ΟΕΒΕ2018 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑBSTRACTS. 51o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΟΕΒΕ2018 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑBSTRACTS. 51o ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ"

Transcript

1 ΟΕΒΕ08 ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑBSTRACTS 5o ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ

2 5 o ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Προφορικές Ανακοινώσεις Περιεχόμενα 5-47 Ε-Posters Video

3 Προφορικές Ανακοινώσεις

4 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑΙΔΟΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ - ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ Πέμπτη 3 Μαΐου 08 08:30-0:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ι 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

5 5 o UNEXPLAINED DECREASE IN VISUAL ACUITY IN A CHILD A ΑΝΕΞΗΓΗΤΗ ΠΤΩΣΗ ΟΠΤΙΚΗ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙ Αδαμοπούλου Α., Τριανταφυλλά Μ., Κοζέης Ν., Μπαλίδης Μ. Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Αναφέρουμε ένα σπάνιο περιστατικό κερατόκωνου στην πρώιμη παιδική ηλικία. Το περιστατικό καταδεικνύει τον αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης αυτού του πραγματικά σπάνιου περιστατικού. Υλικό & Μέθοδοι: Κορίτσι ηλικίας 8 ετών προσέρχεται στην Κλινική, λόγω θόλωσης της οπτικής του οξύτητας τις τελευταίες εβδομάδες. Κατά την κλινική εξέταση η οπτική οξύτητα του παιδιού είναι ΔΟ: 7/0 και ΑΟ: 7/0 με μικρή αστιγματική διόρθωση. Τα λοιπά θλώντα μέσα είναι διαυγή, αλλά εντοπίζονται θηλές στον ταρσικό επιπεφυκότα. Το παιδί παρατηρούμε ότι ενίοτε τρίβει τα μάτια του κατά την εξέταση γεγονός που επιβεβαιώνουν και οι γονείς. Διενεργήσαμε σειρά εξετάσεων και συγκεκριμένα φωτογράφηση βυθού, OCT οπτικού νεύρου και ωχράς και τοπογραφία κερατοειδούς, καθώς και ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο. Αφού τέθηκε η διάγνωση δόθηκε η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, ενώ προγραμματίστηκε και επανέλεγχος σε 5 ημέρες. Αποτέλεσμα: Το παιδί είχε βελτιωμένη οπτική οξύτητα στον επανέλεγχο στις 5 ημέρες, που έφτανε τα 9/0 αμφοτερόπλευρα, σταμάτησε να τρίβει τα μάτια και στον επανέλεγχο στους 3 μήνες η κατάσταση του ήταν σταθερή. Συμπέρασμα: Ο υποκλινικός κερατόκωνος στα παιδιά είναι μια σπάνια κλινική οντότητα, που μπορεί όμως να εξελιχθεί σε κλινικό κερατόκωνο. Συχνά διαφεύγει της κλινικής προσοχής.η υποψία, η προσεκτική λήψη ιστορικού και ο συστηματικός κλινικός - παρακλινικός έλεγχος οδηγούν στη σωστή διάγνωση. Τέλος, είναι σημαντικό να ελέγχονται οι συγγενείς ου βαθμού. Adamopoulou A., Triantafylla M., Kozeis N., Balidis M. Ophthalmica, Thessaloniki Purpose: We report a rare case of keratoconus in early childhood. This case demonstrates the effective way of management and treatment of this really rare case. Material-Method: An 8 years old girl came in our Clinic, complaining about blurriness of her visual acuity the last weeks. The clinical examination showed that the visual acuity was: RE 7/0 and LE 7/0. The other clinical examination revealed papilla in the tarsal conjunctiva. We observed that the child sometimes rubbed his eyes, fact that confirmed the parents too. We did series of examinations including photography of the fundus, OCT of the optic nerve and the macula, topography and electrophysiology. After put the diagnosis we gave the appropriate medication and we arranged follow up in 5 days. Result: The child had improved visual acuity, which was 9/0 in both eyes, in the follow up after 5 days, stopped rubbing his eyes and her condition was steady in the next follow up after 3 months. Conclusion: The subclinical keratoconus in children is a rare clinical entity which can evolve in clinical keratoconus. Usually unfortunately is misdiagnosed. The suspicion, the careful patient s history and the clinical and paraclinical examination lead to the diagnosis. Finally it is important to be controlled the first degree relatives. 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

6 5 o Intense photophobia in childhood: Clinical cases A ΕΝΤΟΝΗ ΦΩΤΟΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ: ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ Κοζέης N., Ζοπουνίδου Ε., Τυραδέλλης Σ., Μπασδεκίδου Χ., Τριανταφυλλά Μ., Αδαμοπούλου Α., Βελίκη Σ., Λελιοπούλου Ωρ., Γεωργίου Α. Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Οι συγγραφείς θέλουν να επισημάνουν τη σπουδαιότητα της ακριβούς διάγνωσης του αιτίου της έντονης φωτοευαισθησίας στα παιδιά. Υλικά Μέθοδοι: Παρουσιάζονται περιπτώσεις παιδιών με έντονη φωτοευαισθησία και ο τρόπος διαγνωστικής τους προσέγγισης. Αποτελέσματα: Γίνεται αναφορά στις ακριβείς διαγνώσεις, στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των περιπτώσεων αυτών. Παράλληλα γίνεται συζήτηση για τις συχνότερες παθήσεις που προκαλούν έντονη φωτοευαισθησία στη παιδική ηλικία και περιγράφεται ένας αλγόριθμος διαγνωστικής προσέγγισης και θεραπείας. Σε όλες τις περιπτώσεις τέθηκε ακριβής διάγνωση και αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά. Συμπεράσματα: Η έντονη φωτοευαισθησία στα παιδιά μπορεί να αποτελεί κλινική εκδήλωση μιας αθώας ή σοβαρής αιτίας. Η μεθοδική διαγνωστική προσέγγιση και η έγκαιρη και σωστή αντιμετώπιση του αιτίου οδηγεί σε αποφυγή σοβαρών διαταραχών της οπτικής λειτουργίας. Kozeis N., Zopounidou H., Tyradellis S., Basdekidou C., Triantaphylla M., Adamopoulou A., Veliki S., Leliopoulou O., Georgiou A. Ophthalmica, Thessaloniki Purpose: Th authors highlight the importance of accurate diagnosis of intense photophobia in childhood. Materials - Methods: Clinical cases of children with intense photophobia are presented, along with the diagnostic procedures that were followed. Results: The authors present the ways they diagnosed and treated these cases. They also discuss about the most common causes of intense photophobia in childhood and they present an algorithm in diagnosis and management. Conclusion: The intense photophobia in childhood could be due to a benign or a serious cause. Accurate diagnosis, early and appropriate management are important to avoid serious consequences. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

7 5 o Children with low vision: The next day after diagnosis A3 ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΧΑΜΗΛΗ ΟΡΑΣΗ: Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΝΑ ΝΕΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Κοζέης Ν., Κουκουλά Σ., Βελίκη Σ., Σκοπελίτη Κ., Καλλέ Λ. Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Οι συγγραφείς θέλουν να επισημάνουν την ανάγκη ολιστικής προσέγγισης - αντιμετώπισης των παιδιών με σοβαρά διαταραγμένη οπτική λειτουργία, και να παρουσιάσουν μια καινοτόμα πρόταση που καλύπτει την ανάγκη αυτή. Υλικά Μέθοδοι: Παρουσιάζεται ένα καινοτόμο για τα Ελληνικά δεδομένα μοντέλο ολιστικής προσέγγισης αντιμετώπισης παιδιών με σοβαρά χαμηλή όραση, που περιλαμβάνει την ακριβή διάγνωση, θεραπεία, υποστήριξη της οπτικής τους λειτουργίας με οπτικά ή μη βοηθήματα, καθώς και λειτουργικές προσαρμογές στη καθημερινή τους ζωή. Η περιγραφή του τρόπου εφαρμογής του γίνεται μέσα από την παρουσίαση κλινικών περιπτώσεων. Αποτελέσματα: Καταγράφεται η βελτίωση της οπτικής ικανότητας των παιδιών μέσα από της παρεμβατικές προσεγγίσεις της διεπιστημονικής ομάδας, η λειτουργική βελτίωση στην καθημερινή τους ζωή, καθώς και η στάση της οικογένειας. Συμπεράσματα: Η ανάγκη διεπιστημονικής ομάδας προσέγγισης των παιδιών με σοβαρά διαταραγμένη όραση είναι επιβεβλημένη και εγγυάται την ομαλότερη πορεία της ψυχοκινητικής τους ανάπτυξης. Το δικό μας μοντέλο προσέγγισης, το πρώτο στην Ελλάδα, προσδοκά ν αποτελέσει πρότυπο και να ανοίξει νέους δρόμους στους τρόπους προσέγγισης των παιδιών αυτών στην πατρίδα μας. A new model of intervention Kozeis N., Koukoula S., Veliki S., Skopeliti K., Kalle L. Ophthalmica, Thessaloniki Purpose: The authors present a innovative model of approach for children with severe visual impairment, highlighting the need of a holistic method. Materials - Methods: A multidisciplinary scientific team is needed. Also, certain diagnostic and (re)habilitation techniques, leading to accurate discription of the functional consequences of diagnosis, to detailed recording of visual behavior, low vision services and functional support in the child s everyday life are used. Selected cases are presented to show how the model works. Results: The improvement of visual capacity, the improvement in quality of life and a better process in psychomotor development, the impact in child s and his/her family are all recorded, highlighting the value of this model. Conclusion: The need of a multisciplinary scientific team to approach children with severe visual impairment is of outmost importance. A holistic approach quarantees a smoother developmental process and a better life for these children. We hope our model to open new horizons an dto be a protype in children s visual (re)habilitation in our Country. 5 0 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

8 5 o THE USE OF TOPICAL TIMOLOL IN PERIOCULAR HEMANGIOMAS A4 ΧΡΗΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΤΙΜΟΛΟΛΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΦΘΑΛΜΙΑ ΑΙΜΑΓΓΕΙΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΒΡΕΦΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ Καρδαράς Δ., Τάντου Α., Παλαμίδα Ε., Τσιρώνη Ε., Παπαγεωργίου Ε. Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας Στόχος: Να εκτιμηθει η αποτελεσματικότητα της τοπικής χρήσης τιμολόλης 0,5% σε μικρά περιοφθάλμια αιμαγγειώματα της βρεφικής ηλικίας. Υλικό και Μέθοδος: Σε 4 βρέφη με περιοφθάλμια αιμαγγειώματα χορηγήθηκε τοπικά κολλύριο τιμολόλης 0,5%. Έγινε ενστάλαξη μιας σταγόνας κολλυρίου τιμολόλης 3 φορές την ημέρα απευθείας στο αιμαγγείωμα, με προσεκτική επάλειψη σε όλη την επιφάνεια με το δάκτυλο. Πριν την έναρξη της αγωγής, έγινε πλήρης παιδιατρική εξέταση συμπεριλαμβανομένου καρδιοαναπνευστικού ελέγχου. Σε ένα βρέφος έγινε MRI λόγω εν τω βάθει εντόπισης. Η μέση ηλικία των βρεφών κατά την πρώτη εξέταση ήταν 4 μήνες. Αποτελέσματα: Σε όλα τα βρέφη η χρήση τοπικής τιμολόλης είχε ως αποτέλεσμα την υποστροφή της ανάπτυξης, με παράλληλη μείωση της ερυθρότητας και του πάχους εντός των δυο πρώτων εβδομάδων της αγωγής. Σε περιπτώσεις παρατηρήθηκε πλήρης υποστροφή, ενώ σε μια η βλάβη έγινε υπόχρωη και μικρότερη σε παχος. Καμιά συστηματική ή οφθαλμική παρενέργεια δεν καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της μελέτης. Σε ένα βρέφος, λόγω της μη ικανοποιητικής ανταπόκρισης, χορηγήθηκε συστηματικά προπανολόνη σε ηλικία μηνών, οδηγώντας σε πλήρη υποχώρηση του αιμαγγειώματος 6 μήνες μετά. Συμπεράσματα: Η χρήση τιμολόλης 0,5% σε μορφή κολλυρίου έχει ως αποτέλεσμα την υποχώρηση αιμαγγειωμάτων της βρεφικής ηλικίας νωρίτερα από την αναμενόμενη ηλικία αυτόματης υποστροφής, που είναι από 9- μήνες. Η τοπική χρήση τιμολόλης είναι ασφαλής και αποτελεσματική στην αναστολή της ανάπτυξης περιοφθαλμικών αιμαγγειωμάτων στην βρεφική ηλικία προκαλώντας παράλληλα την υποστροφή αυτών. OF INFANCY: A CASE SERIES Kardaras D., Tantou A., Palamida E., Tsironi E., Papageorgiou E. University Hospital of Larissa, Department of Ophthalmology Aim: To evaluate the efficacy of topical timolol maleate 0.5% solution in small periocular infantile hemangiomas. Material and Methods: In this case series we treated 4 infants with periocular hemangiomas with topical timolol 0.5% eyedrops. One drop of timolol was applied 3 times a day directly to the haemangioma, by carefully spreading it with the finger, in order to cover the surface of the haemangioma. Before initiation of treatment all infants underwent comprehensive paediatric evaluation including cardiological examination. MRI was peformed in one infant. The mean age at presentation was 3.5 months. Results: In all infants topical timolol was associated with growth arrest, and a reduction in redness and thickness within the first weeks. Two hemangiomas showed almost complete resolution, and one became much paler and thinner. No systemic or ocular side effects were found during the study period. In one infant, regression was not satisfactory, and oral propranol was initiated at the age of months, leading to complete resolution of the hemangioma after 6 months. Conclusions: Regression of infantile hemangiomas treated using 0.5% timolol eyedrops in this case series occurred earlier than spontaneous regression which is generally not observed before the age of 9- months. Topical use of the beta-blocker timolol is safe and effective in inhibiting the growth and promoting regression of periocular infantile hemangiomas. 5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

9 5 o DEALING WITH POSTUVEITIC COMPLICATIONS IN A SIX YEARS OLD GIRL. Α5 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ ΡΑΓΟΕΙΔΙΤΙΔΑΣ ΣΕ 6ΧΡΟΝΟ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ, ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ Κούλαλη Ε., Τέγου Ζ., Τραχανά Μ., Παπαζαχαρία Α., Καρασαββίδου Ε., Καμάρας Γ., Πρατσίδου Π. Οφθαλμολογική κλινική Ιπποκράτειο ΓΝ Θεσσαλονίκης Παιδιατρικό Ανοσολογικό και Παιδορευματολογικό Κέντρο Αναφοράς, Α Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Σκοπός: Η παρουσίαση περιστατικού βαριάς ραγοειδίτιδος αυτοάνοσου αιτιολογίας η οποία οδήγησε στην εμφάνιση δευτεροπαθούς γλαυκώματος και καταρράκτη και της βελτίωσης στην εικόνα του οπτικού νεύρου μετά την χειρουργική αντιμετώπιση του γλαυκώματος. Υλικό & Μέθοδοι: Εξάχρονο κοριτσάκι εμφανίστηκε στα επείγοντα με αμφοτερόπλευρη έκπτωση όρασης, προοδευτικά επιδεινούμενη το τελευταίο δίμηνο.κατά την κλινική εξέταση διαπιστώθηκε πανραγοειδίτις αμφω με ιριδοκορικές συνέχειες και αρχόμενο οίδημα οπτικής θηλής άμφω. Τέθηκε σε τοπική και συστηματική αγωγή με στεροειδή και έγινε πλήρης παρακλινικός έλεγχος για λοιμώξεις ή αυτοάνοσα νοσήματα. Αποτελέσματα: Η οπίσθια και μέση ραγοειδίτις υποχώρησε με την αγωγή ενώ οι συνέχειες και η πρόσθια ραγοειδίτις επέμειναν για αρκετούς μήνες και ως εκ τούτου συνεχίστηκε η τοπική αγωγή. Η συστηματική αγωγή με μεθοτρεξάτη καθυστέρησε να ξεκινήσει λόγω άρνησης των γονέων με αποτέλεσμα την μακροχρόνια τοπική χορήγηση στεροειδών η οποία οδήγησε σε άνοδο της ενδοφθαλμιας πίεσης άμφω. Παρά την 4πλή τοπική αγωγή + per os ακεταζολαμίδη στο εξάμηνο, τα ΟΝ παρουσίασαν επιδεινούμενη κοίλανση. Εγινε ένθεση βαλβίδας Baerveldt άμφω. Οι ΕΟΠ ελαττώθηκαν σημαντικά και οι εικόνες των οπτικών νεύρων βελτιώθηκαν προοδευτικά σε ένα εξάμηνο Συμπέρασμα: Το δευτεροπαθές γλαύκωμα στα παιδιά είναι μια πολύ σοβαρή επιπλοκή της ραγοειδίτιδας που χρειάζεται στενή παρακολούθηση προκειμένου να διατηρηθεί το επίπεδο όρασης του παιδιού.η χειρουργική αποκατάσταση της ΕΟΠ μπορεί να οδηγήσει και σε υποστροφή της κοίλανσης του οπτικού νεύρου γεγονός που καθιστά την έγκαιρη παρέμβαση καθοριστικής σημασίας. A DIFFICULT TASK Koulali E., Tegou Z., Trachana M., Papazacharia A., Karasavidou E., Kamaras J., Pratsidou P. Department of Ophthalmology, Hippokrateion General Hospital of Thessalonikι Autoimmune center of reumatological diseases.st Pediatric clinic of Aristotle university of Thessaloniki. Hippokrateio General Hospital Purpose: To present a case of postuveitic cataract and glaucoma due to autoimmune reasons and the decreasing of the optic disk cupping after the tube operation that took place in both childs eyes. Methods: A six years old girl appeared at the casualties complaining for bilateral decrease of visual acuity which was gradually reduced for the last two months. The clinical examination revealed a severe bilateral uveitis with iris synechiae, vitritis, retinitis and optic disk edema. After the necessary blood tests she was given a topical and intravenous steroid therapy and a work up searching for autoimmune diseases was programmed. Results: The retinitis and the vitritis showed a significant regression in both eyes, so the systemic steroids were stopped, but the AC uveitis insisted for several months and so did the topical steroids treatment bilaterally. Due to parents hesitations the systematic methotrexate therapy was delayed, leading to raised IOP in both eyes which despite the full topical and per os medication resulted in gradually increasing optic nerve cupping. A tube operation (Baerveldt type) in both eyes was performed. The IOP was significantly reduced and the optic nerve cupping was gradually improved during a six months period. Conclusion: Postuveitic glaucoma in children is a very serious complication which needs very close monitoring in order for the child to maintain a good visual acuity level.a tube operation can lead to improvement of the optic nerve cupping so it is important to be performed on time. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

10 5 o OCULAR MANIFESTATIONS OF CYSTINOSIS IN TWO SIBLINGS Α6 ΟΦΘΑΛΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΣΕ ΔΥΟ ΑΔΕΡΦΑΚΙΑ ΠΑΣΧΟΝΤΑ ΑΠΟ ΚΥΣΤΙΝΩΣΗ Κούλαλη Ε., Τέγου Ζ., Παπαζαχαρία Α., Κάμπος Χ., Κολλιός Κ., Ζαγκανίκα Σ. Τμήμα Οφθαλμολογίας, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Γ Παιδιατρική Κλινική, ΑΠΘ, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Σκοπός: Παρουσίαση σπάνιου περιστατικού αμφοτερόπλευρης εναπόθεσης κρυστάλλων κυστίνης στον κερατοειδή χιτώνα, στα πλαίσια νεφρολογικού συνδρόμου. Υλικό & Μέθοδοι: Δύο αγοράκια και 7 χρονών, αδερφάκια μεταξύ τους, προσήλθαν στα εξωτερικά ιατρεία του παιδοοφθαλμολογικού για οφθαλμολογικό έλεγχο δεδομένου ότι είχε τεθεί ήδη η διάγνωση της κυστίνωσης με γονιδιακό έλεγχο από τους παιδονεφρολόγους αφού παρουσίασαν νεφρολογικά προβλήματα. Από τη γενική τους εικόνα, τα παιδιά παρουσίαζαν μικρή καθυστέρηση στην ανάπτυξη, ανοιχτόχρωμο δέρμα και μαλλιά, ενώ το οικογενειακό ιστορικό ήταν ελεύθερο και οι δύο εγκυμοσύνες ανεπίπλεκτες. Η κλινική εξέταση έδειξε φυσιολογική όραση στο ένα παιδάκι και μέτρια έκπτωση οπτικής οξύτητας στο δεύτερο. Και τα δυο αδερφια παρουσιαζαν φυσιολογική οφθαλμοκινητικότητα, ήπια φωτοφοβία και αμφοτερόπλευρη εναπόθεση κρυστάλλων με υψηλή διαθλαστικότητα σε όλο το πάχος του κερατοειδή χωρίς αυτοί να επεκτείνονται στους πέριξ ιστούς. Η βυθοσκοπική εικόνα ήταν φυσιολογική. Τέθηκαν σε συνεχή τοπική θεραπεία με κολλύριο κυστεαμίνης. Αποτελέσματα: Η κλινική εικόνα παραμένει σταθερή τα τελευταία 5 χρόνια, όπως επισης και η όραση των παιδιών. Η άθροιση των κρυστάλλων κυστίνης, περιορίζεται μέχρι και σήμερα, στον κερατοειδή χιτώνα. Συμπεράσματα: Η τοπική χορήγηση κυστεαμίνης σε συνδυασμό βέβαια με τη συστηματική χορήγηση του φαρμάκου αναστέλλει ικανοποιητικά την εξέλιξη της νόσου, με αποτέλεσμα οι κρύσταλλοι του κερατοειδούς να μην πολλαπλασιάζονται και να μην επεκτείνονται σε άλλους ιστούς του οφθαλμού. Με τον τροπο αυτο, αποφεύγονται οι επιπλοκές που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν, με κυριότερη την αμφιβληστροειδοπάθεια. Koulali E., Tegou Z., Papazacharia A., Kampos C., Kollios K., Zagkanika S. Department of Ophthalmology, Hippokrateion General Hospital of Thessaloniki, Thessaloniki 3rd Pediatric Clinic, Aristotle University of Thessaloniki, Hippokrateion General Hospital of Thessaloniki Purpose: To present a rare case of bilateral deposition of cystine crystals in the corneas of two brothers, due to renal disease, with subsequent photophobia and visual impairment. Material & Methods: Two brothers, and 7 years old, visited our outpatient department in order to undergo ophthalmological evaluation after they had been genetically diagnosed for Cystinosis, an autosomal recessive renal syndrome. Depart from the renal symptoms, the boys presented with growth retardation and fair skin and hair. The family history was clear and both pregnancies were uneventful. Clinical examination revealed normal visual acuity for one boy and mild visual impairment for the other. Both siblings appeared with good ocular motility, mild photophobia and bilateral presence of highly reflective crystals in all layers of the corneas. Fundoscopy revealed no significant findings. Both children initiated topical treatment with cysteamine eye drops, in addition to oral therapy. Results: Clinical features remain stable 5 years later, as well as the boys visual acuity. Cystine crystals are still present, but with no change or progression of their accumulation. Conclusions: Topical cysteamine treatment, in collaboration to the oral treatment, can significantly halt the progression and accumulation of crystals in the eye. Efficient treatment adherence is crucial in order to limit their presence in the cornea and decrease the occurrence of further extent of the disease, most importantly retinopathy. 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

11 5 o CONE DYSTROPHY DIAGNOSED IN 8-YEAR-OLD BOY Α7 ΔΥΣΤΡΟΦΙΑ ΚΩΝΙΩΝ ΣΕ ΑΓΟΡΑΚΙ ΟΚΤΩ ΕΤΩΝ Τέγου Ζ., Κούλαλη Ε., Κουκουλά Σ., Τζαμίχας Ι., Παπαζαχαρία Α., Καρασαββίδου Ε., Μιχονίδου Α., Κάμπος Χ. Τμήμα Οφθαλμολογίας, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Ινστιτούτο Οφθαλμολογίας, Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Η δυστροφία των κωνίων είναι μια κληρονομούμενη νοσολογική οντότητα με μεγάλη ετερογένεια που μπορεί να εκδηλώνεται με διάφορους φαινότυπους και ως εκ τούτου με ποικίλη βαρύτητα. Πρόκειται για πάθηση των φωτουποδοχέων και εμφανίζεται συνήθως νωρίς, κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες της ζωής. Στόχος μας, είναι η παρουσίαση περιστατικου δυστροφίας κωνίων σε νεαρό αγόρι. Υλικό & Μέθοδοι: Αγόρι 8 ετων, με ελεύθερο ιστορικό, προσήλθε στα εξωτερικά ιατρεία αιτιώμενο προοδευτικά χαμηλή όραση, μη βελτιούμενη με αλλαγή γυαλιών. Κατά την κλινική εξέταση η οπτική του οξύτητα ήταν V(ΔΟ): 4/0cc(-.00/-3.5x0) και V(ΑΟ): 3/0cc(-.00/-3.00x70). H αντίληψη χρωμάτων ήταν επηρεασμένη, ενώ βυθοσκοπικά παρουσίαζε αμφοτερόπλευρα εικόνα Bull s Eye στην ωχρά κηλίδα. Αποτελέσματα: Ακολούθησε έλεγχος οπτικών πεδίων, αυτοφθορισμός, OCT ωχράς καθώς και ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων επιβεβαίωσαν την κλινική διάγνωση δυστροφίας κωνίων, αφού ανέδειξαν διαταραχές της στιβάδας των υποδοχέων, ατροφία της ωχράς και διαταραγμένη ηλεκτρική δραστηριότητα του αμφιβληστροειδή. Τέλος, δόθηκαν οδηγίες στο παιδί. Συμπεράσματα: Πέρα από τη γενετική καθοδήγηση και τις πρακτικές οδηγίες σε περιπτώσεις πολύ χαμηλής όρασης, χρειάζεται τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος, ώστε να διορθώνονται τυχόν διαθλαστικές ανωμαλίες που μπορεί να επιδεινώνουν το επίπεδο της οπτικής οξύτητας του παιδιού. Tegou Z., Koulali E., Koukoula S., Tzamichas I., Papazacharia A., Karasavvidou E., Michonidou A., Kampos C. Ophthalmology Department, Hippokrateion General Hospital of Thessaloniki Ophthalmica, Institute of Ophthalmology, Thessaloniki Purpose: Cone dystrophy is a heterogeneous hereditary disease with various types of clinical manifestations and severity. It is a disorder of the photoreceptors, most commonly diagnosed during the first two decades of life. Our Aim is to present a case of cone dystrophy in a young boy. Material & Methods: A 8-year old boy, with free medical history, visited our outpatient clinic after experiencing gradual deterioration of his visual acuity, that could not be treated with new glasses. During examination, his visual acuity was OD: 4/0cc (-.00/-3.50x0) and OS: 3/0cc (-.00/-3.00x70). The boy s color vision was poor and ophthalmoscopy revealed a symmetric Bull s Eye macular disorder. Results: Investigation with Perimetry, fundus autofluorescence, OCT and ERG was carried out in order to confirm clinical diagnosis. All tests illustrated damages of the photoreceptors, macular atrophy and redused photopic responses. Finally, the boy was given instructions on low vision aids, supplements etc. Conclusions: Apart from genetic counselling and beneficial aids in cases of low vision, the need for frequent testing is an absolute necessity, in order to correct any refractive errors that may lessen the patient s visual acuity even further. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

12 Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ Πέμπτη 3 Μαΐου 08 08:30-0:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΙΙ 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

13 5 o Macular ischemia changes in patients with diabetic macular edema Α8 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΙΣΧΑΙΜΙΑΣ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙΔΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ ΩΧΡΑΣ ΥΠΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ AFLIBERCEPT Μάρης Δ., Κοτούλα Μ., Καραθάνου Α., Βουτσάς Ν., Καλαμπαλίκης Σ., Τσιρώνη Ε., Ανδρούδη Σ. Ιδιώτης Οφθαλμίατρος MD, FEBO, PhDc Οφθαλμολογική κλινική Πανεπιστημιακού νοσοκομείου Λάρισας Σκοπός: Πολλές κλινικές μελέτες έχουν αναδείξει μια σημαντική σχέση μεταξύ κεντρικού πάχους αμφιβληστροειδούς και οπτικής οξύτητας σε ασθενείς με διαβητικό οίδημα ωχράς.η τελική οπτική οξύτητα πιθανόν σχετίζεται με πολλούς παράγοντες και η βλάβη της αρχιτεκτονικής και ανατομίας του αμφιβληστροειδούς είναι ένας από αυτούς.χρησιμοποιώντας την OCT αγγειογραφία μπορούμε να υπολογίσουμε την ολική ισχαιμική επιφάνεια στην ωχρά κηλίδα. Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να εξετάσει και να αναδείξει τη σχέση μεταξύ οπτικής οξύτητας και αυτής της βασικής παραμέτρου.πρωτεύον στόχος είναι η ανάδειξη της σχέσης μεταξύ αρχικής και τελικής ανατομικής κατάστασης ωχράς κηλίδας με την αποτελεσματικότητα της θεραπείας του διαβητικού οιδήματος ωχράς με Aflibercept και της τελικής οπτικής οξύτητας. Υλικά Μέθοδοι: Είναι μια προοπτική, τυχαιοποιημένη μελέτη πραγματοποιείται σε ένα κέντρο,την πανεπιστημιακή οφθαλμολογική κλινική Λάρισας. Στόχος της μελέτης είναι να συγκεντρωθούν τουλάχιστον 50 ασθενείς και το πρωτόκολλο θεραπείας είναι σύμφωνο με την περίληψη χαρακτηριστικών του φαρμάκου (Aflibercept SmPC). Αποτελέσματα: Θα παρουσιαστούν τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης. treated with Aflibercept- A clinical study Maris D., Kotoula M., Karathanou A., Voutsas N., Kalampalikis S., Tsironi E., Androudi S. Consultant Ophthalmic surgeon, MD, FEBO, PhDc Larisa University Ophthalmology Clinic Purpose: Many clinical studies have shown the relationship between central retinal thickness and visual acuity in patients with diabetic macular edema.the damage of the retinal architecture and anatomy is a key factor regarding the final visual acuity.using OCT-angiography, we can quantify the macular ischemia in these patients.the purpose of this study is to examine correlations of macular ischemia changes with final visual acuity in diabetic patients treated with Aflibercept. Methods: A prospective,randomized study in one center, Larisa University clinic. Treatment naïve patients with clinically significant macular edema are treated with Aflibercept according to the drug s SmPC.Macular ischemia alterations using OCT- angiography are studied,visual acuity at presentation and after one year of treatment are documented. Results: The first results of the study will be presented. 5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

14 5 o RECENT ADVANCES IN THE MANAGEMENT OF PATIENTS Α9 ΝΕΟΤΕΡA ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙΔΑΣ Αλμαλιώτης Δ., Αλμπανίδου Σ., Σπάγος Γ., Καραμπατάκης Β. Εργαστήριο Πειραματικής Οφθαλμολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Σκοπός: Η Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας, μια από τις κυριότερες αιτίες απώλειας όρασης ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας, αποτελεί εκφυλιστική διαταραχή πολυπαραγοντικής αιτιολογίας που προσβάλλει κατά κύριο λόγο το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδή, την περιοχή της ωχράς κηλίδας. Η πάθηση ταξινομείται σε ξηρά ή υγρή μορφή ανάλογα με την ύπαρξη νεοαγγείωσης. Μέχρι και σήμερα, δεν υπάρχει κάποια αποτελεσματική θεραπεία για το προχωρημένο στάδιο της ξηράς μορφής, τη γεωγραφική ατροφία, ενώ κάποιες υποστηρικτικές θεραπείες στοχεύουν στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου. Στην παρούσα εργασία θα γίνει αναφορά στις πρόσφατες ερευνητικές εξελίξεις σχετικά με τη θεραπεία της πάθησης. Υλικό & Μέθοδος: Μελετήθηκαν τόσο η πρόσφατη βιβλιογραφία όσο και οι κλινικές δοκιμές που βρίσκονται σε εξέλιξη. Αποτελέσματα: Σημαντικός αριθμός νέων θεραπευτικών εφαρμογών όπως φαρμακευτικοί παράγοντες, θεραπείες βασιζόμενες στην εφαρμογή βλαστοκυττάρων και η γονιδιακή θεραπεία βρίσκονται υπό μελέτη με αρκετά υποσχόμενα πρώιμα αποτελέσματα όσον αφορά στην αποτελεσματικότερη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου. Συμπεράσματα: Η σημερινή έρευνα ανοίγει νέους θεραπευτικούς δρόμους στην αντιμετώπιση ανίατων οφθαλμικών παθήσεων, μεταξύ αυτών και της αμφιβληστροειδοπάθειας. WITH AGE-RELATED MACULAR DEGENERATION Almaliotis D., Almpanidou S., Spagos G., Karampatakis V. Laboratory of Expiramental Opthalmology, Aristotle University of Thessaloniki Aim: Age-related macular degeneration (AMD), one of the main causes of vision loss in elderly population, is a degenerative disease of multifactorial etiopathology, affecting mainly the central retina (macula). ΑMD is classified in dry or wet AMD depending on the presence of choroidal neovascularization. Until now, there is no approved therapy for the late form of dry AMD, geographic atrophy, whereas all treatment approaches in dry AMD are only likely to slow down the progression of the disease.this review will provide an overview of recent advances of research in establishing new therapeutic approaches in age-related macular degeneration. Methods: Epidemiological studies and research articles were reviewed. Results: A great number of new therapeutic strategies for AMD including new drugs, stem-cell based treatment and gene therapy are under investigation with promising results in preliminary studies, offering a chance for more efficient therapeutic approaches of the disease. Conclusion: Recent research seems to provide foundational knowledge that may lead to clinically significant therapies for currently untreatable retinal disease, including age-related macular degeneration. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

15 5 o RECENT ADVANCES OF THERAPEUTIC APPROACHES IN RETINITIS PIGMENTOSA Α0 ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΑΓΧΡΩΣΤΙΚΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑΣ Αλμπανίδου Σ., Σπάγος Γ., Αλμαλιώτης Δ., Καραμπατάκης Β. Εργαστήριο Πειραματικής Οφθαλμολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Σκοπός: Η Μελαγχρωστική Αμφιβληστροειδοπάθεια αποτελεί μια ετερογενή ομάδα κληρονομούμενων εκφυλιστικών παθήσεων του αμφιβληστροειδή, χαρακτηριζόμενη από προοδευτική απώλεια της όρασης και είναι η κυριότερη κληρονομούμενη αιτία τύφλωσης. Μέχρι και σήμερα, η παθογένεια της νόσου δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως ενώ κάποιες υποστηρικτικές θεραπείες εμφανίζουν περιορισμένο θεραπευτικό όφελος. Στην παρούσα εργασία θα γίνει αναφορά στις πρόσφατες ερευνητικές εξελίξεις σχετικά με τη θεραπεία της πάθησης. Υλικό & Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε επισταμένη μελέτη των κλινικών δοκιμών που βρίσκονται σε εξέλιξη καθώς και της πρόσφατης βιβλιογραφίας. Αποτελέσματα: Νεότερες θεραπευτικές στρατηγικές όπως είναι οι θεραπείες βασιζόμενες στην εφαρμογή βλαστοκυττάρων, η γονιδιακή θεραπεία και εξελιγμένοι φαρμακευτικοί παράγοντες, φαίνεται να δημιουργούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για αποτελεσματικότερη διαχείριση της νόσου και αναστολή της εξέλιξής της ή ακόμα και για αναστροφή της βλάβης. Συμπεράσματα: Η σημερινή έρευνα ανοίγει νέους θεραπευτικούς δρόμους στην αντιμετώπιση ανίατων οφθαλμικών παθήσεων, μεταξύ αυτών και της μελαγχρωστικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Almpanidou S., Spagos G., Almaliotis D., Karampatakis V. Laboratory of Expiramental Opthalmology, Aristotle University of Thessaloniki Aim: Retinitis Pigmentosa (RP) is a heterogenous group of inherited retinal disorders characterized by progressive vision loss and is one of the main causes of inherited blindness. Until now, the underlying pathogenetic mechanisms are not fully elucidated and current supportive treatments are of limited efficacy. This review will provide an overview of recent advances of research in establishing new therapeutic approaches in retinitis pigmentosa. Methods: Research articles and epidemiological studies were reviewed. Results: New therapeutic strategies including stem-cell based treatment, gene therapy and new drugs are anticipated to provide with the potential to treat patients with retinitis pigmentosa more efficiently and to prevent or even reverse the disease progression. Conclusion: Recent research seems to provide foundational knowledge that may lead to clinically significant therapies for currently untreatable retinal disease, including retinitis pigmentosa. 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

16 5 o ALEXANDRITE LASER-INDUCED CHOROIDAL NEOVASCULARIZATION Α ΧΟΡΙΟΕΙΔΙΚΗ ΝΕΟΑΓΓΕΙΩΣΗ ΠΡΟΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΑΠΟ ΛΕΙΖΕΡ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΘΗΚΕ ΕΠΙΤΥΧΩΣ ΜΕ ΑΦΛΙΜΠΕΡΣΕΠΤΗ Διάφας Α., Σταμπουλή Δ., Δαστιρίδου Α., Ανδρούδη Σ. 3, Μπραζιτίκος Π. Β Οφθαλμολογική Κλινική, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη Οφθαλμολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Ξάνθης 3 Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Λάρισα Σκοπός: Παρουσίαση περιστατικού ασθενούς, η οποία κατά λάθος τραυμάτησε το δεξί της οφθαλμό με λέιζερ Αλεξανδρίτη κατά τη διάρκεια κοσμητικής θεραπείας. Μέθοδος και Ασθενής: Μία γυναίκα 33 ετών κατά λάθος εκτέθηκε σε λέιζερ Αλεξανδρίτη (755nm) χωρίς τη χρήση προστατευτικών γυαλιών. Παρόλο που αρχικά δεν ανέφερε κάποιο σύμπτωμα, κατά τη διάρκεια επανεξέτασης ενάμιση μήνα αργότερα, η καλύτερα διορθούμενη οπτική οξύτητα στον εκτεθημένο οφθαλμό ήταν 5/0 και κατά τη βυθοσκόπηση παρατηρήθηκε υποαμφιβληστροειδική αιμορραγία και οίδημα. Αποτελέσματα: Χοριοειδική νεοαγγείωση διαπιστώθηκε με τη διενέργεια φλουροαγγειογραφίας και τομογραφίας οπτικής συνοχής. Η θεραπεία με 3 ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις αφλιμπερσέπτης οδήγησε στην πλήρη λειτουργική αποκατάσταση, συνοδευόμενη από υποχώρηση της αιμορραγίας και του οιδήματος, γεγονός που παρέμεινε 6 μήνες μετά τον τραυματισμό. Η τελική καλύτερα διορθούμενη οπτική οξύτητα της ασθενούς ήταν 0/0. Συζήτηση: Η θεραπεία με αφλιμπερσέπτη βοηθά στον έλεγχο της χοριοειδικής νεοαγγείωσης λόγω βλάβης από λέιζερ. Το κοινό πρέπει να είναι ενήμερο για αυτό τον πιθανό κίνδυνο και αυξημενη προσοχή σε συνδυασμό με τη χρήση προστατευτικών γυαλιών συστήνεται κατά το χειρισμό λέιζερ. SUCCESSFULLY TREATED WITH AFLIBERCEPT Diafas A., Stampouli D., Dastiridou A., Androudi S. 3, Brazitikos P. nd Department of Ophthalmology, Aristotle University of Thessaloniki, Papageorgiou General Hospital, Thessaloniki, Greece Department of Ophthalmology, General Hospital of Xanthi, Greece 3 Department of Ophthalmology, University of Thessaly, Larissa, Greece Purpose: To report the clinical course of a patient who accidentally injured her right eye with an alexandrite laser while being subjected to cosmetic treatment. Method and Patient: A 33 year-old female was accidentally exposed to alexandrite laser (755 nm) without the use of protective goggles. Although she experienced no symptoms initially, when re-examined a month and a half later, best-corrected visual acuity of the affected eye was 5/0 and subretinal hemorrhage and edema were observed on fundus examination. Results: Fluorescein angiography (FA) and optical coherence tomography (OCT) scans revealed choroidal neovascularization. Intravitreal anti-vegf therapy (3 monthly injections of aflibercept) led to complete functional recovery, accompanied by regression of hemorrhage and edema, that were maintained at 6 months follow up after injury.the patient s final BCVA was 0/0. Discussion: Τhere is a beneficial role of anti-vegf treatment (Aflibercept) in controlling choroidal neovascularization caused by a laser burn. The public should be aware of the potential hazard and increased cautiousness in addition to protective goggles is strongly advised when handling laser technologies. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

17 5 o Cystoid macular edema after phacoemulsification- Α ΟΙΔΗΜΑ ΩΧΡΑΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΦΑΚΟΘΡΥΨΙΑ- ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Τσιρώνη Σ., Ντόντη Π., Πανίδου Ι., Σίσκου Ε., Κούτσιανου Ε., Ψημενίδου Ε., Σαράφη Α., Φαντέλ Ε. Γενικό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Γ. Παπανικολάου», Οφθαλμολογική κλινική Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Αγ. Δημήτριος», Οφθαλμολογική κλινική Σκοπός: Παρουσίαση περιστατικών συνδρόμου Irvine-Gass με κυστικό οίδημα ωχράς μετά από χειρουργείο καταρράκτη Υλικό & Μέθοδος: ο περιστατικό: Γυναίκα 80 ετών με ελεύθερο οφθαλμολογικό ιστορικό υποβλήθηκε σε φακοθρυψία στο δεξιό οφθαλμό, λόγω καταρράκτη. Κατά τη πρώτη μετεγχειρητική μέρα η όραση της ήταν 5/0 χωρίς διόρθωση, ενώ στον επόμενο επανέλεγχο μετά 4 μήνες 5/0 με διόρθωση -.5cyl x 95o, χωρίς βελτίωση με στενοπικό διάφραγμα. Διενεργήθηκε OCT line που ανέδειξε κυστικό οίδημα ωχράς στο δεξιό οφθαλμό και χορηγήθηκε coll nepafenac 3mg x. ο περιστατικό: Άνδρας 73 ετών με ελεύθερο οφθαλμολογικό ιστορικό υποβάλλεται σε φακοθρυψία δεξιού οφθαλμού λόγω καταρράκτη. Στο τρίμηνο μετά το χειρουργείο η όρασή του ήταν 9/0 με διόρθωση -.5cyl x5ο. 0 μήνες μετά το χειρουργείο η όραση ελέγχθηκε 4/0 με διόρθωση -.5cyl x5ο μη βελτιούμενη με στενοπικό διάφραγμα. Πραγματοποιήθηκε OCT line που ανέδειξε κυστικό οίδημα ωχράς στο δεξιό οφθαλμό. Χορηγήθηκε coll nepafenac mg x3. Αποτελέσματα: ο περιστατικό: H ασθενής επανήλθε μετά από ένα μήνα χρήσης της νεπαφενάκης με όραση 8/0 με διόρθωση -.5x95o. Το OCT line έδειξε απουσία οιδήματος στη περιοχή της ωχράς ο περιστατικό: Ο ασθενής επανεξετάσθηκε τρείς μήνες μετά από τη χρήση νεπαφενάκης με όραση 9/0 με διόρθωση 0.75sph. To OCT line έδειξε απουσία οιδήματος στην ωχρά. Συμπεράσματα: Το κυστικό οίδημα ωχράς, παρά τις νέες και λιγότερο επεμβατικές χειρουργικές μεθόδους, αποτελεί ακόμη παράγοντα έκπτωσης της όρασης μετεγχειρητικά. Η χορήγηση ΜΣΑΦ όπως η νεπαφενάκη βοηθά στην απορρόφηση του οιδήματος και στη βελτίωση του οπτικού αποτελέσματος, με αποτελέσματα σταθερά στο χρόνο. Pharmacological treatment Tsironi S., Ntonti P., Panidou I., Siskou E., Koutsianou E., Psimenidou E., Sarafi A., Fadel E. General University Hospital of Thessaloniki G. Papanikolaou, Ophthalmology clinic General Hospital of Thessaloniki St. Demetrios, Ophthalmology clinic Aim: Presentation of Irvine-Gass syndrome cases, with cystoid macular edema following cataract surgery. Materials & Methods: st case: A female patient,80 years of age, with clear ophthalmologic medical history that underwent phacoemulsification cataract surgery of the right eye. At the first postoperative day her vision was 5/0 sc. At the next follow up, after four months her vision was 5/0 cc -.5cyl x95o, without improvement with a pinhole diaphragm. We conducted an OCT line that revealed cystoids macular edema and we administered coll nepafenac 3mg x. nd case: A male patient, 73 years of age, with a clear ophthalmologic medical history that underwent phacoemulsification cataract surgery of the right eye. Three months after surgery he had a vision of 9/0 cc-.5cyl x5o. He presented ten months after surgery with a decreased visual acuity of 4/0 cc -.5cyl x5o, without improvement with a pinhole diaphragm. An OCT line was performed, that revealed cystoid macular edema and we administered coll nepafenac mg x3. Results: st case: The patient presented after a month of nepafenac usage with a vision of 8/0 cc -.5cyl x95o. The new OCT line revealed absence of cystoid macular edema. nd case: Three months after nepafenac usage the patient had a visual acuity of 9/0 cc -0.75sph. OCT line revealed no cystoids macular edema. Conclusions: Cystoid macular edema remains a cause of postoperative decrease in visual acuity, despite the new modern and less invasive surgery methods. Administration of NSAIDs such as nepafenac contributes to the recession of macular edema and improves visual outcome, with the results being stable in time ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

18 5 o ASYMPTOMATIC CHOROIDAL NEOVASCULARIZATION DETECTED WITH Α3 ΑΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΗ ΝΕΟΑΓΓΕΙΩΣΗ ΧΟΡΙΟΕΙΔΟΥΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΙΜΗ ΜΕ OCT ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΗΕΩ: ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΒΗΜΑ; Ρήγα Π., Δαστιρίδου Ά.,, Τζέτζη Δ., Ανδρούδη Σ., Μπραζιτίκος Π. Β Οφθαλμολογική Κλινική, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας Σκοπός: Να παρουσιαστούν περιστατικά χοριοειδικής νεοαγγείωσης σε ασθενείς με Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς κηλίδας ανιχνεύσιμης με OCT Αγγειογραφία (OCTA) και απουσία ενεργής εξιδρωματικής νόσου με κριτήρια OCT και να αξιολογηθεί η συμβολή αυτής της νέας, μη επεμβατικής τεχνολογίας στην εγκαιρότερη διάγνωση και ενδεχομένως θεραπεία της νόσου. Υλικό & Μέθοδος: Μελέτη παρατήρησης σειράς περιστατικών. Ασθενείς με ξηρή ή υγρή ΗΕΩ υπό παρακολούθηση με SD-OCT υποβλήθηκαν σε SD-OCTA για την ανίχνευση περιστατικών ασυμπτωματικής νεοαγγείωσης. Αποτελέσματα: Η OCTA ανέδειξε διάφορες αλλοιώσεις στο δίκτυο του χοριοειδούς συμβατές με νεοαγγείωση σε οφθαλμούς χωρίς στοιχεία ενεργότητας νόσου με κριτήρια OCT κατά την στιγμή της εξέτασης σε τέσσερις από τους ενενήντα-οκτώ οφθαλμούς που ελέγχθησαν (4%). Συμπεράσματα: Η OCTA μπορεί να ανιχνεύσει χοριοειδική νεοαγγείωση πολύ νωρίτερα στη πορεία της νόσου από ότι η OCT, επιτρέποντας εγκαιρότερη διάγνωση και έναρξη θεραπείας. Η θέσπιση κριτηρίων OCTA για την παρακολούθηση και αντιμετώπιση των ασθενών αυτών είναι το επόμενο σημαντικό βήμα. OCT ANGIOGRAPHY IN AMD PATIENTS; WHAT IS THE NEXT STEP? Riga P., Dastiridou A.,, Tzetzi D., Androudi S., Brazitikos P. nd Ophthalmology Department, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Ophthalmology Department, University Hospital of Larissa, Larissa, Greece Aim: To present cases of naïve choroidal neovascularization in the absence of disease activity with SD-OCT criteria and evaluate the possible contribution of this new, non-invasing imaging technique in earlier disease diagnosis. Material & Methods: Observational case series. Patients with asymptomatic intermediate AMD in one eye and intermediate or neovascular age-related macular degeneration in their fellow eye followed-up with SD- OCT were evaluated with SD-OCTA to detect cases of subclinical neovascularization. Results: OCTA depicted different patterns of choroidal flow alterations corresponding to CNV in eyes not presenting with exudative AMD based on SD-OCT criteria at the time of the examination in four out of ninetyeight evaluated eyes (4%). Conclusion: OCTA may detect CNV much earlier in the disease course than SD-OCT, enabling earlier diagnosis and treatment initiation, while possibly paving the way for more targeted and efficient preventive measures. The introduction of OCTA criteria for the evaluation and management of these patients is the next important step. 5 3 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 33

19 5 o DETECTION OF CHOROIDAL BLOOD FLOW ALTERATIONS WITH Α4 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΡΟΗ ΤΟΥ ΧΟΡΙΟΕΙΔΟΥΣ ΑΝΙΧΝΕΥΣΙΜΕΣ ΜΕ OCT ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΡΩΔΗ ΧΟΡΙΟΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ Ρήγα Π., Δαστιρίδου Ά.,, Σαμουηλίδου Μ., Τσιαμπαλή Χ., Τζέτζη Δ., Ανδρούδη Σ. Μπραζιτίκος Π. Β Οφθαλμολογική Κλινική, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας Σκοπός: Να ανιχνευτούν πιθανές παθολογικές μεταβολές στο αγγειακό δίκτυο του χοριοειδούς όπως αυτό απεικονίζεται με OCT Αγγειογραφία (OCTA) σε ασθενείς με Κεντρική Ορώδη Χοριοαμφιβληστροειδοπάθεια (ΚΟΧ). Υλικό & Μέθοδος: Προοπτική μελέτη σειράς περιστατικών. Δεκαπέντε οφθαλμοί δεκαπέντε ασθενών διαγνωσμένων με ΚΟΧ συγκρίθηκαν με τους ετερόπλευρους, μη προσβεβλημένους οφθαλμούς και με δεκαέξι οφθαλμούς υγιών μαρτύρων. Με SD-OCTA υπολογίστηκε η επιφάνεια αιματικής ροής σε δύο ομόκεντρους κύκλους διαμέτρου.5mm και 5.5mm σε τρία διαφορετικά βάθη στον χοριοειδή (3-6μm, 6-9μm και 9-0μm). Μετρήθηκε επιπλέον το υποβοθρικό πάχος χοριοειδούς από δύο ανεξάρτητους ερευνητές. Αποτελέσματα: Η επιφάνεια αιματικής ροής (mm) στην στιβάδα των χοριοτριχοειδών των οφθαλμών με ΚΟΧ βρέθηκε μειωμένη (3-6μm: ± 0.09 vs.03 ± 0.07 vs.08 ± 0.034, P<0.00) και αυξημένη στα δύο βαθύτερα στρώματα (6-9μm: ± 0.57 vs ± 0.07 vs ± 0.043, P=0.03, 9-0μm: ± 0.33 vs 0.75 ± vs 0.80 ± 0.083, P=0.007) σε σχέση με τους ετερόπλευρους οφθαλμούς και με τους οφθαλμούς των υγιών μαρτύρων στον κύκλο διαμέτρου.5mm. Στον κύκλο διαμέτρου 5.5mm στατιστικώς σημαντικά μειωμένη βρέθηκε η επιφάνεια αιματικής ροής στα χοριοτριχοειδή (3-6μm: ± vs ± 0.76 vs 5.0 ± 0.358, P=0.00). Η ροή στα χοριοτριχοειδή βρέθηκε σημαντικά μειωμένη σε σχέση με τα βαθύτερα στρώματα στους οφθαλμούς με ΚΟΧ και στους δύο κύκλους (D=.5mm:.070 ± vs 0.70 ± vs ± 0.59, P<0.00, D=5,5mm: 4.80 ± vs 9.90 ± vs ± 0.87 P<0.00). Συμπεράσματα: Μεταβολές στην αιματική ροή του χοριοειδούς φαίνεται να κατέχουν κεντρικό ρόλο στην παθοφυσιολογία της ΚΟΧ και η OCTA επιβεβαιώνει αυτή την θεωρία. Αντιρροπιστικοί μηχανισμοί όπως αγγειοσύσπαση και μείωση της αιματικής ροής πιθανόν να λαμβάνουν χώρα στην στιβάδα των χοριοτριχοειδών. OCT ANGIOGRAPHY IN CENTRAL SEROUS CHORIORETINOPATHY Riga P., Dastiridou P.,, Tsiampali H., Samouilidou M., Tzetzi D., Androudi S., Brazitikos P. nd Ophthalmology Department, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Ophthalmology Department, University Hospital of Larissa, Larissa, Greece Aim: To detect possible alterations in the choroidal blood flow as imaged in OCT Angiography (OCTA) in Central Serous Chorioretinopathy (CSC) eyes. Material & Methods: Prospective cross-sectional case series; Fifteen eyes of fifteen consequetive patients diagnosed with CSC were compared with fifteen unaffected fellow eyes and sixteen healthy control eyes. Choroidal vascular flow area was calculated via SD-OCTA in,5mm and 5,5mm diameter concentric circles and in three consecutive slabs (3-6μm, 6-9μm, 9-0μm). The subfoveal choroidal thickness was also measured by two independent investigators. Results: The flow area (mm) of CSC eyes was significantly lower than the unaffected fellow eyes and the control eyes in the CC slab (3-6μm: ± 0.09 vs.03 ± 0.07 vs.08 ± 0.034, P<0.00) and significantly higher in the two deeper slabs (6-9μm: ± 0.57 vs ± 0.07 vs ± 0.043, P=0.03, 9-0μm: ± 0.33 vs 0.75± vs 0.80 ± 0.083, P=0.007) in the,5mm diameter circle. In the 5,5mm diameter circle the choroidal flow was statistically significantly lower in the CC slab in CSC eyes (3-6μm: ± vs ± 0.76 vs 5.0 ± 0.358, P= 0.00). The CC flow area was found significantly lower compared to the two deeper levels in both circles (D=.5mm:.070 ± vs 0.70 ± vs ± 0.59, P<0.00, D=5.5mm: 4.80 ± vs 9.90 ± vs ± 0.87, P<0.00). Conclusion: The presumed alterations in choroidal blood flow as a key factor to the pathophysiology of CSC and the rest of the pachychoroidal diseases are supported by OCT Angiography findings. Hyperpermeability of the choroid may induce a compensatory mechanism in the CC involving vessel constriction and flow reduction ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 35

20 5 o RECENT DEVELOPMENTS IN TREATMENT OF LEBER S HEREDITARY Α5 ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΕΙΑΣ LEBER ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΓΓΕΝΟΥΣ ΑΜΑΥΡΩΣΗΣ LEBER Σπάγος Γ., Αλμπανίδου Σ., Αλμαλιώτης Δ., Καραμπατάκης Β. Εργαστήριο Πειραματικής Οφθαλμολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Σκοπός: Η Κληρονομική Οπτική Νευροπάθεια Leber είναι μία κληρονομική μιτοχονδριακή πάθηση που οδηγεί σε εκφύλιση των γαγγλιακών κυττάρων και οξεία ή υποξεία απώλεια της όρασης. Η Συγγενής Αμαύρωσητου Leber είναι μία κληρονομική δυστροφία των ραβδίων και των κωνίων και αποτελεί τη συνηθέστερη γενετικά καθορισμένη αιτία απώλειας της όρασης στη νηπιακή και πρώτη παιδική ηλικία. Στην παρούσα εργασία θα γίνει αναφορά αφενός στους θεραπευτικούς παράγοντες που πρόσφατα πήραν έγκριση κυκλοφορίας για κάθε μία από τις ανωτέρω παθήσεις και αφετέρου στις υπόλοιπες ερευνητικές εξελίξεις σχετικά με τη θεραπεία τους. Υλικά Μέθοδοι: Μελετήθηκαν διεξοδικά οι βάσεις αναζήτησης κλινικών δοκιμών και η πρόσφατη βιβλιογραφία με σκοπό να δοθούν τα τελευταία δεδομένα και οι θεραπευτικές προοπτικές που ανοίγονται μέσα από τη διεθνή έρευνα για αυτές τις μέχρι σήμερα ανίατες οφθαλμολογικές παθήσεις Αποτελέσματα: Θεραπευτικές προσεγγίσεις όπως είναι η γονιδιακή θεραπεία, η εφαρμογή βλαστοκυττάρων και ορισμένοι φαρμακευτικοί παράγοντες φαίνεται πως οδηγούν σε αποτελεσματικότερη διαχείριση των παραπάνω παθήσεων, αναστολή της εξέλιξης τους και σε κάποιου βαθμού βελτίωση της οπτικής λειτουργίας των πασχόντων. Συμπεράσματα: Τόσο οι θεραπευτικοί παράγοντες που πήραν πρόσφατα έγκριση κυκλοφορίας, όσο και οι υπόλοιπες θεραπευτικές προσεγγίσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη φαίνεται ότι ανοίγουν το δρόμο για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των παθήσεων αυτών. OPTIC NEUROPATHY AND LEBER S CONGENITAL AMAUROSIS Spagos G., Almpanidou S., Almaliotis D.,Karampatakis V. Laboratory of Experimental Ophthalmology, Aristotle University of Thessaloniki Purpose: Leber s Hereditary Optic Neuropathy is a hereditary mitochondrial disorder that leads to degeneration of ganglion cells and acute or subacute loss of vision.leber s Congenital Amaurosis isa hereditary dystrophy of rods and cones and is the leading genetically-determined cause of visual loss in infancy and early childhood.this review refers to the recently approved therapeutic agents and the ongoing research in the treatment of the above diseases. Methods: Bases of clinical trials and the recent bibliography were reviewed for the latest options concerning new treatments for these so far considered untreatable diseases. Results: Therapeutic approaches such as gene therapy, stem cell application and some promising pharmaceutical agents seem to lead to more effective management of the above diseases, inhibition of their progression, and to some extent improvement in the visual function of the patients. Conclusions: The recently approved agents and the other ongoing therapeutic approaches seem to pave the way for an effective treatment of the above diseases ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 37

21 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 3 ΡΑΓΟΕΙΔΗΣ - ΦΛΕΓΜΟΝΕΣ Πέμπτη 3 Μαΐου 08 08:30-0:00 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ II 5 38 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 39

