Οικονοµικές καταστάσεις Για τη χρήση από 1/1/2005 έως 31/1/2005 σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης («ΠΧΠ»)

Transcript

1 Οικονοµικές καταστάσεις Για τη χρήση από 1/1/2005 έως 31/1/2005 σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης («ΠΧΠ») Οι συνηµµένες ενδιάµεσες Οικονοµικές Καταστάσεις είναι εκείνες που εγκρίθηκαν από το ιοικητικό Συµβούλιο της ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ Α.Ε.Β.Ε. την 17 η Μαρτίου 2006 και έχουν δηµοσιοποιηθεί µε την ανάρτησή τους στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ A.E.B.E. AP.M.A.E.: 483/06/Β/86/10 Σιδηροκάστρου 5 7 και Πύδνας Τ.Κ Αθήνα

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ... 4 Οικονοµικές καταστάσεις Γενικές πληροφορίες Οι σηµαντικές λογιστικές αρχές που χρησιµοποιεί ο Πλαίσιο κατάρτισης των οικονοµικών καταστάσεων Ενοποίηση Θυγατρικές επιχειρήσεις...12 Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις Πληροφόρηση κατά τοµέα Συναλλαγµατικές µετατροπές (α) Λειτουργικό νόµισµα και νόµισµα παρουσίασης...14 (β) Συναλλαγές και υπόλοιπα...14 (γ) Εταιρίες του Οµίλου Ενσώµατα πάγια Άϋλα περιουσιακά στοιχεία (α) Υπεραξία...15 (β) Σήµατα και άδειες...16 (γ) Λογισµικό Έλεγχος αποµείωσης ενσώµατων και άϋλων στοιχείων Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία α) άνεια και απαιτήσεις...17 β) ιακρατούµενες ως την λήξη επενδύσεις...17 γ) Αποτιµώµενα στην εύλογη αξία τους µέσω αποτελεσµάτων δ) ιαθέσιµα για πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία ραστηριότητες αντιστάθµισης Αντισταθµίσεις ταµιακών ροών Αποθέµατα Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα Απαιτήσεις από πελάτες Μετοχικό κεφάλαιο ανεισµός Λογιστικές αρχές...20 Χρηµατοοικονοµικό κόστος - καθαρό Αναβαλλόµενος φόρος εισοδήµατος Παροχές στο προσωπικό Βραχυπρόθεσµες παροχές...21 Παροχές τερµατισµού της απασχόλησης Προβλέψεις Αναγνώριση εσόδων α) Πωλήσεις αγαθών...22 β) Παροχή υπηρεσιών...22 γ) Έσοδα από τόκους...22 δ) Έσοδα από δικαιώµατα...22 ε) Μερίσµατα Μισθώσεις Εκµισθωτής...22 Μισθωτής ιανοµή µερισµάτων ιαχείριση χρηµατοοικονοµικού κινδύνου Παράγοντες χρηµατοοικονοµικού κινδύνου

3 (α) Κίνδυνος αγοράς...23 (β) Πιστωτικός κίνδυνος...23 (γ) Κίνδυνος ρευστότητας...23 (δ) Κίνδυνος ιακύµανσης επιτοκίων Σηµαντικές λογιστικές εκτιµήσεις και κρίσεις της ιοικήσεως Σηµαντικές λογιστικές εκτιµήσεις και παραδοχές...24 Καθοριστικές κρίσεις της ιοίκησης για την εφαρµογή των λογιστικών αρχών Πληροφόρηση κατά τοµέα Πρωτεύων τύπος πληροφόρησης Ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία Άϋλα περιουσιακά στοιχεία Ανάλυση Επενδύσεων σε συγγενείς και θυγατρικές Ανάλυση Αποθεµάτων Ανάλυση απαιτήσεων από πελάτες Ανάλυση των ιαθεσίµων για πώληση χρηµατοοικονοµικών στοιχείων Ανάλυση των Ταµιακών διαθέσιµων (και ταµιακά ισοδύναµα) Ανάλυση λογαριασµών της καθαρής θέσης Μετοχικό κεφάλαιο Λοιπά αποθεµατικά και κέρδη εις νέο Αναµορφώσεις Ανάλυση των δανείων (περιλαµβανοµένου του Leasing) άνεια Υποχρεώσεις από συµβάσεις χρηµατοδοτικής µίσθωσης Αναβαλλόµενος φόρος εισοδήµατος Αριθµός απασχολούµενου προσωπικού, κόστος και προβλέψεις αποζηµίωσης Ανάλυση λοιπών προβλέψεων Ανάλυση των προµηθευτών και λοιπών υποχρεώσεων Τρέχων φόρος εισοδήµατος Προβλέψεις και λοιπές υποχρεώσεις Ανάλυση λογαριασµών των αποτελεσµάτων Ανάλυση δαπανών Ανάλυση Χρηµατοοικονοµικών εξόδων Ανάλυση λοιπών εσόδων απάνη Φόρου εισοδήµατος Κέρδη και µερίσµατα κατά µετοχή Ανάλυση των νέων αγορών και ιδρύσεων επιχειρήσεων (θυγατρικές) που έγιναν µέσα στην χρήση Συναλλαγές µε συνδεδεµένα µέρη Γεγονότα µετά την ηµεροµηνία του Ισολογισµού

4 ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ Προς τους Μετόχους της ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ Α.Ε.Β.Ε. Ελέγξαµε τις ανωτέρω οικονοµικές καταστάσεις της ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ Α.Ε.Β.Ε., της εταιρικής χρήσης που έληξε την 31 η εκεµβρίου Η ευθύνη της σύνταξης των οικονοµικών καταστάσεων βαρύνει τη διοίκηση της εταιρίας. Η δική µας ευθύνη περιορίζεται στη διαµόρφωση και τη διατύπωση γνώµης επί των οικονοµικών καταστάσεων, εδραιωµένης στο διενεργηθέντα έλεγχο. Ο έλεγχός µας διενεργήθηκε σύµφωνα µε τα Ελληνικά Ελεγκτικά Πρότυπα, που είναι εναρµονισµένα µε τα ιεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα. Τα Πρότυπα αυτά απαιτούν το σχεδιασµό και την εκτέλεση του ελεγκτικού έργου κατά τρόπο που να διασφαλίζει εύλογη βεβαιότητα ότι οι οικονοµικές καταστάσεις είναι απαλλαγµένες από ουσιώδεις ανακρίβειες και παραλείψεις. Ο έλεγχος περιλαµβάνει την εξέταση, σε δειγµατοληπτική βάση, αποδεικτικών στοιχείων που να στηρίζουν τα ποσά και τις πληροφορίες που περιλαµβάνονται στις οικονοµικές καταστάσεις. Ο έλεγχος επίσης περιλαµβάνει την αξιολόγηση των λογιστικών αρχών που ακολουθήθηκαν, των εκτιµήσεων της διοίκησης της εταιρίας και, γενικότερα, της παρουσίασης των δεδοµένων στις οικονοµικές καταστάσεις καθώς και την αξιολόγηση της συνέπειας της Έκθεσης του ιοικητικού Συµβουλίου µε τις οικονοµικές καταστάσεις. Πιστεύουµε ότι ο έλεγχος που διενεργήθηκε παρέχει επαρκή βάση για τη διαµόρφωση της Έκθεσης µας. Κατά τη γνώµη µας, οι προαναφερόµενες οικονοµικές καταστάσεις απεικονίζουν ακριβοδίκαια την οικονοµική θέση της εταιρίας κατά την 31η εκεµβρίου 2005 και τα αποτελέσµατα των εργασιών καθώς και τις µεταβολές των ιδίων κεφαλαίων και τις ταµειακές ροές της Εταιρείας της χρήσεως που έληξε αυτή την ηµεροµηνία, σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης, που έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το περιεχόµενο της Έκθεσης του ιοικητικού Συµβουλίου συµφωνεί µε τις προαναφερόµενες οικονοµικές καταστάσεις. Αθήνα, 23 η Μαρτίου 2006 Ο Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής Κωνσταντίνος Π. Ευαγγελινός ΑΜ ΣΟΕΛ:

