Πρόταση Ο ΗΓIΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟIΝΟΒΟΥΛIΟΥ ΚΑI ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2010) 379 τελικό 2010/0210 (COD) C7-0180/10 Πρόταση Ο ΗΓIΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟIΝΟΒΟΥΛIΟΥ ΚΑI ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ σχετικά µε τις προϋποθέσεις εισόδου και διαµονής υπηκόων τρίτων χωρών µε σκοπό την εποχική απασχόληση {SEC(2010) 887} {SEC(2010) 888} EL EL

2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης Η παρούσα πρόταση αποτελεί µέρος των προσπαθειών της ΕΕ να αναπτύξει συνολική µεταναστευτική πολιτική. Το Πρόγραµµα της Χάγης, του Νοεµβρίου 2004, αναγνώρισε ότι «η νόµιµη µετανάστευση θα διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο στην ενίσχυση της οικονοµίας που βασίζεται στη γνώση στην Ευρώπη και στην προαγωγή της οικονοµικής ανάπτυξης και θα συµβάλει κατ αυτόν τον τρόπο στην υλοποίηση της στρατηγικής της Λισαβόνας», και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει σχέδιο πολιτικής για τη νόµιµη µετανάστευση «στο οποίο να περιλαµβάνονται διαδικασίες εισδοχής ικανές να ανταποκρίνονται ταχέως στις κυµαινόµενες ανάγκες του µεταναστευτικού εργατικού δυναµικού της αγοράς εργασίας». Τον εκέµβριο του 2005, η επακόλουθη ανακοίνωση της Επιτροπής «Σχέδιο πολιτικής για τη νόµιµη µετανάστευση» (COM(2005) 669) προέβλεπε την έκδοση, µεταξύ του 2007 και του 2009, πέντε νοµοθετικών προτάσεων σχετικά µε τη µετανάστευση εργατικού δυναµικού, στις οποίες περιλαµβανόταν και πρόταση οδηγίας σχετικά µε τις προϋποθέσεις εισόδου και διαµονής εποχικά εργαζόµενων. Το Ευρωπαϊκό Σύµφωνο για τη µετανάστευση και το άσυλο, το οποίο εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο στις 15 και 16 Οκτωβρίου 2008, εκφράζει τη δέσµευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών µελών της να εφαρµόσουν δίκαιη, αποτελεσµατική και συνεκτική πολιτική για να αντιµετωπίσουν τα διακυβεύµατα και τις ευκαιρίες που προσφέρει η µετανάστευση. Το Πρόγραµµα της Στοκχόλµης που εγκρίθηκε από το Συµβούλιο της 10ης και 11ης εκεµβρίου 2009 επιβεβαίωσε τη δέσµευση της Επιτροπής και του Συµβουλίου να εφαρµόσουν το σχέδιο πολιτικής για τη νόµιµη µετανάστευση. Οι προτάσεις σχετικά µε τους υψηλά ειδικευµένους εργαζόµενους («µπλε κάρτα της ΕΕ») και γενική οδηγία-πλαίσιο υποβλήθηκαν τον Οκτώβριο του Το Συµβούλιο ενέκρινε την πρώτη πρόταση στις 25 Μαΐου 2009 η δεύτερη πρόταση βρίσκεται επί του παρόντος στο στάδιο των διαπραγµατεύσεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο. Και οι δύο προτάσεις εξαιρούν τους εποχικά εργαζόµενους από το πεδίο εφαρµογής τους. Η παρούσα πρόταση ανταποκρίνεται στις προαναφερόµενες πολιτικές εντολές και στόχος της είναι να συµβάλει στην υλοποίηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και στην αποτελεσµατική διαχείριση των µεταναστευτικών ροών για την ειδική κατηγορία της εποχικής προσωρινής µετανάστευσης. Καθορίζει δίκαιους και διαφανείς κανόνες για τη είσοδο και διαµονή ενώ, συγχρόνως, παρέχει κίνητρα και διασφαλίσεις, ούτως ώστε η προσωρινή διαµονή να µην γίνεται µόνιµη. 1 COM(2007) 637 και 638 της EL 2 EL

3 Γενικό πλαίσιο Οι οικονοµίες της ΕΕ έχουν διαρθρωτική ανάγκη από εποχική εργασία, η οποία προβλέπεται ότι θα καλύπτεται σε συνεχώς µικρότερο βαθµό από το εργατικό δυναµικό της ΕΕ. Όσον αφορά τις µελλοντικές ελλείψεις σε δεξιότητες στην ΕΕ, οι παραδοσιακοί τοµείς θα εξακολουθήσουν να διαδραµατίζουν σηµαντικό ρόλο και η διαρθρωτική ανάγκη για εργαζόµενους µε χαµηλά προσόντα και δεξιότητες προφανώς θα εξακολουθήσει να αυξάνεται. Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι η κάλυψη των αναγκών σε ανειδίκευτο εργατικό δυναµικό στην ΕΕ θα καθίσταται διαρκώς δυσκολότερη. Αναµένεται ότι θα είναι ολοένα δυσκολότερο να καλυφθούν αυτά τα κενά µε εργαζόµενους που είναι υπήκοοι των κρατών µελών της ΕΕ, κυρίως λόγω του ότι οι εργαζόµενοι αυτοί δεν ενδιαφέρονται για την εποχική εργασία. Επίσης, υπάρχουν σηµαντικές ενδείξεις ότι ορισµένοι εποχικά εργαζόµενοι από τρίτες χώρες αντιµετωπίζουν καταχρηστικές και ακατάλληλες συνθήκες εργασίας οι οποίες ενδέχεται να απειλούν την υγεία τους και την ασφάλειά τους. Τέλος, οι τοµείς της οικονοµίας που χαρακτηρίζονται από µεγάλη παρουσία εποχικά εργαζόµενων ιδίως οι τοµείς της γεωργίας, των οπωροκηπευτικών και του τουρισµού είναι συχνά αυτοί στους οποίους απασχολούνται περισσότερο παράνοµα διαµένοντες υπήκοοι τρίτων χωρών. Ισχύουσες διατάξεις στον τοµέα της πρότασης Το µόνο υφιστάµενο µέσο σε επίπεδο ΕΕ το οποίο εξετάζει επίσης τους όρους για την εισδοχή εποχικά εργαζόµενων είναι το ψήφισµα του Συµβουλίου «για τον περιορισµό της εισδοχής υπηκόων τρίτων χωρών στο έδαφος των κρατών µελών προς ανάληψη εργασίας» 2, το οποίο εκδόθηκε δυνάµει του άρθρου Κ.1 της Συνθήκης. Το ψήφισµα αυτό περιλαµβάνει στοιχεία για τον ορισµό των εποχικά εργαζόµενων (εργαζόµενοι οι οποίοι «αναλαµβάνουν σαφώς καθορισµένες εργασίες, οι οποίες κανονικά ικανοποιούν παραδοσιακή ανάγκη στο ενδιαφερόµενο κράτος µέλος»). Επίσης καθορίζει τη µέγιστη διάρκεια διαµονής σε έξι µήνες ανά δωδεκάµηνο και απαγορεύει την παράταση της διαµονής προς ανάληψη εργασίας άλλου τύπου. Ο κανονισµός (EΚ) αριθ. 1030/2002 θεσπίζει ενιαίο τύπο άδειας διαµονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών και επιτρέπει στα κράτη µέλη να προσθέτουν στον ενιαίο αυτό τύπο άδειας οποιαδήποτε άλλη πληροφορία «ιδίως για το αν ο ενδιαφερόµενος διαθέτει άδεια εργασίας». Η παρούσα πρόταση αναπτύσσει αυτή τη διάταξη στον βαθµό που απαιτεί από τα κράτη µέλη να αναφέρουν στον ενιαίο τύπο άδειας την άδεια εργασίας, ανεξάρτητα από την νοµική βάση εισδοχής στην επικράτειά τους. Συνοχή µε άλλες πολιτικές και στόχους της ΕΕ Οι διατάξεις της παρούσας πρότασης συνάδουν µε τους στόχους της ανακοίνωσης της Επιτροπής για την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους (COM(2006) 249), καθώς και µε τους στόχους της στρατηγικής ΕΕ για το 2020, και υποστηρίζουν τους στόχους αυτούς. Ο καθορισµός σύντοµων και ευέλικτων διαδικασιών και η εξασφάλιση νοµικού καθεστώτος στους εποχικά εργαζόµενους µπορούν να λειτουργήσουν ως 2 ΕΕ C 274 της , σ. 3. EL 3 EL

