Γεωργική μηχανολογία-αρδεύσεις. Εδαφοσχίστης-ρίπερ

Transcript

1 Γεωργική μηχανολογία-αρδεύσεις. Εδαφοσχίστης-ρίπερ

2 Μέλη ομάδας Γάκης Γεώργιος Δαλακιούρης Κων/νος Κουρκλής Γεώργιος Λεoντής Αθανάσιος Πανάογλου Κων/νος Καθηγητής Παντελάκης Δημήτριος

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Τύποι ρίπερ. Χαρακτηριστικά. Υλικά κατασκευής. Πινάκες προδιαγραφών.

4 Οι εδαφοσχίστες είναι εργαλεία κατεργασίας του εδάφους με ελάσματα και χρησιμοποιούνται όταν το έδαφος είναι συμπυκνωμένο και έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση του. Οι εδαφοσχίστες βαρέου τύπου χρησιμοποιούνται και ως υπεδαφοκαλλιεργητες. Οι ελαφρύτεροι τύποι ως εργαλία κύριας κατεργασίας.

5 Ρίπερ με σταβάρια Ιδανικό για την επεξεργασία του εδάφους πριν και μετά το όργωμα και για την κατάλληλη προετοιμασία του εδάφους για σπορά. Κατασκευάζεται από χάλυβα υψηλής αντοχής (ενισχυμένο κοιλοδοκό). Φέρει σταβάρια από ατσάλι ειδικής σχεδίασης, κατασκευής με κλίσης επιτρέποντας το να αναμοχλεύει, οργώνει ακόμα και στα πιο σκληρά εδάφη. Βάθος εργασίας εως 40cm

6 Τεχνικά χαρακτηριστικά

7

8 Ρίπερ με σβάρνα. Στο πίσω μέρος του υπεδαφοκαλλιεργητή προσαρμόζεται σβάρνα ρυθμιζόμενη κατά γωνία κοπής και κατά το βάθος εργασίας Μπορεί να είναι και υδραυλικά ελεγχόμενη με λάδια από παροχή του τρακτέρ ή χειροκίνητα. Κατασκευάζονται εξολοκλήρου σε διάφορα μεγέθη και τύπους προσαρμόζοντας τα ανάλογα σταβάρια, νύχια βάση των αναγκών του έδαφους. Bάθος εργασίας εως 40 cm.

9 Διαστάσεις του ρίπερ με υδραυλική σβάρνα:

10

11 Εδαφοσχίστης βαρέα τύπου με τετράγωνα ελατήρια Ρίπερ βαρέου τύπου με ελατήρια για την κατεργασία και βελτίωση εδάφους. Χρησιμεύουν κυρίως στην αναμόχλευση. Την καταπολέμηση των ζιζανίων. Την προετοιμασία των χωραφιών για την σπορά. Ρίπερ που φέρει τετράγωνα ελατήρια ιταλικής προέλευσης διαστάσεων 25X25 ή 30x30mm τοποθετημένα πάνω σε πλαίσιο κοιλοδοκού 80Χ80 με 8-10mm πάχος. Bάθος εργασίας εως 35cm.

12

13

14

15 Ρίπερ υπέρ βαρέου τύπου. Είναι ένα σύγχρονο μηχάνημα που έχει σχεδιαστεί να εργάζεται σε μεγάλο βάθος και με μεγάλη ταχύτητα από ελκυστήρες μεγάλης και πολύ μεγάλης ιπποδύναμης. Τα σταβάρια εισέρχονται σε κάθε στρώμα του υπεδάφους χωρίς να αναταράσσουν το χώμα, σπάζοντας τους σβόλους και διατηρώντας στο ανώτερο επίπεδο του εδάφους όλα τα χρήσιμα στοιχεία. Οι κύλινδροι συμβάλουν στο σπάσιμο των μεγάλων σβόλων και στο στρώσιμο της επιφάνειας του χωραφιού. Το αποτέλεσμα είναι ένα χωράφι με καλό αερισμό του υπεδάφους και άριστη αποστράγγιση. Η εξοικονόμηση σε καύσιμα και εργατοώρες είναι τεράστια καθώς με ένα πέρασμα του υπεδαφοσχίστη κάνουμε τη δουλειά που θα χρειάζονταν παλαιότερα δυο ή και τρία μηχανήματα.

16

17

18

19 Τεχνικά χαρακτηριστικά Όλα τα μέρη είναι βιδωτά. Σκελετός από ατσάλι υψηλής αντοχής. Σταβάρια με βίδες ασφαλείας. Ρύθμιση απόστασης σταβαριών. 2 μαχαίρια φρέζας σε κάθε σταβάρι. Βάθος εργασίας έως 55 cm. Υνιά διπλής όψης γρήγορης αντικατάστασης. Επιλογή κυλίνδρων. Έλξη ρυθμιζόμενη. 2 ποδαρικά στήριξης

20 Ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας.

21 Βιβλιογραφία Κύριες πηγές: Aρχές μηχ. Κατεργασίας του εδαφους και σποράς (Κων/νος Α. Τσατσαρέλη) Ελκυστήρες και γεωργικά μηχανίματα(γ. Γιακουμέτης) Διαδυκτιο: phiomicronkappaalphalambdalambdaiotaepsilonrhoga mmaetatauepsilonsigma.html

22 Κλαδευτικά Εργαλεία Σφέτκος Χρήστος Θεοφυλακτίδης Ιωάννης Μπλιόγκαρας Βασίλης Κατσάνης Αθανάσιος

23 Ο Σκοπός Του Κλαδέματος Ο σκοπός του κλαδέματος είναι να εξαναγκάσουμε το φυτό να δημιουργήσει νέα και ζωντανή βλάστηση. Το κλάδεμα ενθαρρύνει το φυτό να δημιουργήσει περισσότερα κλαδιά και γι αυτό το λόγο συνηθίζουμε να κλαδεύουμε βαθιά τα νεαρά δέντρα και τους θάμνους, στα πρώτα χρονιά της ζωής τους, μέχρι να σχηματίσουν ένα μόνιμο σκελετό από κλαδιά, πάνω στον οποίο γίνεται η βλάστηση και η καρποφορία. Στη συνέχεια το κλάδεμα γίνεται ελαφρά ή απλώς έχει σκοπό να διατηρήσει αυτόν τον σκελετό. Επίσης αραιώνουμε το εσωτερικό του δέντρου κατά τέτοιο τρόπο που να το διαπερνά άνετα ο Ήλιος και να αερίζετε καλά.

24 Κλαδευτήρι (κοινό)

25

26 Κλαδευτήρι μπαταρίας Η πηγή ισχύος είναι μία φορητή επαναφορτιζόμενη μπαταρία, που φέρεται στην πλάτη του χειριστή. Το κλείσιμο των σκελών του ψαλιδιού γίνεται ηλεκτρομαγνητικά.

27 Το βασικό τους πλεονέκτημα είναι ότι είναι πολύ ελαφρά και ξεκούραστα για τον χειριστή. Η αυτονομία της μπαταρίας μπορεί να διαρκέσει από 5 έως και 20 ώρες.

28

29 Αεροψάλιδο

30 Τα πνευματικά ψαλίδια (αεροψάλιδα) είναι αυτά που χρησιμοποιούνται περισσότερο. Το κλείσιμο των κοπτικών στελεχών γίνεται με πεπιεσμένο αέρα, ο οποίος διοχετεύεται σε ένα έμβολο που ωθεί το ένα από τα δύο σκέλη του ψαλιδιού. Για κάθε κοπή, η διοχέτευση του αέρα γίνεται με το άνοιγμα μιας βαλβίδας που ενεργοποιείται από το πάτημα μιας σκανδάλης από τον χειριστή.