5 Οικονοµικές καταστάσεις Ι. ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σηµείωση ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Ενσώµατα πάγια , , , ,97 Άϋλα περιουσιακά στοιχεία , , , ,01 Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις , , , ,60 Αναβαλλόµενος φόρος εισοδήµατος , ,55 0,00 0,00 Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις , , , , , , , ,10 Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Αποθέµατα , , , ,18 Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις , , , ,37 ιαθέσιµα για πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία , , , ,30 Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα , , , , , , , ,90 Σύνολο περιουσιακών στοιχείων , , , ,00 ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ Κεφάλαιο και αποθεµατικά αποδιδόµενα στους µετόχους της µητρικής Μετοχικό Κεφάλαιο , , , ,00 Υπέρ το άρτιο , , , ,09 Αποθεµατικά εύλογης αξίας , , , ,47 Λοιπά αποθεµατικά , , , ,77 Αποτελέσµατα εις νέον , , , , , , , ,18 ικαιώµατα µειοψηφίας , ,00 Σύνολο καθαρής θέσης , , , ,18 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Μακροπρόθεσµες υποχρεώσεις άνεια , , , ,08 Αναβαλλόµενος φόρος εισοδήµατος , , , ,83 Προβλέψεις για παροχές στους εργαζόµενους , , , ,00 Λοιπές προβλέψεις , , , ,00 Επιχορηγήσεις περιουσιακών στοιχείων ,00 0, , , , ,91 Βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις Προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις , , , ,12 Τρέχων φόρος εισοδήµατος , , , ,71 Βραχυπρόθεσµα δάνεια , , , ,53 Προβλέψεις και λοιπές υποχρεώσεις , , , , , , , ,91 Σύνολο υποχρεώσεων , , , ,82 Σύνολο Καθαρής Θέσης και Υποχρεώσεων , , , ,00 5

6 Κατάσταση αποτελεσµάτων ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Πωλήσεις , , , ,50 Κόστος Πωλήσεων , , , ,62 Μικτό Κέρδος , , , ,88 Έξοδα διάθεσης , , , ,00 Έξοδα διοίκησης , , , ,75 Λοιπά έσοδα εκµετάλλευσης (καθαρά) , , , ,16 Αποτελέσµατα εκµετάλλευσης , , , ,29 Χρηµατοοικονοµικά έξοδα -καθαρά , , , ,63 Κέρδη προ φόρων , , , ,66 Φόρος εισοδήµατος , , , ,39 Κέρδη περιόδου , , , ,05 ικαιώµατα µειοψηφίας , , , ,00 Κέρδη προς µετόχους της µητρικής , , , ,05 ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Πωλήσεις , , , ,85 Κόστος Πωλήσεων , , , ,78 Μικτό Κέρδος , , , ,07 Έξοδα διάθεσης , , , ,23 Έξοδα διοίκησης , , , ,80 Λοιπά έσοδα εκµετάλλευσης (καθαρά) , , , ,68 Αποτελέσµατα εκµετάλλευσης , , , ,71 Χρηµατοοικονοµικά έξοδα -καθαρά , , , ,94 Κέρδη προ φόρων , , , ,77 Φόρος εισοδήµατος , , , ,46 Κέρδη περιόδου , , , ,23 ικαιώµατα µειοψηφίας 0,00 0,00 Κέρδη προς µετόχους της µητρικής , , , ,23 6

7 Η κατάσταση αποτελεσµάτων, όπως δηµοσιεύθηκε, σύµφωνα µε την από απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έχει ως εξής: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (Τα ποσά είναι εκπεφρασµένα σε Ευρώ) ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σύνολο κύκλου εργασιών , , , ,50 Μικτά κέρδη , , , ,88 Κέρδη προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων και αποσβέσεων , , , ,73 Κέρδη προ φόρων, χρηµατοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσµάτων , , , ,90 Κέρδη προ φόρων σύνολο , , , ,66 Μείον φόροι , , , ,39 Κέρδη µετά από φόρους σύνολο , , , ,05 Κατανέµονται σε: 0,00 Μετόχους Εταιρίας , , , ,05 Μετόχους Μειοψηφίας , , , ,00 Κέρδη µετά από φόρους ανά µετοχή - βασικά (σε ) 1,00 1,34 0,16 0,24 Προτεινόµενο µέρισµα ανά µετοχή (σε ) 0,25 0,20 Μέσος σταθµικός αριθµός µετοχών Σύνολο κύκλου εργασιών , , , ,85 Μικτά κέρδη , , , ,07 Κέρδη προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων και αποσβέσεων , , , ,28 Κέρδη προ φόρων, χρηµατοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσµάτων , , , ,87 Κέρδη προ φόρων σύνολο , , , ,77 Μείον φόροι , , , ,46 Κέρδη µετά από φόρους σύνολο , , , ,23 Κατανέµονται σε: 0,00 Μετόχους Εταιρίας , , , ,23 Μετόχους Μειοψηφίας ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Κέρδη µετά από φόρους ανά µετοχή - βασικά (σε ) 1,22 1,35 0,31 0,24 Προτεινόµενο µέρισµα ανά µετοχή (σε ) 0,25 0,20 Μέσος σταθµικός αριθµός µετοχών

8 Κατάσταση µεταβολών ιδίων κεφαλαίων Ποσά σε Ευρώ Αποδιδόµενα στους µετόχους της µητρικής Μετοχικό κεφάλαιο και διαφορα υπερ το αρτιο Αποτελέσµατα εις νέον ικαιώµατα µειοψηφίας Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Αποθεµατικά ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Υπόλοιπο στις 1 Ιανουαρίου Αναπροσαρµογές Καθαρό κέρδος περιόδου Μείον: Μερίσµατα Σύνολο αναγνωρισµένου καθαρού κέρδους περιόδου Υπόλοιπο στις 31 εκεµβρίου Ποσά σε Ευρώ Αποδιδόµενα στους µετόχους της µητρικής Μετοχικό κεφάλαιο και διαφορα υπερ το αρτιο Αποτελέσµατα εις νέον ικαιώµατα µειοψηφίας Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Αποθεµατικά ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Υπόλοιπο στις 1 Ιανουαρίου Αναπροσαρµογές Καθαρό κέρδος περιόδου Μείον: Μερίσµατα Σύνολο αναγνωρισµένου καθαρού κέρδους περιόδου Υπόλοιπο στις 31 εκεµβρίου Ποσά σε Ευρώ Αποδιδόµενα στους µετόχους της µητρικής Μετοχικό κεφάλαιο και διαφορα υπερ το αρτιο Αποτελέσµατα εις νέον ικαιώµατα µειοψηφίας Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Αποθεµατικά ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Υπόλοιπο στις 1 Ιανουαρίου Αναπροσαρµογές Καθαρό κέρδος περιόδου Μείον: Μερίσµατα Σύνολο αναγνωρισµένου καθαρού κέρδους περιόδου Υπόλοιπο στις 31 εκεµβρίου Ποσά σε Ευρώ Αποδιδόµενα στους µετόχους της µητρικής Μετοχικό κεφάλαιο και διαφορα υπερ το αρτιο Αποτελέσµατα εις νέον ικαιώµατα µειοψηφίας Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Αποθεµατικά ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Υπόλοιπο στις 1 Ιανουαρίου Αναπροσαρµογές Καθαρό κέρδος περιόδου Μείον: Μερίσµατα Σύνολο αναγνωρισµένου καθαρού κέρδους περιόδου Υπόλοιπο στις 31 εκεµβρίου

9 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ (Τα ποσά είναι εκπεφρασµένα σε Ευρώ) Λειτουργικές δραστηριότητες ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Κέρδη προ φόρων , , , ,97 Πλέον / µείον προσαρµογές για: Αποσβέσεις , , , ,41 Προβλέψεις , , , ,16 Συναλλαγµατικές διαφορές Αποτελέσµατα (έσοδα, έξοδα, κέρδη και ζηµιές) επενδυτικής δραστηριότητας , , , ,54 Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα , , , ,59 Πλέον/ µείον προσαρµογές για µεταβολές λογαριασµών κεφαλαίου κίνησης ή που σχετίζονται µε τις λειτουργικές δραστηριότητες: Μείωση / (αύξηση) αποθεµάτων , , , ,25 Μείωση / (αύξηση) απαιτήσεων , , , ,62 (Μείωση) / αύξηση υποχρεώσεων (πλην τραπεζών) , , , ,81 Μείον: Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα καταβεβληµένα , , , ,28 Καταβεβληµένοι φόροι , , , ,94 Σύνολο εισροών / (εκροών) από λειτουργικές δραστηριότητες (α) , , , ,19 Επενδυτικές δραστηριότητες Απόκτηση θυγατρικών, συγγενών, κοινοπραξιών και λοιπών επενδύσεων , , , ,74 Αγορά ενσώµατων και άϋλων πάγιων στοιχείων , , , ,35 Εισπράξεις από πωλήσεις ενσώµατων και άϋλων πάγιων στοιχείων , , , ,32 Τόκοι εισπραχθέντες , , , ,47 Μερίσµατα εισπραχθέντα , , , ,16 Σύνολο εισροών / (εκροών) από επενδυτικές δραστηριότητες (β) Χρηµατοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις από αύξηση µετοχικού κεφαλαίου , , , ,14 0,00 0,00 0,00 0,00 Εισπράξεις από εκδοθέντα / αναληφθέντα δάνεια , , , ,92 Εξοφλήσεις δανείων ,38 0, , ,90 Εξοφλήσεις υποχρεώσεων από χρηµατοδοτικές µισθώσεις (χρεολύσια) , ,89 0,00 0,00 Μερίσµατα πληρωθέντα , , , ,18 Σύνολο εισροών / (εκροών) από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες (γ) , , , ,16 Καθαρή αύξηση / (µείωση) στα ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα περιόδου (α) + (β) + (γ) , , , ,89 Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα έναρξης περιόδου , , , ,57 Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα λήξης περιόδου , , , ,46 9