4 διασφαλίσεις έναντι της εκµετάλλευσης και να προστατέψουν επίσης τους πολίτες της ΕΕ που είναι εποχικά εργαζόµενοι από τον αθέµιτο ανταγωνισµό. Η πρόταση συνάδει επίσης µε την αναπτυξιακή πολιτική της ΕΕ που εστιάζεται στην εξάλειψη της φτώχειας και την επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας. Ειδικότερα, οι διατάξεις της για την κυκλική µετανάστευση των εποχικά εργαζόµενων µεταξύ της ΕΕ και των χωρών τους (οι εποχικά εργαζόµενοι θα µπορούν να έρχονται σε κράτος µέλος, να επιστρέφουν στις χώρες τους και εν συνεχεία να επανέρχονται στο κράτος µέλος) θα διευκολύνουν την αξιόπιστη εισροή εµβασµάτων και τη µεταφορά δεξιοτήτων και επενδύσεων. εδοµένου ότι η µετανάστευση αυτού του τύπου είναι προσωρινή, η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να προκαλέσει διαρροή εγκεφάλων στις αναδυόµενες ή αναπτυσσόµενες χώρες. Όσον αφορά τα δικαιώµατα των εποχικά εργαζόµενων των τρίτων χωρών στον τοµέα της απασχόλησης, η πρόταση συνάδει µε την απαίτηση σύµφωνα µε την οποία όλες οι πολιτικές της ΕΕ να διασφαλίζουν προστασία υψηλού επιπέδου της ανθρώπινης υγείας. Η παρούσα πρόταση τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται στον Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως στο άρθρο 12 για την ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, στο άρθρο 21 παράγραφος 2 για την απαγόρευση διακρίσεων, στο άρθρο 31 για δίκαιες και πρόσφορες συνθήκες εργασίας, στο άρθρο 34 για την κοινωνική ασφάλιση και κοινωνική αρωγή, στο άρθρο 35 για την προστασία της υγείας και στο άρθρο 47 για το δικαίωµα πραγµατικής προσφυγής και αµερόληπτου δικαστηρίου. 2. ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΑ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ιαβουλεύσεις µε τα ενδιαφερόµενα µέρη Η Πράσινη Βίβλος για µια κοινοτική προσέγγιση της διαχείρισης της οικονοµικής µετανάστευσης αποτέλεσε το θέµα δηµόσιας διαβούλευσης που περιλάµβανε δηµόσια ακρόαση, η οποία πραγµατοποιήθηκε στις 14 Ιουνίου ιενεργήθηκαν περαιτέρω διαβουλεύσεις µέσω σεµιναρίων και οµάδων εργασίας. Η διαβούλευση µε τα κράτη µέλη πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο της επιτροπής για τη µετανάστευση και το άσυλο της Επιτροπής. Τέλος, µέσω της εξωτερικής µελέτης που πραγµατοποιήθηκε για τη στήριξη της εκτίµησης των επιπτώσεων, πραγµατοποιήθηκαν συµπληρωµατικές διαβουλεύσεις µε τους κύριους παράγοντες µέσω ερωτηµατολογίων και συνεντεύξεων. Από την ανάλυση των συνεισφορών που ελήφθησαν προέκυψε γενική υποστήριξη µιας κοινής πολιτικής της ΕΕ για την οικονοµική µετανάστευση, παρότι παρατηρήθηκαν σηµαντικές διαφορές ως προς την προσέγγιση που πρέπει να ακολουθηθεί και τα αναµενόµενα τελικά αποτελέσµατα. Προέκυψαν ορισµένα στοιχεία, όπως η ανάγκη για κοινούς κανόνες της ΕΕ που να διέπουν ολόκληρο τον τοµέα της µετανάστευσης για σκοπούς απασχόλησης ή τουλάχιστον τις προϋποθέσεις εισδοχής για ορισµένες βασικές κατηγορίες οικονοµικών µεταναστών, και κυρίως των εργαζόµενων υψηλής ειδίκευσης και των εποχικά εργαζόµενων. Αυτές οι δύο κατηγορίες θεωρούνται ζωτικές για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ. Ένα άλλο σαφές αίτηµα συνίστατο στην πρόταση απλών, µη EL 4 EL

5 γραφειοκρατικών και ευέλικτων λύσεων. Επειδή πολλά κράτη µέλη δεν υποστήριζαν την οριζόντια προσέγγιση, η Επιτροπή θεώρησε ότι η τοµεακή προσέγγιση ήταν περισσότερο κατάλληλη και µπορούσε να ανταποκριθεί καλύτερα στα αιτήµατα ευελιξίας. Συγκέντρωση και χρήση πραγµατογνωµοσύνης εν υπήρξε ανάγκη προσφυγής σε εξωτερικούς εµπειρογνώµονες. Εκτίµηση των επιπτώσεων Εξετάστηκαν οι ακόλουθες επιλογές: Επιλογή 1 ιατήρηση της παρούσας κατάστασης. Οι τρέχουσες εξελίξεις στα κράτη µέλη και σε επίπεδο ΕΕ θα συνεχιστούν στο υφιστάµενο νοµικό πλαίσιο. Οι εργοδότες θα υπόκεινται σε ορισµένες υποχρεώσεις οι οποίες απορρέουν από την οδηγία για την επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες, που εκδόθηκε στις 18 Ιουνίου 2009, κυρίως όσον αφορά τη δήλωση στις αρχές και τις κυρώσεις σε περίπτωση παράνοµης απασχόλησης. Οι συνέπειες αυτής της επιλογής θα είναι περιορισµένες. Επιλογή 2 Οδηγία για τις προϋποθέσεις εισόδου και διαµονής των εποχικά εργαζόµενων και για τα δικαιώµατά τους. Θα θεσπιστούν κοινοί κανόνες, όσον αφορά, µεταξύ άλλων, τον ορισµό της εποχικής εργασίας, τα κριτήρια εισδοχής, τη µέγιστη διάρκεια διαµονής ως εποχικά εργαζόµενος και διατάξεις για την ίση µεταχείριση µε τους εποχικά εργαζόµενους που είναι υπήκοοι της ΕΕ όσον αφορά ορισµένα κοινωνικά και οικονοµικά δικαιώµατα όπως η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, το δικαίωµα κοινωνικής ασφάλισης, κ.λπ. Η επιλογή αυτή θα συµβάλει στη θέσπιση ενός κοινού νοµικού πλαισίου που θα εφαρµόζεται σε όλους τους εργοδότες στην ΕΕ, καθώς και στην πρόληψη της εκµετάλλευσης. Ωστόσο, οι εποχικά εργαζόµενοι θα εξακολουθούν να αντιµετωπίζουν διαφορετικές και πολύπλοκες διαδικασίες εισόδου. Επιλογή 3 Οδηγία για τη θέσπιση κοινών διαδικασιών εισδοχής. Πέραν της επιλογής 2, θα θεσπιστεί ενιαία άδεια εργασίας και διαµονής για τους εποχικά εργαζόµενους τρίτων χωρών, η οποία θα χορηγείται µε ενιαία διαδικασία. Θα προβλέπονται διατάξεις για τη διευκόλυνση της επανεισδοχής εποχικά εργαζόµενου σε µεταγενέστερες εποχές. Οι διαδικασίες πρόσληψης θα είναι πιο αποτελεσµατικές και το διαθέσιµο για τους εργοδότες της ΕΕ εργατικό δυναµικό θα είναι πιο προβλέψιµο. Επιλογή 4 Οδηγία για τη θέσπιση µέτρων που διασφαλίζουν πραγµατική επιστροφή. Τα µέτρα αυτά θα περιλαµβάνουν περιορισµό της διάρκειας διαµονής και ρητή υποχρέωση επιστροφής στο τέλος της περιόδου. Η υπέρβαση της επιτρεπόµενης διάρκειας διαµονής εποχικά εργαζόµενων θα αποτρέπεται έως ένα βαθµό. Οι συνέπειες στη λειτουργία της αγοράς εργασίας της ΕΕ θα είναι αµελητέες. Οι εποχικά εργαζόµενοι θα εξακολουθούν, ωστόσο, να αντιµετωπίζουν διαφορετικές και πολύπλοκες διαδικασίες εισόδου. Επιλογή 5 Επικοινωνία, συντονισµός και συνεργασία µεταξύ των κρατών µελών. εν θα θεσπιστεί νέα νοµοθεσία, αλλά θα αναληφθούν συµπληρωµατικές δραστηριότητες και δραστηριότητες υποστήριξης µε σκοπό την προσέγγιση των πρακτικών των κρατών µελών. Οι συνέπειες θα είναι περιορισµένες, δεδοµένου ότι τα µέτρα δεν θα είναι EL 5 EL