31

32

33 Κλαδευτήρι με τηλεσκοπική λαβή

34 Κλαδευτήρι τηλεσκοπικό κορυφής δένδρων

35

36 Πριόνια Τα πριόνια χειρός έχουν διάφορες μορφές. Μπορεί να είναι ευθεία ή καμπυλοτά, σταθερά ή σπαστά, για να καλύπτουν ένα πλήθος απαιτήσεων. Το κοινό χαρακτηριστικό τους είναι τα δόντια που αποκλίνουν εναλλάξ δεξιά και αριστερά από το επίπεδο της λάμας, για να διευρύνουν το πλάτος της τομής και να περιορίζουν τις τριβές του ελάσματος.

37 Πριόνι

38 Τηλεσκοπικό πριόνι

39 Ψαλίδι χλόης

40 Ψαλίδι μπορντούρας μπορντουροψάλιδο (μπαταριας ρευματος βενζίνης)

41 Τσεκούρι

42 Αλισοπρίονο Τα αλυσοπρίονα έχουν μία αλυσίδα που περιστρέφεται γύρω από μία ατσάλινη λάμα. Η αλυσίδα είναι ιδιόμορφης κατασκευής και αποτελείται από δύο ειδών κρίκους. Τους κρίκους που χρησιμοποιούνται για τη σύνδεση των στοιχείων και τους κρίκους που έχουν επάνω τους δόντια η γύρω από μία ατσάλινη λάμα. Τα αλυσοπρίονα που χρησιμοποιούνται στη δενδροκομία, είναι γενικά μικρής ισχύος με μήκος ατσάλινης λάμας, από εκατοστά. Διακρίνονται σε ηλεκτρικά, βενζινοκίνητα, υδραυλικά Χρησιμοποιούνται στην δενδροκομία για την κοπή μεγάλων κλαδιών Τα αλυσοπρίονα έχουν επίσης διπλή σημασία μιας και εκτός από την δενδροκομία η χρήση τους εφαρμόζεται κυρίως στην ξυλεία

43 Επαγκελματικό αλισοπρίονο

44 Κλαδευτικό αλισοπρίονο

45 Ηλεκτρικό αλισοπρίονο

46 ΜΑΘΗΜΑ: ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ-ΑΡΔΕΥΣΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΣΒΑΡΝΑ ΟΜΑΔΑ : ΚΑΝΤΑΡΑΚΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΑ ΘΕΟΦΑΝΩ ΤΕΛΑΛΗ ΑΓΑΠΗ ΒΑΣΙΛΑΚΟΥ ΜΑΡΙΑ ΝΕΝΤΟΥΔΗ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ

47 ΣΒΑΡΝΑ

48 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ιστορία Σκοπός Είδη Σβάρνας Ανάλυση ειδών σβάρνας Τύποι δισκοσβάρνας Τεχνικά χαρακτηριστικά Οικονομικά χαρακτηριστικά

49 Ιστορία Γεωργικό ξύλινο εργαλείο, Προέρχεται από την σλαβική λέξη σλαβική barna (με προσθήκη, μπροστά, του τελικού σίγμα) που χρησιμεύει για την ισοπέδωση οργωμένου εδάφους. Μπορούσε να είναι ένα χοντρό κομμάτι ξύλου από κορμό δένδρου πάχους 10 περίπου εκατοστών, μήκους 1,50 περίπου μέτρου και πλάτους εκατοστά. Επειδή όμως, ήταν δύσκολο να βρεθεί τέτοιο ξύλο, την κατασκεύαζαν με 5 κομμάτια κορμών.

50 ΙΣΤΟΡΙΑ Έβαζαν τα 3 μεγάλα παράλληλα σε απόσταση 30 περίπου εκατοστών μεταξύ τους και συνέδεαν σταθερά τις δυο άκρες τους με δυο μικρότερα. Έπλεκαν κατόπιν αλλεπάλληλες λεπτές βέργες από εύκαμπτο ξύλο, συνήθως λυγαριά, στα τρία παράλληλα ξύλα μέχρι να καλύψουν όλη την επιφάνεια της σβάρνας. Οι βέργες έπρεπε να έχουν φορά κάθετη προς τη μεγάλη πλευρά της σβάρνας, για να σέρνονται πάνω στο χώμα και να μην αποσπώνται εύκολα. Στα άκρα της μιας μεγάλης πλευράς της σβάρνας έδεναν δυο θηλιές από χοντρό σύρμα, στις οποίες προσαρμόζονταν τα τραβηχτά των ζώων κατευθείαν στη σβάρνα χωρίς τη μεσολάβηση ζυγού.

51 ΙΣΤΟΡΙΑ Ο γεωργός, όταν τελείωνε το όργωμα χωραφιού, έδενε τα ζώα του στη σβάρνα, ανέβαινε και ο ίδιος επάνω σ αυτή ή τοποθετούσε δυο βαριές πέτρες πάνω της, για να γίνει πιο βαριά και να γίνει πιο αποτελεσματικό το σβάρνισμα, και άρχιζε να σβαρνίζει το χωράφι του. Η σβάρνα, καθώς σερνόταν από τα ζώα, έσπαζε τους σβόλους και ισοπέδωνε το οργωμένο χώμα, για να μη λιμνάζει το νερό της βροχής στις γούβες και να είναι πιο εύκολο το θέρισμα του σιταριού το καλοκαίρι.

52 ΣΚΟΠΟΣ Η σβάρνα είναι γεωργικό εργαλείο που χρησιμοποιείται πριν από την σπορά για την προετοιμασία της σποροκλίνη, δηλαδή το έδαφος, σε βάθος 5 έως 10 cm όπου θα φιλοξενηθεί ο σπόρος μετά την σπορά. Δηλαδή είναι γεωργικά εργαλεία κατάλληλα για ελαφρύτερη κατεργασία του εδάφους. Η κατεργασία του εδάφους με σβάρνα θεωρείται συνήθως συμπληρωματική ή δευτερεύουσα εργασία γιατί τις ποιο πολλές φορές γίνεται με το όργωμα.

53 ΣΚΟΠΟΣ Οι σβάρνες χρειάζονται για : την ισοπέδωση του εδάφους- την καταστροφή αναχωμάτων, το σπάσιμο των σβώλων, την ανάμιξη του σπόρου με το επιφανειακό στρώμα του εδάφους, την καταστροφή των ζιζανίων, την κάλυψη του σπόρου.

54 ΣΚΟΠΟΣ Το σβάρνισμα είναι απαραίτητη διαδικασία προετοιμασίας του εδάφους για την σπορά, γιατί : θρυμματίζεται το έδαφος για να έρθει σε άμεση επαφή με τον σπόρο και εξοικονομείται η υγρασία που είναι τόσο απαραίτητη για το φύτρωμα. Η εξοικονόμηση της υγρασίας προέρχεται από την καταστροφή των ζιζανίων ( που διαφορετικά εξαντλούν την εδαφική υγρασία με την διαπνοή τους) και από το σπάσιμο του επιφανειακού στρώματος, που προκαλεί μείωση στην απώλεια υγρασίας των κατώτερων στρωμάτων του εδάφους.