10 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 1. Γενικές πληροφορίες Οι παρούσες οικονοµικές καταστάσεις περιλαµβάνουν τις εταιρικές οικονοµικές καταστάσεις της ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ AEBE (η «Εταιρεία») και τις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας και των θυγατρικών της µαζί (ο ). Τα ονόµατα των θυγατρικών εταιρειών παρουσιάζονται στη Σηµείωση 8 των οικονοµικών καταστάσεων. Η κυριότερη δραστηριότητα είναι η εισαγωγή και εµπορία αυτοκινήτων, µοτοσικλετών και ανταλλακτικών Suzuki και Cadillac καθώς και των φορτηγών DAF, των λεωφορείων Berkhof και των αγροτικών µηχανηµάτων Landini. Στον τοµέα της λιανικής η δραστηριοποίηση του Οµίλου περιλαµβάνει την εµπορία αυτοκινήτων Opel, Ford, Volvo, Cadillac καθώς και των αυτοκινήτων και µοτοσικλετών BMW. Επιπλέον, ο όµιλος ασχολείται µε την κατασκευή πλαισίων και αµαξωµάτων, τη µίσθωση οχηµάτων καθώς, εµπορία ηλεκτρονικού-τηλεπικοινωνιακού υλικού και υπηρεσιών τηλεπικοινωνίας καθώς και µε µεσιτείες ασφαλειών. διανοµή προϊόντων πληροφορικής και επικοινωνιών, το σχεδιασµό, την υλοποίηση και την υποστήριξη ολοκληρωµένων συστηµάτων και λύσεων τεχνολογίας, η παροχή κάθε είδους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών καθώς και η παροχή υπηρεσιών ταχυµεταφορών. Ο δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, και στην Κύπρο και οι µετοχές της µητρικής Εταιρείας διαπραγµατεύονται στο Χρηµατιστήριο Αξιών Αθηνών. Η Εταιρεία εδρεύει στην Ελλάδα, στο ήµο Αθηναίων, Αττικής στην οδό Σιδηροκάστρου 5-7 και Πύδνας. Η ηλεκτρονική διεύθυνση της Εταιρείας είναι Η σηµερινή σύνθεση του ιοικητικού Συµβουλίου είναι η ακόλουθη: 1. Νικόλαος Σφακιανάκης του Μύρωνος, Πρόεδρος του.σ., εκτελεστικό µέλος. 2. Μαρία συζ. Νικολάου Σφακιανάκη, Αντιπρόεδρος του.σ., εκτελεστικό µέλος. 3. Σταύρος Τάκη του Παναγιώτη, ιευθύνων Σύµβουλος, εκτελεστικό µέλος. 4. Αικατερίνη Σφακιανάκη του Νικολάου, Μέλος του.σ., µη εκτελεστικό µέλος. 5. Μιράντα - Ευστρατία Σφακιανάκη του Νικολάου, Μέλος του.σ., εκτελεστικό µέλος. 6. Αθανάσιος Πλατιάς του Γεωργίου, Μέλος του.σ., µη εκτελεστικό µέλος. 7. Νικόλαος Πατσατζής του Αναστασίου, εκτελεστικό µέλος. 8. Νικήτας Ποθουλάκης του Ιωάννου, εκτελεστικό µέλος. 9. ηµήτριος Χούντας του Κωνσταντίνου, εκτελεστικό µέλος. 10. Χριστόφορος Κατσάµπας του Γεωργίου, ανεξάρτητο µη εκτελεστικό µέλος. 10

11 11. Σοφία Μήλα του Κωνσταντίνου, ανεξάρτητο µη εκτελεστικό µέλος. 2. Οι σηµαντικές λογιστικές αρχές που χρησιµοποιεί ο 2.1 Πλαίσιο κατάρτισης των οικονοµικών καταστάσεων Οι ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις του Οµίλου έχουν συνταχθεί σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης (στο εξής ΠΧΠ). Οι οικονοµικές καταστάσεις έχουν συνταχθεί µε βάση την αρχή του ιστορικού κόστους, εκτός από την αποτίµηση συγκεκριµένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, που έγινε σε τρέχουσες αξίες και βάσει της αρχής της συνέχισης της λειτουργίας του Οµίλου. Οι κυριότερες λογιστικές αρχές περιγράφονται κατωτέρω. Η κατάρτιση των οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τα ΠΧΠ απαιτεί την χρήση λογιστικών εκτιµήσεων και την άσκηση κρίσεως για την εφαρµογή των λογιστικών αρχών που ακολουθούνται. Οι περιπτώσεις αυτές περιγράφονται στη Σηµείωση 4. Οι οικονοµικές καταστάσεις συντάσσονταν έως την 31 εκεµβρίου 2004 σύµφωνα µε τις Ελληνικές Γενικά Παραδεκτές Λογιστικές Αρχές («ΓΠΛΑ») και του ΚΝ 2190/1920. Οι ΓΠΛΑ διαφέρουν σε κάποια σηµεία από τα ΠΧΠ. Κατά την σύνταξη των οικονοµικών καταστάσεων, η ιοίκηση τροποποίησε κάποιες από τις µεθόδους λογιστικής αποτίµησης και ενοποίησης που χρησιµοποιούσε σύµφωνα µε τις Ελληνικές Γενικά Παραδεκτές Λογιστικές Αρχές ώστε να συνάδουν µε τα ΠΧΠ. Τα στοιχεία του 2004 παρουσιάζονται αναπροσαρµοσµένα βάσει των τροποποιήσεων αυτών. Συµφωνία και περιγραφή της επίδρασης της µετάβασης, από τις ΓΠΛΑ στα ΠΧΠ, στα ίδια κεφάλαια παρατίθεται στην Σηµείωση 14. Η σύνταξη των οικονοµικών καταστάσεων έχει γίνει µε βάση την αρχή του ιστορικού κόστους όπως έχει τροποποιηθεί από την αναπροσαρµογή των ακινήτων στην εύλογη (αγοραία) αξία τους, σύµφωνα µε την απαλλαγή που προβλέπει το ΠΧΠ 1, την εκτίµηση σε εύλογη αξία των επενδύσεων διαθέσιµων προς πώληση και των χρηµατοοικονοµικών στοιχείων ενεργητικού και παθητικού σε εύλογη αξία µέσω αποτελεσµάτων. εν υπάρχουν αλλαγές στις λογιστικές αρχές που τηρήθηκαν σε σχέση µε αυτές που χρησιµοποιήθηκαν για την προετοιµασία των οικονοµικών πληροφοριών της 31 εκεµβρίου του Τυχόν λάθη, ως αποτέλεσµα µαθηµατικών σφαλµάτων, προγενέστερης περιόδου διορθώνονται χωρίς να επηρεάζουν το αποτέλεσµα της περιόδου που ανακαλύπτεται το λάθος και αντιµετωπίζονται λογιστικά σύµφωνα µε το ΛΠ 8. Η εταιρεία για να ενισχύσει την αξιοπιστία των 11