6 δεσµευτικά οι δυνητικοί εποχικοί εργαζόµενοι και οι πιθανοί µελλοντικοί εργοδότες τους θα εξακολουθήσουν να αντιµετωπίζουν µια σειρά από διαφορετικούς κανόνες για την εισδοχή και τα διάφορα δικαιώµατα θα παρέχονται στους εποχικά εργαζόµενους κατά τη διαµονή τους. Από τη σύγκριση των διαφόρων επιλογών και των συνεπειών τους προκύπτει ότι είναι προτιµότερος ένας συνδυασµός των επιλογών 2, 3 και 4. Τα κοινά πρότυπα εισδοχής σε συνδυασµό µε απλουστευµένες διαδικασίες εισόδου και η προοπτική επιστροφής σε µεταγενέστερη εποχή (επιλογές 2 και 3) θα επιτρέπουν ευέλικτη εισδοχή, ώστε η αγορά εργασίας της ΕΕ να διαθέτει τους απαραίτητους πόρους. Ορισµένα στοιχεία της επιλογής 4 θα πρέπει να διασφαλίζουν την επιστροφή των εποχικά εργαζόµενων στη χώρα τους και να αποτρέπουν την υπέρβαση της επιτρεπόµενης διάρκειας διαµονής Η Επιτροπή προέβη στην αξιολόγηση επιπτώσεων που προβλέπεται στο πρόγραµµα εργασίας της, η οποία είναι διαθέσιµη στον ιστότοπο [ θα προστεθεί ]. 3. ΝΟΜΙΚΕΣ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Σύνοψη της προτεινόµενης δράσης Η πρόταση θεσπίζει ταχεία διαδικασία για την εισδοχή εποχικά εργαζόµενων από τρίτες χώρες, η οποία βασίζεται σε κοινό ορισµό και κοινά κριτήρια, και ιδίως στην ύπαρξη σύµβασης εργασίας ή δεσµευτικής προσφοράς εργασίας η οποία εξασφαλίζει µισθό που ισούται τουλάχιστον µε το κατώτατο όριο. Στους εποχικά εργαζόµενους χορηγείται άδεια διαµονής που τους επιτρέπει να εργαστούν µέχρι ορισµένη ανώτατη χρονική περίοδο ανά ηµερολογιακό έτος. Θα προβλέπεται επίσης διάταξη για τη διευκόλυνση της επανεισδοχής εποχικά εργαζόµενου σε επόµενη εποχή. Για την πρόληψη της εκµετάλλευσης και την προστασία της ασφάλειας και της υγείας των εποχικά εργαζόµενων τρίτων χωρών, καθορίζονται σαφώς οι νοµικές διατάξεις που εφαρµόζονται στους όρους εργασίας. Επίσης, οι εργοδότες υποχρεούνται να προσκοµίζουν αποδείξεις ότι ο εποχικά εργαζόµενος θα έχει κατάλληλη στέγη κατά τη διαµονή του/της και ότι προβλέπεται διευκόλυνση καταγγελιών. Για να αποτρέπεται η υπέρβαση της επιτρεπόµενης διάρκειας διαµονής των εποχικά εργαζόµενων τρίτων χωρών, καθορίζεται ανώτατη διάρκεια διαµονής ανά ηµερολογιακό έτος, καθώς και η ρητή υποχρέωση επιστροφής µετά την περίοδο αυτήν δεν υπάρχει δε δυνατότητα αλλαγής του καθεστώτος. Νοµική βάση Η παρούσα πρόταση αφορά τις προϋποθέσεις εισόδου και διαµονής, τις προδιαγραφές για τη χορήγηση από τα κράτη µέλη αδειών διαµονής και τον καθορισµό των δικαιωµάτων των υπηκόων τρίτων χωρών που διαµένουν νόµιµα σε κράτος µέλος. Συνεπώς, η κατάλληλη νοµική βάση είναι το άρθρο 79 παράγραφος 2 στοιχεία α) και β) της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αρχή της επικουρικότητας EL 6 EL

7 Η αρχή της επικουρικότητας εφαρµόζεται. Σύµφωνα µε την αρχή της επικουρικότητας, η Ένωση δεν αναλαµβάνει δράση σε τοµείς κοινής αρµοδιότητας εκτός εάν «οι στόχοι της προβλεπόµενης δράσης δεν µπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη µέλη, τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, µπορούν όµως, λόγω της κλίµακας ή των αποτελεσµάτων της προβλεπόµενης δράσης, να επιτευχθούν καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης» (άρθρο 5 παράγραφος 3 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση). Η νοµιµοποίηση της δράσης της ΕΕ στον τοµέα αυτόν απορρέει από τα ακόλουθα: Η ανάγκη για εποχικά εργαζόµενους αποτελεί κοινό φαινόµενο στα περισσότερα κράτη µέλη. Επίσης, παρότι οι εργαζόµενοι από τρίτες χώρες εισέρχονται σε συγκεκριµένο κράτος µέλος της ΕΕ, η απόφαση ενός κράτους µέλους σχετικά µε τα δικαιώµατα υπηκόων τρίτων χωρών θα µπορούσε να επηρεάσει άλλα κράτη µέλη και πιθανόν να προκαλέσει στρεβλώσεις των µεταναστευτικών ρευµάτων. Η έλλειψη εσωτερικών συνόρων στον χώρο Σένγκεν απαιτεί κοινή πειθαρχία (κοινούς ελάχιστους κανόνες) για να µειωθεί ο κίνδυνος υπέρβασης της επιτρεπόµενης διάρκειας διαµονής και παράνοµων εισόδων που ενδέχεται να οφείλονται σε χαλαρούς και διαφορετικούς κανόνες για την εισδοχή εποχικά εργαζόµενων. Οι καταχρηστικοί και ακατάλληλοι όροι εργασίας των εποχικά εργαζόµενων τρίτων χωρών είναι ανάγκη να εκλείψουν µε την παροχή ορισµένων κοινωνικών και οικονοµικών δικαιωµάτων στο πλαίσιο µιας δεσµευτικής και, εποµένως, εκτελεστής πράξης σε επίπεδο ΕΕ. Τούτο είναι σύµφωνο µε το αίτηµα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου του Τάµπερε του 1999 να υπάρχει δίκαιη µεταχείριση των υπηκόων τρίτων χωρών και ασφαλές νοµικό καθεστώς. Όσον αφορά τις εξωτερικές πτυχές της µεταναστευτικής πολιτικής, µια πράξη σε επίπεδο ΕΕ για τους εποχικά εργαζόµενους είναι απαραίτητη για αποτελεσµατική συνεργασία µε τις τρίτες χώρες και για την περαιτέρω εµβάθυνση της παγκόσµιας προσέγγισης. Και τούτο για δύο λόγους. Πρώτον, µια τέτοια πράξη θα επιτρέψει στην ΕΕ να άρει τα εµπόδια για τη νόµιµη µετανάστευση των εργαζόµενων µε χαµηλά προσόντα και των ανειδίκευτων εργαζόµενων και, δεύτερον, µπορεί να αποδειχθεί αποφασιστικής σηµασίας για την ενίσχυση της δέσµευσης των τρίτων χωρών να αντιµετωπίσουν την αντικανονική µετανάστευση. Ως εκ τούτου, η παρούσα πρόταση είναι σύµφωνη µε την αρχή της επικουρικότητας. Επιπλέον, σύµφωνα µε το άρθρο 79 παράγραφος 5 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η πρόταση δεν θίγει το δικαίωµα των κρατών µελών να καθορίζουν τον αριθµό των οικονοµικών µεταναστών που έρχονται από τρίτες χώρες στην επικράτειά τους. Συνεπώς, εναπόκειται στο αντίστοιχο κράτος µέλος να εκτιµήσει κατά πόσον έχει οικονοµική ανάγκη για την εισδοχή εποχικά εργαζόµενων από τρίτες χώρες. Αρχή της αναλογικότητας Η αρχή της αναλογικότητας εφαρµόζεται. Η αρχή αυτή ορίζει ότι «το περιεχόµενο και η µορφή της δράσης της Ένωσης δεν υπερβαίνουν τα απαιτούµενα για την επίτευξη των EL 7 EL

8 στόχων των Συνθηκών» (άρθρο 5 παράγραφος 4 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση). Η πρόταση συνάδει µε την αρχή της αναλογικότητας για τους ακόλουθους λόγους: Η πράξη που επιλέχθηκε είναι η οδηγία, µια πράξη που δίδει στα κράτη µέλη µεγάλο περιθώριο ευελιξίας όσον αφορά την εφαρµογή της. Η µορφή της δράσης δεν υπερβαίνει αυτό που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του στόχου, που είναι να ρυθµιστούν ουσιαστικά οι εποχικές µεταναστευτικές ροές. Μη δεσµευτικά µέτρα θα είχαν πολύ περιορισµένο αποτέλεσµα, επειδή οι δυνητικοί εποχικά εργαζόµενοι τρίτων χωρών και οι πιθανοί εργοδότες τους θα εξακολουθούσαν να αντιµετωπίζουν πληθώρα διαφορετικών κανόνων για την είσοδο και τη διαµονή, και οι εποχικά εργαζόµενοι θα ετύγχαναν δικαιωµάτων διαφορετικών επιπέδων κατά τη διαµονή τους. Το περιεχόµενο της δράσης περιορίζεται στα αναγκαία για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου. Οι προτεινόµενοι κανόνες αφορούν τις προϋποθέσεις εισδοχής, τη διαδικασία και την άδεια, καθώς και τα δικαιώµατα των εποχικά εργαζόµενων, δηλ. τους τοµείς που αποτελούν στοιχεία κοινής µεταναστευτικής πολιτικής δυνάµει του άρθρου 79 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόταση επιφέρει µικρή σχετικά αλλαγή στην υπάρχουσα κατάσταση όσον αφορά τόσο την απαιτούµενη νοµοθετική δράση όσο και την επιβάρυνση για τους µελλοντικούς εργοδότες. Ορισµένα κράτη µέλη θα έχουν ενδεχοµένως µεγαλύτερες επιβαρύνσεις λόγω του ότι θα πρέπει να θεσπίσουν (περισσότερο) ειδικούς κανόνες, οι οποίοι όµως δικαιολογούνται λόγω των στόχων της παρούσας πρότασης και της διαρθρωτικής ζήτησης γι αυτήν την κατηγορία εργαζόµενων από τρίτες χώρες. Όπως αναφέρεται ανωτέρω, θα εναπόκειται στα κράτη µέλη να καθορίσουν τον όγκο εισδοχής εποχικά εργαζόµενων υπηκόων τρίτων χωρών. Επιλογή νοµικής πράξης Προτεινόµενη πράξη: οδηγία. Η οδηγία αποτελεί την κατάλληλη πράξη για την παρούσα δράση, επειδή καθορίζει δεσµευτικά ελάχιστα πρότυπα αλλά, συγχρόνως, παρέχει στα κράτη µέλη την απαραίτητη ευελιξία όσον αφορά τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και το υφιστάµενο νοµικό πλαίσιο. 4. ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η πρόταση δεν έχει επιπτώσεις στον προϋπολογισµό της ΕΕ. 5. ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Ρήτρα επανεξέτασης Η πρόταση περιλαµβάνει ρήτρα επανεξέτασης. Πίνακας αντιστοιχίας EL 8 EL

