδρόµου και συνδρόµου στεφανιαίας αρτηρίας, καθώς µε τη καρδιακή νόσο. Επίσης, επισηµαίνεται η συσχέτιση των κρίσεων πανικού µε διάφορες αναπνευστικές δυσλειτουργίες. Παράλληλα, δεν παραλείπονται να αναφερθούν τα χαρακτηριστικά του πόνου στο στήθος, καθώς και η αιτιολογία της σχέσης της διαταραχής πανικού και συνδρόµου στεφανιαίας αρτηρίας. Σελίδα 9 από 125

10 Τονίζεται ιδιαίτερα ότι οι κρίσεις πανικού µιµούνται άλλες σοβαρές οργανικές ασθένειες που απειλούν τη ζωή. Μάλιστα οι ίδιοι οι ασθενείς µε κρίση πανικού, συχνά απευθύνονται επειγόντως σε γιατρούς ή στα τµήµατα επειγόντων περιστατικών για περίθαλψη. Η διαφοροποίηση της κρίσης πανικού από άλλες παθήσεις όπως για παράδειγµα έµφραγµα µυοκαρδίου, καρδιακές αρρυθµίες, εγκεφαλικά επεισόδια, επιληψία, υπερθυρεοειδισµό, είναι επιτακτική. Η κλινική εξέταση και οι συµπληρωµατικές εξετάσεις µπορούν να αποκλείσουν µια οργανική πάθηση και να επιτρέψουν τη διάγνωση κρίσης πανικού. 6. «Κατάθλιψη σε ασθενείς µε σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και µακροαγγειακές παθήσεις» Ρεκλείτη Μαρία, Κυλούδης Παναγιώτης, Κυριαζής Ιωάννης, Βόζνιακ Γκρέτα, Σαρίδη Μαρία, Κοτρώτσιου Ευαγγελία, Ρούπα Ζωή ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ο διαβήτης είναι µία χρόνια κατάσταση και µπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, σε ποσοστό 30% περίπου. Η προσβολή των µεγαλύτερων αγγείων (µακροαγγειοπάθεια) οδηγεί στην εµφάνιση στεφανιαίας νόσου, αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και περιφερικής αγγειοπάθειας. Η παρουσία µακροαγγειακών παθήσεων είναι συχνή µεταξύ των ασθενών µε σακχαρώδη διαβήτη, µε συνέπεια την αύξηση του κινδύνου για την εµφάνιση κατάθλιψης. ΣΚΟΠΟΣ: της παρούσας µελέτης ήταν η διερεύνηση της σχέσης της κατάθλιψης µε την ύπαρξη µακροαγγειακών παθήσεων σε ασθενείς µε σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ. ΥΛΙΚΟ ΜΕΘΟ ΟΣ: Μελετήθηκαν 164 διαβητικοί ασθενείς (72 άντρες και 92 γυναίκες, µ.ο. ηλικίας 66,9±11,53 έτη), σε διαβητολογικά ιατρεία. Τα εργαλεία που χρησιµοποιήθηκαν ήταν η κλίµακα αυτοαξιολόγησης κατάθλιψης του Zung και δοµηµένο ερωτηµατολόγιο σχετικά µε την ύπαρξη µακροαγγειακών παθήσεων. Η ανάλυση των αποτελεσµάτων έγινε µε το στατιστικό πακέτο SPSS ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Το 64,6% των διαβητικών ανέφεραν υπέρταση και το 61% δυσλιπιδαιµία, το 30,5% έπασχαν από στεφανιαία νόσο και το 26,2% από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, ενώ το 13,4% υπέφεραν από έµφραγµα και το 19,5% από άλλες παθήσεις. Το 50% των διαβητικών είχαν κατάθλιψη σε ήπια επίπεδα και άλλο 20% σε µέτρια επίπεδα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η πλειοψηφία του δείγµατος εµφάνισε ήπια ή µετρίου βαθµού κατάθλιψη και παρατηρήθηκε σχέση µεταξύ συνοδών µακροαγγειακών παθήσεων. Η στεφανιαία νόσος, η υπέρταση και η δυσλιπιδαιµία φάνηκαν να είναι ανεξάρτητοι προγνωστικοί παράγοντες της κατάθλιψης ακόµα και µετά την αφαίρεση της επίδρασης της ηλικίας και της διάρκειας της νόσου, ενώ η καταθλιπτική επίδραση του εµφράγµατος και του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου φάνηκε ότι επηρεάζεται κυρίως από την ηλικία. 7. «ιερεύνηση των επιπέδων άγχους σε σπουδαστές ινστιτούτων επαγγελµατικής κατάρτισης» Πατσοπούλου Άννα ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Από τις αρχές του 20ου αιώνα µέχρι και σήµερα το άγχος αποτελεί µία από τις βασικότερες περιοχές µελέτης της επιστηµονικής κοινότητας. Κατά τη διάρκεια διαδικασιών αξιολόγησης, τα άτοµα µε αυξηµένο άγχος βιώνουν συχνά και έντονα εστιασµένα στον εαυτό τους γνωστικά σχήµατα ανησυχίας. Παράγοντες όπως είναι η βαθµολογία και το περιβάλλον της τάξης µπορεί να επηρεάσουν την παραπάνω διαδικασία. ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της παρούσας µελέτης ήταν η διερεύνηση και αξιολόγηση των επιπέδων άγχους σε σπουδαστές Ινστιτούτων επαγγελµατικής κατάρτισης. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΣ: είγµα της έρευνας αποτέλεσαν 262 σπουδαστές Ινστιτούτων επαγγελµατικής κατάρτισης ηλικίας 18 έως 46 ετών. Για τη µέτρηση των επιπέδων άγχους χρησιµοποιήθηκε η κλίµακα State-Trait Anxiety Inventory του Spielberger (STAI), η οποία µετρά το περιστασιακό άγχος (state anxiety) και το άγχος ως χαρακτηριστικό της προσωπικότητας (trait anxiety). Για την επεξεργασία των δεδοµένων χρησιµοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Σελίδα 10 από 125