12 οικονοµικών καταστάσεων της προβαίνει σε διορθώσεις παρότι κρίνει ότι η σηµαντικότητα των λαθών δεν επηρεάζει τις οικονοµικές αποφάσεις των χρηστών, που λαµβάνονται βάσει των οικονοµικών καταστάσεων. Η ετοιµασία των οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τα ΠΧΠ απαιτεί τη χρήση ορισµένων σηµαντικών λογιστικών εκτιµήσεων, οι οποίες δύναται να επηρεάσουν τα λογιστικά υπόλοιπα του Ισολογισµού µε τις απαιτούµενες γνωστοποιήσεις και την άσκηση κρίσης από τη ιοίκηση στη διαδικασία εφαρµογής των λογιστικών αρχών. Ο ερευνά για τυχόν ενδείξεις ουσιώδους αποµείωσης των περιουσιακών στοιχείων, από το τέλος του πιο πρόσφατου έτους, για να προσδιορίσει αν χρειάζεται τέτοιος υπολογισµός στην περίοδο. Επίσης απαιτείται η χρήση υπολογισµών και υποθέσεων που επηρεάζουν τα αναφερθέντα ποσά των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τη γνωστοποίηση ενδεχόµενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ηµεροµηνία των οικονοµικών καταστάσεων και τα αναφερθέντα ποσά εισοδηµάτων και εξόδων κατά τη διάρκεια του έτους υπό αναφορά. Παρά το γεγονός ότι αυτοί οι υπολογισµοί βασίζονται στην καλύτερη δυνατή γνώση της ιοίκησης σε σχέση µε τις τρέχουσες συνθήκες και ενέργειες, τα πραγµατικά µελλοντικά αποτελέσµατα µπορεί τελικά να διαφέρουν από αυτούς τους υπολογισµούς. Οι εκτιµήσεις και οι κρίσεις της διοίκησης είναι υπό συνεχή επανεξέταση µε βάση τα ιστορικά δεδοµένα και τις προσδοκίες για τα µελλοντικά γεγονότα, που κρίνονται εύλογες σύµφωνα µε τα ισχύοντα. 2.2 Ενοποίηση Θυγατρικές επιχειρήσεις Οι ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις περιλαµβάνουν τις οικονοµικές καταστάσεις της εταιρείας και των οικονοµικών µονάδων που ελέγχονται από την εταιρεία (οι Θυγατρικές της) την 31 εκεµβρίου Έλεγχος επιτυγχάνεται όπου η εταιρεία έχει την εξουσία να καθορίζει τις χρηµατοοικονοµικές και λειτουργικές αποφάσεις µιας οικονοµικής µονάδας µε σκοπό την απόκτηση οφέλους από τις δραστηριότητες της. Κατά την εξαγορά µιας επιχείρησης αποτιµώνται, στην εύλογη αξία τους, τα στοιχεία του ενεργητικού, του παθητικού καθώς και οι ενδεχόµενες υποχρεώσεις της κατά την ηµεροµηνία εξαγοράς. Το κόστος της εξαγοράς, κατά το ποσό που υπερβαίνει την εύλογη αξία του εξαγοραζόµενου καθαρού ενεργητικού (ενεργητικό παθητικό ενδεχόµενες υποχρεώσεις), καταχωρείται ως υπεραξία τη χρήση στην οποία έγινε η εξαγορά. 12

13 Στην περίπτωση που το κόστος εξαγοράς είναι µικρότερο της ανωτέρω εύλογης αξίας αυτή η διαφορά καταχωρείται απευθείας στην καθαρή θέση της χρήσης, εντός της οποίας έγινε η εξαγορά. Τα αποτελέσµατα των εξαγοραζόµενων ή πωλούµενων θυγατρικών εντός της χρήσεως, περιλαµβάνονται στην ενοποιηµένη κατάσταση αποτελεσµάτων χρήσεως από ή έως την ηµεροµηνία εξαγοράς ή πώλησης, αντίστοιχα. Οι οικονοµικές καταστάσεις των θυγατρικών προσαρµόζονται κατάλληλα, ώστε να συντάσσονται βάσει των λογιστικών αρχών του οµίλου. Οι διεταιρικές συναλλαγές, τα ενδοεταιρικά υπόλοιπα και τα ενδοεταιρικά έσοδα και έξοδα, απαλείφονται κατά την ενοποίηση. Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις Συγγενής είναι η οικονοµική µονάδα στην οποία ο όµιλος έχει την δυνατότητα να ασκεί ουσιώδη επιρροή, αλλά όχι έλεγχο ή από κοινού έλεγχο. Η ουσιώδης επιρροή ασκείται µέσω της συµµετοχής στις χρηµατοοικονοµικές και λειτουργικές αποφάσεις της οικονοµικής µονάδας. Οι επενδύσεις σε συγγενείς απεικονίζονται στον ισολογισµό στο κόστος, προσαρµοζόµενο στις µεταγενέστερες µεταβολές του µεριδίου του οµίλου στο καθαρό ενεργητικό της συγγενούς και λαµβάνοντας υπόψη τις τυχόν αποµειώσεις και εκτιµήσεις της αξίας µεµονωµένων επενδύσεων. Ζηµίες συγγενών επιχειρήσεων επιπλέον των δικαιωµάτων του οµίλου σε αυτές, δεν καταχωρούνται. Το κόστος της απόκτησης µιας συγγενούς, κατά το ποσό που υπερβαίνει την εύλογη αξία της αναλογίας του αποκτώµενου καθαρού ενεργητικού (ενεργητικό παθητικό ενδεχόµενες υποχρεώσεις), καταχωρείται ως υπεραξία τη χρήση στην οποία έγινε η απόκτηση, περιλαµβανόµενο στο λογαριασµό των επενδύσεων σε συγγενείς επιχειρήσεις. Στις περιπτώσεις που ο όµιλος διενεργεί συναλλαγές µε µια συγγενή επιχείρηση, τα σχετικά κέρδη και οι ζηµίες δεν απαλείφονται. 2.3 Πληροφόρηση κατά τοµέα Ως επιχειρηµατικός τοµέας ορίζεται µία οµάδα περιουσιακών στοιχείων και λειτουργιών προκειµένου να παρέχονται προϊόντα και υπηρεσίες τα οποία υπόκεινται σε διαφορετικούς κινδύνους και αποδόσεις από εκείνα άλλων επιχειρηµατικών τοµέων. Ως γεωγραφικός τοµέας, ορίζεται µία γεωγραφική περιοχή, στην οποία παρέχονται προϊόντα και υπηρεσίες και η οποία υπόκειται σε διαφορετικούς κινδύνους και αποδόσεις από άλλες περιοχές. 13

14 2.4 Συναλλαγµατικές µετατροπές (α) Λειτουργικό νόµισµα και νόµισµα παρουσίασης. Τα στοιχεία των οικονοµικών καταστάσεων των εταιρειών του Οµίλου, αποτιµώνται µε χρήση του νοµίσµατος του οικονοµικού περιβάλλοντος, µέσα στο οποίο κάθε εταιρεία λειτουργεί (λειτουργικό νόµισµα). Οι ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ, που είναι το λειτουργικό νόµισµα της µητρικής εταιρείας. (β) Συναλλαγές και υπόλοιπα Οι συναλλαγές σε ξένα νοµίσµατα µετατρέπονται στο λειτουργικό νόµισµα βάσει των ισοτιµιών που υφίστανται κατά την ηµεροµηνία των συναλλαγών. Κέρδη και ζηµιές από συναλλαγµατικές διαφορές οι οποίες προκύπτουν από µετατροπή των νοµισµατικών στοιχείων που εκφράζονται σε ξένο νόµισµα κατά την διάρκεια της περιόδου και κατά την ηµεροµηνία ισολογισµού µε τις υπάρχουσες ισοτιµίες, καταχωρούνται στα αποτελέσµατα. Οι συναλλαγµατικές διαφορές από µη νοµισµατικά στοιχεία που αποτιµώνται στην εύλογη αξία τους, θεωρούνται ως τµήµα της εύλογης αξίας και συνεπώς καταχωρούνται όπου και οι διαφορές της εύλογης αξίας. (γ) Εταιρίες του Οµίλου Η µετατροπή των οικονοµικών καταστάσεων των εταιρειών του Οµίλου οι οποίες έχουν διαφορετικό λειτουργικό νόµισµα από την µητρική γίνεται ως εξής: Τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις µετατρέπονται µε τις ισοτιµίες που υπάρχουν κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού. Τα ίδια κεφάλαια µετατρέπονται µε τις ισοτιµίες που υπήρχαν κατά την ηµεροµηνία που προέκυψαν. Οι προκύπτουσες συναλλαγµατικές διαφορές καταχωρούνται σε αποθεµατικό των ιδίων κεφαλαίων και µεταφέρονται στα αποτελέσµατα µε την πώληση των επιχειρήσεων αυτών. Η υπεραξία και οι προσαρµογές των εύλογων αξιών που προκύπτουν κατά την απόκτηση οικονοµικών µονάδων εξωτερικού µετατρέπονται µε τις ισοτιµίες της ηµεροµηνίας ισολογισµού. 2.5 Ενσώµατα πάγια Τα ενσώµατα πάγια, εκτός των παραγωγικών ακινήτων, αποτιµώνται στο κόστος κτήσεως µείον τις σωρευµένες αποσβέσεις και τις ζηµίες αποµείωσης. Το κόστος κτήσεως περιλαµβάνει όλες τις άµεσα επιρριπτέες δαπάνες για την απόκτηση των στοιχείων. Το κόστος µπορεί επίσης να περιλαµβάνει κέρδη ή ζηµίες από αντιστάθµιση του συναλλαγµατικού κινδύνου κατά την αγορά αυτών των στοιχείων τα οποία είχαν καταχωρηθεί σε αποθεµατικό των ιδίων κεφαλαίων. Οι δαπάνες που πραγµατοποιούνται σε µεταγενέστερες χρήσεις αυξάνουν τη λογιστική αξία των ενσωµάτων παγίων µόνο εάν πιθανολογείται ότι θα εισρεύσουν στον όµιλο µελλοντικά οικονοµικά 14