9 Απαιτείται από τα κράτη µέλη να κοινοποιούν στην Επιτροπή το κείµενο των εθνικών διατάξεων µεταφοράς της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, καθώς και πίνακα αντιστοιχίας µεταξύ των διατάξεων αυτών και της οδηγίας. Λεπτοµερής επεξήγηση της πρότασης Κεφάλαιο I: Γενικές διατάξεις Άρθρο 1 Σκοπός της πρότασης είναι να καθιερωθεί ειδική διαδικασία για την είσοδο και διαµονή υπηκόων τρίτων χωρών που θα υποβάλλουν αίτηση διαµονής στην ΕΕ µε σκοπό την εποχική απασχόληση, καθώς και να καθοριστούν τα δικαιώµατα των εποχικά εργαζόµενων. Άρθρο 2 Οι διατάξεις της πρότασης εφαρµόζονται µόνο σε υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι διαµένουν εκτός της επικράτειας των κρατών µελών. εν υπάρχει διάταξη για τις αιτήσεις απασχόλησης εποχικά εργαζόµενων που κατοικούν σε κράτος µέλος. Συνεπώς, δεν είναι απαραίτητο να προβλέπονται εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρµογής της πρότασης για ορισµένες κατηγορίες υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι διαµένουν νόµιµα σε κράτος µέλος. Ωστόσο, αυτό δεν θίγει το δικαίωµα υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι διαµένουν ήδη νόµιµα σε κράτος µέλος να ασκήσουν το δικαίωµά τους να εργαστούν, µεταξύ άλλων, σε εποχική απασχόληση. Το δικαίωµα αυτό, ωστόσο, δεν θα ασκείται βάσει των προϋποθέσεων που ορίζονται στην παρούσα πρόταση. Η πρόταση δεν εφαρµόζεται σε υπηκόους τρίτων χωρών που αποσπώνται από επιχειρήσεις εγκατεστηµένες σε κράτος µέλος στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών σύµφωνα µε την οδηγία 96/71/ΕΚ. Άρθρο 3 Η έννοια της εποχικής εργασίας διαφέρει από την κανονική και µόνιµη εργασία, ιδίως ως προς τις µεγαλύτερες απαιτήσεις σε εργατικό δυναµικό που συνδέονται µε γεγονός ή σειρά γεγονότων, όπως η περίοδος φύτευσης ή συγκοµιδής στη γεωργία και η περίοδος των διακοπών στον τοµέα του τουρισµού, καθώς και µε εκδηλώσεις, φεστιβάλ, διετείς εκθέσεις ή εκθέσεις µεγάλης διάρκειας στον πολιτιστικό τοµέα. Τα κράτη µέλη µπορούν να καθορίσουν ειδικούς τοµείς της οικονοµίας που ανταποκρίνονται στα ανωτέρω κριτήρια για την εποχική εργασία. Άρθρο 4 Η πρόταση επιτρέπει στα κράτη µέλη να χορηγούν ευνοϊκότερες προϋποθέσεις µόνο σε σχέση µε ορισµένες ειδικές διατάξεις που αφορούν τις διαδικαστικές εγγυήσεις, το επίπεδο δικαιωµάτων που χορηγούνται στους εποχικά εργαζόµενους, καθώς και διατάξεις σχετικές µε τη στέγαση και τη διευκόλυνση κατάθεσης καταγγελιών. EL 9 EL

10 Κεφάλαιο II: Προϋποθέσεις εισδοχής Άρθρο 5 Το άρθρο αυτό καθορίζει τα κριτήρια που πρέπει να πληροί εποχικά εργαζόµενος υπήκοος τρίτης χώρας και ο εργοδότης του/της. Εφόσον η εισδοχή πραγµατοποιείται µε γνώµονα τη ζήτηση, πρέπει να προσκοµίζεται σύµβαση εργασίας ή δεσµευτική προσφορά εργασίας. Κρίθηκε αναγκαίο να απαιτείται να αναφέρει η σύµβαση εργασίας ή η δεσµευτική προσφορά εργασίας το επίπεδο των αποδοχών, ώστε οι αρµόδιες αρχές να µπορούν να εκτιµήσουν αν οι προτεινόµενες αποδοχές είναι παρόµοιου επιπέδου µε εκείνες που καταβάλλονται για την αντίστοιχη εργασία στο οικείο κράτος µέλος. Αυτό είναι ζωτικής σηµασίας προκειµένου να µην ευνοείται µε αθέµιτο τρόπο ο εργοδότης και να µην εφαρµόζονται καταχρηστικοί όροι εργασίας για τον εποχικά εργαζόµενο. Η σύµβαση εργασίας πρέπει επίσης να διευκρινίζει τις ώρες εργασίας ανά εβδοµάδα ή µήνα. Η απαίτηση αυτή θα πρέπει: να εξασφαλίζει ότι οι εργοδότες ζητούν εποχικά εργαζόµενους από τρίτες χώρες µόνο σε περίπτωση πραγµατικής οικονοµικής ανάγκης (επαρκές δυναµικό απασχόλησης) να αποτελεί εγγύηση για ένα συγκεκριµένο, καθορισµένο επίπεδο αποδοχών των εποχικά εργαζόµενων και, κατά περίπτωση, για άλλους σχετικούς όρους εργασίας, όπως η ασφαλιστική κάλυψη να επιτρέπει αποτελεσµατικό έλεγχο από τις αρµόδιες αρχές πριν από την εισδοχή. Η αίτηση πρέπει επίσης να περιλαµβάνει αποδεικτικά στοιχεία ότι ο ενδιαφερόµενος εποχικά εργαζόµενος θα έχει κατάλληλη στέγη. Άρθρα 6 και 7 Η πρόταση δεν δηµιουργεί δικαίωµα εισδοχής. Οι διατάξεις αυτές θεσπίζουν τους υποχρεωτικούς και ενδεχόµενους λόγους απόρριψης, καθώς και τους λόγους ανάκλησης και µη ανανέωσης, όπως είναι, µεταξύ άλλων, η µη τήρηση των κριτηρίων εισδοχής, η ύπαρξη ποσοστώσεων και η δυνατότητα των κρατών µελών να προβούν σε εξέταση της αγοράς εργασίας. Η αρχή της προτίµησης των πολιτών της ΕΕ, όπως εκφράστηκε στις σχετικές διατάξεις της Πράξης Προσχώρησης του 2003 και του 2005, συνιστά πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ και, εποµένως, η οδηγία πρέπει να εφαρµόζεται σύµφωνα µε τις πράξεις προσχώρησης από τα κράτη µέλη που εφαρµόζουν ακόµη µεταβατικές διατάξεις. Κεφάλαιο III: ιαδικασία και άδεια Άρθρο 8 Τα κράτη µέλη είναι υποχρεωµένα να εξασφαλίζουν ότι οι σχετικές πληροφορίες όσον αφορά τις προϋποθέσεις εισόδου και διαµονής, συµπεριλαµβανοµένων των δικαιωµάτων που χορηγούνται στους εποχικά εργαζόµενους από τρίτες χώρες, καθώς και όλα τα αποδεικτικά έγγραφα που είναι απαραίτητα για την υποβολή της αίτησης είναι διαθέσιµα στους µελλοντικούς εποχικά εργαζόµενους τρίτων χωρών και τους εργοδότες τους. EL 10 EL

