Ιστορικά Σηµεία Καµπής και Συνακόλουθες έσµες Προβληµατισµού Σ.Ε.Σιµόπουλος Καθηγητής ΕΜΠ

Transcript

1 Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις Ιστορικά Σηµεία Καµπής και Συνακόλουθες έσµες Προβληµατισµού Σ.Ε.Σιµόπουλος Καθηγητής ΕΜΠ 1

2 Περιεχόµενα 1. Η ηµιουργία του Πανεπιστηµίου 2. Σηµεία Καµπής στο Ευρωπαϊκό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο 3. Η Συνακόλουθη Λογική της Αξιολόγησης 4. Σηµεία Καµπής στο Ελληνικό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο 5. Σταθµοί στην Ιστορία του ΕΜΠ 6. Σύνοψη των Στοιχείων Προβληµατισµού Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 2

3 Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 1. Η ηµιουργία του Πανεπιστηµίου 3

4 Ο Ορος "Πανεπιστήµιο"!Μολονότι ο όρος φέρεται χρησιµοποιούµενος από τον 17 ο 18 ο αιώνα, φαίνεται ότι οι προϋποθέσεις ώστε να αποδοθεί σε συγκεκριµένες και διακεκριµένες λειτουργίες ανάπτυξης -µετάδοσης γνώσης υφίστανται από τον 5 ο 4 o π.χ. αιώνα, στην αρχαία Ελλάδα.!Ιστορικά διαπιστώνεται και τεκµηριώνεται η πεποίθηση ότι για την απόδοση του όρου σε ένα οργανωµένο σύστηµα µετάδοσης γνώσης είναι αναγκαία η ικανοποίηση τουλάχιστον τριών προϋποθέσεων Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 4

5 Οι 3 Θεµελιώδεις Προϋποθέσεις Για ένα Οργανωµένο Σύστηµα Ανάπτυξης Μετάδοσης Γνώσης!Εξασφάλιση των συνθηκών διαβίωσης διδασκόντων και διδασκοµένων.!υψηλή ποιότητα της διαδικασίας ανάπτυξης και µετάδοσης γνώσης, δηλαδή υψηλή ποιότητα παιδείας.!εξασφάλιση ελευθερίας στη σκέψη και το στοχασµό, συνεπώς αποκλεισµός κάθε φυσικού ή άλλου εµποδίου στη διακίνησή τους Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 5

6 Τα Χρόνια του Μεσαίωνα!Η ανάγκη διαφύλαξης των 3 βασικών προϋποθέσεων οδήγησε στην οργάνωση των συστηµάτων ανάπτυξης µετάδοσης γνώσης σε θερµοκοιτίδες, όπως αυτές των µοναστηριών (χαρακτηριστικές περιπτώσεις Ισουΐτες, Κολέγια Oxford, Cambridge (Νεύτων) κλπ.!βασικό χαρακτηριστικό τους η συγκέντρωση µε την αποµόνωση, η εξασφάλιση των συνθηκών διαβίωσης και η δυνατότητα πρόσβασης σε γραπτά κείµενα και βιβλία Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 6

7 Οµως...τα Συστήµατα του Μεσαίωνα!Είναι περιορισµένα και προσιτά µόνον στους ολίγους και τους εκλεκτούς, τους προσφιλείς στα εκάστοτε µικρο-συστήµατα.!είναι ξεκοµµένα από την κοινωνία, δεν την παρακολουθούν.! εν εξασφαλίζουν την ελευθερία των ιδεών και οι αιρετικοί παραδίδονται από το ίδιο το σύστηµα στην πυρά Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 7

8 Η Αναγέννηση του Πανεπιστηµίου µε τον Kant! Ο Kant θεωρείται ότι ξεκίνησε την πρώτη σηµαντική συζήτηση για την ιδέα του πανεπιστήµιου σαν κέντρο φιλελεύθερης κι ανθρωπιστικής παιδείας.! Το 1798, σε µια έκκλησή του στον βασιλιά της Πρωσίας, δηµοσίευσε το δοκίµιό του, ΗΣύγκρουσητωνΣχολών όπου προσπάθησε να υπερασπισθεί το ρόλο της Σχολής της Φιλοσοφίας απέναντι στην Θεολογία, τα Νοµικά και την Ιατρική, επικαλούµενος το Λόγο και την ανωτερότητα της Φιλοσοφίας σαν γνωσιακής επιστήµης Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 8

9 Το Πανεπιστήµιο ως τόπος Ακαδηµαϊκής Ελευθερίας Ουσιαστικά ο Kant µιλώντας για τους φιλόσοφους υπερασπιζόταν τον χώρο του ορθού λόγου που κατείχε το πανεπιστήµιο κι έθετε τις βάσεις της σύλληψης του πανεπιστήµιου από τον ιαφωτισµό, ως τόπου ακαδηµαϊκής ελευθερίας που διαφύλαττε τις γνωσιακές αξίες του κράτους Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 9

10 O Humboldt Πατέρας της Ιδέας του Σηµερινού Πανεπιστηµίου Στις αρχές του 19 ου αιώνα ο Wilhelm von Humboldt έγινε ο κυριότερος συνεχιστής της Καντιανής ιδέας του Πανεπιστήµιου και συνέταξε την περιβόητη πρόταση στον Πρώσο βασιλιά το 1809, η οποία ακολούθως απετέλεσε µέρος του καταστατικού του Πανεπιστήµιου του Βερολίνου, που εγκαινιάστηκε το 1810 απόντος του ιδίου που για διάφορους λόγους πικραµένος αποµονώθηκε στη Βιέννη και το Λονδίνο αργότερα. Οµως οι ιδέες του έµειναν! Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 10

11 Οι Θεµελιώδεις Ιδέες του Humboldt για το Πανεπιστήµιο 1. Το Πανεπιστήµιο, που µέχρι τότε αποτελούσε περισσότερο ένα χώρο επιµόρφωσης των δηµόσιων υπάλληλων, πρέπει να έχει αυτοτέλεια και να αντιµάχεται κάθε είδους υποταγή στο κράτος. 2. Ουσιαστικό συστατικό στοιχείο του Πανεπιστηµίου αποτελεί η ακαδηµαϊκή ελευθερία (Akademische Freiheit) για καθηγητές και φοιτητές. 3. Το Πανεπιστήµιο χρειάζεται το κράτος να εγγυάται την αυτονοµία του και την οικονοµική επιβίωσή του Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 11

