ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ

Transcript

1 1 ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ» ΤΕΤΑΡΤΗ 21 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2018

2 2 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 10:30 11:00 Προσέλευση 11:00 11:30 Εισαγωγή Χαιρετισμοί 11:30 11:50 Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός ως εργαλείο για την ανάπτυξη και την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, Ηλίας Μπεριάτος, Ομότ. Καθηγητής Παν/μίου Θεσσαλίας 11:50 12:10 Μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης ρύπανσης του θαλασσίου περιβάλλοντος από πετρέλαιο σε περιαστικές περιοχές, Γρηγόρης Γρηγορόπουλος, Καθηγητής ΕΜΠ, Γιώργος Ρεμούνδος, Προϊστ. Τμ. Πρόληψης Ρύπανσης και Φορτίων Υπ. Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής 12:10 12:30 Διαρροή πετρελαίου στη θάλασσα από πλοία: Στοιχεία αντιμετώπισης, έρευνας και η ιδιομορφία κηλίδων σε περιαστικές περιοχές, Νίκος Βεντίκος, Αναπλ. Καθηγητής ΕΜΠ 12:30 12:50 Ταυτοποίηση των πετρελαιοκηλίδων για τον εντοπισμό της προέλευσής τους, Φανούριος Ζαννίκος, Καθηγητής ΕΜΠ 12:50 13:10 Προδιαγραφές και διαδικασίες ελέγχου και πιστοποίησης αντιρρυπαντικών υλικών (απορροφητικά υλικά, χημικά διασκορπιστικά), Δέσποινα Χείλαρη, Δρ. Χημικός Μηχανικός 13:10 14:00 Ερωτήσεις Συζήτηση 14:00 Λήξη

3 3 ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Αγαπητοί συνάδελφοι, κυρίες και κύριοι, σας καλωσορίζουμε στην επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας με θέμα την προστασία των ελληνικών θαλασσών από τη διακίνηση των καυσίμων. Στην εκδήλωση ειδικότερα εξετάζονται οι τεχνολογικές δυνατότητες που υπάρχουν για μια πιο αποτελεσματική διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος με ιδιαίτερη έμφαση στις περιαστικές περιοχές. Θα παρουσιαστούν οι δυνατότητες που παρέχει ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός στην ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος, τα μέτρα πρόληψης της ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η αντιμετώπιση και έρευνα των πετρελαιοκηλίδων, οι τεχνικές ταυτοποιήσεις των πετρελαιοκηλίδων για τον εντοπισμό της προέλευσής τους και οι προδιαγραφές και οι διαδικασίες ελέγχου και πιστοποίησης των αντιρρυπαντικών υλικών. Στο τέλος των ομιλιών θα υπάρξει χρόνος για ερωτήσεις και για συζήτηση. Επίσης σας ενημερώνουμε ότι η εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά διαδικτυακά. Δυο μέρες μετά την εκδήλωση θα υπάρξει ιστοσελίδα στην κεντρική σελίδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου όπου θα αναρτηθούν τόσο το βίντεο της εκδήλωσης όσο και άλλο ενημερωτικό υλικό, τα PDF αρχεία των ομιλιών και άλλες πληροφορίες. Παρακαλώ πολύ τον Πρόεδρο του Τ.Ε.Ε. τον κ. Γιώργο Στασινό να ανοίξει την εκδήλωση. Κος ΣΤΑΣΙΝΟΣ: Αξιότιμοι προσκεκλημένοι, αγαπητοί συνάδελφοι, φίλες και φίλοι, σας καλωσορίζω στο φιλόξενο χώρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας σε μια ακόμη επιστημονική εκδήλωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου. Έχουμε βάλει ένα στοίχημα τα τελευταία 2 ή 3 χρόνια με τον εαυτό μας. Θέλουμε να ξανακάνουμε το Επιμελητήριο των Μηχανικών έναν φορέα που παράγει επιστημονικό έργο και έχει επιστημονικό λόγο κάτι το οποίο είχε αφήσει πίσω τα προηγούμενα χρόνια. Και αυτό ίσως κόντρα και στο ρεύμα της εποχής. Θα έλεγα ότι δεν είναι μάλλον της μόδας να ασχολούμαστε με επιστημονικά θέματα ή να αντιμετωπίζουμε με επιστημονικό τρόπο ορισμένα ζητήματα. Δυστυχώς έχει επικρατήσει η επικοινωνία, η

4 4 επικοινωνιακή διαχείριση, και δεν το λέω εναντίον των ανθρώπων που κάνουν, που ασχολούνται με την ενημέρωση. Το λέω για τους ανθρώπους που αποφασίζουν να διαχειρίζονται όλα τα ζητήματα καθαρά επικοινωνιακά και όχι ουσιαστικά. Αυτών ουσιαστικά που έχουν την εξουσία και τη διαχειρίζονται κατά την άποψή μου λάθος και προς τη λάθος κατεύθυνση. Και αυτό που είδα πριν αφορά τόσο επίκαιρα θέματα όπως σήμερα με τα θέματα της μόλυνσης από πετρελαιοειδή στο θαλάσσιο περιβάλλον όσο και σε θέματα με μακροπρόθεσμο ορίζοντα που δεν βρίσκουν εύκολα διάδρομο για το δημόσιο διάλογο όπως σήμερα που θα αναφερθούμε σε ένα θέμα το οποίο μάλλον δεν ασχολείται κανείς ενώ είναι εξαιρετικά κρίσιμο και θα μας απασχολήσει στο μέλλον, τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Ως Τ.Ε.Ε. δεν διεκδικούμε το αλάθητο, προτιμούμε να ανοίγουμε την επιστημονική συζήτηση για διαφορετικές και κυρίως διεπιστημονικές προσεγγίσεις σε όλα τα ζητήματα που αφορούν τους Έλληνες Μηχανικούς. Άλλωστε το Επιμελητήριο ως επιστημονικός φορέας είναι τόσο δυνατός όσο τα μέλη του. Με τον κόπο, την εργασία, την έρευνα και τη συμμετοχής τους κάνουν το Επιμελητήριο πιο δυνατό. Το Τ.Ε.Ε. στέκεται αρωγός στις προσπάθειες των Ελλήνων Μηχανικών τόσο στον επιστημονικό όσο και στον επαγγελματικό τομέα αναδεικνύοντας το έργο και ενημερώνοντας για τις εξελίξεις. Και για αυτό θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα σήμερα τους ομιλητές, διακεκριμένους καθηγητές και σημαντικούς επιστήμονες, που συμβάλλουν με τις γνώσεις τους στη συζήτηση του σημερινού μας ζητήματος, της προστασίας των ελληνικών θαλασσών από τη διακίνηση καυσίμων, τις τεχνολογικές δυνατότητες για μια πιο αποτελεσματική διαχείριση. Οι Έλληνες Μηχανικοί στηρίζουν ανέκαθεν στην πράξη τόσο την ελληνική ναυτιλία όσο και την προστασία του περιβάλλοντος. Ο τεχνικός κόσμος της χώρας είναι αυτός που σχεδιάζει, που υλοποιεί όλα τα μέτρα, τις τεχνολογίες και κάθε εφαρμογή που αφορά στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος αλλά και την ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας.

5 5 Για αυτό έχουμε ευθύνη να αναδεικνύουμε ιδιαίτερα τις εξελίξεις σε θεσμικό και τεχνολογικό επίπεδο ώστε όλοι να γνωρίζουν τι και πως πρέπει να γίνεται. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε σημαντικές αλλαγές και προκλήσεις που αφορούν τόσο τη ναυτιλία όσο και το περιβάλλον. Όλοι γνωρίζουμε ότι τον τομέα της παραγωγής και μεταφοράς πετρελαίου ιστορικά αλλά και σήμερα άλλοι το βλέπουν ως Ελντοράντο άλλοι τον βλέπουν ως επαπειλούμενη καταστροφή. Όμως στη ζωή και στην επιστήμη τα πράγματα ούτε είναι άσπρο ούτε μαύρο. Μπορούμε να πετύχουμε συνδυαστικά περισσότερους από έναν στόχους αν δουλέψουμε σοβαρά με σχέδιο, με μελέτη, με συνεργασία και με αποτελεσματικότητα. Αν μπορέσουμε να προσεγγίσουμε τα ζητήματα από όλες τις πλευρές διεπιστημονικά. Αν λάβουμε υπόψη όλες τις τεχνικές εξελίξεις αλλά ταυτόχρονα αν συνδυάσουμε αποτελεσματικά αυτές με τις κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες και τις αντίστοιχες επιστημονικές εξελίξεις. Και φυσικά με την τρέχουσα πολιτική και οικονομική συγκυρία αλλά και την προβλεπόμενη εξέλιξη. Αυτή η δεοντολογία παραγωγής επιστημονικού έργου, αν μου επιτρέπετε τον όρο, δεν είναι μια γενικόλογη τοποθέτηση. Αφορά την καρδιά του ζητήματος που συζητάμε σήμερα. Και αυτό στην πραγματικότητα είναι η αειφόρος ανάπτυξη. Μπορεί να αλλάζει η ορολογία και από αειφόρος να γίνεται κάτι άλλο και μετά να γίνεται κάτι άλλο, αλλά το ίδιο εννοούμε. Είναι απαραίτητη η παραγωγή και χρήση ορυκτών πόρων για καύσιμα; Αυτό είναι ένα σημαντικό ερώτημα. Παρά τις επιμέρους προσπάθειες που όλοι κάνουμε θα πρέπει να πούμε την αλήθεια ότι και σήμερα είναι απαραίτητη. Όπως απαραίτητη είναι και η μεταφορά τους. Όσο και αν σε ιδεατό επίπεδο θα μπορούσαμε να συζητήσουμε μια πλήρως καθαρή πράσινη οικονομία αυτή σήμερα δεν είναι εφικτή. Επομένως δουλειά των Μηχανικών πέρα από τη συμβολή τους στα παραπάνω είναι να κάνουν την παραγωγή και τη μεταφορά των ορυκτών πόρων και ιδίως του πετρελαίου που συζητάμε σήμερα πιο ασφαλή, πιο αποδοτική με λιγότερες επιπτώσεις. Και ταυτόχρονα να

