ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΤΕΓ ΔΡΑΜΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΥ: ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΩΔΕΙΟΥ ΔΡΑΜΑΣ»

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΤΕΓ ΔΡΑΜΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΥ: ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΩΔΕΙΟΥ ΔΡΑΜΑΣ»"

Transcript

1 ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΤΕΓ ΔΡΑΜΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΥ: ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΩΔΕΙΟΥ ΔΡΑΜΑΣ» ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΕΧΙΔΗΣ ΛΑΖΑΡΟΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΚΑΤΣΙΚΑ ΘΩΜΑΗ ΔΡΑΜΑ 2011

2 ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΤΕΓ ΔΡΑΜΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΥ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΥ: ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΩΔΕΙΟΥ ΔΡΑΜΑΣ» ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΣΕΧΙΔΗΣ ΛΑΖΑΡΟΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΚΑΤΣΙΚΑ ΘΩΜΑΗ ΔΡΑΜΑ 2011

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... 9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο - ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Αντικείμενο μελέτης Σκοπός και στόχοι Μεθοδολογία ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΙ 2.1 Ορισμός των οροφόκηπων Ιστορική εξέλιξη Τεχνολογική εξέλιξη οροφόκηπων Τύποι οροφόκηπων Στρώσεις οροφόκηπων Χαρακτηριστικά εδαφικού μίγματος Ο κίνδυνος της υγρασίας Η στατική επιβάρυνση του οροφόκηπου Η φύτευση σε οροφόκηπους ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΙ 3.1 Κατανάλωση ενέργειας και οροφόκηποι Κατανάλωση ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Η ενέργεια στην Ελλάδα Ενέργεια και κτήρια Μείωση ενεργειακής κατανάλωσης μετά την τοποθέτηση Οροφόκηπου Ανανεώσιμες πηγες ενέργειας και οροφοσκεπές Φωτοβολταϊκά συστήματα Πλεονεκτήματα/Μειονεκτήματα φωτοβολταϊκών.29 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ-ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ-ΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ 4.1 Ο Νομός Δράμας Η πόλη της Δράμας Η διοικητική διαίρεση της πόλης Ιστορικό ιδιοκτησίας Φορέας Διαχείρισης Πληθυσμός Δημογραφική κατάσταση Μετανάστευση Δημογραφικά προβλήματα Εκπαίδευση Ποιότητα ζωής Οικονομική διαίρεση της πόλης Οικονομία Τουρισμός Κυριότερες εκδηλώσεις Απασχόληση των κατοίκων Μετεωρολογικά στοιχεία.43

4 4.14 Κλιματολογικά στοιχεία..44 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ 5.1. Δημοτικό Ωδείο Δράμας Ειδική ανάλυση ταράτσα κτιρίου Δυνατότητα θέασης Προσβασιμότητα Διαίρεση οροφής Χαρακτήρας περιοχής Περιορισμοί και δυνατότητες Χάρτες περιοχής Συμπεράσματα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΑΡΟΜΟΙΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 6.1 Οροφόκηποι με βιοκλιματική προέκταση Οροφόκηποι ως εικαστικό στοιχείο Τα μέτρα που ισχύουν διεθνώς Συμπεράσματα παραδειγμάτων...59 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 5.1 Αρχές σχεδιασμού Εκλογή φυτικού υλικού Τι είναι τα παχύφυτα Εκλογή παχύφυτων Κοστολόγηση αποπεράτωσης οροφοσκεπής Προϋπολογισμός κατασκευής Προϋπολογισμός συντήρησης...66 ΣΧΕΔΙΑΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ 1) ΣΧΕΔΙΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ 2) ΦΥΤΕΥΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ 3) ΤΟΜΕΣ 4) ΣΧΕΔΙΟ ΚΤΙΡΙΟΥ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

5 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Τα τελευταία χρόνια, γίνονται συνεχείς αναφορές στην ανάγκη για περισσότερο πράσινο στις πόλεις. Επιστήμονες, δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς, αλλά και οι κάτοικοι προσπαθούν να περισώσουν τα μικρά κομμάτια ελεύθερης γης στις πόλεις για να δημιουργηθούν πάρκα, πλατείες, παιδικές χαρές κ.λπ. Με την πάροδο του χρόνου η διαθέσιμη γη στις πόλεις περιορίζεται και η αξία των οικοπέδων ανεβαίνει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Οι ιδιοκτήτες προσβλέπουν στη μέγιστη αξιοποίηση του ελεύθερου χώρου με την κατασκευή μεγαλύτερων κτιρίων, με αποτέλεσμα όλο και λιγότεροι χώροι να παραμένουν για αναψυχή, παιδότοπους, χώρους ανάπαυσης και περιπάτου που τόσο είναι αναγκαίοι για τους κατοίκους των πόλεων. Οι οροφόκηποι δηλαδή η δημιουργία πρασίνου επάνω σε πλάκες οπλισμένου σκυροδέματος σε ορόφους ή ταράτσες είναι η σύγχρονη λύση για τη δημιουργία πρασίνου στις πόλεις που τυγχάνει όλο και πιο ευρείας αποδοχής και εφαρμογής η εγκατάσταση, στις οροφές των κτιρίων, φυσικής βλάστησης, ως μίας τεχνολογίας που έχει τη δυνατότητα να αντισταθμίσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα των αστικών κέντρων. Οι πράσινες στέγες, εμφανίζουν ποικίλα πλεονεκτήματα και θεωρούνται ικανές να υποκαταστήσουν, κατά μεγάλο ποσοστό, τους χώρους πρασίνου που απουσιάζουν από τις σύγχρονες πόλεις. Οι οροφόκηποι φαίνεται να έχουν μεγάλες δυνατότητες εξέλιξης στον ελληνικό χώρο. Ωστόσο, η φύτευση βλάστησης στις στέγες των κατοικιών των πόλεων μπορεί να είναι αποτελεσματική για το αστικό περιβάλλον, μόνον εφόσον εφαρμοστεί σε ευρεία έκταση. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Σεχίδη Λάζαρο για τη πολύτιμη βοήθεια του, όπως επίσης και την κ. Κωνσταντινίδου Ελπινίκη για την καθοδήγηση μου σχετικά με την μελέτη. 9

6 10

7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Ο - ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 Αντικείμενο μελέτης Η παρούσα μελέτη ασχολείται με τον σχεδιασμό και την κατασκευή οροφόκηπου στο Ωδείο Δράμας. Το κτίριο αυτό βρίσκεται στην νότια πλευρά της πόλης της Δράμας ενώ στα διπλανά οικοδομικά τετράγωνα εκτός από κατοικίες βρίσκονται και άλλα δημόσια κτίρια όπως είναι η Νομαρχία Δράμας, το Δημαρχείο Δράμας καθώς και το λαογραφικό μουσείο Δράμας. 1.2 Σκοπός και Στόχοι Στόχος της κατασκευής του οροφόκηπου είναι η εξοικονόμηση ενέργειας του κτιρίου καθώς και η αισθητική αλλαγή της όψης του κτιρίου. Επίσης πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι δεν μπορεί να γίνει επισκέψιμο και ότι η διατήρηση του πρέπει να είναι όσο το γίνεται λιγότερο δαπανηρή και χρονοβόρα. Έτσι, ο σχεδιασμός του κτιρίου θα βασιστεί στα εδαφοκαλυπτικά φυτά που θα επιλέξουμε ώστε αυτά να είναι όσο περισσότερο γίνεται αυτοδιαχειριζόμενα. 1.3 Μεθοδολογία 2. Βιβλιογραφική έρευνα που αφορά την σχεδίαση και κατασκευή οροφόκηπων σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια 3. Καταγραφή παραδειγμάτων παρόμοιων κτιρίων από την Ελλάδα και το εξωτερικό 4. Ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης του κτιρίου αλλά και της γύρω περιοχής 5. Σχεδιασμός και τρόπος κατασκευής του οροφόκηπου 6. Εξαγωγή συμπερασμάτων και συζήτηση 11

8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2ο - ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΙ 2.1 Ορισμός της πράσινης ταράτσας Με τον όρο πράσινη ταράτσα αναφερόμαστε σε μια μόνιμα φυτεμένη ταράτσα που υποστηρίζει τη συνεχή παρουσία ζωντανών φυτών τα οποία καλύπτουν ένα σημαντικό τμήμα μιας στέγης. Κάποιοι από τους πιο κοινούς ορισμούς για την πράσινη ταράτσα είναι «ένα κτήριο που η στέγη του είναι είτε μερικώς είτε εντελώς καλυμμένη με φυτά» ή «η ύπαρξη ενός στρώματος φυτοκάλυψης ή χώματος στην κορυφή ενός κτιρίου επιπέδου ή με κλίση». Άλλοι ορισμοί προσθέτουν ότι οι πράσινες ταράτσες είναι ένα σταθερό οικοσύστημα που καθιστούν τον αστικό χώρο βιώσιμο και πιο αποδοτικό. Συχνά αναφέρονται ως «ζωντανές στέγες». Όπως περιγράφεται λεπτομερέστερα αργότερα, οι πράσινες ταράτσες παρέχουν μια σειρά από περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά πλεονεκτήματα. 2.2 Ιστορική εξέλιξη Οι οροφόκηποι παρείχαν τη λύση στο πρόβλημα της δραματικής ετήσιας πλημμύρας στην κοιλάδα μεταξύ των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη. Εμπνευσμένος ίσως από την καλλιέργεια των λόφων σε αναβαθμίδες, ο βασιλιάς Ναβουχοδονόσορ ΙΙ ( π.χ.) κατασκεύασε τους Κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας για χάρη της περσικής καταγωγής της γυναίκας του, η οποία είχε μεγάλη νοσταλγία για τα καλυμμένα με δέντρα βουνά της πατρίδας της. Οι κήποι αυτοί θεωρήθηκαν ένα από τα Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου. Εικ.1 Κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας Σύμφωνα με τους ιστορικούς λέγεται ότι κάλυπταν μια έκταση 1-1,5 εκταρίου κτισμένοι σε αναβαθμίδες οι οποίες είχαν 3,5 m πλάτος και 5 m ύψος, και αποτελούσαν μια κυρτή κατασκευή (Καμάρα) μεγαλύτερη από 20 μ. ύψος. Στην 12

9 κορυφή από κάθε αψίδα οι κατασκευαστές είχαν τοποθετήσει δεμάτια από καλάμια και άσφαλτο σκεπασμένα με στρώσεις από κεραμίδια και χοντρά φύλλα από μολύβι για να πετύχουν τη στεγανότητα για τα δωμάτια που βρίσκονταν κάτω. Το νερό μεταφερόταν από τον ποταμό Ευφράτη σε μια δεξαμενή στην ψηλότερη ταράτσα. Οι ταράτσες ήταν φυτεμένες με θάμνους και δέντρα που πιθανόν περιλάμβαναν κυπαρίσσια, κέδρους, ακακίες, λεύκες, καρυδιές κ.ά. Οι μεταγενέστεροι οροφόκηποι είναι λιγότερο δραματικοί. Η ταράτσα η οποία είναι το βασικό στοιχείο όλων των σπιτιών σε χώρες με χαμηλή βροχόπτωση και ήπιους χειμώνες ήταν πιθανόν πάντοτε η αποθήκη για φυτά σε γλάστρες. Η πρόσθετη όμως κατασκευή η οποία ήταν απαραίτητη για να στηρίξει μεγάλες επιφάνειες φυτεμένες ήταν αναπόφευκτα περιορισμένη λόγω κόστους σε κτίρια με κάποια σπουδαιότητα όπως ήταν η Villa Diomedes στην Πομπηία και στο σπίτι του Αυγούστου (28 π.χ.) στη Ρώμη. Αυτό είχε τη μορφή πυραμίδας με πατήματα σ ένα κυκλικό σχέδιο κατασκευασμένο με λευκό μάρμαρο και είχε πέντε ταράτσες φυτεμένες με δέντρα. Στην κορυφή του είχε ένα χάλκινο άγαλμα του αυτοκράτορα. Έχει καταγραφεί ότι και ο Ιουστινιανός είχε εξώστες με φυτά περί το 500 μ.χ. Υπάρχουν ακόμα και μερικά βυζαντινά παραδείγματα που απεικονίζονται στα εκκλησιαστικά βιβλία του 11ου και 12ου αιώνα αλλά πολύ λίγη πριν την Αναγέννηση. Η Αναγέννηση έφερε ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον για τους οροφόκηπους, το οποίο επηρεάστηκε ίσως από την αναζωογόνηση του κλασσικού πολιτισμού και της μόδας για την εισαγωγή φυτών. Περί το 1400 ο Losino de Medici έκτισε έναν οροφόκηπο στη Βίλα του κοντά στη Φλωρεντία της Ιταλίας. Ποικιλία από εισαγόμενα φυτά χρησιμοποιήθηκαν και ο κήπος αυτός μετατράπηκε σε μια βοτανική επίδειξη και περιέργεια για περιήγηση σ αυτόν. Η μόδα επεκτάθηκε βόρεια. Στη Γερμανία ο Καρδινάλιος JohahhVah Lumberg ( ) κατασκεύασε οροφόκηπους στην κατοικία του με τη μορφή εξεζητημένων παρτεριών τα οποία περικλείονταν στις τρεις πλευρές από τοίχους ζωγραφισμένους και η τέταρτη πλευρά έμενε ανοιχτή στη θέα. Οι δημιουργίες παρέμειναν αργές μέχρι το 19ο αιώνα όταν ο Cari Rabbitz ( ) ένας εξέχων κατασκευαστής, παρουσίασε στο Παρίσι στην παγκόσμια έκθεση του 1867 ένα μοντέλο του οροφόκηπου που είχε στο σπίτι του στο Βερολίνο. Εδώ για πρώτη φορά παρουσιάζεται ένας οροφόκηπος σε αστικό σπίτι της Βόρειας Ευρώπης, σε μια περιοχή με κρύους χειμώνες και υψηλή βροχόπτωση. Η επίπεδη οροφή ήταν στεγανή στο νερό χάρη σε πατέντα του Rabbitz με βουλκανισμένη άσφαλτο. 13

10 Εικ. 2 Αγροικίες του 18 ου αιώνα στο Σνόινταλ της Νορβηγίας Δυστυχώς η πατέντα αυτή δεν χρησιμοποιήθηκε από το βασιλιά Ludwig II για τη μεγαλοπρεπή κατασκευή του κήπου του, ο οποίος καλύπτονταν με γυαλί, το 1874 στο Μόναχο. Υπήρχαν εξωτικά φυτά και πισίνα η οποία ήταν τοποθετημένη επάνω σε χοντρές πλάκες με χαλκό υποβασταζόμενες από πέτρες σε μορφή καμάρας. Η διαρροή του νερού ήταν εκτενής και η κατασκευή κατεδαφίστηκε το Στη Βρετανία περί το 1890 οι αγροικίες καλυπτόντουσαν για λόγους πυροπροστασίας σε μια στρώση φυτοχώματος πάνω στην οποία φύτρωναν διάφορα φυτά. Ο Le Corbusier ξαναανακάλυψε το φυτεμένο δώμα που είχε σχεδόν ξεχαστεί στον αιώνα μας. Στα νεότερα χρόνια οι κήποι στα δώματα, θεωρούνταν στοιχείο υψηλής ποιότητας. Με την αρχή του 20ου αιώνα η τεχνογνωσία των φυτεμένων στεγών μετατρέπεται σε επιστήμη, καθώς μπορεί να αντιμετωπίσει με επιτυχία πολλές από τις προκλήσεις που συναντούν οι κάτοικοι πυκνοκατοικημένων περιοχών. Έως και τα μέσα του 20ου αιώνα οι πράσινες ταράτσες θεωρούνταν μια τοπική πρακτική. Το «πράσινο κίνημα» ξεκινά τη δεκαετία του 60 μετά την συνειδητοποίηση της συνεχούς κακοποίησης του αστικού περιβάλλοντος. Οι φυτεμένες στέγες κάνουν δυναμική επανεμφάνιση στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και το βιοκλιματισμό. Παραδείγματα εντοπίζονται κύρια στη Γερμανία αλλά και την Αυστραλία, την Ιαπωνία, την Ολλανδία, την Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο 2.3 Τεχνολογική εξέλιξη οροφοσκεπών (roof-garden) Η σύγχρονη τεχνολογία στον τομέα των roof gardens εξελίσσεται με στόχο τη δημιουργία χαμηλού και μέσου πρασίνου (εδαφοκάλυψη θάμνοι μεσαίοι, δέντρα) στην οροφή με το μικρότερο δυνατό φορτίο, την αποφυγή πρόσθετου οπλισμού και το μικρότερο κόστος κατασκευής. Τα βασικότερα προβλήματα που έλυσε η σύγχρονη τεχνολογία για την κατασκευή των roof gardens είναι η θερμική μόνωση, η στεγανοποίηση, η αποστράγγιση, η δημιουργία ελαφρού υποστρώματος ανάπτυξης των φυτών, καθώς και η σωστή άρδευση για την ανάπτυξη και διατήρηση του επιθυμητού πρασίνου. 14

11 Στις χώρες της Ευρώπης (Γερμανία, Ολλανδία κ.) και στις ΗΠΑ εδώ και χρόνια υπάρχουν εξειδικευμένες εταιρείες που μελετούν, κατασκευάζουν και διαθέτουν τα κατάλληλα υλικά και φυτά ώστε να συνδυάζουν την ελαφριά κατασκευή και την υγιή ανάπτυξη του πρασίνου με άριστα οικονομοτεχνικά και αισθητικά αποτελέσματα ανάλογα με τη χρήση του ταρατσόκηπου. Σήμερα λοιπόν είναι πολύ εύκολο να δημιουργηθούν υπέροχοι κήποι ή ακόμα ένα απλό καθιστικό, μια πέργκολα, μια σκιά ή μερικά δέντρα. Αρκούν 10 εκατοστά μόνο ειδικού υποστρώματος με βάρος γύρω στα 100 Κιλά/m2 για τη δημιουργία ενός κήπου με ποώδη φυτά, φυτά εδαφοκάλυψης ή χλοοτάπητα. Με υπόστρωμα 30 εκατοστά οι δυνατότητες επεκτείνονται σε θάμνους, ενώ με την κατάλληλη στήριξη μπορούμε να συμπεριλάβουμε στο σχεδιασμό ακόμη και δέντρα. Η ανάπτυξη του πρασίνου στους ορόφους, στις ταράτσες κ.λπ. έχει ως αποτέλεσμα την αισθητική αναβάθμιση και συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, στη διαχείριση των όμβριων υδάτων, τη βελτίωση του μικροκλίματος και συνεπώς στην ποιοτική αναβάθμιση της ζωής των κατοίκων και των επισκεπτών της. Η αξία της ιδέας των οροφόκηπων έγκειται στο γεγονός ότι αξιοποιούν κατά το καλύτερο δυνατό τρόπο έναν «χαμένο» ουσιαστικά αστικό χώρο. Στις μεγάλες πόλεις υπήρχε επίσης επιτακτική ανάγκη των ανθρώπων να κινηθούν σε χώρους πιο δροσερούς και ευχάριστους σε σχέση με αυτούς που βρίσκονται στο επίπεδο των δρόμων κυκλωμένοι από την κίνηση των αυτοκινήτων και του πλήθους. Δίνεται έτσι η δυνατότητα να δημιουργηθούν οι χώροι αυτοί σε πιο ευχάριστες συνθήκες που μπορούν να προσφέρουν κατόπιν κατάλληλης διαμόρφωσης οι οροφές των κτιρίων. Ένας ακόμη από τους βασικότερους λόγους για τη δημιουργία των οροφόκηπων είναι το προνόμιο να προσφέρουν πανοραμική θέα σε σύγκριση τουλάχιστον με ότι μπορεί να προσφέρει η ίδια θέση στο επίπεδο όμως της γης. ΘΑΜΝΟΙ ΔΕΝΤΡΑ Μικρά Επιφανειακό ριζικό Σύστημα ΔΕΝΤΡΑ Μεγάλα ως 12m 800mm έδαφος ΧΛΟΟΤΑΠΗΤΑΣ 100mm έδαφος 118 kg/m2 ΜΙΚΡΟΙ ΘΑΜΝΟΙ 200mm έδαφος 235 kg/m2 300mm έδαφος 353 kg/m2 500mm έδαφος 588 kg/m2 940 kg/m2 Εικ 3. Κατάλληλο βάθος εδάφους για το ανάλογο φυτικό υλικό Η βασική ιδέα της δημιουργίας των οροφόκηπων είναι ταυτόχρονα απλή και σύνθετη. Απλή είναι για το λόγο ότι στοχεύει στη διαμόρφωση του χώρου που βρίσκεται στην οροφή των κτιρίων κυρίως για να εξυπηρετήσει μερικές από τις λειτουργίες που εξυπηρετεί και η διαμόρφωση του χώρου στο επίπεδο του εδάφους. Η φύτευση καθώς και άλλα κατασκευαστικά στοιχεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τον ίδιο τρόπο που χρησιμοποιούνται και σε επιφάνειες της γης. Ταυτόχρονα είναι σύνθετη ιδέα γιατί υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη για να δημιουργηθεί ένα τοπίο στην οροφή των κτιριακών εγκαταστάσεων. Η δυνατότητα που προσφέρουν οι οροφόκηποι στους ανθρώπους για να έρθουν σε επαφή με έναν ανοικτό φυσικά διαμορφωμένο χώρο αποκτά ιδιαίτερη σημασία αν αναλογιστούμε την αναλογία των ελεύθερων χώρων ανά κάτοικο που 15

