Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 16 Οκτωβρίου Ελληνική Οικονοµία

Transcript

1 Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 215 Ελληνική Οικονοµία Σύµφωνα µε τα στοιχεία οικονοµικής συγκυρίας που ανακοινώθηκαν την προηγούµενη εβδοµάδα, ορισµένοι εκ των βασικών δεικτών οικονοµικής συγκυρίας κατέγραψαν αισθητή βελτίωση στο τρίτο τρίµηνο 215, υποδηλώνοντας ότι η υφεσιακή διαταραχή του δευτέρου εξαµήνου 215 θα είναι µικρότερη από ό,τι αρχικώς είχε εκτιµηθεί. Συγκεκριµένα, η πορεία της εξαγωγικής δραστηριότητας την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου 215 αλλά και της µεταποιητικής βιοµηχανίας τον Αύγουστο 215, σε συνδυασµό µε την ενίσχυση της τουριστικής δραστηριότητας στο τρίτο τρίµηνο 215 σηµατοδοτούν ότι η ύφεση το τρίτο τρίµηνο του έτους θα είναι κατά πολύ ηπιότερη. Παράλληλα, η ένταση της υφέσεως - που αναµένεται να προκύψει ως αποτέλεσµα των νέων φορολογικών επιβαρύνσεων επί του διαθεσίµου εισοδήµατος και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων - στο τέταρτο τρίµηνο του 215 και το πρώτο εξάµηνο του 216, θα προσδιορισθεί σε µεγάλο βαθµό από την πορεία των δεικτών επιχειρηµατικού κλίµατος και καταναλωτικής εµπιστοσύνης τους προσεχείς µήνες. Η αντιστροφή της πτωτικής πορείας του δείκτη οικονοµικού κλίµατος τον Σεπτέµβριο 215 αποτελεί ήδη θετική ένδειξη. Βάσει των ανωτέρω, το πραγµατικό ΑΕΠ στο τρέχον έτος εκτιµάται σήµερα εντός του εύρους -1,3% και -1,6%. Πιο αναλυτικά, µπορούµε να επισηµάνουµε τα εξής: 12 1 Γράφηµα 1. Μεταποιητική Παραγωγή και είκτης Προσδοκιών στη Βιοµηχανία 1% 5% % εύτερον, οι δείκτες επιχειρηµατικού κλίµατος του ΙΟΒΕ υποδηλώνουν ευνοϊκότερη εξέλιξη της µεταποιητικής παραγωγής στο επόµενο τρίµηνο του 215. Στις θετικές αυτές προοπτικές συµβάλλει εξάλλου, και η σαφής αύξηση της ανταγωνιστικότητας µε βάση το µισθολογικό κόστος της ελληνικής οικονοµίας κατά 19,6% στην περίοδο , η οποία συνεχίζεται στο τρέχον έτος όπως προκύπτει από τη µείωση του δείκτη µισθών της ΕΛΣΤΑΤ. Η περιορισµένη εγχώρια ζήτηση ωθεί αρκετές επιχειρήσεις να στραφούν δυναµικά προς τις αγορές του εξωτερικού. Επιπλέον, φαίνεται ότι οι έλεγχοι κεφαλαίων είχαν υποτονική ως τώρα επίπτωση στη δραστηριότητα των µεγάλων ελληνικών µεταποιητικών µονάδων, καθώς αυτές εκτός των άλλων διαθέτουν σηµαντικά ρευστά διαθέσιµα στο εξωτερικό. Τρίτον, σηµαντική ήταν η αύξηση των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιµα, τόσο στο οκτάµηνο του 215, όσο και τον περασµένο Αύγουστο σε ετήσια βάση. Ειδικότερα, από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι οι εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίµων, αυξήθηκαν κατά 12,3% σε επίπεδο οκταµήνου 215, έναντι µειώσεως κατά 2,6% στο αντίστοιχο περυσινό διάστηµα και κατά 6,8% τον Αύγουστο 215, έναντι απωλειών κατά 4,5% συγκριτικά µε τον Αύγουστο 214. Επισηµαίνεται η διακριτή αύξηση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων κατά 19,4% στο επτάµηνο 215, έναντι πτώσεως κατά 8,8% στο αντίστοιχο διάστηµα του Γράφηµα 2. Εµπορικό Ισοζύγιο, Ιανουάριος-Αύγουστος (σε δισ.) 7,4 7,1 5,1 11,1 1,8 12, % -1-19,9-21,3-2, Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, IOBE μεταποίηση, % ετήσια μεταβολή, δεξ.άξονας κινητός μέσος 6μηνου Δείκτης Προσδοκιών στη Βιομηχανία, αριστ.άξονας -1% -15% -2% Πρώτον, συνεχίσθηκε τον Αύγουστο 215 η αύξηση της βιοµηχανικής (+4,5%) και της µεταποιητικής παραγωγής (+4,2%). Η επιτάχυνση της ανόδου της µεταποιήσεως προήλθε πρωτίστως από την εξαγωγική ζήτηση. Σηµαντικοί µάλιστα κλάδοι της ελληνικής µεταποίησης, όπως αυτοί των βασικών µετάλλων, της καπνοβιοµηχανίας, της βιοµηχανίας τροφίµων, της ποτοποιίας και της φαρµακοβιοµηχανίας πρωτοπορούν σε αύξηση της παραγωγής και διεύρυνσης του κύκλου εργασιών τους στο εξωτερικό ,5-1,2 Εισαγωγές Καυσίµων Εξαγωγές Καυσίµων -7, Ισοζύγιο χωρίς καύσιµα, δεξ,άξονας Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Εισαγωγές χωρίς καύσιµα Εξαγωγές χωρίς καύσιµα Ισοζύγιο µε καύσιµα, δεξ,άξονας Οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίµων αναµένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται, λόγω των ευνοϊκών συνθηκών της εξωτερικής ζήτησης και της βελτιωµένης ανταγωνιστικότητας. Τέταρτον, οι εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίµων εξακολουθούν την πτωτική πορεία κατά 8,4% σε ετήσια βάση, τον Αύγουστο 215 και µειώνονται κατά 2,% στο οκτάµηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 215. Συνεπώς, το έλλειµµα στο εµπορικό ισοζύγιο -1-2

2 συρρικνώνεται, ενισχύοντας την θετική συµβολή του εξωτερικού τοµέα στην ανάπτυξη της οικονοµίας. Στον αντίποδα των θετικών εξελίξεων, η ιδιωτική κατασκευαστική δραστηριότητα εξακολούθησε να µειώνεται και µάλιστα µε εντονότερο ρυθµό κατά 25,2% τον Ιούλιο 215, σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά 24,1% που είχε καταγραφεί τον Ιούλιο του 214. Το ποσοστό ανεργίας παρέµεινε στο 25% τον Ιούλιο, µήνας επιβολής των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Η αύξηση του αριθµού των απασχολουµένων αυξήθηκε πολύ περιορισµένα κατά,9%, σε ετήσια βάση, τον Ιούλιο 215 που συνιστά την χαµηλότερη ετήσια µεταβολή από τον Μάιο του 215. Παράλληλα, περιορίζεται ο ρυθµός µειώσεως του αριθµού των ανέργων κατά 5,6% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο 215, έναντι µειώσεως κατά 6,9% τον Ιούνιο 215. Η µικρότερη του αναµενοµένου ύφεση στο τρέχον έτος διευκολύνει την πραγµατοποίηση των δηµοσιονοµικών στόχων του 215 αλλά και του 216, µειώνοντας τον έντονο περιοριστικό χαρακτήρα της δηµοσιονοµικής προσαρµογής. Το ερώτηµα, ωστόσο, που τίθεται είναι κατά πόσο η επιστροφή της οικονοµίας σε αναπτυξιακή τροχιά το 216 θα καταφέρει να στηρίξει ουσιαστικά το επίπεδο ευηµερίας, δεδοµένου ότι η ανεργία παραµένει σε υπερβολικά υψηλό επίπεδο, µε σοβαρό αντίκτυπο στον κοινωνικό ιστό. Παράλληλα, η αποπληθωριστική διαδικασία παρατείνεται, εξέλιξη που επιδρά αρνητικά στην εξέλιξη χρέους προς ΑΕΠ. Οι εµπορευµατικές συναλλαγές στο 215: Η εξωτερική προσαρµογή στις εµπορευµατικές συναλλαγές συνεχίσθηκε εντονότερα τον Αύγουστο 215. Ειδικότερα, σύµφωνα µε την ΕΛΣΤΑΤ, οι εξαγωγές (χωρίς τα καύσιµα) αυξήθηκαν σηµαντικά κατά 6,8% τον Αύγουστο 215, σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 7,% τον Ιούλιο και µείωσης κατά 4,5% που κατέγραψαν τον Αύγουστο του 214. Η θετική αυτή εξέλιξη των εισπράξεων από εξαγωγές (χωρίς τα καύσιµα) τον περασµένο Αύγουστο προέρχεται κυρίως από τους βασικούς κλάδους της ελληνικής βιοµηχανίας και αφετέρου από τις εξαγωγές τροφίµων, ποτών, καπνών και ελαίων. Αντίθετα, συµπεριλαµβανοµένων των καυσίµων οι εξαγωγές µειώθηκαν κατά 8,9% (Ιούλιος 215:- 8,%), έναντι µείωσης κατά 4,7% τον Αύγουστο 214, εξαιτίας της πτώσης των εξαγωγών πετρελαιοειδών από τα ελληνικά διυλιστήρια κατά 26,6%. 