6 6 διασφαλίσουν σε επίπεδο σχεδιασμού των δραστηριοτήτων αλλά και εφαρμογής ότι προστατεύεται αποτελεσματικά το περιβάλλον. Αυτός είναι απαράβατος όρος κάθε σύγχρονης αναπτυξιακής πολιτικής γιατί χωρίς διασφάλιση του περιβάλλοντος υποθηκεύουμε ουσιαστικά το μέλλον μας και το μέλλον των παιδιών μας. Ευτυχώς η χώρα μας και ιδιαίτερα ο κλάδος των Μηχανικών που έχει παράδοση στη ναυτιλία αλλά και στον τομέα του περιβάλλοντος ξέρουν και μπορούν να διασφαλίσουν αυτή την ισόρροπη, βιώσιμη αειφόρο ανάπτυξη τουλάχιστον σε επιστημονικό και επαγγελματικό επίπεδο γιατί σε πολιτικό επίπεδο είναι δουλειά της πολιτείας. Όμως εμείς με τη δουλειά μας δίνουμε τα μέσα, τα εργαλεία για να μπορέσει να υπάρχει η αντίστοιχη πολιτική. Και η δουλειά αυτή αφορά κυρίως τα μέτρα και τις τεχνολογίες πρόληψης, ταυτοποίησης και αντιμετώπισης της ρύπανσης των θαλασσών από πετρελαιοειδή που σήμερα θα συζητήσουμε. Το ζήτημα αυτής της οργάνωσης των θαλασσίων δραστηριοτήτων του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού είναι μια σχετική μεν αλλά διαφορετική υπόθεση για την οποία δεν έχουμε ως χώρα τόσο καλό παρελθόν και είναι κρίσιμο να έχουμε σχεδιάσει τι μπορεί να γίνει και που. Το γνωρίζουμε για τις δραστηριότητες της ξηράς. Τώρα η πολιτεία το συνειδητοποιεί υπό την πίεση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και για τις θάλασσες. Το Τεχνικό Επιμελητήριο με συνέπεια και συνέχεια έχει αναδείξει και συνεχίζει την ανάγκη άμεσης ολοκλήρωσης χωροταξικού σχεδιασμού στη χώρα. Δεν θα επιχειρηματολογήσω μπροστά σας για τα αυτονόητα. Οποιοσδήποτε Μηχανικός αντιλαμβάνεται τη χρησιμότητα και το ρόλο του ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού που δυστυχώς όμως δεν διαθέτει ακόμα η χώρα ούτε στην ξηρά, προφανώς ούτε στη θάλασσα. Τονίζω ολοκληρωμένου σχεδιασμού, ούτε αποσπασματικού, ούτε σε επίπεδο αρχών και θεωρίας. Ούτε σε επίπεδο νομοσχεδίων που συνεχώς αλλάζουν γιατί αυτό είναι ουσιαστική προϋπόθεση ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Και γιατί αυτή είναι η καρδιά του λεγόμενου επιτελικού ρόλου του κράτους, ο σχεδιασμός του χώρου. Αν ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε αυτό είναι η αναπτυξιακή ουσιαστικά στρατηγική της χώρας, ο χάρτης είναι ο χωρικός

7 7 σχεδιασμός. Και στη στεριά όμως και στη θάλασσα. Και αυτό το τελευταίο αφορά ιδιαιτέρως μια νησιωτική χώρα όπως είναι η χώρα μας η Ελλάδα. Δυστυχώς δεν τα έχουμε καταφέρει με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων μέχρι σήμερα. Η κάθε μια με μικρότερο ή με μεγαλύτερο βαθμό ευθύνης, ότι αντιστοιχεί στην κάθε μια. Αντί να επικεντρωθούν οι δυνάμεις του κράτους σε αυτή την επιτελική λειτουργία, το χωρικό σχεδιασμό, αναλώνονται σε άλλα έργα και δράσεις που θα μπορούσαν πολύ εύκολα με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα να αναλάβουν κάποιοι άλλοι. Βλέπετε ακόμα και εγώ που το αναφέρω ότι έχουμε προβλήματα σε όλα αυτά, μια αναφέρω χωρικού σχεδιασμού μια χωροταξικού. Ακόμα και την ορολογία δεν την έχουμε συμφωνήσει πως θα τη χρησιμοποιούμε. Κάνουμε τον τελευταίο καιρό μια προσπάθεια στο Τ.Ε.Ε. να κάνουμε μια κωδικοποίηση τουλάχιστον να συνεννοούμαστε με κοινή ορολογία για αυτά τα ζητήματα. Νομίζω ότι ιδιαίτερα για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό η σημερινή συζήτηση θα έχει ουσία. Αγαπητοί συνάδελφοι, πρότεινα πρόσφατα και το Τ.Ε.Ε. συνεχώς προωθεί τους τελευταίους μήνες μια τομή στο χωρικό σχεδιασμό. Μια πραγματικά αναπτυξιακή μεταρρύθμιση με δική μας εθνική πρωτοβουλία. Το Τ.Ε.Ε. προτείνει μια ολοκληρωμένη θεσμικά θωρακισμένη και σύγχρονη λύση για τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη κοινού για όλη τη δημόσια διοίκησης αλλά και τους πολίτες με όλες τις θεσμικές γραμμές, δηλαδή με όλα τα γεωχωρικά δεδομένα που είναι απαραίτητα για την αδειοδότηση κάθε είδους επένδυσης και δραστηριότητας. Πιστεύω βαθιά ότι αυτή η μεταρρύθμιση θα γίνει κτήμα καθενός πολίτη και κάθε επιχείρησης και έτσι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε μπροστά. Μάλιστα επισημαίνω πολλές φορές ότι είναι πολύ πιο σημαντική και από τη φορολογική ή ασφαλιστική μεταρρύθμιση, διότι γνωρίζουμε στη χώρα ότι κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει συγκεκριμένα σε πόσο θα αδειοδοτηθεί είτε ένα νέο οικοδόμημα είτε μια επιχείρηση. Διότι στόχος είναι να μπορεί οποιοσδήποτε πολίτης Μηχανικός ή επενδυτής από το σπίτι του ή το γραφείο του με το πάτημα ενός

8 8 κουμπιού στον υπολογιστή του να πάρει ολοκληρωμένη, έγκυρη θεσμικά ασφαλή πληροφορία με αυξημένη τυπικά ισχύ με έναν δεσμευτικό χαρακτήρα για το τι επιτρέπεται, τι απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις για να φτιάξει αυτό που τον ενδιαφέρει. Αν συνυπολογίσουμε ότι από τη μια πλευρά τώρα η χώρα μας προχωρά στο θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και αφετέρου αυξάνονται και στο θαλάσσιο χώρο τα υπαρκτά γεωχωρικά δεδομένα όπως έγινε πριν λίγες εβδομάδες με τις νέες θαλάσσιες περιοχές natura ή όπως γίνεται σταδιακά με τις ιχθυοκαλλιέργειες μπορούμε να ζητήσουμε να επεκταθεί αυτός ο ενιαίος ψηφιακός χάρτης που προτείνουμε και στο θαλάσσιο περιβάλλον. Με βάση τη δουλειά που διεκδικούμε και πιστεύουμε ότι θα γίνει σε επίπεδο χερσαίας επιφάνειας και με την ωρίμανση των μελετών και την αύξηση ουσιαστικά των δεδομένων που προβλέπεται τα επόμενα χρόνια είναι ρεαλιστικός στόχος να ζητήσουμε να υπάρξει ενιαίος χάρτης θεσμικός γραμμών και για τις ελληνικές θάλασσες με τους περιορισμούς και τις διαφοροποιήσεις που χρειάζεται το θαλάσσιο περιβάλλον αλλά με ουσιαστικό στόχο τη διευκόλυνση όλων στην πρόσβαση στην πληροφορία και σκοπό να βελτιώσουμε τόσο την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος όσο και να αυξήσουμε τις ευκαιρίες ανάπτυξης που μας προσφέρει. Φίλες και φίλοι, γνωρίζω ότι πολλοί σήμερα ενδιαφέρονται περισσότερο για τα ζητήματα της ρύπανσης από πετρελαιοειδή γιατί θα συζητήσουμε ενδεχομένως κυρίως αυτά, τόσο σε περίπτωση ατυχημάτων όσο και ηθελημένων ενεργειών που δυστυχώς συμβαίνουν. Γνωρίζω επίσης ότι πολλοί αναμένουν από τη σημερινή συζήτηση αναφορές και σχόλια για το πρόσφατο ναυάγιο στο Σαρωνικό, τη ρύπανση που προκλήθηκε και τα διδάγματα που πιθανόν να έχουμε ήδη βγάλει. Και να γνωρίζετε ότι ίσως ένας λόγος που αφήσαμε το χρόνο να περάσει είναι για να μην συζητάμε ένα μεμονωμένο περιστατικό και στη συνέχεια να ξεχνάμε όλα αυτά. Θέλουμε να κάνουμε μια ουσιαστική συζήτηση. Είμαι σίγουρος ότι οι ομιλητές μας θα μας βοηθήσουν σε αυτό, κάθε θαλάσσιο ατύχημα με τις ιδιαίτερες συνθήκες του μας κάνει