55 ΕΙΔΗ ΣΒΑΡΝΑΣ Ανάλογα με το βάθος κατεργασίας: Βαριάς κατασκευής (κάλυψη υπολειμμάτων) Ελαφριάς κατασκευής Ανάλογα με το είδος των σκαπτικών εξαρτημάτων τους, κατατάσσονται: σε δισκοσβάρνες οδοντωτές σβάρνες αλυσωτή Ανάλογα με τον τύπο που φέρονται στον γεωργικό ελκυστήρα: Αναρτώμενη Συρόμενες

56 Βαριάς και ελαφριάς κατασκευής

57 Ανάλογα με τον τύπο που φέρονται στο γεωργικό ανελκυστήρα Συρόμενη Αναρτώμενη

58 Οδοντωτή σβάρνα Οδοντωτές σβάρνας διακρίνονται σε : Σταθερά δόντια Ελατηριωτές (τύπου C ) όπου το βάθος της κατεργασίας φτάνει cm Αλυσωτές (παραλλαγή οδοντωτής) (Τύπου S ) όπου το βάθος της κατεργασίας φτάνει τα 7-20 cm εφόσον μπει βάρος Μακριά δόντια

59 Σταθερά σώματα-δόντια. Οδοντωτή σβάρνα Οδοντωτή σβάρνα Ορθογώνιας διατομής πλαίσιο, φέρει μικρές μεταλλικές αιχμές με κλίση προς τα εμπρός ή πίσω. Βρίσκονται στο πλαίσιο σε πυκνή διάταξη και σειρές Προκαλούν θραύσεις των σβόλων Μεταφορά δύσκολη

60 Οδοντωτή σβάρνα Ελατηριωτές (τύπου C) πρόσθιο μέρος με ελάσματα μικρά ηνία,σε πολλές σειρές (5-25 μοίρες) αλλαγή γωνίας ρυθμιζόμενη Δυνατότητα ελέγχου στο βάθος κατεργασίας Δυνατότητα ταλάντωσης σε ένα επίπεδο μπρός πίσω

61 Οδοντωτή σβάρνα Ελατηριωτές (Τύπου S) Ταλαντώνονται σε 2 κατευθύνσεις λόγω του σχήματος Δεν χρειάζεται ρύθμιση κλίσης γωνίας λόγω των ελασμάτων προς τα εμπρός που προκαλούν μικρή αναμόχλευση Συνοδεύεται από κύλινδρο λόγω των αυλακιών που αφήνει.

62 Πλαίσια Χωρίζονται : Σταθερά (μεταλλικές μονοκόμματες επιφάνειες,βίδες, πριτσινωτά καρφιά) Ρυθμιζόμενα (οριζόντιοι άξονες, τα μαχαίρια αλλάζουν γωνία κλίσεις με ειδικούς μοχλούς)

63 Αλυσωτή

64 Τύποι Δισκοσβάρνας Απλής ενέργειας 2 άξονες με δίσκους αντίθετα τοποθετημένοι μεταξύ τους Διαφορετική κατεύθυνση Καταστροφή αναχωμάτων

65 Τύποι Δισκοσβάρνας Διπλής ενέργειας 4 άξονες με 2 ζεύγη δίσκων Χ Ρίχνουν το χώμα σε διαφορετική κατεύθυνση Διπλή κατεργασία Ισοπεδωμένο έδαφος Η Κλίση δίσκων και η απόσταση των αξόνων αφήνουν ακατέργαστο έδαφος (σκαλιστήρι).

66 Τύποι Δισκοσβάρνας Πλάγιας έλξης (Τύπου V) 2 άξονες ο ένας πίσω από τον άλλον Δίσκοι 1ου άξονα απέναντι στην ίδια κλίση με το 2 Χρησιμοποιείται σε δενδροκαλλιέργειες λόγω της γωνίας και κλίσης του ενός άξονα από το πλαίσιο λίγο πιο δεξιά η αριστερά. Δεν τραυματίζει το φυτό Βαριάς κατασκευής

67 Τύποι Δισκοσβάρνας Ειδικές δισκοσβάρνες Μπορεί να είναι διπλής ενέργειας ή πλάγιας έλξεως. Σε συνεκτικά εδάφη πυκνοκαλλιεργούμενα Αποφυγή πολλών κατεργασιών Κάλυψη υπολειμμάτων Βαριάς κατασκευής

68 Αναρτώμενη και μηχανικά ανοιγοκλεινόμενη

69 Τύπου V

70 Οικονομικά στοιχεία

71

72 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ ΚΑΙ ΣΠΟΡΑ, Σάββα Θ. Γαβριηλίδη ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ, Κυριάκου Α. Τζιβανόπουλου Γεωπόνου Μηχανικού

73 ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!

74 Σπαρτική Μηχανή Ακριτίδης Δημήτρης Κασικτσής Γιώργος Κυριακόπουλος Θωμάς Φίλιος Μιλτιάδης Χαραλαμπίδης Νίκος

75 Εισαγωγικά: Οι σπαρτικές μηχανές είναι μηχανές που μπορούν τοποθετούν τους σπόρους εντός του εδάφους (ή στην επιφάνεια του) σε ποσότητες και αποστάσεις που μπορούν να ρυθμίζονται. Μπορούν επίσης ταυτόχρονα με τη σπορά, να διανέμουν λιπάσματα και φυτοφάρμακα σε επιθυμητές ποσότητες και συγκεκριμένες θέσεις. Οι σπαρτικές μπορούν να σπέρνουν στα πεταχτά, κατά όρχους, είτε γραμμικά όπου οι σπόροι τοποθετούνται σε τυχαίες ή συγκεκριμένες αποστάσεις επί της γραμμής.

76 Κατηγορίες σπαρτικών μηχανών: Οι σπαρτικές μηχανές ανάλογα με το είδος των φυτών ή την εργασία που εκτελούν τις χωρίζουμε σε 2 κατηγορίες: 1. Σπαρτικές χειμερινών σιτηρών 2. Σπαρτικές ανοιξιάτικων καλλιεργειών.

77 Μηχανικά μέρη σπαρτικών: Οι σπαρτικές είναι φερόμενα ή συρόμενα μηχανήματα και στην γενική τους μορφή αποτελούνται από ένα πλαίσιο πάνω στο οποίο στηρίζεται: Το δοχείο του σπόρου Το δοχείο του λιπάσματος Το δοχείο των φυτοφαρμάκων Τους δοσιμετρικούς μηχανισμούς σπόρου, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων Το σύστημα μετάδοσης της κίνησης στους δοσιμετρικούς μηχανισμούς Τους αγωγούς μεταφοράς των σπόρων, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων στο έδαφος Το σύστημα διάνοιξης αυλακιών Το μηχανισμό κάλυψης του σπόρου και συμπίεσης του εδάφους γύρω από αυτόν

78 Σπαρτική χειμερινών σιτηρών:

79 Μηχανική δομή και λειτουργεία: Τα χειμερινά σιτηρά σπέρνονται γραμμικά χρησιμοποιώντας τις ονομαζόμενες σπαρτικές χειμερινών σιτηρών. Οι σπαρτικές αυτές σπέρνουν σε γραμμές με σταθερή απόσταση μεταξύ τους αλλά σε τυχαία απόσταση πάνω στη γραμμή. Οι σπόροι ενσωματώνονται στο έδαφος σε ορισμένο βάθος. Τα χειμερινά σιτηρά αδελφώνουν αντίστροφα ανάλογα με την πυκνότητα σποράς ώστε τελικά να επιτυγχάνεται η επιθυμητή πυκνότητα φυτών χωρίς μεγάλη ακρίβεια σποράς επί της γραμμής. Για το λόγο αυτό οι μηχανές αυτές αν και σχεδιασμένες πριν δεκαετίες, χρησιμοποιούνται με επιτυχία και σήμερα. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν, με κατάλληλη ρύθμιση, για τη σπορά λειμώνιων ή άλλων φυτών που η καλλιέργεια τους δεν απαιτεί μεγάλη ακρίβεια στην πυκνότητα των φυτών. Ο αριθμός των σειρών στις σπαρτικές αυτές είναι και η απόσταση μεταξύ των γραμμών περίπου στα 20cm.Η μηχανή έαποτελείται από ένα δοχείο σπόρου και ένα λιπάσματος με κοινό ή ξεχωριστό κάλυμμα. Στο κάτω μέρος του δοχείου του σπόρου βρίσκεται το διασπαρτικό σύστημα. Το διασπαρτικό διακρίνεται σε δύο τύπους: α. Με αυλακωτό τροχό. β. Με τροχούς διπλής ενέργειας.