3,8% Τρόφιµα Γράφηµα 3. Κλάδοι Εξαγωγών, Ιανουάριος-Αύγουστος 215 % ετήσιες µεταβολές 23,1% Ποτά /Καπνός 5,2% Πρώτες Ύλες -26,6% Πηγή: ΠΣΕ-ΚΕΕΜ, Ανάλυσηεπί των εκτιμήσεων μηνός της ΕΛΣΤΑΤ 195,3% 12,% Καύσιµα Χηµικά Βιοµ. Είδη 19,% Μηχα νήµατα Σε επίπεδο οκταµήνου 215, οι εξαγωγές (χωρίς καύσιµα) αυξήθηκαν σηµαντικά κατά 12,3%, σε ετήσια βάση, έναντι µείωσης κατά 2,6% στο οκτάµηνο του 214. Σηµειώνεται ότι η αύξηση των εξαγωγών, χωρίς τα καύσιµα, κατευθύνθηκε περισσότερο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (+14,3%) και ακολούθησαν οι εξαγωγές προς τις τρίτες χώρες (+8,4%). Αντίθετα, οι συνολικές εξαγωγές (µαζί µε τα καύσιµα) µειώθηκαν κατά 3,3% στο οκτάµηνο 215, σε ετήσια βάση, έναντι ισόποσης µείωσης στο αντίστοιχο οκτάµηνο του 214, εξαιτίας της καθίζησης των εξαγωγών πετρελαιοειδών. Σύµφωνα µε την µονοψήφια ανάλυση του εξωτερικού εµπορίου της ΕΛΣΤΑΤ, σηµαντική αύξηση σηµείωσαν στο οκτάµηνο 215, οι εξαγωγές βιοµηχανικών προϊόντων (+12%), ποτών και καπνού (+23,1%), µηχανηµάτων (+19,%), τροφίµων (+3,8%) και ελαίων (άνω του 2%, εξαιτίας δυσµενών για την ελιά καιρικών φαινοµένων το 214), χηµικών (+1,5%) ακόµη και µη εδώδιµων πρώτων υλών (+5,2%). Αναφορικά µε τις εισαγωγές (χωρίς τα καύσιµα) παρουσίασαν µείωση κατά 8,4%, τον Αύγουστο 215, σε ετήσια βάση, έναντι µείωσης κατά 11,9% στο αντίστοιχο µήνα του 214, ενώ µε τα καύσιµα η συνολική αξία των εισαγωγών µειώθηκε κατά 11,9%, έναντι µείωσης κατά 8,4% τον Αύγουστο 214. Σε επίπεδο οκταµήνου οι συνολικές εισαγωγές (χωρίς τα καύσιµα) µειώθηκαν σωρευτικά κατά 2,%, έναντι αύξησης κατά 6,8% στην αντίστοιχη περίοδο του 214. Η αύξηση των εξαγωγών χωρίς καύσιµα και η µείωση των αντίστοιχων εισαγωγών στο οκτάµηνο 215, ελάττωσε σηµαντικά το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου εξωτερικών πληρωµών κατά 16,6%, σε ετήσια βάση, έναντι διόγκωσής του κατά +18,6% στο αντίστοιχο διάστηµα του 214. Βιοµηχανική Παραγωγή: Ο Γενικός είκτης της Βιοµηχανίας αυξήθηκε κατά 4,5%, σε ετήσια βάση, τον Αύγουστο 215, έναντι απωλειών κατά 4,7% τον Αύγουστο 214. Η αύξηση της βιοµηχανικής παραγωγής τον Αύγουστο 215, οφείλεται στην επιτάχυνση της 2

3 παραγωγής της µεταποίησης (+4,2%) κυρίως λόγω της εξαγωγικής ζήτησης και αφετέρου στη σηµαντική αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (+9,%), που προήλθε από την µείωση της εισαγωγής ηλεκτρικού ρεύµατος. Αντίθετα, αρνητικά επέδρασε η µείωση της παραγωγής των ορυχείων και µεταλλίων (-6,1%), ενώ µηδαµινή ήταν η συµβολή της παροχής ύδατος (+,1%). Συμβολή κλάδων στη μεταβολή της μεταπoίησης Κλάδοι Αύγουστος 215 Σιδηρουργία (βασ. μέταλλα) 1,8 Ποτοποιϊα 1,4 Τρόφιμα 1, Καπνοβιομηχανία,7 Διυλιστήρια,5 Φαρμακοβιομηχανία,3 Χαρτοβιομηχανία,2 Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός,2 Κλωστουφαντουργία,1 Λοιπές μεταπ. δραστηρ.,1 Βιομηχανία Χημικών,1 Δυρσοδεψία, Ηλεκτρονικά είδη, Λοιπός εξοπολ. Μεταφορών, Μηχανοκίνητα οχήματα, Οικοδομήσιμη Ξυλεία, Έπιπλα, Πλαστικοβιομηχανία, Τυπογραφία -,2 Μηχανήματα -,2 Ένδυση -,2 Τσιμεντοβιομηχανία -,4 Επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων -,4 Κατασκ. Μεταλ. Ειδών -,4 Σύνολο Μεταποίησης 4,2 Εποµένως, το θετικό κλίµα που είχε σχηµατισθεί στην ελληνική βιοµηχανία στο πρώτο τετράµηνο του 215 συνεχίσθηκε τον περασµένο Αύγουστο παρά τις αρνητικές συνθήκες ρευστότητας, που ωστόσο φαίνεται ότι έπληξαν τις µικρές κυρίως επιχειρήσεις. Κατά συνέπεια σε επίπεδο του οκταµήνου 215, η µεταποιητική παραγωγή αυξήθηκε κατά 1,1%, σε ετήσια βάση, έναντι ανόδου κατά,8% στο αντίστοιχο διάστηµα του 214. Επισηµαίνεται ότι βασικοί κλάδοι της ελληνικής βιοµηχανίας παρουσιάζουν σηµαντική αύξηση της παραγωγής τους, καθώς έστρεψαν σηµαντικό µέρος της παραγωγής τους στην εξωτερική αγορά. Γενικά, οι κεφαλαιακοί έλεγχοι φαίνεται να έχουν µικρότερη επίπτωση στην ελληνική οικονοµία από ό,τι είχε αρχικά εκτιµηθεί. Από την ανάλυση των κλάδων της µεταποιητικής βιοµηχανίας προκύπτει ότι έξι βασικοί κλάδοι έχουν κατορθώσει να υψώσουν την παραγωγή τους πάνω από το επίπεδο του 21 (21=1) κατά τον Αύγουστο του 215. Ειδικότερα: (α) Ο δείκτης παραγωγής στον κλάδο των Βασικών Μετάλλων ανήλθε τον Αύγουστο 215 στις 1,2 µονάδες, έναντι 79,5 µον. τον Αύγουστο 214, σηµειώνοντας αύξηση κατά 26,1%, σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά,6% τον αντίστοιχο µήνα του 214. (β) Ο δείκτης παραγωγής στον κλάδο των Τροφίµων και Ποτών ανήλθε στις 119, και 116,9 µονάδες σηµειώνοντας αυξήσεις 3,4% και 13,8% αντίστοιχα. (γ) Ο κλάδος της καπνοβιοµηχανίας ανήλθε στις 118, µονάδες σηµειώνοντας άνοδο κατά 38,1%. (δ) Η παραγωγή διυλιστηρίων αυξήθηκε στις 121,4 µονάδες µε αύξηση κατά 2,2%, ενώ ο κλάδος των ηλεκτρονικών προϊόντων διαµορφώθηκε άνω των 1 µονάδων, τόσο τον Αύγουστο 215 (117,8 µον.), όσο και τον Αύγουστο 214 (118,2 µον.). Αύξηση της παραγωγής, παρουσίασαν και άλλοι βασικοί µεταποιητικοί κλάδοι, µε δείκτη όµως παραγωγής κάτω του έτους βάσεως, όπως η Φαρµακοβιοµηχανία (+8,9%), η Χαρτοβιοµηχανία (+1,5%), η Βιοµηχανία Χηµικών (+1,1%), η Κλωστοϋφαντουργία (+23,9%), λόγω αύξησης της παραγωγής ενός βασικού υφαντουργείου και η παραγωγή Ηλεκτρολογικού Εξοπλισµού (+14,9%). Η εικόνα της Βιοµηχανίας εκτιµάται ότι θα βελτιωθεί στους επόµενους µήνες, καθώς ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών (ΙΟΒΕ) αυξήθηκε σηµαντικά στις 78,8 µονάδες τον Σεπτέµβριο 215, έναντι 67,4 τον Αύγουστο 215, που προήλθε από την ισχυροποίηση των προβλέψεων για τις εξαγωγές στο προσεχές τρίµηνο (Σεπτέµβριος 215: +14,3, Αύγουστος 215: -1,5) και την αύξηση του ισοζυγίου των προβλέψεων για τις πωλήσεις στο επόµενο τρίµηνο (Σεπτέµβριος 215: +2,9, Αύγουστος 215: -33,1). Η περαιτέρω µείωση της αβεβαιότητας θα αυξήσει τις επιδόσεις του βιοµηχανικού τοµέα στο υπόλοιπο του 215. Όσον αφορά στη συµβολή των επιµέρους κλάδων στην αύξηση του συνόλου της µεταποίησης κατά σειρά σηµασίας τον Αύγουστο 215, σηµειώνεται η σηµαντική συµβολή του κλάδου των βασικών µετάλλων, ακολουθούµενος από τη βιοµηχανία ποτών και τροφίµων, την καπνοβιοµηχανία, τα διυλιστήρια την φαρµακοβιοµηχανία, τη χαρτοβιοµηχανία, τον ηλεκτρολογικό εξοπλισµό αλλά και την κλωστοϋφαντουργία. Πωλήσεις Νέων Επιβατηγών Αυτοκινήτων: Αυξήθηκε και πάλι ο αριθµός των νέων ΙΧ επιβατικών αυτοκινήτων (ΕΛΣΤΑΤ) τον Σεπτέµβριο στις νέες εγγραφές (Αύγουστο 215: 5.963), έναντι τον Σεπτέµβριο του 214 καταγράφοντας συνεπώς αύξηση 7,1%% σε ετήσια βάση. 3