12 υπάρχει σε αρκετά αστικά κέντρα (π.χ. Αθήνα αντιστοιχεί 2,25 m2 πρασίνου ανά κάτοικο, Παρίσι 8,35 m2, Λονδίνο 9 m2, Βιέννη 15 m2, Νέα Υόρκη 50 m2.) Η δημιουργία οροφόκηπων προσφέρει επιπλέον τη δυνατότητα για το διαχωρισμό και την απομόνωση δραστηριοτήτων. Μακριά από την κίνηση των οχημάτων και των πεζών είναι εφικτό να υπάρξει ένας χώρος για ηρεμία και ξεκούραση. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των οροφόκηπων είναι η αναβάθμιση της παρουσίας και ο εξωραϊσμός των κτιρίων που προσφέρουν όταν αυτά είναι θεατά από άλλα σημεία και ιδιαίτερα από πιο ψηλά κτίρια. Συνοψίζοντας τα πλεονεκτήματα που προσφέρει ένας οροφόκηπος είναι: 1. Αύξηση και ανάκτηση των πράσινων επιφανειών. 2. Καλύτερη αξιοποίηση της υψηλής αξίας αστικής γης. 3. Αύξηση της αισθητικής και οικονομικής αξίας των αστικών κατοικιών και κτιρίων. 4. Βελτίωση της θερμοκρασίας του αέρα. 5. Παραγωγή οξυγόνου. 6. Έλεγχος της ατμοσφαιρικής υγρασίας. 7. Αιχμαλώτιση της σκόνης. 8. Έλεγχος και αξιοποίηση του βρόχινου νερού. 9. Προφύλαξη για απειλούμενα φυτικά είδη. 10. Δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος για έντομα και πουλιά. 11. Περιορισμός της μεγάλης διακύμανσης της θερμοκρασίας. 12. Ηχομόνωση. 13. Εμπόδιο στην υπεριώδη ακτινοβολία. 14. Προστασία από υψηλή θερμοκρασία. 15. Στοιχείο διαμόρφωσης (βελτίωσης της ποιότητας ζωής). 16. Κάλυψη διατροφικών αναγκών (π.χ. κηπευτικά φρούτα) Τύποι πράσινης στέγης ταρατσόκηπου Υπάρχουν τρεις τύποι ταρατσόκηπου: Α) Ο εκτατικός τύπος που εφαρμόζεται κυρίως σε μη προσβάσιμες στέγες κτηριακών εγκαταστάσεων ή πρανή και δεν χρειάζεται τακτική συντήρηση. Β) Ο ημιεντατικός τύπος που εφαρμόζεται σε επικλινείς ή επίπεδες οροφές και απαιτεί συντήρηση. Γ) Τέλος είναι ο εντατικός τύπος που απαιτεί τακτική συντήρηση, άρδευση, λίπανση κ.λπ. και περιλαμβάνει ποικιλία φυτών Εκτατικός τύπος: Το σύστημα αποτελείται από ένα ελαφρύ υπόστρωμα πάχους 8 έως 15 εκ. το οποίο μπορεί να καλύψει μια ταράτσα, δημιουργώντας μαζί με το φυτικό υλικό ένα μόνιμο οικοσύστημα, για τη συντήρηση του οποίου απαιτείται ελάχιστη φροντίδα. Το φορτίο του υποστρώματος είναι ελάχιστο (κορεσμένο φορτίο: 120 Kg/m2) και το ριζικό σύνολό της, επιτρέπει την εγκατάστασή της, σχεδόν σε οποιαδήποτε οροφή με κλίση έως και 33%. Ιδανικά για αυτό το είδος 16

13 είναι τα φυτά χαμηλής βλάστησης, όπως γρασίδι, αγριολούλουδα και φυτά εδαφοκάλυψης Εφαρμόζεται κυρίως σε μη προσβάσιμες στέγες κτιριακών εγκαταστάσεων ή πρανή και δεν χρειάζεται τακτική συντήρηση Επιλέγονται φυτά ανθεκτικά στην ξηρασία, στον άνεμο και στο ψύχος Είναι εύκολη στο σχεδιασμό, στην εγκατάσταση και με μικρό φορτίο. Το σύστημα ποτίσματος στο γρασίδι κυρίως πρέπει να είναι υπόγειο ώστε να μην χάνεται νερό λόγω των ανέμων ή από την επίδραση του ήλιου (εξάτμιση) Ημιεντατικός τύπος: Το σύστημα αποτελείται από ένα ελαφρύ υπόστρωμα πάχους 12 έως 25 εκ. και με φορτίο Kg/m2. Είναι ο ενδιάμεσος τύπος εντατικού και εκτατικού τύπου, εφαρμόζεται σε επικλινείς ή επίπεδες οροφές και απαιτεί συντήρηση. Η ποικιλία των ειδών που χρησιμοποιούνται στον τύπο αυτό είναι περιορισμένη σε σχέση με τις δυνατότητες που υπάρχουν στον εντατικό τύπο και μπορεί να είναι χλοοτάπητας, ποώδη φυτά και θάμνοι. Χρειάζεται περιοδική άρδευση. Χρειάζεται περιοδική συντήρηση Φύτευση με χλοοτάπητα, φυτά εδαφοκάλυψης, χαμηλούς θάμνους. Εφαρμόζεται σε υπόστρωμα ύψους εκ Εντατικός τύπος Το σύστημα φυτό συνίσταται στη δημιουργία ενός κήπου, σε υπόστρωμα εκ. με αρχικό κορεσμένο φορτίο 270 Kg/m2. Αυτός ο τύπος ταρατσόκηπου απαιτεί τακτική συντήρηση (άρδευση, λίπανση κ.λπ.) και περιλαμβάνει ποικιλία φυτών, μικρών δέντρων και θάμνων. Τα δέντρα που θα χρησιμοποιηθούν συνίσταται να έχουν ελάχιστο βάθος ριζικού συστήματος 50 εκ. Ο εντατικός τύπος ταρατσόκηπου μπορεί να υποστηρίξει κατασκευές όπως μονοπάτια και στοιχεία νερού. Χρειάζεται τακτική συντήρηση. Χρειάζεται τακτική άρδευση. Φύτευση με χλοοτάπητα, φυτά εδαφοκάλυψης, θάμνους, δέντρα Εφαρμόζεται υπόστρωμα ύψους εκ. Υπάρχουν αρκετές διαβαθμίσεις όσον αφορά την κατασκευή των οροφόκηπων οι οποίες κυμαίνονται μεταξύ της απλής και της σύνθετης κατασκευής. Μπορεί να λεχθεί ότι η δημιουργία των οροφόκηπων είναι ένα τεχνητό περιβάλλον το οποίο χωρίζεται από τη γη με την παρεμβολή μιας κτιριακής κατασκευής. Ένα κριτήριο για την ομαδοποίηση των διαφόρων οροφόκηπων είναι το ύψος που βρίσκεται ο οροφόκηπος πάνω από το επίπεδο της γης. Αρκετές φορές ένας οροφόκηπος δεν γίνεται αντιληπτός από τον παρατηρητή για τον απλούστατο λόγο ότι βρίσκεται στο επίπεδο της γης. Πολλές δραστηριότητες αλλά κυρίως parking αυτοκινήτων βρίσκονται σε υπόγειες κατασκευές. Δίνεται έτσι η δυνατότητα στην επάνω επιφάνειά τους να διαμορφωθεί ένας χώρος πρασίνου που σχεδόν καθόλου δεν διαφέρει από κάποιον άλλο που βρίσκεται σε στέρεο έδαφος. Μια άλλη κατηγορία 17

14 αποτελούν οι κατασκευές οι οποίες είναι ελαφρώς υπερυψωμένες από την επιφάνεια της γης. Η πρόσβαση σ αυτές είναι δυνατό να γίνεται άμεσα από το επίπεδο της γης. Στις δυο αυτές περιπτώσεις η παρουσία του οροφόκηπου είναι έντονη και κυρίαρχη. Αντιθέτως η κτιριακή κατασκευή πάνω στην οποία θεωρείται υποδεέστερη. Το γεγονός αυτό αντιστρέφεται στην περίπτωση που ο οροφόκηπος βρίσκεται στην οροφή ενός υψηλού κτιρίου. Η περίπτωση αυτή αποτελεί την τρίτη κατηγορία σύμφωνα με το κριτήριο του ύψους που βρίσκεται ο οροφόκηπος. Η παρουσία του οροφόκηπου σε ψηλά κτίρια αποτελεί στοιχείο συνοδευτικό της κύριας αρχιτεκτονικής μορφής του κτιρίου. Για διάφορους λόγους οι οροφόκηποι μπορεί να είναι κλειστοί ή ανοιχτοί. Ο ανοιχτός σχεδιασμός υιοθετείται όταν η θέα προς τα έξω είναι επιθυμητή και χρειάζεται να τονιστεί. Ο κλειστός σχεδιασμός προσφέρει λύσεις όταν είναι επιθυμητή η παρουσία ενός κήπου μόνο για θέα κατά μήκος των διαδρόμων. Π.χ. ενός ξενοδοχείου ή γραφείων. Επιπλέον όταν ο χώρος αυτός χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους είναι δυνατό να προσφέρει προφύλαξη όταν επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες. Επίσης μπορεί να προσφέρει προστασία και σε διάφορα φυτά που πιθανόν να μην άντεχαν σε πιο εκτεθειμένο κλιματικό περιβάλλον. Άλλα κριτήρια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ομαδοποίηση των οροφόκηπων είναι η έκταση που καταλαμβάνουν ο κύριος σκοπός της δημιουργίας τους, το μέγεθος και η ανάπτυξη των υλικών που χρησιμοποιούνται, η πολυπλοκότητα της κατασκευής τους κ.ά. Για παράδειγμα όσον αφορά την πολυπλοκότητα της κατασκευής, αυτή κυμαίνεται συνήθως μεταξύ δυο άκρων. Η πιο απλή κατασκευή οροφόκηπου θεωρείται η εισαγωγή φυτών που βρίσκονται σε δοχεία (ζαρντινιέρες, γλάστρες κ.ά.) επάνω σε μια επίπεδη οροφή. Στο άλλο άκρο μπορεί να θεωρηθεί η κατασκευή ενός οροφόκηπου ο οποίος εκτείνεται σε διάφορα επίπεδα και με τη φύτευση σε σταθερά σημεία φυτικού υλικού περιλαμβάνει δέντρα, θάμνους, γκαζόν κ.ά. 2.5 Στρώσεις φυτεμένου δώματος Ένα φυτεμένο δώμα αποτελείται από δυο τμήματα, από το δομικό τμήμα της κατασκευής και από το κηπευτικό τμήμα. Α) Το δομικό τμήμα Αποτελείται από όλες εκείνες τις στρώσεις που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του δώματος. Οι στρώσεις αυτές είναι οι ακόλουθες; - Το οροφοκονίαμα, το οποίο έχει πάχος περίπου 1,5 cm. Μπορεί να παραληφθεί αν η πλάκα αποτελείται από εμφανές σκυρόδεμα. Σε άλλες κατασκευές το δομικό αυτό στοιχείο μπορεί να συμπληρώνεται από ψευδοροφές. Πλάκα οροφής - Η φέρουσα πλάκα της κατασκευής το πάχος της οποίας προκύπτει από το στατικό υπολογισμό του κτιρίου. Υγρομόνωση - Το φράγμα υδρατμών το πάχος του οποίου κυμαίνεται από 0,5 έως 3 mm ανάλογα με το υλικό που θα χρησιμοποιηθεί. Συνήθως αποτελείται από ασφαλτική επάλειψη, ασφαλτική μεμβράνη ή φύλλο πολυαιθυλενίου. Θερμομόνωση - Η θερμομονωτική στρώση το πάχος της οποίας προκύπτει από τη μελέτη 18

15 θερμομόνωσης του κτιρίου. Ριζοαπωθητική μεμβράνη - Αποτρέπει στις ρίζες να εισχωρήσουν στη μόνωση της πλάκας. Ενισχύει την υγρομόνωση Β) Το κηπευτικό τμήμα Ο κήπος κατασκευάζεται πάνω από τη διαχωριστική στρώση και αποτελείται από τις ακόλουθες τρεις στρώσεις: - Το υπόστρωμα συγκράτησης υγρασίας - Το αποστραγγιστικό σύστημα - Το διηθητικό φύλλο - Το υπόστρωμα ανάπτυξης Εικ. 4. Στρώσεις οροφόκηπου Υπόστρωμα συγκράτησης υγρασίας - Το Υπόστρωμα συγκράτησης υγρασίας αποθηκεύει νερό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα φυτά μέσω του τριχοειδούς φαινομένου. Προστατεύει τη μόνωση και τη ριζοαπωθητική μεμβράνη από μηχανική καταπόνηση. Αποστραγγιστικό σύστημα - Συγκρατεί την απαιτούμενη υγρασία. Προφυλάσσει τη μόνωση από μηχανική καταπόνηση. Αποτελεί υπόβαθρο για τις κατασκευές (πχ πέργκολες, πλακόστρωτα, χώρους στάθμευσης, καθιστικά, διάδρομοι κλπ). Ανάλογα με τη χρήση και τον τύπο των φυτών επιλέγεται μέσα από τη μελέτη ο κατάλληλος τύπος αποστραγγιστικού συστήματος. Διηθητικό φύλλο - Επιτρέπει τη γρήγορη διέλευση του νερού στα κατώτερα στρώματα προφυλάσσοντας τα από εμφράξεις. Υπόστρωμα ανάπτυξης - Ειδικά εδαφικά μίγματα που εξασφαλίζουν την δυνατότητα συγκράτησης θρεπτικών συστατικών, την αποφυγή της συμπίεσης του χώματος, την κατάλληλη οξύτητα, υδατοπερατότητα και υδατοϊκανότητα. Το κατάλληλο υπόστρωμα 19

16 επιλέγεται μέσα από τη μελέτη που εκπονείται ανάλογα με το φυτικό υλικό που θα φυτευτεί. 2.6 Χαρακτηριστικά εδαφικού μίγματος. Να εξασφαλίζει επαρκή αερισμό του ριζικού συστήματος των φυτών ακόμα και αν είναι κορεσμένο. Να μην συμπιέζεται εύκολα προκειμένου να μην δυσχεραίνεται η αποστράγγιση του νερού. Να έχει μεγάλη ικανότητα συγκράτησης υγρασίας. Να αποδεσμεύει τα θρεπτικά στοιχεία με βραδύ ρυθμό. Να αποτελεί σταθερή βάση για τα φυτά προκειμένου να αυξηθεί η ανθεκτικότητά τους στους ισχυρούς ανέμους. Το υπόστρωμα ανάπτυξης των φυτών πρέπει να είναι απαλλαγμένο από σπόρους ζιζανίων. Επίσης δεν πρέπει να υπάρχουν σε αυτό κάμπιες ή σπόρια μυκήτων που μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα στα φυτά που θα εγκατασταθούν. Η σύσταση και η δομή του υποστρώματος εξαρτώνται από το είδος του φυτικού υλικού και τις απαιτήσεις του σε υγρασία, αερισμό και θρεπτικά στοιχεία. Το ρόλο της αποθήκης νερού θα παίζει η αποστραγγιστική στρώση, η οποία θα πρέπει να μπορεί να εφοδιάζει τα φυτά με την απαραίτητη ποσότητα νερού για την ανάπτυξη και επιβίωσή τους. Για το λόγο αυτό η ενδιάμεση στρώση φίλτρου μεταξύ των στρώσεων φύτευσης και αποστράγγισης θα πρέπει να επιτρέπει την κίνηση του νερού από τη μια στρώση στην άλλη, ώστε το αποθηκευμένο νερό να φτάνει στις ρίζες των φυτών. Η προστασία των φυτών από τον άνεμο επιτυγχάνεται με λήψη μέτρων ανάλογων με το πάχος της στρώσης φύτευσης και το ύψος των φυτών. Επιπλέον η σωστή επιλογή των φυτών συμβάλλει αποφασιστικά στην επιτυχία της βλάστησης. Τέτοια φυτά είναι αυτά που αντέχουν σε αντίξοες γενικά συνθήκες και έχουν περιορισμένο ριζικό σύστημα. 2.7 Ο κίνδυνος της υγρασίας. Ένα από τα βασικά ζητήματα που έχει να εξετάσει ο μελετητής κατά την κατασκευή ενός φυτεμένου δώματος είναι η προστασία από την υγρασία. Η συσσώρευση υγρασίας στο δώμα για την καλή λειτουργία του κήπου και η επιθετικότητα των ριζών των φυτών είναι οι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στην επικάλυψη αλλά και στο φέροντα οργανισμό του δώματος. Η επιθετικότητα των ριζών αποτελεί το πιο σημαντικό πρόβλημα και η αντιμετώπιση της καθορίζει την επιτυχία της κατασκευής. Οι βλάβες που μπορεί να προκαλέσει είναι: Απόφραξη των υδρορροών Διάτρηση της στεγάνωσης του δώματος Οι συνέπειες και από τις δυο μορφές βλαβών είναι σημαντικές τόσο για τη λειτουργία του κήπου όσο κυρίως για την επικάλυψη και το φέροντα οργανισμό του δώματος. Με την απόφραξη των υδρορροών το νερό που πλεονάζει από τον κήπο δεν μπορεί να απομακρυνθεί εύκολα, παραμένει στην αποστράγγιση και στη στρώση φύτευσης και καταστρέφει τα φυτά. Η προσεκτική διαμόρφωση των περιοχών των υδρορροών και η κατασκευή φρεατίων ελέγχου στις απορροές συμβάλλουν ουσιαστικά στην αποφυγή του κινδύνου αυτού. Αποτέλεσμα της διάτρησης της 20

17 στεγάνωσης από τις ρίζες είναι η διείσδυση της υγρασίας κάτω από αυτήν, οπότε καταστρέφεται εφόσον υπάρχει η θερμομόνωση. Αλλά το πρόβλημα κυρίως βρίσκεται στη διείσδυση της υγρασίας στο φέροντα οργανισμό, με όλες τις επιπτώσεις του φαινόμενου. Επιπλέον, οι ρίζες αναζητώντας την υγρασία διεισδύουν και στο φέροντα οργανισμό του δώματος και προκαλούν σε αυτόν μικρές ή μεγάλες μηχανικές βλάβες. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται με την πλήρη και ελεγχόμενη από την αρχή στεγάνωση του δώματος, με την επιλογή των κατάλληλων υλικών, τη σωστή σειρά των στρώσεων και τις επιμελημένες οικοδομικές εργασίες, ιδίως στα ευπαθή σημεία της κατασκευής. Ειδικότερα πρέπει να δοθεί προσοχή στο στεγανωτικό υλικό που θα χρησιμοποιηθεί ως διαχωριστική στρώση μεταξύ του κηπευτικού τμήματος και του δομικού τμήματος του δώματος. Δηλαδή η ίδια η στεγάνωση του δώματος να αποτελείται από στεγανωτικές μεμβράνες ειδικής σύστασης και σύνθεσης οι οποίες να αποτρέπουν τη διείσδυση των ριζών σε αυτές. Οι συγκολλήσεις τους να γίνονται προσεκτικά, με όλους τους τεχνικούς κανόνες και να ελέγχονται σχολαστικά πριν καλυφθούν από την κατασκευή του κήπου. 2.8 Η στατική επιβάρυνση του δώματος Η εγκατάσταση ενός κήπου σε δώμα προσθέτει φορτία στην επιφάνεια του δώματος. Ανάλογα με τη μορφή του κήπου, με τη χρήση του, με τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του και με το μέγεθος των φυτών, η καταπόνηση του δώματος από τα φορτία του κήπου κυμαίνεται γενικά από 118 έως 940 kg/m2. Υπάρχει όμως η δυνατότητα, ιδιαίτερα όταν πρόκειται να κατασκευαστεί κήπος σε δώμα υφιστάμενου κτιρίου, η στατική επιβάρυνση από τον κήπο να είναι μηδενική ή και αρνητική, όταν προηγείται αποξήλωση της υπάρχουσας επικάλυψης του δώματος. Συνήθως σε μια ελαφριά κατασκευή τα επιπρόσθετα φορτία υπολογίζονται περίπου στα 0,50 ΚΝ/τετρ. μέτρο ενώ σε μια βαριά κατασκευή κήπου μπορούν να φθάσουν και τα 6,00 ΚΝ/τετρ. μέτρο. Ωστόσο αν θέλει κανείς να υπολογίσει με μεγαλύτερη ακρίβεια το επιπρόσθετο φορτίο από την κατασκευή ενός φυτεμένου δώματος, θα πρέπει στα φορτία των συνήθων στρώσεων (στεγάνωσης, θερμομόνωσης, κλίσεων κ.λπ.) να υπολογίσει αναλυτικά και τα επιμέρους φορτία του κηπευτικού τμήματος. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να λάβει υπόψη του δυο στοιχεία: α) το ίδιο βάρος της κάθε στρώσης σε κατάσταση κορεσμού από άποψη υγρασίας. β) Το βάρος των φυτών σε πλήρη ανάπτυξη. 2.9 Η φύτευση σε οροφόκηπους Η φύτευση στους οροφόκηπους αποτελεί φυσικά την ουσία της κατασκευής τους. Υπάρχουν όμως αρκετές θαυμάσιες κατασκευές οροφόκηπων στις οποίες υπάρχει λίγη έως καθόλου χρησιμοποίηση φυτικού υλικού. Για τους περισσότερους ανθρώπους όμως η κατασκευή και η λειτουργία των οροφόκηπων είναι στενά συνδεδεμένη με τη χρησιμοποίηση διαφόρων ομάδων φυτικού υλικού. Οι ίδιες ομάδες του φυτικού υλικού που χρησιμοποιούνται στην επιφάνεια της γης μπορούν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν και στους οροφόκηπους. Στις ομάδες 21

18 αυτές περιλαμβάνονται φυσικά, το γκαζόν, άλλα φυτά εδαφοκάλυψης, θάμνοι διαφόρων μεγεθών καθώς και ένας περιορισμένος αριθμός δέντρων. Τα φυτά πρέπει να έχουν ένα μέσο ανάπτυξης στο οποίο θα μπορέσουν να αναπτυχθούν και να ωριμάσουν. Το μέσο αυτό ανάπτυξης των φυτών είναι δυνατό να προσφερθεί στην περίπτωση της κατασκευής των οροφόκηπων με τρεις τουλάχιστον διαφορετικούς τρόπους. Ο απλούστερος τρόπος αποτελεί τη χρησιμοποίηση ενός κιβωτίου ανάπτυξης ζαρντινιέρα, πιθάρι, γλάστρα το οποίο απλώς επικάθεται στην οροφή και δεν αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι αυτής. Μπορεί έτσι να μετακινείται ή να αντικαθίσταται ανάλογα με τις επιθυμίες μας. Το μειονέκτημα που παρουσιάζει αυτός ο τρόπος έγκειται στο γεγονός ότι παρουσιάζεται το κιβώτιο σαν «ξένο» στοιχείο της όλης κατασκευής και όχι σαν ουσιώδες κομμάτι αυτής. Ο δεύτερος τρόπος με τον οποίο μπορούν να τοποθετηθούν τα φυτά είναι με την ύπαρξη ενός χώρου με εσοχή στην επιφάνεια της οροφής. Αυτό φυσικά περιέχει μεγαλύτερη δυσκολία από κατασκευαστική άποψη, αλλά παρέχει το μεγαλύτερο βαθμό ενοποίησης μεταξύ της φύτευσης και της κατασκευής. Τέτοιοι χώροι θα πρέπει να δημιουργούνται σε θέσεις ακριβώς πάνω από τις κολώνες καθ ότι η φύτευση αντιπροσωπεύει συνήθως μεγάλο βάρος και ειδικά στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται μεγάλα δέντρα. Ο τρίτος τρόπος τοποθέτησης φυτικού υλικού είναι η δημιουργία υπερυψωμένων θέσεων διαφόρων τύπων, που αποτελούν όμως αναπόσπαστο κομμάτι της όλης κατασκευής. Οι θέσεις αυτές μπορεί να είναι ακανόνιστες, έχοντας τη μορφή «φυσικών» εξογκώσεων του εδάφους ή μπορεί να έχουν κανονική μορφή κατασκευασμένες με τον ίδιο αρχιτεκτονικό τρόπο που θα κατασκευάζονταν και σε χώρο στην επιφάνεια της γης. Είναι φανερό ότι η τοποθέτηση φυτικού υλικού στην οροφή ενός κτιρίου δημιουργεί ένα τεχνητό περιβάλλον, προκαλώντας μεγάλη πίεση όχι μόνο στο κτίριο αλλά και σ αυτά ακόμη τα φυτά. Με τη διαπίστωση ότι τα φυτά εξασκούν μεγάλη πίεση στην οροφή θεωρείται επιβεβλημένος οποιοσδήποτε χειρισμός ο οποίος θα ελάττωνε την πίεση αυτή. Ένας τέτοιος χειρισμός για η μείωση του βάρους των υλικών που χρησιμοποιούνται και κατ επέκταση της πίεσης που ασκούν στην οροφή, είναι η χρησιμοποίηση ελαφρών μειγμάτων εδάφους για την ανάπτυξη των φυτών. Για την κατασκευή τέτοιων μειγμάτων θεωρείται απαραίτητη η παρουσία υλικών όπως είναι ο περλίτης, ο βερμικουλιτής, η τύρφη κ.ά., στις κατάλληλες αναλογίες. Γενικά το εδαφικό μίγμα μπορεί να έχει διάφορα βάθη, αναλόγως των φυτών που αναπτύσσονται σ αυτό καθώς επίσης και των περιορισμών που τίθενται από την κατασκευή του μέσου που βρίσκεται. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το βάθος του εδαφικού μίγματος κυμαίνεται μεταξύ 10 εκατοστών και 1,2 μέτρων. Το βάθος των 10 εκατοστών είναι αυτό που απαιτείται συνήθως για την ανάπτυξη του γκαζόν. Το βάθος του ενός μέτρου είναι αυτό που απαιτείται συνήθως για την ανάπτυξη μεγάλων δέντρων με το ριζικό σύστημα μαζί τους. Το τεχνητό εδαφικό περιβάλλον του οροφόκηπου είναι αυτό που πρέπει να δίνει στα φυτά τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, σε ένα περιορισμένο βάθος, χωρίς όμως να συσσωρεύσει στο έδαφος ζημιογόνα άλατα. Από τη στιγμή που το έδαφος του οροφόκηπου έχει δημιουργηθεί και συντηρείται τεχνητά, είναι ουσιώδες να επιτευχθεί η πρόσληψη της κατάλληλης ποσότητας θρεπτικών στοιχείων από τα φυτά. Υπερβολική λίπανση είναι δυνατόν να προκαλέσει γρήγορη ή αργή ανάπτυξη των φυτών με κίνδυνο να εκτεθούν στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και να υποστούν ζημιά. Το εδαφικό μίγμα θα πρέπει να εξασφαλίζει καλή αποστράγγιση καθώς επίσης και να έχει μεγάλο πορώδες. 22