11 Τα αποτελέσµατα έδειξαν ότι οι σπουδαστές Ινστιτούτων επαγγελµατικής κατάρτισης βιώνουν άγχος σε υψηλά επίπεδα, τόσο περιστασιακό άγχος (M= και SD=6.88), όσο και χαρακτηριστικό άγχος (M= και SD=6.97). Ακόµη βρέθηκε υψηλή συσχέτιση µεταξύ χαρακτηριστικού και περιστασιακού άγχους µε r=.397 και p=.000 (µε επίπεδο σηµαντικότητας p=.05). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα παρατηρούµε ότι η παρουσία υψηλού βαθµού άγχους στους σπουδαστές Ινστιτούτων επαγγελµατικής κατάρτισης αποτελεί µία πραγµατικότητα. Μελλοντικές έρευνες θα πρέπει να εστιάσουν στους τρόπους αύξησης της ικανότητας των σπουδαστών να αντιµετωπίσουν τους στρεσογόνους παράγοντες της εκπαίδευσης. 8. «Περιγραφική µελέτη της ψυχοπαθολογίας των µητέρων παιδιών που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι» Αλµπάνη Ελένη, Γκούβα Μαίρη, Μαρνέρας Χρήστος, Τζιτζίκος Γιώργος, Θεοδωρακοπούλου Γεωργία, Κουτσοδόντης Ιωάννης, Κοτρώτσιου Ευαγγελία. Εισαγωγή : Οι µητέρες των παιδιών που πάσχουν από Σακχαρώδη ιαβήτη (Σ ) τύπου 1 εµφανίζουν αυξηµένη συχνότητα ψυχοκοινωνικών προβληµάτων. Σκοπός : Η διερεύνηση της ψυχοπαθολογίας των µητέρων παιδιών µε Σ. Υλικό και µέθοδος : Το δείγµα αποτέλεσαν 65 µητέρες παιδιών µε Σ. Οι συµµετέχουσες συµπλήρωσαν το ερωτηµατολόγιο ψυχοπαθολογίας SCL-90. Αποτελέσµατα : Η µέση τιµή της σωµατοποίησης ήταν 11,20±8,48 (ΜΦΤ: 7,31±7,59), της ψυχαναγκαστικότητας 11,46±8,28 (ΜΦΤ:8,87±6,89), της διαπροσωπικής ευαισθησίας 9,31±7,41 (ΜΦΤ:8,72±6,44), της κατάθλιψης 15,26±11,52 (ΜΦΤ:11,66±9,65), του άγχους 8,62±7,40 (ΜΦΤ:6,87±7,17), της επιθετικότητας 6,32±4,97 (ΜΦΤ:4,87±5,27), του φοβικού άγχους 4,25±5,04 (ΜΦΤ:2,87±4,34), του παρανοειδούς ιδεασµού 6,98±5,32 (ΜΦΤ:6,34±4,92), του ψυχωτισµού 6,49±5,85 (ΜΦΤ:6,16±7,48), του Γ Σ (Γενικός είκτης Συµπτωµάτων) 0,96±0,71 (ΜΦΤ:0,74±0,61), του ΕΘΣ ( είκτης Ενόχλησης των Θετικών Συµπτωµάτων) 1,59±0,47 (ΜΦΤ:1,60±0,56), του ΣΘΣ (Σύνολο Θετικών συµπτωµάτων) 48,95±25,79 (ΜΦΤ:36,53±19,67). Συζήτηση: Τα αποτελέσµατα επιβεβαίωσαν την υπόθεση ότι οι µητέρες θα έχουν υψηλότερα επίπεδα ψυχοπαθολογίας από τις υγιείς γυναίκες του ελληνικού πληθυσµού (Ντώνιας και συν., 1991). Μια εξήγηση για τις αυξηµένες τιµές σωµατοποίησης είναι η ιδιαίτερη σχέση των µητέρων µε το σώµα (ενέσιµη χορήγηση ινσουλίνης), όσο για τη διαπροσωπική ευαισθησία είναι αναµενόµενο οι µητέρες να εµφανίζουν υψηλά επίπεδα, καθώς είναι ευαίσθητες στα «σήµατα» των άλλων (Koutanji et al, 1998). Τα αυξηµένα επίπεδα κατάθλιψης συµφωνούν µε ευρήµατα ερευνών που δείχνουν ότι γονείς παιδιών µε Σ.. υποφέρουν από συναισθηµατικές αντιδράσεις (Lowes & Lyne, 2000), δεν αποδέχονται τη διάγνωση και βιώνουν θλίψη (Bowes et al., 2009) και µπορεί να υποφέρουν από του ίδιου τύπου χρόνια λύπη που υποφέρουν οι γονείς ανάπηρων παιδιών (Hainsworth et al., 1994). Συµπεράσµατα : Οι µητέρες των παιδιών µε Σ εµφανίζουν σηµαντική ψυχολογική επιβάρυνση. 9. «Η εφαρµογή της ραµατοθεραπείας σε χρόνιους ψυχωσικούς ασθενείς» Γκιούρκα Γεωργία, Καραβασίλη Σοφία Η δραµατοθεραπεία ανήκει στην κατηγορία των εναλλακτικών θεραπειών µέσω της τέχνης (Arts Therapies) και βασίζεται στην αντίληψη ότι το θέατρο περιέχει ενδογενείς θεραπευτικές ιδιότητες. Χρησιµοποιεί όλες τις µορφές του θεάτρου και δράσης ως απευθείας θεραπευτική παρέµβαση για την αντιµετώπιση διαφόρων προβληµάτων δυσκολιών. Πέρα από τις τεχνικές του θεάτρου (φωνή, κίνηση, µιµική αυτοσχεδιασµό, κείµενο) χρησιµοποιεί κι άλλες µορφές έκφρασης όπως τη ζωγραφική, τη µουσική, το χορό, τον πηλό, το παραµύθι. Η παρούσα ανακοίνωση αναφέρεται στην εφαρµογή της δραµατοθεραπείας σε ένα ψυχιατρικό πλαίσιο µε χρόνιους ψυχωσικούς ασθενείς. Η οµάδα αποτελούνταν από 8 ασθενείς και των δύο φύλων και η διάρκεια της παρέµβασης ήταν Σελίδα 11 από 125

12 5 µήνες (20 εβδοµαδιαίες συναντήσεις). Στόχος της ήταν η κινητοποίηση και κοινωνικοποίηση των ασθενών ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης τους στην κλινική και να ενισχυθεί η σύνδεσή τους µε την κοινότητα. Η αξιολόγηση είναι ποιοτική και οι δείκτες που χρησιµοποιήθηκαν είναι ο βαθµός συνδιαλλαγής και επικοινωνίας µεταξύ των µελών, η εγκαθίδρυση εµπιστοσύνης στον εαυτό και τους άλλους, η αύξηση της ανεξαρτησίας και της αυτοπεποίθησης, η έκφραση συναισθηµάτων και η ανάπτυξη δεξιοτήτων κοινωνικοποίησης. Τέλος µέσα από τη κατάθεση των προσωπικών εµπειριών των συντονιστριών της οµάδας µπορεί να γίνει µια γόνιµη συζήτηση για τις δυνατότητες που ανοίγει η υιοθέτηση αυτού του εναλλακτικού µοντέλου θεραπείας τόσο για τους επαγγελµατίες της ψυχικής υγείας όσο και για τους επαγγελµατίες υγείας στο σύνολό τους. 10. «Πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο» Γρηγοριάδου Γλυκερία, Κουκουρίκος Κωνσταντίνος Εισαγωγή : Το πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο περιλαµβάνει ένα ευρύ φάσµα διαταραχών που µπορεί να προέρχεται από σχιζοφρένεια, συναισθηµατικές διαταραχές, χρήση ουσιών, οργανικές ψυχώσεις. Αναφέρεται απλά στη πρώτη φορά που κάποιος βιώνει ψυχωτικά συµπτώµατα. Οι άνθρωποι που αντιµετωπίζουν το πρώτο επεισόδιο