Σε συνέχεια ανωτέρω σχετικού, παραθέτουµε απόψεις της υπηρεσίας µας επί της Λευκής βίβλου, όπου διαφαίνονται οι προθέσεις της Ε Επιτροπής για:

Transcript

1 ΕΠΕΙΓΟΝ-ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Πειραιάς 14 εκεµβρίου 2004 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΛΑ ΟΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗΣ Αρ. Πρωτ.: /04 ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΜΗΜΑ 3 ο Ταχ. /νση: Γρ. Λαµπράκη 150 Ταχ. Κώδικας Πειραιάς Πληροφορίες: Αντιπλοίαρχος ΛΣ ΜΠΑΡΚΑΤΣΑΣ Γ. Τηλ: Fax: dpns@yen.gr ΠΡΟΣ: ΜΕΑ/ΕΕ (Υπόψη κ.καραγεωργοπουλου Ι.) ΚΟΙΝ.: 1. Γρ. κ. Γεν. Γραµµατέα Ευρ. Υποθέσεων 2. ΥΠΕΞ/Γ2 Γ3 /νσεις 3. Επιτροπή Ανταγωνισµού (Υπόψη κoυ Κατρακάζη κας. Λιανού) ΘΕΜΑ: Αναθεώρηση κανονισµού 4056/86 Λευκή βίβλος τηςε. Επιτροπής ΣΧΕΤ.: Το αριθ. COM (2004) 675 final έγγραφο της Ε.Επιτροπής ( MAR 182/ Έγγραφο του Συµβουλίου ) Σε συνέχεια ανωτέρω σχετικού, παραθέτουµε απόψεις της υπηρεσίας µας επί της Λευκής βίβλου, όπου διαφαίνονται οι προθέσεις της Ε Επιτροπής για: κατάργηση του block exemption για τις ναυτιλιακές διασκέψεις (liner shipping conferences), υπαγωγή των ελεύθερων φορτηγών πλοίων (tramp) αλλά και των πλοίων που δραστηριοποιούνται στις ενδοµεταφορές (cabotage) στις διατάξεις του Κανονισµού 1/2003 του Συµβουλίου ο οποίος αφορά την «εφαρµογή των κανόνων ανταγωνισµού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης» και ο οποίος τέθηκε σε εφαρµογή την 1 η Μαΐου 2004, και παρακαλούµε για την ενηµέρωση των αρµοδίων υπηρεσιών της Ευρ. Επιτροπής. s\e:\web\www\site_sources\comm\competition\antitrust\others\maritime\white_paper\greek_permanent_representation_el.doc

2 2 1.Κατάργηση του block exemption για τις ναυτιλιακές διασκέψεις (liner shipping conferences) Καθ όλη τη διάρκεια της διαβούλευσης για την αναθεώρηση του κανονισµού 4056/86, το Υπουργείο Εµπορικής Ναυτιλίας είχε εκφράσει τη γνώµη ότι η υφιστάµενη εδώ και 16 περίπου χρόνια εξαίρεση για τις liner conferences, έχει καταφέρει να διασφαλίσει τακτικές και αξιόπιστες δροµολογιακές συνδέσεις µε ανταγωνιστικούς ναύλους, επισηµαίνοντας παράλληλα ότι το σηµερινό καθεστώς των liner conferences εµφανίζεται πολύ πιο «φιλελεύθερο» σε σχέση µε το παρελθόν, ενώ διατηρεί παράλληλα τα πλεονεκτήµατα της παροχής αξιόπιστων τακτικών υπηρεσιών µε ανταγωνιστικούς ναύλους. Επίσης εκφράσαµε τον φόβο ότι το ενδεχόµενο κατάργησης των ναυτιλιακών διασκέψεων και µε δεδοµένες τις τάσεις που υφίστανται στην αγορά για συγχωνεύσεις και εξαγορές, αυτό θα οδηγούσε αναµφίβολα σε µια γενικότερη απορύθµιση (deregulation) µε τελικό αποτέλεσµα τη δηµιουργία ολιγοπωλιακών καταστάσεων. Υπό το φως των εξελίξεων, αλλά και των τάσεων οι οποίες διαφαίνονται όσον αφορά τον µελλοντικό χειρισµό του θέµατος, θα θέλαµε να επισηµάνουµε ορισµένα νοµικά ζητήµατα τα οποία θα πρέπει να επιλυθούν από την Ε.Επιτροπή σε περίπτωση που προχωρήσει στην κατάργηση του Κανονισµού 4056/86 και στην εξεύρεση ενός εναλλακτικού συστήµατος.! Ο UNCTAD Code of conduct for Liner Conferences (1974) ο οποίος ετέθη σε ισχύ το 1983, αποτελεί τη νοµική βάση της λειτουργίας των conferences τακτικών γραµµών παγκοσµίως. Η ΕΕ µε την υιοθέτηση του Κανονισµού 954/79 προσάρµοσε την εφαρµογή του κώδικα στο κοινοτικό δίκαιο. Τυχόν κατάργηση του θεσµού των conferences λόγω καταργήσεως του Κανονισµού 4056/86 συνεπάγεται την ανάγκη καταγγελίας του Liner Code από τα Κράτη Μέλη της ΕΕ που τον έχουν υιοθετήσει, καθώς και κατάργηση του Κανονισµού 954/79.! Ο Liner Code και το σύστηµα των conferences αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο του ονοµαζόµενου Πακέτου των 4 Ναυτιλιακών Κανονισµών του 1986, το οποίο αποτελεί την πρώτη φάση κοινής ναυτιλιακής πολιτικής της ΕΕ. Ειδικότερα, στους τρεις (4055/86, 4056/86 και 4058/86) από τους τέσσερις Κανονισµούς υπάρχει ρητή αναφορά στον Liner Code. Εποµένως, τυχόν κατάργηση του Κανονισµού 4056/86

3 3 προϋποθέτει τροποποιήσεις και των υπόλοιπων δύο. Υπενθυµίζεται ότι η υιοθέτηση των τεσσάρων Κανονισµών ήταν αποτέλεσµα αµοιβαίων υποχωρήσεων και λεπτών ισορροπιών µεταξύ των Κρατών Μελών.! Ο Liner Code, ως το βασικό διεθνές νοµικό πλαίσιο που ρυθµίζει τις τακτικές γραµµές µεταξύ αναπτυσσοµένων και αναπτυγµένων χωρών, έχει ενσωµατωθεί σε σωρεία νοµικών συµφωνιών της Ε.Ε., όπως διµερείς συµφωνίες µε τρίτα κράτη (Ρωσία, Ουκρανία κλπ)! Οι περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ, αναγνωρίζουν το σύστηµα των liner conferences και τους χορηγούν ειδικό πλαίσιο ανταγωνισµού, π.χ. οι ΗΠΑ µε το Ocean Shipping Reform Act (OSRA) 1999, η Αυστραλία µε το Australia Trade Practices Act 1974 (part X), καθώς και οι Καναδάς, Ιαπωνία, Κίνα. Οι εν λόγω χώρες έχουν δηλώσει ότι δεν προτίθενται να τροποποιήσουν τα προαναφερόµενα νοµικά καθεστώτα που ρυθµίζουν τις conferences. Εποµένως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έπρεπε να προβεί σε διαβουλεύσεις µε τις ανωτέρω χώρες πριν αποφασίσει ριζική ανατροπή του ισχύοντος νοµικού συστήµατος ρυθµίσεως λειτουργίας των conferences.! Η αποκέντρωση (decentralization) των διαδικασιών ανταγωνισµού προς τις εθνικές αρχές ανταγωνισµού, βάσει του Κανονισµού 1/2003, δεν θα είναι πρόσφορο να συµπέσει χρονικά µε την deregulation του συστήµατος. ηλαδή, οι εθνικές αρχές ανταγωνισµού θα βρεθούν άνευ εξειδικευµένου νοµικού κειµένου (εάν καταργηθεί ο Κανονισµός 4056/86 άνευ ετέρου) ως προς το πώς να χειρισθούν τις εκκρεµείς υποθέσεις τακτικών γραµµών. Συνεπώς, η deregulation δεν είναι πρόσφορη λύση στο παρόν στάδιο της decentralization.! Βάσει των ανωτέρω, στο παρόν στάδιο θα είναι άκαιρο και πρόωρο να καταργηθεί ο Κανονισµός 4056/86, πριν αντιµετωπισθούν τα προαναφερόµενα νοµικά και πρακτικά προβλήµατα. Μια µεταβατική λύση θα ήταν η υιοθέτηση ενός νέου Κανονισµού περιορισµένης χρονικής διάρκειας (5 ετών) που θα χορηγεί οµαδική εξαίρεση στις conferences βάσει των αρχών της νοµολογίας του Ευρωπαϊκού ικαστηρίου επί σειράς αποφάσεων τακτικών γραµµών (και ειδικότερα επί της υποθέσεως TACA).

4 4 Κατά τη διάρκεια της πενταετίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει αφού εξετάσει ενδελεχώς τις εξελίξεις στην αγορά των τακτικών γραµµών και ιδιαίτερα τις τάσεις για consolidation, να διαβουλευθεί διεθνώς προς εξεύρεση της προσφορότερης εναλλακτικής λύσεως. µε απώτερο στόχο την προσέγγιση των νοµικών συστηµάτων ρυθµίσεως των τακτικών γραµµών διεθνώς. Επίσης κατά την διάρκεια της προαναφερθείσης περιόδου θα ήταν σκόπιµο, στο πλαίσιο της προσπάθειας για εξεύρεση της προσφορότερης εναλλακτικής λύσεως. να εκπονηθεί µελέτη (impact study) η οποία θα πραγµατεύεται τον αντίκτυπο από την κατάργηση του block exemption για τις ναυτιλιακές διασκέψεις. 2.Υπαγωγή των ελεύθερων φορτηγών πλοίων (tramp) αλλά και των πλοίων που δραστηριοποιούνται στις ενδοµεταφορές (cabotage) στις διατάξεις του Κανονισµού 1/2003 του Συµβουλίου ο οποίος αφορά την «εφαρµογή των κανόνων ανταγωνισµού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης» Όσον αφορά την θέση της Ευρ. Επιτροπής για την υπαγωγή των ελεύθερων φορτηγών πλοίων (tramp) αλλά και των πλοίων που δραστηριοποιούνται στις ενδοµεταφορές (cabotage), στις διατάξεις του Κανονισµού 1/2003 του Συµβουλίου, ο οποίος αφορά την «εφαρµογή των κανόνων ανταγωνισµού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης» πιστεύουµε ότι α) Όσον αφορά τα ελεύθερα φορτηγά πλοία Όπως είχαµε επισηµάνει και στο παρελθόν ο λόγος για τον οποίο είχαν εξαρχής εξαιρεθεί από το πεδίο εφαρµογής του κανονισµού 4056/86, ήταν ότι ο εν λόγω τοµέας είχε κριθεί ελεύθερος από περιοριστικές πρακτικές δεδοµένου ότι λειτουργεί µε βάση το νόµο της προσφοράς και ζήτησης, όσον αφορά τον προσδιορισµό του ναύλου, ο οποίος και καθορίζεται ανά περίπτωση µε ελεύθερη διαπραγµάτευση µεταξύ εφοπλιστή και ναυλωτή. Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν δηµιουργηθεί ορισµένα bulk pools, ο αριθµός τους είναι αρκετά περιορισµένος και οι δραστηριότητες τους αφορούν την από κοινού εκµετάλλευση πλοίων και νοµή των κερδών (vessel sharing / profit sharing) όχι όµως και τις διαδικασίες καθορισµού των ναύλων (rate fixing). Ως εκ τούτου, και δεδοµένου ότι ο τοµέας tramp παραµένει στην συντριπτική πλειοψηφία του ελεύθερος και λειτουργεί βάσει των κανόνων του υγιούς ανταγωνισµού

5 5 η προσέγγιση του tramp sector της Λευκής Βίβλου µπορεί να γίνει αποδεκτή καθόσον στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν θα χρειασθεί ενεργοποίηση του διαδικαστικού µέρους του Κανονισµού 1/2003 (εφόσον καταργηθεί το άρθρο 32 που εξαιρεί από την εφαρµογή του τον τοµέα tramps). Ωστόσο για λόγους νοµικής βεβαιότητας και σαφήνειας γίνεται αποδεκτό να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εν ευθέτω χρόνω σε έκδοση κάποιου είδους καθοδήγησης ως προς το συµβιβάσιµο µε τους κανόνες ανταγωνισµού των bulk pools καθώς και των specialized trades. β) Όσον αφορά τις θαλάσσιες ενδοµεταφορές (cabotage), εδοµένου ότι: -o εν λόγω τοµέας απελευθερώθηκε στο πλαίσιο του κανονισµού 3577/92, και ως γνωστόν δεν εµπίπτει στο πεδίο εφαρµογής του κανονισµού 4056/86, -ο όγκος του διακινούµενου φορτίου είναι σχετικά χαµηλός και εθνικού ενδιαφέροντος, -το εν λόγω φορτίο δεν διακινείται µεταξύ λιµένων των ΚΜ της ΕΕ και ως εκ τούτου αφενός δεν επηρεάζει το εµπόριο µεταξύ των ΚΜ (Αρθρα 81,82 της Συνθήκης της ΕΕ), αφετέρου εναπόκειται στην εθνική αρχή ανταγωνισµού να προβεί στην εξέταση και διερεύνηση τυχόν παραβάσεων, δεν αντιλαµβανόµεθα την ανάγκη αλλά και τη νοµική υποχρέωση υπαγωγής του εν λόγω τοµέα στις διατάξεις του Κανονισµού 1/2003 του Συµβουλίου. Εσωτερική ιανοµή Γρ. κ. ΥΕΝ Γρ. κ. Α/ΛΣ Γρ. κ. Α Υ/ΛΣ Γρ. κ. Β Υ/ΛΣ Γρ. κ. ΚΝΠ/Ε Ο Γενικός Γραµµατέας Ιωάννης Τζωάννος.