Οι φαντομάδες φρενάρουν εκποιήσεις

Transcript

1 01-OIK_COVER_OIK_01 15/09/15 23:12 Page 2 ΛΕΥΚΩΣΙΑ, Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 Eτος 1 ο Aρ. φύλλου 42 Εβδομαδιαία Οικονομική και Πολιτική Εφημερίδα w w w. k a thimerini. com. cy/ financial Τιμή: 1, Γενικός Δείκτης 76, Οι φαντομάδες φρενάρουν εκποιήσεις /9 10/9 11/9 14/9 15/9 Όγκος συναλλαγών (χιλιάδες ) ΣΗΜΕΡΑ 182, Καταγράφεται δυσκολία στον εντοπισμό των δανειοληπτών με αποτέλεσμα να υπάρχει καθυστέρηση Καμπανάκι ήχησε για αρκετούς εκ των δανειοληπτών των τραπεζών που έ- λαβαν πρόσφατα την Επιστολή Τύπου Ι η οποία θεωρείται και ο προάγγελος της διαδικασίας των εκποιήσεων. Οι τράπεζες και ο Συνεργατισμός, που έστειλαν τη σχετική επιστολή στις 18 Αυγούστου, καταγράφουν τις πρώτες αντιδράσεις από πλευράς δανειοληπτών, αλλά και σε σχέση με την πρωτόγνωρη διαδικασία. Ως πρώτη παρατήρηση, που είναι κυρίως πρακτικής φύσεως, καταγράφεται η δυσκολία στην εξεύρεση των εμπλεκόμενων προσώπων, τόσο των δανειζόμενων όσο και των εγγυητών τους. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με το νόμο, αν δεν επιδοθεί η πρώτη ε- πιστολή σε όλους τους ενδιαφερόμενους κάθε περίπτωσης η τράπεζα δεν μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο βήμα που είναι η αποστολή της δεύτερης επιστολής. Μάλιστα, για κάποιες περιπτώσεις που ο εντοπισμός και η επίδοση της επιστολής δεν ευδοκιμήσει μετά από σειρά προσπαθειών, οι τράπεζες προσανατολίζονται να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες εξειδικευμένων εταιρειών ώστε να λυθεί το διαδικαστικό ζήτημα. Η δυσκολία στην εξεύρεση των εμπλεκόμενων έ- γκειται τόσο στην προσπάθεια κάποιων να αποφύγουν τη διαδικασία όσο και στο γεγονός ότι πρόκειται για περιπτώσεις που χρονίζουν και για τις οποίες οι τράπεζες διέκοψαν εδώ και αρκετά χρόνια τους δίαυλους ε- πικοινωνίας με αποτέλεσμα τα στοιχεία επικοινωνίας που έχουν να έχουν διαφοροποιηθεί. Σελ. 3 ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ Θέσπιση νόμων για λιγότερη διαφθορά Πρόσκληση-πρόκληση προς τη Βουλή, η ο- ποία μπορεί να τροποποιήσει ή να θεσπίσει νόμους, εφόσον η Κυβέρνηση κρίνει ότι οι υφιστάμενες νομοθεσίες επιτρέπουν φαινόμενα διαφθοράς, α- πευθύνει ο Νικόλας Νικολαΐδης, Εκτελεστικός Διευθυντής της Οργάνωσης «Διεθνής Διαφάνεια Κύπρος», προκρίνοντας ταυτόχρονα τη δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής κατά της διαφθοράς. Επισημαίνει ότι η ατιμωρησία οδηγεί τους πολίτες σε απαξίωση και τονίζει ότι δεν υπάρχει τομέας στην Κύπρο, στον οποίο δεν υπάρχει διαφθορά. Σελ. 8 ΕΡΓΟΛAΒΟΙ Χρειάζονται κίνητρα για άμεση ανάπτυξη Κατά 19,41% μειώθηκαν τα συμβόλαια των εργολάβων της ΟΣΕΟΚ κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας σχολιάζει τη θετική επιρροή που πρόκειται να δημιουργηθεί στον οικοδομικό τομέα από τυχόν λύση του Κυπριακού κάνοντας παράλληλα αναφορά στην άμεση ανάγκη προώθησης της πράσινης ανάπτυξης. Σελ. 9 ΑΚΥΡΩΣΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Βρυξέλλες Λάρνακα μέσω της Ryanair Την ακύρωση, ουσιαστικά, του διαγωνισμού για την αεροπορική σύνδεση με τις Βρυξέλλες φέρνει η πρόταση της Ryanair για προσφορά της υπηρεσίας χωρίς την εξασφάλιση του κόστους. Επίσημη ανακοίνωση για το δρομολόγιο Λάρνακας Βρυξελλών αναμένεται στη σημερινή ειδική συνέντευξη Τύπου της ιρλανδικής α- εροπορικής εταιρείας. Σελ. 4 Ταξιδιώτες της απόγνωσης στα νερά της Μεσογείου Επτά διακινητές βρίσκονται ανάμεσα στους διασωθέντες του πολύνεκρου ναυαγίου στα ανοικτά του Φαρμακονησίου τα ξημερώματα της Κυριακής. Εις βάρος τους απαγγέλλεται κατηγορία για ανθρωποκτονία εξ αμελείας, κατά συρροήν διακίνηση και παράνομη είσοδο στη χώρα. Η ανάμειξή τους στην όλη διαδικασία διεφάνη από καταθέσεις προσφύγων που επέβαιναν στο πλοιάριο. Οι κατηγορούμενοι αρνούνται τις κατηγορίες και δηλώνουν Σύροι και Παλαιστίνοι πρόσφυγες. Την ίδια στιγμή, πλοιάριο με τουλάχιστον 70 πρόσφυγες φέρεται να πλέει νότια της Κύπρου. Το πλοιάριο, προερχόμενο από τη Συρία και με προορισμό τη Ρόδο, παρουσίασε, σύμφωνα με πληροφορίες, μηχανική βλάβη στα 60 με 70 ναυτικά μίλια από την Κύπρο. Μέχρι και αργά το βράδυ της Τρίτης οι αρχές δεν είχαν εντοπίσει κάτι, ωστόσο, δηλώνουν πλήρη ετοιμότητα να δράσουν. Σελ. 14 Λαβύρινθος η λίστα Λαγκάρντ Δαιδαλώδεις χαρακτηρίζονται οι διαδικασίες επεξεργασίας της λίστας Λαγκάρντ καθώς οι περιπτώσεις φυσικών και νομικών προσώπων φτάνουν τις 490. Ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης δεν αποκλείει το ενδεχόμενο εισπρακτικού οφέλους από την όλη διαδικασία, ωστόσο, αποφεύγει να θέσει χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση επεξεργασίας δεδομένων. Η Βουλή, πάντως, εκφράζει έντονες ανησυχίες για το ενδεχόμενο αλλοίωσης δεδομένων ζητώντας να δοθεί η λίστα και στην Προεδρία της Βουλής. Σελ. 6 Βήμα προς βήμα η διαδικασία για την έκδοση προβληματικών τίτλων Oλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι εγκλωβισμένοι ιδιοκτήτες ακινήτων Η «Οικονομική» παρουσιάζει βήμα προς βήμα τη διαδικασία εκείνη η οποία βγάζει από το τέλμα στο οποίο έχουν περιπέσει χιλιάδες ι- διοκτήτες ακινήτων με «προβληματικούς» τίτλους ιδιοκτησίας. Σε πέντε μόνο μέρες από την εφαρμογή του νόμου που πέρασε από την Βουλή, έχουν κατατεθεί στο Κτηματολόγιο 500 αιτήσεις και η τάση είναι αυξητική. Ο Διευθυντής του Κτηματολογίου Ανδρέας Σωκράτους εξηγεί στην «Κ» το τι θα πρέπει να πράξουν οι επηρεαζόμενοι ιδιοκτήτες και κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί να αποκτήσουν τον πολυπόθητο τίτλο ιδιοκτησίας. Ο νόμος, όπως τονίζει, αποτελεί το πιο σημαντικό εργαλείο ακόμα και για περιπτώσεις όπου τα επηρεαζόμενα ακίνητα είναι υποθηκευμένα σε τράπεζα. Ανεξάρτητα από την στάση που ενδεχομένως να τηρήσουν πωλητές ακινήτων, οι τίτλοι των οποίων εκκρεμούν το Κτηματολόγιο, μπορεί να προχωρήσει στην έκδοση τους. Σελ. 5 ΚΥΠΕ Aνεβαίνουν οι τόνοι μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ Αιτία το κυβερνητικό πρόγραμμα Οξυνση του ήδη τεταμένου κλίματος μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ- Νέας Δημοκρατίας προκάλεσε η δημοσιοποίηση του σχεδίου κυβερνητικού προγράμματος από την Κουμουνδούρου με τις βασικές προτεραιότητες για το επόμενο διάστημα. Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ το πρόγραμμα «θα προστατεύσει την πλειοψηφία της κοινωνίας». Εντονες αντιδράσεις στη Συγγρού με κύκλους της Νέας Δημοκρατίας να αναφέρουν πως «ο ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζει ότι ηττήθηκε σε όλα τα πεδία». Σελ. 7 Ενισχύει κύρος και κεφάλαια η Ελληνική Επέκταση σύντομα με EBRD Μπορεί η EBRD να μην πρόλαβε να εισέλθει στο μετοχικό κεφάλαιο της Ελληνικής Τράπεζας κατά την τελευταία αύξηση κεφαλαίου, αλλά, όπως δείχνουν οι εξελίξεις, αυτό πρόκειται να συμβεί το επόμενο διάστημα. Οι διαβουλεύσεις, που έγιναν το τελευταίο διάστημα μεταξύ των δύο πλευρών, φαίνεται πως ευδοκιμούν με τη σύμφωνο γνώμη και των δύο μεγαλομετόχων της τράπεζας Wargaming και Third Point. Σελ. 4 Πεντάστερο και Condo Hotel από Stademos Σημαντική κίνηση για το μέλλον της εταιρείας Stademos Hotels κρίνεται η απόφαση για ε- ξαγορά εργοληπτικής εταιρείας που ανήκει στον Σταύρο Δημοσθένους ο οποίος ελέγχει το 64%. Η εταιρεία σχεδιάζει την κατασκευή υπερπολυτελούς ξενοδοχείου πέντε αστέρων δυναμικότητας 200 δωματίων, σε συνδυασμό με 15 πολυτελή διαμερίσματα τα οποία θα αναπτυχθούν στα πλαίσια του Σχεδίου Μεικτής Τουριστικής Ανάπτυξης/Condo Hotel. Για την ανάπτυξη έχει ήδη εξασφαλιστεί δάνειο από κυπριακή τράπεζα με αρκετά θετικούς όρους, σχολιάζει η εταιρεία. Σελ. 9 MARISSA MAYER Πτώση μετοχών λόγω εγκυμοσύνης Η 40χρονη CEO της Yahoo, μία από τις ισχυρότερες γυναίκες στον πλανήτη και με περιουσία στα 380 εκατομμύρια δολάρια, προκάλεσε σεισμό στο χρηματιστήριο με την εγκυμοσύνη της. Οταν ανακοίνωσε ότι ήταν έγκυος, οι μετοχές της ε- ταιρείας άρχισαν να κατρακυλάνε. Η ίδια δήλωσε ότι δεν προτίθεται να απομακρυνθεί ιδιαίτερα από τη δουλειά της, παρά το ότι θα φέρει στον κόσμο δίδυμα. Σελ. 18 ΕΛΛΑΔΑ Ψυχορραγούν επενδύσεις δισ. ευρώ Δεκάδες ξένες επενδύσεις που υπολογίζονταν σε δύο δισεκατομμύρια ευρώ παραμένουν μπλοκαρισμένες. Ενδεικτικά, κινεζικές επενδύσεις που είχαν συμφωνηθεί σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο, κυρίως επί πρωθυπουργίας Σαμαρά, δεν έχουν προχωρήσει. Κι αυτό λόγω της αβεβαιότητας και της γραφειοκρατίας. Το πρώτο οκτάμηνο του 2015 αποδείχθηκε καταστροφικό για τις άμεσες ξένες επενδύσεις. Σελ. 15 ΒΕΡΟΛΙΝΟ Ζητά φόρο τραπεζικών συναλλαγών Αναβιώνει η πρόταση για εφαρμογή Φόρου Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών (FTT) στην Ευρωζώνη, με τη Γερμανία να επιμένει μάλιστα ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η επιμονή του Βερολίνου προκαλεί ενόχληση στη Βρετανία. Μέχρι σήμερα μόνο 11 μέλη της Ευρωζώνης έχουν δεσμευτεί ότι θα εφαρμόσουν το φόρο. Σελ ΣΧΟΛΙΟ / Tου ΜΙΧΑΛΗ ΤΣΙΚΑΛΑ Τα συνεχόμενα σκάνδαλα Expertise Solutions Value Ενός σκανδάλου μύρια έπονται και τα σκάνδαλα στην οικονομία της χώρας, που η ίδια η χώρα και φυσικά οι πολίτες τα πλήρωσαν ακριβά, έρχονται το ένα μετά το άλλο. Το όλο κουβάρι που έχει αρχίσει να ξετυλίγεται με τα όσα λάμβαναν χώρα στη ΣΠΕ Αγίας Φύλας είναι μια υπόθεση για την οποία πολλοί τελούν υπό έκπληξη. Ή τουλάχιστον έτσι δείχνουν, εφόσον η μια αποκάλυψη για το πώς λειτουργούσαν οι εμπλεκόμενοι ακολουθεί την άλλη και το γαϊτανάκι ξετυλίγεται. Κάτι που έπαψε να γίνεται με τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στην οικονομία και για το πώς ο- δηγηθήκαμε στο ξέσπασμα του Από τη μια πλευρά, δεν θα περίμενε κανείς απαντήσεις από τη μια μέρα στην άλλη, από την άλλη, όμως, καιρός είναι (αργήσαμε πολύ μάλιστα) να δούμε και εκεί α- ποτελέσματα. Η... παρωνυχίδα της ΣΠΕ ωχριά μπροστά σε εκείνα που χάθηκαν από τις τράπεζες και ανάγκασαν σαν βαρίδι την οικονομία της χώρας να παρασυρθεί σε μια άνευ προηγουμένου δίνη. Είναι καιρός ο πολίτης της χώρας να μάθει τα πράγματα με το όνομά τους και αν στην περίπτωση της ΣΠΕ δεν υπάρχει μέρα πλέον που να μην βγει και ένα καινούργιο δημοσίευμα και στοιχείο, στην περίπτωση της καταστροφής της οικονομίας ο όγκος των δεδομένων είναι πολλαπλάσιος και δεν κινείται το ζήτημα. Δόθηκε λοιπόν όλος ο α- παραίτητος χρόνος από το 2013 και εντεύθεν ώστε οι αρχές της χώρας να κινηθούν με σχετική άνεση στο συγκεκριμένο ζήτημα, τα απόνερα του οποίου ακόμη ταλαιπωρούν και θα ταλαιπωρούν πολλούς συμπατριώτες μας. Περιμένουμε τις τρεις καταθέσεις από τους υπαλλήλους της πρώην Λαϊκής να έρθουν, διά της διπλωματικής οδού, από την Αθήνα αλλά περιμένουμε επίσης και την απόφαση του Συμβουλίου Εφετών στην αίτηση που έκαναν οι Βγενόπουλος-Μπουλούτας ώστε να μην ανακριθούν από κυπριακές αρχές. Αν το Συμβούλιο κάνει δεκτή την αίτηση, απαντήσεις δεν θα πάρουμε. Αν δεν την κάνει δεκτή, τότε οι δυο υποχρεούνται να απαντήσουν και όπως έχουν πει... θα το πράξουν. Όλα τα σενάρια α- νοιχτά που λέμε και μένει τελικά να δούμε ποιοι και πότε (και αν) θα διωχθούν ποινικά. Από την άλλη, συμπληρώνεται και το παζλ με την αγορά των ελληνικών ομολόγων. Το ερώτημα κραταιό: Ήξεραν ή δεν ήξεραν τους κινδύνους εκείνοι που τα αγόραζαν; Επί της ουσίας και για την ώρα, οι πρωταίτιοι είναι ακόμη στη θαλπωρή τους δίχως να τους αγγίζει κανείς αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να ξεχάσει κανείς μας το τι έγινε, επειδή η κατάσταση στην οικονομία επανέρχεται αργά και σταθερά. Και έπειτα, ας μην τρέφουμε αυταπάτες: Τα σκάνδαλα θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν εφόσον αυτές οι ίδιες οι νοοτροπίες που τα θρέφουν, δεν θα εκλείψουν ποτέ. Δεν πρόκειται να γίνουμε μια χώρα αγίων, προφητών, στυλιτών και ο- σίων επειδή πέρασε σαν σίφουνας η οικονομική κρίση και υποτίθεται «μας έμαθε» το μάθημά μας. Ούτε και τα κάθε λογής κυκλώματα θα ε- ξαφανιστούν ως διά μαγείας, οπότε όσοι τελούν υπό έκπληξη καλά θα κάνουν να συνέλθουν και γρήγορα μάλιστα... BIG BANG GOLD CERAMIC