9 9 αναγκαστικά σοφότερους, ίσως δεν θα έπρεπε αλλά συμβαίνει. Αλλά όπως λένε οι ναυτικοί και εμείς ναυτικός λαός είμαστε και ξέρουμε, τη θάλασσα δεν την ορίζεις. Δουλειά μας είναι να μειώσουμε κατά το δυνατόν την αβεβαιότητα σε τέτοια ατυχήματα και να προλάβουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τις επιπτώσεις τους τουλάχιστον σε επιστημονικό και επαγγελματικό επίπεδο. Αγαπητοί συνάδελφοι, κλείνοντας ελπίζω να μην σας κούρασα ιδιαίτερα, θέλω να τονίσω κάτι ακόμα εξαιρετικά σημαντικό. Για να αντιμετωπίσουμε ουσιαστικά τις προκλήσεις του μέλλοντος πρέπει να έχουμε λύσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα προβλήματα που έχουμε σήμερα διότι τα ορυκτά καύσιμα και ιδίως τα πετρελαιοειδή μπορούν να μειωθούν σε επίπεδο κατανάλωσης τα επόμενα χρόνια και πιθανώς να μειωθεί και ο μεταφορικός φόρτος τους. Όμως αφενός αυτό δεν πρόκειται να συμβεί πάρα πολύ γρήγορα και αφετέρου δεν επηρεάζει τόσο πολύ την προσπάθεια και την επιμέλεια που πρέπει να δείχνουμε μιλώντας για κλειστές θάλασσες όπως είναι το Αιγαίο ή συνολικά η Μεσόγειος. Διότι μπορεί το ποσοστό διακινδύνευσης να μειωθεί αλλά τα αποτελέσματα ενός συμβάντος δεν αλλάζουν από τη μείωση της πιθανότητας. Παράλληλα, με βάση την εμπειρία και τη γνώση από αυτή την ενασχόληση οφείλουμε να καταπιαστούμε και με τα επόμενα ζητήματα που ανοίγουν και αφορούν τη ναυτιλία και το θαλάσσιο περιβάλλον. Τη θαλάσσια εξόρυξη υδρογονανθράκων στην Ελλάδα και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου με τις ευκαιρίες αλλά και τις προκλήσεις κυρίως περιβαλλοντικές και ασφάλειας που δημιουργούν. Την αυξανόμενη βαρύτητα της χώρας ως κόμβου μεταφοράς ενέργειας και τις αντίστοιχες ανάγκες για αγωγούς θαλάσσιους και μη και τις διασυνδέσεις τους. Τον αυξανόμενο φόρτο θαλάσσιας μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, τις τεχνολογικές εξελίξεις στην αντικατάσταση των καυσίμων στη ναυτιλία, τις χωροταξικές προκλήσεις από την αύξηση των αγωγών αλλά και των υποθαλάσσιων καλωδίων τόσο μεταφοράς ενέργειας όσο και δεδομένων. Τις αυξανόμενες απαιτήσεις περιβαλλοντικής προστασίας τόσο βάσει των διεθνών συνθηκών όπως για τα απόβλητα στις θάλασσες όσο

10 10 και των πραγματικών αναγκών στην κλιματική ζώνη που βρισκόμαστε, όπως η διάβρωση των ακτών. Θα έχουμε ουσιαστικά σήμερα τη δυνατότητα να συζητήσουμε όλα αυτά αλλά και σε επόμενες εκδηλώσεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου διότι θα συνεχίσουμε αυτές τις εκδηλώσεις. Θέλω όμως να τονίσω ότι μπορούμε να μιλάμε για δυναμικό ελληνικό επιστημονικό δυναμικό σε αυτόν τον τομέα, τον τομέα του θαλάσσιου περιβάλλοντος, επειδή έχουμε αφενός εφοπλιστική παράδοση και αφετέρου επειδή έχουμε σοβαρά και αξιόλογα πολυτεχνεία, πολυτεχνικές σχολές, σοβαρές εταιρείες που ασχολούνται με τη ναυτιλία και το θαλάσσιο περιβάλλον. Και πρέπει το έργο, επιστημονικό και επαγγελματικό, όλων αυτών των Ελλήνων Μηχανικών να το αναδείξουμε και να το ενισχύσουμε. Γνωρίζετε ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο που καλοί επιστήμονες, Έλληνες επιστήμονες, φεύγουν στο εξωτερικό. Γνωρίζουμε όμως ότι οι δυνατότητές τους, οι γνώσεις τους οι επιστημονικές είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο σε σχέση με όλο τον κόσμο. Ελπίζω η σημερινή εκδήλωση να συμβάλει στο να ανοίξει ένας διάλογος για αυτά τα σημαντικά ζητήματα και υπόσχομαι ότι θα συνεχίσουμε αυτή τη συζήτηση και σε επόμενες εκδηλώσεις και δεν θα αποτελεί μια μεμονωμένη εκδήλωση. Καλή επιτυχία εύχομαι, σας ευχαριστώ πολύ και με συγχωρείτε αν σας κούρασα λέγοντας πολλά, απλά προσπάθησα να ανοίξω όλα τα ζητήματα. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Παρακαλώ πολύ τον πρώτο ομιλητή τον κ. Μπεριάτο ο οποίος θα μας μιλήσει για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Επειδή έχει μια ανειλημμένη υποχρέωση και θα αποχωρήσει μετά την ομιλία του θα κάνουμε μια εξαίρεση και θα δώσουμε λίγο χρόνο για ερωτήσεις σχετικές με το θέμα της ομιλίας του. Μετά θα συνεχίσουμε με τις υπόλοιπες ομιλίες και οι ερωτήσεις θα γίνουν στο τέλος. Κος ΜΠΕΡΙΑΤΟΣ: Ευχαριστώ πολύ. Νομίζω ότι ο Πρόεδρος του Τ.Ε.Ε. μας έδωσε σε όλους μια πάσα για να ξεκινήσουμε με όσα είπε και κυρίως σε εμένα γιατί όντως αυτή η ιστορία με το θέμα που έχουμε να συζητήσουμε

11 11 σήμερα έχει να κάνει με δυο σκέλη. Το πολιτικό σκέλος και το τεχνικό σκέλος. Το πολιτικό, η διαβούλευση, το governance που λέμε, όλα αυτά τα πράγματα. Και το τεχνικό που είναι οι δομές, οι υποδομές, η τεχνογνωσία, όλα αυτά τα πράγματα. Άρα λοιπόν είναι πολύ σύνθετο το θέμα και πάρα πολύ κρίσιμο για την ελληνική πραγματικότητα. Και όπως είπε και ο Πρόεδρος η έννοια του σχεδιασμού έτσι όπως τίθεται και στα θέματα της θάλασσας που έχουμε σήμερα να αναπτύξουμε και οι συνάδελφοι ομιλητές θα είναι σαν εισαγωγή σε κάθε θέμα. Όπως το θέμα σήμερα είναι τα καύσιμα, η ρύπανση από τη διακίνηση των καυσίμων στη θάλασσα, ο σχεδιασμός ο χωροταξικός ο θαλάσσιος είναι μια εισαγωγή και σε άλλα θέματα μπορεί να είναι το ίδιο εισαγωγή. Σε κάθε θέμα ειδικό μπορεί να είναι εισαγωγή γιατί εδώ αυτό που θα προσπαθήσω να κάνω είναι μια μικρή ανθολόγηση αν θέλετε μερικών πραγμάτων γύρω από το χωροταξικό σχεδιασμό που επαναλαμβάνω μπορεί να μας χρησιμεύσει η εισαγωγή σε όλα τα ειδικά θέματα. Το σημερινό βέβαια ειδικό θέμα της διακίνησης και της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος από τα καύσιμα είναι πολύ σημαντικό. Και άλλα θέματα είναι σημαντικά αλλά νομίζω ότι αρχίζοντας από αυτό η συζήτηση θα επεκταθεί όπως είπε και ο Πρόεδρος. Τώρα, στο θέμα του σχεδιασμού όπως ξέρετε υπάρχει ένα ιστορικό εδώ και 10, 15 χρόνια, στον 21 ο αιώνα βασικά που έχει ξεκινήσει από πολλά προηγμένα κράτη και η Ευρωπαϊκή Ένωση ως γνωστόν σε όλα τα θέματα μπαίνει και σαν Ένωση για να τα επεξεργαστεί. Στο θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό ο Καναδάς, η Ιαπωνία, η Αμερική κλπ. είχαν ξεκινήσει και οι βόρειες χώρες της Ευρώπης πολύ πιο πριν, από τον 20 ο αιώνα θα έλεγα, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2005 έκανε έναν οδικό χάρτη κατά κάποιον τρόπο και έχει κάνει κάποιες ιστορίες οι οποίες έχουν καταλήξει και έχουν φτάσει και μέχρι τα κράτη-μέλη που πρέπει να δούμε τι θα γίνει. Και με αυτή την πίεση όπως ειπώθηκε και πριν προσπαθούμε αι εμείς να δούμε τι γίνεται. Να προχωρήσω λοιπόν κάνοντας μια μικρή ανθολόγηση όπως είπα πάνω στα θέματα του σχεδιασμού της θάλασσας που μετά από τη