11 Άρθρο 9 Τα κράτη µέλη οφείλουν να διευκρινίζουν εάν οι αιτήσεις πρέπει να υποβάλλονται από τον υπήκοο τρίτης χώρας ή από τον µελλοντικό εργοδότη του/της. Τα κράτη µέλη είναι επίσης υποχρεωµένα να υποδεικνύουν την αρµόδια αρχή για την παραλαβή της αίτησης και τη χορήγηση της άδειας. Η υπόδειξη αυτή τελεί υπό την επιφύλαξη του ρόλου και των αρµοδιοτήτων άλλων εθνικών αρχών όσον αφορά την εξέταση των αιτήσεων και την απόφαση που λαµβάνεται σχετικά µε αυτές. Επίσης, δεν θα πρέπει να εµποδίζει τα κράτη µέλη να ορίζουν άλλες αρχές στις οποίες ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο µελλοντικός εργοδότης του/της µπορούν να υποβάλουν την αίτηση (προξενικές αντιπροσωπείες, για παράδειγµα) και οι οποίες είναι εξουσιοδοτηµένες να εκδώσουν την άδεια. Η αίτηση διαµονής και εργασίας ως εποχικά εργαζόµενος πρέπει να υποβάλλεται µε ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης. Άρθρο 10 Οι υπήκοοι τρίτων χωρών για τους οποίους λαµβάνεται θετική απόφαση από το ενδιαφερόµενο κράτος µέλος πρέπει να λαµβάνουν άδεια εποχικά εργαζόµενου. Η άδεια διαµονής µε τη µνεία «εποχικά εργαζόµενος» πρέπει να επιτρέπει τη διαµονή και την άσκηση της συγκεκριµένης επιτρεπόµενης εποχικής εργασίας, χωρίς να είναι απαραίτητη συµπληρωµατική άδεια, ιδιαίτερα άδεια εργασίας. Συνεπώς, για περιόδους διαµονής κάτω των τριών µηνών, τα κράτη µέλη πρέπει να εκδίδουν θεώρηση η οποία επιτρέπει επίσης στον εποχικά εργαζόµενο να ασκεί τη συγκεκριµένη επαγγελµατική δραστηριότητα για την οποία έχει λάβει άδεια. Άρθρο 11 Η µέγιστη διάρκεια διαµονής καθορίζεται σε έξι µήνες ανά ηµερολογιακό έτος. Ο αυστηρός αυτός περιορισµός της διάρκειας διαµονής θα πρέπει να εξασφαλίσει ότι οι εργαζόµενοι υπήκοοι τρίτων χωρών που γίνονται δεκτοί βάσει της παρούσας οδηγίας απασχολούνται πράγµατι σε εργασίες που είναι καθαρά εποχικές και όχι σε κανονική εργασία. Προβλέπεται ρητά ότι εντός της µέγιστης διάρκειας διαµονής είναι δυνατή η παράταση της σύµβασης ή η αλλαγή εργοδότη στο πλαίσιο εποχικής εργασίας. Αυτό είναι σηµαντικό, επειδή οι εποχικά εργαζόµενοι που δεσµεύονται µε έναν µόνον εργοδότη µπορεί να αντιµετωπίσουν καταχρηστική µεταχείριση. Επίσης, η δυνατότητα να παραταθεί η διαµονή εντός της συγκεκριµένης χρονικής περιόδου µπορεί να µειώσει τον κίνδυνο υπέρβασης της επιτρεπόµενης διάρκειας διαµονής. Τέλος, η παράταση επιτρέπει να αυξηθούν τα κέρδη και τα εµβάσµατα των εποχικά εργαζόµενων τρίτων χωρών, γεγονός που µπορεί να συµβάλει στην ανάπτυξη της χώρας καταγωγής τους. Άρθρο 12 Σκοπός της παρούσας διάταξης είναι η προώθηση της κυκλικής µετανάστευσης των εποχικά εργαζόµενων υπηκόων τρίτων χωρών, δηλ. της µετακίνησής τους µεταξύ µιας τρίτης χώρας και της ΕΕ για προσωρινή διαµονή και εργασία στην ΕΕ. Η µετανάστευση EL 11 EL

12 αυτού του τύπου δυνητικά θα ωφελήσει τη χώρα καταγωγής, τη χώρα υποδοχής της ΕΕ και τον ίδιο τον εποχικά εργαζόµενο. Συνεπώς, τα κράτη µέλη µπορούν να επιλέξουν είτε να εκδώσουν άδειες πολλών εποχών είτε να εφαρµόσουν απλουστευµένη διαδικασία. Οι άδειες πολλών εποχών καλύπτουν µέχρι τρεις εποχές και εποµένως είναι κατάλληλες για τοµείς όπου οι ανάγκες της αγοράς εργασίας παραµένουν σταθερές σε µια χρονική περίοδο. Ο υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος δεν συµµορφώθηκε µε τις υποχρεώσεις που αφορούσαν προηγούµενη διαµονή του ως εποχικά εργαζόµενου πρέπει να αποκλείεται από την εισδοχή ως εποχικά εργαζόµενος επί ένα ή και περισσότερα συνεχή έτη. Ο εργοδότης ο οποίος δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις που υπέχει βάσει της σύµβασης εργασίας πρέπει να υπόκειται σε κυρώσεις και να αποκλείεται από τη δυνατότητα υποβολής αίτησης για εποχικά εργαζόµενους επί τουλάχιστον ένα έτος. Άρθρο 13 Για την εξέταση των αιτήσεων προβλέπεται ταχεία διαδικασία (30 ηµέρες). Οι διαδικαστικές εγγυήσεις περιλαµβάνουν τη δυνατότητα νοµικής προσφυγής κατά της απόφασης που απορρίπτει αίτηση, καθώς και την απαίτηση αιτιολόγησης της απόφασης αυτής από τις αρχές. Άρθρο 14 Τα κράτη µέλη πρέπει να απαιτούν από τους εργοδότες εποχικά εργαζόµενων να προσκοµίζουν αποδείξεις ότι ο εποχικά εργαζόµενος θα έχει στέγη που εξασφαλίζει ικανοποιητικές συνθήκες διαβίωσης. Αυτό αφορά τις περιπτώσεις στις οποίες ο εργοδότης πρέπει να παρέχει στέγη ή στις οποίες η στέγη πρέπει να παρέχεται από τρίτο µέρος. Κεφάλαιο IV: ικαιώµατα Άρθρο 15 Η άδεια εποχικά εργαζόµενου παρέχει στον κάτοχο δικαίωµα εισόδου και διαµονής στην επικράτεια του κράτους µέλους που εκδίδει την άδεια, καθώς και άσκησης της επαγγελµατικής δραστηριότητας που επιτρέπεται από την άδεια. Άρθρο 16 Το άρθρο αυτό καθορίζει τους όρους εργασίας, συµπεριλαµβανοµένων των όρων αµοιβής, απόλυσης, υγείας και ασφάλειας στον τόπο εργασίας που ισχύουν για τους εποχικά εργαζόµενους για να διασφαλιστεί ασφάλεια δικαίου. Το άρθρο αυτό χορηγεί επίσης δικαιώµατα στους εποχικά εργαζόµενους τρίτων χωρών καθορίζοντας τους τοµείς στους οποίους πρέπει να εξασφαλιστεί ίση µεταχείριση µε τους εθνικούς εργαζόµενους υπό τη µορφή ελάχιστης απαίτησης, µε την επιφύλαξη του δικαιώµατος των κρατών µελών να θεσπίζουν ή να διατηρούν ευνοϊκότερες διατάξεις. Συνεπώς, η ίση µεταχείριση ισχύει όσον αφορά την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και της προσχώρησης και συµµετοχής σε οργάνωση εργαζόµενων. EL 12 EL

13 Η ίση µεταχείριση ισχύει επίσης για την κοινωνική ασφάλιση και καλύπτει τις παροχές που καθορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισµό των συστηµάτων κοινωνικής ασφάλειας. Στόχος αυτών των διατάξεων είναι να θεσπιστούν κοινοί κανόνες στο πλαίσιο της ΕΕ, να αναγνωριστεί ότι οι εποχικά εργαζόµενοι υπήκοοι τρίτων χωρών που εργάζονται νόµιµα στα κράτη µέλη συνεισφέρουν στην ευρωπαϊκή οικονοµία µέσω της εργασίας τους και της καταβολής φόρων, και οι διατάξεις να λειτουργήσουν ως διασφαλίσεις για τη µείωση του αθέµιτου ανταγωνισµού µεταξύ των εθνικών εργαζόµενων και των υπηκόων τρίτων χωρών, ο οποίος µπορεί να οφείλεται στην πιθανή εκµετάλλευση των τελευταίων. Άρθρο 17 Για να ενισχυθεί η αποτελεσµατική εφαρµογή της οδηγίας, θα πρέπει να δηµιουργηθούν µηχανισµοί καταγγελίας, οι οποίοι θα πρέπει να είναι ανοιχτοί όχι µόνο στους εποχικά εργαζόµενους τρίτων χωρών, αλλά και στα καθορισµένα τρίτα µέρη. Πράγµατι, όπως προκύπτει από τα υπάρχοντα στοιχεία, οι εποχικά εργαζόµενοι συχνά είτε αγνοούν την ύπαρξη τέτοιων µηχανισµών είτε διστάζουν να τους χρησιµοποιήσουν επ ονόµατί τους, δεδοµένου ότι φοβούνται τις συνέπειες για τις µελλοντικές δυνατότητες απασχόλησής τους. Παρόµοια διάταξη περιλαµβάνεται στο άρθρο 9 παράγραφος 2 της οδηγίας 2000/78/ΕΚ για τη διαµόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση µεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία. Κεφάλαιο V: Τελικές διατάξεις Το κεφάλαιο αυτό ρυθµίζει τις υποχρεώσεις των κρατών µελών όσον αφορά την κατανοµή των σχετικών στατιστικών στοιχείων και των πληροφοριών που προκύπτουν από τη µεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο. Επίσης, καθορίζει τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ορίζει την ηµεροµηνία κατά την οποία τίθεται σε ισχύ η οδηγία. EL 13 EL

