Ευθύνη. ΗεφαρµογήτηςΟδηγίαςγιατην Περιβαλλοντική Ευθύνη στην ΕΕ. ΥΠΕΚΑ ΣΥΓΑΠΕΖ, 20 Ιανουαρίου 2012 Αλεξάνδρα

Transcript

1 Οδηγία για την Περιβαλλοντική Ευθύνη ΗεφαρµογήτηςΟδηγίαςγιατην Περιβαλλοντική Ευθύνη στην ΕΕ ΥΠΕΚΑ ΣΥΓΑΠΕΖ, 20 Ιανουαρίου 2012 Αλεξάνδρα Βάκρου - ΕΕ, ΓΔ Περιβάλλοντος

2 Η οδηγία για την Περιβαλλοντική Ευθύνη Η αναφορά του 2010 Γενικά Αποτελεσµατικότητα: Μεταφορά και εφαρµογή Η µεταφορά της Οδηγίας στις Εθνικές νοµοθεσίες Εφαρµογή και προσαρµογές Η περιορισµένη εφαρµογή της Οδηγίας Functionality των εθνικών συστηµάτων Περιβαλλοντικής ευθύνης Χρηµατοοικονοµική ασφάλεια Προϊόντα για τη χρηµατοοικονοµικη ασφάλεια Εναρµονισµένη, υποχρεωτική χρηµατοοικονοµική ασφάλεια? Ειδικά σηµεία για τη χρηµατοοικονοµική ασφάλεια Συµπεράσµατα, συστάσεις και η µελλοντική πορεία

3 Αναφορά για την ΟΠΕ: Αποτελεσµατικότητα και Μεταφορά Η µεταφορά ολοκληρώθηκε από όλα τα Κράτη µέλη µόνο την 1 η Ιουλίου 2010 (χρειάστηκε περισσότερο από 3 χρόνια µετά την προθεσµία µεταφοράς). Οι λόγοι για την αργή µεταφορά ήταν: Προϋπάρχοντα νοµικά πλαίσια (χρειάστηκε αναπροσαρµογή και αναδιάρθρωση του νοµικού πλαισίου) Αυστηρές τεχνικές απαιτήσεις (οικονοµική αποτίµηση της ζηµίας, τρόποι αποκατάστασης της ζηµίας) Χαρακτήρας Οδηγίας Πλαίσιο για την ΟΠΕ (η µεγάλη ευχέρεια για τα Κράτη µέλη και πολλές επιλογές οδήγησαν σε µακρόχρονες διαβουλεύσεις και νοµοθετικές διεργασίες)

4 ΟΠΕ: Στοιχεία για την Αποτελεσµατικότητα και την Εφαρµογή της (1) Ορισµός της ζηµίας σε «προστατευόµενα είδη και φυσικούς οικότοπους» - Επέκταση σε είδη και οικοτόπους που προστατεύονται σε εθνικό επίπεδο: Ναι: Αυστρία (ανάλογα µε την περιφέρεια), Βέλγιο (ανάλογα µε την περιφέρεια), Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωµένο Βασίλειο (Αγγλία, Ουαλία, Β. Ιρλανδία) Όχι: Βουλγαρία, ανία, Φιλανδία, Γαλλία, Γερµανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Μάλτα, Ολλανδία, Ρουµανία, ηµ. Της Σλοβακίας, Σλοβενία

5 ΟΠΕ: Στοιχεία για την Αποτελεσµατικότητα και την Εφαρµογή της (2) Ορισµός του «φορέα εκµετάλλευσης»: Τα περισσότερα Κράτη Μέλη µετέφεραν τον ευρύ ορισµό, π.χ. Συµπεριέλαβαν τους εθνικούς ορισµούς τους: Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχία, ανία, Γερµανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Μάλτα, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ρουµανία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωµένο Βασίλειο Παρέµεινε µέσα στον περιορισµένο ορισµό (τον ορισµό στην Οδηγία): Γαλλία Υπερέβησαν το πεδίο της Οδηγίας και έδωσαν πολύ πιο ευρύ ορισµό : Εσθονία, Φιλανδία, Ουγγαρία, Λιθουανία, Πολωνία, Σουηδία