12 Οι Θεµελιώδεις Ιδέες του Humboldt για το Πανεπιστήµιο 4. Το πανεπιστήµιο οφείλει παρέχει στο κράτος τα αναγκαία ηθικά και πνευµατικά θεµέλια προς όφελος της κοινωνίας των πολιτών του. 5. Το Πανεπιστήµιο είναι χώρος όπου η κοινωνία αφουγκράζεται τον εαυτό της. 6. Ολες οι κοινωνικές τάξεις έχουν µε ίσους όρους πρόσβαση στο Πανεπιστήµιο. 7. εν νοείται διαχωρισµός διδασκαλίας και έρευνας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 12

13 Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 2. Σηµεία Καµπής στο Ευρωπαϊκό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο 13

14 Η Μεταπολεµική Κατάσταση Μεταπολεµικά, στην Ευρώπη, ακόµη και σε χώρες που είχαν πληγεί σηµαντικά και παρά τη µετανάστευση επιστηµόνων κύρους στην Αµερική, βρίσκεται αναπτυγµένος ένας σηµαντικός αριθµός Κρατικών Πανεπιστηµίων υψηλής στάθµης, τα οποία αποτέλεσαν και τους πυρήνες δηµιουργίας και ανάπτυξης τις πρώτες µεταπολεµικές δεκαετίες. Τον πρώτο καιρό τα Πανεπιστήµια συνεχίζουν να λειτουργούν στο µήκος κύµατος των ιδεών του Humboldt Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 14

15 Η Επίδραση της Εκβιοµηχάνισης Από την 6 η 10-ετία του 20 ου αιώνα µε την άνοιξη της εκβιοµηχάνισης στην Ευρώπη, αρχίζουν και εισβάλλουν στη λειτουργία των Πανεπιστηµίων αρχές, έννοιες και πρακτικές που έχουν τις ρίζες τους στις σωστές µόνο για τη βιοµηχανία και την παραγωγή λογικές :!Της βελτιστοποίησης του λόγου κόστους οφέλους.!της ανάγκης διασφάλισης της ποιότητας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 15

16 Η Παιδεία... ως Προϊόν!Ετσι, οι Κυβερνήσεις βλέπουν ευνοϊκά για τους προϋπολογισµούς τους την εισβολή των αρχών αυτών στην Ανώτατη Εκπαίδευση αρχικά, αλλά και γιατί όχι στην εκπαίδευση γενικότερα!!οι λογικές αυτές που θεωρούν το αντικείµενο της παιδείας αγοραίο προϊόν, συνιστούν σε αποκλίσεις από τις ιδέες Humboldt, οι οποίες φτάνουν µέχρι τη µετάλλαξη των Κρατικών σε Ιδιωτικά Πανεπιστήµια Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 16

17 Αποκλίσεις από τις Ιδέες του Humboldt για το Πανεπιστήµιο 1. Το Πανεπιστήµιο, πρέπει να έχει αυτοτέλεια και να αντιµάχεται κάθε είδους υποταγή στο κράτος. 2. Το Πανεπιστήµιο χρειάζεται το κράτος να εγγυάται την αυτονοµία του και την οικονοµική επιβίωσή του. 3. Το πανεπιστήµιο οφείλει παρέχει στο κράτος τα αναγκαία ηθικά και πνευµατικά θεµέλια προς όφελος της κοινωνίας των πολιτών του Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 17

18 Αποκλίσεις από τις Ιδέες του Humboldt για το Πανεπιστήµιο 4. Το Πανεπιστήµιο είναι χώρος όπου η κοινωνία αφουγκράζεται τον εαυτό της. 5. Ολες οι κοινωνικές τάξεις έχουν µε ίσους όρους πρόσβαση στο Πανεπιστήµιο. 6. εν νοείται διαχωρισµός διδασκαλίας και έρευνας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 18

19 Η Μετάλλαξη του κατά Humboldt Πανεπιστηµίου Ιστορικά διακρίνονται τρεις διακεκριµένες δέσµες λογικής και πρακτικών οι οποίες σαφώς οδήγησαν στην µετάλλαξη του κατά Humboldt Πανεπιστηµίου, οδηγώντας το συνειδητά ή µη από το κράτος προς τα πλαίσια και τις αρχές της ιδιωτικής οικονοµίας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 19

20 Επισήµανση Στην παρουσίαση αυτή γίνεται παράθεση γεγονότων διαπιστώσεων ευρωπαϊκής κλίµακας, εν προκειµένω των σηµείων καµπής του οράµατος Humboldt, σε σχέση µε τη σηµερινή πραγµατικότητα στα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήµια. Συνεπώς, οι παρατηρήσεις και τα σχόλια που ακολουθούν κωδικοποιούν και καταγράφουν τη διαµορφωθείσα πραγµατικότητα χωρίς κατ' ανάγκη να αποτελούν και απόψεις του γράφοντα Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 20

21 Σηµεία Καµπής στο Ευρωπαϊκό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο I. εκαετία '70 : Χρηµατοδοτούµενη Ερευνα "Το Επιχειρηµατικό Πανεπιστήµιο" Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 21

22 Ενας Ορισµός για την Ερευνα "η εργασία που έχει σκοπό να προάγει την επιστηµονική γνώση, σύµφωνα µε διεθνώς αποδεκτές επιστηµονικές θεωρίες ή η επεξεργασία νέων θεωριών, ικανών να γίνουν αποδεκτές από τη διεθνή επιστηµονική κοινότητα. Αναγκαία προϋπόθεση για να χαρακτηρισθεί µία εργασία ως ερευνητική είναι η πρωτοτυπία" Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 22

23 ιάκριση της Ερευνας ανάλογα µε τα Κίνητρα του Ερευνητή!Ερευνα Ελεύθερης Επιλογής (αποσκοπεί στην αύξηση ή βελτίωση της επιστηµονικής γνώσης ανεξαρτήτως της δυνατότητας άµεσης πρακτικής εφαρµογής της και η οποία προάγει τη δηµιουργική ικανότητα και εξυπηρετεί τις πνευµατικές ανάγκες των επιστηµόνων της Χώρας).!Προσανατολισµένη Ερευνα (συνήθως υποκινείται έξωθεν του Πανεπιστηµίου προκειµένου να οδηγήσει σε εφαρµογές για τη βελτίωση της οικονοµίας, της ποιότητας ζωής κλπ.) Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 23