4 6% 4% 2% % -2% -4% -6% Ιουν-11 Σεπ-11 εκ-11 Πηγή:ΕΛΣΤΑΤ Γράφηµα 4. Πωλήσεις νέων ΙΧ Αυτοκινήτων (% ετήσια µεταβολή) Μαρ-12 Ιουν-12 Σεπ-12 εκ-12 Μαρ-13 Ιουν-13 Σεπ-13 εκ-13 6 month mov.avg. Σε επίπεδο εννεαµήνου, οι νέες εγγραφές επιβατικών αυτοκινήτων ανήλθαν σε από στο αντίστοιχο εννεάµηνο του 214, παρουσιάζοντας άνοδο κατά 17,7%, έναντι πάντως µεγαλύτερης αυξήσεως κατά 29,9% στην αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Σηµαντική ήταν και η άνοδος του κύκλου εργασιών στον κλάδο των αυτοκινήτων, καθώς στο πρώτο εξάµηνο 215 αυξήθηκε περαιτέρω κατά 14,3%, σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 21,5% στο αντίστοιχή περίοδο του 214. Η άνοδος του αριθµού των επιβατικών αυτοκίνητων, που ανυπερθέτως θα σηµειωθεί και το 215, οφείλεται και στη ζήτηση από τις εταιρείες ενοικιάσεων αυτοκινήτων προκειµένου να ικανοποιήσουν την αυξανόµενη τουριστική κίνηση του 215. Σηµειώνεται ότι ο δείκτης επιχειρηµατικών προσδοκιών στον κλάδο των αυτοκινήτων (ΙΟΒΕ) ανέκαµψε ελαφρώς τον Σεπτέµβριο 215 στις 84,6 µονάδες από τις 8,2 µον. τον Ιούλιο 215, σε χαµηλότερο όµως επίπεδο από το αντίστοιχο περυσινό (14,7 µον.). Αγορά Εργασίας: Σύµφωνα µε τα µηνιαίαεποχικά προσαρµοσµένα στοιχεία-της ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό ανεργίας παρέµεινε στο 25% τον Ιούλιο 215, όπως και τον Ιούνιο 215, από 26,3% τον Ιούλιο 214. Σε ετήσια βάση, ο αριθµός των απασχολουµένων αυξήθηκε µε επιβραδυνόµενο ρυθµό, κατά,9% τον Ιούλιο 215 (Ιούνιος 215: 1,3%), ενώ ο αριθµός των ανέργων µειώθηκε κατά 5,6% (Ιούνιος 215: -6,9%). Σε µηνιαία βάση, ο αριθµός των απασχολουµένων παρέµεινε αµετάβλητος. Επίσης, σηµειώνεται µείωση του εργατικού δυναµικού κατά 37,9 χιλ. µεταξύ Ιουλίου 214 και Ιουλίου 215, η οποία δεν συνοδεύθηκε από αντίστοιχη αύξηση του µη ενεργού πληθυσµού, που αντίθετα µειώθηκε κατά 1,2 χιλ. Ως αποτέλεσµα, ο πληθυσµός ικανός προς εργασία µειώθηκε κατά 48,2 χιλ. Αναφορικά µε το ποσοστό ανεργίας κατά ηλικιακή οµάδα, επισηµαίνεται η µικρή µόνο µείωση της ανεργίας στα ηλικιακά κλιµάκια έτη, σε 48,6% τον Ιούλιο 215 (Ιούλιος 214: 49,5%) και έτη Μαρ-14 Ιουν-14 Σεπ-14 εκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 σε 32,2% (Ιούλιος 214: 35,1%). Επίσης δεν σηµειώθηκαν αξιόλογες µεταβολές στις κρίσιµες παραγωγικές ηλικιακές οµάδες και έτη, τα ποσοστά των οποίων διαµορφώθηκαν σε 22,5% (Ιούλιος 214: 22,7%) και 19,7% (Ιούλιος 214: 2,3%). 5% 4% 3% 2% 1% % -1% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Γράφηµα 5. Ετήσια % Μεταβολή του Αριθµού των Ανέργων και Ποσοστό Ανεργίας Ιούλιος 215:25,% 29% 27% 25% 23% 21% 19% 17% 15% % ετήσια µεταβολή αριθµού ανέργων, αριστερός άξονας Ποσοστό Ανεργίας, δεξιός άξονας Από πλευράς φύλου, σηµειώνεται ότι το ποσοστό της ανεργίας των γυναικών υποχώρησε ελαφρώς στο 29,4% τον Ιούλιο 215 από 3,% τον Ιούλιο 214. Η σταθεροποιητική τάση στην αγορά εργασίας, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, δεν συνάδει µε τις ροές απασχόλησης του ιδιωτικού τοµέα (ΕΡΓΑΝΗ), οι οποίες εµφανίζουν πιο αρνητική εικόνα. Συγκεκριµένα, τον Σεπτέµβριο του 215 το ισοζύγιο των ροών µισθωτής απασχολήσεως εµφανίζεται αρνητικό για τρίτο συνεχή µήνα. Συγκεκριµένα, τον Σεπτέµβριο 215, οι προσλήψεις µισθωτών στο ιδιωτικό τοµέα (175,9 χιλ.) υπολείπονταν των αποχωρήσεων (188,9 χιλ.) κατά 13, χιλ. άτοµα, έναντι αρνητικού ισοζυγίου -3,9 χιλ. άτοµα τον αντίστοιχο µήνα του προηγούµενου έτους. Η καθαρή ροή µισθωτής απασχόλησης κατά την περίοδο Ιανουάριου-Σεπτεµβρίου 215 διαµορφώνεται σε χαµηλότερα επίπεδα σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περίοδο του προηγούµενου έτους, καθώς οι προσλήψεις µισθωτών υπερέβησαν τις αποχωρήσεις κατά 173, χιλ. άτοµα έναντι 186,9 χιλ. άτοµα το αντίστοιχο διάστηµα 214 (Γράφηµα 5). 1.2, 1., 8, 6, 4, 2, - -2, -4, -6, -8, -1., -1.2, Γράφηµα 6. Καθαρή Ροή της µισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τοµέα σε χιλ., Ιανουάριος- Ιούλιος 73,5 11,9 18,4 34,1 11,1 33,6 186,9 173, 165, Προσλήψεις ΚαθαρήΡοή Απασχόλησης Απολύσεις Πηγή: Σύστηµα ΕΡΓΑΝΗ Η µεγαλύτερη αρνητική καθαρή ροή µισθωτής απασχόλησης τον Σεπτέµβριο 215, σηµειώνεται

5 στην ηλικιακή οµάδα (-15,9 χιλ.), ενώ θετικό ισοζύγιο καταγράφεται στην ηλικιακή οµάδα 3-44 (+4,4 χιλ.). Αξιοσηµείωτη µεταβολή παρουσίασε η κατανοµή των νέων προσλήψεων ανά είδος συµβάσεως εργασίας το εννεάµηνο Ιανουαρίου-Σεπτεµβρίου 215, καθώς αισθητή µείωση σηµείωσε το ποσοστό των συµβάσεων εργασίας πλήρους απασχολήσεως, το οποίο διαµορφώθηκε σε 45,2% έναντι 51,4% το αντίστοιχο διάστηµα πέρυσι, ενώ παράλληλα σηµαντική αύξηση κατέγραψε το ποσοστό των συµβάσεων εκ περιτροπής απασχόλησης στο σύνολο των νέων προσλήψεων (εννεάµηνο 215: 18,4%, εννεάµηνο 214: 13,2%). Το ποσοστό των συµβάσεων µερικής απασχόλησης αυξήθηκε ελαφρά σε 36,4% το εννεάµηνο 215, έναντι 35,4% το αντίστοιχο διάστηµα του 214. Αποπληθωριστική ιαδικασία: Αυξήθηκε ο ρυθµός αποπληθωρισµού τον Σεπτέµβριο 215, παρά την αναδιάταξη των συντελεστών του φόρου προστιθεµένης αξίας σε ένα σχετικά ευρύ φάσµα αγαθών και υπηρεσιών. Συγκεκριµένα, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο -1,7%, έναντι - 1,5% τον Αύγουστο 215 και -,8% τον Σεπτέµβριο 214. Επίσης, επιταχύνθηκε ο ρυθµός µείωσης του δοµικού πληθωρισµού (χωρίς κηπευτικά και καύσιµα) στο -,4% τον Σεπτέµβριο 215, από -,3% τον Αύγουστο 215. Σε ορισµένες οµάδες αγαθών και υπηρεσιών παρατηρήθηκε αύξηση των τιµών σε ετήσια βάση τον Αύγουστο όπως η ιατροφή, Ποτά και Καπνός και Ξενοδοχεία-Καφέ- Εστιατόρια (βλ. Πίνακα). Αντίθετα, αρνητική επίδραση στον πληθωρισµό του Σεπτεµβρίου 215 είχαν οι τιµές της βενζίνης (-1,2) και του πετρελαίου θέρµανσης (-1,2). Συµβολή στον Πληθωρισµό Κύριων Κατηγοριών Προϊόντων Αγαθά και Υπηρεσίες % µεταβολή τιµών Σεπ.214/ Σεπ.213 Επίπτωση στον πληθωρισµό Σεπ.214 % µεταβολή τιµών Σεπ.215/ Σεπ.214 Επίπτωση στον πληθωρισµό Σεπ.215 ιατροφή και µη Αλκοολούχα Ποτά -1,5 -,3 3,7,74 Αλκοολούχα Ποτά και Καπνός 2,1,1 2,4,13 Ένδυση και Υπόδηση -2,6 -,17-4,9 -,31 Στέγαση -1,3 -,23-7,4-1,21 Υγεία 3,8,22-1,4 -,9 Μεταφορές -,4 -,6-5,8 -,82 Αναψυχή -2, -,7-1,4 -,6 Εκπαίδευση -3,3 -,9 -,9 -,3 Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια,1,1 1,8,17 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ. Οικοδοµική ραστηριότητα: Η ιδιωτική οικοδοµική δραστηριότητα (σε κατοικήσιµα και µη κτίρια) σηµείωσε νέα πτώση κατά 25,2% τον Ιούλιο 215, σε ετήσια βάση, ύστερα από αυτήν κατά 15,1%, που κατέγραψε τον Ιούνιο 215, έναντι πτώσης κατά 24,1% που είχε παρατηρηθεί τον Ιούλιο του 214 (Γράφηµα ). Ωστόσο, σωρευτικά στο επτάµηνο του 215 παρατηρήθηκε µικρή αύξηση της οικοδοµικής δραστηριότητας (σε κυβικά µέτρα) κατά 1,9% έναντι µείωσης κατά 4,3% στο επτάµηνο του 214. Είναι εµφανές ότι η φορολογική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας, κυρίως δια του ΕΝΦΙΑ, έχει επιτείνει την ύφεση στην αγορά ακινήτων και έχει αποθαρρύνει σηµαντικά τη ζήτηση, ενώ έχει συµπράξει στην απραξία της ιδιωτικής κατασκευαστικής δραστηριότητας. 