2 02-OIK_SHMEIOMATARIO_KATHI 15/09/15 23:31 Page 2 2 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΟΜΗΡΟΥ & ΣΕΒΕΡΗ Μικρό βιογραφικό του Άθου Κοιρανίδη Γράφει ο ΟΝΑΣΑΓOΡΑΣ Ψυχή και ιθύνων νους του νέου κόμματος Πνοή Λαού το οποίο ιδρύθηκε για να καταπολεμήσει τη διαφθορά, την αδιαφάνεια, το ρουσφέτι, την κακοδιοίκηση, την αυθαιρεσία, την κατάχρηση εξουσίας, την παρανομία, την κατασπατάληση και διασπάθιση του δημοσίου χρήματος είναι, όπως έγινε γνωστό, ο Άθως Κοιρανίδης, ο οποίος επίσημα διατηρεί τον τίτλο του Πολιτικού Γραμματέα του κόμματος. Ποιος είναι ο Άθως Κοιρανίδης; Στην ερώτησή μου, γνωστός για το χιούμορ του Λευκωσιάτης ο οποίος γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα απάντησε χαμογελώντας: Άγιο δεν τον λες, αν και θήτευσε σε χώρους αγίων... Σε αρκετούς ίσως κάτι να λέει το ό- νομά του, σε άλλους ίσως να λέει περισσότερα. Τον Δεκέμβριο του 2008 το Βήμα των Αθηνών έκανε μια πολύ γλαφυρή παρουσίαση του Άθου. Ήταν η εποχή που, ως οικονομικός σύμβουλος της Μονής Βατοπαιδίου και παρακοιμώμενος του Εφραίμ, κατέθετε στην Ε- ξεταστική Επιτροπή για το γνωστό σκάνδαλο. Το δημοσίευμα είχε τίτλο ο αμφιλεγόμενος γιάπης με το κομποσκοίνι και αναφερόταν στον πολυπράγμoνα οικονομικό σύμβουλο της Μονής Βατοπαιδίου και τις δραστηριότητές του. Έγραφε ότι ο Κοιρανίδης αποτελεί έ- να αμφιλεγόμενο άτομο στην Μεγαλόνησο. Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι από το 1989 και για 12 χρόνια κατείχε θέση διευθυντή σε διάφορες θυγατρικές εταιρείες της Τράπεζας Κύπρου τις οποίες ο ίδιος πρότεινε και ί- δρυσε. Ανέφερε ακόμα ότι σύμφωνα με κακές γλώσσες οι αποτυχημένες επενδυτικές επιλογές των θυγατρικών έπειτα από ιδιαιτέρως εν θερμώ και υψηλού ταυτόχρονα ρίσκου προτάσεις του κ. Κοιρανίδη, ανοίγματα που κόστισαν στην τράπεζα απώλειες της τάξης των 15 εκατ. κυπριακών λιρών, πραγματικότητα που οδήγησε στο... συναινετικό διαζύγιο των δύο πλευρών. Στο ίδιο δημοσίευμα καταγράφηκε < «Ο αμφιλεγόμενος γιάπης με το κομποσκοίνι» είχε χαρακτηριστεί ο Ά- θως Κοιρανίδης σε δημοσίευμα για τον οικονομικό σύμβουλο της Μονής Βατοπαιδίου και τις δραστηριότητές του. άλλη μια θεαματική επενδυτική εκστρατεία του Κοιρανίδη. Αφορούσε τις επενδύσεις μέσω των εταιρειών Rassadel Ltd και Madeus οι οποίες είχαν ως έδρα το δικηγορικό γραφείο των παιδιών του τότε προέδρου Τάσσου Παπαδόπουλου στη Λευκωσία. Ο Κοιρανίδης αγόρασε τις εταιρείες το 2006 προκειμένου να αξιοποιήσει την περιουσία της Μονής Βατοπαιδίου ενώ έγινε και πρόεδρος του Ιερού Μετοχίου Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου στην Κύπρο. Αμέσως μετά άρχισε τις ξέφρενες ε- πενδύσεις των κεφαλαίων της Μονής που το 2006 ήταν ένα εκατομμύριο ευρώ για να φθάσουν σύντομα, λόγω των ανταλλαγών που έγιναν με πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης όπως ο ίδιος υποστήριξε, και άλλων επενδύσεων που έκανε, στα 110 εκατομμύρια. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τα περισσότερα από αυτά τοποθετήθηκαν σε μετοχές του ομίλου Marfin. Πάντως ασταμάτητες φήμες και δημοσιεύματα στην Ελλάδα φέρουν τις δύο εταιρείες Rassadel και Madeus να ε- μπλέκονται σε μεγάλο πάρε - δώσε. Ο Άθως Κοιρανίδης μετά το σκάνδαλο με τη Μονή Βατοπαιδίου έρχεται στην Κύπρο και ιδρύει την δεξαμενή σκέψης Θουκυδίδης της οποίας γίνεται πρόεδρος προωθώντας τις αξίες της φιλοπατρίας, της ανιδιοτέλειας, της ανεξαρτησίας κ.α. Μάλιστα σε άρθρο του στο Φιλελεύθερο (04/07/2014) υποστήριξε ότι στο Κυπριακό υπάρχουν εγκληματικά ελλείμματα στρατηγικής. Η δεξαμενή του μάλιστα παρουσίασε και στρατηγικό σχέδιο για αντιμετώπιση των εγκληματικών ελλειμμάτων το οποίο, όπως παραδέχθηκε δεν κέντρισε το ενδιαφέρον της πολιτικής ηγεσίας. Παράλληλα ασχολείται και με την διαφήμιση όπου αφήνει αρκετές τρύπες. Μετά από όλες αυτές τις περιπέτειες ο Άθως Κοιρανίδης και η παρέα του α- ποφάσισαν να ρίξουν άγκυρα με την Πνοή Λαού. Το νέο, γεμάτο ελπίδα κόμμα που ήρθε να τα αλλάξει όλα και σε επτά χρόνια θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη... Στη σελίδα του νέου κόμματος στο Facebook έγινε εντυπωσιακή εμφάνιση την Δευτέρα με τα συνθήματα Σήμερα γεννήθηκε η ελπίδα στην Κύπρο και Σήμερα αλλάζει η πολιτική σκηνή. Το κόμμα χωρίς πολιτικούς, όπως αυτοχαρακτηρίζεται παρουσιάστηκε με μια μεγάλη σειρά πληρωμένων διαφημίσεων απευθύνοντας διάφορα ερωτηματικά προς τους πολίτες. Ω- στόσο δεν κατάφερε να απαντήσει α- κόμα το μεγαλύτερο ερώτημα που α- φορά την ίδρυση και λειτουργία του: Ποιος χρηματοδότησε την μεγάλη διαφημιστική του καμπάνια; Πόσα χρήματα ξόδεψε για διαφημίσεις και από ποιους πόρους; Επιπλέον πως μπορεί ένα κόμμα του οποίου ο εμπνευστής έχει συνδεθεί με ιστορίες διαπλοκής να τα καταφέρει να αλλάξει το κατεστημένο και μέσα σε εφτά χρόνια να καταστήσει την Κύπρο πρότυπο διαφάνειας; Κι αν στο τέλος ο βασικός στόχος του νέου κόμματος είναι αυτό που ανέφερε την Δευτέρα ο πρόεδρός του, όχι η απόκτηση ρυθμιστικού ρόλου στην πολιτική σκηνή της χώρας αλλά η διεκδίκηση της διαχείρισης της ίδιας της εξουσίας, μήπως θα πρέπει πραγματικά να τρομάξουμε; Στο νοητό σταυροδρόμι της εξουσίας της Κύπρου ο Πρόεδρος ξεκινά την ανάβασή του από τον πάτο του πηγαδιού των τειχών στην οδό Ομήρου που διαπερνά τον πολιτικό μας βουλευτικό πολιτισμό ε- ντός του παρηκμασμένου πολυπολιτισμικού κήπου, για να ανέβει με κακουχίες ιερομάρτυρα τον Λόφο της Σεβέρη, ξαποσταίνοντας για λίγο από τα πολεμικά παίγνια υπό το θλιμμένο βλέμμα του υπό απόκρυψη τις νύχτες Κυριάκου Μάτση. Όταν όμως ο λόφος καταληφθεί, είτε συγκυριακά είτε από τακτική μαεστρία, τα λάφυρα είναι μεθυστικά.τον κατήφορο της επιστροφής στην οδό Ομήρου δεν τον επέλεξε ποτέ κανείς. ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ Παγκόσμια Ημέρα Φιλανθρωπίας με το Andrey & Julia Dashin s Foundation Η κ. Julia Dashina δεν δίστασε να συμμετάσχει με την σειρά της στα ταχυδακτυλουργικά τρικς. Ο Δήμαρχος Λεμεσού κ. Αντρέας Χρίστου και η ιδρυτής του Φιλανθρωπικού ιδρύματος Andrey & Julia Dashin s Foundation κ. Julia Dashina. Ο αγαπημένος χαρακτήρας των παιδιών Mickey Mouse δεν μπορούσε να λείπει από την εκδήλωση φέρνοντας χαρά σε μικρούς και μεγάλους. Της ΓΑΒΡΙΕΛΑΣ ΑΓΗΣΙΛΑΟΥ Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Φιλανθρωπίας το Andrey&Julia Dashin s Foundation διοργάνωσε στο υπαίθριο αμφιθέατρο του Μόλου Λεμεσού φιλανθρωπική εκδήλωση με θέμα «Back 2 School». Μια εκστρατεία που ξεκίνησε από την αρχή του χρόνου και σκοπό έχει να καλύψει τις βασικές σχολικές ανάγκες των παιδιών. Ο φιλανθρωπικός έρανος ξεκίνησε ως ένα κάλεσμα για τη συλλογή χαρτικών και γραφικών υλών και κορυφώθηκε το περασμένο Σάββατο.Το φιλανθρωπικό ίδρυμα κατάφερε να μαζέψει και να αγοράσει αρκετά χαρτικά και σχολικά είδη για να ετοιμάσει 250 σχολικά σακίδια! Αυτά τα σακίδια δόθηκαν δωρεάν στα παιδιά που προσκάλεσε το Ίδρυμα στην εκδήλωση του Σαββάτου με τη βοήθεια του τμήματος Οικογένειας και Παιδιού του Γραφείου Κοινωνικής Ευημερίας Λεμεσού. Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν ταχυδακτυλουργικά τρικς. Η ιδρυτής κ. Julia Dashina στην φιλανθρωπική εκδήλωση. Πλάνο από τη φιλανθρωπική εκδήλωση. Γενικό πλάνο της εκδήλωσης. Ενθουσιασμένα τα παιδιά παρελάμβαναν τις σχολικές τους τσάντες. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ Αρχισυντάκτης: ΜΙΧΑΛΗΣ TΣΙΚΑΛΑΣ Αρχισυντάκτης Οικονομικού: ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος info@kathimerini.com.cy Τηλ.: Fax: Σύνταξη Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ

3 03-OIK_POLITIKI_KATHI 15/09/15 22:27 Page 3 Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΤΟ ΘΕΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 3 Μπλοκάρουν στις διαδικασίες οι εκποιήσεις Καταγράφεται δυσκολία στον εντοπισμό των δανειοληπτών με αποτέλεσμα να υπάρχει καθυστέρηση - Πολλοί σπεύδουν για διακανονισμό Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ < Οι τράπεζες προσανατολίζονται να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες εξειδικευμένων εταιρειών ώστε να λυθεί το διαδικαστικό ζήτημα. Καμπανάκι ήχησε για αρκετούς εκ των δανειοληπτών των τραπεζών που έ- λαβαν πρόσφατα την Επιστολή Τύπου Ι η οποία θεωρείται και ο προάγγελος της διαδικασίας των εκποιήσεων. Οι τράπεζες και ο Συνεργατισμός που έστειλαν τη σχετική επιστολή στις 18 Αυγούστου καταγράφουν τις πρώτες αντιδράσεις από πλευράς δανειοληπτών, αλλά και σε σχέση με την πρωτόγνωρη διαδικασία. Ως πρώτη παρατήρηση, που είναι κυρίως πρακτικής φύσεως, καταγράφεται η δυσκολία στην εξεύρεση των εμπλεκόμενων προσώπων, τόσο των δανειζόμενων όσο και των εγγυητών τους. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με το νόμο, αν δεν επιδοθεί η πρώτη επιστολή σε όλους τους ενδιαφερόμενους κάθε περίπτωσης η τράπεζα δεν μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο βήμα που είναι η αποστολή της δεύτερης επιστολής. Μάλιστα, για κάποιες περιπτώσεις που ο εντοπισμός και η επίδοση της επιστολής δεν ευδοκιμήσει μετά από σειρά προσπαθειών, οι τράπεζες προσανατολίζονται να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες εξειδικευμένων εταιρειών παροχής τέτοιου είδους υπηρεσιών ώστε να λυθεί το διαδικαστικό ζήτημα. Η δυσκολία στην εξεύρεση των ε- μπλεκόμενων έγκειται τόσο στην προσπάθεια κάποιων να αποφύγουν τη διαδικασία όσο και στο γεγονός ότι πρόκειται για περιπτώσεις που χρονίζουν και για τις οποίες οι τράπεζες διέκοψαν εδώ και αρκετά χρόνια τους δίαυλους επικοινωνίας με αποτέλεσμα τα στοιχεία επικοινωνίας που έχουν να έχουν διαφοροποιηθεί. Από την άλλη καταγράφονται οι πρώτες ενδείξεις πως η επιστολή Τύπου Ι που έστειλαν οι τράπεζες θορύβησε αρκετούς από τους δανειζόμενους οι Η πορεία για την εκποίηση κολλάει από το πρώτο στάδιο ενώ απομένουν άλλα τρία μέχρι τον πλειστηριασμό. οποίοι επιδιώκουν, έστω και την υ- στάτη, να καταλήξουν σε κάποιο διακανονισμό. Με λίγα λόγια, η επιστολή καλεί τον δανειζόμενο να καταβάλει το οφειλόμενο ποσό εντός 30 ημερών αλλιώς θα προχωρήσει με τη διαδικασία του πλειστηριασμού του ενυπόθηκου ακινήτου. Εάν ο δανειολήπτης διαφωνεί θα μπορεί να υποβάλει γραπτώς τη διαφωνία του στην τράπεζα. Σύμφωνα με πληροφορίες που συνέλεξε η «Κ», στην περίπτωση της Ελληνικής όπου οι διαδικασίες είναι αρκετά προχωρημένες όσον αφορά το συγκεκριμένο στάδιο, η τράπεζα λαμβάνει ήδη ανταπόκριση από δανειολήπτες οι οποίοι επιθυμούν να καταβάλουν κάποιο ποσό από το οφειλόμενο και να επέλθει κάποιος διακανονισμός για το υπόλοιπο του χρέους. Τον περασμένο Απρίλιο η τράπεζα είχε στείλει περίπου 500 επιστολές Τύπου Θ, οι οποίες είναι προειδοποιητικής φύσεως και δίδουν περιθώριο στον ο- φειλέτη 120 μέρες είτε να αποπληρώσει τις οφειλές του, είτε να ανταποκριθεί στην αναδιάρθρωση που έχει ήδη συμφωνήσει είτε να επικοινωνήσει με το τραπεζικό ίδρυμα για ενδεχόμενη συμφωνία αναδιάρθρωσης. Σε αντίθετη περίπτωση, ο οφειλέτης θα χαρακτηρίζεται ως μη συνεργάσιμος και η τράπεζα θα προχωρά με την Επιστολή Ι που προαναφέρθηκε. Ενδεικτικό είναι πως από τις 500 περιπτώσεις στις οποίες η Ελληνική Τράπεζα απέστειλε την ε- πιστολή Τύπου Θ, μόνο για τις 20 προχώρησε με το επόμενο βήμα, δηλαδή την επιστολή Τύπου Ι. Ανταπόκριση την υστάτη «Είναι αρκετές οι περιπτώσεις εκείνων που ανταποκρίνονται σε διάφορα στάδια της διαδικασίας. Ακόμα και για υποθέσεις που έχει εκδοθεί απόφαση δικαστηρίου εδώ και καιρό, ο πελάτης ζητά διευθέτηση την τελευταία στιγμή», σχολίασε στέλεχος της τράπεζας. Άλλωστε αυτή είναι κι η ουσία της συγκεκριμένης επιστολής η οποία αναφέρει χαρακτηριστικά «καλείστε όπως εντός τριάντα ημερών καταβάλετε το πιο πάνω ποσό και τους οφειλόμενους τόκους, πλέον όλα τα ήδη διενεργηθέντα έξοδα για είσπραξη αυτών και ειδοποιήστε ότι αν δεν καταβάλετε το πιο πάνω ποσό πλήρως μαζί με τους περαιτέρω τόκους, οι οποίοι θα οφείλονται μέχρι την ημέρα πληρωμής, καθώς και τα έξοδα, θα προχωρήσω με την διαδικασία πλειστηριασμού». Όπως εκτιμάται με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, μόνο ένα ποσοστό μεταξύ 5-10% των συνολικών περιπτώσεων θα φτάσει μέχρι το τέλος της διαδικασίας παρά το γεγονός ότι οι Πέντε βήματα Επιστολή Τύπου Θ: Προειδοποίηση 120 ημερών για να ενεργήσει. Επιστολή Τύπου Ι: 30 μέρες διορία για να πληρώσει. Επιστολή Τύπου ΙΑ: Ενημέρωση ότι το χρέος κατέστη πληρωτέο. Επιστολή Τύπου ΙΒ: Κάλεσμα για διορισμό εκτιμητή. Επιστολή Τύπου ΙΓ: Τελική ενημέρωση για τον πλειστηριασμό. τράπεζες επέλεξαν περιπτώσεις που χρονολογούνται και για τις οποίες έχει ήδη εκδοθεί σχετική απόφαση του δικαστηρίου. Πάντως, το παράδειγμα της Ελληνικής μπορεί να διαφέρει από αυτό άλλων τραπεζών όπως για παράδειγμα ο Συνεργατισμός αφού αφορούσε κυρίως εμπορικά ακίνητα που κατέχονταν σε μεγάλο βαθμό από εταιρείες. Στον Συνεργατισμό ακόμα βρίσκονται σε στάση αναμονής για τις πρώτες αντιδράσεις από την επιστολή Τύπου Ι, η οποία σε αντίθεση με άλλες τράπεζες έφυγε μερικές μέρες μετά την 18η Αυγούστου. Στην Τράπεζα Κύπρου καταγράφηκαν οι δυσκολίες που αφορούν στον εντοπισμό των δανειοληπτών και των εγγυητών τους και ειδικά για περιπτώσεις που θεωρητικά τα στοιχεία επικοινωνίας τους είναι στην Κύπρο. Επόμενο βήμα Η επόμενη επιστολή που θα λάβουν οι συγκεκριμένες περιπτώσεις αφορά το έγγραφο «Τύπου ΙΑ» το οποίο θα ε- νημερώνει ότι το χρέος έχει καταστεί πληρωτέο και ότι η τράπεζα θα προχωρήσει σε πλειστηριασμό σε συγκεκριμένη μέρα, ώρα και χώρο. Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ» οι πρώτοι πλειστηριασμοί προβλέπεται να γίνουν είτε στο Συνεδριακό Κέντρο είτε σε χώρο στην Κρατική Έκθεση αφού από εκεί ζήτησε σχετικές προσφορές ο Σύνδεσμος Τραπεζών. Στην επιστολή «ΙΑ», θα αναγράφονται αναλυτικά τα στοιχεία του ακινήτου. Θεωρητικά η τράπεζα μπορεί να στείλει τη ΙΑ 30 μέρες μετά που ο δανειολήπτης θα παραλάβει την επιστολή Τύπου Ι. Εντός ολίγων ημερών θα ακολουθεί η επιστολή «Τύπου ΙΒ» η οποία θα καλεί τον ενυπόθηκο οφειλέτη να διορίσει εκτιμητή εντός δέκα ημερών για καθορισμό της αγοραίας αξίας του α- κινήτου. Εάν δεν το πράξει θα προχωρά η τράπεζα στο διορισμό εκτιμητή. Τελευταίο στάδιο είναι η επιστολή «Τύπου ΙΓ» με την οποία θα ενημερώνεται εκ νέου ο δανειζόμενος για το χώρο και χρόνο του πλειστηριασμού. Επιλεγμένες Οι περιπτώσεις οι οποίες επιλέγηκαν από τις τράπεζες, όπως εξήγησαν οι ίδιες, φέρουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και προέρχονται από μία δεξαμενή του τραπεζικού συστήματος που υπολογίζεται γύρω στα 11-12δισ. ευρώ και η οποία αφορά δάνεια που θεωρούνται τερματισμένα ή παρκαρισμένα στα recoveries (ανακτήσεις). Σ αυτήν τη δεξαμενή υπολογίζονται δάνεια 4.9δισ. ευρώ στην Τράπεζα Κύπρου, 3.5δισ. ευρώ στο Συνεργατισμό και περίπου 1,5δισ. ευρώ στην Ελληνική Τράπεζα. Συνήθως τα δάνεια που βρίσκονται στις Μονάδες Ανάκτησης διαχωρίζονται σε τρεις κατηγορίες. Σ αυτά για τα οποία αναμένεται να ληφθούν νομικά μέτρα, σ αυτά για τα οποία η νομική διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη και σ αυτά για τα οποία η νομική διαδικασία έχει ολοκληρωθεί με σχετική έκδοση απόφασης από το δικαστήριο και η εκποίηση εκκρεμεί ενώπιον του Κτηματολογίου. Όπως είχε γίνει γνωστό, ο Συνεργατισμός θα προχωρούσε τη συγκεκριμένη διαδικασία σε σχέση με ακίνητα που συνδέονται με 300 περιπτώσεις συνολικής αξίας 75εκ. ευρώ. Αντίστοιχα, η Τράπεζα Κύπρου θα προχωρούσε σε πρώτο στάδιο σε 40 εκποιήσεις ακινήτων που περιλαμβάνουν κυρίως εμπορικά ακίνητα και μη κύριες κατοικίες. Όπως προαναφέρθηκε, στην Ελληνική η διαδικασία α- φορά 20 περιπτώσεις εμπορικών ακινήτων.