15 οφέλη και το κόστος τους µπορεί να αποτιµηθεί αξιόπιστα. Οι επισκευές και οι συντηρήσεις καταχωρούνται στα αποτελέσµατα όταν πραγµατοποιούνται. Τα παραγωγικά ακίνητα αποτιµώνται στην εύλογη αξία τους, η οποία προσδιορίζεται από ανεξάρτητους εκτιµητές, µειωµένες κατά τις µεταγενέστερα σωρευµένες αποσβέσεις και ζηµίες αποµείωσης. Τα ακίνητα αναπροσαρµόζονται σε τακτά χρονικά διαστήµατα ούτως ώστε η αναπόσβεστες αξίες να µην διαφέρουν από τις εύλογες αξίες κατά τις ηµεροµηνίες κλεισίµατος του ισολογισµού. Αυξήσεις στην λογιστική αξία των παραγωγικών ακινήτων που προκύπτουν από αναπροσαρµογές στην εύλογη αξία καταχωρούνται σε αποθεµατικό των ιδίων κεφαλαίων, εκτός εάν αφορά σε αναστροφή µειωτικής αναπροσαρµογής (υποτίµησης) συγκεκριµένου ακινήτου που είχε καταχωρηθεί στα έξοδα. Σε αυτή την περίπτωση ισόποσο µέρος της αναπροσαρµογής καταχωρείται στα έσοδα. Μειώσεις στη λογιστική αξία, που προκύπτουν από την αναπροσαρµογή, καταχωρούνται στα έξοδα αφού πρώτα διαγραφεί το τυχόν σχηµατισµένο αποθεµατικό αναπροσαρµογής για το συγκεκριµένο περιουσιακό στοιχείο. Οι υπολειµµατικές αξίες και οι ωφέλιµες ζωές των ενσωµάτων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ετήσιο ισολογισµό. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσωµάτων παγίων υπερβαίνουν την ανακτήσιµη αξία τους, οι διαφορές (αποµείωση) καταχωρούνται ως έξοδα στα αποτελέσµατα (Σηµείωση 2.7). Τα οικόπεδα δεν αποσβένονται. Οι αποσβέσεις των άλλων στοιχείων των ενσωµάτων παγίων υπολογίζονται µε την σταθερή µέθοδο µέσα στη ωφέλιµη ζωή τους που έχει ως εξής: Κτίρια ΕΤΗ Μηχανολογικός εξοπλισµός ΕΤΗ Αυτοκίνητα 4-6 ΕΤΗ Λοιπός εξοπλισµός 5-7 ΕΤΗ Τα παραγωγικά ακίνητα ή αυτά για τα οποία δεν έχει προσδιοριστεί η χρήση τους και βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής, απεικονίζονται στο κόστος µειωµένα κατά τις τυχόν ζηµίες αποµείωσης. Το κόστος περιλαµβάνει επαγγελµατικές αµοιβές και κόστος δανεισµού. Η απόσβεση αυτών των ακινήτων όπως και των υπολοίπων του οµίλου αρχίζει όταν τα ακίνητα είναι έτοιµα για χρήση. 2.6 Άϋλα περιουσιακά στοιχεία (α) Υπεραξία Η υπεραξία αντιπροσωπεύει την διαφορά µεταξύ κόστους και εύλογης αξίας των επί µέρους περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων κατά την απόκτηση θυγατρικών, συγγενών ή από κοινού 15

16 ελεγχόµενων εταιρειών. Η υπεραξία κατά την απόκτηση των συγγενών εταιρειών, περιλαµβάνεται στο κόστος της επένδυσης. Η υπεραξία καταχωρείται ως περιουσιακό στοιχείο στο ενεργητικό και ελέγχεται τουλάχιστον ετησίως για αποµείωση. Για σκοπούς ελέγχου της υπεραξίας και προκειµένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει αποµείωση, η υπεραξία κατανέµεται στις µονάδες δηµιουργίας ταµιακών ροών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν τον πρωτεύοντα τύπο πληροφόρησης κατά τοµέα. (β) Σήµατα και άδειες Τα σήµατα και οι άδειες αποτιµώνται στο κόστος κτήσεως µείον αποσβέσεις. Οι αποσβέσεις διενεργούνται µε την σταθερή µέθοδο κατά την διάρκεια της ωφέλιµης ζωής των στοιχείων αυτών η οποία κυµαίνεται από έτη. (γ) Λογισµικό Οι άδειες λογισµικού αποτιµώνται στο κόστος κτήσεως µείον τις αποσβέσεις. Οι αποσβέσεις διενεργούνται µε την σταθερή µέθοδο κατά την διάρκεια της ωφέλιµης ζωής των στοιχείων αυτών η οποία κυµαίνεται από 3 έως 5 έτη. 2.7 Έλεγχος αποµείωσης ενσώµατων και άϋλων στοιχείων Τα άϋλα περιουσιακά στοιχεία που έχουν ατέρµονα ωφέλιµη ζωή και δεν αποσβένονται υπόκειται σε έλεγχο αποµείωσης της αξίας τους τουλάχιστον ετησίως. Τα περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε απόσβεση ελέγχονται για αποµείωση της αξίας τους, όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι λογιστική αξία τους δεν θα ανακτηθεί. Η ανακτήσιµη αξία είναι η µεγαλύτερη αξία µεταξύ της εύλογης αξίας µειωµένης µε το απαιτούµενο για την πώληση κόστος και της αξίας χρήσεως του περιουσιακού στοιχείου. Η αξία χρήσης προσδιορίζεται µε προεξόφληση των µελλοντικών ροών µε το κατάλληλο προεξοφλητικό επιτόκιο. Εάν η ανακτήσιµη αξία είναι µικρότερη της αναπόσβεστης, τότε η αναπόσβεστη αξία µειώνεται έως το ύψος της ανακτήσιµης. Οι ζηµιές αποµείωσης καταχωρούνται ως έξοδα στα αποτελέσµατα της χρήσης κατά την οποία προκύπτουν, εκτός εάν το περιουσιακό στοιχείο έχει αναπροσαρµοστεί, οπότε η ζηµία αποµείωσης µειώνει το αντίστοιχο αποθεµατικό αναπροσαρµογής. Όταν σε µεταγενέστερη χρήση η ζηµία αποµείωσης πρέπει να αναστραφεί, η αναπόσβεστη αξία του περιουσιακού στοιχείου αυξάνεται έως το ύψος της αναθεωρηµένης εκτίµησης της ανακτήσιµης αξίας, στο βαθµό που η νέα αναπόσβεστη αξία δεν υπερβαίνει την αναπόσβεστη αξία που θα είχε προσδιοριστεί εάν δεν είχε καταχωρηθεί η ζηµία αποµείωσης σε προηγούµενες χρήσεις. 16