80 Αυλακωτός τροχός: Στον πρώτο τύπο ένας αυλακωτός τροχός περιστρέφεται (συνδεόμενος με τους τροχούς) μέσα σε χοάνη που προσαρμόζεται στον πυθμένα του δοχείου του σπόρου. Τα αυλάκια του τροχού παραλαμβάνουν ποσότητα σπόρου και την οδηγούν στην έξοδο προς το έδαφος. Ο τροχός αυτός έχει τη δυνατότητα εκτός της περιστροφής, να μετατοπίζεται δεξιά - αριστερά. Καθώς αυξάνει το τμήμα του τροχού που βρίσκεται εντός της χοάνης αυξάνει αντίστοιχα και η ποσότητα του σπόρου που σπέρνεται. Αντίθετα μειώνεται όταν ο τροχός μετατοπίζεται εκτός της χοάνης. Το κενό που δημιουργείται καλύπτεται από ένα άλλο άξονα που δεν περιστρέφεται παρά μόνο μετατοπίζεται δεξιά αριστερά, ακολουθώντας τον αυλακωτό τροχό. Στην έξοδο τοποθετείται μια θυρίδα που το άνοιγμά της ρυθμίζεται ανάλογα με το είδος σπόρου που σπέρνεται.

81 Με τροχούς διπλής ενέργειας: Στον τύπο με τροχό διπλής ενέργειας, ένας τροχός περιστρέφεται εντός της χοάνης. Ο τροχός φέρει προεξοχές, διαφορετικού μεγέθους στην κάθε πλευρά. Στην κορυφή του τροχού υπάρχει ένα μετατοπιζόμενο κάλυμμα ώστε κάθε φορά, η μία μόνο πλευρά του τροχού να έρχεται σε επαφή με το σπόρο. Αν π.χ. σπέρνεται σιτάρι το κάλυμμα κλείνει την πλευρά του τροχού με τις μικρές προεξοχές, επιτρέποντας στην άλλη πλευρά να παρασύρει το σπόρο εκτός της χοάνης. Αντίθετα για τη σπορά ειδών με μικρούς σπόρους π.χ. μηδική χρησιμοποιείται η πλευρά του δίσκου με τις μικρές προεξοχές. Για το λόγο αυτό οι μηχανές με αυτόν τον τύπο διασπαρτικού, είναι πιο αποτελεσματικές στη σπορά μικρών σπόρων. Από το διασπαρτικό σύστημα ο σπόρος οδηγείται στο έδαφος μέσω εύκαμπτων μεταλλικών ή ελαστικών σωλήνων. Η διάνοιξη των αυλακιών γίνεται με δίσκους ή υνιά και η κάλυψη του σπόρου συνήθως με συρόμενες αλυσίδες. Το μηχάνημα στηρίζεται συνήθως σε δυο ελαστικούς τροχούς, οι οποίοι παράλληλα δίνουν κίνηση στο διασπαρτικό.

82 Μηχανικά μέρη σύνχρονων σπαρτικών: Μηχανικό σασμάν για βελτίωση της απόδοσης της μηχανής Ρυθμιστής βάθους

83

84 Σπαρτικές ανοιξιάτικων καλλιεργειών ή «σπαρτικές ακρίβειας» : Οι ανοιξιάτικες καλλιέργειες, όπως το καλαμπόκι και το βαμβάκι, για να είναι παραγωγικές, απαιτούν πιο συγκεκριμένες πυκνότητες φυτών (συγκριτικά με τα χειμερινά σιτηρά) και κατά συνέπεια μεγαλύτερη ακρίβεια στη σπορά. Για το λόγο αυτό κατασκευάστηκαν σπαρτικά μηχανήματα που τοποθετούν το σπόρο σε συγκεκριμένες θέσεις στο έδαφος.

85 Χαρακτηριστικά: Οι σπαρτικές αυτές απαρτίζονται από ένα μεταβλητό αριθμό σπαρτικών στοιχείων τα οποία στηρίζονται πάνω στο πλαίσιο. Φέρουν επίσης δοχείο λιπάσματος και δοχείο φυτοφαρμάκων με τους αντίστοιχους μηχανισμούς λειτουργίας τους. Η σημαντικότερη διαφορά των μηχανών αυτών βρίσκεται στο σύστημα διανομής των σπόρων. Υπάρχει πάντα ένα περιστρεφόμενο στοιχείο που παίρνει κίνηση από τους τροχούς της σπαρτικής, το οποίο μεταφέρει το σπόρο από τη χοάνη στο αυλάκι - σε συγκεκριμένη θέση - που δημιουργεί στο έδαφος ένας αυλακωτής (καρίνα).

86 Κατηγορίες πνευματικών σπαρτικών: Οι σπαρτικές ακρίβειας μπορούν να διακριθούν ανάλογα με το σύστημα διανομής του σπόρου σε δύο βασικές κατηγορίες: Στις μηχανές με μηχανικό σύστημα διανομής, όπου ο σπόρος περνά από τη χοάνη στο αυλάκι με τη δύναμη μόνο της βαρύτητας και Στις μηχανές με πνευματικό σύστημα διανομής (πνευματικές μηχανές), όπου ο σπόρος κατά τη φάση της τροφοδοσίας και διανομής του μετακινείται από ένα ρεύμα αέρα (με υποπίεση, με υπερπίεση ή με συνδυασμό υποπίεσης και υπερπίεσης).

87 Δομή πνευματικής σπαρτικής: Δοχείο φαρμακού Δοχείο λιπάσματος Σπαρτικό στοιχείο Δοχείο σπόρου Ιχνυλάτης

88 Δομή στοιχείου: Δοχείο σπόρου Σβωλοδιώκτης Σύστημα σποράς Σύστημα πατήματος εδάφους

89 Λειτουργεία πνευματικής σπαρτικής: 1. Ο σβολοδιώκτης ή τα ανεμιδάκια καθαρίζουν τη γραμμή σποράς απομακρύνοντας σβόλους, πέτρες ή υπολείμματα καλλιεργείων. 2.Οι διπλοί δίσκοι ανοιγουν το αυλάκι σποράς στο βάθος που καθορίζεται από τους πλαϊνούς τροχούς.

90 3.Το μαντέμι τελειοποιεί την βάση του αυλακιού για την βέλτιστη τοποθέτηση του σπόρου. 4.Ο κοιλός σωλήνας μεταφοράς του σπόρου έχει σχεδιαστεί ειδικά ώστε να μεταφέρει απαλά και με τέλεια ακρίβεια τον σπόρο στο έδαφος. 5.Οι πίσω τροχοί πιέσεως σχήματος V, κλείνουν το αυλάκι πάνω από τον σπόρο για να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή φυτρωτικότητα.