24 Τεχνολογική Ερευνα Οι συστηµατικές εργασίες που βασίζονται σε υπάρχουσες γνώσεις (από προηγούµενη έρευνα ή από πρακτική εµπειρία) µε σκοπό την προεργασία για την παραγωγή νέων υλικών, προϊόντων ή διατάξεων, την κατάρτιση νέων διαδικασιών, συστηµάτων ή υπηρεσιών ή την ουσιαστική βελτίωση αυτών που υπάρχουν για συγκεκριµένες εφαρµογές Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 24

25 Σχετικοί µε την Ερευνα Ποιοτικοί Οροι Βασική έρευνα, για την αναφορά κυρίως σε έρευνα ελεύθερης επιλογής, όπως κυρίως την είχε οραµατισθεί ο Humboldt. Εφαρµοσµένη έρευνα, για την αναφορά στην προσανατολισµένη και στην τεχνολογική έρευνα. Παροχή υπηρεσιών (καταχρηστικά και δι' ολισθήσεως χαρακτηρίζεται έρευνα) Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 25

26 Χρηµατοδοτούµενη Ερευνα "Επιχορηγούµενη Ερευνα", η οποία ανατίθεται και χρηµατοδοτείται από φορείς όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που προκηρύσσουν ανταγωνιστικά ερευνητικά έργα. "Κατ'ανάθεση Ερευνα", η οποία ανατίθεται απευθείας και της οποίας τα αποτελέσµατα είναι ιδιοκτησία του παραγγέλλοντος (αγοραία έρευνα ή επί παραγγελία έρευνα ) Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 26

27 1 η έσµη : Χρηµατοδοτούµενη Ερευνα!Οι διατιθέµενες πιστώσεις από το κράτος για τη διεξαγωγή έρευνας ελεύθερης επιλογής από τους πανεπιστηµιακούς φθίνουν, δεν επαρκούν.!ο εξωτερικός κόσµος (κράτος και κρατικές επιχειρήσεις, ιδιωτικός βιοµηχανικός και εµπορικός τοµέας, µη-κυβερνητικές οργανώσεις) αναθέτουν προσανατολισµένη έρευνα στα Πανεπιστήµια, ωθούµενοι από πολλαπλά κίνητρα (κυρίως υψηλή ποιότητα, χαµηλό κόστος) Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 27

28 Πρωτογενείς Συνέπειες της Χρηµατοδοτούµενης Ερευνας στα Πανεπιστήµια!Θετική επίδραση (ίσως και ανάδραση) στους επιστηµονικούς τοµείς αιχµής, από ουδέτερη ως αρνητική στους λοιπούς (πχ. κοινωνικές και ουµανιστικές επιστήµες).!πρόσθετοι πόροι στα Πανεπιστήµια, έµµεσοι (αµοιβές µη-κρατικών ερευνητών, όργανα που µένουν) ή άµεσοι (κρατήσεις, overheads) ανακουφίζουν το κράτος!οικονοµική ανακούφιση των ερευνητών (κρατικών ή µη) αποσυµπιέζει αποενοχοποιεί το κράτος Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 28

29 Πρόσθετα Σχόλια - ευτερογενείς Επιδράσεις 1. Ο κατά Humboldt Πανεπιστηµιακός άσκαλος εξαναγκάζεται να αναζητήσει πόρους και υλικό επιβίωσης εκτός Πανεπιστηµίου. 2. Εκείνος που επιτυγχάνει είτε επειδή το ευνοεί το γνωστικό του αντικείµενο, είτε επειδή έχει τα κατάλληλα προσόντα και την ικανότητα προσέλκυσης ερευνητικών πόρων αποκτά πρόσθετες δυνατότητες σε πόρους και ανθρώπινο δυναµικό και συνακόλουθα πρόσθετο κύρος µέσα στο Πανεπιστήµιο Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 29

30 Πρόσθετα Σχόλια - ευτερογενείς Επιδράσεις 3. Προφανώς εκείνοι που για τους πιοπάνω αρνητικούς τώρα λόγους δεν προσελκύουν ερευνητικούς πόρους, συγκροτούν µια δεύτερη ταχύτητα µέσα στο ίδιο το Πανεπιστήµιο, µιας και συν τοις άλλοις ωθούνται στο να χρησιµοποιήσουν τα πανεπιστηµιακά overheads που προκύπτουν από το προϊόν των ερευνητικών προγραµµάτων άλλων, δηλαδή των Συναδέλφων τους που εντάσσονται στην πρώτη ταχύτητα Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 30

31 Πρόσθετα Σχόλια - ευτερογενείς Επιδράσεις 4. Τώρα, ποιος προσφέρει περισσότερο στο Πανεπιστήµιο, εκείνος που διεκδικεί προγράµµατα χρηµατοδοτούµενης έρευνας ή ο προσηλωµένος στις αρχές Humboldt ο οποίος ενδεχοµένως στερείται των µέσων να διεξαγάγει έρευνας ελεύθερης επιλογής; Ισως η απάντηση βρίσκεται σε µία ή/και περισσότερες από τις ακόλουθες ρύσεις :! Παν µέτρον άριστον! Γηράσκω αεί διδασκόµενος! Μηδένα προ του τέλους µακάριζε Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 31

32 Πρόσθετα Σχόλια - ευτερογενείς Επιδράσεις 5. Ασφαλώς οι πιοπάνω ταχύτητες αρχίζουν και αναπτύσσονται και µεταξύ Πανεπιστηµίων της ίδιας ή/και διαφορετικών Ευρωπαϊκών χωρών. 6. Και βέβαια συνακόλουθα γεγονότα που ευνοούνται και από τους χρηµατοδότες είναι, αφενός µεν η ανάγκη αξιολόγησης των Πανεπιστηµίων, αφετέρου δε η δηµιουργία δικτύων µε έµφαση στα δίκτυα αριστείας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 32

33 Πρόσθετα Σχόλια - ευτερογενείς Επιδράσεις 7. Είναι αυτονόητο ότι η δυνατότητα προσέλκυσης ερευνητικών προγραµµάτων οδηγεί σε απαιτήσεις για πρόσθετο ερευνητικό δυναµικό, ενώ παράλληλα µερικές φορές δίνει τη δυνατότητα για την ανάθεση διδακτορικών διατριβών. Αυτό το πλέγµα δραστηριοτήτων στις οποίες εµπλέκονται νέοι ερευνητές γίνεται σε ένα ιδιάζον από ακαδηµαϊκής και εργασιακής πλευράς περιβάλλον το οποίο απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και ευαισθησία χειρισµών Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 33