22 5 o IS THERE AN ENHANCING EFFECT OF BROMFENAC IN THE OZURDEX TREATMENT? Α6 ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΙΣΧΥΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΒΡΩΜΦΕΝΑΚΗΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ OZURDEX; Τουμανίδου Β., Κούρτης Ν., Δαστιρίδου Α. 3,4, Καραθάνου Α. 3, Ανδρούδη Σ. 3 Οφθαλμολογικό τμήμα Express Service, Θεσσαλονίκη 44 Γ.Σ.Ν.Ε., Θεσσαλονίκη 3 Οφθαλμολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Λάρισα 4 Β Οφθαλμολογική Κλινική ΑΠΘ Σκοπός: Σκοπός της μελέτης είναι να εκτιμηθεί η ενισχυτική επίδραση της βρωμφενάκης (τοπικό μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο) (NSAID) (0,9% βρωμφενάκη), στα ενδοϋαλοειδικά εμφυτεύματα δεξαμεθαζόνης για την αντιμετώπιση του κυστεοειδούς οιδήματος ωχράς κηλίδας σε περιστατικά μη μολυσματικής ραγοειδίτιδας, αγγειακές παθήσεις αμφιβληστροειδούς και μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη. Υλικό & Μέθοδοι: Διεξήγαμε μια αναδρομική μελέτη από τα ιατρικά αρχεία των ασθενών με κυστεοειδές οίδημα ωχράς κηλίδας σε έδαφος μη λοιμώδους ραγοειδίτιδας, αγγειακές παθήσεις του αμφιβληστροειδή και μετά από εγχείρηση καταρράκτη. Στη μελέτη μας οι ασθενείς χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: Στην πρώτη ομάδα εγχύθηκε εμφύτευμα Ozurdex και στη δεύτερη ομάδα το εγχύθηκε εμφύτευμα Ozurdex και χορηγήθηκαν οφθαλμικές σταγόνες βρωμφενάκης για να ενισχυθούν τα αποτελέσματα αυτών των συμβατικών θεραπειών. Οι παράμετροι που μετρήθηκαν ήταν η καλύτερη διορθωμένη οπτική οξύτητα, η ενδοφθάλμια πίεση (IOP), το κεντρικό πάχος του αμφιβληστροειδούς (CRT). Αποτελέσματα: Το ενδϋαλοειδικό εμφύτευμα Ozurdex εγχύθηκε σε 3 οφθαλμούς 8 ασθενών στην πρώτη ομάδα. Η μέση ηλικία ήταν 56,8 έτη. Στη δεύτερη ομάδα 5 οφθαλμοί ασθενών με μέση ηλικία 53,9 ετών έλαβαν εμφύτευμα Ozurdex και μετά από ένα μήνα προστέθηκαν οφθαλμικές σταγόνες βρωμφενάκης 0,9% δύο φορές την ημέρα. Σε όλους τους οφθαλμούς έγινε επανέλεγχος μετά από ένα, τρεις, τέσσερις, έξι, εννέα και δώδεκα μήνες. Η μέση οπτική οξύτητα και το κεντρικό πάχος του αμφιβληστροειδούς βελτιώθηκαν σημαντικά στο 60% των ασθενών τον πρώτο μήνα και στο 85% των ασθενών στον τρίτο μήνα της ένθεσης και στις δύο ομάδες. Στην πρώτη ομάδα, το 80% των ασθενών είχε πλήρη υποχώρηση του οιδήματος της ωχράς κηλίδας μετά από τέσσερις μήνες και σταθερή οπτική οξύτητα, 40% μετά από έξι μήνες, 0% μετά από εννέα μήνες και 0% μετά από δώδεκα μήνες. Στη δεύτερη ομάδα, το 85% των ασθενών είχαν πλήρη υποχώρηση του οιδήματος της ωχράς κηλίδας και σταθερή οπτική οξύτητα μετά από τέσσερις μήνες, 60% μετά από έξι μήνες, 40% μετά από εννέα μήνες και 30% μετά από δώδεκα μήνες. Το κύριο αποτέλεσμα ήταν η επιμήκυνση του χρονικού διαστήματος μεταξύ δυο διαδοχικών ενθέσεων Ozurdex( ) Ο καταρράκτης και η υπερτονία ήταν οι επιπλοκές που εμφανίστηκαν. Συμπέρασμα: Η συνδυασμένη θεραπεία με εμφύτευμα δεξαμεθαζόνης και βρωμβενάκης 0,9% δύο φορές ημερησίως σε ασθενείς με κυστοειδές οίδημα της ωχράς κηλίδας (CME) λόγω μη λοιμώδης ραγοειδίτιδας μπορεί να έχει θετική επίδραση στη διάρκεια δράσης του εμφυτεύματος. Toumanidou V., Kourtis N., Dastiridou A. 3,4, Karathanou A. 3, Androudi S. 3 Private Practice, EXPRESS SERVICE, Ophthalmology Clinic, 44 GMH 3 Ophthalmology Clinic, University Hospital of Larissa 4 nd Ophthalmology Department, Aristotle University of Thessaloniki Aim: The purpose of the study was to assess a possible enhancing effect of bromfenac (topical nonsteroidal anti-inflammatory drug) (NSAID) (0.9 % bromfenac) in addition to dexamethasone intravitreal implants in the management of patients with cystoid macular edema (CME) due to noninfectious uveitis, retinal vascular diseases and post-cataract surgery. Material & Methods: We conducted a retrospective study of medical records of patients with CME secondary to noninfectious uveitis, retinal vascular diseases and following cataract surgery. In our study patients were divided in two groups: In the first group Ozurdex implant was injected and in the second group Ozurdex implant was injected and adjuvant therapy of bromfenac eye drops was given to boost the effects of these conventional treatments. The outcomes measured were best-corrected visual acuity, intraocular pressure ( IOP) and central retinal thicknes (CRT). Results: Ozurdex intravitreal implant was injected to 3 eyes of 8 patients in the first group. The mean age was 56.8 years. In the second group 5 eyes of patients with mean age of 53.9 years received Ozurdex implant and after one month bromfenac 0,9% eye drops was added twice daily. All eyes were followed up after one, three, four, six, nine and twelve months. Both mean BCVA and central macular thickness improved significantly in 60 % of patients in the first month and in 85 % of patients in the third month of the injection in both groups. In the first group, 80% of patients had complete regression of macular edema after four months and stable BCVA, 40% after six months, 0% after nine months and 0% after twelve months. In the second group, 85% of patients had complete regression of macular edema and stable BCVA after four months, 60% after six months, 40% after nine months and 30% after twelve months. The main outcome measure was the time interval to first as-needed Ozurdex( ) injection. Cataract and high IOP were documented complications. Conclusion: Combined treatment with a dexamethasone implant and bromfenac 0,9% eyedrops twice daily in cystoid macular edema (CME) may have a longer duration of the implant effect ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 4

23 5 o Α7 Οφθαλμική σύφιλη χωρίς προγενέστερη συστηματική εκδηλωση της νοσου Καραμαούνας Α., Ξανθοπούλου Π., Γεωργίου Ι., Καραμαούνας Ν., Κουρκούτας Δ. Οφθαλμολογική Κλινική, 40 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Αθήνα Ιδιωτικό Ιατρείο, Αθήνα Σκοπός: Η παρουσίαση δύο ενδιαφερόντων περιστατικών οφθαλμικής σύφιλης, σε ομοφυλόφιλους άνδρες, χωρίς άλλες εμφανείς συστηματικές εκδηλώσεις της νόσου. Υλικό & Μέθοδος: Περιστατικό : Ένας 40χρονος ασθενής παραπέμφθηκε λόγω μείωσης οράσεως στο δεξιό οφθαλμό από μηνός. Η οφθαλμολογική εξέταση έδειξε έντονη υαλίτιδα και πρόσθια ραγοειδίτιδα. Τέθηκε σε αγωγή με per os (po) κορτιζόνη και παρουσίασε βελτίωση. Μετά από 5 ημέρες ο ασθενής επανέρχεται με μείωση οράσεως στον έτερο οφθαλμό λόγω οπίσθιας ραγοειδίτιδας με αποφρακτική αγγειίτιδα. Εγινε επανάληψη των παρακλινικών εξετάσεων και λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού το οποίο κατέδειξε ομοφυλοφιλικές σχέσεις του ασθενούς, ενώ ο ορολογικός έλεγχος για σύφιλη βρέθηκε θετικός. Τέθηκε η διάγνωση της οφθαλμικής σύφιλης, οπότε ο ασθενής έλαβε αγωγή με ενδοφλέβια πενικιλίνη και παραβόλβιες εγχύσεις κορτιζόνης. Περιστατικό : Ο δεύτερος ασθενής, ετών 30, με γνωστό ιστορικό λεμφαδενοπάθειας από 6μηνου που είχε υποβληθεί σε πλήρη κλινικοεργαστηριακό έλεγχο, παραπέμφθηκε με μείωση της όρασης (CF) του δεξιού οφθαλμού μετά από ένα αμελητέο χτύπημα προ 5ημέρου. Κατά τον παρακλινικό έλεγχο και μετά τη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού τέθηκε κλινική υποψία οφθαλμικής σύφιλης. Ο ορολογικός έλεγχος για σύφιλη βρέθηκε θετικός και ο ασθενής τέθηκε σε ενδοφλέβια αγωγή για σύφιλη και τοπική αγωγή με σταγόνες για ραγοειδίτιδα. Αποτελέσματα: Η αποκατάσταση της όρασης του πρώτου ασθενούς από ΜΔ είναι 6/0 και 0/0 για τον δεξιό και αριστερό οφθαλμό αντίστοιχα. Η πορεία του δεύτερου ασθενούς υπήρξε ομαλή με αποκατάσταση της ΟΟ χωρίς πλήρη υποχώρηση της υαλίτιδας. Η λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού έθεσε την υποψία της νόσου Συμπεράσματα: Τα συγκεκριμένα περιστατικά καταδεικνύουν τη σημαντική αξία που έχει πλέον η σύφιλη στη διαφορική διάγνωση κάθε μορφής οφθαλμικής φλεγμονής μιας και λαμβάνει πολλές και άτυπες οφθαλμικές εκδηλώσεις που μπορούν να προηγούνται ή να έπονται των συστηματικών. Επιπλέον, η λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού είναι σημαντική για την έγκαιρη και ακριβή διάγνωση της σοβαρής αυτής νόσου. Ocular syphilis as the only systemic manifestation of syphilitic disease Karamaounas A., Xanthopoulou P., Georgiou I., Karamaounas N. 4, Kourkoutas D. Department of Ophthalmology, 4 0 Army General Hospital, Athens, GREECE Private Practice, Athens, GREECE Purpose: To report the appearance ocular syphilis without previous systemic manifestations, in two male MSM patients. Material & Methods: Case : An otherwise healthy 40-year-old male patient was referred to the outpatient with because of decreased vision in his right eye for one month. Examination revealed anterior uveitis and vitritis. After treatment with per os corticosteroids the patient s vision showed improvement. After 5 days, the patient returns with decreased vision of the other eye due to posterior uveitis with occlusive vasculitis. Sexual history revealed previous MSM behavior. A clinical suspicion of syphilitic retinitis was made and screening serology returned positive syphilis finding. Ocular syphilis was diagnosed and the patient was treated with per os penicillin and peribulbar corticosteroid injections. Case : A 30-year-old male patient, with a history of 6-month cervical lymphadenopathy, who had undergone medical and laboratory examination, was referred to the Ophthalmology Department at 40 General Army Hospital of Athens with decreased right eye vision after suffering a mild blunt eye trauma. Laboratory tests were performed and revealed ocular syphilis, treated with Intravenous and topical medication. Results: Complete vision restoration of first patient from CF to 6/0 and 0/0 for right and left eye respectively. Normal vision for second patient without complete vitritis resolution. Conclusion: These cases underline the significance of syphilis in the differential diagnosis of ocular uveitis, since syphilis atypical symptoms may precede systematic manifestations. A high index of clinical suspicion and a detailed sexual history are required and are crucial for the accurate and timely diagnosis of ocular syphilis. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 43

24 5 o BARTONELLA HENSELAE NEURORETINITIS IN A 0 YEAR-OLD GIRL: Α8 ΝΕΥΡΟΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΤΙΔΑ ΑΠΟ BARTONELLA HENSELAE ΣΕ ΚΟΡΙΤΣΙ 0 ΕΤΩΝ: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Ζοπουνίδου Ε., Κούλαλη Ε., Τζαμίχας Ι., Χρυσαϊδου Α., Βαργιάμη Ε., Κυριαζή Μ., Ζαφειρίου Δ., Μπαλατσούκας Δ. Οφθαλμολογική Κλινική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Θ. Α Παιδιατρική Κλινική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Θ. Σκοπός: Η παρουσίαση ενός ενδιαφέροντος περιστατικού νευροαμφιβληστροειδίτιδας από Bartonella Henselae σε κορίτσι 0 ετών. Υλικό και Μέθοδος: Χρήση δεδομένων από το ιστορικό, τον κλινικό και παρακλινικό έλεγχο της ασθενούς. Αποτελέσματα: Κορίτσι 0 ετών εμφάνισε μετά από εμπύρετο 7 ημερών ετερόπλευρη έκπτωση όρασης. Η οπτική οξύτητα στον προσβεβλημένο οφθαλμό ήταν /0, με RAPD (+) και η βυθοσκόπηση ανέδειξε εικόνα νευροαμφιβληστροειδίτιδας με οίδημα του οπτικού νεύρου και ωχρικό αστέρα. Ο ορολογικός έλεγχος επιβεβαίωσε λοίμωξη από Bartonella Henselae και η ασθενής ετέθη σε συστηματική αγωγή με αντιμικροβιακά φάρμακα και κορτικοστεροειδή. Μετά από ένα μήνα παρατηρήθηκε σχηματισμός οπής ωχράς η οποία υφέθηκε αυτόματα σε διάστημα μηνών με τελική οπτική οξύτητα 7/0. Συμπεράσματα: Η νευροαμφιβληστροειδίτιδα εμφανίζεται σε ποσοστό -% των περιπτώσεων λοίμωξης από Bartonella Henselae. Η κλινική υποψία της νόσου θα πρέπει πάντα να τίθεται στα παιδιά με εικόνα ετερόπλευρης νευροαμφιβληστροειδίτιδας και να επιβεβαιώνεται με ορολογικό έλεγχο. Η πρόγνωση είναι καλή, αλλά αναφέρονται στη βιβλιογραφία επιπλοκές που καθιστούν απαραίτητη την εξατομικευμένη προσέγγιση του ασθενούς. A CASE REPORT Zopounidou E., Koulali E., Tzamichas I., Chrysaidou A., Vargiami E., Kyriazi M., Zafeiriou D., Balatsoukas D. Ophthalmology Department, Hippokratio General Hospital of Thessaloniki Department, Hippokratio General Hospital of Thessaloniki Purpose: To present an interesting case of unilateral neuroretinitis in a 0 year-old girl following Bartonella Henselae infection. Materials and Methods: Observational case report in which we evaluated data acquired from history, clinical and serological findings. Results: A 0 year- old girl presented with unilateral visual loss after a period of 7 days fever. Visual acuity was /0 with RAPD (+) and fundoscopy showed neuroretinitis with macular star formation. Serology testing confirmed the diagnosis of Bartonella Henselae and the patient received systemic antimicrobial and steroid treatment. A month later a macular hole formed and resolved spontaneously in month time with final visual acuity of 7/0. Conclusions: Bartonella Henselae neuroretinis represents a -% of Bartonella infection manifestations. Clinical suspicion should always be confirmed via serology testing in children with unilateral neuroretinitis. The overall prognosis is good, though there are cases described in literature where complications occur and emphasize personalized approach of the patient 5 44 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 45

25 5 o A RARE CASE OF STROMAL IRIS CYST Α9 ΕΝΑ ΣΠΑΝΙΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΣΤΡΩΜΑΤΙΚΗΣ ΚΥΣΤΗΣ ΙΡΙΔΑΣ Διάφας Σ., Αθανασόπουλος Γ., Καπάνταης Δ., Μόσχου Δ., Μπαρτζουλιάνου Ρ., Γιαννόπουλος Θ., Δετοράκης Ε., Τοπούζης Φ. Α Οφθαλμολογική Κλινική ΑΠΘ, ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη Οφθαλμολογική Κλινική Πανεπιστημίου Κρήτης, ΠΑΓΝΗ, Ηράκλειο Κρήτης Σκοπός: Η παρουσίαση ενός σπάνιου περιστατικού πρωτοπαθούς στρωματικής κύστης ίριδας στον αριστερό οφθαλμό ενός 8χρονου αγοριού, που καταλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος του προσθίου θαλάμου, η οποία αντιμετωπίστηκε με διαγνωστική παρακέντηση. Υλικά Μέθοδοι: Πρόκειται για μελέτη ενός περιστατικού. Από όσα γνωρίζουμε, οι κύστεις ίριδας είναι σπάνιες και αποτελούν ιδιαίτερη πρόκληση για το θεράποντα ιατρό, όσον αφορά τη διάγνωση και τη θεραπεία. Για το λόγο αυτό, μετά τον πλήρη οφθαλμολογικό και υπερηχογραφικό έλεγχο, προγραμματίστηκε διαγνωστική παρακέντηση υπό γενική αναισθησία. Αποτελέσματα: Η κυτταρολογική εξέταση του δείγματος που παρελήφθη δεν είχε διαγνωστική αξία, ενώ μετεγχειρητικά σημειώθηκε έντονη φλεγμονή του προσθίου θαλάμου με αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης, που αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς με τη βοήθεια τοπικής αντιφλεγμονώδους και αντιγλαυκωματικής αγωγής. Αξίζει να σημειωθεί ότι η παρακέντηση της κύστης είχε τελικά ως αποτέλεσμα την υποχώρηση του κυστικού σχηματισμού και τη βελτίωση της οπτικής οξύτητας, που διατηρούνται κατά τις επισκέψεις παρακολούθησης. Η υποχώρηση αφορά τόσο τη μείωση του όγκου και των διαστάσεων της κύστης, όσο και την αύξηση της εσωτερικής της διαύγειας. Το παιδί δε λαμβάνει πλέον αγωγή και παρακολουθείται ανελλιπώς με μηνιαίους επανελέγχους. Συμπεράσματα: Μια ελάχιστα επεμβατική προσέγγιση, όπως η παρακέντηση της κύστης, που προγραμματίστηκε για διαγνωστικό σκοπό αποδείχθηκε τελικά θεραπευτική, που σε συνδυασμό με ενδελεχή εξέταση και συνεχείς επανελέγχους μπορούν να οδηγήσουν σε αποτελεσματική αντιμετώπιση μιας πρωτοπαθούς στρωματικής κύστης ίριδας και των δευτερογενών της επιπλοκών. Diafas S., Athanasopoulos G., Kapantais D., Moschou D., Bartzoulianou R., Giannopoulos T., Detorakis E., Topouzis F. A Ophthalmology Department, Aristotle University of Thessaloniki, AHEPA Hospital, Thessaloniki Ophthalmology Department, University of Crete, University Hospital of Heraklion, Heraklion Crete Purpose: To present a rare case of primary iris stromal cyst OS in an 8 year old male, which occupied the majority of the anterior chamber and was managed with aspiration. Materials and Methods: This is a case report. To the best of our knowledge, iris cysts are rare and very challenging, as far as diagnosis and treatment are concerned. Therefore, a diagnostic aspiration under general anesthesia was planned, following a complete ophthalmologic and ultrasonographic assessment. Results: Cytology test of aspiration material was of no diagnostic value, whereas a severe anterior chamber inflammation was noted post-operatively, accompanied by elevation of intraocular pressure. These conditions were managed successfully with the aid of topical anti-inflammatory and antiglaucomatous medication. It is notable that aspiration of iris cyst resulted, finally, to regression of the cystic formation and improvement of visual acuity, which are sustained during the follow up visits. Regression refers to both a decrease of cyst s volume and dimensions, and an increase of its internal clarity, as well. The child has been consistently monitored through monthly follow-up visits and is currently under no treatment. Conclusions: A minimally invasive approach, such as aspiration of the cyst, which had been initially planned for diagnostic purpose, finally turned out to be therapeutic, which, combined with thorough examination and continuous follow-up, can lead to efficient management of a primary iris stromal cyst and its secondary complications ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 47

26 5 o INTERMITTENT EPISODES OF BLURRED VISION IN A PATIENT Α0 ΔΙΑΛΕΙΠΟΝΤΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΑ ΘΟΛΩΣΗΣ ΟΡΑΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΘΗΛΑΣΜΟΥ Γιαννοπούλου Κ., Αλεξιάδου Δ., Μπλούνας Σ., Βασιλού Χ., Παπακωνσταντίνου Δ., Κουτσανδρέα Χ., Γεωργάλας Η., Πέτρου Π. Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, ΕΚΠΑ Σκοπός: Η παρουσίαση περιστατικού 35χρονης ασθενούς με διαλείποντα επεισόδια ετερόπλευρης θόλωσης της όρασης του αριστερού οφθαλμού, διάρκειας τεσσάρων με πέντε ορών κατά τη διάρκεια θηλασμού. Υλικό και Μέθοδοι: Παρουσίαση περιστατικού Αποτελέσματα: Ασθενής 35 ετών προσήλθε στο τμήμα επειγόντων περιστατικών για δεύτερη φορά, αιτιώμενη 3ο επεισόδιο θόλωσης της όρασης του αριστερού οφθαλμού διάρκειας περίπου 4 ωρών. Όλα τα επεισόδια εμφανίστηκαν βραδινές ώρες κατά τη διάρκεια θηλασμού του μηνός βρέφους της. Η ασθενής είχε υποβληθεί σε πλήρη αιματολογικό έλεγχο, καρδιολογική εκτίμηση και MRI εγκεφάλου χωρίς ανάδειξη κάποιου παθολογικού ευρήματος. Από την κλινική εξέταση προέκυψε οπτική οξύτητα 0/0 ΔΑΟ χωρίς διόρθωση, ΕΟΠ 4/5 και κατά φύση κορικά αντανακλαστικά, αντίληψη χρωμάτων και οφθαλμοκινητικότητα σε αμφότερους τους οφθαλμούς. Στον ΑΟ διαπιστώθηκαν κύτταρα (++) στον ΠΘ χωρίς άλλα σημεία ή συμπτώματα φλεγμονής. Το οπτικό νεύρο σε ΔΑΟ εμφάνιζε φυσιολογική εικόνα χωρίς στοιχεία οιδήματος ή ατροφίας, όπως χωρίς παθολογικά ευρήματα ήταν και η εικόνα του βυθού. Κατά την εξέταση σε μυδρίαση παρατηρήθηκε σε ΑΟ λεπτή δέσμη ιριδικού ιστού ορμώμενου από την η ώρα της ίριδος που κατέληγε σε σημείο του πρόσθιου περιφακίου από το οποίο διασπείρονταν κύτταρα χρωστικής δημιουργώντας μια γραμμοειδή δέσμη που κατέληγε στο κάτω τμήμα του προσθίου θαλάμου. Συμπεράσματα: Τα αναφερόμενα επεισόδια θόλωσης της όρασης του αριστερού οφθαλμού πιθανώς να συνδέονται με την παρατηρούμενη διασπορά κυττάρων χρωστικής από τον έκτοπο ιριδικό ιστό η οποία επιτείνεται από τη μυδρίαση που προκαλείται τόσο από την παραμονή σε σκοτοπικές συνθήκες όσο και από συναισθηματικούς παράγοντες κατά τη διάρκεια του θηλασμού. DURING BREASTFEEDING Giannopoulou K., Alexiadou D., Mplounas S., Vasilou C., Papaconstantinou D., Koutsandrea C., Georgalas I., Petros P. st Department of Ophthalmology, University of Athens Purpose: To report a case of a 35-year-old woman who complained about intermittent episodes of unilateral blurry vision of her left eye, while breastfeeding, that lasted 4 to 5 hours. Methods: Case report. Results: A 35-year-old woman presented at the emergency room for the second time complaining about a third episode of blurry vision of her left eye that lasted about 4 hours. All episodes where presented while she was breastfeeding her month-year-old infant during night hours. The patient had already undergone full blood test, cardiological examination and brain MRI that where normal. The findings from her clinical evaluation where visual acuity 0/0 without correction ODS, IOP 4/5, and normal papillary reflex, color perception and eye mobility in both eyes. From slit lamp examination cells (++) where found in the anterior chamber OS without other signs or symptoms of inflammation. Optic nerve head was normal in both eyes with no signs of oedema or atrophy and there were no pathological signs at the fundus ODS. During the examination of OS while dilated we noticed a thin line of iris tissue starting from the iris at st hour and ending on the anterior capsule. From that point pigmentary cells flowed in a linear configuration towards the lower part of the anterior chamber. Conclusions: The episodes of vision blurring could possibly be explained by the dispersion of pigmentary cells from the dislodged iris tissue which is made more prominent by the dilation caused both by skotopic conditions as well as psychological factors during breastfeeding ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 49

27 5 o CAT SCRATCH DISEASE OCULAR BARTONELLOSIS: Α ΝΟΣΟΣ ΕΞ ΟΝΥΧΩΝ ΓΑΛΗΣ ΟΦΘΑΛΜΙΚΗ ΜΠΑΡΤΟΝΕΛΛΩΣΗ: ΜΙΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΙΤΙΑ ΡΑΓΟΕΙΔΙΤΙΔΑΣ Παπαδοπούλου Ε., Σπαθή Ε., Βλάτσιος Β., Παπαθωμάς Θ., Γιαννόπουλος Θ., Κοσκοσάς Α., Μπίσμπας Ι., Οικονομίδης Π., Τοπούζης Φ. Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Η παρουσίαση δύο περιστατικών οπίσθιας ραγοειδίτιδας που οφείλονται στον παθογόνο μικροοργανισμό Bartonella. Υλικό & Μέθοδος: Αναδρομική μελέτη περιστατικών. Δύο ασθενείς, άνδρες 3 και 69 ετών αντίστοιχα προσήλθαν αμφότεροι με αναφερόμενη προοδευτική ετερόπλευρη μείωση της όρασης. Και οι δύο είχαν ευρήματα πρόσθιας ραγοειδίτιδας. Κατά τη βυθοσκόπηση, στο πρώτο περιστατικό ανευρέθη υαλίτιδα και εστιακή χοριοαμφιβληστροειδίτιδα, ενώ στο δεύτερο υαλίτιδα και οίδημα οπτικού δίσκου. Και οι δύο υπεβλήθησαν σε απεικονιστικό και εργαστηριακό έλεγχο. Αποτελέματα: Ο εργαστηριακός έλεγχος ανέδειξε θετικό τίτλο αντισωμάτων για Bartonella henselae και Bartonella quintana για τον πρώτο ασθενή και για Bartonella henselae για τον δεύτερο ασθενή. Ο πρώτος ασθενής αντιμετωπίστηκε με από του στόματος χορήγηση αζιθρομυκίνη και μεθυλπρεδνιζολόνη και ο δεύτερος με από του στόματος χορήγηση σιπροφλοξασίνη. Το τελικό αποτέλεσμα και στους δύο ήταν σχεδόν πλήρης αποκατάσταση της οπτικής οξύτητας μέσα σε λίγες ημέρες από την έναρξη της συστηματικής αγωγής. Συμπεράσματα: Η οφθαλμική μπαρτονέλλωση θα πρέπει να μπαίνει πάντα στη διαφορική διάγνωση της διάμεσης και οπίσθιας ραγοειδίτιδας, καθώς η έγκαιρη και σωστή θεραπευτική προσέγγιση οδηγεί σε άριστη αποκατάσταση της οπτικής οξύτητας. A RARE CAUSE OF UVEITIS Papadopoulou E., Spathi E., Vlatsios V., Papathomas T. Giannopoulos T., Koskosas A., Bisbas I., Oikonomidis P., Topouzis F. st Department of Ophthalmology, AHEPA Hospital, Aristotle University of Thessaloniki, Thessaloniki, Greece Aim: To present two cases of uveitis associated with the pathogen Bartonella. Materials and Methods: Retrospective case series. Two patients, both men 3 and 69 years old respectively, presented with progressive unilateral blurring of vision. They both had findings of anterior uveitis. Fundoscopic examination revealed vitritis and focal retinochoroiditis in the first patient and vitritis with optic disk oedema in the second patient. They both underwent investigation including blood serology testing. Results: The blood test results showed positive antibodies for Bartonella henselae and Bartonella quintana for the first patient and Bartonella henselae for the second patient. The first patient was treated with oral azithromycin in combination with methylprednisolone and the second patient with oral ciprofloxacin. The final visual outcome in both cases was almost full recovery of visual acuity within a few days of treatment. Conclusions: Ocular bartonellosis should always be in the differencial diagnosis of posterior and intermediate uveitis because appropriate treatment leads to excellent visual recovery ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

28 5 o VISUAL LOSS IN A MIDDLE AGED MALE WITH ATYPICAL Α ΑΙΦΝΙΔΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΟΡΑΣΗΣ ΣΕ ΑΝΔΡΑ ΜΕΣΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕ ΑΤΥΠΑ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ - ONE NIGHT WITH VENUS, A LIFETIME WITH MERCURY Παπαζαχαρία Α., Κανονίδου Ε., Μπαλατσούκας Δ. Οφθαλμολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα Σκοπός: Η σύφιλη, γνωστή και ως ο μεγάλος μιμητής, είναι μία συστηματική νόσος που προσβάλλει λιγότερο συχνά τους οφθαλμούς ενώ τα συμπτώματα ποικίλλουν. Σκοπός μας είναι να παρουσιάσουμε ένα ενδιαφέρον περιστατικό πρωτοδιαγνωσθείσας σύφιλης σε ασθενη με αιφνίδια απώλεια όρασης και να τονίσουμε τη σημασία του διαγνωστικού ελέγχου σε αυτούς τους ασθενείς. Μέθοδος: 49χρονος ομοφυλόφιλος ασθενής προσήλθε στο ΤΕΠ με αιφνίδια απώλεια όρασης από 3ημέρου καθώς και δερματικό εξάνθημα κορμού(από 5μήνου). Το ατομικό του ιστορικό ήταν ελεύθερο. Από την οφθαλμολογική εξέταση: ΔΟ: 3/0, ΑΟ: /0, ήπια πρόσθια και οπίσθια ραγοειδίτιδα και εναποθέσεις κερατοειδούς αμφοτερόπλευρα. Η βυθοσκόπηση ήταν φυσιολογική. Ο ασθενής εισήχθη στην οφθαλμολογική κλινική και στάλθηκε πλήρης εργαστηριακός έλεγχος(ιολογικός και ανοσολογικός). Αποτελέσματα: Τα οπτικά πεδία έδειξαν κεντρικό σκότωμα άμφω. Oι OCT και FA ήταν φυσιολογικές. Τα οπτικά προκλητά δυναμικά ήταν παθολογικά άμφω. Από τον ε/ε: CMV IgM(+), IgG(+), RPR(+). VDRL title: : 56. Τέθηκε τοπική και συστηματική αγωγή και στον επανέλεγχο των δύο εβδομάδων η Ο.Ο. ήταν: ΔΟ: 9/0, ΑΟ: 5/0 και είχαν υποχωρήσει οι οφθαλμικές εκδηλώσεις από το πρόσθιο ημιμόριο. Συμπεράσματα: Σε περιπτώσεις ασθενών με αιφνίδια απώλεια όρασης, η σύφιλη αποτελεί πάντα μία πιθανή διάγνωση. Η σύφιλη μπορεί σπάνια να πρωτοεμφανιστεί προσβάλλοντας τον οφθαλμό και οι εκδηλώσεις της συνήθως είναι άτυπες και δεν αφορούν μόνο το οπτικό νεύρο, γι αυτό μία έγκαιρη διάγνωσή της με τον κατάλληλο εργαστηριακό έλεγχο μπορεί να περιορίσει σημαντικά την περαιτέρω νοσηρότητα. OCULAR MANIFESTATIONS - ONE NIGHT WITH VENUS, A LIFETIME WITH MERCURY Papazacharia A., Kanonidou E., Βalatsoukas D. Department of Ophthalmology, Hippokrateion General Hospital of Thessaloniki, Thessaloniki, Greece Aim: Syphilis, also known as the great imitator, is a systemic infection with infrequent ocular involvement. Our purpose is to present an interesting case of syphilis manifested with acute visual loss and to highlight the importance of STI screen in such patients. Material & Methods: 49-year-old homosexual male patient presented with acute visual loss in the last 3 days as well as a skin rash affecting his upper body the last 5 months. Past medical history was unremarkable. Ocular examination disclosed: OD: 3/0BCVA, OS: /0BCVA, mild anterior and posterior uveitis and keratic precipitates bilaterally. Fundoscopy was normal. The patient was hospitalised and blood tests including serological and immunological testing were ordered. Results: Visual fields revealed central deficit bilaterally. ΟCT and FA both were normal. Visual evoked potential testing(vep) was abnormal in both eyes.the patient was CMV IgG(+),IgM(+) and RPR(+). The VDRL title was : 56. The patient was then commenced on systemic treatment for 4 days and topical installation of eye drops. After 4 days of systemic treatment his visual acuity increased to OD: 9/0 BCVA and OS: 5/0 BCVA. The keratitis, uveitis and skin rash resolved, too. Conclusions: When confronted with patients who have unexplained visual loss, an ophthalmologist should always remember syphilis as a potential diagnosis. It is important to stress that many patients who present with ocular signs of syphilis do not have systemic signs of the disease and rapid assessment and adequate treatment will prevent not only further ocular damage, but will also protect the patient against further morbidity. 5 5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 53

29 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 4 ΓΛΑΥΚΩΜΑ Πέμπτη 3 Μαΐου 08 0:00-:00 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ II 5 54 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 55

30 5 o OCT ANGIOGRAPHY OF THE MACULA IN PATIENTS Α3 ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ ΜΕ OCT ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΓΛΑΥΚΩΜΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΓΩΝΙΑΣ Δαστιρίδου A.,, Ρήγα Π., Αναστασόπουλος Ε., Ανδρούδη Σ., Μπραζιτίκος Π. B Oφθαλμολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη Οφθαλμολογική Κλινική Λάρισας, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας Σκοπός: Διερεύνηση των χαρακτηριστικών ευρημάτων στην OCT αγγειογραφία σε ασθενείς με γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας. Υλικό & Μέθοδος: Ασθενείς με γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας από τις κλινικές Γλαυκώματος του Νοσοκομείου Παπαγεωργίου συμπεριελήφθησαν στη μελέτη. Στην ομάδα ελέγχου εντάχθηκαν ασθενείς με αρχόμενο καταρράκτη ή μικρό διαθλαστικό σφάλμα. Πραγματοποιήθηκε απεικόνιση με OCT και OCT αγγειογραφία του δίσκου και των ωχράς και αναλύθηκαν το πάχος της στιβάδας των νευρικών ινών (RNFL), το πάχος του συμπλέγματος των γαγγλιακών κυττάρων στην ωχρά (GCC) και η πυκνότητα αγγείωσης για όλη την εικόνα, καθώς και ξεχωριστά για ανώτερο και κατώτερο ημιπεδίο. Αποτελέσματα: Στους ασθενείς, το πάχος RNFL ήταν 70.65±.4 μm, GCC 7.±0.60 μm, και η μέση VD ήταν 43.7 ± Υπήρχε στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ των ανωτέρω μεταβλητών (p<0.05), ενώ oι τιμές RNFL, GCC και VD ήταν μικρότερες στους ασθενείς σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (p<0.0). Συμπεράσματα: Η πυκνότητα αγγείωσης της ωχράς στην OCT αγγειογραφία είναι ακόμη μία παράμετρος η οποία φαίνεται να είναι μειωμένη σε ασθενείς με γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας. WITH OPEN ANGLE GLAUCOMA Dastiridou A.,, Riga P., Anastasopoulos Ε., Αndroudi S., Brazitikos P. nd Ophthalmology Department AUTH, Papageiorgiou Hospital, Thessaloniki Ophthalmogy Department, University Hospital of Larissa, Larissa Purpose: To investigate the chacteristics of the macula vascularity in patients with open angle glaucoma. Methods: Patients with open angle glaucoma from the Glaucoma Clinics in Papageorgiou Hospital were recruited. The control group consisted of patients from the General Clinics with mild cataracts or small refractive errors. OCT and OCT angiography Imaging was performed with the AngioVue system. Retinal nerve fiber layer thickness (RNFL), ganglion cell complex thickness at the macula (GCC) and vessel density (VD) were analysed for the whole image and separately for the superior and inferior sectors. Results: In the glaucoma group, RNFL thickness was 70.65±.4 μm, GCC thickness was 7.±0.60 μm and VD was 43.7 ± There was a significant correlation between these variables (p<0.05) and VD, RNFL and GCC thickness were lower in patients with glaucoma compared to controls (p<0.0). Conclusion: Macula VD may represent another important variable to characterize glaucoma based on OCT angiography imaging ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 57

31 5 o Set-up, function and results of the first mission with the new Α4 ΟΡΓΑΝΩΣΗ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΕΞΟΡΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΙΝΗΤΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ Δαλιάνης Γ., Τριβλή Α., Τερζίδου Χ. Τμήμα Γλαυκώματος, Οφθαλμολογικό Τμήμα Γ.Ν. Κωνσταντοπούλειο-Πατησίων, Ν. Ιωνία, Αθήνα Σκοπός: Να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα της εθελοντικής αποστολής στην Ευρυτανία με την νέα κινητή μονάδα Γλαυκώματος της κλινικής μας. Υλικό και Μέθοδος: Ο απαραίτητος εξοπλισμός μετακινήθηκε από το τμήμα μας και συναρμολογήθηκε σε χώρο που μας παραχωρήθηκε στην περιοχή. Περιελάμβανε δύο σχισμοειδείς λυχνίες, ένα φορητό παχύμετρο, δύο τονόμετρα goldmann, δύο φακούς έμμεσης οφθαλμοσκόπησης (66 και 90 διοπτριών), ένα γωνιοσκόπιο, έναν πίνακα EDTRS, ένα φορητό μηχάνημα OCT, διάφορα φάρμακα (μυδριατικά, φλουοροσκείνη, τοπικά αναισθητικά) και απαραίτητα αντικείμενα (τραπέζια λυχνιών, σκαμπό, φόρμες ασθενών). Το προσωπικό αποτέλεσαν 4 ιατροί (δύο ειδικοί γλαυκώματος, ένας οφθαλμίατρος και ένας ειδικευόμενος), νοσηλεύτρια και επισκέπτρια υγείας. Κατά τη διάρκεια της διήμερης αποστολής, 85 ασθενείς (06 γυναίκες και 79 άνδρες) με μέση ηλικία τα 60 έτη (7-9 έτη) εξετάστηκαν ως εξής: ιστορικό, πλήρης εξέταση στη σχισμοειδή λυχνία, ΚΠΚ, μέτρηση ΕΟΠ (GAT) και εκτίμηση του οπτικού νεύρου με (α) Οπτική τομογραφία συνοχής (RNFL+GCC) και (β) βυθοσκόπηση μετά μυδρίασης. Εκτίμηση του προσθίου ημιμορίου με OCT πραγματοποιήθηκε σε ασθενείς με στενή γωνία και εκτίμηση της ωχράς με OCT σε ασθενείς με παθολογικά ευρήματα κατά τη βυθοσκόπηση. Αποτελέσματα: 5 ασθενείς διαγνώστηκαν με γλαύκωμα (8. %) και συνεστήθη περαιτέρω εκτίμηση και θεραπεία και 4 ασθενείς ήταν ύποπτοι γλαυκωματικοί (7.56%) και συνεστήθη έλεγχος με οπτικά πεδία και παρακολούθηση. Δύο ασθενείς διεγνώστηκαν με ΙΟΝ. Κατά τη βυθοσκόπηση βρέθηκε ωχροπάθεια σε 0 από τους ασθενείς (0.8%) και μη παραγωγική διαβητική αμφ/πάθεια σε δύο ασθενείς. Συμπεράσματα: Ο έλεγχος του γλαυκώματος είναι μεγάλης σημασίας στο γενικό πληθυσμό, δεδομένης της ασυμπτωματικής φύσης της νόσου. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για άτομα που ζούν σε απομακρυσμένες περιοχές με δύσκολη πρόσβαση σε οφθαλμίατρους και ειδικό εξοπλισμό. Αντίστοιχες εθελοντικές αποστολές θα πρέπει να πραγματοποιούνται πιο συχνά, ώστε να παρέχεται η καλύτερη δυνατή φροντίδα για αυτή την κατηγορία ασθενών. mobile glaucoma unit Dalianis G., Trivli A., Terzidou C. Glaucoma Service, Ophthalmology Department Konstantopouleio-Patission Gen.HPTL, N. Ionia, Athens Purpose: To present the results of the volunteer mission in the remote Greek highlands with the mobile glaucoma unit of our department. Material and Methods: All the equipment necessary was moved from our department and transported and assembled on location. It included two spare slit-lamps, a portable pachymeter, two goldmann applanation tonometers, two indirect fundus lenses (66 and 90 dioptres), a gonioscopy lens, an EDTRS chart, a portable OCT, various medications (mydriatics, fluorescein, topical anesthetics) and necessities (slit-lamp tables, stools, patient forms). Staff included 4 doctors (two glaucoma specialists, one ophthalmologist and one resident), nurse and health care provider. During the two-day mission, 85 patients (06 women and 79 men) with a mean age of 60 years (range 7-9) were examined as following: history, complete slit lamp examination, CCT, IOP evaluation (GAT) and ONH evaluation using (a) Optical Coherence Tomography (RNFL+GCC) and (b) fundus examination after pupil dilation. Anterior segment evaluation using OCT was performed in patients with narrow angle and OCT evaluation of the macula was performed in patients with pathological findings on fundus examination. Results: 5 patients were diagnosed with glaucoma (8.%) and were suggested further evaluation and treatment and 4 patients were glaucoma suspects (7.56%) and were suggested visual field examination and proper follow-up. Two patients were diagnosed with ION. During screening fundus examination, in 0 of the patients (0.8%) AMD was observed and NPDR in two patients. Conclusions: Glaucoma screening is essential in general population, given the asymptomatic nature of the disease. It is especially important for people living in remote regions with difficult access to ophthalmologists and special equipment. This kind of services must be performed in a volunteer fashion more often, in order to provide better care for this category of patients ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 59

32 5 o PROSPECTIVE RANDOMIZED STUDY OF THE EFFECT OF CITICOLINE Α5 ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΙΤΙΚΟΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ Μιραχτσής Θ., Θεοφίλου Γ., Γεωργιάδου Ε., Λάλιας Θ., Τζιώγας X., Σιούλης Χ. Οφθαλμολογική Κλινική 44 Στρατιωτικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, Τομέας Βιομηχανικής Διοίκησης Α.Π.Θ. Σκοπός: Να καταδειχτεί η νευροπροστατευτική δράση της κιτικολίνης στην θεραπευτική αντιμετώπιση των γλαυκωματικών ασθενών. Μέθοδος: Πρόκειται για διπλή τυχαιοποιημένη μελέτη στην οποία για χρονικό διάστημα έξι μηνών χορηγήθηκαν σε 5 γλαυκωματικούς ασθενείς (ο group) καλά ρυθμισμένους υπό τοπική αγωγή, κολλύριο κιτικολίνης 3 φορές την μέρα και σε αντίστοιχους 9 ασθενείς (ο group) κολλύριο υαλουρονικού Na. Το μέσο πάχος κερατοειδούς των ασθενών που συμμετείχαν στην μελέτη ήταν 53 μm και το μέσο πάχος της Αμφιβληστροειδικής Στιβάδας Νευρικών Ινών (Retinal Nerve Fiber Layer thickness, RNFL) 8 μm. Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε τακτές τονομετρήσεις, έλεγχο οπτικών πεδίων, παχυμετρία κερατοειδούς, οπτική τομογραφία συνοχής και Schirmer s test. Ελέγχθησαν τα πρόσθια μόρια για υπεραιμία και καταγράφηκε η επίδραση αυτών των φαρμάκων στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκε συγκριτικά βελτίωση των δεικτών των οπτικών πεδίων (MD, PSD) στο ο group και στις δύο ομάδες βελτιώθηκε η υπεραιμία και οι ασθενείς δήλωσαν ότι βελτιώθηκε η ποιότητα της ζωής τους Συμπεράσματα: Σημαντική νευροπροστατευτική δράση της κιτικολίνης στην θεραπευτική αντιμετώπιση των γλαυκωματικών ασθενών. IN THERAPEUTIC TREATMENT OF GLAUCOMA PATIENTS Μirachtsis T., Theofilou G., Georgiadou I., Lalias T., Tziogas C., Sioulis C. Ophthalmology Clinic, 44 Military Hospital, Thessaloniki Industrial Management Division, Mechanical Engineering Department, Aristotle University of Thessaloniki Purpose: To demonstrate the neuroprotective action of citicoline in the treatment of glaucoma patients. Method: This is a double randomized study in which 5 (st group) well-regulated glaucoma patients under local anti-glaucoma treatment, received citicoline eye drops 3 times per day for a period of six months and 9 patients (nd group) received hyaluronic Na eye drops respectively. The average corneal thickness of the participants in the study was 53 μm and the average thickness of the Retinal Nerve Fiber Layer (RNFL) was 8 μm. Patients underwent scheduled IOP measurements, visual field test, corneal pachymetry, coherent optic tomography and Schirmer s test. The anterior segment hyperemia and the effect of the given medication on the participant s quality of life were monitored. Results: Visual field indices (MD, PSD) in the st group, hyperemia and quality of life in both groups recorded significant improvement. Conclusion: The neuroprotective action of citicoline in treating glaucoma patients is significant ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 6

33 5 o OCT ANGIOGRAPHY IN PREPERIMETRIC GLAUCOMA Α6 Η OCT ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΩΙΜΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ Κουτροπούλου Ν., Μπουτούρη Ε., Χατζησπάσου Ε., Μαγκουρίτσας Γ. Οφθαλμολογική Κλινική Νοσοκομείου «Ερυθρός Σταυρός», Αθήνα Σκοπός: Να διερευνήσουμε τα χαρακτηριστικά τoυ αγγειακού δικτύου πέριξ του οπτικού νεύρου σε οφθαλμούς με προπεριμετρικό γλαύκωμα(ππγ) με τη χρήση της αγγειογραφίας οπτικής τομογραφίας συνοχής(oct-a). Μέθοδοι: Εξετάσαμε σειρά ασθενών με ετερόπλευρο ΠΠΓ (χωρίς διαταραχές οπτικού πεδίου στη white-onwhite αυτοματοποιημένη περιμετρία), οι οποίοι είτε εμφάνιζαν ελλείμματα της στιβάδας των νευρικών ινών του αμφιβληστροειδούς(rnfl) είτε παρουσίαζαν ασυμμετρία (> 5 mm Hg) στην ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ). Μέσω της OCT-A (συσκευή Optovue), αξιολογήθηκαν τα ποιοτικά και ποσοτικά (πυκνότητα περιθηλαίας τριχοειδικής κυκλοφορίας - RPC) χαρακτηριστικά της αιμάτωσης του οπτικού νεύρου και συγκρίθηκαν ανάμεσα στους οφθαλμούς κάθε ασθενούς. Με την ίδια συσκευή αναλύθηκε και η στιβάδα του συμπλέγματος των γαγγλιακών κυττάρων (GCC) του οπισθίου πόλου. Αποτελέσματα: Σε 4 οφθαλμούς με ΠΠΓ διαπιστώθηκε χαμηλότερη πυκνότητα περιθηλαίας τριχοειδικής κυκλοφορίας σε σχέση με τον εκάστοτε έτερο οφθαλμό. Ένας οφθαλμός με ασύμμετρα υψηλότερη ΕΟΠ και παθολογικό GCC εμφάνισε χαμηλότερη πυκνότητα RPC επί απουσίας ανιχνεύσιμης βλάβης στο RNFL. Σε 3 ασθενείς με ΠΠΓ τα ευρήματα της OCT-Α δεν έδειξαν αξιόλογη διαφορά μεταξύ των δύο οφθαλμών. Συμπεράσματα: H OCT-Α μπορεί να συμβάλλει επικουρικά στην πρώιμη διάγνωση του γλαυκώματος. Οφθαλμοί με ΠΠΓ μπορεί να εμφανίσουν διαταραχές στην περιθηλαία μικροκυκλοφορία πριν την ανάπτυξη ανιχνεύσιμης δομικής βλάβης. Koutropoulou Ν., Boutouri Ε., Chatzispasou E., Mangouritsas G. Eye Clinic, General Hospital Red Cross, Athens, Greece Purpose: To investigate the characteristics of the radial peripapillary capillary (RPC) network in eyes with preperimetric glaucoma (PPG) using optical coherence tomography-angiography (OCT-A). Methods: We studied consecutive patients with unilateral PPG (without visual filed defects in white-onwhite automated perimetry) showing either retinal nerve fiber layer (RNFL) defect obtained by Heidelberg Spectralis OCT, or having asymmetrical (> 5 mm Hg) intraocular pressure (IOP). Qualitative and quantitative (RPC-density) vascular features were evaluated and compared between the eyes of each patient using OCT-A (Optovue). Ganglion cell complex (GCC) analysis was also performed by the latter device. Results: Four eyes with PPG had lower RPC-densities compared with the contralateral non-ppg eyes. One PPG eye with higher asymmetrical IOP and abnormal GCC showed a lower RPC-density in the absence of detectable RNFL defect. In 3 eyes OCT-A findings did not demonstrate any interocular vascular differences. Conclusions: OCT-A can be incorporated as a new tool in early glaucoma diagnosis. PPG eyes may have abnormalities in peripapillary microvasculature before detectable structural damage. 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 63

34 5 o EFFECTIVENESS OF MICROPULSE LASER TRABECULOPLASTY Α7 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΑΜΠΕΚΟΥΛΟΠΛΑΣΤΙΚΗΣ ΜΕ LASER ΜΙΚΡΟΠΑΛΜΩΝ ΣΤH ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΦΘΑΛΜΙΑΣ ΠΙΕΣΗΣ ΣΤΟ ΨΕΥΔΟΑΠΟΦΟΛΙΔΩΤΙΚΟ ΓΛΑΥΚΩΜΑ Παλληκάρη Α., Μακρή Ό., Τσαπαρδώνη Φ., Πλώτας Π., Γεωργακόπουλος Κ. Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών, Πάτρα Σκοπός: Να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα μίας συνεδρίας τραμπεκουλοπλαστικής με laser μικροπαλμών (MLT) στη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης (ΕΟΠ) όταν εφαρμόζεται ως συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς με ψευδοαποφολιδωτικό γλαύκωμα (ΨΦΓ). Υλικό & Μέθοδος: Σε αυτήν την προοπτική κλινική δοκιμή ασθενείς με ΨΦΓ υπό μονοθεραπεία με ανάλογα προσταγλανδινών και ανεπαρκή έλεγχο της ΕΟΠ, υποβλήθηκαν σε θεραπεία με 360ο 53 nm MLT. Οι ασθενείς συνέχισαν να λαμβάνουν στην ίδια αγωγή και αξιολογήθηκαν σε ημέρα,, 3, 6 και μήνες μετά από την τραμπεκουλοπλαστική. Οι περιπτώσεις που απαιτούσαν περαιτέρω παρέμβαση για τη μείωση της ΕΟΠ κατά τη διάρκεια της μελέτης θεωρήθηκαν αποτυχίες. Αποτελέσματα: Είκοσι επτά οφθαλμοί 7 ασθενών (63% άνδρες, 7,37±6,9 έτη) εντάχθηκαν στη μελέτη. Η αρχική ΕΟΠ ήταν 0,4±,87 mmhg. Η ΕΟΠ στον, 3, 6 και μήνες μετά από MLT ήταν στατιστικά σημαντικά χαμηλότερη από την ΕΟΠ πριν την τραμπεκουλοπλαστική (p <0,000 για όλες τις συγκρίσεις). Μία ημέρα μετά την MLT, η ΕΟΠ ήταν 9,63±,98 mmhg και δεν διέφερε σημαντικά σε σύγκριση με την αρχική ΕΟΠ. Το 5,7% των οφθαλμών με ΨΦΓ εμφάνισε μείωση 0% της ΕΟΠ συγκριτικά με την αρχική ΕΟΠ καθόλη τη διάρκεια της μελέτης. Τέσσερεις από τους 7 οφθαλμούς (4,8%) που υποβλήθηκαν σε MLT χρειάστηκαν πρόσθετη παρέμβαση για τη μείωση της ΕΟΠ (3 οφθαλμοί στους 3 μήνες και οφθαλμός στους 6 μήνες μετά την τραμπεκουλοπλαστική). Συμπεράσματα: Η MLT φαίνεται να είναι αποτελεσματική Μέθοδος μείωσης της ΕΟΠ σε οφθαλμούς με ΨΦΓ μέχρι και μήνες μετά την εφαρμογή της. IN CASES WITH PSEUDOEXFOLIATION GLAUCOMA Pallikari A., Makri O., Tsapardoni F., Plotas P., Georgakopoulos C. Department of Ophthalmology, University Hospital of Patras, Patras Purpose: To evaluate the effectiveness of a single session of micropulse laser trabeculoplasty (MLT) to lower intraocular pressure (IOP) as adjunctive therapy in patients with pseudoexfoliation glaucoma (PEXG). Materials & Methods: In this single-center, one-arm, prospective, clinical trial patients with PEXG under prostaglandine analogue monotherapy with inadequate IOP control were treated with 360-degrees 53nm MLT. After trabeculoplasty patients were maintained in the same treatment. Patients were evaluated at day, month, 3 months, 6 months and months post-mlt. Cases that required any further intervention to lower IOP throughout the study period were considered failures and excluded. Results: Twenty-seven eyes of 7 patients (63% male, 7.37±6.9 years) were included in the study. The baseline IOP was 0.4±.87 mmhg. Treatment with MLT resulted in significantly lower IOP throughout, 3, 6 and months after MLT compared to baseline (p < for all comparisons). One day after MLT the IOP was 9.63±.98 mmhg and did not differ significantly compared to the pre-treatment IOP. By the end of the study 5.7% of the PEXG eyes demonstrated a 0% IOP reduction compared to baseline. Four of the 7 treated eyes (4.8%) did not respond to MLT (3 eyes at 3 months and eye at 6 months after trabeculoplasty) and were considered failures since they required additional intervention. Conclusions: Micropulse laser trabeculoplasty appears to be an effective method to lower IOP in patients with PEXG up to a month of follow-up period ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 65

35 5 o SMART OR PHACO-SMART? TWO YEAR results Α8 SMART Η PHACO-SMART? ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΥΟ ΕΤΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΤΡΑΜΠΕΚΙΟΥΛΕΚΤΟΜΗΣ Τερζίδου Χ., Τριβλή Α., Δαλιάνης Γ. Τμήμα Γλαυκώματος, Οφθαλμολογικό Τμήμα Γ.Ν. Κωνσταντοπούλειο-Πατησίων, Ν. Ιωνία, Αθήνα Σκοπός: Να εκτιμήσουμε την πιθανή διαφορά στην αποτελεσματικότητα της τροποποιημένης μας τραμπεκιουλεκτομής (SMART-trab: Stab Incision MMC-Assisted Rapid Technique of Trabeculectomy) μόνη ή σε συνδυασμό με φακοθρυψία, δύο έτη μετεγχειρητικά. Υλικό και Μέθοδος: οφθαλμοί 5 ασθενών (60-8 ετών, μέση ηλικία 73. έτη) με μη ρυθμιζόμενο ΠΓΑΓ, 5 εκ των οποίων με γλαύκωμα τελικού σταδίου, υπεβλήθησαν σε αντιγλαυκωματική (4 περιστατικά- Ομάδα ) ή συνδυασμένη αντιγλαυκωματική με φακοθρυψία απ τον ίδιο χειρουργό, (8 περιστατικά- Ομάδα ) με την SMART trab τεχνική: υπό τον επιπεφυκότα 0. ml ένεση MMC 0.05 μg με lidocaine και μικρό fornix base άνοιγμα στον επιπεφυκότα. Είσοδος στον Π/Θ,5 mm πίσω απ το ΣΚΟ με μαχαιρίδιο,4mm, δίπλο punch ( mm) και περιφερική ιριδεκτομή. Τοποθέτηση ενός ρυθμιζόμενου ράμματος και συρραφή του επιπεφυκότα με matrix ράμματα. Κατά την παρακολούθηση, έγινε ένεση 5-FU στην αμπούλα σε όσους χρειαζόταν. Αποτελέσματα: Για την Ομάδα η μέση προεγχειρητική ΕΟΠ ήταν 5.4 mmhg (8-40mmHg) με μέσο αριθμό φαρμάκων τα 3.8. Εμφανίστηκαν πρώιμες μετεγχειρητικές επιπλοκές σε περιπτώσεις (υποτονία με αβαθή ΠΘ), ενώ δεν εμφανίστηκε καμία όψιμη επιπλοκή. Δύο χρόνια μετεγχειρητικά η μέση ΕΟΠ ήταν.58 mmhg (6-5 mmhg) με μέσο αριθμό φαρμάκων τα Επιπλέον ενέσεις 5-FU χρειάστηκαν σε 9 περιπτώσεις με μέσο αριθμό ενέσεων τις,4. Για την Ομάδα η μέση προεγχειρητική ΕΟΠ ήταν 3mmHg (4-34mmHg) με μέσο αριθμό φαρμάκων τα 3. Εμφανίστηκαν πρώιμες μετεγχειρητικές επιπλοκές σε περιπτώσεις (υποτονία με αβαθή ΠΘ), ενώ δεν εμφανίστηκε καμία όψιμη επιπλοκή. Δύο χρόνια μετεγχειρητικά η μέση ΕΟΠ ήταν 3,50 mmhg (-5 mmhg) με μέσο αριθμό φαρμάκων τα Επιπλέον ενέσεις 5-FU χρειάστηκαν σε όλες τις περιπτώσεις με μέσο αριθμό ενέσεων τις,5. Συμπεράσματα: Ενώ οι ασθενείς που υποβάλονται μόνο σε τραμπεκιουλεκτομή τείνουν να έχουν χαμηλότερη μετεγχειρητική ΕΟΠ, δεν φαίνεται να υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά στην τελική ΕΟΠ, τον αριθμό των φαρμάκων, τον αριθμό των ενέσεων 5-FU που χρειάστηκαν ή τις επιπλοκές ανάμεσα στις δύο ομάδες. Η SMART- trab με μετεγχειρητική διαχείρηση της αμπούλας με ανοσοτροποποιητικούς παράγοντες, φαίνεται να είναι μια ασφαλής εναλλακτική της κλασσικής τραμπεκιουλεκτομής, με καλό έλεγχο της ΕΟΠ και χωρίς μείζονες επιπλοκές. Χρειάζονται περισσότεροι ασθενείς και μεγαλύτερη περίοδος παρακολούθησης για να επιβεβαιώσουμε τα αποτελέσματά μας. OF MODIFIED TRABECULECTOMY Terzidou C., Trivli A., Dalianis G. Glaucoma Service, Ophthalmology Department Konstantopouleio-Patission Gen.HPTL, N. Ionia, Athens Purpose: To evaluate the possible difference of efficacy of our modified trabeculectomy (SMART-trab: Stab Incision MMC-Assisted Rapid Technique of Trabeculectomy) alone and combined with phaco, two years postoperatively. Material and Methods: eyes of 5 patients (60-8 years, mean age 73. years) with uncontrolled POAG, 5 of them with end stage glaucoma, underwent glaucoma (4 cases-group ) or combined cataract- glaucoma surgery by the same surgeon, (8 cases-group ) with the SMART trab technique: superiorly subconjunctival injection of MMC 0.05 μg mixed with lidocaine in 0. ml, followed by small fornix base conjunctival opening. Stab incision to enter AC,5 mm post limbus using a.4 cataract knife, double mm punch and peripheral iridectomy. releasable suture and matrix sutures to close conjunctiva. During follow-up, modulation of bled with 5-FU injections was performed as needed. Results: For group mean pre-operative IOP was 5.4 mmhg (range 8-40mmHg) with an average 3.8 meds. Early postoperative complications appeared in cases (hypotony with shallow anterior chamber) and no late postoperative complications appeared. Two years postoperatively, mean IOP was.58 mmhg (range 6-5 mmhg) with an average of 0.58 meds. Additional 5-FU injections were needed in 9 cases with a mean of.4 injections. For group mean pre-operative IOP was 3mmHg (range 4-34mmHg) with an average 3 meds. Early postoperative complications appeared in cases (hypotony with shallow anterior chamber) and no late postoperative complications appeared. Two years postoperatively mean IOP was 3,50 mmhg (range -5 mmhg) with an average of 0.75 meds. Additional 5-FU injections were needed in all cases with a mean of.5 injections. Conclusions: Although patients who undergo trabeculectomy alone tend to have lower IOPs, there appears to be no statistically significant difference in final IOP, number of medications, 5-FU injections needed or complications between the two groups. SMART- trab with wound modulation appears to be a safe alternative to classic trabeculectomy with good IOP control and no major complications. More patients and longer followup is needed to confirm our results ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 67