µιας ψύχωσης είναι συγχυτικοί, σε απόγνωση και θλίψη ενώ τα συµπτώµατα είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά. Τα άτοµα αυτά αρχίζουν να ζουν σ ένα κόσµο διαστρεβλωµένο από περίεργες σκέψεις και ψευδαισθήσεις, βιώνοντας φόβο και ανησυχία. Σκοπός: Είναι η ανάλυση όλων των διεργασιών που βιώνει το άτοµο και το περιβάλλον του κατά την εµφάνιση των πρόδροµων σηµείων και του πρώτου ψυχωτικού επεισοδίου. Επίσης η αναφορά των παρεµβάσεων που µπορούν να διαφοροποιήσουν την εξέλιξη της ψύχωσης που θα εκδηλωθεί. Ανασκόπηση Βιβλιογραφίας : Από την ανασκόπηση προκύπτει ότι το πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο δεν είναι και κατ ανάγκη µια πρώιµη σχιζοφρένεια. Πάντως επηρεάζει σηµαντικά όλες τις διαστάσεις της ζωής του ατόµου και της οικογένειας του, προκαλώντας σηµαντικά προβλήµατα σ αυτή. υσλειτουργίες στην προσωπική, επαγγελµατική και κοινωνική ζωή αποδιοργανώνουν την καθηµερινότητα του ατόµου και της οικογένειας. Στα πλαίσια της θεραπευτικής παρέµβασης ο νοσηλευτής ψυχικής υγείας µπορεί να παρέχει συναισθηµατική ασφάλεια, ενθάρρυνση και διδασκαλία αντιµετώπισης δύσκολων καταστάσεων. Συµπεράσµατα: Η σωστή διαχείριση του πρώτου ψυχωτικού επεισοδίου βοηθά σηµαντικά το άτοµο και την οικογένειά του να αποδεχθεί αρχικά και να προσαρµοστεί στη συνέχεια στη νέα πραγµατικότητα, που συνοδεύει την ψυχική νόσο. Η νοσηλευτική παρέµβαση συµβάλλει αποφασιστικά στην γρηγορότερη ύφεση των συµπτωµάτων, στην πρόληψη της υποτροπής και της ψυχοκοινωνικής έκπτωσης καθώς και στη µείωση του στίγµατος της ψυχικής νόσου. 11. «Ψυχιατρικός ασθενής και κάπνισµα» Ζώτου Σοφία, Παππάς Σωτήριος ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Το κάπνισµα είναι µία πολύπλοκη διαδικασία µε ποικίλες ψυχολογικές,βιολογικές και κοινωνικές συνιστώσες. Σχετίζεται θετικά µε τις ψυχικές διαταραχές,µε επικράτηση 1,6 φορές υψηλότερη στους ψυχικά ασθενείς σε σύγκριση µε τον υπόλοιπο πληθυσµό. ΣΚΟΠΟΣ: Σελίδα 12 από 125

13 Σκοπός αυτής της εργασίας είναι η αναζήτηση των αιτιών-παραµέτρων,που οδηγούν τη συντριπτική πλειοψηφία των ψυχικά ασθενών στην εξάρτηση από τη νικοτίνη καθώς και ο καθορισµός των επιπτώσεων του καπνίσµατος (θετικών και αρνητικών),τόσο στην σωµατική, όσο και στην ψυχική τους υγεία αλλά και στην κοινωνικοοικονοµική τους κατάσταση. Θα αναφερθούµε στις προσπάθειες που γίνονται για τη διακοπή του καπνίσµατος και θα προτείνουµε τρόπους-µεθόδους περιορισµού της παραπάνω συνήθειας στους ψυχικά ασθενείς. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Από έρευνες που έχουν γίνει στις Η.Π.Α. διαπιστώθηκε ότι περισσότεροι από το 50% των ψυχικά ασθενών καπνίζουν συστηµατικά από νεαρή ηλικία. Το κάπνισµα µειώνει το άγχος και τη νευρικότητα αυτών των ασθενών,αλλά έχει και σ αυτούς τις ίδιες βλαβερές συνέπειες όπως και στον υπόλοιπο πληθυσµό. Οι ψυχιατρικοί ασθενείς κινδυνεύουν να εµφανίσουν προβλήµατα από τη νικοτίνη που εντοπίζονται σε σωµατικό επίπεδο, γι αυτό πρέπει να ξεκινήσουν και στη χώρα µας συστηµατικές προσπάθειες ενηµέρωσης εκπαίδευσης αυτών των ασθενών για τη διακοπή του καπνίσµατος και να βρεθούν λύσεις υποκατάστασης της νικοτίνης. ΤΡΙΤΗ 9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010 Σελίδα 13 από 125

14 ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΑ02 ΑΙΘΟΥΣΑ ΟΛΥΜΠΟΣ 4 1. «ιασύνδεση: Βασικός Αρωγός στη Φροντίδα Χρόνιων Πασχόντων» Βάγια Χριστίνα, Λεοντάρη έσποινα Πρωταρχικό µέληµα της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Ν. Τρικάλων Συντονιστές: Στ. Κοτρώτσιου, Καθηγήτρια Εφαρµογών Τµήµατος Νοσηλευτικής Τ.Ε.Ι. Λάρισας Ε. Γκοµοσίδου, Ε.Τ.Π. Τµήµατος Νοσηλευτικής Τ.Ε.Ι. Λάρισας αποτελεί η συνέχεια στη φροντίδα των εξυπηρετούµενών της. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας ν. Τρικάλων συνεργάζεται µε άλλες υπηρεσίες Υγείας, Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής φροντίδας του νοµού, ώστε να δηµιουργηθεί ένα δίκτυο συνεργασίας µε κύριο σκοπό την οργάνωση των παραποµπών προς και από την ΚΜΨΥ. Ιδιαίτερα σηµαντική είναι και η διασύνδεση µε µονάδες ψυχικής υγείας εκτός νοµού που εξυπηρετούν τους κατοίκους του νοµού. Θέµα : ΦΡΟΝΤΙ Α ΧΡΟΝΙΩΝ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ Ο διασυνδετικός ρόλος της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας παρουσιάζεται µέσα από µια µελέτη περίπτωσης. Σκοπός της συγκεκριµένης παρουσίασης είναι να επισηµάνουµε την αναγκαιότητα πραγµατοποίησης πολυεπίπεδων παρεµβάσεων και να αναδείξουµε τη σηµαντικότητα τόσο της εµπλοκής διαφόρων επαγγελµατιών ψυχικής υγείας όσο και της διασύνδεσης µε άλλες υπηρεσίες-φορείς ψυχικής υγείας για τη θεραπευτική παρακολούθηση χρόνιων πασχόντων. Τέλος, µέσω της σύγκρισης δυο διαφορετικών τρόπων διασύνδεσης καταλήγουµε σε κάποιες καλές πρακτικές, οι οποίες είναι σκόπιµο να ακολουθούνται σε περιπτώσεις διασύνδεσης µεταξύ υπηρεσιών ψυχικής υγείας για τη φροντίδα των χρόνιων ασθενών. 