34 Πρόσθετα Σχόλια - ευτερογενείς Επιδράσεις 8. Η ανάληψη ερευνητικών έργων παροχής υπηρεσιών έχει δηµιουργήσει σηµεία τριβής µε τον επαγγελµατικό τοµέα, ο οποίος διαµαρτύρεται για αθέµιτο ανταγωνισµό. 9. Τέλος, δεν θα πρέπει να παραγνωρισθεί το γεγονός ότι η διοίκηση των ερευνητικών δραστηριοτήτων των Πανεπιστηµίων, αποµακρύνεται ενδεχοµένως και από αντικειµενικούς λόγους από την κεντρική διοίκηση των Πανεπιστηµίων Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 34

35 Τα Ερευνητικά Κέντρα & Ινστιτούτα Μια Παράλληλη Πραγµατικότητα η οποία Αποµακρύνει την Ερευνα από τα Πανεπιστήµια Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 35

36 Και µια Παράλληλη Πραγµατικότητα : Τα Ερευνητικά Κέντρα & Ινστιτούτα! Ιδρύονται από τον κρατικό η τον ιδιωτικό τοµέα και ιδιαίτερα τις επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας, ή ακόµη και από µη κυβερνητικές οργανώσεις.! Ασχολούνται κυρίως µε την εφαρµοσµένη γνώση, που αναφέρεται σε ειδικά προβλήµατα ιδιαίτερα όταν επιθυµείται προστασία της έρευνας από αδιάκριτα µάτια.! Αναπτύσσουν µια µεθοδολογία ευέλικτη και πολυλειτουργική, σύµφωνα µε καθαρά επιχειρηµατικές απαιτήσεις.! Συχνά δίνουν χρηµατοδοτήσεις για υποσύνολα της έρευνας στα πανεπιστήµια, εξασφαλίζοντας κύρος µε τη συµµετοχή και των πανεπιστηµιακών στα ερευνητικά τους προγράµµατα Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 36

37 Χαρακτηριστικά Παραδείγµατα Στοιχεία από τον Ειδικό Λογαριασµό Κονδυλίων Ερευνας του ΕΜΠ (ΕΛΚΕ-ΕΜΠ) Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 37

38 Εισροές στον ΕΛΚΕ-ΕΜΠ (k ) Εισροές στον ΕΛΚΕ ανά έτος και πηγή χρηµατοδότησης [k ] 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 ΕΠΕΑΕΚ ΓΓΕΤ Ε.Ε. Εταιρείες ηµόσιο ΓΓΕΤ ΕΠΕΑΕΚ 15,000 Ε.Ε. 10,000 5,000 Εταιρείες ηµόσιο Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 38

39 Κατανοµή (%) των κονδυλίων των ύψους 5.44 Μ ιαθεσίµων ΕΛΚΕ 2002! ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ 19.4 Υποψήφιοι ιδάκτορες 80.0! ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ 47.0 Σχολές 60.0 Ενίσχυση Βασικής Ερευνας 12.0 Κέντρα Η/Υ & ικτύων 15.0! ΕΙ ΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 10.7 Ενίσχυση Συλλόγων ΠΚ 47.0! ΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ Ι ΡΥΜΑΤΟΣ 15.3! ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ 7.6 Μισθοδοσία Προσωπικού Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 39

40 Συµβολή των ιαθεσίµων ΕΛΚΕ στο ηµόσιο ΕΜΠ Τα διαθέσιµα του ΕΛΚΕ ΕΜΠ (περίπου 5.4 Μ το 2002) συµβάλλουν κατά περίπου 30% στα έξοδα καθηµερινής λειτουργίας του Ιδρύµατος Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 40

41 Εξέλιξη των Προϋπολογισµών του ΕΜΠ (Μ ρχ.) Τ.Π. Π -ΕΛΚΕ ΚΠΣ Σύνολο soft Εξοπλισµοί Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 41

42 Σηµεία Καµπής στο Ευρωπαϊκό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο II. εκαετία '80 : Κινητικότητα και Συνέπειες "Το Κινητό Πανεπιστήµιο" Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 42

43 Η Λογική της Κινητικότητας των ιδασκοµένων Από τις αρχές της 10-ετίας του '80, µε επίκεντρο την Ενωση των Ευρωπαϊκών Πανεπιστηµίων (European Uniniversity Association παλιότερα CRE) και µε κεντρικό κίνητρο τις χρηµατοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρχίζει να καλλιεργείται και να λειτουργεί η λογική της κινητικότητας µεταξύ των Ευρωπαϊκών Πανεπιστηµίων των διδασκοµένων αρχικά και των διδασκόντων αργότερα Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 43

44 Ευρωπαϊκή Επιτροπή (1996) Η Πράσινη Βίβλος Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 44

45 Πράσινη Βίβλος Οι Κυριότεροι Λόγοι υπέρ της Κινητικότητας 1. Ηδη από τη Συνθήκη της Ρώµης, η κινητικότητα αποτελεί το δρόµοπροςτηνπραγµάτωση της Ευρώπης των πολιτών. 2. Η κινητικότητα βοηθά στην ενοποίηση και ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς και στην αύξηση της απασχόλησης. 3. Η κινητικότητα, ευνοεί την Ευρωπαϊκή Ερευνητική προσπάθεια διότι καταργεί τα µειονεκτήµατα του κατακερµατισµού και της διασποράς των πόρων - υλικών και ανθρώπινων - και µειώνει τις απώλειες ειδικά σε τοµείςυψηλήςτεχνολογίας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 45

46 Πράσινη Βίβλος Οι Κυριότεροι Λόγοι υπέρ της Κινητικότητας 4. Η κινητικότητα βοηθά στην εξοµάλυνση των κοινωνικών και πολιτισµικών διαφορών, στην εκµάθηση ξένων γλωσσών, στην επικοινωνία και στο σεβασµό της διαφορετικότητας. 5. Bοηθά επίσης στη διαµόρφωση ανεξάρτητων επιστηµονικών προσωπικοτήτων, αυξάνοντας το βαθµό υπευθυνότητας του φοιτητή και την προσαρµοστικότητά του σε ένα µελλοντικό περιβάλλον διαρκών αλλαγών στον εργασιακό χώρο και δια βίου εκπαίδευσης Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 46