1% 8% 6% 4% 2% % -2% -4% -6% -8% -1% Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ Γράφηµα 7. Όγκος Οικοδοµικής ραστηριότητας Όγκος (σε κυβ.µέτρα), δεξ. άξονας % ετήσια µεταβολή, αριστ. άξονας κινητός µέσος 6 µηνών Οι πιέσεις στον όγκο των ιδιωτικών οικοδοµών εµφανίσθηκαν από δεύτερο τρίµηνο του 215, εξαιτίας της αναζωπύρωσης της αβεβαιότητας και κατά συνέπεια οι επενδύσεις σε κατοικίες δεν θα ανακάµψουν ούτε στο δεύτερο εξάµηνο του 215, δεδοµένου ότι η χρηµατοδότηση της στέγασης βρίσκεται από καιρού σε στασιµότητα. Είναι ενδεικτικό ότι οι επιχειρηµατικές προσδοκίες στις κατασκευές κατοικιών (ΙΟΒΕ) κατολίσθησαν τον Ιούλιο (55, µονάδες), τον Αύγουστο (5,6 µον.) αλλά και τον Σεπτέµβριο 215 στις 31,9 µονάδες. Παράλληλα, συνεχίζεται η µείωση στις κατασκευές νέων κατοικιών, καθώς τον Μάιο 215 (τελευταία διαθέσιµα στοιχεία) ο αριθµός τους υποχώρησε κατά 868 φθάνοντας τις 3.766, στο πρώτο πεντάµηνο 215, έναντι 93 κατοικίες τον Μάιο του 214 και 3.88 σε επίπεδο πενταµήνου, µε αποτέλεσµα να µειωθούν περαιτέρω κατά 1,1% σωρευτικά στο πεντάµηνο του 215, σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά 21,1% στο αντίστοιχο διάστηµα του 214. Σε καθοδική φάση βρίσκεται και η ζήτηση ακινήτων από το εξωτερικό. Συγκεκριµένα, η εισροή κεφαλαίων για αγορά ακινήτων (κυρίως εξοχικές κατοικίες και ακίνητα) από το εξωτερικό µειώθηκε κατά 21% σε ετήσια βάση στο επτάµηνο 215 σε 112 εκατ. έναντι 142 εκατ. στο πρώτο επτάµηνο 214. Η σταθεροποίηση και η επακόλουθη ανάκαµψη της αγοράς των ιδιωτικών κατασκευών εξαρτάται από την ενίσχυση των προσδοκιών των επιχειρήσεων και της εµπιστοσύνης νοικοκυριών για την εξέλιξη της ελληνικής οικονοµίας, καθώς και από τη διαµόρφωση ενός σταθερού φορολογικού πλαισίου επί των οικιστικών ακινήτων. 5

6 Οι προοπτικές της παγκόσµιας οικονοµίας εµφανίζουν τάσεις επιδείνωσης. Το τελευταίο διάστηµα αυξάνονται οι προειδοποιήσεις διεθνών οργανισµών και επενδυτικών τραπεζών για πιθανότητα εµφάνισης µιας νέας οικονοµικής κρίσης. Η ενδεχόµενη άνοδος των επιτοκίων στις ΗΠΑ έχει ήδη αρχίσει να πυροδοτεί µια σειρά αλυσιδωτών επενδυτικών αντιδράσεων στις αναδυόµενες αγορές και ειδικότερα στην ευρύτερη περιοχή της Ασίας. Τα σχεδόν µηδενικά επιτόκια, των τελευταίων ετών αποτελούν το νοµισµατικό ανάχωµα των Κεντρικών Τραπεζών για την αντιµετώπιση των οικονοµικών κρίσεων. Ωστόσο, η άσκηση επεκτατικής νοµισµατικής πολιτικής από πλευράς Κεντρικών Τραπεζών, αν και προκαλεί προϋποθέσεις ανάδυσης από την οικονοµική στασιµότητα, εντούτοις η διατήρηση της επί µακρό χρονικό διάστηµα, οδηγεί σε αύξηση της µόχλευσης (leverage), δεδοµένου ότι ενθαρρύνει την ανάληψη υπέρµετρων επενδυτικών κινδύνων. Η µόχλευση συµβάλλει στη διόγκωση των τιµών σε ορισµένα περιουσιακά στοιχεία και στην καταγραφή στρεβλώσεων στην τιµολόγηση του επενδυτικού κινδύνου, εξαιτίας της ασύµµετρης µεταβολής των τιµών. Η πιθανολογούµενη νέα οικονοµική κρίση που συνιστά την τρίτη κατά σειρά των τελευταίων ετών, γεωγραφικά εστιάζεται στην ευρύτερη περιοχή της Ασίας. Η αδυναµία των αναδυόµενων οικονοµιών συµπίπτει χρονικά µε την οικονοµική εξασθένιση της Κίνας, καθώς η πορεία των οικονοµικών της δεικτών, αντικατοπτρίζει την παρατεταµένη υποχώρηση της εγχώριας ζήτησης και ενισχύει την άποψη, ότι είναι δύσκολα επιτεύξιµος ο στόχος αύξησης του ΑΕΠ κατά 7% το 215. Οι αρχές της Κίνας εµφανίζονται καθησυχαστικές προς τους επενδυτές, τονίζοντας ότι οι πολιτικές που µέχρι σήµερα έχουν υιοθετηθεί έχουν αρχίσει να αποδίδουν αποτελέσµατα, ενώ επιρρίπτουν την ευθύνη επιβράδυνσης της παγκόσµιας οικονοµίας στην αδυναµία ζήτησης εκ µέρους των ανεπτυγµένων οικονοµιών για τα προϊόντα των αναπτυσσόµενων. Στην περίπτωση της Κίνας, κρίνεται απαραίτητη η συνέχιση των προσπαθειών υλοποίησης των διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων που θα ενισχύσουν περαιτέρω την εσωτερική ζήτηση. Η αδυναµία του οικονοµικού ρυθµού ανάπτυξης στην Κίνα, ενδεχοµένως να αντανακλά την εξισορρόπηση της οικονοµίας σε ένα νέο αναπτυξιακό µοντέλο προσαρµοσµένο στις απαιτήσεις της τρέχουσας οικονοµικής συγκυρίας. Ωστόσο, οι αναδυόµενες οικονοµίες καλούνται να αναλάβουν πρωτοβουλίες ανάκτησης του ανταγωνιστικού τους χαρακτήρα µέσω διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων, καθώς αρχίζει πλέον να περιορίζεται η φθηνή χρηµατοδότηση και οι τιµές των εµπορευµάτων βρίσκονται σε καθοδική πορεία. Η απόφαση της Fed στην τελευταία συνεδρίαση του Συµβουλίου Νοµισµατικής Πολιτικής στις Σεπτεµβρίου να µην προβεί σε άνοδο των επιτοκίων της, µπορεί να εξέπληξε ένα τµήµα των αγορών, συνέβαλε όµως προσωρινά στην σταθεροποίηση των αναδυόµενων οικονοµιών. Ωστόσο, ο υπουργός οικονοµικών της Κίνας, σε πρόσφατη δήλωση του εξέφρασε την άποψη, ότι οι επικρατούσες συνθήκες στην παγκόσµια οικονοµία δεν επιτρέπουν στη Fed να προβεί σε αύξηση των επιτοκίων της, ενώ παράλληλα έθεσε τις ΗΠΑ προ των οικονοµικών ευθυνών τους. Στο γεγονός ότι τα επιτόκια στις ΗΠΑ δεν θα κινηθούν ανοδικά τουλάχιστον µέχρι το τέλος του 215, ήλθε να επιβεβαιώσει η δηµοσίευση της οικονοµικής έκθεσης (Beige Book), η οποία ανέδειξε τις δυσκολίες που αντιµετωπίζει η οικονοµία των ΗΠΑ για την επίτευξη υψηλότερων ρυθµών οικονοµικής µεγέθυνσης. Βασική αιτία της οικονοµικής συγκράτησης όπως τονίζει η έκθεση αποτελεί κυρίως το ισχυρό δολάριο. Μεταξύ των βασικότερων καταλοίπων που άφησε στο πέρασµα της η οικονοµική κρίση που έπληξε την Ευρωζώνη, είναι οι χαµηλοί ρυθµοί οικονοµικής ανάπτυξης και το υψηλό χρέος. Χαρακτηριστικά τα οποία δεν αποκλείεται να εµφανισθούν και στις αναδυόµενες οικονοµίες, εξαιτίας της ιδιαίτερα