19 Πολύ μεγάλη σημασία έχει η τοποθέτηση με την ανάλογη κλίση της πλάκας που βρίσκεται κάτω από την περιοχή της φύτευσης. Είναι αναγκαίο το νερό που στραγγίζει μέσα από το εδαφικό μίγμα να απορρέει εύκολα από την επιφάνεια της πλάκας. Ειδική φροντίδα θα πρέπει να ληφθεί στις περιοχές με γκαζόν, έτσι ώστε το πλεονάζον νερό να μην συγκρατείται σε ορισμένες θέσεις το γκαζόν, γιατί έτσι και ζημιά προκαλείται στο γκαζόν αλλά και μεγαλύτερη πίεση ασκείται στην επιφάνεια της οροφής. Το εδαφικό μίγμα που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη των φυτών στους οροφόκηπους, μετά την πάροδο κάποιων χρόνων θα έχει εξαντλήσει το απόθεμά του. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ληφθεί πρόνοια έτσι ώστε μέσα από το πρόγραμμα συντήρησης να επανέρχεται σε ικανοποιητική κατάσταση. Επιπλέον θα πρέπει να προβλεφθεί και η πλήρης αντικατάστασή του μετά από μερικά χρόνια. Δεν είναι δυνατό να δοθεί ο πλήρης κατάλογος των φυτών που μπορούν να εγκατασταθούν σ ένα οροφόκηπο. Αυτό εξαρτάται από την κατασκευή του οροφόκηπου αλλά κυρίως από την γεωγραφική περιοχή στην οποία βρίσκεται ο οροφόκηπος. Γενικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι φυτά που αναπτύσσονται και ευδοκιμούν στη γύρω περιοχή θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και στη δημιουργία του οροφόκηπου. Υπάρχουν πολλές περιβαλλοντικές πιέσεις στο φυτικό υλικό που βρίσκεται στους οροφόκηπους. Επιπρόσθετα, εκτός του περιορισμένου εδαφικού μέσου στο οποίο αναπτύσσονται, υπάρχει ο κίνδυνος της εκτεταμένης ζημιάς των ριζών καθώς επίσης και της ξήρανσης των ριζών καθώς και της κόμης των φυτών. Παρουσιάζεται συνήθως η έλλειψη νερού όταν το φυτό το χρειάζεται για τον απλούστατο λόγο ότι αφενός δεν έχει τοποθετηθεί σύστημα αυτόματου ποτίσματος και αφετέρου δεν υπάρχει κάποιος υπεύθυνος για πότισμα τη στιγμή που το φυτό χρειάζεται άμεσα. Σε άλλες περιπτώσεις το αυτόματο σύστημα ποτίσματος που έχει εγκατασταθεί για την παροχή της ανάλογης υγρασίας σε κανονική βάση, εξαρτάται από το ποσό της φυσικής βροχόπτωσης που πέφτει στην οροφή γιατί το νερό αυτής χρησιμοποιείται. Το φυτικό υλικό που υπάρχει στους οροφόκηπους απαιτεί πολύ μεγαλύτερη συντήρηση σε σύγκριση με το ίδιο φυτικό υλικό που πιθανόν να υπάρχει στην επιφάνεια της γης. Προσεκτική εφαρμογή της άρδευσης, της λίπανσης, του κλαδέματος και της φυτοπροστασίας απαιτεί περισσότερο χρόνο από το χρόνο που είναι απαραίτητος για τις ίδιες εργασίες αν επρόκειτο για φυτικό υλικό στο επίπεδο του εδάφους. 23

20 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΦΟΚΗΠΟΙ 3.1 Κατανάλωση ενέργειας και οροφόκηποι Μια σημαντική διαπίστωση στην αξιολόγηση των πράσινων ταρατσών είναι η συνειδητοποίηση της τεράστιας ποσότητας ενέργειας που καταναλώνεται από τον κτιριακό τομέα και από την αποδεδειγμένη ικανότητα των ταρατσών να μειώσουν σημαντικά αυτά τα ποσά. Εικ.1 Σχολείο της τέχνης και του σχεδίου στην Σιγκαπούρη. 3.2 Κατανάλωση ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση Η ευρωπαϊκή ένωση έχει κάνει σημαντικά βήματα για την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ενώ ταυτόχρονα προωθεί τη χρήση ανανεώσιμων πηγών σε μια προσπάθεια μείωσης περιβαλλοντικών επιπτώσεων αλλά και εξασφάλισης ενεργειακής σταθερότητας. Οι γενικότεροι στοίχοι που έχει αναπτύξει η Ε.Ε. μετά την πρώτη πετρελαϊκή κρίση είναι η πραγματοποίηση μιας κοινής ενεργειακής αγοράς και η εξασφάλιση των προμηθειών, μέσω κοινής στρατηγικής. Στην Ευρώπη το 44% της παραγομένης ενέργειας προέρχεται από πετρέλαιο, το 23,9% προέρχεται από φυσικό αέριο, το 20,2% από ηλεκτρισμό, το 4,8% από στερεά καύσιμα και το υπόλοιπο από ανανεώσιμες πηγές. Παρά τις προσπάθειες για μια αυτοδύναμη Ευρωπαϊκή Ένωση, οι χώρες μέλη εξαρτώνται ακόμα από εισαγωγή πετρελαίου και φυσικού αεριού σε ποσοστά που αγγίζουν ακόμα και το 48%. Η εξάρτηση θα φτάσει τα δυο τρίτα των πρώτων υλών το 2020, γεγονός που αυξάνει τους κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια, εκτός αν εφαρμοστούν πρόσθετα μέτρα και πολιτικές. Η ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια σε αστικές περιοχές αυξάνεται κατά 2-4% για κάθε 1 C που η ημερήσια μέγιστη θερμοκρασία περνά πάνω από το όριο των 20 C. Επιπλέον η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας για τον κλιματισμό εξαιτίας αυτής της αύξησης της θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα του αστικού κέντρου είναι υπεύθυνη για την αύξηση σε ηλεκτρική ενέργεια 5-10% (Akbari et al. 2001). Ξεκινώντας από την δεκαετία του 40 καθώς τα κτήρια άρχισαν να αντικαθιστούν εντατικά τις φυτεμένες περιοχές, τα αστικά κέντρα έγιναν ζεστές ή τουλάχιστον πιο ζεστές περιοχές σε σχέση με τα προάστια. Τα προϊόντα πετρελαίου και ο άνθρακας αποτελούν τις βασικές ενεργειακές μορφές με συμμετοχή στην ακαθάριστη εγχώρια κατανάλωση που κυμαίνεται από 89% έως 95%. Η μόνη σημαντική αλλαγή που έχει καταγραφεί στο Ελληνικό 24

21 ενεργειακό σύστημα κατά την τελευταία δεκαετία ήταν η εισαγωγή φυσικού αεριού το 1997, το οποίο αντιπροσώπευε το 6% της ακαθάριστης εγχώριας κατανάλωσης το η συμμετοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κυμαίνεται από 4,5% έως 6,3%. Η σχετικά πρόσφατη αύξηση της τιμής του πετρελαίου έφερε στο προσκήνιο την επίδραση που έχει η τιμή της ενέργειας στις οικονομικές δραστηριότητες αλλά και την ανεργία. Το επίπεδο που μπορεί η τιμή της ενέργειας να επηρεάσει αυτούς τους τομείς διαφέρει από χώρα σε χώρα αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία πως επηρεάζει σημαντικότερα εκείνες που εξαρτώνται από το πετρέλαιο σε μεγάλο βαθμό. 3.3 Η ενέργεια στην Ελλάδα Η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που η αλλαγή της τιμής του πετρελαίου μπορεί να επιφέρει δραστικές μεταβολές στην οικονομία της καθώς, με εξαίρεση την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για την οποία κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται ο λιγνίτης, οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας είναι πραγματικά περιορισμένες. Σύμφωνα με μια ερεύνα που δημοσιοποίησε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) η κατανάλωση ενέργειας που βασίζεται στο πετρέλαιο και τον ηλεκτρισμό σε κατοικίες την περίοδο μεταξύ αυξήθηκε κατά 5,5% αγγίζοντας τους 3,43 εκατομμύρια τόνους πετρελαίου το η μεγαλύτερη κατανάλωση σημειώθηκε την περίοδο όταν η ενεργειακή κατανάλωση σημείωσε ετήσια αύξηση κατά 4,8%. Αυτή η εξέλιξη εξηγείται από την πτώση της αντικειμενικής αξίας της ενέργειας και την αύξηση του ΑΕΠ την περίοδο εκείνη (Rapanos and Polemis, 2005). Σύμφωνα με το περιοδικό Oil and Gas Journal, η Ελλάδα στηρίζεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό στις εισαγωγές (κυρίως από το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία, τη Ρωσία, τη Λιβύη και την Αίγυπτο) για να ανταπεξέλθει στην ετήσια κατανάλωση πετρελαίου. Η αναγκαία ποσότητα πετρελαίου θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά με την εισαγωγή του φυσικού αερίου. 3.4 Ενέργεια και κτήρια Ένα κτήριο έχει μεγάλο κύκλο ζωής, έτσι η επίδραση του στο περιβάλλον είναι ένα μακροχρόνιο και συνεχές ζήτημα που πρέπει να εξεταστεί. Οι παράγοντες ενεργειακής αποδοτικότητας στα κτήρια ποικίλουν σύμφωνα με τη γεωγραφία, το κλίμα, τον τύπο και τη θέση του κτηρίου. Η διάκριση μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσομένων χωρών είναι εξίσου σημαντική με την ύπαρξη κενού χώρου ανάμεσα στα κτήρια ή με τα εάν είναι νέα κατασκευή. Τα κτήρια είναι υπεύθυνα για το 40% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης μιας χώρας (Perez-Lombard et al. 2007). Η αύξηση του πληθυσμού και κατά συνέπεια η αύξηση των κατασκευών είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Τα απόλυτα μεγέθη της κατανάλωσης αυτής σημειώνουν ραγδαία αύξηση καθώς ο κατασκευαστικός τομέας ανθεί, ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία. Σημαντική πρόοδος για την μείωση κτιριακής ενεργειακής ζήτησης μπορεί να επιτευχθεί με την χρήση της υπάρχουσας γνώσης και 25

22 τεχνολογίας ενώ ταυτόχρονα οι ίδιες τεχνικές βελτιώνουν την άνεση και την αισθητική ενός κτιρίου. Η σχέση μεταξύ ενός κτιρίου και του φυσικού περιβάλλοντος, παραδοσιακά, αντιμετώπισε προβλήματα. Χερσαία οικοσυστήματα και υγρότοποι υπέστησαν δραματικές αλλαγές κατά την περίοδο της έντονης αστικοποίησης. Ερημοποίηση, κλιματική αλλαγή, αστικά απόβλητα και διαχείριση υδάτων είναι μόνο μερικά από τα χαρακτηριστικά στοιχεία των ανεπτυγμένων περιοχών, αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα καταστροφής του αστικού περιβάλλοντος (Carter, Keeler, 2007). Το ελληνικό απόθεμα σε κτίρια κατηγοριοποιείται σε δυο μεγάλες τάξεις. Η πρώτη αφορά την περίοδο πριν το 1980 και θεωρούνται τα κτήρια με την μικρότερη θερμική μόνωση καθώς κατασκευάστηκαν πριν την κύρωση της εθνικής νομοθεσίας για την εγκατάσταση μόνωσης. Η δεύτερη αποτελούν τα κτίρια που κατασκευάστηκαν την περίοδο και θεωρείται πως πληρούν τα επιθυμητά επίπεδα μόνωσης. Η κατασκευή πράσινων ταρατσών είναι ένας τρόπος για να μειωθούν οι ενεργειακές απαιτήσεις στα κτίρια και είναι σημαντική για δυο λογούς. Καταρχάς, η μείωση των ενεργειακών απαιτήσεων ενός κτηρίου μειώνει τις δαπάνες για κλιματισμό. Δεύτερον, η μείωση της ενεργειακής ζήτησης ελλατώνει την πίεση στο εύθραυστο περιβάλλον με την μείωση της ρύπανσης. Υπάρχουν τρεις σημαντικοί τρόποι με τους οποίους οι πράσινες ταράτσες βοηθούν να μειώσουν την ενεργειακή κατανάλωση: με την πρόσθετη της μόνωσης, με την δημιουργία σκιάς και με την προστασία των στεγών από τον αέρα και τις ακραίες θερμοκρασίες. 3.5 Μείωση ενεργειακής κατανάλωσης μετά την τοποθέτηση οροφόκηπου Μια βασική υποχρέωση των κτιρίων είναι να προσφέρουν άνεση στους ιδιοκτήτες. Αυτό σημαίνει θερμική και ακουστική άνεση και καλής ποιότητας αέρα στο εσωτερικό του κτιρίου. Η ενεργειακή εξοικονόμηση όμως είναι το κρισιμότερο σημείο ενός κτιρίου. Στα κτίρια οι σκούρες επιφάνειες των ταρατσών θερμαίνονται από τον ήλιο και αυτό έχει ως συνέπεια την ανάγκη χρήσης κλιματιστικού για την ψύξη του κτιρίου. Συχνά η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ της ταράτσας και του περιβάλλοντος αέρα αγγίζει τους 50 (Γιαναρού, 2007). Η διαφορά μεταξύ μιας συμβατικής και μιας πράσινης ταράτσας είναι ποιοτική αλλά και ποσοτική. Η μεταφορά θερμικής ενέργειας σε μια φυτεμένη ταράτσα είναι εντελώς διαφορετική. Η ηλιακή ακτινοβολία, η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας και η υγρασία μεταβάλλονται καθώς περνούν μέσα από τη βλάστηση. Τα φυτά με τις βιολογικές τους διαδικασίες, την φωτοσύνθεση, αναπνοή, διαπνοή, απορροφούν ένα μεγάλο μέρος της ηλιακής ενέργειας. Με την εγκατάσταση μιας πράσινης ταράτσας η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για κλιματισμό είναι δυνατόν να μειωθεί κατά 10-43%, με εξοικονόμηση κατά μέσο όρο 7,4KWh/μέρα. Στις ώρες της μεγαλύτερης κατανάλωσης, μεταξύ πέντε και έξι το απόγευμα η κατανάλωση μειώνεται κατά 0,2-1,0 KWh, δηλαδή περίπου 22% (Akbari, et al. 2001). Σε αντίστοιχη μελέτη σε ένα κτίριο με γραφεία στην Αθήνα τα αποτελέσματα ήταν επίσης εντυπωσιακά. Η κατανάλωση ενέργειας για ψύξη τους θερινούς μήνες σημείωσε πτώση 15% έως 39% για το σύνολο του κτιρίου ενώ για τον τελευταίο όροφο η μείωση άγγιξε το 58%. Οι ανάλογες τιμές για την περίοδο του χειμώνα 26

23 κυμαίνονταν από 2% έως 8% για όλο το κτίριο, ενώ για τον τελευταίο όροφο έφταναν το 17% (Spala, et al, 2007). Κατά μέσο όρο λοιπόν, για τον τελευταίο όροφο η κατανάλωση μειώθηκε κατά 11% για την περίοδο του χειμώνα κατά 36% για την καλοκαιρινή περίοδο. 3.6 Ανανεώσιμες πηγες ενέργειας και οροφόκηποι Είναι δυνατόν να συνδυαστεί μια πράσινη στέγη με ανανεώσιμη πηγή ενέργειας ώστε να αποφέρει όσο το δυνατόν περισσότερα οφέλη τόσο στο περιβάλλον όσο και στο ίδιο το κτήριο αποφέροντας μάλιστα και οικονομικό όφελος. Η πηγή ενέργειας που μπορεί να εκμεταλλευτεί μια οροφοσκεπή με την χρήση φωτοβολταϊκών πάνελ, είναι ο ήλιος. Ο συνδυασμός αυτών των εφαρμογών είναι ευεργετική και για τους δύο αφού η πράσινη στέγη δροσίζει το φωτοβολταϊκό και αυξάνει την απόδοσή του, το δε φωτοβολταϊκό εμποδίζει τη γρήγορη εξάτμιση και απαιτείται λιγότερο νερό για την πράσινη στέγη. Επιπλέον, μετρήσεις έδειξαν ότι αυξάνει και η βιοποικιλότητα της πράσινης στέγης στα σημεία που σκιάζεται από τα φωτοβολταϊκά Φωτοβολταϊκά συστήματα Τα φωτοβολταϊκά (ή Φ/Β) συστήματα αποτελούν μια από τις εφαρμογές των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με τεράστιο ενδιαφέρον για την Ελλάδα. Εκμεταλλευόμενο το φωτοβολταϊκό φαινόμενο, το φωτοβολταϊκό σύστημα παράγει ηλεκτρική ενέργεια από την ηλιακή ενέργεια. Ένα φωτοβολταϊκό σύστημα αποτελείται από ένα ή περισσότερα πάνελ (ή πλαίσια, ή όπως λέγονται συχνά στο εμπόριο, «κρύσταλλα») φωτοβολταϊκών στοιχείων (ή «κυψελών», ή «κυττάρων»), μαζί με τις απαραίτητες συσκευές και διατάξεις για τη μετατροπή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στην επιθυμητή μορφή. Εικ.2 Φωτοβολταϊκο πάνελ 27

24 Το φωτοβολταϊκό στοιχείο είναι συνήθως τετράγωνο, με πλευρά mm. Δυο τύποι πυριτίου χρησιμοποιούνται για την δημιουργία φωτοβολταϊκών στοιχείων: το άμορφο και το κρυσταλλικό πυρίτιο, ενώ το κρυσταλλικό πυρίτιο διακρίνεται σε μονοκρυσταλλικό ή πολυκρυσταλλικό. Το άμορφο και το κρυσταλλικό πυρίτιο παρουσιάζουν τόσο πλεονεκτήματα, όσο και μειονεκτήματα, και κατά τη μελέτη του φωτοβολταϊκού συστήματος γίνεται η αξιολόγηση των ειδικών συνθηκών της εφαρμογής (κατεύθυνση και διάρκεια της ηλιοφάνειας, τυχόν σκιάσεις κλπ.) ώστε να επιλεγεί η κατάλληλη τεχνολογία. Στο εμπόριο διατίθενται φωτοβολταϊκά πάνελ τα οποία είναι παρά πολλά φωτοβολταϊκά στοιχεία συνδεδεμένα μεταξύ τους, επικαλυμμένα με ειδικές μεμβράνες και εγκιβωτισμένα σε γυαλί με πλαίσιο από αλουμίνιο σε διάφορες τιμές ονομαστικής ισχύος, ανάλογα με την τεχνολογία και τον αριθμό των φωτοβολταϊκών κυψελών που τα αποτελούν. Έτσι, ένα πάνελ 36 κυψελών μπορεί να έχει ονομαστική ισχύ W, ενώ μεγαλύτερα πάνελ μπορεί να φτάσουν και τα 200 W ή και παραπάνω. Η κατασκευή μιας γεννήτριας κρυσταλλικού πυριτίου μπορεί να γίνει και από ερασιτέχνες, μετά από την προμήθεια των στοιχείων. Το κόστος είναι άπίθανο να είναι χαμηλότερο από την αγορά έτοιμης γεννήτριας, καθώς η προμήθεια ποιοτικών στοιχείων είναι πολύ δύσκολη. Εκτός από το πυρίτιο χρησιμοποιούνται και άλλα υλικά για την κατασκευή των φωτοβολταϊκών στοιχείων, όπως το Κάδμιο - Τελλούριο (CdTe) και ο ινδοδισεληνιούχος χαλκός. Σε αυτές τις κατασκευές, η μορφή του στοιχείου διαφέρει σημαντικά από αυτή του κρυσταλλικού πυριτίου, και έχει συνήθως τη μορφή λωρίδας πλάτους μερικών χιλιοστών και μήκους αρκετών εκατοστών. Τα πάνελ συνδέονται μεταξύ τους και δημιουργούν τη φωτοβολταϊκή συστοιχία, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει από 2 έως και αρκετές εκατοντάδες φωτοβολταϊκές γεννήτριες. Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από μια Φ/Β συστοιχία είναι συνεχούς ρεύματος (DC), και για το λόγο αυτό οι πρώτες χρήσεις των φωτοβολταϊκών αφορούσαν εφαρμογές DC τάσης: κλασικά παραδείγματα είναι ο υπολογιστής τσέπης («κομπιουτεράκι») και οι δορυφόροι. Με την προοδευτική αύξηση όμως του βαθμού απόδοσης, δημιουργήθηκαν ειδικές συσκευές οι αναστροφείς (inverters) - που σκοπό έχουν να μετατρέψουν την έξοδο συνεχούς τάσης της Φ/Β συστοιχίας σε εναλλασσόμενη τάση. Με τον τρόπο αυτό, το Φ/Β σύστημα είναι σε θέση να τροφοδοτήσει μια σύγχρονη εγκατάσταση (κατοικία, θερμοκήπιο, μονάδα παραγωγής κλπ.) που χρησιμοποιεί κατά κανόνα συσκευές εναλλασσόμενου ρεύματος(ac). Βαθμός απόδοσης Ο βαθμός απόδοσης εκφράζει το ποσοστό της ηλιακής ακτινοβολίας που μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια στο φωτοβολταϊκό στοιχείο. Τα πρώτα φωτοβολταϊκά στοιχεία, που σχεδιάστηκαν τον 19ο αιώνα, δεν είχαν παρά 1-2% απόδοση, ενώ το 1954 τα εργαστήρια Bell Laboratories δημιούργησαν τα πρώτα Φ/Β στοιχεία πυριτίου με απόδοση 6%. Στην πορεία του χρόνου όλο και αυξάνεται ο βαθμός απόδοσης: η αύξηση της απόδοσης, έστω και κατά μια ποσοστιαία μονάδα, θεωρείται επίτευγμα στην τεχνολογία των φωτοβολταϊκών. Στην σημερινή εποχή ο τυπικός βαθμός απόδοσης ενός φωτοβολταϊκού στοιχείου βρίσκεται στο 13 19%, ο οποίος, συγκρινόμενος με την απόδοση άλλου συστήματος (συμβατικού, αιολικού, υδροηλεκτρικού κλπ.), παραμένει ακόμη αρκετά χαμηλός. Αυτό σημαίνει ότι το φωτοβολταϊκό σύστημα καταλαμβάνει μεγάλη επιφάνεια προκειμένου να αποδώσει την επιθυμητή ηλεκτρική ισχύ. Ωστόσο, η απόδοση ενός δεδομένου συστήματος μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά με την τοποθέτηση των φωτοβολταϊκών σε ηλιοστάτη. Οι προϋποθέσεις αξιοποίησης των Φ/Β συστημάτων στην Ελλάδα είναι 28