4 04-OIK_POLITIKI_KATHI 15/09/15 22:57 Page 4 4 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 Ελληνική: Νέος μέτοχος και στο βάθος επέκταση Η συμμετοχή EBRD, πέρα από 35εκατ. ευρώ, θα φέρει στην τράπεζα και επιπρόσθετο κύρος - Στον αέρα τα εργασιακά ζητήματα Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Μπορεί η EBRD να μην πρόλαβε να εισέλθει στο μετοχικό κεφάλαιο της Ελληνικής Τράπεζας κατά την αύξηση κεφαλαίου στα τέλη του περασμένου έτους, αλλά, όπως δείχνουν οι εξελίξεις, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, αυτό πρόκειται να συμβεί το επόμενο διάστημα. Οι διαβουλεύσεις που έγιναν το τελευταίο διάστημα μεταξύ των δύο πλευρών φαίνεται πως ευδοκιμούν με τη σύμφωνο γνώμη και των δύο μεγαλομετόχων της τράπεζας, Wargaming και Third Point, και έτσι το ποσοστό της EBRD στο μετοχικό κεφάλαιο της Ελληνικής Τράπεζας μπορεί να φτάσει μέχρι και το 10% στη βάση απόφασης που πάρθηκε κατά την Έκτακτη Γενική Συνέλευση της τράπεζας τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν αποφασίστηκε όπως δοθεί στο Διοικητικό Συμβούλιο η επιλογή εντός των επόμενων 12 μηνών να παραχωρήσει μέχρι < Ευκαιρίες στην ελληνική αγορά κυρίως σε σχέση με την παραχώρηση δανείων εξετάζει η τράπεζα. Η διοίκηση της τράπεζας εμφανίζεται αποφασισμένη να τραβήξει στα άκρα τη διαφωνία με την ΕΤΥΚ. συνήθεις μετοχές της εταιρείας ονομαστικής αξίας 0,50 ευρώ σε τιμή έκδοσης όχι μικρότερη του 1,875 ευρώ. Εάν παραχωρηθούν όλες οι μετοχές θα εισρεύσουν στην τράπεζα άλλα 35 εκατ. ευρώ ως κεφάλαιο. Πρόκειται για την ίδια τιμή που έγινε η τελευταία αύξηση κεφαλαίου της τράπεζας. Η συμμετοχή της EBRD στη μετοχική δομή της τράπεζας αναμένεται να φτάσει το 10% με το τελικό ποσοστό που θα παραχωρηθεί, ωστόσο, να ξεκαθαρίζει στην προσεχή συνεδρία του διοικητικού Συμβουλίου της τράπεζας στις 24 Σεπτεμβρίου. Στο εξάμηνο του 2015, ο Δείκτης Βασικών Κεφαλαίων της τράπεζας ανήλθε σε 13,5% και α- ναμένεται να αυξηθεί ακόμα περισσότερο με την ολοκλήρωση της συμφωνίας. Πρόκειται για μία κίνηση που έρχεται να ενισχύσει τα κεφάλαια της Ελληνικής Τράπεζας, να δώσει περαιτέρω κύρος στη μετοχική της δομή με τη συμμετοχή ενός οργανισμού όπως η EBRD, ενώ δεν αποκλείεται να αποτελέσει προάγγελο για μία στρατηγική εξαγορά από μέρους της τράπεζας η οποία άλλωστε δεν κρύβει τις ορέξεις της. Μετά τη μη επιτυχή προσπάθεια για απόκτηση της Τράπεζας Πειραιώς Κύπρου φαίνεται πως η Ελληνική κινείται προς άλλες κατευθύνσεις ενώ δεν πρέπει να αποκλείεται το ενδεχόμενο η τράπεζα να αποκτήσει και κάποιο πακέτο δανείων εφόσον ψηφιστεί η σχετική νομοθεσία και εφόσον δεν θα αυξάνει κι άλλο τα μη εξυπηρετούμενά της δάνεια. Τοποθετείται δυναμικά Πρόκειται για τη δεύτερη στρατηγική επενδυτική κίνηση την οποία θα κάνει η ΕBRD στην Κύπρο μετά το 5% που απέκτησε στην Τράπεζα Κύπρου στο συμβούλιο της οποίας εκπροσωπείται από τον Arne Berggren ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την παρουσία της στο νησί. Αξίζει να αναφερθεί πως η EBRD ήταν θετική στο να εισέλθει στη μετοχική δομή της Ελληνικής απ όταν έγινε η αύξηση κεφαλαίου στα τέλη του 2014, ωστόσο, δεν πρόλαβε λόγω των εσωτερικών διαδικασιών που έπρεπε να ακολουθήσει. Καλοβλέπει Ελλάδα Το τελευταίο διάστημα η τράπεζα καταγράφει αύξηση εργασιών προερχόμενων από Ελλάδα μη εξαιρουμένης και της παραχώρησης δανείων σε μεγάλες ελληνικές εταιρείες. Με την έκθεσή της στην ελληνική οικονομία να περιορίζεται στα 39,4 εκατ. ευρώ η τράπεζα δεν λέει όχι σε καλές περιπτώσεις δανεισμού που προκύπτουν αφού είναι στρατηγικός της στόχος η αύξηση των δανείων. Με την κυπριακή αγορά να μην προσφέρει ιδιαίτερες ευκαιρίες μέχρι στιγμής για αύξηση του μεριδίου αγοράς και το Δείκτη Δάνεια προς Καταθέσεις να παραμένει στο 50%, η τράπεζα καλοβλέπει τέτοιου είδους περιπτώσεις δεδομένης της κατάστασης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Γενικότερα η τράπεζα το τελευταίο διάστημα εξετάζει τυχόν ευκαιρίες που μπορεί να προκύψουν στην ελληνική αγορά, χωρίς, όμως, να σημαίνουν αύξηση της εκεί έκθεσής της και μπλεξίματα σε περιπέτειες τα οποία μέχρι στιγμής απέφυγε επιτυχώς. Η υπερβάλλουσα ρευστότητα, πάντως, επιτρέπει στην τράπεζα να εμπλακεί σε περιπτώσεις παραχώρησης επιχειρηματικών δανείων μεγάλης αξίας εφόσον βέβαια πληρούνται τα κριτήρια που θέσπισε η Κεντρική Τράπεζα. Ποια ΕΤΥΚ; Σε αντίθεση με την πλειοψηφία των άλλων τραπεζών, οι οποίες κατέληξαν σε μία συμβιβαστική μέση λύση με την ΕΤΥΚ, τη συντεχνία των τραπεζοϋπαλλήλων, για θέματα που εκκρεμούσαν στη συλλογική σύμβαση, η Ελληνική φαίνεται να κινείται με γνώμονα άλλους άξονες. Από τα κεντρικά της τράπεζας διαμηνύουν πως δεν είναι τόσο θέμα μεταξύ της τράπεζας και της ΕΤΥΚ αλλά κυρίως θέμα μεταξύ της τράπεζας και των πελατών της. Η Ελληνική, επικαλούμενη σειρά ερευνών που πραγματοποίησε, θεωρεί πως μία συμφωνία στα πλαίσια αυτής που πέτυχε η Τράπεζα Κύπρου και στη συνέχεια άλλες τράπεζες μέλη του Εργοδοτικού Συνδέσμου Τραπεζών (ΚΕΣΤ) δεν θα ήταν ικανοποιητική πρωτίστως στο θέμα των ωραρίων. Υπενθυμίζεται πως η ΕΤΥΚ ήλθε σε συμφωνία με Τρ. Κύπρου και ΚΕΣΤ για επέκταση των ωραρίων εξυπηρέτησης μέχρι τις 2.30 από Δευτέρα μέχρι Πέμπτη και μέχρι τις 2.00 την Παρασκευή. Στην Ελληνική εξετάζουν επέκταση του ωραρίου εξυπηρέτησης μέχρι τις 5.00 το απόγευμα ενώ εισήγηση τέθηκε και για εργασία το Σάββατο. Την περασμένη βδομάδα, η ΕΤΥΚ ανακοίνωσε πως θα επαναφέρει το μέτρο της αποχής από την υπερωριακή απασχόληση κατακρίνοντας την τράπεζα για πρόσληψη εξωτραπεζικών σε διευθυντικές θέσεις. Η ΕΤΥΚ χρησιμοποίησε για πρώτη φορά πολύ ακραίες εκφράσεις περί αυλικών και προσλήψεων από την πίσω πόρτα, κάτι που καταδεικνύει πως οι εξελίξεις μπορεί να οδηγηθούν στα άκρα. Η πληρωμένη απάντηση-εγκύκλιος του CEO της τράπεζας Bert Pijls, ο ο- ποίος σχολιάζει πως η στάση της ΕΤΥΚ δεν αφήνει περιθώρια διαπραγμάτευσης αποτελεί προμήνυμα για το τι μπορεί να ακολουθήσει. Ειδική αναφορά κάνει στα ωράρια εργασίας τα οποία, σημειώνει, πρέπει να συνάδουν με τις ανάγκες των πελατών. Αξίζει να σημειωθεί πως διάσταση απόψεων μεταξύ των δύο πλευρών φαίνεται να υπάρχει και σ ό,τι α- φορά το θέμα των επιτοκίων για δάνεια προσωπικού. Το πρώτο εξάμηνο του 2015 τα έξοδα της τράπεζας ως ποσοστό των εσόδων ανήλθαν σε 64,7% σε σύγκριση με 41,3% το πρώτο εξάμηνο του Συγκεκριμένα ανήλθαν σε 76,8εκατ. ευρώ σε σύγκριση με 62,8εκατ. ευρώ. Η αύξηση προήλθε κυρίως από διοικητικά έξοδα. Καταγράφεται για παράδειγμα κόστος 4,3εκατ. ευρώ το δεύτερο τρίμηνο του 2015 για παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών. Τα έξοδα προσωπικού σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2014 αυξήθηκαν μόνο κατά 4% στα 39,1εκατ. ευρώ. Η Ryanair συνδέει την Κύπρο με τις Βρυξέλλες Ανακοινώνεται σήμερα από την ιρλανδική αεροπορική εταιρεία το δρομολόγιο προς τη βελγική πρωτεύουσα Προσαρμοσμένος στην ανάπτυξη ο προϋπολογισμός 2016 Του ΜΑΡΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ Στην ακύρωση του διαγωνισμού για την αεροπορική σύνδεση της Κύπρου με Βρυξέλλες οδηγεί η πρόταση της Ryanair, η οποία ε- ξέφρασε την πρόθεσή της να προσφέρει την υπηρεσία χωρίς οποιαδήποτε επιδότηση, όπως προνοούσε ο διαγωνισμός. Η επίσημη ανακοίνωση του δρομολογίου Λάρνακας Βρυξελλών αναμένεται το μεσημέρι, στην συνέντευξη Τύπου που πρόκειται να δώσει η Rynair. Η εισήγηση της ιρλανδικής αεροπορικής εταιρείας κατάφερε να α- νατρέψει τους αρχικούς σχεδιασμούς, σύμφωνα με τους οποίους η προσφορά θα κατοχυρωνόταν σε μία από τις δύο εταιρείες, οι ο- < Ο αερομεταφορέας χαμηλού κόστους θα πραγματοποιεί το δρομολόγιο από και προς το αεροδρόμιο της Λάρνακας. ποίες είχαν εκφράσει ενδιαφέρον για κάλυψη του δρομολογίου από και προς Βρυξέλλες. Βάσει του διαγωνισμού, ο οποίος έληξε στο τέλος Αυγούστου, η Κυβέρνηση προτίθετο να καλύψει το κόστος που θα επωμιζόταν η αεροπορική εταιρεία, η οποία θα αναλάμβανε τη διεξαγωγή αυτού του δρομολογίου. Με την προκήρυξή της υπηρεσίας ως άγονη γραμμή, η Κυβέρνηση ό- φειλε να επιδοτήσει το κόστος, καλύπτοντας συνεπώς τις ζημιές της εταιρείας από το συγκεκριμένο δρομολόγιο, σε συνδυασμό με λογικό κέρδος, όπως προνοείται και από την ΕΕ. Έμειναν απλώς φαβορί Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», ενδιαφέρον για τον διαγωνισμό που είχε προκηρυχθεί από το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Εργων εξέφρασαν δύο αερομεταφορείς, τόσο από το Βέλγιο όσο και από τη Λετονία. Στον διαγωνισμό συμμετείχαν α- φενός η Brussels Airlines, ο εθνικός αερομεταφορέας του Βελγίου, ο οποίος πραγματοποιεί πτήσεις μεταξύ Βρυξελλών και Ευρώπης, Α- φρικής και Ηνωμένων Πολιτειών, Η εισήγηση της ιρλανδικής αεροπορικής εταιρείας κατάφερε να ανατρέψει τους αρχικούς σχεδιασμούς, σύμφωνα με τους οποίους η προσφορά θα κατοχυρωνόταν σε μία από τις δύο εταιρείες, οι οποίες είχαν εκφράσει ενδιαφέρον για κάλυψη του δρομολογίου από και προς Βρυξέλλες. και αφετέρου η Air Baltic, ο λετονικός αερομεταφορέας χαμηλού κόστους, που εδρεύει κοντά στην πρωτεύουσα της χώρας, τη Ρίγα. Η επίσημη ανακοίνωση για την α- νάθεση της αεροπορικής σύνδεσης με τις Βρυξέλλες στη Ryanair θα σηματοδοτήσει ταυτόχρονα και την ένταξη του δρομολογίου στο πτητικό πρόγραμμα της εταιρείας χαμηλού κόστους, δηλαδή από το αεροδρόμιο Λάρνακας στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών, στο Ζάβεντεμ. Όπως είχε γράψει η «Κ» στην έντυπη έκδοση της περασμένης Κυριακής, οι εξελίξεις α- ναμένονταν ακόμα και εντός της τρέχουσας εβδομάδας, μιας και η απρόσμενη κίνηση από πλευράς της ιρλανδικής εταιρείας άλλαξε άρδην τα δεδομένα την ώρα που η κατακύρωση της προσφοράς έ- κλεινε ξεκάθαρα σε έναν από τους δύο υποψήφιους αερομεταφορείς. Την ίδια ώρα, αξίζει να σημειωθεί ότι η κίνηση αυτή της Ryanair σηματοδοτεί ακόμα μία αλλαγή για την εταιρεία χαμηλού κόστους, καθώς οι Βρυξέλλες θα είναι το πρώτο δρομολόγιο, που θα πραγματοποιεί από και προς τη Λάρνακα. Δύο διαγωνισμοί, καμία κατακύρωση Με δύο συνολικά προσπάθειες ε- πιχείρησε η Κυβέρνηση να εξεύρει αερομεταφορέα, ο οποίος θα πραγματοποιεί το δρομολόγιο Λάρνακας Βρυξελλών, που είχε προκηρυχθεί ως άγονη γραμμή από την Κυπριακή Δημοκρατία. Ο πρώτος διαγωνισμός είχε προκηρυχθεί τον Ιανουάριο του 2015, αν και η πρόταση της Aegean, της μοναδικής εταιρείας που ε- πέδειξε ενδιαφέρον, δεν φαίνεται να άφησε ικανοποιημένη την Κυβέρνηση, η οποία έκανε λόγο για υψηλότερο του αναμενομένου κόστος επιδότησης, με αποτέλεσμα οι συζητήσεις να οδηγηθούν σε ναυάγιο. Έπειτα, εντός Ιουλίου επαναπροκηρύχθηκε νέος διαγωνισμός από το αρμόδιο Υπουργείο, ο ο- ποίος έληξε στις 31 Αυγούστου. Βάσει των όρων του δεύτερου διαγωνισμού, η συχνότητα των πτήσεων από τέσσερις φορές την εβδομάδα, κατά την καλοκαιρινή περίοδο και τρεις φορές τη χειμερινή περίοδο μειώθηκε στις δύο φορές σε εβδομαδιαία βάση και κατά τις δύο περιόδους. Εξάλλου, στον εν λόγω διαγωνισμό προβλεπόταν ότι σε περίπτωση που ο μέσος αριθμός των επιβατών της πτήσης ξεπεράσει 85% των προσφερόμενων θέσεων, τότε ο αριθμός των πτήσεων θα πρέπει να αυξηθεί κατά μία εβδομαδιαίως με επιστροφή, ενώ η α- εροπορική εταιρεία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μικρότερα α- εροσκάφη, χωρίς, ωστόσο, ο α- ριθμός πτήσεων να είναι μεγαλύτερος από αυτόν που προσφερόταν προηγουμένως. Την ίδια ώρα, σε περίπτωση που ο αριθμός των θέσεων έφτανε στο 65% των διαθέσιμων, τότε οι πτήσεις κατά τη χειμερινή περίοδο θα μπορούσαν να μειωθούν μέχρι, όμως, του 82% των συνολικών πτήσεων. Παρά το ενδιαφέρον που επιδείχθηκε από τις δύο αεροπορικές εταιρείες, εντούτοις η κίνηση της Ryanair δημιούργησε νέα δεδομένα και δρομολόγησε νέες εξελίξεις για τη σύνδεση με τις Βρυξέλλες, η οποία είχε κηρυχθεί από την Κύπρο, την πρώτη χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως άγονη γραμμή. Ωστόσο, με δεδομένο ότι η προσφορά της Ryanair για ανάθεση της σύνδεσης με Βρυξέλλες χωρίς τις απαιτούμενες επιδοτήσεις έγινε αποδεκτή από το κράτος, τότε το δρομολόγιο δεν θα αφορά σε άγονη γραμμή, καθώς δεν θα υπάρξει επιδότηση ως α- ποζημίωση για την ιρλανδική ε- ταιρεία. Από την άλλη, σημειώνεται ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές, ήταν η τελευταία αεροπορική εταιρεία που μετέφερε σημαντικό αριθμό επιβατών από κυπριακό αεροδρόμιο προς Βρυξέλλες, μεταφέροντας το 2012 περί τους 33,141 επιβάτες μέσω οκτώ εβδομαδιαίων πτήσεων. Εν συνεχεία, το 2014 στα δρομολόγια προς τη βελγική πρωτεύουσα ενεπλάκησαν με πτήσεις οι αεροπορικές εταιρείες Europe Airpost και XL Airways. Στην εδραίωση της αναπτυξιακής πορείας της οικονομίας είναι προσαρμοσμένος ο κρατικός προϋπολογισμός του 2016 και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΜΔΠ) που αναμένεται να τεθεί σήμερα ε- νώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου. Αφορά ένα ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, χωρίς την ανάγκη για δεύτερη συνεχή χρονιά, προώθησης νέων δημοσιονομικών μέτρων, ενώ περιλαμβάνει αύξηση των πρωτογενών δαπανών. Πιο συγκεκριμένα προβλέπεται αύξηση εσόδων 1,3% και οριακή μείωση της τάξης του 0,3% των προϋπολογιζόμενων δαπανών, εξαιρουμένων των αποπληρωμών των δανείων. Αξιοσημείωτο είναι πως οι αναπτυξιακές δαπάνες το 2016 παρουσιάζουν αύξηση 5%, ενώ οι δαπάνες για την εξυπηρέτηση του < Έμφαση στις προτεραιότητες πολιτικής συγχρηματοδοτούμενων αναπτυξιακών έργων. δημόσιου χρέους (τόκοι) φέρεται να μειώνονται το 2016 κατά 16,0%, επιφέροντας εξοικονομήσεις ύψους 109 εκατομμυρίων. Έμφαση δίδεται στις προτεραιότητες πολιτικής που κυρίως αφορούν συγχρηματοδοτούμενα αναπτυξιακά έργα των προγραμματικών περιόδων και άλλα, και πρόσθετα ώριμα αναπτυξιακά έργα σε όλες τις ε- παρχίες με στόχο την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας. Προσθέτονται επίσης πολιτικές κοινωνικής συνοχής στα πλαίσια των δυνατοτήτων της οικονομίας. Ως πολύ ενθαρρυντική κρίνεται η απόδοση του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής στον προϋπολογισμό, ενώ παράλληλα υπογραμμίζεται πως η οικονομία παρουσιάζει σημεία ανάκαμψης με τάσεις ε- πιτάχυνσης, ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει σταθεροποιηθεί, οι ανισορροπίες στα δημόσια οικονομικά έχουν βασικά διορθωθεί και το δημόσιο χρέος τίθεται σε πτωτική τροχιά. Επισημαίνεται παράλληλα πως η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα με την απασχόληση ωστόσο να παρουσιάζει τάσεις αύξησης. Στον προϋπολογισμό καταγράφεται πως «η κυπριακή οικονομία συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπη με προκλήσεις, οι οποίες σχετίζονται με το εξωτερικό περιβάλλον και το χρηματοπιστωτικό τομέα ιδιαίτερα σε σχέση με τα υπέρμετρα υψηλά επίπεδα των μη εξυπηρετούμενων δανείων». Μαζί με τον προϋπολογισμό, θα κατατεθεί, για 2η συνεχή χρονιά, η έκθεση δημοσιονομικού κινδύνου στην οποία καταγράφονται οι δυνητικοί κίνδυνοι, έτσι ώστε να παρακολουθούνται και να λαμβάνονται υπόψη. Ο προϋπολογισμός του 2016 και το ΜΔΠ ετοιμάστηκε στη βάση του μακροοικονομικού πλαισίου που έχει συμφωνηθεί στα πλαίσια της 7ης Αξιολόγησης του Μακροοικονομικού Προγράμματος Προσαρμογής. Σημειώνεται πως ο προϋπολογισμός θα τύχει αξιολόγησης, τόσο από την Τρόικα όσο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, καθώς και από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο για να διαπιστωθεί ότι οι παραδοχές και οι προβλέψεις που έχουν υιοθετηθεί συνάδουν με τις τρέχουσες εξελίξεις και προοπτικές της κυπριακής οικονομίας και το κατά πόσο διασφαλίζεται η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων τόσο σε επίπεδο πρωτογενούς δημοσιονομικού ισοζυγίου όσο και σε ε- πίπεδο πρωτογενών δαπανών.