υψηλής µόχλευσης και της χαµηλής εσωτερικής ζήτησης που καταγράφεται στην πλειονότητα εξαυτών. Σύµφωνα µε το ΝΤ, το χρέος των αναδυόµενων οικονοµιών ανέρχεται στα $ 3 τρισ. ήτοι στο 15% του συνολικού τους ΑΕΠ. Σε περίπτωση που γενικευθούν οι χαµηλοί ρυθµοί οικονοµικής ανάπτυξης στις Ασιατικές οικονοµίες, µετά δυσκολίας η Fed θα προβεί σε άνοδο των επιτοκίων, ενώ δεν αποκλείεται η επέκταση του προγράµµατος αγοράς κρατικών οµολόγων (QE) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ). Ο επικεφαλής της ΕΚΤ προσφάτως στο περιθώριο της ετήσιας Συνόδου του ΝΤ στο Περού, ανέφερε ότι η ΕΚΤ είναι έτοιµη να χρησιµοποιήσει κάθε διαθέσιµο εργαλείο για την θωράκιση της οικονοµίας της Ευρωζώνης, ενώ το µέγεθος και η διάρκεια του προγράµµατος αγοράς περιουσιακών στοιχείων, εάν απαιτηθεί µπορούν να αλλάξουν. Αξίζει να σηµειωθεί ότι στην παρούσα συγκυρία, η οικονοµία της Ευρωζώνης είναι ευάλωτη από τις γεωπολιτικές εξελίξεις και την προσφυγική κρίση. Η τελευταία µπορεί µακροπρόθεσµα να επιφέρει σηµαντικά οφέλη για την αγορά εργασίας της Ζώνης του Ευρώ αρκεί οι πρόσφυγες να ενσωµατωθούν σε αυτήν. Ωστόσο, το δηµοσιονοµικό κόστος που θα προκληθεί µέσω της αύξησης των δηµοσίων δαπανών, µπορεί να αποτελέσει πρόσθετο οικονοµικό βάρος για τις ασθενείς οικονοµίες της Ευρωζώνης. ΗΠΑ FOMC Το Συµβούλιο Νοµισµατικής Πολιτικής της Fed (FOMC), στις , δηµοσίευσε τα πρακτικά της διήµερης συνεδρίασης στις Σεπτεµβρίου. Σύµφωνα µε τα πρακτικά, ο βασικός παράγοντας που οδήγησε στη διατήρηση του βασικού επιτοκίου, ήταν το χαµηλό επίπεδο του πληθωρισµού, ο οποίος τρία και πλέον έτη διαµορφώνεται χαµηλότερα του τεθέντος στόχου (2,%) και αναµένεται να επιτευχθεί 6

7 το 218. Οι αξιωµατούχοι της Fed εξέφρασαν την ανησυχία τους για τις αρνητικές εξελίξεις και τις προοπτικές της παγκόσµιας οικονοµίας. Επιπλέον, οι περισσότεροι εξ αυτών εκτιµούν ότι έως το τέλος του έτους θα έχουν δηµιουργηθεί οι συνθήκες που θα επιτρέψουν την αύξηση του βασικού επιτοκίου. Τέλος, οι περισσότεροι αξιωµατούχοι προβλέπουν, ότι η οικονοµία θα αναπτυχθεί µε ρυθµό 2,1% το 215 και 2,3% το 216, σε πραγµατικούς όρους. Εµπορικό ισοζύγιο Το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου ανήλθε στα $48,3 δισ. τον Αύγουστο από $41,8 δισ. τον Ιούλιο. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών µειώθηκαν κατά 2,% σε µηνιαία βάση, µε τις εξαγωγές αγαθών να διαµορφώνονται στο χαµηλότερο επίπεδο από τον Ιούνιο του 211. Τη µεγαλύτερη πτώση σε εξαγωγές αγαθών παρουσίασαν τα βιοµηχανικά υλικά, γεγονός που δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς η Κίνα η οποία απορροφά περί το 26% των εξαγόµενων αγαθών των ΗΠΑ, εµφανίζει σηµάδια επιβράδυνσης. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν σε µηνιαία βάση κατά 1,2%, ενώ συνολικά την περίοδο Ιαν.-Αυγ.215, το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου ανήλθε στα $354,4 δισ., αυξηµένο κατά 5,2% σε σχέση µε το αντίστοιχο οκτάµηνο του 214 ($336,8 δισ.). Η εξέλιξη του εµπορικού ισοζυγίου φανερώνει ότι η αποδυνάµωση της παγκόσµιας ζήτησης και το ισχυρό δολάριο θα ανακόψουν τον ρυθµό ανόδου του ΑΕΠ το 3ο 3µηνο 215, παρότι τα στοιχεία για την καταναλωτική δαπάνη, η οποία αποτελεί περίπου το 7% του ΑΕΠ, είναι ενθαρρυντικά για το 3ο 3µηνο 215. Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) ΕΚΤ Η ΕΚΤ, στις , δηµοσίευσε τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης (2-3 Σεπτεµβρίου) από τα οποία προκύπτει ότι η πλειοψηφία των µελών του ιοικητικού Συµβουλίου εκτιµά ότι η οικονοµία της ΖτΕ βρίσκεται αντιµέτωπη από τα µέσα Ιουλίου µε περισσότερες προκλήσεις. Εντούτοις, θα τηρηθεί στάση αναµονής αναφορικά µε την επέκταση του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), καθώς η οικονοµική ανάκαµψη της ΖτΕ είναι ικανή να απορροφήσει τις αναταραχές που παρουσιάζονται στις παγκόσµιες αγορές, όπως αυτές που προκάλεσε η υποτίµηση του γουάν της Κίνας τον περασµένο Αύγουστο. Ειδικότερα, στα πρακτικά αναφέρεται ότι οι δαπάνες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αλλά και οι οριακά αυξηµένες ιδιωτικές επενδύσεις θα στηρίξουν την ανάπτυξη. Γερµανία Εν ΤΚ Στη Γερµανία, ο πληθωρισµός, µετρούµενος από τον Εν ΤΚ µειώθηκε κατά,2% τον Σεπτέµβριο, έναντι του Αυγούστου ως αποτέλεσµα της σηµαντικής πτώσης της τιµής της ενέργειας (-9,3%), ενώ είχε παρουσιάσει µηδενική µεταβολή τον προηγούµενο µήνα. Σε ετήσια βάση ο Εν ΤΚ παρέµεινε αµετάβλητος. είκτης επενδυτικής εµπιστοσύνης (ZEW) Ο δείκτης επενδυτικής εµπιστοσύνης (ZEW) σηµείωσε κατακόρυφη πτώση για έβδοµο συνεχή µήνα, µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στις 1,9 µονάδες (χαµηλό 12-µήνου) τον Οκτώβριο από 12,1 µον. τον Σεπτέµβριο, ενώ η αγορά προσδοκούσε υποχώρηση του δείκτη στις 6,5 µονάδες. Οι ανησυχίες των επενδυτών για την οικονοµία της Γερµανίας τους επόµενους τρεις µήνες εντάθηκαν σε σηµαντικό βαθµό, εξαιτίας του σκανδάλου της Volkswagen και της επιδείνωσης του οικονοµικού κλίµατος στις αναδυόµενες οικονοµίες στις οποίες κατευθύνεται σηµαντικό τµήµα των εξαγωγών της Γερµανίας. Στην επιδείνωση του δείκτη επενδυτικής εµπιστοσύνης συνέβαλε η υποχώρηση των εξαγωγών κατά 5,2% τον Αύγουστο (µηνιαία µεταβολή), η µεγαλύτερη από τον Ιαν.29 και η απρόσµενη πτώση των παραγγελιών βιοµηχανικών αγαθών. Συγκεκριµένα, οι παραγγελίες βιοµηχανικών αγαθών από το εξωτερικό µειώθηκαν σε µηνιαία βάση κατά 1,2% τον Αύγουστο, µε τις παραγγελίες βιοµηχανικών αγαθών από τις χώρες εκτός Ευρωζώνης να µειώνονται κατά 3,7%. Αναφορικά µε την αισιοδοξία των επενδυτών για την τρέχουσα κατάσταση, η έρευνα έδειξε ότι αυτή µετριάσθηκε αλλά σε µικρότερο βαθµό σε σχέση µε τις προσδοκίες τους για τους επόµενους τρεις µήνες, µε το δείκτη να µειώνεται στις 55,2 µον. τον Οκτώβριο από 67,5 µον. τον Σεπτέµβριο. Ωστόσο, αν και το επίπεδο του δείκτη εµπιστοσύνης των επενδυτών για τους επόµενους τρεις µήνες διαµορφώνεται πολύ χαµηλότερα του µέσου επιπέδου της τελευταίας 1-ετίας, ο αντίστοιχος δείκτης για την τρέχουσα συγκυρία, διαµορφώνεται υψηλότερα του µέσου όρου της 1-ετίας. Εντούτοις, η πτώση του ZEW δεν µπορεί να θεωρηθεί ότι προδικάζει την επιβράδυνση της οικονοµίας της Γερµανίας, ειδικά εάν ληφθεί υπόψη ότι: α) η οικονοµία βρίσκεται σε επίπεδο πλήρους απασχόλησης και ο πληθωρισµός σε χαµηλό επίπεδο, β) τα στοιχεία των εξαγωγών και της βιοµηχανικής παραγωγής παρουσιάζουν έντονη µεταβλητότητα και γ) οι οικονοµίες των σηµαντικών 7