25 από τις καλύτερες στην Ευρώπη, αφού η συνολική ενέργεια που δέχεται κάθε τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας στην διάρκεια ενός έτους κυμαίνεται από kwh. Εικ. 3 Θερμικός ευρωπαϊκός χάρτης ήλιου Πλεονεκτήματα/Μειονεκτήματα φωτοβολταϊκών Τα φωτοβολταϊκά συστήματα έχουν τα εξής πλεονεκτήματα: Τεχνολογία φιλική στο περιβάλλον: δεν προκαλούνται ρύποι από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Η ηλιακή ενέργεια είναι ανεξάντλητη ενεργειακή πηγή, διατίθεται παντού και δεν στοιχίζει απολύτως τίποτα Με την κατάλληλη γεωγραφική κατανομή, κοντά στους αντίστοιχους καταναλωτές ενέργειας, τα Φ/Β συστήματα μπορούν να εγκατασταθούν χωρίς να απαιτείται ενίσχυση του δικτύου διανομής Η λειτουργία του συστήματος είναι ολοσχερώς αθόρυβη Έχουν σχεδόν μηδενικές απαιτήσεις συντήρησης Έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής: οι κατασκευαστές εγγυώνται τα «κρύσταλλα» για χρόνια λειτουργίας Υπάρχει πάντα η δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης, ώστε να ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες ανάγκες των χρηστών Μπορούν να εγκατασταθούν πάνω σε ήδη υπάρχουσες κατασκευές, όπως είναι π.χ. η στέγη ενός σπιτιού ή η πρόσοψη ενός κτιρίου, Διαθέτουν ευελιξία στις εφαρμογές: τα Φ/Β συστήματα λειτουργούν άριστα τόσο ως αυτόνομα συστήματα, όσο και ως αυτόνομα υβριδικά συστήματα όταν συνδυάζονται με άλλες πηγές ενέργειας (συμβατικές ή ανανεώσιμες) και συσσωρευτές για την αποθήκευση της παραγόμενης ενέργειας. Επιπλέον, ένα μεγάλο πλεονέκτημα του Φ/Β συστήματος είναι ότι μπορεί να διασυνδεθεί με το δίκτυο ηλεκτροδότησης (διασυνδεδεμένο σύστημα), καταργώντας 29

26 με τον τρόπο αυτό την ανάγκη για εφεδρεία και δίνοντας επιπλέον τη δυνατότητα στον χρήστη να πωλήσει τυχόν πλεονάζουσα ενέργεια στον διαχειριστή του ηλεκτρικού δικτύου, όπως ήδη γίνεται στο Φράιμπουργκ της Γερμανίας. Ως μειονέκτημα θα μπορούσε να καταλογίσει κανείς στα φωτοβολταϊκά συστήματα το κόστος τους, το οποίο, παρά τις τεχνολογικές εξελίξεις παραμένει ακόμη αρκετά υψηλό. Μια γενική ενδεικτική τιμή είναι 4000 ευρώ ανά εγκατεστημένο κιλοβάτ (kw) ηλεκτρικής ισχύος. Λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τυπική οικιακή κατανάλωση απαιτεί από 1,5 έως 3,5 κιλοβάτ, το κόστος της εγκατάστασης δεν είναι αμελητέο. Το ποσό αυτό, ωστόσο, μπορεί να αποσβεστεί σε περίπου 5-6 χρόνια και το Φ/Β σύστημα θα συνεχίσει να παράγει δωρεάν ενέργεια για τουλάχιστον άλλα 25χρόνια. Ωστόσο, τα πλεονεκτήματα είναι πολλά, και το ευρύ κοινό έχει αρχίσει να στρέφεται όλο και πιο πολύ στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στα φωτοβολταϊκά ειδικότερα, για την κάλυψη ή την συμπλήρωση των ενεργειακών του αναγκών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο της για το 2020 το 20% της κατανάλωσης ενέργειας να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Ως προς την ηλιοθερμική ενέργεια η Ελλάδα ήταν πρωτοπόρος χώρα στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες με περίπου ένα εκατομμύριο εγκατεστημένους ηλιακούς θερμοσίφωνες, που συμβάλουν σημαντικά στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην προστασία του περιβάλλοντος, αξιοποιώντας το ανεξάντλητο ηλιακό δυναμικό. Τώρα μένει να γίνει το ίδιο και ως προς την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι προϋποθέσεις μάλιστα για τα Φωτοβολταϊκά Συστήματα είναι ακόμα καλύτερες, αφού τα Φ/Β συστήματα παρουσιάζουν την μέγιστη παραγωγή ακριβώς εκείνες τις ώρες της ημέρας που και η κατανάλωση (ζήτηση) φτάνει στο μέγιστο και η ΔΕΗ ζητά από όλους τους καταναλωτές να περιορίσουν την ζήτηση ή αναγκάζεται να κάνει περικοπές (ελεγχόμενη συσκότιση). Τα φωτοβολταϊκά συστήματα επιδοτούνται από το Ελληνικό κράτος μέσω του νέου επενδυτικού νόμου Ν. 3522/06 και του αναπτυξιακού νόμου Ν. 3299/04 για επενδυτές μεσαίας και μεγάλης κλίμακας (επιδότηση αγοράς εξοπλισμού έως και 40% ανάλογα με την περιοχή της εγκατάστασης και τα επιχειρηματικά κριτήρια που ικανοποιούνται). Στη συνέχεια, με βάση το νόμο Ν. 3468/06 για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ο επενδυτής συνάπτει δεκαετές συμβόλαιο με μονομερή δυνατότητα ανανέωσης της σύμβασης από την πλευρά του επενδυτή για ακόμη δέκα χρόνια για την πώληση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγει στον ΔΕΣΜΗΕ (Διαχειριστής Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) για τις διασυνδεδεμένες περιοχές, ή απευθείας στη ΔΕΗ για τις μη-διασυνδεδεμένες περιοχές. Η τιμή πώλησης κυμαίνεται από 0,40 έως 0,50 Ευρώ ανά κιλοβατώρα (kwh) ανάλογα με το μέγεθος και την περιοχή της εγκατάστασης. Όμως, και ο ιδιώτης μπορεί να επωφεληθεί του νόμου 3468, πουλώντας την πλεονάζουσα ενέργεια της εγκατάστασης ιδιόχρησης που διαθέτει στις ίδιες ανταγωνιστικές τιμές, με επιπλέον όφελος φοροελάφρυνση έως και 700 Ευρώ. Τα κίνητρα αυτά έχουν ήδη δείξει τα πρώτα αποτελέσματα, και πλέον βλέπουμε τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων σε πολλές περιοχές της χώρας, και την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε καινούργια ή και παλιότερα σπίτια. Με την τρέχουσα νομοθεσία η Ελληνική πολιτεία στοχεύει στην δημιουργία μεγάλων ως πολύ μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων, σε αντίθεση με άλλες χώρες, που όπως η Γερμανία στοχεύουν στην ανάπτυξη πολλών μικρών συστημάτων. Μία σχετική σύγκριση φαίνεται στο διάγραμμα που ακολουθεί. Τα στοιχεία του 30

27 διαγράμματος προέρχονται από τον σύνδεσμο εταιρειών ηλιακής ενέργειας της Γερμανίας (BSW) και από την Ελληνική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Στην Ευρωπαϊκή Ένωση Η ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι αντίστοιχη με την ελληνική. Πολλές πόλεις χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν παράσχει ανάλογα κίνητρα για την εγκατάσταση Φ/Β τόσο σε οικιακές όσο και σε εταιρικές εγκαταστάσεις. Πρόσφατα, η πόλη με την μεγαλύτερη ηλιοφάνεια στην Γερμανία, το Φράιμπουργκ (Freiburg im Breisgau) διατηρώντας τον τίτλο της "πράσινης πόλης" ανακοίνωσε την εγκατάσταση Φ/Β σε οικίες και δημόσια κτίρια, ενώ τον Οκτώβριο του 2008 φιλοξενήθηκε το διεθνές συνέδριο για τα Φ/Β. Οι οικιακοί καταναλωτές στην πόλη πωλούν τα ποσά ενέργειας που περισσεύουν στον παροχέα ηλεκτρικής ενέργειας. Παρόμοιες προσπάθειες γίνονται, επίσης, στην Νότια Γαλλία και στην Ιταλία, καθώς οι περιοχές αυτές πλεονεκτούν από την άποψη ημερήσιας ηλιοφάνειας. Προσδοκάται, ωστόσο, η εγκατάσταση Φ/Β και σε βορειότερες περιοχές, ιδιαίτερα όταν βελτιωθεί ο συντελεστής απόδοσής τους. Εικ. 4 Οροφόκηπος συνδιασμένος με φωτοβολταϊκη εγκατάσταση Στην περίπτωση αυτή έχουμε πολλαπλά οφέλη. Η μεν πράσινη στέγη δροσίζει το φωτοβολταϊκό και αυξάνει την απόδοσή του, το δε φωτοβολταϊκό εμποδίζει τη γρήγορη εξάτμιση και απαιτείται λιγότερο νερό για την πράσινη στέγη. Επιπλέον, μετρήσεις έδειξαν ότι αυξάνει και η βιοποικιλότητα της πράσινης στέγης στα σημεία που σκιάζεται από τα φωτοβολταϊκά. 31

28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ-ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ-ΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ 4.1 Ο νομός Δράμας Ο Νομός Δράμας βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του ελλαδικού χώρου, στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Αποτελεί τον πλουσιότερο νομό από πλευράς φυσικού περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης. Περικλείεται από τα βουνά της Ροδόπης στα βόρεια, του Μενοικίου και του Όρβήλου στα δυτικά, του Παγγαίου στα νότια και τα όρη της Λεκάνης στα ανατολικά. Τα σύνορα του Νομού Δράμας οριοθετούνται ανάμεσα στους Νομούς Ξάνθης ανατολικά, Σερρών δυτικά, Καβάλας νότια, ενώ τα βορινά της σημεία αγγίζουν τη Βουλγαρία. Εικ.1 Χάρτης Ανατολικής Μακεδονίας Ο Νομός Δράμας βρίσκεται στο πλάτος 41ο και 12 Βόρεια και μήκος 24 ο 00 Ανατολικά. Έχει κατοίκους (απογραφή 2001) και έκταση εκτάρια (Ha) και αποτελεί το 36.3% της έκτασης της Ανατολικής Μακεδονίας και το 2.63%της χώρας. Η επιφάνεια του νομού είναι κατά κύριο λόγο ορεινή (2.190,2Κm2) με κυρίαρχο βουνό το όρος Φαλακρό (στο κέντρο του νομού) και την οροσειρά της Δυτικής Ροδόπης (στα βόρεια του νομού στα σύνορα με τη Βουλγαρία). Η συνολική έκταση του Νομού είναι εκτάρια (Ha). Αποτελεί το 36,39% της ολικής έκτασης της Ανατολικής Μακεδονίας. 32

29 Εικ. 2 Χάρτης Ν. Δράμας Όπως προαναφέραμε η επιφάνεια του νομού είναι ορεινή κατά κύριο λόγο (Φαλακρό όρος και οροσειρά της Δυτικής Ευρώπης). Στην περιοχή του νομού Δράμας δεν υπάρχουν Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου ούτε αποφάσεις σχετικά με τη χρήση γης πέρα από τις Δασικές εκτάσεις που είναι καταγεγραμμένες από το Δασαρχείο. Αν θα μπορούσε να θεωρηθεί κάτι ως χρήση γης σε ένα αστικό τοπίο αυτά είναι τα εξής: α) οικισμοί β) νοσοκομεία γ) σχολές δ) βιομηχανικές μονάδες ε) μουσεία στ) αμφιθέατρα ζ) εμπορικά η) κοιμητήρια Επιπλέον λόγω της ύπαρξης διαθέσιμου νερού είναι δυνατόν να κατασκευαστούν και να διαμορφωθούν τεχνητές λίμνες όπου με την ύπαρξη κατάλληλων εγκαταστάσεων θα μπορέσουν να δημιουργηθούν χώροι αναψυχής και χώροι ανάπτυξης δραστηριοτήτων που όχι μόνο θα αναβαθμίσουν την αισθητική εικόνα της πόλης αλλά θα βελτιώσουν και κλιματολογικές της συνθήκες. Τέλος όσον αφορά τους χώρους πρασίνου που υπάρχουν στο αστικό τοπίο της Δράμας, πιο συγκεκριμένα τα πάρκα που υπάρχουν σε αυτή, τα πιο πολλά χρησιμεύουν ως χώροι αναψυχής και τα κεντρικά πάρκα και ως χώροι προσπελασιμότητας από τον ένα χώρο στον άλλον αλλά και ως χώροι πολιτιστικών εκθέσεων και χώροι εκθέσεων. 33

30 4.2 Η πόλη της Δράμας Η πόλη της Δράμας έχει πολλά στοιχεία που τονίζουν την ολωσδιόλου φυσιογνωμία της. Από αυτά δύο όχι μόνο ξεχωρίζουν, αλλά και συνθέτουν την ταυτότητα της πόλης. Παράλληλα προσθέτουν ένα ύφος γοήτρου στην περιοχή και προσδιορίζουν μαζί τα πλεονεκτήματά της. Η Δράμα στα πηγαία νερά της, σύμφωνα με μια εκδοχή, χρωστά το όνομά της. Ύδραμα την αποκαλούν οι ιστορικοί και στη λέξη δεσπόζει το ύδωρ. Πράγματι, το άφθονο νερό που πηγάζει από πολλές εστίες, είναι παρόν σε ολόκληρο τον κεντρικό άξονα της πόλης. Λέγεται, ότι ένα μέρος της εμπορικής αγοράς είναι θεμελιωμένο πάνω στις πηγές. Εικ.3 Πάρκο Αγίας Βαρβάρας Αν ακολουθήσουμε ένα πλάνο της πόλης και διαγράψουμε με μολύβι όλα τα υπόλοιπα πλεονεκτήματα της Δράμας, όπως είναι το πάρκο στους Κομνηνούς, ο κήπος με το άγαλμα της Ελευθερίας έργο κόσμημα του Λαμέρα - όπου τα πλατάνια και οι νεροσυρμές πρωταγωνιστούν, αν παραβλέψουμε και τις γραφικές γειτονιές και τις μοντέρνες γωνίες με τις καφετέριες, αγνοήσουμε και τα νεοκλασικά σπίτια ή τα δημόσια κτήρια από τον Μακεδονικό Αγώνα και τις βυζαντινές εκκλησίες. Οι πηγές της Δράμας γύρω από το εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας έδωσαν το χαρακτηριστικό γνώρισμα της πόλης, μια που η Αγία Βαρβάρα τιμάται και σαν πολιούχος της Δράμας. Εντυπωσιακός και ο αυχένας που συνδέει στα βορειοανατολικά την πόλη με το λόφο. Ο αυχένας είναι καλυμμένος με πευκόδασος και λίγο παρακάτω απ αυτόν απλώνεται σε ξέφωτες πλαγιές οι εργατικές κατοικίες της Δράμας Διοικητική διαίρεση της πόλης Το σύστημα της διοίκησης της περιοχής Δράμας συνίσταται από τις ακόλουθες υπηρεσίες, που υπάγονται στα οικεία Υπουργεία. 1) Υπουργείο Συντονισμού-Προγραμματισμού 2) _ Οικονομικών 3) _ Εθνικής Αμύνης 34

31 4) _ Δημόσιας Τάξεως 5) _ Εξωτερικών 6) _ Προεδρίας Κυβερνήσεως 7) _ Εργασίας 8) _ Δικαιοσύνης 9) _ Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων 10) _ Εμπορίου 11) _ Εσωτερικών 12) _ Βιομηχανίας 13) _ Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων 14) _ Εμπορικής Ναυτιλίας 15) _ ΥΠΕΧΩΔΕ 16) _ Συγκοινωνιών 17) _ Κοινωνικών Υπηρεσιών 4.4 Ιστορικο ιδιοκτησίας Το Ιδιοκτησιακό Καθεστώς των πάρκων που περιέρχονται στη πόλη της Δράμας, τα τελευταία τριάντα χρόνια, ανήκει στον Δήμο Δράμας στον οποίο ανήκουν και εκτός των άλλων και κάποια περιφερειακά πάρκα τα οποία ανήκανε παλαιότερα στη Νομαρχία Δράμας και στο Δασαρχείο. Από το 1994 που έγινε και η τελευταία διαμόρφωση του σχεδίου πόλεως, τα πάρκα στην πόλη της Δράμας, θεωρούνται κοινόχρηστοι χώροι και είναι υπό την επίβλεψη του Δήμου Δράμας. Εξαίρεση αποτελούν δύο πάρκα-χώροι πρασίνου, που το ένα ανήκε σε ιδιώτη που το έκανε δωρεά στο Δ. Δράμας. Ο χώρος αυτός, μετά την παραχώρησή του από τον ιδιώτη, διαμορφώθηκε και θεωρείται πλέον ως πάρκο αναψυχής. Το δεύτερο πάρκο είναι στο Πανόραμα δε μία περιοχή έξω από την Δράμα. Ο συγκεκριμένος χώρος, έχει κάποια φυτά και κάποιους καθιστικούς χώρους και ανήκει στο Υπουργείο Γεωργίας. Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως η συλλογή των παραπάνω πληροφοριών ήταν δύσκολη καθώς τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι καταγεγραμμένο σε κάποιο επίσημο έγγραφο και όλες οι παραπάνω πληροφορίες,συλλέχθηκαν από προσωπικές αναφορές των υπαλλήλων του Δήμου. 4.5 Φορέας διαχείρισης Φορέας διαχείρισης των πάρκων είναι ο ίδιος ο Δήμος Δράμας. Οι εργασίες εκτελούνται από το Δήμο, ενώ θα πρέπει να αναφερθεί πως γίνονται κάποιες δημοπρασίες, όχι κάθε χρόνο παρά μόνο όταν παρουσιαστεί ανάγκη, για οτιδήποτε έχει να κάνει με τη βελτίωση και συντήρηση των πάρκων και τα έργα παίρνει ανάλογα ή ο Δήμος, ή κάποιος εργολάβος. Σε περιπτώσεις που ο Δήμος έχει χρήματα να διαθέσει, ορίζεται επικεφαλής και μισθώνει κάποιον εργολάβο να κάνει όσα είναι απαραίτητα να γίνουν. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλαδή όταν δεν υπάρχουν χρήματα στο Δήμο, το έργο αναλαμβάνει κάποιος εργολάβος, με βάση πάλι τις δημοπρασίες που θα γίνουν. Διεύθυνση πρασίνου, δεν έχει ακόμα δημιουργηθεί λόγω έλλειψης ειδικευμένου προσωπικού από Δασολόγους, Αρχιτέκτονες Τοπίου και Γεωπόνους. Υπάρχει μόνο τμήμα πρασίνου όπου επικεφαλής είναι η κ. Τσιπουρίδου Αγγελική. 35