6 ΟΠΕ: Στοιχεία για την Αποτελεσµατικότητα και την Εφαρµογή της (3) Optional Εξαιρέσεις: Εφαρµόζονται και οι 2 εξαιρέσεις: Βέλγιο (περιφέρειες), Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία (εκτός για ΓΤΟ), Ελλάδα, Ιταλία, Λετονία (εκτός για ΓΤΟ), Μάλτα, Πορτογαλία, Σλοβακία, Ισπανία, Ηνωµένο Βασίλειο (εκτός για ΓΤΟ στην Σκωτία και την Ουαλία) Καµία από τις εξαιρέσεις δεν εφαρµόζεται: Αυστρία, Βέλγιο (Οµοσπονδιακό επίπεδο), Βουλγαρία, Γερµανία, Ουγγαρία, Ιρλανδία (επίκειται αλλαγή), Ολλανδία (εφαρµόσιµες µόνο µετά από έλεγχο), Πολωνία, Ρουµανία, Σλοβενία Εφαρµογή µόνο της «εξαίρεσης λόγω τεχνολογικής εξέλιξης»: Γαλλία Εφαρµογή µόνο της «εξαίρεσης λόγω άδειας»: ανία, Φιλανδία, Λιθουανία Ενδιάµεση στάση (απόφαση κατά τη λήψη απόφασης): Σουηδία

7 ΟΠΕ: Στοιχεία για την Αποτελεσµατικότητα και την Εφαρµογή της (4) υνατότητα εξαίρεσης για τη χρήση ιλύος καθαρισµού λυµάτων από το Παράρτηµα ΙΙΙ: Εξαίρεση: Βουλγαρία, Γαλλία, Λετονία, Μάλτα, Πορτογαλία, Ρουµανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ηνωµένο Βασίλειο Όχι εξαίρεση: Αυστρία, Κύπρος, Τσεχία, ανία, Φιλανδία, Γερµανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Ολλανδία, Ισπανία, Σουηδία

8 ΟΠΕ: Στοιχεία για την Αποτελεσµατικότητα και την Εφαρµογή της (5) Συντρέχουσα Υπαιτιότητα: Όλαταµέρηέχουνπλήρηκαιαπόκοινούευθύνη: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κύπρος, Τσεχία, Γερµανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ρουµανία, Ισπανία, Σουηδία, ΗνωµένοΒασίλειο Το κάθε µέρος είναι υποχρεωµένο να πληρώσει για τοµέροςευθύνηςτου (αναλογική): ανία, Φιλανδία, Γαλλία, Σλοβακία, Σλοβενία

9 ΟΠΕ: Στοιχεία για την Αποτελεσµατικότητα και την Εφαρµογή της (6) Υποχρεωτική ή όχι χρηµατοοικονοµική ασφάλεια: Υποχρεωτική χρηµατοοικονοµική ασφάλεια: Βουλγαρία (04/2008 and 01/2011), Πορτογαλία (01/2010), Ελλάδα (05/2010?), Ισπανία (η ηµεροµηνία θα καθοριστεί), Ουγγαρία (01/2011?), Σλοβακία (07/2012), Τσεχία (01/2013), Ρουµανία (η ηµεροµηνία θα καθοριστεί) Τα περισσότερα Κράτη µέλη βασίζονται σε ένα σύστηµα εθελοντικής χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας.