14 2010/0210 (COD) Πρόταση Ο ΗΓIΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟIΝΟΒΟΥΛIΟΥ ΚΑI ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ σχετικά µε τις προϋποθέσεις εισόδου και διαµονής υπηκόων τρίτων χωρών µε σκοπό την εποχική απασχόληση ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 79 παράγραφος 2 στοιχεία α) και β), Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 3, Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νοµοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια, Έχοντας υπόψη τη γνώµη της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής 4, Έχοντας υπόψη τη γνώµη της Επιτροπής των Περιφερειών 5, Αποφασίζοντας σύµφωνα µε τη συνήθη νοµοθετική διαδικασία, Εκτιµώντας τα ακόλουθα: (1) Για την προοδευτική εγκαθίδρυση χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, η Συνθήκη προβλέπει την θέσπιση µέτρων στον τοµέα του ασύλου, της µετανάστευσης και της διαφύλαξης των δικαιωµάτων των υπηκόων τρίτων χωρών. (2) Το Πρόγραµµα της Χάγης, που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της 4ης και 5ης Νοεµβρίου 2004, αναγνώρισε ότι η νόµιµη µετανάστευση θα διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο στην προαγωγή της οικονοµικής ανάπτυξης και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει σχέδιο πολιτικής για τη νόµιµη µετανάστευση στο οποίο να περιλαµβάνονται διαδικασίες εισδοχής ικανές να ανταποκρίνονται ταχέως στις κυµαινόµενες ανάγκες του µεταναστευτικού εργατικού δυναµικού στην αγορά εργασίας. (3) Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της 14ης και 15ης εκεµβρίου 2006 συµφώνησε σε σειρά βηµάτων για το 2007, στα οποία συµπεριλαµβάνεται η ανάπτυξη της ορθής διαχείρισης των µεταναστευτικών πολιτικών για τη νόµιµη µετανάστευση, µε πλήρη σεβασµό των εθνικών αρµοδιοτήτων, προκειµένου να βοηθηθούν τα κράτη µέλη να καλύψουν τις υπάρχουσες και τις µελλοντικές ανάγκες σε εργατικό δυναµικό ΕΕ C της, σ.. ΕΕ C της, σ.. ΕΕ C της, σ.. EL 14 EL

15 Επίσης, ζήτησε να διερευνηθούν µέσα για τη διευκόλυνση της προσωρινής µετανάστευσης. (4) Το Ευρωπαϊκό Σύµφωνο για τη µετανάστευση και το άσυλο, το οποίο εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο στις 15 και 16 Οκτωβρίου 2008, εκφράζει τη δέσµευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών µελών της να εφαρµόσουν δίκαιη, αποτελεσµατική και συνεκτική πολιτική για να αντιµετωπίσουν τα διακυβεύµατα και τις ευκαιρίες που προσφέρει η µετανάστευση. Το Σύµφωνο αποτελεί τη βάση µιας κοινής µεταναστευτικής πολιτικής που καθοδηγείται από πνεύµα αλληλεγγύης µεταξύ των κρατών µελών και συνεργασίας µε τις τρίτες χώρες και που βασίζεται στην καλή διαχείριση των µεταναστευτικών ροών, προς το συµφέρον όχι µόνο των χωρών υποδοχής αλλά και των χωρών καταγωγής και των ίδιων των µεταναστών. (5) Το πρόγραµµα της Στοκχόλµης, το οποίο εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο κατά τις συνόδους του στις 10 και 11 εκεµβρίου 2009, αναγνωρίζει ότι η µετανάστευση εργατικού δυναµικού προς µια περιοχή µπορεί να συµβάλει στην ανταγωνιστικότητα και την οικονοµική ζωτικότητα και ότι, στο πλαίσιο των σηµαντικών δηµογραφικών προκλήσεων που θα αντιµετωπίσει η Ένωση στο µέλλον σε συνδυασµό µε αυξηµένη ζήτηση εργασίας, η εφαρµογή ευέλικτων πολιτικών µετανάστευσης θα συµβάλει σηµαντικά στην οικονοµική ανάπτυξη και στις µακροπρόθεσµες επιδόσεις της Ένωσης. Καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο να συνεχίσουν να εφαρµόζουν το Σχέδιο Πολιτικής για τη Νόµιµη Μετανάστευση 6. (6) Η παρούσα οδηγία θα συµβάλει στην αποτελεσµατική διαχείριση των µεταναστευτικών ροών για την ειδική κατηγορία της εποχικής προσωρινής µετανάστευσης καθορίζοντας δίκαιους και διαφανείς κανόνες για την εισδοχή και τη διαµονή και, συγχρόνως, παρέχοντας κίνητρα και διασφαλίσεις, ούτως ώστε η προσωρινή διαµονή να µην γίνεται µόνιµη. Επίσης, χάρη στους κανόνες που θεσπίζονται στην οδηγία 2009/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε την επιβολή ελάχιστων προτύπων όσον αφορά τις κυρώσεις και τα µέτρα κατά των εργοδοτών που απασχολούν παράνοµα διαµένοντες υπηκόους τρίτων χωρών 7, θα αποφεύγεται η µετατροπή της προσωρινής διαµονής σε παράνοµη διαµονή. (7) Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρµόζεται µε την επιφύλαξη της αρχής της προτίµησης των πολιτών της ΕΕ όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά εργασίας των κρατών µελών, όπως αναφέρεται στις σχετικές διατάξεις της Πράξης Προσχώρησης. (8) Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρµόζεται µε την επιφύλαξη του δικαιώµατος των κρατών µελών να καθορίζουν τον όγκο των εισερχόµενων υπηκόων τρίτων χωρών οι οποίοι έρχονται από τρίτες χώρες στην επικράτειά τους µε σκοπό την εποχική εργασία, όπως ορίζεται στο άρθρο 79 παράγραφος 5 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 6 7 COM(2005) 669. ΕΕ L 168 της , σ. 24. EL 15 EL

16 (9) Η παρούσα οδηγία δεν πρέπει να θίγει τους όρους παροχής υπηρεσιών που προβλέπονται στο άρθρο 56 της ΣΛΕΕ. Ειδικότερα, η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να θίγει τους ειδικούς και γενικούς όρους εργασίας και απασχόλησης που ισχύουν, σύµφωνα µε την οδηγία 96/71/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 16ης εκεµβρίου 1996, σχετικά µε την απόσπαση εργαζόµενων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών 8, για τους εργαζόµενους που αποσπώνται από επιχείρηση εγκατεστηµένη σε κράτος µέλος για παροχή υπηρεσίας στο έδαφος άλλου κράτους µέλους. (10) Οι δραστηριότητες που εξαρτώνται από την αλλαγή των εποχών συνήθως ανήκουν σε τοµείς όπως η γεωργία, κατά την περίοδο φύτευσης ή συγκοµιδής, ή ο τουρισµός, κατά την περίοδο των διακοπών. (11) Η υποβολή αίτησης εισδοχής ως εποχικά εργαζόµενος θα πρέπει να είναι δυνατή µόνον εφόσον ο αιτών διαµένει εκτός της επικράτειας των κρατών µελών. (12) Η οδηγία δεν θα πρέπει να θίγει, ενδεχοµένως, τα δικαιώµατα υπηκόων τρίτων χωρών που διαµένουν ήδη νόµιµα σε κράτος µέλος και εργάζονται. (13) Η οδηγία θα πρέπει να προβλέπει ευέλικτο σύστηµα εισόδου µε βάση τη ζήτηση και αντικειµενικά κριτήρια, όπως µια έγκυρη σύµβαση εργασίας ή δεσµευτική προσφορά εργασίας η οποία να αναφέρει το επίπεδο των αποδοχών που ισχύει για τους εποχικά εργαζόµενους στον συγκεκριµένο τοµέα. (14) Τα κράτη µέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να πραγµατοποιήσουν έλεγχο που να καταδεικνύει ότι µια θέση δεν µπορεί να πληρωθεί από το εθνικό εργατικό δυναµικό. (15) Η θέσπιση ενιαίας διαδικασίας για την έκδοση ενός µόνο εγγράφου που θα συνδυάζει συγχρόνως την άδεια διαµονής και την άδεια εργασίας θα συµβάλει στην απλούστευση των κανόνων που ισχύουν επί του παρόντος στα κράτη µέλη. Αυτό δεν θα πρέπει να θίγει το δικαίωµα των κρατών µελών να καθορίζουν τις εθνικές αρχές και τον τρόπο µε τον οποίο θα συµµετέχουν στην ενιαία διαδικασία, σύµφωνα µε τις εθνικές ιδιαιτερότητες της διοικητικής οργάνωσης και πρακτικής. (16) Η διάρκεια διαµονής θα πρέπει να περιορίζεται σε µέγιστη χρονική περίοδο ανά ηµερολογιακό έτος η οποία, από κοινού µε τον ορισµό της εποχικής εργασίας, θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η εργασία είναι καθαρά εποχικού χαρακτήρα. Θα πρέπει να προβλέπεται ότι, εντός της εν λόγω µέγιστης διάρκειας διαµονής, είναι δυνατή η παράταση της σύµβασης ή η αλλαγή εργοδότη. Κατ αυτόν τον τρόπο θα µπορεί να µειωθεί ο κίνδυνος καταχρηστικής µεταχείρισης που µπορεί να αντιµετωπίσουν οι εποχικά εργαζόµενοι εάν δεσµεύονται µε έναν µόνον εργοδότη και συγχρόνως να αντιµετωπίζονται µε ευέλικτο τρόπο οι πραγµατικές ανάγκες των εργοδοτών σε εργατικό δυναµικό. (17) Θα πρέπει να προωθηθεί η κυκλική µετανάστευση των εποχικά εργαζόµενων υπηκόων τρίτων χωρών. Προκειµένου να έχουν οι εποχικά εργαζόµενοι προοπτικές απασχόλησης στην ΕΕ για περιόδους µεγαλύτερες από µια εποχή και να µπορούν οι εργοδότες της ΕΕ να βασίζονται σε σταθερότερο και ήδη καταρτισµένο εργατικό 8 ΕΕ L 18 της , σ. 1. EL 16 EL