32 Οι νόμοι και διατάξεις που ρυθμίζουν τις διαδικασίες διαχείρισης και εκμετάλλευσης είναι: Η παράγραφος 5 του άρθρου 1 από την τροποποίηση του Ν. 998/1979(ΦΕΚ 289 Α ), που αναφέρει πως στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται και τα εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών πάρκα και άλση, καθώς και εκτάσεις που κηρύσσονται ή έχουν κηρυχθεί με πράξη ως δασωτέες ή αναδασωτέες. Η παράγραφος 2 του άρθρου 40 του Ν. 1337/83, που αναφέρει πως για την κοπή δέντρων, μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή τις Ζ.Ο.Ε. που δεν προστατεύονται από τις διατάξεις για την προστασία των δασών και των δασικών γενικά εκτάσεων, απαιτείται έκδοση άδειας από την οικεία πολεοδομική αρχή. Στους παραβάτες επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του αρθρ. 458 του Ποινικού Κώδικα. Η παράγραφος 2 του άρθρου 5 του Ν. 998/79, που αναφέρει πως η μέριμνα για την ανάπτυξη, βελτίωση αναδάσωση και προστασία των πάρκων, αλσών και των εντός των πόλεων ή οικιστικών περιοχών δεντροστοιχιών ανήκει στους οικείους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης ή τους επί τη βάση σχετικής πολεοδομικής μελέτης αναλαμβάνοντας τη δημιουργία αυτών οικιστικούς φορείς ή στα ίδια τα νομικά πρόσωπα, στη βάση ειδικών διατάξεων. Για τα δάση ή δασικές ή πάρκα, άλση και δεντροστοιχίες που βρίσκονται εντός αρχαιολογικών χώρων, ανήκει στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Πολιτισμού. Οι παραπάνω υπηρεσίες και οργανισμοί μπορούν να ζητούν τη συνδρομή της Δασικής Υπηρεσίας, εφόσον υπάρχει λόγος. Οι Δασικές Υπηρεσίες συνεργάζονται με τις υπόλοιπες δημόσιες υπηρεσίες και τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου εφόσον πρόκειται για λήψη μέτρων προστασίας, η πραγματοποίηση των οποίων περιλαμβάνει την αρμοδιότητα των υπηρεσιών ή αυτών των νομικών προσώπων. Το προσωπικό που στελεχώνει το Δήμο Δράμας είναι το εξής: Λαζαρίδης Λ., Προϊστάμενος του τμήματος Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, με πανεπιστημιακή εκπαίδευση Τσιπουρίδου Α. & Πούλιος Θ.,Τεχνολόγοι του τμήματος Τεχν. Υπηρεσιών, με τεχνολογική εκπαίδευση Δάνας Α., εργοδηγός και συντηρητής μηχανημάτων, με υποχρεωτική εκπαίδευση Ανάογλου Χ., Σιδερόπουλος Κ., Οικονόμου Β., Κανέλλης Κ., Χατζηλαζάρου Ν., Παρασκευόπουλος Γ., εργάτες του τμήματος για εξωτερικές δουλειές καθώς και τη φροντίδα του πάρκου Κήπος στο κέντρο της Δράμας, με υποχρεωτική εκπαίδευση. Σύστημα φύλαξης των πάρκων και δίωξης των παραβατών δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα και είναι υπό την ευθύνη της Δημοτικής Αστυνομίας της Δράμας για να δημιουργηθεί στο μέλλον. Οι χρηματοδοτήσεις για τη διαμόρφωση, βελτίωση και συντήρηση των πάρκων παρέχονται από τους πόρους του ίδιου του Δήμου για ότι αφορά μικρά έργα και από το 3ο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης για ότι αφορά μεγάλα έργα. Το τμήμα πρασίνου δεν έχει λογιστικό σύστημα καταγραφής και καταχώρησης για τα όποια έργα γίνονται. Τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή το τμήμα πρασίνου του Δήμου Δράμας είναι: Έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού Έλλειψη τεχνολογικού εξοπλισμού 36

33 4.6. Πληθυσμός Κατά την τελευταία δεκαετία, ο πληθυσμός του Νομού Δράμας αυξήθηκε κατά 8% Η τάση αυτή παρατηρείται σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό σε όλους τους οικισμούς των Δήμων του νομού όπως αυτοί προέκυψαν μετά τις συνενώσεις που επέβαλλε ο Νόμος 2539/97 - "Πρόγραμμα Ιωάννης Καποδίστριας (ΦΕΚ 244/ 1997/ τεύχος Α')". Επισημαίνεται το γεγονός ότι οι πληθυσμιακές μεταβολές σε επίπεδο νομού συμβαδίζουν με τη γενική τάση αύξησης του πληθυσμού που παρατηρείται σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο καθώς η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης εμφανίζει αύξηση του πληθυσμού κατά 6% ενώ τα ίδια ποσοστά σε εθνικό επίπεδο καταγράφονται 7% για την περίοδο Πίνακας 1 : Εξέλιξη Πληθυσμού Νομού Δράμας Πίνακ 37

34 Διάγραμμα 1 : Εξέλιξη πληθυσμού του Νομού Διάγρα Από τα παραπάνω στοιχεία μπορούμε να συμπεράνουμε ότι συνολικά ο εξεταζόμενος Νομός Δράμας παρουσιάζει μια συνεχή αύξηση του συνολικού πληθυσμού. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η κατανομή των ηλικιακών κλάσεων για τον νομό Δράμας συνολικά, ενώ το διάγραμμα που ακολουθεί δείχνει τη δημογραφική πυραμίδα του νομού. Ν. Δράμας Σύνολο Άνδρες Γυναίκες Σύνολο Πίνακας 2. Ηλικιακός καταμερισμός πληθυσμού Δράμας (Πηγή ΕΣΥΕ, 1991) 4.7 Δημογραφική κατάσταση Τον πληθυσμό του νομού Δράμας αποτελούν Έλληνες στην καταγωγή, που προήλθαν από τις ξεριζωμένες πατρίδες του Πόντου της Ανατολικής Θράκης, της Μικράς Ασίας. Η περιοχή της Δράμας δέχθηκε το μεγαλύτερο ποσοστό Προσφύγων, συγκριτικά με τους άλλους νομούς της Χώρας. Υπολογίζεται στατιστικά ένα ποσό 50% με 60% των προσφύγων κατέφυγε στη Δράμα. Αλλά και οι Ηπειρώτες και Σαρακατσαναίοι είναι πολλοί. Όπως πάρα πολλοί είναι και οι αυτόχθονες, οι ντόπιοι δηλαδή. 4.8 Μετανάστευση Με τον όρο μετανάστευση χαρακτηρίζεται η μετακίνηση του πληθυσμού από το τόπο της ιδιαίτερης πατρίδας του σε άλλα μέρη, είτε σε ξένη χώρα και τότε έχουμε την εξωτερική μετανάστευση, ή σε άλλο τόπο της ίδιας χώρας και μιλάμε πλέον για εσωτερική μετανάστευση. Άρα η μετανάστευση έχει δύο σκέλη την εξωτερική και την εσωτερική μετανάστευση. 38

35 α) Εξωτερική μετανάστευση Στην εξωτερική μετανάστευση η Δράμα και τα χωριά της έδωσαν το μεγαλύτερο, αλλά και το καλύτερο εργατικό δυναμικό. Στους πίνακες της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας υπάρχει ένα θλιβερό ρεκόρ της Δράμας, ως προς το πλήθος των μεταναστών της. Μαζί με το νομό Φλώρινας, Πρέβεζας και Ευρυτανίας αποτελούν τους πλέον δοκιμασμένους νομούς που υπέστησαν τη μεγαλύτερη μεταναστευτική αφαίμαξη. Η μείωση του πληθυσμού στις περιοχές αυτές έφθασε το ποσοστό των 20%. Εξάλλου οι αριθμοί μιλούν για ένα μεταναστευτικό κλίμα που έδωσε ανάμεσα στο 1968 και μέχρι το 1976 μετανάστες που αριθμούνται σε άτομα. Από αυτά, τα προέρχονται από τη Δράμα. Ιδιαίτερα για τη Δράμα το μεγαλύτερο μεταναστευτικό κύμα σημειώθηκε το 1965, οπότε και είχαμε μετανάστες ποσοστό 4,9%. Το ίδιο κύμα σημειώθηκε και το 1962, 1964, 1973 με μετανάστες 4.287, και αντίστοιχα. Αλλά, και όταν αργότερα παρουσιάστηκε αυξημένη παλλινόστηση, η Δράμα παρουσίασε μικρό αριθμό παλλινοστούντων. Έτσι, ανάμεσα στο 1969 και το 1976 είχαμε συνολικά άτομα που επέστρεψαν, ενώ για τη Δράμα ο αριθμός έμεινε πολύ μικρός, γιατί μόνο άτομα βρήκαν το δρόμο του γυρισμού. Αυτό σημαίνει, ότι οι αρχικοί λόγοι που συνέτειναν στη φυγή δεν εξέλειπαν. β) Εσωτερική μετανάστευση: Και η εσωτερική μετανάστευση είναι μεγάλη στο νομό. Και στη Δράμα, όπως και στις άλλες πόλεις επέδρασε σημαντικά το κλίμα αστυφιλίας, που συνέβαλε στην άνιση κατανομή του πληθυσμού στην Ελλάδα. Για αυτόν το λόγο παρατηρήθηκε και στο Νομό Δράμας η φυγή των αστών προς τις μεγαλουπόλεις Αθήνα-Θεσσαλονίκη, ενώ αντίθετα ο αγροτικός πληθυσμός μετακινήθηκε στα αστικά κέντρα, στην πόλη της Δράμας. Γι αυτό και ο Δήμος Δράμας το 1951, από κατοίκους ανέβηκε στους Δημογραφικά προβλήματα: Το δημογραφικό πρόβλημα στο νομό Δράμας ακολουθεί σε γενικές γραμμές το συγκεκριμένο κλίμα της όλης χώρας. Έτσι και στη Δράμα έχουμε μείωση της θνησιμότητας και αύξηση τη υπογεννητικότητας. Αυτά τα στοιχεία, οι μειωμένες γεννήσεις σε συνδυασμό με το ποσοστό μακροζωίας, οδηγούν στη διαπίστωση ότι ενώ πληθυσμός στο σύνολο του γερνάει δεν ανανεώνεται, αφού οι ηλικιωμένοι γίνονται περισσότεροι και τα παιδιά λιγότερα. Η πληθυσμιακή ισορροπία είναι ένα μέλημα της πολιτείας που δύσκολα μπορεί να βρει τη λύση του Εκπαίδευση Η περιοχή μελέτης μας παρουσιάζει υψηλό ποσοστό αγραμμάτων και ατόμων που δεν έχουν τελειώσει τη βασική εκπαίδευση, ενώ τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλά για τις ανώτερες βαθμίδες εκπαίδευσης. Το ποσοστό ανεργίας είναι εξαιρετικά υψηλό ( 7,5%) και έχει συντελέσει στον κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό της περιοχής. Παρόλα αυτά γίνονται προσπάθειες ενσωμάτωσης 120 επαναπατριζόμενων 39

36 ελληνικών οικογενειών με την παροχή στέγης και μόνιμης απασχόλησης. Τα ποσοστά του επιπέδου εκπαίδευσης του Ν. Δράμας απέχουν σημαντικά από τα αντίστοιχα για τη χώρα. Η απόκλιση αυτή ενισχύεται και λόγω της ηλικιακής σύνθεσης του πληθυσμού Ποιότητα ζωής Η ποιότητα ζωής των κατοίκων της Δράμας είναι σε ένα αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο. Η πόλη της Δράμας είναι μια σχετικά μικρή επαρχιακή πόλη η οποία όμως δίνει τη δυνατότητα για πολλές δραστηριότητες όπως περιπάτους μέσα στην πόλη και αναψυχή με τα πάρκα που διαθέτει, χώρους για τρέξιμο και πεζοπορία κυρίως στην περιοχή της Α. Βαρβάρας. Εκτός από τις φυσικές ομορφιές της, η πόλη διαθέτει πολιτιστικές δραστηριότητες σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Από τα πιο σημαντικά πολιτιστικά δρώμενα είναι το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους το οποίο υποστηρίζεται από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, και στεγάζεται στο χώρο της Αγίας Βαρβάρας ενώ πραγματοποιεί τις παράλληλες εκδηλώσεις του στην αίθουσα τέχνης «Μελίνα» επίσης στις Πηγές της Αγίας Βαρβάρας. Η Ανθοκομική Έκθεση που γίνεται την Άνοιξη στο Δημοτικό Κήπο της Δράμας αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό γεγονός που επηρεάζει την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της πόλης είναι το οργανωμένο χιονοδρομικό κέντρο του Φαλακρού όρους που βρίσκεται σε απόσταση μιας ώρας από τη πόλη της Δράμας και δίνει τη δυνατότητα για τους λάτρεις των χειμερινών αθλημάτων και δραστηριοτήτων να βρεθούν εκεί και να απολαύσουν τα όποια χόμπι τους. Επίσης η πόλη της Δράμας καθιέρωσε τον "Καλλιτεχνικό Μάη αναβαπτίζοντας την πολιτιστική της έκφραση μέσα από την Τέχνη της Γλυπτικής δια της οποίας οι πρόγονοί μας δόξασαν τον Ελληνικό Πολιτισμό. Η φιλοδοξία των κατοίκων είναι να ισχυροποιηθεί και να καθιερωθεί ο θεσμός που χαίρει της συναίνεσης όλων των Δραμινών και της αρωγής των μεγαλυτέρων επιχειρήσεων μαρμάρου της περιοχής μας, οι οποίες προσφέρουν σαν χορηγοί τους όγκους μαρμάρου αξίας πολλών εκατομμυρίων για την δημιουργία των Γλυπτών. Μέσα απ' αυτήν την εκδήλωση βγαίνει ο σεβασμός στην Παράδοση, την Τέχνη και τον Πολιτισμό. Οι καλλιτέχνες μέσα από την συνύπαρξή τους ανταλλάσσουν ιδέες, και επιλύουν αντιθέσεις καθ' ότι η Τέχνη δεν έχει Σύνορα. Η συμμετοχή των Καλλιτεχνών είναι μεγάλη και αυτόματα γίνονται οι καλύτεροι πρεσβευτές της πατρίδας μας. Ο μεγάλος μας ποιητής Γ. Σεφέρης τονίζει χαρακτηριστικά πως μ' ένα μαρμάρινο κεφάλι στα χέρια, ξύπνησε από τον μακρύ λήθαργο της Τουρκικής δουλείας ο Ελληνισμός Ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της πόλης είναι ότι δεν υπάρχει κυκλοφοριακό πρόβλημα στο κέντρο της και όλοι οι εργαζόμενοι και μη μπορούν πολύ εύκολα και γρήγορα να φτάσουν στο κέντρο χωρίς άγχος και καθυστερήσεις και χωρίς να υπόκεινται στους γρήγορους και αγχωτικούς ρυθμούς που επιβάλλουν οι μεγαλουπόλεις στους κατοίκους των. Δυστυχώς όμως εκτός από τα πολλά πλεονεκτήματα που έχει η πόλη της Δράμας, η ανεργία είναι το σοβαρότερο μειονέκτημά της λόγω της παύσης λειτουργίας πολλών εργοστασίων και βιομηχανιών και της μεταφοράς τους στην κοντινή Βουλγαρία εξαιτίας του φθηνού εργατικού δυναμικού. Τέλος, παρόλα τα 40

37 προβλήματα που προαναφέρθηκαν, η Δράμα είναι μια πόλη που αν και μικρή μπορεί να προσφέρει πολλά αγαθά και μια αρκετά ικανοποιητική ποιότητα ζωής.. Εικ.4: Έκθεση Γλυπτικής. Καλλιτέχνης κατά τη ώρα εργασίας φιλοτέχνησης γλυπτού, στο χώρο στάθμευσης της Νομαρχίας Δράμας, όπου λαμβάνει μέρος στο 4ο Ευρωπαϊκό Συμπόσιο Γλυπτικής Μαρμάρου, με θέμα "ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΙΔΕΑ", που το διοργανώνει η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δράμας Οικονομική θέση της πόλης Οικονομία Ο νομός είναι πλούσιος σε φυσικούς πόρους και η οικονομία στηρίζεται στην αγροτική, κτηνοτροφική και δασική παραγωγή καθώς επίσης και στον κλάδο επεξεργασίας μαρμάρου. Η πόλη της Δράμας γνωστή ως πλούσια παραγωγός μαρμάρου, καθ' ότι το 50% της παραγωγής μαρμάρου του Ελλαδικού χώρου εξάγεται από το Noμό. Tην τελευταία 20ετια δραστηριοποιήθηκε έντονα η επεξεργασία μαρμάρου με την κατασκευή μεγάλων βιoμηxανιών. Γίνονται εξαγωγές μαρμάρου στην Μέση Ανατολή, στην Ιαπωνία, στην Βραζιλία και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Τα πιο γνωστά προϊόντα είναι η πατάτα και τα φασόλια Κάτω Νευροκοπίου, τα διεθνούς φήμης κρασιά και τα προϊόντα ξύλου. Οι διάφορες τοπικές εκδηλώσεις όπως τα δρώμενα του δωδεκαημέρου, λαϊκές παραδοσιακές γιορτές, το διεθνές φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους, τα εικαστικά με τη συμμετοχή Βαλκανικών καλλιτεχνών, το αρχαιολογικό και εκκλησιαστικό μουσείο, η δημόσια βιβλιοθήκη καθώς και το δραστήριο δίκτυο τοπικών συλλόγων καθορίζουν την πολιτισμική ταυτότητα της περιοχής Τουρισμός Ο όρος τουρισμός αποτελεί διεθνή ορολογία και με τη λέξη αυτή αποδίδεται μονολεκτικά η διακίνηση ομάδας ανθρώπων για διακοπές, αναψυχή, γνωριμία με το περιβάλλοντα χώρο, μάθηση και μόρφωση. Οι σκοποί του τουρισμού είναι διάφοροι. Συνοπτικά περιλαμβάνουν: Την περιήγηση ή το ταξίδι σε διάφορες πόλεις, τοποθεσίες, χώρες με αντικειμενικό σκοπό την ψυχική ηρεμία και ευφορία. 41

38 Την οργάνωση για τη προέλευση τουριστών σε έναν τόπο ή και αντίστροφα τη διοργάνωση ταξιδιών. Οι σκοποί του τουρισμού πραγματώνονται από την «Υπηρεσία Τουρισμού», η οποία είναι κρατικός οργανισμός, επιφορτισμένος με την άσκηση της τουριστικής πολιτικής. Στην εφαρμογή η τουριστική πολιτική περνά μέσα από τα προγράμματα και τους στόχους της εκάστοτε Κυβέρνησης. Οι αρμοδιότητες της Κυβέρνησης συμπεριλαμβάνονται στις παρακάτω κατευθύνσεις: Τη ρύθμιση και τον έλεγχο της λειτουργίας των τουριστικών γραφείων. Την τήρηση του νομικού πλαισίου που περιβάλλει όλες τις τουριστικές δραστηριότητες. Τον έλεγχο των ξενοδοχείων, κάμπινγκ, μπαγκαλόους κ.τ.λ. Την παροχή τουριστικών δανείων. Τη διενέργεια συνεδρίων για την ενημέρωση και τη διαφώτιση του κοινού και του επιχειρηματικού κόσμου. Την παραγωγή και εξέλιξη της τουριστικής δραστηριότητας. Στην Ελλάδα ο τουρισμός εκφράζεται μέσα από τον ΕΟΤ, όπως λέγεται με σύντομη απόδοση ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού. Αποτελεί ημικρατικό φορέα και η ίδρυση του συμπίπτει με το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Στη πόλη της Δράμας υπάρχει έντονη τουριστική κίνηση ιδιαίτερα κατά τη θερινή περίοδο. Εκτός από τους πολλούς Έλληνες μετανάστες της Δράμας, την επισκέπτονται και ξένοι τουρίστες. Αυτό συμβαίνει γιατί η Δράμα είναι μια πόλη με ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον τόσο στο κέντρο της όσο και έξω από τη πόλη. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε τις πηγές της Αγίας Βαρβάρας που βρίσκονται μέσα στη πόλη, τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλλίπων που είναι ευρέως γνωστός και βρίσκεται στο δρόμο Δράμας Καβάλας, οι Πηγές και το σπήλαιο του Αγγίτη το οποίο βρίσκεται στη περιοχή της Προσοτσάνης, λίγο έξω από τη Δράμα, στο χωριό Κοκκινόγια, το δάσος Ελατιάς και το παρθένο δάσος Φρακτού και τέλος λίμνες του ποταμού Νέστου, η λίμνη Λευκογείων, οι πηγές Κεφαλαρίου, Μυλοποτάμου, το οροπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου, μεταβυζαντινές εκκλησίες στην ύπαιθρο κ.α Κυριότερες Εκδηλώσεις Κατά τη διάρκεια του έτους πραγματοποιούνται στο νομό πολλές εκδηλώσεις που συνδέονται με την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής. Οι κυριότερες από αυτές είναι : Τοπικά Δρώμενα μεταμφιέσεις του δωδεκαημέρου στο Μοναστηράκι, στον Ξηροπόταμο, στην Πετρούσα, στους Πύργους του Βόλακα, στην Καλή Βρύση (6-8 Ιανουαρίου). Κουρμπάνι στο Καλαμπάκι (18 Ιανουαρίου). Καρναβάλι Χωριστής (Καθαρά Δευτέρα). Επέτειος μάχης Οχυρών Λίσε, στο Οχυρό(6 Απριλίου). 42

39 Ιπποδρομίες Δοξάτου (2 Μαίου) Αναστενάρια-πυροβασίες Μαυρολεύκης (21 Μαΐου). Ελευθερία δήμου Δράμας (στο τέλος Ιουνίου). Αντάμωμα Σαρακατσαναίων στο Δασικό Χωριό Ελατιάς (20 Ιουλίου). «Ακρίτεια» Κάτω Νευροκοπίου(25-27 Ιουλίου). Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους στη Δράμα (μέσα Σεπτεμβρίου) Απασχόληση των κατοίκων Στο Νομό Δράμας το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΣΥΕ για το 2001 ανέρχεται σε 10,56%. Στο πρωτογενή τομέα οικονομικής δραστηριότητας που περιλαμβάνει την εκμετάλλευση του υπεδάφους, εδάφους, δασών, θαλάσσιου πλούτου της Δράμας το ποσοστό του πληθυσμού απασχόλησης ανέρχεται στο 20%. Στο δευτερογενή τομέα οικονομικής δραστηριότητας που περιλαμβάνει τη μετατροπή των προϊόντων της πρωτογενούς παραγωγής σε αγαθά τελικής κατανάλωσης, το ποσοστό του πληθυσμού απασχόλησης ανέρχεται στο 30%. Στο τριτογενή τομέα οικονομικής δραστηριότητας που περιλαμβάνει τη διάθεση των παραγόμενων αγαθών από τις δύο πρώτες κατηγορίες, τη διευκόλυνση των συναλλαγών και την παροχή κάθε μορφής υπηρεσιών, το ποσοστό του πληθυσμού απασχόλησης ανέρχεται στο 37%. Τέλος στα ποσοστά οικονομικής δραστηριότητας περιλαμβάνονται οι νέοι που δεν απασχολούνται και κατέχουν το 5% καθώς και κάτοικοι που δε δήλωσαν κλάδο οικονομικής δραστηριότητας με ποσοστό 8% Μετεωρολογικά στοιχεία Ένα πυκνό δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών κατανεμημένων ομοιόμορφα και σωστά στον χώρο μπορεί να δώσει σωστές πληροφορίες της διακύμανσης της βροχόπτωσης, θερμοκρασίας, εξατμισοδιαπνοής δεδομένου ότι οι μεταβλητές αυτές αλλάζουν στον χώρο και στον χρόνο. Σήμερα το υπάρχον δίκτυο σταθμών όπως είναι κατανεμημένο από τους διάφορους φορείς (ΔΕΗ, ΕΜΥ, ΥΠΕΧΩΔΕ κτλ.), δημιουργεί δυσχέρειες τόσο ως προς την συλλογή, αλλά και προς την αξιοπιστία αυτών εξαιτίας της μη σωστής παρακολούθησης των σταθμών από τους διάφορους φορείς. Στην εισήγηση αυτή χρησιμοποιήθηκαν τα στοιχεία των Μ.Σ. Δράμας, πίνακας 1. Πίνακας 1. Μέσες τιμές βροχοπτώσεων Μ.Σ. Δράμας Από την σύγκριση των μέσων τιμών παρατηρούμε ότι κατά την πενταετία , υπάρχει σημαντική μείωση των βροχοπτώσεων στην πεδιάδα της Δράμας της τάξης του 22-28% (πίνακας 2). 43