12 12 στεριά κατά κάποιον τρόπο ο άνθρωπος αν δεν καταστρέψει και τη θάλασσα βέβαια όπως κατέστρεψε τη στεριά χρειάζεται μια προσοχή για να πάρουμε την ανάπτυξη που παράγει η θάλασσα χωρίς βέβαια να την καταστρέψουμε. Το ίδιο ερώτημα τίθεται και στη στεριά που δεν είχαμε βέβαια τόσο καλή επίδοση γενικώς. Το θέμα είναι αν θα έχουμε και στη θάλασσα και η Ελλάδα είναι μια χώρα νησιωτική, θαλάσσια και για αυτό το λόγο χρειάζεται κάποια προσοχή. Εδώ βλέπουμε τα θαλάσσια οικοσυστήματα της Ευρώπης που η Ευρωπαϊκή Ένωση βέβαια έχει κάθε λόγο να κοιτάξει να διευθετήσει χωροταξικά όπως λέμε και βέβαια στο θέμα του θαλάσσιου χώρου οι διαφορές που θα μπορούσαμε να διακρίνουμε με δυο λόγια γιατί επαναλαμβάνω θέλω να μην σας κουράσω, είναι αν θέλετε στις θάλασσες αυτές που η οδηγία της θαλάσσιας στρατηγικής, αυτή η MSFD που λέμε εδώ είναι βασική, χωρίζει αυτές τις θάλασσες, δεν έχω κάνει τις υποπεριοχές τις άλλες θάλασσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη δική μας, στη Μεσόγειο θάλασσα, το Ιόνιο πέλαγος, το Αιγαίο Πέλαγος, η ανατολική Μεσόγειος, ένα τμήμα της Λεβαντίνης όπως λέμε είναι στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Άρα λοιπόν έχουμε να κάνουμε με πολλές θάλασσες. Είμαστε ένα κράτος το οποίο τα κυριαρχικά του δικαιώματα απλώνονται σε μια τεράστια έκταση, αν θέλετε είναι τετραπλάσια της στεριάς η θαλάσσια Ελλάδα και για αυτό το λόγο έχουμε πάρα πολύ μεγάλο συμφέρον να τα δούμε τα θέματα σοβαρά. Τα χαρακτηριστικά τώρα του σχεδιασμού στο θαλάσσιο χώρο ποια είναι; Θα σταθώ μόνο σε τέσσερα γιατί από αυτά μπορεί να προκύψουν πολλά πιο σύνθετα. Το πρώτο είναι ότι έχουμε έλλειψη δεδομένων σε σχέση με τη στεριά. Όπως είπε ένας αμερικανός θαλάσσιος βιολόγος όταν γινόταν οι πρώτες διαλέξεις στις Βρυξέλες για αυτό το θέμα, είπε ότι έχουμε πολύ μεγάλη άγνοια σε σχέση με τα δεδομένα, τα γεωγραφικά, τα γεωφυσικά κλπ. σε σχέση με τη στεριά την οποία έχουμε αναπτύξει, την έχουμε οργανώσει, την έχουμε μελετήσει περισσότερο. Σκεφτείτε μόνο τις ισοβαθείς σε σχέση ας πούμε με τις υψομετρικές στη στεριά. Είναι σε πολύ μικρότερη ακρίβεια στη

13 13 θάλασσα. Και άλλα θέματα που τώρα η οδηγία Inspire όπως θα δούμε έχει προσπαθήσει να υλοποιήσει αυτή την υπόθεση. Το δεύτερο θέμα, το δεύτερο χαρακτηριστικό ιδιαίτερο για το θαλάσσιο χώρο είναι η φύση του θαλάσσιου χώρου. Εδώ έχουμε ένα ενιαίο υλικό κάλυψης, αυτό που λέμε land cover στη στεριά είναι ένα, το νερό. Το υγρό στοιχείο. Ενώ στη στεριά διαφοροποιείται συνεχώς. Άρα εδώ προσθέτει πολλά θέματα ή απλοποιεί ή προσθέτει διότι δεν είναι μόνο ότι είναι η φύση του υλικού, το ενιαίο της φύσης του υλικού, είναι και το θέμα της διάστασης, έχουμε μια τρισδιάστατη εδώ υπόθεση σε σχέση με τη στεριά που είναι λιγότερο σημαντική αυτή, η υδάτινη στήλη που όπως ξέρετε μπορεί να γίνουν πολλές χρήσεις στον ίδιο γεωγραφικό χώρο σε γεωγραφικά επίπεδα. Το τρίτο σπουδαίο χαρακτηριστικό είναι το ιδιοκτησιακό καθεστώς, εδώ διαφέρει εντελώς. Δεν υπάρχει ατομική ιδιοκτησία, είναι μόνο δημόσια. Δημόσια εθνική στα εθνικά ύδατα, στα χωρικά ύδατα, και δημόσια διεθνής στα διεθνή. Άρα λοιπόν εδώ πάλι είναι ένα πλεονέκτημα από μια άποψη διότι δεν έχουμε αυτό το τεράστιο θέμα της πολεοδομίας και της χωροταξίας που σκοντάφτει επάνω στα προβλήματα αυτά. Όλη η πολεοδομία εκεί κατατείνει να μπορέσει να λύσει αυτό το πρόβλημα και όλα τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε στη στεριά εδώ έχουμε μια πλήρη ευχέρεια να κάνουμε κάτι. Υπάρχουν βέβαια δικαιώματα, θέματα ζωνών όπως θα δούμε αλλά δεν υπάρχει αυτό το πρόβλημα. Είναι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του θαλάσσιου χώρου. Ένα τέταρτο είναι αυτά τα όρια που λέμε τα οποία δεν υλοποιούνται, είναι σε γεωγραφικές συντεταγμένες προφανώς, δεν είναι φράχτες, δεν μπορούμε στη θάλασσα να κάνουμε υλοποίηση των ορίων όμως υπάρχουν όπως ξέρετε στις συντεταγμένες των χαρτών. Αλλά πέρα από αυτό δεν είναι μόνο τα εσωτερικά διοικητικά όρια που εδώ και στην Ελλάδα έχουμε ένα πρόβλημα όπως θα δείτε στη θάλασσα αλλά είναι και τα διεθνή. Και εδώ παίζεται ένα τεράστιο γεωπολιτικό παιχνίδι και κυρίως στη Μεσόγειο όπως ξέρετε με τις θαλάσσιες ζώνες. Άρα από τη μια βλέπετε να έχουμε κάποιες διευκολύνσεις και από την άλλη κάποιες δυσκολίες για αυτό ανέφερα τα τέσσερα κύρια

14 14 χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τον στεριανό από τον θαλάσσιο χώρο. Δεν θα σταθώ πολύ για να μην σας κουράσω στα θέματα της διαχείρισης των δεδομένων, για αυτό τα περνάω γρήγορα αυτά. Είναι λίγο τεχνικά αλλά δεν χρειάζεται να απασχοληθούμε πολύ, να μείνουμε σε κάποια πιο σημαντικά θέματα. Ένα άλλο πρόβλημα που με την αφορμή της μελέτης του χωροταξικού σχεδιασμού του θαλάσσιου χώρου είναι τα εργαλεία που έχουν δημιουργηθεί τα επιστημονικά και τα τεχνογνωστικά τα οποία ενδιαφέρουν και τον τεχνικό κόσμο όπως είπε πριν ο Πρόεδρος. Βλέπετε έχω αναφέρει τρία εδώ όπως είναι το θέμα της συμβατότητας των χρήσεων, όπως είναι το θέμα των αθροιστικών επιπτώσεων από τις διάφορες χρήσεις, όπως είναι η διερεύνηση της τρωτότητας και όχι ευαλωσιμότητας όπως κάποιοι αγράμματοι το λένε, ήρθα σε άρθρα επιστημονικά τη λέξη ευαλωσιμότητα. Δεν υπάρχει αυτή η λέξη, αν λέγανε ευαλωτότητα ακόμα καλύτερα. Τρωτότητα υπάρχει η λέξη, ευαλωτότητα δεν υπάρχει αλλά γλωσσικά ταιριάζει καλύτερα από το ευαλωσιμότητα. Μιλάμε και για τέτοια θέματα ορολογίας που είπε ο Πρόεδρος που είμαστε ιδιαίτερα ευαίσθητοι σε ορισμένα θέματα. Άρα εδώ είναι ορισμένα εργαλεία τεχνογνωσίας τα οποία πρέπει να τα εφαρμόσουμε και τα οποία έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται στο θαλάσσιο χώρο με αφορμή το σχεδιασμό του. Εδώ βλέπετε μια μήτρα για τη συμβατότητα των χρήσεων θάλασσας γιατί λέμε χρήσεις γης, τώρα πρέπει να λέμε sea uses, χρήσεις θάλασσας, να ξεφύγουμε από αυτή τη φορά που έχουμε, για να μπορέσουμε να δούμε κάποια θέματα τα οποία είναι πολύ σημαντικά. Στο θέμα αυτό ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα και να πω το εξής. Εδώ υπάρχουν βέβαια πολλά ζητήματα και με το περιβάλλον, διότι έχουμε σύγκρουση χρήσεων θάλασσας, είναι το user user conflict και το user environment conflict. Έχουμε δηλαδή χρήσεις που έχουμε πρόβλημα προς το περιβάλλον και χρήσεις που έχουν πρόβλημα μεταξύ τους. Αυτό λοιπόν είναι ένα θέμα το οποίο θέλει πολύ δουλειά για να λυθεί και εδώ μπαίνουμε και στο θέμα της governance, το θέμα δηλαδή της διαβούλευσης με τους εμπλεκόμενους φορείς, τους stake holders όπως λέμε τώρα, άρα λοιπόν έχει μια μεγάλη, πολύ μεγάλη