91 ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ

92 ΥΝΑΡΟΤΡΟ 1

93 Θέμα Εργασίας: ΥΝΑΡΟΤΡΟ 2 Σπουδαστές: Αναστάσιος Πεχλιβανίδης Αναστάσιος Γετερίδης Θωμάς Γιοβανόπουλος Αναστασία Μακρίδου Ευανθία Δεληγιώργη Υπεύθηνος καθηγητής: Παντελάκης Δημήτρης

94 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 3 Εισαγωγή 4 Ιστορική αναδρομή..5 Σκοποί οργώματος...7 Πρϋποθέσεις για ένα ιδανικό όργωμα.8 Τρόποι όργωματος 9 Μέρη υναρότρου.10 Κατηγορίες αρότρων Ανάλογα με τον τρόπο που φέρονται από τον εκλυστήρα. 2.Με βάση τον τρόπο άρωσης. 3.Με βάση τον τύπο σωμάτων. Βιβλιογραφία..23

95 Εισαγωγή 4 Το υνάροτρο είναι ίσως το σημαντικότερο εργαλείο κατεργασίας του εδάφους που χρησιμοποιείται σε όλο τον κόσμο. Με το υνάροτρο το έδαφος κόβεται σε λωρίδες, χαλαρώνεται θρυμματίζεται και αφήνεται ανεστραμένο. Η συνεκτικότητα που έχουν οι λωρίδες αυτές εξαρτάται από τον τύπο του αρότρου, το είδος του εδάφους και την εδαφική υγρασία.

96 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Η ιστορία του αρότρου ξεκίνησε από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να καλλιεργεί την γη. Το πρώτο άροτρο ήτανε ένα μυτερό κλαδί δένδρου που χρησιμοποιήθηκε αρχικά για την αναμόχλευση του εδάφους. Πριν την ανακάλυψη του αρότρου η καλλιέργεια της γης ήταν μια εξαιρετικά επίπονη δουλειά, διότι το έδαφος έπρεπε να σκαφτεί με μεγάλο κόπο με σκαλιστήρια, πριν από το φύτεμα του σπόρου. 5

97 6

98 ΣΚΟΠΟΙ ΟΡΓΩΜΑΤΟΣ 7 Κατάλληλη προετοιμασία σποροκλίνης Καταπολέμηση ζιζανίων Βελτίωση αερισμού του εδάφους Ενσωμάτωση των φυτικών υπολειμμάτων Καταπολέμηση εχθρών και ασθενειών Προστασία του εδάφους από την διάβρωση Ισοπέδωση των εδαφών Προτεμασία εδάφους για άρδευση Ενσωμάτωση των λιπασμάτων

99 Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για ένα ιδανικό όργωμα; 8 Ρώγος: είναι η ιδανική κατάσταση του χωραφιού από πλευράς υγρασίας για όργωμα. Βάθος οργώματος: ποικίλει ανάλογα με τον σκοπό που επιδιώκεται. Γενικώς διακρίνεται σε επιφανειακό 5-10cm, ελαφρύ όργωμα βάθους 10-18cm, κανονικό 18-25cm, βαθύ 25-35cm, υπεδάφιο 35-40cm. Εποχή οργώματος: εξαρτάται από το είδος της καλλιέργειας και την υγρασιακή κατάσταση του εδάφους. Συνηθέστερα εκτελούνται το φθινόπωρο και την άνοιξη. Καιρικές συνθήκες: αν δεν είναι ευνοϊκές υπάρχει επέμβαση ποτίσματος για την κατάλληλη υγρασία.

100 9

101 ΜΕΡΗ ΥΝΑΡΟΤΡΟΥ 10 Το κοινό άροτρο ή υνάροτρο χρησιμοποιείται ευρύτατα και ο τύπος που έχει επικρατήσει είναι το αναρτώμενο, που αποτελείται από τα ακόλουθα μέρη: Το πλαίσιο: είναι ένα σύνολο στοιχείων που καταλήγουν στο πρόσθιο τμήμα στα τρία σημεία ανάρτησης. Τα σημεία ανάρτησης συνδέονται με το υδραυλικό σύστημα του ελκυστήρα και έχουν τυποποιημένες διαστάσεις που αντιστοιχούν στο υδραυλικό σύστημα γεωργικού ελκυστήρα αντίστοιχου μεγέθους. Το πλαίσιο μπορεί να αποτελείται από μια δοκό πάνω στην οποία συνδέονται τα σταβάρια, είτε από πολλά στελέχη τα οποία διαμορφώνουν το πλαίσιο. Τα σταβάρια: είναι στελέχη διαφόρων διατομών ιδιαίτερα ισχυρά, που συνδέουν το πλαίσιο με τα σώματα. Σε πολλές κατασκευές, προεκτείνονται και αποτελούν τμήμα του πλαισίου.

102 ΜΕΡΗ ΥΝΑΡΟΤΡΟΥ 11 Το υνί είναι το εξάρτημα που κόβει την λωρίδα του εδάφους. Ο αναστρεπτήρας είναι το κοίλο σώμα πάνω στο οποίο κινείται η λωρίδα του εδάφους, θρυμματίζεται και αναστρέφεται. Διακρίνεται σε ελικοειδής, κυλινδρικός, κυλινδρο-ελικοειδής, ρομβοειδούς και με ράβδους. Η στρώση είναι μια πλάκα στο πλάι του αρότρου και έρχεται σε επαφή με το πλάγιο τοίχωμα της αυλακιάς. Η βάση είναι το τριγωνικό σώμα το οποίο συνδέεται με το σταβάρι. Πάνω της κοχλιώνονται (βιδώνοντας) με ειδικούς κοχλίες (υνόβιδες) τα διάφορα εξαρτήματα του αρότρου.

103 12

104 13

105 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡΟΤΡΩΝ 14 Μια πρώτη κατάταξη του αρότρου είναι σε υνάροτρα και δισκάροτρα. Τα υνάροτρα είναι άροτρα τα οποία έχουν σώματα με υνιά που κάνουν την κοπή και την αναστροφή της λωρίδας, ενώ τα δισκάροτρα είναι άροτρα τα οποία χρησιμοποιούν δίσκους για να κάνουν την κοπή και την αναστροφή της λωρίδας.

106 Ανάλογα με τον τρόπο που φέρονται από τον ελκυστήρα μπορει να είναι: 15 Φερόμενα:

107 Συρόμενα: Ημιφερόμενα: 16

108 17 Αναστρεφόμενα (ή περιστρεφόμενα) άροτρο. Το πλαίσιο του αναστρεφόμενου αρότρου φέρει εκτός της σειράς των υνίων του κοινού αρότρου, άλλη μια σειρά υνίων τοποθετημένων συμμετρικά, με επίπεδο συμμετρίας το επίπεδο που ορίζει το πλαίσιο. Δηλαδή όλα τα υνία «βλέπουν» στην ίδια κατεύθυνση και η μία σειρά βρίσκεται πάνω στην άλλη. Με το άροτρο αυτό, διευκολύνεται η εργασία και εξοικονομείται ο χρόνος που απαιτείται με το κοινό άροτρο για τις νεκρές διαδρομές που χρειάζονται έτσι ώστε να μην δημιουργούνται αναχώματα ή αυλακιές. Όταν ο ελκυστήρας φτάσει στην άκρη του χωραφιού μπορεί να συνεχίσει το όργωμα με αντίθετη κατεύθυνση περιστρέφοντας το άροτρο (υδραυλικά) κατά 180, έτσι ώστε το έδαφος αναστρέφεται πάντα προς την ίδια κατεύθυνση