36 5 o RARE GLAUCOMA TYPE IN CHILDREN OF ROMA FAMILIES. Α9 ΣΠΑΝΙΑ ΜΟΡΦΗ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΡΟΜΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ. ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Κουρή Α., Τσιρώνη Μ., Καυκαλά Χ.,Κοϊδου Α, Βλάχου Κ. Οφθ/κό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Παίδων «Παναγιώτη & Αγλαΐας Κυριακού», Αθήνα Σκοπός: Η ευαισθητοποίση της Οφθαλμολογικής κοινότητας όσον αφορά στην αναγνώριση φαινοτύπου σπάνιας μορφής γλαυκώματος σε παιδιά Ρομά οικογενειών. Υλικό Μέθοδος: Δεκατρία (3) παιδιά, (6 οφθαλμοί) από εννέα (9) Ρομά οικογένειες ηλικίας από ημέρας έως 7 ετών (μέσος όρος 7,5 μηνών) παρουσιάστηκαν στο νοσοκομείο μας σε χρονικό διάστημα 3 ετών (05 08). Όλα τα παιδιά (3/3) εμφανίστηκαν με μεγαλοκερατοειδή και μικροσφαιροφακία, 0/3 με εκτοπία φακού(είτε στον πρόσθιο θάλαμο είτε στο υαλοειδές) και 0/3 με γλαύκωμα (συγγενές (/3), χρόνιο κλειστής γωνίας από περιφερικές πρόσθιες συνέχειες (ΠΠΣ) (3/3), αρχόμενο γλάυκωμα (5/3) και τελικού σταδίου γλάυκωμα (/3)). Όλα τα παιδιά είχαν την μετάλλαξη R99* στο γονίδιο LTBP. Τα περιστατικά αυτά αντιμετωπίστηκαν χειρουργικά με: αφαίρεση του παρεκτοπισμένου φακού στον πρόσθιο θάλαμο (7/3), προληπτική αφαίρεση φακού (3/3), προληπτική περιφερική ιριδεκτομή (4/3), τοποθέτηση αντιγλαυκωματικής βαλβίδας Baerveldt (4/3)/ Ahmed (/3). Αποτελέσματα: Τα παιδιά στα οποία αφαιρέθηκε ο φακός σε μικρή ηλικία εμφάνισαν γλαύκωμα το οποίο ανταποκρίθηκε στη θεραπεία είτε χειρουργική είτε συντηρητική καλύτερα σε σχέση με τα μεγαλύτερα παιδιά. Τα περισσότερα παιδιά ανέπτυξαν πολύ φτωχή όραση λόγω βαριάς αμβλυωπίας. Συμπεράσματα: Η έγκαιρη αναγνώριση του φαινοτύπου αυτού συμβάλλει στην καλύτερη αντιμετώπιση του γλαυκώματος και αυξάνει τις πιθανότητες ανάπτυξης χρήσιμης όρασης. DIAGNOSIS - MANAGEMENT Kouri A., Tsironi M., Kafkala C., Koidou A., Vlahou K. Ophthalmology department, General Children s Hospital Panagioti & Aglaias Kiriakou, Athens Aim: Raising awareness in Ophthalmological society regarding the identification of the phenotype of a rare glaucoma type in children of Roma families. Material-Method: Thirteen (3) children, (6 eyes), from nine (9) Roma families, ages from day old to 7 years old, (mean 7,5 months old) presented to our hospital within the past 3 years (05-08). All children (3/3) had increased corneal diameter and microspherophakia, 0/3 had ectopia lentis (either in the anterior chamber or vitreous) and 0/3 had glaucoma (congenital (/3), chronic narrow angle glaucoma from peripheral anterior synechiae (PAS) (3/3), early glaucoma (5/3) and end stage/refractory glaucoma (/3)). All children had the R99*mutation in LTBP gene. These cases were managed surgically with: dislocated lens removal in the anterior chamber (7/3), prophylactic lens removal (3/3), prophylactic peripheral iridectomy (4/3), Baerveldt glaucoma implant (4/3)/Ahmed glaucoma valve (/3). Results: Children that underwent lens removal at early age developed glaucoma that responded better to either surgical or medical treatment compared to older children. Most children ended up with very poor vision due to severe amblyopia. Conclusion: The timely recognition of this phenotype results in better management of this type of glaucoma and increases the chances of maintaining useful vision ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 69

37 5 o Visual field correlation with THE reduction Α30 Συσχέτιση οπτικών πεδίων με τη μείωση της ΣΤΙΒΑΔΑΣ των γαγγλιακών ινών σε ΑΡΧΟΜΕΝΟ γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας Χατζηπαντελής Α., Αλωνιστιώτης Δ., Μανωλάκης Α., Παπακωνσταντίνου Σ., Χατζηράλλη Ε., Τάκης Α., Θεοδοσιάδης Π. η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νοσοκομείο «Αττικόν», Αθήνα, Ελλάδα Σκοπός: Η τοπογραφική συσχέτιση των ελλειμμάτων των οπτικών πεδίων, με τη μείωση της περιθηλαίας στιβάδας των γαγγλιακών ινών (RNFL) σε ασθενείς με ύποπτες ή πρωτοδιαγνωσμένες γλαυκωματικές αλλοιώσεις. Υλικό & Μέθοδος: Προοπτική μελέτη. 6 οφθαλμοί (5 ασθενών) με οφθαλμική υπερτονία ή πρώιμες γλαυκωματικές αλλοιώσεις. Πραγματοποιήθηκε αυτοματοποιημένη στατική περιμετρία 4- SITA FAST (Humphrey, Zeiss Co) και οπτική τομογραφία συνοχής (SD-OCT) Disc map (RS 3000, Nidek Co). Αποτελέσματα: H μέση τιμή για τους δείκτες της περιμετρίας ήταν για το VFI: 93,88 ± 4,67%, ΜD: -3,30 ±,58 db και PSD: 3,65 ±,0 db. Για την RNFL το μέσο πάχος συνολικά ήταν 87,38 ±,49 μm και ανά τεταρτημόρια για το ρινικό ήταν 76,5 ± 7,43 μm, για το ανώτερο 08,5 ±,7 μm, για το κροταφικό 59,35 ± 6,3 μm και για το κατώτερο 03,9 ± 4,80 μm. Η τοπογραφική αντιστοιχία μεταξύ ελλειμμάτων οπτικού πεδίου και ευρημάτων OCT ανήλθε σε 84,6% για όλους τους οφθαλμούς. Ο δείκτης συσχέτισης (r) μεταξύ των δεικτών του οπτικού πεδίου σε σχέση με το μέσο πάχος γαγγλιακών ινών και τις τιμές για κάθε τεταρτημόριο βρέθηκε αυξημένος κυρίως μεταξύ του συνολικού μέσου πάχους και του δείκτη VFI, μεταξύ του κατώτερου τεταρτημορίου και των VFI και PSD, και μεταξύ του πάχους του ανώτερου τεταρτημορίου και του MD. Την πιο ισχυρή συσχέτιση είχε το κάτω τεταρτημόριο. Συμπεράσματα: Αναδείχθηκε σημαντική τοπογραφική αντιστοιχία μεταξύ των δομικών και λειτουργικών αλλοιώσεων στους ασθενείς της μελέτης. Η υψηλότερη στατιστική συσχέτιση βρέθηκε μεταξύ του VFI, με το μέσο πάχος γαγγλιακών ινών και το κατώτερο τεταρτημόριο. of the retinal nerve fiber layer in EARLY STAGE primary open angle glaucoma patients Chatzipantelis A., Alonistiotis D., Manolakis A., Papakonstantinou S., Chatziralli E., Takis A., Theodossiadis P. nd Department of Ophthalmology, National and Kapodestrian University of Athens, Attikon Hospital, Athens, Greece Purpose: Topographic correlation of the visual field defects with the reduction of the retinal nerve fiber layer (RNFL) in primary open angle glaucoma suspect patients and patients with newly diagnosed early glaucoma damages. Patients & Methods: Prospective study. 6 eyes from 5 patients with ocular hypertension or early glaucoma damages were examined with automated perimetry 4- SITA FAST (Humphrey, Zeiss Co.) and optical coherence tomography (SD-OCT) Disc map (RS 3000, Nidek Co). Results: The mean values (mv) for the global indices from the perimeter were for VFI: 93,88 ± 4,67%, ΜD: -3,30 ±,58 db and PSD: 3,65 ±,0 db. For the RNFL, the total average thickness was 87,38 ±,49 μm and the mv thickness per quadrants was for nasal 76,5 ± 7,43 μm, superior 08,5 ±,7 μm, temporal 59,35 ± 6,3 μm and inferior 03,9 ± 4,80 μm. Topographic correlation between visual field and optical coherence tomography of all the eyes was 84,6%. Furthermore, correlation coefficient (r) was calculated between the global indices from the visual fields (VFI, MD, PSD) and the average thickness and the T.S.N.I.T. map values from the OCT. Stronger correlation was found between VFI and average thickness, between inferior thickness and VFI and PSD, and between superior and MD. Conclusions: Topographic correlation between structural and functional damages was demonstrated in the study. The highest correlation was found between the VFI index with the total average thickness and the inferior quadrant ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

38 5 o PROGNOSTIC FACTORS OF PEDIATRIC GLAUCOMA: Α3 ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟΥ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ: ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Καραθάνου Κ., Νιτοδά Ε., Γκατζιούφας Ζ. 3,6, Fenzel Ι. 3, Song Χ. 3,4, Langenbucher Α. 5, Seitz Β. 3, Kaesmann Β. 3, Τσιρούκη Θ., Μόσχου Μ.Μ. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Λάρισας, Π.Γ.Ν.Λάρισας Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Αθηνών,Γ.Ν. Γ. Γεννηματάς Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστημιακό Ίδρυμα Αθηνών 3 Department of Ophthalmology, Saarland University Medical Center, Homburg/Saar, Germany 4 Department of Ophthalmology, Shanghai Ninth People s Hospital, Shanghai, China 5 Institute of Experimental Ophthalmology, Saarland University Medical Center, Homburg/Saar, Germany 6 Moorfields Eye Hospital, London, United Kingdom Σκοπός: Η συσχέτιση των χαρακτηριστικών του παιδιατρικού γλαυκώματος με την εξέλιξη και την πρόγνωση της ασθένειας, τονίζοντας πιθανούς παράγοντες κινδύνου. Υλικό & Μέθοδος: 76 ασθενείς με παιδιατρικό γλαύκωμα, οι οποίοι υπεβλήθησαν σε οφθαλμολογική εξέταση κατά την περίοδο 00 έως 0 στην Οφθαλμολογική κλινική του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου Saarland, χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την αναδρομική μελέτη. Οι ασθενείς είχαν ταξινομηθεί σύμφωνα με το είδος του γλαυκώματος σε τέσσερις ομάδες, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών με βούφθαλμο, ανιριδία, σύνδρομο Peter / Rieger ή συγγενή καταρράκτη. Τα προσωπικά δεδομένα αφορούν την ηλικία, το φύλο, την ιθαγένεια, τις συστημικές ασθένειες και την ηλικία κύησης. Αξιολογήθηκαν η καλύτερη διορθωμένη οπτική οξύτητα (BCVA), η αναλογία του δίσκου Cup (CdR), η ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ), η διάμετρος του κερατοειδούς και το πάχος, μαζί με τις Haab ραβδώσεις και την θολερότητα του κερατοειδούς,. Αποτελέσματα: η πλειοψηφία των παιδιών ήταν αγόρια (58%), και είχε ανιριδία (38%). Τα παιδιά με ανιριδία παρουσίαζαν τη χειρότερη οπτική οξύτητα ( BCVA). CdR και η ΕΟΠ κατά την πρώτη επίσκεψη ήταν σημαντικά υψηλότερες σε παιδιά με βούφθαλμο σε σύγκριση με τις άλλες ομάδες. Εμφάνισαν επίσης την υψηλότερη διάμετρο του κερατοειδούς και την επικράτηση των ραβδώσεων Haab σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ομάδες, ενώ η θολερότητα του κερατοειδούς ήταν συχνότερη στα παιδιά με σύνδρομο Peter/Ρίγκερ Συμπεράσματα: Αν και το γλαύκωμα εντοπίστηκε νωρίτερα στα παιδιά με βούφθαλμο, που όμως παρουσιάζουν αυξημένη διάμετρο του κερατοειδούς και υψηλό ποσοστό των Haab ραβδώσεων, η καλύτερα βελτιωμένη ΟΟ (BCVA )και ΕΟΠ βρέθηκαν να βελτιώνονται σημαντικά σε αυτή την ομάδα μετά από οποιαδήποτε θεραπευτική παρέμβαση (κατά την δεύτερη επίσκεψη). Τα παιδιά με το σύνδρομο Peter/Ρίγκερ παρουσίασαν τα υψηλότερα ποσοστά της προωρότητας και του κερατοειδικών θολεροτήτων A RETROSPECTIVE STUDY Karathanou K., Nitoda E., Gatzioufas Z. 3,6, Fenzel I. 3, Song X. 3,4, Langenbucher A. 5, Seitz B. 3, Kaesmann B. 3, Moschos M.M. Department of Ophthalmology, University Hospital of Larissa, Greece First Department of Ophthalmology, General Hospital of Athens G. Gennimatas, National & Kapodistrian University of Athens, Greece 3 Department of Ophthalmology, Saarland University Medical Center, Homburg/Saar, Germany 4 Department of Ophthalmology, Shanghai Ninth People s Hospital, Shanghai, China 5 Institute of Experimental Ophthalmology, Saarland University Medical Center, Homburg/Saar, Germany 6 Moorfields Eye Hospital, London, United Kingdom Purpose: To correlate the features of the pediatric glaucoma with the progression and the prognosis of the disease, highlighting probable risk factors. Methods: Seventy six patients with pediatric glaucoma, who underwent ophthalmological examination during the period 00 to 0 in the Department of Ophthalmology at the Saarland University Medical Center, were recruited in this retrospective study. The patients were classified according to the type of the glaucoma into four groups, including children with buphthalmus, aniridia, Peter s/rieger syndrome or congenital cataract. Personal data concerned age, sex, nationality, systemic diseases and gestational age. The best corrected visual acuity (BCVA), the cup disk ratio (CDR), the intraocular pressure (IOP), the corneal diameter and thickness, along with the Haab striae and corneal haze, were evaluated. Results: The majority of the children were male (58%) and had aniridia (38%). Children with aniridia exhibited the worst BCVA. The CDR and IOP at the first visit were significantly higher in children with buphthalmus compared to the other groups. They also appeared the highest corneal diameter and prevalence of Haab striae compared to the rest groups, whereas corneal haze was more often in higher in children with Peter s/ Rieger syndrome. Conclusions: Although glaucoma was detected earlier in children with buphthalmus, who also exhibited increased corneal diameter and high percentage of Haab striae, BCVA and IOP were found to be significantly improved in this group after any therapeutic intervention (at the second visit). Children with Peter s/rieger syndrome exhibited the highest percentages of prematurity and corneal opacities. 5 7 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 73

39 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 5 ΓΛΑΥΚΩΜΑ - ΟΓΚΟΙ-ΝΕΥΡΟΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ Πέμπτη 3 Μαΐου 08 :30-4:30 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ II 5 74 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 75

40 5 o Acute Idiopathic Enlarged Blind Spot Syndrome: Α3 συνδρομο οξειασ διευρυνσησ τυφλησ κηλιδασ: ενα διαφοροδιαγνωστικο διλημμα Ξανθοπούλου Π., Γεωργίου Ι., Καραμαούνας Α., Καραμαούνας Ν., Κουρκούτας Δ. Οφθαλμολογική Κλινική, 40 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Αθήνα Ιδιωτικό Ιατρείο, Αθήνα Σκοπός: Η παρουσίαση ενδιαφέροντος περιστατικού οξείας ετερόπλευρης διεύρυνσης τυφλής κηλίδας ΔΟ. Υλικό & Μέθοδος: Γυναίκα ηλικίας 40 ετών, με ελεύθερο συστηματικό ιστορικό, παρουσίασε αιφνίδια απώλεια οπτικού πεδίου του δεξιού οφθαλμού. Η ασθενής υποβλήθηκε σε εξέταση οπτικών πεδίων που κατέδειξαν διεύρυνση της τυφλής κηλίδας στο ΔΟ. Το οπτικό πεδίο του ΑΟ ήταν πλήρες. Η ασθενής υποβλήθηκε σε πλήρη κλινικό και εργαστηριακό νευρολογικό έλεγχο, ο όποιος ήταν φυσιολογικός. Κατά τη βυθοσκόπηση διαπιστώθηκαν λευκωπές εστίες στο χοριοειδή γύρω από την οπτική θηλή. Η ασθενής υποβλήθηκε σε φλουροαγγειογραφία και ICG αγγειογραφία όπου παρουσιάστηκαν περιοχές υπερφθορισμού από τους πρώιμους χρόνους στον ΔΟ, καθώς και μια εστία υπερφθορισμού στον ΑΟ. Η ασθενής υποβλήθηκε σε εξέταση RNFL με χρήση OCT, η οποία ήταν φυσιολογική και στους δύο οφθαλμούς. Επιπλέον, υποβλήθηκε σε λεπτομερή και πλήρη κλινικοεργαστηριακό έλεγχο που ήταν αρνητικός για φλεγμονώδη ή λοιμώδη αίτια. Ως εκ τούτου, τέθηκε η διάγνωση του συνδρόμου ιδιοπαθούς διεύρυνσης της τυφλής κηλίδας (acute idiopathic blind spot enlargement, AIBSE) του ΔΟ και η ασθενής ξεκίνησε θεραπεία με ενδοφλέβια κορτιζόνη για 3 ημέρες και στη συνέχεια με per os αγωγή. Αποτελέσματα: Η ασθενής παρουσίασε βελτίωση των οπτικών πεδίων καθώς και της κλινικής εικόνας μετά από τη λήψη κορτιζόνης. Συμπεράσματα: Συμπερασματικά, η διαφορική διάγνωση της οξείας εμφάνισης ετερόπλευρης διεύρυνσης τυφλής κηλίδας των οπτικών πεδίων, θα πρέπει να περιλαμβάνει τόσο νευρολογικές διαταραχές όσο και οφθαλμικές παθήσεις, όπως τα σύνδρομα λευκών κηλίδων, ενώ η διάγνωση του AIBSE τίθεται συνήθως εξ αποκλεισμού. A differential diagnosis dilemma Xanthopoulou P., Georgiou I., Karamaounas A., Karamaounas N., Kourkoutas D. Department of Ophthalmology, 40 Army General Hospital, Athens, GREECE Private Practice, Athens, GREECE Purpose: To report a case of acute onset unilateral blind spot enlargement, without any accompanying neurological signs. Material & Methods: An otherwise healthy 40-year-old woman presented with acutely reduced vision of her right eye. Humphrey Visual Fields (HVF) revealed enlargement of the blind spot in the right eye only. The patient underwent detailed neurologic evaluation (clinical and laboratory) that was found normal. Fundus examination revealed whitish choroidal spots around optic disc. FFA and ICG angiographies showed two hyperfluorescent spots in the right eye and one spot in the left eye. OCT examination revealed normal RNFL thickness in both eyes. Extensive immunology and serology tests were found negative for possible infectious and autoimmune conditions. A diagnosis of acute idiopathic blind spot enlargement (AIBSE) was considered and treatment was initiated that included intravenous steroids for 3 days and per os steroids for one month. Results: Visual field defect partially recovered and fundus changes improved significantly. Conclusion: We suggest that Ophthalmologists should be aware of the overlap of AIBSE with other common neuro-ophthalmic and ocular entities (namely the he family of White Dot Syndromes) in order to avoid incorrect and missed diagnoses ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 77

41 5 o COMPLETE RESTORATION OF VISUAL FIELD DEFECTS FOLLOWING Α33 ΠΛΗΡΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΜΦΟΤΕΡΟΠΛΕΥΡΗΣ ΗΜΙΑΝΟΨΙΑΣ, ΚΑΤΟΠΙΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΞΑΙΡΕΣΗΣ ΑΔΕΝΩΜΑΤΟΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ Τέγου Ζ., Κανονίδου Ε., Μπαλατσούκας Δ. Τμήμα Οφθαλμολογίας, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Το αδένωμα υπόφυσης προκαλεί οπτικές διαταραχές λόγω της πίεσης που ασκεί στο οπτικό χίασμα. Κυριότερη από αυτές είναι η απώλεια όρασης, με παρουσία χαρακτηριστικών ελλειμμάτων στα Οπτικά Πεδία, συνηθέστερα αμφοτερόπλευρη κροταφική ημιανοψία. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αποκατάσταση των βλαβών στα οπτικά πεδία μετα την χειρουργική αντιμετώπιση του όγκου και την αποσυμπίεση του χιάσματος στην πλειοψηφία των ασθενών. Στόχος μας είναι η παρουσίαση περιστατικού γρήγορης και πλήρους αποκατάστασης της ημιανοψίας, κατοπιν αδενωμεκτομής. Υλικό- Μέθοδος: Άντρας 66 ετών, προσήλθε στα εξωτερικά μας ιατρεία, λόγω αναφερόμενης έκπτωσης όρασης τους τελευταίους μήνες. Κατά την εξέταση, ο ασθενής παρουσίαζε οπτική οξύτητα 4/0, η εξέταση στη σχιμοειδή λυχνία δεν είχε ευρήματα και απο τη βυθοσκόπηση σημειώθηκε μόνο ένας αποχρωματισμός οτικών θηλών, με φυσιολογικό c/d ratio. Πραγματοποιήθηκε εξέταση οπτικών πεδίων, η οποία ανέδειξε αμφοτερόπλευρη κροταφική ημιανοψία.τέλος, η διερεύνηση ολοκληρώθηκε με Μαγνητική Τομογραφία, η οποία επιβεβαίωσε τη διάγνωση του αδενώματος υπόφυσης. Αποτελέσματα: Ο ασθενής υποβλήθηκε σε διασφηνοειδική αδενωμεκτομή και στη συνέχεια επανέλαβε την εξέταση των οπτικών πεδίων δυο εβδομάδες αργότερα. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά, με πλήρη αποκατάσταση των βλαβών και στα δύο κροταφικά τεταρτημόρια. Η οπτική οξύτητα βελτιώθηκε επίσης στα 6/0. Συμπεράσματα: Οι βλάβες της οπτικής οδού απεικονίζονται με εξαιρετική ακρίβεια στην περιμετρία. Η συμπίεση του οπτικού χιάσματος ως επί το πλείστον οδηγεί σε βλάβες που κατανέμονται συμμετρικά και στα δύο κροταφικά ημισφαίρια. Μελέτες δείχνουν πως η γρήγορη αποσυμπίεση είναι καταλυτική για την ικανοποιητική αποκατάσταση. SURGICAL TREATMENT OF PITUITARY ADENOMA Tegou Z., Kanonidou E., Βalatsoukas D. Department of Ophthalmology, Hippokrateion General Hospital of Thessaloniki, Thessaloniki, Greece Purpose: Pituitary adenomas cause visual manifestations, due to compression of the optic chiasm. These manifestations include vision loss and Visual Field defects, most commonly bi-temporal hemianopsia. Interesting fact is that the defects recover almost fully after decompression of the optic chiasm in the majority of patients. Our aim is to present a case of rapid postoperative recovery, after surgical adenomectomy. Material & Methods: A 66 year old male presented in our outpatient department complaining of vision loss for the past few months. During examination, patient was found to have a best corrected visual acuity of 0.4, slit-lamp examination showed no significant findings, and fundoscopy revealed pallor of the optic nerves, with a normal cup/disc ratio. Perimetry was carried out, which illustrated a bi-temporal hemianopsia. Finally, the investigation was completed with an MRI scan, which confirmed the diagnosis of the pituitary adenoma. Results: Patient was submitted to a trans-sphenoidal adenomectomy, and then performed a new Perimetry two weeks later. The examination revealed complete restoration of the predominant defects in both temporal quadrants. Visual acuity also improved to 0.6. Conclusions: Anatomical damages to the optic path are accurately portrayed in the visual field examination. Chiasmal compression classically leads to visual field defects that are more prevalent in the temporal quadrants. Studies have shown that early decompression is crucial for competent recovery ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 79

42 5 o SHRINKAGE OF A PRIMARY INTRAOCULAR LEIOMYOMA AFTER Α34 ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ ΕΝΟΣ ΠΡΩΤΟΠΑΘΟΥΣ ΕΝΔΟΦΘΑΛΜΙΟΥ ΛΕΙΟΜΥΩΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΦΑΚΟΘΡΥΨΙΑ Καραστατήρας Γ.,, Γιαννικάκης Σ.,, Ζωγράφος Λ. 3, Χαΐδούλης Σ. 4, Λιαράκος Β.Σ.,, Γιαννοπούλου Κ.,, Ζούζουλας E., Κάππος Ν.,, Κανταράκης Κ. Οφθαλμολογική Κλινική, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Ελλάδα AKTINA Center, Αθήνα, Ελλάδα 3 Hopital Ophthalmique Jules-Govin, Λώζάννη, Ελβετία 4 OMMA, Οφθαλμολογικό Ινστιτούτο Αθηνών, Ελλάδα Σκοπός: Η παρουσίαση μίας σπάνιας περίπτωσης της αυτόματης υποστροφής ενός ενδοφθάλμιου λειομυώματος του ακτινωτού σώματος που μειώθηκε σε μέγεθος μετά το χειρουργείο του καταρράκτη. Υλικό & Μέθοδος: Αναδρομική αξιολόγηση των ιατρικών σημειώσεων ενός άνδρα 4 ετών που εμφανίστηκε με συμπτώματα θόλωσης όρασης στον Αριστερό Οφθαλμό (ΑΟ) εδώ και μήνες. Χρειάστηκε συνεργασία μεταξύ διαφόρων κέντρων για τη διάγνωση και τη θεραπεία αυτής της περίπτωσης. Αποτελέσματα: Ένας άνδρας ετών 4 παραπονέθηκε για έκπτωσης της όρασης στον (Α.Ο) τους τελευταίους μήνες. Η οπτική του οξύτητα ήταν,0 στον Δ.Ο. και 0,5 στον Α.Ο. Η εξέταση στη σχισμοειδή λυχνία του προσθίου θαλάμου στον Α.Ο. κατέδειξε ένα ασαφώς καθοριζόμενο, με ανώμαλες εναποθέσεις χρωστικής, πορτοκαλί μόρφωμα που βρισκόταν στο μεσημβρινό της 6ης ώρας που προεξείχε στον πρόσθιο θάλαμο παρεκτοπίζοντας την ίριδα. Στανταρισμένη Α και Β υπερηχογραφία αποκάλυψε ένα μεγάλο, στρογγυλό μόρφωμα του ακτινωτού σώματος με εσωτερικό ομοιογενή δομή με μέση εσωτερική ανακλαστικότητα. Βιοψία και ιστοπαθολογική εξέταση διενεργήθηκαν σε εξειδικευμένο κέντρο. Τα αποτελέσματα έδειξαν λειομύωμα του ακτινωτού σώματος. Οχτώ μήνες μετά την αρχική διάγνωση ο ασθενής υποβλήθηκε σε ανεπίπλεκτη φακοθρυψία με αφαίρεση του κρυσταλλοειδή φακού. Ενα χρόνο από την αρχική διάγνωση και 6 μήνες από την αφαίρεση του καταρράκτη η UBM υπερηχογραφία έδειξε συρρίκνωση του λειομυώματος τόσο στην οβελιαία όσο και στην εγκάρσια διατομή. Η μορφολογία και η εσωτερική ανακλαστικότητα παρέμειναν αναλλοίωτες. Συμπεράσματα: Tο πρωτεύον λειμομύωμα της ίριδας είναι μια σπάνια οντότητα. Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί μόνο με βιοψία. Το μόρφωμα έδειξε μια μείωση 5,66% (από 5,34mm σε 3,96mm) σε μήκος και 6,07% σε πλάτος (από 3, έως,6mm), στο οβελίαιο επίπεδο της 6ής ώρας. Επιπλέον, παρατηρήθηκε μια μείωση,77% σε μήκος (από 6,3 έως 5,96) και 0,87% σε πλάτος (από,99 έως,73) στο στεφανιαίο επίπεδο της 6ής ώρας. Η μορφολογία και η εσωτερική ανακλαστικότητα του λειομυώματος παρέμειναν σταθερή. Υποθέτουμε ότι η αυθόρμητη συρρίκνωση μπορεί να συσχετιστεί με τη φακοθρυψία. CATARACT EXTRACTION Karastatiras G.,, Giannikakis S.,, Zografos L. 3, Chaidoulis S. 4, Liarakos V.S.,, GIannopoulou K.,, Zouzoulas E., Kappos N.,, Kantarakis K. Naval and Veterans Hospital, Athens, Greece AKTINA Center, Athens, Greece 3 Hopital Ophthalmique Jules-Govin, Lausanne, Switzerland 4 OMMA, Ophthalmological Institute Athens, Greece Purpose: To present a case of an intraocular leiomyoma of the ciliary body that decreased in size after cataract extraction. Materials & Methods: Retrospective evaluation of the case notes of a 4-year-old man, whopresented with blurred vision in his left eye over a period of months. Multidisciplinary collaboration between various centers was required to diagnose and treat this case. Slit-lamp pictures were captured and standard ultrasound A-scan and B-scan were performed at presentation and during follow-up, when indicated. Results: A 4-year-old male complained of impaired vision in his left eye over the last months. His visual acuity was.0 in OD and 0.5 in OS. Slit-lamp examination of the anterior chamber of the left eye revealed an ill-defined, irregularly pigmented, orange lesion at 6 o clock meridian protruding into the anterior chamber and dislocating the iris. Standard ultrasound A-scan and B-scan revealed a large, round ciliary body lesion with inner homogeneous structure and medium internal reflectivity. Excisional biopsy and histopathologic examination were performed in a specialized center. The lesion was diagnosed as leiomyoma. Eight months later, the patient underwent uneventful phacoemulsification for cataract extraction. One year after initial diagnosis and four months after cataract extraction B-scanshowed significant shrinkage of the leiomyoma both on coronal and on sagittal plane. The lesion decrease in length by 5,66% (from 5.34mm to 3.96mm) and in width by 6,07% (from 3. to.6 mm), in the sagittal plane at 6 o clock. Furthermore, there was a decrease in length by.77% (from 6.3mm to 5.96mm) and in width by 0.87 % (from.99mm to.73mm) in the coronal plane. The morphology and the internal reflectivity remained unaltered. Conclusions: Primary iris leiomyoma is a rare entity. Diagnosis can be confirmed only by excisional biopsy. This lesion showed a decrease of 5,66% (from 5.34mm to 3.96mm) in length and 6,07% in width (from 3. to.6 mm), in the sagittal plane at 6 O clock. Furthermore, there was a decrease of.77% in length (from 6.3 to 5.96) and 0.87 % in width (from.99 to.73) in the coronal plane at 6 O clock. The morphology and the internal reflectivity of the leiomyoma remained the same. We postulate that spontaneous shrinkage may be correlated with phacoemulsification ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 8

43 5 o Α35 ORBITAL INFLAMMATORY LESION SECONDARY TO CAVERNOUS SINUS TERATOMA EXCISION. A CASE REPORT Fydanaki O., Giasin O., Roberts A. Aneurin Bevan University Health Board / Royal Gwent Hospital Objectives: To describe a rare sequel of a cavernous sinus teratoma excision with secondary intraorbital inflammatory lesion formation presented as recurrent orbital cellulitis. Materials and Methods: Case notes and investigations analysis and literature review. Results: This is a case of a year old patient presented to the emergency eye clinic with painful left eye proptosis, limited ocular motility, unreactive pupil and presumed orbital cellulitis. The head and orbit computed tomography (CT) showed a large extraconal retrobulbar orbital lesion arising from the superior orbital fissure as a result of a past left fronto-temporal craniotomy performed to excise a cavernous sinus lateral wall dermoid cyst years prior. The patient was treated numerous times as a presumed preseptal cellulitis for the last year and the orbit CT scans then were reported as non-remarkable. Conclusions: Cavernous sinus teratomas are very rare intracranial tumors and the lateral wall location is rare. They cause cranial nerve palsies affecting mainly the 3rd cranial nerve with orbital pain and proptosis. They are mainly excised via fronto-temporal craniotomy. To our knowledge, this is the first case of inflammatory lesion with intra-orbital extension secondary to cavernous sinus teratoma complete excision reported years after the initial procedure. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 83

44 5 o Ab interno Excimer Laser Trabeculostomy Α36 Ab interno Excimer Laser Τραμπεκουλοστομή Neureither B., Πατσούρα E., Γεωργαράς Σ. Ερευνητικό & Θεραπευτικό Ινστιτούτο ΟΦΘΑΛΜΟΣ Σκοπός: Η μελέτη της επίδρασης των Excimer Laser τραμπεκουλοστομών (ELT) στην μετεγχειρητική ενδοφθάλμια πίεση αρτιφακικών ασθενών. Υλικό & Μέθοδος: Μελετήθηκαν 3 ομάδες ασθενών ( 5 οφθαλμοί 5 οφθαλμοί 0 οφθαλμοί) με καταρράκτη και ελεγχόμενο γλαύκωμα ανοικτής γωνίας υπό αντιγλαυκωματική αγωγή (AGD), σχετικά με την επίδραση των Excimer Laser τραμπεκουλοστομών ως ελάχιστα επεμβατικής μεθόδου, τόσο όσον αφορά στη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης (IOP) όσο και στη μείωση της φαρμακευτικής αγωγής (AGD), σε συνδυασμό ή μετά από επέμβαση καταρράκτου. Αποτελέσματα: Παρατηρήθηκε μείωση της IOP και της AGD μετεγχειρητικά, περισσότερο σημαντική στην δεύτερη και στην τρίτη ομάδα. Συμπεράσματα: Η Ab interno Excimer Laser τραμπεκουλοστομή σε συνδυασμό ή μετά από επέμβαση καταρράκτου, φαίνεται να συντελεί τόσο στη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης (IOP) όσο και στη μείωση της φαρμακευτικής αγωγής (AGD). Neureither B., Patsoura E., Georgaras Sp. Research & Therapeutic Institute OPHTHALMOS Purpose: To evaluate the effect of Excimer Laser trabeculostomy (ELT) on intra- ocular pressure postoperatively in artiphakic patients. Methods: In a retrospective study of 3 groups ( 5 eyes 5 eyes 0 eyes) with cataract and open-angle controlled glaucoma under antiglaucoma medications (AGD) were observed to show the effect on the reduction of both intra-ocular pressure (IOP) and pressure-lowering medication (AGD), of this minimal invasive operation combined with or following cataract surgery. Results: The surgical procedure showed a drop in IOP and AGD post-operatively, significant in the second and the third group. Conclusion: Ab interno Excimer Laser Trabeculostomy combined with or following cataract surgery, showed a dicrease of both intra-ocular pressure (IOP) and pressure-lowering medication (AGD) ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 85

45 5 o A rare case of alternating papilledema Α37 Περιστατικό με «επαλλάσον» οίδημα οπτικών θηλών Κούβαρη Μ., Παπακωνσταντίνου Σ., Φαρμάκη Π., Μανωλάκης Α., Χατζηπαντελής Α., Τσιλιμπώκου Ν., Αλωνιστιώτης Δ. η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νοσοκομείο «Αττικόν», Αθήνα Σκοπός: Παρουσίαση περιστατικού που παρουσίασε οίδημα οπτικών θηλών άμφω με αρχικά βαρύτερη προσβολή στον Δεξιό Οφθαλμό (ΔΟ), που εξελίχθηκε σε ετερόπλευρο οίδημα του Αριστερού Οφθαλμού (ΑΟ) Υλικό & Μέθοδος: Παρουσίαση μεμονωμένου περιστατικού. Γυναίκα, υπέρβαρη, 50 ετών που παρουσιάστηκε με κεφαλαλγία και ήπια ενοχλήματα από την όραση και στην οποία διαπιστώθηκε οίδημα οπτικών θηλών. Παρακολουθείται για έτη. Αποτελέσματα: Η οπτική οξύτητα (Ο.Ο.) κατά την αρχική εξέταση ήταν φυσιολογική. Με βάση την κλινική εικόνα ετέθη υποψία καλοήθους ενδοκράνιας υπέρτασης, αν και η οσφυονωτιαία παρακέντηση έδειξε σε 3 παρακεντήσεις οριακή πίεση εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) mmhg. Η Φλουροαγγειογραφία έδειξε υποψία hot disc κυρίως Δεξιά και τα οπτικά πεδία ήταν παθολογικά μόνο Δεξιά με παράκεντρο σκότωμα. Ετέθη σε αγωγή με ενδοφλέβιο solumedrol gr και Acetazolamide peros 50mg x3, με σημαντική υποχώρηση των κλινικών ευρημάτων και συμπτωμάτων. Διενεργήθη πλήρης αιματολογικός, ανοσολογικός, λοιμωξιολογικός και απεικονιστικός έλεγχος (MRI εγκεφάλου, PET scan) που απέβη αρνητικός. Κατά την μείωση της δόσης κορτιζόνης εμφανίστηκε ετερόπλευρη υποτροπή οιδήματος της θηλής στον Αριστερό Οφθαλμό, με επιδείνωση των οπτικών πεδίων του ΑΟ. Κατά την διετή παρακολούθηση ο ΑΟ εμφανίζει Ο.Ο. 8/0 και ο ΔΟ 0/0. Η ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ) είναι μεταξύ 6-8 άμφω. Συμπεράσματα: Η ασθενής παραμένει αδιάγνωστη. Η οπτική οξύτητα παραμένει σταθερή, αλλά τα οπτικά πεδία μεταβάλλονται. Εικάζεται και η πιθανότητα οριακής διαφοράς μεταξύ ΕΟΠ και πίεσης ΕΝΥ, που προκαλεί επαλλάσοντα οιδήματα οπτικών δίσκων. Kouvari M., Papakonstantinou S., Farmaki P., Manolakis A., Chatzipantelis A., Tsilimpokou N., Alonistiotis D. nd Department of Ophthalmology, National and Kapodestrian University of Athens, Attikon Hospital, Athens, Greece Purpose: Reporting a case of bilateral papilledema with more severe findings in the Right Eye (OD) during the onset of the disease resulting in a unilateral papilledema of the Left Eye (OS). Materials & Methods: A single case report. Female patient, 50 years old, overweight was presented at the emergency room for dizziness, headache and mild ophthalmologic symptoms like moderate blurry vision. After the clinical examination the patient was diagnosed with bilateral papilledema. She is under close observation from our medical team for the past two years. Results: Visual acuity was normal during the initial visit. The clinical presentation suggested the possibility of benign intracranial hypertension although after three different aspirations the cerebrospinal fluid (CSF) was shown to have a marginal pressure of 00 to 40 mmhg. Fluoroangiography showed hot disc mainly in the OD, while the optical field examination was abnormal only at the OD. The patient was administered with intravenous solumedrol gr and acetazolamide peros 50mg x3 which resulted in improvement of the clinical symptoms and findings Complete sets of blood, immunological, infection and imaging (brain MRI, PET scan) tests were performed which were all negative. During the decrease of cortisone dosage, a unilateral papilledema relapse was observed at the OS, accompanied by a deterioration of the optical field examination in the same eye. During the two year follow-up observation visual acuity is 8/0 and 0/0 for OS and OD respectively while intraocular pressure ranges from 6 to 8 mmhg bilaterally. Conclusions: There is still no particular diagnosis for this certain case. Visual acuity remains stable but the different optical field examinations vary. There is speculation that the marginal difference observed between the intraocular pressure and the CSF pressure can create this alternating papilledemas in the optical discs ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 87

46 5 o Retinal Nerve Fiber Layer analysis with OCT Α38 Εξέταση της περιθηλαίας στιβάδας οπτικών ινών (RNFL) με OCT για την διάγνωση ταυτόχρονης αμφοτερόπλευρης οπίσθιας ισχαιμικής οπτικοπάθειας Αλωνιστιώτης Δ., Μανωλάκης Α., Τσιλιμπώκου Ν., Κούβαρη M., Καραχάλιος Ν., Αρβανίτη Χ., Θεοδοσιάδης Π. η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νοσοκομείο «Αττικόν», Αθήνα η Πανεπιστημιακή Νευρολογική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νοσοκομείο «Αττικόν», Αθήνα, Σκοπός: Η παρουσίαση της διαγνωστικής προσέγγισης ασθενούς που προσήλθε με συνδυασμένη ψυχιατρική, νευρολογική και οφθαλμολογική συμπτωματολογία Υλικό & Μέθοδος: Παρουσίαση περιστατικού. Ασθενής 0 ετών που προσήλθε στην εφημερία του Αττικού Νοσοκομείου με κεφαλαλγία, διαταραχή συμπεριφοράς και εμφάνισε ταυτόχρονα, αμφοτερόπλευρα, συμμετρικά, κατώτερα σκοτώματα με διατήρηση της κεντρικής όρασης, αγνώστου αιτιολογίας Αποτελέσματα: Ο ασθενής, περιστασιακός χρήστης εξαρτησιογόνων ουσιών, νοσηλεύτηκε στην Β Πανεπιστημιακή Νευρολογική κλινική Αθηνών, υπεβλήθη σε ψυχιατρική εξέταση, οσφυονωτιαία παρακέντηση, πλήρη ανοσολογικό, ρευματολογικό, λοιμωξιολογικό και απεικονιστικό έλεγχο. Κατά την νοσηλεία του εμφάνισε πρώιμα ανισοκορία και εξωτροπία. Στα οπτικά πεδία βρέθηκαν ταυτόχρονα κατώτερα οριζόντια σκοτώματα με διάσωση της ωχράς (macula spare), που οδήγησαν σε περαιτέρω διερεύνηση για πιθανή βλάβη του οπτικού φλοιού που απέβη αρνητική. Βυθοσκοπικά το οπτικό νεύρο, η ωχρά και τα αγγεία ήταν φυσιολογικά άμφω καθόλη την νοσηλεία. Η οπτική οξύτητα παρέμενε 8/0 άμφω. Υπεβλήθη σε φλουροαγγειογραφία που ήταν επίσης φυσιολογική. Ετέθη σε αγωγή με ενδοφλέβια κορτιζόνη και εξήλθε αδιάγνωστος. Κατά την επανεξέταση μετά 6 μήνες, με τα οπτικά πεδία αμετάβλητα, διαπιστώθηκε σταδιακή μείωση του ανώτερου RNFL με OCT, και έτσι τελικά τέθηκε η διάγνωση ταυτόχρονης, αμφοτερόπλευρης οπίσθιας ισχαιμικής οπτικοπάθειας. Συμπεράσματα: Η εξέταση του RNFL με OCT σε ασθενείς με φυσιολογικό βυθό και οπτική οξύτητα, μπορεί να αναδείξει καθυστερημένα κεντρομόλο ατροφία των γαγγλιακών ινών από ισχαιμική βλάβη της οπτικής οδού, που συμβαδίζει με τα ελλείμματα στα οπτικά πεδία. for the diagnosis of simultaneous bilateral posterior ischemic optic neuropathy Alonistiotis D., Manolakis A., Tsilimpokou N., Kouvari M., Karachalios N., Arvaniti C., Theodossiadis P. nd Department of Ophthalmology, National and Kapodestrian University of Athens, Attikon Hospital, Athens, Greece nd Department of Neurology, National and Kapodestrian University of Athens, Attikon Hospital, Athens, Greece Purpose: To present the diagnostic approach of a patient with complicated Psychiatric, Neurological and Ophthalmological symptoms Patients & Methods: Case report. A 0 years old male patient who presented in the Emergencies with headache, behavioral disorder and simultaneous, symmetrical, inferior, macular spare, altitudinal scotomas of unknown etiology. Results: The patient was admitted in the Neurological clinic had been a part time drug user. He was submitted to Psychiatric evaluation, limbal puncture, complete immunological, rheumatological examinations and tests for infectious diseases. He also underwent complete and multiple CT, MRI and angiography exams and PET scan. During his stay he presented anisocoria and temporary exotropia. Inferior, altitudinal, macula spare scotomas led to further investigation of the occipital lobe and the visual cortex, which was negative. Fundus examination, the optic nerve head, macula and the retinal vessels were normal throughout the follow up. Central visual acuity was normal (8/0). Fluorescein angiography was normal. He received intravenous cortisone therapy and was released without diagnosis. In the examination the visual fields remained unchanged. At 6 months, the RNFL of both eyes showed marked decrease in the superior quadrant, and according to that the diagnosis of simultaneous, bilateral posterior ischemic optic neuropathy was implemented. Conclusions: RNFL examination with OCT can highlight delayed centripetal atrophy of the ganglion cell axons due to ischemic lesion of the visual path, with characteristic visual field defects ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 89

47 5 o Factors associated with severe postoperative complications Α39 Παράγοντες που σχετίζονται με σοβαρές επιπλοκές μετά από επέμβαση ένθεσης γλαυκωματικής βαλβίδας. Μάνδαλος Α.,, Τσουρής Δ., Sung V. Birmingham and Midland Eye Centre, Ην. Βασίλειο Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Λάρισα Σκοπός: Να μελετηθούν πιθανοί παράγοντες που σχετίζονται με σοβαρές επιπλοκές μετά από ένθεση γλαυκωματικής βαλβίδας, όπως η σοβαρή υποτονία, η ανεπάρκεια κερατοειδικού ενδοθηλίου και η ενδοφθαλμίτιδα. Ασθενείς & Μέθοδοι: Αναδρομική μελέτη των περιστατικών ένθεσης γλαυκωματικής βαλβίδας (Baerveldt ή Molteno) σε ένα τριτοβάθμιο κέντρο αναφοράς. Αποτελέσματα: Συμπεριελήφθηκαν 4 οφθαλμοί (8 ασθενείς). Η μέση ηλικία κατά την επέμβαση ήταν 36,7±4, ετών και η μέση διάρκεια παρακολούθησης ήταν 36,8±3,9 μήνες. Σοβαρή εμμένουσα υποτονία εμφανίστηκε σε 40,% των περιστατικών, ενώ η ανεπάρκεια κερατοειδικού ενδοθηλίου και η ενδοφθαλμίτιδα εμφανίστηκαν σε 5,9% και,8% των περιπτώσεων, αντίστοιχα. Στατιστικώς σημαντικοί παράγοντες για μετεγχειρητική υποτονία ήταν το ραγοειδιτιδικό γλαύκωμα, το είδος της βαλβίδας και ο αριθμός των μετεγχειρητικών ενδοφθάλμιων επεμβάσεων (μονοπαραγοντική ανάλυση). Στην πολυπαραγοντική ανάλυση μόνο ο αριθμός των μετεγχειρητικών ενδοφθάλμιων επεμβάσεων παρέμεινε σημαντικός παράγοντας σχετιζόμενος με σοβαρή υποτονία. Αντίστοιχα, η καυκάσια φυλή και το προηγούμενο ιστορικό κυκλοφωτοπηξίας ήταν σημαντικοί παράγοντες που σχετίζονταν με τη μετεγχειρητική ανεπάρκεια κερατοειδικού ενδοθηλίου τόσο στη μονοπαραγοντική όσο και στη πολυπαραγοντική ανάλυση. Τέλος, η νεαρή ηλικία κατά την επέμβαση φαινόταν να αυξάνει την πιθανότητα ενδοφθαλμίτιδας, ωστόσο η σχέση αυτή δεν ήταν στατιστικώς σημαντική. Συμπεράσματα: Η ταυτοποίηση παραγόντων που σχετίζονται με σοβαρές μετεγχειρητικές επιπλοκές της ένθεσης γλαυκωματικών βαλβίδων αυξάνει το βαθμό ετοιμότητας του χειρουργού για την έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση των επιπλοκών αυτών. after glaucoma drainage implant surgery Mandalos A.,, Tsouris D., Sung V. Birmingham and Midland Eye Centre, UK Consultant Ophthalmologist, Larissa, Greece Aim: To identify factors potentially associated with severe postoperative complications after glaucoma drainage implant (GDI) surgery such as severe hypotony, corneal decompensation and endophthalmitis. Patients and Methods: Retrospective study of GDI (Baerveldt or Molteno) cases in a tertiary referral centre. Results: In total, 4 eyes (8 patients) were included. Mean age at surgery was 36.7±4. years old and mean follow up was 36.8±3.9 months. Severe persistent hypotony occurred in 40.% of cases, corneal decompensation in 5.9% and endophthalmitis in.8% of cases. In univariate analysis, uveitic glaucoma, GDI type and number of postoperative procedures were statistically significantly associated with severe hypotony. In multivariate analysis only the number of postoperative procedures remained statistically significant. Caucasian ethnicity and previous history of cylophotocoagulation were significantly associated with corneal decompensation both in univariate and multivariate analysis. Young age seemed to predispose to endophthalmitis, although this association did not reach proper statistical significance. Conclusions: Identifying factors potentially associated with severe postoperative complications after GDI surgery increases surgeon vigilance in order to timely diagnose and manage such complications ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

48 5 o THE ROLE OF GONIOSYNECHIALYSIS IN THE MANAGEMENT Α40 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΓΩΝΙΟΣΥΝΕΧΕΙΟΛΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ ΚΛΕΙΣΤΗΣ ΓΩΝΙΑΣ (ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ VIDEO) Μάνδαλος Α., Τσουρής Δ., Λαχανάς Α. Χειρουργοί Οφθαλμίατροι, Λάρισα Σκοπός, Υλικό & Μέθοδος: Παρουσιάζεται περιστατικό υποτροπιάζουσας αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς που μετά από την επέμβαση εκδήλωσε δευτεροπαθές γλαύκωμα κλειστής γωνίας ανθεκτικό στη μέγιστη φαρμακευτική αγωγή και παρά τη διενέργεια ιριδοτομής με laser. Αποτελέσματα: Ο ασθενής αντιμετωπίστηκε επιτυχώς με αφαίρεση του συνοδού καταρράκτη (με χρήση δακτυλίου Malyugin λόγω ανεπαρκούς μυδρίασης) και μηχανική γωνιοσυνεχειόλυση. Συμπεράσματα: Η γωνιοσυνεχειόλυση είναι μια μικροεπεμβατική μέθοδος που σε συνδυασμό με την αφαίρεση του φακού μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το γλαύκωμα κλειστής γωνίας. Εφόσον η λειτουργικότητα του διηθητικού ηθμού διατηρείται σε επαρκή βαθμό, η λύση των συνεχειών ίριδας-ηθμού αποκαθιστά την ανατομική οδό αποχέτευσης του υδατοειδούς υγρού και συχνά ελέγχει αποτελεσματικά την ενδοφθάλμια πίεση, αποφεύγοντας την πολύ πιο εκτενή και με εντατική μετεγχειρητική παρακολούθηση επέμβαση τραμπεκουλεκτομής. OF ANGLE CLOSURE GLAUCOMA (VIDEO CASE) A. Mandalos, D. Tsouris, A. Lachanas Consultant Ophthalmologists, Larissa, Greece Aim, Material and Methods: A patient developed secondary angle closure glaucoma after surgery for recurrent retinal detachment. Glaucoma was refractory to laser iridotomy and maximal medical treatment. Results: The case was managed with cataract extraction (with use of Malyugin ring due to small pupil) and concurrent goniosynechialysis. Conclusion: Goniosynechialysis is a minimally invasive procedure which combined with cataract surgery can successfully manage angle closure glaucoma. Provided that the trabeculum is still functional, mechanical lysis of iridotrabecular synechiae restores the anatomical outflow pathway and can control intraocular pressure obviating the need for trabeculectomy. 5 9 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 93

49 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 6 ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ Παρασκευή Ιουνίου 08 08:30-0:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ι 5 94 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 95

50 5 o Α4 ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΙΚΙΑΚΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣ ΩΧΡΑΣ: ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Δημητρίου Ε., Χατζηράλλη Ε., Σαϊτάκης Γ., Χατζηράλλης Α., Χατζηπαντελής Α., Θεοδοσιάδης Γ., Θεοδοσιάδης Π. Β Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, Αττικό Νοσοκομείο, Αθήνα Σκοπός: Η μελέτη της συνύπαρξης διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας (ΔΑ) και ηλικιακής εκφύλισης ωχράς (ΗΕΩ), βασιζόμενοι σε δεδομένα 3 ετών, όσον αφορά στην επιδημιολογία και τη θεραπεία. Υλικό και Μέθοδος: Συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν 97 ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, που εξετάστηκαν στο εξειδικευμένο διαβητολογικό-οφθαλμολογικό ιατρείο της κλινικής μας κατά τη διάρκεια της τριετίας Καταγράφηκαν επιδημιολογικά δεδομένα σχετικά με την ύπαρξη ΔΑ και την συνύπαρξή της με ΗΕΩ, καθώς και η θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών αυτών. Αποτελέσματα: Η συνύπαρξη ΔΑ και ΗΕΩ δεν είναι συχνή. Σε περιπτώσεις διαβητικού οιδήματος ωχράς και ξηράς ΗΕΩ η θεραπεία με αντι-vegf παράγοντες έδειξε να καθυστερεί την εξέλιξη της ΗΕΩ, ενώ στις περιπτώσεις της εξιδρωματικής ΗΕΩ υπήρχε στατιστικά σημαντική βελτίωση ανατομικά και λειτουργικά, παράλληλα με τη βελτίωση του οιδήματος. Σε περιπτώσεις συνύπαρξης ΔΑ και ξηράς ΗΕΩ, ακολουθήθηκε πρωτόκολλο παρακολούθησης, ενώ σε εξιδρωματική ΗΕΩ οι ασθενείς έλαβαν αντι-vegf εγχύσεις. Συμπεράσματα: Λόγω της μειωμένης επίπτωσης συνύπαρξης ΔΑ και ΗΕΩ, είναι ενδιαφέρουσα η επιδημιολογική μελέτη αυτής της κατάστασης. Θεραπευτικά, παρατηρήθηκε βελτίωση ή σταθεροποίηση ανατομική και λειτουργική, ακολουθώντας τις γενικές οδηγίες θεραπείας ΔΑ ή ΗΕΩ αντίστοιχα ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 97

51 5 o RANIBIZUMAB VERSUS AFLIBERCEPT FOR THE TREATMENT Α4 ΣΥΓΚΡΙΣΗ RANIBIZUMAB ΚΑΙ AFLIBERCEPT ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΓΓΕΙΟΥΜΕΝΗΣ ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗΣ ΜΕΛΑΓΧΡΟΟΥ ΕΠΙΘΗΛΙΟΥ ΛΟΓΩ ΗΛΙΚΙΑΚΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣ ΩΧΡΑΣ Ρουβάς Α., Χατζηράλλη Ε., Άνδρου Α., Μπουγάτσου Π., Αλωνιστιώτης Δ., Δούβαλη Μ., Καμπανάρου Σ., Θεοδοσιάδης Π. Β Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, Αττικό Νοσοκομείο, Αθήνα Σκοπός: Η σύγκριση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας δύο αντι-vegf παραγόντων, του ranibizumab και του aflibercept, στη θεραπεία της αγγειούμενης αποκόλλησης του μελαγχρόου επιθηλίου λόγω ηλικιακής εκφύλισης ωχράς κηλίδας (ΗΕΩ) με χρόνο παρακολούθησης μήνες. Υλικό και Μέθοδος: Συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν 7 ασθενείς με αποκόλληση μελαγχρόου επιθηλίου λόγω ΗΕΩ, οι οποίοι έλαβαν θεραπεία με ενδοϋαλοειδική έγχυση 0.5 mg ranibizumab (n=38) ή.0 mg aflibercept (n=33) και παρακολουθήθηκαν για τουλάχιστον μήνες. Όλοι οι ασθενείς υπεβλήθησαν σε μέτρηση οπτικής οξύτητας και οπτική τομογραφία συνοχής αρχικά και σε κάθε επίσκεψη. Καταγράφηκαν το ύψος της αποκόλλησης του μελαγχρόου επιθηλίου, η παρουσία υπαμφιβληστροειδικού υγρού, η παρουσία ενδοαμφιβληστροειδικού υγρού ή διάχυτου οιδήματος σε κάθε επίσκεψη. Αποτελέσματα: Υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά στην οπτική οξύτητα μεταξύ των δυο ομάδων στο μήνα υπέρ του aflibercept. Ωστόσο και οι δύο παράγοντες βρέθηκε να βελτιώνουν ή να σταθεροποιούν την οπτική οξύτητα στην πλειοψηφία των ασθενών στο τέλος του χρόνου παρακολούθησης. Η αλλαγή στο ύψος της αποκόλλησης του μελαγχρόου επιθηλίου δε διέφερε στατιστικά μεταξύ των δύο ομάδων στο τέλος του χρόνου παρακολούθησης με παρόμοιο αριθμό ενέσεων. Στο μήνα, υπήρχε στατιστικά σημαντική βελτίωση στην παρουσία υπαμφιβληστροειδικού υγρού και στις δύο ομάδες σε σύγκριση με την εξέταση αναφοράς. Συμπεράσματα: Παρόλο που το aflibercept βρέθηκε να υπερέχει σε σύγκριση με το ranibizumab όσον αφορά στη βελτίωση της οπτικής οξύτητας, και οι δύο παράγοντες παρουσίαζαν ανατομική αποτελεσματικότητα με σημαντική μείωση στο ύψος της αποκόλλησης του μελαγχρόου και απορρόφηση του υπαμφιβληστροειδικού υγρού σε ασθενείς με αγγειούμενη αποκόλληση μελαγχρόου λόγω ΗΕΩ. OF VASCULARIZED PIGMENT EPITHELIUM DETACHMENT DUE TO AGE-RELATED MACULAR DEGENERATION Rouvas A., Chatziralli I., Androu A., Mpougatsou P., Alonistiotis D., Douvali M., Kabanarou S., Theodossiadis P. nd Department of Ophthalmology, Attikon Hospital, University of Athens, Athens Purpose: To compare the efficacy and safety of two intravitreal anti-vascular endothelial growth factor (anti- VEGF) agents, ranibizumab and aflibercept, for the treatment of vascularized pigment epithelium detachment (vped) due to age-related macular degeneration (AMD) in a follow-up time of months. Methods: Participants in this study were 7 patients (7 eyes) with vped due to AMD, who were treated with intravitreal 0.5 mg ranibizumab (n=38) or.0 mg aflibercept (n=33) and had at least months follow-up. All patients underwent best-corrected visual acuity (BCVA) measurement and optical coherence tomography (OCT) at baseline and at every visit. The PED height, the presence of subretinal fluid (SRF), intraretinal fluid (IRF) and diffuse macular edema (DME) were recorded at each visit. Results: There was a statistically significant difference in BCVA between the two groups at month in favor of aflibercept. However, both agents were found to improve or stabilize BCVA in the majority of patients at the end of the follow-up. The change in PED height did not differ significantly between the two groups at the end of the follow-up with similar number of injections. At month, there was a significant improvement in SRF presence in both groups compared to baseline. Conclusions: Although aflibercept was found to be superior to ranibizumab regarding BCVA improvement, both agents showed anatomical effectiveness with significant reduction in PED height and SRF absorption in patients with vped due to AMD ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 99