17 δυναµικό, θα πρέπει να προβλέπεται η δυνατότητα πρόσβασης στην εποχική απασχόληση επί πολλά διαδοχικά έτη, είτε µε µια άδεια εργασίας πολλών εποχών είτε µε απλουστευµένη διαδικασία. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να δίνει προτεραιότητα σε αυτούς τους εργαζόµενους έναντι των υπηκόων τρίτων χωρών που υποβάλλουν αίτηση εισδοχής ως εποχικά εργαζόµενοι για πρώτη φορά ή να προβλέπει µείωση του χρόνου των διαδικασιών ή να απαιτεί λιγότερα δικαιολογητικά. (18) Θα πρέπει να θεσπιστεί σύνολο κανόνων που θα διέπουν τις διαδικασίες για την εξέταση των αιτήσεων εισδοχής ως εποχικά εργαζόµενος. Οι διαδικασίες αυτές πρέπει να είναι αποτελεσµατικές, διαχειρίσιµες σε σχέση µε τον συνήθη φόρτο εργασίας των διοικήσεων των κρατών µελών, καθώς και διαφανείς και δίκαιες, ούτως ώστε να προσφέρουν το κατάλληλο επίπεδο ασφάλειας δικαίου στα ενδιαφερόµενα πρόσωπα. (19) Προκειµένου να διασφαλιστεί ότι οι εποχικά εργαζόµενοι έχουν προσήκον κατάλυµα κατά τη διαµονή τους, και σε λογική τιµή, θα πρέπει να προβλέπεται διάταξη που θα απαιτεί από τους εργοδότες να προσκοµίζουν αποδείξεις σχετικά µε το κατάλυµα που παρέχουν οι ίδιοι ή τρίτοι. (20) εδοµένου ότι οι εποχικά εργαζόµενοι υπήκοοι τρίτων χωρών βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση και ότι η απασχόλησή τους είναι προσωρινή, πρέπει να καθοριστούν σαφώς οι όροι εργασίας που εφαρµόζονται σε αυτούς τους εργαζόµενους, ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια του δικαίου µε την αναφορά των όρων αυτών σε γενικά δεσµευτικά µέσα τα οποία παρέχουν αποτελεσµατική προστασία των δικαιωµάτων των εποχικά εργαζόµενων τρίτων χωρών, όπως η νοµοθεσία ή οι συλλογικές συµβάσεις γενικής εφαρµογής. (21) Εάν δεν υπάρχει σύστηµα που να καθορίζει ποιες συµβάσεις είναι γενικής εφαρµογής, τα κράτη µέλη µπορούν να λάβουν ως βάση τις συλλογικές συµβάσεις που ισχύουν γενικά για όλες τις παρόµοιες επιχειρήσεις που ανήκουν στον δεδοµένο κλάδο ή επάγγελµα και υπάγονται στον γεωγραφικό χώρο εφαρµογής τους, και/ή τις συλλογικές συµβάσεις που έχουν συναφθεί από τις πλέον αντιπροσωπευτικές σε εθνικό επίπεδο οργανώσεις των κοινωνικών εταίρων και που εφαρµόζονται στο σύνολο της εθνικής επικράτειας. (22) Οι εποχικά εργαζόµενοι υπήκοοι τρίτων χωρών θα πρέπει να τυγχάνουν ίσης µεταχείρισης όσον αφορά τους κλάδους κοινωνικής ασφάλισης που αναφέρονται στο άρθρο 3 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 883/2004 για τον συντονισµό των συστηµάτων κοινωνικής ασφάλειας. Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να παρέχει περισσότερα δικαιώµατα από όσα προβλέπονται ήδη στην υφιστάµενη νοµοθεσία της ΕΕ στον τοµέα της κοινωνικής ασφάλισης για υπηκόους τρίτων χωρών των οποίων τα συµφέροντα εξαρτώνται από περισσότερα του ενός κράτη µέλη. Επίσης, η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να παρέχει δικαιώµατα σε σχέση µε καταστάσεις που δεν υπάγονται στο πεδίο εφαρµογής της νοµοθεσίας της ΕΕ, όπως, για παράδειγµα, σε µέλη της οικογένειας που διαµένουν σε τρίτη χώρα. Τούτο δεν αποκλείει την άνευ διακρίσεων εφαρµογή, από τα κράτη µέλη, των εθνικών διατάξεων που προβλέπουν κανόνες de minimis σχετικά µε τις συνεισφορές στα συνταξιοδοτικά καθεστώτα. (23) Για να διευκολυνθεί η εκτέλεση, τα αρµόδια τρίτα πρόσωπα που έχουν οριστεί, όπως οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ή άλλες ενώσεις, θα πρέπει να µπορούν να EL 17 EL

18 υποβάλλουν καταγγελίες, ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσµατική εφαρµογή της οδηγίας. Αυτό θεωρείται απαραίτητο για την αντιµετώπιση καταστάσεων στις οποίες οι εποχικά εργαζόµενοι δεν γνωρίζουν την ύπαρξη µηχανισµών επιβολής ή διστάζουν να τους χρησιµοποιήσουν επ ονόµατί τους, διότι φοβούνται τις πιθανές συνέπειες. (24) εδοµένου ότι οι στόχοι, δηλαδή η καθιέρωση ειδικής διαδικασίας εισδοχής και η θέσπιση προϋποθέσεων εισόδου και διαµονής για τους σκοπούς της απασχόλησης υπηκόων τρίτων χωρών, δεν µπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη µέλη, και µπορούν, συνεπώς, να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση µπορεί να λάβει µέτρα, σύµφωνα µε την αρχή της επικουρικότητας που θεσπίζεται στο άρθρο 5 της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύµφωνα µε την αρχή της αναλογικότητας, όπως διατυπώνεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη των συγκεκριµένων στόχων, (25) Η παρούσα οδηγία σέβεται τα θεµελιώδη δικαιώµατα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως στον Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (26) Σύµφωνα µε τα άρθρα 1 και 2 του Πρωτοκόλλου (Αριθ. 21) για τη θέση του Ηνωµένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας όσον αφορά το χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, το οποίο προσαρτάται στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και µε την επιφύλαξη του άρθρου 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου, τα εν λόγω κράτη µέλη δεν συµµετέχουν στη θέσπιση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσµεύονται από αυτήν ούτε υπόκεινται στην εφαρµογή της. (27) Σύµφωνα µε τα άρθρα 1 και 2 του Πρωτοκόλλου (Αριθ. 22) σχετικά µε τη θέση της ανίας, το οποίο προσαρτάται στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ανία δεν συµµετέχει στη θέσπιση της παρούσας οδηγίας και δεν δεσµεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρµογή της, ΕΞΕ ΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ Ο ΗΓΙΑ: Κεφάλαιο Ι ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 1 Αντικείµενο Η παρούσα οδηγία καθορίζει τις προϋποθέσεις εισόδου και διαµονής υπηκόων τρίτων χωρών µε σκοπό την απασχόλησή τους ως εποχικά εργαζόµενων και καθορίζει τα δικαιώµατα των εποχικά εργαζόµενων. EL 18 EL