47 Η Κινητικότητα και οι Ιδέες Humboldt 1. Το Πανεπιστήµιο πρέπει να έχει αυτοτέλεια και να αντιµάχεται κάθε είδους υποταγή στο κράτος. 2. Το Πανεπιστήµιο χρειάζεται το κράτος να εγγυάται την αυτονοµία του και την οικονοµική επιβίωσή του. 3. Το πανεπιστήµιο οφείλει παρέχει στο κράτος τα αναγκαία ηθικά και πνευµατικά θεµέλια προς όφελος της κοινωνίας των πολιτών του Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 47

48 Η Κινητικότητα και οι Ιδέες Humboldt 4. Το Πανεπιστήµιο είναι χώρος όπου η κοινωνία αφουγκράζεται τον εαυτό της Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 48

49 Ασθενή Σηµεία της Κινητικότητας 1. Η εκπαίδευση γίνεται σε ενιαίο χώρο η κουλτούρα του οποίου συµβάλλει στη διαµόρφωση µιας ενιαίας επιστηµονικής προσωπικότητας στο φοιτητή. 2. Εκπαίδευση και βραχυχρόνια τουριστικού χαρακτήρα περιπλάνηση δεν συνάδουν. 3. Εκπαίδευση και οικονοµίες κλίµακας δεν συνάδουν. 4. Η κινητικότητα σαφώς ευνοεί τους οικονοµικά πλέον εύπορους φοιτητές Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 49

50 Ασθενή Σηµεία της Κινητικότητας 5. Φοιτητές που οµιλούν µειονοτικές γλώσσες σαφώς µειονεκτούν. 6. Τα "εύκολα" Πανεπιστήµια θα προσελκύσουν φοιτητές που θα θελήσουν να µαζέψουν εύκολες πιστωτικές µονάδες (λογική super-market) 7. Η κινητικότητας δεν διαφυλάσσει την ποιότητα και τη συνοχή του τελικού αποτελέσµατος. 8. Τα πτυχία παύουν να έχουν ταυτότητα και χρειάζεται να συνοδεύονται από πιστωτικές µονάδες και συµπληρώµατα Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 50

51 Τα Κυριότερα Προγράµµατα Κινητικότητας!Erasmus!Socrates!TIME (Top Industrial Managers In Europe ιπλό Πτυχίο)!Leonardo da Vinci Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 51

52 υο Κύριες Συνέπειες της Κινητικότητας!ECTS : European Credit Transfer System (Ευρωπαϊκό Σύστηµα Πιστωτικών Μονάδων)!Diploma Supplement : Συµπλήρωµα ιπλώµατος Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 52

53 Σηµεία Καµπής στο Ευρωπαϊκό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο III. εκαετία '90 : Αναδιάρθρωση των Σπουδών "Το Αρθρωτό Πανεπιστήµιο" Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 53

54 Η Βασική Λογική Κατάτµηση των σπουδών σε 2 ή 3 κύκλους µε πρόσθετη ενίσχυση µε "δια βίου εκπαίδευση" Οι ευρωπαϊκές πανεπιστηµιακές σπουδές συρρικνώνονται χρονικά και επιστηµονικά για τη µεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών, µέσω του λειτουργικού και δοµικού διαχωρισµού τους σε ένα πρώτο, ρηχό και εύκολο για όλους "προπτυχιακό" κύκλο και σε ένα δεύτερο σοβαρό "µεταπτυχιακό" κύκλο, για ένα επιλεγµένο και περιορισµένο ποσοστό των αποφοίτων του πρώτου κύκλου Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 54

55 Τα Κύρια Κίνητρα!Φτηνή µαζική εκπαίδευση χαµηλής στάθµης.! υνατότητα συνέχισης των σπουδών µόνον για λίγους.!ικανοποίηση των βραχυπρόθεσµων απαιτήσεων της αγοράς εργασίας η οποία επιβάλλει τη γρήγορη και µαζική χορήγηση φτηνών πανεπιστηµιακών πτυχίων, µε πρακτικά και άµεσα αναλώσιµα επαγγελµατικά εφόδια Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 55

56 Η ιακήρυξη της Bologna Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 56

57 Η ιακήρυξη της Bologna Κεντρικά Σηµεία Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 57

58 Η Σύνοδος της Πράγας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 58

59 Μπολώνια & Πράγα Στοχοθεσία 9 σηµείων : Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 59

60 Πράγα : Higher Education Institutions and Students Προβληµατίζει η χρήση του όρου Institutions. Ηταν τυχαία ή τυχόν συνειρµοί είναι δικαιολογηµένοι ; Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 60

61 Βερολίνο Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 61

62 Αντικείµενο της Συνόδου στο Βερολίνο Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 62

63 Κοινωνική Συνοχή Ανώτατη Εκπαίδευση : ηµόσιο Αγαθό Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 63

64 Βερολίνο : Κοινωνική Συνοχή Ανώτατη Εκπαίδευση : ηµόσιο Αγαθό Τίθεται, σωστά, µετά από δύο Συνόδους (Μπολώνια, Πράγα) όπου είχε ξεχαστεί. εν αναφέρεται όµως καµία σχετική στοχοθεσία, σε αντίθεση µε τη συγκεκριµενοποίηση των 9 στόχων Μπολώνιας - Πράγας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 64

65 Βερολίνο - Σύνοψη Τα 9 Κεντρικά Σηµεία της Στοχοθεσίας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 65

66 1. ιασφάλιση Ποιότητας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 66

67 2. υο Κύκλοι Σπουδών Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 67

68 3. Κινητικότητα Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 68

69 4. Πιστωτικές Μονάδες Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 69

70 5. Αναγνώριση Τίτλων Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 70

71 6. "Ινστιτούτα" & Σπουδαστές Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 71

72 7. Προώθηση της Ευρωπαϊκής ιάστασης Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 72

73 8. Προώθηση της Ελκυστικότητας του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 73

74 9. ια Βίου Εκπαίδευση Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 74

75 Μπολώνια Πράγα - Βερολίνο Συνακόλουθες Συνέπειες!Σύστηµα Πιστωτικών Μονάδων (ECTS)!Συµπλήρωµα ιπλώµατος (Diploma Supplement)! ια Βίου Εκπαίδευση!Αξιολόγηση Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 75

76 Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 3. Η Συνακόλουθη Λογική της Αξιολόγησης 76