40 Πίνακας 2. Ετήσιες βροχοπτώσεις λεκάνης Δράμας Συγκρίνοντας τις μέσες μηνιαίες θερμοκρασίες και βροχοπτώσεις παρατηρούμε ότι οι μήνες Ιανουάριος, Φεβρουάριος είναι υγροί, Μάρτιος, Νοέμβριος ημιυγροί, Απρίλιος, Οκτώβριος ημιξεροί και Μάϊος, Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος ξηροί Κλιματολογικά στοιχεία Το κλίμα της περιοχής μπορεί να χαρακτηρισθεί ως μεταβατικό από το μεσογειακό προς το ηπειρωτικό και σε ημίξερο τύπο κλίματος (βροχή από mm), με βροχερό και ψυχρό χειμώνα και θερμό και ξηρό θέρος. Από τον πίνακα μέσων θερμοκρασιών (πίνακας 8) προκύπτει ότι ευνοϊκότερη περίοδος για υπαίθριες δραστηριότητες και επισκέψεις είναι από τον Απρίλιο έως και τον Οκτώβριο, ενώ η περίοδος των χειμερινών μηνών Δεκέμβριος Φεβρουάριος είναι μέτρια για υπαίθριες εξορμήσεις. ΜΗΝΑΣ ΙΑΝ ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΙ ΙΟΥΝ ΙΟΥΛ ΑΥΓ ΣΕΠ ΟΚΤ ΝΟΕ ΔΕΚ Μέση Θερ/σία Αέρα ( C) Πίνακας 1. Μέση θερμοκρασία αέρα ( C) περιόδου * * Πηγή: Καπνολογικό Ινστιτούτο Ελλάδας Συνολικά το ύψος βροχής στην περιοχή ανέρχεται σε 582mm και κατανέμεται ανά μήνα όπως φαίνεται στον πίνακα. 4. Από τον πίνακα και το ομβροθερμικό διάγραμμα (Διάγραμμα 2) συμπεραίνεται ότι η ξηροθερμική περίοδος επεκτείνεται στους μήνες του θέρους και μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου, γεγονός που ίσως προκαλέσει προβλήματα στην εγκατάσταση βλάστησης τεχνητώς στην περιοχή. ΜΗΝΑΣ ΙΑΝ ΦΕΒ ΜΑΡ ΑΠΡ ΜΑΙ ΙΟΥΝ ΙΟΥΛ ΑΥΓ ΣΕΠ ΟΚΤ ΝΟΕ ΔΕΚ Μέσο ύψος βροχής (mm) Πίνακας 2. Μέσο ύψος βροχής (mm) περιόδου * Πηγή: Καπνολογικό Ινστιτούτο Ελλάδας 44

41 Διάγραμμα 1. Μέση θερμοκρασία αέρα και μέσο ύψος βροχής Διάγραμμα 2. Μέση σχετική υγρασία αέρος (%) περιόδου * * Πηγή: Καπνολογικό Ινστιτούτο Ελλάδας 45

42 46 Διάγραμμα 3. Μέση ταχύτητα ανέμου (Μποφόρ) περιόδου * * Πηγή: Καπνολογικό Ινστιτούτο Ελλάδας

43 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ο ΕΡΕΥΝΑ ΠΕΔΙΟΥ 5.1. Δημοτικό Ωδείο Δράμας Το Δημοτικό Ωδείο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε με σκοπό να στεγάσει τους φιλόμουσους της πόλης όπως επίσης και για διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις (μουσικές βραδιές, θεατρικές παραστάσεις, διάφορα συνέδρια κ.λ.π) Η αρχιτεκτονική μελέτη του κτιρίου αποπερατώθηκε το 1996 από πολυμελής ομάδα αρχιτεκτόνων και πολιτικών μηχανικών. Την κατασκευή του ανέλαβε η Εταιρεία Τεχνικών Έργων Δράμας Ε.Τ.Ε.Δ. Α.Ε. Είναι ένα κτήριο σχεδιασμένο σε μοντέρνους ρυθμούς κρατώντας όμως μια αυστηρή γεωμετρία. ενώ η έκταση της οροφής του είναι συνολικά τ.μ Η κύρια είσοδος του κτηρίου βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του οικοπέδου ενώ υπάρχει και μία δευτερεύουσα από τη δυτική πλευρά η οποία οδηγεί αρχικά σε ένα ανοιχτό χώρο στο μέσο του οικοπέδου όπου χρησιμοποιείται ως χώρος ανάπαυσης. 5.2 Ειδική ανάλυση ταράτσα κτιρίου Δυνατότητα θέασης Η θέα προς την ταράτσα του Δημοτικού Ωδείου είναι αρκετά καλή από τα γειτονικά κτίρια, σε εμβέλεια περίπου 500 μέτρων από αυτή. Λόγο ύψους όμως είναι δύσκολη η οπτική επαφή από το επίπεδο του εδάφους με αποτέλεσμα να καθιστά αδύνατη την θέαση από τους περαστικούς. Εικ.1 Δυνατότητα οπτικής θέασης με γειτονικά κτίρια. 47

44 5.2.2 Προσβασιμότητα Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του κτηρίου δεν προβλέπει την επισκεψημότητα της οροφής από τους χρήστες ούτε από το εσωτερικό αλλά ούτε και από το εξωτερικό χώρου του κτιρίου Διαίρεση οροφής Η οροφή οπτικά διαιρείται σε τέσσερα τμήματα δημιουργώντας επίπεδα, που διαφέρουν σε σχήμα και σε ύψος ενώ στην νότια πλευρά του κτηρίου παρατηρείται και κάποια κλίση 30%.. Εικ.2 Τμήματα οροφής Εικ.3 Υψομετρικές διαφορές τμημάτων 48

45 5.3 Χαρακτήρας περιοχής Η ταυτότητα της περιοχής γύρω από το κτίριο μελέτης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας πυκνός δομημένος αστικός ιστός με εμφανή την απουσία πρασίνου, ενώ υπάρχει έντονη η συνύπαρξη φυσικού και ανθρωπογενούς τοπίου με χαρακτηριστικά αναψυχής, όπως επίσης και μεταβατικό τοπίο μεταξύ πόλης και καλλιεργητικών εκτάσεων. Εικ.4 Χαρακτήρας περιοχής 5.4 Περιορισμοί και δυνατότητες Σύμφωνα με τα παραπάνω καταλήγουμε στα εξής: + - Δυνατότητα θέασης από γειτονικά κτίρια Αδυναμία πρόσβασης Συνύπαρξη φυσικού και ανθρωπογενούς τοπίου με χαρακτηριστικά αναψυχής Μηδενική επισκεψιμότητα Μικρή δυνατότητα θέασης από το επίπεδο του εδάφους Έντονο αστικό τοπίο 49

46 4.15 Χάρτες περιοχής ΧΑΡΤΗΣ Α.1 Στον παραπάνω χάρτη διακρίνουμε μερικές από τις σημαντικότερες περιοχές της Δράμας. Με το κίτρινο χρώμα προσδιορίζεται το κέντρο της πόλης ενώ με το πορτοκαλί χρώμα η περιοχή στην οποία βρίσκεται το κτίριο μελέτης μας δηλαδή το Ωδείο Δράμας. Με πράσινο χρώμα προσδιορίζεται ο λόφος του «κορύλοβου» ο οποίος αποτελεί σήμα κατατεθέν της πόλης αφού διακρίνεται από όλες σχεδόν τις γωνίες τις πόλης και χρησιμοποιείται κυρίως για αναψυχή και άθληση. Με μπλε χρώμα προσδιορίζεται το άλσος του Νοσοκομείου Δράμας το οποίο αποτελεί έναν ακόμη πνεύμονα πρασίνου δίπλα στην πόλη ενώ με τον ρόζ χρώμα προσδιορίζεται ο χώρος των στρατοπέδων που υπάρχουν στην πόλη τα οποία και λειτουργούν ακόμη. 50

47 ΧΑΡΤΗΣ Α.2 Στον παραπάνω χάρτη διακρίνεται με πράσινο χρώμα το πάρκο της Αγίας Βαρβάρας, ο Δημοτικός κήπος καθώς επίσης με κόκκινο και η περιοχή του κτιρίου μελέτης. Α.3. Χάρτης παρακείμενων δημόσιων κτιρίων 51

48 ΧΑΡΤΗΣ Α.3 Στον παραπάνω χάρτη διακρίνουμε τα γειτονικά δημόσια κτίρια από αυτό του Ωδείου Δράμας το οποίο και απεικονίζεται με κόκκινο χρώμα. Νότια αυτού βρίσκεται το Τμήμα Αρχιτεκτονικής Τοπίου, παράρτημα του ΤΕΙ Καβάλας (μωβ χρώμα). Δυτικά από το κτίριο του Ωδείου βρίσκεται αρχικά το δημαρχείο Δράμας (κίτρινο χρώμα) και αμέσως μετά η Νομαρχία Δράμας (μπλε χρώμα). Τέλος συναντάται βορειοδυτικά του κτηρίου το λαογραφικό μουσείο Δράμας ( πορτοκαλί χρώμα). Α.4. Χάρτης θορύβου και ήλιου \ ΧΑΡΤΗΣ Α.4 Στον παραπάνω χάρτη απεικονίζεται η κατεύθυνση του ήλιου κατά την διάρκεια της ημέρας (κίτρινα βέλη) όπως επίσης και ο θόρυβος γύρω από το κτήριο (μπλε κυματοειδείς γραμμές). 52

49 Α.5 Χάρτης κυκλοφορίας ΧΑΡΤΗΣ Α.5 Σε αυτόν τον χάρτη βλέπουμε την κυκλοφορία των δημόσιων δρόμων γύρω από το κτήριο της μελέτης μας όπου με κίτρινο απεικονίζουμε τους μεγάλης κυκλοφορίας δρόμους της πόλης ενώ με μαύρο τους παράπλευρους. Επίσης διαφαίνεται τμήμα της σιδηροδρομικής γραμμής (κόκκινο χρώμα). Εικ.4 Τρισδιάστατη απεικόνιση κτηρίου μελέτης 53

50 5.6 Συμπεράσματα Με την κατασκευή του οροφόκηπου ωφελείτε πρώτα το ίδιο το κτίριο. Αυτό γίνεται γιατί μεγιστοποιεί τη διάρκεια ζωής της οροφής και προσφέρει μονωτική προστασία στο κτίριο. Εξοικονομεί ενέργεια μειώνοντας τις ανάγκες στον κλιματισμό και στην θέρμανση ενώ συγχρόνως αυξάνει τη χρησιμότητα και την αξία του κτιρίου (οικονομικότητα). Όσο αφορά την προσφορά του στην ίδια την πόλη αρχικά βελτιώνει το μικροκλίμα της περιοχής με αποτέλεσμα την μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και συγχρόνως αυξάνει την αισθητική αξία του τοπίου. Τέλος, η προσφορά του στον άνθρωπο είναι και η πιο σημαντική αφού συμβάλει καλυτέρευση του τρόπου ζωής του μέσα από την βελτίωση του μικροκλίματος. Ένας οροφόκηπος προσφέρει ένα πιο όμορφο τοπίο στον κάτοικο μιας περιοχής ανεβάζοντας την ψυχική του διάθεση και λειτούργει ως πιλοτικό παράδειγμα για αυτόν. 54

51 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΑΡΟΜΟΙΩΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ 6.1 Οροφόκηποι με βιοκλιματική προέκταση Εικ. 1 Άποψη της Στουτγκάρδης. Η εκτεταμένη χρήση των φυτεμένων δωμάτων είναι εμφανής. Στη Γερμανία η αγορά των πράσινων ταρατσών επεκτάθηκε πολύ γρήγορα μετά το 1980 αγγίζοντας το 15-20% σε όρους οικονομικής αύξησης εισοδήματος κατασκευάζοντας 10 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα πράσινης ταράτσας. Αυτή η αύξηση υποκινήθηκε από νομικές και οικονομικές διευκολύνσεις. Έδω διακρίνουμε την μεγάλη έκταση που καταλαμβάνουν οι οροφόκηποι εκτατικής μορφής προσφέροντας εξοικονόμηση ενέργειας στο κτίριο. Εικ.2 Οι εγκαταστάσεις συναρμολογήσεων της Ford στο Μίτσιγκαν, ΗΠΑ. 55

52 Εικ.3 Η Δημόσια βιβλιοθήκη του Βανκούβερ. Ο Καναδάς και οι ΗΠΑ είναι τουλάχιστον μια δεκαετία πίσω από την Ευρώπη στην κατοχύρωση των πράσινων ταρατσών ως ένα δυναμικό εργαλείο που μπορεί να λύσει αρκετά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες πόλεις. Στα παραπάνω παραδείγματα διακρίνουμε αρχικά στις εγκαταστάσεις της FORD στις ΗΠΑ έναν οροφόκηπο ο οποίος έχει ανάμικτη φύτευση χωρίς κάποια συγκεκριμένη διάταξη ενώ αντίθετα στη Δημόσια Βιβλιοθήκη του Βανκούβερ η φύτευση έχει γίνει με συγκεκριμένο σχεδιασμό δίνοντας μορφή στο τοπίο. Και οι δύο περιπτώσεις όμως δημιουργήθηκαν για να εξυπηρετήσουν τον ίδιο σκοπό, την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου. Εικ.4 Η βιομηχανία αυτοκινήτων της Τουοτα στην Ιαπωνία 56

53 Ακριβώς τον ίδιο σκοπό έχει και η δημιουργία οροφόκηπου στο εργοστάσιο της ΤΟΥΟΤΑ στην Ιαπωνία. Επίσης πρόκειται για έναν εκτατικής μορφής οροφόκηπο με συγκεκριμένη κάθετη διάταξη των φυτών του. Εικ.5 Οροφόκηπος του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών To κτίριο του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, στην πλατεία Συντάγματος είναι το πρώτο στον κόσμο με πράσινη ταράτσα που διεκπεραιώθηκε τον Αύγουστο του Η διαμόρφωση της ταράτσας των 650 τ.μ. κόστισε περίπου ευρώ και το ποσό διατέθηκε από τον προϋπολογισμό του υπουργείου. Παρότι η πράσινη στέγη καταλαμβάνει μόλις το 52% της επιφάνειας της οροφής εξοικονόμησε ευρώ από την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και πετρελαίου μέσα σε ένα χρόνο. Εικ. 6 Νέο Κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος στην Θεσσαλονίκη με ξηρανθεκτικά είδη και παχύφυτα Τελευταίο παράδειγμα, ο οροφόκηπος της Τράπεζας της Ελλάδος, εκτατικής μορφής και αυτός, ακολουθεί τους αρχιτεκτονικούς άξονες του κτιρίου αναβαθμίζοντας την αισθητική του. 57

54 6.2 Οροφόκηποι ως εικαστικό στοιχείο Εικ.6 Στην φωτογραφία διακρίνουμε το κτίριο τέχνης και έκθεσης στην πόλη της Βόννης στην Γερμανία. Ένας οροφόκηπος με εικαστικό στοιχειο είναι αυτός του κτιρίου τέχνης και έκθεσης στην Βόννη της Γερμανίας. Εδώ χρησιμοποίησαν την λειτουργία του ίδιου του κτηρίου προεκτείνοντας το και έξω από αυτό δημιουργώντας ένα εικαστικό στοιχείο στην οροφή του. 6.4 Τα μέτρα που ισχύουν διεθνώς H διάδοση που έχουν οι πράσινες στέγες παγκοσμίως αποκαλύπτει τα πολλαπλά τους οφέλη. Πόρτλαντ, HΠA. O δήμος προωθεί την επέκταση των πράσινων ταρατσών προκειμένου να αντιμετωπίσει τις πλημμύρες στις περιπτώσεις έντονων βροχοπτώσεων. O εκπρόσωπος του Tμήματος Περιβάλλοντος του δήμου Tομ Λίπταν υποστηρίζει ότι οι πράσινες στέγες απορροφούν σημαντική ποσότητα βροχής, με αποτέλεσμα ο όγκος των ομβρίων που καταλήγει στο αποχετευτικό σύστημα να έχει περιορισθεί από 10% σε 20%. Σε εφαρμογή είναι δύο διαφορετικά προγράμματα επιδότησης των ιδιοκτητών. Γερμανία. Στη χώρα αυτή μία στις δέκα οροφές κτιρίων είναι πράσινη, ενώ περισσότερες από 80 δημοτικές αρχές παρέχουν κίνητρα για την υιοθέτηση του μέτρου από τους δημότες. Στην πόλη Σιντελφίνγκεν, τα υπό ανακαίνιση κρατικά κτίρια υποχρεούνται να μετατρέψουν τις οροφές τους σε πράσινες, ενώ στο Βερολίνο παρέχεται οικονομική βοήθεια ίση με 3,5 ευρώ ανά τετραγωνικό για τις πράσινες στέγες. 58

55 Στην περιοχή της Bεστφαλίας, όπου και τίθενται συγκεκριμένες προδιαγραφές για τη δημιουργία πράσινης οροφής με στόχο τον περιορισμό του όγκου των όμβριων που καταλήγουν στο αποχετευτικό σύστημα, η επιδότηση φθάνει τα 7,5 ευρώ ανά τετραγωνικό. Bανκούβερ, Kαναδάς. H δημοτική αρχή της πόλης επιτρέπει την υπέρβαση του ανώτατου ορίου ύψους των κτιρίων, στην περίπτωση κατασκευής πράσινης στέγης. Tόκιο, Iαπωνία. Σε κτίρια με οροφή μεγαλύτερη των τετραγωνικών μέτρων οι ιδιοκτήτες τους υποχρεούνται να φυτεύουν τουλάχιστον το 20% αυτής. Ελλάδα. Mε ιδιαίτερα δυσμενείς δείκτες ως προς την ατμοσφαιρική ρύπανση, η Eλλάδα δεν λαμβάνει κανένα ουσιαστικό μέτρο. Aρκετά στελέχη του YΠEXΩΔE προτείνουν να εισαχθεί στα μέτρα περιορισμού της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και η δημιουργία της πράσινης στέγης. 6.3 Συμπεράσματα παραδειγμάτων Από τα παραπάνω παραδείγματα καταλήγουμε στην απόφαση να δημιουργήσουμε ένα οροφόκηπο, ο οποίος θα ωφελήσει κατά κύριο λόγο το ίδιο το κτίριο (ενεργειακό-οικονομικόο τομέα), και αμέσως μετά τον ίδιο τον άνθρωπο. Ο εκτατικός τύπος είναι ο ιδανικός τρόπος για τον σκοπό αυτό, διότι το κόστος του είναι σημαντικά πιο μικρό και η συντήρηση του πολύ πιο οικονομική. Τα ξηρανθεκτικά είδη είναι το καταλληλότερο φυτικό υλικό που μπορεί να επιλεχτεί, διατάσσοντας τα σύμφωνα με τους άξονες του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού του κτιρίου. Επίσης, θα εντάσσουμε μέσα σε αυτό και ένα εικαστικό στοιχείο, κάτι που να εκφράζει το ίδιο το κτίριο και την λειτουργία του. Αυτό θα γίνει μέσω της ίδιας της φύτευσης εκμεταλλευόμενοι την υφή και το χρώμα των φυτών. 59

56 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 5.1 Αρχές σχεδιασμού Ο γενικός σχεδιασμός του ταρατσόκηπου, βασίστηκε πάνω στη βιοκλιματική αναβάθμιση του κτιρίου αλλά και σε όλα αυτά που μπορεί να προσφέρει αρχικά στον περιβάλλον αλλά πρωτίστως στον ίδιο τον άνθρωπο. Ο σχεδιασμός έγινε με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας του κτιρίου για τις βασικές του λειτουργίες. Για την επεξήγηση του τρόπου σχεδιασμού αρχικά θα χωρίσουμε τον χώρο σε 4 τμήματα (εικ.1) Εικ.1 Επεξηγηματική κάτοψη Λόγο της δύσκολης πρόσβασης της οροφής, επειδή η δυνατότητα προσέγγισης αυτής είναι ανύπαρκτη λόγο κατασκευής, επιλέξαμε τον εκτατικό τύπο ταρατσόκηπου. Αυτό όπως αναφέραμε σημαίνει ένα μικρό σε βάθος υπόστρωμα ανάπτυξης του φυτικού υλικού (7-15εκ). Έτσι η διαμόρφωση του χώρου περιορίζεται κατά πολύ αφού είναι αδύνατον να συμπεριλάβουμε την παρουσία επισκεπτών. Η χρήση παραμένει η ίδια για τους επισκέπτες του κτηρίου αλλά με σωστή επιλογή φυτικού υλικού και την πρόσθεση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να ωφελήσει όχι άμεσα αλλά έμμεσα αυτούς αλλά και το ίδιο το περιβάλλον. Έτσι στην νοτιοδυτική πλευρά (1 ο τμήμα) όπου είναι η μεγαλύτερη συγκριτικά έκταση της οροφής αλλά και το υψηλότερο σημείο θα εγκατασταθούν φωτοβολταΐκά πάνελ για την συγκομιδή ηλιακής ενέργειας, σε επίπεδη θέση, συμβάλλοντας έτσι στην εξοικονόμηση ηλεκτρικού ρεύματος, με αποτέλεσμα την μείωση των δαπανών του κτηρίου. Ανάμεσα στους κενούς χώρους των πάνελ εγκαταστάθηκε φυτικό υλικό ώστε να έχουν καλύτερη απόδοση λόγο της δροσιάς που θα δημιουργήσει αυτό αλλά και για τα οφέλη που ήδη αναφέραμε για το ίδιο το κτήριο. Στην βόρειο-βορειανατολική πλευρά της οροφής (2 ο τμήμα) εμπνευσμένη από την ίδια την φύση αλλά και από την μουσική που κατακλύζει καθημερινά το κτήριο, καταλήξαμε στην ιδέα της αναφοράς στη διάσημη οπερέτα «Τέσσερις Εποχές» του κορυφαίου μουσικοσυνθέτη Βιβάλντι. Έτσι επιλέξαμε φυτά τα όποια λόγο της υφής 60

Φωτοβολταϊκά από µονοκρυσταλλικό πυρίτιο

Φωτοβολταϊκά από µονοκρυσταλλικό πυρίτιο 1 ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Τα φωτοβολταϊκά συστήµατα αποτελούν µια από τις εφαρµογές των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας, µε τεράστιο ενδιαφέρον για την Ελλάδα. Εκµεταλλευόµενοι το φωτοβολταϊκό φαινόµενο το

Διαβάστε περισσότερα

Ήλιος και Ενέργεια. Ηλιακή ενέργεια:

Ήλιος και Ενέργεια. Ηλιακή ενέργεια: Ηλιακή ενέργεια: Ήλιος και Ενέργεια Ηλιακή ενέργεια είναι η ενέργεια που προέρχεται από τον ήλιο και αξιοποιείται μέσω τεχνολογιών που εκμεταλλεύονται τη θερμική και ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία του ήλιου

Διαβάστε περισσότερα

Φυτεµένα δώµατα & ενεργειακή συµπεριφορά κτιρίων

Φυτεµένα δώµατα & ενεργειακή συµπεριφορά κτιρίων Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Τµήµα Πολιτικών Μηχανικών Εργαστήριο Οικοδοµικής και Φυσικής των Κτιρίων lbcp.civil.auth.gr Φυτεµένα δώµατα & ενεργειακή συµπεριφορά κτιρίων Θ.Γ.Θεοδοσίου, επ.καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Εργασία στο μάθημα Οικολογία για μηχανικούς Παπαλού Ελευθερία Α.Μ. 7483 Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Α εξάμηνο έτος 2009-2010 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Ηλιακή ενέργεια και φωτοβολταϊκά 2.