52 5 o CLINICAL FEATURES AND TREATMENT OUTCOMES OF VASOPROLIFERATIVHE Α43 ΚΛΙΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΟΥΠΕΡΠΛΑΣΤΙΚΩΝ ΟΓΚΩΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ. ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ 3 ΑΣΘΕΝΩΝ Τουμανίδου Β., Δαστιρίδου Α.,3, Κούρτης Ν. 4, Καραθάνου Α., Ανδρούδη Σ. Οφθαλμολογικό τμήμα Express Service, Θεσσαλονίκη Οφθαλμολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Λάρισα 3 Β Οφθαλμολογική Κλινική ΑΠΘ 4 44 Γ.Σ.Ν.Ε., Θεσσαλονίκη Σκοπός: Να αναφερθούν τα κλινικά χαρακτηριστικά και τα αποτελέσματα θεραπείας από 3 ασθενείς που διαγνώστηκαν με αγγειοϋπερπλαστικό όγκο του αμφιβληστροειδούς. Υλικό & Μέθοδοι: Η περιγραφή των κλινικών ευρημάτων και τα αποτελέσματα της θεραπείας των VPTs σε 3 ασθενείς. Τα ευρήματα από την κλινική εξέταση έχουν καταγραφεί με ποικίλα απεικονιστικά συστήματα. Αποτελέσματα: Τρεις ασθενείς παρουσιάστηκαν με επηρμένη, κιτρινόλευκη αλλοίωση στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδούς και εκτεταμένη εξίδρωση. Και οι τρεις ασθενείς παρακολουθούνται στενά. Τα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον αγγειοϋπερπλαστικό όγκο ήταν ενδο/ υπαμφιβληστροειδικά εξιδρώματα, υαλίτιδα, υπαμφιβληστροειδικό υγρό, αιμορραγία υαλοειδούς, ίνωση, επιωχρική μεμβράνη (ERM). Η θεραπεία περιελάμβανε κρυοθεραπεία, ενδοϋαλοειδική έγχυση στεροειδών, φωτοπηξία με λέιζερ, ενδοϋαλοειδική έγχυση αντιαγγειογενετικών παραγόντων και παρακολούθηση. Παρά την διαφορετική κλινική πορεία τελικά και οι τρεις οδηγήθηκαν σε χειρουργείο οπισθίου ημιμορίου. Ένας ασθενής για οπή ωχράς κηλίδας και δύο για υαλοειδοωχρική έλξη. Συμπέρασμα: Οι αγγειοϋπερπλαστικού όγκοι του αμφιβληστροειδούς είναι ασυνήθεις καλοήθεις αγγειακοί όγκοι. Πρόκειται για κιτρινοκόκκινους όγκους που εντοπίζονται κυρίως στον περιφερικό αμφιβληστροειδή χιτώνα. Συχνά προκαλούν επιπλοκές στην όραση από την εξαγγείωση λιπιδίων, κυστεοειδές οίδημα της ωχράς κηλίδας (CME), αιμορραγία του υαλοειδούς, αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς και τον σχηματισμό επαμφιβληστροειδικών μεμβρανών. Οι συνήθεις θεραπευτικές αντιμετωπίσεις περιλαμβάνουν παρακολούθηση, κρυοπηξία, φωτοπηξία με λέιζερ, φωτοδυναμική θεραπεία (PDT), βραχυθεραπεία με πλάκες και ενδοϋαλώδεις ενέσεις (IVI) με αντι-vegf ή ενθέματος δεξαμεθαζόνης. Η ιδανική θεραπεία δεν έχει ακόμη καθοριστεί, καθώς η εμπειρία μας βασίζεται σε μεμονωμένα περιστατικά ή μικρές σειρές περιστατικών και δεν υπάρχει κλινική μελέτη που να συγκρίνει τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές. Η σωστή διάγνωση και οι κατάλληλη θεραπεία είναι σημαντικές για την αναχαίτηση της εξέλιξης και των επιπλοκών των αγγειοϋπερπλαστικών όγκων του αμφιβληστροειδούς. TUMORS. A CASE SERIES OF 3 PATIENTS Toumanidou V., Dastiridou A.,3, Kourtis N. 4, Karathanou A., Androudi S. Private Practice, EXPRESS SERVICE, Ophthalmology Clinic, University Hospital of Larissa 3 nd Ophthalmology Department, Aristotle University of Thessaloniki 4 Ophthalmology Clinic, 44 GMH Aim: To report the clinical features and treatment outcomes of 3 patients diagnosed with vasoproliferative tumor (VPT). Material & Methods: To describe the clinical findings and treatment outcomes of VPTs in 3 patients. Retinal findings were documented by clinical examination and multimodal imaging. Results: Three patients presented with an elevated, yellow-white retinal lesion located at the peripheral retina and extensive retinal exudation. All three patients were closely monitored. Tumor-associated features were intra/subretinal exudates, vitritis, subretinal fluid, vitreous hemorrhage, preretinal fibrosis, epiretinal membrane. Treatment included cryotherapy, intravitreal steroids, laser photocoagulation, intraocular antivascular endothelial growth factor, and observation. Despite the different clinical course eventually all three had vitreoretinal surgery. One for macular hole and two for vitreomacular traction. Conclusion: VPTs are uncommon benign vascular tumors. They are yellowish-red tumors and are mostly located on the inferotemporal peripheral retina. VPTs often cause vision-threatening complications from lipid exudation, cystoid macular edema (CME), vitreous hemorrhage, retinal detachment, and ERM formation. The current managements for VPT include observation, cryo-therapy, laser photocoagulation, photodynamic therapy (PDT), plaque brachytherapy, and intravitreous injections (IVI) of anti-vegf or dexamethasone implant. The ideal treatment is yet to be established, since most of what we known is based on isolated case reports or small case series and a major trial comparing the multiple treatment options available is lacking. Correct diagnosis and appropriate treatments are important to halt the progression and complications of VPT ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 0

53 5 o GENETIC STUDY IN RETINAL VEIN OCCLUSION Α44 ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΦΛΕΒΑΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ Χριστοδούλου Α., Γαζούλη Μ., Μόσχου Μ.Ε 3, Μπαγκλή Ε., Κίτσος Γ. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Ιωαννίνων Εργαστήριο Βιολογίας Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών 3 Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Αθηνών Γενικό Νοσοκομείο Γ. Γεννηματάς Σκοπός: Η διερεύνηση της πιθανής συσχέτισης σημειακών νουκλεοτιδικών πολυμορφισμών πέντε γονιδίων με την απόφραξη κλάδου της κεντρικής φλέβας του αμφιβληστροειδούς (ΑΚΚΦΑ) και την απόφραξη της κεντρικής φλέβας του αμφιβληστροειδούς (ΑΚΦΑ). Υλικό & Μέθοδος: Συνολικά 69 ασθενείς με απόφραξη φλέβας αμφιβληστροειδούς-αφα (4 με ΑΚΚΦΑ και 45 με ΑΚΦΑ) και 8 άτομα ομάδας ελέγχου συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη. Καταγράφηκε σε όλους η ύπαρξη αρτηριακής υπέρτασης, σακχαρώδη διαβήτη, υπερχολιστερολαιμίας, γλαυκώματος, πιθανότητα φορέων β-μεσογειακής αναιμίας, η λήψη αντιπηκτικών, το ιστορικό αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και το κάπνισμα. Η γονοτύπηση των πολυμορφισμών AGTR A66C (rs586), adiponectin +76 G/T (rs5099), MMP 306C/T, Gp la/lla C807T/G873A και VKORCI G-639A πραγματοποιήθηκε με αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης RFLP ή αλληλοειδική. Αποτελέσματα: Το ποσοστό των φορέων του αλληλόμορφου AGTR 66 C καθώς και των αλληλόμορφων Gp la/lla C807T/G873A T/A ήταν σημαντικά υψηλότερο στους ασθενείς με ΑΚΦΑ (4.4% και 5.% αντίστοιχα) σε σχέση με ομάδα ελέγχου (.% p<0.000 και 34.7%, p= αντίστοιχα). Δεν αναγνωρίστηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά κατανομής αυτών των πολυμορφισμών μεταξύ των ασθενών με ΑΚΚΦΑ και της ομάδας ελέγχου. Η ανάλυση παλινδρόμησης πολλαπλών μεταβλητών ανέδειξε αυξημένο κίνδυνο για ΑΚΦΑ σε φορείς των αλληλόμορφων AGTR 66 C και C807T/G873A T/A. Η ανάλυση της κατανομής των γονοτύπων και της συχνότητας των αλληλόμορφων των υπόλοιπων πολυμορφισμών δεν ανέδειξε κάποια σημαντική διαφορά ανάμεσα στους ασθενείς με ΑΦΑ και τους μάρτυρες. Συμπεράσματα: Οι σημειακοί νουκλεοτιδικοί πολυμορφισμοί AGTR A66C και Gp la/lla C807T/G873A φαίνεται να αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση ΑΚΦΑ. Christodoulou A., Gazouli M., Moschos MM. 3, Bagli E., Kitsos G. University Eye Clinic of Ioannina Biology Laboratory of Medical School of University of Athens 3 A University Eye Clinic of Athens G.Gennimatas Purpose: To investigate possible associations of single-nucleotide polymorphisms (SNPs) from five genes with branch retinal vein occlusion (BRVO) and central retinal vein occlusion (CRVO). Materials & Methods: A total of 69 patients with retinal vein occlusion-rvo (4 with BRVO and 45 with CRVO), and 8 controls, were enrolled in this study. All subjects were screened for hypertension, diabetes, hypercholesterolemia, smoking status, glaucoma, thalassaimia trait, anticoagulants intake and history of stroke. The genotyping of AGTR A66C (rs586), adiponectin +76 G/T (rs5099), MMP 306C/T, Gp la/lla C807T/G873A and VKORCI G-639A polymorphisms was performed using restriction fragment length polymorphism or allele specific -polymerase chain reaction. Results: The percentage of the AGTR 66 C allele carriers and Gp la/lla C807T/G873A T/A carriers was significantly higher in the CRVO patients (4.4% and 5.% respectively) than in the controls (.% p<0.000 and 34.7%, p= ,respectively). There was no significant difference between the BRVO patients and controls concerning the genotype or the allele frequency distributions of these SNPs. At the multiple logistic regression analysis, the AGTR 66 C allele carrier status and the Gp la/lla C807T/G873A T/A allele carrier status were found to be associated with an increased risk of CRVO. The genotype distributions or allelic frequencies of the other evaluated polymorphisms did not significantly differ between the patients with RVO and the control subjects. Conclusion: AGTR A66C and Gp la/lla C807T/G873A SNP are likely to be risk factors for CRVO. 5 0 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 03

54 5 o OCTA and vascularisation differences in retina layers Α45 Νέες δυνατότητες του OCTA στην απεικόνιση των διαταραχών αιμάτωσης στις επιμέρους στιβάδες του αμφιβληστροειδή Μπαντέκα Μ., Νικολακόπουλος Α., Μαυρουδής Λ. THESSALONIKI ORASSI, Μικροχειρουργική Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας Σκοπός: Η τρισδιάστατη αναίμακτη ANGIO-OCT αγγειογραφία (OCTA), μπορεί να μας δώσει χρήσιμες πληροφορίες για την αιμάτωση σε διαφορετικές στιβάδες, έκταση και βάθος του αμφιβληστροειδή. Πιο συγκεκριμένα, η νέα δυνατότητα της αφαίρεσης της απεικονιστικής σκιάς των αγγείων του υπερκείμενου αμφιβληστροειδή σε συνδυασμό με την επιμέρους διαμερισματοποίηση των στιβάδων, μας παρέχουν τη δυνατότητα να ξεπεράσουμε απεικονιστικούς φραγμούς και τεχνικές δυσκολίες που συναντούσαμε σε άλλες μεθόδους. Μέθοδος: Χρησιμοποιούμε την OCTA για να απομονώσουμε την κάθε στιβάδα του αμφιβληστροειδή, να απεικονίσουμε τα διαφορετικά χαρακτηριστικά της αιμάτωσης και τις διαταραχές σε διαφορετικές παθολογικές καταστάσεις. Θα παρουσιάσουμε αντιπροσωπευτικά περιστατικά για κάθε περίπτωση. Αποτελέσματα: Οι διαταραχές αιμάτωσης ανά στιβάδα παρουσιάζουν διαφορετική απεικονιστική εικόνα στην OCTA, κάτι που μας δίνει τη δυνατότητα να διαφοροδιαγνώσουμε τις παθήσεις του αμφιβληστροειδή γρηγορά και μεγάλη αποτελεσματικότητα. Συμπεράσματα: Οι διαταραχές αιμάτωσης στην κάθε στιβάδα μπορεί να συνδέονται με διαφορετική παθογένεια και δίνουν διαφορετική εικόνα στην OCTΑ διαχωρίζοντας παθήσεις και καταστάσεις οι οποίες ήταν δύσκολο να διακριθούν με τις μέχρι τώρα υπάρχουσες απεικονιστικές μεθόδους. Μπορούμε λοιπόν να εντοπίσουμε διαταραχές ακόμη και αν οι υπερκείμενες ή υποκείμενες στιβάδες είναι φυσιολογικές χωρίς η αγγειογραφία να επηρεάζεται από την ύπαρξη αγγείων στα άλλα επίπεδα. Banteka M., Nikolakopoulos Α., Mavroudis L. THESSORASSI, Ophthalmic Microsurgical Day Unit Purpose: OCTA can provide us with important information about vascularisation differences in different layers, area and depth of the retina. New possibilities regarding the progection artifact removal, propagated segmentation and enhansed tracking allow us to overcome barriers and technical difficulties we encountered in the past. Methods: We used OCTA to examine vasculature caracteristics of different retina layers that represent different pathology. We will be presenting representative cases. Results: Vasculature differences in retina layers are translated to different scanning images in OCTA, giving us the opportunity to differentiate between various retinal conditions fast, easily and highly effectively. Conclusion: Vasculature differences in retina layers give different scanning images in OCTA and correspond to different pathologies. Nowadays we have the chance to isolate retinal problems even if the above or beneath layers are normal, having the opportunity to approach conditions that was difficult up to to now to differentiate between ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 05

55 5 o ANTI- PLATELET EFFECTS OF VITAMIN SUPPLEMENTS Α46 ΑΝΤΙ- ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ ΒΙΤΑΜΙΝΩΝ ΣΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ: in vitro ΜΕΛΕΤΗ Καραθάνου Κ., Λάιος Κ., Λαδάς Δ., Χατζηράλλη Ε., Τσιρούκη Θ., Μακρής Π., Χολέβας Π., Ανδρούδη Σ., Μόσχου Μ.Μ. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Λάρισας, Π.Γ.Ν.Λάρισας Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Αθηνών, Γ.Ν. Γ. Γεννηματάς, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστημιακό Ίδρυμα Αθηνών Σκοπός: Ο σκοπός αυτής της πειραματικής μελέτης ήταν η διερεύνηση του ρόλου των συμπληρωμάτων βιταμινών (Ocuvite, Vitalux Omega, και Nutrof Total ) ως πιθανοί αναστολείς της εμφάνισης της σχετιζόμενης με την ηλικία εκφύλισης της ωχράς κηλίδας (AMD). Υλικά και μέθοδοι: Η αντί-συγκεντρωτική επίδραση κάθε βιταμίνης καθορίστηκε ενάντια σε τέσσερις συσσωρευτικούς παράγοντες δηλαδή, τον παράγοντα ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων (PAF), την διφοσφατική αδενοσίνη (ADP), τον υποδοχέα θρομβίνης ( TRAP), και το αραχιδονικό οξύ (AA) στο πλούσιο σε αιμοπετάλια πλάσμα (PRP) των υγιών εθελοντών. Αποτελέσματα: Οι βιταμίνες Ocuvite, Vitalux Omega, και Nutrof Total, είχαν τους πιο ισχυρούς αναστολείς κατά το PAF και το ADP σε σύγκριση με το TRAP και ΑΑ. Και τα τρία ήδη βιταμινων παρουσίασαν παρόμοιες τιμές IC50. Συμπεράσματα: Οι βιταμίνες Ocuvite, Vitalux Omega, και Nutrof Total, έχουν Anti-συγκεντρωτική αποτελέσματα και ως εκ τούτου μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά της AMD σε υγιείς εθελοντές. IN AGE RELATED MACULAR DEGENERATION: an in vitro study Karathanou K., Laios K., Ladas D., Chatziralli I., Tsirouki T., Makris P., Cholevas P., Androudi S., Moschos M.M. Department of Ophthalmology, University Hospital of Larissa, Greece Laboratory of Electrophysiology, st Department of Ophthalmology, University of Athens, Athens, Greece Objective: The purpose of this experimental study was to investigate the role of vitamin supplements (Ocuvite, Vitalux Omega, and Nutrof Total) as possible inhibitors of the onset of age-related macular degeneration (AMD). Materials and methods: The anti-aggregating effect of each vitamin was determined against four accumulative factors namely, platelet activating factor (PAF), adenosine diphosphate (ADP), thrombin receptor-activating peptide (TRAP), and arachidonic acid (AA) in the platelet rich plasma (PRP) of healthy vol unteers. Results: Ocuvite, Vitalux Omega, and Nutrof Total were more potent inhibitors against PAF and ADP compared to TRAP and AA. Among the three vitamins, Nutrof Total displayed more potent inhibitions against TRAP and AA, while against PAF and ADP all the three vitamins revealed similar IC50 values. Conclusions: The vitamins Ocuvite, Vitalux Omega, and Nutrof Total have anti-aggregating effects and therefore can be used against AMD in healthy volunteers 5 06 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 07

56 5 o Treatment of choroidal hemangioma with photodynamic Α47 Θεραπεία χοριοειδικού αιμαγγειώματος με τη χρήση φωτοδυναμικής θεραπείας(pdt). Παρουσίαση δύο περιστατικών Κανιούρας Δ., Αστεριάδης Σ., Παυλίδου Ε., Αναστασιλάκης Κ., Κεραμιδάς Ι., Παπαδοπούλου Α., Μόσχου Κ. Τμήμα Υαλοειδούς-Αμφιβληστροειδούς ΔΙΑΘΛΑΣΙΣ Μ.Η.Ν. Τμήμα Υαλοειδούς-Αμφιβληστροειδούς OPHTHALMICA M.H.N. Σκοπός: Η παρουσίαση περιστατικών χοριοειδικού αιμαγγειώματος που αντιμετωπίστηκαν με φωτοδυναμική θεραπεία. Μέθοδος: Δύο ασθενείς αντιμετωπίστηκαν με φωτοδυναμική θεραπεία. Προηγήθηκε ενδοφλέβια ένεση βερτεπορφίνης (Visudyne). Και οι δύο ασθενείς υποβλήθηκαν σε φλουοραγγειογραφία, αγγειογραφία με ινδοκυανίνη και Β-υπερηχογραφία κατα τις οποίες διαπιστώθηκε η ύπαρξη ευμεγέθους παραωχρικού περιγεγραμμένου χοριοειδικού αιμαγγειώματος. Οι παράμετροι της θεραπείας ήταν βερτεπορφίνη 6mg/ m,laser 689nm στα 50J/cm με ισχύ 600mW/cm για 83 δευτερόλεπτα. Χρησιμοποιήθηκαν 3 εφαπτόμενα spots επί του αιμαγγειώματος. Αποτελέσματα: Ο ένας ασθενής είχε πλήρη εξάλειψη του αιμαγγειώματος μετά από 3 εβδομάδες με μικρή βελτίωση στην ΟΟ.Ο δεύτερος ασθενής είχε ελάχιστη βελτίωση στο μέγεθος του αγγειώματος και αποφασίστηκε επανάληψη της θεραπείας σε εύθετο χρόνο. Συμπέρασμα: Η φωτοδυναμική θεραπεία είναι αποτελεσματική στην εξάλειψη του υπαμφιβληστροειδικού υγρού και στην βελτίωση της ΟΟ σε ασθενείς με περιγεγραμμένο χοριοειδικό αιμαγγείωμα. therapy (PDT). Presentation of two cases Kaniouras D., Asteriadis S., Paulidou E., Anastasilakis K., Keramidas I., Papadopoulou A., Moschou K. Diathlasis day care unit of Thessaloniki, Vitreo-Retinal department Objective: The presentation of two cases of choroidal hemangioma treated with photodynamic therapy. Methods: Two patients were treated with photodynamic therapy. Intravenous injection of verteporfin (visudyne) was given right before. Both patients underwent fluorescein angiography, indocyanine green angiography and B-scan ultrasonography, that showed a sizable paramacular circumscribed choroidal hemangioma. Treatment parameters included verteporfin 6mg/m, laser 689nm at 500J/cm with 600mW/ cm power, for 83 seconds. Three osculatory spots were used on the hemangioma. Results: One patient had complete obliteration of the hemangioma after three weeks, with little VA improvement. The second patient had a minimum hemangioma s size reduction and it was decided to repeat the treatment in due course. Conclusion: Photodynamic therapy is effective in resolving subretinal fluid and improving VA to patients with circumscribed choroidal hemangioma ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 09

57 5 o Nonexudative age-related macula degeneration with Α48 Θεραπεία μη εξιδρωματικής ηλικιακής εκφύλισης ωχράς με παρουσία συρρεόντων μαλακών drusen με χορήγηση στατίνης. Παρουσίαση περιστατικού Κανιούρας Δ., Αναστασιλάκης Κ., Κεραμιδάς Ι., Παπαδοπούλου Α., Μόσχου Κ. Τμήμα Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς ΔΙΑΘΛΑΣΙΣ Μ.Η.Ν. Σκοπός-Μέθοδος: : Παρουσιάζουμε περιστατικό μη εξιδρωματικής εκφύλισης της ωχράς με παρουσία συρρεόντων μαλακών drusen σε γυναίκα μέσης ηλικίας. Με βάση παρόμοια πρωτότυπη ανακοίνωση ομάδας με ικανοποιητικά αποτελέσματα στο συνέδριο της Αμερικάνικης Ακαδημίας τον Νοέμβριο του 07 αποφασίσαμε την χορήγηση στατινών υπό την επίβλεψη του καρδιολόγου της ασθενούς. Σημειωτέον ότι η ασθενής παρουσίαζε και υπερχοληστερολαιμία. Η ασθενής υποβλήθηκε σε OCT, αυτοφθορισμό, φωτογράφιση βυθού και φλουοραγγειογραφία πριν την έναρξη της αγωγής. Αποτελέσματα: Παρατηρήσαμε πλήρη εξάλειψη των μαλακών drusen και στους δύο οφθαλμούς μετά από διάστημα 4 περίπου μηνών. Συμπέρασμα: Η χορήγηση στατινών σε κατάλληλη δοσολογία σε ασθενείς με συρρέοντα drusen μπορεί να οδηγήσει στη εξάλειψη τους και να προφυλάξει έτσι την ωχρά από την εξέλιξη σε υγρού τύπου ΗΕΩ. the presence of confluent soft drusen treated with statins. Case presentation Kaniouras D., Anastasilakis K., Keramidas I., Papadopoulou A., Moschou K. Diathlasis day care unit of Thessaloniki, Vitreo-Retinal department Methods-Objective: We present a case of a middle-aged woman with nonexudative macula degeneration accompanied by confluent soft drusen. Based on similar prototype team announcement presenting satisfying results in American Academy congress in November 07, we decided statins administration, under the supervision of her cardiologist. The fact that at that time patient also had hypercholesterolaemia should be noted. The patient underwent OCT, autofluorescence, fundus photography and fluorescein angiography before treatment initiation. Results: We noticed complete elimination of soft drusen in both eyes after an approximate period of 4 months. Conclusion: Statin administration to patients with confluent drusen, at appropriate dosage, can eliminate the drusen and protect macula from developing wet AMD. 5 0 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

58 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 7 ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ Παρασκευή Ιουνίου 08 08:30-0:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΙΙ 5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

59 5 o AUTOMATED DATA RECORDING SYSTEM FOR THE MONITORING Α49 ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΕΝΔΟΫΑΛΟΕΙΔΙΚΕΣ ΕΓΧΥΣΕΙΣ Κορώνης Σ., Βακάλης Α., Αστεριάδης Σ., Σουσούρας Α., Τρανός Π. Ophthalmica Institute, Thessaloniki ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η ανάγκη για αποτελεσματική παρακολούθηση του αυξανόμενου όγκου ασθενών οι οποίοι υποβάλλονται σε ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις επιτάσσει τη χρήση έξυπνων λογισμικών που απλοποιούν τη διαδικασία καταγραφής. Σκοπός: Η παρουσίαση ανατομικών και λειτουργικών αποτελεσμάτων από την παρακολούθηση ασθενών με Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς (ΗΕΩ) υγρής μορφής που αντιμετωπίζεται με ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις, όπως καταγράφηκαν με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού. Μέθοδος: Χρησιμοποιήθηκε ειδική επέκταση του ηλεκτρονικού συστήματος καταγραφής ασθενών προκειμένου να γίνεται χρηστική διαχείριση και επεξεργασία των δεδομένων. Παράμετροιόπως η βέλτιστα διορθωμένη οπτική οξύτητα, η ενδοφθάλμια πίεση, το κεντρικό πάχος αμφιβληστροειδή, ο τύπος έγχυσης καθώς και η παρουσία ή μη ενδοαμφιβληστροειδικού υγρού, υποαμφιβληστροειδικού υγρού και αποκόλλησης του μελαγχρόου επιθηλίου ομαδοποιούνται αυτόματα σε συνάρτηση με χρονικές άγκυρες. Αποτελέσματα: Συγκεντρώθηκαν 6 οφθαλμοί με υγρή ΗΕΩ οι οποίοι βρίσκονται υπό παρακολούθηση επί τουλάχιστον μήνες. Το δείγμα συντίθεται από ασθενείς με μέση ηλικία τα 78,63 έτη. Αλλαγή του τύπου εγχύσεως εφαρμόστηκε στο 49% του δείγματος. Η μέση βέλτιστα διορθωμένη οπτική οξύτητα πριν την έναρξη της θεραπείας ήταν 0,6707 (κλίμακα LogMar). Με το πέρας δώδεκα μηνών θεραπείας η μέση τιμή φαίνεται βελτιωμένη (0,539) και διατηρείται σε παρόμοια επίπεδα μετά από 4 μήνες (0,579) και 36 μήνες (0,59). Το μέσο κεντρικό πάχος αμφιβληστροειδή αρχικά υπολογίστηκε στα 47, μm και παρουσιάζεται μειωμένο στους (37, μm), 4 (36,38μm) και 36 μήνες (33,4 μm). Η μέση ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ) εμφανίζει μικρές αυξομειώσεις γύρω από φυσιολογικά επίπεδα, με τιμές πριν την έναρξη της θεραπείας τα 4,68 mmhg, μετά μήνες τα 5,44 mmhg, μετά 4 μήνες τα 4, mmhg και μετά 36 μήνες τα,80 mmhg. Συμπέρασμα: Η χρήση ειδικών λογισμικών απλουστεύει την αποτελεσματική παρακολούθηση της πορείας ασθενών που υποβάλλονται σε ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις. Τα μακροχρόνια αποτελέσματα σε θεραπεία για υγρή ΗΕΩ επιβεβαιώνουν την βελτίωση και σταθεροποίηση της λειτουργικής και ανατομικής κατάστασης της πλειοψηφίας των ασθενών. OF PATIENTS UNDERGOING TREATMENT WITH INTRAVITREAL INJECTIOINS Koronis S., Vakalis A., Asteriadis S., Sousouras A., Tranos P. Ophthalmica Institute, Thessaloniki INTRODUCTION The need for efficient and effective monitoring of the increasing volume of patients undergoing intravitreal injections necessitates the application of smart software, able to simplify the process of data recording. Purpose: To present the anatomical and functional results from the monitoring of patients diagnosed with exudative form of age-related macular degeneration (wet AMD), treated with intravitreal injections, as they were recorded with the assistance of specialized software. Method: A specialized extension of the software responsible for the patients data recording was employed, for the purpose of a utilitarian management of the data. Parameters as the best corrected visual acuity, intraocular pressure, central retinal thickness, injection type, as well as the presence or absence of intraretinal fluid, subretinal fluid and pigment epithelium detachment are grouped in connection with chronological anchors. Results: A total of 6eyes were included, all diagnosed with wet AMD and under monitoring for at least months. The sample is composed of patients with a mean age of years. A change of injection type was observed in 49% of the patients. The baseline of the mean best corrected visual acuity lies at 0.67 (LogMar scale) and appears improved after months of treatment (0.53), whilst preserving similar levels after 4 months (0.53) and 36 months (0.5). The baseline of the mean central retinal thickness was determined at 47. μm and appears reduced at (37. μm), 4 (36.38 μm) and 36 months (33.4 μm). The mean intraocular pressure appears rather stable, with small variations around normal levels, with a baseline mean IOP of 4.68 mmhg, 5.44 mmhg after months of treatment, 4. mmhg after 4 months and.8 mmhg after 36 months. Conclusion: The application of specialized software simplifies the effective monitoring of patients undergoing treatment with intravitreal injections. The long term results of the treatment for wet AMD confirm the improvement and stabilization of the anatomical and functional state for the majority of patients. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

60 5 o FUNDUS AUTOFLUORESCENCE AND MULTICOLOR IMAGING Α50 ΣΥΓΚΡΙΣΗ FUNDUS AUTOFLUORESCENCE KAI MULTICOLOR IMAGING ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΣΧΟΥΝ ΑΠΟ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΑΤΡΟΦΙΑ Μάλλιας I., Μυλόβα Π. Laser Plus Eye, Nea Smyrni, Athens, Greece Στόχος: Να καθοριστεί ποιο απεικονιστικό μέσο, η Fundus Autofluorescence ή η εικόνα με Multicolor είναι καλύτερο διαγνωστικό εργαλείο στο να προσδιοριστεί η εξέλιξη της γεωγραφικής ατροφίας σε ασθενείς με σοβαρή ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας ξηρού τύπου. Υλικά & Μέθοδοι: Πενήντα ασθενείς (93 μάτια) συμμετείχαν σε αυτήν την έρευνα. Η εξέταση με το OCT (Spectralis HRA+OCT, Heidelberg Engineering, Γερμανία) έγινε για να καθοριστεί ότι πληρούσαν τα κριτήρια για να προχωρήσει η έρευνα. Σε όλους τους ασθενείς έγιναν Fundus Autofluorescence και Multicolor Imaging. Αποτελέσματα: Η περιοχή με τη γεωγραφική ατροφία απεικονιζόταν και με τις δύο μεθόδους και πήραμε πολύ χρήσιμες πληροφορίες. Σε κάποιες περιπτώσεις, από το Multicolor Imaging δόθηκαν κάποιες πολύ χρήσιμες πληροφορίες και σε άλλες περιπτώσεις, το Fundus Autofluorescence έδειξε τις χρήσιμες πληροφορίες για την εξέλιξη της πάθησης. Συμπέρασμα: : Και οι δύο μέθοδοι μας δίνουν πολλές χρήσιμες πληροφορίες για την εξέλιξη της γεωγραφικής ατροφίας σε ασθενείς με σοβαρή εκφύλιση ωχράς κηλίδας ξηρού τύπου και πρέπει να χρησιμοποιούνται και οι δύο με σκοπό να συλλέξουμε τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε για την εξέλιξη της πάθησης. COMPARISON IN ASSESING DISEASE SEVERITY IN PATIENTS SUFFERING FROM GEOGRAPHIC ATROPHY Mallias I., Mylova P. Laser Plus Eye, Nea Smyrni, Athens, Greece Aim: To determine which depicting modality, Fundus Autofluorescence and Multicolor imaging is a better diagnostic tool in the monitoring of the progression of geographic atrophy in patients with severe dry macular degeneration. Materials & Methods: Fifty patients (93 eyes) participated in this study. OCT examination (Spectralis HRA+OCT, Heidelberg Engineering, Germany) was performed in order to confirm that they fit the criteria to proceed with the study. In all patients fundus Autofluorescence and Multicolor imaging were performed. Results: The area of geographic atrophy was depicted with both modalities and useful information was obtained. In some cases multicolor imaging provided more useful clues and in other cases the fundus Autofluorescence provided the useful information for the progression of the disease. Conclusion: Both modalities provide a wide range of useful information about the progression of geographic atrophy in patients with severe dry age related macular degeneration and should both be performed in order to gather all the useful information about the disease progression. 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

61 5 o Α5 REAL WORLD DATA ON THE USE OF IMAGING BIOMARKERS TO DETECT PROGRESSION OF ATROPHY IN AGE RELATED MACULAR DEGENERATION Gemenetzi M., Eleftheriadou M., Patel P.J., NIHR Biomedical Research Centre at Moorfields Eye Hospital NHS Foundation Trust, London, UK UCL Institute of Ophthalmology, London, UK Purpose/Aims: To identify eyes at high risk of developing macular atrophy among fellow eyes of patients treated with anti-vegf agents for wet AMD. To identify candidates for trials of new treatments for dry AMD. Methods: Forty-five consecutively treated patients for wet AMD, drusen in their fellow eye and a follow up time of 3 years were included. Topcon 3DOCT-000 imaging features were recorded, at baseline, year, year and year 3. RPE atrophy was evaluated, based on the definition of atrophy on OCT by the CAM investigators. Results: Incomplete RPE atrophy was seen in 30.3% of fellow eyes at baseline and in 33.3%, 4.%, and.% of eyes at years,, and 3 respectively. Complete RPE atrophy was seen in 3% at baseline and in 6%,8.% and 4.% at years,, and 3 respectively. Progression from absence of atrophy to incomplete RPE atrophy was seen in 3.6%, whereas progression to complete RPE atrophy was seen in 4.5%. Progression from incomplete RPE atrophy to complete RPE atrophy at year 3 was seen in 60%. Discussion: Outer retinal atrophy is hard to establish using Topcon OCT imaging, which has been widely utilised in routine clinical settings. Therefore, evaluation of RPE atrophy only was performed. The majority of eyes with RPE atrophy at baseline progressed to more advanced stages of atrophy, during the 3 year-follow up since treatment was initiated for wet AMD in the other eye. There is potential of inclusion of such selected patients in trials testing new treatments for dry AMD. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

62 5 o PROGNOSIS OF FUNCTIONAL AND MORPHOLOGICAL CHANGES I Α5 ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΦΛΕΒΑΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΔΟΫΑΛΟΕΙΔΙΚΗ ΕΓΧΥΣΗ ANTI-VEGF ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ Καζαντζίδης Λ.,3, Μικρόπουλος Δ., Τσακπίνης Δ. 3, Κοζομπόλης Β. 4 Οφθαλμολογική Κλινική Γ.Ν Κιλκίς Aneurin Bevan University Health Board. Royal Gwent Hospital, Wales 3 Οφθαλμολογική Κλινική Γ.Ν Θεσσαλονίκης «Ο Άγιος Δημήτριος» 4 Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γ.Ν Αλεξανδρούπολης Σκοπός: Η αναγνώριση και αξιολόγηση προγνωστικών παραγόντων για την εκτίμηση της οπτικής οξύτητας ασθενών με οίδημα ωχράς από απόφραξη φλέβας αμφιβληστροειδούς που υποβλήθηκαν σε έγχυση αντιαγγειογενετικών παραγόντων (anti-vegf) ενδοϋαλοειδικά. Υλικό & Μέθοδος: Στην αναδρομική αυτή μελέτη συμπεριλήφθηκαν 55 οφθαλμοί, 55 ασθενών με οίδημα ωχράς προερχόμενο από κεντρική ή κλαδική απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδή. Μετά την τρίτη έγχυση, οι ασθενείς συνέχιζαν την θεραπεία εφόσον στην οπτική τομογραφία συνοχής παρέμενε ενδοαμφιβληστροειδικό ή υπαμφιβληστροειδικό υγρό ή υπήρχε υποτροπή του οιδήματος. Η αρχική καλύτερη διορθωμένη οπτική οξύτητα (BCVA), το κεντρικό πάχος του κεντρικού βοθρίου (CRT), η ακεραιότητα του ορίου μεταξύ του έσω και έξω τμήματος των φωτοϋποδοχέων (inner and outer segment junction of photoreceptors IS/OS), η ηλικία, το χρονικό διάστημα από την διάγνωση μέχρι την έναρξη της θεραπείας αναλύθηκαν ως πιθανοί προγνωστικοί παράγοντες της αποτελεσματικότητας των anti-vegf. Αποτελέσματα: Ο μέσος όρος της αρχικής BCVA βελτιώθηκε από logmar (logarithm of the Minimum Angle of Resolution) σε logmar μετά την πλήρη υποχώρηση του οιδήματος της ωχράς. Παρατηρήθηκε μείωση του μέσου όρους του αρχικού πάχους του κεντρικού βοθρίου της ωχράς από 550μm σε 87μm. Βελτίωση γραμμών της τελικής BCVA έδειξαν οι ασθενείς με ηλικία 60 έτη (p<0.05) και 4 γραμμών εκείνοι με αρχική Ο.Ο <0.7 logmar (p<0.05). Οφθαλμοί με ορατή την παρουσία του IS/OS μετά την υποχώρηση του οιδήματος σχετίζονται με καλύτερη τελική BCVA, από 0.55±0.30 αρχική σε 0.9±0.3 τελική BCVA (logmar). Επιπλέον, έναρξη της θεραπείας με anti-vegf σε χρονικό διάστημα <30 ημερών από την διάγνωση οδηγεί σε βελτίωση γραμμών της BCVA. Συμπεράσματα: Η ηλικία, η αρχική BCVA, το πάχος του κεντρικού βοθρίου και η παρουσία του IS/OS των φωτοϋποδοχέων αποτελούν προγνωστικούς παράγοντες για το τελικό αποτέλεσμα της BCVA ασθενών με φλεβική αποφράξη του αμφιβληστροειδή μετά από ενδοϋαλοειδική έγχυση anti-vegf. N PATIENTS WITH RETINAL VEIN OCCLUSION TREATED WITH ANTI-VEGF FACTORS Kazantzidis L., Mikropoulos D., Tsakpinis D. 3, Kozobolis V. 4 Ophthalmology Department, General Hospital of Kilkis, Aneurin Bevan University Health Board. Royal Gwent Hospital, Wales, 3 Ophthalmology Department, General Hospital of Thessaloniki Agios Dimitrios, 4 Ophthalmology Department, University Hospital of Alexandroupolis Purpose: To identify and evaluate prognostic factors for the assessment of visual acuity of patients with macular edema secondary to retinal vein occlusion treated with intravitreal injections of anti-vascular endothelial growth factor (anti-vegf). Methods: In this retrospective study were included 55 eyes of 55 patients diagnosed with macular edema secondary to central or branch retinal vein occlusion. After the third injection, patients continued the treatment if optical coherence tomography (OCT) showed intraretinal or subretinal fluid or there was recurrence of edema. Baseline visual acuity (best corrected visual acuity - BCVA), central retinal thickness (CRT), the integrity of photoreceptor inner and outer segment junction (IS/OS), age, the interval from diagnosis to treatment initiation were analyzed as potential predictors of the effects of anti-vegf. Results: The median baseline BCVA was improved from logmar to logmar after complete remission of macular edema. There was a reduction in the mean baseline thickness of the CRT from 550μm to 87μm. A lines increase of the final BCVA was showed in patients with age 60 years (p <0.05) and 4 lines increase of the final BCVA in patients with baseline BCVA <0.7 logmar (p <0.05). Eyes with visible the integrity of IS/OS after treatment of edema are associated with a better final BCVA, from 0.55 ± 0.30 at baseline to 0.9 ± 0.3 final BCVA (logmar). In addition, initiation of anti-vegf therapy in less than <30 days after diagnosis leads to an improvement of lines of BCVA. Conclusions: Age, baseline BCVA, the central retinal thickness and the integrity of photoreceptor inner and outer segment junction are prognostic factors for the final outcome of BCVA in patients with retinal venous occlusion following intravitreal injection of anti -VEGF. 5 0 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

63 5 o ELECTROPHYSIOLOGICAL ASSESSMENT FOR EARLY Α53 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΠΡΩΙΜΩΝ ΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΟΜΟΖΥΓΗ β-μεσογειακη ΑΝΑΙΜΙΑ Δεττοράκη Μ., Καττάμης Α., Λαδάς Ι., Μαραγκός Κ. 3, Μπρούζας Δ., Λαδάς Δ., Μόσχου Μ. Α Οφθαλμολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς», Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα Μονάδα Μεσογειακής Αναιμίας, Α Παιδιατρική Κλινική, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 3 Μονάδα Μεσογειακής Αναιμίας, Γενικό Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο», Αθήνα Σκοπός: H μελέτη του ρόλου της ηλεκτροφυσιολογίας στην ανίχνευση πρώιμων αλλοιώσεων του αμφιβληστροειδή σε ασθενείς με ομόζυγη β-μεσογειακή αναιμία (β-μα). Υλικό & Μέθοδος: Στη μελέτη συμπεριλήφθησαν 38 ασθενείς με ομόζυγη β-μα χωρίς συμπτώματα από τους οφθαλμούς, οι οποίοι υποβάλλονται σε μεταγγίσεις αίματος και θεραπεία αποσιδήρωσης με δεφεροξαμίνη (ομάδα A, n = 3), δεφερασιρόξη (ομάδα B, n = ) ή δεφεροξαμίνη σε συνδυασμό με δεφεριπρόνη (ομάδα Γ, n = 4) και 4 υγιείς μάρτυρες. Πραγματοποιήθηκε μελέτη με βυθοσκόπηση, ηλεκτροαμφιβληστροειδογράφημα (ΗΑΓ), οπτικά προκλητά δυναμικά ινιακού λοβού (ΠΔΙΛ), πολυεστιακό ΗΑΓ, αυτοφθορισμό βυθού και οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) ωχράς κηλίδας. Αποτελέσματα: Δύο ασθενείς με β-μα εμφάνισαν αλλοιώσεις του μελάγχρου επιθηλίου. Το σκοτοπικό ΗΑΓ ανέδειξε μείωση του ύψους του κύματος α στις ομάδες Α, Β και Γ (p = 0.03, p = 0.00 και p = 0.00, αντίστοιχα) και μείωση του ύψους του κύματος β στις ομάδες Β και Γ (p = 0.00 και p = 0.0, αντίστοιχα) σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Το φωτοπικό ΗΑΓ εμφάνισε παράταση του λανθάνοντα χρόνου εμφάνισης του κύματος β στις ομάδες Α και Γ (p = 0.03 και p = 0.03, αντίστοιχα). Τα ΠΔΙΛ δεν διέφεραν ανάμεσα στις ομάδες. Το πολυεαστιακό ΗΑΓ ανέδειξε μειωμένη αμφιβληστροειδική απάντηση στην ωχρική περιοχή στις ομάδες Α, Β και Γ (p < 0.00, p < 0.00 και p = 0.00, αντίστοιχα) και στην παραωχρική περιοχή στην ομάδα Β (p = 0.0). Αλλοιώσεις στον αυτοφθορισμό παρουσίασαν τρεις ασθενείς και στην OCT ένας ασθενής, ενώ καμία διαταραχή δεν εμφανίστηκε στην ομάδα ελέγχου (p = 0.55 και p =.00, αντίστοιχα). Συμπεράσματα: Το ΗΑΓ και το πολυεστιακό ΗΑΓ είναι πιο ευαίσθητες εξετάσεις στην ανίχνευση πρώιμων αλλοιώσεων του αμφιβληστροειδή σε ασθενείς με ομόζυγη β-μα σε σχέση με τη βυθοσκόπηση, τα ΠΔΙΛ, τον αυτοφθορισμό και την OCT ωχράς κηλίδας. DETECTION OF RETINAL DYSFUNCTION IN β-thalassemia MAJOR PATIENTS Dettoraki M., Kattamis A., Ladas I., Maragkos K. 3, Brouzas D., Ladas D., Moschos MM. First Department of Ophthalmology, G. Gennimatas General Hospital, Medical School, National and Kapodistrian University of Athens, Athens. Thalassemia Unit, First Department of Pediatrics, Aghia Sofia Children s Hospital, Medical School, National and Kapodistrian University of Athens, Athens. 3 Thalassemia Unit, Hippocratio General Hospital, Athens. Purpose: To assess the role of electrophysiology in early detection of retinal changes in β-thalassemia major (β-τμ) patients. Materials & Methods: 38 visually asymptomatic β-τμ patients receiving blood transfusions and ironchelation therapy with deferoxamine (group A, n = 3), deferasirox (group B, n = ) or deferoxamine with deferiprone (group C, n = 4) and 4 healthy individuals were included in the study. All participants underwent ophthalmoscopy, full-field electroretinography (ERG), visual evoked potentials (VEP), multifocal electroretinography (mferg), fundus autofluorescence (FAF) imaging and optical coherence tomography (OCT) scans. Results: Retinal pigment epithelium changes were present in two β-τμ patients. Scotopic ERG demonstrated decreased a-wave amplitude in groups A, B and C (p = 0.03, p = 0.00 and p = 0.00, respectively) and decreased b-wave amplitude in groups B and C (p = 0.00 and p = 0.0, respectively) compared to controls. Photopic ERG showed delayed b-wave latency in groups A and C (p = 0.03 and p = 0.03, respectively). VEP response did not differ between groups. MfERG showed reduced retinal response density in ring in groups A, B, C (p < 0.00, p < 0.00, p = 0.00, respectively) and ring in group B (p = 0.0). Abnormal FAF images appeared in three cases and OCT abnormalities in one case, whereas no changes were observed in controls (p = 0.55 and p =.00, respectively). Conclusions: Full-field ERG and mferg are more sensitive tools for detecting early retinal changes in β-tm patients compared with ophthalmoscopy, VEP, FAF imaging and OCT scans. 5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

64 5 o OCT-A OF DIABETIC FOVEAL RETINAL NEOVASCULARIZATION Α54 OCT-ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΗ ΝΕΟΑΓΓΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ - ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕΙΡΑΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ Στούκης Ι., Dowler J.D., Παπαστεφάνου Β. ΤμήμαΑμφιβληστροειδούς, The Royal London Hospital, Λονδίνο ΤμήμαΑμφιβληστροειδούς, Moorfields Eye Hospital, Λονδίνο Σκοπός: Η νεοαγγείωση της κεντρικής ωχράς (F-NVE) είναι μια σπάνια επιπλοκή της παραγωγικής διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας (PDR). Η OCT-αγγειογραφία (OCT-A) είναι νέο μη επεμβατικό μέσο που απεκονίζει τις διάφορες τριχοειδικές στιβάδες του αμφιβληστροειδούς και του χοριοειδούς. Σκοπός της παρουσίασης είναι η παρουσίαση των ευρημάτων της OCT-A σε μία σειρά περιστατικών με νεοαγγειωση στην κεντρική ωχρά. Υλικό και Μέθοδος: Αναδρομική ανάλυση σειράς περιστατικών. Μετά τη λήψη του ιστορικού οι ασθενείς υπεβλήθησαν σε πλήρη κλινικό και απεικονιστικό έλεγχο (φλουοροαγγειογραφία(ffa), SS-OCT και SS-OCT-A). Αποτελέσματα: Τέσσερις ασθενείς συμπεριελήφθησαν. Όλοι οι ασθενείς είχαν προηγουμένως υποβληθεί σε πολλαπλές θεραπείες με παναμφιβληστροειδική φωτοπηξία (PRP). Εύρος παρακολούθησης: -0 έτη. Δύο ασθενείς είχαν υποβληθεί σε laser ωχράς, ένας ασθενής είχε λάβει anti-vegf εγχύσεις και ένας ασθενής δεν είχε λάβει καμία θεραπεία για ωχροπάθεια. Η οπτική οξύτητα παρέμεινε σταθερή. Όλες οι περιοχές της νεοαγγείωσης (/4 επίπεδες, /4 υπερυψωμένες) παρέμειναν αμετάβλητες σε συγκρίση με την αρχική εξέταση και παρουσίαζαν ήπια διαρροή στη FFA. Η SS-OCT-A απεικόνισε διαταραχή στο επιπολής τριχοειδικό πλέγμα σε όλους τους ασθενείς με αυξημένη ροή στην κροταφική περιοχή του βοθρίου. Διαπιστώθηκε διάσπαση της ανάγγειου ζώνης του βοθρίου και κενά σήματος στη στιβάδα των χοριοτριχοειδών σε όλους τους ασθενείς ιδίως σε ασθενείς με υπερυψωμένη F-NVE. Είναι σημαντικό ότι η έκταση της νεοαγγείωσης δεν παρουσίασε μεταβολή μετά από laser ή anti-vegf. Συμπεράσματα: Η F-NVE είναι μια σπάνια επιπλοκή στα πλαίσια της PDR. Η SS-OCT-A αναδεικνύει την παρουσία προσβεβλημένων τριχοειδικών δικτύων και των κενών του χοριοτριχοειδούς σε όλες τις περιπτώσεις. Η θεραπεία με laser ή anti-vegf δεν προκαλεί υποστροφή. A CASE SERIES Stoukis I., Dowler J.D, Papastefanou V. Department of Medical Retina Ophthalmology Service, The Royal London Hospital, Medical Retina Service, Moorfields Eye Hospital, London, United Kingdom Introduction: Foveal neovascularization (F-NVE) is a rare complication of proliferative diabetic retinopathy(pdr). OCT angiography (OCT-A) is a new non-invasive imaging technique depicting distinct capillary layers of the retina and choroid. Aim of the presentation is to examine the OCT-A findings in a case series of PDR and F-NVE. Methods: Retrospective case series. History was obtained and patients underwent slit-lamp and fundus examination. Imaging included fundus fluorescein angiography (FFA) and swept-source optical coherence tomography (SS-OCT) and angiography (SS-OCT-A). Results: Four patients were included All patients had a prior history of multiple PRP treatments. Followup range was -0 years. Two patients were treated with macular laser, one patient received anti-vegf injections and one patient had no maculopathy treatment. Visual acuity was unaffected. All areas of foveal NVE (/4 flat and /4 elevated) were stationary in comparison to baseline and exhibited mild leakage on FFA. OCT-A indicated disruption of the superficial capillary network in all cases mostly with increased flow in the temporal aspect of the fovea. FAZ anatomy was disrupted and signal voids in the choriocapillaris were noted in all cases albeit more extensive in the patients with elevated NVE. Importantly, the extent of the F-NVE did not regress or progress following macular laser or anti-vegf treatment. Discussion: F-NVE is a rare complication in the context of PDR. In this series, OCT-A manifested the existence of affected capillary networks and voids in the choriocapillaris in all cases. However, no anatomic effect was induced in these lesions despite laser or anti-vegf treatment indicating their stationary behavior. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

65 5 o EFFECTS OF BNN7, A NOVEL SYNTHETIC MICRONEUROTROPHIN, Α55 Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΝΕΥΡΟΤΡΟΦΙΝΗΣ ΒΝΝ7 ΣΕ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΝΕΥΡΟΕΚΦΥΛΙΣΗΣ ΤΟΥ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ Tsoka P., Matsumoto H. 3, Maidana D.E. 3, Kataoka K. 3, Naoumidi I., Gravanis A., Vavvas D.G. 3, Tsilimbaris M.K. Laboratory of Optics and Vision, University of Crete Medical School, Heraklion, Greece. Department of Pharmacology, University of Crete Medical School, Heraklion, Greece. 3 Angiogenesis Lab, Department of Ophthalmology, Massachusetts Eye and Ear Infirmary, Harvard Medical School, Boston, MA. Εισαγωγή: Η μικρονευροτροφίνη ΒΝΝ7 είναι μία συνθετική νευροτροφίνη η οποία διαπερνάει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και αλληλοεπιδρά με τους υποδοχείς του Nerve Growth Factor, TrkA και p75ntr. Στην παρούσα εργασία, μελετήσαμε την πιθανή νευροπροστατευτική δράση του μορίου ΒΝΝ7 σε δύο πειραματικά νευροεκφυλιστικά μοντέλα του αμφιβληστροειδούς σε μύες. Μέθοδοι: Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς επετεύχθη με υπαμφιβληστροειδική ένεση υαλουρονικού νατρίου. Η NMDA- διεγερτοτοξικότητα επετεύχθη με ενδοϋαλοειδική ένεση ΝΜDA. To BNN7 χορηγήθηκε ενδοπεριτοναϊκά. Η ευθανασία των πειραματόζωων έγινε 4 ώρες αργότερα και ο κυτταρικός θάνατος αναλύθηκε με τη μέθοδο TUNEL. Ο συνολικός θάνατος των φωτοϋποδοχέων εκτιμήθηκε με μέτρηση του πάχους του αμφιβληστροειδούς επτά ημέρες μετά την αποκόλληση. Η διήθηση των κυττάρων φλεγμονής και η γλοίωση μελετήθηκαν με ανοσοφθορισμό ενώ η έκφραση των υποδοχέων TrkA και p75ntr με Western Blot. Αποτελέσματα: Η συστηματική χορήγηση του BNN7 μείωσε δραστικά τον TUNEL+ κυτταρικό θάνατο των φωτοϋποδοχέων μία ημέρα μετά την αποκόλληση αλλά όχι 7 ημέρες μετά. Αντιθέτως, τα φλεγμονώδη κύτταρα και η γλοίωση ήταν αυξημένα μετά τη χορήγηση του ΒΝΝ7 μία ημέρα μετά την αποκόλληση. Στην NMDAδιεγερτοτοξικότητα το ΒΝΝ7 μείωσε τον TUNEL+ κυτταρικό θάνατο αποκλειστικά στους φωτοϋποδοχείς και όχι στα γαγγλιακά ή στα αμακρύινα κύτταρα 4 ώρες μετά τον τραυματισμό, ενώ δεν είχε κάποια σημαντική επίδραση στα φλεγμονώδη κύτταρα ή στη γλοίωση. Τέλος, σε κανένα από τα δύο μοντέλα δεν παρατηρήθηκε διαφορά στην έκφραση του TrkA ή του p75ntr. Συμπεράσματα: Τα ευρήματα αυτής της δουλειάς δεν υποδεικνύουν πιθανό νευροπροστατευτικό ρόλο του BNN7 σε πειραματικά μοντέλα νευροεκφύλισης του αμφιβληστροειδούς. Περαιτέρω μελέτες είναι απαραίτητες για την αποσαφήνιση του παράδοξου αυτών των αποτελεσμάτων. ON EXPERIMENTAL RETINAL INJURY Tsoka P., Matsumoto H. 3, Maidana D.E. 3, Kataoka K. 3, Naoumidi I., Gravanis A., Vavvas D.G. 3, Tsilimbaris M.K. Laboratory of Optics and Vision, University of Crete Medical School, Heraklion, Greece Department of Pharmacology, University of Crete Medical School, Heraklion, Greece 3 Angiogenesis Lab, Department of Ophthalmology, Massachusetts Eye and Ear Infirmary, Harvard Medical School, Boston, MA Purpose: The microneurotrophin BNN7 is a synthetic neurotrophin that passes through the blood-brain barrier and interacts with nerve growth factor receptors, TrkA and p75ntr. In this study, we investigated the potential neuroprotective effect of BNN7 on retinal cell death in two experimental murine models of retinal injury. Methods: Retinal detachment (RD) was induced by a subretinal injection of sodium hyaluronate. N-Methyl- D-aspartate (NMDA)-mediated excitotoxicity was induced by an intravitreal injection of NMDA. BNN7 was administered intraperitoneally after injury. Animals were euthanized day later and cell death was assessed by TUNEL. Total photoreceptor cell death was analyzed comparing the outer nuclear layer/inner nuclear layer ratio 7 days post RD. Inflammatory cell infiltration and gliosis were examined by immunofluorescence while TrkA and/or p75ntr expression was evaluated by western blot. Results: Systemic administration of BNN7 significantly decreased the TUNEL-positive cell death day post RD but was not able to offer neuroprotection 7 days later. Furthermore, both macrophage/microglia infiltration and gliosis were increased following BNN7 treatment at 4 hours post RD. In NMDA-mediated excitotoxicity, BNN7 was able to protect exclusively the photoreceptors and not the ganglion or amacrine cells 4 hours post injury, whereas did not significantly change the inflammatory cell infiltration or gliosis. In both models, there was no significant upregulation of TrkA and/or p75ntr receptors. Conclusions: Together, these findings can not demonstrate the neuroprotective activity of BNN7 in experimental retinal injury. Further studies are needed in order to elucidate the paradox of these results. 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

66 5 o NEPAFENAC 0.3% REDUCES PAIN ASSOCIATED Α56 Η ΝΕΠΑΦΕΝΑΚΗ 0, 3 % ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΟΝ ΠΟΝΟ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΕΝΔΟΫΑΛΟΕΙΔΙΚΕΣ ΕΝΕΣΕΙΣ Τσαπαρδώνη Φ., Μακρή Ό., Παλληκάρη Α., Καγκελάρης Κ., Πλώτας Π., Γεωργακόπουλος Κ. Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών, Πάτρα Σκοπός: Να μελετηθεί η αναλγητική δράση της νεπαφενάκης 0,3% σε ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία με ενδοϋαλοειδικές ενέσεις (ΕΕ) με anti-vegf παράγοντες. Υλικό & Μέθοδος: Σε αυτή την προοπτική, τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή, διασταυρούμενη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο παρεμβατική μελέτη εντάχθηκαν ασθενείς προγραμματισμένοι να υποβληθούν σε ΕΕ anti- VEGF. Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν : ώστε να λάβουν νεπαφενάκη 0,3% ή εικονικό φάρμακο πριν από διαδοχικές ΕΕ. Χρησιμοποιώντας τη σύντομη εκδοχή του ερωτηματολογίου πόνου McGill (Short Form of McGill pain questionnaire, SF-MPQ), η ένταση του πόνου εκτιμήθηκε αμέσως μετά και 6 ώρες μετά την ΕΕ με βάση τα αποτελέσματα της Οπτικής Αναλογικής Κλίματας (VAS), της Κύριας Συνιστώσας του SF-MPQ και της Έντασης του Παρόντος Πόνου (Present Pain Intensity, PPI). Αποτελέσματα: Η ένταση του πόνου, όπως αξιολογήθηκε με τη VAS κλίμακα, ήταν στατιστικά σημαντικά χαμηλότερη όταν χορηγήθηκε νεπαφενάκη 0,3% (p = 0,004 αμέσως και = 0,00 στις 6 ώρες μετά την ΕΕ). Η βαθμολογία της Κύριας Συνιστώσας του SF-MPQ ήταν επίσης στατιστικά σημαντικά χαμηλότερη μετά από ενστάλαξη νεπαφενάκης 0,3% (p = 0,00 αμέσως μετά και p < 0,00 στις 6 ώρες μετά την ΕΕ). Τέλος η ένταση του πόνου με βάση την PPI ήταν στατιστικά σημαντικά χαμηλότερη όταν χορηγήθηκε η νεπαφενάκη 0,3% πριν την ΕΕ συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο (p = 0,003 αμέσως μετά και p = 0,00 στις 6 ώρες μετά την ΕΕ). Συμπεράσματα: Η ενστάλαξη μιας σταγόνας νεπαφενάκης 0,3% θα μπορούσε να ελαττώσει αποτελεσματικά τον σχετιζόμενο με την ΕΕ πόνο αμέσως μετά και τουλάχιστον μέχρι 6 ώρες μετά την έγχυση. WITH INTRAVITREAL INJECTIONS Tsapardoni F., Makri O., Pallikari A., Kagkelaris K., Plotas P., Georgakopoulos C. Department of Ophthalmology, General University Hospital of Patras, Patras Purpose: To evaluate the analgesic effect of nepafenac 0.3% in patients undergoing treatment with intravitreal injection (IVIs). Materials & Methods: A single center, prospective, randomized, double-blinded, placebo-controlled, crossover interventional study. Patients scheduled to undergo IVI of anti-vegf were randomized in a : ratio to receive topical nepafenac 0.3% or placebo hour before subsequent IVIs. Using the short form of the McGill Pain Questionnaire (SF-MPQ) pain intensity was assessed with the Visual Analogue Scale (VAS), the Main Component of the SF-MPQ (MC-SF-MPQ) and the Present Pain Intensity (PPI) scores immediately and 6 hours post-injection. Results: The VAS pain score was statistically significant lower immediately and 6-hours post-ivi in patients treated with nepafenac 0.3% (p = and 0.00 respectively). The MC-SF-MPQ scores were also statistically significant lower after nepafenac 0.3% administration at both time points (p = 0.00 immediately and p < 0.00 at 6 hours post-injection). Finally, the PPI score was statistically significant lower when nepafenac 0.3% was instilled before IVI (p=0.003 immediately and p = 0.00 at 6 hours post-injection). Conclusions: A single drop of nepafenac 0.3% before IVI can effectively alleviate the IVI-related pain immediately and up to 6 hours after the injection. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

67 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 8 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ Παρασκευή Ιουνίου 08 08:30-0:00 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ II 5 30 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