10 Αποτελεσµατικότητα της ΟΠΕ - Περιορισµένη εφαρµογή (1) Μόνο 16 περιπτώσεις εφαρµογής της ΟΠΕ αναφέρθηκαν από εµπειρογνώµονες 15 ΧΜ µέχρι την αρχή του 2010 (Περίπου 50 περιπτώσεις σε επίπεδο ΕΕ µέχρι το 2010, αλλά από τότε περισσότερες αναφορές) Πιθανοί λόγοι: Περίπλοκες τεχνικές απαιτήσεις για την οικονοµική αξιολόγηση των πόρων/υπηρεσιών που υπέστησαν ζηµία Περιορισµένη γνώση των φορέων εκµετάλλευσης Ενίσχυση της Πρόληψης µέσω της ΟΠΕ ιατήρηση σε ισχύ εθνικής νοµοθεσίας για αποκατάσταση ζηµίας στο έδαφος ή στο ύδωρ, µε πιο αυστηρές διατάξεις από εκείνες της ΟΠΕ Οι εξαιρέσεις και τα αµυντικά επιχειρήµατα της ΟΠΕ

11 Αποτελεσµατικότητα της ΟΠΕ - Περιορισµένη εφαρµογή (2) Οι περισσότερες περιπτώσεις αναφέρονται σε ζηµία στο νερό και το έδαφος Η πλειοψηφία των περιπτώσεων αφορά την εφαρµογή µέτρων πρωτογενούς αποκατάστασης Τοσυνολικόκόστοςαποκατάστασηςβρίσκεταιµεταξύ 12,000 και 250,000 Η διάρκεια του προγράµµατος αποκατάστασης διαφέρει από µία βδοµάδα σε τρία χρόνια Οι δραστηριότητες αφορούν κατά αποκλειστικότητα δραστηριότητες του Παραρτήµατος ΙΙΙ (IPPC, διαχείριση αποβλήτων, επικίνδυνες ουσίες, κλπ.)

12 Αποτελεσµατικότητα της ΟΠΕ - Πληροφορίες Απαντήσεις που λήφθηκαν από τους εµπειρογνώµονες των Κρατών Μελών (αριθµός περιπτώσεων): Βουλγαρία (0), Βέλγιο (1), Κύπρος (0), Τσεχία (0), ανία (0), Εσθονία (0), Γερµανία (τουλάχιστον 2), Ιρλανδία (0), Λιθουανία (3), Ολλανδία (0), Πορτογαλία (4), Σλοβακία (0), Ισπανία (3), Σουηδία (0), Ηνωµένο Βασίλειο (2)

13 Αποτελεσµατικότητα των εθνικών εφαρµοστικών συστηµάτων της ΟΠΕ - Η ετοιµότητα των ΚΜ ποικίλει: Οδηγίες έχουν δηµιουργηθεί από κάποια ΚΜ Εξειδικευµένα συστήµατα χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας Αλλά οι γνώση των επιχειρήσεων είναι χαµηλή Προτεραιότητα για GTPL και EIL Ανάγκη για καθαρές και στοχευµένες οδηγίες Ο ασφαλιστικός κλάδος αντέδρασε θετικά Με εξειδικευµένες ανακοινώσεις και αναφορές Ανάπτυξη προϊόντων για την ΟΠΕ (εξειδικευµένα και top-ups )

14 ΟΠΕ - Αποτελεσµατικότητα και Λειτουργικότητα: Συµπεράσµατα Αργή µεταφορά στο εθνικό δίκαιο, Περιορισµένη εφαρµογή και εµπειρία και Ευρύ φάσµα εφαρµοστικών χαρακτηριστικών στις χώρες της ΕΕ είχε σαν αποτέλεσµα: Πιθανώς επιπτώσεις στην αποτελεσµατικότητα και Σίγουρα καθυστέρηση την ανάπτυξη προϊόντων για την χρηµατοοικονοµική ασφάλεια. Αλλά: ❿ αύξησε την γνώση και την πληροφόρηση των εµπλεκοµένων φορέων

15 Αναφορά για την ΟΠΕ: Χρηµατοοικονοµική ασφάλεια Οι περισσότεροι ασφαλιστές βρίσκουν ότι η αγορά αναπτύσσεται θετικά: Μια αναπτυσσόµενη και ανταγωνιστική αγορά που προσφέρει καλή κάλυψη Η ανάπτυξη της αγοράς καθυστέρησε λόγω της Οικονοµικής Κρίσης, ενώ η ανάπτυξη εµποδίστηκε από έλλειψη πληροφόρησης και διάδοσής της και από έλλειψη ενδιαφέροντος από τις επιχειρήσεις Το επίπεδο των ασφαλίστρων δεν είναι ένας περιοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη της αγοράς