15 15 σημασία για να σκεφτείτε ότι το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο που ανέφερε και ο Πρόεδρος για τις υδατοκαλλιέργειες το οποίο έχει βγει χρόνια τώρα δεν έχει εφαρμοστεί. Πάρτε τα ΑΠΑΥ και τα ΑΠΟΑΥ, δεν έχει γίνει μια ΑΠΟΑΥ στην Ελλάδα. Πήγαινα στο Υπουργείο και τους ρώταγε, τι γίνεται. Αγωνίζεται το Υπουργείο για αυτό με την υπηρεσία του, οι άνθρωποι εκεί οι υπηρεσιακοί παράγοντες αγωνίζονται να κάνουν μια ΑΠΟΑΥ. Δηλαδή μια οργανωμένη περιοχή ανάπτυξης υδατοκαλλιεργειών το οποίο θα έχει διαχείριση, είναι όπως λέμε μια ΠΟΑΠ στη στεριά είναι και αυτό. Οι ΠΑΥ είναι οι περιοχές καταλληλότητας αλλά η ΠΟΑΥ είναι ο φορέας εκείνος, είναι η οντότητα εκείνη που θα μπορέσει να μας κάνει αυτή τη διπλή δουλειά, ανάπτυξη και περιβάλλον. Δεν επιτρέπεται η Ελλάδα που έχει τεράστια εξαγωγή να μην μπορεί να βρει ένα modus operandi σε αυτή την υπόθεση. Είναι αδιανόητο. Και όμως είμαστε ανίκανοι και ανεπαρκείς ως χώρα, το λέω κάνοντας κριτική όλων μας, στο θέμα αυτό. Να έχουμε ένα θεσμικό πλαίσιο και το οποίο δεν το έχουμε αξιοποιήσει. Θα μου πείτε είναι το πρώτο; Όχι. Και εδώ είναι ακριβώς αυτό το μεγάλο θέμα που είπα πριν της εφαρμογής όλων των νομοθετημάτων και του σχεδιασμού. Διότι έχει δυο σκέλη, το τεχνικό σκέλος και το πολιτικό. Πρέπει αυτά τα δυο να τα συναρμονίσουμε και να τα λύσουμε. Αυτό δυστυχώς δεν έχει γίνει και ανέφερα το θέμα των ΠΟΑΥ που είναι ένα μείζον θέμα για την Ελλάδα γιατί είναι μια από τις κυριότερες χρήσεις της θάλασσας. Θαλάσσιος τουρισμός, ναυτιλία, αλιεία και υδατοκαλλιέργειες, από εκεί κινούμαστε κυρίως. Τώρα, θα μιλήσω και για την Αττική επειδή είπε ο Πρόεδρος για τον Σαρωνικό και το ρυθμιστικό σχέδιο αλλά στο τέλος θα μου επιτρέψετε αφού κάνω μια μικρή πάλι γενικότερη ανθολόγηση σε σχέση με τα θεσμικά εργαλεία που στο χώρο της θάλασσας έχουν μπει τα τελευταία χρόνια. Βλέπετε αριστερά έχουμε τον ΟΗΕ ο οποίος άρχισε από τη σύμβαση για την υφαλοκρηπίδα το 1958 της Γενεύης, προχώρησε στη σύμβαση της Βαρκελώνης το 75 για τη Μεσόγειο και για άλλες θάλασσες βέβαια, μας αφορά μόνο η Μεσόγειος εμάς για αυτό λέμε τη

16 16 σύμβαση για το μεσογειακό σχέδιο δράσης, το περίφημο Mediterranean Action Plan που λέει εδώ. Τρίτον, προχώρησε το 82 σε μια πολύ μεγαλύτερη αν θέλετε επεξεργασία του δικαίου της θάλασσας που είναι η περίφημη UNCLOS και η οποία εγκαθίδρυσε την περίφημη ΑΟΖ και μετά είχαμε και ένα τελευταίο προϊόν της σύμβασης της Βαρκελώνης που είναι το πρωτόκολλο για τις ακτές το οποίο και αυτό δεν έχει ακόμα στην Ελλάδα μπει στο εσωτερικό δίκαιο. Από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης βλέπετε έχω βάλει εδώ, αφήνω τελευταίες εδώ τις δευτερεύουσες ιστορίες, σε σχέση με τη θάλασσα έχουμε πέντε πράγματα. Τη natura που είναι και στη θάλασσα όχι μόνο στη στεριά, τώρα τελευταία μάλιστα βγήκαν και 32 νέες natura, από τις 32 οι 25 είναι στη θάλασσα για να καταλάβετε. Τα sites αυτά της natura. Άρα λοιπόν έχουμε την οδηγία της natura που δεν εφαρμόζεται μόνο στη στεριά αλλά και στη θάλασσα. Έχουμε την οδηγία των υδάτινων πόρων του 2003 που ενσωματώθηκε στην Ελλάδα που αυτή έχει τεράστια σχέση με τα νερά τα θαλάσσια γιατί στον πλανήτη συνολικά ο κύκλος του νερού όπως ξέρετε είναι ενιαίος, δεν είναι μόνο τα γλυκά νερά και τα θαλάσσια. Ήδη όλα τα υπουργεία, όλη η αρμοδιότητα των υδάτων έχει πάει στα υπουργεία περιβάλλοντος. Σε εμάς υπάρχει μια ειδική υπηρεσία για τα νερά. Αυτή η ειδική υπηρεσία για τα νερά τα στεριανά καταρχήν είναι ειδική, είναι αρμόδια από το νόμο και για τα θαλάσσια νερά, τα σχέδια διαχείρισης δηλαδή στη θάλασσα. Άρα λοιπόν βλέπετε ότι υπάρχει μια τεράστια συνάφεια με την οδηγία των υδάτινων πόρων. Μετά έχουμε το Inspire που είναι για τα γεωχωρικά δεδομένα, στεριά και θάλασσα το είπα και πριν. Και τέλος έχουμε το 2008 την οδηγία για τη marine strategy που είναι ακριβώς ο περιβαλλοντικός πυλώνας της πολιτικής της θαλάσσιας. Και η τελευταία οδηγία είναι αυτή για την οποία μιλάω σήμερα είναι για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Η οποία βέβαια πρέπει να το πούμε είναι και για την ανάπτυξη και για το περιβάλλον γιατί ο σχεδιασμός είναι εργαλείο, είναι ένα μέσο δεν είναι σκοπός. Ο σχεδιασμός έχει σκοπό και την ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος. Δεν είναι σκοπός, είναι μέσο

17 17 και εργαλείο. Επομένως πρέπει να το δούμε με αυτή την άποψη γιατί αλλιώς χάνουμε τη γενικότερη στρατηγική. Τώρα η Ελλάδα σε σχέση με τη Μεσόγειο εδώ όπως ξέρετε έχει κάνει κάποιες συμφωνίες με την Ιταλία, έχουν κάτι πρωτοβουλίες στα δυτικά όπως ξέρετε κυρίως για λόγους γεωπολιτικούς, είναι αναμενόμενο αυτό και τώρα τελευταία είναι και η μακροπεριφέρεια της Αδριατικής και του Ιονίου ανάλογη με τη μακροπεριφέρεια της Βαλτικής επάνω στη βόρειο θάλασσα. Άρα λοιπόν έχουμε αυτό το πανόραμα αν θέλετε των θεσμικών εργαλείων με τα οποία δουλεύουμε σήμερα και στη χώρα μας. Εδώ σας δείχνω πολύ γρήγορα το διάγραμμα εδώ με τις θαλάσσιες ζώνες, βλέπετε ότι υπάρχει το πρόβλημα της ΑΟΖ η οποία είναι τώρα αν θέλετε η κυριαρχούσα ζώνη. Βέβαια πρέπει να γνωρίζουμε για αυτούς που κατέχουν τα θέματα ότι όπου υπάρχει ΑΟΖ υπάρχει και υφαλοκρηπίδα, όπου υπάρχει υφαλοκρηπίδα δεν σημαίνει ότι υπάρχει και ΑΟΖ. Γιατί η υφαλοκρηπίδα δεν είναι μόνο στα 200 μέτρα μπορεί να επεκτείνεται και πολύ μακρύτερα ανάλογα με τις τεχνολογικές δυνατότητες που έχουμε. Τώρα κάνουν εξόρυξη πετρελαίου στα 3000 μέτρα, άρα λοιπόν δεν υπάρχει θέμα. Εδώ είναι κάποιες λεπτές διαφορές, δεν είναι ανάγκη να τις συζητήσουμε αυτές τις λεπτομέρειες αλλά πρέπει να πούμε ότι υπάρχει μια πληθώρα θαλάσσιων ζωνών για αυτό και τώρα όλες οι διευθετήσεις μεταξύ των κρατών είναι για όλες τις θαλάσσιες ζώνες πακέτο όπως προσπαθούμε να το κάνουμε με την Αλβανία. Δηλαδή και τις υποθαλάσσιες ζώνες που είναι η υφαλοκρηπίδα και τις θαλάσσιες που είναι οι ΑΟΖ, που είναι τα χωρικά ύδατα, που είναι η συνεχόμενη ζώνη, που είναι η ζώνη αλιείας τώρα που έχει βάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Άρα λοιπόν έχουμε μια ποικιλία θαλάσσιων ζωνών και εδώ αναφέρθηκα πριν στα δικαιώματα των θαλάσσιων ζωνών άρα έχουμε να κάνουμε με ένα σύστημα το οποίο θέλει ακριβώς αυτό το σχεδιασμό και κάθε χώρα ανάλογα με τις δυνατότητές της και με τους γείτονές της προφανώς πρέπει να βρει το modus Vivendi. Εκεί είδατε την τομή, βλέπετε τώρα την κάτοψη κατά κάποιον τρόπο. Η Ελλάδα είναι μια χώρα όπως ειπώθηκε και πριν νησιωτική

18 18 και παράκτια για αυτό έχουν μεγάλη σπουδαιότητα τα εσωτερικά ύδατα όπως λέμε, όχι τα γλυκά νερά. Εννοώ τα νερά που είναι μέσα από τις λεγόμενες γραμμές βάσης, το base line. Άρα λοιπόν εδώ δυστυχώς και θα το πω αυτό, στη Ελλάδα ψάχνω και εγώ να βρω από την Γεωγραφική Υπηρεσία μέχρι άλλα πράγματα, κάποιο πανεπιστήμιο αν έχει κάνει κάτι, τις γραμμές βάσης. Δεν έχει η Ελλάδα ακόμα γραμμές βάσης φτιάξει, ευθείες γραμμές βάσης όπως λέμε με βάση τη διεθνή συνθήκη. Πρέπει να βρούμε αυτές τις γραμμές βάσης γιατί αν φτιάξουμε αυτές τις λεγόμενες ευθείες γραμμές βάσης όπως λόγου χάρη έχει κάνει η Χιλή, αυτομάτως αυξάνονται τα χωρικά μας ύδατα κατά 5% με 10% σύμφωνα με υπολογισμούς. Γιατί οι ευθείες γραμμές βάσης περιλαμβάνουν όλα αυτά τα συστήματα, τους κλειστούς κόλπους, όλα αυτά τα πράγματα και από εκεί και πέρα αρχίζει το μέτρημα των χωρικών υδάτων, τις ΑΟΖ και όλων αυτών των θαλασσίων ζωνών. Άρα βλέπετε πόση τεράστια σημασία έχει ένα θέμα τεχνικό το να ορίσουμε τις γραμμές βάσης σε μια χώρα με τέτοια ποικιλομορφία και πολυσχιδή αν θέλετε γεωγραφική οντότητα όπως είναι η Ελλάδα. Τώρα, εδώ για την ΑΟΖ σας δείχνω ένα παραδειγματάκι, επειδή στους ωκεανούς τα νησιά που υπάρχουν εξαντλούν την ακτίνα της ΑΟΖ που είναι 200 μίλια από τις γραμμές βάσης και άρα πλεονεκτούν. Όπου υπάρχει όμως θαλάσσια στενότητα όπως στη Μεσόγειο μοιραζόμαστε αυτές τις θαλάσσιες ζώνες γιατί δεν προλαβαίνεις να εξαντλήσεις τα όρια, η κάθε χώρα. Βλέπετε ότι η Γαλλία έχει αυτό το περίφημο εδώ στον Ειρηνικό και έχει μια διάμετρο 400 μίλια. Αυτή η διάμετρος όμως ξέρετε, τα θαλάσσια δε κυριαρχικά δικαιώματα αυτού του νησιού που αν σας πω πόσο είναι, 2 χιλιόμετρα διαμέτρου, 2Χ5 είναι, μια Λαγκούνα δηλαδή, είναι όσο η Γαλλία. Βλέπετε τη Γαλλία εδώ; Η αποκλειστική οικονομική ζώνη του Κλίπερτον είναι όσο το μητροπολιτικό έδαφος της Γαλλίας. Η Γαλλία με 10 νησιά στον Ειρηνικό έρχεται πρώτη ή δεύτερη μετά από την Αμερική και τη Ρωσία σε έκταση ΑΟΖ. Άρα λοιπόν σε εμάς που έχουμε θαλάσσια στενότητα δυστυχώς πάμε να ορίσουμε τα όρια της ΑΟΖ για να εξασκήσουμε. Εδώ είναι η παγκόσμια ΑΟΖ που είναι περίπου το 30%-40% της θαλάσσιας επιφάνειας.

19 19 Εδώ πάμε στη Μεσόγειο λοιπόν που βλέπετε τα όρια αναγκαστικά πρέπει να οριστεί. Και ένα μεγάλο θέμα είναι πως ορίζεται η γραμμή αυτή μεταξύ των κρατών, των θαλάσσιων ζωνών των κρατών. Μια λεπτή διαφορά είναι ότι το 58 με τη Γενεύη η υφαλοκρηπίδα έγραφε η σύμβαση ότι ορίζεται με τη μέση γραμμή. Με την ΑΟΖ δεν είναι αυτό, είναι με συμφωνία των μερών. Μπορεί να είναι μέση γραμμή, μπορεί να είναι και άλλος τρόπος. Και εδώ είναι ακριβώς όλο το πρόβλημα που δεν έχει οριστεί σε κανένα κράτος της Μεσογείου η ΑΟΖ. Δεν έχουμε, εμείς με την Ιταλία έχουμε ορίσει μόνο την υφαλοκρηπίδα το οποίο τώρα οι Ιταλοί δεν δέχονται να την κάνουν ΑΟΖ γιατί είναι με τη μέση γραμμή αλλά οι Ιταλοί λένε όχι τώρα δεν θα πάμε με τη μέση γραμμή γιατί δεν το λέει η σύμβαση του Μοντέκο Μπέι που είναι της ΑΟΖ. Άρα λοιπόν βλέπετε ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα παρόλο που τα νέα εργαλεία είναι πολύ πιο αβανταδόρικα εντούτοις υπάρχουν πολλά εργαλεία. Η Ελλάδα λοιπόν έχει το 1/4, περίπου 25% της θαλάσσιας επιφάνειας της Μεσογείου, η ΑΟΖ της Ελλάδος περίπου 20% με 25%. Έχουμε λοιπόν ένα τέτοιο μεγάλο θέμα το οποίο οφείλουμε να το δούμε με προσοχή και όλες οι κυβερνήσεις της Ελλάδος προσπαθούν να λύσουν αυτό το μεγάλο πρόβλημα γιατί αυτή τη στιγμή αλλάζοντας ο χωροταξικός σχεδιασμός θα έπρεπε να γίνεται σε αυτή την έκταση τη μπλε που βλέπετε εδώ. Μπορείς να σχεδιάσεις σαν μελέτη όλο τον πλανήτη αλλά να εφαρμόσεις πού; Εμείς μπορούμε να εφαρμόσουμε μόνο στα χωρικά μας ύδατα που είναι περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα. Για να εφαρμόσουμε κάτι στην ΑΟΖ πρέπει να την έχουμε κηρύξει για αυτό και δουλεύουμε μόνο με την υφαλοκρηπίδα η οποία ισχύει ipso facto και ab initio όπως λένε οι νομικοί. Δηλαδή δεν χρειάζεται αν θέλετε συμφωνία των μερών. Και πάλι όμως επαναλαμβάνω μόνο με την Ιταλία έχουμε ορίσει και την υφαλοκρηπίδα, μόνο με την Ιταλία. Έχουμε λοιπόν ένα τεράστιο θέμα γεωπολιτικών προβλημάτων. Διότι τα θέματα αυτά πέρα από τα τεχνογνωστικά και τα επιστημονικά που είναι το ένα σκέλος, το δεύτερο είναι τα γεωπολιτικά. Και το τρίτο αν θέλετε είναι

20 20 τα θεσμικά. Τα διάφορα συστήματα σχεδιασμού μεταξύ των χωρών για να μπορείς να κάνεις αυτές τις συνεργασίες. Άρα έχουμε τρία σκέλη προβλημάτων. Θεσμικά, επιστημονικά και τεχνογνωστικά και γεωπολιτικά. Στα οποία η συνθετότητά τους όπως βλέπετε είναι μεγάλη για να μπορέσουμε να κάνουμε αμέσως βήματα. Εδώ βλέπετε τις ΑΟΖ όλης της Ευρώπης, των χωρών, βλέπετε τα κράτη τα κυριαρχικά τους δικαιώματα σε σχέση με τα εδάφη τους τα χερσαία πόσο αυξάνονται συνολικά οι βόρειες και νότιες χώρες. Εδώ βλέπετε τα περίφημα οικόπεδα, άλλη βλακεία αυτή, συγνώμη που θα πω αυτό το πράγμα αλλά η λέξη οικόπεδο ποιος την πρωτοβρήκε να τη χρησιμοποιήσει στην Ελλάδα δεν έχω καταλάβει. Οικόπεδο είναι το γήπεδο που χτίζεις, το οικόπεδο δεν υπάρχει. Εδώ είναι ένα τεμάχιο, αν θέλετε ο ακριβής όρος είναι υποθαλάσσιο γεωτεμάχιο. Ένα γεωτεμάχιο, ένα θαλάσσιο τεμάχιο, ένα υποθαλάσσιο γεωτεμάχιο. Τέτοια ορολογία ακρίβειας και επιστημονικής και λένε οικόπεδο όλοι. Δεν μπορώ να καταλάβω, αν κάποιος το εξηγήσει, Πρόεδρε πρέπει να αναλάβει και το Τεχνικό Επιμελητήριο να μην ξανά χρησιμοποιήσει γιατί βλέπω και συγγραφείς να γράφουν και οι εκφωνητές από τις τηλεοράσεις, η λέξη οικόπεδο πως μπήκε δεν το έχω καταλάβει. Δηλαδή κάποια πράγματα αν γίνει ένα λάθος ξέρετε μετά διαιωνίζεται, το επαναλαμβάνουν όλοι. Πρέπει να ξεκολλήσουμε από αυτό, υπάρχουν τόσες λέξεις, σας είπα 4 εγώ, ας υιοθετήσουμε κάτι άλλο. Και βλέπετε εδώ το θέμα το γεωπολιτικό που λέω πως από την πλευρά του Ιονίου έχουν όλες αυτές οι έρευνες γίνει κλπ. γιατί υπάρχει το συνυποσχετικό με την Τουρκία ότι κανείς δεν μπορεί να κάνει έρευνα στο Αιγαίο αν δεν λυθεί το θέμα στη Χάγη. Εν πάση περιπτώσει, δεν θα επεκταθούμε σε αυτό, δεν είναι το θέμα μας αλλά σας δίνω διαστάσεις τις οποίες εγγίζει ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός γιατί χωρίς αυτή την επίλυση δεν μπορούμε να το κάνουμε να αξιοποιήσουμε όλα μας τα κυριαρχικά δικαιώματα και όλους τους πόρους της υποθαλάσσιας Ελλάδας. Η οποία υποθαλάσσια Ελλάδα είναι τετραπλάσια της στεριανής, αυτή που είναι πάνω από τη θάλασσα.

21 21 Εδώ βλέπετε ας πούμε τα χωρικά ύδατα με 12 μίλια δεξιά και με 6 μίλια αριστερά. Με 6 μίλια είναι κάπου τετραγωνικά χιλιόμετρα και καταλαβαίνετε ότι με 12 μίλια είναι πολύ μεγαλύτερα. Το λέω αυτό γιατί σήμερα η τακτική που ακολουθείται για το θέμα αυτό είναι πρώτον μέσα στα χωρικά μας ύδατα μπορούμε να εφαρμόσουμε όποια μελέτη κάνουμε. Άρα κάνομε εφαρμογή θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού αλλά είναι σε πολύ μικρό χώρο. Το δεύτερο είναι να δουλέψουμε με την υφαλοκρηπίδα που ισχύει επαναλαμβάνω ab ignition ipso facto άρα για αυτό δουλεύουμε και στο Ιόνιο με την υφαλοκρηπίδα διότι δεν υπάρχει ορισμός ΑΟΖ από κανένα κράτος με την Ελλάδα και ούτε καν άλλο κράτος στη Μεσόγειο. Και το τρίτο και το σπουδαιότερο είναι που και αυτό άκουσα το Υπουργείο Εξωτερικών ότι τώρα τελευταία το προωθεί είναι να μεγαλώσουμε σύμφωνα με τη διεθνή σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας τα 6 μίλια σε 12 τουλάχιστον στις περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης που δεν έχουν σχέση με την Τουρκία που εκεί υπάρχει αυτή η διαφορά και πρέπει να λυθεί. Το casus belli το περίφημο, τουλάχιστον να εφαρμοστούν τα 12 μίλια αλλού. Αυτό ακούω, που δεν έχει χρόνια αυτό το πράγμα. Άρα με αυτές τις τρεις αν θέλετε πρωτοβουλίες μπορεί να αυξήσουμε τις δυνατότητες του θαλάσσιου χώρου. Εδώ σας έχω απλώς έναν πίνακα με τη διαφορά. Βλέπετε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία μοιράζονται το Αιγαίο και πως θα το μοιράζονταν με τα 12 σε σχέση με τα 6. Βλέπετε ότι η Ελλάδα από 43 πάει στα 71. Η Τουρκία δεν έχει να ωφεληθεί γιατί είναι πολύ μικρό και τα διεθνή ύδατα περιορίζονται δραστικά και αυτά. Άρα λοιπόν έχουμε μια αύξηση των ελληνικών υδάτων εις βάρος των διεθνών στο Αιγαίο. Οι κυριότεροι σταθμοί πολύ γρήγορα για να μην καθυστερήσουμε άλλο. Βλέπετε από το 2006 με την Πράσινη Βίβλο για αυτή την πολιτική, την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική όπως ονομάζεται και στη συνέχεια έχουμε την εφαρμογή αυτής της πολιτικής μέσω των νομοθετημάτων της Ευρώπης που είναι η στρατηγική για τη θάλασσα, είναι ο οδικός χάρτης μετά και είναι και η ψήφιση της οδηγίας για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό που είναι

22 22 το τελευταίο φρούτο αν θέλετε το θεσμικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης την οποία ακόμα δεν έχουμε, τώρα έχει πάει στη Βουλή νομίζω το νομοσχέδιο για την ενσωμάτωση της οδηγίας αλλά ακόμα δεν έχει γίνει νόμος. Επαναλαμβάνω για να ολοκληρώνουμε σιγά-σιγά, ότι ο σχεδιασμός όπως και στη στεριά είναι το μέσο υλοποίησης της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής που έχει και αναπτυξιακό και περιβαλλοντικό πυλώνα και χαρακτήρα. Δεν είναι το μόνο, είναι όμως το κύριο. Τα άλλα είναι η επιτήρηση των θαλασσών και ξέρετε ποιοι ασχολούνται με την επιτήρηση και επίσης η δημιουργία των δεδομένων που είπα που είναι έχουμε μεγάλη άγνοια και με βάση το Inspire τώρα θα πρέπει και στη θάλασσα να μπούμε μέσα. Άρα λοιπόν ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός θέλει κυρίως να πετύχει τη συνοχή μεταξύ των χερσαίων εκτάσεων και των θαλάσσιων εκτάσεων γιατί κάνουμε σχεδιασμό και στην ξηρά και στη θάλασσα αλλά αυτές συγκοινωνούν μεταξύ τους, να είναι δεσμευτικά, να είναι νομικά δεσμευτική η ισχύς του γιατί αλλιώς δεν κάνουμε τίποτα, είναι αυτό που λέγαμε για την εφαρμογή και να πετύχουμε βέβαια λόγω της θαλάσσιας στενότητας στη Μεσόγειο τη διασυνοριακή συνεργασία με όλα τα όμορα κράτη. Αυτά είναι τα κύρια χαρακτηριστικά διότι επαναλαμβάνω είναι ένα σημαντικό εργαλείο και γενικά ο σχεδιασμός και ειδικότερα ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός. Εδώ σας βάζω μια αν θέλετε, έναν πίνακα συσχετισμού αυτών των κύριων εργαλείων. Στη μέση είναι ο στόχος. Ο στόχος είναι η ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός είναι το βασικό εργαλείο από πάνω. Τα άλλα δύο δεξιά και αριστερά το Inspire και η επιτήρηση είναι τα δυο βοηθητικά εργαλεία για να κάνουμε το στόχο. Έχουμε όμως δίπλα τις τομεακές πολιτικές. Η αλιεία, η ναυτιλία, ο τουρισμός. Όλα αυτά είναι δεξιά και αριστερά τα οποία πρέπει να τα ολοκληρώσουμε διότι αν κάνουμε τομεακές πολιτικές δεν θα βλέπει ο ένας τι κάνει ο άλλος όπως κάνουν μέχρι σήμερα. Ο τουρισμός θα κάνει εκείνα, θα έρχεται ο άλλος να κάνει τα άλλα και μεταξύ τους θα συγκρούονται.

23 23 Η ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική και ο σχεδιασμός ακριβώς έρχονται να κάνουν μια ολοκλήρωση γεωγραφική των τομεακών πολιτικών. Η χωροταξική πολιτική είναι η ολοκλήρωση των τομεακών γιατί αν δεν είναι η ολοκλήρωση τότε θα καταλήξουμε στο εντελώς αδιέξοδο. Όπως πολλές φορές έχουμε καταλήξει με τις τομεακές πολιτικές που ο καθένας κάνει στο χώρο τα δικά του και έρχονται όλοι στον ίδιο χώρο να συγκρουστούν. Και βέβαια από κάτω έχουμε το υποβοηθητικό εργαλείο που είναι η θαλάσσια στρατηγική ο περιβαλλοντικός πυλώνας, η οδηγία δηλαδή που έχει μπει το 11 στο ελληνικό δίκαιο, το 2008 ψηφίστηκε τη βάλαμε στο 11 με ελληνικό νόμο και δεξιά και αριστερά είναι οι δυο βοηθητικές οδηγίες επαναλαμβάνω των υδάτινων πόρων και της natura. Άρα λοιπόν με αυτό το σύστημα αν θέλετε των εργαλείων των κύριων εργαλείων πρέπει να κάνουμε την πολιτική αυτή για τη θάλασσα. Η αρμόδια αρχή τώρα είναι ένα θέμα. Όπως ξέρετε είναι 4 υπουργεία που έχουν σχέση άμεση. Τυπικά τη χωροταξία την έχει το Υπουργείο Περιβάλλοντος αλλά το Υπουργείο Ναυτιλίας οπωσδήποτε έχει τεράστιες αρμοδιότητες με τη θάλασσα και αυτό, το νόμο τον έχει πάει στη Βουλή το Υπουργείο Χωροταξίας με συνυπογραφή βέβαια των άλλων υπουργών. Το Αγροτικής μπαίνει λόγω της αλιείας που είναι τεράστιο θέμα για την Ελλάδα και οι υδατοκαλλιέργειες και το Υπουργείο Οικονομικών βέβαια μπαίνει και αυτό λόγω των ακτών κλπ. Το νομοσχέδιο μέσα αν το δείτε όσοι λάβατε μέρος στη διαβούλευση αν κάποιοι έχετε ασχοληθεί με αυτό έχει να κάνει με ένα επίπεδο εθνικό, αυτό που θα λέγαμε εθνικό χωροταξικό είναι η εθνική θαλάσσια στρατηγική. Στη συνέχεια έχει να κάνει με τα υποεθνικά τα οποία υποεθνικά μπορεί να είναι πολλών ειδών, να είναι υποπεριφερειακά, διαπεριφερειακά η κλίμακά τους κυμαίνεται δηλαδή τοπικό, Περιφερειακό, διαπεριφερειακό δεν ορίζεται ακριβώς για να υπάρχει μια ευελιξία. Γιατί; Για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έχουμε τα όρια τα συγκεκριμένα στη θάλασσα, για αυτό είπα εσωτερικά όρια στο κράτος όπως είναι οι περιφέρειες που κάνουμε το χωροταξικό της Θεσσαλίας, το χωροταξικό της Αττικής.

24 24 Εδώ πρέπει να οριστούν με βάση και το νόμο οι χωρικές ενότητες που θα γίνει ο σχεδιασμός των υποεθνικών χωροταξικών σχεδίων. Δηλαδή ποιες είναι αυτές οι ενότητες; Δεν μπορεί να είναι απλώς προέκταση της στεριανής περιφέρειας στη θάλασσα διότι η πολυπλοκότητα του ελληνικού χώρου δεν είναι σαν την Κροατία ή την Ιταλία που δίπλα από τη στεριά πάει και στη θάλασσα η κάθε περιφέρεια. Εδώ έχουμε να κάνουμε με ιδιαίτερες θαλάσσιες περιοχές. Αυτό δεν έχει βρεθεί. Και αυτό είναι ένα θέμα τεχνικό, είναι θέμα χωροταξικό. Ποιες είναι οι περιοχές που θα αποτελέσουν τα υποεθνικά χωροταξικά σχέδια; Ολόκληρο το Ιόνιο και ολόκληρο το Αιγαίο; Όχι προφανώς. Άρα πρέπει να τις βρούμε. Που δεν ταυτίζονται με τις στεριανές. Και αν πάρετε τους χάρτες θα δείτε τη δυσκολία που έχει. Και το τελευταίο θέμα βέβαια του νόμου είναι η διασυνοριακή συνεργασία γιατί πρέπει να δούμε τι γίνεται με τους γείτονες, με κάθε γείτονα ξεχωριστά. Δεν θα έρθω τώρα σε αυτά τα θέματα, σας τα είπα και πριν, της διασυνοριακής. Να πω δυο κουβέντες μόνο και να κλείσω αν μου επιτρέπετε εδώ για τρία λεπτά ακόμα. Για την Αττική επειδή ειπώθηκε κάτι και επειδή ο Σαρωνικός είναι ένας κόλπος πολύπαθος στην Ελλάδα, έχουμε πολλούς κλειστούς κόλπους. Κορινθιακός, το εσωτερικό Ιόνιο, Πατραϊκός κλπ., Ευβοϊκός βόρειος, νότιος, Μαλλιακός, Θερμαϊκός, έχουμε τεράστιο θέμα κλειστών κόλπων. Το ρυθμιστικό της Αθήνας όταν έγινε το 14 θα μπορούσε να περιλάβει πολύ περισσότερα πράγματα βέβαια γιατί τότε ψηφίστηκε η οδηγία για το θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Δεν το λέει ρητά μέσα, εμμέσως το συμπεριλαμβάνει τις οδηγίες τις παράπλευρες που σας έδειξα στο πίνακα. Δηλαδή την οδηγία για τους υδάτινους πόρους, την οδηγία για το θαλάσσιο περιβάλλον κλπ. Δεν αναφέρει ειδικά την οδηγία αυτή που τότε ψηφιζόταν όταν ψηφιζόταν και το ρυθμιστικό σχέδιο το οποίο βέβαια έχει πολλά θέματα να λύσει και το παράρτημά του, τα παραρτήματά του δηλαδή θέλουν πολύ δουλειά. Απλώς σας αναφέρω τα σημεία εκείνα τα οποία εμμέσως θίγουν θέματα που μπορούν να μας απασχολήσουν στο θαλάσσιο χώρο της Αττικής και δη στο Σαρωνικό, όχι μόνο στο νότιο Ευβοϊκό αλλά και στο Σαρωνικό που είναι το πρόβλημα το μεγάλο και

25 25 εκεί συνέβη και το ατύχημα που οι συνάδελφοι θα αναφερθούν στη συνέχεια. Είναι κυρίως στο άρθρο 9 που αναφέρει τη νησιωτική Αττική, τώρα βέβαια η νησιωτική Αττική φτάνει μέχρι τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα από ότι καταλαβαίνετε. Αν πάρετε τις ζώνες τις θαλάσσιες της περιφέρειας Αττικής διοικητικά θα δείτε το Μυρτώο Πέλαγος της Αττικής πέρα από την Πελοπόννησο. Άρα έχουμε λοιπόν τη νησιωτική Αττική που εκεί αναφέρονται συνδέσεις, τουρισμός, προορισμοί, θαλάσσιες διαδρομές, εμμέσως δηλαδή θέματα που απασχολούν το σχεδιασμό του θαλάσσιου χώρου και των δραστηριοτήτων του. Στο άρθρο 16 περιγράφεται η ολοκληρωμένη διαχείριση του παράκτιου χώρου που σας ανέφερα πριν με το πρωτόκολλο της σύμβασης της Βαρκελώνης που είναι ακριβώς το οποίο και αυτό οδεύει σιγά-σιγά για επικύρωση, για θεσμοθέτηση από τη Βουλή γιατί ενώ έχει υπογραφεί από την Ελλάδα δεν έχει επικυρωθεί από το κοινοβούλιο που αφορά και το θαλάσσιο και το χερσαίο τμήμα της παράκτιας ζώνης. Το θαλάσσιο τμήμα μάλιστα φτάνει μέχρι τα χωρικά ύδατα. Άρα δηλαδή στην ουσία το πρωτόκολλο έχει καλύψει ήδη τα χωρικά ύδατα που μπορούμε να κάνουμε σχεδιασμό εμείς με την οδηγία του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού. Άρα λοιπόν είναι τεράστια σημασίας, το αναφέρει εδώ στο άρθρο 16. Για το θαλάσσιο περιβάλλον αυτό αναφέρεται στην οδηγία της θαλάσσιας στρατηγικής και το 20 αναφέρεται στη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Δηλαδή τα εργαλεία που υπήρχαν μέχρι τότε τα έχει αναφέρει μέσα το ρυθμιστικό σχέδιο αλλά είναι οι έμμεσες οδηγίες δεν αναφέρει την οδηγία του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού. Και βέβαια το σύστημα των λιμένων. Βλέπετε περίπου, σας έχω ένα απόσπασμα από κάθε άρθρο από αυτά τα άρθρα τα οποία ανέφερα πριν τα οποία προφανώς χρειάζονται εφαρμογή γιατί όλα αυτά που λέμε είναι το γνωστό μπλα, μπλα των νόμων. Αν διαβάσετε το νόμο θα γίνεται ευτυχείς όλοι. Το τι λέει ο νόμος μέσα, τα πάντα λέει, τα πιο ωραία πράγματα λέει. Τι εφαρμόζεται; Τι μπορεί να εφαρμοστεί; Εδώ είναι το μεγάλο θέμα.

26 26 Ο νόμος θα εφαρμοστεί 10%; Οι περισσότεροι νόμοι της Ελλάδας, το ποσοστό που εφαρμόζεται σε διατάγματα και σε υπουργικές αποφάσεις που είναι οι εξουσιοδοτήσεις κάθε νόμου θα γελάσει και το παρδαλό κατσίκι για όλους τους νόμους. Άρα λοιπόν είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να το δούμε το θέμα εφαρμογής και να πάμε στα δυο προβλήματα το τεχνικό και το πολιτικό. Εδώ είναι για την προστασία του περιβάλλοντος, το αναφέρει εδώ πέρα σαφώς. Βλέπετε αυτοί οι δυο νόμοι είναι η ενσωμάτωση, το 2011 της θαλάσσιας στρατηγικής και το 2003 των υδάτινων πόρων, αυτοί οι νόμοι για όσους ασχολείστε. Και βέβαια η διαχείριση των υδάτων που είναι ξεχωριστό πράγμα γιατί το θαλάσσιο περιβάλλον είναι άλλο. Εδώ έχει τις υδρολεκάνες από τη στεριά, τις λεκάνες απορροής και όλα αυτά τα πράγματα. Επομένως τελειώνω με αυτή τη διαφάνεια λέγοντας ότι έχουμε πολύ δουλειά μπροστά μας, πάρα πολύ μεγάλη δουλειά. Η διακίνηση των καυσίμων και οι συνάδελφοι που θα αναπτύξουν μετά αυτό το τεράστιο θέμα που έχουμε κάθε λίγο στην Ελλάδα προβλήματα λόγω της ρύπανσης από αυτές τις αιτίες, είναι ένα θέμα που απασχολεί το θαλάσσιο χώρο και το σχεδιασμό του. Σκεφτείτε λοιπόν να βάλουμε και όλα τα άλλα. Άρα πρέπει κάθε φορά να έχουμε, να κρατάμε μικρά καλάθια και να προσπαθούμε να δουλεύουμε περισσότερο σε πράξεις βέβαια παρά σε λόγια. Ευχαριστώ πολύ. ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ: Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Μπεριάτο ο οποίος εδώ και χρόνια στηρίζει και υποστηρίζει το επιστημονικό έργο του Τ.Ε.Ε. Κος ΜΑΓΟΥΛΑΣ: Καλησπέρα, Μαγουλάς Στέφανος Χημικός Μηχανικός από την εταιρία Solics Enengineer, είμαστε σύμβουλοι Μηχανικοί προστασίας περιβάλλοντος. Μια ερώτηση για το χωροταξικό σχεδιασμό. Από την εμπειρία μας όσον αφορά όχι μόνο τη διακίνηση των καυσίμων αλλά γενικότερα τη ναυτιλιακή δραστηριότητα και πως αυτή συνδέεται με το χωροταξικό σχεδιασμό, όπως υπάρχει χωροταξικός σχεδιασμός για τους χώρους αν υπάρχει και για τα δρομολόγια, για τα pathways, τα θαλάσσια δρομολόγια, τις θαλάσσιες ρότες.