68 5 o Treatment of myopic foveoschisis Α57 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΥΩΠΙΚΗΣ ΩΧΡΙΚΗΣ ΣΧΙΣΗΣ Κεραμιδάς Ι., Αναστασιλάκης Κ., Γεωργιάδου Μ., Κανιούρας Δ., Μόσχου Κ. ΔΙΑΘΛΑΣΙΣ Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας Σκοπός: Ανάδειξη της τεχνικής που χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση της μυωπικής σχίσης σε ασθενή 40 ετών με υψηλή μυωπία (-.75 dpt), καθώς και την σημαντική λειτουργική και ανατομική βελτίωση της ωχράς. Μέθοδος: Ο ασθενής 40 ετών παρουσιάστηκε αιτιώμενος μείωση της όρασης και μεταμορφοψία. Ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε με βυθοσκόπηση και με τομογραφία οπτικής συνοχής (OCT). Αντιμετωπίστηκε με υαλοειδεκτομή, αφαίρεση της έσω αφοριστικής μεμβράνης (ILM), ανταλλαγής υγρού με αέρα και αέρα με αέριο SF6 0% καθώς και σε συνδυασμό με αντικατάσταση του κρυσταλλοειδούς φακού με ενδοφακό (clear lens extraction). Αποτελέσματα: Σταθεροποίηση και βελτίωση της οπτικής οξύτητας (Ο.Ο 4/0 από /0 με -,75/-,50x05), μείωση της μεταμορφοψίας και αποκατάσταση ανατομίας της ωχράς. Συμπέρασμα: Η αντιμετώπιση της μυωπικής ωχρικής σχίσης με υαλοειδεκτομή και αφαίρεση της έσω αφοριστικής μεμβράνης μπορεί να μας παρέχει καλά ανατομικά και λειτουργικά αποτελέσματα σε επιλεγμένα περιστατικά. Keramidas I., Anastasilakis K., Georgiadou M., Kaniouras D., Moschou K. Diathlasis Day Care Unit of Thessaloniki Objective: To point out the technique used to treat myopic foveoschisis in a 40-year-old patient with high myopia (-.75 dpt), as well as the significant functional and anatomical improvement of the macula. Methods: A 40-year-old patient came with visual acuity loss and metamorphopsia. Funduscopy and OCT were performed and showed the myopic foveoschisis. The case was treated with vitrectomy, removal of the inner limiting membrane (ILM), fluid air exchange and air gas (0% SF6) exchange. Clear lens extraction was also performed. Results: Stabilization and improvement of visual acuity (VA 4/0 from /0 with -.75 / -.50x05), reduction of metamorphopsia and anatomical improvement of the macula. Conclusion: The treatment of myopic foveoschisis with vitrectomy and removal of the ILM can provide desirable functional and anatomical results in selected cases. 5 3 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 33

69 5 o Treatment of bilateral combined diabetic tractional Α58 Αντιμετώπιση αμφοτερόπλευρης συνδυασμένης διαβητικής ελκτικής και ρηγματογενούς αποκόλλησης Αναστασιλάκης Κ., Κεραμιδάς Ι., Μουργελά Α., Κανιούρας Δ., Μόσχου Κ. ΔΙΑΘΛΑΣΙΣ Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας Σκοπός: Να αναδειχθεί η τεχνική που χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση αμφοτερόπλευρης συνδυασμένης ελκτικής και ρηγματογενούς αποκόλλησης σε διαβητικό ασθενή. Μέθοδος: Διαβητικός (ΣΔ ΙΙ) ασθενής 60 ετών προσήλθε με VΔΑΟ: μ.δ. λόγω αμφοτερόπλευρης ελκτικής και ρηγματογενούς αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς. Πραγματοποιήθηκε υαλοειδεκτομή, αφαίρεση μεμβρανών και ελκτικών στοιχείων, περιχαράκωση των ρωγμών του αμφιβληστροειδούς με ενδοlaser, παναμαμφιβληστροειδική φωτοπηξία και έγχυση σιλικόνης. Επίσης έγινε ταυτόχρονα εγχείρηση καταρράκτη ΑΟ με φακοθρυψία και τοποθέτηση ενδοφακού. Αποτελέσματα: Βελτιώθηκε η οπτική οξύτητα του ασθενούς (V Δo: 4/0, VΑΟ: /0), παρατηρήθηκε λειτουργική και ανατομική αποκατάσταση και ακολούθησε μια ομαλή μετεγχειρητική πορεία. Συμπέρασμα: Χρησιμοποιώντας την κατάλληλη τεχνική, απαιτητικά περιστατικά που συνδυάζουν διαβητική ελκτική και ρηγματογενή αποκόλληση αμφιβληστροειδούς μπορούν να αντιμετωπιστούν οδηγώντας σε επιτυχή λειτουργικά και ανατομικά αποτελέσματα. and rhegmatogenous retinal detachment Anastasilakis K., Keramidas I., Mourgela A., Kaniouras D., Moschou K. Diathlasis day care unit of Thessaloniki Objective: To point out the technique used to treat bilateral combined tractional and rhegmatogenous detachment in a diabetic patient. Methods: A 60-year-old diabetic (TDM) patient came with VA: c.f. in both eyes due to bilateral tractional and rhegmatogenous retinal detachment. Vitrectomy, removal of membranes and traction elements, retinopexy with endolaser, panretinal photocoagulation and silicon oil infusion were performed. At the same time, cataract surgery was performed in the LE, with phacoemulsification and placement of intraocular lens. Results: Patient s VA improved (VARE: 4/0, VALE: /0), functional and anatomical recovery was observed and a normal postoperative course followed. Conclusion: By using the proper technique, demanding cases that combine diabetic tractional and rhegmatogenous retinal detachment can be treated effectively, providing desirable functional and anatomical results ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 35

70 5 o FUNCTIONAL AND ANATOMICAL results OF VITRECTOMY Α59 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΥΑΛΟΕΙΔΕΚΤΟΜΗΣ ΚΑΙ DELAMINATION ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΕΛΚΤΙΚΗ ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΥΑΛΟΕΙΔΙΚΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ Γιαννούλης Δ., Σταμουλάς Κ., Κεχαγιά Δ., Μητρίτσας Δ., Κοσκοσάς Α., Γιαννόπουλος Θ., Παπαθωμάς Θ., Τοπούζης Φ. Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική κλινική, Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Παρουσίαση λειτουργικών και ανατομικών αποτελεσμάτων μετά από υαλοειδεκτομή και delamination για ελκτική αποκόλληση αμφιβληστροειδούς και ενδοϋαλοειδική αιμορραγία σε ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Υλικό & Μέθοδος: Πρόκειται για αναδρομική μελέτη που διεξήχθη σε τεταρτοβάθμιο κέντρο αναφοράς στη Θεσσαλονίκη. Συλλέχθηκαν δεδομένα από ιατρικά αρχεία ασθενών που υπεβλήθησαν σε υαλοειδεκτομή και delamination από τον Ιανουάριο του 07 έως τον Δεκέμβριο του 07. Αποτελέσματα: Σαράντα τέσσερις οφθαλμοί από 39 διαβητικούς ασθενείς (7 άντρες, γυναίκες) υπεβλήθησαν σε υαλοειδεκτομή και delamination. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 6,3 έτη (εύρος 34-77). Ενδοϋαλοειδική αιμορραγία ήταν παρούσα στο 79,5% των οφθαλμών. Η μέση προεγχειρητική οπτική οξύτητα ήταν,84 (±0.88) logmar ενώ 7 οφθαλμοί είχαν αντίληψη φωτός. Στο 65,9% των οφθαλμών πραγματοποιήθηκε pars plana υαλοειδεκτομή (PPV) και στο 34,% 5G PPV. Στο 68,% των περιπτώσεων χρησιμοποιήθηκε αέρας για την πλήρωση της υαλοειδικής κοιλότητας, στο 5,9% έλαιο σιλικόνης και στο 9,% αέριο SF6. Ο μέσος χρόνος μετεγχειρητικής παρακολούθησης ήταν 80,7 ημέρες. Οι μετεγχειρητικές επιπλοκές περιλάμβαναν ενδοϋαλοειδικές αιμορραγίες και αιμορραγίες αμφιβληστροειδούς (3,6%), υπολειπόμενες επιωχρικές μεμβράνες (6,8%), ύφαιμα (,3%), έλαιο σιλικόνης στον πρόσθιο θάλαμο (,3%) και αποκόλληση αμφιβληστροειδούς (,3%). Η μέση οπτική οξύτητα κατά την τελευταία μετεγχειρητική επίσκεψη ήταν,30 (±0.96) logmar (5 οφθαλμοί είχαν αντίληψη φωτός) και η μέση βελτίωση της οπτικής οξύτητας ήταν στατιστικά σημαντική (-0,499 logmar, p=0,07). Περίπου 7% των ασθενών παρουσίασαν κλινικά σημαντικό οίδημα της ωχράς μετεγχειρητικά. Συμπεράσματα: Η χειρουργική παρέμβαση ήταν αποτελεσματική για την πλειοψηφία των ασθενών, με χαμηλά ποσοστά διεγχειρητικών και μετεγχειρητικών επιπλοκών. Τα λειτουργικά και ανατομικά αποτελέσματα ήταν ικανοποιητικά παρά την προχωρημένου σταδίου διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και την κακή γενική κατάσταση της υγείας των περισσότερων ασθενών. AND DELAMINATION IN DIABETIC PATIENTS WITH TRACTIONAL RETINAL DETACHMENT AND VITREOUS HEMORRHAGE Giannoulis D., Stamoulas K., Kechagia D., Mitritsas D., Koskosas A., Giannopoulos T., Papathomas T., Topouzis F. st Department of Ophthalmology, AHEPA University Hospital, Thessaloniki, Greece Purpose: To present the functional and anatomical results following pars plana vitrectomy (PPV) and delamination for tractional retinal detachment (TRD) and vitreous hemorrhage (VH) in patients with diabetic retinopathy. Methods: This is a retrospective study in a tertiary referral center in Thessaloniki. We collected data from medical records of patients that underwent PPV and delamination from January 07 to December 07. Results: Forty-four eyes of 39 diabetic patients (7 males, females) underwent PPV and delamination. The mean age of the patients was 6.3 years (range 34-77). VH was present in 79.5% of the eyes. Mean pre-operative visual acuity (VA) was.84 (±0.88) logmar and 7 eyes had light perception (LP). 3G PPV was performed in 65.9% and 5G PPV in 34.% of the eyes. The tamponade agent was air in 68,%, silicon oil in 5.9% and SF6 in 9.% of the cases. Mean follow-up time was 80.7 days (±74.4). Post-operative complications included vitreous and retinal hemorrhage (3.6%), residual epiretinal membane (6.8%), hyphema (.3%), silicon oil in the anterior chamber (.3%) and retinal detachment (.3%). The mean VA at the last follow-up visit was.30 (±0.96) logmar (5 eyes had LP) and mean VA improvement was significant ( logmar, p=0.07). Approximately 7% of the patients had clinically significant diabetic macular oedema postoperatively. Conclusions: Surgical intervention was effective in most of our patients, with low intraoperative and postoperative complication rates. Visual and anatomical outcomes were satisfying despite advanced diabetic retinopathy and poor health condition of most of our patients ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 37

71 5 o Retinal pigment epithelium tear following intravitreal Α60 ΡΗξη μελαχρου επιθηλιου κατοπιν ενδοϋαλοειδικης Ενεσης ανασυνδυασμενου ιστικου ενεργοποιητη του πλασμινογονου (rt-pa) και αεριου για υποωχρικη αιμορραγια Μαμάς N., Ψινάκης Φ., Πέτρου Π., Γεωργάλας Η., Κουτσανδρέα Χ., Μπρούζας Δ. Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Αθηνών Σκοπός: Η παρουσίαση ενός περιστατικού ρήξης μελάχρου επιθηλίου (RPE) κατόπιν επαναληπτικής ενδοϋαλοειδικής ένεσης ανασυνδυασμένου ιστικού ενεργοποιητή του πλασμινογόνου (rt-pa) και αερίου (sulfur hexafluoride, SF6) για υποωχρική αιμορραγία επί εδάφους παραγωγικής ηλικιακής εκφύλισης ωχράς κηλίδας (ΑΜD). MEΘΟΔΟΙ: Ανασκόπηση του φακέλλου ενός ασθενούς με ρήξη RPE κατόπιν λήψης ενδοϋαλοειδικού rt-pa και αερίου. Φωτογραφίες βυθού και τομές οπτικής τομογραφίας συνοχής (OCT) λήφθηκαν προ και κατόπιν της θεραπείας. Αποτελέσματα: Η οπτική οξύτητα αρχικά ήταν αντίληψη κινουμένης χειρός. Μία εβδομάδα μετά από ενδοϋαλοειδική χορήγηση rt-pa και αερίου η υποωχρική αιμορραγία μετατοπίστηκε μερικώς και η οπτική οξύτητα ανήλθε σε 0/63. Πραγματοποιήθηκε επανάληψη της θεραπείας για την περαιτέρω μετατόπιση της υπολειπόμενης αιμορραγίας. Στον επανέλεγχο 6 ημέρες αργότερα βρέθηκε μιά μεγάλη ρήξη του RPE. Η οπτική οξύτητα μειώθηκε σε αντίληψη κινουμένης χειρός. Συμπέρασμα: Παρά το ότι είναι γνωστό ότι η ρήξη του RPE μπορεί να συμβεί στο πλαίσιο της φυσικής πορείας της AMD ή μετά από ενδοϋαλοειδική ένεση anti-vegf, πρόκειται για πρώτη αναφορά ρήξης RPE συσχετιζόμενης με ενδοϋαλοειδική έγχυση rt-pa και αερίου για υποωχρική αιμορραγία. Ο χειρουργός οφείλει να γνωρίζει αυτή την επιπλοκή και να ενημερώνει αντίστοιχα τον ασθενή πριν από την επέμβαση. injection of recombinant tissue plasminogen activator and gas for submacular hemorrhage Mamas N., Psinakis F., Petrou P., Georgalas I., Koutsandrea C., Brouzas D. First Department of Ophthalmology, National and Kapodistrian University of Athens, Athens, Greece Purpose: To report a case of a retinal pigment epithelium (RPE) tear following repeat intravitreal injection of recombinant tissue plasminogen activator (rt-pa) and gas (sulfur hexafluoride, SF6) for submacular hemorrhage in exsudative age-related macular degeneration (AMD). Methods: The chart of a patient with RPE tear after receiving intravitreal rt-pa and gas was reviewed. Fundus photos and optical coherence tomography (OCT) scans were obtained before and after therapy. Results: Baseline visual acuity was hand motion. One week after intravitreal rt-pa and gas administration the submacular bleeding was partially displaced and visual acuity measured 0/63. A retreatment was performed to further displace the residual hemorrhage. In the follow-up 6 days later, a large tear of the RPE was found. Visual acuity decreased to hand motion. Conclusion: Although RPE tears are known to occur in the natural course of AMD or following intravitreal anti-vascular endothelial growth factor (anti-vegf) injections, this is the first report on RPE tear associated with intravitreal rt-pa and gas for submacular hemorrhage. The surgeon should be aware of this complication and inform the patient before surgery ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 39

72 5 o VISUAL OUTCOMES AND OCT FINDINGS OF EYES HAVING PARS PLANA Α6 ΟΠΤΙΚΗ ΟΞΥΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΟΧΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΥΠΕΒΛΗΘΗΣΑΝ ΣΕ PARS PLANA ΒΙΤΡΕΚΤΟΜΗ ΛΟΓΩ ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΗ ΜΕ ΣΥΝΟΔΟ ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗΣ Σπαθή Ε., Αθανασόπουλος Γ., Κωστοπούλου Ε., Παπαθωμάς Θ., Γιαννόπουλος Θ., Κοσκοσάς Α., Τοπούζης Φ. Α Οφθαλμολογική Κλινική Θεσσαλονίκης, Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα Σκοπός: Να υπολογιστεί η επίδραση της διάρκειας της αποκόλλησης στην τελική οπτική οξύτητα και το πάχος του κεντρικού βοθρίου της ωχράς (CFT) ασθενών που υπεβλήθησαν σε pars plana βιτρεκτομή λόγω αποκόλλησης αμφιβληστροειδή με συνοδό αποκόλληση της ωχράς. Υλικό και Μέθοδος: Μια αναδρομική σειρά ασθενών που υπεβλήθησαν σε pars plana βιτρεκτομή λόγω αποκόλλησης αμφιβληστροειδή με συνοδό αποκόλληση της ωχράς από η Ιανουαρίου 07 έως 3η Δεκεμβρίου 07. Ασθενείς με υποτροπή της αποκόλλησης αποκλείστηκαν από τη μελέτη ενώ ασθενείς με επιωχρική μεμβράνη αποκλείστηκαν από τον υπολογισμό του CFT. Τα δεδομένα προήλθαν από τους φακέλους των ασθενών και περιλαμβάνουν την καλύτερα διορθούμενη οπτική οξύτητα κατά την αρχική εξέταση και κατά τους επανελέγχους καθώς και το πάχος του κεντρικού βοθρίου της ωχράς των οφθαλμών άμφω (ο έτερος οφθαλμός χρησιμοποιήθηκε ως μάρτυρας). Οι ασθενείς κατανεμήθηκαν ανάλογα με τη διάρκεια της αποκόλλησης ως εξής: Ομάδα Α (0-3 ημέρες), Ομάδα Β (4-7 ημέρες) και Ομάδα Γ (>8 ημέρες). Αποτελέσματα: Συνολικά, συμπεριελήφθησαν 67 οφθαλμοί, 67 ασθενών: Ομάδα Α (6 ασθενείς), Ομάδα Β (7 ασθενείς) και Ομάδα Γ (34 ασθενείς). Η μέση logmar BCVA ήταν.736 στην Ομάδα Α,.00 στην Ομάδα Β και.943 στην Ομάδα Γ, ενώ παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική βελτίωση της οπτικής οξύτητας και στις τρείς ομάδες (p<0.05). Η logmar BCVA κατά τον τελικό επανέλεγχο ήταν 0.535, 0.65 και στις ομάδες Α, Β, και Γ αντίστοιχα. Το μέσο διάστημα επανεξέτασης ήταν 76.6 ημέρες. Σχετικά με τα ανατομικά ευρήματα, η μέση τιμή CFT ήταν 87,6±86,7μm σε σύγκριση με 77±45μm στον έτερο οφθαλμό στην Ομάδα Α, 7,±6,μm με 59,8 ±3,6μm στην Ομάδα Β και 9,8±50,3μm με 58,94±38,0μm στην Ομάδα Γ. Συμπεράσματα: Ασθενείς που υπεβλήθησαν σε χειρουργική επέμβαση κατά τις τρεις πρώτες ημέρες της αποκόλλησης είχαν καλύτερη οπτική οξύτητα μετεγχειρητικά. Επίσης, παρατηρήθηκε σε όλους τους ασθενείς λέπτυνση στην περιοχή της ωχράς στην OCT μετά την ανατομική αποκατάσταση. VITRECTOMY FOR PRIMARY MACULA-OFF RETINAL DETACHMENT IN RELATION TO THE DURATION OF THE DETACHMENT Spathi E., Athanasopoulos G., Kostopoulou E., Papathomas T., Giannopoulos T., Koskosas A., Topouzis F. st Ophthalmology Department of Thessaloniki, AHEPA University Hospital, Thessaloniki Greece Purpose: To assess the impact of the duration of retinal detachment on visual outcomes and central foveal thickness of patients who underwent pars plana vitrectomy for macula-off retinal detachment. Materials and Methods: A retrospective, consecutive case series of patients who underwent pars-plana vitrectomy for primary macula-off retinal detachment from January st, 07 to December 3st, 07. Eyes with recurrence of retinal detachment were excluded from the study and eyes with epiretinal membrane were excluded from the CFT assessment. Data were retrieved from medical records and included BCVA at baseline and post-op follow-ups and CFT of both eyes (the fellow eye served as the control). Patients were grouped according to the duration of the mac-off retinal detachment as follows: Group A (0-3 days), Group B (4-7 days) and Group C (>8 days). Results: Overall, 67 eyes of 67 patients were included: Group A (6 patients), Group B (7 patients) and Group C (34 patients). Mean baseline logmar BCVA was.736 in Group A,.00 in Group B and.943 in Group C and a statistically significant improvement was noticed in all three groups after surgery (p<0.05 in all groups). Mean logmar BCVA at last follow-up was 0.535, 0.65 and in group A, B and C respectively. Mean follow-up period was 76.6 days in all patients. Concerning anatomical outcomes, mean CFT was 87,6±86,7μm as compared to 77±45μm of the fellow eye in group A, 7,±6,μm to 59,8 ±3,6μm in group B and 9,8±50,3μm to 58,94±38,0μm in Group C. Conclusions: Eyes that had surgery in the first three days of macula-off retinal detachment had better visual recovery post-operatively. There is also thinning of the fovea on OCT in all eyes after anatomic recovery ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 4

73 5 o Α6 OCT-A evaluation of the Dissociated optic nerve fiber layer appearance following ERM surgery Brazitikos Ι., Donati G., Pournaras C. Hirslanden, la Colline Ophthalmology Group, Memorial Adolph Rothschild Clinical Recherche Group, Geneva Switzerland Purpose: Τo investigate the characteristics and incidence of dissociated optic nerve fiber layer (DONFL) appearance following vitrectomy for epiretinal membrane (ERM) with the use of OCT angiography (OCT-A). Methods: Retrospective study of 74 patients with idiopathic symptomatic ERM inducing clinical significant central visual loss or visual dysfunction. All interventions entailed 5 G vitrectomy ERM and internal limiting membrane (ILM) peeling and air tamponade. OCT-A pre and post-operative characteristics were evaluated using the Optovue Avanti imaging system. Results: eyes (30%) out of 74 had a dissociated optic nerve fiber layer (DONFL) appearance during the st and 3rd month postoperative examination, which was closely associated to superficial capillary layer ischemia. OCT-A showed a concomitant improvement of the perifoveal capillary arcade distortion in all eyes and a focal dehiscence of the optic nerve fiber layer was found in all examined eyes. Conclusions: ILM peeling induced vireoretinal interface changes resulting to the appearance of DONFL during the first postoperative month. The OCT A capillaries density findings in these eyes suggested that the DONFL is due mostly to dehiscence of the optic nerve fiber layer and not a frank layer destruction. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 43

74 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 9 ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ-ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Σάββατο Ιουνίου 08 09:00-0:30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Ι 5 44 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 45

75 5 o EVALUATION OF CHANGES IN ANTERIOR SEGMENT PARAMETERS Α63 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΘΑΛΑΜΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΦΑΚΟΘΡΥΨΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΦΟΛΙΔΩΣΗ Δερμενούδη Μ., Μάτσου Α., Τζαμάλης Α., Σεκέρης Χ., Τζέτζη Δ., Μπραζιτίκος Π., Αναστασόπουλος Ε. η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική κλινική, Νοσοκομείο Παπαγεωργίου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Σκοπός: Το αποφολιδωτικό σύνδρομα χαρακτηρίζεται από την παραγωγή και προοδευτική εναπόθεση του αποφολιδωτικού υλικού στις δομές του προσθίου θαλάμου (ενδοθήλιο κερατοειδούς, γωνία προσθίου θαλάμου, φακός, γωνιακό δικτυωτό κλπ). Έχει επίσης ενοχοποιηθεί για επιπλοκές στη φακοθρυψία λόγω της ασταθούς ζίννειας ζώνης, της κακής μυδρίασης και της ενδοθηλιοπάθειας του κερατοεδή. Σκοπός της μελέτης είναι η αποτίμηση των παραμέτρων του προσθίου θαλάμου, η ανίχνευση των μεταβολών αυτών μετά από φακοθρυψία σε ασθενείς με αποφολίδωση και η σύγκριση αυτών με ομάδα ελέγχου χωρίς αποφολίδωση. Μέθοδος: Ασθενείς με αποφολίδωση και ασθενείς χωρίς που έχουν προγραμματιστεί για επέμβαση καταρράκτη. Οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν με οπτική οξύτητα, ΕΟΠ, κεντρικό πάχος κερατοειδή, μέτρηση ενδοθηλικών κυττάρων, βάθος προσθίου θαλάμου (ACD) και παραμέτρων της γωνίας αυτού (AOD500, AOD750, TISA500, TISA750) όπως αυτές αξιoλογούνται με το anterior segment OCT (AS-OCT, Visante, Carl Zeiss), Ολοι οι ασθενείς χειρουργήθηκαν με την ίδια τεχνική. Οι τιμές αποκτήθηκαν κατά την αρχική εκτίμηση και την η εβδομάδα και τον ο μήνα μετά την επέμβαση. Οι περιπτώσεις με διεγχειρητικές επιπλοκές εξαιρέθηκαν από την ανάλυση. Αποτελέσματα: Στην μελέτη συμμετείχαν 44 ασθενείς με αποφολίδωση και 33 χωρίς. Δημογραφικά και άλλα χαρακτηριστικά ήταν παρόμοια με εξαίρεση την μεγαλύτερη ηλικία (p=0.005) και τον μικρότερο αριθμό ενδοθηλιακών κυττάρων (p=0.039) στα άτομα με αποφολίδωση. Ανάμεσα στις δύο ομάδες δεν παρατηρήθηκε καμία διαφορά είτε προεγχειρητικά είτε μετεγχειρητικά σε κανένα από τα ακόλουθα στοιχεία: οπτική οξύτητα, ΕΟΠ, πάχος κερατοειδή, απώλεια ενδοθηλιακών κυττάρων, γωνία προσθίου θαλάμου (ACA, AOD500, AOD750, TISA500, TISA750. Επίσης στη σύγκριση της επί τοις εκατό μεταβολής των παραμέτρων της γωνίας παρατηρήθηκε παρόμοια μεταβολή ανάμεσα στις δύο ομάδες. Η μόνη στατιστική διαφορά αφορούσε τη διεύρυνση του βάθους του προσθίου θαλάμου που ήταν μεγαλύτερη στην ομάδα της αποφολίδωσης σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (p=0.03). Συμπεράσματα: Μετά την επέμβαση καταρράκτη οι περισσότερες μεταβλητές του προσθίου θαλάμου τροποποιούνται σημαντικά σε ασθενέις με και χωρίς αποφολίδωση. Η μεταβολές αυτές είναι παρόμοιες και στις δύο ομάδες όσον αφορά τις μεταβλητές της γωνίας του προσθίου θαλάμου. Επίσης η απώλεια των ενδοθηλιακών κυττάρων ήταν παρόμοια στις δύο ομάδες. Το βάθος όμως του προσθίου θαλάμου αυξανόταν στατιστικά περισσότερο στους ασθενείς με αποφολίδωση, γεγονός που ενισχύει την αντίληψη ότι η σχετιζόμενη με την αποφολίδωση ασταθής ζίννειος ζώνη μπορεί να παίζει σημαντικό ρόλο στην μετεγχειρητική θέση του περιφακίου και κατά συνέπεια του ενδοφακού. IN PATIENTS WITH AND WITHOUT PSEUDOEXFOLIATION SYNDROME AFTER PHACOEMULSIFICATION Dermenouidi M., Matsou A., Tzamalis A., Sekeris Ch., Tzetzi D., Brazitikos P., Anastasopoulos E. nd Department of Ophthalmology, G.H. Papageorgiou, Aristotle University of Thessaloniki, Greece Purpose: Pseudoexfoliation syndrome (PEX) is typically characterized by the production and progressive deposition of distinctive abnormal fibrillar material in anterior segment structures (corneal epithelium and endothelium, anterior chamber angle, trabecular meshwork, lens). It is established as the most identifiable cause of secondary glaucoma (pseudoexfoliation glaucoma- PEXG) and has been implicated in surgical complications during phacoemulsification due to zonular weakness, poor intraoperative mydriasis and corneal endotheliopathy. The Aim of this study is to quantitatively evaluate anterior chamber parameters and detect differences in their morphology in patients with pseudoexfoliation undergoing cataract surgery compared to a non-pex control group. Methods: Patients identified with PEX scheduled for cataract surgery, along with controls were prospectively enrolled over a 6-month period. All participants underwent ophthalmic examination, including best corrected visual acuity (BCVA), IOP, central corneal thickness (CCT), endothelial cell count (ECC), anterior chamber depth (ACD) and anterior chamber angle (ACA) measurements (angle opening space AOD500, AOD750 and trabecular iris space area TISA500, TISA750) by anterior segment OCT (AS-OCT, Visante, Carl Zeiss). Subjects were operated following the same phacoemulsification technique. Values were obtained at baseline and then at week and month after surgery. Cases with intra-operative complications were excluded. Results: 44 PEX patients and 33 controls were consecutively enrolled. Demographic and baseline characteristics were similar except for age (p=0.005) and pre-operative ECC (p=0.039). No statistically significant difference was detected between groups in terms of pre-operative and post-operative BCVA, CCT, ECC loss, IOP, ACA, AOD500, AOD750, TISA500 and TISA750. Comparing the degree of alteration in anterior segment morphology, both groups showed equal extent of modification in; [DIF]ACA p=0.46, [DIF]AOD500 p=0.45, [DIF]AOD750 p=0.46, [DIF]TISA500 p=0.3, [DIF]TISA750 p=0.3. The only statistically significant difference was the post-op deepening of ACD, being more pronounced in PEX compared to controls (p=0.03). Conclusions: Most anterior segment parameters in patients with and without pseudoexfoliation shift significantly after cataract surgery. Modification of anterior chamber angle configuration after surgery, measured by AOD500, AOD750, TISA500 and TISA750, was similar in both groups indicating that postoperative angle opening is equivalent in eyes with and without pseudoexfoliation. ECC was lower in the PEX group compared to non-pex at baseline, however, the amount of loss after surgery was comparable between the groups. Anterior chamber depth demonstrated a significant greater increase in PEX eyes after surgery, confirming that zonular weakness related with PEX plays an important role in post-operative capsular position ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 47

76 5 o Our experience in the use of the Malyugin ring Α64 Η εμπειρία της Οφθαλμολογικης κλινικης του νοσοκομειου κομοτηνης στη χρηση του δακτυλιου malgyugin (malyugin ring) Σκαμνος Κ., Κωνσταντινιδης Α., Γιαζιτζη Σ., Γιαννελοσ Π., Οικονομου Δ., Παπαδοπουλου Δ., Σισμανης Δ., Καλιφατιδου Ε. Οφθαλμολογικη κλινικη, ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ νοσοκομειο κομοτηνης Πανεπιστημιακη οφθαλμογικη κλινικη, πανεπιστημιακο νοσοκομειο αλεξανδρουπολης Σκοπός: Η αναφορά των πλεονεκτημάτων του δακτυλίου Malyugin σε εγχειρήσεις καταρράκτη με μικρή κόρη ΥΛΙΚΟ& Μέθοδος: : Ο δακτύλιος Malyugin χρησιμοποιήθηκε σε 305 ασθενείς (ανδρες: 36, γυναίκες: 69) με μέγιστη διάμετρο κόρης 4 χιλιοστά. Διακόσιοι σαράντα ασθενείς είχαν ψευδοαποφολίδωση, τριάντα δύο έπασχαν από διαβήτη ενώ οι υπόλοιποι είχαν άλλες συνοδές παθήσεις (ατροφία του διαστολέα της ίριδας, χρόνια ραγοειδίτιδα, intraoperative floppy iris syndrome) Ο δακτύλιος Malyugin κρατά σταθερή την κόρη σε διάμετρο 6.5 χιλιοστών. Φέρει 4 σημεία στήριξης τα οποία τοποθετούνται στο κορικό χείλος της ίριδας. Η καψουλόρηξη γίνεται μέσα απο το δακτύλιο και η τεχνική αφαίρεσης του καταρρακτικού φακού είναι η κατάτμησή του σε 4 κομμάτια. Αποτελέσματα: Η συχνότερη διεγχειρητική επιπλοκή ήταν οι μικροαιμορραγίες από το κορικό χείλος που παρουσιάστηκε σε 6 ασθενείς. Δεν παρατηρήθηκε σημαντικό οίδημα κερατοειδούς ή μετεγχειρητική φλεγμονή. Συμπεράσματα: Η χρήση του δακτυλίου Malyugin είναι εύκολη και ασφαλής μέθοδος για την ολοκλήρωση δύσκολων περιστατικών φακοθρυψίας με μικρή κόρη. Πρέπει να τολμούμε να χρησιμοποιούμε νέα υλικά (όπως το διατατατικό δακτύλιο του Malyugin) που παρέχουν ασφάλεια στο χειρουργό, εξαιρετικά λειτουργικά αποτελέσματα και απουσία επιπλοκών. in the Sismanogleio Hospital of Komotini Skamnos K, Konstantinidis A, Giazitzi S, Giannelos P, Oikonomou D, Papadopoulou D, Sismanis D, Kalifatidou E Eye Department, Sismanogleio Hospital of Komotini University Eye department, University Hospital of Alexandroupolis Aim: To highlight the advantages of the use of the Malyugin ring in cataract surgery with small pupils Material and Method: The Malyugin ring was used in 305 patients (men: 36, women: 69) with maximum preoperative pupil diameter 4 mm. two hundred patients had pseudoexfoliation, thirty two suffered from diabetes and the rest had other ocular diseases (iris stroma atrophy, chronic uveitis, intraoperative floppy iris syndrome) The Malyugin ring expands the pupil size to 6.5mm. It has four anchoring points (scrolls) which are clipped on the pupillary margin with the aid of an inserter. The capsulorrhexis is done inside the ring and the cataract is removed with the divide and conquer technique. Results: The most common intraoperative complication was minor bleeding from the pupillary margins in 6 patients. We did not observe significant corneal oedema or persistent postoperative inflammation Conclusions: The use of the Malyugin ring is a safe and effective tool in tackling difficult cataract with small pupils. The surgeon should not hesitate to use new devices (such as the Malyugin ring) that are safe, have excellent functional results with minimal complications 5 48 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 49

77 5 o PATIENTS EXPECTATIONS IN LENS EXTRACTION SURGERY: Α65 ΟΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΕΞΑΙΡΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΕΙΔΟΥΣ ΦΑΚΟΥ: ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Ντόντη Π., Παναγιωτοπούλου Ε. Κ., Μπουγάτσου Π., Εδιρνέλη Σ., Μεχμέτ Α., Γκίκα Μ., Κωνσταντινίδης Α., Περεντέ Ι., Δαρδαμπούνης Δ., Λαμπίρης Γ., Ιωαννάκης Κ. Επιστημονικό κέντρο προέλευσης: Οφθαλμολογική κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης Σκοπός: Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με το επίπεδο ικανοποίησης των ασθενών μετά από επέμβαση εξαίρεσης του κρυσταλλοειδούς φακού. Υλικό & Mέθοδος: Μετά από συστηματική ανάλυση της βιβλιογραφίας συμπεριλήφθηκαν άρθρα γραμμένα στα αγγλικά, γερμανικά και ισπανικά. Αποτελέσματα: Το επίπεδο ικανοποίησης των ασθενών μετρήθηκε είτε με πιστοποιημένα ερωτηματολόγια (όπως τα VF-, VF-4, VF-5, ESI, Catquest-9SF) είτε με ερωτηματολόγια που καταρτήθηκαν τοπικά στα κέντρα διεξαγωγής της έρευνας. Οι κατηγορίες των προεγχειρητικών προσδοκιών των ασθενών διακρίνονται στις προσδοκίες για «φυσιολογική» όραση και στις προσδοκίες για την απαλλαγή από τη χρήση γυαλιών μετεγχειρητικά. Οι μεταβλητές για τη μέτρηση της ικανοποίησης των προσδοκιών των ασθενών είναι η μετεγχειρητική οπτική οξύτητα, η απαλλαγή από τα γυαλιά, το ποσοστό των ασθενών των οποίων οι προσδοκίες ικανοποιήθηκαν και η αναντιστοιχία μεταξύ των προεγχειρητικών προσδοκιών και των πραγματικών αποτελεσμάτων. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την ικανοποίηση των ασθενών εμπίπτουν σε δύο κατηγορίες: σε δημογραφικούς παράγοντες (όπως η ηλικία, το φύλο, το επίπεδο μόρφωσης, τα επάγγελμα/εισόδημα, η ενημέρωση σχετικά με την πάθηση) και σε παράγοντες σχετικά με την πληροφόρηση (όπως η προεγχειρητική ενημέρωση του ασθενή, η παρουσίαση προβολών, οι συνυπάρχουσες παθήσεις, οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες, η χρήση διορθωτικών γυαλιών προεγχειρητικά, το κόστος της επέμβασης, ο τύπος της προσωπικότητας του ασθενούς, και η εμπειρία από προηγούμενη επέμβαση καταρράκτη). Συμπεράσματα: Η πλειοψηφία των ασθενών στις περισσότερες μελέτες δήλωσε ικανοποιημένη από την επέμβαση καταρράκτη. Το επίπεδο ικανοποίησης των ασθενών εξαρτάται τόσο από τα πραγματικά μετεγχειρητικά αποτελέσματα όσο και από τις προεγχειρητικές προσδοκίες των ασθενών. A SYSTEMATIC REVIEW Ntonti P., Panagiotopoulou E. K., Bougatsou P., Edirneli S., Mehmet A., Gkika M., Konstantinidis A., Perente I., Dardabounis D., Labiris G., Ioannakis K. Affiliation: Department of Ophthalmology, University Hospital Of Alexandroupolis Purpose: To explore the international literature regarding the fulfillment of patients expectations after cataract surgery. Material & Method: An extensive review of the international literature identified published articles written in English, German and Spanish. Results: The patients satisfaction was measured using either verified questionnaires (such as the VF-, VF-4, VF-5, ESI, Catquest-9SF) or questionnaires developed locally at the study centers. The categories of patient preoperative expectations were the expectation for normal vision and the expectation for glasses independence. The variables for the measurement of the expectations fulfillment were the visual acuity, the spectacle independence, the percentage of patients whose expectations were fulfilled and the discrepancy between the preoperative expectations and the actual outcomes. The factors that influenced patient satisfaction could be categorized in demographic factors (such as age, gender, education, occupation/ income and health literacy) and medical information factors (such as patient counseling, video presentation, comorbidity, unrealistic expectations, the use of glasses preoperatively, the cost of surgery, personality type and previous cataract surgery). Conclusions: Most patients in the majority of studies met their expectations after cataract surgery. Patient satisfaction depends both on the actual outcomes of visual acuity and on the preoperative expectations of patients ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

78 5 o INTRA- AND EARLY POST- OPERATIVE COMPLICATIONS Α66 ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΩΙΜΕΣ ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΦΑΚΟΘΡΥΨΙΑΣ ΣΤΟ Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΤΩΝ Τζαμίχας Ι., Καρασαββίδου Ε., Κεσκίνη Χ., Μπαλατσούκας Δ., Σάκκιας Γ. Οφθαλμολογικό Τμήμα, Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο Σκοπός: Να περιγραφούν οι διεγχειρητικές και πρώιμες μετεγχειρητικές επιπλοκές της φακοθρυψίας που καταγράφηκαν στο Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο σε διάστημα δύο ετών. Υλικό και Μέθοδος: Διενεργήθηκε αναδρομική μελέτη 3778 ασθενών που υποβλήθηκαν σε χειρουργική αφαίρεση καταρράκτη με τη μέθοδο της φακοθρυψίας στο Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο, από τον Ιανουάριο του 06 έως και τον Δεκέμβριο του 07. Στη διάρκεια της μελέτης καταγράφηκαν οι διεγχειρητικές (ρήξη οπισθίου περιφακίου με ή χωρίς έξοδο υαλώδους, εμβύθιση τμήματος φακού στο υαλώδες, απόσπαση ζιννείου ζώνης) και πρώιμες μετεγχειρητικές επιπλοκές (παρεκτόπιση ενδοφακού, εμβύθιση ενδοφακού στο υαλώδες, μετεγχειρητική υπερτονία, σύνδρομο TASS, ενδοφθαλμίτιδα). Αποτελέσματα: Από το σύνολο των 3778 χειρουργείων φακοθρυψίας, ρήξη οπισθίου περιφακίου/ απόσπαση ζιννείου σημειώθηκε σε 8 (3,4%), εκ των οποίων 94 (,5%) συνοδεύτηκαν από έξοδο υαλώδους. Εμβύθιση τμήματος πυρήνα στο υαλώδες διαπιστώθηκε σε 0 περιστατικά (0,3%). Αναφορικά με τις πρώιμες μετεγχειρητικές επιπλοκές, παρεκτόπιση ενδοφακού παρατηρήθηκε σε 6 περιπτώσεις (0,7%), εμβύθιση ενδοφακού στο υαλώδες σε 5 (0,%) ενώ ενδοφθαλμίτιδα σε (0,0%). Η αντιμετώπιση ήταν επιτυχής, με πρόσθια ή pars plana βιτρεκτομή και τοποθέτηση ενδοφακού στο sulcus, ενώ διασκληρική στήριξη ενδοφακού διενεργήθηκε λόγω ανεπαρκούς στήριξης από το πρόσθιο περιφάκιο ή απόσπασης ζιννείου. Επιπλέον, 7 από τους ασθενείς (0,%) εμφάνισαν σύνδρομο TASS και 6 (0,7%) μετεγχειρητική υπερτονία, που αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς συντηρητικά. 83 από τους 3778 (,9%) χειρουργηθέντες οφθαλμούς ήταν υψηλού κινδύνου λόγω ώριμου καταρράκτη, ψευδοαποφολίδωσης, συνδρόμου χαλαρής ίριδας και στενής κόρης. Συμπεράσματα: Παρά τον σημαντικό αριθμό περιστατικών υψηλού κινδύνου, η συχνότητα εμφάνισης διεγχειρητικών και πρώιμων μετεγχειρητικών επιπλοκών, οι οποίες αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς στο σύνολό τους, συνάδει με τα αντίστοιχα αναφερόμενα στη βιβλιογραφία ποσοστά. IN PHACOEMULSIFICATION CATARACT SURGERY AT IPPOKRATIO GENERAL HOSPITAL OF THESSALONIKI: -YEAR OUTCOMES Tzamichas I., Karasavvidou E., Keskini C., Mpalatsoukas D., Sakkias G. Ophthalmology Department, Hippokrateio General Hospital of Thessaloniki Aim: To present the frequency of intraoperative and early postoperative complications related to phacoemulsification cataract extraction that were recorded at Hippokrateio General Hospital of Thessaloniki during a -year period. Methods: A retrospective chart review of 3778 patients who underwent cataract surgery by phacoemulsification between January 06 and December 07 at Hippokrateio General Hospital of Thessaloniki was performed. Details of intra-operative (posterior capsular rupture/ zonular dialysis, vitreous loss, luxation of lens fragments into the vitreous) and early post-operative complications (IOL dislocation, ocular hypertension, TASS, endophthalmitis) were recorded. Results: 3778 cataract surgeries were performed using phacoemulsification technique. Posterior capsular rupture/zonular dialysis occurred in 8 cases (3,4%), vitreous loss in 94 (,5%), luxated lens fragments into the vitreous cavity in 0 (0,3%). Regarding early post-operative complications, IOL dislocation was observed in 6 out of 3778 patients (0,7%), dislocation of IOL into the vitreous cavity in 5 (0,%) and endophthalmitis in (0,0%). Those complications were successfully treated with either anterior vitrectomy or pars plana vitrectomy followed by sulcus IOL placement. Scleral fixation of IOL was performed in case of insufficient zonular or capsular support. TASS was noted in 7 patients (0,%) and ocular hypertension in 6 (0,7%), both effectively managed with conservative treatment. 83 of the 3778 eyes (%) that underwent phacoemulsification surgery were considered high-risk due to hard nucleus, pseudoexfoliation, small pupil, IFIS. Conclusions: The rate of intra- and early post-operative complications, which were successfully treated in our department, agrees with the bibliographic data, despite the significant number of high-risk cases. 5 5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 53

79 5 o THE EFFECT OF INTRACAMERAL ROPIVACAINE Α67 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΡΟΠΙΒΑΚΑΪΝΗΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΣΘΙΟ ΘΑΛΑΜΟ ΚΑΙ ΝΕΠΑΦΕΝΑΚΗΣ 0,% ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΣΤΕΟΕΙΔΟΥΣ ΟΙΔΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΦΑΚΟΘΡΥΨΙΑΣ Λαγογιάννης Α., Κανάκης Μ., Παλλικάρη Α., Παπαδεάς Δ., Γεωργακόπουλος Κ., Φαρμακάκης Ν. Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών, Πάτρα, Ελλάδα. Σκοπός: Η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας της ροπιβακαΐνης στον πρόσθιο θάλαμο κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης καταρράκτη και του πιθανού ρόλου της νεπαφενάκης 0,% στην πρόληψη του οιδήματος της ωχράς μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη. Υλικό και Μέθοδος: Πρόκειται για μια προοπτική διατομεακή μελέτη. Εκατό διαδοχικοί ασθενείς με ανεπίπλεκτη χειρουργική επέμβαση φακοθρυψίας και χωρίς συνυπάρχουσα οφθαλμική παθολογία ή προηγηθείσα οφθαλμολογική επέμβαση ή φαρμακευτική αγωγή κατανεμήθηκαν σε 4 ομάδες: [i] ομάδα ελέγχου, [ii] ομάδα με μετεγχειρητική χορήγηση νεπαφενάκης 0,%, [iii] διεγχειρητική χρήση ροπιβακαΐνης στον πρόσθιο θάλαμο, [iv] διεγχειρητική χρήση ροπιβακαΐνης στον πρόσθιο θάλαμο και μετεγχειρητική χορήγηση νεπαφενάκης 0,%. Το κεντρικό πάχος αμφιβληστροειδούς (CRT) μετρήθηκε χρησιμοποιώντας SD-OCT πριν από τη χειρουργική επέμβαση και ένα μήνα μετά. Αξιολογήθηκαν το κεντρικό πάχος του αμφιβληστροειδούς (CRT) και η καλύτερη διορθωμένη οπτική οξύτητα (BCVA). Αποτελέσματα: Αποτελέσματα είναι επί του παρόντος διαθέσιμα για τις ομάδες i έως iii (συνεχιζόμενη μελέτη). Δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των ομάδων σχετικά με τις τιμές BCVA προ και μετεγχειρητικά. Οι μέσες τιμές CRT (μm) για την ομάδα [i] ήταν: προεγχειρητικά ± 4,9, μετεγχειρητικά 38,9 ±,7, και διαφορά προ - μετεγχειρητικά 7,9 ± 6,4, για την ομάδα [ii]: προεγχειρητικά 34, ± 30,7, μετεγχειρητικά 57,7 ± 3,8, και διαφορά προ - μετεγχειρητικά 3,6 ± 39,. Στην ομάδα [iii], το προεγχειρητικό CRT ήταν,7 ± 6,7, το μετεγχειρητικό 49 ± 9,3 και η διαφορά προ - μετεγχειρητικά 36,3 ± 0,6. Η διαφορά μεταξύ προεγχειρητικού και μετεγχειρητικού CRT για την ομάδα [iii] ήταν στατιστικά σημαντική (p = 0,06), σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Συμπέρασμα: Φαίνεται ότι η ροπιβακαΐνη στον πρόσθιο θάλαμο, αν και χρήσιμη διεγχειρητικά, θα πρέπει να γίνεται με προσοχή καθώς αυξάνει σημαντικά το κεντρικό πάχος του αμφιβληστροειδούς (προκαλώντας συνήθως υποκλινικό οίδημα) ένα μήνα μετά ανεπίπλεκτη χειρουργική επέμβαση φακοθρυψίας. AND NEPAPHENAC 0.% ON THE INCIDENCE OF MACULAR EDEMA AFTER CATARACT SURGERY Lagogiannis A., Kanakis M., Pallikari A., Papadeas D., Georgakopoulos K., Pharmakakis N. Department of Ophthalmology, University of Patras School of Medicine, Patra, Greece. Purpose: To investigate the efficacy and safety of intracameral ropivacaine during cataract surgery, and the potential role of nepaphenac 0.% for the prevention of macular edema after cataract surgery. Material and Methods: This is an ongoing prospective cross-sectional study. One hundred consecutive patients with uncomplicated phacoemulcification cataract surgery and without any concurrent ocular pathology or previous use of ocular medications ocular surgery, were divided into 4 groups: [i] control, [ii] post-operative nepaphenac 0.%, [iii] intracameral ropivacaine, [iv] intracameral ropivacaine plus postoperative nepaphenac 0.%. Central Retinal Thickness (CRT) was measured using SD-OCT prior to surgery and one month after. The main outcome measures were Central Retinal Thickness and Best corrected Visual acuity (BCVA). Results: results are currently available for groups i to iii (ongoing study). There was no statistically significant difference between groups regarding pre and post-operative BCVA values. Mean CRT values (μm) for the group [i] were: pre-operative ±4.9, post-operative 38.9±.7, and difference post-pre operative 7.9±6.4, for the group [ii]: pre-operative was 34.±30.7, post-operative 57.7±3.8, and the difference post-pre operative 3.6±39.. In group [iii], pre-operative CRT was.7±6.7, post-operative 49±9.3 and the difference post vs pre operative 36.3±0.6. The difference between post and pre-operative CRT for group [iii] was statistically significant (p=0.06),compared to the control group [i]. Conclusion: It seems that intracameral ropivacaine, although useful intraoperatively, should be used with caution as it significantly increases CRT (inducing usually subclinical edema) one month after uncomplicated phacoemulcification cataract surgery ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 55

80 5 o Α68 THE SAFETY AND EFFICACY OF A TELE-CLINIC IN OPHTHALMIC EMERGENCIES Fydanaki O., Giasin O., Mikropoulos D., Muhtaseb M., Vahdani K. Aneurin Bevan University Health Board / Royal Gwent Hospital Objectives: To assess the safety and efficacy of a proposed distant virtual emergency eye clinic (Tele-clinic). To suggest criteria for case suitability and propose guidelines for minimum requirements to conduct Teleclinic safely. Materials And Methods: Retrospective case notes and patients investigations review of 49 selected cases who attended the emergency eye clinic service from //07-0//08 and had at their presentation at least one photographic or other ophthalmic investigation. The history and investigations were reviewed and assessed by a second ophthalmologist who had not been involved at any stage at the patients actual management. The management outcome of both, the real clinic and the presumed virtual clinic, were compared by a third ophthalmologist. Results: Out of 00 case series reviewed, 49 cases had met the entry criteria. Out of the 49 cases, 40 cases (8%) had similar management outcome in the presumed virtual clinic and the real clinic. Of the 9 remaining cases, 4 required further imaging and only 5 cases needed to be seen in a real clinic for assessment and management. Conclusion: Virtual clinics in various ophthalmic specialties have been proved to be safe and cost effective to both patients and health care providers. This study provides evidence that it is safe and cost effective to conduct a Tele-clinic for ophthalmic emergency presentations when specific criteria and minimum requirements are met ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 57

81 5 o A systematic review of teleophthalmological Α69 ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΛΕΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Εδιρνέλη Σ., Παναγιωτοπούλου ΕΚ., Μπουγάτσου Π., Μεχμέτ Α., Γκίκα Μ., Κωνσταντινίδης Α., Περεντέ Ι., Δαρδαμπούνης Δ., Ιωαννάκης Κ., Λαμπίρης Γ. Οφθαλμολογική κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης Σκοπός: Η ανασκόπηση της πρόσφατης βιβλιογραφίας σχετικά με την εφαρμογή της τηλεοφθαλμολογίας στην Ευρώπη. Υλικό & Μέθοδος: Τον Ιούνιο του 07 πραγματοποιήθηκε μία συστηματική ανασκόπηση της πρόσφατης βιβλιογραφίας σχετικά με τις κατηγορίες των οφθαλμικών παθήσεων, οι οποίες περιλαμβάνονται στα ευρωπαϊκά προγράμματα τηλεϊατρικής. Η ανασκόπηση αυτή βασίστηκε στις βάσεις δεδομένων PubMed, Google Scholar και Springer. Αποτελέσματα: Από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση επιλέχθηκαν 44 μελέτες, μεταξύ των οποίων μελέτες που αφορούν στα επείγοντα της οφθαλμολογίας, τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, το γλαύκωμα, την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, τον καταρράκτη και την αμφιβληστροειδοπάθεια της προωρότητας. Συμπεράσματα: Η πλειοψηφία των μελετών υποδεικνύει πως η τηλεοφθαλμολογία είναι μία έγκυρη, αξιόπιστη και οικονομικά αποδοτική Μέθοδος για την παροχή υπηρεσιών υγείας σε ασθενείς που χρειάζονται οφθαλμολογικό έλεγχο. Η Μέθοδος αυτή εμφανίζει συγκρίσιμα αποτελέσματα με τις παραδοσιακές μεθόδους εξέτασης. studies in Europe Edirneli S., Panagiotopouou EK., Bougatsou P., Mehmet A., Gkika M., Konstantinidis A., Perente I., Dardabounis D., Ioannakis K., Labiris G. Department of Ophthalmology, University Hospital of Alexandroupolis Purpose: To review the recent literature regarding the implementation of the teleophthalmology in Europe. Methods: A systematic review of the recent literature regarding a series of ocular diseases involved in European telemedicine projects was performed based on the PubMed, Google Scholar and Springer databases in June 07. Results: Literature review returned 44 eligible studies; among them, emergency ophthalmology, diabetic retinopathy, glaucoma, age-related macular disease, cataract and retinopathy of prematurity. Conclusion: The majority of studies indicate teleophthalmology as a valid, reliable and cost-efficient method for care-provision in ophthalmology patients which delivers comparable outcomes to the traditional examination methods ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 59

82 5 o Acute ocular pain during magnetic resonance imaging Α70 OΞΥ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟ ΑΛΓΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ ΛΟΓΩ ΚΑΤΑΚΡΑΤΗΜΕΝΟΥ ΜΕΤΑΛΛΙΚΟΥ ΕΝΔΟΦΘΑΛΜΙΟΥ ΑΛΛΟΤΡΙΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑΣ και ΤΗΣ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΒΙΟΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΑΣ (UBM) ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Μαμάς N., Ανδρεάνος K., Μπρούζας Δ, Διαγουρτάς A., Γεωργάλας Η., Παπακωνσταντίνου Δ. Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Αθηνών Σκοπός: Η παρουσίαση ενός περιστατικού εξηνταπεντάχρονου μεταλλουργού χωρίς γνωστό ιστορικό οφθαλμικού τραύματος, ο οποίος υπέφερε από έντονο οφθαλμικό άλγος κατά τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας (MRI) εγκεφάλου, λόγω κατακρατημένου μεταλλικού ενδοφθάλμιου αλλοτρίου σώματος. ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ: Λεπτομερής οφθαλμολογική εξέταση δεν αποκάλυψε παθολογία. Ένα ενδοφθάλμιο αλλότριο σώμα διαπιστώθηκε με απλή ακτινογραφία, ενώ η ακριβής του θέση εντοπίστηκε με υπερηχογραφία και υπερηχογραφική βιομικροσκοπία (UBM). Συμπέρασμα: Παρά τα απαραίτητα πρωτόκολλα ελέγχου, επιπλοκές σχετιζόμενες με τη διενέργεια MRI μπορεί να προκύψουν επί παρουσίας κρυφών μεταλλικών αλλοτρίων σωμάτων. Η κλινική εντόπιση οφθαλμικών αλλοτρίων σωμάτων μπορεί κάποιες φορές να είναι δυσχερής. Η υπερηχογραφία και το UBM είναι πολύτιμες συμπληρωματικές μέθοδοι για τον ακριβή εντοπισμό, ειδικά μικρών ή κρυφών σωμάτων. due to retained intraocular metallic foreign body: the role of ultrasonography and ultrasound biomicroscopy in diagnosis and management of this condition Mamas N., Andreanos K., Brouzas D., Diagourtas A., Georgalas I., Papaconstantinou D. First Department of Ophthalmology, National and Kapodistrian University of Athens, Athens, Greece Purpose: To report the case of a 65-year-old metalworker with no known history of ocular trauma, who suffered from intense ocular pain during magnetic resonance imaging (MRI) of the brain, due to a retained intraocular metallic foreign body (IOFB). Case Report: Meticulous ophthalmological examination was inconclusive. An IOFB was confirmed with X-ray scan, whereas its exact localization was enabled by means of ultrasonography and ultrasound biomicroscopy (UBM). Conclusions: Despite appropriate screening protocols, MRI-related ocular complications might occur in the presence of a hidden metallic IOFB. Clinical detection of ocular foreign bodies can sometimes be challenging. Ultrasonography and UBM are valuable adjuncts for the accurate localization, especially of small or hidden particles ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 6

83 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 0 ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ Σάββατο Ιουνίου 08 09:00-0:30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΙΙ 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 63

84 5 o POST PHOTOREFRACTIVE KERATECTOMY CORNEAL Α7 ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΙΚΟΥ ΑΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΦΩΤΟΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΗ ΚΕΡΑΤΕΚΤΟΜΗ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΤΡΙΨΙΜΟ ΤΩΝ ΟΦΘΑΛΜΩΝ Λιαρακός Β.Σ.,, Γιαννοπούλου Κ.,, Κάππος Ν.,, Καραστατήρας Γ.,, Τζαβέλλα Ι., Κίσκιρα Ε.Ε., Δούβαλη Μ. Οφθαλμολογική Κλινική, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Αθήνα AKTINA Center, Αθήνα Σκοπός: Να αναφερθεί η εξέλιξη του αστιγματισμού του κερατοειδούς μετά από φωτοδιαθλαστική κερατεκτομή (PRK) και η συσχέτισή της με το τρίψιμο των οφθαλμών. Υλικό και Μέθοδος: Ένας άνδρας 7 ετών υποβλήθηκε σε PRK για μυωπία και στους δύο οφθαλμούς με διάθλαση στον δεξιό οφθαλμό (OD) sph cyl x 80Ο και sph -0.5 cyl x 80Ο στον αριστερό οφθαλμό (OS). Η προεγχειρητική καλύτερα διορθούμενη οπτική οξύτητα(bcva) ήταν.0 και στους δύο οφθαλμούς (OU). Η κεντρική κερατομετρία ήταν 4.9/4.7 diopters (D) OD, και 4.9/4.6 D OS. Το υπολειμματικό στρωματικό πάχος που αφέθηκε ήταν 400μm OU. Λήφθησαν μετρήσεις από Dual Scheimpflug, Placido τοπογραφία, οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) και ray-tracing αμπερομετρία κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης. Αποτελέσματα: Η μη διορθούμενη οπτική οξύτητα (UCVA) έφθασε, εντός μιας εβδομάδας μετά το PRK. Τοπογραφίκες και τομογραφικές μετρήσεις ήταν κανονικές και σταθερές κατά τη διάρκεια της μετεγχειρητικής περιόδου. Έξι μήνες μετά τη χειρουργική επέμβαση, παρουσιάστηκε μια υποτροπή και της χρόνιας αλλεργικής επιπεφυκίτιδας του ασθενούς που τον οδήγησε να σε έντονο τρίψιμο και των δύο οφθαλμών. Ένα χρόνο μετεγχειρητικά, ο ασθενής ανέπτυξε αστιγματισμό και στους οφθαλμούς:,75 D OD και,5 D OS. Οι εκτροπές υψηλής τάξης αυξήθηκαν σημαντικά και στους δύο οφθαλμούς. Η τομογραφικές παχυμετρικές μετρήσεις του κερατοειδούς παρέμειναν σταθερές και δεν καταγράφηκε κανένα μοτίβο κερατεκτασίας. Μετά τη διακοπή του τριψίματος των οφθαλμών, όλες οι μετρήσεις παρέμειναν σταθερές. Συμπεράσματα: Η εκτασία μετά από PRK θεωρείται ένα σποραδικό συμβάν και σπάνια αναφέρεται στην βιβλιογραφία. Το τρίψιμο των οφθαλμών είναι γνωστό ότι συμβάλλει στην ανάπτυξη της κερατεκτασίας, ακόμη και σε οφθαλμούς χωρίς υποκλινικά χαρακτηριστικά της νόσου. Ο συσχετισμός μεταξύ του τρίψιμου και της κερατεκτασίας που περιγράφεται στον κερατόκωνο μπορεί να επεκτείνεται και σε άλλες μορφές κερατεκτασίας, όπως αυτή που παρατηρείται μετά από την PRK. ASTIGMATISM INDUCED BY Liarakos V.S.,, Giannopoulou K.,, Kappos N.,, Karastatiras G.,, Tzavella I., Kiskira E.E., Douvali M. Naval and Veterans Hospital, Athens, Greece AKTINA Center, Athens, Greece Purpose: To report the development of corneal astigmatism after photorefractive keratectomy (PRK) and its correlation to eye rubbing. Material and Methods: A 7-year-old- man underwent PRK for myopia in both eyes for refraction of sph cyl x 80 degrees in the right eye (OD) and sph -0.5 cyl x 80 degrees in the left eye (OS). Pre-operative best-corrected visual acuity (BCVA) was.0 in both eyes (OU). Central keratometry was 4.9/4.7 diopters (D) in OD, and 4.9/4.6 D in OS. A residual stromal thickness of about 400μm was left OU. Dual Scheimpflug and Placido corneal topography, optical coherence tomography (OCT) and ray-tracing aberrometry measurements were performed during follow-up. Results: Uncorrected visual acuity (UCVA) reached. within one week after PRK. Topography and tomography measurements were regular and stable over the postoperative period. Six months after surgery there was a relapse of the patient s chronic allergic conjunctivitis that led him to vigorously rubbing both eyes. One year postoperatively, the patient developed astigmatism in both eyes;.75d and.5d in OD and OS respectively. Topographic astigmatism increased to 3.D and.7d respectively. High Order Aberrations increased in both eyes significantly. Tomographic corneal pachymetry measurements remained stable and no ectasia pattern was recorded. After pausing eye rubbing, all measurements remained stable. Conclusions: Ectasia after PRK is considered a sporadic event, rarely reported in the literature. Eye rubbing is known to contribute to the development of keratectasia, even in eyes with no subclinical features of the disease. The rubbing-ectasia association described in keratoconus may also extend to other forms of keratectasia, as the one seen after PRK ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 65