109 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡΟΤΡΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΑΡΩΣΗΣ 18 Περιστρεφόμενο: Απλό:

110 Μόνουνο άροτρο: 19

111 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡΟΤΡΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΣΩΜΑΤΩΝ 20

112 Αυλακωτήρες. Πρόκειται για ένα διπλό άροτρο. Έχει δηλαδή ένα υνί και δύο αναστρεπτήρες ενωμένους στη στρώση. Με τη χρήση του σχηματίζεται αυλάκι σχήματος V. Χρησιμοποιείται κυρίως σε ανοιξιάτικες καλλιέργειες όταν επικρατούν ξηρότερες συνθήκες, έτσι ώστε με σπορά στο βάθος της αυλακιάς ο σπόρος να έχει στη διάθεσή του περισσότερη υγρασία. 21

113 Υπεδάφεια άροτρα. Πρόκειται για άροτρα χωρίς αναστρετττήρα. Τα ελαφρού τύπου αποτελούνται από ισχυρά ελάσματα με δόντια στην άκρη που σχίζουν το έδαφος. Τα στιβαρότερης κατασκευής αποτελούνται από ένα ή περισσότερα άκαμπτα σώματα με ισχυρό νύχι στην άκρη. Μπορούν να εργάζονται σε βάθος μεγαλύτερο των 40 cm και χρησιμοποιούνται περιοδικά, συνήθως για να σπάζουν το αδιαπέραστο στρώμα του εδάφους που δημιουργείται κάτω από το σύνηθες βάθος κατεργασίας, με σκοπό τη βελτίωση της στράγγισης και της ανάπτυξης του ριζικού συστήματος των φυτών 22

114 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 23 Διάφορες διαδικτυακές πηγές (GAIApedia, Wikipedia etch) <<Γεωργικά Μηχανήματα>> Κυριάκου Α. Τζιβανόπουλου <<Αρχές Μηχανικής Κατεργασίας Του Εδάφους και Σποράς>> Κωνσταντίνιυ Α. Τσατσαρέλη.

115 ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ 24 ΣΑΣ ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

116

117 Εργασία για τη φρέζα Ομάδα: Παπανδρέου Αθανάσιος Χαλβαντζής Κωνσταντίνος Σεκερτζής Δημήτριος Καραμήτρος Ιωάννης Μώκας Ευάγγελος

118

119 Η φρέζα όπως επικράτησε σήμερα να λέγεται (περιστροφικό σκαλιστήρι) εφευρέθηκε από τον Arthur Clifford Howard ο οποίος, το 1912, άρχισε να πειραματίζεται με περιστροφική καλλιέργεια στο αγρόκτημα του πατέρα του στη Gilgandra της Νέας Νότιας Ουαλίας της Αυστραλίας. Χρησιμοποιώντας αρχικά τον κινητήρα ενός ατμοκίνητου τρακτέρ ως πηγή ενέργειας, διαπίστωσε ότι το έδαφος θα μπορούσε να επεξεργαστεί μηχανικά, όπως ακριβώς συνέβαινε και με το όργωμα. Με τον συνεργάτη Everard McCleary ίδρυσε μια εταιρεία για να κατασκευάσει την μηχανή του, αλλά τα σχέδια διακόπηκαν από τον Α 'Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1919 ο Howard επέστρεψε στην Αυστραλία και συνέχισε το σχεδιαστικό του έργο, δίνοντας δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε ένα σχέδιο με 5 περιστροφικές λεπίδες καλλιεργητών σκαφών και μια μηχανή εσωτερικής καύσης, το 1920.

120

121

122 Οι φρέζες είναι μηχανήματα κατεργασίας του εδάφους που τα τελευταία σαράντα χρόνια είχαν σημαντική διάδοση στην ελληνική γεωργία. Τις διακρίνουμε σε φρέζες που φέρουν άξονα (ρότορα) κάθετο προς τη διεύθυνση εργασίας, οι οποίες αποτελούν και την απόλυτη πλειοψηφία των φρεζών που διαδόθηκαν στη χώρα μας, και σε φρέζες που φέρουν άξονα κατακόρυφα. Τα επιμέρους εξαρτήματά τους (λεπίδες και λοιπά) καλύπτονται, για καλλιεργητικούς λόγους αλλά και για λόγους ασφαλείας του χειριστή, από μεταλλικό πλαίσιο. Το πίσω μέρος του πλαισίου (καπάκι) είναι αρθρωτό και η θέση του ρυθμίζεται κατάλληλα για περισσότερο ή λιγότερο, ανάλογα με τις ανάγκες θρυμματισμού του εδάφους, το οποίο υποχρεωτικά με την αναστροφή του προσκρούει πάνω σε αυτό.

123

124 Α) Με σύστημα ασφαλείας για την αντιμετώπιση, χωρίς βλάβες, τυχόν υπερβολικών αντιστάσεων που μπορεί να παρουσιαστούν κατά την εργασία. Β) Με κιβώτιο ταχυτήτων που φέρει γρανάζια για μετάδοση μια ή περισσότερων ταχυτήτων κίνησης στη φρέζα Γ) Με εξαρτήματα (τροχούς, πέδιλα κλπ) για τη ρύθμιση του βάθους εργασίας. Η αλλαγή των ταχυτήτων γίνεται με κατάλληλο συνδυασμό των γραναζιών κιβωτίου ταχυτήτων και είναι προφανές ότι η προτίμηση πρέπει να στρέφεται προς τα σύνολα εκείνα που απαιτούν το λιγότερο χρόνο και τη λιγότερη κούραση στη συναρμολόγηση ή αντικατάστασή τους. Οι φρέζες μπορεί ακόμα να φέρουν, έκκεντρα, και εξοπλισμό για την αυτόματη ή μη μετακίνηση και επαναφορά τους.

125

126 Οι σημερινές φρέζες για πλάτη μέχρι 1,80 μ., κατασκευάζονται έτσι που να δουλεύουν σχεδόν όλες κεντρικά ή έκκεντρα, με γλίστρημα του ρότορα σε σχέση με το σασί, κατά μηχανικό τρόπο. Υπάρχουν όμως και φρέζες που δουλεύουν αποκλειστικά έκκεντρα και χρησιμοποιούνται ειδικά στις δενδρώδεις καλλιέργειες για την κατεργασία της λωρίδας εκείνης του εδάφους που βρίσκεται κοντά στους κορμούς και μεταξύ των δέντρων. Η κίνηση λαμβάνεται από το δυναμωτικό άξονα του ελκυστήρα (PTO), με αρθρωτό τηλεσκοπικό άξονα, ο οποίος πρέπει να φέρει προστατευτικό κάλυμμα για την αποφυγή ατυχημάτων. Οι φρέζες συνδυάζονται με διαξονικούς ελκυστήρες, αλλά προσαρμόζονται και σε μονοαξονικούς ελκυστήρες ή και σκαπτικά μηχανήματα οπότε αποτελούν και το προωθητικό τους όργανο κατά την εργασία.