5 05-OIK_POLITIKI_KATHI 15/09/15 21:01 Page 5 Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΤΟ ΘΕΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l αιτήσεις σε 5 μέρες στο Κτηματολόγιο από εγκλωβισμένους ιδιοκτήτες Τα βήματα και οι προϋποθέσεις για να αποκτήσουν τελικά τους τίτλους ιδιοκτησίας Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΤΟΜΑΡΑ Φιλί ζωής για μερικές χιλιάδες ιδιοκτήτες α- κίνητης περιουσίας, οι οποίοι εδώ και πολλά χρόνια βρίσκονται υπό καθεστώς ομηρίας, χωρίς να έχουν κατοχυρωμένα τα περιουσιακά τους στοιχεία, αποτελεί η νομοθεσία που πέρασε πρόσφατα από την Βουλή και που ουσιαστικά δίνει ισχυρή προοπτική επίλυσης σοβαρών ιδιοκτησιακών προβλημάτων τους, που αντιμετωπίζουν χωρίς δική τους ευθύνη. Το παράθυρο ελπίδας που άνοιξε η νομοθετική ρύθμιση ενός πολύ σοβαρού κοινωνικού προβλήματος φαίνεται και από τα στοιχεία του Κτηματολογίου για τις πρώτες πέντε μέρες ε- φαρμογής του νόμου. Μέχρι και την περασμένη Δευτέρα, 500 επηρεαζόμενοι ιδιοκτήτες είχαν υποβάλει αίτηση, ενώ οι αριθμοί για όσους ζήτησαν πληροφόρηση ανέρχεται σε μερικές χιλιάδες. Όπως εκτιμάται από το Κτηματολόγιο, οι ρυθμοί υποβολής αίτησης θα συνεχισθούν με αυξητική τάση. Σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς του Κτηματολογίου, υπάρχουν περίπου 78 χιλιάδες περιπτώσεις, που ενδεχομένως να εμπίπτουν στις πρόνοιες του νόμου που ψηφίστηκε. Ωστόσο, όπως εξήγησε στην «Κ» ο διευθυντής του Κτηματολογίου, Ανδρέας Σωκράτους, είναι πολύ νωρίς να διαφανεί ο πραγματικός αριθμός των επηρεαζόμενων που θα τύχουν νομοθετικής θεραπείας στις εκκρεμότητες που υπάρχουν με τους τίτλους περιουσιακών τους στοιχείων. Στην προεργασία που έχει γίνει το Κτηματολόγιο έχει κατατάξει < Στις 78 χιλιάδες υπολογίζονται οι «προβληματικοί» τίτλοι ιδιοκτησίας, οι οποίοι εμπίπτουν στις πρόνοιες της νομοθεσίας που ψηφίστηκε πρόσφατα. σε δυο κατηγορίες τους επηρεαζόμενους ιδιοκτήτες. Στην πρώτη, περιλαμβάνονται περίπου 30 χιλιάδες τίτλοι ιδιοκτησίας, που ενώ έχουν εκδοθεί για διάφορους λόγους, δεν έχει γίνει η μεταβίβασή τους. Άγνωστος για την ώρα παραμένει ο αριθμός των περιπτώσεων που δεν καλύπτονται από τον νόμο ή που για άλλους λόγους δεν έγιναν οι μεταβιβάσεις τίτλων. Στη δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνονται 48 χιλιάδες τίτλοι, για τους οποίους δεν έχει κινηθεί η διαδικασία έκδοσης τίτλων. Η συγκεκριμένη κατηγορία θεωρείται με τις περισσότερες δυσκολίες και εδώ θα πρέπει να κινηθεί ο σχετικός νόμος. Ήδη, όπως μας εξήγησε ο κ. Σωκράτους, έχουν δοθεί οδηγίες για έκδοση τίτλων, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει η μεταβίβαση. Αίτηση προς το Κτηματολόγιο μπορεί να κάνουν και οι ιδιοκτήτες εκείνοι που έχουν αγοράσει ακίνητο και έχουν καταθέσει το πωλητήριο έγγραφο πριν τις 31 Δεκεμβρίου 2014 και είναι συνεπείς με τις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Είτε υπάρχει τίτλος ιδιοκτησίας, είτε όχι, προτρέπονται στις περιπτώσεις αυτές να υποβάλουν αίτηση. Στην περίπτωση απουσίας τίτλου, όπως μας εξήγησε ο διευθυντής του Κτηματολογίου, θα πρέπει να γίνουν και οι δυο διαδικασίες. Δηλαδή, η έκδοση τίτλου και η μεταβίβαση. Η ύπαρξη νομοθετικού πλαισίου πιστεύεται ότι θα συμβάλει ούτως ώστε ένα μεγάλο μέρος προβληματικών περιπτώσεων να τύχει θεραπείας. Οι περιπτώσεις για τις οποίες εκτιμάται ότι δεν θα υπάρξει λύση, είναι αυτές όπου υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες, όπως η αγορά ακίνητης περιουσίας στο χαρτί, που επί του εδάφους, δεν ανταποκρίνεται. Άλλες δύσκολες περιπτώσεις, όπου θα είναι αδύνατη ή έκδοση τίτλων, έχουν να κάνουν με οικοδομές που δεν είναι ολοκληρωμένες σε βαθμό που να μπορούν να θεωρηθούν κατοικήσιμες. Όλες οι άλλες περιπτώσεις, πάντα με τις προϋποθέσεις του νόμου, μπορεί να καλυφθούν. Οι δύσκολες περιπτώσεις Παρά το γεγονός ότι ο νόμος που ρυθμίζει περιπτώσεις «προβληματικών» τίτλων αποτελεί «μάνα εξ ουρανού», υπάρχουν και κάποιες που η επίλυσή τους είναι από δύσκολη έως αδύνατη. Οι περιπτώσεις που δεν υπάρχουν τίτλοι (περίπου 48 χιλιάδες) εμπεριέχουν μεγαλύτερο βαθμό πολυπλοκότητας, μπορούν όμως στο τέλος να επιλυθούν. Προτού η όλη διαδικασία επεισέλθει στη φάση των τρεισήμισι μηνών, θα πρέπει να εκδοθούν τίτλοι ιδιοκτησίας, έτσι όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Δηλαδή, να ετοιμαστούν σχέδια, να εκδοθούν τα απαραίτητα πιστοποιητικά από τις οικοδομικές αρχές Επαρχιακές Διοικήσεις, Δημοτικές Υ- πηρεσίες να γίνουν εκτιμήσεις των νέων μονάδων και μετά να εγγραφούν στο μητρώο του Κτηματολογίου. Εφόσον γίνει η εγγραφή, τότε μπαίνει σε εφαρμογή η προβλεπόμενη διαδικασία. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις αιτήσεων που δεν θα ικανοποιηθούν, λόγω α- δυναμίας έκδοσης τίτλων. Όπως μη ολοκλήρωση εργασιών επί της ακίνητης ιδιοκτησίας σε σημείο τέτοιο που να επηρεάζει την λειτουργία του, αλλά και να παραβιάζει τους κανόνες αδειοδότησης. Η άλλη περίπτωση, η οικοδομή να μην θεωρείται κατοικήσιμη. Στην περίπτωση αυτή, η μόνη θεραπεία του αγοραστή είναι μέσω της δικαστικής οδού. Επιβράβευση των καλών αγοραστών Ο νόμος που ψηφίστηκε αποτελεί το σημαντικότερο εργαλείο για τις περιπτώσεις εκείνες Τρεισήμισι μήνες - στην καλύτερη περίπτωση - είναι ο χρόνος που απαιτείται για να εξετασθεί το κύριο μέρος μιας αίτησης προς το Κτηματολόγιο προκειμένου να εκδοθεί τίτλος ιδιοκτησίας. Και σε αυτή την περίπτωση, όμως, η ενίσχυση του κρατικού Τμήματος με ανθρώπινο δυναμικό κρίνεται επιβεβλημένη. των αγοραστών ακίνητης ιδιοκτησίας, που, ενώ είναι τυπικοί και συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους, εντούτοις παραμένουν χωρίς τίτλους των περιουσιακών τους στοιχείων. Μοναδική προϋπόθεση να μην υπάρχουν αντικειμενικά εμπόδια έκδοσης τίτλων. Ο νόμος δίνει την ε- ξουσία στο Κτηματολόγιο, ανεξαρτήτως στάσης πωλητή να κινηθεί η διαδικασία έκδοσης τίτλων και μεταβίβασης. Ακόμα και στις περιπτώσεις που υπάρχει το εμπόδιο της υποθήκης του α- κινήτου, αυτή δεν θα λαμβάνεται υπόψη, όπως δεν θα λαμβάνονται υπόψη τυχόν άλλες οφειλές του πωλητή, είτε στο κράτος, είτε σε άλλους οργανισμούς του δημοσίου. Οι συγκεκριμένες οφειλές δεν διαγράφονται, δεν αποτελούν όμως εμπόδιο - όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα - στην έκδοση τίτλων και μπορούν να διεκδικηθούν μέσω των δικαστηρίων. Χρόνος έκδοσης τίτλων Σημαντικό μέρος της όλης διαδικασίας είναι ο χρόνος που απαιτείται για την έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας, μια διαδικασία με κυρίαρχο στοιχείο τις χρονικές προθεσμίες που υποχρεωτικά πρέπει να τηρηθούν. Από την στιγμή που κάποιος καταθέσει αίτηση στο Κτηματολόγιο, μετρά αντίστροφα ο χρόνος των τρεισήμισι μηνών που έχει υπολογιστεί για την αποπεράτωση εξέτασης της αίτησης. Το πρώτο στάδιο είναι να ερευνηθεί, εάν για την υπό εξέταση περίπτωση υπάρχουν οικονομικές οφειλές όπως: Υπόλοιπα από την μεταβίβαση του τίτλου στα συμβόλαια. Σε αυτή την περίπτωση δίδεται ένας μήνας προθεσμία, προκειμένου να διευθετηθεί η οφειλή και να κατατεθεί το υπόλοιπο σε ειδικό τραπεζικό λογαριασμό. Η δεύτερη προθεσμία είναι σαράντα πέντε ημερών και δίδεται προκειμένου να ενημερωθούν όλοι οι πιθανοί ενδιαφερόμενοι πωλητής, τράπεζα οι οποίοι, με βάση το νόμο, δικαιούνται να υποβάλουν ενστάσεις. Το Κτηματολόγιο, όπως μας εξηγήθηκε, πρέπει να διερευνήσει και να αποτρέψει, ακόμα και περιπτώσεις κακόπιστων αγοραστών, που, ενώ κατατέθηκε των πωλητήριο στο Κτηματολόγιο, μπορεί στην συνέχεια να ακυρώθηκε και ενδεχομένως κάποιος να το εκμεταλλευτεί. Τρίτη σημαντική προθεσμία που δίδεται από το νόμο, είναι ένας μήνας, προκειμένου αγοραστής και πωλητής να προχωρήσουν στη μεταβίβαση. Εάν για οποιοδήποτε λόγο δεν γίνει με βάση το νόμο, η έκδοση γίνεται με εντολή του Διευθυντή του Κτηματολογίου. Από εκεί και πέρα, η αίτηση βαίνει προς ολοκλήρωση, εφόσον το Κτηματολόγιο διεκπεραιώσει την όλη εργασία. ΑΝΑΛΥΣΗ Tου ΗUGO DIXON / REUTERS Οι ομοιότητες δύο κρίσεων Ορισμένες φορές η Ευρωπαϊκή Ενωση προχωρεί μπροστά στη διαχείριση των κρίσεων. Οταν γίνει φανερή μία ανεπάρκεια του τρόπου λειτουργίας της Ε.Ε. και συνήθως μια αδυναμία των κρατών - μελών της να δράσουν με γνώμονα το κοινό συμφέρον, η λύση τείνει να εμπεριέχει τον μερικό διαμοιρασμό της εθνικής κυριαρχίας. Μήπως οι δύο τελευταίες κρίσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης ακολουθούν το ίδιο μοντέλο, δηλαδή η κρίση του κοινού νομίσματος και οι εισροές μεταναστών; Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, είναι θιασώτης της μεγαλύτερης ενοποίησης των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως απάντηση στην κρίση. Ωστόσο, παρατηρείται ακόμα έντονη αντίσταση, επειδή οι λαοί της Ευρώπης υποφέρουν από την ασθένεια της ευρωπαϊκής ενοποίησης και είναι απρόθυμοι να επιδείξουν απεριόριστη αλληλεγγύη προς τους γείτονές τους. Στο μέτωπο της μετανάστευσης ο κ. Γιουνκέρ έχει στο πλευρό του τη Γερμανίδα καγκελάριο, Αγκελα Μέρκελ, και αμφότεροι απευθύνουν έκκληση για κατανομή των προσφύγων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ανθίστανται, όμως, κυρίως οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπως η Ουγγαρία. Αντιθέτως, στην περίπτωση της < Η Ευρώπη ακολουθεί το ίδιο μοντέλο στην αντιμετώπιση της κρίσης του ευρώ και της έξαρσης των προσφυγικών ροών. Η θεμελιώδης αιτία της προσφυγικής κρίσης είναι ο πόλεμος στη Συρία, στο Ιράκ και στη Λιβύη και σε αυτό δεν υπάρχει αντίστοιχο για την κρίση του ευρώ. κρίσης του ευρώ, η Γερμανία είναι ε- κείνη η οποία προβάλλει ενστάσεις. Mόλις πριν από μία εβδομάδα, ο πρόεδρος της Κομισιόν είχε ζητήσει από τις χώρες - μέλη της Ευρωζώνης να στηρίξει η μία τα σχήματα ασφάλειας καταθέσεων της άλλης, αλλά ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, απέρριψε την ιδέα. Βέβαια, οι εισροές ανθρώπων διαφέρουν από τις εισροές κεφαλαίων και στην πρώτη περίπτωση η Ευρώπη καλείται να αντιδράσει σε σοκ εξωγενή κυρίως και όχι σοκ που προκλήθηκαν αφ εαυτού. Ωστόσο, μπορούμε να διαπιστώσουμε oμοιότητες μεταξύ των δύο κρίσεων. H μία είναι πως, σε κάθε περίπτωση, η Ευρώπη είχε αποδυθεί σε έντονα συμβολικά σχέδια, χωρίς, όμως, εκ των προτέρων να διαθέτει τα εργαλεία ώστε να τα διαχειριστεί αποτελεσματικά. Η δημιουργία του ευρώ ήταν τόσο πολιτική όσο και οικονομική πρωτοβουλία. Δεν είχε δοθεί ιδιαίτερη σημασία στο να μελετηθεί πώς οι επιμέρους εθνικές οικονομίες της Ευρωζώνης θα έχουν επαρκή ευελιξία ώστε να ευημερούν στο στενό κουστούμι ενός κοινού νομίσματος ούτε είχε αντιμετωπισθεί το ενδεχόμενο διαχείρισης μιας τραπεζικής κρίσης. Η κατάργηση των εσωτερικών συνόρων εντός της Ζώνης της Συνθήκης Σένγκεν, η οποία εμπερικλείει τις 22 χώρες της Ε.Ε. και τέσσερις εκτός αυτής, είχε, επίσης, ισχυρό το συμβολικό στοιχείο. Εντούτοις, δεν είχε συνοδευθεί από την ενδυνάμωση των εξωτερικών συνόρων, ώστε να αποτρέπονται οι παράνομοι μετανάστες ή δεν είχε χαραχθεί κοινή πολιτική στο πώς θα κατανέμονται οι πρόσφυγες. Σε αμφότερα τα παραδείγματα υπήρχαν κανόνες, αλλά δεν λειτούργησαν όπως έπρεπε. Στην περίπτωση του κοινού νομίσματος οι κυβερνήσεις υποτίθεται πως έπρεπε να περιορίσουν το δημόσιο χρέος στο 60% του ΑΕΠ, αλλά το 2014 συνολικά το χρέος της Ευρωζώνης α- νερχόταν στο 92% του ΑΕΠ. Στην περίπτωση της μετανάστευσης, επίσης, δεν τηρήθηκαν οι κανόνες. Οι αιτούντες άσυλο υποτίθεται πως εξυπηρετούνται στην πρώτη χώρα άφιξης της Ε.Ε. και εάν εγκριθεί η αίτησή τους, τότε η εν λόγω χώρα είναι υπεύθυνη να τους παράσχει καταφύγιο. Ειδάλλως, οι μετανάστες υποτίθεται πως επαναπροωθούνται εκεί απ όλου ήρθαν. Σε αμφότερες τις κρίσεις υπάρχει στοχοποίηση. Λόγου χάριν, οι Ελληνες επικρίνονται για χαμηλά επίπεδα συλλογής φόρων και η Αθήνα αντέδρασε, επιτιθέμενη στο Βερολίνο, που δεν την άφησε να χρεοκοπήσει. Εάν είχε συμβεί αυτό, δεν θα ήταν αναγκαία η λιτότητα, αλλά θα προξενούνταν μεγάλες ζημίες σε γαλλικές και γερμανικές τράπεζες. Α- ντίστοιχα η Ουγγαρία έκτισε ηλεκτροφόρο φράκτη για να αποτρέψει τις ροές των προσφύγων στα σύνορα με τη Σερβία, η οποία δεν ανήκει στην Ε.Ε. Στις επικρίσεις απάντησε ότι η Γερμανία έχει προσφυγικό πρόβλημα και όχι η Ευρώπη, εφόσον η Γερμανία είναι ο προορισμός των περισσότερων αιτούντων άσυλο. Η θεμελιώδης αιτία της προσφυγικής κρίσης είναι ο πόλεμος στη Συρία, στο Ιράκ και στη Λιβύη και σε αυτό δεν υ- πάρχει αντίστοιχο για την κρίση του ευρώ. Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν δύο τρόποι χειρισμού από πλευράς Ευρώπης: το μοίρασμα προσφύγων και χρέους και η ενίσχυση της ευθύνης των εθνικών κυβερνήσεων.

6 06-OIK_POLITIKI_KATHI 15/09/15 23:00 Page 6 6 l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 Σε άμεση κινητοποίηση η αμερικανική διπλωματία μετά τις μεγάλες διαφωνίες Προχωρήστε με τη λύση του κυπριακού το μήνυμα Νούλαντ προς Νίκο Αναστασιάδη και Μουσταφά Ακιντζί Της ΜEΛΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝIΟΥ Τα μηνύματα για στασιμότητα και σοβαρές διαφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στα κρίσιμα θέματα του κυπριακού κινητοποίησαν την αμερικανική διπλωματία, η οποία επενδύει πολλά στην ε- πίλυση του κυπριακού για την εξυπηρέτηση των ευρύτερων συμφερόντων της στην περιοχή συμπεριλαμβανομένων και αυτών του τομέα της ενέργειας. Τις αμερικανικές επιδιώξεις, υπό τη μορφή της έντονης στήριξης στην υπό < Η αμερικανική διπλωματία επενδύει πολλά στην επίλυση του κυπριακού για την εξυπηρέτηση των ευρύτερων συμφερόντων της στην περιοχή συμπεριλαμβανομένων και αυτών του τομέα της ενέργειας. εξέλιξη διαδικασία για την επίλυση του κυπριακού, είχε την ευκαιρία να μεταφέρει στη Λευκωσία η Υφυπουργός Ε- ξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδια για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, Βικτώρια Νούλαντ, στο πλαίσιο της διήμερης επίσκεψής της στην Κύπρο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στη συνάντησή της με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η αμερικανίδα αξιωματούχος ζήτησε και είχε μια ανασκόπηση της πορείας των συνομιλιών επί όλων των πτυχών του κυπριακού, καθώς και πλήρη ενημέρωση Αρχίζοντας από το Λονδίνο και για το επόμενο τρίμηνο, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει προγραμματίσει μια σειρά κρίσιμων επισκέψεων στο εξωτερικό για συζήτηση τόσο του κυπριακού όσο και θέματα ενέργειας. Όπως ανακοίνωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναχωρεί στις 17 Σεπτεμβρίου για το Λονδίνο, όπου την επομένη θα έχει συνάντηση με τον Πρωθυπουργό της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον. «Θεωρούμε τη συνάντηση ιδιαίτερα σημαντική τόσο σε σχέση με το Κυπριακό όσο και σε σχέση με τα θέματα που συζητούνται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, καθώς επίσης και σε σχέση με τις διμερείς μας σχέσεις», τόνισε, προσθέτοντας Την πορεία των συνομιλιών, τις διαφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών, αλλά και την οικονομική πτυχή της λύσης του κυπριακού, συζήτησε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με την Βικτώρια Νούλαντ. για τα ζητήματα στα οποία εντοπίζονται οι σοβαρότερες διαφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών. Διαφωνίες που, όπως υ- πέδειξε η Λευκωσία, επαναφέρουν τον κομβικό ρόλο που η Τουρκία διαδραματίζει προκειμένου αυτές να ξεπεραστούν, αλλά και την ανάγκη οι λεκτικές δεσμεύσεις της Άγκυρας για τη συνεργασία της προς επίλυση του κυπριακού να μετατραπούν επιτέλους σε πράξη. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, όπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έθεσε παράλληλα τη θέση της ελληνοκυπριακής Ο Πρόεδρος ενημερώνει ξένα κέντρα για τις εξελίξεις πως στις 19 Σεπτεμβρίου ο Πρόεδρος θα μεταβεί στο Σικάγο, όπου θα έχει συναντήσεις με μέλη του Κογκρέσου, θα είναι ο κύριος ομιλητής στην ετήσια Συνέλευση της Αμερικανο-εβραϊκής Ένωσης, ενώ θα παραστεί και σε εκδήλωση της εκεί παροικίας. «Στις 22 Σεπτεμβρίου», ανέφερε, ο Πρόεδρος θα μεταβεί στη Νέα Υόρκη για να παραστεί στις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Στη Νέα Υόρκη θα έχει συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, θα συναντηθεί με τον Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στις 29 Σεπτεμβρίου, θα συναντηθεί με τον Υ- πουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι, ενώ στις 28 Σεπτεμβρίου θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπτέλ Φατάχ αλ Σίσι. Κατά την παραμονή του στην έδρα των ΗΕ, θα συμμετάσχει σε αρκετές συναντήσεις του διεθνούς οργανισμού, όπου θα προβεί σε Παρέμβαση, ενώ θα πραγματοποιήσει και σειρά επαφών με τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών από Κίνα και Ρωσία, θα έχει γεύμα εργασίας με τους Μόνιμους Αντιπροσώπους των πέντε Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, θα είναι ο κύριος ομιλητής σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Brookings και θα συναντηθεί με τον Εκτελεστικό Διευθυντή της εταιρείας Noble. Αναμένεται επίσης να διευθετηθούν συναντήσεις με αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων. Στις 29 Σεπτεμβρίου το απόγευμα (ώρα Νέας Υόρκης), ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα προσφωνήσει τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, μέχρι το τέλος του έτους ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προγραμματίζεται να επισκεφθεί την Κίνα στις 13 με 19 Ο- κτωβρίου, στις αρχές Νοεμβρίου την Ιορδανία, καθώς και άλλα γειτονικά κράτη. Μετά την Κίνα θα μεταβεί στην Ισπανία για να παραστεί στη Σύνοδο αρχηγών κρατών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, όπου θα συναντηθεί με αρκετούς Ευρωπαίους ομολόγους του. Θα παραστεί επίσης στη Σύνοδο της Κοινοπολιτείας που θα γίνει στη Μάλτα καθώς και στη Σύνοδο αρχηγών κρατών της ΕΕ για τις Κλιματικές Αλλαγές που θα γίνει στο Παρίσι στα τέλη Νοεμβρίου. πλευράς όπως η οικονομική πτυχή της λύσης που θα περιλαμβάνει τους αναγκαίους πόρους χρηματοδότησής της διασφαλιστεί προτού το όποιο συμφωνημένο σχέδιο τεθεί προς έγκριση σε δημοψήφισμα. Θέση, όπως πληροφορούμαστε, με την οποία συμφώνησε η αμερικανίδα Υφυπουργός Εξωτερικών. Σε δηλώσεις εξερχόμενης της συνάντησής της με τον Πρόεδρο, η Βικτώρια Νούλαντ ήταν ιδιαίτερα προσεκτική, αποφεύγοντας αναφορές για ύπαρξη διαφωνιών στις συνομιλίες για το κυπριακό. Αντίθετα, αφού δήλωσε ενθαρρυμένη από τη σκληρή δουλειά που κάνουν οι δύο ηγέτες, αλλά και τη δέσμευσή τους για ειρήνη και σταθερότητα στο νησί, η αμερικανίδα αξιωματούχος τόνισε πως «είμαστε ένθερμοι υποστηρικτές μιας συμφωνίας στην Κύπρο από τους Κύπριους για τους Κύπριους. Ο ρόλος μας είναι να υποστηρίξουμε αυτή τη δυνατή διαδικασία που υπάρχει και για αυτό είμαστε εδώ σήμερα». Δίδοντας το πλαίσιο των συζητήσεων που είχε η Λευκωσία με την αμερικανή αξιωματούχο, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στο κυπριακό και την οικονομική πτυχή της λύσης, καθώς και τα θέματα ενέργειας, υπό το πρίσμα τόσο των περιφερειακών εξελίξεων, όσο και της ε- νεργειακής ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Εκπρόσωπος διευκρίνισε πάντως πως δεν θα πρέπει να αναμένουμε κάτι συγκεκριμένο από τις ΗΠΑ σε σχέση με τη διαδικασία για το κυπριακό, επισημαίνοντας πως αυτή είναι κυπριακής ιδιοκτησίας. «Έχω αναφέρει ήδη τον καθοριστικό ρόλο που η Τουρκία διαδραματίζει γενικότερα στις εξελίξεις στο Κυπριακό. Άρα, εμείς αναμένουμε από όλους όσοι ενδιαφέρονται για το Κυπριακό, ειδικότερα από τα πέντε Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Α- σφαλείας που ασχολούνται με το Κυπριακό σε τακτά χρονικά διαστήματα, να εργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση», υπέδειξε. Ο Άιντε Αναχωρώντας σήμερα από τη Λευκωσία, ο ειδικός σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, αρχίζει το μαραθώνιο για εξασφάλιση των αναγκαίων οικονομικών πόρων χρηματοδότησης της λύσης. Μετά και τους τελευταίους γύρους διαπραγματεύσεων μεταξύ τόσο του Προέδρου Αναστασιάδη και του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, όσο και των δύο διαπραγματευτών, όλοι οι εμπλεκόμενοι έχουν κατανοήσει πως η όποια συμφωνία στο περιουσιακό προϋποθέτει την εξασφάλιση των α- ναγκαίων οικονομικών πόρων χρηματοδότησής της. Η οικονομική πτυχή της λύσης, όπως και ο προγραμματισμός της επόμενης φάσης των συνομιλιών με τη διαπραγμάτευση μιας σειράς δύσκολων αλλά αλληλένδετων θεμάτων όπως αυτά του περιουσιακού, του εδαφικού, της ιθαγένειας και των εποίκων, συζητήθηκαν εκτενώς και στη χθεσινή συνάντηση που είχε ο αξιωματούχος των ΗΕ με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Σε δηλώσεις του αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο και α- φού ανακοίνωσε την εντατικοποίηση των συνομιλιών με συχνότερες επαφές των ηγετών των δύο κοινοτήτων από τον Νοέμβριο και μετά, ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε διευκρίνισε πως θα αξιοποιήσει τις επόμενες εβδομάδες στη Νέα Υόρκη προκειμένου να συμβάλει στην οικοδόμηση του ταμείου χρηματοδότησης της λύσης, αλλά και στον προγραμματισμό των συνομιλιών. «Το μεγάλο ε- ρώτημα είναι πώς χρησιμοποιούμε το χρόνο μας με τον καλύτερο τρόπο τους επόμενους μήνες, που σημαίνει με ποια θέματα θα ασχοληθούμε και με ποια σειρά και πώς ενώνουμε τις τελείες μεταξύ τους» ανέφερε χαρακτηριστικά ο αξιωματούχος των ΗΕ. Πολλά τα οφέλη για όλους λέει η Β. Νούλαντ Του ΝIΚΟΥ ΣΤEΛΓΙΑ Σε απόσταση αναπνοής από το ο- δόφραγμα Λήδρας, στο «Προεδρικό» καλωσόρισε χθες ο ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας Μουσταφά Ακιντζί την Υφυπουργό Ε- ξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτώρια Νούλαντ. Στην συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν οι στενοί συνεργάτες του κ. Ακιντζί, συζητήθηκαν οι ε- ξελίξεις στην Κύπρο και στην ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με πληροφορίες στη συνάντηση τονίστηκε η σημασία που αποδίδει η αμερικανική πλευρά στην εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό και η κ. Νούλαντ επεσήμανε στο κ. Ακιντζί τα οφέλη που θα προκύψουν για όλους από την επίτευξη συμφωνίας σύντομα. Από την πλευρά του, ο κ. Ακιντζί εξέπεμψε μηνύματα συνεργασίας και συμφιλίωσης. Επανέλαβε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά είναι αυτή, η οποία είναι έτοιμη και μάλιστα ανυπομονεί για την λύση του Κυπριακού. Πηγές από τα κατεχόμενα ανέφεραν ότι η αμερικανική πλευρά ετοιμάζεται για νέες, σημαντικές πρωτοβουλίες στο Κυπριακό. Ανέφεραν συγκεκριμένα ότι οι Αμερικανοί διαπιστώνουν ότι υπάρχουν διαφορές σε σημαντικά ζητήματα, και γι αυτό επιστρατεύουν το soft power των ΗΠΑ για να ασκήσουν κάποιες πιέσεις στις δυο πλευρές. Την αμερικανική παρέμβαση στο Κυπριακό παρακολουθεί από κοντά και η Άγκυρα. Στην τουρκική πρωτεύουσα καλά πληροφορημένες πηγές επισημαίνουν ότι την επίσκεψη Νούλαντ παρακολούθησαν με μεγάλη προσοχή το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, οι Τουρκικές Μυστικές Υ- πηρεσίες και οι «αρμόδιες υπηρεσίες» των Τουρκικών Ένοπλων Δυνάμεων. Η τουρκική πλευρά δεν ε- πιθυμεί να βρεθεί το επόμενο διάστημα ενώπιον εκπλήξεων στο Κυπριακό. Για αυτό τον λόγο θέτει υπό το μικροσκόπιό της τις κινήσεις της Ουάσιγκτον. Από την άλλη, οι α- ναταράξεις στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, οι οποίες αναλύθηκαν στο παρελθόν από την «Κ», επηρεάζουν την στάση της Τουρκίας στο Κυπριακό. Συγκεκριμένα, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών δεν εμπιστεύεται τις προθέσεις των Αμερικανών στην Κύπρο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών η επικρατέστερη άποψη- σχόλιο είναι το εξής: «Πώς να εμπιστευτούμε τους Αμερικανούς όταν ε- κείνοι καθυστέρησαν και σπατάλησαν πολύτιμο χρόνο για να κατανοήσουν τις τουρκικές θέσεις σε Ιράκ και Συρία;» Λαβύρινθος επί του παρόντος η περιβόητη λίστα Λαγκάρντ Δαιδαλώδη τα στοιχεία και οι διαδικασίες αξιολόγησης δεδομένων Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ Στο τραπέζι των Επιτροπών Θεσμών και Ελέγχου της Βουλής βρίσκεται η συζήτηση γύρω από τη λίστα Λαγκάρντ. Μία λίστα η οποία χαρακτηρίζεται από έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών και δαιδαλωδών τρόπων επεξεργασίας δεδομένων. Ήδη η Βουλή εκφράζει έντονες ανησυχίες τόσο για το ζήτημα σωστής και έγκαιρης επεξεργασίας της λίστας, όπως επίσης και για το ενδεχόμενο αφαίρεσης ονομάτων και αλλοίωσης στοιχείων. Με στόχο την καλύτερη δυνατή προστασία, < 490 περιπτώσεις φυσικών και νομικών προσώπων που αφορούν υπόλοιπα καταθέσεων της περιόδου στην ελβετική τράπεζα HSBC περιλαμβάνει η λίστα Λαγκάρντ. ζητούν ομόφωνα την παράδοση της λίστας με τα 490 αρχεία φυσικών προσώπων και ονομάτων και στο Προεδρείο της Βουλής πριν την επεξεργασία των δεδομένων και ζητούν την δημοσιοποίηση όλων των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων που ενδεχομένως να περιλαμβάνει η λίστα. Χθες το πρωί ήταν η πρώτη από κοινού συνεδρία των Επιτροπών Θεσμών και Ελέγχου, για ενημέρωση των μελών σχετικά με τη λίστα αλλά και με τον τρόπο που η κυβέρνηση προτίθεται να την α- ξιοποιήσει. Μιλώντας ενώπιον των δύο επιτροπών, ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης ξεκαθάρισε πως η λίστα περιλαμβάνει 490 περιπτώσεις φυσικών και νομικών προσώπων που αφορούν υπόλοιπα καταθέσεων της περιόδου στην ελβετική τράπεζα HSBC. Ο κ. Γεωργιάδης, κατατάσσοντας τη λίστα στην κατηγορία του υψηλού κινδύνου, ξεκαθάρισε πως παρά τον όγκο των ακατέργαστων στοιχείων, οι κυπριακές αρχές είναι έτοιμες για τον αξιόπιστο χειρισμό τους καθώς δεν αποτελεί απλώς πολιτική απόφαση, αλλά υποχρέωση που προκύπτει από τη νομοθεσία. Άφησε μάλιστα ανοικτό το ενδεχόμενο να προκύψει και εισπρακτικό όφελος για το κράτος. Η περιβόητη λίστα Οι 490 περιπτώσεις φυσικών και νομικών προσώπων που περιλαμβάνει η λίστα αποτελούν, σύμφωνα με τον Υ- πουργό Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη, έναν τεράστιο ακατέργαστο όγκο πληροφοριών αυτή τη στιγμή. Ο ίδιος διευκρίνισε πως το κάθε αρχείο ενδεχομένως να περιλαμβάνει περισσότερους από ένα λογαριασμούς οι οποίοι θα εξεταστούν ενδελεχώς. Εξήγησε μάλιστα πως η κάθε περίπτωση αφορά είτε νομικό πρόσωπο που φέρεται ως Κύπριος ή φέρεται να έχει κυπριακή διεύθυνση και να είναι συνδεδεμένο με ένα ή περισσότερους λογαριασμούς. Ωστόσο, όπως ακριβώς υπέδειξε οι λογαριασμοί μπορεί να μην ανήκουν στο πρόσωπο που παρουσιάζεται αλλά σε δικηγόρο ή διαχειριστή ο οποίος εκπροσωπεί εταιρεία που δεν φορολογείται στην Κύπρο. Πληροφοριακό αμόκ Το ζήτημα που εγείρει ιδιαίτερα ερωτήματα είναι κατά πόσο οι κυπριακές αρχές έχουν τις κατάλληλες υποδομές ούτως ώστε να διαχειριστούν και να ε- πεξεργαστούν σωστά τις πληροφορίες που έχουν στα χέρια τους με αποτέλεσμα να επιφέρουν και εισπρακτικό όφελος Τόσο ο Υπουργός Οικονομικών όσο και ο Έφορος Φορολογίας απέφυγαν να θέσουν χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της ε- πεξεργασίας των δεδομένων. στην Κύπρο. «Σκοπός μας είναι αυτά τα στοιχεία που έχουν παραληφθεί να τύχουν αξιόπιστης και αποτελεσματικής διαχείρισης για να φανεί κατά πόσο τα ποσά είναι φορολογικά δικαιολογημένα», υ- πογράμμισε ο κ. Γεωργιάδης σε δηλώσεις του με το πέρας της συνεδρίας προσθέτοντας πως σκοπός των υπηρεσιών του κράτους είναι να υπάρξει φορολογικός έλεγχος «και αυτό», όπως είπε, «θα γίνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με διαδικασίες αξιόπιστες στα πλαίσια που η νομοθεσία επιτρέπει να δώσουμε αξιόπιστες πληροφορίες». Από την πλευρά του ο Έφορος Φορολογίας Γιαννάκης Λαζάρου εξήγησε πως οι κυπριακές αρχές θα προχωρήσουν σε λεπτομερή έλεγχο των ακατέργαστων στοιχείων χωρίς ωστόσο να δίδονται λεπτομέρειες για το ποια μέθοδος θα χρησιμοποιηθεί. Τόσο ο ίδιος όσο και ο Υ- πουργός Οικονομικών απέφυγαν να θέσουν ένα χρονοδιάγραμμα γύρω από την ολοκλήρωση του ελέγχου των στοιχείων της λίστας. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως και ο Υπουργός Οικονομικών εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για το κατά πόσο οι διοικητικές τεχνολογικές δυνατότητες των υπηρεσιών του κράτους μπορούν να διαχειριστούν και να αξιολογήσουν τον τεράστιο όγκο πληροφοριών. Το ζήτημα τόσο της σωστής όσο και της έγκαιρης ολοκλήρωσης του ελέγχου απασχόλησε ιδιαίτερα τα μέλη των δύο κοινοβουλευτικών επιτροπών. Χαρακτηριστικό το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της συνεδρίας ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Μάριος Καρογιάν επεσήμανε την ανάγκη εμπλοκής ξένων εμπειρογνωμόνων ούτως ώστε να διασφαλιστεί η έγκαιρη και σωστή αξιοποίηση των στοιχείων. Η Βουλευτής της ΕΔΕΚ Ρούλα Μαυρονικόλα από την άλλη εξέφρασε την ανησυχία ότι στο ενδεχόμενο κωλυσιεργίας, οι φορολογικές ποινές ενδεχομένως να παραγραφούν, καθώς τα στοιχεία χρονολογούνται από το Ο κ. Λαζάρου ε- ξήγησε πως το χρονικό διάστημα παραγραφής του φορολογικού αδικήματος είναι μέχρι 12 χρόνια, ωστόσο τα ποινικά αδικήματα που ενδεχομένως να προκύψουν δεν παραγράφονται. Στην τοποθέτηση του Μάριου Καρογιάν επεσήμανε πως αν οι υπηρεσίες του κράτους βρουν δυσκολίες θα διορίσουν τότε ξένους ε- μπειρογνώμονες. Ανησυχεί η Βουλή Παρά τη γενική ικανοποίηση για την επιμονή της κυβέρνησης στην απόκτηση της λίστας Λαγκάρντ, τα μέλη των δύο επιτροπών εξέφρασαν έντονες ανησυχίες γύρω από το ενδεχόμενο αλλοίωσης στοιχείων, ζητώντας επιτακτικά να δοθεί η λίστα και στον Πρόεδρο της Βουλής Γιαννάκη Ομήρου προτού οι φορολογικές αρχές προχωρήσουν στην επεξεργασία των δεδομένων και στη συνέχεια η σύσκεψη αρχηγών να αποφασίσει τους τρόπους διαχείρισής της. Την ίδια στιγμή τα πολιτικά κόμματα φαίνεται να συμφώνησαν και στη δημοσιοποίηση των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων, εφόσον βέβαια εμπεριέχονται στην εν λόγω λίστα. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών Νίκος Νικολαϊδης επεσήμανε πως ο θεσμός της Βουλής ως ο αντιπροσωπευτικότερος θεσμός της κυπριακής κοινωνίας, μπορεί και πρέπει να εμπλακεί ζητώντας ταυτόχρονα την πολιτική βούληση για την αντιμετώπιση του θέματος. Ο κ. Νικολαϊδης τόνισε την ανάγκη απαιτούμενης τεχνογνωσίας για τη σωστή αξιοποίηση της λίστας. Από την πλευρά του ΔΗΣΥ, ο Βουλευτής Αντρέας Κυπριανού χαιρέτησε την επιμονή της υφιστάμενης κυβέρνησης στην απόκτηση της περιβόητης λίστας, ζητώντας να μην δημιουργούνται φρούδες ελπίδες στον κυπριακό λαό α- ναφορικά με τη λίστα, καθώς τα στοιχεία αφορούν καταθέσεις συγκεκριμένης χρονικής περιόδου σε μια συγκεκριμένη τράπεζα. Σημείωσε μάλιστα πως αν περιλαμβάνονται πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα στη λίστα, τότε στα πλαίσια της διαφάνειας, τα ονόματά τους θα πρέπει να δοθούν στη δημοσιότητα εξηγώντας πως πολιτικά εκτεθειμένοι δεν είναι μόνο οι βουλευτές αλλά οι κεντρικοί τραπεζίτες, μέλη ΔΣ ημικρατικών οργανισμών και άλλοι. Ο Πρόεδρος των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης επεσήμανε την επικινδυνότητα αλλοίωσης της λίστας. Σημείωσε δε την ανάγκη να εμπλακεί στο ανακριτικό έργο και το στέλεχος της HSBC Ερβέ Φαλτσιάνι ο οποίος δημοσίευσε τη λίστα. Όπως α- νέφερε ο κ. Περδίκης ο κ. Φαλτσιάνι φαίνεται διατεθειμένος να βοηθήσει την Κυπριακή Δημοκρατία. Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού εξήγησε πως η λίστα Λαγκάρντ δεν είναι μία συνηθισμένη λίστα, αλλά περιλαμβάνει πράξεις φοροδιαφυγής. Τόνισε δε πως σε μία περίοδο πολύ μεγάλης δυσπραγίας η αξιοποίησή της από τις κυπριακές αρχές για την εξασφάλιση κάποιων χρημάτων είναι πολύ μεγάλης σημασίας ενώ σημείωσε πως η λίστα Λαγκάρντ θα πρέπει να τύχει συλλογικής διαχείρισης. «Να μας επιτρέψετε να είμαστε ανήσυχοι για το ενδεχόμενο να μην αποδοθεί δικαιοσύνη», εξήγησε ο κ. Δαμιανού προσθέτοντας ότι η Βουλή θα πρέπει να τηρείται ενήμερη. «Μιλάμε για ένα πολύ μεγάλο ποσό», ανέφερε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ διευκρινίζοντας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να εισπράξει περισσότερα από άλλες χώρες, κατ` αναλογία πληθυσμού. Ανέφερε επίσης πως ο ρόλος της Βουλής δεν είναι να υποκαταστήσει τις φορολογικές αρχές, αλλά να ασκήσει πολιτική πίεση ώστε το μεγάλο αυτό ζήτημα να μην κουκουλωθεί. «Δεν τρέφω ιδιαίτερες ψευδαισθήσεις ότι θα χυθεί ά- πλετο φως», ανέφερε σε δηλώσεις του ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Μάριος Καρογιάν εξηγώντας πως η ιστορία απέδειξε ότι το σύστημα ξέρει να λειτουργεί και να επινοεί έξυπνους τρόπους για να ξεγελά το σύστημα. «Υπάρχουν τρόποι», ανέφερε ο κ. Καρογιάν, «αρκεί όλοι οι θεσμοί να λειτουργήσουμε στη διαδικασία για να χυθεί άπλετο φως».

7 07-OIK_POLITIKI_KATHI 15/09/15 22:56 Page 7 Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 7 Ανεβάζουν τους τόνους ΣΥΡΙΖΑ-Νέα Δημοκρατία Η δημοσιοποίηση κυβερνητικού προγράμματος από ΣΥΡΙΖΑ και το ντιμπέιτ προκάλεσαν περαιτέρω όξυνση λίγες μέρες πριν από τις εκλογές Όξυνση του ήδη τεταμένου κλίματος μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ- Νέας Δημοκρατίας προκάλεσε η δημοσιοποίηση του σχεδίου κυβερνητικού προγράμματος από την Κουμουνδούρου την Τρίτη το πρωί στο οποίο αποτυπώνονται οι βασικές προτεραιότητες που θέτει το κόμμα για το επόμενο διάστημα. Σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ το πρόγραμμα «μέσα σε ένα δύσκολο περιβάλλον θα προστατεύσει την πλειοψηφία της κοινωνίας και θα ανοίξει ένα διαφορετικό δρόμο με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες των πολλών και όχι για τους λίγους», ενώ όπως προσθέτει «ανοίγει το δρόμο για τον απεγκλωβισμό από την λιτότητα». < Βρισκόμαστε πλέον μπροστά σε μια ομολογία ψεύδους, ε- ξαπάτησης, ανικανότητας και αποτυχίας τόσο στη διακυβέρνηση, όσο και στην διαπραγμάτευση», σχολιάζουν στελέχη της Ν.Δ. Γαλάζιες αντιδράσεις Η δημοσιοποίηση του εν λόγω προγράμματος προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στη Συγγρού με κύκλους της Νέας Δημοκρατίας να αναφέρουν πως «ο ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζει ότι ηττήθηκε σε όλα τα πεδία». «Ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού ε- νταφίασε το περίφημο «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης», δίνει τώρα στη δημοσιότητα ένα άλλο «σχέδιο προγράμματος» για την «κυβέρνηση της Αριστεράς στις νέες συνθήκες». Βρισκόμαστε πλέον μπροστά σε μια ομολογία ψεύδους, ε- ξαπάτησης, ανικανότητας και αποτυχίας τόσο στη διακυβέρνηση, όσο και στην διαπραγμάτευση», σχολιάζουν στελέχη της Νέας Δημοκρατίας. Ψάχνει δικαιολογίες Πέραν της δημοσιοποίησης του κυβερνητικού προγράμματος, όξυνση στο ήδη φορτισμένο κλίμα προκάλεσε και το ντιμπέιτ της Δευτέρας με τις δύο πλευρές να διασταυρώνουν τα ξίφη τους αναφορικά με τα όσα λέχθηκαν το βράδυ της Δευτέρας. Σφοδρή επίθεση στον Αλέξη Τσίπρα «Είναι άλλος Τσίπρας μετά την υπογραφή μνημονίου. Έκανε φτηνιάρικα πραγματάκια που δεν του αρμόζουν», δήλωσε ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης. εξαπέλυσε το βράδυ της Τρίτης ο πρόεδρος της ΝΔ Βαγγέλης Μεϊμαράκης, σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του Mega. «Είναι άλλος Τσίπρας μετά την υπογραφή μνημονίου. Έκανε φτηνιάρικα πραγματάκια που δεν του αρμόζουν. Έ- βαλε τον Καμμένο να κάνει τη βρώμικη δουλειά και όταν ρώτησα γιατί με κατηγορούν δεν είπαν τίποτα. Είπε πολλά ψέματα ακόμα και χθες που δεν μου δείχνουν τον κ. Τσίπρα που εγώ γνώριζα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της ΝΔ ο οποίος τόνισε ότι αν το κόμμα του είναι πρώτο θα απευθυνθεί για κυβερνητική συνεργασία και στον ΣΥΡΙΖΑ, και στο ΠΑΣΟΚ και στο Ποτάμι. «Προσπαθεί να βρει δικαιολογίες» ανέφερε στη συνέντευξή του ο κ. Μεϊμαράκης. «Γιατί δεν θέλει να συνεργαστούμε αν είναι δεύτερος; Για να πετροβολάει;», πρόσθεσε ενώ σημείωσε πως υπάρχει τελικά πιθανότητα ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ να συνεργαστούν καθώς είπε ότι «μπορεί τη Δευτέρα ο κ. Τσίπρας να παραιτηθεί από πρόεδρος του ΣΥ- ΡΙΖΑ αν είναι δεύτερος με χαμηλά ποσοστά» αφού η πολιτική, υπογράμμισε, δεν έχει στατικότητα. Σε ό,τι αφορά την επαναδιαπραγμάτευση μέτρων του μνημονίου ο κ. Μεϊμαράκης ξεκαθάρισε κάτι τέτοιο είναι εφικτό μόνο μετά το πρώτο εξάμηνο υπογραμμίζοντας πως όποιος λέει ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό νωρίτερα λέει ψέματα. ΣΥΡΙΖΑ ψήφος διαμαρτυρίας Ο κ. Μεϊμαράκης εξέφρασε την ε- κτίμηση πως όταν η χώρα επανέλθει στην κανονικότητα θα επανέλθουν σε χαμηλά ποσοστά ο ΣΥΡΙΖΑ και η Χρυσή Αυγή υποστηρίζοντας ότι αποτελούν ψήφο διαμαρτυρίας και τιμωρίας για τις ευθύνες του πολιτικού συστήματος που δεν ζήτησε συγνώμη. Το παλιό και νέο Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στην κριτική που δέχεται ότι ο ίδιος εκπροσωπεί το παλιό. «Τι παλιός και νέος; Ή είσαι αποτελεσματικός ή δεν κάνεις», ανέφερε ο πρόεδρος της ΝΔ ο οποίος επέκρινε παράλληλα τη διοίκηση της ΕΡΤ για τη συμπεριφορά απέναντί του στο debate της Δευτέρας. «Δεν είμαι και πολύ επικοινωνιακός. Αυτός είμαι. Αν δεν αρέσω πάλι φίλοι είμαστε. Έχω παράπονα εδώ και 3 εβδομάδες για την ΕΡΤ», είπε εξαιρώντας από την κριτική τον Αλέξη Τσίπρα. Αδιάβαστος ή ψεύτης Έντονη επίθεση εξαπέλυσε σε α- νακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ για τον Ευάγγελο Μεϊμαράκη ο οποίος στο ντιμπέιτ της Δευτέρας άσκησε δριμεία κριτική στον Αλέξη Τσίπρα σχετικά με την ανάπτυξη και την ανεργία. Μάλιστα, σε μία προσπάθεια να αποδομήσει τις αναφορές του κ. Τσίπρα, ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε στην παράθεση συγκριτικών στοιχείων μεταξύ διακυβέρνησης της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και της ε- πτάμηνης διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Στη σχετική ανακοίνωσή του, ο ΣΥ- ΡΙΖΑ σχολιάζει ότι ο κ. Μεϊμαράκης «εμφανίστηκε, στην καλύτερη περίπτωση, αδιάβαστος ή, στη χειρότερη ψεύτης, τόσο σε ό,τι αφορά τα οικονομικά μεγέθη που αφορούν την ανάπτυξη, όσο και στους δείκτες της α- νεργίας». Συγκρίνοντας τα δεδομένα, ο ΣΥ- ΡΙΖΑ επισημαίνει σχετικά με την ανάπτυξη ότι «το πρώτο εξάμηνο του 2015, της πραγματικά σκληρής διαπραγμάτευσης ΣΥΡΙΖΑ, η οικονομία όχι μόνο δεν συρρικνώθηκε αλλά μεγεθύνθηκε συνολικά 1,1% σε ετήσια βάση». Ως προς το ζήτημα της ανεργίας, τονίζει πως «η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 2,3% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014, όταν ήταν στην κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ». Τσίπρας: Έξοδος στις αγορές το 17 Στον στόχο που έχει για την τετραετία αναφέρεται ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας σε μια εφ όλης της ύλης συνέντευξή του στο Euronews. «Σε τέσσερα χρόνια η χώρα θα είναι διαφορετική», αναφέρει ο Αλ. Τσίπρας εκφράζοντας την πεποίθηση πως «αυτή η παροδική ύφεση θα έχει τελειώσει το πρώτο εξάμηνο του 2016», «θα έ- χουμε ξεφύγει από τις επιπτώσεις των capital controls, θα είμαστε ξανά στην ανάπτυξη με την προϋπόθεση ότι θα έχουμε πάρει ένα θετικό αποτέλεσμα στη διαπραγμάτευση για το χρέος». «Νομίζω ότι είναι ένας εφικτός στόχος, αν όχι στο τέλος του 2016, στις αρχές του 2017, η χώρα να είναι ξανά στις αγορές και άρα να μην χρειαζόμαστε τα νέα δάνεια και την επιτροπεία», δηλώνει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Η διαπραγμάτευση και η συμφωνία, είναι τα ζητήματα για τα οποία ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σπεύδει να υπογραμμίσει ότι πήρε δύσκολες αποφάσεις αλλά έχει τη συνείδησή του καθαρή, και δηλώνει βέβαιος ότι «ο ελληνικός λαός μπορεί να διακρίνει στο βλέμμα των πολιτικών ποιοι είναι αυτοί που τους κοροϊδεύουν και ποιοι είναι αυτοί που τους λένε την αλήθεια». Αναφερόμενος στο χρέος, υπογραμμίζει ότι για πρώτη φορά συζητείται, όχι αν πρέπει, αλλά σε ποια έ- κταση και βάθος θα πρέπει να είναι η αναδιάρθρωση, απομείωση του χρέους. Στο σημείο αυτό υπογραμμίζει ότι «ο κ. Σαμαράς όχι μόνο δεν έ- βαλε το θέμα του χρέους στο τραπέζι αλλά έλεγε δεξιά και αριστερά ότι το χρέος είναι βιώσιμο». Για τη συμφωνία στην οποία τελικά κατέληξαν οι διαπραγματεύσεις, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει μεγάλη ε- πιτυχία της κυβέρνησης το χρηματοδοτικό σκέλος, καθώς όχι μόνο υ- πάρχει φρέσκο χρήμα αλλά καλύπτονται πλήρως οι χρηματοδοτικές ανάγκες μέχρι το 2019 και αυτό από μόνο του συνιστά μια ντε φάκτο μίνι αναδιάρθρωση του χρέους. TAVR XARCHAK MANA MOU ELL reece 22/09/ /09/2015 Διάρκεια: λεπτά Duration: 120 minutes T 10/ 5 C a D P Arrengements by k h join us on facebook

8 08-OIK_POLITIKI_KATHI 15/09/15 21:20 Page 9 8 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 Με Ανεξάρτητη Αρχή πρέπει να αντιμετωπιστεί η διαφθορά «Αν δεν έχουμε νόμους, θεσπίζουμε για να δοθούν απαντήσεις», λέει ο Ν. Νικολαΐδης για την υπόθεση Προεδρικού - Κεντρικής Συνέντευξη στον ΜΑΡΙΟ ΙΩΑΝΝΟΥ Τη δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής κατά της διαφθοράς προκρίνει η «Διεθνής Διαφάνεια Κύπρος», με στόχο οι πολίτες να εμπιστευτούν έναν καινούριο ανεξάρτητο θεσμό. Σε συνέντευξή του στην «Κ», ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Οργάνωσης, Νικόλας Νικολαΐδης, τονίζει ότι όσον αφορά στην υπόθεση Προεδρικού και Κεντρικής Τράπεζας, η μόνη αρμόδια για να αποφασίσει είναι η δικαιοσύνη, καλώντας παράλληλα τη Βουλή να θεσπίσει νόμους, αν δεν υπάρχουν, προκειμένου να δοθούν ξεκάθαρες απαντήσεις σε τέτοιου είδους ζητήματα. Ερωτηθείς για το φερόμενο ξέπλυμα δισεκατομμυρίων του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, εξηγεί ότι μέσα από την α- παντητική επιστολή που έλαβε η Οργάνωση από τον Γενικό Εισαγγελέα προκύπτει ότι «είχαν γίνει αυτές οι πράξεις, αλλά επειδή δεν υπήρχε τότε το κατάλληλο νομικό πλαίσιο, δεν μπορεί να υπάρξει περαιτέρω έρευνα». -Σύμφωνα με ένα από τα ευρήματα έρευνας για τις αντιλήψεις των Κυπρίων για τη διαφθορά, οι πολίτες σε ποσοστό 20% εμπιστεύονται μία ανεξάρτητη αρχή κατά της διαφθοράς και σε 16% εμπιστεύονται τη Διεθνή Διαφάνεια Κύπρος. Σας ι- κανοποιούν αυτά τα ποσοστά; -Το θέμα της εμπιστοσύνης των πολιτών είναι πιο πολύπλοκο, καθώς το υψηλότερο ποσοστό του 20% κατανέμεται σε έναν θεσμό που δεν υπάρχει μέχρι στιγμής στην Κύπρο, την Ανεξάρτητη Αρχή κατά της διαφθοράς, η οποία αποτελεί διαχρονική εισήγηση της Διεθνούς Διαφάνειας Κύπρος από το 2013 προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο λόγος που μιλούμε για δημιουργία ανεξάρτητης αρχής είναι ε- πειδή έχουν καταρρακωθεί τόσο πολύ οι θεσμοί στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια, που ο κόσμος υποχρεωτικά ψάχνει να εμπιστευτεί κάτι καινούριο, α- τόφιο και καθαρό. Το ποσοστό 16% ε- μπιστοσύνης προς τη Διεθνή Διαφάνεια -Κύπρος αντιπροσωπεύει την εμπιστοσύνη σε έναν θεσμό μη κυβερνητικό ούτε πολιτειακό, αλλά μία ανεξάρτητη μη κερδοσκοπική οργάνωση, στην οποία οι πολίτες νιώθουν πιο εύκολα να μιλήσουν παρά στους άλλους θεσμούς του κράτους, με εξαίρεση, όμως, τον θεσμό της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. -Σε ποιους τομείς υπάρχουν συχνότερα περιστατικά διαφθοράς; -Στην Κύπρο έχουμε περισσότερα από 5000 σωματεία, 200 συντεχνίες και 74 συμβούλια, που διορίζει ο Πρόεδρος. Λαμβάνοντας απλά υπόψη αυτούς τους αριθμούς και αναζητώντας να μάθουμε ποιος ξέρει ποιον, θα διαπιστώσουμε ότι οι πάντες γνωρίζουν τους πάντες. Η διαφθορά ξεκινά από τα μικρά σύνολα και μονάδες, στις ο- ποίες υπάρχει κακοδιαχείριση, καθώς αρκετά από τα μέλη τους εκφράζουν παράπονα για τη διοίκηση, όπως για παράδειγμα όσον αφορά στην οικονομική διαχείριση. Το μεγαλύτερο πρόβλημα σε επίπεδο πολιτείας ξεκινά από την τοπική αυτοδιοίκηση. Παράλληλα, είναι η ατιμωρησία, που οδηγεί τους πολίτες σε απαξίωση, καθώς φτάνουν στο σημείο να θεωρούν ότι δεν μπορούν να αλλάξουν αυτά τα φαινόμενα, ό,τι και να πουν ή όσο και να διαμαρτυρηθούν. Δεν υπάρχει τομέας στην Κύπρο, στον οποίο δεν υπάρχει διαφθορά, όσο απόλυτο και αν ακούγεται. -Πού οφείλεται αυτό; -Η νοοτροπία και η κουλτούρα που μεταφέρουμε από τις παλαιότερες γενιές «υποχρεώνει» τους πάντες να ζητούν χάρη-ρουσφέτι για το πιο απλό, ακόμα και για μια επίσκεψη στο νοσοκομείο. Ακόμα και αν θεωρήσει κάποιος ότι θα κινηθεί μέσω της κανονικής διαδικασίας, εφόσον η υπηρεσία ή το κράτος δεν λειτουργούν σωστά, είναι αυτονόητο ότι θα προσπαθήσει ο οποιοσδήποτε να κάνει τη δουλειά του πιο γρήγορα ή πιο απλά, βάζοντας μέσο, που είναι ο πιο απλός τρόπος διαφθοράς. Το θέμα είναι συστημικό, καθώς πρέπει να διορθώσουμε τόσο την κουλτούρα του κόσμου, όσο και τα κακώς έχοντα στην κρατική μηχανή αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, μέχρι να φτάσουμε στο σημείο, όπου ο πολίτης δεν θα χρειάζεται να καταφύγει στο μέσο. Παράλληλα, δεν έχουμε τις απαραίτητες νομοθετικές δικλίδες, ό- πως το νομοσχέδιο περί προστασίας του πληροφοριοδότη, το οποίο συνιστά την προστασία, διαμέσου ορθών και ασφαλών διόδων, του πληροφοριοδότη δημοσίου συμφέροντος, ο οποίος όταν διακρίνει κάτι μεμπτό και κατέχει στοιχεία, να μπορεί να τα καταθέσει, χωρίς να διακινδυνεύει τη δουλειά, την υ- πόσταση και την οικογένειά του. -Πρακτικά τι πρέπει να γίνει για να αντιμετωπιστεί η διαφθορά; -Επαναλαμβάνω ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί μία Ανεξάρτητη Αρχή κατά της διαφθοράς, αποκύημα ενός εθνικού σχεδίου κατά της διαφθοράς. Εισήγησή μας είναι όπως αυτή η αρχή γίνει ένας ανεξάρτητος θεσμός, ο ο- ποίος θα λειτουργήσει έτσι ώστε να μην υπάρχουν οι συγκρούσεις εξουσιών, μεταξύ τμημάτων στην Κυβέρνηση. Επίσης είναι απαραίτητο να προσεγγίσουμε πιο ουσιαστικά και δυναμικά τους νέους, έτσι ώστε οι αρχές και οι αξίες της διαφάνειας να μπουν «Θα πρέπει να διορθώσουμε τόσο την κουλτούρα του κόσμου, όσο και τα κακώς έχοντα στην κρατική μηχανή αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, μέχρι να φτάσουμε στο σημείο, όπου ο πολίτης δεν θα χρειάζεται να καταφύγει στο μέσο», τονίζει ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Οργάνωσης «Διεθνής Διαφάνεια Κύπρος», Νικόλας Νικολαΐδης. Η ατιμωρησία οδηγεί τους πολίτες σε απαξίωση, καθώς φτάνουν στο σημείο να θεωρούν ότι δεν μπορούν να αλλάξουν αυτά τα φαινόμενα, ό,τι και να πουν ή όσο και να διαμαρτυρηθούν. Δεν υπάρχει τομέας στην Κύπρο, στον οποίο δεν υπάρχει διαφθορά. στα σχολεία. Η γενιά των 40 και πάνω θεωρώ ότι έχουμε ήδη καεί, αφού μεταφέρουμε μία κουλτούρα, την οποία εξαιρετικά δύσκολα μπορούμε να α- ποβάλουμε, ωστόσο, τα νεαρά παιδιά, από 5-15, ακόμα δεν έχουν νοσήσει από τη συγκεκριμένη ασθένεια και μπορούμε να τα προλάβουμε. -Τι θεωρείτε ότι υπήρχε στην υπόθεση Κεντρικής Τράπεζας και Προεδρικού και πώς κρίνετε τον χειρισμό της υπόθεσης από τους θεσμούς; -Στη «Διεθνής Διαφάνεια - Κύπρος» λειτουργούμε σύμφωνα με μία ψυχρή οπτική των πραγμάτων, η οποία δεν έχει εφαρμογή μόνο στο θέμα που δημιουργήθηκε μεταξύ Κεντρικής και Κυβέρνησης. Υπάρχουν νόμοι, που διέπουν τη λειτουργία του κράτους. Αν δεν έχουμε τους νόμους, πρέπει να δημιουργήσουμε εκείνα τα νομικά πλαίσια, προκειμένου να έχουμε ξεκάθαρες απαντήσεις για τα ζητήματα που προκύπτουν. Το θέμα μεταξύ Προεδρικού και Διοικήτριας, δημιουργήθηκε για κάποιους συγκεκριμένους λόγους. Πολύ εύκολα θα μπορούσαν, είτε η Διοικήτρια αν πιστεύει ότι έχει δίκαιο είτε η Κυβέρνηση, να προσφύγουν νωρίτερα στη δικαιοσύνη, όπως έπραξε δηλαδή το Προεδρικό, αλλά ίσως αργοπορημένα. Ως οργάνωση δεν μπορούμε να λάβουμε θέση ποιος έχει δίκαιο και ποιος άδικο, καθώς υπάρχει το αρμόδιο δικαστήριο, στο οποίο προσέφυγε η Κυβέρνηση, που θα κρίνει κάτι τέτοιο και όποια κι αν είναι η α- πόφαση, θα πρέπει να γίνει σεβαστή. -Πιστεύετε, όμως, ότι το έχουν χειριστεί σωστά οι δύο πλευρές; Έ- πραξαν ορθά η Διοικήτρια και το Προεδρικό; -Οι πολίτες θα πρέπει να κατανοήσουν ότι η κ. Γιωρκάτζη είναι η Διοικήτρια της Κεντρικής, ο θεσμός, όπως ο κ. Αναστασιάδης είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και δεν θα ήθελα να πιστέψω ότι υπάρχει οποιαδήποτε προσωπική εμπάθεια έναντι του οποιουδήποτε, παρά μόνο ένα ζήτημα σχετικά με τον τρόπο που η Κυβέρνηση αντιλαμβάνεται ότι ο άνθρωπος που εκπροσωπεί έναν θεσμό έχει δράσει, ενώ ο ίδιος ο θεσμός από την πλευρά του πιστεύει ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε μεμπτό ως προς τη συμπεριφορά του. Ας το αντιπαραβάλουμε με το θέμα του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος βρίσκεται ενώπιον της δικαιοσύνης για ανάρμοστη συμπεριφορά. Αν συμφωνήσω ή διαφωνήσω στο ότι η συμπεριφορά του ήταν ή όχι ανάρμοστη, εκφέρω καθαρά προσωπική άποψη. Η οποιαδήποτε συμπεριφορά κρίνεται στο τέλος της ημέρας από το δικαστήριο και εφόσον θεωρούμε ότι η δικαιοσύνη παραμένει άμεμπτη, ως ο τελευταίος θεσμός που απέμεινε για να καταφεύγουμε, οφείλουμε να την προστατέψουμε για οποιονδήποτε αποφασίσει ότι έχει δίκαιο ή άδικο έστω και αν η κοινή γνώμη απαιτεί την κεφαλήν κάποιου επί πίνακι. Ωστόσο, αν θεωρούμε ότι οι νόμοι είναι χαλαροί, ιδού η πρόσκληση-πρόκληση για τη Βουλή, η ο- ποία ως νομοθετική εξουσία δύναται να τροποποιήσει ή να δημιουργήσει νόμους, εφόσον η Κυβέρνηση κρίνει ότι οι υφιστάμενες νομοθεσίες επιτρέπουν τέτοιου είδους φαινόμενα. Μετέωρη η υπόθεση Μιλόσεβιτς -Τον φετινό Μάρτιο αποστείλατε επιστολή στον Γενικό Εισαγγελέα ζητώντας διερεύνηση καταγγελιών σχετικά με το φερόμενο ξέπλυμα δισεκατομμυρίων του πρώην Προέδρου της Γιουγκοσλαβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, λαμβάνοντας απάντηση τον Αύγουστο. Σας ικανοποίησε; -Όσον αφορά στην υπόθεση Μιλόσεβιτς, τα τελευταία χρόνια αιωρείται το θέμα σε συζητήσεις οικονομικής και πολιτικής φύσεως, ενώ δημιουργήθηκε προσφάτως ένα ζήτημα μέσω της δημόσιας τοποθέτησης του διευθυντή της «Καθημερινής», Ανδρέα Παράσχου, ο οποίος δήλωνε ότι κατέχει στοιχεία, που επιβεβαίωναν τρόπο τινά τις φήμες, αναφέροντας παράλληλα ότι ένας από τους λόγους της μη αποφυγής του κουρέματος ήταν ότι η κυπριακή κυβέρνηση είχε ενώπιόν της τον φάκελο της υπόθεσης Μιλόσεβιτς στις Βρυξέλες. Συνεπώς, θεωρήσαμε ότι από τη στιγμή που ένας διευθυντής εφημερίδας βγαίνει δημόσια και κάνει αυτές τις σοβαρότατες καταγγελίες, στις οποίες ενέπλεκε τον πρώην διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, Αυξέντη Αυξεντίου, τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Τάσσο Παπαδόπουλο, και τον πρώην πρόεδρο του ΔΣ της Λαϊκής, Κίκη Λαζαρίδη, έπρεπε να αποστείλουμε επιστολή στον Γενικό Εισαγγελέα, με την οποία ζητήσαμε ενημέρωση για το κατά πόσο προτίθεται να προβεί σε διερεύνηση καταγγελιών. Τονίζουμε πώς μέχρι την ημέρα της επιστολής μας αλλά και αργότερα δεν υπήρξε οποιαδήποτε αντίδραση ως προς την έρευνα, τον καταλογισμό ευθυνών ή τον σχολιασμό, Τον Αύγουστο, λάβαμε απάντηση ότι τα θέματα που ήγειρε ο κύριος Παράσχος εξετάστηκαν στο παρελθόν από τη Νομική Υπηρεσία, ότι όλα τα έγγραφα που αφορούσαν την υπόθεση Επειδή δεν υπήρχε το κατάλληλο νομικό πλαίσιο, δεν μπορεί να υπάρξει περαιτέρω έρευνα. παραδόθηκαν στο ειδικό δικαστήριο που συστάθηκε στη Χάγη για το θέμα το οποίο σε έκθεση του το δικαστήριο αναφέρει ότι έγινε όντως παραβίαση του εμπάργκο στην αποστολή χρημάτων τα οποία διακινήθηκαν μέσω Κύπρου. Ο Γενικός Εισαγγελέας τονίζει ότι την εποχή που έγιναν οι πράξεις αυτές δεν υπήρχε νομοθεσία που να αφορά την παραβίαση κυρώσεων ούτε νομοθεσία που να αφορά το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Επομένως, όπως επισημαίνει, εφόσον υπήρχε απουσία νομικού υπόβαθρου κατά την περίοδο που έγιναν οι πράξεις αυτές δεν υπάρχει η δυνατότητα για περαιτέρω διερεύνηση του θέματος. Μέσα από την α- παντητική επιστολή και μέσα από τη δική μας ερμηνεία, φαίνεται ότι είχαν γίνει αυτές οι πράξεις, αλλά επειδή δεν υπήρχε το κατάλληλο νομικό πλαίσιο, δεν μπορεί να υπάρξει περαιτέρω έρευνα. Βέβαια, δεν γνωρίζουμε πόση επέκταση έχει η συγκεκριμένη ερμηνεία του Γενικού Εισαγγελέα και για άλλα θέματα, που ταλανίζουν την κυπριακή κοινωνία τα τελευταία χρόνια. -Δεν υπάρχει οποιοδήποτε νομικό παράθυρο για να ανοίξει και πάλι υπόθεση; -Ουσιαστικά, σύμφωνα με την επιστολή του Γενικού Εισαγγελέα, δεν α- φήνει παράθυρο καθώς είναι σαφής η αναφορά για μη περαιτέρω διερεύνηση του θέματος με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν. ΣΧΟΛΙΟ Tου ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΛΛΙΣ Οι εκλογές και οι απόδημοι Η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα που έχει την τύχη να διαθέτει μια μεγάλη Ομογένεια. Ελληνες υπάρχουν παντού και, ευτυχώς, σε ισχυρές χώρες. Από την παγκόσμια υπερδύναμη μέχρι την ι- σχυρότερη χώρα της Ε.