8 εµπορικών εταίρων της Γερµανίας και των ΗΠΑ, διατηρούν τη δυναµική τους. Κίνα Το εµπορικό ισοζύγιο επηρεάσθηκε από τη σηµαντική υποχώρηση των εισαγωγών τον Αύγουστο, επιβεβαιώνοντας ότι η ζήτηση στο εσωτερικό της Κίνας είναι χαµηλή, γεγονός που θα συµβάλει στην επιβράδυνση του ρυθµού οικονοµικής ανάπτυξης. Συγκεκριµένα, το πλεόνασµα του εµπορικού ισοζυγίου τον Σεπτέµβριο σηµείωσε οριακή άνοδο στα $6,3 δισ., έναντι $6,2 δισ. τον Αύγουστο, ωστόσο ήταν πολύ υψηλότερο της αντίστοιχης περιόδου του περασµένου έτους ($3,9 δισ.). Όσον αφορά τις εισαγωγές, κατέγραψαν µείωση για ενδέκατο κατά σειρά µήνα κατά 2,4% (ετήσια µεταβολή), έναντι µείωσης 13,8% τον Αύγουστο, εξαιτίας της αδύναµης εσωτερικής ζήτησης και της µείωσης των τιµών των εµπορευµάτων. Παράλληλα, οι εξαγωγές υποχώρησαν κατά 3,7% σε ετήσια βάση, έναντι µείωσης 5,5% τον Αύγουστο, λόγω της αδύναµης παγκόσµιας ζήτησης. Τα στοιχεία τόσο για το εµπορικό ισοζύγιο όσο και για τον πληθωρισµό, ο οποίος διαµορφώθηκε στο 1,6% τον Σεπτέµβριο από το υψηλό έτους που είχε σηµειώσει τον Αύγουστο (2,%), επιβεβαιώνουν την άποψη ότι η εσωτερική ζήτηση παραµένει χαµηλή, µε αποτέλεσµα να αποτελεί επιτακτική ανάγκη η λήψη περαιτέρω µέτρων από την κυβέρνηση της Κίνας. Ενδεχοµένως, στην συνάντηση της Κεντρικής Επιτροπής του Κοµµουνιστικού Κόµµατος που θα πραγµατοποιηθεί στις Οκτωβρίου, όπου θα καθορισθεί το νέο πενταετές σχέδιο για την οικονοµία, να υπάρξει ταυτόχρονα και η ανακοίνωση συγκεκριµένων µέτρων που αφορούν έργα υποδοµής και επενδύσεων στο χώρο της ενέργειας (ανανεώσιµες πηγές) ,9 Το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίουπαρέμεινε αμετάβλητο (δισ.δολ.ηπα) 45,4 54,5 49,6 6, 6,6 3,1 34,1 58,9 46,5 43, 6,2 6,3 Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 Πηγή: Τελωνειακή Αρχή Κίνας Ιαπωνία Η πορεία της παγκόσµιας οικονοµικής ανάπτυξης και ιδιαιτέρως η σηµειωθείσα επιβράδυνση στις αναπτυσσόµενες και αναδυόµενες οικονοµίες έχουν αρχίσει να επηρεάζουν την οικονοµία της Ιαπωνίας. Πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγµα, η πορεία του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών τον Αύγουστο. Συγκεκριµένα, το πλεόνασµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, αν και ήταν κατά πολύ υψηλότερο έναντι του Αυγούστου 214, υποχώρησε έναντι του Ιουλίου, κυρίως λόγω της σηµαντικής αύξησης του ελλείµµατος του εµπορικού ισοζυγίου. ως αποτέλεσµα του χαµηλότερου ρυθµού αύξησης των εξαγωγών, παρά τη συνεχιζόµενη µείωση των εισαγωγών, λόγω χαµηλών τιµών πετρελαίου. Ο ρυθµός αύξησης των εξαγωγών της Ιαπωνίας έχει επιβραδυνθεί, παρά το αδύναµο γιεν, καθώς είναι µειωµένη η ζήτηση από τις αναπτυσσόµενες και αναδυόµενες οικονοµίες. Αξίζει να σηµειωθεί, ότι η υποχώρηση του πλεονάσµατος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα ήταν µεγαλύτερη, αν το ισοζύγιο υπηρεσιών δεν είχε εµφανίσει πλεόνασµα, λόγω της σηµαντικής αύξησης των ξένων επισκεπτών στη χώρα, η οποία ενίσχυσε το ταξιδιωτικό ισοζύγιο Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε λόγω διεύρυνσης του πλεονάσματος του ισοζυγίου εισοδημάτων (σε δισ. γιεν) 43,6 287,1 963, 833,4 433, 187,2 61,4 1.44, , ,4 1.88,9 558,6 1.88,6 Ιουλ-14 Οκτ-14 Ιαν-15 Απρ-15 Ιουλ-15 Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών Ιαπωνίας Σύµφωνα µε τα στοιχεία του χρηµατιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ (USD+DXY) για µη εµπορικές συναλλαγές (specs) την εβδοµάδα που έληξε στις µειώθηκαν κατά $2,1 δισ., ενώ οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να παραµείνουν σε θετικό επίπεδο για 74 η εβδοµάδα στα $ 25,5 δισ.. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για µη εµπορικές συναλλαγές (specs), την εβδοµάδα που έληξε στις αυξήθηκαν κατά 1.15 συµβόλαια µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφωθούν στα συµβόλαια από την προηγούµενη εβδοµάδα. δισ. 6-Ιαν 6-Φεβ 6-Μαρ 6-Απρ 6-Μαϊ 6-Ιουν 6-Ιουλ 6-Αυγ 6-Σεπ 6-Οκτ Οριακή άνοδος της αξίας των specs θέσεων εναντίον (short) του ευρώ Πηγή: CFTC,IMM Ευρώ: Ανοδικές τάσεις καταγράφει στην αρχή της εβδοµάδας το ευρώ, καθώς περιορίζεται η πιθανότητα ανόδου των επιτοκίων στις ΗΠΑ. Η ισοτιµία δολαρίου-ευρώ στις 13 Οκτωβρίου διαµορφωνόταν περί τα 1,137 USD/EUR και ενώ -11,1 8

9 είχε σηµειώσει εντός της ηµέρας το υψηλό των 1,141 USD/EUR. Οι πιέσεις που δέχθηκε το ευρώ αποδίδονται κυρίως στην ανακοίνωση ότι ο δείκτης οικονοµικών προσδοκιών ZEW στη Γερµανία διαµορφώθηκε τον Οκτώβριο στο 1,9 από 12,2 που ήταν τον Σεπτέµβριο, ενώ η αγορά προσδοκούσε ότι ο δείκτης θα υποχωρούσε µεταξύ 6,-6,5. Ελβετικό φράγκο: Το ευρώ, εµφανίζει τάσεις σταθεροποίησης κινούµενο στην περιοχή των 1,9 φράγκων. Ο επικεφαλής της ΤτΕλβετίας στο περιθώριο της συνάντησης του ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου στη Λίµα του Περού, εξέφρασε την άποψη ότι δεν υφίσταται περαιτέρω κίνδυνος αποπληθωρισµού και ότι θα συνεχισθεί η σταδιακή υποτίµηση που έχει αρχίσει να καταγράφει το ελβετικό φράγκο. Άλλωστε η ύπαρξη αρνητικών επιτοκίων και η δυνατότητα παρέµβασης στην αγορά συναλλάγµατος συνηγορούν στην εξασθένιση του φράγκου. Στερλίνα: Μικτή η εικόνα για τη στερλίνα η οποία καταγράφει κέρδη στις έναντι του δολαρίου-ηπα (1,5365 USD/GBP) και απώλειες έναντι του ευρώ (,74 GBP/EUR). Ειδικότερα, η στερλίνα ανήλθε στο υψηλότερο σηµείο των τελευταίων δύο εβδοµάδων έναντι του δολαρίου, καθώς οι επενδυτές εκτιµούν ότι αποµακρύνεται η πιθανότητα ανόδου των επιτοκίων στις ΗΠΑ. Στήριξη στη στερλίνα προσέφεραν οι δηλώσεις του ιοικητή της ΤτΑγγλίας ότι η απόφαση ανόδου των επιτοκίων στις ΗΠΑ δεν αποτελεί προϋπόθεση για ανάλογη κίνηση στο Ηνωµένο Βασίλειο. Στήριξη στη στερλίνα σε βραχυχρόνιο ορίζοντα θα προσφέρει επίσης, η απόφαση εξαγοράς της ζυθοποιίας SABMiller's µε έδρα το Ηνωµένο Βασίλειο από την Anheuser-Busch InBev αξίας 69 δισ.. Αγορές οµολόγων Η πορεία του προγράµµατος QE της ΕΚΤ Εικόνα διόρθωσης σε εβδοµαδιαία βάση για την πλειονότητα των οµόλογων των χωρών της Ζώνης του Ευρώ (ΖτΕ). Οι ρευστοποιήσεις είναι εντονότερες στην περιφέρεια της ΖτΕ, ιδίως µετά τις υποδείξεις της ΕΕ ότι το έλλειµµα προϋπολογισµού στην Ισπανία διαµορφώνεται στο -3,5% ΑΕΠ υψηλότερα του ορίου του -3,% που έχει τεθεί από την ΕΕ. Οι αγορές κρατικών οµολόγων από την ΕΚΤ την εβδοµάδαµέχρι 9 Οκτωβρίου στα πλαίσια εφαρµογής του προγράµµατος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), ανήλθαν στα 358,77 δισ., µε αποτέλεσµα ο µέσος εβδοµαδιαίος όρος να διαµορφωθεί στα 11,5 