77 Αξιολόγηση : Η Λογική, η Φιλοσοφία, η Πρακτική! Η λογική (rationale) δεν µπορεί να αµφισβητηθεί ιδιαίτερα για το ηµόσιο Πανεπιστήµιο : η υποχρέωση αναφοράς απέναντι στην κοινωνία η οποία χρηµατοδοτεί το Πανεπιστήµιο (accountability).! Η Φιλοσοφία : πές µου τι θα την κάνεις να σου πω αν/πώς πρέπει να γίνει.! Η Πρακτική : Εσωτερική Αξιολόγηση, η οποία κρίνεται από Εξωτερικούς Ανεξάρτητους Κριτές Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 77

78 Η Αξιολόγηση εν αποτελεί πανάκεια, ούτε γίνεται έτσι για να γίνεται Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 78

79 Αξιολόγηση Η Αξιολόγηση του ΕΠΜ 1999 προοίµιο του 10-ετούς Στρατηγικού Σχεδιασµού του Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 79

80 Το ΕΜΠ είχε έτοιµο το Στρατηγικό Σχεδιασµό της δεκαετίας Τρεις σηµαντικοί σταθµοί κλειδιά! : Αποτίµηση Εκπαιδευτικού Εργου και Παρεχόµενων Υπηρεσιών ΕΜΠ (Εσωτερική και Εξωτερική Αξιολόγηση)!1999 : εκαετές Αναπτυξιακό Πρόγραµµα του ΕΜΠ !2000 :Εσωτερικός Κανονισµός Λειτουργίας του ΕΜΠ, Υ.Α. Φ1/232/Β1/404/ , ΦΕΚ 1098/τ.Β'/

81

82 ΑΕΕΠΥ/ΕΜΠ Εσωτερική Αξιολόγηση -Αυτοαξιολόγηση από µέλη της Πολυτεχνειακής Κοινότητας, µε19-µελή Κύρια Οµάδα του Εργου Εξωτερική Αξιολόγηση από 5-µελή Οµάδα Εξωτερικών Εµπειρογνωµόνων, διακεκριµένων Καθηγητών ΑΕΙ του Εξωτερικού 6-µελή Εκτελεστική Οµάδα από αµειβόµενους συνεργάτες µε εµπειρία και γνώση της δοµής, οργάνωσης και λειτουργίας των ελληνικών ΑΕΙ

83 ΑΕΕΠΥ/ΕΜΠ Εκθέσεις " Τελικός σκοπός των δύο Οµάδων Αξιολόγησης ήταν η σύνταξη οµώνυµων προς το έργο τους Εκθέσεων " Η Οµάδα Αυτοαξιολόγησης συγκέντρωσε όλα τα σχετικά µε τη λειτουργία εκπαιδευτική, ερευνητική και διοικητική του Ιδρύµατος στοιχεία, τα αξιολόγησε και κατέληξε σε αντικειµενική επισήµανση των θετικών σηµείων και των αδυναµιών σε Εκθεση από 1000 σελίδες " Η Οµάδα Εξωτερικής Αξιολόγησης ή Οµάδα των Εξωτερικών Εµπειρογνωµόνων προέβη σε αποτίµηση και συµπλήρωση της Εκθεσης Αυτοαξιολόγησης, προχωρώντας και σε διατύπωση προτάσεων για τη βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου και των παρεχόµενων υπηρεσιών

84 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης Η ποιότητα του Εργου του Ιδρύµατος Η ποσότητα, η ποιότητα και η πληρότητα του Εργου της Αυτοαξιολόγησης Σκοπός του ΕΜΠ να εκπαιδεύει και να παράγει άρτια καταρτισµένους µηχανικούς ώστε να συντελούν στην ανάπτυξη της χώρας και στην προαγωγή της τέχνης και της επιστήµης Οθεσµός της Αποτίµησης- Βιωσιµότητα Πολύ θετική άποψη Πολύ αξιόλογη Συµφωνεί Θετικός, συχνότητα από 2 έως 10 χρόνια

85 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης -2 5 Εκθεση Αυτοαξιολόγησης Εχει µεγάλη αξία για τον µελλοντικό σχεδιασµό των δραστηριοτήτων και της ανάπτυξης του Ιδρύµατος 6 7 Εσωτερικός Κανονισµός Προπανεπιστηµιακή κατάρτιση και εισαγωγή στο ΕΜΠ Λείπει (Συντάχτηκε και δηµοσιεύτηκε το 2000) Τα Πανεπιστήµια θα πρέπει να διεκδικήσουν το δικαίωµά τους να επιλέγουν τους εισακτέους στα Τµήµατά τους,...ανεπάρκειες,...ελλείψεις

86 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης -3 8 Προπτυχιακή Εκπαίδευση!Να ενδυναµωθεί η διατµηµατική συνεργασία... Τα Προγράµµατα Σπουδών να αναπροσαρµόζονται κατάλληλα...!η ανανέωση των περιεχοµένων των βασικών µαθηµάτων όχι ως αποτέλεσµα ατοµικής µόνον πρωτοβουλίας ενός διδάσκοντος!αντικείµενα κατακερµατισµένα σε µικρές ενότητες...!θετικός ο θεσµός της Πρακτικής Ασκησης...!Να ελαττωθεί η ανεξέλεγκτη διάρκεια σπουδών και ο αριθµός των λιµναζόντων (35%)

87 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης -4 9 Μεταπτυχιακή Εκπαίδευση!Οι επιλογές για το πού θα δοθεί έµφαση στα θέµατα των διδακτορικών διατριβών είναι κυρίως θέµα οραµατισµού, ευθύνης και υποχρέωσης των µελών ΕΠ!Οι µεταπτυχιακές σπουδές για την απόκτηση ιδακτορικού ιπλώµατος είναι συχνά ασυνήθιστα χρονοβόρες!οι υποψήφιοι διδάκτορες να µην εµπλέκονται σε προγράµµατα που δεν έχουν άµεση σχέση µε το αντικείµενο της διατριβής τους