16 ELD Report: Financial security Available products Τα ΚΜ έχουν κάνει σχετικά λίγα. Η αγορά για την ΟΠΕ και τα προϊόντα της έχουν αναπτυχθεί βασικά από τις ασφαλιστικές εταιρείες. Τα κυριότερα εργαλεία είναι: Ασφάλιση και αντασφάλιση: το πιο δηµοφιλές εργαλείο, διαθέσιµο σε όλα τα ΚΜ (και τα πιο κοινά εργαλεία: GTPL ή EIL) Τραπεζική εγγύηση (2 πιο δηµοφιλές): 8 ΚM Χρηµατοοικονοµικά εργαλεία (MBIs) όπως : κεφάλαια, οµόλογα 6 ΚM Κοινοπραξίες Ασφαλιστικών εταιρειών: 3 ΚΜ

17 ΟΠΕκαιχρηµατοοικονοµικήασφάλεια: Περιορισµοί και ελλείψεις των διαθεσίµων προϊόντων Τα ασφαλιστικά προϊόντα δεν µπορούν να καλύψουν επαρκώς και ασφαλώς απρόβλεπτους κινδύνους, όπως π.χ. τους ΓΤΟ Μερικά από τα διαθέσιµα προϊόντα έχουν ενσωµατωµένες εξαιρέσεις, όπως για τη: Σταδιακή περιβαλλοντική ζηµία Αντισταθµιστική αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζηµίας εξαιτίας της έλλειψης στοιχείων για συµβάντα που εµπίπτουν στην ΟΠΕ και την αδυναµία να υπολογιστούν ποσοτικά οι πιθανές ζηµίες. Η παρούσα δυνατότητα των (αντ-)ασφαλιστικών εταιρειών να καλύψει αποτελεσµατικά της ευθύνες της ΟΠΕ σε σηµαντικό βαθµό (?)

18 ELD Report: Financial security Barriers for insurance products Lack of data on loss frequency and loss severity Especially regarding gradual pollution and compensatory remediation Affects more GTPL than EIL market Lack of experience in dealing with environmental liabilities Costs of insurance policies Potential overlap with other insurance products Variations in the transposition across the EU Poor communication about the ELD and related financial security products

19 ELD Report: Financial security Financial security issues Gradual approach: may concern risk types, industrial sectors, liabilities covered Ceilings for financial guarantees: apply to mandatory and voluntary financial security mechanisms Exclusion of low risk activities: based on a risk assessment or when EMAS or ISO is in place Many of the above options are already implemented by MS. Some form of gradual approach would be necessarily part of any mandatory financial security, the other two options might or might not be employed by mandatory financial security

20 ELD Report: Financial security EU Financial security market Available instruments exist and progressively are used more and more Still some gaps exist in insurance products and more design efficiency can be made Member states that applied mandatory financial security are progressing slowly, however they may have more available information to report and also complete risk assessments For the time there is not enough experience to justify a proposal for having a mandatory EU wide financial security system.

21 ELD Report: Conclusion (1) Mandatory financial security Slow transposition and the factors shown above resulted in limited number of ELD cases and limited practical experience (authorities had no rules, operators were unaware of their obligations, insurers were insufficiently aware of the rules their products have to comply with). Therefore, reliable conclusions with regard to the introduction of a harmonised system of mandatory financial security at EU level cannot yet be drawn. The developments in the MS which have established mandatory financial security as well as the developments in the MS which have opted for voluntary instruments have to be further monitored and analysed.