85 5 o Α7 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗ ΔΙΕΠΙΘΗΛΙΑΚΗ ΦΩΤΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΚΕΡΑΤΕΚΤΟΜΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ΜΕ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΘΗΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΡΑΤΟΚΩΝΟΥ Γρέντζελος Μ., Λιακόπουλος Δ., Κονταδάκης Γ., Σιγανός Χ., Τσιλιμπάρης Μ., Παλλήκαρης Ι., Κυμιωνής Γ. ΒΕΜΜΟ, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης Σκοπός: Να συγκρίνει τα μακροχρόνια αποτελέσματα της διασύνδεσης του κερατοειδούς για τη θεραπεία του κερατοκώνου με τη χρήση δυο διαφορετικών τεχνικών αφαίρεσης του επιθηλίου: της δι-επιθηλιακής φωτοθεραπευτικής κερατεκτομής έναντι της μηχανικής αφαίρεσης. Υλικό & Μέθοδος: Σε αυτή την προοπτική, συγκριτική, κλινική μελέτη συμμετείχαν 6 ασθενείς (30 οφθαλμοί) με εξελισσόμενο κερατόκωνο. Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε διασύνδεση του κερατοειδούς. 5 οφθαλμοί (3 ασθενείς) υποβλήθηκαν σε αφαίρεση του επιθηλίου με δι-επιθηλιακή φωτοθεραπευτική κερατεκτομή (ομάδα ) και 5 οφθαλμοί (3 ασθενείς) υποβλήθηκαν σε μηχανική αφαίρεση του επιθηλίου. Τα οπτικά, διαθλαστικά και κερατομετρικά αποτελέσματα μελετήθηκαν. Αποτελέσματα: Η μετεγχειρητική παρακολούθηση ήταν 4 έτη. Στην ομάδα, η μέση τιμή της μη-διορθούμενης μακρινής οπτικής οξύτητας και της διορθούμενης μακρινής οπτικής οξύτητας βελτιώθηκαν από 0.99±0.4 και 0.33±0.8 προεγχειρητικά σε 0.75±0.3 (p=0.08) και 0.±0.6 (p=0.030) στα 4 έτη μετεγχειρητικά, αντίστοιχα. Στην ομάδα, η μέση τιμή της μη-διορθούμενης μακρινής οπτικής οξύτητας βελτιώθηκε από 0.83±0.47 προεγχειρητικά σε 0.63±0.40 (p=0.033) στα 4 έτη μετεγχειρητικά, ενώ η αντίστοιχη μέση τιμή της διορθούμενης μακρινής οπτικής οξύτητας δεν έδειξε καμία στατιστικά σημαντική μεταβολή στο ίδιο μετεγχειρητικό χρονικό διάστημα (p>0.05). Στην ομάδα, η μέση τιμή του κερατοειδικού αστιγματισμού βελτιώθηκε από -6.9±4.54 (διοπτρίες, Δ) προεγχειρητικά σε ± 3.0 Δ (p=0.04) στον τελευταίο μετεγχειρητικό έλεγχο, ενώ στην ομάδα δεν παρατηρήθηκε καμία στατιστικά σημαντική διαφορά στο ίδιο μετεγχειρητικό χρονικό διάστημα (p>0.05). Συμπεράσματα: Η αφαίρεση του επιθηλίου με δι-επιθηλιακή φωτοθεραπευτική κερατεκτομή κατά την διασύνδεση του κερατοειδούς παρουσιάζει καλύτερα οπτικά και διαθλαστικά αποτελέσματα σε σύγκριση με την μηχανική αφαίρεση του επιθηλίου σε μακροχρόνιο διάστημα μετεγχειρητικής παρακολούθησης. Long-term comparison of combined transepithelial phototherapeutic keratectomy and corneal cross-linking versus corneal cross-linking with mechanical epithelial debridement for keratoconus Grentzelos Μ., Liakopoulos D., Kontadakis G., Siganos C., Tsilimbaris M., Pallikaris I., Kymionis G. Vardinoyiannion Eye Institute of Crete (VEIC), Faculty of Medicine, University of Crete Abstract Purpose: To compare the long-term outcomes of corneal cross-linking (CXL) for the treatment of keratoconus using two different techniques for epithelial removal: transepithelial phototherapeutic keratectomy (t-ptk) versus mechanical epithelial debridement. Materials & Methods: In this prospective, comparative case series, twenty-six patients (30 eyes) with progressive keratoconus were enrolled. All patients underwent uneventful CXL treatment. Fifteen eyes (3 patients) underwent epithelial removal with t-ptk (group ) and fifteen eyes (3 patients) underwent mechanical epithelial debridement (group ) during CXL treatment. Visual, refractive and keratometric outcomes were evaluated. Results: Follow-up was 4 years. In group, LogMAR mean uncorrected distance visual acuity (UDVA) and mean corrected distance visual acuity (CDVA) improved from 0.99±0.4 and 0.33±0.8 preoperatively to 0.75±0.3 (p=0.08) and 0.±0.6 (p=0.030) at 4 years postoperatively, respectively. In group, mean UDVA improved from 0.83±0.47 preoperatively to 0.63±0.40 (p=0.033) at 4 years postoperatively while CDVA did not demonstrate a statistically significant improvement at the same postoperative interval (p>0.05). In group, mean corneal astigmatism improved from -6.9±4.54 (diopters; D) preoperatively to -4.68±3.0 D (p=0.04) at last follow-up; while in group there was no statistically significant difference at the same postoperative interval (p>0.05). Conclusions: Epithelial removal with t-ptk during CXL resulted in better visual and refractive outcomes in comparison with mechanical epithelial debridement over a long-term follow-up ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 67

86 5 o DESCEMET MEMBRANE ENDOTHELIAL KERATOPLASTY (DMEK) Α73 ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟΥ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ (DMEK) ΣΕ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΜΕ ΚΕΡΑΤΟΚΩΝΟ. ΤΟ ΜΟΣΧΕΥΜΑ ΤΗΣ DMEK ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΕΙ ΚΑΛΑ; Λιαρακός Β.Σ.,, Γιαννοπούλου Κ.,, Κάππος Ν.,, Καραστατήρας Γ.,, Τζαβέλλα Ι., Κίσκιρα Ε.Ε., Δούβαλη Μ. Οφθαλμολογική Κλινική, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Αθήνα AKTINA Center, Αθήνα Σκοπός: Να παρουσιάσουμε την εφαρμογή του μοσχεύματος της DMEK σε ασθενή με δυστροφία ενδοθηλίου του κερατοειδούς (Fuchs) και συνυπάρχοντα κερατόκωνο η οποία υπεβλήθη σε DMEK κερατοπλαστική. Υλικό και Μέθοδος: Γυναίκα 60 ετών με δυστροφία του Fuchs και συνυπάρχοντα κερατόκωvο προσήλθε με μειωμένη οπτική οξύτητα 6 μήνες μετά από ανεπίπλεκτη επέμβαση φακοθρυψίας.η καλύτερα βελτιούμενη οπτική οξύτητα (BCVA) ήταν 3/0 και μειώθηκε περεταίρω στο /0 τους επόμενους 3 μήνες.η καμπυλότητα της πρόσθιας επιφάνειας (με Sheimpflug απεικόνιση) μεταβλήθηκε από 5,9 D στις 46,8 D και η παχυμετρία του κερατοειδούς από 5 στα 570 μm. H ασθενής υπεβλήθη σε DMEK. Swept source spectral domain anterior segment optical coherence tomography (SSASOCT) χρησιμοποιήθηκε για να εκτιμήσουμε τις κερατοειδικές μεταβολές μετά την DMEK.Ray tracing αμπερομετρία χρησιμοποιήθηκε για να εκτιμήσουμε την μετεγχειρητική ποιότητα της όρασης πριν και μετά την εφαρμογή σκληρικού φακού επαφής. Αποτελέσματα: Η παχυμετρία του κερατοειδούς μεταβλήθηκε από 53 μm σε 436μm μέσα σε 0 ημέρες μετά το χειρουργείο της DMEK. Μία μικρή ακτινωτή πτυχή του μοσχεύματος της DMEK παρατηρήθηκε στο κατώτερο τεταρτημόριο της κερατοειδικής επιφάνειας,η οποία ήταν και αναπόφευκτη προκειμένου να εφαρμόσει το επίπεδο μόσχευμα στην απότομη κοίλη οπίσθια επιφάνεια του κερατοκωνικού κερατοειδούς. Καμία άλλη αποκόλληση του μοσχεύματος δεν παρατηρήθηκε μετεγχειρητικά.μέσα στους προσεχείς μήνες,η πτυχή του μοσχεύματος προσκολλήθηκε πλήρως καταλείποντας έναν διαυγή κερατοειδή με ομαλή οπίσθια και πρόσθια κερατοειδική επιφάνεια. Επιπλέον, οι εκτροπές υψηλής τάξεως, μειώθηκαν σημαντικά μετά την εφαρμογή σκληρικού φακού επαφής και η BCVA έφτασε τα 7/0. Συμπεράσματα: Η ανεπάρκεια του ενδοθηλίου του κερατοειδούς σε κερατοκωνικούς κερατοειδείς μπορεί να καταλήξει σε παχυμετρικές τιμές οι οποίες μπορεί ψευδώς να ερμηνευτούν ως φυσιολογικές. Το μόσχευμα της DMEK χρειάζεται να αναπροσαρμοστεί για να εφαρμόσει στην κωνική οπίσθια κερατοειδική επιφάνεια μετά την τοποθέτηση IN KERATOCONUS. WILL THE GRAFT FIT? Liarakos V.S.,, Giannopoulou K.,, Kappos N.,, Karastatiras G.,, Tzavella I., Kiskira E.E., Douvali M. Naval and Veterans Hospital, Athens, Greece AKTINA Center, Athens, Greece Purpose: To present the fitting pattern of a Descemet Membrane Endothelial Keratoplasty (DMEK) graft in and the presence of Fuchs endothelial corneal dystrophy co-existing with keratoconus Material and Methods: A 60-year-old female patient with coexisting keratoconus and FECD presented with reduced visual acuity 6 months after uncomplicated phacoemulsification. Best corrected visual acuity (BCVA) was found to be 0.3 and was further reduced to 0. in the following 3 months. Anterior corneal curvature (Sheimpflug imaging) changed from 5.9D to 46.8D and pachymetry increased from 5 to 570 microns. The patient underwent DMEK. Swept source spectral domain anterior segment optical coherence tomography (SSASOCT) was used to evaluate corneal changes after DMEK. Ray tracing aberrometry was used to evaluate postoperative quality of vision before and after the application of a scleral lens. Results: Pachymetry changed from 53 microns to 436 microns within 0 days after DMEK. A small radial wrinkle of the DMEK graft was inevitably left in the inferior quadrant in order to fit the planar DMEK graft onto the steep convex posterior stromal surface of the host. No other detachment was noticed postoperatively. Over the following months, the radial wrinkle was attached completely, resulting in a clear cornea with smooth anterior and posterior corneal surfaces. High order aberrations were reduced significantly after applying a scleral contact lens and BCVA reached 0.7. Conclusions: Endothelial insufficiency in keratoconic corneas may result in pachymetry values erroneously interpreted as normal. The DMEK graft needs to readjust in shape after implantation in order to fit to the posterior surface of the recipient cornea that regains its conical configuration ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 69

87 5 o FEMTOSECOND LASER ASSISTED BOWMAN LAYER IMPLANTATION Α74 ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗΣ ΤΟΥ BOWMAN ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ FEMTOSECOND LASER ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗ ΜΕ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΙΚΟΥ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟΥ (FEMTO BOWMAN INLAY + CROSSLINKING; FBI XTRA). ΜΙΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΑ ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗ Λιαράκος Β.,, Γιαννοπούλου Κ.,, Καραστατήρας Γ.,, Κάππος Ν.,, Κίσκιρα Ι., Τζαβέλλα Ι., Λιούμη Δ. Οφθαλμολογική Κλινική, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Αθήνα Ακτίνα Center, Αθήνα Σκοπός: Η εκτίμηση της σκοπιμότητας και της αποτελεσματικότητας της χρήσης ενός Femtosecond Laser στην ακριβή ενδοστρωματική εμφύτευσης στοιβάδας του Bowman ενός δότη, ακολουθούμενη από συμβατική διασύνδεση κολλαγόνου (Femto Bowman Implantation and Crosslinking or FBI Xtra). Υλικό & Μέθοδος: Η νέα συνδυασμένη τεχνική εφαρμόστηκε σε ένα κερατοκωνικό οφθαλμό μη ανεκτικό σε φακούς επαφής, με μέγιστη ακτίνα καμπυλότητας 9,00D και πάχος στρώματος κερατοειδούς (στο λεπτότερο σημείο) 47 μm. Ένα μηχάνημα Femtosecond Laser (Alcon Wavelight FS-00) προγραμματίστηκε για να δημιουργήσει με επίπεδη ενδοστρωματική διατομή σε συγκεκριμένο βάθος. Μεμβράνη Bowman ενός δότη εισήχθη στο στρωματικό θύλακα χρησιμοποιώντας ένα τροποποιημένο εργαλείο. Ριβοφλαβίνη 0.% εγχύθηκε μέσα στο θύλακα για 30 λεπτά ακολουθούμενη από υπεριώδη (UV-A) ακτινοβολία (i370nm; 3mW/cm ) για άλλα 30 λεπτά. Δεν χρησιμοποιήθηκαν ράμματα. Αποτελέσματα: Το επίπεδο διατομής ήταν ομοιόμορφο και ομαλό σε ίσο βάθος. Η χρήση του ειδικού εργαλείου διευκόλυνε την εμφύτευση και το ξεδίπλωμα του μοσχεύματος. Η άμεση έγχυση ενδοστρωματικά με ριβοφλαβίνη αύξησε το πάχος του κερατοειδούς πάνω από 400μm, επιτρέποντας την διασύνδεση με υπεριώδη ακτινοβολία. Ο ασθενής μπόρεσε να επιστρέψει στην καθημερινότητά του την επόμενη ημέρα με μια ελαφρά ενόχληση. Το πάχος του κερατοειδούς αυξήθηκε συμμετρικά κατά μέσο όρο 50μm. H μέση ακτίνα καμπυλότητας ελαττώθηκε από 70.0D σε 66.5D μέσα στον πρώτο μήνα. Ο επιθηλιακός χάρτης ομαλοποιήθηκε επιτρέποντας την δυνατότητα εφαρμογής φακών επαφής. Ο κερατοειδής παραμένει διαυγής και σταθερός μήνες μετά την επέμβαση χωρίς καμία επιπλοκή. Συμπεράσματα: Η μεταμόσχευση μεμβράνης του Bowman με τη χρήση Femtosecond Laser σε συνδυασμό με διασύνδεση κερατοειδικού κολλαγόνου (FBI Xtra) είναι μια ασφαλής διαδικασία που μπορεί να επιτύχει ακριβή, ομοιόμορφα και προβλέψιμα αποτελέσματα στην ενδοστρωματική εμφύτευση μια μεμβράνης του Bowman ενός δότη σε συνδυασμό με την εξασφάλιση του αποτελέσματος με UV διασύνδεσης κολλαγόνου. COMBINED WITH CORNEAL CROSSLINKING (FEMTO BOWMAN INLAY + CROSSLINKING; FBI XTRA). A NOVEL COMBINED TECHNIQUE FOR ADVANCED PROGRESSIVE KERATOCONUS Liarakos V.S.,, Giannopoulou K.,, Karastatiras G.K. MD,, Kappos N.,, Tzavella I., Kiskira E.E., Lioumi D. Naval and Veterans Hospital, Athens, Greece AKTINA Center, Athens, Greece Purpose: To evaluate feasibility and efficacy of the use of a Femtosecond Laser for accurate intrastromal implantation of a donor Bowman layer, followed by conventional corneal crosslinking (Femto Bowman Implantation and Crosslinking or FBI Xtra). Material and Methods: The novel combined technique was applied to a keratoconus eye intolerant to contact lenses with a maximum curvature of 9.0D and corneal stromal thickness (at the thinnest point) of 47 microns. A Femtosecond Laser device (Alcon Wavelight FS-00) was programmed to create a planar intrastromal dissection at a precise depth. A donor Bowman layer transplant was inserted inside the stromal pocket using a modified manipulator. Riboflavin 0.% was irrigated inside the pocket for 30 minutes followed by ultraviolet (UV-A) irradiation (370nm; 3mW/cm ) for another 30 minutes. No sutures were used. Results: The dissection plane was uniform and smooth, at an equal depth. The use of a specific manipulator facilitated the implantation and unfolding of the graft. Direct intrastromal irrigation with riboflavin increased corneal thickness over 400 microns, allowing for UV crosslinking. The patient was able to return to his routine the next day with minor discomfort. Corneal thickness increased symmetrically by an average of 50 microns. Mean curvature was reduce from 70.0D to 66.5D within the first month. Epithelial map was normalized, allowing for contact lens fitting. The cornea remains transparent and stable months after surgery without any complication. Conclusions: Femto Bowman Implantation combined with Crosslinking (FBI Xtra) is a safe procedure that may achieve precise, uniform and predictable intrastromal implantation of a donor Bowman layer combined with securing the result with UV crosslinking ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

88 5 o RETINAL NERVE FIBER LAYER THICKNESS AFTER Α75 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΠΑΧΟΥΣ ΤΗΣ ΣΤΟΙΒΑΔΑΣ ΝΕΥΡΙΚΩΝ ΙΝΩΝ ΤΟΥ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ FEMTOSECOND LASIK ΜΕ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ INTRALASE ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ LASEK Κατσάνος Α.,,3, Arranz-Màrquez E., Lauzirika G., Rodero A., Garcia-Gonzalez M., Teus M.A.,3 Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Clínica Novovision, Madrid, Spain 3 Ophthalmology Department, University of Alcala, Alcala de Henares, Spain Σκοπός: Με βάση την υπόθεση ότι η αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης (ΕΟΠ) κατά τη διάρκεια της LASIK με femtosecond (FS-LASIK) μπορεί να βλάψει τη στοιβάδα νευρικών ινών του αμφιβληστροειδή (retinal nerve fiber layer-rnfl), νεώτερα femtosecond που δεν αυξάνουν σημαντικά την ΕΟΠ αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, αυτή η υπόθεση δεν έχει μελετηθεί επαρκώς. Σκοπός μας ήταν η σύγκριση των μεταβολών πάχους της RNFL μετά από FS-LASIK με τη συσκευή IntraLase η οποία προκαλεί σημαντική αύξηση της ΕΟΠ, και μετά από laser-assisted subepithelial keratomileusis (LASEK) η οποία δεν προκαλεί αύξηση της ΕΟΠ. Υλικό & Μέθοδοι: Ένας τυχαία επιλεγμένος οφθαλμός από 4 ασθενείς (LASEK: n=50; FS-LASIK: n=64) αναλύθηκε σε αυτή την προοπτική μελέτη παρατήρησης κοόρτης. Κριτήρια συμμετοχής ήταν: μυωπία μέχρι -6.0D και αστιγματισμός μέχρι -.0D. Τιμές RNFL μετρήθηκαν με SD-OCT προεγχειρητικά και 3 μήνες μετεγχειρητικά. Αποτελέσματα: Δεν υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των ομάδων σε προεγχειρητικό διαθλαστικό σφάλμα, ηλικία ή φύλο. Για την ομάδα LASEK δεν εντοπίστηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ προεγχειρητικών και μετεγχειρητικών τιμών RNFL στους τομείς της μελέτης (άνω κροταφικός, κροταφικός, κάτω κροταφικός, μέσος όρος όλων). Για την ομάδα FS-LASIK, οι μετεγχειρητικές τιμές πάχους RNFL ήταν στατιστικά υψηλότερες σε σχέση με τις προεγχειρητικές στο μέσο όρο των τομέων (μέση διαφορά: 0.67 μm, αύξηση: 0.7%, P=0.008) και στον κάτω κροταφικό τομέα (μέση διαφορά: 0.9 μm, αύξηση: 0.6%, P=0.0). Συμπεράσματα: FS-LASIK με το IntraLase δεν προκαλεί λέπτυνση της στοιβάδας νευρικών ινών του αμφιβληστροειδή. Οι διαφορές μεταξύ προεγχειρητικών και μετεγχειρητικών τιμών RNFL ήταν μικρότερες από το όριο αξονικής ανάλυσης των σύγχρονων συσκευών OCT. FEMTOSECOND LASIK WITH THE INTRALASE SYSTEM VERSUS LASER-ASSISTED SUBEPITHELIAL KERATOMILEUSIS Katsanos A.,,3, Arranz-Màrquez E., Lauzirika G., Rodero A., Garcia-Gonzalez M., Teus M.A.,3 Ophthalmology Department, University of Ioannina, Ioannina, Greece Clínica Novovision, Madrid, Spain 3 Ophthalmology Department, University of Alcala, Alcala de Henares, Spain Aim: Based on the assumption that intraocular pressure (IOP) elevation during femtosecond LASIK (FS-LASIK) may compromise the retinal nerve fiber layer (RNFL), newer femtosecond platforms that operate without significantly elevating IOP were recently developed. However, this assumption has not been adequately tested. Our Aim was to evaluate RFNL thickness changes in myopes undergoing FS-LASIK using the 60-KHz IntraLase device that significantly elevates the IOP for an appreciable period of time versus an advanced surface ablation technique (LASEK) that does not induce any IOP elevation. Materials-Methods: One randomly selected eye of 4 consecutive eligible patients was analyzed in this prospective, observational, controlled cohort study. Inclusion criteria were: myopia up to diopters, astigmatism up to -.00 diopters. Fifty patients underwent LASEK and 64 underwent FS-LASIK. The RNFL thickness was determined with a spectral domain OCT preoperatively and 3 months postoperatively. Results: There was no significant difference in preoperative refraction, age or sex between the groups. For the LASEK group, there was no significant difference between preoperative and postoperative RNFL thickness in the studied sectors (superior-temporal, temporal, inferior-temporal, average). For the FS-LASIK group, compared to preoperative RNFL values, statistically significant thicker postoperative values were found for the average RNFL (mean difference: 0.67 μm, 0.7% increase, P=0.008) and the inferior-temporal sector (mean difference: 0.9 μm, 0.6% increase, P=0.0). Conclusions: FS-LASIK with the IntraLase device did not cause RNFL thinning. The differences between preoperative and postoperative RNFL values are below the axial resolution limit of OCT devices. 5 7 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 73

89 5 o Level of agreement of keratometric data and astigmatism Α76 βαθμοσ συμφωνίας κερατομετρικών δεδομένων και αστιγματισμού μεταξύ τριων διαδεδομενων συστημάτων απεικόνισης Παναγιωτοπούλου ΕΚ., Μπουγάτσου Π., Εδιρνέλι Σ., Μεχμέτ Α., Γκίκα Μ., Κωνσταντινίδης Α., Περεντέ Ι., Δαρδαμπούνης Δ., Ιωαννάκης Κ., Λαμπίρης Γ. Οφθαλμολογική κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης Σκοπός: Η αξιολόγηση του βαθμού συμφωνίας των κερατομετρικών δεδομένων και του αστιγματισμού μεταξύ τριών διαδεδομένων συστημάτων απεικόνισης. Υλικό & Μέθοδος: Τα Κ, Κ και ο αστιγματισμός αξιολογήθηκαν αναδρομικά σε ένα σύνολο ασθενών με περιστρεφόμενη κάμερα Scheimpflug (Pentacam HR), οπτική βιομετρία (IOL-Master) και ψηφιακό σύστημα κατευθυνόμενης χειρουργικής (Verion) πριν από το χειρουργείο εξαίρεσης του κρυσταλλοειδούς φακού. Ο βαθμός συμφωνίας για όλες τις παραμέτρους αξιολογήθηκε με τους ενδοταξικούς συντελεστές συσχέτισης και διανυσματική ανάλυση. Αποτελέσματα: Για όλες τις παραμέτρους στα προαναφερθέντα συστήματα απεικόνισης ανιχνεύτηκαν μη στατιστικά σημαντικές διαφορές. Συμπεράσματα: Το IOL-Master, το Pentacam HR και το Verion έδειξαν επαρκή βαθμό συμφωνίας στις κερατομετρικές μετρήσεις και την ανίχνευση του αστιγματισμού. between three prevalent imaging modalities Panagiotopoulou EK., Bougatsou P., Edirneli S., Mehmet A., Gkika M., Konstantinidis A., Perente I., Dardabounis D., Ioannakis K., Labiris G. Department of Ophthalmology, University Hospital of Alexandroupolis Purpose: Evaluation of level of agreement of keratometric data and astigmatism between three prevalent imaging modalities. Material & Method: K, K, and astigmatism were retrospectively evaluated in a series of patients prior to lens-extraction surgery with Scheimpflug camera (Pentacam HR), optical biometry (IOL-Master) and guided imaging system (Verion). Level of agreement for all parameters was evaluated by intraclass correlation coefficients and vector analysis. Results: Non-significant differences were detected for all parameters in aforementioned imaging modalities. Conclusions: IOL Master, Pentacam HR and Verion demonstrated adequate level of agreement in K readings and astigmatism detection ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 75

90 5 o Early epithelial Haze after the usage of Nefepenac 3% Α77 Πρώιμο επιθηλιακό Haze μετά από χορήγηση Νεπαφενακης 3% έπειτα από transepithelial PRK Dr. Roussopoulos G., Dr. Oikonomou N.S., Mr. Christidis S., Mr. Asprogenis D.V. Athenian Refractive laser center, Thessaloniki Από τον Σεπτέμβριο του 07 εως και τον Οκτώβριο του 07, σε 09 μάτια από 55 ασθενείς μετά από επέμβαση transepithelial PRK χορηγήθηκε εφάπαξ σταγονα νεπαφενάκη (Nevanac 3%)για τον έλεγχο του πόνου. Οι επεμβάσεις πραγματοποιήθηκαν με Swind Amaris 850 και αφορούσαν μυωπία -.50D με -8.00D και αστιγματισμό -0.50D με -.75D ενώ δεν υπήρχαν περιστατικά υπερμετρωπίας ή μικτού αστιγματισμού. Από τους 09 οφθαλμούς, οι 6 εμφάνισαν πρώιμο επιθηλιακό Haze, εκ των οποιων σε 40 από αυτους εξαλείφθηκε σε διάστημα μηνός με χρήση κολλυρίων ισχυρών κορτικοστεροϊδών (πρεδνιζολόνη, δεξαμεθαζόνη). Σε 4 οφθαλμούς χρησιμοποιήθηκαν ήπια κορτικοστεροειδή (φλουορομεθολόνη) στα οποία το Haze υποχώρησε σε διάρκεια 3 μηνών. Σε 5 από τους οφθαλμούς κρίθηκε αναγκαία η χειρουργική απόξεση μεσα στις πρώτες 5 μέρες. Τελος σε έναν ασθενή κρίθηκε αναγκαίο να υποβληθεί σε PTK και στους οφθαλμους λόγω της βαρύτητας της θόλωσης. Η τελική οπτική οξύτητα καθώς και το τελικο επιθυμητό αποτέλεσμα σε σχέση με τη διάθλαση στόχο δεν επηρεάστηκε από το φαινόμενο αυτό. Ως εκ τούτου θεωρουμε ότι η χρηση νεπαφενάκης 3% μετα από transepithelial PRK πρεπει να αποφεύγεται. after transepithelial PRK Dr. Roussopoulos G., Dr. Oikonomou N.S., Mr. Christidis S., Mr. Asprogenis D.V. Athenian Refractive laser center, Thessaloniki From September 07 to October 07, a drop of Nepafactan (Nevanac 3%) to control pain was used to 09 eyes from 55 patients after transepithelial PRK. Procedures were performed with Swind Amaris 850 and were related to myopia -.50D to -8.00D and astigmatism -0.50D to -.75D while there were no cases of hypermetropia or mixed astigmatism. Of the 09 eyes, 6 had an early epithelial Haze, of which 40 were eliminated over month using strong corticosteroids (prednisolone, dexamethasone). In 4 eyes, mild corticosteroids (fluorometholone) were used in which Haze subsided over 3 months. At 5 eyes, surgical abrasion was necessary within the first 5 days. Finally, in one patient it was considered necessary to undergo PTK in both eyes because of the severity of the blur. The final visual acuity as well as the final desired effect in relation to the target refraction was not affected by this phenomenon. Therefore, we believe that the 3% use of nepafenac after transepithelial PRK should be avoided ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 77

91 5 o Multifocal Monovision with the robotic Α78 Πολυεστιακό Monovision με το ρομποτικό Excimer Laser Excelsius Διαμαντοπούλου Κ, Neureither B, Πετρέλλη Μ, Ραλλίδης Μ, Γεωργαράς Σπ. Ερευνητικό & Θεραπευτικό Ινστιτούτο ΟΦΘΑΛΜΟΣ Σκοπός: Να μελετηθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της ετερόφθαλμης πολυεστιακής κερατεκτομής στην αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας. Υλικό & Μέθοδος: Αναδρομική μελέτη που περιλαμβάνει 40 ασθενείς ετών, στους οποίους εφαρμόσαμε εμμετρωπική διόρθωση στον κυρίαρχο οφθαλμό και πρεσβυωπική πολυεστιακή φωτοκερατεκτομή (ADD: +.00D έως +.00D) στον μη επικρατή οφθαλμό, με την μέθοδο LASIK. Στους 30 εξ αυτών εφαρμόσθηκε ταυτόχρονα υπερμετρωπική διόρθωση (+0.5D έως +3.00D) ενώ στους δέκα μυωπική (-.00D έως -.50D). Η υπερμετρωπική φωτοκερατεκτομή εφαρμόζεται στην περιφερική περιοχή του κερατοειδούς ενώ η μυωπική στην κεντρική, και καθορίζεται από την διάμετρο της μεσοπικής κόρης του ασθενούς (3.50mm έως 5.00mm). Η πρεσβυωπική φωτοκερατεκτομή εφαρμόζεται στην παρακεντρική περιοχή που καθορίζεται από την διαφορά της σκοτοπικής και της μεσοπικής κόρης του ασθενούς (Συνολική οπτική ζώνη: 6.00mm έως 7.00mm). Στους οφθαλμούς αυτούς μελετήθηκε η μετεγχειρητική UCDVA και UCNVA, η contrast sensitivity και προβλήματα νυκτερινής όρασης, μία εβδομάδα, ένα μήνα, τρεις μήνες και ένα έτος μετεγχειρητικά. Αποτελέσματα: Η UCDVA κυμάνθηκε από 0/5 έως 0/0 από την πρώτη εβδομάδα και παραμένει αμετάβλητη έως ένα χρόνο μετεγχειρητικά. Η UCNVA κυμάνθηκε από J έως J3 την πρώτη εβδομάδα και παρέμεινε αμετάβλητη μέχρι τον πρώτο χρόνο. 6 ασθενείς (5% των συνολικών ασθενών) παραπονέθηκαν για προβλήματα νυκτερινής όρασης την πρώτη εβδομάδα, που βελτιώθηκαν στο πρώτο τρίμηνο με περαιτέρω βελτίωση στο πρώτο έτος στους 4 από τους 6 ασθενείς. Μικρή μείωση της C.S καταγράφηκε στους 6 από τους 40 (65%) οφθαλμούς. Συμπεράσματα: Η πρεσβυωπική (Multifocal Monovision) φωτοκερατεκτομή με το Excimer Laser Excelsius φαίνεται να είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική Μέθοδος στην αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας κατά την διόρθωση των διαθλαστικών εκτροπών με LASIK. Πλεονεκτεί του απλού Monovision στο ότι ο μη επικρατής οφθαλμός διατηρεί και την μακρινή του όραση, με αποτέλεσμα ο ασθενής να υιοθετεί γρηγορότερα τη νέα κατάσταση σε σχέση με το απλό Monovision. Excimer Laser Excelsius Diamantopoulou K, Neureither B, Petrelli M, Rallidis M, Georgaras Sp. Research & Therapeutic Institute OPHTHALMOS Purpose: To evaluate the visual outcome of unilateral multifocal corneal ablation for presbyopia correction. Methods: Retrospective study which includes forty patients (40 59y old). We applied emmetropic correction in the dominant eye and presbyopic multifocal correction (+.00D to +.00D additional value) in the non dominant eye. Thirty of those patients were hyperopic (+0.5D to +3.00D) and ten myopic (-.00D to -.50D). Myopic or hyperopic ablation was applied on the central corneal optical zone, which was defined by the patients mesopic pupil diameter (3.5mm to 5.00mm). Additional ablation was applied in the periphery and defined by the difference between the scotopic and mesopic pupil size (overall optical zone 6.00mm to 7.00mm). In those eyes we examined UCDVA, UCNVA, contrast sensitivity and night vision problems one week, one month, three months and one year post-operatively. Results: UCDVA ranged from 0/5 to 0/0 on the first week and remained stable until one year postoperatively. UCNVA ranged from J to J3 in the first week and remained stable until one year post-operatively. 6/40 (5%) of patients complained about night vision problems one week post-operatively. Those patients presented simultaneous reduction of scotopic contrast sensitivity. Night vision problems persisted in /40 (5%) of patients over one year post-operatively. Mild reduction of scotopic contrast sensitivity was observed in 0/40 (50%) patients from early post-operative period to one year after. Conclusion: Presby multifocal monovision corneal ablation with the robotic excimer Laser Excelsius seems to be a safe and effective procedure for presbyopia correction in myopic and hyperopic eyes. Its advantage versus simple monovision correction is that it oes not affect distance visual acuity, so the patient adopts easier this method ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 79

92 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΗΣ Σάββατο Ιουνίου 08 09:00-0:30 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ II 5 80 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 8

93 5 o FAMILIAL KERATOCONUS Α79 ΟΙΚΟΓΕΝΗΣ ΚΕΡΑΤΟΚΩΝΟΣ Κορώνης Σ., Cvetanovic M., Ράσογλου Α., Μπαλίδης M. Ινστιτούτο Οphthalmica, Θεσσαλονίκη Κλινική του Νις, Νις ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να εντοπιστούν οικογένειες, μέλη των οποίων πάσχουν από κερατόκωνο και να διερευνηθεί η συμμετοχή των περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων στην παθογένεια της νόσου αυτής. Υλικά Μέθοδος: Συγκεντρώθηκαν ασθενείς με κερατόκωνο οι οποίοι έχουν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί θεραπευτικά στο Ινστιτούτο Ophthalmica και ακολούθως κλήθηκαν προς εξέταση και συγγενείς των ασθενών αυτών. Το δείγμα αποτελείται από 67 άτομα μέσα από οικογένειες, εκ των οποίων οι 47 έχουν διαγνωστεί με κερατόκωνο, με διαφανή περιθωριακή εκφύλιση, 4 πληρούν τα κριτήρια υπόπτου για κερατόκωνο, και 5 είναι συγγενείς των παραπάνω με φυσιολογικούς κερατοειδείς. Το σύνολο του δείγματος υποβλήθηκε σε τοπογραφία κερατοειδούς και διερωτήθηκε για την παρουσία υπόπτων, για την εμφάνιση της νόσου, περιβαλλοντικών παραγόντων. Αποτελέσματα: Μέσω της τοπογραφίας κερατοειδούς διαπιστώθηκε ότι το 30% των φυσιολογικών συγγενών έχει λεπτό κερατοειδή (πάχος μm), ενώ το 40% έχει ιδιαίτερα λεπτό κερατοειδή (πάχος <50 μm). Αναφορικά με τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, εντοπίστηκε έντονη μηχανική τριβή οφθαλμών στο 8% των ασθενών και υπόπτων για εκτασία, αλλεργικές εκδηλώσεις του δέρματος στο 7%, αλλεργική επιπεφυκίτιδα στο,5% και γενικότερες εκδηλώσεις ατοπίας στο 7,7%. Συνδυάζοντας τα παραπάνω, διαπιστώσαμε ότι στο 53% των ασθενών και υπόπτων εμφανίζονται οι υπό διερεύνηση περιβαλλοντικοί παράγοντες, τους οποίους συνοψίσαμε υπό τον όρο Οφθαλμική Φλεγμονή. Οι παράγοντες αυτοί εντοπίστηκαν στο 40% των φυσιολογικών συγγενών. Ωστόσο, συνδυάζοντας την παρουσία τους με το πάχος του κερατοειδούς, διαπιστώσαμε ότι εμφανίζονται σε σημαντικότερο βαθμό (50%) στους συγγενείς με ιδιαίτερα λεπτό κερατοειδή (<50 μm), ενώ ανάμεσα στους υπόλοιπους συγγενείς εμφανίζονται στο 33%. Συμπεράσματα: Παρά το γεγονός ότι η παρούσα έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πρώιμα στάδια, τα στοιχεία που έχουμε συγκεντρώσει φαίνεται να συμφωνούν με την πρόταση ότι οι ανωτέρω περιβαλλοντικοί παράγοντες, διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην παθογένεια του κερατόκωνου. Koronis S., Cvetanovic M., Rasoglou A., Mpalidis M. Ophthalmica Institute, Thessaloniki Clinical Centre of Nis, Nis Purpose: To detect families, whose members suffer from keratoconus (KC) and to investigate the involvement of environmental and genetic factors in the pathogenesis of this disorder. Methods: This study included patients diagnosed and treated for KC in the Ophthalmica Institute and relatives of these patients. A total of 67 individuals were included, from families. 47 were diagnosed with KC, with Pellucid Marginal Disorder, 4 were identified as suspects for KC and 5 were relatives of the above with normal corneas. The sample underwent corneal topography and was questioned regarding the presence of environmental factors, suspected for the pathogenesis of KC. Results: It was ascertained, through the corneal topography, that 30% of the normal relatives had a thin cornea ( μm) and 40% had a very thin cornea (<50 μm). Regarding the environmental factors, eye rubbing was reported at 8% of the ectasia patients and suspects, allergic dermatitis at 7%, allergic conjunctivitis at.5% and atopy at 7.7%. Combining the above we observed the presence of the aforementioned environmental factors (herein referred as Ocular Inflammation ) at 53% of the ectasia patients and suspects. These factors were reported at 40% of the relatives. However, by inquiring their presence in conjunction with corneal thickness, we observed that there are present at 50% of the relatives with very thin corneas, whereas they appear at 33% of the rest of the relatives. Conclusion: Although this survey is at an early stage, the acquired data agrees that the aforementioned environmental factors are important in the pathogenesis of KC. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 83

94 5 o Α80 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΡΙΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΜΕ Dellen ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ Σκαμνός Κ.,Κωνσταντινίδης Α., Οικονόμου Δ., Γιαννέλος Π., Γιαζιτζή Σ., Σισμάνης Δ., Παπαδοπούλου Δ., Καλιφατίδου Ε. Γ. Νοσοκομείο Κομοτηνής Π.Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης Σκοπός: Να αναδείξει την τεράστια δυσκολία αντιμετώπισης τέτοιου είδους περιστατικών από ένα περιφερειακό νοσοκομείο με τα ελάχιστα μέσα και υλικά που διαθέτει και την ευρηματικότητα των υπηρετούντων ιατρών. Υλικό και Μέθοδος: Υπάρχουν τρία (3) περιστατικά, που αφορούν τρία (3) ηλικιωμένα άτομα του ιδίου φύλου (άρρενες) 8, 78 και 76 ετών αντίστοιχα. Όλοι τους αντιμετωπίστηκαν με την ίδια χειρουργική μέθοδο, για την ακρίβεια έγινε παρασκευή του επιπεφυκότα κατά 360ο και συρραφή αυτού με ράμματα 6,0 silk και 7,0 vicryl κατά τη φορά του ισημερινού. Αποτελέσματα: η μτχ ημέρα: Η όραση των ασθενών ήταν μηδενική, υπήρχε ήπιο άλγος και κνησμός που αντιμετωπίσθηκε με παυσίπονα και ηρεμιστικά κατά την κατάκλιση. 7η μτχ ημέρα: Υπήρξε αυτόματη λύση μερικών ραμμάτων 7,0 Vicryl στο κέντρο του οριζόντιου άξονα. Έχει σχηματισθεί καλά ο πρόσθιος θάλαμος και ο τόνος δακτυλικά ελέγχεται φυσιολογικός. Η μέτρηση της οπτικής οξύτητας είναι μέτρηση δακτύλων προ οφθαλμού. 4η μτχ εβδομάδα: Έχουμε σημαντική βελτίωση της όρασης σε όλους τους ασθενείς που κυμαίνεται από 3 έως και 4/0 περίπου (με διόρθωση ph). Είχαμε επίσης στένωση των οπτικών πεδίων που οφείλετο στον επικολλημένο επιπεφυκότα στο ελλειμματικό τραύμα. Συμπεράσματα: ) Θα πρέπει να προσπαθούμε να βλέπουμε πιο συχνά τους ασθενείς που υποψιαζόμαστε ότι δεν εφαρμόζουν σωστά την φαρμακευτική αγωγή. )Σε περίπτωση διαγνωσμένου εντρόπιου, πρώτα πρέπει να χειρουργούμε το εντρόπιο και μετά να προχωρούμε στην αφαίρεση του πτερυγίου, είτε μόνο του είτε σε συνδυασμό με αφαίρεση του καταρρακτικού φακού. 3)Τέλος σε άτομα με ελάχιστους κανόνες υγιεινής, με χαμηλό δείκτη νοημοσύνης, με ψυχικές διαταραχές κ.α., θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στην μτχ παρακολούθηση ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 85

95 5 o Μέθοδος: Προκειμένου να πραγματοποιήσουμε ενδελεχή εξέταση χρησιμοποιήσαμε Pentacam Τοπογραφία, Α8 Οικογένεια με δυστροφίες κερατοειδούς και αμφιβληστροειδούς Αδαμοπούλου Α., Γκόρου Ο., Κουκουλά Στ., Μπαλίδης Μ., Ράσογλου Α. Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Αναφέρουμε μια οικογένεια αποτελούμενη από 3 αδέρφια. Δύο εξ αυτών με κερατόκωνο και ο ένας συνδυασμό δυστροφίας κερατοειδούς και κωνίων του αμφιβληστροειδούς. Το περιστατικό καταδεικνύει τον αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης αυτής της σπάνιας οικογένειας, με CCL, DALK και ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο. Υλικό- Μέθοδος: Άνδρας 53 ετών με κερατόκωνο αμφοτερόπλευρα υπεβλήθει σε ολικού πάχους κερατοπλαστική του ΑΟ το 984 και το ΔΟ το 004. Η Ο.Ο.ήταν ΔΟ: 8/0 και ΑΟ: 6/0 και η ΕΟΠ 8/0 mmhg αντίστοιχα. Μετά από 6 έτη παρακολούθησης βρήκαμε φλοιώδη και πυρηνικό καταρράκτη στον ΔΟ και μέσης βαρύτητας θολερότητα κερατοειδούς στον ΑΟ( ενδοθηλιομέτρηση: 709 και πάχος κερατοειδούς: 6). Η καλύτερη διορθούμενη οπτική οξύτητα παρέμενε η ίδια. Διενεργήσαμε ολικού πάχους κερατοπλαστική στον ΑΟ και το μόσχευμα σήμερα παραμένει καθαρό με οπτική οξύτητα στα 5/0. Άνδρας 50 ετών με δυστροφίες κερατοειδούς(ουλή στο στρώμα σε συνδυασμό με guttata και pees) και διεγνωσμένη δυστροφία των κωνίων του αμφιβληστροειδούς. Ο ασθενής προσήλθε για ελάττωση της Ο.Ο. τα τελευταία έτη μετά από ατύχημα. Η Ο.Ο ήταν ΔΟ/ΑΟ: 3/0 / 4/0 αντίστοιχα και είχε σοβαρή χρωματική διαταραχή πράσινου-κόκκινου. Η ηλεκτροφυσιολογική εξέταση κατέδειξε δυστροφία των κωνίων. Η Ο.Ο. έτη μετά, ήταν /0 και /0- αντίστοιχα. Άνδρας 45 ετών προσήλθε στην κλινική μας προ 0ετίας με κερατόκωνο αμφοτερόπλευρα, Ο.Ο ΔΟ/ ΑΟ: 7/0 /6/0 αντίστοιχα και μετά από CCL Κ: 50/ 47. αντίστοιχα. Πραγματοποιήσαμε cross linking στον ΑΟ και δώσαμε κατάλληλη αγωγή για τα k s. Μετά έτος βρήκαμε βελτίωση των k s, αύξηση του πάχους(58 564) και βελτίωση του Κ(50.3/46.6). Επανέλεγχος 3ετίας κατέδειξε οπίσθια ανύψωση και ίδιο αστιγματισμό στον ΔΟ και βελτίωση του πάχους, οπίσθια ανύψωση και ο ίδιο αστιγματισμό στον ΑΟ. Επανέλεγχος 6 ετίας κατέδειξε σταθερή εικόνα. Ενδοθηλιομέτρηση, Javal Κερατομετρία και Ηλεκτροφυσιολογία. Επιπλέον, πραγματοποιήσαμε DNA test(λήψη δείγματος σάλιου) και αναφέραμε την οικογένεια στη Μονάδα Αναφοράς Avellino. Επίσης, πραγματοποιήσαμε CCL σε έναν ασθενή καθώς και DALK σε έναν άλλο. Αποτέλεσμα: Όταν εντοπίζουμε κερατοειδικές αλλοιώσεις(πχ. Guttata, pees) και σημάδια κερατόκωνου(πχ. ανώμαλο αστιγματισμό)πρέπει να προχωράμε σε ενδελεχή απεικονιστικό έλεγχο του κερατοειδούς και να λαμβάνουμε λεπτομερές οικογενειακό ιστορικό. Πιθανόν να εντοπίσουμε και άλλα μέλη, που φέρουν κερατοειδικές δυστροφίες, που αγνοούν, και να απαιτείται κατάλληλη φαρμακευτική ή επεμβατική θεραπευτική αντιμετώπιση ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 87

96 5 o Bilateral corneal edema in a patient Α8 Αμφοτερόπλευρο οίδημα κερατοειδούς σε ασθενή με νόσο Parkinson και συστηματική χρήση αμανταδίνης Αδαμοπούλου Α.,Γκόρου Ο., Μπαλίδης Μ. Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Περιστατικό ενός ασθενούς με αμφοτερόπλευρο οίδημα κερατοειδούς, σε ασθενή με νόσο Parkinson, εξαιτίας της συστηματικής χρήσης αμανταδίνης. Το περιστατικό καταδεικνύει την αποτελεσματική διαχείριση του σπάνιου, ώστε να πραγματοποιηθεί επέμβαση καταρράκτη. Το περιστατικό Άρρεν ασθενής, ηλικίας 65 ετών με νόσο Parkinson και κολπική μαρμαρυγή από το λοιπό ατομικό ιστορικό του, προσήλθε στην Κλινική μας με σκοπό να ελεγχθεί για την ύπαρξη καταρράκτη και στη συνέχεια να χειρουργηθεί. Κατά την κλινική εξέταση βρέθηκαν πυρηνικός καταρράκτης(++), καθώς και οίδημα κερατοειδούς σε συνδυασμό με πτυχώσεις στη Δεσκεμέτειο μεμβράνη και στους δύο οφθαλμούς. Επίσης, το πάχος του κερατοειδούς ήταν ΔΟ/ΑΟ 83/93 αντίστοιχα. Ο ασθενής διαμαρτυρόταν για μείωση της οπτικής του οξύτητας κυρίως τα πρωινά, η οποί βελτιωνόταν τα απογεύματα. Αυτό επιβεβαιώνει ότι το κυρίως πρόβλημα του προέρχεται από το οίδημα του κερατοειδούς. Προχωρήσαμε άμεσα στη χορήγηση κατάλληλης τοπικής αγωγής που περιλάμβανε Sodium Chloride 5% ανά 6ωρο, για 30 ημέρες και στους δύο οφθαλμούς. Παράλληλα, έγινε διακοπή της συστηματικής χορήγησης αμανταδίνης για τη νόσο του Parkinson και συνεπικουρικά με τον θεράποντα Νευρολόγο του δόθηκε άλλη κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή για τη νόσο. Αποτέλεσμα: Στην περίπτωση που το οίδημα βελτιωθεί, θα προχωρήσουμε σε επέμβαση καταρράκτη, αλλά αν το οίδημα παραμείνει θα προβούμε σε συνδυαστική επέμβαση φακοθρυψίας και ενδοθηλιοπλαστικής. Συμπέρασμα: Ένα περιστατικό με αμφοτερόπλευρο οίδημα κερατοειδούς σε ασθενή με νόσο Parkinson είναι ένα σπάνιο περιστατικό. Ασφαλώς, υπάρχουν και άλλες αναφορές αλλά οι ασθενείς είτε έχουν ήδη σοβαρές επιπλοκές της νόσου του Parkinson, είτε έχουν άλλες σοβαρές συστηματικές νόσους(π.χ. νόσο Huntigton s). Συμπερασματικά, σε περιπτώσεις οιδήματος κερατοειδούς, δίχως άλλη προφανή αιτία πρέπει οιδήματος, πρέπει να παίρνουμε πλήρες ατομικό και φαρμακευτικό ιστορικό τον ασθενούς, και η αμανταδίνη να περιλαμβάνεται στους πιθανούς αιτιολογικούς παράγοντες. with Parkinson s disease, in amantadine medication A.Adamopoulou, O. Gkorou, M. Balidis Ophthalmica, Thessaloniki We report a case of bilateral corneal edema in a patient with Parkinson s disease, because of amantadine medication. The case demonstrates effective management of this rare case in order to do cataract surgery. Case report: A male patient 65 years old with Parkinson s disease and atrial fibrillation from he s medical history, came in our Clinic in order to operate him for cataract. The clinical examination revealed nuclear sclerosis(++)in the lens and corneal edema in combination with folds in Descemet s membrane, in both eyes. As well as the corneal thickness was 83/93 in RE/LE respectively. The patient complained for decreased of his visual acuity especially in the morning, which improves in the afternoon. This confirms that the larger problem comes from the corneal edema. We started immediately appropriate medical treatment with Sodium Chloride 5% per 6 hours, for 30 days in both eyes. Alongside we stopped amantadine for Parkinson s disease and in consultation with he s Neurologist, the patient started another medication. Results: In case that the corneal edema improves we ll do cataract surgery appropriately, but if edema remains we will move on combined surgery with phaco and endothelioplasty. Conclusion: The case of bilateral corneal edema associated with amantadine use is rare. There are reports but the patients have already severe Parkinson s disease defects or other severe systemic diseases(e.g. Huntington s disease). In Conclusion, in cases with corneal edema without any other obvious cause for cornea edema, we must ask for the patient s medication history and list, and amantadine should be considered as possible cause ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 89

97 5 o COMPARISON BETWEEN METHODS TO PREPARE LARGE Α83 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΜΕΘΟΔΩΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΩΝ ΓΙΑ DMEK Tzamalis A., Romano V.,, Arbabi E., Vinciguerra R., Borroni D., Kaye S.B., St. Paul s Eye Unit, Royal Liverpool University Hospital, Liverpool, UK Department of Eye and Vision Science, University of Liverpool, UK Σκοπός: Να εκτιμηθεί συγκριτικά η αποτελεσματικότητα διαφόρων μεθόδων για την παρασκευή μεγάλων ενδοθηλιακών μοσχευμάτων για DMEK. Υλικό και Μέθοδος: Σε μία προοπτική in vitro μελέτη, ενδοθηλιακά μοσχεύματα διαμέτρου 9,5 mm DMEK παρασκευάστηκαν από πτωματικούς δότες χρησιμοποιώντας τρεις διαφορετικές μεθόδους. Στην Ομάδα Α διενεργήθηκε μερική τρυπάνωση και αναγνώριση του χείλους της δεσκεμετείου μεμβράνης με τη βοήθεια κυστεοτόμου, στην Ομάδα Β έγινε προπαρασκευή εύρους 0 από το γωνιακό δικτυωτό ενώ στην Ομάδα Γ χρησιμοποιήθηκε ένα προσφάτως σχεδιασμένο μισχωτό τρύπανο μερικού πάχους. Ο χρόνος για την προετοιμασία, το κόστος και η ενδοθηλιακή βλάβη μετρήθηκε σε 36 περιστατικά από 3 έμπειρους και 3 αρχάριους χειρουργούς. Αποτελέσματα: Στην ομάδα Α, η παρασκευή του μοσχεύματος DMEK ολοκληρώθηκε επιτυχώς στο 66,6% (8/) των περιστατικών. Στις ομάδες Β και Γ, το σύνολο των μοσχευμάτων παρασκευάστηκε χωρίς επιπλοκές τόσο από τους αρχάριους όσο και από τους έμπειρους χειρουργούς. Δε σημειώθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στην απώλεια ενδοθηλιακών κυττάρων ενώ όλες οι τεχνικές ήταν παρόμοιες όσον αφορά το κόστος. Στην ομάδα Γ ο χρόνος προετοιμασίας ήταν μικρότερος σε σύγκριση με τις άλλες ομάδες μελέτης (p <0,0). Συμπεράσματα: Η συλλογή ενδοθηλιακών μοσχευμάτων με προπαρασκευή από το γωνιακό δικτυωτό ή με τη χρήση του μισχωτού τρυπάνου αποτελούν ασφαλείς και σύντομες εναλλακτικές για την παρασκευή μεγάλης διαμέτρου μοσχευμάτων για DMEK. DONOR GRAFTS FOR DMEK Tzamalis A., Romano V.,, Arbabi E., Vinciguerra R., Borroni D., Kaye S.B., St. Paul s Eye Unit, Royal Liverpool University Hospital, Liverpool, UK Department of Eye and Vision Science, University of Liverpool, UK Purpose: To compare different methods for large DMEK preparation. Methods: In a prospective in vitro study, donor corneas for 9.5mm DMEK were prepared using three DMEK preparation methods. Stripping by punch method and a cystotome to identify the edge of Descemet s membrane graft (group A); stripping from the trabecular meshwork using a crescent blade for 0 degrees (group B); utilizing a newly designed guarded hinge trephine (group C). Time for preparation, costs and damage to the endothelium was measured in 36 cases performed by 3 experienced and 3 novice surgeons. Results: In group A, the large DMEK graft was achieved in 66.6%(8/) due to tearing. In groups B and C, 9.5mm DMEK grafts were reliably prepared by both novice and experienced surgeons without complication in all cases. No statistical significant difference in terms of damage to the endothelial cells was found. All techniques were similar in terms of costs. Group C yielded a shorter preparation time in comparison to the other study groups (p<0.0). Conclusions: Endothelial graft harvesting using tenting of the donor cornea and peeling over 0 degrees from the trabecular meshwork or by means of a guarded hinge trephine may serve as good alternative methods to prepare large donor grafts for DMEK 5 90 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

98 5 o EQUINE PERICARDIUM FOR TECTONIC GLOBE REPAIR Α84 ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΟ ΙΠΠΟΥ ΓΙΑ ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΛΒΟΥ Αλεξιάδου Δ., Παπακωνσταντίνου Δ., Γεωργάλας Η., Κυμιωνής Γ.,3, Ανδρεάνος Κ., Στάμου Γ., Μαμάς Ν., Δρούτσας Κ., Πρώτη Οφθαλμολογική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνων, Αθήνα, Ελλάδα Τμήμα Οφθαλμολογίας, Πανεπιστήμιο Philipps, Marburg, Γερμανία 3 Οφθαλμολογική Κλινική Jules Gonin, Τμήμα Βιολογίας και Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Λωζάνης, Λωζάνη, Ελβετία Σκοπός: Να περιγραφεί η χρήση του περικαρδίου ίππου ως προσωρινή θεραπεία των διατρήσεων του σκληρού και του κερατοειδούς σε επείγουσα βάση. Μέθοδοι: Συμπεριλήφθησαν τρεις οφθαλμοί δύο ανδρών ηλικίας 34 και 38 ετών, με θρυμματισμό του σκληρού στην κύρια τομή φακοθρυψίας με πρόπτωση ίριδας σε έναν οφθαλμό με ιστορικό βαρέος θερμικού εγκαύματος (n=) και με αμφοτερόπλευρη άσηπτη τήξη και διάτρηση του κερατοειδούς επί πιθανής κατάχρησης μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών κολλυρίων(n=).το αφυδατωμένο περικάρδιο ίππου εμποτίστηκε σε BSS και εν συνεχεία έγινε συρραφή πάνω από τη διάτρηση με ράμματα Nylon 0-0. Ελήφθησαν φωτογραφίες πριν και αμέσως μετά τη συρραφή, καθώς και στους και 5 μήνες μετεγχειρητικά. Αποτελέσματα: Και στις δύο περιπτώσεις επιτεύχθηκε στεγανό κλείσιμο της διάτρησης. Μετεγχειρητικά δεν παρατηρήθηκαν σημεία λοίμωξης, φλεγμονής, διαρροής ή υποτονίας. Στον πρώτο ασθενή το περικάρδιο καλύφθηκε από ψευδοπτερύγιο 5 μήνες μετά τη χειρουργική επέμβαση. Στον δεύτερο ασθενή παρατηρήθηκε μερική τήξη του περικαρδίου με χαλάρωση των ραμμάτων μήνες μετεγχειρητικά. Μετά από την αφαίρεση του περικαρδίου εμφανίστηκε μια τεκτονικά σταθερή ουλή άμφω. Συμπέρασμα: Η συρραφή περικαρδίου ίππου για τεκτονική αποκατάσταση οφθαλμικού βολβού σε άσηπτη τήξη και διάτρηση κερατοειδούς ήταν αποτελεσματική και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική Μέθοδος όταν δεν υπάρχουν άμεσα διαθέσιμα άλλα υλικά, π.χ. αμνιακή μεμβράνη, αλλομοσχεύματα κερατοειδούς ή σκληρού. Περαιτέρω μελέτες απαιτούνται για περαιτέρω διερεύνηση της ασφάλειας και αποτελεσματικότητας αυτού του βιοϋλικού στην χειρουργική του οφθαλμού. Alexiadou D.,Papaconstantinou D., Georgalas I., Kymionis G.,3, Andreanos K., Stamou G., Mamas N., Droutsas K., First Department of Ophthalmology, National and Kapodistrian University of Athens, 5 7, Athens, Greece Department of Ophthalmology, Philipps University, 35043, Marburg, Germany 3 Jules Gonin Eye Hospital, Faculty of Biology and Medicine, University of Lausanne, Lausanna, Switzerland Purpose: To describe the use of equine pericardium as an off-label temporary emergency treatment of scleral and corneal perforations. Methods: Three eyes of two male patients aged 34 and 38 years were included, a case with a history of severe thermal burn undergoing phacoemulsification complicated by tearing of the main port causing iris exposure(n=) and a patient with bilateral corneal perforation secondary to non-infectious corneal melt due to presumed ocular non-steroid anti-inflammatory drug abuse(n=). The equine pericardium patch was soaked in balanced salt solution, trimmed and sutured over the perforated area with interrupted nylon 0-0 sutures. Slit-lamp photographs were taken before and immediately after surgery as well as at and 5 months postoperatively. Results: A watertight closure of the perforation was achieved in both cases. No evidence of infection, severe inflammation, leakage or hypotony was detected throughout the observation period. At the first patient the pericardium was covered from a pseudopterygium 5 months after surgery. The second patient showed at months a bilateral melt of the pericardium and loosening of the sutures. After removal of the latter, a tectonically stable scar was evident in both eyes. Conclusion: Equine pericardium offered an effective primary treatment in cases of non-infectious globe perforation and may be considered when other materials, e.g. amniotic membrane, corneal or scleral allografts, are not readily available. Further studies are needed for further investigation of the safety and efficacy profile of this biomaterial in ophthalmic surgery. 5 9 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 93