88 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης Ερευνα!Η έρευνασ' ένα άριστο Πολυτεχνείο δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Θα πρέπει να ανατροφοδοτεί το εκπαιδευτικό έργο µε νέες ιδέες και νέα γνωστικά αντικείµενα και να προετοιµάζει τους εκπαιδευόµενους για δηµιουργικές και παραγωγικές προσφορές στην επιστηµονική, τεχνολογική, οικονοµική και πολιτιστική ανάπτυξη της κοινωνίας!οι ερευνητικές οµάδες να επιδιώκουν καλύτερη επικοινωνία και συνεργασία για την αξιοποίηση των υποδοµών τους!κίνδυνος να παραµελούν ΕΠ τα καθήκοντά τους!οι κρατήσεις θα πρέπει να εκλογικευτούν ώστε να γίνεται ορθολογικότερη απόσβεση των έµµεσων δαπανών, οι οποίες δηµιουργούνται στο Ιδρυµααπό την εκτέλεση των σχετικών εργασιών, και οι οποίες εν τέλει βαρύνουν τον Ελληνα φορολογούµενο

89 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης Υποδοµή και πόροι!βιβλιοθήκη, ΚΗΥ, ΚΕ πολύ θετική.!να αποτιµηθεί η συµβολή των σύγχρονων υπολογιστικών µέσων στην αναβάθµιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας.!η ανάπτυξη των υποδοµών του Ιδρύµατος µε τη βοήθεια των πιστώσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι µεγάλης σηµασίας για το Ιδρυµα και τη χώρα. Είναι ωστόσο αναγκαίο το Υπουργείο Παιδείας να συνεχίσει σταθερά να παρέχει τις πιστώσεις και το απαραίτητο προσωπικό για τη λειτουργία του.

90 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης Προσωπικό!Μέσα στα πλαίσια της θεσµικά κατοχυρωµένης αυτονοµίας των Ελληνικών ΑΕΙ θα πρέπει η πολιτεία να δώσει τους απαραίτητους βαθµούς ελευθερίας στο ΕΜΠ ώστε να διαρθρώνει τη δοµή του προσωπικού του σύµφωνα µε τις πραγµατικές ανάγκες του, τις οποίες το Ιδρυµαθα πρέπει να τεκµηριώνει επαρκώς.!το ΕΠ πρέπει να συνδυάζει διδακτικά προσόντα, ερευνητικές ικανότητες και εµπειρία µηχανικού.!το έργο κάθε µέλους ΕΠ πρέπει να αξιολογείται σε τακτικά χρονικά διαστήµατα.!πολύ σηµαντικά στοιχεία για την αξιολόγηση της ποιότητας του έργου αυτού είναι οι απόψεις των φοιτητών, όπως αυτές καταγράφονται στα λό ήδ ί ΕΜΠ

91 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης Προγραµµατισµός και Στρατηγική (1)!Παρατηρείται η έλλειψη ενός µακροπρόθεσµου και κυλιόµενου στρατηγικού σχεδιασµού (Αµέσως µετά συντάχτηκε το 10-ετές))!Σηµεία εστίασης του στρατηγικού σχεδιασµού θα πρέπει να είναι τα προγράµµατα σπουδών, η διοικητική διάρθρωση, οι κτιριακές εγκαταστάσεις, τα εργαστήρια, το ανθρώπινο δυναµικό και οι οικονοµικοί πόροι.!η Εκθεση Αυτοαξιολόγησης έχει ήδη επισηµαίνει αδυναµίες που φαίνεται να είναι κυρίως θεσµικές και δοµικές.!ο στρατηγικός σχεδιασµός του ΕΜΠ θα πρέπει να βασίζεται και πάνω στα σχέδια του κάθε Τµήµατος

92 ΑΕΕΠΥ Συµπεράσµατα Εξωτερικής Αξιολόγησης Προγραµµατισµός και Στρατηγική (2)!Τα Τµήµατα πρέπει να αντιµετωπίσουν το θέµα της ανανέωσης του γνωστικού περιεχοµένου των θέσεων ΕΠ, είτε των νέων που εγκρίνονται από το ΥΠΕΠΘ, είτε εκείνων που δηµιουργούνται εξαιτίας συνταξιοδοτήσεων.!τα πορίσµατα της ΑΕΕΠΥ-ΕΜΠ πρέπει να ληφθούν υπόψιν για τη χάραξη του Στρατηγικού Σχεδιασµού του Ιδρύµατος, του οποίου η εφαρµογή, για να είναι αποδοτική, πρέπει να υπερβαίνει τα στενά χρονικά όρια της τριετούς θητείας µιας Πρυτανείας.

93 Αξιολόγηση Προσπάθεια Θεσµοθέτησης από ΥπΕΠΘ Επί της πρότασης διαλόγου του ΥπΕΠΘ για τη θεσµοθέτηση του εθνικού συστήµατος αξιολόγησης της ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης

94 Απόψεις ΕΜΠ Μάρτιος 2002 i. Υπό τις παρούσες διεθνείς και ελληνικές συνθήκες προέχει η χορήγηση της αναγκαίας για την επιβίωση και στοιχειώδη ανάπτυξη των σπουδών και της έρευνας, κρατικής χρηµατοδότησης και της συνακόλουθης κάλυψης των αναγκών σε ανθρώπινο δυναµικό και υλικοτεχνική υποδοµή. ii. iii. Υπό τις παρούσες συνθήκες είναι αποδεκτή η εφαρµογή της ακαδηµαϊκής αξιολόγησης ως εσωτερικής διεργασίας, µε αποκλειστικό φορέα το αυτοτελές και αυτοδιοικούµενο Πανεπιστήµιο. Το ΕΜΠ έχει ήδη αξιολογηθεί κατά υποδειγµατικό τρόπο και προτίθεται να συνεχίσει την ανά τακτά χρονικά διαστήµατα επανάληψη της διαδικασίας, όπως έχει ήδη θεσµοθετηθεί στον ΕΚΛ-ΕΜΠ. Ηδη, το Ιδρυµα αξιοποιεί τα αποτελέσµατα της αξιολόγησης σε όλες τις λειτουργίες του µε ιδιαίτερα ικανοποιητικά αποτελέσµατα.