Διαβάστε περισσότερα

Α Τοσίτσειο Αρσκάκειο Λύκειο Εκάλης. Αναγνωστάκης Νικόλας Γιαννακόπουλος Ηλίας Μπουρνελάς Θάνος Μυλωνάς Μιχάλης Παύλοβιτς Σταύρος

Α Τοσίτσειο Αρσκάκειο Λύκειο Εκάλης. Αναγνωστάκης Νικόλας Γιαννακόπουλος Ηλίας Μπουρνελάς Θάνος Μυλωνάς Μιχάλης Παύλοβιτς Σταύρος Α Τοσίτσειο Αρσκάκειο Λύκειο Εκάλης Αναγνωστάκης Νικόλας Γιαννακόπουλος Ηλίας Μπουρνελάς Θάνος Μυλωνάς Μιχάλης Παύλοβιτς Σταύρος Εισαγωγή στις ήπιες μορφές ενέργειας Χρήσεις ήπιων μορφών ενέργειας Ηλιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ

ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ Φυτεμένο δώμα : ορίζεται το σύνολο ή τμήμα της επιφανείας δώματος όπου πραγματοποιούνται παρεμβάσεις, σύμφωνα με τις αρχές της επιστήμης και της τεχνικής για την εγκατάσταση βλάστησης. Κατά το σχεδιασμό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδια Φωτογραφίες

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδια Φωτογραφίες 17 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδια Φωτογραφίες 18 ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ : 38% ΚΤΙΡΙΑ : 35% ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ : 27 % ΚΑΛΥΨΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ 1ΤΙΠ/κατ.έτος ή 11630 kwh/κατ.έτος ΤΙΠ:

Διαβάστε περισσότερα

Πράσινα Δώματα. Δήμος Ρόδου Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Πρασίνου Τμήμα Περιβάλλοντος. Παρουσίαση στο 2 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Ρόδου

Πράσινα Δώματα. Δήμος Ρόδου Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Πρασίνου Τμήμα Περιβάλλοντος. Παρουσίαση στο 2 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Ρόδου Πράσινα Δώματα Δήμος Ρόδου Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Πρασίνου Τμήμα Περιβάλλοντος Παρουσίαση στο 2 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Ρόδου Ποθητός Σταματιάδης, Πολιτικός Μηχανικός, Μηχανικός Περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΡΟΤΑΡΑΤΣΑ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΑΡΑΤΣΑΣ ΣΤΡΑΤΗΣ ΓΟΝΕΟΣ ΠΟΛ.ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

ΑΓΡΟΤΑΡΑΤΣΑ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΑΡΑΤΣΑΣ ΣΤΡΑΤΗΣ ΓΟΝΕΟΣ ΠΟΛ.ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΓΡΟΤΑΡΑΤΣΑ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΑΡΑΤΣΑΣ ΣΤΡΑΤΗΣ ΓΟΝΕΟΣ ΠΟΛ.ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΑΓΡΟΤΑΡΑΤΣΑ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΑΡΑΤΣΑΣ Μετά την κεραμοσκεπή ξεκινάει η εξέλιξη της ταράτσας σαν ένα οικοδομικό στοιχείο της οικοδομής που επικρατεί

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Με τον όρο Ηλιακή Ενέργεια χαρακτηρίζουμε το σύνολο των διαφόρων μορφών ενέργειας που προέρχονται από τον Ήλιο. Το φως και η θερμότητα που ακτινοβολούνται, απορροφούνται

Διαβάστε περισσότερα

Ηλιακή ενέργεια. Φωτοβολταϊκά Συστήματα

Ηλιακή ενέργεια. Φωτοβολταϊκά Συστήματα Ηλιακή ενέργεια Είναι η ενέργεια που προέρχεται από τον ήλιο και αξιοποιείται μέσω τεχνολογιών που εκμεταλλεύονται τη θερμική και ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία του ήλιου με χρήση μηχανικών μέσων για τη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ ΝΕΟΥ ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΟΥ ΜΕΓΑΡΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΕΛΕΤΗ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ ΝΕΟΥ ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΟΥ ΜΕΓΑΡΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από εθνικούς πόρους της Ελλάδας και της Βουλγαρίας ΜΕΛΕΤΗ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ ΝΕΟΥ ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΟΥ ΜΕΓΑΡΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ Τι είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας; Ως Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ορίζονται οι ενεργειακές πηγές, οι οποίες

Διαβάστε περισσότερα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ. Γενικές πληροφορίες σε σχέση με τη φύτευση και την άρδευση στο φυτεμένο δώμα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ. Γενικές πληροφορίες σε σχέση με τη φύτευση και την άρδευση στο φυτεμένο δώμα ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΦΥΤΕΜΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΟΣ Γενικές πληροφορίες σε σχέση με τη φύτευση και την άρδευση στο φυτεμένο δώμα Για την αύξηση και την ανάπτυξη των φυτών απαιτείται νερό και χώμα πλούσιο σε θρεπτικά

Διαβάστε περισσότερα

Η INtrust solutions έχει τη δυνατότητα και παρέχει αξιόπιστα ολοκληρωμένες λύσεις σε όλο το εύρος των πελατών της:

Η INtrust solutions έχει τη δυνατότητα και παρέχει αξιόπιστα ολοκληρωμένες λύσεις σε όλο το εύρος των πελατών της: Η INtrust solutions έχει τη δυνατότητα και παρέχει αξιόπιστα ολοκληρωμένες λύσεις σε όλο το εύρος των πελατών της: - Μεγάλη ποικιλία προϊόντων σε φωτοβολταϊκά συστήματα, ανεμογεννήτριες και τα παρελκόμενα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Α 4 ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Κα ΤΣΑΓΚΟΓΕΩΡΓΑ

ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Α 4 ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Κα ΤΣΑΓΚΟΓΕΩΡΓΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ Α 4 ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Κα ΤΣΑΓΚΟΓΕΩΡΓΑ 1 ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΕΛ. 3 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΣΕΛ. 4 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΚΟΠΟΥ ΣΕΛ. 5 ΥΛΙΚΑ ΣΕΛ. 6 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ, ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΩΡΙΑ ΣΕΛ. 7 ΑΝΑΛΥΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Ηλιακή Θέρμανση Ζεστό Νερό Χρήσης Ζ.Ν.Χ

Ηλιακή Θέρμανση Ζεστό Νερό Χρήσης Ζ.Ν.Χ Ηλιακή Θέρμανση Ζεστό Νερό Χρήσης Ζ.Ν.Χ Τα θερμικά ηλιακά συστήματα υποβοήθησης θέρμανσης χώρων και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης (Ηλιοθερμικά Συστήματα) είναι ιδιαίτερα γνωστά σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες.

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη και οικονομική αξιολόγηση φωτοβολταϊκής εγκατάστασης σε οικία στη νήσο Κω

Μελέτη και οικονομική αξιολόγηση φωτοβολταϊκής εγκατάστασης σε οικία στη νήσο Κω Μελέτη και οικονομική αξιολόγηση φωτοβολταϊκής εγκατάστασης σε οικία στη νήσο Κω ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΠΕΤΡΟΥΛΑ /04/2013 ΓΑΛΟΥΖΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Εισαγωγή Σκοπός αυτής της παρουσίασης είναι μία συνοπτική περιγραφή της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑΤΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ

ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑΤΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ 1 ο ΕΠΑΛ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012-13 ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗ Β ΤΜΗΜΑΤΑ: ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΚΑΝΑΤΣΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ-ΡΑΔΙΟΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΟΥ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΟΥ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Χώρα, Πόλη Ελλάδα, Αρχάνες Μελέτη περίπτωσης Όνομα Δήμου: Αρχανών κτιρίου: Όνομα σχολείου: 2 Δημοτικό Σχολείο Αρχανών Το κλίμα στις Αρχάνες έχει εκτεταμένες περιόδους ηλιοφάνειας, Περιγραφή

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα εκ του µηδενός σε ιστορικά πλαίσια ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια 2 Σ ένα βιοκλιµατικό κτίριο σηµαντικό ρόλο διαδραµατίζει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα εκ του µηδενός σε ιστορικά πλαίσια ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια 2 Ο ηλιακός θερµοσίφωνας αποτελεί ένα ενεργητικό ηλιακό σύστηµα

Διαβάστε περισσότερα

ESHAROOF REFLECT ΘΕΡΜΟΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΤΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΚΕΡΑΜΟΣΚΕΠΗΣ (SBS -25 C)

ESHAROOF REFLECT ΘΕΡΜΟΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΤΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΚΕΡΑΜΟΣΚΕΠΗΣ (SBS -25 C) ESHAROOF REFLECT ΘΕΡΜΟΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΤΙΚΗ ΜΕΜΒΡΑΝΗ ΚΕΡΑΜΟΣΚΕΠΗΣ (SBS -25 C) ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Η ελαστοµερής ασφαλτική µεµβράνη κεραµοσκεπής EshaRoof Reflect ανήκει στις µεµβράνες κεραµοσκεπής νέας γενιάς

Διαβάστε περισσότερα

Φωτοβολταϊκά συστήματα και σύστημα συμψηφισμού μετρήσεων (Net metering) στην Κύπρο

Φωτοβολταϊκά συστήματα και σύστημα συμψηφισμού μετρήσεων (Net metering) στην Κύπρο Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών Φωτοβολταϊκά συστήματα και σύστημα συμψηφισμού μετρήσεων (Net metering) στην Κύπρο Βασικότερα τμήματα ενός Φ/Β συστήματος Τα φωτοβολταϊκά (Φ/Β) συστήματα μετατρέπουν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων έργα εκ του µηδενός σε ιστορικά πλαίσια ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια 2 Ο φυσικός φωτισµός αποτελεί την τεχνική κατά την οποία

Διαβάστε περισσότερα

Βιοκλιματικός Σχεδιασμός

Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Βιοκλιματικός Σχεδιασμός Αρχές Βιοκλιματικού Σχεδιασμού Η βιοκλιματική αρχιτεκτονική αφορά στο σχεδιασμό κτιρίων και χώρων (εσωτερικών και εξωτερικών-υπαίθριων) με βάση το τοπικό κλίμα, με σκοπό την εξασφάλιση

Διαβάστε περισσότερα

Μορφές στεγών και ονομασίες

Μορφές στεγών και ονομασίες Κατασκευή στέγης Με τον όρο στέγη δεν εννοούμε μόνο τις φέρουσες κατασκευές των επικλινών επιστεγάσεων των κτιρίων, αλλά και τις στεγανές επικαλύψεις τους, που μπορεί να αποτελούνται από κεραμίδια, πλάκες,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Εφαρμογές Α.Π.Ε. σε Κτίρια και Οικιστικά Σύνολα Μαρία Κίκηρα, ΚΑΠΕ - Τμήμα Κτιρίων Αρχιτέκτων MSc Αναφορές: RES Dissemination, DG

Διαβάστε περισσότερα

Η Γη κινδυνεύει. Σήμερα 40% ΜΕ 70% ΤΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ

Η Γη κινδυνεύει. Σήμερα 40% ΜΕ 70% ΤΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ Σχεδιασμός πόλεων Η Γη κινδυνεύει Σήμερα 40% ΜΕ 70% ΤΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΝΘΡΑΚΑ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ Η πόλη μας 1912 Οι πόλεις αλλάζουν 2012 1874 : Το πρώτο σχέδιο της Αλεξανδρούπολης Μια μικρή πόλη

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Φ ο ρ έ α ς υ λ ο π ο ί η σ η ς Ν Ο Ι Κ Ο Κ Υ Ρ Ι Α Άξονες παρέμβασης Α. Κτιριακές υποδομές Β. Μεταφορές Γ. Ύ δρευση και διαχείριση λυμάτων Δ. Δ ιαχείριση αστικών στερεών

Διαβάστε περισσότερα

Αυτόνομο Ενεργειακά Κτίριο

Αυτόνομο Ενεργειακά Κτίριο Αυτόνομο Ενεργειακά Κτίριο H τάση για αυτονόμηση και απεξάρτηση από καθετί που σχετίζεται με έξοδα αλλά και απρόσμενες αυξήσεις, χαρακτηρίζει πλέον κάθε πλευρά της ζωής μας. Φυσικά, όταν πρόκειται για

Διαβάστε περισσότερα

Λύσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας

Λύσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας Λύσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας Φωτοβολταϊκά Αστείρευτη ενέργεια από τον ήλιο! Η ηλιακή ενέργεια είναι μια αστείρευτη πηγή ενέργειας στη διάθεση μας.τα προηγούμενα χρόνια η τεχνολογία και το κόστος παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ: Κωνσταντινιά Τσιρογιάννη. Βασιλική Χατζηκωνσταντίνου (ΠΕ04)

ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ: Κωνσταντινιά Τσιρογιάννη. Βασιλική Χατζηκωνσταντίνου (ΠΕ04) ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ: Κωνσταντινιά Τσιρογιάννη (ΠΕ02) Βασιλική Χατζηκωνσταντίνου (ΠΕ04) Β T C E J O R P Υ Ν Η Μ Α Ρ Τ ΤΕ Α Ν Α Ν Ε Ω ΣΙ Μ ΕΣ Π Η ΓΕ Σ ΕΝ Ε Ρ ΓΕ Ι Α Σ. Δ Ι Ε Ξ Δ Σ Α Π ΤΗ Ν Κ Ρ Ι ΣΗ 2 Να

Διαβάστε περισσότερα

Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας

Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας Θέρμανση θερμοκηπίων με τη χρήση αβαθούς γεωθερμίας γεωθερμικές αντλίες θερμότητας Η θερμοκρασία του εδάφους είναι ψηλότερη από την ατμοσφαιρική κατά τη χειμερινή περίοδο, χαμηλότερη κατά την καλοκαιρινή

Διαβάστε περισσότερα

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Εισηγητές : Βασιλική Σπ. Γεμενή Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός Δ.Π.Θ Θεόδωρος Γ. Μπιτσόλας Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός Π.Δ.Μ Λάρισα 2013 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΑΠΕ 2. Ηλιακή ενέργεια

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Νέες τεχνολογίες, νέες προκλήσεις. Ηλιοθερµικά συστήµατα για θέρµανση νερού: µια δυναµική αγορά

Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Νέες τεχνολογίες, νέες προκλήσεις. Ηλιοθερµικά συστήµατα για θέρµανση νερού: µια δυναµική αγορά Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Νέες τεχνολογίες, νέες προκλήσεις Εδώ και µια εικοσαετία, οι Έλληνες καταναλωτές έχουν εξοικειωθεί µε τους ηλιακούς θερµοσίφωνες για την παραγωγή ζεστού νερού. Απόρροια

Διαβάστε περισσότερα

Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία;

Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία; Διεπιστημονική προσέγγιση στα ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ :Τεχνολογία, Περιβάλλον, Πολιτισμός Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία; Κλειώ Αξαρλή,

Διαβάστε περισσότερα

Επιστημονικό τριήμερο Κτίριο και Ενέργεια, Λάρισα Οκωβρίου 2011, ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας υπό την αιγίδα του ΥΠΕΚΑ

Επιστημονικό τριήμερο Κτίριο και Ενέργεια, Λάρισα Οκωβρίου 2011, ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας υπό την αιγίδα του ΥΠΕΚΑ Επιστημονικό τριήμερο Κτίριο και Ενέργεια, Λάρισα 20-22 Οκωβρίου 2011, ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας υπό την αιγίδα του ΥΠΕΚΑ Κτίρια και Πράσινο Κωνσταντίνος Κίττας Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Τμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες:

Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες: Η υγρασία του εδάφους επηρεάζει τους οικολογικούς παράγοντες: Θερμοκρασία αερισμό, δραστηριότητα των μικροοργανισμών, πρόσληψη των θρεπτικών στοιχείων συγκέντρωση των τοξικών ουσιών. Η έλλειψη υγρασίας

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΤΕΜΕΝΟ ΔΩΜΑ. ΤΕΧΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΕΣ: Εξοικονόμηση ενέργειας και ΑΠΕ στα κτήρια

ΦΥΤΕΜΕΝΟ ΔΩΜΑ. ΤΕΧΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΕΣ: Εξοικονόμηση ενέργειας και ΑΠΕ στα κτήρια ΦΥΤΕΜΕΝΟ ΔΩΜΑ Σημαντικότερες ιδιότητες ενός φυτεμένου δώματος : Εξοικονόμηση ενέργειας κυρίως για ψύξη και λιγότερο για θέρμανση του κτηρίου. Μείωση των δυσμενών φαινομένων που επιφέρει η δόμηση στο αστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΥΧΟΣ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ

ΤΕΥΧΟΣ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΕΥΧΟΣ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ Στο τεύχος αυτό, γίνεται μία όσο το δυνατόν λεπτομερής προσέγγιση των γενικών αρχών της Βιοκλιματικής που εφαρμόζονται στο έργο αυτό. 1. Γενικές αρχές αρχές βιοκλιματικής 1.1. Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΝΟΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΩΝ Δέσποινα Δημητρακοπούλου Μαρία Καραγκούνη Δημήτρης Κασβίκης Θανάσης Κατσαντώνης Νίκος Λουκαδάκος

ΟΝΟΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΩΝ Δέσποινα Δημητρακοπούλου Μαρία Καραγκούνη Δημήτρης Κασβίκης Θανάσης Κατσαντώνης Νίκος Λουκαδάκος ΟΝΟΜΑΤΑ ΜΑΘΗΤΩΝ Δέσποινα Δημητρακοπούλου Μαρία Καραγκούνη Δημήτρης Κασβίκης Θανάσης Κατσαντώνης Νίκος Λουκαδάκος ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Αιολική Ενέργεια Βιομάζα Γεωθερμική Ενέργεια Κυματική Ενέργεια

Διαβάστε περισσότερα

4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ:

4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: 4 ο ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: Με ποιους τρόπους συμβάλει ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτιρίων, στην βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων. Ομάδα Εργασίας : Αλεξόπουλος Πέτρος, Δημαρά Κατερίνα, Καλεμάκη

Διαβάστε περισσότερα

Φύτευση στεγών. απλά και αποτελεσματικά. Gernot Minke. Σχεδιασμός, οδηγίες εφαρμογής, πρακτικές επισημάνσεις

Φύτευση στεγών. απλά και αποτελεσματικά. Gernot Minke. Σχεδιασμός, οδηγίες εφαρμογής, πρακτικές επισημάνσεις Φύτευση στεγών απλά και αποτελεσματικά Σχεδιασμός, οδηγίες εφαρμογής, πρακτικές επισημάνσεις Gernot Minke Εκδόσεις ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Θεσσαλονίκη - Ξάνθη 2009 Gernot Minke Ο Gernot Minke είναι από το 2007 ομότιμος

Διαβάστε περισσότερα

TECHNODYNE. Υπηρεσίες Υψηλής Τεχνολογίας ΕΞΥΠΝΑ ΣΠΙΤΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ «ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΤΙΣ ΣΤΕΓΕΣ»

TECHNODYNE. Υπηρεσίες Υψηλής Τεχνολογίας ΕΞΥΠΝΑ ΣΠΙΤΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ «ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΤΙΣ ΣΤΕΓΕΣ» TECHNODYNE Ε.Π.Ε. Υπηρεσίες Υψηλής Τεχνολογίας ΕΞΥΠΝΑ ΣΠΙΤΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΙ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ «ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΤΙΣ ΣΤΕΓΕΣ» ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΕ ΕΝΑ ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΦΗΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΗΛΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Φωτοβολταϊκών Συστημάτων και Δυνατότητες Ανάπτυξης των Εφαρμογών στην Ελλάδα

Τεχνολογία Φωτοβολταϊκών Συστημάτων και Δυνατότητες Ανάπτυξης των Εφαρμογών στην Ελλάδα Τεχνολογία Φωτοβολταϊκών Συστημάτων και Δυνατότητες Ανάπτυξης των Εφαρμογών στην Ελλάδα Ευστράτιος Θωμόπουλος Δρ Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Χρήστος Πρωτογερόπουλος Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός Εισαγωγή Η ηλιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια 2 Ο ενεργειακός σχεδιασµός του κτιριακού κελύφους θα πρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Επεμβάσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας EUROFROST ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΚΑΣ

Επεμβάσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας EUROFROST ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΚΑΣ Επεμβάσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας EUROFROST ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΚΑΣ Εξοικονόμηση χρημάτων σε υφιστάμενα και νέα κτίρια Ένα υφιστάμενο κτίριο παλαιάς κατασκευής διαθέτει εξοπλισμό χαμηλής ενεργειακής απόδοσης,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΗΓΕΣ ΖΩΗΣ; ΤΜΗΜΑ Β1

ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΗΓΕΣ ΖΩΗΣ; ΤΜΗΜΑ Β1 ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΗΓΕΣ ΖΩΗΣ; ΤΜΗΜΑ Β1 Σκοπός της ερευνητικής εργασίας είναι να διερευνήσουμε αν ο αέρας ο ήλιος το νερό μπορούν να αποτελέσουν τις ενεργειακές λύσεις για την ανθρωπότητα για το παρόν και

Διαβάστε περισσότερα

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Project Τμήμα Α 3

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Project Τμήμα Α 3 Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Project Τμήμα Α 3 Ενότητες εργασίας Η εργασία αναφέρετε στις ΑΠΕ και μη ανανεώσιμες πήγες ενέργειας. Στην 1ενότητα θα μιλήσουμε αναλυτικά τόσο για τις ΑΠΕ όσο και για τις μη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΣΠΙΤΙΑ ΘΕΜΑ:ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΩΝ:1) 1)ΑΝΑΓΝΩΠΟΥΛΟΣ 2)ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:16/01/2010 ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΑΜ7460 ΜΙΣΙΟΣ ΑΜ7495

ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΣΠΙΤΙΑ ΘΕΜΑ:ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΩΝ:1) 1)ΑΝΑΓΝΩΠΟΥΛΟΣ 2)ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:16/01/2010 ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΑΜ7460 ΜΙΣΙΟΣ ΑΜ7495 ΕΡΓΑΣΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΜΑ:ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΣΠΙΤΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΩΝ:1) 1)ΑΝΑΓΝΩΠΟΥΛΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΑΜ7460 2)ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΙΣΙΟΣ ΑΜ7495 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:16/01/2010 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΠΙΤΙ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΦΤΙΑΓΜΕΝΟ? Το «οικολογικό