2. «Οι θεραπευτικές αναπτυξιακές οµάδες της MOSEY» Χαραλαµπίδου Μαριάννα Πρόκειται για οµάδες προσανατολισµένες στη δραστηριότητα µε στόχο τη βελτίωση της οµαδικής αλληλεπίδρασης, της ικανότητας δηλαδή ενός ατόµου να λειτουργεί και να υπάρχει µέσα σε µία οµάδα. Χωρίζονται σε δύο κοµµάτια, τις φυσιολογικές οµάδες οµαδικής αλληλεπίδρασης και τις θεραπευτικές. Η MOSEY, µέσα από τη µέθοδο της συστηµατικής παρατήρησης σε φυσιολογικούς πληθυσµούς, ξεχώρισε τις εξής οµάδες: 1. Παράλληλη οµάδα (18µηνών-4ετών ) 2. Οµάδα εκτέλεσης σχεδίου οµάδα(4-5 ετών ) 3. Εγωκεντρική συνεργατική οµάδα(5-9 ετών ) 4. Συνεργατική οµάδα(9-14 ετών ) 5. Ώριµη οµάδα (14-16 ετών) Μετά προσάρµοσε τις φυσιολογικές οµάδες σε θεραπευτικά πλαίσια τηρώντας τις αρχές της αναπτυξιακής θεωρίας. Οι θεραπευτικές οµάδες έχουν ακριβώς την ίδια ονοµασία (παράλληλη, εκτέλεσης σχεδίου, εγωκεντρική συνεργατική, συνεργατική και ώριµη) και µια οµάδα ασθενών εξελλίσεται σταδιακά σε κάθε στάδιο. Σελίδα 14 από 125

15 Το στήσιµο της κάθε οµάδας ξεχωριστά βασίζεται στο εξής πλάνο οδηγιών: 1. σκοπός της οµάδας 2.σχεδιασµός της οµάδας 3.δραστηριότητα 4. ρόλος του θεραπευτή 5. συµπεριφορά που ενισχύεται. Κάθε οµάδα έχει διαφορετικές κατευθυντήριες γραµµές σε κάθε επίπεδο, άλλο σχεδιασµό, διαφορετικό αριθµό ατόµων που συµµετέχουν και ο θεραπευτής διατηρεί διαφορετική στάση. Οι θεραπευτικές οµάδες στη αυτούσια µορφή τους είναι 5 αλλά υπάρχει και µια οµάδα : εγωκεντρική συνεργατική ενδιάµεσου σταδίου όπου πραγµατοποιείται σε µικρά πλαίσια κα περιλαµβάνει άτοµά διαφορετικού στάδίου οµαδικής αλληλεπίδρασης. Στόχος τους είναι η εκµάθηση επικοινωνίακων και κοινωνικών δεξιοτήτων µέσα από τη δραστηριότητα. Η εκµάθηση πραγµατοποιείται µε 2 τρόπους: την ενίσχυση(θετική ή αρνητική), την επανατροφοδότηση. Ο θεραπευτής παράσχει την ενίσχυση και αποφασίζει πότε µια οµάδα ολοκλήρωσε ένα στάδιο για να περάσει στο επόµενο. Η MOSEY, καθηγήτρια στο Γέιλ, από τους πλέον γνωστούς θεωρητικούς της εργοθεραπείας εξέδωσε το πρώτο της βιβλίο Activities therapy(1973) αλλάζοντας τελείως το προφίλ της ειδικότητας και ολοκλήρωσε τη θεωρία της στο δεύτερο βιβλίο Psychosocial componements of occupational therapy(1986) χρησιµοποιώντας στοιχεία απ όλα τα πλαίσια αναφοράς (ψυχαναλυτικό, συµπεριφοριστικό, αναπτυξιακό). Σ αυτό το βιβλίο περιγράφονται και οι αναπτυξιακές οµάδες. Μπορούν να εφαρµοστούν σε όλες τις διαγνωστικές κατηγορίες που παρουσιάζουν προβλήµατα στη ικανότητα ένταξης τους σε µια οµάδα :ψυχικά πάσχοντες, νοητική υστέρηση, κοινότητες απεξάρτησης κ.α. Στην Ελλάδα εφαρµόζονται στο Αιγηνήτειο, στο τµήµα των Γενικών Κατασκευών του Βύρωνα. 3. «Η εφαρµογή της θεωρίας της κοινωνικής παραγωγής λειτουργιών σε χρόνιους πάσχοντες» Σκεπετάρη Στυλιανή, Γιώτα Κυριακή Εισαγωγή: Η θεωρία της Κοινωνικής Παραγωγής Λειτουργιών (ΚΠΛ) θεωρεί την υγεία ως µια από τις βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη της ψυχολογικής συναισθηµατικής ευεξίας των ανθρώπων και κατ επέκταση της ποιότητας ζωής των. Η σπουδαιότητα της ΚΠΛ έγκειται στον πολυπαραγοντικό τρόπο µε τον οποίο προσεγγίζει την ασθένεια, καθώς και στον ενεργητικό ρόλο που αναλαµβάνει ο ίδιος ο πάσχοντας προς την αντιµετώπισή της και τη διατήρηση ή και βελτίωση της ποιότητας ζωής του. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να παρουσιάσει τη σπουδαιότητα της ΚΠΛ στον τρόπο θέασης της χρόνιας ασθένειας και να αναδείξει την ανάγκη για αποτελεσµατικότερη και πιο στοχευόµενη παρέµβαση µε σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των χρόνιων πασχόντων. Ανασκόπηση βιβλιογραφίας: Από την ανασκόπηση της πιο πρόσφατης ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας προκύπτει πως το ενδιαφέρον των ειδικών για τη φροντίδα των χρόνιων πασχόντων φαίνεται να στρέφεται ολοένα και περισσότερο στη µελέτη και την εφαρµογή της ΚΠΛ. Συµπεράσµατα: Η ΚΠΛ, αναγνωρίζοντας τον πολυεπίπεδο χαρακτήρα της έννοιας «ποιότητα ζωής», καθώς και την ανάλογης φύσης επιρροή που η χρόνια ασθένεια ασκεί σε αυτήν, προσφέρει ταυτόχρονα στους ειδικούς τις απαραίτητες κατευθυντήριες γραµµές πάνω στις οποίες θα κινηθούν για να βοηθήσουν το χρόνιο πάσχοντα να ανακτήσει την ποιότητα και, κατ επέκταση, τον έλεγχο της ζωής του, έλεγχος που είχε χαθεί λόγω της χρόνιας και επίπονης µάχης µε την ασθένεια. 4. «ιερεύνηση άγχους σε φροντιστές αιµοκαθαιροµενων ασθενών» Τζιτζίκος Γεώργιος, Γκούβα Μαίρη, Αλµπάνη Ελένη, Θεοδωρακοπούλου Γεωργία, Ρούπα Ζωή, Τζαναβάρα Κωνσταντίνα, Κοτρώτσιου Ευαγγελία Σελίδα 15 από 125