99 5 o Scheimpflug Densitometry After DMEK Versus Α85 Πυκνομετρία Scheimpflug μετά από DMEK έναντι DSAEK - αποτελέσματα διετίας Κατσιάμπουλα Β., Λαζαρίδης Α., Γιώργουρος Ε., Κυμιωνής Γ.,3, Χατζηστεφάνου Κ., Σεκούντο Γ. Δρούτσας Κ., Τμήμα Οφθαλμολογίας, Πανεπιστήμιο Philipps Marburg, Marburg, Γερμανία Πρώτη Οφθαλμολογική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνα, Αθήνα, Ελλάδα 3 Οφθαλμολογική Κλινική Jules Gonin, Τμήμα Βιολογίας και Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Λωζάνης, Λωζάνη, Ελβετία Σκοπός: Η σύγκριση της πυκνομετρίας του κερατοειδούς (Scheimpflug) μετά από DMEK έναντι DSAEK Μέθοδοι: Συμπεριλήφθηκαν 54 περιπτώσεις DMEK και 5 DSAEK χωρίς ιστορικό επεμβάσεων στον κερατοειδή, ανεπίπλεκτη διεγχειρητική ή μετεγχειρητική πορεία ή σημαντική συνοδό παθολογία των οφθαλμών. Υγιείς ψευδοφακικοί οφθαλμοί ατόμων αντίστοιχης ηλικίας χρησιμοποιήθηκαν ως ομάδα ελέγχου (n = 0). Πυκνομετρία Scheimpflug των κεντρικών ζωνών του κερατοειδούς (0- και -6 mm), οπτικής οξύτητας με γυαλιά (BCVA), πυκνότητα ενδοθηλιακών κυττάρων, και κεντρικό πάχος κερατοειδούς μετρήθηκαν προεγχειρητικά και στους 3, 6, και 4 μήνες μετά την επέμβαση. Αποτελέσματα: Η πυκνομετρία Scheimpflug της οπτικής ζώνης του κερατοειδούς ελαττώθηκε από 34,4 ± 9,4 μονάδες κλίμακας του γκρι (GSU) προεγχειρητικά σε 9, ±,7 GSU 4 μήνες μετά από DMEK. Αντίστοιχα, η πυκνομετρία Scheimpflug μειώθηκε από 34,0 ± 3,4 GSU σε, ±,5 GSU 4 μήνες μετά από DSAEK. Η πυκνομετρία Scheimpflug στην ομάδα ελέγχου ήταν 8, ±,3 GSU. Η ομάδα DMEK εμφάνισε χαμηλότερη πυκνομετρία έναντι της DSAEK στον 3ο και 6ο (P 0,0) αλλά όχι στον ο και 4ο μετεγχειρητικό μήνα. H ομάδα DSAEK εμφάνισε υψηλότερη πυκνομετρία σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (P <0,00) μετεγχειρητικά. Αντίστοιχα, η DMEK παρουσίασε υψηλότερη πυκνομετρία στον 3ο, 6ο και ο, αλλά όχι στον 4ο μήνα μετά τη χειρουργική επέμβαση (P = 0,5). Η μετεγχειρητική BCVA ήταν σημαντικά καλύτερη μετά από DMEK. Δε βρέθηκε σημαντική διαφορά στην πυκνότητα των ενδοθηλιακών κυττάρων μεταξύ DMEK και DSAEK. Συμπεράσματα: Η ομάδα DMEK παρουσίασε χαμηλότερη πυκνομετρία Scheimpflug και καλύτερη BCVA σε σύγκριση με την DSAEK στους πρώτους 6 μετεγχειρητικούς μήνες. Σημειωτέον ότι παρόλο που η πυκνομετρία Scheimpflug μεσοπρόθεσμα έφτασε παρόμοια επίπεδα μεταξύ DMEK και DSAEK, η BCVA παρέμεινε σημαντικά καλύτερη μετά από DMEK. DSAEK-Two-Year Outcomes. Katsiampoula V., Lazarides A., Giallouros E., Kymionis G.,3, Chatzistefanou K., Sekundo W., Droutsas K., Ophthalmology Department, the Philipps University Marburg, Marburg, Germany First Department of Ophthalmology, National and Kapodistrian University of Athens, Athens, Greece 3 Jules Gonin Eye Hospital, Faculty of Biology and Medicine, University of Lausanne, Lausanna, Switzerland Purpose: To compare the course of Scheimpflug corneal densitometry (CD) after Descemet membrane endothelial keratoplasty (DMEK) versus Descemet stripping automated endothelial keratoplasty (DSAEK). Methods: Fifty-four DMEK and 5 DSAEK cases without previous corneal surgery, complicated intraoperative or postoperative course, or vision-limiting ocular comorbidities were included. Pseudophakic eyes of agematched subjects were recruited as controls (n = 0). Scheimpflug CD of the optically relevant zones (0- and -6 mm), best-corrected visual acuity (BCVA), endothelial cell density, and central corneal thickness were evaluated preoperatively and at 3, 6,, and 4 months postoperatively. Results: CD of the optical zone decreased from 34.4 ± 9.4 grayscale units (GSU) before to 9. ±.7 GSU at 4 months after DMEK. Respectively, CD decreased from 34.0 ± 3.4 GSU before to. ±.5 GSU at 4 months after DSAEK. Mean central CD in group 3 was 8. ±.3 GSU. Compared with DSAEK, DMEK cases showed lower central CD at 3 and 6 months (P 0.0) but not at and 4 months postoperatively. DSAEK showed higher CD values throughout the postoperative period compared with healthy controls (P < 0.00). DMEK showed higher CD compared with controls at 3, 6, and but not at 4 months after surgery (P = 0.5). Postoperative BCVA was significantly better after DMEK for every examination time point. No difference in endothelial cell density was found between DMEK and DSAEK at any time point. Conclusions: DMEK showed lower CD and better BCVA compared with DSAEK in the first 6 postoperative months. Notably, although CD reached similar levels in the midterm after both DMEK and DSAEK, BCVA remained significantly better after DMEK ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 95

100 5 o THE EFFECT OF camp AGONIST ON AN IN VIVO EXPERIMENTAL Α86 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ camp ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΣΕ IN VIVO ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΟΙΔΗΜΑΤΟΣ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ Κάππος Ν., Λιαράκος Β., Γιαννοπούλου Κ., Καραστατήρας Γ., Θεοδοσιάδης Π. Οφθαλμολογική Κλινική, Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Αθήνα Β Οφθαλμολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ, Αθήνα Σκοπός: η εκτίμηση της επίδρασης ενός τοπικά χορηγούμενου camp αγωνιστή σε πειραματικώς προκαλούμενο οίδημα κερατοειδούς in vivo. Υλικό & Μέθοδος: Έξι άσπροι κόνικλοι Νew Zealand ( οφθαλμοί) συμπεριελήφθησαν σε αυτή τη μελέτη. Στη Φάση Ά, για την πρόκληση οιδήματος κερατοειδούς έγινε τοπική ενστάλαξη Water for Injection μετά από μηχανική απόξεση του επιθηλίου συνεχόμενα για 30 λεπτά. Στη Φάση Β, στο δεξιό οφθαλμό κάθε πειραματόζωου έγινε τοπική ενστάλαξη Αδενοσίνης 3mg/mL (Oμάδα Αδενοσίνης) με ρυθμό 4 σταγόνες/ min,ενώ στον αριστερό οφθαλμό έγινε τοπική ενστάλαξη NaCl 0,9% (Ομάδα Ελέγχου), συνεχόμενα για 30 λεπτά. Το κεντρικό πάχος κερατοειδούς (CCT) μετρήθηκε με υπερηχογραφική παχυμετρία ανά 5 λεπτά. Βάσει των τιμών CCT, υπολογίστηκε ο δείκτης ποσοστιαίου πάχους (PTI) και ο ρυθμός μεταβολής πάχους (TCR). Αποτελέσματα: Στη Φάση Ά ο PTI παρουσίασε σημαντική αύξηση +45,64% ± 0,35% (ΑNOVA, p<0,00), ενώ ο TCR παρουσίασε σημαντική μείωση -,06%/min ± 0,4%/min (ANOVA, p<0,00). Στη Φάση Β, η Ομάδα Αδενοσίνης παρουσίασε σημαντικά μικρότερες τιμές PTI και TCR σε σχέση με την Ομάδα Ελέγχου σε όλες τις διαδοχικές χρονικές στιγμές (Student s t-test, p<0,05). Συμπεράσματα: Η τοπική χορήγηση camp αγωνιστή εμφανίζει σημαντική ανάσχεση στην εξοίδηση κερατοειδούς in vivo. CORNEAL OEDEMA Kappos N., Liarakos V., Giannopoulou K., Karastatiras G., Theodossiadis P. Department of Ophthalmology, Naval Hospital of Athens, Athens IInd Department of Ophthalmology, NKUA Medical School, ATTIKON Hospital, Athens Purpose: To evaluate the effect of a topically administered camp agonist on corneal oedema in vivo. Μaterial &Method: Six New Zealand white rabbits ( eyes) were involved. In Phase, corneal oedema was induced in all eyes by epithelium mechanical removal followed by instillation of Water For Injection drops over 30 minutes. In Phase, all right eyes were instilled with adenosine 3mg/mL at a constant rate of 4 drops/ min (Adenosine Group) and all left eyes were instilled with NaCl 0,9% at the same rate (Control Group). Central Corneal Thickness (CCT) was measured with ultrasound pachymetry every 5 minutes. Based on CCT values, Percentage Thickness Index (PTI) and Thickness Change Rate (TCR) were calculated. Results: At the end of Phase, PTI increased significantly by +45,64%±0,35% (repeated measures ANOVA, p<0,00), while TCR decreased significantly by -,06%/min± 0,4%/min (repeated measures ANOVA, p<0,00). In Phase, Adenosine Group showed significantly lower PTI and TCR values compared to Control Group at all time points (Student s t-test, p<0,05). Conclusions: Topical administration of a camp agonist shows a significant retarding effect on corneal oedema in vivo ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 97

101 5 o Προφορικές Ανκοινώσεις ΠΑΙΔΟΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑ - ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Σάββατο Ιουνίου 08 :5-4:30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΙΙ 5 98 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 99

102 5 o The role of electrodiagnostics in inherited eye Α87 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΩΝ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Κοζέης Ν., Κουκουλά Σ., Σκοπελίτη Κ., Αδαμοπούλου Α., Τριανταφυλλά Μ., Μπασδεκίδου Χ., Τυραδέλλης Σ. Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Να επισημανθεί η αξία της ηλεκτροφυσιολογίας στη διάγνωση κληρονομικών οφθαλμολογικών παθήσεων στη παιδική ηλικία. Υλικό Μέθοδοι: Παρουσιάζεται μια σειρά από αδιάγνωστες κλινικά περιπτώσεις, παιδιών με διαταραγμένη οπτική λειτουργία. Όλα υποβλήθηκαν σε ηλεκτροφυσιολογικό και κάποια σε γενετικό έλεγχο. Αποτελέσματα: Σε όλες τις περιπτώσεις τέθηκε η οφθαλμολογική διάγνωση, ενώ σε κάποιες ταυτοποιήθηκε η γενετική βλάβη επίσης. Συμπεράσματα: Σε αδιάγνωστες περιπτώσεις διαταραχής της οπτικής λειτουργίας, η κλινική διαγνωστική διαδικασία θα πρέπει να συμπληρώνεται από ηλεκτροφυσιολογική μελέτη και ειδικές απεικονιστικές δοκιμασίες. Η διάγνωση κληρονομούμενης πάθησης απαιτεί περαιτέρω γενετικούς ελέγχους. diseases in childhood Kozeis N., Koukoula S., Skopeliti K., Adamopoulou A., Triantafylla M., Basdekidou C., Tyradellis S. Ophthalmica, Thessaloniki Purpose: To highlight the diagnostic value of electrodiagnostics in diagnosis of inherited eye diseases in childhood. Materials - Methods: Clinical undiagnosed cases of children with abnormal visual function are presented. All of them were studied electrophysiologically and genetically and the methods are described. Results: In all of the cases the diagnosis was made by using electrophysiological techniques and in some cases the genetic cause was identified. Conclusion: Electrodiagnostics is a valuable tool in clinically undiagnosed cases of inherited eye diseases in childhood. In many of these cases the genetic study is also important ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 0

103 5 o NIKO Eye Test (ΝΕΤ) : A new test assessing the visual Α88 NIKO Eye Test (ΝΕΤ) : ΕΝΑ ΝΕΟ ΤΕΣΤ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Κοζέης Ν. Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Ο συγγραφέας παρουσιάζει ένα νέο οφθαλμολογικό τεστ, σχεδιασμένο από τον ίδιο, ικανό να εκτιμά συνολικά την οπτική λειτουργία, ακολουθώντας την πορεία μετατροπής του φωτός σε εικόνα με νόημα. Το τεστ αυτό αποτελεί μια πρωτοτυπία σε παγκόσμιο επίπεδο. (Παρουσίαση πιλοτικής μελέτης στο Παναμερικανικό Παιδοφθ/κο συνέδριο, Αργεντινή 07). Υλικό Μέθοδοι: Το ΝΙΚΟ τεστ περιλαμβάνει 7 βήματα: Βήμα : Συλλογής δεδομένων, Βήμα : Συμπλήρωση ειδικού ερωτηματολογίου, Βήμα 3: Εκτίμηση της ανατομικής και λειτουργικής ακεραιότητας του οπτικού συστήματος, Βήμα 4: Εκτίμηση των οπτικών αντανακλαστικών μηχανισμών, Βήμα 5: Εκτίμηση της αισθητηριακής οπτικής λειτουργίας, Βήμα 6: Εκτίμηση της διόφθαλμης συνεργασίας & της οφθαλμοκινητικής ικανότητας, Βήμα 7: Εκτίμηση της οπτικής αντίληψης. Για την εφαρμογή του τεστ χρησιμοποιούνται ειδικά εργαλεία, ενώ κάθε επιμέρους βήμα (πλην του & 3) βαθμολογείται σύμφωνα με προσυμφωνημένη κλίμακα. Το άθροισμα των βαθμολογιών οδηγεί στον Δείκτη ΝΙΚΟ, που εκφράζει τη συνολική οπτική ικανότητα του ατόμου. Το τεστ έχει υποβληθεί σε δοκιμασίες αξιοπιστίας και εξειδίκευσης, ενώ έχει καταρτιστεί φυσιολογική καμπύλη εξέλιξης του δείκτη ΝΙΚΟ στη πορεία του χρόνου. Αποτελέσματα: Το τεστ ΝΙΚΟ είναι ένα αξιόπιστο και εξειδικευμένο τεστ εκτίμησης της συνολικής οπτικής λειτουργίας και είναι εφαρμόσιμο σε άτομα σε κάθε ηλικία. Μπορεί να χρησιμοποιεί σαν εργαλείο σε προγράμματα πρόληψης, σε ερευνητικά πρωτόκολλα και στην κλινική πράξη. Ιδιαίτερη είναι η αξία της εφαρμογής του σε παιδιά και ενήλικες με σοβαρά διαταραγμένη οπτική λειτουργία. Παρουσιάζονται και αποτελέσματα από την εφαρμογή του τεστ σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση. Συμπεράσματα: Το ΝΙΚΟ τεστ, αποτελεί μια διεθνή καινοτομία, αφού είναι το μοναδικό τεστ ικανό να καταγράψει με ακρίβεια και αξιοπιστία όλες τις επιμέρους οπτικές λειτουργίες με κλινικό τρόπο, χωρίς να απαιτεί ακριβό εξοπλισμό, ώστε να είναι εφαρμόσιμο και φτωχά κράτη του αναπτυσσόμενου κόσμου. Με το ΝΙΚΟ τεστ παρακολουθείται η πορεία ανάπτυξης της όρασης, πως επηρεάζει και επηρεάζεται από άλλους παράγοντες, και μπορεί να αποτελέσει τη βάση για το σχεδιασμό εξατομικευμένων προγραμμάτων θεραπευτικής παρέμβασης. function in a global way Kozeis N. Ophthalmica, Thessaloniki Purpose: The author presents a new eye test, designed by him, able to assess the visual function in a global way. NIKO eye test is an international innovation (A pilot study was presented in the Panamerican Ped. Ophthalmological Congress, Argentina 07). Materials - Methods: NIKO Eye Test includes 7 steps: Step : Collecting the data, Step : Completing a questionnaire, Step 3: Assessing the anatomical & functional integrity of visual system, Step 4: Assessing the eye reflex mechanisms, Step 5: Assessing the sensory visual function, Step 6: Assessing the eye teaming & the ocular motility, Step 7: Assessing the visual perception. NIKO test uses special tools, any step is scored (apart from & 3) and the sum of the scores lead to NIKO Index, representing the personal total visual capacity. Its reliability and specificity has been tested and a normal developmental curve has been established. Results: NIKO Eye Test is a reliable of high specificity test. results, by performing the test in cerebral palsied children, are presented. NIKO test can be used in screening programs, in research and in clinical practice, especially in patients (at any age) with severe visual impairment of any cause. Conclusion: NIKO test is an international innovation, since it is the only worldwide test able to accurately record all the parameters of visual function, in a simple clinical way, by using simple and inexpensive tools. It is portable, easy to perform, even in poor developing countries. It could work as the basis to design individualized intervention therapeutic programs. 5 0 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 03

104 5 o Α modified surgical technique in 6th n palsy operation Α89 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΕ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΠΑΡΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ 6 ου ΝΕΥΡΟΥ Κοζέης Ν, Τριανταφυλλά Μ, Τυραδέλλης Σ, Αδαμοπούλου Α, Βελίκη Σ Ophthalmica, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Οι συγγραφείς περιγράφουν μια τροποποιημένη χειρουργική τεχνική σε επέμβαση πλήρους παράλυσης του απαγωγού νεύρου, με σκοπό τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης ισχαιμίας του προσθίου ημιμορίου. Υλικά Μέθοδοι: Η τεχνική περιλαμβάνει παρέμβαση σε 3 ορθούς μυς στο ίδιο μάτι, και πιο συγκεκριμένα, μετάθεση των καθέτων ορθών μυών στην κατάφυση του έξω ορθού με τοποθέτηση ενισχυτικών ραμμάτων Foster, και παράλληλη αποδυνάμωση του έσω ορθού με οπίσθια μετάθεση μόνο της γαστέρας του κατά 6.5 χιλ, διατηρώντας την αιμάτωση από τα ακτινοειδή αγγεία. Η τροποποιημένη αυτή τεχνική εφαρμόστηκε από τους συγγραφείς σε 0 περιπτώσεις, τόσο μεμονωμένης παράλυσης απαγωγού, όσο και σε σύνθετες νευρολογικές και μετατραυματικές καταστάσεις. Αποτελέσματα: Σε καμία από τις 0 περιπτώσεις δεν εμφανίστηκε ισχαιμία του προσθίου ημιμορίου και τα χειρουργικά αποτέλεσμα ήταν εντός των επιθυμητών στόχων. Συμπεράσματα: Η ισχαιμία του προσθίου ημιμορίου είναι μια σπάνια αλλά μη επιθυμητή επιπλοκή στην επέμβαση του στραβισμού. Η πιθανότητα εμφάνισής της έχει συνδεθεί με χειρουργείο που εμπλέκει πάνω από ορθούς μυς στο ίδιο μάτι. Με την τροποποιημένη χειρουργική πρόταση, εξασφαλίζεται η διατήρηση αιμάτωσης του έσω ορθού μυός, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τη πιθανότητα εμφάνισης ισχαιμίας προσθίου ημιμορίου, με πολύ καλό τελικό χειρουργικό αποτέλεσμα. Kozeis N., Triantafylla M., Tyradellis S., Adamopoulou A., Veliki S. Ophthalmica, Thessaloniki Purpose: The authors describe a modified surgical technique for total 6th nerve palsy operation, to reduce the risk for anterior segment ischemia. Materials - Methods: The modified technique includes surgical intervention into 3 muscles: transposition of the vertical recti muscles to the insertion of the lateral rectus anchored with Foster sutures, and recession of the belly of the medial rectus muscle 6.5 mm, preserving the anterior ciliary arteries. The technique was performed in 0 cases during the last 3 years, including isolated 6th nerve palsy cases, as well as complicated neurological and posttraumatic cases. Results: None of the cases appeared with anterior segment ischemia and in all cases the initial surgical target was achieved. Conclusions: Anterior segment ischemia is a rare but devastating complication. It is related to surgery on more than recti muscles at the same eye. Our modified technique reduces the risk of ASI with also very good postoperative success rate ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 05

105 5 o CONGENITAL OCULOMOTOR APRAXIA CLINICAL CHARACTERISTICS Α90 ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΟΦΘΑΛΜΟΚΙΝΗΤΙΚΗ ΑΠΡΑΞΙΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ: ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ Παπαγεωργίου Ε., Ξάνθου Φ., Καρδαράς Δ., Κοτούλα Μ., Τσιρώνη Ε. Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση της κλινικής εικόνας, νευρολογικών σημείων και συστηματικών ευρημάτων της συγγενούς οφθαλμοκινητικής απραξίας. Υλικό και Μέθοδος: Σειρά περιστατικών 4 παιδιών ηλικίας 3 μηνών-5 ετών, που προσήλθαν για εκτίμηση παθολογικής οφθαλμοκινητικότητας, νυσταγμού ή καθυστέρησης της ανάπτυξης της όρασης. Παρουσιάζονται βίντεο των ασθενών. Αποτελέσματα: Ο ασθενής # ηλικίας 3 μηνών προσήλθε λόγω αδυναμίας προσήλωσης και διαγνώστηκε με οφθαλμοκινητική απραξία και αριστερό σύνδρομο Duane τύπου Ι. Η ασθενής # ηλικίας 9 μηνών προσήλθε για εκτίμηση ανώμαλων οφθαλμικών κινήσεων. Ο ασθενής #3 ηλικίας 3 μηνών προσήλθε για εκτίμηση εσωτροπίας, κάθετου νυσταγμού και καθυστέρησης νερολογικής ανάπτυξης. Η γενετική ανάλυση έδειξε μετάλλαξη στο CACNA. Η ασθενής #4 προσήλθε για εκτίμηση εσωτροπίας και προοδευτικής παρεγκεφαλιδικής αταξίας. Διαγνώστηκε με αταξία-τελαγγειεκτασία. Σε όλα τα παιδιά έγινε MRI εγκεφάλου. Συμπεράσματα: Η συγγενής οφθαλμοκινητική απραξία είναι μια σπάνια νόσος που χαρακτηρίζεται από παθολογικές ή απούσες οριζόντιες σακκαδικές κινήσεις και αντισταθμιστικές πλάγιες κινήσεις κεφαλής. Είναι απαραίτητος ο συστηματικός παιδιατρικός έλεγχος λόγω της πιθανότητας συνύπαρξης με άλλη νευρολογική νόσο. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν υπολειπόμενη ανάπτυξη κινητικότητας και λόγου. AND ASSOCIATED NEUROLOGICAL DISEASE: A CASE SERIES Papageorgiou E., Xanthou F., Kardaras D., Kotoula M., Tsironi E. Department of Ophthalmology, University Hospital of Larissa Aim: To present the clinical characteristics, neurological status and associated systemic findings in congenital oculomotor apraxia. Material and Methods: Case series of four children (age range: 3 months to 5 years) who presented for evaluation of abnormal eye movements, nystagmus or delayed visual development. Video recordings of affected children are presented. Results: Patient # presented at the age of 3 months because he could not fix or follow objects and he was diagnosed with oculomotor apraxia and left Duane syndrome type I. Patient # presented at the age of 9 months for impaired eye movements and no underlying disease was found. Patient #3 presented at the age of 3 months for esotropia, vertical nystagmus, abnormal eye movements and delayed neurodevelopment. Genetic analysis confirmed a CACNA mutation. Patient #4 presented at the age of 5 years for progressice cerebellar ataxia and esotropia. She was diagnosed with underlying ataxia-telangiectasia. All children underwent MRI. Conclusions: Congenital oculomotor apraxia is a rare disease characterized by defective or absent horizontal saccadic movements. Jerky head movements or thrusts on attempted lateral gaze are a compensatory sign. Systemic investigation is necessary, as congenital ocular motor apraxia is often associated with other neurological diseases and most affected children have delayed motor and speech development ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 07

106 5 o ADJUSTABLE SUTURES IN ADULT STRABISMUS SURGERY: Α9 ΤΑ ΡΥΘΜΙΖΟΜΕΝΑ ΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΥ ΕΝΗΛΙΚΩΝ: ΚΛΙΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΤΕΤΑΡΤΟΒΑΘΜΙΟ ΚΕΝΤΡΟ Παπαγεωργίου Ε., Καρδαράς Δ., Κοτούλα Μ., Βασιλείου Β., Τσιρώνη Ε. Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση της χειρουργικής τεχνικής των ρυθμιζόμενων ραμμάτων και η ανάλυση των αποτελεσμάτων σε σειρά 4 ασθενών (ηλικίας 4-75 ετών), που χειρουργήθηκαν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας. Υλικό και Μέθοδος: Δεκαέξι ασθενείς προσήλθαν με εσωτοπρία, με αξωτροπία και 4 με κάθετες παρεκκλίσεις. Για τους οριζόντιους στραβισμούς ο μετεγχειρητικός Στόχος ήταν < 0 διοπτρίες και για τους κάθετους στραβισμούς < 5 διοπτρίες. Καταγράφηκαν τα αποτελέσματα του ορθοπτικού ελέγχου μήνα και 6 μήνες μετεγχειρητικά. Αποτελέσματα: 35% των ασθενών υποβλήθηκαν σε ρύθμιση των ραμμάτων την πρώτη μετεγχειρητική ημέρα. Η τεχνική των ρυθμιζόμενων ραμμάτων ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη για ασθενείς με θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια, παραλυτικό στραβισμό και σε αυτούς που υποβάλλονταν σε επαναληπτικά χειρουργεία. Οι επιπλοκές οι σχετιζόμενες με την τεχνική ήταν σπάνιες και περιλάμβαναν αυξημένη μετεγχειρητική φλεγμονή, μετακίνηση των κόμπων, ναυτία, και έντονο άλγος. Συμπεράσματα: Η χρήση ρυθμιζόμενων ραμμάτων στη χειρουργική του στραβισμού οδηγεί σε βελτίωση των ποσοστών επιτυχίας. Τα ρυθμιζόμενα ράμματα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμα για ασθενείς που υποβάλλονταν σε επαναληπτικά χειρουργεία για στραβισμό παιδικής ηλικίας. BASELINE CHARACTERISTICS AND OUTCOMES IN A TERTIARY CENTRE Papageorgiou E., Kardaras D., Kotoula M., Vasileiou V., Tsironi E. Department of Ophthalmology, University Hospital of Larissa Aim: To present the outcomes of strabismus surgery in a group of adult patients by using the adjustable suture technique. Material and Methods: A total of 4 adults (age range: 4-75 years) who underwent strabismus surgery. Sixteen patients presented with esotropia, with exotropia and four with vertical deviations. Success was defined as 0 prism diopters (PD) for horizontal deviations and 5 PD for vertical deviations. Ocular alignment was assessed in primary position at the -month and 6-month follow-up examination. Results: 35% of patients needed suture adjustment in the first postoperative day. Adjustable suture use was particularly beneficial for patients undergoing a reoperation, for paralytic strabismus and for patients with thyroid orbitopathy. Complications related to the adjustable suture technique were rare, and included increased postoperative inflammation, slipped adjustable suture knot, nausea, and ocular pain. Conclusions: Strabismus surgery using adjustable sutures is associated with improved ocular alignment. Adjustable sutures were most beneficial for patients undergoing reoperations for childhood strabismus ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 09

107 5 o CENTRAL RETINAL VEIN OCCLUSION IN A CHILD Α9 ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΦΛΕΒΑΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙ Παπάζογλου Α., Νομικάριος Μ., Παλαικυθρίτου Σ.,Πολλάλης Γ., Τσίνα Ε. Οφθαλμολογική Κλινική, Νοσοκομείο Παίδων Η Αγία Σοφία, Αθήνα Σκοπός: Η παρουσίαση περιστατικού απόφραξης κεντρικής φλέβας αμφιβληστροειδούς (ΚΦΑ) σε παιδί που παραπέμφθηκε στο Νοσοκομείο Παίδων Η Αγία Σοφία με ετερόπλευρη αιφνίδια ανώδυνη απώλεια όρασης από 4ωρου. Μέθοδος: Κορλισι ηλικίας 8,5 ετών υποβλήθηκε σε πλήρη οφθαλμολογική εξέταση, σε αιματολογικό, μοριακό, λοιμωξιολογικό, ανοσολογικό και ενδοκρινολογικό έλεγχο, απεικονιστικές εξετάσεις, καθώς και καρδιολογική, νευρολογική και ρευματολογική εκτίμηση. Αποτελέσματα: Η απώλεια όρασης αριστερού οφθαλμού (ΑΟ) δεν συνοδευόταν από πρόδρομα οφθαλμολογικά ή συστηματικά συμπτώματα και σημειώθηκε τρεις ημέρες μετά από κάκωση της ινιακής χώρας σε καθόλα υγειές παιδί. Κατεγράφηκε οπτική οξύτητα 0/0 (ΔΟ) και μ.δ. στο.5 m (ΑΟ), σ. Μarcus Gunn ΑΟ, χωρίς στοιχεία οφθαλμικής φλεγμονής. Στη βυθοσκόπηση σημειώθηκε ελαφρώς αυξημένη ελίκωση των αγγείων του αμφιβληστροειδούς δεξιού οφθαλμού (ΔΟ) και συμφορημένα αγγεία με αυξημένη ελίκωση, φλογοειδείς αιμορραγίες, εξιδρώματα, οίδημα οπτικής θηλής και ωχράς (ΑΟ). Στον ΑΟ, η OCT έδειξε ενδο- και υποαμφιβληστροειδική συλλογή υγρού στην ωχρά, η φλουοροαγγειογραφία υπερφθορισμό της οπτικής θηλής και της ωχράς, και η Angio-OCT διαταραχή της αμφιβληστροειδικής αιματικής κυκλοφορίας. Από τον κλινικό και παρακλινικό έλεγχο θετικά ευρήματα ήταν ο ήπια αυξημένος αιματοκρίτης και τα θετικά αντιπυρηνικά αντισώματα με θετικό φθορισμό midbodies. Η διερεύνηση για μετάλλαξη JAK ήταν αρνητική. Συμπέρασμα: Η απόφραξη ΚΦΑ πρέπει να περιλαμβάνεται στη διαφορική διάγνωση όταν προσεγγίζουμε παιδί με αιφνίδια απώλεια όρασης. Η συσχέτισή της με την ανοσολογική διαταραχή τύπου midbodies δεν έχει ξαναανεφερθεί στη διεθνή βιβλιογραφία. Papazoglou A., Nomikarios M., Palaikythritou S., Pollalis G., Tsina E. Ophthalmology Clinic, Agia Sophia Children s Hospital, Athens Purpose: To present a case of central retinal vein occlusion (CRVO) in a child referred to Agia Sophia Children s Hospital due to sudden painless vision loss in one eye since 4h. Methods: The 8.5-year-old girl underwent a full ophthalmic examination, as well as haematological, molecular, immunological, endocrine disorders and infectious diseases work-up. Further, cardiovascular, neurological and rheumatological consultations were conducted and diagnostic imaging was performed. Results: The sudden vision loss in the left eye (OS) occurred three days after an occipital injury in an otherwise healthy child. No ophthalmic or systemic premonitory symptoms were described. Visual acuity was 0/0 (OD) and CF in.5 m (OS). A left RAPD was present. No intraocular inflammation was noted. The right fundus was normal except for mild engorgement of the retinal veins. The left fundus had flame-shaped retinal haemorrhages, exudates, optic nerve swelling and macular edema. In the left eye, the OCT showed intra- and subretinal fluid accumulation, the fluorescence angiography optic disc and macula hyperfluorescence and the Angio-OCT reduction of blood flow. The laboratory tests revealed a slightly elevated haematocrit and positive antinuclear antibodies with midbodies fluorescence. No JAK mutation was found. Conclusion: CRVO should always be included in the differential diagnosis when children with sudden painless vision loss are assessed. The association of CRVO with a midbodies type immunological disorder has never been reported in the literature yet. 5 0 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

108 5 o INTERESTING CASES OF PEDIATRIC OPHTHALMOLOGY Α93 ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΠΑΙΔΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ & ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ Χαλκιά ΑK., Μπλαζάκη Σ., Ηλιάκη Ο., Τσιλιμπάρης ΜΚ. Οφθαλμολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου, Κρήτη Σκοπός: Η παρουσίαση ενδιαφερόντων παιδιατρικών περιστατικών με οφθαλμολογικά συμπτώματα και ευρήματα και οι δυσκολίες στη διαφοροδιάγνωση και θεραπεία τους. Υλικό & Μέθοδος: Τέσσερις παιδιατρικοί ασθενείς παρουσιάστηκαν στα επείγοντα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου με αιφνίδια απώλεια όρασης. Πραγματοποιήθηκε πλήρης οφθαλμολογικός και παιδιατρικός έλεγχος. Αποτελέσματα: Τρεις από τους μικρούς αυτούς ασθενείς παρουσίαζαν αμφοτερόπλευρο οίδημα οπτικής θηλής και ετερόπλευρη ιριδοκυκλίτιδα. Η λεπτομερής παιδιατρική εκτίμηση, η στενή παρακολούθηση αλλά και η ανταπόκριση της οφθαλμολογικής πάθησης στη συστηματική θεραπεία, οδήγησε στη διαφοροδιάγνωση άτυπης στις περισσότερες περιπτώσεις εμφάνισης συστηματικών παθήσεων/συνδρόμων. Συμπέρασμα: Πολλές οφθαλμολογικές παθήσεις στα παιδιά μπορεί να αποτελούν εύρημα υποκείμενης συστηματικής νόσου ή συνδρόμου. Το λεπτομερές ιστορικό, η στενή παρακολούθηση και η συνεργασία με τους παιδιάτρους, είναι απαραίτητα για τη σωστή αντιμετώπισή τους. & DIAGNOSTIC DILEMMAS Chalkia AK., Blazaki S., Iliaki O., Tsilimbaris MK. Department of Ophthalmology, University General Hospital of Heraklion, Crete Aim: Presentation of interesting pediatric cases with ocular symptoms and signs and the difficulties in their differential diagnosis and therapy. Material and method: Four pediatric patients presented to the emergency department of the University General Hospital of Heraklion with sudden visual loss. A complete ocular and pediatric examination, were performed. Results: Three of these young patients had bilateral optic disc edema and unilateral iridocyclitis. A detailed pediatric examination, a close follow-up and the improvement of the eye disease after systemic therapy, helped in the differential diagnosis of atypical, in most of the cases, presentation of systemic diseases / syndromes. Conclusion: Many ocular diseases in children may represent a sign of an underling systemic disease or syndrome. Detailed medical history, close follow-up and collaboration with pediatricians, are necessary for their prompt treatment. 5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

109 5 o RETINAL MICROVESSEL DENSITY AND OPTICAL COHERENCE Α94 ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΙΚΗ ΜΙΚΡΟΑΓΓΕΙΑΚΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΟΧΗΣ-ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ (OCT-A): ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΛΗΨΙΜΟΤΗΤΑ Παππέλης Κ., Jansonius N.M. MD, υποψήφιος διδάκτωρ, University Medical Center of Groningen (UMCG), Ολλανδία MD, PhD, Καθηγητής Οφθαλμολογίας, University Medical Center of Groningen (UMCG), Ολλανδία Σκοπός: Αξιολόγηση επαναληψιμότητας μετρήσεων μικροαγγειακής πυκνότητας (ΜΑΠ) περί της οπτικής θηλής και του κεντρικού βοθρίου μέσω μιας εμπορικά διαθέσιμης Οπτικής Τομογραφίας Συνοχής-Αγγειογραφίας (OCT-A) και ειδικά διαμορφωμένου λογισμικού. Υλικό & Μέθοδος: Ένας τυχαία επιλεγμένος οφθαλμός υγιών εθελοντών (n=5) μεταξύ 50 και 65 ετών απεικονίστηκε με την Canon HS-00 (Tokyo, Japan) OCT-A, version Ελήφθησαν δύο διαδοχικά ζεύγη εικόνων (6x6mm, 464x464px) με κέντρο την οπτική θηλή και το κεντρικό βοθρίο αντίστοιχα. Απεικονίσεις με παράσιτα ή ποιότητα <7 επαναλήφθηκαν. Απομονώθηκε το σήμα προβολής μεγίστης έντασης του επιφανειακού τριχοειδικού πλέγματος. Οι εικόνες δυαδικοποιήθηκαν με τοπική κατωφλίωση. Τα μεγαλύτερα αγγεία που αναδύονται από την οπτική θηλή εντοπίστηκαν αυτόματα και αφαιρέθηκαν. Η ΜΠ υπολογίστηκε ως το ποσοστό πλήρων τριχοειδών επί της συνολικής επιφάνειας εντός κύκλου ακτίνας.50mm με κέντρο στο βοθρίο ή μεταξύ δύο ομόκεντρων κύκλων γύρω από την οπτική θηλή (r=.03mm, R=.84mm). Πραγματοποιήθηκε ανάλυση Bland-Altman και ενδοταξιακής συσχέτισης (ICC[,]). Αποτελέσματα: Η ΜΑΠ βρέθηκε 44.5(.3)% πέριξ της οπτικής θηλής και 40.(.7)% πέριξ του κεντρικού βοθρίου. Ο συντελεστής επαναληψιμότητας ήταν.90% και 3.65% αντίστοιχα. O ICC[,] ήταν 0.76 (p<0.00) και 0.54 (0=0.03) αντίστοιχα. Συμπεράσματα: Η αμφιβληστροειδική ΜΑΠ όπως αξιολογείται από την OCT-A κυμαίνεται σε στενό εύρος. Αυτό θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο στον εντοπισμό παθολογικής τριχοειδικής αραίωσης ή διάτασης. Οι διαδοχικές μετρήσεις έχουν εξαιρετική συσχέτιση γύρω από την οπτική θηλή και αρκετά καλή γύρω από το κεντρικό βοθρίο. Ωστόσο, η επαναληψιμότητα δεν είναι ακόμα αποδεκτή για χρήση των απόλυτων τιμών στην κλινική πράξη. TOMOGRAPHY-ANGIOGRAPHY (OCT-A): QUANTIFICATION AND REPEATABILITY Pappelis K., Jansonius N.M. MD, PhD candidate, University Medical Center of Groningen (UMCG), Netherlands MD, PhD, Professor of Ophthalmology, University Medical Center of Groningen (UMCG), Netherlands Aim: To evaluate repeatability of peripapillary and parafoveal vessel density (VD) measurements of customized software on a commercially available Optical Coherence Tomography Angiography (OCT-A) system. Materials & Methods: One random eye of healthy (n=5) volunteers between 50 and 65 years of age was imaged with Canon HS-00 (Tokyo, Japan) OCT-A, version Two consecutive pairs of images (6x6mm, 464x464px) centered at the optic nerve head (ONH) and fovea respectively were acquired. Images with artifacts or quality <7 were recaptured. The signal of maximal projection intensity at the superficial capillary plexus was considered. Local thresholding was used to binarize the images. Large vessels originating from the ONH were automatically traced and filtered out. VD was calculated as the percentage of perfused capillaries over the total area within one well-defined circle around the fovea (r=.50mm) or between two concentric circles around the ONH (r=.03mm, R=.84mm). Bland-Altman and intra-class correlation (ICC[,]) analysis were performed. Results: VD was 44.5(.3)% around the ONH and 40.(.7)% around the fovea. Coefficient of repeatability was.90% and 3.65% respectively. ICC was 0.76 (p<0.00) and 0.54 (p=0.03) respectively. Conclusions: The density of the retinal microvasculature in healthy eyes as assessed by OCT-A lies within a narrow range. This could be helpful in detecting pathological capillary attenuation or dilation. Repeated measurements correlate excellently at the ONH and fairly at the macula. Nevertheless, repeatability is not yet acceptable for these absolute values to be of clinical use. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

110 5 o RETINAL VESSEL OXYGEN SATURATION AND CALIBER DETERMINED Α95 ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΚΟΡΕΣΜΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΤΡΗΜΑΤΟΣ ΑΓΓΕΙΩΝ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΥΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ LASER ΟΦΘΑΛΜΟΣΚΟΠΙΟΥ ΣΑΡΩΣΗΣ (SLO) Παππέλης Κ., Jansonius N.M. MD, υποψήφιος διδάκτωρ, University Medical Center of Groningen (UMCG), Ολλανδία MD, PhD, Καθηγητής Οφθαλμολογίας, University Medical Center of Groningen (UMCG), Ολλανδία Σκοπός: Ποσοτικοποίηση διαμετρήματος και κορεσμού οξυγόνου (SO) αγγείων αμφιβληστροειδούς μέσω ειδικά διαμορφωμένου λογισμικού και Laser Οφθαλμοσκοπίου Σάρωσης (SLO). Υλικό & Μέθοδος: Ένας τυχαία επιλεγμένος οφθαλμός υγιών εθελοντών (n=6) μεταξύ 50 και 65 ετών απεικονίστηκε με SLO (Optomap 00Tx, Optos plc, Dunfermline, Scotland, UK). Ελήφθησαν τρεις διαδοχικές εικόνες σε μέγιστη ανάλυση. Η ένταση του laser τέθηκε για μέση μελάγχρωση. Ακολούθως, δύο διαδοχικές εικόνες με κέντρο τον οπτικό δίσκο ελήφθησαν με κάμερα βυθού (Topcon NW-400, Tokyo, Japan). Τα ανάλογα της κεντρικής αμφιβληστροειδικής αρτηρίας και φλέβας (CRAE, CRVE) και ο αρτηριοφλεβικός λόγος (AVR) υπολογίστηκαν μέσω λογισμικού ανοιχτού κώδικα (ARIA, Peter Bankhead) και τους τύπους Knudtson-Parr-Hubbard. Η αρτηριακή και φλεβική SO υπολογίστηκε έμμεσα από το Λόγο Οπτικής Πυκνότητας (ΛΟΠ) των αγγείων άνω και κάτω κροταφικά στις εικόνες του SLO με μήκη κύματος 633nm και 53nm αντίστοιχα. Αποτελέσματα: Οι μέσες τιμές των CRAE, CRVE, AVR ήταν αντίστοιχα 60.(8.)µm, 35.(7.9)µm, 0.68(0.06) για το SLO έναντι 6.(5.4)µm, 30.0(8.9)µm, 0.7(0.06) για την κάμερα βυθού. Η διαφορά του AVR ήταν στατιστικά σημαντική (p=0.00). Ο διάμεσος ΛΟΠ ήταν 0.9(0.07) στις αρτηρίες και 0.3(0.08) στις φλέβες. Γραμμική παλινδρόμηση έδειξε πως η αρτηριοφλεβική διαφορά SO [-0.3(0.05)] παραμένει σταθερή και ανεξάρτητη άλλων επιδράσεων εκτός του κορεσμού. Συμπεράσματα: Το SLO θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό του διαμετρήματος των αμφιβληστροειδικών αγγείων. Ωστόσο, συγκρίσεις μεταξύ συσκευών πρέπει να γίνονται με προσοχή. Η οξυμετρία κατάφερε να αναδείξει τη διαφορά αρτηριών-φλεβών και δύναται να εφαρμοστεί σε επίπεδο πληθυσμού. Ωστόσο, οι ατομικές μετρήσεις εξακολουθούν να διακυμαίνονται, ακόμα και διορθωμένες για ποσότητα μελανίνης και φωτοσκεδαστικά φαινόμενα. BY A SCANNING LASER OPHTHALMOSCOPE (SLO) Pappelis K., Jansonius N.M. MD, PhD candidate, University Medical Center of Groningen (UMCG), Netherlands MD, PhD, Professor of Ophthalmology, University Medical Center of Groningen (UMCG), Netherlands Aim: To quantify retinal vessel diameter and oxygen saturation (SO) with customized software and a Scanning Laser Ophthalmoscope (SLO). Materials & Methods: One random eye of healthy (n=6) volunteers between 50 and 65 years of age was imaged with a SLO (Optomap 00Tx, Optos plc, Dunfermline, Scotland, UK). Three consecutive maximum resolution images were obtained. Laser intensity was set for medium pigment. Subsequently, two consecutive images centered at the optic disc were acquired with a fundus camera (Topcon NW-400, Tokyo, Japan). The Central Retinal Artery and Vein Equivalent (CRAE, CRVE) and the Arteriovenous Ratio (AVR) were calculated via an open-source Automated Retinal Image Analyzer (ARIA, Peter Bankhead) and the Knudtson- Parr-Hubbard formulas. Arterial and venous SO was calculated indirectly from the Optical Density Ratio (ODR) of the supero- and inferotemporal vessels from the images produced by the SLO at wavelengths 633nm and 53nm respectively. Results: Average CRAE, CRVE, AVR were 60.(8.)µm, 35.(7.9)µm, 0.68(0.06) respectively for the SLO versus 6.(5.4)µm, 30.0(8.9)µm, 0.7(0.06) for the fundus camera. AVR difference was statistically significant (p=0.00). Median ODR was 0.9(0.07) for arteries and 0.3(0.08) for veins. Linear regression showed that the arteriovenous SO difference [-0.3(0.05)] remained constant and independent of effects other than oxygen. Conclusions: A SLO could be used to determine retinal vessel caliber. However, inter-device comparisons should be made with caution. Oximetry was able to differentiate between arteries and veins and can be applied to a population-based setting. Nevertheless, individual measurements remain highly variable even after correcting for pigment and light-scattering effects. 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

111 5 o VISUAL FIELD TEST METHOD USING VIRTUAL REALITY GLASSES. Α96 Μέθοδος: ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ ΟΠΤΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΜΕ ΓΥΑΛΙΑ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΜΕΤΡΟ HUMPHREY Τσαπάκης Σ., Παπακωνσταντίνου Δ., Διαγουρτάς Α., Ανδρεάνος Κ., Μπρούζας Δ.. Ιδιωτικό Ιατρείο, Αθήνα. Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Σκοπός: Παρουσιάζεται Μέθοδος λήψης οπτικών πεδίων με χρήση γυαλιών εικονικής πραγματικότητας και τα αποτελέσματα συγκρίνονται με αντίστοιχα με το περίμετρο Humphrey. Υλικό Μέθοδος: Χρησιμοποιήθηκε ειδικό λογισμικό που υλοποιεί τον αλγόριθμο fast threshold με βήματα 3db στις κεντρικές 40, γυαλιά εικονικής πραγματικότητας και smartphone με οθόνη 6 ιντσών, γιά την καταγραφή του οπτικού πεδίου, σε 5 μάτια 0 ασθενών, σε διάφορα στάδια γλαυκωματικής βλάβης, με τη σειρά που παρουσιάστηκαν. Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με τα αντίστοιχα από τo περίμετρο Humphrey. Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκε υψηλή συσχέτιση (Spearman (r) = 0.839, P < 0.000) ανάμεσα στο οπτικό πεδίο με χρήση γυαλιών εικονικής πραγματικότητας και στο περίμετρο Humphrey. Συμπεράσματα: Το οπτικό πεδίο που καραγράφηκε με γυαλιά εικονικής πραγματικότητας παρουσιάζει συσχέτιση με τον αναλυτή οπτικών πεδίων Humphrey. Λέξεις κλειδιά: Οπτικό πεδίο, ηλεκτρονικός υπολογιστής, γυαλιά εικονικής πραγματικότητας, γλαύκωμα. COMPARISON WITH HUMPHREY PERIMETER Tsapakis S., Papaconstantinou D., Diagourtas A., Andreanos K., Brouzas D. Private practice, Athens, Greece University Eye Clinic of General Hospital of Athens G. Gennimatas, First Department of Ophthalmology, Medical School, University of Athens, Greece Purpose: Το present a visual field examination method using virtual reality glasses and evaluate the reliability of the method, by comparing the results with those of Humphrey perimeter. Materials - Methods: Software, implementing a fast threshold 3 db steps staircase algorithm for the central 4 of visual field (5 points), was used to test 5 eyes of 0 patients, in different stages of glaucoma. Trust EXOS 3D virtual reality glasses and Alcatel One Touch Pixi 4 (6) 8050D smartphone with 6 display were used for the tests. The results were compared to those obtained from the same patients using the Humphrey perimeter. Results: High correlation coefficient (Spearman (r) = 0.839, P < 0.000) between the virtual reality visual field and the Humphrey perimeter visual field and was found. Conclusion: Visual field examination results using virtual reality glasses have high correlation with Humphrey perimeter allowing the method to be possibly suitable for clinical use. Keywords Visual fields, virtual reality glasses, computerized perimetry, visual fields software. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

112 5 o HOME-BASED TELEMEDICINE VISUAL FIELD TEST FOR GLAUCOMA Α97 ΤΕΣΤ ΟΠΤΙΚΟΥ ΠΕΔΙΟΥ ΜΕΣΩ ΤΗΛΕΙΑΤΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΟΥ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΜΕΤΡΟ HUMPHREY Τσαπάκης Σ., Παπακωνσταντίνου Δ., Διαγουρτάς Α., Ανδρεάνος Κ., Μπρούζας Δ.. Ιδιωτικό Ιατρείο, Αθήνα. Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική Σκοπός: Παρουσιάζεται η Μέθοδος εξέτασης του οπτικού πεδίου μέσω τηλε-ιατρικής και τα αποτελέσματα συγκρίνονται με τα αντίστοιχα με το περίμετρο Humphrey. Υλικό Μέθοδος: Χρησιμοποιήθηκε ειδικό λογισμικό γιά την εξέταση του οπτικού πεδίου μέσω διαδικτύου. Το λογισμικό υλοποιεί ένα υπερουδικό αλγόριθμο κατάγραφής του οπτικού πεδίου, γιά τις 4 κεντρικές μοίρες, σε τρία επίπεδα ουδού α) -db, β) -4b, γ) -8db, από την αναμενόμενη ευαισθησία γιά την ηλικία και έχει τρία χαρακτηριστικά: α) χρησιμοποιεί την web-camera σαν φωτόμετρο, γιά να ανιχνεύσει τη φωτεινότητα του χώρου, ώστε να επιτευχθεί προτυποποίηση των συνθηκών της εξέτασης β) περιλαμβάνει ένα απλό expert system το οποίο ελέγχει την αξιοπιστία της εξέτασης, γ) δίνει τη δυνατότητα στο γιατρό να συνενώσει περισσοτέρες εξετάσεις σε μία, ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη στατιστική αξιοπιστία. Δοκιμάστηκε σε μάτια 6 ασθενών (550 σημεία) χρησιμοποιώντας ένα τυπικό PC και μία στάνταρτ LCD οθόνη ιντσών (50 cd/m). Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με τα αντίστοιχα από το περίμετρο Humphrey. Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκε υψηλή σχετική πιθανότητα (0.770, P < 0.000) ανάμεσα στο οπτικό πεδίο μέσω διαδικτύου και στο περίμετρο Humphrey. Συμπεράσματα: Το οπτικό πεδίο που καrαγράφηκε μέσω τηλειατρικής με χρήση LCD οθόνης παρουσιάζει συσχέτιση με τον αναλυτή οπτικών πεδίων Humphrey. Λέξεις κλειδιά: Οπτικό πεδίο, ηλεκτρονικός υπολογιστής, τηλειατρική, γλαύκωμα. SCREENING. COMPARISON WITH HUMPHREY PERIMETER Tsapakis S., Papaconstantinou D., Diagourtas A., Andreanos K., Brouzas D. Private practice, Athens, Greece University Eye Clinic of General Hospital of Athens G. Gennimatas, First Department of Ophthalmology, Medical School, University of Athens, Greece Purpose: Το present a telemedicine system for glaucoma screening/visual field testing and evaluate the reliability of the method, by comparing the results with those of Humphrey perimeter. Materials - Methods: Telemedicine software for visual field testing was tested in order to assess the possibility of glaucoma screening through the internet. The system implements a supra threshold algorithm for the central 4 of visual field (5 points), at three threshold levels: a) -4db, b) -8db, c) -db, from the age expected sensitivity and has three key features: a) it uses the web-camera as a light meter, to detect ambient luminosity and achieve standardization in testing conditions, b) it includes a simple expert system to analyze the test results and prevents the user from sending an invalid test to the physician, c) it allows the physician to merge multiple test results, in one, to achieve higher statistical accuracy and reliability of the final test. It has been tested in eyes of 6 patients (550 points) using a typical PC and a standard LCD monitor (50 cd/m). The results were compared to those obtained from the same patients using the Humphrey perimeter. Results: High ratio of proportions (relative possibility 0.77, P < 0.000) between the telemedicine system for visual field testing and the Humphrey perimeter was found. Conclusion: Telemedicine visual field/glaucoma screening test has a high correlation with Humphrey perimeter allowing the method to be possibly suitable for clinical use. Keywords:Glaucoma, Teleglaucoma, Telemedicine, Teleophthalmology, Visual fields, computerized perimetry, visual fields software. 5 0 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

113 5 o Προφορικές Ανακοινώσεις 3 ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΗΣ- ΒΛΕΦΑΡΑ Σάββατο Ιουνίου 08 :5-4:30 ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ II 5 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

114 5 o Α98 Η ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΤΡΟΠΙΟΥ ΚΑΤΩ ΒΛΕΦΑΡΟΥ ΜΕ ΡΑΜΜΑΤΑ ΕΚΣΤΡΟΦΗΣ Μεμέτ Α., Κωνσταντινίδης Α., Μπουγάτσου Π., Εδιρνελή Σ., Παναγιωτοπούλου Ε.Κ, Λαμπίρης Γ., Ιωαννάκης Κ. Οφθαλμολογικη Κλινικη, Πανεπιστημιακο Νοσοκομειο Αλεξανδρουπολης Σκοπός: Να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα της αντιμετώπισης του ηλικιακού εντρόπιου του κάτω βλεφάρου με μια απλή χειρουργική μέθοδο όπως τα ράμματα εκστροφής. Υλικό & Μέθοδος: Έντεκα ασθενείς (6 άντρες, 5 γυναίκες), ηλικίας ετών με ηλικιακό εντρόπιο αντιμετωπίστηκαν με ράμματα εκστροφής. Σε 3 ασθενείς έγινε διόρθωση αμφοτερόπλευρα (4 βλέφαρα). Σε κάθε βλέφαρο τοποθετήθηκαν με 3 ράμματα 4/0 Vicryl στα έξω /3 του κάτω βλεφάρου. Ο χρόνος μετεγχειρητικής παρακολούθησης ήταν 7- μήνες. Όλες οι επεμβάσεις έγιναν στο χώρο εξέτασης της οφθαλμολογικής κλινικής ή στο σηπτικό χειρουργείο. Αποτελέσματα: Σε κανένα ασθενή δεν παρουσιάστηκε υποτροπή του εντρόπιου στο διάστημα της μετεγχειρητικής παρακολούθησης. Δεν παρατηρήθηκαν μετεγχειρητικές επιπλοκές πέρα από ήπιο αιμάτωμα και οίδημα του βλεφάρου. Συμπέρασμα: Τα ράμματα εκστροφής είναι ένας αποτελεσματικός και σύντομος τρόπος αντιμετώπισης του ηλικιακού εντρόπιου του κάτω βλεφάρου. EVERTING SUTURES: A SIMPLE TECHNIQUE FOR THE SURGICAL MANAGEMENT OF THE INVOLUTIONAL LOWER LID ENTROPION Mechmet A., Konstantinidis A., Bougatsou P., Edirneli S., Panagiotopoulou E.Κ, Labiris G., Ioannakis K. Ophthalmology Depertment, University Hospital Of Alexandroupolis Purpose: To demonstrate the efficacy of the everting sutures in the surgical management of the lower lid entropion. Material & Method: Eleven patients (6 men, 5 women), aged were included in the study. Three patients had bilateral operation (4 lids in total). Two to three 4/0 Vicryl everting sutures were used in each eyelid. The sutures were put in the outer two thirds of the eyelid. The follow up period was 7- months. All the operations were carried out either in the examination room of the eye clinic or the minor operations room. Results: There was no recurrence of the entropion during the follow up period. No significant peri or postoperative complications were seen other than mild lid hematoma and swelling. Conclusions: The everting sutures are a simple and effective way for the management of the involutional lower lid entropion. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 5

115 5 o OUTER CANTHUS BASAL CELL CARCINOMA. Α99 ΒΑΣΙΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΕΞΩ ΚΑΝΘΟΥ. ΕΚΤΟΜΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΔΕΡΜΑΤΙΚΟ ΚΡΗΜΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΩ ΒΛΕΦΑΡΟ Ρεμπάπης Ι., Γιάχος Ι., Γιαννουλάκος Γ., Στάθη Θ., Βασιλάκης Π. Οφθαλμολογική Κλινική Γ.Ν.Τρικάλων Σκοπός: Να παρουσιάσουμε τη χειρουργική αντιμετώπιση, μιας περίπτωσης ασθενούς με ευμέγεθες βασικοκυτταρικό καρκίνωμα έξω κανθού, με τη χρήση δερματικού κρημνού από το άνω βλέφαρο. Υλικό & Μέθοδος: Ανδρας ηλικίας 64 ετών, εξετάσθηκε στα Ε.Ι. της κλινικής μας, λόγω ελκωτικού μορφώματος έξω κανθού ΑΟ, διαστάσεων 6 xχιλ.αποφασίσαμε τη χειρουργική εκτομή του όγκου. Για την αποκατάσταση του δερματικού ελλείμματος, χρησιμοποιήθηκε περιστρεφόμενος κρημνός από το άνω βλέφαρο. Με τοπική αναισθησία, έγινε εκτομή του όγκου σε υγιή όρια, παρασκευή του δερματικού κρημνού από την περιοχή του άνω βλεφάρου, περιστροφή, τοποθέτηση και συρραφή του κρημνού στην περιοχή του ελλείμματος με διακεκομμένα ράμματα Nylon5-0. Αποτελέσματα: Δεν υπήρξαν διεγχειρητικές ή μετεγχειρητικές επιπλοκές. Το λειτουργικό και αισθητικό αποτέλεσμα κρίθηκε πολύ ικανοποιητικό. Συμπεράσματα: Η χρησιμοποίηση κρημνού από το άνω βλέφαρο για την αποκατάσταση του δερματικού ελλείμματος, ήταν αποτελεσματική χειρουργική επιλογή για το περιστατικό μας. EXCISSION AND RECONSTRUCTION USING DERMAL FLAP FROM UPPER EYELID Rempapis I., Giachos I., Giannoulakos G., Stathi T., Vasilakis P. Department of Ophthalmology, General Hospital of Trikala Purpose: The presentation of the surgical management of a patient with a sizeable outercanthus basal cell carcinoma using a dermal flap from the upper eyelid. Methods: A 64 year old male patient presented himself to our outpatient department with a sizeable left outercanthus ulcerative carcinoma, measuring 6xmm. We decided the surgical excision of the tumor. For the reconstruction of the skin deficit, a topical dermal flap from the upper eyelid was used. After topical anesthesia the tumor was removed in healthy margins and a dermal flap from the upper eyelid area was created, rotated, placed and sutured in the deficit area using intermittent Nylon 5-0 sutures. Results: No operative or postoperative complications were observed. The functional and cosmetic result was evaluated as satisfying. Conclusion: The utilization of topical flap from the upper eyelid for the reconstruction of the skin deficit, was a suitable surgical choice for our patient. 5 6 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 7