95 Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 4. Σηµεία Καµπής στο Ελληνικό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο 95

96 Το Ελληνικό Πανεπιστηµιακό Σύστηµα Το ελληνικό πανεπιστηµιακό σύστηµα ακολουθεί στην ιστορία του το πρότυπο του γερµανικού πανεπιστηµιακού συστήµατος, όπως αυτό εκφράστηκε στις αρχές του 19 ου αιώνα. Η βασική πρόταση του Wilhelm von Humboldt αφορούσε την ακαδηµαϊκή ελευθερία (Akademische Freiheit) για καθηγητές και φοιτητές. Με την κυβέρνηση του Βενιζέλου το 1910 µε 1914 και την συνακόλουθη επέκταση του ελληνικού κράτους η ανώτατη εκπαίδευση αναβαθµίστηκε και οι πανεπιστηµιακές µονάδες µεγεθύνθηκαν. Πολλά από τα τµήµατα και τους σχετικούς νόµους που βρίσκονται εν ισχύ σήµερα δηµιουργήθηκαν επί Βενιζέλου Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 96

97 Σηµεία Καµπής στο Ευρωπαϊκό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο Ι. εκαετία '80 : Νέο Θεσµικό Πλαίσιο Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 97

98 Νόµος Πλαίσιο 1268/82!Καθορίζεται ο Ρόλος και η Θέση του Ελληνικού Πανεπιστηµίου στην Κοινωνία!Ενιαίος Φορέας ιδασκόντων Κατάργηση του θεσµού της Εδρας!Αυτοδιοίκηση του Πανεπιστηµίου από όλους τους φορείς της Πανεπιστηµιακής Κοινότητας Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 98

99 Πανεπιστήµια (ΑΕΙ) Ν1268/82 έχουν ως αποστολή! Να παράγουν και να µεταδίδουν τη γνώση µε την έρευνα και τη διδασκαλία και να καλλιεργούν τις τέχνες! Να συντείνουν στη διαµόρφωση υπεύθυνων ανθρώπων µε επιστηµονική, κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική συνείδηση και να παρέχουν τα απαραίτητα εφόδια που θα εξασφαλίζουν την άρτια κατάρτισή τους για επιστηµονική και επαγγελµατική σταδιοδροµία! Να συµβάλλουν στην αντιµετώπιση των κοινωνικών, πολιτιστικών και αναπτυξιακών αναγκών του τόπου

100 Σηµεία Καµπής στο Ευρωπαϊκό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο ΙI. εκαετία '90 : ΚΠΣ ΕΠΕΑΕΚ & Ακριτη Ανάπτυξη Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 100

101 Χαρακτηριστικά Σηµεία των Β' & Γ' ΚΠΣ 1. ύο προγράµµατα του ΥπΕΠΘ : Επιχειρησιακό Πρόγραµµα Εκπαίδευσης & Αρχικής Επαγγελµατικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ-Ι , ΕΠΕΑΕΚ-ΙΙ ). 2. Βασικοί άξονες : Να µπουν σε τροχιά νέες και βιώσιµες δράσεις όπως ενδεικτικά : ΠΠΣ, ΠΜΣ, Πρακτική Ασκηση, Βιβλιοθήκες, ΚΗΥ & ΚΕ. 3. Παράλληλα, καλύπτονται βασικές ανάγκες ιδιαίτερα στα πλαίσια της διεύρυνσης (34 νέα Τµήµατα) Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 101

102 Μετά ΕΠΕΑΕΚ Εποχή!Πρέπει να αξιολογηθούν τα δύο ΕΠΕΑΕΚ.!Οι Πολιτεία οφείλει να στηρίξει οικονοµικά τις ακαδηµαϊκά απαραίτητες δράσεις των ΕΠΕΑΕΚ.!Τα Πανεπιστήµια πρέπει να χαράξουν τη στρατηγική τους, µέσα στα πλαίσια της ακαδηµαϊκής τους αυτοτέλειας και συνεκτι- µώντας το γεγονός ότι είναι δηµόσια και ότι λειτουργούν από το στέρηµα του Ελληνα Φορολογούµενου Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 102

103 Σηµεία Καµπής στο Ευρωπαϊκό Μεταπολεµικό Πανεπιστήµιο IΙI. εκαετία '00 : Μετεξέλιξη των ΤΕΙ Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 103

104 Μετεξέλιξη των ΤΕΙ!Κανένας δεν µπορεί ούτε πρέπει να έχει αντίρρηση στην ουσιαστική αναβάθµιση του διπλανού του.!ποιό ήταν το ουσιαστικό µήνυµα πίσω από την παραίτηση του Πρύτανη Ξανθόπουλου και του Αντιπρύτανη Σιµόπουλου το Μάιο 2001; Πώς αξιολογήθηκε ;!Μήπως πίσω από την "µετεξέλιξη" υπήρχε υποβόσκουσα κάποια άλλη λογική η οποία ίσως επανέλθει; Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 104

105 Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 5. Σταθµός στην Ιστορία του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου

106 Οι Σπουδές στο ΕΜΠ! ιαρκούν 5 έτη, και αναπτύσσονται στα πλαίσια ενός κατά Σχολή ενιαίου και αδιάσπαστου Προγράµµατος που οδηγεί στο ίπλωµα Μηχανικού ή στο ίπλωµα ΕΜΦΕ.! Το ΕΜΠ, γνωστό για τους αγώνες του για Ψωµί- Παιδεία-Ελευθερία έχει αγωνισθεί και αγωνίζεται για την προάσπιση του ηµόσιου Χαρακτήρα της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, και έχει τεκµηριωµένα αποκρούσει ευρωπαϊκές προσπάθειες ευτελισµού, κατάτµησης και εµπορευµατοποίησης των σπουδών "τύπου Μπολώνια" Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 106

107 Το Σύνθηµα των Αγωνιστών του είναι πάντα Επίκαιρο Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 107

108 ΕΜΠ Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 108

109 ΕΜΠ : ! Ολοκληρώνεται ένα ευρύτατο κτιριολογικό πρόγραµµα στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου και ξεκινάει η αναβάθµιση των εγκαταστάσεων Πατησίων.! Θεσπίζονται και νοµοθετούνται, µε την ευρύτατη δυνατή συναίνεση, σύγχρονοι ακαδηµαϊκοί πυλώνες, που διασφαλίζουν και θωρακίζουν το ηµόσιο Πανεπιστήµιο (Πολυτεχνείο).! Τεκµηριώνεται µε ένα σύνολο εµπεριστατωµένων και τεκµηριωµένων θεσµικών και δηµοσιογραφικών κειµένων η άρνηση σε όλες τις ακαδηµαϊκά επισφαλείς σύγχρονες προ(σ)κλήσεις Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 109

110 ΕΜΠ ? Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 110

111 Ελληνικό ηµόσιο Πανεπιστήµιο ? Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 111

112 Μήπως ; Πανεπιστήµιο & Σύγχρονες Ευρωπαϊκές Προ(σ)κλήσεις 112