16 ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Οι φροντιστές των χρόνιων ασθενών, είναι κατά κανόνα στενοί συγγενείς, που αφιερώνουν καθηµερινά χρόνο και ενεργητικότητα για την εξυπηρέτηση των αναγκών των πασχόντων. Συχνά δε, υφίστανται µια γενικευµένη επιβάρυνση της υγείας τους σε βιολογικό και ψυχολογικό επίπεδο. ΣΚΟΠΟΣ: της παρούσας εργασίας ήταν να αξιολογηθεί το άγχος που µπορεί να βιώνουν οι φροντιστές των αιµοκαθαιρόµενων ασθενών και να συγκριθεί µε τα επίπεδα που ευρίσκονται στο µέσο ελληνικό πληθυσµό. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΣ: ιεξήχθη µια συγχρονική µελέτη στην οποία συµµετείχαν 106 φροντιστές αιµοκαθαιρόµενων ασθενών σε Μονάδες Τεχνητού νεφρού της Πελοποννήσου. Για την εκτίµηση του άγχους, χρησιµοποιήθηκε η κλίµακα State-Trait Anxiety Inventory (STAI) του Spielberger. Η επεξεργασία των δεδοµένων πραγµατοποιήθηκε µε το στατιστικό πρόγραµµα SPSS, 16.0 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Ο µέσος όρος ηλικίας των συµµετεχόντων ήταν 50,39 έτη µε τυπική απόκλιση τα 12,20 έτη. Το 76,4% των συµµετεχόντων ήταν έγγαµοι, το 17% άγαµοι, ενώ το 6,6% αποτελούσαν άτοµα διαζευγµένα ή σε χηρεία. Οι φροντιστές ως προς το µορφωτικό τους επίπεδο ήταν: 33% απόφοιτοι δηµοτικού, 42,5% απόφοιτοι δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης και 24,5% τριτοβάθµιας. Η στατιστική ανάλυση έδειξε ότι η ηλικία συσχετίζεται σηµαντικά µε το µόνιµο άγχος r = 0,236 (p=0,015) και πολύ σηµαντικά µε το παροδικό r = 0,320 (p=0,001). Επίσης, υπάρχει αρνητικά σηµαντική συσχέτιση r = -0,248 * (p=0,01) µεταξύ του µονίµου άγχους και του µορφωτικού επιπέδου των φροντιστών. Το φύλο των φροντιστών καθώς και η οικογενειακή τους κατάσταση, δεν βρέθηκε να επηρεάζουν τα επίπεδα άγχους. Το άγχος των φροντιστών που µετρήθηκαν, δεν εµφάνισε στατιστικά σηµαντική διαφοροποίηση συγκρινόµενο µε το µέσο ελληνικό πληθυσµό. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα, οι φροντιστές που µελετήθηκαν δε φαίνεται να βιώνουν ιδιαίτερα υψηλό άγχος. Ωστόσο βρέθηκε ότι το άγχος αυξάνεται ανάλογα µε την ηλικία, ενώ συνδέεται αρνητικά µε το µορφωτικό επίπεδο του φροντιστή. 5. «Το διαβητικό πόδι και ο ρόλος του νοσηλευτή» Κιουρτίδου Γ. Αναστασία, Κοτρώτσιου Στυλιανή Εισαγωγή: ιαβητικό Πόδι αναφέρεται ως η συχνότερη επιπλοκή του Σακχαρώδη ιαβήτη, όπου παρατηρούνται δερµατικές και οστικές βλάβες στα κάτω άκρα. Σκοπός: Η νοσηλευτική παρέµβαση µε στόχο την πρόληψη σε διαβητικό ασθενή πριν εµφανίσει ιαβητικό πόδι καθώς και η νοσηλευτική φροντίδα σε πλέον διαβητικούς ασθενείς, να προσαρµοστούν µε την θεραπευτική αγωγή. Ανασκόπηση βιβλιογραφίας: Παγκοσµίως, ένα εκατοµµύριο διαβητικοί ασθενείς χάνουν το πόδι τους εξαιτίας του Σακχαρώδους διαβήτη. Στις περισσότερες περιπτώσεις προηγείται έλκος στα κάτω άκρα. Το µικρό τραύµα δεν γίνεται αντιληπτό, γιατί έχει χαθεί η αίσθηση του πόνου εξαιτίας της βλάβης των νεύρων (διαβητική νευροπάθεια). Αναπτύσσεται έτσι λοίµωξη και φλεγµονή, ορισµένες φορές και γάγγραινα, που οδηγεί σε ακρωτηριασµό. Άτοµα µε διαβητικό έλκος θεραπεύονται. Σηµασία έχει η πρόληψη, η οποία µπορεί να µειώσει τον αριθµό των ακρωτηριασµών, συµβάλλοντας στη µείωση του κόστους νοσηλείας των ασθενών και στην µακροπρόθεσµη ποιοτικότερη διαβίωσή τους.. Συµπεράσµατα: Οι διαβητικοί ασθενείς πρέπει να ευαισθητοποιηθούν όσον αφορά την ενηµέρωση τους επί όλων των παραγόντων κινδύνου, αλλά και να εντάξουν στον τρόπο ζωής τους τη διενέργεια προληπτικού ελέγχου. 6. «Ψηφιοποίηση της ανθρώπινης εµπειρίας: Το διαδίκτυο σύµµαχος ασθενών µε Alzheimer και φροντιστών» Σελίδα 16 από 125

17 Κυριακή Γ. Γιώτα Εισαγωγή: Η συνέχιση καθ όλη τη διάρκεια της ζωής δραστηριοτήτων που προκαλούν και εξασκούν τον εγκέφαλο µπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της πνευµατικής διαύγειας και εγρήγορσης. Παραδοσιακά αυτές οι δραστηριότητες περιελάµβαναν ανάγνωση βιβλίων, λύση σταυρολέξων και παιχνίδια µνήµης. Μια νέα δραστηριότητα που φαίνεται να διεγείρει τις εγκεφαλικές λειτουργίες σε µεσήλικες και ηλικιωµένους είναι η χρήση του διαδικτύου. Στις περισσότερες χώρες του κόσµου, o αριθµός των ενηλίκων άνω των 65 ετών που συνδέονται για πρώτη φορά στο Internet αυξάνεται κάθε χρόνο. Σκοπός: Είναι γεγονός ότι στην άνοια τύπου Alzheimer παρατηρούνται δοµικές και λειτουργικές αλλοιώσεις του εγκεφάλου µε αποτέλεσµα έκπτωση µνήµης, νοητικών λειτουργιών κ.