δισ. Παράλληλα, την ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προέβη στην αγορά καλυµµένων οµολόγων, ύψους 1,8 δισ. και ABS ύψους 244 εκατ.. δισ Πρόγραμμα αγοράς κρατικώνομολόγων της ΕΚΤ Εφαρμογή προγράμματος: 31 εβδομάδες Πηγή: Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα, Διεύθυνση Oικονομικών Μελετών-Alpha Bank Στην Ελληνική αγορά οµολόγων, το εύρος τιµών (αγορά) της ελληνικής 1ετίας λήξης 225 στις διαµορφωνόταν µεταξύ 71,62-72,12 ή απόδοση 7,81%-7,91%. Υπενθυµίζεται ότι στις το 1-ετές οµόλογο είχε καταγράψει χαµηλό 5,475% και στις υψηλό 19,27%. Ρευστοποιήσεις για την πλειονότητα των ομολόγων των χωρών της Ζώνης του Ευρώ Γερμανία Ολλανδία Γαλλία Πορτογαλία Ιταλία Ισπανία Ελλάδα Πηγή: Reuters,54,59,72,77,98,88 2,32 2,42 1,64 1,68 1,78 1,82 8,29 7, /1/215 12/1/215 Η διαφορά απόδοσης µεταξύ ελληνικών 1ετών και γερµανικών οµολόγων (spread) ανήλθε στις 732 µονάδες βάσης από 775 µονάδες βάσης που ήταν την προηγούµενη εβδοµάδα. Η απόδοση του 1- ετούς γερµανικού οµολόγου, το σηµείο αναφοράς για το κόστος δανεισµού της ζώνης του ευρώ, ανήλθε στο,59%. Η 1-ετία της Πορτογαλίας στις 12 Οκτωβρίου εµφάνιζε απόδοση 2,42%, της Ισπανίας 1,82% και της Ιταλίας 1,68%. Η διαφορά απόδοσης του 1-ετούς πορτογαλικού οµολόγου σε σχέση µε την αντίστοιχη του γερµανικού, αυξήθηκε σε εβδοµαδιαία βάση στις 183 µ.β. από 177 µ.β., ενώ του 1-ετούς ιταλικού οµολόγου µε το γερµανικό διατηρήθηκε αµετάβλητο στις 19 µ.β.. Στις ΗΠΑ, η απόδοση του 1-ετούς οµολόγου διαµορφωνόταν στο 2,9% στις Υψηλό το αγοραστικό ενδιαφέρον στην έκδοση των 12-µήνων εντόκων γραµµατίων (ΕΓ ) του υπουργείου Οικονοµικών στην Ισπανία, εν αντιθέσει µε την έκδοση των 6- µήνων γραµµατίων. Ειδικότερα, το δηµόσιο στις 13 Οκτωβρίου µέσω 12-µήνων εντόκων άντλησε 2,9 δισ. µε επιτόκιο,14% έναντι,48% της προηγούµενης δηµοπρασίας και συντελεστή κάλυψης 2,6 φορές από 1,5 φορές. Παράλληλα, αντλήθηκαν 1,3 δισ. µε επιτόκιο -,7% έναντι,% της προηγούµενης δηµοπρασίας και συντελεστή κάλυψης 2,4 φορές από 6,5 φορές. 9

10 Βουλγαρία Πληθωρισµός Ο πληθωρισµός αυξήθηκε, για δεύτερο στη σειρά µήνα, στο,1% τον Σεπτέµβριο από,% τον Αύγουστο. Στην περίοδο Ιαν.-Σεπτ.215, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε, κατά µέσο όρο, στο,3%. Σε µηνιαία βάση, ο πληθωρισµός ήταν αρνητικός και διαµορφώθηκε στο -,1% τον Σεπτέµβριο από,% τον Αύγουστο, µε τη µεγαλύτερη αύξηση να σηµειώνεται στις τιµές της εκπαίδευσης (+1,9%) και η µεγαλύτερη µείωση στις τιµές διασκέδασης & πολιτισµού (-5,3%). Ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διατήρησε το αρνητικό πρόσηµο για 25 συνεχή µήνα και διαµορφώθηκε στο -,9% τον Σεπτέµβριο από -,8% τον Αύγουστο. Στην περίοδο Ιαν.-Σεπτ.215, ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διαµορφώθηκε κατά µέσο όρο στο -1,1%. Πληθωρισµός Ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε αρνητικό επίπεδο στο -,2% τον Σεπτέµβριο από,1% τον Αύγουστο, ενώ παρέµεινε χαµηλότερα του στόχου της ΤτΠΓ Μ (1,%). Σηµειώνεται ότι στην περίοδο Ιαν.- Σεπτ.215, ο πληθωρισµός, σε µέσο επίπεδο, διαµορφώθηκε στο -,3%. Σε µηνιαία βάση, ο πληθωρισµός υποχώρησε στο -,2% τον Σεπτέµβριο, έναντι,% τον Αύγουστο, µε τη µεγαλύτερη µείωση να καταγράφεται στις τιµές των αεροπορικών µεταφορών (-14,7%) και τη µεγαλύτερη αύξηση στις τιµές των νοσοκοµειακών υπηρεσιών (3,2%). 1,,5, Ο πληθωρισμός υποχώρησε και διαμορφώθηκε σε αρνητικό επίπεδο, -,5-1, -1,5 Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός σημείωσε οριακή υποχώρηση -,5-1, -1,5-2, Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 Πηγές: Στατιστική Αρχή -2, -2,5-3, Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 Πηγή: National Statistical Institute Κύπρος Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών µειώθηκε στα 95,1 εκατ. στο 2 ο 3µηνο 215 από 657,7 εκατ. στο 1 ο 3µηνο 215. Η µείωση αποδίδεται στην αύξηση του πλεονάσµατος του ισοζυγίου υπηρεσιών στα 85,2 εκατ. από 36,3 εκατ. στο 1 ο 3µηνο 215 ως αποτέλεσµα των υψηλότερων εσόδων από τον τουρισµό. Παράλληλα, µείωση σηµείωσε το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου στα 75,9 εκατ. από 794,3 εκατ. στο 1 ο 3µηνο 215 λόγω της µεγαλύτερης αύξησης των εξαγωγών σε σχέση µε τις εισαγωγές. Αντίθετα, αύξηση παρουσίασαν τόσο το έλλειµµα του ισοζυγίου εισοδηµάτων στα 12,6 εκατ. από 62,3 εκατ. στο 1 ο 3µηνο 215, όσο και το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών µεταβιβάσεων στα 118,8 εκατ. από 17,5 εκατ. στο 1 ο 3µηνο Μεγάλη μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών λόγω αύξησης του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών (εκατ. ευρώ) -151,2 276, -272,1 21,8-142, -25, -66,4-655,3-657,7-8 1ο τρίμ.213 4ο τρίμ.213 3ο τρίμ.214 2ο τρίμ.215 Πηγή: Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ΠΓ Μ -95,1 Ρουµανία Πληθωρισµός Ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο -1,7% τον Σεπτέµβριο από -1,9% τον Αύγουστο. Οι αρνητικές µετρήσεις του πληθωρισµού οφείλονται στο γεγονός ότι από την 1 η Ιουνίου, επεκτάθηκε η εφαρµογή της µείωσης του ΦΠΑ σε τρόφιµα και ποτά. Στην περίοδο Ιαν.-Σεπτ.215, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε, κατά µέσο όρο, στο -,4%. Υπενθυµίζεται, ότι ο στόχος της ΤτΡουµανίας για τον πληθωρισµό είναι 1,5%-3,5%. Ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο -1,5% τον Σεπτέµβριο από -1,7% τον Αύγουστο, ενώ στην περίοδο Ιαν.-Σεπτ.215, ο εναρµονισµένος πληθωρισµός διαµορφώθηκε, κατά µέσο όρο, στο -,2%. 2,5 2, 1,5 1,,5, -,5-1, -1,5-2, -2,5 Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός παρέμεινε αρνητικός για τέταρτο κατά σειρά μήνα Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 Πηγή: Στατιστική Αρχή Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Το έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κατά 49,9%, σε ετήσια βάση, στα 585 εκατ. στην περίοδο Ιαν.-Αυγ.215, έναντι εκατ. της αντίστοιχης περιόδου του 214. Η υποχώρηση, ήταν αποτέλεσµα της αύξησης του πλεονάσµατος του ισοζυγίου υπηρεσιών στα