19 Άρθρο 2 Πεδίο εφαρµογής 1. Η παρούσα οδηγία εφαρµόζεται στους υπηκόους τρίτων χωρών που διαµένουν εκτός της επικράτειας των κρατών µελών και υποβάλλουν αίτηση εισδοχής στην επικράτεια κράτους µέλους µε σκοπό την απασχόληση ως εποχικά εργαζόµενοι. 2. Η παρούσα οδηγία δεν εφαρµόζεται σε υπηκόους τρίτων χωρών που ασκούν δραστηριότητες για λογαριασµό επιχειρήσεων εγκατεστηµένων σε άλλο κράτος µέλος στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών κατά την έννοια του άρθρου 56 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων που αποσπώνται από επιχειρήσεις εγκατεστηµένες σε κράτος µέλος στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών σύµφωνα µε την οδηγία 96/71/ΕΚ. Άρθρο 3 Ορισµοί Κατά την έννοια της παρούσας οδηγίας, νοούνται ως: α) «υπήκοος τρίτης χώρας»: κάθε πρόσωπο που δεν είναι πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την έννοια του άρθρου 20 παράγραφος 1 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης β) «εποχικά εργαζόµενος»: ο υπήκοος τρίτης χώρας που διατηρεί τη νόµιµη κατοικία του σε τρίτη χώρα, αλλά διαµένει προσωρινά για λόγους απασχόλησης στην επικράτεια κράτους µέλους σε τοµέα δραστηριότητας που εξαρτάται από την αλλαγή των εποχών, βάσει µιας ή περισσότερων συµβάσεων εργασίας ορισµένου χρόνου που συνάπτονται απευθείας µεταξύ του υπηκόου τρίτης χώρας και του εργοδότη που είναι εγκατεστηµένος σε κράτος µέλος γ) «δραστηριότητα που εξαρτάται από την αλλαγή των εποχών»: δραστηριότητα που πραγµατοποιείται σε ορισµένη περίοδο του έτους και αφορά γεγονός ή σειρά γεγονότων κατά τη διάρκεια των οποίων το απαιτούµενο επίπεδο εργατικού δυναµικού είναι πολύ υψηλότερο από το απαιτούµενο για τις συνήθως εκτελούµενες δραστηριότητες δ) «άδεια εποχικά εργαζόµενου»: η άδεια που φέρει τη µνεία «εποχικά εργαζόµενος» και βάσει της οποίας ο κάτοχός της δικαιούται να διαµείνει και να εργαστεί στην επικράτεια κράτους µέλους σύµφωνα µε τους όρους της παρούσας οδηγίας ε) «ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης»: διαδικασία που οδηγεί σε απόφαση βάσει µίας αίτησης για τη χορήγηση άδειας διαµονής και εργασίας στην επικράτεια κράτους µέλους που υποβάλλεται από υπήκοο τρίτης χώρας στ) «συλλογική σύµβαση γενικής εφαρµογής»: συλλογική σύµβαση η οποία πρέπει να τηρείται από όλες τις επιχειρήσεις που ανήκουν στον δεδοµένο κλάδο ή επάγγελµα και υπάγονται στον γεωγραφικό χώρο εφαρµογής της. Εάν δεν υπάρχει σύστηµα που να καθορίζει ποιες συµβάσεις είναι γενικής εφαρµογής, τα κράτη µέλη θα πρέπει να λάβουν ως βάση τις συλλογικές συµβάσεις που ισχύουν γενικά για όλες τις παρόµοιες επιχειρήσεις που ανήκουν στον δεδοµένο κλάδο ή επάγγελµα και υπάγονται στον γεωγραφικό χώρο εφαρµογής τους, και/ή τις συλλογικές συµβάσεις EL 19 EL

20 που έχουν συναφθεί από τις πλέον αντιπροσωπευτικές σε εθνικό επίπεδο οργανώσεις των κοινωνικών εταίρων και που εφαρµόζονται στο σύνολο της εθνικής επικράτειας. Άρθρο 4 Ευνοϊκότερες διατάξεις 1. Η παρούσα οδηγία εφαρµόζεται µε την επιφύλαξη ευνοϊκότερων διατάξεων: α) της νοµοθεσίας της Ένωσης, συµπεριλαµβανοµένων των διµερών και πολυµερών συµφωνιών που συνάπτονται µεταξύ της Ένωσης και των κρατών µελών της, αφενός, και µιας ή περισσότερων τρίτων χωρών, αφετέρου β) διµερών ή πολυµερών συµφωνιών που συνάπτονται µεταξύ ενός ή περισσότερων κρατών µελών και µιας ή περισσότερων τρίτων χωρών. 2. Η παρούσα οδηγία δεν επηρεάζει το δικαίωµα των κρατών µελών να θεσπίζουν ή να διατηρούν ευνοϊκότερες διατάξεις για τα πρόσωπα στα οποία αυτή εφαρµόζεται όσον αφορά τα άρθρα 13 έως 17 της παρούσας οδηγίας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ II ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΙΣ ΟΧΗΣ Άρθρο 5 Κριτήρια εισδοχής 1. Οι αιτήσεις εισδοχής προς κράτος µέλος βάσει των όρων της παρούσας οδηγίας πρέπει να συνοδεύονται από τα ακόλουθα έγγραφα: α) έγκυρη σύµβαση εργασίας ή, δυνάµει του εθνικού δικαίου, δεσµευτική προσφορά εργασίας ως εποχικά εργαζόµενος στο σχετικό κράτος µέλος µε εργοδότη εγκατεστηµένο στο κράτος µέλος, η οποία να διευκρινίζει το ποσό της αµοιβής και τον αριθµό των ωρών εργασίας ανά εβδοµάδα ή ανά µήνα και, κατά περίπτωση, άλλους σχετικούς όρους εργασίας β) έγκυρο ταξιδιωτικό έγγραφο, κατά τα οριζόµενα στο εθνικό δίκαιο. Τα κράτη µέλη µπορούν να απαιτούν η περίοδος ισχύος του ταξιδιωτικού εγγράφου να καλύπτει τουλάχιστον τη διάρκεια της άδειας διαµονής γ) αποδεικτικά στοιχεία σύµφωνα µε το οποία ο αιτών διαθέτει ασφάλιση ασθενείας ή, εάν αυτό προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο, ότι έχει υποβάλει αίτηση για ασφάλιση ασθενείας που καλύπτει όλους τους κινδύνους που συνήθως καλύπτονται για τους υπηκόους του συγκεκριµένου κράτους µέλους, όσον αφορά τις περιόδους κατά τις οποίες δεν του παρέχονται, λόγω της σύµβασης εργασίας του ή σε συνδυασµό µε αυτή, ανάλογη ασφαλιστική κάλυψη και αντίστοιχο δικαίωµα σε παροχές ασφάλισης δ) αποδεικτικά στοιχεία ότι ο αιτών διαθέτει κατάλυµα, όπως ορίζεται στο άρθρο 14. EL 20 EL

21 2. Τα κράτη µέλη απαιτούν να εξασφαλιστεί ότι ο εποχικά εργαζόµενος θα διαθέτει επαρκείς πόρους κατά τη διαµονή του/της για τη συντήρησή του/της χωρίς να χρειάζεται να καταφύγει στο σύστηµα κοινωνικής πρόνοιας του συγκεκριµένου κράτους µέλους. 3. Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που θεωρούνται απειλή για τη δηµόσια τάξη, τη δηµόσια ασφάλεια ή τη δηµόσια υγεία δεν γίνονται δεκτοί για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας. Άρθρο 6 Λόγοι απόρριψης 1. Τα κράτη µέλη απορρίπτουν αίτηση εισδοχής προς κράτος µέλος για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, όταν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 5 ή όταν τα προσκοµισθέντα έγγραφα έχουν αποκτηθεί δολίως ή έχουν πλαστογραφηθεί ή έχουν άλλως νοθευτεί. 2. Τα κράτη µέλη µπορούν να ελέγχουν κατά πόσον η συγκεκριµένη κενή θέση είναι δυνατόν να καλυφθεί από ηµεδαπό ή υπήκοο κράτους µέλους της ΕΕ, ή από υπήκοο τρίτης χώρας που διαµένει νόµιµα στο εν λόγω κράτος µέλος και αποτελεί ήδη µέρος της αγοράς εργασίας στο κράτος αυτό σύµφωνα µε τη νοµοθεσία της ΕΕ ή την εθνική νοµοθεσία, και να απορρίπτουν την αίτηση. 3. Τα κράτη µέλη µπορούν να απορρίψουν αίτηση, εάν έχουν επιβληθεί κυρώσεις στον εργοδότη σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία για αδήλωτη εργασία και/ή παράνοµη απασχόληση. 4. Τα κράτη µέλη µπορούν να απορρίψουν αίτηση λόγω του όγκου των εισερχόµενων υπηκόων τρίτων χωρών. Άρθρο 7 Ανάκληση ή µη ανανέωση της άδειας 1. Τα κράτη µέλη ανακαλούν ή απορρίπτουν την ανανέωση της άδειας που χορηγείται βάσει της παρούσας οδηγίας στις ακόλουθες περιπτώσεις: α) όταν αυτή έχει αποκτηθεί δολίως ή έχει πλαστογραφηθεί, ή έχει άλλως νοθευτεί ή β) όταν ο κάτοχος διαµένει για σκοπούς άλλους από εκείνους για τους οποίους του επιτράπηκε η διαµονή. 2. Τα κράτη µέλη ανακαλούν ή αρνούνται να ανανεώσουν την άδεια που έχει εκδοθεί µε βάση την παρούσα οδηγία στις ακόλουθες περιπτώσεις: α) εφόσον οι όροι που προβλέπονται στο άρθρο 5 δεν πληρούνταν ή δεν πληρούνται πλέον EL 21 EL