α. Ωστόσο, ασθενείς σε αρχικό στάδιο της νόσου µπορούν να πραγµατοποιήσουν, µε τη χρήση υπολογιστή και διαδικτύου, δραστηριότητες όπως ασκήσεις µνήµης και νοητικής ενδυνάµωσης, ενδυνάµωση προσοχής, ανάκληση αναµνήσεων και ασκήσεις στον προσανατολισµό. Ανασκόπηση Βιβλιογραφίας: Η µελέτη ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας προσφέρει ένα πλήθος παραδειγµάτων της χρήσης του διαδικτύου από ασθενείς Alzheimer και φροντιστές. Τα µίνι-παζλ του «Brain Age» της εταιρείας Nintendo, τα ειδικά ηλεκτρονικά παιχνίδια των προγραµµάτων HERA και SOCIABLE, τα οποία µπορούν να παίζουν οι ασθενείς Alzheimer στον υπολογιστή, οι διαδικτυακές υποστηρικτικές κοινότητες για φροντιστές, είναι µερικά από αυτά. Συµπεράσµατα: Η χρήση υπολογιστών αυξάνει τη λειτουργία του εγκεφάλου και ενεργοποιεί κέντρα λήψης αποφάσεων και πολύπλοκης σκέψης. Το διαδίκτυο ειδικότερα έχει τη δυνατότητα να συµβάλει στην υπέρβαση δυσκολιών και προβληµάτων που αφορούν τη θεραπευτική εκπαίδευση ασθενών και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των φροντιστών τους. 7. «Η επίδραση της χρόνιας ασθένειας στην υγεία των συζύγων των πασχόντων» Πάσχου Αθηνά, αµίγος ηµήτρης Εισαγωγή: Με βάση τη θεωρία των κοινωνικών δικτύων, η ατοµική υγεία επηρεάζεται από τη βιολογία, τις επιλογές και τις πράξεις των ατόµων που βρίσκονται γύρω µας. Στα πλαίσια της συζυγικής σχέσης, έχει εντοπιστεί αλληλεπίδραση µεταξύ των συντρόφων στα συναισθήµατα και στις εκτιµήσεις για την ποιότητα ζωής. Σύµφωνα µε πολυάριθµες µελέτες, µια καλή συζυγική σχέση προσφέρει προστασία στα µέλη του ζευγαριού, ενώ µια κακή σχέση επιβαρύνει τα πρόσωπα που εµπλέκονται σε αυτή, φαινόµενο που επηρεάζεται από την εγγύτητα στο ζευγάρι. Σκοπός: Να µελετηθεί η επίδραση της χρόνιας ασθένειας στη γενική υγεία των συζύγων των πασχόντων. Ανασκόπηση: Μελέτες δείχνουν πως η παροχή φροντίδας στο/ στη σύντροφο που ασθενεί, µπορεί να επιδρά θετικά στο άτοµο, για παράδειγµα ενισχύοντας τη νοητική του υγεία. Ταυτόχρονα όµως, πολυάριθµες έρευνες πιστοποιούν πως η συµβίωση µε έναν ασθενή σχετίζεται µε χειρότερη κατάσταση σωµατικής και ψυχικής υγείας. Μελέτες σε ζευγάρια νεότερης και τρίτης ηλικίας, όπου οι σύζυγοι έπασχαν από χρόνιες ασθένειες όπως από καρκίνο, από νεφρική νόσο ή από οστεοαρθρίτιδα έδειξαν ότι, εντός του γάµου, τα επίπεδα θυµού και κατάθλιψης, η ικανοποίηση από το γάµο και η συµφωνία µεταξύ των συζύγων επηρεάζουν την ποιότητα ζωής, τη σωµατική και την ψυχική υγεία των υγιών συντρόφων. Συµπεράσµατα: Η συµβίωση µε έναν χρόνιο ασθενή επιδρά στην ποιότητα ζωής του/της συζύγου. Η ψυχολογική και σωµατική υγεία των υγιών συζύγων θα πρέπει να ερευνάται σε επίπεδο Πρωτοβάθµιας Φροντίδας Υγείας, τόσο για τη δική τους ποιότητα ζωής, όσο και για την επίτευξη ενός καλύτερου θεραπευτικού αποτελέσµατος. 8. «Υπερλιπιδαιµία σε ασθενείς πρωτοβάθµιας περίθαλψης στα Φάρσαλα» Βαΐτσης Νικόλαος, Αγγελάκου Σταµατίνα, Μπροζιούτη Μαρία, Σαµαρά Μαρία ΣΚΟΠΟΣ: Η διαπίστωση της συχνότητας και του είδους της υπερλιπιδαιµίας στον πληθυσµό της περιοχής των Φαρσάλων. Σελίδα 17 από 125

18 ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟ ΟΙ: Μελετήθηκαν 400 άτοµα τα οποία προσήλθαν για ελάσσονα προβλήµατα σε 2 ιδιωτικά ιατρεία Πρωτοβάθµιας Φροντίδας Υγείας, στα Φάρσαλα. Τα άτοµα ήταν µεικτός ηµιαστικός και αγροτικός πληθυσµός και δεν λάµβαναν αγωγή για καµία νοσολογική οντότητα. Στα υπό µελέτη άτοµα έγινε µέτρηση ολικής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων νηστείας και προσδιορίστηκαν παράµετροι της βιοχηµείας του ήπατος. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η µέση τιµή Χοληστερόλης βρέθηκε 219±59mg/dl. Τιµή χοληστερόλης >200mg/dl εµφάνισαν 273 άτοµα(68,25%). Οι ασθενείς µε παθολογική χοληστερόλη ήταν συχνότερα µεγαλύτερης ηλικίας(p=0.007) και γυναίκες(p=0.01). Η µέση τιµή τριγλυκεριδίων βρέθηκε 117±89mg/dl. Τιµή τριγλυκεριδίων >200mg/dl εµφάνισαν 98 άτοµα(24,5%). Όσον αφορά την υπετριγλυκεριδαιµία δεν παρατηρήθηκε, στατιστικά σηµαντική, διαφορά ως προς το φύλο και την ηλικία. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Στον µελετηθέντα ηµιαστικό και αγροτικό πληθυσµό, της περιοχής των Φαρσάλων, βρέθηκε σηµαντική συχνότητα υπερλιπιδαιµίας. 9. «Τα άτοµα µε νοητική υστέρηση και το δικαίωµα τους στη σεξουαλικότητα» Αναγνώστου Γεωργία, Σοφού Ελένη Η ερωτική ζωή των ατόµων µε νοητική υστέρηση αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί θέµα- ταµπού και συνδέεται µε προκαταλήψεις και µύθους. Τους αποδίδεται, είτε υποσεξουαλικότητα, είτε διαστροφή στις σεξουαλικές τους επιθυµίες. Η σεξουαλική ζωή των ατόµων µε νοητική υστέρηση εµπλέκει κυρίως ζητήµατα κοινωνικής, ψυχολογικής και εκπαιδευτικής υφής όπως: βίωση του σώµατος και των φυσιολογικών λειτουργιών, αυνανισµό - αυτοϊκανοποίηση, σεξουαλικές σχέσεις, γάµο, τεκνοποίηση, στείρωση, αυτόνοµη διαβίωση και σεξουαλική κακοποίηση. Επιτακτική είναι σεξουαλική αγωγή των ατόµων µε νοητική υστέρηση για την αποφυγή της εκµετάλλευσης και της παρενόχλησης, αλλά και η συµβουλευτική γονέων για τη φύση και τα προβλήµατα της σεξουαλικής ζωής των παιδιών τους. Απαιτείται να τους παρασχεθεί στήριξη για την αντιµετώπιση των αλλαγών στη σεξουαλικότητα των παιδιών τους, όπως και να εκπαιδευθούν ώστε να εκπαιδεύσουν οι ίδιοι τα παιδιά τους. Η συµβουλευτική αυτή στήριξη οφείλει να έχει ως σκοπό την άρση των προκαταλήψεων και την αλλαγή των στάσεων των γονέων απέναντι στα φλέγοντα αυτά ζητήµατα. Επίσης, η σωστή ενηµέρωση και πληροφόρηση της κοινωνίας είναι απαραίτητη και οφείλει να έχει ως σκοπό την άρση των προκαταλήψεων και την αλλαγή των στάσεων ολόκληρης της κοινωνίας απέναντι στα σηµαντικά αυτά ζητήµατα. 