22 Συµπεράσµατα της Αναφοράς για την ΟΠΕ (2) Στοιχεία που πρέπει να διερευνηθούν Πεδίο εφαρµογής της οδηγίας: Υπάρχουν κενά στο πεδίο εφαρµογής σε ότι αφορά την κάλυψη ζηµίας στο νερό στο θαλάσσιο περιβάλλον. Οι αποκλίνοντες εθνικοί κανόνες µεταφοράς προκαλούν πιθανές δυσκολίες, π.χ. στους παρόχους χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας Η ανοµοιόµορφη εφαρµογή των εξαιρέσεων λόγω άδειας και λόγω εξέλιξης της τεχνολογίας από τα κράτη µέλη Η ανοµοιόµορφη επέκταση του πεδίου για να καλυφθεί η ζηµία που προκαλείται σε είδη και σε φυσικούς οικότοπους που προστατεύονται από την εθνική νοµοθεσία. Η καταλληλότητα των σηµερινών οικονοµικών ανωτάτων ορίων που έχουν καθοριστεί για τα υπάρχοντα µέσα χρηµατοοικονοµικής ασφάλειας όσον αφορά πιθανά ατυχήµατα ευρείας κλίµακας (π.χ. Deepwater Horizon και το ατύχηµα στην Ουγγαρία «Red mud pollution»)

23 ELD Report: Conclusion (3) Some further recommendations Improving communication and information exchange between stakeholders at all levels (MS s authorities, operators, insurers, brokers, risk managers), f.i. on ELD cases and available financial security products Raising awareness of operators and financial institutions by industry associations, financial security associations, competent authorities Developing interpretation guidance at European level regarding Annex II and key definitions and concepts Establishing MS registers of ELD cases

24 Towards the 2014 report and Revision EU Member states have to submit national reports on their experience with ELD by 30 April The Commission, based on these reports will submit its report to Council and Parliament by 30 April This report may propose amendments to the Liability Directive.

25 The MS reports The reports will include a list of ELD cases that incurred by the MS, with information on: 1. Type of environmental damage, date of occurrence and/or discovery of the damage and date on which proceedings were initiated under this Directive. 2. Activity classification code of the liable legal person(s). 3. Judicial review proceedings either by liable parties or qualified entities. 4. Outcome of the remediation process. 5. Date of closure of proceedings.

26 The MS reports Member States may include other information and data they deem useful to allow a proper assessment of the functioning of ELD, i.e.: 1. Costs incurred with remediation and prevention measures, as defined in this Directive: 2. Results of the actions to promote and the implementation of the financial security instruments used in accordance with this Directive. 3. An assessment of the additional administrative costs incurred annually by the public administration in setting up and operating the administrative structures needed to implement and enforce this Directive.

27 2014 Revision Elements (a) Re-examine the exclusion of pollution covered by the international instruments listed in Annexes IV (off-shore oil & gas) and V (nuclear) and article 4(3) (right of operator to limit his liability); - b) the application of ELD to environmental damage caused by GMOs (experiences from CBD and the Cartagena Protocol on Biosafety); c) the application of ELD in relation to protected species and natural habitats; d) the instruments that may be eligible for incorporation into Annexes III, IV and V.

28 Πολύ δουλειά µπροστά µας: Η νέα πρόταση για ένα νέο Κανονισµό για την Προστασία κατά τις εργασίες εξόρυξης υδρογονανθράκων και φυσικού αερίου Έρευνα για µια νέα πρόταση για την χρηµατοοικονοµική ασφάλεια για την κάλυψη τόσο των περιβαλλοντικών όσο και civil ευθυνών. Αξιολόγηση και παρακολούθηση των εξελισσόµενων περιπτώσεων εφαρµογής της ΟΠΕ στα κράτη µέλη. Παρακολούθηση και συµµετοχή στις εργασίες διαφόρων διεθνών οργανισµών

29 Περισσότερες πληροφορίες για την Οδηγία Μπορείτε να βρείτε µελέτες, έρευνες, αναφορές, έγγραφα και νέα στην ιστοσελίδα: x.htm Ευχαριστώ για την προσοχή σας