127 Εργάζονται σε ταχύτητες (PTO) 540 στροφές/λεπτό αλλά και σε ταχύτητες 1000στρ/λεπτό. Κάτω από αυτές τις συνθήκες στροφών του PTO φρέζες μπορούν να εργαστούν με μέχρι 6 ή και περισσότερες ακόμη διαφορετικές ταχύτητες περιστροφής. Οι φρέζες μπορούν να συνδυάζονται και με σειρά άλλων καλλιεργητικών μηχανημάτων, όπως αυλακωτήρων, κυλίνδρων, διαμορφωτών σαμαριών κλπ. Επίσης, μπορούν να συνεργάζονται με καλλιεργητές που φέρουν ελάσματα καθώς και με άροτρα, οπότε επιτυγχάνεται ταυτόχρονη κατεργασία του εδάφους σε δυο διαφορετικά στρώματα. Οι φρέζες που χρησιμοποιούνται με μονοαξονικούς ελκυστήρες και σκαπτικά έχουν συνήθως πλάτος εργασίας από 0,20 ως 1 μ.. Μεγαλύτερα πλάτη από 1,60 ως και 3,5 μ. συναντιούνται στους φερόμενους, ημιφερόμενους και ελκόμενους τύπους. Η ταχύτητα περιστροφής του ρότορα μπορεί να κυμανθεί, ανάλογα με τη διάμετρο, μεταξύ 100 και 300 στρ. / λεπτό, σε τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται μια περιφερειακή ταχύτητα των λεπίδων όχι πάνω από 5-6 μ./λεπτό και πολλές φορές μικρότερη από το όριο αυτό.

128 Υπολογίζεται ότι οι φρέζες απαιτούν ισχύ ελκυστήρα HP/μέτρο πλάτους, και ταχύτητα κίνησης 4 ως 5 χλμ. / ώρα. Για μικρότερες ταχύτητες εργασίας αρκούν HP/μέτρο. Το μέγιστο βάθος εργασίας δεν υπερβαίνει τα εκ., ενώ το συνηθισμένο κυμαίνεται στα εκ, με απαιτούμενη ισχύ γύρο στους 15 ΗP /μ.. Οι ημιφερόμενες και φερόμενες φρέζες κατασκευάζονται για να συνδυάζονται με διαξονικούς ελκυστήρες ιπποδύναμης HP, ενώ οι ελκόμενες για ιπποδυνάμεις μέχρι 180 HP και μεγαλύτερες.

129 Γενικά μπορούμε να πούμε πως οι φρέζες είναι κατάλληλες για εργασίες σε κάθε είδος εδάφους, ακόμη και σε αργιλώδη, αρκεί να μην περιέχουν πέτρες, να μην είναι χαλικώδη και να μην είναι πολύ σκληρά και πατημένα, γιατί τότε είναι δυνατό να έχουμε αυξημένη φθορά ή και ζημιές ακόμη και στις σκαπτικές λεπίδες. Βέβαια, σε εδάφη με ιδιαιτερότητες (σκληρά κλπ), το βάθος εργασίας δε ξεπερνά τα εκ.

130 Το κυριότερο πλεονέκτημα των φρεζών είναι η δυνατότητα κατάλληλης προετοιμασίας του εδάφους για σπορά ή για φύτεμα με ένα και μόνο πέρασμά τους στο χωράφι. Μεταξύ των πλεονεκτημάτων αναφέρουμε ακόμη: Α) Την αποτελεσματικότητά τους στην εκρίζωση των ζιζανίων. Β) Τη δυνατότητα ψιλοτεμαχισμού των φυτικών υπολειμμάτων, πράγμα που βοηθά στη γρηγορότερη χουμοποίησή τους. Γ) Την ικανότητα τέλειας ανάμιξης με το καλλιεργούμενο έδαφος των οργανικών και των χημικών λιπασμάτων. Δ) Την ανάμιξη της επιφανειακής βλάστησης και του επιφανειακού εδάφους με τα υποκείμενα στρώματα μέχρι το βάθος των εκ, υποβοηθώντας έτσι την αύξηση της γονιμότητας του εδάφους. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι το παράχωμα της επιφανειακής βλάστησης δεν είναι πάντα πλήρες, ιδιαίτερα μάλιστα όταν στο έδαφος υπάρχουν υπολείμματα βαμβακιού ή όταν ακόμη η βλάστηση έχει την τάση να σπάζει σε χοντρά κομμάτια που μέρος τους μένει στην επιφάνεια.

131 Ε) Την ικανότητα καλλιέργειας με μεγαλύτερη άνεση, σε σχέση με άλλα μέσα, επικλινών εδαφών, εδαφοτεμαχίων ακανόνιστου σχήματος αμπελώνων, δενδρωδών και γραμμικών καλλιεργειών γενικά, λωρίδων εδάφους που μένουν ακαλλιέργητες μεταξύ των δέντρων στους οπωρώνες εδαφών κοντά σε περιφράξεις, σε χαντάκια κ.α. Η χρήση των φρεζών είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη στην εκτέλεση εργασιών στα αμπέλια και στις δενδρώδεις καλλιέργειες, όπου δεν ενδείκνυται η χρησιμοποίηση των αρότρων (για να μη γίνονται ζημιές στο ριζικό σύστημα) ή άλλων μηχανικών μέσων.

132

133

134 Από πλευράς μειονεκτημάτων αναφέρουμε : Α) Το μικρό βάθος κατεργασίας του εδάφους που οφείλεται στη μικρή κυρίως διάμετρο των φρεζών, το οποίο κυμαίνεται μεταξύ εκ Β) Τη δυσκολία να επιτύχουμε στην πράξη τον επιθυμητό, κατά περίπτωση, θρυμματισμό (μέγεθος συσσωμάτων), καθώς και το ανακάτεμα του εδάφους Γ) Την αυξημένη καταπόνηση και φθορά των λεπίδων, που γι αυτό το λόγο πρέπει να κατασκευάζονται από ειδικό χάλυβα. Δ) Τη σχετικά περίπλοκη κατασκευή των φρεζών που απαιτεί προσεκτική και διαρκή συντήρηση όλων των μερών και κυρίως των γραναζιών, των κουζινέτων των αλυσίδων και των άλλων ευαίσθητων σημείων. Ε) Την απορρόφηση αυξημένης ισχύος που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει και στο διπλάσιο της ισχύος που απορροφά ένα κοινό άροτρο. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι οι καταναλισκόμενοι τελικά ενέργεια ανα στρέμμα είναι περισσότερη από το σύνολο της ενέργειας που θα μπορούσε να δαπανηθεί για να φτάσουμε στο ίδιο αποτέλεσμα με τη χρησιμοποίηση σειράς άλλων μηχανημάτων που απαιτούν περισσότερες μετακινήσεις και, κατά συνέπεια, περισσότερο χρόνο εργασίας του ελκυστήρα.

135 Α) Θα πρέπει να αποφεύγεται η εργασία σε βαριά εδάφη που έχουν ασθενή, δομή όταν αυτά είναι υγρά. Β) Ένα μόνο πέρασμα της φρέζας ευνοεί τη βλάστηση των ζιζανίων ενώ ένα δεύτερο είναι απαραίτητο για την καταστροφή τους. Γ) Για το παράχωμα του άχυρου και της καλαμιάς που μένει στο χωράφι μετά τον θεροαλωνισμό, θα πρέπει το έδαφος να είναι κάπως σφιχτό, έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα στις σκαπτικές λεπίδες να εισχωρούν αποτελεσματικά μέσα σε αυτό. Η φρέζα, από πλευράς διεύθυνσης εργασίας, πρέπει να δουλεύει διαγωνίως ως προς τις σειρές του άχυρου. Δ) Σε χέρσα εδάφη με πολυετή ποώδη βλάστηση, καλό είναι να γίνεται ένα πρώτο φρεζάρισμα σε πολύ μικρό βάθος με τη μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα περιστροφής της φρέζας, με σκοπό να θρυμματιστεί καλά το επιφανειακό στρώμα. Μετά ακολουθούν ένα ή περισσότερα φρεζαρίσματα σε μεγαλύτερο βάθος, για να αναμειχθεί το προηγούμενο στρώμα με τα κατώτερα. Ε) Για εργασίες σε οργωμένα εδάφη, η φρέζα καλό είναι να ακολουθεί τη διεύθυνση του οργώματος, γιατί αν εργαστεί καθένα προς τη διεύθυνση αυτή θα έχουμε άτακτο φρεζάρισμα. Στ) Οι φρέζες μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν καταστροφείς μικροθάμνων, αρκεί προηγουμένως αυτοί να πατηθούν από το ελκυστήρα, να τεμαχιστούν από τη φρέζα και στη συνέχεια να παραχωθούν από αυτή με διαδοχικά περάσματα.