10. «ιαταραχές ύπνου ατόµων µε καρδιαγγειακά νοσήµατα» Βλάχου Παναγιώτα, Σιαµάγκα Ελένη, Βασιλόπουλος Αριστείδης ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Ο ύπνος αποτελεί µια φυσιολογική διαδικασία αναζωογόνησης του οργανισµού. Έχει άµεση επίδραση στη σωµατική και διανοητική κατάσταση του ατόµου επηρεάζοντας σηµαντικά ζωτικές του λειτουργίες. Οι διαταραχές ύπνου µπορούν να συµβάλλουν καθοριστικά στη µεταβολή της οµοιόστασης του οργανισµού καθώς και στην ευεξία του ατόµου. ΣΚΟΠΟΣ: Ο προσδιορισµός των αιτιών των διαταραχών ύπνου σε ασθενείς µε καρδιαγγειακά νοσήµατα, καθώς και η δηµιουργία εξατοµικευµένου πλάνου φροντίδας τόσο στην πρόληψη, όσο και στην αποκατάσταση του προβλήµατος. ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ: Ο ύπνος καταλαµβάνει το 1/3 της ανθρώπινης ζωής. Ορίζεται ως µια περιοδική κατάσταση ηρεµίας, κατά τη διάρκεια της οποίας σηµειώνεται προσωρινή µεταβολή της συνείδησης, µείωση της µυϊκής δραστηριότητας και του µεταβολισµού καθώς και της ανταπόκρισης σε εξωτερικά ερεθίσµατα. Οι διαταραχές ύπνου παρουσιάζονται είτε µε τη µορφή αϋπνίας είτε µε τη µορφή υπνηλίας. Εξετάζοντας τη βιβλιογραφία παρατηρούµε ότι περίπου το 90% των ανθρώπων θα παρουσιάσουν στη ζωή τους τουλάχιστον ένα επεισόδιο ανεπαρκούς ύπνου. Η συχνότερη διαταραχή η οποία χρήζει έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας είναι το Σύνδροµο Απνοιών Υποπνοιών κατά τον ύπνο (Σ.Α.Υ.). Το Σ.Α.Υ. επηρεάζει εν γένει το καρδιαγγειακό σύστηµα δηµιουργώντας µια σειρά προβληµάτων όπως υπέρταση, αρρυθµίες, εµφράγµατα µυοκαρδίου, ισχαιµικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, αιφνίδιο θάνατο κατά τον ύπνο (ειδικά τις πρώτες πρωινές ώρες) µε δυσµενείς για τους ασθενείς επιπτώσεις. Σελίδα 18 από 125

19 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Οι διαταραχές του ύπνου σε άτοµα µε καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν µείζων πρόβληµα στην έκβαση της πορείας της νόσου µε άµεσες επιπτώσεις στη λειτουργικότητα του ατόµου. Η διεπιστηµονική προσέγγιση του θέµατος µε την ταυτόχρονη προώθηση της ερευνητικής προσπάθειας µπορούν να συµβάλλουν καθοριστικά στην έγκαιρη διάγνωση και αποτελεσµατική θεραπεία του προβλήµατος. 11. «Το µεταβολικό σύνδροµο σε διαβητικούς ασθενείς τύπου 2 µε αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο» Κυριαζής Ιωάννης, Μπελιώτης Εµµανουήλ, Χρυσοπούλου Ελένη, Μανώλη Καλλιόπη, Ρόβη Βασιλική, Βόζνιακ Γκρέτα, Ρούπα Ζωή Σκοπός: Το µεταβολικό σύνδροµο (ΜΣ) είναι ένα άθροισµα αλληλοσυσχετιζόµενων µεταβολικών διαταραχών, που περιλαµβάνει την ινσουλινοαντίσταση/διαβήτη, την αυξηµένη αρτηριακή πίεση, την παχυσαρκία και τη δυσλιπιδαιµία. Το ΜΣ εµφανίζει υψηλή συχνότητα µεταξύ των ασθενών µε Σακχαρώδη ιαβήτη τύπου 2 και συνδέεται µε καρδιαγγειακές επιπλοκές. Τα διαθέσιµα στοιχεία που αφορούν τη σύνδεση του ΜΣ ή των παραµέτρων του ΜΣ µε το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ) ισχαιµικού τύπου είναι περιορισµένα και αντικρουόµενα. Συνεπώς, επιδιώξαµε να ερευνήσουµε αυτήν την σχέση στους ασθενείς µε διαβήτη τύπου 2. Υλικό-Μέθοδος: Μελετήθηκαν 95 διαβητικοί ασθενείς τύπου 2 (µ.ο. ηλικίας 60.4±9.6 έτη) µε ισχαιµικό ΑΕΕ. Τα δηµογραφικά χαρακτηριστικά τους, οι µεταβολικές παράµετροι και τουλάχιστον ένα ΑΕΕ ισχαιµικού τύπου κατά τη διάρκεια της µελέτης, καταγράφηκαν προσεκτικά. Η επίδραση των διαφόρων προγνωστικών παραγόντων εξετάστηκε µε το αναλογικό µοντέλο επιβίωσης (Cox proportional hazard model). Αποτελέσµατα: Περισσότερο από το 44% του δείγµατος είχαν ΜΣ (48% των γυναικών έναντι 38% των ανδρών P<0.0001). Όλοι ανέπτυξαν ένα ισχαιµικό επεισόδιο. Μεταξύ των υπό µελέτη ασθενών, οι γυναίκες είχαν υψηλότερο ποσοστό επίπτωσης ΜΣ σε σχέση µε τους άντρες (26% έναντι 19%). Όσο αύξαναν σε αριθµό οι παράµετροι του ΜΣ, αυξανόταν και ο σχετικός κίνδυνος, ως 5.1 (95% CI, ). Σύµφωνα µε το µοντέλο Cox, η περίµετρος µέσης (HR:1.006, 95% CI: , p=0.003) και η υπέρταση (HR:1.061, 95% CI: , p=0.042) ήταν σηµαντικοί προγνωστικοί παράγοντες. Συµπεράσµατα: Η περίµετρος µέσης και η υπέρταση αντιπροσωπεύουν ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου στους διαβητικούς τύπου 2 µε ΑΕΕ. Η αξία των θεραπευτικών στρατηγικών που στοχεύουν στη µείωση της κοιλιακής παχυσαρκίας, γνωρίζοντας ότι οι πιθανότητες της ύπαρξης υπέρτασης είναι µεγαλύτερες για τα κεντρικώς παχύσαρκα άτοµα έναντι των χωρίς κεντρική παχυσαρκία ατόµων, αξίζει περαιτέρω προσπάθειας. 