17 Η αναστροφή της ζηµίας αποµείωσης καταχωρείται στα έσοδα, εκτός εάν το περιουσιακό στοιχείο έχει αναπροσαρµοστεί, οπότε αναστροφή της ζηµίας αποµείωσης αυξάνει το αντίστοιχο αποθεµατικό αναπροσαρµογής. Για την εκτίµηση των ζηµιών αποµείωσης τα περιουσιακά στοιχεία εντάσσονται στις µικρότερες δυνατές µονάδες δηµιουργίας ταµιακών ροών. 2.8 Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία Οι επενδύσεις του Οµίλου ταξινοµούνται στις παρακάτω κατηγορίες: α) άνεια και απαιτήσεις Περιλαµβάνει µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία µε πάγιες ή προσδιορισµένες πληρωµές και τα οποία δεν διαπραγµατεύονται σε ενεργές αγορές. ηµιουργούνται όταν ο όµιλος δίδει χρήµατα ή παρέχει αγαθά και υπηρεσίες και δεν υπάρχει πρόθεση για την πώληση αυτών των στοιχείων. β) ιακρατούµενες ως την λήξη επενδύσεις Περιλαµβάνει µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία µε πάγιες η προσδιορισµένες πληρωµές και συγκεκριµένη λήξη και τα οποία ο έχει την πρόθεση και την ικανότητα να τα διακρατήσει ως την λήξη τους. γ) Αποτιµώµενα στην εύλογη αξία τους µέσω αποτελεσµάτων. Στην κατηγορία αυτή καταχωρούνται τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία που αποκτώνται µε σκοπό την κερδοσκοπία συµπεριλαµβανοµένων των παραγώγων. δ) ιαθέσιµα για πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία. Περιλαµβάνει µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν µπορούν να ενταχθούν σε κάποια από τις ανωτέρω κατηγορίες. Περιλαµβάνονται στα µη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία εφόσον η ιοίκηση δεν έχει την πρόθεση να τα ρευστοποιήσει µέσα σε 12 µήνες από την ηµεροµηνία Ισολογισµού. Οι αγορές και οι πωλήσεις των επενδύσεων καταχωρούνται κατά την ηµεροµηνία της εµπορικής συναλλαγής που είναι και η ηµεροµηνία που ο δεσµεύεται να αγοράσει ή να πωλήσει το στοιχείο. Οι επενδύσεις αρχικά καταχωρούνται στην εύλογη αξία τους η οποία προσαυξάνεται µε τις άµεσα επιρριπτέες στη συναλλαγή δαπάνες, µε εξαίρεση όσον αφορά τις άµεσα επιρριπτέες στη συναλλαγή δαπάνες, τα στοιχεία εκείνα που αποτιµώνται στην εύλογη αξία τους µε µεταβολές καταχωρούµενες στα αποτελέσµατα. Οι επενδύσεις διαγράφονται όταν το δικαίωµα στις ταµιακές ροές από τις επενδύσεις λήγει ή µεταβιβάζεται και ο όµιλος έχει µεταβιβάσει ουσιωδώς όλους τους κινδύνους και τα οφέλη που συνεπάγεται η ιδιοκτησία. Τα διαθέσιµα για πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία αποτιµώνται στην εύλογη αξία τους και τα σχετικά κέρδη ή ζηµίες καταχωρούνται σε αποθεµατικό των ιδίων κεφαλαίων µέχρι τα στοιχεία αυτά πωληθούν ή 17

18 χαρακτηρισθούν ως αποµειωµένα. Κατά την πώληση ή όταν χαρακτηρισθούν ως αποµειωµένα, τα κέρδη ή οι ζηµιές µεταφέρονται στα αποτελέσµατα. Οι εύλογες αξίες των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων που είναι διαπραγµατεύσιµα σε ενεργές αγορές προσδιορίζονται από τις τρέχουσες τιµές τους. Για τα µη διαπραγµατεύσιµα στοιχεία οι εύλογες αξίες προσδιορίζονται µε την χρήση τεχνικών αποτίµησης όπως προεξόφληση µελλοντικών ταµιακών ροών και µοντέλα αποτίµησης δικαιωµάτων προαίρεσης. Τα δάνεια και οι απαιτήσεις και οι διακρατούµενες ως την λήξη επενδύσεις, µεταγενέστερα αποτιµώνται στο αναπόσβεστο κόστος µε την χρήση του πραγµατικού επιτοκίου. Σε κάθε ηµεροµηνία ισολογισµού ο εκτιµά αν υπάρχουν αντικειµενικές ενδείξεις που να οδηγούν στο συµπέρασµα ότι τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία είναι αποµειωµένα. Για τους συµµετοχικούς τίτλους που έχουν ταξινοµηθεί ως διαθέσιµα για πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία τέτοια ένδειξη συνιστά η σηµαντική µείωση της εύλογης αξίας σε σχέση µε το κόστος κτήσεως. Αν στοιχειοθετείται αποµείωση, η σωρευµένη στα ίδια κεφάλαια ζηµιά που είναι η διαφορά µεταξύ κόστους κτήσεως και εύλογης αξίας, µεταφέρεται στα αποτελέσµατα. Οι ζηµιές αποµείωσης των συµµετοχικών τίτλων που καταχωρούνται στα αποτελέσµατα δεν αναστρέφονται µέσω των αποτελεσµάτων. 2.9 ραστηριότητες αντιστάθµισης. Αντισταθµίσεις ταµιακών ροών Η αποτελεσµατική αναλογία της µεταβολής στην εύλογη αξία των παραγώγων που προσδιορίζονται ως µέσα αντιστάθµισης µεταβολών στις ταµιακές ροές, καταχωρείται σε αποθεµατικό των ιδίων κεφαλαίων. Το κέρδος ή η ζηµία της µη αποτελεσµατικής αναλογίας καταχωρείται στα αποτελέσµατα. Τα ποσά που καταχωρούνται ως αποθεµατικό στα ίδια κεφάλαια, µεταφέρονται στα αποτελέσµατα στις περιόδους που το αντισταθµισµένο στοιχείο επηρεάζει τα κέρδη ή τις ζηµίες. Στις περιπτώσεις αντιστάθµισης προβλεποµένων µελλοντικών συναλλαγών, οι οποίες καταλήγουν στην αναγνώριση ενός µη χρηµατοοικονοµικού στοιχείου τα κέρδη ή οι ζηµιές που είχαν καταχωρηθεί στα ίδια κεφάλαια µεταφέρονται στο κόστος κτήσεως του προκύπτοντος µη χρηµατοοικονοµικού περιουσιακού στοιχείου. Όταν ένα µέσο αντιστάθµισης λήγει ή πωλείται, ή όταν µία σχέση αντιστάθµισης δεν πληροί του λοιπού τα χαρακτηριστικά της αντισταθµιστικής λογιστικής, το συσσωρευµένο στα ίδια κεφάλαια αποθεµατικό παραµένει ως αποθεµατικό και µεταφέρεται στα αποτελέσµατα, όταν το αντισταθµισµένο στοιχείο επηρεάζει τα κέρδη ή τις ζηµιές. Στην περίπτωση της αντιστάθµισης µιας προβλεπόµενης µελλοντικής συναλλαγής, η οποία δεν αναµένεται του λοιπού να πραγµατοποιηθεί, το σωρευµένο στα ίδια κεφάλαια αποθεµατικό, µεταφέρεται στα αποτελέσµατα. 18

19 2.10 Αποθέµατα Τα αποθέµατα κατά την ηµεροµηνία Ισολογισµού αποτιµώνται στην χαµηλότερη αξία µεταξύ κόστους κτήσεως και καθαρής ρευστοποιήσιµης αξίας. Το κόστος κτήσεως προσδιορίζεται µε την µέθοδο του µέσου σταθµικού κόστους. Κόστος δανεισµού δεν περιλαµβάνεται στο κόστος κτήσεως των αποθεµάτων. Η καθαρή ρευστοποιήσιµη αξία εκτιµάται µε βάση τις τρέχουσες τιµές πώλησης των αποθεµάτων στα πλαίσια της συνήθους δραστηριότητας αφαιρουµένων και των τυχόν εξόδων πώλησης όπου συντρέχει περίπτωση Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα Τα ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα περιλαµβάνουν τα µετρητά τις καταθέσεις όψεως και τις βραχυπρόθεσµες µέχρι 3 µήνες επενδύσεις, υψηλής ρευστοποιησιµότητας και χαµηλού ρίσκου Απαιτήσεις από πελάτες Οι απαιτήσεις από πελάτες καταχωρούνται αρχικά στην εύλογη αξία τους και µεταγενέστερα αποτιµώνται στο αναπόσβεστο κόστος µε την χρήση του πραγµατικού ή τεκµαρτού επιτοκίου (0,5% ή 0,8% µηνιαίως) αφαιρουµένων και των ζηµιών αποµείωσης. Οι ζηµιές αποµείωσης (απώλειες από επισφαλείς απαιτήσεις) αναγνωρίζονται όταν υπάρχει αντικειµενική απόδειξη ότι ο όµιλος δεν είναι σε θέση να εισπράξει όλα τα ποσά που οφείλονται µε βάση τους συµβατικούς όρους. Το ποσό της ζηµιάς αποµείωσης είναι η διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας των απαιτήσεων και της παρούσας αξίας των εκτιµώµενων µελλοντικών ταµιακών ροών, προεξοφλουµένων µε το πραγµατικό επιτόκιο. Το ποσό της ζηµιάς αποµείωσης καταχωρείται ως έξοδο στα αποτελέσµατα Μετοχικό κεφάλαιο Οι κοινές µετοχές κατατάσσονται στα ίδια κεφάλαια. Άµεσα κόστη για την έκδοση µετοχών, εµφανίζονται µετά την αφαίρεση του σχετικού φόρου εισοδήµατος, σε µείωση του προϊόντος της έκδοσης. Άµεσα κόστη που σχετίζονται µε την έκδοση µετοχών για την απόκτηση επιχειρήσεων περιλαµβάνονται στο κόστος κτήσεως της επιχειρήσεως που αποκτάται. Κίνηση ιδίων µετοχών δεν έχει πραγµατοποιηθεί. 19

20 2.13 ανεισµός Λογιστικές αρχές Το κόστος δανεισµού που προκύπτει από την κατασκευή ιδιοκατασκευαζόµενων περιουσιακών στοιχείων κεφαλαιοποιείται κατά τη διάρκεια της περιόδου που απαιτείται για να ολοκληρωθεί και να προετοιµασθεί το περιουσιακό στοιχείο για την χρήση για την οποία προορίζεται. Τα λοιπά κόστη δανεισµού καταχωρούνται ως έξοδα. Χρηµατοοικονοµικό κόστος - καθαρό Τα δάνεια καταχωρούνται αρχικά στην εύλογη αξία τους µειωµένα µε τα τυχόν άµεσα κόστη για την πραγµατοποίηση της συναλλαγής. Μεταγενέστερα αποτιµώνται στο αναπόσβεστο κόστος µε την χρήση του πραγµατικού επιτοκίου. Η εύλογη αξία του συστατικού µέρους που αφορά υποχρέωση ενός µετατρέψιµου οµολογιακού δανείου προσδιορίζεται µε την χρήση του τρέχοντος επιτοκίου για ισοδύναµο µη µετατρέψιµο οµολογιακό δάνειο. Η υποχρέωση αυτή µεταγενέστερα αποτιµάται στο αναπόσβεστο κόστος µέχρι την άσκηση του δικαιώµατος µετατροπής ή την λήξη. Η διαφορά µεταξύ εύλογης αξίας της υποχρέωσης και του τιµήµατος που εισπράχθηκε από την έκδοση είναι η εύλογη αξία του δικαιώµατος µετατροπής και καταχωρείται ως αποθεµατικό στα ίδια κεφάλαια µετά την αφαίρεση των δαπανών για την έκδοση και του σχετικού φόρου εισοδήµατος Αναβαλλόµενος φόρος εισοδήµατος Ο αναβαλλόµενος φόρος εισοδήµατος προσδιορίζεται µε την µέθοδο της υποχρέωσης που προκύπτει από τις προσωρινές διαφορές µεταξύ της λογιστικής αξίας και της φορολογικής βάσης των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων. Ο αναβαλλόµενος φόρος προσδιορίζεται µε τους φορολογικούς συντελεστές που ισχύουν κατά την ηµεροµηνία του Ισολογισµού ή µε αυτούς που θα ισχύουν κατά τις χρήσεις κατά τις οποίες αναµένεται να ανακτηθούν τα στοιχεία του Ενεργητικού και να τακτοποιηθούν οι υποχρεώσεις. Οι αναβαλλόµενες φορολογικές απαιτήσεις καταχωρούνται κατά την έκταση κατά την οποία θα υπάρξει µελλοντικό φορολογητέο κέρδος για την χρησιµοποίηση της προσωρινής διαφοράς που δηµιουργεί την αναβαλλόµενη φορολογική απαίτηση. Ο αναβαλλόµενος φόρος εισοδήµατος παρέχεται για τις προσωρινές διαφορές που προκύπτουν από επενδύσεις σε θυγατρικές και συγγενείς, µε εξαίρεση την περίπτωση που η αναστροφή των προσωρινών διαφορών ελέγχεται από τον όµιλο και είναι πιθανό ότι οι προσωρινές διαφορές δεν θα αναστραφούν στο προβλεπτό µέλλον. 20

21 2.15 Παροχές στο προσωπικό Βραχυπρόθεσµες παροχές Οι βραχυπρόθεσµες παροχές προς το προσωπικό σε χρήµα και σε είδος καταχωρούνται ως έξοδο όταν καθίστανται δουλευµένες. Παροχές τερµατισµού της απασχόλησης Οι παροχές τερµατισµού της απασχόλησης πληρώνονται όταν οι εργαζόµενοι αποχωρούν πριν την ηµεροµηνία συνταξιοδοτήσεως. Ο καταχωρεί αυτές τις παροχές όταν δεσµεύεται, είτε όταν τερµατίζει την απασχόληση υπαρχόντων εργαζοµένων σύµφωνα µε ένα λεπτοµερές πρόγραµµα για το οποίο δεν υπάρχει πιθανότητα απόσυρσης, είτε όταν προσφέρει αυτές τις παροχές ως κίνητρο για εθελουσία αποχώρηση. Παροχές τερµατισµού της απασχόλησης που οφείλονται 12 µήνες µετά την ηµεροµηνία του ισολογισµού προεξοφλούνται. Στην περίπτωση τερµατισµού απασχόλησης που υπάρχει αδυναµία προσδιορισµού των εργαζοµένων που θα κάνουν χρήση αυτών των παροχών, δεν γίνεται λογιστικοποίηση αλλά γνωστοποίηση αυτών ως ενδεχόµενη υποχρέωση Προβλέψεις Προβλέψεις αναγνωρίζονται όταν ο έχει παρούσες νοµικές ή τεκµαιρόµενες υποχρεώσεις ως αποτέλεσµα παρελθόντων γεγονότων, είναι πιθανή η εκκαθάριση τους µέσω εκροών, πόρων και η εκτίµηση του ακριβούς ποσού της υποχρέωσης µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε αξιοπιστία. Οι προβλέψεις επισκοπούνται κατά την ηµεροµηνία σύνταξης κάθε Ισολογισµού και προσαρµόζονται προκειµένου να αντανακλούν την παρούσα αξία της δαπάνης, που αναµένεται να απαιτηθεί για τη διευθέτηση της υποχρέωσης. Οι ενδεχόµενες υποχρεώσεις δεν αναγνωρίζονται στις οικονοµικές καταστάσεις, αλλά γνωστοποιούνται, εκτός αν η πιθανότητα εκροής πόρων οι οποίοι ενσωµατώνουν οικονοµικά οφέλη είναι πιθανή. Οι ενδεχόµενες απαιτήσεις δεν αναγνωρίζονται στις οικονοµικές καταστάσεις, αλλά γνωστοποιούνται εφόσον η εισροή οικονοµικών οφειλών είναι πιθανή Αναγνώριση εσόδων Τα έσοδα αποτιµώνται στην εύλογη αξία των πωλήσεων αγαθών και παροχής υπηρεσιών, προ ΦΠΑ και λοιπών φόρων και µετά τις εκπτώσεις και επιστροφές. Τα διεταιρικά έσοδα µέσα στον Όµιλο διαγράφονται πλήρως. Η αναγνώριση των εσόδων γίνεται ως εξής: 21

22 α) Πωλήσεις αγαθών Οι πωλήσεις αγαθών αναγνωρίζονται όταν ο παραδίδει τα αγαθά στους πελάτες, τα αγαθά γίνονται αποδεκτά από αυτούς και η είσπραξη της απαίτησης είναι εύλογα εξασφαλισµένη. β) Παροχή υπηρεσιών Τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών λογίζονται µε βάση το στάδιο ολοκλήρωσης της υπηρεσίας σε σχέση µε το εκτιµώµενο συνολικό κόστος της. γ) Έσοδα από τόκους Τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται βάσει χρονικής αναλογίας και µε την χρήση του πραγµατικού ή τεκµαρτού επιτοκίου. Όταν υπάρχει ένδειξη για αποµείωση των απαιτήσεων, η λογιστική αξία αυτών µειώνεται στο ανακτήσιµο ποσό τους το οποίο είναι η παρούσα αξία των αναµενόµενων µελλοντικών ταµιακών ροών προεξοφλουµένων µε το αρχικό πραγµατικό επιτόκιο. δ) Έσοδα από δικαιώµατα. Τα έσοδα από δικαιώµατα λογίζονται στη βάση του δουλευµένου, σύµφωνα µε την ουσία των σχετικών συµβάσεων. ε) Μερίσµατα Τα µερίσµατα, λογίζονται ως έσοδα, όταν θεµελιώνεται το δικαίωµα είσπραξής τους Μισθώσεις Μισθώσεις στις οποίες, ουσιαστικά όλοι οι κίνδυνοι και οι ωφέλειες της ιδιοκτησίας διατηρούνται από τους εκµισθωτές ταξινοµούνται ως λειτουργικές µισθώσεις. Οι λοιπές µισθώσεις κατατάσσονται ως χρηµατοδοτικές µισθώσεις. Εκµισθωτής Ο δεν λειτούργησε ως εκµισθωτής σε χρηµατοδοτικές µισθώσεις. Μισθωτής Πληρωµές µισθωµάτων βάσει λειτουργικών µισθώσεων καταχωρούνται στα έξοδα µε βάση την σταθερή µέθοδο κατά την διάρκεια της µίσθωσης. Περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται βάσει χρηµατοδοτικών µισθώσεων καταχωρούνται ως περιουσιακά στοιχεία του οµίλου αποτιµώµενα, κατά την σύναψη της µίσθωσης, στην εύλογη αξία τους ή εφόσον είναι µικρότερη στην παρούσα αξία των ελάχιστων πληρωτέων µισθωµάτων. Η σχετική υποχρέωση στον εκµισθωτή καταχωρείται στον ισολογισµό ως υποχρέωση από χρηµατοδοτική µίσθωση. Οι µισθωτικές πληρωµές µερίζονται σε χρηµατοοικονοµικό έξοδο και σε καταβολή υποχρέωσης µε τρόπο σταθερό. Το χρηµατοοικονοµικό έξοδο καταχωρείται στα έξοδα 22

23 2.23 ιανοµή µερισµάτων Η διανοµή των µερισµάτων στους µετόχους της καταχωρείται ως υποχρέωση στις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις όταν η διανοµή εγκρίνεται από την Γενική Συνέλευση των µετόχων, µέχρι την έγκριση των περιλαµβάνονται στα ίδια κεφάλαια. 3. ιαχείριση χρηµατοοικονοµικού κινδύνου 3.1 Παράγοντες χρηµατοοικονοµικού κινδύνου Ο εκτίθεται σε χρηµατοοικονοµικούς κινδύνους, όπως κινδύνους αγοράς (µεταβολές σε συναλλαγµατικές ισοτιµίες, επιτόκια, τιµές αγοράς), πιστωτικό κίνδυνο και κίνδυνο ρευστότητας. Το γενικό πρόγραµµα διαχείρισης κινδύνων του Οµίλου εστιάζεται στη µη προβλεψιµότητα των χρηµατοπιστωτικών αγορών και επιδιώκει να ελαχιστοποιήσει την ενδεχόµενη αρνητική τους επίδραση στη χρηµατοοικονοµική απόδοση του Οµίλου. Η διαχείριση κινδύνων διεκπεραιώνεται από την κεντρική οικονοµική υπηρεσία του Οµίλου, η οποία λειτουργεί µε συγκεκριµένους κανόνες που έχουν εγκριθεί από το ιοικητικό Συµβούλιο. Το ιοικητικό Συµβούλιο παρέχει οδηγίες και κατευθύνσεις για την γενική διαχείριση του κινδύνου καθώς και ειδικές οδηγίες για την διαχείριση συγκεκριµένων κινδύνων όπως ο συναλλαγµατικός κίνδυνος, ο κίνδυνος επιτοκίου και ο πιστωτικός κίνδυνος. (α) Κίνδυνος αγοράς Ο δραστηριοποιείται στην Ελλάδα και συνεπώς το µεγαλύτερο µέρος των πωλήσεων του Οµίλου διενεργείτε σε Ευρώ. Μέρος όµως των αγορών εµπορευµάτων του Οµίλου γίνεται σε Γιεν Ιαπωνίας. Ο όµιλος κατά πάγια τακτική ασκεί ενεργητική διαχείριση του συναλλαγµατικού κινδύνου εφαρµόζοντας συγκεκριµένες πρακτικές µε προαγορές συναλλάγµατος αλλά και κάνοντας χρήση όλων των σύγχρονων και διαθέσιµων προϊόντων εξισορρόπησης κινδύνου. (β) Πιστωτικός κίνδυνος Το µεγαλύτερο µέρος των πωλήσεων είναι µετρητοίς ή τραπεζικής χρηµατοδότησης και εποµένως ο δεν υπόκειται σε κίνδυνο πιστωτικό. (γ) Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας διατηρείται σε χαµηλά επίπεδα, δεδοµένου ότι έχουν διασφαλισθεί επαρκή πιστωτικά όρια µε τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα και ταυτόχρονα διατηρούνται τα διαθέσιµα σε ικανοποιητικό επίπεδο. Εφαρµόζεται αποτελεσµατικά ταµειακός προγραµµατισµός. 23

24 (δ) Κίνδυνος ιακύµανσης επιτοκίων Οι δανειακές υποχρεώσεις του Οµίλου συνδέονται µε κυµαινόµενα επιτόκια τα οποία ανάλογα µε τις συνθήκες της αγοράς µπορούν είτε να παραµείνουν κυµαινόµενα ή να µετατραπούν σε σταθερά. Η διαχείριση κινδύνων επιτοκίων γίνεται µε βάση την γενικότερη µεθοδολογία διαχείρισης κινδύνου του Οµίλου και στα πλαίσια αυτά γίνεται χρήση, όπου χρειάζεται εργαλείων κάλυψης του κινδύνου επιτοκίων. 4.Σηµαντικές λογιστικές εκτιµήσεις και κρίσεις της ιοικήσεως Οι εκτιµήσεις και οι κρίσεις της διοίκησης επανεξετάζονται διαρκώς και βασίζονται σε ιστορικά δεδοµένα και προσδοκίες για µελλοντικά γεγονότα, που κρίνονται εύλογες σύµφωνα µε τα ισχύοντα. Σηµαντικές λογιστικές εκτιµήσεις και παραδοχές Ο προβαίνει σε εκτιµήσεις και παραδοχές σχετικά µε την εξέλιξη των µελλοντικών γεγονότων. Οι εκτιµήσεις και παραδοχές που ενέχουν σηµαντικό κίνδυνο να προκαλέσουν ουσιώδεις προσαρµογές στις λογιστικές αξίες των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων στους επόµενους 12 µήνες αφορούν φόρο εισοδήµατος. Απαιτείται κρίση από τον Όµιλο για τον προσδιορισµό της πρόβλεψης για φόρο εισοδήµατος. Υπάρχουν πολλές συναλλαγές και υπολογισµοί για τους οποίους ο τελικός προσδιορισµός του φόρου είναι αβέβαιος. Εάν ο τελικός φόρος είναι διαφορετικός από τον αρχικώς αναγνωρισθέντα, η διαφορά θα επηρεάσει τον φόρο εισοδήµατος και την πρόβλεψη για αναβαλλόµενη φορολογία της περιόδου. Καθοριστικές κρίσεις της ιοίκησης για την εφαρµογή των λογιστικών αρχών εν υπάρχουν περιοχές που χρειάσθηκε να χρησιµοποιηθούν εκτιµήσεις της ιοίκησης για την εφαρµογή των λογιστικών αρχών. Ο προβαίνει σε εκτιµήσεις και παραδοχές σχετικά µε την εξέλιξη των µελλοντικών γεγονότων. Οι εκτιµήσεις και παραδοχές που ενέχουν σηµαντικό κίνδυνο να προκαλέσουν ουσιώδεις προσαρµογές στις λογιστικές αξίες των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων στους επόµενους 12 µήνες αφορά φόρο εισοδήµατος. Ο απαιτείται κρίση για τον προσδιορισµό της πρόβλεψης για φόρο εισοδήµατος. Υπάρχουν πολλές συναλλαγές και υπολογισµοί για τους οποίους ο τελικός προσδιορισµός του φόρου είναι αβέβαιος. Εάν ο τελικός φόρος είναι διαφορετικός από τον αρχικώς αναγνωρισθέν, η διαφορά θα επηρεάσει τον φόρο εισοδήµατος και την πρόβλεψη για αναβαλλόµενη φορολογία της περιόδου. 5. Πληροφόρηση κατά τοµέα Πρωτεύων τύπος πληροφόρησης Ο διαχωρίζεται σε τρεις επιχειρηµατικούς τοµείς: 24