11 εκατ. από εκατ. και του ισοζυγίου τρεχουσών µεταβιβάσεων στα εκατ. από 1.14 εκατ., καθώς και της µείωσης του ελλείµµατος του ισοζυγίου εισοδηµάτων στα 2.17 εκατ. από εκατ. Αντίθετα, αρνητική συµβολή στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είχε η αύξηση του ελλείµµατος του εµπορικού ισοζυγίου στα 4.43 εκατ. από 3.61 εκατ Τοέλλειμμα του ισοζυγίουτρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κυρίως λόγω αύξησης του πλεονάσματος των ισοζυγίων υπηρεσιών και τρεχουσών μεταβιβάσεων (εκατ. ευρώ) Ιαν.-Αύγ.14 Ιαν.-Νοέμ.14 Ιαν.-Φεβ.15 Ιαν.-Μάι.15 Ιαν.-Αύγ.15 Πηγή: National Bank of Romania βάση, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε στο,% τον Σεπτέµβριο από,9% τον Αύγουστο µε τη µεγαλύτερη αύξηση να έχει σηµειωθεί στις τιµές της εκπαίδευσης (1,1%) και τη µεγαλύτερη µείωση να στις τιµές της διασκέδασης & πολιτισµού (-5,2%). Στην περίοδο Ιαν.-Σεπτ.215, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε, κατά µέσο όρο, στο 1,4%. 3, 2,5 2, 1,5 1,,5, Σεπ-14 Δεκ-14 Μαρ-15 Ιουν-15 Σεπ-15 Πηγή: Στατιστική Αρχή Ο πληθωρισμός συνέχισε να αυξομειώνεται μεταξύ 1% και 2% Σερβία ΤτΣερβίας Βασικό επιτόκιο Η Επιτροπή Νοµισµατικής Πολιτικής της ΤτΣερβίας στις 14 Οκτωβρίου µείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά µισή ποσοστιαία µονάδα στο 4,5%. Η απόφαση στηρίχθηκε στο γεγονός ότι ο πληθωρισµός παραµένει χαµηλός και κινείται προς το κάτω όριο του εύρους που έχει θέσει ως στόχο η ΤτΣερβίας (2,5%-5,5%). Οι πληθωριστικές πιέσεις δεν είναι ισχυρές λόγω των χαµηλών διεθνών τιµών των εµπορευµάτων και της σχετικά σταθερής συναλλαγµατικής συµπεριφοράς του δηναρίου. Η επόµενη συνεδρίαση της Επιτροπής Νοµισµατικής Πολιτικής έχει προγραµµατισθεί στις 12 Νοεµβρίου. Η ΤτΣερβίας συνέχισε να μειώνει το βασικό της επιτόκιο 1, 9,5 9, 8,5 8, 7,5 7, 6,5 6, 5,5 5, 4,5 4, Ιαν-14 Μαρ-14 Μαϊ-14 Ιουλ-14 Σεπ-14 Νοε-14 Ιαν-15 Μαρ-15 Μαϊ-15 Ιουλ-15 Σεπ-15 Πηγή: National Bank of Serbia Πληθωρισµός Ο πληθωρισµός υποχώρησε στο 1,4% τον Σεπτέµβριο από 2,1% τον Αύγουστο. Σε µηνιαία 11

12 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες µεταβολές) Ετήσια στοιχεία ΑΕΠ (σε σταθερές τιµές αγοράς) -,4-4,4-5,3-8,9-6,6-4,,7 Ιδιωτική Κατανάλωση 2,7 -,7-6,9-1,7-7,9-2,2 1,4 ηµόσια Κατανάλωση -2,2 1,8-4,4-6,3-6,6-5,2 -,8 Ακαθάριστες Επενδύσεις -6,5-13,3-2,8-17, -28,5-9,5 2,9 - Κατοικίες -23,5-18,9-26,5-14,7-33,4-27,7-51,4 - Εξοπλισµός 2,5-15,3-22,7-21,7-3, -3,9 29,8 Ανεργία (%) 7,8 9,6 12,7 17,9 24,4 27,5 26,5 Συνολική Απασχόληση 1,2 -,6-2,6-5,6-8,3-3,7,6 είκτης Τιµών Καταναλωτή (µέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5 -,9-1,3 Κόστος εργασίας ανά µονάδα προϊόντος 4,9 5,2 -,1-1,8-6,2-7,8-1,5 Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τοµέα) 15,9 4,1, -3,1-4, -3,9-3,1 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -5, -1,5-5,7-3,3-1, -2,2,3 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 19,3 126,8 146, 171,3 156,9 175, 177,1 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -14,9-1,9-9,9-9,1-7,3-3,2,7 Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ είκτες Οικονοµικής Συγκυρίας Τελευταία διαθέσιµη έτος Q3 Q4 Q2 Q3 Q4 περίοδος Οικονοµική ραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων -8,4-9,1-1,8 2,4 4,8 -,2 -,9 (7µηνο) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 6,4 15,2 36, 31,5 35,4 17,7 (9µηνο) Οικοδοµική ραστηριότητα -25,6-21,9 2,2 18,4-7,4-8,7 1,9 (7µηνο) Μεταποίηση -1,1-3,9-3, -1,3,3 -,6 1,1 (8µηνο) είκτης Υπευθύνων Προµηθειών ΡΜΙ στη µεταποίηση 46, 47,7 48,7 5,5 49,1 49,1 43,3 (Σεπτέµβριος) είκτης Οικονοµικού Κλίµατος 9,8 91,8 91,6 99,8 11,5 11,4 83,1 (Σεπτέµβριος) είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία 87,8 9,1 85,4 95,6 97,8 95, 78,8 (Σεπτέµβριος) είκτης Εµπιστοσύνης Καταναλωτών -69, -73, -65, -5, -52,7-51,6-64,2 (Σεπτέµβριος) Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τοµέας -3,9-3,9-3,9-3,5-3,5-3,1-1,6 (Αύγουστος) Επιχειρήσεις -4,9-4,7-4,9-4,7-4,7-3,7 -,2 (Αύγουστος) - Βιοµηχανία -2,8-1,9-2,8-5,5-4,5-3,3 2,7 (Αύγουστος) - Κατασκευές,6,4,6-2,2-2,6-1,2,8 (Αύγουστος) - Τουρισµός -2,6-1,5-2,6-1,5-1,3 -,6 -,1 (Αύγουστος) Νοικοκυριά -3,5-3,6-3,5-3, -2,9-2,9-3,1 (Αύγουστος) - Καταναλωτική Πίστη -3,9-4,8-3,9-2,7-2,5-2,8-2,5 (Αύγουστος) - Στεγαστικά άνεια -3,3-3,2-3,3-3,2-3,1-3, -3,5 (Αύγουστος) Τιµές είκτης Τιµών Καταναλωτή -,9-1, -2,2-1,5 -,6-1,8-1,7 (Σεπτέµβριος) οµικός Πληθωρισµός -1,7-2, -2,1-1,2, -,7 -, (Σεπτέµβριος) είκτης Τιµών ιαµερισµάτων -1,9-1,2-9,6-7,9-7, -5,8-5,6 (2ο 3µηνο) ΑΕΠ σε σταθερές τιµές -3,9-2,6-3,1,3 2, 1,2 1,1 (6µηνο) Τελική Κατανάλωση -3, -2,6 1,1 1, 1,9,6 1,7 (6µηνο) Επενδύσεις -9,5-2,3-8,7-6, 2,7 17,9 5,1 (6µηνο) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 2,1 6,9-5, 9,5 6,9 1,8 -,4 (6µηνο) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -1,6 9,2-7,5 9,3 3, 17,3 2,8 (6µηνο) Ισοζύγιο Πληρωµών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 26,9 6,9 6,4 6,9 6,8 6,9 14,8 (7µηνο) Εισαγωγές Αγαθών 47,7 12, 11,9 12,7 12,3 12,7 25,1 (7µηνο) Εµπορικό Ισοζύγιο -2,8-5,1-5,5-5,8-5,6-5,8-1,2 (7µηνο) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών -3,7 4,2-2,8-1,8 3,7-3,9,4 (7µηνο) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΛΣΤΑΤ, ΙΟΒΕ Το παρόν δελτίο έχει αποκλειστικά ενηµερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που περιέχει προέρχονται από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες αλλά δεν έχουν επαληθευτεί από την Alpha Bank. Το παρόν δεν αποτελεί συµβουλή ή σύσταση ούτε προτροπή για την διενέργεια οποιασδήποτε συναλλαγής. Επίσης δεν συνιστά έρευνα στον τοµέα των επενδύσεων κατά την έννοια της ισχύουσας νοµοθεσίας και ως εκ τούτου δεν έχει συνταχθεί σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του νόµου για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τοµέα των επενδύσεων. Η Alpha Bank δεν υποχρεούται να επικαιροποιεί ή να αναθεωρεί το δελτίο αυτό ούτε να προβαίνει σε ανακοινώσεις ή ειδοποιήσεις σε περίπτωση που οποιοδήποτε στοιχείο, γνώµη, πρόβλεψη ή εκτίµηση που περιέχεται σε αυτό µεταβληθεί ή διαπιστωθεί εκ των υστέρων ως ανακριβής. Η Alpha Bank και οι θυγατρικές της, καθώς επίσης τα µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου, τα στελέχη και οι υπάλληλοι αυτών δεν παρέχουν καµία διαβεβαίωση ούτε εγγυώνται την ακρίβεια, την πληρότητα και την ορθότητα των πληροφοριών που περιέχονται και των απόψεων που διατυπώνονται στο παρόν ή την καταλληλότητά τους για συγκεκριµένη χρήση και δεν φέρουν καµία ευθύνη για οποιανδήποτε άµεση ή έµµεση ζηµία θα µπορούσε τυχόν να προκύψει σε σχέση µε οποιανδήποτε χρήση του παρόντος και των πληροφοριών που περιέχει εν όλω ή εν µέρει. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή αναδηµοσίευση αυτού του δελτίου ή τµήµατος του πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρει την Alpha Bank ως πηγή προελεύσεώς του. 12