12. «Ο ρόλος της διεπιστηµονικής οµάδας στις δοµές των χρόνιων πασχόντων ασθενών» Κοτσιαρίδης ηµήτριος, Τριανταφύλλου Ιωάννης, Κοτσιαρίδης Απόστολος Εισαγωγή: Η αντιµετώπιση µια ασθένειας δεν είναι ευθύνη ενός ή δύο µόνο επαγγελµατιών υγείας, αλλά µια συντονισµένη και συλλογική προσπάθεια ατόµων που προέρχονται από διαφορετικά επαγγέλµατα µε κοινό σκοπό την ολιστική αντιµετώπιση του ασθενή. Οι επαγγελµατίες υγείας, θα πρέπει να συνεργαστούν συστηµατικά και οµόκεντρα σε οµάδες, για να δώσουν την αναγκαία βοήθεια στον ασθενή, και ιδιαίτερα στον χρόνιο πάσχοντα ασθενή, αφού έχει αναγνωριστεί ότι η ασθένεια είναι αποτέλεσµα πολλών παραγόντων (ατοµικοί βιολογικοί, κοινωνικοί, οικονοµικοί, περιβαλλοντικοί και ψυχολογικοί) και η θεραπεία της απαιτεί σφαιρική αντιµετώπιση του ασθενή από τα µέλη της διεπιστηµονικής οµάδας. Σελίδα 19 από 125

20 Σκοπός της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης είναι να επισηµάνει την σηµασία, τον τρόπο λειτουργίας και τον ιδιαίτερο ρολό της διεπιστηµονικής οµάδας στις µονάδες χρόνιων πασχόντων ασθενών. Ανασκόπηση Βιβλιογραφίας : Έγινε συστηµατική ανασκόπηση της ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας, καθώς και αναζήτηση πληροφοριών µέσα από ηλεκτρονικές βάσεις δεδοµένων. Μέσα από την ανασκόπηση βρέθηκε ότι η διεπιστηµονική οµάδα στο χώρο της υγείας, στις µονάδες κοινωνικής φροντίδας και ιδιαίτερα στις µονάδες χρόνιων πασχόντων ασθενών είναι µια οµάδα επαγγελµατιών κυρίως από το χώρο της υγείας, ψυχολογίας, κοινωνικών, ανθρωπιστικών και οικονοµικών επιστηµών, καθώς και της ειδικής εκπαίδευσης. Στις µονάδες χρόνιων πασχόντων ασθενών η διεπιστηµονική οµάδα µπορεί να έχει διαφορετική σύνθεση ανάλογα µε τους σκοπούς της λειτουργία της και της φιλοσοφία της. Στην διεπιστηµονική οµάδα τα µελή της µοιράζονται ένα κοινό σκοπό, παρόµοιες αξίες, και κατέχουν ξεχωριστή γνώση και δεξιότητες το καθένα και µάλιστα µπορεί να υπάρχει και κάποια επικάλυψη όσον αφορά την γνώση και τις δεξιότητες. Επίσης υπάρχουν συχνές συναντήσεις, αλληλοσεβασµός των µελών, ανταλλαγή απόψεων, ανοιχτή και πραγµατική επικοινωνία µεταξύ των µελών, καθώς και συχνή επανεξέταση αναθεώρηση των διαδικασιών που ακολουθούνται και του τρόπου λειτουργίας και συνεργασίας. Η συνεργασία στο πλαίσιο της διεπιστηµονικής οµάδας διευκολύνει την σφαιρική / ολιστική κατανόηση των αναγκών και των προβληµάτων των χρόνιων πασχόντων ασθενών και των οικογενειών τους µέσα από µια συνολική αξιολόγηση στην οποία συµβάλλει ο κάθε επαγγελµατίας αναλαµβάνοντας ρόλους και στόχους. Επίσης, παρέχει στήριξη στον κάθε επαγγελµατία ώστε να αντιµετωπίσει τυχόν δυσκολίες που µπορεί να συναντά στην εφαρµογή του ρόλου του όσον αφορά το θεραπευτικό πλάνο. Προσφέρει τον κατάλληλο χώρο και χρόνο για να συζητηθούν τυχόν δυσκολίες στις σχέσεις µεταξύ των µελών της οµάδας. Επιπλέον, παρέχει υποστήριξη στους εργαζόµενους της µονάδας για να αντιµετωπίσουν τυχόν οδυνηρές επαγγελµατικές εµπειρίες τους γενικότερα προβλήµατα στον εργασιακό χώρο. Επίσης, µπορούν να συµβάλουν και στον επιχειρησιακό σχεδιασµό, την αναδιάρθρωση, την οργάνωση και λειτουργία µιας δοµής. Στην ελληνική πραγµατικότητα, στις δοµές των χρόνιων πασχόντων ασθενών, δεν συναντούµε πολλές οµάδες να εργάζονται µε αυτόν τον τρόπο. Αυτό οφείλετε κυρίως στην έλλειψη δοµών που να λειτουργούν µε ολιστική φιλοσοφία όσον αφορά την αντιµετώπιση των χρόνιων πασχόντων ασθενών, στον τρόπο οργάνωσης τους, στην έλλειψη πόρων και προσωπικού για να στελεχωθούν οι οµάδες αυτές, στην ανεπαρκή εκπαίδευση των επαγγελµατιών όσον αφορά την λειτουργία µέσα σε τέτοιες οµάδες και τέλος στην έλλειψη ενηµέρωσης του κοινού για την χρησιµότητα των διεπιστηµονικών οµάδων, ώστε και εκείνοι σε συνεργασία µε τους επαγγελµατίες, να κινητοποιηθούν και να διεκδικήσουν την δηµιουργία νέων δοµών και οµάδων και την βελτίωση αυτών που ήδη υπάρχουν. Συµπεράσµατα: Επιβεβαιώθηκε µέσα από την ανασκόπηση ότι ολιστική κατανόηση και αντιµετώπιση των αναγκών και των προβληµάτων των χρόνιων πασχόντων ασθενών και των οικογενειών τους είναι πιο αποτελεσµατική µέσα από την διεπιστηµονική οµάδα. Οφέλη από την λειτουργία της διεπιστηµονικής οµάδας έχουν τόσο οι ασθένειες, όσο και τα µελής της αλλά και ο ίδιος ο οργανισµός. ιαπιστώθηκε ότι στις δοµές των χρόνιων πασχόντων ασθενών στην Ελλάδα δεν είναι σύνηθες η λειτουργία διεπιστηµονικής οµάδας µε την µορφή που αναφέρθηκε παραπάνω και χρειάζεται µια συντονισµένη προσπάθεια ώστε στο µέλλον να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση. Σελίδα 20 από 125