136 Για τη συντήρηση των φρεζών είναι αναγκαίο να τηρούνται οι οδηγίες του κατασκευαστή. Σε γενικές όμως γραμμές συνιστάται: Α) Να ελέγχονται καθημερινά οι σκαπτικές λεπίδες, να επιδιορθώνονται όσες παρουσιάζουν παραμορφώσεις και να αντικαθίστανται αυτές που έχουν πάθει σημαντική φθορά. Β) Να λιπαίνονται τα σημεία γρασαρίσματος του τηλεσκοπικού άξονα (σταυρός) και να ελέγχονται τα μουαγιέ των τροχών και τα ρουλεμάν. Γ) Καθημερινά πρέπει να ελέγχονται: 1) Η στάθμη του λαδιού στο κιβώτιο ταχυτήτων και το Κάρτερ της αλυσίδας, 2) Το κανονικό σφίξιμο των μπουλονιών και ειδικότερα εκείνα των μαχαιριών, 3) Το κανονικό της ταχύτητας της φρέζας για την εργασία που πρόκειται να εκτελεστεί, 4) Η σωστή ρύθμιση και λειτουργία του συμπλέκτη ασφάλειας, το βάθος εργασίας και η κλίση του καλύμματος θρυμματιστή του εδάφους

137 1) Ανεπαρκές βάθος εργασίας α) Ο ελκυστήρας που χρησιμοποιούμε είναι μικρός σε δύναμη. Αφαιρέστε μερικές σκαπτικές λεπίδες για να μειωθεί το πλάτος εργασίας β) Μειώστε την ταχύτητα εργασίας του ελκυστήρα γ) Μειώστε την ταχύτητα περιστροφής της φρέζας για να μειωθεί έτσι η απορροφούμενη ισχύς. δ) Βεβαιωθείτε ότι τα στηρίγματα της φρέζας δεν ακουμπούν στο έδαφος. 2) Υπερβολικό ψιλοχωμάτισμα Α) Σηκώστε περισσότερο το καπάκι της φρέζας Β) Ελαττώστε την ταχύτητα περιστροφής της Γ) Αυξήστε την ταχύτητα εργασίας του ελκυστήρα Δ) Περιμένετε να αποκτήσει το έδαφος κανονική υγρασία. 3) Υπερβολική Ποσότητα μπλάνας Α) Ενεργήστε αντίθετα με απ ότι στην περίπτωση 2. Επιπλέον σε αργιλώδη εδάφη ελαττώστε το βάθος εργασίας. 4) Τα μαχαίρια δεν καταστρέφουν τα ζιζάνια δουλεύοντας σε μικρό βάθος Αυξήστε την ταχύτητα περιστροφής της φρέζας και ελαττώστε την ταχύτητα μετακίνησης του ελκυστήρα.

138 5) Η φρέζα μπουκώνει σε υγρό έδαφος Α) Αυξημένη εδαφική εργασία. Περιμένετε να επανέλθει το έδαφος στην κανονική του υγρασία Β) Αυξήστε την ταχύτητα περιστροφής της φρέζας Γ) Ελαττώστε την ταχύτητα του ελκυστήρα Δ) Σηκώστε περισσότερο το καπάκι της φρέζας 6) Κυματιστό φρεζάρισμα με τινάγματα του ελκυστήρα Α) Η φρέζα ενεργεί σαν όργανο ώθησης του ελκυστήρα με αποτέλεσμα ο ρυθμιστής στροφών του ελκυστήρα, με αποτέλεσμα ο ρυθμιστής στροφών του κινητήρα του να επενεργεί αυξομειώνοντας τις στροφές λειτουργίας του. Αυξήστε την αντίσταση κίνησης του ελκυστήρα με την αύξηση των στροφών περιστροφής της φρέζας ή την ταχύτητα κίνησης του ελκυστήρα ή αυξήστε το βάθος εργασίας. 7) Φρέζα που εργάζεται με αιφνίδια πηδήματα Α) Υπάρχουν ξένα σώματα ανάμεσα στις λεπίδες Β) Λεπίδες που τοποθετήθηκαν λανθασμένα πάνω στον άξονα Γ) Λεπίδες που δεν κόβουν 8) Δυσαρμονία μεταξύ των διαδοχικών φρεζαρισμάτων λωρίδων εδάφους Α) Φρέζα με άξονα που δεν εργάζεται παράλληλα προς το έδαφος Β) Χαμηλά πέδιλα (χρειάζονται σήκωμα) Γ) Οδήγηση χωρίς ακρίβεια

139 Α) Εφαρμόστε μια τακτική συντήρηση της φρέζας σας Β) Μην καθαρίζετε τη φρέζα και μη κάνετε καμία ρύθμιση, σύνδεση ή αποσύνδεση εξαρτήματος με τον κινητήρα του ελκυστήρα σε λειτουργία και το P.T.O. σε κίνηση. Γ) Η φρέζα θα πρέπει να είναι σωστά προσδεμένη στον ελκυστήρα Δ) Τοποθετήστε μπροστινά αντίβαρα στους τροχούς ή στη μάσκα, για την ευστάθεια του ελκυστήρα στις φάσεις κυρίως πορείας και μάλιστα στις στροφές των δρόμων. Ε) Προστατεύστε τον τηλεσκοπικό άξονα μετάδοσης της κίνησης από το PTO στη φρέζα, με ειδικό κάλυμμα. Στ) Μη σηκώνετε τη φρέζα πολύ ψιλά από το έδαφος και μη την αφήνετε ποτέ ανυψωμένη, γιατι από διάφορες αιτίες μπορεί να διαταραχθεί η ευστάθεια του ελκυστήρα. Ζ) Σφίξτε καλά όλα τα μπουλόνια και ειδικότερα εκείνα των μαχαιριών. Η) Μη φοράτε ρούχα φαρδιά και πάρτε κάθε προφύλαξη όταν πρόκειται να φτιάξετε κάτι κοντά σε φρέζα που δουλεύει.

140 Στην χώρα μας πλέον η εφαρμογή φρέζας από τους αγρότες που ασχολούνται με την επεκτατική καλλιέργεια έχει σχεδόν σταματήσει καθώς την θέση της έχουν πάρει τα πολυμηχανήματα πολλών μέτρων (έως και 12 μέτρα σε αντίθεση με την φρέζα 5 μέτρα το μέγιστο) που συνδυάζουν αρκετά πιο βαθειά εργασία από την φρέζα και ταυτόχρονα με τα ελάσματα που διαθέτουν προετοιμάζουν το χωράφι, ενώ και ένα πανομοιότυπο εργαλείο ο σβολωκόπτης έχει τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιηθεί πολύ. Ωστόσο, ακόμη μερικές εταιρίες συνεχίζουν να παράγουν φρέζες και μερικές από τις ποιο σημαντικές είναι: Kuhn Maschio Alpego Land pride

141

142

143