116 5 o DYSFUNCTION OF MEIBOMIAN GLANDS Α00 Η ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΜΕΪΒΟΜΙΑΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΡΑΣΙΤΟ DEMODEX Παππάς Κ., Χάιτα Α. Ιδιώτης οφθαλμίατρος, Γρεβενά Σκοπός: Περίπου 50-70% των οφθαλμολογικών ασθενών πάσχουν από βλεφαρίτιδα. Η ομιλία έχει ως στόχο την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία της δυσλειτουργίας των μεϊβομιανών αδένων από το παράσιτο Demodex. Υλικό & Μέθοδος: Υπάρχουν τύποι Demodex, το Folliculorum και το Brevis. Το folliculorum βρίσκεται κυρίως στους θύλακες των τριχών. Το Brevis το συναντάμε στους σμηγματογόνους αδένες του δέρματος και στους μεϊβομιανούς αδένες των βλεφάρων. Αποτελέσματα: Η μόλυνση από το παράσιτο Demodex ξεκινά την παιδική ηλικία και με την πάροδο των ετών ο πληθυσμός τους αυξάνεται. Στην ηλικία των 0 ετών έχουν μολυνθεί περίπου το 5% του πληθυσμού, στην ηλικία των 40 ετών το 55% του πληθυσμού, στην ηλικία των 60 ετών το 85% και μετά τα 70 το 00% του πληθυσμού. Συμπεράσματα: Ως δυσλειτουργία των μεϊβομιανών αδένων ορίζεται η κακή λειτουργία των αδένων η οποία επηρεάζει την ποιότητα ή και την ποσότητα του μεϊβομιανού εκκρίματος και αυτό την ποιότητα των δακρύων. Το τελικό αποτέλεσμα της δυσλειτουργίας είναι η ξηροφθαλμία λόγω αυξημένης εξάτμισης των δακρύων. Η κύρια αιτία της δυσλειτουργίας των μεϊβομιανών αδένων είναι το παράσιτο Demodex. AND DEMODEX PARASITE Pappas K., Chaita A. Private ophthalmologist, Grevena, Greece. Aim: About 50-70% of ophthalmologic patients suffer from blepharitis. The Aim of this study is to analyse how to prevent, diagnose and treat meibomian gland dysfunction due to Demodex parasites. Methods: There are types of Demodex parasite which effect humans: Demodex Folliculorum and Demodex Brevis. Demodex Folliculorum is mainly found in hair follicles, Demodex Brevis is found in the skin s sebaceous glands and in the meibomian glands of the eyelids. Results: Infection can begin in childhood and over the years its infestation increases. At the age of 0, 5 percent of the population is infected with Demodex, at the age of 40, 55 percent, at the age of 60, 85 percent and over 70 years old, 00 percent of the population. Conclusions: The dysfunction of meibomian glands is defined as poor gland function which affects the quality and/or quantity of meibomian secretion and the quality of tears. The end result of the dysfunction is dry eye due to increased tear evaporation. The main cause of meibomian gland dysfunction is Demodex parasites. 5 8 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 9

117 5 o WHAT IS BETTER TO HAVE? DEMODEX FOLLICULORUM; Α0 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑ ΕΧΩ; ΒΛΕΦΑΡΙΤΙΔΑ ΑΠΟ DEMODEX FOLLICULORUM; Ή ΒΛΕΦΑΡΙΤΙΔΑ ΑΠΟ DEMODEX BREVIS; Παππάς Κ., Χάιτα Α. Ιδιώτης οφθαλμίατρος, Γρεβενά Σκοπός:. Η εργασία έχει ως στόχο την πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία της βλεφαρίτιδας από το παράσιτο Demodex. Υλικό & Μέθοδος: Η βλεφαρίτιδα είναι μια φλεγμονώδης κατάσταση των βλεφάρων που επηρεάζει κυρίως την περιοχή γύρω από τις βλεφαρίδες και του βλεφαρικού χείλους. Μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, οποιασδήποτε ηλικίας και χαρακτηρίζεται ως οξεία ή χρόνια. Η χρόνια βλεφαρίτιδα των ενηλίκων είναι η πιο κοινή μορφή και επηρεάζει κυρίως ηλικιωμένους ενήλικες (άνω των 40 ετών) και είναι πιθανώς η συνηθέστερη διαταραχή των ματιών. Χωρίζεται σε πρόσθια και οπίσθια. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων συνυπάρχουν και οι δύο τύποι με διαφορετική βαρύτητα. Περίπου 60-80% των οφθαλμολογικών ασθενών πάσχουν από βλεφαρίτιδα και από αυτούς το 60-80% έχει μολυνθεί από το παράσιτο Demodex Αποτελέσματα: Υπάρχουν τύποι Demodex που προσβάλλουν των άνθρωπο. Το folliculorum και το brevis. Το folliculorum βρίσκεται κυρίως στους θύλακες των τριχών ενώ το brevis το συναντάμε στους σμηγματογόνους αδένες. Η μόλυνση ξεκινά την παιδική ηλικία και με την πάροδο των ετών ο πληθυσμός τους αυξάνεται. Στην ηλικία των 0 ετών έχουν μολυνθεί περίπου το 5% του πληθυσμού, στην ηλικία των 40 ετών το 55% του πληθυσμού, στην ηλικία των 60 ετών το 85% και μετά τα 70 το 00% του πληθυσμού. Συμπεράσματα: Η Δευτεροπαθής ξηροφθαλμία αντιπροσωπεύει περίπου το 80-90% των περιπτώσεων του ξηρού ματιού και οφείλεται κυρίως σε βλεφαρίτιδα. Η βλεφαρίτιδα επηρεάζει την ποιότητα και την ποσότητα της έκκρισης των μεϊβομιανών αδένων και αυτό επιτρέπει μεγαλύτερη εξάτμιση νερού από τα δάκρυα. Η θεραπεία της βλεφαρίτιδας περιλαμβάνει ιατρική και οικιακή φροντίδα. Η αυτο-φροντίδα είναι το πιο σημαντικό στοιχείο της θεραπείας. OR DEMODEX BREVIS BLEPHARITIS; Pappas K., Chaita Aikaterini Private ophthalmologist, Grevena, Greece Aim: The Aim of this study is to analyse how to prevent, diagnose and treat blepharitis due to Demodex parasite. Methods: Blepharitis is an inflammatory condition affecting the area around the base of the eyelashes. It can affect anyone of any age and is classified as either acute or chronic. It is divided into anterior and posterior. In the majority of cases, both types of blepharitis coexist to varying degrees. Chronic blepharitis is the most common form and it mostly affects older adults (40 years and up) and is probably the commonest eye disorder. It is divided into anterior and posterior. In the majority of cases, both types of blepharitis coexist to varying degrees. About 60-80% of ophthalmologic patients suffer from blepharitis. and 60-80% of them are infected with the Demodex parasite. Results: Infection can begin in childhood and over the years its infestation increases. At the age of 0, 5 percent of the population is infected with Demodex, at the age of 40, 55 percent, at the age of 60, 85 percent and over 70 years old, 00 percent of the population. Conclusions: Secondary dry eye, accounting for around 80-90% of cases, is due to blepharitis. Blepharitis affects the quality and/or quantity of meibomian glands secretion. Treatment for blepharitis normally includes medical and home treatment. Self-care is the most important element of treatment ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3

118 5 o FACTORS AFFECTING THE CREATION OF PDEK GRAFTS Α0 Παράγοντες που επηρεάζουν τη δημιουργία μοσχευμάτων PDEK Τσάτσος Μ., Γούσια Δ. Dorset County Hospital, ΑΠΘ 0 διαδοχικοί κερατοειδείς δότες αναλύθηκαν για τη δημιουργία μοσχευμάτων PDEK. Τα μοσχεύματα PDEK δημιουργούνται συνήθως με πνευματική εκτομή διαμέσου του δοκιδωτού δικτύου μέσω μιας σύριγγας των 5 ml που είναι γεμάτη με αέρα και μιας βελόνας 30G. Η δημιουργία φύσαλίδος Τύπου Ι επιτρέπει τη δημιουργία μοσχεύματος PDEK ενώ οι τύποι II ή οι μικτές φυσαλίδες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μοσχεύματα PDEK αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για χρήση σε ενδοθηλιακά μοσχεύματα DMEK Ο Σκοπός της μελέτης ήταν να αναλυθεί κατά πόσο οι παράγοντες δότη, όπως η ηλικία και οι ενδοθηλιακοί αριθμοί, επηρεάζουν την παραγωγή μοσχεύματος ενδοθηλιακού δότη PDE φούσκας Τύπου Ι. Η μέση ηλικία ήταν 60, έτη. Μέσος όρος ενδοθηλίου 500 / mm. Υπήρξε σημαντική συσχέτιση μεταξύ ηλικίας ασθενών και δημιουργίας φυσαλίδας Τύπου Ι 0,63 p <0,5 με μικρότερους ηλικιακά ασθενείς που σχετίζεται με σημαντικά υψηλότερες πιθανότητες δημιουργίας φυσαλίδων Τύπου Ι. Πιο σημαντικά καλής ποιότητας μοσχεύματα υψηλότερων ενδοθηλιακών μετρήσεων συσχετίστηκαν με σημαντικά υψηλότερες πιθανότητες δημιουργίας φυσαλίδων τύπου Ι 0,87 ρ <0,05. Οι νεότεροι δότες με υψηλότερες ενδοθηλιακές μετρήσεις θα μπορούσαν να είναι πιο κατάλληλοι για εμβολιασμό PDEK καθώς υψηλότερος ρυθμός δημιουργίας φυσαλίδων τύπου Ι σχετίζεται με νεότερους δότες και με υψηλό αριθμό ενδοθηλιακών κυττάρων. Αυτό θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο στην κλινική πρακτική, καθώς τα μοσχεύματα DMEK συλλέγονται πιο εύκολα και με ασφάλεια σε μεγαλύτερους ηλικιακά δότες. Tsatsos Μ., Gousia D. Dorset County Hospital, Aristotle University of Thessaloniki 0 consecutive donor corneas were analysed for the creation of PDEK grafts. PDEK grafts are usually created with pneumatic dissection through the trabecular meshwork via a 5 mls syringe filled with air and a 30G needle. The creation of Type I bubble allows the creation of PDEK graft whereas Type II or mixed bubbles cannot be used for PDEK grafts but can only be salvaged for use in DMEK endothelial grafts The Aim of the study was to analysed whether donor factors such as age and endothelial counts influence the production of Type I bubble PDEK endothelial donor graft. Mean age was 60. years. Mean endothelial count 500/mm.. There was significant correlation between age of patients and creation of Type I bubble 0.63 p<0.5 with younger patient associated with significantly higher chance of Type I bubble creation. More significantly good quality grafts of higher endothelial counts were associated with significantly higher chance of Type I bubble creation 0.87 p<0.05. Younger donors with higher endothelial counts could be better suited for PDEK grafting as a higher rate of Type I bubble creation is associated with younger donors and high endothelial cell counts. This would be of particular use in clinical practice as DMEK grafts are more easily and safely harvested in older donors with younger donor corneas sometimes reserved for penetrating keratoplasties. 5 3 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 33

119 5 o ANTERIOR SEGMENT OCT AND ENDOTHELIAL BIOPSY TO THE RESCUE Α03 ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΟΧΗΣ ΠΡΟΣΘΙΩΝ ΜΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΨΙΑ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟΥ Παλιούρα Σ.,, Τσιαμπαλή Χ. 3, Yoo S.H. Bascom Palmer Eye Institute, University of Miami Leonard M. Miller School of Medicine, Miami, Florida, United States Athens Vision Eye Institute, Αθήνα 3 η Οφθαλμολογική Πανεπιστημιακή Κλινική, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ΠΓΝ Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη Σκοπός: Η περιγραφή περιστατικού με εν τω βάθει κερατοειδική μυκητιασική διήθηση, η οποία υποχώρησε μετά από σειρά ενδοστρωματικών εγχύσεων αντιμυκητιασικών παραγόντων και διενέργεια ενδοθηλιακής βιοψίας, καθοδηγούμενη με Οπτική Τομογραφία Συνοχής Προσθίων Μορίων(OCT-AS). ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΙ: Γυναίκα ετών προσήλθε με διήθηση του στρώματος του κερατοειδούς, η οποία δεν υποχώρησε σε τοπική χορήγηση vigamox και συστηματική acyclovir. Οι κερατοειδικές χρώσεις και καλλιέργειες ήταν αρνητικές. Η καλλιέργεια της θήκης των φακών επαφής έδειξε Fusarium spp. και η συνεστιακή μικροσκοπία παρουσίασε μυκητιασικά ευρήματα. Δύο μήνες μετά από τοπική αγωγή με natamycin %, συστηματική με voriconazole και σειρά ενδοστρωματικών και εντός του θαλάμου αντιμυκητιασικών εγχύσεων, η διήθηση ήταν μεγαλύτερη και βαθύτερη. Η οπτική οξύτητα παρέμενε στα 0/30. Η διενέργεια OCT-AS αποκάλυψε ότι η μόλυνση είχε προχωρήσει και είχε λάβει την εμφάνιση ενδοθηλιακής πλάκας. Αποφασίστηκε να διενεργηθεί ενδοθηλιακή απόξεση. Αποτελέσματα: Οι καλλιέργειες των δειγμάτων της απόξεσης ήταν αρνητικές, αλλά η ιστοπαθολογία έδειξε μυκητιασικά στοιχεία. Το οίδημα στην περιοχή της βιοψίας υποχώρησε ένα μήνα μετά, αφήνοντας ουλή στο οπίσθιο τμήμα του στρώματος. Οι ενδοστρωματικές και οι εντός του θαλάμου εγχύσεις αντιμυκητιασικών παραγόντων συνεχίστηκαν για ένα μήνα μετά τη βιοψία. Σε επανέλεγχο μετά από μήνες η οπτική οξύτητα ήταν 0/0 χωρίς υποτροπή. Συμπεράσματα: Η απεικόνιση με OCT-AS μπορεί να εντοπίσει μια κερατοειδική διήθηση και να καθοδηγήσει τη θεραπεία. Η διεγχειρητική ενδοθηλιακή απόξεση της μυκητιασικής πλάκας και η ιστοπαθολογική εκτίμηση του δείγματος αποδείχτηκαν μείζονος σημασίας για τη θεραπεία, παρά το ότι οι καλλιέργειες ήταν αρνητικές, με αποτέλεσμα να αποφευχθεί η διαμπερής κερατοπλαστική και η οπτική οξύτητα να παραμείνει άριστη. Palioura S.,, Tsiampali Ch. 3, Yoo S.H. Bascom Palmer Eye Institute, University of Miami Leonard M. Miller School of Medicine, Miami, Florida, United States Athens Vision Eye Institute, Athens, Greece 3 nd Department of Ophthalmology, Aristotle University School of Medicine, Papageorgiou General Hospital, Thessaloniki, Greece Purpose: To report a case of a deep corneal fungal infection that resolved after serial intrastromal antifungal injections and an Anterior Segment (AS) OCT-guided endothelial biopsy. Materials-Methods: A -year-old woman presented with a mid-stromal corneal infiltrate that had failed to respond to oral acyclovir and topical vigamox. Although cornea stains and cultures were negative, a culture of the contact lens case revealed Fusarium spp. and confocal microscopy revealed fungal elements. The infiltrate appeared larger and deeper after months of topical natamycin %, oral voriconazole, and serial intrastromal and intracameral antifungal injections, while the patient s vision remained stable at 0/30. Use of AS OCT revealed that the infection had progressed and appeared as an endothelial plaque. Results: Decision was made to proceed with endothelial scraping in the operating room. Cultures of the repomed specimen were again negative, while pathology showed fungal elements. The post-operative edema at the area of the biopsy resolved over the course of one month and a posterior stromal scar formed. Serial intrastromal and intracameral voriconazole injections were continued for the first post-operative month. At the -month follow up examination the patient s vision was 0/0 without recurrences. Conclusions: AS-OCT imaging can locate the site of a corneal infiltrate and guide further management. Intraoperative endothelial scraping of the fungal plaque and pathologic evaluation of the specimen proved to be of outmost importance for the resolution of the culture-negative deep fungal infection in this case. A penetrating keratoplasty was avoided in this young patient and vision remains excellent ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 35

120 5 o INTRACORNEAL INSERTION OF BIOCOMPATIBLE MATERIAL FOR Α04 ΕΝΔΟΚΕΡΑΤΟΕΙΔΙΚΗ ΕΓΧΥΣΗ ΒΙΟΣΥΜΒΑΤΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΦΥΣΑΛΙΔΩΔΟΥΣ ΚΕΡΑΤΟΠΑΘΕΙΑΣ: ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΑ Αποτελέσματα Πλάκα Α., Λιακόπουλος Δ., Κονταδάκης Γ.,, Παλλήκαρης Ι., Κυμιωνής Γ. 3 Οφθαλμολογική Κλινική ΠΑΓΝΗ, Ηράκλειο, Κρήτη Ινστιτούτο Οπτικής και Όρασης, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ελλάδα 3 Οφθαλμολογική Κλινική Νοσοκομείου Jules Gonin, Λωζάννη, Ελβετία Σκοπός: Η παρουσίαση του μακροχρόνιων αποτελεσμάτων μετά ενδοκερατοειδική έγχυση βιοσυμβατού υλικού για τη θεραπεία της φυσαλιδώδους κερατοπάθειας Μέθοδος: Τέσσερις ασθενείς με φυσαλιδώδη κερατοπάθεια ύστερα από επέμβαση καταρράκτη και μη αντίληψη φωτός στο προσβεβλημένο μάτι λόγω χρόνιου γλαυκώματος ανοικτής γωνίας αναζητούν συμπτωματική ανακουφιστική θεραπεία. Με τη χρήση του femtosecond laser (Wavelight FS 00, Alcon Inc.) πραγματοποιήθηκε ενδοκερατοειδική έγχυση βιοσυμβατού υδρόφοβου υλικού. Αποτελέσματα: Η ανακούφιση από τον πόνο ήταν άμεση αμέσως μετά την πλήρη επιθηλιοποίηση. Όλοι οι ασθενείς παρέμειναν ελέυθεροι συμπτωμάτων για όλο το διάστημα παρακολούθησης (3 έτη). Η κερατοειδική επιφάνεια ήταν διαυγής ενώ η περιοχή κάτω από το ένθεμα ήταν οιδηματώδης. Συμπεράσματα: Η ενδοκερατοειδική έγχυση βιοσυμβατού υλικού είναι μια γρήγορη, ασφαλής και ελαχιστα επεμβατικη τεχνική για τη θεραπεία της φυσαλιδώδους κερατοπάθειας. THE TREATMENT OF BULLOUS KERATOPATHY: LONG TERM FOLLOW UP Plaka A., Liakopoulos D., Kontadakis G.,, Pallikaris I., Kymionis G. 3 Ophthalmology Eye Clinic, University of Crete, Heraklion Institute of Vision and Optics, University of Crete, Heraklion 3 Hospital Jules-Gonin, Losanne, Switzerland Purpose: To present the long term follow up of a new technique of intracorneal insertion of biocompatible material for the management of bullous keratopathy. Methods: Four patients with bullous keratopathy after cataract surgery and no light perception in the affected eye because of open angle glaucoma seek relief of their symptoms (pain, tearing). Femtosecond laser assisted (Wavelight FS 00 laser, Alcon Inc.) intracorneal insertion of transparent biocompatible hydrophobic material was performed. Results: Pain and photophobia relief was immediate after complete epithelization. All patients remained free of symptoms during the three years follow up period. The corneal surface remained transparent and without bullae while the corneal stroma under the implant was edematous. Conclusion: Intracorneal insertion of transparent biocompatible hydrophobic material is a fast, minimal invasive and promising new technique for the treatment of bullous keratopathy ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 37

121 5 o THE EFFECT OF CARBOXYMETHYLGLUCOSE SULFATE ON AN EXTENSIVE, Α05 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΙΙΚΗΣ ΠΟΛΥΚΑΡΒΟΞΥΜΕΘΥΛΟΓΛΥΚΟΖΗΣ ΣΕ ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΟ, ΕΜΜΕΝΟΝ ΕΛΛΕΙΜΑ ΕΠΙΠΕΦΥΚΟΤΑ ΚΑΙ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΕΡΑΤΙΤΙΔΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΜΕΝΗ ΚΑΤΟΠΙΝ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Τσακαλής Ν., Σκαθαρούδη Χ., Πλάκα Α., Λιακόπουλος Δ., Σιγανός Χ. Τμήμα Κερατοειδούς και Προσθίων ημιμορίων, Τμήμα Οφθαλμολογίας Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου, Κρήτη Σκοπός: Η παρουσίαση της ανταπόκρισης ενός ασθενούς κατόπιν τοπικής θεραπείας με θειική πολυκαρβοξυμεθυλογλυκόζη λόγω εμμένοντος κι εκτεταμένου ελλείματος επιπεφυκότα και κερατοειδούς σε έδαφος κερατίτιδας προκαλούμενη από ακτινοθεραπεία. Μέθοδος: Μέτρηση οπτικής οξύτητας, βιομικροσκόπηση,φωτογραφία Προσθίων ημιμορίων τόσο χωρίς όσο και με ενστάλαξη σταγόνας φλουοροσείνης Αποτελέσματα: Μετά την εισαγωγή της αρχικής θεραπείας λόγω αποτυχίας προόδου της επούλωσης ιδίως του ελλέιματος του επιπεφυκότα, εισήχθει η τοπική εφαρμογή της θειικής πολυκαρβοξυμεθυλογλυκόζης η οποία οδήγησε σε σηματνική αύξηση του ρυθμού επούλωσης κι εν τέλει στην πλήρη επούλωση του ελλέιματος 5 ημέρες μετά την ημέρα της εισαγωγής. Συμπεράσματα: Η εφαρμογή του αναγεννητικού παράγοντα βοήθησε καταλυτικά τόσο στην επούλωση του επιπεφυκότα όσο και του κερατοειδούς στη περίπτωση του ασθενούς. Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της χρήσης αυτών των παραγόντων, όπως στη δύσκολη αυτή περίπτωση της ακτινικής κερατίτιδας θέτουν σε νέα βάση τη συζήτηση τόσο γύρω από εύρος της εφαρμογή τους, όσο και σχετικά με τον τρόπο δράσης τους. RESISTANT CONJUNCTIVA AND CORNEA DEFECT IN A PATIENT WITH RADIATION INDUCED KERATOPATHY Nikolaos G. Tsakalis, C. Skatharoudi, A. Plaka, D. Liakopoulos, C. Siganos Cornea and external eye disease service Department of Ophthalmology, University Hospital of Heraklion, Crete, Greece Aim: To present the effect of carboxymethylglucose sulfate in a patient with extensive and resistant conjunctiva and cornea defect induced after radiotherapy. Method: Visual Acuity measurement, Slit Lamp exam, photography of the anterior segment of the eye with and without fluorescein drop. Results: After the fail of healing process with the initial therapy specifically on conjunctiva defect, topical therapy with carboxymethylglucose sulfate was introduced. The healing rate was accelerated and finally after 5days total defect resolution was occurred. Conclusion: The use of the regenerative agent improved the Conjunctiva and cornea healing rate. The encouraging results in our patient strengthen the discussion around the enrichment indications of use and about the way of action 5 38 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 39

122 5 o years corneal transplantations. Α06 Χρόνια μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς. Η εμπειρία μας Σκαθαρούδη Χ., Τσακαλής Ν., Λιακόπουλος Δ., Σιγανός Χ. Μονάδα Παθήσεων Κερατοειδούς και Μεταμοσχεύσεων, Οφθαλμολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου, Ηράκλειο, Κρήτη Σκοπός: Η καταγραφή, ανάλυση και μελέτη των μεταμοσχεύσεων κερατοειδούς που πραγματοποιήθηκαν στην Οθαλμολογική κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου κατά τη χρονική περίοδο Μέθοδος: Αναδρομική μελέτη σειράς ασθενών. Αποτελέσματα: Από τους 70 ασθενείς που υποβλήθηκαν σε επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς (τμηματική ή ολικού πάχους) αναλύθηκαν ο συνολικός αριθμός μεταμοσχεύσεων, οι αλλαγές στις ενδείξεις μεταμόσχευσης, η μέγιστη δυνατή οπτική οξύτητα, ο τελικός κερατοειδικός αστιγματισμός, τα ποσοστά απόρριψης, τα ποσοστά επιμόλυνσης καθώς και τα ποσοστά υποτροπής αρχικής νόσου. Συμπεράσματα: Θα ανακοινωθούν. our experience Skatharoudi C., Tsakalis N., Liakopoulos D., Siganos C. Unit of corneal diseases and transplantations, Ophthalmology department University Hospital of Heraklion, Crete, Greece Aim: To evaluate the indications for corneal keratoplasty and report the results of patients underwent corneal keratoplasty treatment in University Eye Clinic of Heraklion during the period Methods: Retrospective analysis of all cases underwent corneal keratoplasty. Results: In this study, 70 patients underwent corneal transplantation (penetrating or partial) were retrospectively reviewed. The total amount of corneal transplantations, indications for corneal keratoplasty, best corrected visual acuity, corneal astigmatism, and rates of rejection, infection and recurrence of the initial disease were evaluated. Conclusions: To be announced ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 4

123 5 o Malignant neoplasms of the orbit: a retrospective study Α07 ΚΑΚΟΗΘΗ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΑ ΚΟΓΧΟΥ: ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΕΞΕΝΤΕΡΩΣΕΩΝ ΚΟΓΧΟΥ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΑΣ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ Βαχτσεβάνος Κ., Παρασκευόπουλος Κ., Κουκόλης Ν., Αστρείδης Ι., Καλαϊτσίδου Ι., Αντωνιάδης Κ. Πανεπιστημιακή Κλινική Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής,Γ.Ν.Θ Γ.Παπανικολάου Σκοπός: Τα κακοήθη νεοπλάσματα του κόγχου εντοπίζονται συχνότερα στην περιοχή των βλεφάρων, κυρίως του κάτω, αλλά και στην περιοχή του έσω κανθού. Λιγότερο συχνά απαντώνται στο άνω βλέφαρο και τον έξω κανθό. Εφόσον γίνει έγκαιρα η διάγνωση τους, η εκτομή σε υγιή όρια με τη χρήση τοπικών κρημνών διασφαλίζει την καλή πρόγνωση τους. Η πλημμελής ή καθυστερημένη αντιμετώπιση έχει ως αποτέλεσμα την επέκταση του καρκινώματος στους οφθαλμοκινητικούς μύες και τελικά την αναγκαστική εξεντέρωση του περιεχομένου του οφθαλμικού κόγχου. Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση αριθμού περιστατικών που υποβλήθηκαν σε εξεντέρωση κόγχου στην κλινική μας την τελευταία δεκαετία. Υλικό & Μέθοδοι: Στη διάρκεια των ετών υποβλήθηκαν σε εξεντέρωση οφθαλμικού κόγχου ορισμένοι ασθενείς της κλινικής μας που είτε αντιμετωπίστηκαν πλημμελώς στο αρχικό στάδιο της νόσου είτε ακτινοβολήθηκαν. Η αντιμετώπιση αυτών των ασθενών περιλάμβανε τη συναφαίρεση περιβλεφαρικών ιστών, ενώ τα εν τω βάθει χείλη εκτομής έφθαναν μέχρι την έξοδο του οπτικού νεύρου από το τρήμα. Σε κάποιες περπτώσεις ασθενών έγινε και συναφαίρεση τμήματος οστού από τη μετωποζυγωματική αντηρίδα. Η αποκατάσταση γινόταν με ελεύθερο δερματικό μόσχευμα από το μηρό του ασθενούς. Ακολουθούσε καθήλωση του μοσχεύματος με πωματισμό που κατελάμβανε τα οστικά τοιχώματα του κόγχου. Η αφαίρεση του πωματισμού γινόταν εντός -3 εβδομάδων και οι ασθενείς ανάλογα με το πόρισμα της ιστολογικής εξέτασης υποβλήθηκαν σε τακτικούς επανελέγχους για πιθανή υποτροπή. Αποτελέσματα: Οι συχνότερες κακοήθεις βλάβες του οφθαλμικού κόγχου αφορούσαν είτε καρκινώματα εκ πλακώδους επιθηλίου(scc) είτε βασικοκυτταρικού τύπου(bcc) ή ήταν σπανιότερα εξαρτηματικού τύπου. Υπήρξαν λίγες περιπτώσεις ασθενών που εμφάνισαν υποτροπή. Αυτή εκδηλώθηκε ως τοπική και περιοχική μετάσταση για όσους έπασχαν από SCC κόγχου, οπότε υποβλήθηκαν σε συμπληρωματική εκτομή είτε σε σύστοιχο λεμφαδενικό καθαρισμό σε δεύτερο χρόνο. Συμπεράσματα: Η εξεντέρωση οφθαλμικού κόγχου είναι μια ακρωτηριαστική επέμβαση που προκαλεί όχι μόνο λειτουργική αναπηρία, αλλά και αισθητική. Γίνεται συνήθως σε παραμελημένες περιπτώσεις και αναδεικνύει τη δυσλειτουργία του εθνικού συστήματος υγείας, αλλά και την έλλειψη γνώσεων από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων οι οποίοι δεν αντιμετωπίζουν έγκαιρα ένα καρκίνωμα, που στα αρχικά του στάδια μπορεί να ιαθεί, εφόσον αντιμετωπιστεί χειρουργικά με τη δέουσα ογκολογική προσέγγιση. of orbital eviscerations in our clinic during the last decade Vaxtsevanos K., Paraskevopoulos K., Koukolis N., Astreidis I., Kalaitsidou I., Antoniades K. University Clinic of Oral and Maxillofacial Surgery, G.H G. Papanikolaou Purpose: Malignant neoplasms of the orbit are more frequently detected in the area of the eyelids, mainly the lower eyelid, but also in the area of the medial canthus. Less commonly occur in the upper eyelid and the lateral canthus. If their diagnosis is done in time, the excision at healthy limits using local flaps ensures their good prognosis. Improper or delayed treatment results in the extension of carcinoma to the extraocular muscles and ultimately the forced evisceration of ocular contents. The purpose of this study is to present a number of cases that have been subjected to orbital evisceration in our clinic over the last decade. Material-Method: During the years some patients in our clinic who were either poorly treated at the initial stage of the disease or were irradiated were subjected to orbital evisceration. The treatment of these patients involved the removal of perieyelid tissues, while the deep cut edges reached the exit of the optic nerve from the foramen. In some cases of patients, a part of the bone was also extracted from the zygomaticfrontal buttress. The restoration was done with a free cutaneous graft from the patient s thigh. The operation was followed by the enchainment of the graft with a packing occupying the orbital walls. The packing was removed within -3 weeks, and patients, depending on the outcome of the histological examination, underwent regular re-checks for possible relapse. Results: The most common malignant lesions of the orbit were either squamous cell carcinomas (SCC) or basal cell type (BCC) or were of adnexal type. There have been few cases of patients who have relapsed. This was manifested as local and regional metastasis for those suffering from SCC of the orbit, where upon they were subjected to a complementary resection either in unilateral lymph node neck dissection at a second time. Conclusions: Evisceration of the orbit is an amputation that causes not only functional impairment but also aesthetic. It is usually happened in neglected cases and highlights the dysfunction of the national health system, as well as the lack of knowledge from doctors of other specialties who do not face this cancer in time. This kind of cancer can be treated in the early stages,if the operation is accompanied by the appropriate oncology approach. 5 4 ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 43

124 5 o Postsurgical recurrent corneal erosion in glaucoma Α08 Μετεγχειρητική υποτροπιάζουσα απόπτωση επιθηλίου κερατοειδούς σε γλαυκωματικούς ασθενείς μετά από χειρουργείο καταρράκτη αντιμετώπιση Τσιρώνη Σ., Σιδηρόπουλος Γ., Ντόντη Π., Σίσκου Ε., Κούτσιανου Ε., Σαράφη Α., Θεοφράστου Ε.,Φαντέλ Ε. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Γεώργιος Παπανικολάου» Σκοπός: Η παρουσίαση γλαυκωματικών ασθενών που παρουσίασαν επιθηλιακά ελλείμματα κερατοειδούς μετά από χειρουργείο καταρράκτη. Υλικό Μέθοδος: Οι ασθενείς, χειρουργημένοι για καταρράκτη, παρουσίασαν άμεσα μετεγχειρητικά υποτροπιάζουσα απόπτωση επιθηλίου κερατοειδούς. Η πρώτη αντιμετώπιση ήταν επιπωματισμός με ενστάλλαξη αντιβιοτικού χωρίς αποτέλεσμα. Σε δεύτερη φάση έγινε ενστάλαξη αναπλαστικού παράγοντα (RGTA) με κύριο συστατικό την πολύ (καρβοξυμεθυλογλυκόζη θειΐκή). Αποτελέσματα: Μετά από περίπου ένα μήνα θεραπείας υπήρξε πλήρης αποκατάσταση του επιθηλίου του κερατοειδούς, σε όλα τα περιστατικά η οποία παρέμεινε και στη συνέχεια, εκτός ενός, όπου η θεραπεία επαναλήφθηκε επιτυχώς. Συμπεράσματα: Η αντιμετώπιση επιθηλιακών ελλειμμάτων κερατοειδούς, που αντιστέκονταν στις συμβατικές θεραπείες, με παράγοντα RGTA είχε πολύ καλά αποτελέσματα,ανακουφίζοντας τους ασθενείς από το σημαντικό αυτό πρόβλημα. patients after phacoemulsification - treatment Tsironi S., Sidiropoulos G., Ntonti P., Siskou E., Koutsianou E., Sarafi A., Theofrastou E., Fantel E. General Hospital of Thessaloniki Georgios Papanikolaou Aim: Presentation of glaucoma patients who suffered from epithelial corneal defect after cataract surgery. Μaterial Method: The patients, postsurgical, presented with recurrent corneal erosions. The first line of treatment was tapering, with antibiotic ointment, but without permanent improvement. The second line of treatment was by instιlling regenerating agent (RGTA) with basic ingredient: Poly (carboxymethylglucose sulfate). Results: All patents had complete corneal healing within an average of 4 weeks which was then maintained, except one patient in whom the treatment was repeated successfully. Conclusion: The use of RGTAs for the treatment of corneal epithelial defects, resisting in conventional therapy, had very good results, alleviating patients symptoms of this serious problem ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 45

125 5 o OUR CLINICAL EXPERIENCE FROM THE APPLICATION OF Α09 Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΤΟΝΟΜΕΤΡΙΚΗΣ ΚΑΜΠΥΛΗΣ ΣΕ 000 ΑΣΘΕΝΕΙΣ Τσιρώνη Σ., Πανακλερίδου Θ., Ντόντη Π., Σίσκου Ε., Κούτσιανου Ε., Σιδηρόπουλος Γ., Ψημενίδου Ε., Βασιλειάδης Ζ., Φαντέλ Ε. Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Γεώργιος Παπανικολάου» Σκοπός: Η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της εφαρμογής τονομετρικής καμπύλης σε 000 ασθενείς. Υλικό Μέθοδος: 000 ασθενείς υπεβλήθησαν, τα προηγούμενα έτη, στην κλινική μας, σε τονομετρική καμπύλη προκειμένου να απαντηθούν κρίσιμα ερωτήματα για τη θεραπευτική τους αντιμετώπιση. Αποτελέσματα: Μετά απο καταμέτρηση και στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων καταλήξαμε κατα περίπτωση σε καίρια συμπεράσματα για την πορεία του κάθε ασθενή και συνολικά σε χρήσιμες πληροφορίες για το σύνολο των ασθενών. Συμπεράσματα: Η τονομετρική καμπύλη έιναι ένα χρήσιμο εργαλείο στην κλινική πρακτική και συχνά παίζει καίριο συμπληρωματικό ρόλο στη διαγνωστική σκέψη και απόφαση. THE TONOMETRIC CURVE IN 000 PATIENTS Tsironi S., Panakleridou T., Ntonti P., Siskou E., Koutsianou E., Sidiropoulos G., Psimenidou E., Vasileiadis Z., Fantel E. General Hospital of Thessaloniki Georgios Papanikolaou. Aim: The presentation of the results of the tonometric curve applied to 000 patients Μaterial Method: 000 patients were submitted to tonometric curve measurements at our clinic, during the previous years, in order to obtain answers about clinical questions concerning their therapeutic management. Results: After the countdown and statistical assessment of the results, we came to individual conclusion concerning each patient s course and general useful information about the whole group of patients. Conclusion: The tonometric curve is a useful tool in clinical practice and often has an important complementary role in diagnostic thinking and decision-making ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ o 3 Μαΐου - Ιουνίου 08 Ξενοδοχείο Makedonia Palace ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 47

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Διερεύνηση της αποτελεσματικότητας εναλλακτικών και συμπληρωματικών τεχνικών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε άτομα με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΑΥΚΩΜΑ. προληψη και θεραπεια. επειδή είναι σηµαντικό να διατηρήσετε για πάντα την όραση σας

ΓΛΑΥΚΩΜΑ. προληψη και θεραπεια. επειδή είναι σηµαντικό να διατηρήσετε για πάντα την όραση σας ΓΛΑΥΚΩΜΑ προληψη και θεραπεια επειδή είναι σηµαντικό να διατηρήσετε για πάντα την όραση σας Τι είναι το γλαύκωµα; Το γλαύκωμα αποτελεί μια ομάδα από παθήσεις των οφθαλμών, οι οποίες έχουν σαν κοινό χαρακτηριστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο Μαργαρίτα Μάου Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΝΔΡΕΟΥ Φ.Τ:2008670839 Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ Ονοματεπώνυμο : Φάραχ Βαλεντίνα Αρ. Φοιτητικής Ταυτότητας : 2008899422 ΚΥΠΡΟΣ- ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2012

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπων Καθηγητής: Δρ. Νίκος Μίτλεττον Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Ονοματεπώνυμο: Ιωσηφίνα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Επιπτώσεις από τη χρήση αντικαταθλιπτικής αγωγής στην εγκυμοσύνη στο έμβρυο Όνομα Φοιτήτριας: Άντρια Λυσάνδρου Αριθμός φοιτητικής

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ Ονοματεπώνυμο: Λοϊζιά Ελένη Λεμεσός 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός ΠΕΡΙΛΗΨΗ Εισαγωγή Η παιδική παχυσαρκία έχει φτάσει σε επίπεδα επιδημίας στις μέρες μας. Μαστίζει παιδιά από μικρές ηλικίες μέχρι και σε εφήβους. Συντείνουν αρκετοί παράγοντες που ένα παιδί γίνεται παχύσαρκο

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΡΙΣΟΚΚΑ Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D σχετιζόμενα με το βρογχικό άσθμα στα παιδιά και στους έφηβους Κουρομπίνα Αλεξάνδρα Λεμεσός [2014] i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς

Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς Τι είναι η απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς; Απόφραξη φλέβας του αμφιβληστροειδούς σημαίνει ότι μία φλέβα στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού έχει αποφραχθεί.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ Παναγιώτου Νεοφύτα 2008969752 Επιβλέπων καθηγητής Δρ. Νίκος Μίτλεττον,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΑΚΟΣΑΜΙΔΗΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΦΑΡΜΑΚΟΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑΚΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ Κωνσταντίνα Κυπριανού Α.Τ.:

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ H ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΡΑΜΑΤΗΣ ΣΤΙΣ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ Σταύρος Έλληνας Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

MSM Men who have Sex with Men HIV -

MSM Men who have Sex with Men HIV - ,**, The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research HIV,0 + + + + +,,, +, : HIV : +322,*** HIV,0,, :., n,0,,. + 2 2, CD. +3-ml n,, AIDS 3 ARC 3 +* 1. A, MSM Men who have Sex with Men

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΑΝΤΛΙΕΣ ΣΥΝΕΧΟΥΣ ΕΚΧΥΣΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure.

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure. Otorhinolaryngologia - Head and Neck Surgery Issue 50, October - November - December 2012, pages 18-22 ORIGINAL REVIEW ARITCLE Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Ονοματεπώνυμο: Μιχαέλλα Σάββα Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Ο ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥΣ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΟΓΚΟΓΟΝΙΔΙΟΥ BRCA1 ΚΑΙ BRCA2. Βασούλλα

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτική αντιμετώπιση του συνδρόμου Irvine-Gass, με κυστικό οίδημα της ωχράς μετά από φακοθρυψία

Θεραπευτική αντιμετώπιση του συνδρόμου Irvine-Gass, με κυστικό οίδημα της ωχράς μετά από φακοθρυψία Θεραπευτική αντιμετώπιση του συνδρόμου Irvine-Gass, με κυστικό οίδημα της ωχράς μετά από φακοθρυψία Σ. Τσιρώνη, Π. Ντόντη, Γ. Σιδηρόπουλος, Ε. Σίσκου, Α. Σαράφη, Ε. Θεοφράστου, Ε. Φαντέλ ΠΕΡΊΛΗΨΗ Παρουσίαση

Διαβάστε περισσότερα

Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία.

Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία. CLINICAL TRIALS ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ 25 Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία. Τσάνταλη, Ε. 1,2,3, Οικονομίδης,

Διαβάστε περισσότερα

Ο νοσηλευτικός ρόλος στην πρόληψη του μελανώματος

Ο νοσηλευτικός ρόλος στην πρόληψη του μελανώματος ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Ο νοσηλευτικός ρόλος στην πρόληψη του μελανώματος Ονοματεπώνυμο: Αρτέμης Παναγιώτου Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Χρυσάνθη Στυλιανού Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ Ο ΠΡΟΩΡΟΣ ΤΟΚΕΤΟΣ ΚΑΙ Η ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ Όνομα Φοιτήτριας: Χρυσοστομή Αγαθοκλέους Αριθμός φοιτητικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΤΟ ΚΑΠΜΝΙΣΜΑ ΩΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ Κατσαρής Γιάγκος Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ. Φοινίκη Αλεξάνδρου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ. Φοινίκη Αλεξάνδρου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ Φοινίκη Αλεξάνδρου Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

HIV HIV HIV HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 +332

HIV HIV HIV HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 +332 ,**1 The Japanese Society for AIDS Research The Journal of AIDS Research +,, +,, +,, + -. / 0 1 +, -. / 0 1 : :,**- +,**. 1..+ - : +** 22 HIV AIDS HIV HIV AIDS : HIV AIDS HIV :HIV AIDS 3 :.1 /-,**1 HIV

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Ελένη Αριστοτέλους Α.Φ.Τ :2010612548

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Ελένη Αριστοτέλους Α.Φ.Τ :2010612548 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Θέμα: «Επιπλοκές της προεκλαμψίας στην εμβρυϊκή και νεογνική ηλικία» Ελένη Αριστοτέλους Α.Φ.Τ :2010612548 Επιβλέπουσα Καθηγήτρια:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ - ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΗ

Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ - ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Διπλωματική εργασία στο μάθημα «ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ»

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ

ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ονοματεπώνυμο Κεντούλλα Πέτρου Αριθμός Φοιτητικής Ταυτότητας 2008761539 Κύπρος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΕΩΝΙΔΟΥ Λεμεσός, 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΜΕ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ Θεοφάνης Παύλου Αρ. Φοιτ. Ταυτότητας: 2010207299 Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Η ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Μαρία Χρίστου Λεμεσός 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών

Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών Α. Ζιάκας, Κ. Τσιούφης, Δ. Πέτρογλου, Θ. Γκόσιος, Λ. Λίλλης, Χ. Καρβούνης Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη,

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Στυλιανού Στυλιανή

Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Στυλιανού Στυλιανή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV Στυλιανού Στυλιανή Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΤΗΘΑΓΧΗ

Πτυχιακή Εργασία Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΤΗΘΑΓΧΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΤΗΘΑΓΧΗ Νικόλας Χριστοδούλου Λευκωσία, 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Γνώση και στάση νοσηλευτών στη διαχείριση του πόνου καρκινοπαθών που νοσηλεύονται Παναγιώτης Χαραλάμπους Λεμεσός, 2014 i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: Ο ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΠΟΥ ΒΙΩΝΕΙ ΤΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Άντρη Αγαθαγγέλου Λεμεσός 2012 i ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΥ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΗ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΟΧΗΣ - OCT) ιάφας Σ., Κωτσίδης Σ., Χατζητόλιος Α. Κατσίκη Ν.,

ΤΟΥ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΗ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΟΧΗΣ - OCT) ιάφας Σ., Κωτσίδης Σ., Χατζητόλιος Α. Κατσίκη Ν., ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΟΞΥΤΗΤΑΣ ΜΕ ΤΟ ΠΑΧΟΣ ΤΟΥ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΗ ΣΤΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ ΤΗΣ ΩΧΡΑΣ (ΜΕΛΕΤΗ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΣΥΝΟΧΗΣ - OCT) ιάφας Σ., Κωτσίδης Σ., Κατσίκη Ν., Χατζητόλιος Α. Α Πανεπιστημιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΝΕΑΝΙΚΗ ΙΔΙΟΠΑΘΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ Όνομα Φοιτήτριας: Μαρία Θωμά Αριθμός φοιτητικής ταυτότητας:2010221455

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΑΣΕΙΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΕΠΙΚΤΗΤΗΣ ΑΝΟΣΟΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ (AIDS) Αλέξης Δημήτρη Α.Φ.Τ: 20085675385 Λεμεσός

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος του Μαστού: Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ψυχοσωματική υγεία των γυναικών που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή και ο ρόλος του νοσηλευτή.

Καρκίνος του Μαστού: Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ψυχοσωματική υγεία των γυναικών που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή και ο ρόλος του νοσηλευτή. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία Καρκίνος του Μαστού: Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη ψυχοσωματική υγεία των γυναικών που υποβλήθηκαν σε μαστεκτομή

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Φίλιππος Λουκά Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

«ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ»

«ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ» I ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ «ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εκτεταμένη έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία στην παιδική και εφηβική ηλικία και εμφάνιση μελανώματος.

Εκτεταμένη έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία στην παιδική και εφηβική ηλικία και εμφάνιση μελανώματος. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Εκτεταμένη έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία στην παιδική και εφηβική ηλικία και εμφάνιση μελανώματος. Ονοματεπώνυμο φοιτήτριας : Ελίνα

Διαβάστε περισσότερα

8Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015

8Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 ΠΡΟΔΡΟΜΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ifr (INSTANTANEOUS WAVE FREE RATIO) ΩΣ ΔΕΙΚΤΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΝΔΙΑΜΕΣΗΣ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ ΣΤΕΝΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΡΤΗΡΙΩΝ. Λ.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Διατριβή

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Διατριβή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Διατριβή Η ΣΥΝΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ, ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΟ ΕΜΒΡΥΟ ΣΤΕΦΑΝΗ ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΥ Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΖΜΑΣΩΝ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΖΜΑΣΩΝ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΖΜΑΣΩΝ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ Γηπισκαηηθή Δξγαζία ηνπ Φνηηεηή ηνπ ηκήκαηνο Ζιεθηξνιόγσλ Μεραληθώλ θαη Σερλνινγίαο Ζιεθηξνληθώλ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑ Λεμεσός 2012 i ii ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

«Αξιολόγηση ατόμων με αφασία για Επαυξητική και Εναλλακτική Επικοινωνία, σύμφωνα με το μοντέλο συμμετοχής»

«Αξιολόγηση ατόμων με αφασία για Επαυξητική και Εναλλακτική Επικοινωνία, σύμφωνα με το μοντέλο συμμετοχής» Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Αποκατάστασης ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Αξιολόγηση ατόμων με αφασία για Επαυξητική και Εναλλακτική Επικοινωνία, σύμφωνα με το μοντέλο συμμετοχής» Χρυσάνθη Μοδέστου Λεμεσός, Μάιος,

Διαβάστε περισσότερα

Επιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής

Επιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής Επιλογή χρόνου κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής Στυλιανός Τζέης MD, PhD, FESC Επιμελητής Α, Καρδιολογικό Τμήμα, Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν Atrial fibrillation begets atrial fibrillation Over the long term,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙ ΑΣ & ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙ ΟΥΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟEI ΟΠΑΘΕΙΑΣ. ιαβήτης & Οφθαλμός

ΤΜΗΜΑ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙ ΑΣ & ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙ ΟΥΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟEI ΟΠΑΘΕΙΑΣ. ιαβήτης & Οφθαλμός ΤΜΗΜΑ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙ ΑΣ & ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙ ΟΥΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΙΑΒΗΤΙΚΗΣ ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟEI ΟΠΑΘΕΙΑΣ ιαβήτης & Οφθαλμός Σακχαρώδης ιαβήτης & Όραση Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία από τις κύριες αιτίες τύφλωσης στις ανεπτυγμένες

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΠΝΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Ονοματεπώνυμο Φοιτήτριας: Χριστοφόρου Έλενα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ. Ονοματεπώνυμο:

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΛΟΙΖΟΥ ΑΡΙΘΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ:

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: 29-03-1987 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ:Θεσσαλονίκη ΤΗΛ ΕΡΓ: 2333026657 ΚΙΝΗΤΟ: 6937266879 E-MAIL: drgsidiropoulos@gmail.com

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Λουκία Βασιλείου

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Λουκία Βασιλείου ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Λουκία Βασιλείου 2010646298 Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Δρ.

Διαβάστε περισσότερα

-Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος

-Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος -Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος www.ntellos.gr Δήλωση οικονομικών συμφερόντων: Καμία Πότε καταργήσαμε ένα πολύ καλό και

Διαβάστε περισσότερα

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος Θα πρέπει να διερευνάται η στεφανιαία νόσος στον ασυμπτωματικό διαβητικό; H πρωτογενής και δευτερογενής πρόληψη της στεφανιαίας νόσου στον διαβητικό ασθενή Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία ΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕ ΩΝ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΥΡΙΟΤΕΡΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΟΓΕΝΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ Γεωργία Χαραλάµπους Λεµεσός

Διαβάστε περισσότερα

Strain gauge and rosettes

Strain gauge and rosettes Strain gauge and rosettes Introduction A strain gauge is a device which is used to measure strain (deformation) on an object subjected to forces. Strain can be measured using various types of devices classified

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής 81 ετών με σοβαρή ανεπάρκεια μιτροειδούς και τριγλώχινας

Ασθενής 81 ετών με σοβαρή ανεπάρκεια μιτροειδούς και τριγλώχινας Ασθενής 81 ετών με σοβαρή ανεπάρκεια μιτροειδούς και τριγλώχινας Disclosures - Proctoring activities for Abbott Vascular, Edwards Lifesciences I and the HYGEIA Hospital «Heart Team» have received research

Διαβάστε περισσότερα

TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ TEΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΞΟΥΘΕΝΩΣΗ ΣΤΟΥΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: MANΩΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

Συν/μένα φύλλα: 18 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΜΠΕΡΣΙΜΗΣ. Επ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς. Μαρούσι Αρ. Πρωτ.: Γ32/ΟΙΚ.

Συν/μένα φύλλα: 18 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΜΠΕΡΣΙΜΗΣ. Επ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς. Μαρούσι Αρ. Πρωτ.: Γ32/ΟΙΚ. Μαρούσι 4-08-07 Αρ. Πρωτ.: Γ3/ΟΙΚ.356 ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ: ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΓΟΡΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Δ/ΝΣΗ: ΦΑΡΜΑΚΟΥ ΤΜΗΜA: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΦΑΡΜΑΚΩΝ Ταχ. Δ/νση: Απ. Παύλου, Μαρούσι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΙΔΙΚΟΥ ΑΣΘΜΑΤΟΣ Φιλίππου Άντρη Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. ΘΕΜΑ: «ιερεύνηση της σχέσης µεταξύ φωνηµικής επίγνωσης και ορθογραφικής δεξιότητας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας»

ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. ΘΕΜΑ: «ιερεύνηση της σχέσης µεταξύ φωνηµικής επίγνωσης και ορθογραφικής δεξιότητας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ «ΠΑΙ ΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΚΑΙ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΥΛΙΚΟ» ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ που εκπονήθηκε για τη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ιπλωµατική Εργασία του φοιτητή του τµήµατος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Σχέση στεφανιαίας νόσου και άγχους - κατάθλιψης

Σχέση στεφανιαίας νόσου και άγχους - κατάθλιψης Τρίμηνη, ηλεκτρονική έκδοση του Τμήματος Νοσηλευτικής Α, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας _ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ_ Πολυκανδριώτη Μαρία 1, Φούκα Γεωργία 2 1. Καθηγήτρια Εφαρμογών Νοσηλευτικής Α, ΤΕΙ Αθήνας 2.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή εργασία ΥΔΡΟΠΟΝΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΔΥΟΣΜΟΥ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΕΡΑΤΩ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ Λεμεσός 2014

Διαβάστε περισσότερα

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΝΟΗΛΔΤΣΙΚΗ. Πηπρηαθή εξγαζία

ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΝΟΗΛΔΤΣΙΚΗ. Πηπρηαθή εξγαζία ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ ΚΤΠΡΟΤ ΥΟΛΗ ΔΠΙΣΗΜΧΝ ΤΓΔΙΑ ΣΜΗΜΑ ΝΟΗΛΔΤΣΙΚΗ Πηπρηαθή εξγαζία ΣΟ ΑΓΥΟ ΠΟΤ ΒΙΧΝΟΤΝ ΓΟΝΔΙ ΣΗΝ ΦΡΟΝΣΙΓΑ ΑΤΣΙΣΙΚΟΤ ΠΑΙΓΙΟΤ 2-18 ΔΣΧΝ Φξεηδεξίθε Νενθιένπο Λεκεζόο, 2014 ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΔΠΙΣΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΓΝΩΣΕΩΝ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΕ ΜΟΝΑΔΕΣ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΟΡΓΑΝΩΝ ΑΠΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Νόσος Pompe: Νεότερα κλινικά, γενετικά, διαγνωστικά και θεραπευτικά

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Πληροφορικής Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πληροφορική»

Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Πληροφορικής Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πληροφορική» Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Πληροφορικής Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πληροφορική» Μεταπτυχιακή Διατριβή Τίτλος Διατριβής Επίκαιρα Θέματα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Ονοματεπώνυμο Φοιτητή Σταμάτιος

Διαβάστε περισσότερα

Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας

Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας Μ. Νισκοπούλου, phd Εξειδ. σε Παθήσεις Ωχράς, Moorfields Eye Hospital, Λονδίνο νο Επιδημιολογικά στοιχεία Ηλικιακής Εκφύλισης Ωχράς Κηλίδας (ΗΕΩ) Επηρεάζεται η ΗΕΩ από την

Διαβάστε περισσότερα

Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια Diabetic retinopathy Η εικόνα αυτή δείχνει ένα παράδειγμα του πώς μπορεί η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια να επηρεάσει την όραση. Τι είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια;

Διαβάστε περισσότερα

Number All 397 Women 323 (81%) Men 74 (19%) Age(years) 39,1 (17-74) 38,9 (17-74) 40,5 (18-61) Maximum known weight(kg) 145,4 (92,0-292,0) 138,9 (92,0-202,0) 174,1 (126,0-292,0) Body mass index (kg/m 2

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Δρ. Λαμπρινού Αικατερίνη Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ Βασιλική Αλκιβιαδου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή εργασία ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΤΗ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Έλλη Φωτίου 2010364426 Επιβλέπουσα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία "Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ ΣΤΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ" Ειρήνη Σωτηρίου Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσία θρόμβου στον αριστερό κόλπο και στο ωτίο του αριστερού κόλπου Παρουσία αυτόματης ηχοαντίθεσης στον αριστερό κόλπο/ωτίο Ύπαρξη αθηρωμάτωσης

Παρουσία θρόμβου στον αριστερό κόλπο και στο ωτίο του αριστερού κόλπου Παρουσία αυτόματης ηχοαντίθεσης στον αριστερό κόλπο/ωτίο Ύπαρξη αθηρωμάτωσης Παρουσία θρόμβου στον αριστερό κόλπο και στο ωτίο του αριστερού κόλπου Παρουσία αυτόματης ηχοαντίθεσης στον αριστερό κόλπο/ωτίο Ύπαρξη αθηρωμάτωσης στην αορτή Ταχύτητα κένωσης του ωτίου αριστερού κόλπου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ 2011-2013

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ 2011-2013 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ 2011-2013 ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Αποτίμηση αφηγηματικών ικανοτήτων παιδιών

Διαβάστε περισσότερα

Γλαύκωμα. www.ophthalmica.gr IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ

Γλαύκωμα. www.ophthalmica.gr IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ Γλαύκωμα www.ophthalmica.gr IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ Τι ακριβώς είναι το γλαύκωμα; Ο όρος γλαύκωμα ορίζει μια ομάδα παθήσεων που τις χαρακτηρίζει μια σταδιακή καταστροφή του οπτικού

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το γλαύκωμα;

Τι είναι το γλαύκωμα; Τι είναι το γλαύκωμα; Το γλαύκωμα περιλαμβάνει μια ομάδα παθήσεων που βλάπτουν το οπτικό νεύρο, προκαλώντας διαταραχές όρασης, οι οποίες, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, μπορούν να εξελιχθούν και να επιφέρουν

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση:

Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜ Α ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση: επιπτώσεις στην έκβαση της κύησης και στο έμβρυο Ονοματεπώνυμο: Στέλλα Ριαλά Αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

Παιδιατρική ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ, 23, 3. Γ Παιδιατρική Κλινική, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, 2

Παιδιατρική ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ, 23, 3. Γ Παιδιατρική Κλινική, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, 2 162 Σύγκριση της επίδρασης της Μοντελουκάστης και των Εισπνεομένων Στεροειδών στο Εκπνεόμενο Μονοξείδιο του Αζώτου (eno) και την αναπνευστική λειτουργία σε ασθματικά παιδιά Ε. Χατζηαγόρου 1, Β. Αβραμίδου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΩΣ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Όνομα φοιτήτριας ΚΑΛΑΠΟΔΑ ΜΑΡΚΕΛΛΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΨΕΥΔΟΛΕΞΕΩΝ ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΤΥΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΨΕΥΔΟΛΕΞΕΩΝ ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΤΥΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Σχολή Επιστημών Υγείας Πτυχιακή εργασία ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΨΕΥΔΟΛΕΞΕΩΝ ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ ΤΥΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Άντρια Πολυκάρπου Λεμεσός, Μάιος 2017 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΛΕΚΤΙΚΗ ΑΠΡΑΞΙΑ

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΛΕΚΤΙΚΗ ΑΠΡΑΞΙΑ Σχολή Επιστημών Υγείας Πτυχιακή εργασία ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΛΕΚΤΙΚΗ ΑΠΡΑΞΙΑ Χαρίκλεια Χαρωνίτη Λεμεσός, Μάϊος 2018 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

Section 8.3 Trigonometric Equations

Section 8.3 Trigonometric Equations 99 Section 8. Trigonometric Equations Objective 1: Solve Equations Involving One Trigonometric Function. In this section and the next, we will exple how to solving equations involving trigonometric functions.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Το franchising ( δικαιόχρηση ) ως µέθοδος ανάπτυξης των επιχειρήσεων λιανικού εµπορίου

Διαβάστε περισσότερα

ΣΠΑΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΟΡΦΑΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

ΣΠΑΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΟΡΦΑΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΠΑΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΟΡΦΑΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ Σωτηρία Μαστρογιάννη Παιδίατρος Παιδονευρολόγος Διευθύντρια ΕΣΥ Νευρολογικό Τµήµα Νοσοκοµείο Παίδων Αθηνών «Παν. & Αγλαΐας Κυριακού» "Rare diseases are rare, but rare disease

Διαβάστε περισσότερα

Οπή Ωχράς Κηλίδας. Τι είναι οπή της ωχράς;

Οπή Ωχράς Κηλίδας. Τι είναι οπή της ωχράς; Οπή Ωχράς Κηλίδας Τι είναι οπή της ωχράς; Ο αμφιβληστροειδής χιτώνας είναι το φωτοευαίσθητο στρώμα ιστού που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού. Μία ειδική περιοχή του αμφιβληστροειδούς, που ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ. Λεμεσός

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ. Λεμεσός ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ Η ΒΛΑΠΤΙΚΗ ΕΠΙΔΡΑ ΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΝΕΟΓΝΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ονοματεπώνυμο Αγγελική Παπαπαύλου Αριθμός Φοιτητικής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ Η ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Ο.Α.Ε.Ε. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΑΣΚΑΦΕΤΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ

ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ Η ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Ο.Α.Ε.Ε. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚΑΣΚΑΦΕΤΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΚΑΙ Η ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Ο.Α.Ε.Ε. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑ Σ. ΛΑΠΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΝ/ΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΛΑΡΙΣΑΣ ΑΙΘΟΥΣΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ Α ΠΤΕΡΥΓΑ

ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΝ/ΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΛΑΡΙΣΑΣ ΑΙΘΟΥΣΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ Α ΠΤΕΡΥΓΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΝ/ΚΗ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΛΑΡΙΣΑΣ 2018-2019 ΑΙΘΟΥΣΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ Α ΠΤΕΡΥΓΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ ΠΕΜΠΤΗ Ώρα: 3.00-6.00 μμ 27-9-2018 ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΟΠΑΘΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα