ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗ ΕΝΟΠΛΩΝ ΥΝΑΜΕΩΝ

Transcript

1 ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗ ΕΝΟΠΛΩΝ ΥΝΑΜΕΩΝ ΠΕ Α ΕΚ ΟΣΗ 3 η ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΥ ΥΦΑΛΩΝ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΠΛΟΙΩΝ, ΠΛΩΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ 25 ΜΑΙΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ Α ΙΑΒΑΘΜΗΤΟ

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. ΠΕ ΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Ειδικές Παράµετροι Τύπος Κατασκευής Επιφανειών προς Χρωµατισµό Περιβάλλον ιάρκεια ζωής και ανθεκτικότητα Εφαρµογή Προετοιµασία της επιφάνειας προς βαφή Καθαρότητα Μόλυνση Τραχύτητα Τύπος Χρωµατικού Σκευάσµατος ΣΧΕΤΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ Εθνική Νοµοθεσία Κανονισµοί Οδηγίες Πρότυπα Τεχνικές Προδιαγραφές Λοιπές Εκδόσεις ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Ορισµός Υλικού Χαρακτηριστικά Επιδόσεων (Βασικές Απαιτήσεις) Φυσικά χαρακτηριστικά Αρχιτεκτονική χρωµατικού συστήµατος Συνθήκες Εφαρµογής Υγιεινή και ασφάλεια κατά την εργασία και επίδραση στο περιβάλλον Ολικά Πτητικά Σηµείο ανάφλεξης (flash point) ιάρκεια αποθήκευσης (shelf life) Κατάσταση στη συσκευασία Απόχρωση Συµβατότητα µε καθοδική προστασία Αντοχή πρόσφυσης υνατότητα Συντήρησης Περιβάλλον (Αποθήκευσης) Φυσικό Τεχνητό Σχεδίαση και Κατασκευή Απαιτήσεις Νοµοθεσίας Συσκευασία Επισήµανση Πρωτογενούς Συσκευασίας Συσκευασίας Μεταφοράς ( ευτερογενής συσκευασία) ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΥΛΙΚΟΥ Συνοδευτικά Έγγραφα / Πιστοποιητικά οκιµές Αποδοχής Αντιδιαβρωτικά Χρώµατα Σύστηµα Χρωµατισµού Ταυτοποίηση Χρώµατος

3 5.4 Αξιολόγηση Καταλληλότητας ιαδικασίας Εφαρµογής Αξιολόγηση Επίδοσης Ποιοτικός Έλεγχος Παραδιδόµενου Υλικού ΛΟΙΠΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ Χρόνος Παράδοσης Κατασκευαστής Εγγυήσεις Αντιδιαβρωτική Προστασία Αντιρρυπαντική Προστασία ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ Περιεχόµενα Τεχνικής Προσφοράς ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΗΣ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ ΠΡΟΣΘΗΚΗ «1» ΠΡΟΣΘΗΚΗ «2» ΠΡΟΣΘΗΚΗ «3» ΠΡΟΣΘΗΚΗ «4» ΠΡΟΣΘΗΚΗ «5» ΠΡΟΣΘΗΚΗ «6» ΠΡΟΣΘΗΚΗ «7» ΠΡΟΣΘΗΚΗ «8» ΠΡΟΣΘΗΚΗ «9»

4 1. ΠΕ ΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 1.1 Ο καθορισµός των ελάχιστων απαιτήσεων για την επιλογή συστηµάτων χρωµατισµού µε σκοπό την προστασία των υφάλων σε πλοία, πλωτά µέσα και κατασκευές (συµπεριλαµβανοµένων των πλωτών δεξαµενών) του ΠΝ, τα οποία εκτίθενται σε διάβρωση κατηγορίας lm2 (sea or brackish water) σύµφωνα µε το πρότυπο ISO , προκειµένου τα συστήµατα αυτά να επιτελούν τις ακόλουθες λειτουργίες : Παροχή προστασίας από διάβρωση για τουλάχιστον 15 έτη Παροχή αντιρρυπαντικής προστασίας µικρής-διάρκειας (2-3 έτη), µέσης-διάρκειας (4-7 έτη) και µακράς-διάρκειας (8-12 έτη), αναλόγως των απαιτήσεων. 1.2 Ειδικές Παράµετροι Τύπος Κατασκευής Επιφανειών προς Χρωµατισµό Οι επιφάνειες των υφάλων στις οποίες θα εφαρµόζονται τα συστήµατα χρωµατισµού είναι κατασκευασµένες από χάλυβα, άλλα µεταλλικά υλικά (λ.χ. κράµατα αλουµινίου), πλαστικό ενισχυµένο µε ίνες «FRP» (λ.χ. Glass Reinforced Plastic, Carbon Reinforced Plastic) και άλλα µη µεταλλικά υλικά (συµπεριλαµβανοµένου του ξύλου). Στις επιφάνειες περιλαµβάνονται, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, πηδάλια, πτερύγια, ελικοφόροι άξονες και στηρίγµατα αξόνων Περιβάλλον Τα συστήµατα χρωµάτων που φέρουν τα ύφαλα των πλοίων, πλωτών µέσων και πλωτών κατασκευών υπόκεινται σε συνεχή και (για την περιοχή της ισάλου) διακοπτόµενη / εναλλασσόµενη βύθιση σε όλα τα θαλάσσια ύδατα (ανοιχτές και µη θάλασσες). Κυρίως, οι περιοχές πλεύσης είναι οι ελληνικές θάλασσες και περιστασιακά περιοχές της νοτιοανατολικής Μεσογείου (ή και νοτιότερες θάλασσες). Κατά τις περιόδους επισκευής είναι δυνατόν να παραµείνουν δεξαµενισµένα (εκτεθειµένα σε ατµοσφαιρικές συνθήκες) για περιόδους που ενδέχεται να υπερβούν τους έξι µήνες ιάρκεια ζωής και ανθεκτικότητα Τα αντιδιαβρωτικά χρώµατα θα είναι υψηλής ανθεκτικότητας (high durability), µε διάρκεια ζωής όχι µικρότερη από δεκαπέντε (15) έτη, σύµφωνα µε τον ορισµό της ανθεκτικότητας κατά το πρότυπο ISO Κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου θα διεξάγονται γενικές εφαρµογές / ανανεώσεις στρώσεων αντιρρυπαντικών χρωµάτων και τοπικές επισκευές (συµπεριλαµβανοµένων όλων των στρώσεων του συστήµατος υφαλοχρωµατισµού όπου απαιτείται). Οι επισκευές αυτές θα θεωρούνται ως µερική συντήρηση Η αντιρρυπαντική προστασία του συστήµατος χρωµατισµού από θαλάσσιους οργανισµούς θα καθορίζεται να διαρκεί για 2-3 έτη, 4-7 έτη, ή

5 έτη βάσει της προτιθέµενης χρήσης του σκάφους (ρυθµός επιχειρησιακής απασχόλησης, χρονικό διάστηµα παραµονής εν όρµω / στασιµότητας και εύρος ταχυτήτων πλεύσης) Εφαρµογή Το σύστηµα χρωµατισµού θα εφαρµόζεται σε νέες κατασκευές ή κατασκευές που έχουν υποστεί ολική αφαίρεση των προϋπαρχόντων χρωµατισµών τους, των διαβρώσεων, της ρύπανσης κάθε µορφής, της καλαµίνας κλπ. Επίσης, το σύστηµα χρωµατισµού θα εφαρµόζεται στο πλαίσιο εργασιών συντήρησης του χρωµατισµού, όπως τοπικές επισκευές (λ.χ. λόγω µηχανικών φθορών) και γενικές εφαρµογές τελικών στρώσεων του συστήµατος (topcoat) Ουδεµία επιφανειακή µηχανική προετοιµασία θα απαιτείται στο πλαίσιο συντήρησης / ανανέωσης της αντιρρυπαντικής προστασίας. Θα εκτελείται υδροβολή για την αφαίρεση της ρύπανσης (fouling) και των αντιρρυπαντικών στρώσεων που έχουν εξαντλήσει την αντιρρυπαντική τους δράση (λ.χ. έχουν υποστεί υδρόλυση) Η συντήρηση θα διεξάγεται µε εφαρµογή συµβατού συστήµατος χρωµατισµού Προετοιµασία της επιφάνειας προς βαφή Καθαρότητα Είδος Επιφάνειας Προετοιµασία Επιφάνειας Πρότυπο Χάλυβας και κράµατα Χάλυβα Αµµοβολή Sa 2 1/2 ISO Αλουµίνιο και κράµατα Αλουµινίου Πλαστικό ενισχυµένο µε ίνες Άλλα µη µεταλλικά υλικά Ψηγµατοβολή «sweep blast» και επιλεκτικός καθαρισµός µε διαλύτη Ψηγµατοβολή «sweep blast» για αφαίρεση επιφανειακής γυαλάδας (gloss) Ψηγµατοβολή «sweep blast» και επιλεκτικός καθαρισµός µε διαλύτη εν εφαρµόζεται εν εφαρµόζεται εν εφαρµόζεται Πίνακας 1 : Καθαρότητα Επιφάνειας Υποστρώµατος (Βάσει STANAG 4698 / AEP-61) Μόλυνση Κριτήρια Ελάχιστο Επίπεδο Πρότυπο Σκόνη Ένταση : < 2 (Σχήµα 1, ISO ) Μέγεθος : 2 (Πίνακας 1, ISO ) ISO (1) Υγρασία (πιθανότητα Σχετική Υγρασία 85% συµπύκνωσης) Θερµοκρασία Επιφάνειας ISO (1) 5

6 [Σηµείο ρόσου + 3 C] Έλαια και Γράσα Καµία Οπτική Ένδειξη SSPC SP-1 ιαλυτά Άλατα 5 µg/cm2 (ισοδύναµου ISO /9 χλωριούχου «chloride (1) equivalent») (1) Αυτές οι προδιαγραφές είναι τυποποιηµένες µονάχα για χαλύβδινες επιφάνειες αλλά µπορούν να χρησιµοποιηθούν ως αναφορά για άλλους τύπους υποστρωµάτων, συνήθως απαντούµενων στην κατασκευή σκαφών Π.Ν. (από πλαστικό ενισχυµένο µε ίνες, κράµατα αλουµινίου, κ.ά.) Πίνακας 2 : Μόλυνση Επιφάνειας Υποστρώµατος (Βάσει STANAG 4698 / AEP-61) Τραχύτητα Η κατηγορία / εύρος τραχύτητας της επιφάνειας προς βαφή µετά την εκτέλεση γενικής αµµοβολής θα είναι αυτή που προβλέπουν οι τεχνικές προδιαγραφές / οδηγίες εφαρµογής του εφαρµοζόµενου συστήµατος υφαλοχρωµατισµού. Εφόσον δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη, η κατηγορία / εύρος τραχύτητας της επιφάνειας προς βαφή µετά την εκτέλεση γενικής αµµοβολής θα είναι η µεσαία (Medium Grit) της συγκριτικής διαδικασίας που ορίζεται από το πρότυπο ISO Τύπος Χρωµατικού Σκευάσµατος Οι διακριτές στρώσεις που συνιστούν το σύστηµα χρωµατισµού θα µπορούν να εφαρµόζονται µε πινέλο, ρολό, ή συσκευή ψεκασµού (σπρέι) και να στεγνώνουν σε θερµοκρασία περιβάλλοντος σε κανονικές για ναυπηγείο συνθήκες, εντός των παραµέτρων που καθορίζονται από τον κατασκευαστή χρωµάτων για έκαστο σκεύασµα Οι τύποι αντιδιαβρωτικών χρωµάτων που γενικά χρησιµοποιούνται για την προστασία χαλύβδινων κατασκευών περιγράφονται, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, στο πρότυπο ISO Τα αντιρρυπαντικά χρώµατα µπορούν να ανήκουν στις κάτωθι κατηγορίες : Βάσει του µηχανισµού αντιρρυπαντικής δράσης (ενδεικτικά και όχι περιοριστικά) Τύπος Χρώµατος R D Μηχανισµός Αντιρρυπαντικής ράσης Συστήµατα Χρωµατισµού διαθέτοντα υποστρώµατα τα οποία αφαιρούνται ή αυτολειαίνονται (ablate or self-polish), απελευθερώνοντας κατά την διαδικασία αυτή βιοκτόνα. Συστήµατα Χρωµατισµού διαθέτοντα υποστρώµατα τα οποία δεν αφαιρούνται ή αυτολειαίνονται (do not ablate or self-polish), αλλά απελευθερώνουν βιοκτόνα µε διάχυση (leaching) από το εξώτερο στρώµα τους (topcoat). 6

7 I Συστήµατα Χρωµατισµού διαθέτοντα υποστρώµατα τα οποία δεν αφαιρούνται (δηλαδή διαλύονται / αποκολλώνται) ή αυτολειαίνονται (do not ablate or self-polish) και δεν περιέχουν απελευθερώσιµα βιοκτόνα. Πίνακας 3 : Τύποι Αντιρρυπαντικών Χρωµάτων (Βάσει STANAG 4698 / AEP-61) Βάσει της παρουσίας και φύσης του βιοκτόνου που περιέχουν Τύπος Βιοκτόνου 1 2 Περιγραφή Βιοκτόνου Χαλκός και/ή οι ενώσεις του (compounds). Υψηλός ρυθµός έκλυσης χαλκού ( 20 µg cm -2 day -1 ) Χαλκός και/ή οι ενώσεις του (compounds). Χαµηλός ρυθµός έκλυσης χαλκού (< 20 µg cm -2 day -1 ) 3 Συστήµατα βιοκτόνων χωρίς χαλκό (copper-free) 4 Συστήµατα χρωµατισµού χωρίς βιοκτόνα (biocide-free) Πίνακας 4 : Τύποι Βιοκτόνων (Βάσει STANAG 4698 / AEP-61) 2. ΣΧΕΤΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ 2.1 Εθνική Νοµοθεσία ΥΑ 378/94 (ΦΕΚ 705/Β/ ), «Επικίνδυνες ουσίες, ταξινόµηση, συσκευασία και επισήµανση αυτών σε συµµόρφωση προς την οδηγία του Συµβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 67/548/ΕΟΚ» όπως τροποποιήθηκε και ισχύει ΥΑ 265/2002 (ΦΕΚ 1214/Β/ ), «Ταξινόµηση, συσκευασία και επισήµανση επικίνδυνων παρασκευασµάτων σε εναρµόνιση προς την Οδηγία 1999/45/ΕΚ (ΕΕ L 200 της ) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου και της Οδηγίας 2001/60/ΕΚ (ΕΕ L της ) της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κοινότητας», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. 2.2 Κανονισµοί Οδηγίες ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 22ας Μαΐου 2012 σχετικά µε την διάθεση στην αγορά και την χρήση βιοκτόνων ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 18ης εκεµβρίου 2006 για την καταχώρηση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισµούς των χηµικών προϊόντων (REACH) καθώς και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Χηµικών Προϊόντων καθώς και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/45/ΕΚ και για την κατάργηση του κανονισµού (ΕΟΚ) αριθ. 793/93 του Συµβουλίου και του 7

8 κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1488/94 της Επιτροπής καθώς και της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συµβουλίου και των οδηγιών της Επιτροπής 91/155/ΕΟΚ, 93/67/ΕΟΚ, 93/105/ΕΚ και 2000/21/ΕΚ, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ.1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 16ης εκεµβρίου 2008 για την ταξινόµηση, την επισήµανση και τη συσκευασία των ουσιών και των µειγµάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/ΕΟΚ και 1999/45/ΕΚ και την τροποποίηση του κανονισµού (ΕΚ) αριθ.1907/2006, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. 2.3 Πρότυπα ISO 1247 Aluminium pigments for paints ISO 1248 Iron oxide pigments Specifications and methods of test ISO 2409 Paints and Varnishes Cross-Cut Test ISO 2811 Paints and Varnishes Determination of Resistance of density ISO 2812 Paints and Varnishes Determination of Resistance to Liquids Part 1: General Methods Part 2: Water Immersion Method ISO 2859 Sampling procedures for inspection by attributes Part-1: Sampling plans indexed by acceptable quality limit (AQL) for lot-by-lot inspection ISO 3001 Plastics Epoxy Compounds Determination of epoxy equivalent ISO 3251 Paints, varnishes and plastics Determination of nonvolatile-matter content ISO 3549 Zinc dust pigments for paints Specifications and tests methods ISO 3679 Determination of flash no-flash and flash point - Rapid equilibrium closed cup method ISO 3682 Binders for paints and varnishes Determination of acid value Titrimetric method ISO 4624 Paints and Varnishes Pull-Off Test for Adhesion 8

9 ISO 4628 Paints and Varnishes Evaluation of Degradation of Coatings -Designation of Quantity and Size of Defects, and of Intensity of Uniform Changes in Appearance Part 1: General Introduction and Designation System Part 2: Assessment of Degree of Blistering Part 3: Assessment of Degree of Rusting Part 4: Assessment of Degree of Cracking Part 5: Assessment of Degree of Flaking Part 6: Rating of Degree of Chalking by Tape Method Part 8: Assessment of Degree of Delamination and Corrosion around a Scribe ISO 4629 Binders for paints and varnishes Determination of hydroxyl value Titrimetric method ISO 6745 Zinc phosphate pigments for paints Specifications and methods of test ISO 8501 Preparation of Steel Substrates before Application of Paint and Related Products Visual Assessment of Surface Cleanliness Part 1: Rust Grades and Preparation Grades of Uncoated Steel Substrates and of Steel Substrates after Overall Removal of Previous Coatings ISO 8502 Preparation of Steel Substrates before Application of Paint and Related Products Tests for the Assessment of Cleanliness Part 3: Assessment of Dust on Steel Surface Prepared for Painting (Pressure-Sensitive Tape Method) Part 4: Guidance on the Estimation of the Probability of Condensation Prior to Paint Application Part 6: Extraction of Soluble Contaminants for Analysis. The Bresle Method Part 9: Field Method for the Conductometric Determination of Water-Soluble Salts ISO 8503 Preparation of Steel Substrates before Application of Paint and Related Products Surface Roughness Characteristics of Blast Cleaned Substrates Part 2: Method for the Grading of Surface Profile of Abrasive Blast-Cleaned Steel - Comparator Procedure 9

10 ISO 8504 Preparation of Steel Substrates before Application of Paints and Related Products Surface Preparation Methods Part 1: General Principles Part 2: Abrasive Blast Cleaning Part 3: Hand and Power-Tool Cleaning ISO 9001 Quality management systems Requirements ISO 9117 Paints and varnishes Drying tests ISO 9227 Corrosion tests in artificial atmospheres. Salt spray tests ISO 9514 Paints and varnishes Determination of the pot life of multicomponent coating systems Preparation and conditioning of samples and guidelines for testing ISO Micaceous iron oxide pigments for paints Specifications and test methods ISO Paints and varnishes-determination of Volatile Organic Compound (VOC) content Part 1:Difference method ISO Paints and varnishes-determination of Volatile Organic Compound (VOC) content Part 2:Gas-chromatographic method ISO Binders for paints and varnishes Amino resins Genral methods of test ISO Binders for paints and varnishes Polyisocyanate resins General methods of test ISO Paint and Varnishes - Corrosion Protection of Steel Structures by Protective Paint Systems Part 1 General introduction Part 2 Classification of environments Part 3 Design consideration Part 4 Types of surface and surface preparation Part 5 Protective paint systems Part 6 Laboratory performance test methods Part 7 Execution and supervision of paint work 10

11 Part 8 Development of specifications for new work and maintenance Products Visual Assessment of Surface Cleanliness ISO Paints and varnishes Determination of pigment varnishes ISO Paints and Varnishes Determination of Resistance to Cathodic Disbonding of Coating Exposed to Sea Water ISO Paints and Varnishes Performance requirements for protective paint systems for offshore and related structures ΑSTM D Standard Practice for Separation of Vehicle From Solvent-Reducible Paints ΑSTM D Standard Test Method for Infrared Identification of Vehicle Solids from Solvent-Reducible Paints ΑSTM D Standard Practice for determining Volatile Organic Compound (VOC) content of paints and related coatings ASTM D Standard Test Method for Erosion Testing of Antifouling Paints Using High Velocity Water ASTM D Standard Practice for Evaluating Biofouling Resistance and Physical Performance of Marine Coating Systems FED-STD-141D Paint, Varnish, Lacquer and Related Materials: Methods of Inspection, Sampling and Testing 2.4 Τεχνικές Προδιαγραφές ΓΕΝ/ 2 Ν-0534ΙA (2013), η οποία καταργείται µε την παρούσα. 2.5 Λοιπές Εκδόσεις NATO STANAG 4698 / ΑEP-61 Performance requirements for underwater hull paint systems NSTM NAVSEA, CHAPTER 631 Preservation of Ships in Service. 2.6 Τα σχετικά έγγραφα, στην έκδοση που αναφέρονται, αποτελούν µέρος της παρούσας προδιαγραφής. Για τα έγγραφα, για τα οποία δεν αναφέρεται έτος έκδοσης, εφαρµόζεται η τελευταία έκδοση, συµπεριλαµβανοµένων των τροποποιήσεων. Σε περίπτωση αντίφασης της παρούσας προδιαγραφής µε µνηµονευόµενα πρότυπα, κατισχύει η προδιαγραφή, υπό την προϋπόθεση ικανοποίησης της ισχύουσας νοµοθεσίας της Ελληνικής ηµοκρατίας και της Νοµοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ισχύει για την Ελληνική ηµοκρατία. 11

12 3. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ 3.1 Για τα αντιρρυπαντικά χρώµατα, κατά ACoDP2/3 (από ITEM NAME CODE (INC): ITEM NAME: PAINT, ANTIFOULING IIG: A09700 PAINTS, DOPES, VARNISHES, AND RELATED PRODUCTS (ΒΑΦΕΣ, ΕΜΑΓΙΤΕΣ, ΒΕΡΝΙΚΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ) NSC: NSC TITLE: PAINTS, DOPES, VARNISHES, AND RELATED PRODUCTS (ΒΑΦΕΣ, ΕΜΑΓΙΤΕΣ, ΒΕΡΝΙΚΙΑ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ) 3.2 Common Procurement Vocabulary: : Βαφές, Βερνίκια και Μαστίχες 4. ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ 4.1 Ορισµός Υλικού Αστάρια (primers) Προπαρασκευαστικό προστατευτικό («pre-fabrication primer» ή «shop-primer»). Κανονικά δεν αποτελεί τµήµα του χρωµατικού συστήµατος εκτός εάν καθορίζεται διαφορετικά από την κατασκευάστρια εταιρεία. εν επιτρέπεται προσφορά προπαρασκευαστικού ασταριού ως αστάρι του συστήµατος χρωµατισµού αν δεν συµπεριλαµβάνεται ως στρώση στις δοκιµές αποδοχής του αντιδιαβρωτικού (παράγραφος 5.2.1) και του συστήµατος συνολικά (παράγραφος 5.2.2) Αστάρι (primer) του συστήµατος χρωµατισµού. ιακρίνεται σύµφωνα µε την παράγραφο 5.2 του ISO σε δύο (2) τύπους: Υψηλής περιεκτικότητας σε ψευδάργυρο - Zinc Rich Primer, Zn(R) Είναι αυτό στο οποίο το περιεχόµενο χρωστικής σκόνης (pigment) ψευδαργύρου του µη πτητικού µέρους του χρώµατος είναι ίσο ή µεγαλύτερο από 80% κατά µάζα Άλλου τύπου (Misc) Είναι αυτό που περιέχει χρωστική σκόνη φωσφορικού ψευδαργύρου (zinc phosphate pigment) ή άλλες αντιδιαβρωτικές χρωστικές σκόνες (pigments) καθώς και αυτό στο οποίο το περιεχόµενο χρωστικής σκόνης ψευδαργύρου του µη πτητικού µέρους του χρώµατος είναι µικρότερο από 80% κατά µάζα Αριθµός στρώσεων για αµφότερους παραπάνω τύπους ασταριών: Η απαίτηση χρήσης ασταριού καθώς και ο αριθµός στρώσεων / πάχος ξηρού υµένα 12

13 (DFT) καθορίζονται από τον κατασκευαστή του συστήµατος χρωµατισµού (οδηγίες εφαρµογής «application guide») σύµφωνα µε τις παραµέτρους για έκαστη εφαρµογή Σύστηµα αντιδιαβρωτικών χρωµάτων (non coal tar): Παραδείγµατα αποδεκτών συστηµάτων χρωµατισµού για την κατηγορία «Υψηλής Ανθεκτικότητας» παρουσιάζονται σε πίνακα Α.6 του ISO (τα υπ αριθµόν 02, 04, 06, 07, 08, 10) Συνδετικό αποµονωτικό χρώµα (αναφέρεται ως «sealer» ή «tie coat»), όπου απαιτείται Αντιρρυπαντικά υφαλοχρώµατα (antifouling) Αντιρρυπαντικά ισαλοχρώµατα (boottops), αντίστοιχα µε παραπάνω παράγραφο ιαλυτικά για τα υφαλοχρώµατα και για τη συντήρηση των εργαλείων, εφόσον είναι απαραίτητα κατά την γενική ή µερική εφαρµογή των υφαλοχρωµάτων των πιο πάνω υποπαραγράφων έως και Τα χρώµατα των ανωτέρω παραγράφων έως και προορίζονται για τα πλοία του ΠΝ που είναι κατασκευασµένα από µέταλλο (χάλυβα / αλουµίνιο), FRP και ξύλο 1. Εφόσον τα χρώµατα αυτά είναι διαφορετικά για τα χαλύβδινα, τα αλουµινένια, τα FRP και ξύλινα υποστρώµατα, θα δίνονται ξεχωριστά στοιχεία για έκαστο διακριτό χρώµα. 4.2 Χαρακτηριστικά Επιδόσεων (Βασικές Απαιτήσεις) Τα προσφερόµενα συστήµατα χρωµατισµού θα έχουν : Αντιδιαβρωτική επίδοση καθ όλη τη διάρκεια ζωής σε θαλάσσια βύθιση κατηγορίας lm2 του προτύπου ISO για ελάχιστη διάρκεια ζωής 15 έτη, χωρίς απαίτηση για επισκευή πέραν των επιτρεπόµενων που αναφέρονται σε ανωτέρω παράγραφο Αντιρρυπαντική επίδοση για 2-3 έτη, 4-7 έτη, ή 8-12 έτη, βάσει της προτιθέµενης χρήσης του σκάφους (ρυθµός επιχειρησιακής απασχόλησης, χρονικό διάστηµα παραµονής εν όρµω / ακινησίας και εύρος ταχυτήτων). 4.3 Φυσικά χαρακτηριστικά Οι απαιτήσεις παραγράφου 4.3 είναι ζητούµενες για κάθε επιµέρους χρώµα του συστήµατος χρωµατισµού (εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά). Τα προσφερόµενα χρωµατικά συστήµατα θα καλύπτουν τα κάτωθι: Αρχιτεκτονική χρωµατικού συστήµατος Αντιδιαβρωτικό Χρώµα 1 Ο κατασκευαστής των σκευασµάτων καθορίζει τις διακριτές στρώσεις από τις οποίες συνίσταται το σύστηµα χρωµατισµού (λ.χ. ενδέχεται να µην απαιτούνται στρώσεις από υλικά των παραγράφων και για ένα σύστηµα χρωµατισµού σε FRP υπόστρωµα) 13

14 Το χρωµατικό σύστηµα θα περιλαµβάνει την εφαρµογή δύο ή περισσότερων στρώσεων αντιδιαβρωτικού χρώµατος. Το ελάχιστο συνολικό πάχος ξηράς στρώσης (NDFT) του αντιδιαβρωτικού χρώµατος θα είναι 250 µm (εξαιρουµένου του ασταριού (primer) και του συνδετικού - αποµονωτικού χρώµατος, βάσει STANAG 4698 / AEP-61 2 ) Ως πάχος ξηράς στρώσεως, που θα καλύπτει τις εγγυήσεις / απαιτήσεις αντοχής (durability), θα εκλαµβάνεται αυτό που χρησιµοποιήθηκε στις δοκιµές αποδοχής σύµφωνα µε την παράγραφο εν απαιτείται οι στρώσεις του αντιδιαβρωτικού χρώµατος που θα εφαρµοστούν για την κάλυψη του ελάχιστου πάχους να είναι από το ίδιο εµπορικό προϊόν. Θα πρέπει ωστόσο τα εµπορικά προϊόντα να είναι του ίδιου κατασκευαστή και όλες οι στρώσεις να συµπεριλαµβάνονται ως στρώσεις στις δοκιµές αποδοχής του αντιδιαβρωτικού (παράγραφος 5.2.1) και του συστήµατος συνολικά (παράγραφος 5.2.2) και να είναι διαφορετικών αποχρώσεων Στις προσφορές των υποψήφιων προµηθευτών θα πρέπει να αναγράφεται σαφώς πόσες στρώσεις χρωµάτων θα πρέπει να εφαρµοστούν Συνδετικό αποµονωτικό χρώµα (αναφέρεται ως «sealer» ή «tie-coat») Αποτελεί το υφαλόχρωµα που εφαρµόζεται επί της εξώτατης στρώσης του αντιδιαβρωτικού χρώµατος, επί του οποίου εφαρµόζεται ακολούθως το αντιρρυπαντικό χρώµα. Χρησιµοποιείται σύµφωνα µε απαιτήσεις του κατασκευαστή των υφαλοχρωµάτων προκειµένου να είναι εφικτή η επαρκής πρόσφυση του αντιρρυπαντικού χρώµατος Στην προσφορά του κάθε υποψήφιου προµηθευτή χρωµάτων θα πρέπει να αναφέρονται σαφώς πότε απαιτείται η χρήση συνδετικού - αποµονωτικού χρώµατος, πότε είναι δυνατή η εφαρµογή αντιρρυπαντικών χρωµάτων απ' ευθείας πάνω από τα αντιδιαβρωτικά καθώς και τυχόν περιορισµοί ή πιθανές παρενέργειες του συνδετικού αποµονωτικού στρώµατος Αριθµός στρώσεων για το συνδετικό - αποµονωτικό χρώµα: Η απαίτηση χρήσης καθώς και ο αριθµός στρώσεων / πάχος ξηρού υµένα (DFT) καθορίζονται από τον κατασκευαστή του συστήµατος χρωµατισµού (οδηγίες εφαρµογής «application guide») σύµφωνα µε τις παραµέτρους για έκαστη εφαρµογή Αντιρρυπαντικό υφαλόχρωµα και ισαλόχρωµα (antifouling) : Τα αντιρρυπαντικά υφαλοχρώµατα και ισαλοχρώµατα όλων των τύπων να είναι ελεύθερα κασσιτέρου (tin free) Ο αριθµός στρώσεων που θα εφαρµόζονται καθορίζεται από τον κατασκευαστή βάσει της απαιτούµενης αντιρρυπαντικής επίδοσης (για 2-3 έτη, Στην περίπτωση που προσφέρεται συνδετικό (sealer), µε αντιδιαβρωτικές ιδιότητες, ως δεύτερη στρώση αντιδιαβρωτικού, στον υπολογισµό του συνολικού πάχους ξηράς στρώσης (NDFT) του αντιδιαβρωτικού χρώµατος που θα είναι 250 µm, εξαιρείται το πάχος του ασταριού (primer) αλλά όχι το πάχος του συνδετικού / αποµονωτικού χρώµατος (sealer). 14

15 έτη, ή 8-12 έτη) και βάσει της προτιθέµενης χρήσης του σκάφους (ρυθµός επιχειρησιακής απασχόλησης, χρονικό διάστηµα παραµονής εν όρµω / στασιµότητας και εύρος ταχυτήτων πλεύσης) που θα καθορίζεται από την Υπηρεσία. Το πάχος έκαστης στρώσης θα είναι αυτό που καθορίζεται από τα φύλλα τεχνικών δεδοµένων (Technical Data Sheets) και τις οδηγίες εφαρµογής του κατασκευαστή (Application Guide) Τα προσφερόµενα αντιρρυπαντικά χρώµατα θα είναι σκευάσµατα εγκεκριµένα από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων και θα βρίσκονται αναρτηµένα στο Κατάλογο Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων και Σκευασµάτων στην κατηγορία ΤΠ-21 - Αντιρρυπαντικά Προϊόντα του ΥΠΕΠΑ ( Συνθήκες Εφαρµογής Οι µεµονωµένες διακριτές στρώσεις που συνιστούν το σύστηµα χρωµατισµού θα στεγνώνουν σε φυσιολογικές ατµοσφαιρικές συνθήκες που καθορίζονται ως : Σχετική υγρασία : 85% Θερµοκρασία υποστρώµατος: τουλάχιστον 3 ο C άνωθεν του σηµείου δρόσου (ambient dew point) Θερµοκρασία εφαρµογής (περιβάλλοντος): όχι µικρότερη από 5 ο C, όχι µεγαλύτερη από 35 ο C ε θα απαιτείται ειδική προετοιµασία της επιφάνειας µεταξύ στρώσεων χρωµάτων Κάθε χρώµα να δύναται να εφαρµοστεί µε πινέλο, ρολό, ή συσκευή ψεκασµού σε NDFT µέχρι 1,5 φορές το καθορισµένο NDFT χωρίς ατέλειες Υγιεινή και ασφάλεια κατά την εργασία και επίδραση στο περιβάλλον Ελάχιστες απαιτήσεις περιβαλλοντικής επίπτωσης σύµφωνα µε πίνακα 5 Κριτήρια Αντιδιαβρωτικά (και, όταν έχουν εφαρµοστεί, συνδετικά αποµονωτικά) Χρώµατα (1) Αντιρρυπαντικά Χρώµατα (1,2) VOC (3) 250 g L g L -1 (1) Για προϊόντα δύο συστατικών, οι τιµές αφορούν στο αναµεµιγµένο και έτοιµο προς χρήση προϊόν. (2) Οργανικές ενώσεις κασσιτέρου απαγορεύονται για χρήση ως αντιρρυπαντικοί παράγοντες µέσα στα αντιρρυπαντικά χρώµατα. (3) Παρουσιάζονται επιθυµητές τιµές (target). Η υπέρβασή τους δεν αποτελεί κριτήριο απόρριψης για τα σκευάσµατα. Πίνακας 5 : Απαιτήσεις Περιβαλλοντολογικής Επίπτωσης (Βάσει STANAG 4698 / AEP-61) 15

16 Ολικά Πτητικά Το περιεχόµενο σε ολικά πτητικά για έκαστη διακριτή στρώση από τις οποίες συνίσταται το σύστηµα χρωµατισµού, όπως καθορίζεται κατά ISO ή ASTM D 3960, θα πρέπει να αναφέρεται µαζί µε τα τεχνικά στοιχεία για το προϊόν που θα υποβληθούν, σύµφωνα µε πίνακα στοιχείων που αναφέρονται στην Προσθήκη «1» ως στοιχείο ξεχωριστό από το περιεχόµενο πτητικών οργανικών ενώσεων (VOC) Σηµείο ανάφλεξης 3 (flash point) εν θα είναι µικρότερο από 21 ο C, κατά τα καθοριζόµενα σε ISO ιάρκεια αποθήκευσης (shelf life) Θα είναι τουλάχιστον 12 µήνες για αντιδιαβρωτικά και αντιρρυπαντικά χρώµατα από την ηµεροµηνία παραγωγής Κατάσταση στη συσκευασία Kατά την παράδοση ή κατά τη διάρκεια αποθήκευσης τα χρώµατα δεν θα παρουσιάζουν εντός του δοχείου: σκληρές κατακαθίσεις, υµένες, συσσωµατώµατα, διάβρωση του δοχείου, παραµένοντα αφρό µετά τη µίξη ή άλλες ιδιότητες που καταδεικνύουν ακαταλληλότητα για χρήση. Τα συστήµατα βάσης νερού (water based) θα καλύπτουν όλες τις ανωτέρω απαιτήσεις και δεν θα παρουσιάζουν διαχωρισµό φάσης, τεκµήρια βιολογικής ανάπτυξης ή αποσύνθεση Τα χρώµατα θα αναµιγνύονται ευχερώς µε µηχανικό αναδευτήρα εντός πέντε (5) λεπτών σε µια λεία οµοιογενή σύσταση, άνευ ακαθαρσιών, κόκκων, σκληρών ή κοµµιωδών ιζηµάτων, υµενών, σκληρών κατακαθίσεων χρωστικών ουσιών και παραµένοντος αφρού Καµία αλλοίωση δεν επιτρέπεται µεταξύ του χρόνου παραγωγής και του χρόνου λήξεως, για τις εξαιρετικές περιπτώσεις για τις οποίες ενδεχοµένως η Υπηρεσία θα κρίνει ότι χρειάζεται δηµιουργία αποθέµατος στις αποθήκες της. Σε περίπτωση αλλοιώσεως του χρώµατος µέσα στα ορισθέντα χρονικά πλαίσια, το χρώµα θα αντικαθίσταται αµέσως από τον προµηθευτή, χωρίς έξοδα της Υπηρεσίας ή άλλες διατυπώσεις Απόχρωση Τα υφαλοχρώµατα θα διατίθενται σε διαφορετικές αποχρώσεις (λ.χ. κόκκινο, µαύρο, λευκό, γκρι, µπλε) ώστε να είναι εύκολη η διάκριση των διαφορετικών στρώσεων κατά την εφαρµογή τους. Ειδικότερα, η απόχρωση του ασταριού θα διαφέρει απ' αυτήν του πρώτου µετά απ' αυτό εφαρµοζόµενου αντιδιαβρωτικού χρώµατος (και για τους δύο τύπους ασταριών που αναφέρονται σε ΠΕ ). Επιπλέον, τα αντιδιαβρωτικά χρώµατα θα διατίθενται σε αποχρώσεις 3 Το όριο των 21ºC για το σηµείο ανάφλεξης αποτελεί απαίτηση που αφορά σε έκαστη ξεχωριστή στρώση του συστήµατος χρωµατισµού (δηλαδή στο προϊόν που θα προκύψει µετά την ανάµιξη των επιµέρους συστατικών και το οποίο θα εφαρµοστεί τελικά στην επιφάνεια βαφής). 16

17 που είναι ευκρινώς διακριτές µεταξύ τους, καθώς και σε σχέση µε τις αποχρώσεις των αντιρρυπαντικών στρώσεων, οι οποίες επίσης απαιτείται να είναι ευκρινώς διακριτές Τα αντιρρυπαντικά χρώµατα θα διατίθενται και σε µαύρη απόχρωση (RAL 9011), που θα προορίζεται για τη βαφή της παρίσαλου ζώνης (bootop) σε πλοία επιφανείας και υποβρύχια καθώς και για την τελική στρώση στα ύφαλα των υποβρυχίων Συµβατότητα µε καθοδική προστασία Το σύστηµα χρωµατισµού θα διαθέτει αποδεδειγµένη συµβατότητα µε την καθοδική προστασία της κατασκευής, σύµφωνα µε τα αναγραφόµενα σε παράγραφο Αντοχή πρόσφυσης Σύµφωνα µε τα αναγραφόµενα σε παράγραφο υνατότητα Συντήρησης Τοπική επισκευή του αντιρρυπαντικού χρώµατος θα είναι πρακτικά εφικτή χωρίς µηχανική προετοιµασία της επιφάνειας στην οποία θα εφαρµοστεί Εάν είναι εφαρµόσιµο, ο προµηθευτής θα υποδεικνύει τη διαδικασία για υποβρύχιο καθαρισµό σκάφους και οι πληροφορίες αυτές θα περιλαµβάνονται στα τεχνικά δεδοµένα του προϊόντος ή σε ξεχωριστό φυλλάδιο Τα υπό προµήθεια υφαλοχρώµατα θα είναι απόλυτα συµβατά µεταξύ τους, καθώς και µε τα υπάρχοντα προς συντήρηση συστήµατα υφαλοχρωµάτων των πλοίων του ΠΝ. 4.5 Περιβάλλον (Αποθήκευσης) Για έκαστο διακριτό συσκευασµένο προϊόν το οποίο θα χρησιµοποιηθεί για την δηµιουργία των διακριτών στρώσεων από τις οποίες συνίσταται το σύστηµα χρωµατισµού να εξασφαλίζεται ότι δεν απαιτούνται ειδικές συνθήκες αποθήκευσης και ότι οι συσκευασίες τους µπορούν να αποθηκευτούν ασφαλώς, χωρίς αλλοίωση των χαρακτηριστικών / ιδιοτήτων τους σε περιβάλλον µε τις κάτωθι συνθήκες : Φυσικό Οι συσκευασίες των σκευασµάτων θα αποθηκεύονται σε κλειστές κτιριακές εγκαταστάσεις περιοχών Ναυστάθµου Σαλαµίνας, Ναυστάθµου Κρήτης και Υπηρεσίας Ναυτικών Τεχνικών Εγκαταστάσεων Λέρου (ΥΝΤΕΛ), όπου αναπτύσσονται οι συνήθεις τυπικές εποχιακές συνθήκες ατµοσφαιρικής θερµοκρασίας, πίεσης και υγρασίας για τις περιοχές αυτές. 17

18 Τεχνητό Οι κτιριακές εγκαταστάσεις αποθήκευσης δεν έχουν δυνατότητα κλιµατισµού (ρύθµισης θερµοκρασίας, υγρασίας, κυκλοφορίας αέρα). 4.6 Σχεδίαση και Κατασκευή Απαιτήσεις Νοµοθεσίας Οριστική έγκριση καταλληλότητας για τα σκευάσµατα του συστήµατος χρωµατισµού που περιέχουν βιοκτόνα σύµφωνα µε τα καθοριζόµενα σε Συσκευασία Η συσκευασία (πρωτογενής και δευτερογενής) θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις του κανονισµού 1272/2008/ΕΚ, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει. 4.8 Επισήµανση Πρωτογενούς Συσκευασίας Το χρώµα θα παραδίδεται σε καινούρια δοχεία χωρητικότητας έως 35 l (λίτρα), ενώ στην προσφορά θα δηλώνεται τόσο το ακριβές µικτό όσο και το καθαρό βάρος των συσκευασιών Σε κάθε δοχείο θα επικολλάται αδιαβροχοποιηµένη ετικέτα στην οποία θα αναγράφονται ανεξίτηλα οι προβλεπόµενες από κανονισµό 1272/2008/ΕΚ επισηµάνσεις και επιπρόσθετα: Επωνυµία παραγωγού και προµηθευτή Ονοµασία υλικού Απόχρωση κατά RAL ή κατά άλλο σύστηµα κωδικοποίησης αποχρώσεων Αριθµός ταξινόµησης Βάρος (καθαρό και µικτό) σε kg (κιλά) και χωρητικότητα σε l (λίτρα) Οδηγίες χρήσης Ηµεροµηνία παραγωγής των χρωµάτων καθώς και ηµεροµηνία λήξεως ή επιτρεπόµενος χρόνος αποθήκευσής τους (µήνας και έτος, µε αραβικούς αριθµούς). Οι ηµεροµηνίες θα είναι τυπωµένες από το εργοστάσιο παραγωγής πάνω στην ετικέτα του δοχείου, η οποία θα βρίσκεται σε οποιοδήποτε εµφανές σηµείο αυτού, συµπεριλαµβανοµένου και του πώµατος Χρώµατα στερούµενα ανωτέρω ενδείξεων δεν θα παραλαµβάνονται ούτε θα εισάγονται στις αποθήκες ΠΝ Συσκευασίας Μεταφοράς ( ευτερογενής συσκευασία) Τα δοχεία των χρωµάτων θα είναι συσκευασµένα κατά την παράδοση σε ανθεκτικές παλέτες, ούτως ώστε να είναι δυνατή η στοίβασή τους κατά την 18

19 αποθήκευση µε ασφάλεια. Ο αριθµός των περιεχόµενων τεµαχίων θα δηλωθεί στην προσφορά Στο εξωτερικό µέρος κάθε παλέτας και σε εµφανές σηµείο θα επικολλάται αδιαβροχοποιηµένη ετικέτα στην οποία θα αναγράφονται ανεξίτηλα οι παρακάτω επισηµάνσεις: Ονοµασία υλικού Αριθµός ταξινόµησης του υλικού Βάρος συσκευασµένου υλικού Μικτό βάρος και όγκος δευτερογενούς συσκευασίας Αριθµός περιεχόµενων τεµαχίων Εµπορικό σήµα ή η επωνυµία του κατασκευαστή ή του προµηθευτή Αριθµός και ηµεροµηνία κατακυρωτικής απόφασης ή αριθµός σύµβασης ελτίο εδοµένων Ασφαλείας, συντεταγµένο σύµφωνα µε τον κανονισµό 1272/2008/ΕΚ, στην ελληνική ή την αγγλική γλώσσα (σε κάθε συσκευασία µέσα σε διαφανή ζελατίνα, κολληµένη σε πλαϊνή επιφάνεια). 5. ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΥΛΙΚΟΥ 5.1 Συνοδευτικά Έγγραφα / Πιστοποιητικά Κατά το χρόνο προσφοράς τους τα συστήµατα χρωµατισµού θα έχουν ταυτοποίηση µε ξεχωριστή ονοµατολογία (όνοµα συστήµατος, αλφαριθµητική ταυτότητα) και επίσης έκαστο ξεχωριστό σκεύασµα εκ του οποίου συνίσταται το σύστηµα θα έχει ταυτοποίηση µε ξεχωριστή ονοµατολογία (όνοµα σκευάσµατος, αλφαριθµητική ταυτότητα, index of product formulation, χηµική φύση, χρώµα, ονοµαστικό πάχος ξηρού στρώµατος για κάθε στρώση σε µικρόµετρα) Για το προσφερόµενο σύστηµα χρωµατισµού, ο υποψήφιος προµηθευτής υποβάλει τεχνικά δεδοµένα προϊόντων (στην ελληνική ή την αγγλική γλώσσα) που περιλαµβάνουν όλες τις κάτωθι πληροφορίες και έγγραφα : Πληροφορίες προϊόντος για έκαστη διακριτή στρώση από τις οποίες συνίσταται το σύστηµα χρωµατισµού σύµφωνα µε Προσθήκη «1» Φύλλα τεχνικών δεδοµένων (technical data sheet) του συστήµατος χρωµατισµού σύµφωνα µε Προσθήκη «2» Αναφορές χρήσης (σε παρελθούσες εφαρµογές) σύµφωνα µε Προσθήκη «3». 19

20 5.2 οκιµές Αποδοχής Αντιδιαβρωτικά Χρώµατα Οι δοκιµές τεχνητής γήρανσης διενεργούνται σύµφωνα µε κατευθύνσεις προτύπου ISO Επισηµαίνεται ότι αντί ύδατος χρησιµοποιείται ειδικό χηµικό διάλυµα για τις δοκιµές της κατηγορίας διάβρωσης (lm2) (sodium chloride, 5% (m/m) aqueous solution σύµφωνα µε ανωτέρω πρότυπο). Για την κατηγορία διάβρωσης lm2 και υψηλή ανθεκτικότητα (high durability), που αντιστοιχεί σε προστασία από διάβρωση για περίοδο άνω των 15 ετών, απαιτούνται οι ακόλουθες δοκιµές τεχνητής γήρανσης : Βύθιση (water immersion) για ώρες σύµφωνα µε ISO Ψεκασµός µε ουδέτερο άλας (neutral salt spray) για ώρες σύµφωνα µε ISO Ειδικά για τη δοκιµή ψεκασµού απαιτείται η πρόκληση γραµµικής εκδοράς η οποία θα κόβει το χρώµα ως το µεταλλικό υπόστρωµα Για έκαστη από τις δύο δοκιµές τεχνητής γήρανσης απαιτούνται τρία δοκίµια που προετοιµάζονται σύµφωνα µε ISO Επιπρόσθετα, σε έκαστη δοκιµή µόνο ένα από τα τρία δοκίµια επιτρέπεται να µην συµµορφώνεται πλήρως µε τις κάτωθι απαιτήσεις : Αξιολόγηση προ τεχνητής γήρανσης Μέθοδος αξιολόγησης ISO 4624 : Καµία διακοπή πρόσφυσης στο υπόστρωµα (A/B) επιτρέπεται (εκτός εάν οι τιµές έλξης είναι 5 ΜPa ή µεγαλύτερες) Αξιολόγηση µετά την τεχνητή γήρανση για καθορισµένο χρόνο Για δοκιµές παραγράφου η αξιολόγηση διενεργείται σύµφωνα µε τον πίνακα 6 : Μέθοδος Αξιολόγησης ISO (αξιολόγηση άµεσα) Απαιτήσεις Εµφάνιση φλυκταινών (Blistering) 0 (S0) ISO (αξιολόγηση άµεσα) Εµφάνιση σκωριάσεων (Rusting) Ri 0 ISO (αξιολόγηση άµεσα) ISO (αξιολόγηση άµεσα) Εµφάνιση ρωγµών (Cracking) 0 (S0) Εµφάνιση αποφλοιώσεων (Flaking) 0 (S0) Πίνακας 6 : Αξιολόγηση µετά την τεχνητή γήρανση Για δοκιµές παραγράφου η αξιολόγηση διενεργείται σύµφωνα µε τον πίνακα 6 και την επιπλέον απαίτηση ότι οποιαδήποτε διάβρωση 4 Είναι αποδεκτά τα αποτελέσµατα των δοκιµών που διενεργήθηκαν είτε από ανεξάρτητα εργαστήρια ή από εργαστήρια της κατασκευάστριας εταιρείας. 20

21 του υποστρώµατος από την εκδορά δεν θα υπερβαίνει το 1 mm όταν υπολογίζεται χρησιµοποιώντας την ισότητα του παραρτήµατος Α του ISO (Προσθήκη «4») Αναφορά οκιµών Η αναφορά περιλαµβάνει τουλάχιστον τις κάτωθι πληροφορίες : Εργαστήριο δοκιµών (όνοµα και διεύθυνση) Ηµεροµηνία έκαστης δοκιµής Περιγραφή του υποστρώµατος και της επιφανειακής προετοιµασίας αυτού Όλες τις απαραίτητες λεπτοµέρειες για ταυτοποίηση του συστήµατος χρωµατισµού (κατασκευαστής, ονόµατα ή αριθµοί αναφοράς προϊόντων, αριθµοί µερίδας (batch numbers), αριθµοί στρώσεων, πάχος ξηράς στρώσης για κάθε χρώµα) Όλες τις απαραίτητες λεπτοµέρειες για την ταυτοποίηση του συστήµατος αναφοράς Η διάρκεια και συνθήκες στεγνώµατος / ωρίµανσης (curing) και προσαρµογής (conditioning) Η ταξινόµηση του συστήµατος χρωµατισµού σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα δοκιµών που διεξήχθησαν (κατηγορία διαβρωτικότητας και εύρος ανθεκτικότητας, εν προκειµένω «lm2 High Durability») Οι δοκιµές που διεξήχθησαν και η διάρκεια έκαστης Τα αποτελέσµατα δοκιµών για έκαστο από τα τρία δοκίµια Οποιαδήποτε απόκλιση από τις καθορισθείσες µεθόδους δοκιµών Η αναφορά των δοκιµών που αναγράφονται στην παράγραφο 5.2.1, θα δηλώνει ρητά ότι ο εξοπλισµός δοκιµών και η διαδικασία ήταν σύµφωνη µε τα σχετικά πρότυπα ISO, τα οποία αναγράφονται σε αυτή την παράγραφο Η αναφορά δοκιµών, µε βάση το υπόδειγµα αναφοράς δοκιµών που παρατίθεται στην Προσθήκη «5», θα είναι υπογεγραµµένη : Από το πρόσωπο που εκτέλεσε τις δοκιµές και Από τον διευθυντή του εργαστηρίου ή από άλλο εξουσιοδοτηµένο αντιπρόσωπο του εργαστηρίου Σύστηµα Χρωµατισµού 21

22 Αφορά στο σύνολο όλων των διακριτών στρώσεων 5, που σε ένα τυπικό σύστηµα χρωµατισµού περιλαµβάνουν αυτές του ασταριού, αντιδιαβρωτικού, συνδετικού αποµονωτικού και αντιρρυπαντικού χρώµατος. Οι δοκιµές διενεργούνται σε δοκίµια (test panels) µε χαρακτηριστικά (τύπος, µέγεθος, πλήθος, προετοιµασία, συνθήκες στεγνώµατος / ωρίµανσης (curing) και προσαρµογής (conditioning)) σύµφωνα µε τις κατευθύνσεις του προτύπου ISO ή του ISO οκιµή συµβατότητας µε καθοδική προστασία Εκτελείται σύµφωνα µε µέθοδο «Β» 6 προτύπου ISO (initial holiday of 6 mm diameter) και διαρκεί 6 µήνες. Μετά τη δοκιµή η διάµετρος της διακοπής πρέπει να είναι < 20 mm (σύµφωνα µε ISO 20340) οκιµή έλξης πρόσφυσης (pull-off adhesion test) Εκτελείται δοκιµή βύθισης σε θαλάσσιο νερό για 4200 ώρες σύµφωνα µε ISO Η δοκιµή έλξης πρόσφυσης εκτελείται προ και µετά της δοκιµής βύθισης σύµφωνα µε ISO Η αξιολόγηση του συστήµατος έχει ως ακολούθως : Προ δοκιµής βύθισης : Τιµή έλξης 1.5 Mpa Μετά δοκιµής βύθισης : Τιµή έλξης 50% της αρχικής τιµής. Καµία αποτυχία πρόσφυσης οκιµή στατικής βύθισης σε θαλάσσιο νερό Περιλαµβάνει τα χρώµατα όλων των τύπων ως προς το µηχανισµό αντιρρυπαντικής δράσης εκτός του τύπου «Ι» (παράγραφος ). Η αξιολόγηση του συστήµατος έχει ως ακολούθως : Για µικρή (2-3 έτη) έως µέση (4-7 έτη) διάρκεια ζωής, το ποσοστό ρύπανσης θα είναι 10% της επιφάνειας, κατά το πρότυπο ASTM D6990, µετά από στατική βύθιση για χρονικό διάστηµα µεγαλύτερο του ενός έτους Για µεγάλη διάρκεια ζωής (8-10 έτη), το ποσοστό ρύπανσης είναι 10% της επιφάνειας, κατά το πρότυπο ASTM D6990, µετά από στατική βύθιση για χρονικό διάστηµα µεγαλύτερο των δύο ετών οκιµή σε εναλλασσόµενη στατική βύθιση / δυναµική ροή για χρώµατα του τύπου «Ι» (παράγραφος ). Ανεξαρτήτως διάρκειας ζωής (µικρή, µεσαία, µεγάλη), το ποσοστό ρύπανσης είναι 25% της επιφάνειας 7, κατά τα 5 εν είναι υποχρεωτικό να συµπεριλαµβάνεται στο προσφερόµενο σύστηµα αστάρι ή / και συνδετικό αποµονωτικό εάν ο κατασκευαστής του συστήµατος καθορίζει ότι δεν απαιτούνται. Συναφώς, επισηµαίνονται τα καθοριζόµενα σε παραγράφους και βάσει των οποίων, ωστόσο, δεν απαιτείται να συµπεριλαµβάνονται οι στρώσεις ασταριού ή / και συνδετικού αποµονωτικού στις δοκιµές αποδοχής παραγράφου 5.2 εάν ο κατασκευαστής έχει καθορίσει ότι δεν απαιτούνται για τα συστήµατα που προσφέρει. 6 Είναι αποδεκτή και η µέθοδος «Α» βάσει του ιδίου προτύπου τηρώντας την απαίτηση «µετά τη δοκιµή η διάµετρος της διακοπής πρέπει να είναι < 20 mm». 7 Είναι αποδεκτές διαστάσεις δοκιµίων (πάνελ) διαφορετικές από τις καθοριζόµενες κατά ASTM D4938, αλλά όχι µεγέθους µικρότερου από 15 cm X 7 cm. 22

23 πρότυπα ASTM D4938 (αγωγός ροής µε φυσικό θαλασσινό νερό και ταχύτητες ροής 10 και 15 m s-1 [20 και 30 κόµβους]) και D6990, µετά από περίοδο δοκιµών ενός έτους και περιοδικότητα εναλλαγών που καθορίζει ο κατασκευαστής Αναφορά οκιµών Η αναφορά περιλαµβάνει τουλάχιστον τις κάτωθι πληροφορίες : Εργαστήριο δοκιµών (όνοµα και διεύθυνση) Ηµεροµηνία έκαστης δοκιµής Περιγραφή του συστήµατος χρωµατισµού (σύµφωνα µε 5.1.1) Περιβάλλον όπου το σύστηµα χρωµατισµού είναι εφαρµόσιµο και οι δοκιµές αποδοχής που διεξήχθησαν Περιγραφή της προετοιµασίας και των συνθηκών στεγνώµατος / ωρίµανσης (curing) και προσαρµογής (conditioning) για τα δοκίµια (conditioning of the test panels) Τις δοκιµές που διεξήχθησαν και τη διάρκεια έκαστης Τα αποτελέσµατα δοκιµών για έκαστο από τα δοκίµια Οποιαδήποτε απόκλιση από τις καθορισθείσες µεθόδους δοκιµών Η αναφορά των δοκιµών που αναγράφονται στην παράγραφο 5.2.2, θα δηλώνει ρητά ότι ο εξοπλισµός δοκιµών και η διαδικασία ήταν σύµφωνη µε τα σχετικά πρότυπα ISO και ASTM, τα οποία αναγράφονται σε αυτή τη παράγραφο Η αναφορά δοκιµών, µε βάση το υπόδειγµα αναφοράς δοκιµών που παρατίθεται στην Προσθήκη «5», θα είναι υπογεγραµµένη : Από το πρόσωπο που εκτέλεσε τις δοκιµές και Από τον διευθυντή του εργαστηρίου ή από άλλο εξουσιοδοτηµένο αντιπρόσωπο του εργαστηρίου. 5.3 Ταυτοποίηση Χρώµατος Η ταυτοποίηση των επιµέρους στρώσεων που αποτελούν το σύστηµα χρωµατισµού θα ακολουθεί τα καθοριζόµενα στην Προσθήκη «6». 5.4 Αξιολόγηση Καταλληλότητας ιαδικασίας Εφαρµογής Οι εργασίες προετοιµασίας των επιφανειών προς βαφή και υφαλοχρωµατισµού θα γίνονται υπό την τεχνική επίβλεψη και εποπτεία του προµηθευτή του συστήµατος, και συγκριµένα από επιθεωρητές χρωµάτων κατάλληλα πιστοποιηµένους κατά NACE, FROSIO ή άλλους αντίστοιχους διεθνώς αναγνωρισµένους οργανισµούς. Τα πιστοποιητικά που εκδίδουν οι Επιθεωρητές ή οι Οργανισµοί, θα προσκοµίζονται στην υπηρεσία πριν την έναρξη των εργασιών. Επιπρόσθετα, ο προµηθευτής υποχρεούται πριν την έναρξη των εργασιών να 23

24 δώσει έντυπες οδηγίες (οδηγό εφαρµογής «application guide») σχετικά µε την εφαρµογή του συστήµατος υφαλοχρωµατισµού και να διεξάγει σύντοµο ενηµερωτικό σεµινάριο στο προσωπικό του Τµήµατος Ποιοτικού Ελέγχου του Ναυστάθµου, και του συνεργείου του Ναυστάθµου ή του Ιδιωτικού Φορέα που θα εκτελέσει τις σχετικές εργασίες Η ποιότητα προετοιµασίας του υποστρώµατος (βαθµός τραχύτητας, καθαρότητας) θα καθορίζεται από τον οδηγό εφαρµογής (application guide). Κατά την εφαρµογή του συστήµατος χρωµατισµού θα λαµβάνονται υπόψη υποδείξεις (σχετικές µε την ορθή εφαρµογή) του επιθεωρητή χρωµάτων που διατίθεται από τον προµηθευτή, οι οποίες θα υποβάλλονται έγκαιρα στα αντίστοιχα τµήµατα Ποιοτικού Ελέγχου των Ναυστάθµων. Οποιαδήποτε παρέκκλιση από τα καθοριζόµενα στον οδηγό εφαρµογής θα καταγράφεται ως παρατήρηση στο σχετικό έντυπο ως Προσθήκη «7», το οποίο θα συντάσσεται από το προσωπικό του ΠΝ και θα προσυπογράφεται από εκπροσώπους του ΠΝ και τον επιθεωρητή χρωµάτων που θα διατίθεται από την προµηθεύτρια εταιρεία. 5.5 Αξιολόγηση Επίδοσης Η αξιολόγηση της απόδοσης των υφαλοχρωµάτων γίνεται υποχρεωτικά κατά τους δεξαµενισµούς των πλοίων, οπότε παρουσία εκπροσώπων της υπηρεσίας και του προµηθευτή, συντάσσεται σχετικό πρωτόκολλο ως Προσθήκη «8» που τεκµηριώνεται µε φωτογραφική αποτύπωση των ευρηµάτων. Η σύνταξη του πρωτοκόλλου και η φωτογράφηση αποτελεί υποχρέωση του προµηθευτή, παραδίδεται δε αυτό υπογεγραµµένο το αργότερο 5 ηµέρες µετά τον δεξαµενισµό, εις διπλούν. Επιπρόσθετα η κατάσταση των υφάλων θα αξιολογείται και πριν τον δεξαµενισµό µε βιντεοσκόπηση αυτών προκειµένου εξεταστεί η απόδοση των υφαλοχρωµάτων. 5.6 Ποιοτικός Έλεγχος Παραδιδόµενου Υλικού Το εργοστάσιο παραγωγής θα πρέπει να είναι πιστοποιηµένο κατά ISO 9001 για διεργασίες που αφορούν σε παραγωγή και εµπορία συστηµάτων χρωµατισµού. Κάθε υποψήφιος προµηθευτής µε την προσφορά του θα πρέπει να καταθέσει αντίγραφο της κατά ISO ισχύουσας πιστοποίησης του εργοστασίου κατασκευής του Κάθε παρτίδα παραδιδοµένων χρωµάτων θα συνοδεύεται µε πιστοποιητικό Παραγωγής και Ποιοτικού Ελέγχου (batch certificate ή αντίστοιχο), στο οποίο θα αναφέρονται και οι µέθοδοι ελέγχου, έτσι ώστε να είναι δυνατή η σύγκριση των φυσικοχηµικών χαρακτηριστικών του παραδιδόµενου χρώµατος, µε αυτών των «data sheets» της προσφοράς του προµηθευτή Ο προµηθευτής είναι υποχρεωµένος τόσο κατά την φάση της παραγωγής όσο και κατά την παράδοση του τελικού προϊόντος να αποδέχεται τους ελέγχους της Υπηρεσίας Η Υπηρεσία θα εκτελεί δειγµατοληπτικούς ελέγχους κατά την κρίση της, σύµφωνα µε τον Πίνακα ειγµατοληψίας Προσθήκης «9». Για το σκοπό αυτό µπορεί να παίρνει δείγµατα από το έτοιµο προϊόν, είτε αυτό βρίσκεται στις αποθήκες του προµηθευτή, είτε προ του υφαλοχρωµατισµού, παρουσία του 24

25 επόπτη υφαλοχρωµατισµών της εταιρείας. Για τη λήψη δειγµάτων δεν απαιτείται η παράδοση επιπλέον δοχείων από τα αντιστοιχούντα στις παραγγελθείσες ποσότητες (θα λαµβάνεται δείγµα από τις παραδοθείσες ποσότητες) Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι έλεγχοι της Υπηρεσίας θα γίνονται, όποτε και στον βαθµό που κρίνεται αναγκαίο, σε όλα ή µέρος από τα χαρακτηριστικά του χρώµατος που θα αναφέρονται στην προσφορά του προµηθευτή Σε οποιαδήποτε περίπτωση που κατά τον εργαστηριακό έλεγχο δείγµατος διαπιστωθούν ουσιώδεις αποκλίσεις από τα δεδοµένα χαρακτηριστικά και τεχνικά στοιχεία παραγωγής του υφαλοχρώµατος, ο προµηθευτής κατ' αρχήν υποχρεούται στην άµεση αντικατάσταση του συνόλου της παρτίδας του συγκεκριµένου υφαλοχρώµατος. 6. ΛΟΙΠΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ 6.1 Χρόνος Παράδοσης Κατά την παράδοση των χρωµάτων, η υπολειπόµενη διάρκεια ζωής αυτών δεν θα είναι µικρότερη από έξι (6) µήνες. Ο προµηθευτής είναι υποχρεωµένος να παραδίδει τις εκάστοτε παραγγελθείσες ποσότητες µέσα σε χρονικό διάστηµα το πολύ τριάντα (30) ηµερών από την τοποθέτηση της παραγγελίας. 6.2 Κατασκευαστής Όλα τα σκευάσµατα των προσφεροµένων συστηµάτων υφαλοχρωµατισµού ήτοι αστάρια, αντιδιαβρωτικά, συνδετικά - αποµονωτικά, αντιρρυπαντικά, ισαλοχρώµατα και διαλυτικά θα πρέπει να προέρχονται από έναν κατασκευαστικό οίκο. 6.3 Εγγυήσεις Αντιδιαβρωτική Προστασία Θα παρέχεται εγγύηση πέντε (5) ετών τουλάχιστον, από την εφαρµογή των αντιδιαβρωτικών στρώσεων Η αξιολόγηση απόδοσης της αντιδιαβρωτικής προστασίας θα γίνεται µε βάση το πρότυπο ISO , Paints and varnishes Evaluation of degradation of coatings Designation of quantity and size of defects, and of intensity of uniform changes in appearance Part 3: Assessment of degree of rusting. Τα ανώτατα αποδεκτά όρια του ποσοστού της χρωµατισµένης επιφάνειας που παρουσιάζει διαβρώσεις / σκωριάσεις βαθµού άνω του Ri3 κατά το ISO είναι τα κάτωθι κατά τη διάρκεια έκαστου έτους εγγύησης : % για 1 ο έτος ,5% για 2 ο έτος ,5% για 3 ο έτος 25

26 % για 4 ο έτος % για 5 ο έτος Περιοχές που παρουσιάζουν βαθµό οξείδωσης µικρότερο του Ri3 κατά ISO , ανεξάρτητα από την ύπαρξη έτερων βλαβών όπως λ.χ. φυσαλίδες, ρωγµές κ.α., δε θα προσµετρούνται. Οµοίως δεν θα προσµετρούνται περιοχές µε τα κάτωθι χαρακτηριστικά : Η διαδικασία προετοιµασίας και εφαρµογής των χρωµάτων σε αυτές δεν εγκρίθηκε από εκπρόσωπο του κατασκευαστή / προµηθευτή των χρωµάτων σύµφωνα µε «Έντυπο Ποιοτικού Ελέγχου Εφαρµογής Υφαλοχρωµάτων» (είτε κατά τη φάση έναρξης της εγγύησης είτε µεταγενέστερα εντός αυτής µετά από ολοκλήρωση εργασιών στα πλαίσια δεξαµενισµού) Υπέστησαν φθορά στο σύστηµα χρωµατισµού από αίτια που δεν εµπίπτουν στις δυνατότητες ελέγχου του κατασκευαστή των χρωµάτων όπως : οµικά ελαττώµατα του σκάφους (λ.χ. αποσάθρωση προκληθείσα από απουσία χρωµατισµού σε εσωτερική πλευρά γάστρας) Θερµές εργασίες (λ.χ. ηλεκτροσυγκόλληση, φλογοκοπή, θέρµανση για ευθυγράµµιση, κλπ) Χηµική ρύπανση ή έκθεση σε χηµικούς παράγοντες (λ.χ. οξέα, αλκάλια, διαλύτες) µη εγκεκριµένους από κατασκευαστή χρωµάτων Βακτηριδιακή προσβολή Μηχανική φθορά (λ.χ. τριβή / σύγκρουση µε ξένο σώµα) Καθαρισµό µε µη επιτρεπόµενα µέσα / εργαλεία Εκδήλωση πυρκαγιάς, έκρηξης ιάβρωση του συστήµατος χρωµατισµού ή του µεταλλικού υποστρώµατος λόγω ηλεκτροχηµικής δράσης εκ της παρουσίας µετάλλων που είναι καθοδικά ως προς το υλικό του σκάφους Αντιρρυπαντική Προστασία Για χρώµατα όλων των τύπων ως προς το µηχανισµό αντιρρυπαντικής δράσης εκτός του τύπου «Ι», το ποσοστό ρύπανσης θα είναι 5% (σύµφωνα µε AEP-61), κατά το πρότυπο ASTM D6990, µετά από χρονικό διάστηµα µεγαλύτερο των δύο ετών, για µικρή (2-3 έτη) έως µέση διάρκεια ζωής (4-7 έτη), και µεγαλύτερο των πέντε ετών, για µεγάλη διάρκεια ζωής (8-12 έτη) αντίστοιχα Για χρώµατα τύπου «Ι» το ποσοστό ρύπανσης είναι 15% (σύµφωνα µε AEP-61), κατά το πρότυπο ASTM D6990, κατόπιν πλύσης µε πόσιµο νερό υψηλής πίεσης < 20 MPa µετά από διάστηµα µεγαλύτερο των δύο ετών, για µικρή έως µέση διάρκεια ζωής, και µεγαλύτερο των πέντε ετών, για µεγάλη διάρκεια ζωής αντίστοιχα. 26