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΑ Η ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΑ Η ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: 1 ο ΕΠΑΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΑΞΗΣ ΒΜ 2 ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΑ Η ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΚΟΥΡΟΥΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ - ΜΠΙΛΜΠΙΛΗΣ ΜΟΣΧΟΣ Πράσινο Κέρδος

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις Απαντήσεις στα Φωτοβολταϊκά (Φ/Β) Συστήματα 1

Ερωτήσεις Απαντήσεις στα Φωτοβολταϊκά (Φ/Β) Συστήματα 1 Ερωτήσεις Απαντήσεις στα Φωτοβολταϊκά (Φ/Β) Συστήματα 1. Γιατί να επιλέξετε τα Φωτοβολταϊκά Συστήματα; Προσφέρουν υψηλή και εγγυημένη απόδοση Απαιτούν ελάχιστη συντήρηση και εν γένει ενασχόληση μετά την

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ νέες κατασκευές αναδιαµόρφωση καινούριων κτιρίων ανακαίνιση και µετασκευή ιστορικών κτιρίων έργα "εκ του µηδενός" σε ιστορικά πλαίσια 2 Τα φωτοβολταϊκά συστήµατα αποτελούν µία από τις πλέον διαδεδοµένες

Διαβάστε περισσότερα

Σχήμα 8(α) Σχήμα 8(β) Εργασία : Σχήμα 9

Σχήμα 8(α) Σχήμα 8(β) Εργασία : Σχήμα 9 3. Ας περιγράψουμε σχηματικά τις αρχές επί των οποίων βασίζονται οι καινοτόμοι σχεδιασμοί κτηρίων λόγω των απαιτήσεων για εξοικονόμηση ενέργειας και ευαισθησία του χώρου και του περιβάλλοντος ; 1. Τέτοιες

Διαβάστε περισσότερα

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών [ 1 ] [ 1 ] Υδροηλεκτρικός Σταθμός Κρεμαστών - Ποταμός Αχελώος - Ταμιευτήρας >> H Περιβαλλοντική Στρατηγική της ΔΕΗ είναι ευθυγραμμισμένη με τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

1. ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

1. ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 1. ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 1.1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ενέργεια είναι κύρια ιδιότητα της ύλης που εκδηλώνεται με διάφορες μορφές (κίνηση, θερμότητα, ηλεκτρισμός, φως, κλπ.) και γίνεται αντιληπτή (α) όταν μεταφέρεται

Διαβάστε περισσότερα

ΥΓΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΤΙΡΙΩΝ

ΥΓΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΤΙΡΙΩΝ ΥΓΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΤΙΡΙΩΝ ? ΤΡΙΧΟΕΙΔΗ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ Υδροαπορρόφηση ονομάζουμε την αποθήκευση μορίων νερού μέσα σε ένα υλικό. Η ικανότητα ενός υλικού να αποθηκεύει νερό καθορίζεται κύρια από τη γεωμετρία των πόρων

Διαβάστε περισσότερα

ΥΓΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΤΙΡΙΩΝ

ΥΓΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΤΙΡΙΩΝ ΥΓΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΤΙΡΙΩΝ ? ΤΡΙΧΟΕΙΔΗ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ Υδροαπορρόφηση ονομάζουμε την αποθήκευση μορίων νερού μέσα σε ένα υλικό. Η ικανότητα ενός υλικού να αποθηκεύει νερό καθορίζεται κύρια από τη γεωμετρία των πόρων

Διαβάστε περισσότερα

Η ενεργειακή συμπεριφορά των φυτεμένων δωμάτων. Γρηγόρης Κοτοπούλης, egreen Τεχνική Διεύθυνση

Η ενεργειακή συμπεριφορά των φυτεμένων δωμάτων. Γρηγόρης Κοτοπούλης, egreen Τεχνική Διεύθυνση Η ενεργειακή συμπεριφορά των φυτεμένων δωμάτων Γρηγόρης Κοτοπούλης, egreen Τεχνική Διεύθυνση Ενεργειακά οφέλη - 20 C T = 25 K + 30 C - 20 C T = 100 K + 80 C +20 C Ενίσχυση της θερμομόνωσης του κτιρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΙΑ : ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΕΡΓΑΣΙΑ : ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ : ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΑΞΗ Ε ΤΜΗΜΑ 2 ΟΜΑ Α PC1 ΣΤΕΦΑΝΙΑ & ΤΖΙΡΑ ΡΑΦΑΗΛΙΑ Η ύπαρξη ζωής στη γη οφείλεται στον ήλιο. Τα φυτά, για τη φωτοσύνθεση, χρειάζονται ηλιακό φως. Τα φυτοφάγα ζώα τρέφονται με

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΝΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Αρχιτεκτονική. Περιβαλλοντική αρχιτεκτονική

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΝΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Αρχιτεκτονική. Περιβαλλοντική αρχιτεκτονική Η ιδιοκτησία της ΑΝΘΕΜΙΑΣ Α.Ε., χωροθετείται μέσα στον οικισμό της Καρδίας. Ο πολεοδομικός και ο οικιστικός σχεδιασμός των οικοπέδων της ιδιοκτησίας οφείλει να στηρίζεται σε συγκεκριμένο στρατηγικό πλάνο,

Διαβάστε περισσότερα

Διαχείριση και Προστασία του Εδάφους με Βάση την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Εδάφους

Διαχείριση και Προστασία του Εδάφους με Βάση την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Εδάφους Διαχείριση και Προστασία του Εδάφους με Βάση την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Εδάφους Στεγανοποίηση Εδάφους σε υπό Αστικοποίηση Περιοχές Δρ. Άνθιμος Σπυρίδης, Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός M.Sc., Ph.D. Πλ. Ιπποδρομίου

Διαβάστε περισσότερα

Οικιακός Εταιρικός Συνοπτικός Οδηγός

Οικιακός Εταιρικός Συνοπτικός Οδηγός Οικιακός Εταιρικός Συνοπτικός Οδηγός Γ. ΜΠΑΚΟΥ 3, 115 24 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: (210) 6911777 FAX: (210) 6911577, E-mail : cardel@cardel.gr, www.cardel.gr Εισαγωγή Ο παρών Οδηγός έχει ως στόχο την ενημέρωση καθενός

Διαβάστε περισσότερα

Σημερινή Κατάσταση και Προοπτικές της Ηλιακής Ενέργειας στην Ελλάδα. Ν. Α. ΚΥΡΙΑΚΗΣ Αναπληρωτής Καθηγητής ΑΠΘ Πρόεδρος ΙΗΤ

Σημερινή Κατάσταση και Προοπτικές της Ηλιακής Ενέργειας στην Ελλάδα. Ν. Α. ΚΥΡΙΑΚΗΣ Αναπληρωτής Καθηγητής ΑΠΘ Πρόεδρος ΙΗΤ Σημερινή Κατάσταση και Προοπτικές της Ηλιακής Ενέργειας στην Ελλάδα Ν. Α. ΚΥΡΙΑΚΗΣ Αναπληρωτής Καθηγητής ΑΠΘ Πρόεδρος ΙΗΤ Δυνατότητες Αξιοποίησης Ηλιακής Ενέργειας Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας (Φ/Β).

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Φ ο ρ έ α ς υ λ ο π ο ί η σ η ς Ι Δ Ι Ω Τ Ι Κ Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Άξονες παρέμβασης Α. Κτιριακές υποδομές Β. Μεταφορές Γ. Ύ δρευση και διαχείριση λυμάτων Δ. Δ ιαχείριση αστικών

Διαβάστε περισσότερα

H εταιρεία ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ δραστηριοποιείται

H εταιρεία ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ δραστηριοποιείται H εταιρεία ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ δραστηριοποιείται πάνω από 50 χρόνια στο χώρο παραγωγής και συσκευασίας φυτοχωμάτων-κομπόστ και εμπορίας υποστρωμάτων. Η εμπειρία και η γνώση της πάνω στο φυτόχωμα την έχουν καταστήσει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Βασίλης Γκαβαλιάς, διπλ. μηχανολόγος μηχανικός Α.Π.Θ. Ενεργειακός επιθεωρητής`

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Βασίλης Γκαβαλιάς, διπλ. μηχανολόγος μηχανικός Α.Π.Θ. Ενεργειακός επιθεωρητής` ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΣΚΕΚ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ Εισηγητής: Γκαβαλιάς Βασίλειος,διπλ μηχανολόγος μηχανικός ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Βασίλης Γκαβαλιάς, διπλ. μηχανολόγος

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗΣ ΣΤΡΩΣΗΣ ΣΤΑ ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ

Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗΣ ΣΤΡΩΣΗΣ ΣΤΑ ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 31 ΜΑΪΟΥ 2014 ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗΣ ΣΤΡΩΣΗΣ ΣΤΑ ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ: ASHRAE ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Δημήτρης Αραβαντινός αναπληρωτής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ. Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ. Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΠΕ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ Ιωάννης Τρυπαναγνωστόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής Παν/μίου Πατρών Παγκόσμια ενεργειακή κατάσταση Συνολική παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας 2009: 135.000 ΤWh (Ελλάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΙΒΑΡΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ ΣΤΙΓΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑ ΓΑΛΑΚΟΣ ΚΑΖΑΤΖΙΔΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΠΙΣΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΟΡΝΕΖΟΣ

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΙΒΑΡΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ ΣΤΙΓΚΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑ ΓΑΛΑΚΟΣ ΚΑΖΑΤΖΙΔΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΠΙΣΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΟΡΝΕΖΟΣ ΚΑΡΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥΧΡΙΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΑΣΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣΚΑΝΕΛΛΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣΔΙΒΑΡΗΣ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΣΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣΣΤΙΓΚΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΖΗΝΤΡΟΥΣΩΤΗΡΙΑ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣΓΑΛΑΚΟΣ ΣΟΦΙΑΚΑΖΑΤΖΙΔΟΥ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥΔΕΣΠΟΙΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών

Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών Δρ. Γεώργιος Ζαΐμης Τυπικό έδαφος (πηλώδες) μισοί πόροι αέρα άλλοι μισοί νερό. Νερό επηρεάζει χημική και φυσική συμπεριφορά Μέσο διάλυσης και μεταφοράς θρεπτικών συστατικών Απαραίτητο φωτοσύνθεση και διαπνοή

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΟΡΟΦΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΟΡΟΦΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΟΡΟΦΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΗΜΕΡΙΔΑ ΦΥΤΕΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΑ Η ανάκτηση του χαμένου εδάφους ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 25 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΛΕΝΑ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΥ Αρχιτέκτων Μηχ/κος MSc Προστασία του περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

Φωτοβολταϊκά συστήματα ιδιοκατανάλωσης, εφεδρείας και Εξοικονόμησης Ενέργειας

Φωτοβολταϊκά συστήματα ιδιοκατανάλωσης, εφεδρείας και Εξοικονόμησης Ενέργειας Φωτοβολταϊκά συστήματα ιδιοκατανάλωσης, εφεδρείας και Εξοικονόμησης Ενέργειας Λύσεις ΦωτοβολταΙκών συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας Απευθείας κατανάλωση Εφεδρική λειτουργία Αυτόνομο Σύστημα 10ΚWp, Αίγινα

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ. Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχ. MSc

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ. Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχ. MSc ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΗΡΙΩΝ Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχ. MSc Αρχές ενεργειακού σχεδιασμού κτηρίων Αξιοποίηση των τοπικών περιβαλλοντικών πηγών και τους νόμους ανταλλαγής ενέργειας κατά τον αρχιτεκτονικό

Διαβάστε περισσότερα

η πράσινη ενέργεια έχει την ταυτοτητά μας

η πράσινη ενέργεια έχει την ταυτοτητά μας η πράσινη ενέργεια έχει την ταυτοτητά μας η εταιρεία H «on green» αποτελεί ανεξάρτητο εξειδικευμένο κλάδο της FRG Α.Ε. και δραστηριοποιείται στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Απευθύνεται σε κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Ενσωμάτωση Βιοκλιματικών Τεχνικών και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα Σχολικά Κτήρια σε Συνδυασμό με Περιβαλλοντική Εκπαίδευση

Ενσωμάτωση Βιοκλιματικών Τεχνικών και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα Σχολικά Κτήρια σε Συνδυασμό με Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Ενσωμάτωση Βιοκλιματικών Τεχνικών και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα Σχολικά Κτήρια σε Συνδυασμό με Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Κατερίνα Χατζηβασιλειάδη Αρχιτέκτων Μηχανικός ΑΠΘ 1. Εισαγωγή Η προστασία

Διαβάστε περισσότερα

Προοπτικές του κτιριακού τομέα στην Ελλάδα και τεχνικές εξοικονόμησης ενέργειας

Προοπτικές του κτιριακού τομέα στην Ελλάδα και τεχνικές εξοικονόμησης ενέργειας ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Προοπτικές του κτιριακού τομέα στην Ελλάδα και τεχνικές εξοικονόμησης ενέργειας Εισηγητής: Παύλος Βλάχος Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός Α.Π.Θ. Μέλος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΥΠΝΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΠΙΤΙ.

ΕΞΥΠΝΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΠΙΤΙ. ΕΞΥΠΝΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΠΙΤΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1.ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΠΙΤΙ 1.1. Γενικά 1.2. Πλεονεκτήματα - Λειτουργίες 2. ΕΞΥΠΝΟ ΣΠΙΤΙ 2.1. Τι είναι το έξυπνο σπίτι; 2.2. Πλεονεκτήματα Λειτουργίες 2.3. Κόστος 3. ΕΞΥΠΝΟ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

[ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ]

[ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ] [ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ] Τί είναι οι βιοκλιματική αρχιτεκτονική; ορισμός - ιστορικά Βιοκλιματικός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός παθητικά ενεργειακά συστήματα Εφαρμογή ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 4 η ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΟΙΚΙΑΚΗ ΧΡΗΣΗ Ομάδα : 4 η Τάξη : A' Λυκείου Tμήμα : A'2 Σχολικό Έτος : 2012-2013 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΠΕΣΣΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΑΠΑΡΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΣΣΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει πυροδοτήσει αρκετές διαφωνίες ως προς την έννοια, τη χρησιμότητα αλλά και τη σκοπιμότητά της τα τελευταία χρόνια.

Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει πυροδοτήσει αρκετές διαφωνίες ως προς την έννοια, τη χρησιμότητα αλλά και τη σκοπιμότητά της τα τελευταία χρόνια. Ν. Χατζηαργυρίου: «Έξυπνη προσαρμογή ή θάνατος;» Κυρίες και κύριοι καλημέρα σας. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Economist για το σημερινό Συνέδριο που έχει ως επίκεντρο ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα,

Διαβάστε περισσότερα

Σεμινάριο 2013 Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ)

Σεμινάριο 2013 Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) Σεμινάριο 2013 Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ) 18 χρόνια εφαρμογής 12 Χρόνια Εφαρμογής 15 Χρόνια Εφαρμογής 12 Χρόνια Εφαρμογής 1. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΓΟΚ 1955 ΓΟΚ 1973 ΓΟΚ 1985 Τροποποίηση ΓΟΚ 1985 (Ν.

Διαβάστε περισσότερα

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.»

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.» «Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.» Δρ. Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός Διευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας Κ.Α.Π.Ε. Πρόεδρος Ελληνικού Ινστιτούτου

Διαβάστε περισσότερα

Γεωθερμία Εξοικονόμηση Ενέργειας

Γεωθερμία Εξοικονόμηση Ενέργειας GRV Energy Solutions S.A Γεωθερμία Εξοικονόμηση Ενέργειας Ανανεώσιμες Πηγές Σκοπός της GRV Ενεργειακές Εφαρμογές Α.Ε. είναι η κατασκευή ενεργειακών συστημάτων που σέβονται το περιβάλλον με εκμετάλλευση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΛΑΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ Όπου Μ, εγκατάσταση τοποθέτηση µόνωσης

ΜΙΛΑΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ Όπου Μ, εγκατάσταση τοποθέτηση µόνωσης Όπου Μ, εγκατάσταση τοποθέτηση µόνωσης συνήθειες. Η θερµική προστασία του κελύφους, του δώµατος και της στέγης είναι βασική προϋπόθεση για τη σωστή θερµική συµπεριφορά οποιουδήποτε κτηρίου. Η θερµοµόνωση

Διαβάστε περισσότερα

Συνήθεις Ερωτήσεις Για Τα Φωτοβολταϊκά (Φ/Β) Συστήµατα 1. Γιατί να επιλέξει κανείς Φωτοβολταϊκά Συστήµατα; Προσφέρουν υψηλή και εγγυηµένη απόδοση Έχουν ελάχιστη συντήρηση και εν γένει ενασχόληση µετά την

Διαβάστε περισσότερα

ενεργειακό περιβάλλον

ενεργειακό περιβάλλον Προστατεύει το ενεργειακό περιβάλλον Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 Το ΕΠΠΕΡΑΑ δημιουργεί ένα βιώσιμο Ενεργειακό Περιβάλλον βελτιώνει την

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ?

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ? ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ: ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΜΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΕ? Αντώνης Θ. Αλεξανδρίδης Καθηγητής Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΝΑΟΥΤΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Εκπαιδευτής ΚΕ.ΠΑ

Παρουσίαση ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΝΑΟΥΤΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Εκπαιδευτής ΚΕ.ΠΑ Παρουσίαση ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΝΑΟΥΤΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ Εκπαιδευτής ΚΕ.ΠΑ Αφού έχουμε γνωρίσει τα υλικά που χρησιμοποιούνται για θερμομόνωση στις κατασκευές, θα μελετήσουμε τους τρόπους εφαρμογής τους αλλά και

Διαβάστε περισσότερα

Το παρόν αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εργασίας, η οποία εξελίσσεται σε έξι μέρη που δημοσιεύονται σε αντίστοιχα τεύχη. Τεύχος 1, 2013.

Το παρόν αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης εργασίας, η οποία εξελίσσεται σε έξι μέρη που δημοσιεύονται σε αντίστοιχα τεύχη. Τεύχος 1, 2013. Είναι Πράγματι οι Γερμανοί Φτωχότεροι από τους Έλληνες, in DEEP ANALYSIS Ενέργεια Παγκόσμιες Ενεργειακές Ανάγκες της Περιόδου 2010-2040 του Ιωάννη Γατσίδα και της Θεοδώρας Νικολετοπούλου in DEEP ANALYSIS

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Ηλιοθερμίας Ημερίδα ΠΣΔΜ-Η 4 Ιουλίου 2014

Συστήματα Ηλιοθερμίας Ημερίδα ΠΣΔΜ-Η 4 Ιουλίου 2014 Συστήματα Ηλιοθερμίας Ημερίδα ΠΣΔΜ-Η 4 Ιουλίου 2014 Βασίλης Φούρλας Διπλ. Μηχ/γος Μηχ/κος ΕΜΠ Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου ΕΝ.E.ΕΠΙ.Θ.Ε Η αναγκαιότητα των Α.Π.Ε.. Δαπάνη Κατανάλωσης Πετρελαίου Θέρμανσης

Διαβάστε περισσότερα

Ήπιες µορφές ενέργειας

Ήπιες µορφές ενέργειας ΕΒ ΟΜΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ήπιες µορφές ενέργειας Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Επιλέξετε τη σωστή από τις παρακάτω προτάσεις, θέτοντάς την σε κύκλο. 1. ΥΣΑΡΕΣΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Σε αυτή την παρουσίαση δούλεψαν: Ο Ηλίας Μπάμπουλης, που έκανε έρευνα στην υδροηλεκτρική ενέργεια. Ο Δανιήλ Μπαλαμπανίδης, που έκανε έρευνα στην αιολική ενέργεια. Ο Παναγιώτης

Διαβάστε περισσότερα

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ. Ο ήλιος χρειάζεται κίνητρα για να λάµψει!

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ. Ο ήλιος χρειάζεται κίνητρα για να λάµψει! ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ Ο ήλιος χρειάζεται κίνητρα για να λάµψει! Μάιος 2004 Έξω πάµε καλά, µέσα θα µπορούσαµε και καλύτερα Με πρωτόγνωρους ρυθµούς ανάπτυξης κινείται η διεθνής αγορά φωτοβολταϊκών τα τελευταία χρόνια,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ, ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ, ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ, ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Η περίπτωση του Leicester Το 1990, το δημοτικό συμβούλιο του Leicester

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή των φωτοβολταϊκών στην εθνική οικονομία

Η συμβολή των φωτοβολταϊκών στην εθνική οικονομία ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Η συμβολή των φωτοβολταϊκών στην εθνική οικονομία Δρ. Αλέξανδρος Ζαχαρίου, Πρόεδρος ΣΕΦ Αθήνα, 14 Δεκεμβρίου 2012 ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Υπέρυθρη Θέρμανση από την ΙnfraWell

Υπέρυθρη Θέρμανση από την ΙnfraWell ΦΕΒ. 2012-1/14 - Περιεχόμενα Υπέρυθρη Θέρμανση από την ΙnfraWell Θαλπωρή σαν να μας ζεσταίνει ο ήλιος. 4 Τεχνολογία και Λειτουργικότητα Η υψηλή Ελβετική τεχνολογία, πρωτοπορεί με προϊόντα μεγάλης εξοικονόμησης

Διαβάστε περισσότερα

Μια επιλογή για εσάς. Μια ανάσα για το περιβάλλον. Ένα ονειρεμένο σπίτι.

Μια επιλογή για εσάς. Μια ανάσα για το περιβάλλον. Ένα ονειρεμένο σπίτι. Η νέα αντίληψη στην κατασκευή κατοικίας Μια επιλογή για εσάς. Μια ανάσα για το περιβάλλον. Ένα ονειρεμένο σπίτι. 2ο χλμ. Καλό Νερό- Καλαμάτα 245 00 Τηλ. & Fax: 27610 72512 κιν.: 6946.681221 www.metallika-spitia.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ Π.Ε. ΑΡΤΑΣ ΔΗΜΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΚΟΥΦΑ. ΕΡΓΟ: Ενεργειακή Αναβάθμιση του Δημοτικού Σχολείου Κομποτίου

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ Π.Ε. ΑΡΤΑΣ ΔΗΜΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΚΟΥΦΑ. ΕΡΓΟ: Ενεργειακή Αναβάθμιση του Δημοτικού Σχολείου Κομποτίου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΗΠΕΙΡΟΥ Π.Ε. ΑΡΤΑΣ ΔΗΜΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΚΟΥΦΑ ΕΡΓΟ: Ενεργειακή Αναβάθμιση του Δημοτικού Σχολείου Κομποτίου ΜΕΛΕΤΗ: 68/2018 (Επικαιροποίηση) ΠΙΣΤΩΣΗ: Κ.Α.Ε.: 64-7311.001 ΤΕΧΝΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα