ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:. Αριθμός:..

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:. Αριθμός:.."

Κύμα Βέργας
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΞΗ: Α ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΒΑΘΜΟΣ: Ολογράφως: Υπογραφή:... Ονοματεπώνυμο:.... Τμήμα:. Αριθμός:.. ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΕΝΤΕ (5) ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΑΙ ΘΑ ΠΑΡΑΔΟΘΕΙ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΑ ΦΥΛΛΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΟΔΗΓΙΕΣ: 1. Να γράψετε μόνο με μπλε ή μαύρη πένα. 2.Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από δύο (2) μέρη. 3. Να απαντήσετε σε ΟΛΑ τα μέρη και σε ΟΛΑ τα ερωτήματα. 4. Τα ερωτήματα να απαντηθούν στα φύλλα απάντησης και όχι στο εξεταστικό δοκίμιο. 5. Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση διορθωτικού υλικού. ΜΕΡΟΣ Α : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΜΟΝΑΔΕΣ 14) ΚΕΙΜΕΝΟ 1: Η Ξάνθη, αν και δεν ξεπερνά σε έκταση τα 1800 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ωστόσο είναι ένας τόπος όπου ο επισκέπτης μπορεί να συναντήσει τα πάντα και να αποκομίσει αξέχαστες εμπειρίες. Βουνά, κάμπος και θάλασσα. Ποτάμια και λίμνες. Όλα είναι πλούσια σε ζωή και φημισμένα τώρα πια. Έχει βιότοπους ξακουστούς σ όλο τον κόσμο. Θάλασσες ολοκάθαρες, πουλιά και ζώα που εδώ βρίσκουν ακόμη καταφύγιο, για να ζουν ελεύθερα σε περιβάλλον όμορφο και υγιές. Η βλάστηση, σκεπασμένη όλη η Ξάνθη με δάση ορεινά και παραποτάμια, λιβάδια και χωράφια δυνατά που κάνουν τους αγρότες να καμαρώνουν γι αυτά και το «ψωμάκι» που τους προσφέρουν. Τι άλλο να ήθελε ο κάτοικος αυτού του τόπου από τη φύση για να προκόψει; Όταν βρεθείτε στην Ξάνθη, αναζητήστε από την αρχή τα σοκάκια της παλιάς πόλης κι αφήστε να ξεκινήσει από εδώ η μαγευτική περιδιάβασή σας σ αυτήν την ακριτική περιοχή της Ελλάδας. Ζήστε την παράδοση σε όλο της το μεγαλείο, περπατήστε στην παλιά πόλη με τα αρχοντικά, τα μουσεία, τις εκκλησιές και τα μοναστήρια της και βέβαια, μην παραλείψετε να επισκεφτείτε τις ανακαινισμένες καπναποθήκες που αποτελούν σήμερα πνευματικά και πολιτιστικά κέντρα. Κι όσοι ενδιαφέρονται για μια βαθύτερη γνώση της ιστορίας του Νομού, δεν έχουν παρά να επισκεφτούν το Αρχαιολογικό Μουσείο των Αβδήρων, αλλά και τα Λαογραφικά Μουσεία της Ξάνθης και της Σταυρούπολης. Σπύρος Καραουλάνης Περιοδικό Διαδρομές, τεύχος 6, σελ.127 1

2 ΚΕΙΜΕΝΟ 2: Ο Ταΰγετος Κανένα βουνό απ όσα είδα στη ζωή μου - από το Μον Μπλαν* με τα αιώνια απάτητα χιόνια ίσαμε τις πιο άγριες ισπανικές «σιέρρες*» - δε μου έκανε ποτέ την εντύπωση που αισθάνθηκα, που δέχθηκα, κατάστηθα θα έπρεπε να πω, όταν από μια ψηλή καμπή* του αμαξιτού* δρόμου προς τη Σπάρτη αντίκρισα τον Ταΰγετο σ όλο του το επιβλητικό ύψος. Δε φανταζόμουν ποτέ ότι θα υπήρχε βουνό με τέτοιο χαρακτήρα, τέτοιαν ατομικότητα. Η εικόνα του ήταν άφθαστα μεγαλοπρεπής. Παρουσιάζεται στηριγμένος σε τεράστιες, συμπαγείς πλαγιές, παρόμοιες με στηρίγματα τειχών, χρώματος μοβ και μολυβένιου, και οι κορφές του, που έχουν σχήματα πυραμίδων ξεκόβονται στο γαλανό ουρανό κατακάθαρα και σκληρά. Δεν υπάρχουν, όπως συμβαίνει μ' άλλα ψηλά βουνά, μικρότερες βουνοσειρές να τον μισοκρύβουν και να εμποδίζουν ν αγκαλιάσει κανείς με μια ματιά ολόκληρο το ύψος του. Από την κοιλάδα της Σπάρτης, όπου κάνει φιδίσιους ελιγμούς ο Ευρώτας ποταμός, και που απλώνεται σαν μια θάλασσα πρασινάδας, ο Ταΰγετος σηκώνεται ανεμπόδιστος, ίσιος, ώριμος και δυνατός με μια περήφανη ανάταση - ίσαμε το ύψος των χιονοσκεπασμένων κορυφών του. Καθώς εμφανίζεται έτσι, δε δίνει μόνο μια εντύπωση μεγαλείου, αλλά και μια βαθιά συγκίνηση. Δεν τον φαντάζεται κανείς άψυχο: παγερή αιωνιότητα ύλης. Καθώς υψώνεται θεόρατος και δυνατός, σκιάζοντας τη μεγάλη πεδιάδα, φαντάζει σαν μια έμψυχη παρουσία, σα να είναι ο τιτανικός φρουρός της - και δίνει πραγματικά το μάθημα εκείνο της ενέργειας και της δύναμης, που ένοιωσε ο Μωρίς Μπαρρές*, όταν τον είδε και με το οποίο εξήγησε το πολεμικό θαύμα της αρχαίας Σπάρτης. Αληθινά, αφού δει κανείς τον Ταΰγετο, εννοεί καλύτερα, εννοεί εντελώς, πως υπήρξε η φυλή αυτή περήφανη, η εξαίσια ανδρική, η λιτή, η αυστηρή και πολεμόχαρη, που έζησε στην κοιλάδα αυτή της Σπάρτης χωρίς να νοιώσει ποτέ την ανάγκη να περιτειχίσει Ακροπόλεις για να καταφεύγει σ' αυτές σε ώρες εχθρικών επιδρομών. Οι άνθρωποι που αντίκριζαν καθημερινά τον Τιτάνα αυτόν που λέγονταν Ταΰγετος, που ανέπνεαν τον αέρα που κατεβαίνει από τις κορυφές του, που αισθάνονταν όχι το βάρος του πάνω στην πεδιάδα τους, αλλά το αγέρωχο ύψος του, δεν ήταν δυνατό, στις εποχές εκείνες των πολέμων και των στενών πατρίδων, να μη αναπτυχθούν σε χαλύβδινους* και περήφανους πολεμιστές και να μη θέσουν τη φυλή τους ανώτερη και από τον πολιτισμό των Αθηνών... Άλλοτε, πριν δω ακόμα τον Ταΰγετο, θεωρούσα κι εγώ, μαζί με όλους τους άλλους, κατώτερη τη φυλή αυτή που χάθηκε από το πρόσωπο της γης χωρίς να αφήσει στους αιώνες τίποτα, για να θυμίζει τη διάβασή της: ούτε ναό, ούτε ένα έργο τέχνης. Τώρα αισθάνομαι ότι οι Σπαρτιάτες «άφησαν» ως μνημείο τους τον Ταΰγετο γιατί, εμπνεόμενοι από την περήφανη παρουσία του, ύψωσαν την ψυχή τους ίσαμε την ψηλότερη κορφή του κι έγιναν ένα μ' αυτόν Κώστας Ουράνης: απόσπασμα από το βιβλίο "Ελλάδα" (διασκευή) * Μον Μπλαν: μεγάλος ορεινός όγκος των Δυτικών Άλπεων * σιέρρα: οροσειρά * καμπή: στροφή * αμαξιτός δρόμος: αυτός που είναι σχετικά φαρδύς και ομαλός, έτσι ώστε να μπορούν να κινούνται τροχοφόρα οχήματα και ιδίως αυτοκίνητα * Μωρίς Μπαρρές: διάσημος Γάλλος συγγραφέας, ο οποίος έγραψε το βιβλίο «Ταξίδι στη Σπάρτη» * χαλύβδινος -η ο: ατσαλένιος, ατσάλινος. 1. που είναι κατασκευασμένος από χάλυβα 2. (μτφ.) που έχει πολύ μεγάλη αντοχή 2

3 Α. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΩΝ 1. Να αναφέρετε δύο (2) τουλάχιστον ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Ξάνθης και δύο (2) του Ταΰγετου, τα οποία τονίζονται στα δύο κείμενα. (μον. 1) 2. α) Να εξηγήσετε ποιος είναι ο σκοπός του κάθε κειμένου. (μον. 0,5) β) Να αναγνωρίσετε αν η περιγραφή στο Κείμενο 2 είναι υποκειμενική ή αντικειμενική και να δικαιολογήσετε την απάντησή σας με δύο (2) στοιχεία από το κείμενο. (μον. 0,5) Β. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: 3. Να καταγράψετε τα δομικά μέρη της πρώτης παραγράφου του Κειμένου 1. (μον.0,75) 4. Να γράψετε έναν πλαγιότιτλο για την τελευταία παράγραφο του Κειμένου 2. (μον. 0,25) Γ. ΜΟΡΦΟΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ 5. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους υπογραμμισμένους όρους των προτάσεων. (Υποκείμενο, Ρήμα, Αντικείμενο, Κατηγορούμενο) (μον. 0,5) α) Όλα είναι πλούσια σε ζωή και φημισμένα τώρα πια. β) Ο επισκέπτης μπορεί να συναντήσει τα πάντα. 6. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ανάλογα με τα συστατικά τους. (απλή, επαυξημένη, ελλειπτική). (μον. 0,5) α) Ποτάμια και λίμνες. β) Η εικόνα του ήταν άφθαστα μεγαλοπρεπής. 7. Να αναγνωρίσετε σε ποιο χρόνο βρίσκεται το υπογραμμισμένο ρήμα και να το μετατρέψετε στον αόριστο διατηρώντας το ίδιο πρόσωπο και αριθμό. (μον. 0,5) Άλλοτε, πριν δω ακόμα τον Ταΰγετο, θεωρούσα κι εγώ, μαζί με όλους τους άλλους, κατώτερη τη φυλή αυτή που χάθηκε από το πρόσωπο της γης. 8. Να μεταφέρετε την πιο κάτω φράση στην πτώση και τον αριθμό που σας ζητείται. (μον. 0,5) α) το υγιές περιβάλλον: γενική ενικού Δ. ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ: 9. Να γράψετε ένα (1) αντώνυμο και ένα (1) συνώνυμο του επιθέτου «θεόρατος». (μον. 0,5) Καθώς υψώνεται θεόρατος και δυνατός, σκιάζοντας τη μεγάλη πεδιάδα, φαντάζει σαν μια έμψυχη παρουσία. 10.Να γράψετε ένα (1) παράγωγο ουσιαστικό και ένα (1) παράγωγο επίθετο από το ρήμα φαντάζομαι. (μον.0,5) 3

4 Ε. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ (μον. 8) Σε μια επιστολή σε φίλο/η σας να περιγράψετε έναν τόπο της Κύπρου (πόλη, χωριό ή περιοχή) που σας εντυπωσιάζει παρακινώντας τον/την να τον επισκεφθεί. ( περίπου λέξεις) (περιεχόμενο: 3 + έκφραση: 2 + δομή: 2 + ορθογραφία: 1) ΜΕΡΟΣ Β : ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (ΜΟΝΑΔΕΣ 6 ) ΚΕΙΜΕΝΟ Α: [Ποιος είδεν ήλιο από βραδιού] (διδαγμένο) Ποιος είδεν ήλιο από βραδιού, άστρι το μεσημέρι; Ποιος είδε την πεντάμορφη, στη σκάλα ν ανεβαίνει, να τρίζουν τα τριλίκια* της, να λάμπει η φορεσιά της, και τα ξανθά της τα μαλλιά να μοιάζουν το χρυσάφι, το πρόσωπό της στρογγυλό να ναι σαν το φεγγάρι, να ναι τα δυο ματάκια της αυγερινός και πούλια, να χει λαιμό για τα φλωριά, για τα μαργαριτάρια, τα χέρια της τα παχουλά ν ασπρίζουν σαν το γάλα, και το κορμί της το λιγνό νά ναι σαν κυπαρίσσι, νά χει κορμί αγγελικό και μέση δαχτυλίδι, και δάχτυλα μασουρωτά*, για πέντε δαχτυλίδια, νά χει λαλιά ζαχαρωτή σε στόμα κοντυλένιο*, τα χείλη τα μυγδαλωτά νά ναι σαν το μερτζάνι*; Θε μου! και ποιος να την ιδεί, και να μη λαχταρίσει!... *τριλίκια = πλεχτές κάλτσες *μασουρωτά= που έχουν κυλινδρικό σχήμα σαν μασούρι, ολοστρόγγυλα *κοντυλένιο= σα να ζωγραφίστηκε με το κοντύλι, λεπτοκαμωμένο, χαριτωμένο *μερτζάνι= σπάνια βαθυκόκκινη φυσική χρωστική ουσία από κοχύλια. ΚΕΙΜΕΝΟ Β: [Κόρη που λάμπει] (αδίδακτο) Εδώ σ αυτή τη γειτονιά δεν πρέπει να είν φεγγάρι, μόν πρέπει να ναι συννεφιά, να ναι βαθύ σκοτάδι, γιατ έχω μια αγαπητικιά κι εκείνη είν το φεγγάρι, π όντες* προβάλλει να τη διω* σκορπιέται το σκοτάδι. Και με τον ήλιο μάλωνε και με τον ήλιο λέγει: -Ήλιε μου, για έβγα για να βγω, για λάμψε για να λάμψω. Έλαμψε ο ήλιος το ταχύ*, μαραίνει τα χορτάρια, πρόβαλε η κόρη π αγαπώ, μαραίνει παλικάρια φλογίζει νιους και καίγει οχτρούς, σκλαβώνει παλικάρια, καίγει κι εμένα π αγαπώ μέσα στα φυλλοκάρδια. *όντες: όταν *να διω: να δω *το ταχύ: γρήγορα, το πρωί Τα δημοτικά μας τραγούδια, επιμέλεια Γ. Ιωάννου, Ερμής 4

5 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν, αφού μελετήσετε και αντιπαραβάλετε τα λογοτεχνικά κείμενα που σας δίνονται πιο πάνω: 1. α) Να γράψετε σε ποιο λογοτεχνικό είδος ανήκουν και τα δύο πιο πάνω κείμενα. (μον. 0,25) β) Να αναφέρετε τέσσερα (4) διαφορετικά χαρακτηριστικά αυτού του είδους που υπάρχουν στα δύο κείμενα (δύο (2) χαρακτηριστικά για το κάθε κείμενο) και να εξηγήσετε με παραδείγματα από τα ίδια κείμενα. (μον. 2) 2. Να αναφέρετε τέσσερα (4) στοιχεία της φύσης, (δύο (2) για κάθε κείμενο), που χρησιμοποιούνται για την περιγραφή της κοπέλας και να εξηγήσετε ποιο χαρακτηριστικό της γυναικείας ομορφιάς τονίζεται κάθε φορά. (μον. 2) 3. Το πρόσωπο που εκφράζει συναισθήματα στο κείμενο Β είναι άντρας ή γυναίκα; Γιατί νομίζετε συμβαίνει αυτό και όχι το αντίθετο; (μον.0,75) 4. Να αναφέρετε τα συναισθήματα που εκφράζουν τα πρόσωπα που μιλούν στα δύο ποιήματα. Αφού απαντήσετε να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με ένα τουλάχιστον στίχο από το κάθε ποίημα. (μον.1) Η Διευθύντρια Άννα Γιακουμή Ηηη 5

Σχετικά έγγραφα

Να απαντήσετε σε ΟΛΑ τα μέρη και σε ΟΛΑ τα ερωτήματα.

Να απαντήσετε σε ΟΛΑ τα μέρη και σε ΟΛΑ τα ερωτήματα. ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΘΕΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΞΗ : Α ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 10.06.2014 ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες (07:45π.μ.- 09:45π.μ.) Βαθμός