Ε. Μια χώρα που διαχρονικά αντιμετωπίζει κάθε είδους προκλήσεις, διπλωματικές, στρατιωτικές και, φυσικά, οικονομικές έχει κάθε λόγο όχι μόνο να διατηρεί, αλλά και να εμβαθύνει τους δεσμούς με τους απόδημους. Υπό αυτό το πρίσμα, πιστεύω ότι οι Ελληνες του εξωτερικού πρέπει να ψηφίζουν. Ως κάποιος που έχει ζήσει < Eάν εκλέγονταν ομογενείς βουλευτές, θα λειτουργούσαν ενωτικά, εθνικά, υπεύθυνα, με λιγότερο κυνισμό και περισσότερο ρεαλισμό. σχεδόν ολόκληρη τη ζωή του στο εξωτερικό, κυρίως στις ΗΠΑ, αλλά και σε άλλες χώρες, αδυνατώ να αντιληφθώ γιατί δεν έχει γίνει αυτό το βήμα. Πολιτική απόφαση χρειάζεται. Οι πρακτικές λεπτομέρειες και η μεθοδολογία μπορεί να αποφασισθούν από κοινού. Οι δεσμοί της Ελλάδας με τη Διασπορά δεν είναι μόνον πολιτιστικοί. Πρέπει να είναι και πολιτικοί -όχι κομματικοίκαι, φυσικά, οικονομικοί. Εδώ είναι ίσως το πιο λεπτό σημείο, μια διάσταση που πρέπει να συζητηθεί. Είναι ορθή η κριτική αυτών που αναδεικνύουν τον κίνδυνο κομματικοποίησης της Ομογένειας, κάτι που δεν θα ωφελούσε την Ελλάδα, όπως και αυτών που επισημαίνουν τη στρέβλωση να ψηφίζει κάποιος από την «ασφάλεια» της απόστασης τους ανθρώπους που θα κυβερνήσουν μια χώρα στην οποία δεν διαμένουν οι ίδιοι και, άρα, δεν θα υποστούν τις συνέπειες των πολιτικών που θα εφαρμοσθούν. Θεωρώ ότι η Ελλάδα έχει να κερδίσει από την παρουσία στο ελληνικό Κοινοβούλιο ενός περιορισμένου αριθμού ο- μογενών, η οποία πιστεύω ότι θα προσδώσει μια υπερκομματική και οικουμενική διάσταση στη διακυβέρνηση, την οποία έχει ανάγκη η Ελλάδα, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες. Θα μπορούσε ίσως να υπάρξει ειδική πρόνοια για έναν μικρό αριθμό εδρών για ομογενείς, έτσι ώστε να αποφεύγεται η εμπλοκή στις τοπικές κοινωνίες στις οποίες δεν κατοικούν. Εχω την αίσθηση ότι εάν ε- κλέγονταν ομογενείς βουλευτές, θα λειτουργούσαν ενωτικά, εθνικά, υπεύθυνα, με λιγότερο κυνισμό και περισσότερο ρεαλισμό. Και, τελικά, θα συνέβαλαν στο να είναι πιο αποτελεσματική η Βουλή. Οι περισσότεροι ομογενείς θα αγωνίζονταν πρώτα για την Ελλάδα και μετά για τα κόμματα, κάτι που, δυστυχώς, δεν συμβαίνει με πολλούς από τους πολιτικούς του εσωτερικού. Θα εργάζονταν με κύριο γνώμονα αυτό που είναι καλό για την Ελλάδα και λιγότερο για το κόμμα. Για να μην αναφερθώ σε άλλου είδους συναλλαγές και «ανταλλάγματα». Από τη στιγμή που στο εξωτερικό ζουν εκατομμύρια Ελληνες, η συμμετοχή των αποδήμων στις εκλογές θα αποκαθιστούσε και μια, τρόπον τινά, πιο δίκαιη αντιπροσώπευση. Παρά τις εύλογες ενστάσεις και τα σημαντικά προβλήματα που ανακύπτουν, αποτελεί ειλικρινή πεποίθηση του γράφοντος ότι η εμπλοκή των αποδήμων στη λειτουργία της Δημοκρατίας θα ωφελούσε την Ελλάδα.

9 09-OIK_POLITIKI_KATHI 15/09/15 21:21 Page 9 Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 9 Σημαντικός ο ρόλος της ναυτιλίας στην ανάκαμψη της οικονομίας Με εξασφαλισμένο δάνειο από κυπριακή τράπεζα η εταιρεία θα αναπτύξει πέντε αστέρων ξενοδοχείο και Condo Hotel 15 διαμερισμάτων. Μία οικογενειακή εξαγορά και δύο ξενοδοχεία για Stademos Η εταιρεία θα αποκτήσει την Εργοληπτική Στ. Δημοσθένους που ανήκει στο μεγαλομέτοχό της Του ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Σημαντική κίνηση για το μέλλον της εταιρείας Stademos Hotels κρίνεται η απόφαση για εξαγορά της εταιρείας Εργοληπτική Εταιρεία Σταύρος Δημοσθένους Λίμιτεδ και τεσσάρων ε- ξαρτημένων εταιρειών της. Αξίζει να σημειωθεί πως ο Σταύρος Δημoσθένους στον οποίο ανήκει η εργοληπτική εταιρεία- μαζί με άλλα μέλη της οικογένειάς του ελέγχουν πάνω από 64% της Stademos Hotels. Το αντίτιμο που θα πληρώσει η ε- ταιρεία για απόκτηση των πέντε ε- ταιρειών θα αφορά σε 6,5εκατ. νέες μετοχές που θα πιστωθούν στο κεφάλαιο της εταιρείας ως πλήρως εξοφλημένες για το ποσό 2,45 ευρώ η κάθε μια και επιπρόσθετα θα καταβληθεί μέσα σε περίοδο τεσσάρων ετών το χρηματικό ποσό των 9,7εκατ. ευρώ. Η συνολική τιμή απόκτησης ορίστηκε στο συνολικό ποσό 25,7εκατ. ευρώ. Η τιμή απόκτησης βασίστηκε στην καθαρή αξία των εταιρειών σύμφωνα με λογαριασμούς με ημερομηνία 30 Ιουνίου Με τις νέες μετοχές που θα εκδοθούν η οικογένεια Σταύρου Δημοσθένους και τα συνδεδεμένα με αυτόν πρόσωπα θα κατέχουν στη Stademos συνολικό ποσοστό 70,24% που θα είναι εντός των ανώτερων ποσοστών για τα οποία έχει εκδοθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς η σχετική άδεια για απόκτηση χωρίς την υποχρέωση διενέργειας δημόσιας πρότασης εξαγοράς. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Stademos, για να προχωρήσει στην εξαγορά των εταιρειών βασίστηκε σε μελέτες εμπειρογνωμόνων τόσο αναφορικά με την αξία τους όσο και με τη βιωσιμότητα του έργου. Βασίστηκε επίσης στις εκτιμήσεις δύο ανεξάρτητων εγκεκριμένων εκτιμητών και έλαβε ως βάση τη μέση τιμή δύο εκτιμήσεων όσον αφορά τα ακίνητα του Μεταβιβαζόμενου Συγκροτήματος. Οι εταιρείες που θα εξαγοραστούν είναι ιδιοκτήτριες των πιο κάτω περιουσιακών στοιχείων: (α) Ένα παραλιακό κτήμα έκτασης 22,912 τετρ. μέτρων στην περιοχή Α- μαθούντας στη Λεμεσό σε σχέση με το οποίο έχουν ετοιμαστεί από Αμερικανούς αρχιτέκτονες, σε συνεργασία και με κυπριακό οίκο αρχιτεκτόνων σχέδια για την κατασκευή υπερπολυτελούς ξενοδοχείου πέντε αστέρων Το συνολικό τίμημα θα ανέλθει σε 25,7εκατ. και θα καταβληθεί τόσο μέσω μετοχών όσο και με μετρητά. Μεγάλο βήμα «Η εταιρεία, με την επιτυχημένη λειτουργία των δύο ξενοδοχείων της, του Elysium στην Πάφο και του Mediterranean στη Λεμεσό και την καθιέρωσή της στα τουριστικά πράγματα του τόπου αλλά και μεταξύ των τουριστικών διοργανωτών είναι σήμερα σε θέση να κάμει το επόμενο βήμα για την ανάπτυξή της. Γι αυτό και προγραμματίζει να προχωρήσει άμεσα στην κατασκευή του ξενοδοχείου στο κτήμα που αναφέρεται πιο πάνω, όπως ε- πίσης και του Condominium και να προσθέσει στη δυναμικότητά της έ- να σημαντικό αριθμό δωματίων αλλά και στην τουριστική βιομηχανία της Κύπρου ένα υπερπολυτελές καινούριο ξενοδοχείο νέας γενιάς», σχολιάζει χαρακτηριστικά η Stademos. δυναμικότητας 200 δωματίων. Όπως αναφέρεται, το ξενοδοχείο θα είναι σε συνδυασμό και επιπρόσθετα προς το ξενοδοχείο με πολυτελή διαμερίσματα συνολικής έκτασης 45,000 τετρ. μέτρων περίπου στα πλαίσια του Σχεδίου Μεικτής Τουριστικής Ανάπτυξης/Condo Hotel, κάτι που αναμένεται να συμβάλει στην κάλυψη σημαντικού μέρους της δαπάνης για την ανέγερση του ξενοδοχείου ως αποτέλεσμα της προβλεπόμενης πώλησης μονάδων Condominiums. Το Condo Hotel θα αποτελείται από 15 πολυτελή διαμερίσματα οι ιδιοκτήτες των οποίων θα μπορούν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του ξενοδοχείου ενώ σε περίπτωση που το επιθυμούν, η διαχειρίστρια εταιρεία του ξενοδοχείου θα μπορεί να το ενοικιάζει για λογαριασμό τους, όπως γίνεται και σε άλλες περιπτώσεις όπως του Olympic Residence για παράδειγμα. Για τα σχέδια και την άδεια ανάπτυξης που έχει ήδη εκδοθεί και για άλλες μελέτες που έχουν γίνει έχει ήδη καταβάλει το ποσό που υπερβαίνει το ένα εκατ. ευρώ. Σε σχέση με την πολεοδομική άδεια που έχει ήδη εκδοθεί έχει υποβληθεί σχετική αίτηση για αναθεώρηση σύμφωνα με τα πρόσφατα αναθεωρημένα κίνητρα και κανονισμούς με τα οποία συνάδουν τα νέα σχέδια. Από την εταιρεία, πάντως, σημειώνεται ότι η αναγκαία χρηματοδότηση και πιστώσεις για την κάλυψη της δαπάνης για την ανέγερση και εξοπλισμό του έργου έχει ήδη εξασφαλιστεί με αρκετά ευνοϊκούς όρους και διάρκεια αποπληρωμής. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν πως το όλο έργο θα χρηματοδοτηθεί από κυπριακή τράπεζα. (β) Τέσσερις πλήρως αποπερατωμένες και ετοιμοπαράδοτες πολυτελείς παραλιακές επαύλεις προς πώληση. Η συνολική αξία των επαύλεων υπολογίστηκε στα 19 εκατ. ευρώ, τιμή η οποία είναι σημαντικά χαμηλότερη από τις τιμές στις οποίες έχουν ήδη διατεθεί από το Μεταβιβαζόμενο Συγκρότημα δέκα άλλες επαύλεις στον ίδιο χώρο. Σημειώνεται επίσης ότι με βάση τη συμφωνία το Αντισυμβαλλόμενο Μέρος έχει αναλάβει την υ- ποχρέωση, σε περίπτωση που εντός τριών ετών οποιαδήποτε από τις ε- παύλεις δεν καταστεί δυνατό να πωληθεί ή να εξασφαλιστεί η τιμή στην οποία θα αποκτηθεί να την αγοράσει στην τιμή στην οποία υπολογίστηκε για τους σκοπούς της συμφωνίας αυξημένη κατά 3% το χρόνο. (γ) Συγκρότημα γραφείων στην παραλιακή Λεωφόρο Αμαθούντας όπως επίσης και δύο άλλα διαμερίσματα στην περιοχή των πύργων Olympic. (δ) Eπιπρόσθετα, εταιρεία του Μεταβιβαζόμενου Συγκροτήματος διαχειρίζεται και εκμεταλλεύεται το παραλιακό κέντρο Plus Sea. Οι εταιρείες που θα εξαγοραστούν έχουν καθαρές δανειακές υποχρεώσεις της τάξης των 33εκατ. ευρώ οι οποίες λήφθηκαν υπόψη για τον καθορισμό του ανταλλάγματος για την απόκτησή του. Ο Νίκος Αναστασιάδης τόνισε ότι ο τομέας της ναυτιλίας είναι ο μοναδικός στην Κύπρο του οποίου το μέγεθος υπερβαίνει το μέγεθος της Κύπρου ως κράτος. < Ο ναυτιλιακός τομέας συνεισφέρει στην κυπριακή οικονομία με ένα ποσοστό της τάξης του 7% στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν. Η κυπριακή ναυτιλία παίρνει έναν από τους «πρωταγωνιστικούς» ρόλους τόσο εντός της Ευρώπης όσο και παγκόσμια, σύμφωνα με τον χαιρετισμό του Προέδρου της Δημοκρατίας, στο Συνέδριο «Ναυτιλιακή Κύπρος 2015», σχολιάζοντας πως η κυπριακή ναυτιλία διαθέτει τον τρίτο μεγαλύτερο στόλο στην Ευρώπη και τον δέκατο στον κόσμο. Όπως επεσήμανε, τονίζοντας τον ρόλο που διαδραμάτισαν διακεκριμένοι επιχειρηματίες, «θέλω να πιστεύω και να ελπίζω ότι, με τους ταχείς ρυθμούς εκσυγχρονισμού που προχωράμε μέσα και από τις δικές σας συμβουλές, από τη σοφία που η πείρα δημιουργεί, θα διαδραματίσουμε ακόμη σημαντικότερο ρόλο». Το Συνέδριο προσήλκυσε ομιλητές και πέραν των 700 ναυτιλιακών παραγόντων από όλο τον κόσμο. Ξεκίνησε να διεξάγεται στην Κύπρο από το 1989 και φέτος διοργανώθηκε για δέκατη τέταρτη συνεχή φορά. Το συνέδριο «Ναυτιλιακή Κύπρος» διοργάνωσαν το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας, το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο και η Κυπριακή Ένωση Πλοιοκτητών. Συγκεκριμένα, τα θέματα που α- πασχόλησαν και συζητήθηκαν στο Συνέδριο, είναι: «Οι άνθρωποι της ναυτιλίας επηρεάζουν τις αποφάσεις», «e-shipping», συζήτηση με θέμα «Πολιτική» της Ναυτιλίας: Ρυθμιστές ε- ναντίον Βιομηχανίας» και «Η Παγκόσμια Οικονομία και ο Κύκλος της Ναυτιλίας». Ο Νίκος Αναστασιάδης αναφέρθηκε, επίσης, στον σημαντικό ρόλο των συνομιλιών για λύση του κυπριακού προβλήματος, αφού, όπως επεσήμανε, «η Τουρκία, λόγω της στάσης που τηρεί μη αναγνωρίζοντας την Κυπριακή Δημοκρατία, έχει επιβάλει από το 1985 ένα εμπάργκο στην α- ποδοχή/υποδοχή πλοίων σε τουρκικούς λιμένες. Συνεπώς, μια λύση του Κυπριακού θα ανοίξει νέες προοπτικές για τα υπό κυπριακή σημαία πλοία». Συμπλήρωσε ότι ο τομέας της ναυτιλίας είναι ο μοναδικός τομέας στην Κύπρο του οποίου το μέγεθος υπερβαίνει το μέγεθος της Κύπρου ως κράτος, συμβάλλοντας στη σταθερή α- νάκαμψη της κυπριακής οικονομίας. Ακολούθως ανακοίνωσε την εκπόνηση μελέτης από τον Υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων αναφορικά με το Μέλλον της Κυπριακής Ναυτιλίας, η οποία ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του Στη συνέχεια, αναφέρθηκε το γεγονός ότι η εμπορική ναυτιλία βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις. Μέσα σε αυτές συμπεριλαμβάνεται η αυξανόμενη χρήση ενός περιορισμένου συστήματος θαλάσσιας μεταφοράς σε συνδυασμό με την εντολή μείωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την ναυτιλία. Ακολούθως, σημειώθηκε ότι ο ΔΝΟ Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμόςείναι πλέον το κατάλληλο όργανο ως προς τη λήψη αποφάσεων. Έγινε α- ναφορά, επίσης, στον πολύτιμο ρόλο της ναυτιλιακής βιομηχανίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, συνεπώς, με αυτά τα δεδομένα, ο ανταγωνισμός θα πρέπει να διασφαλίζεται με ίσους όρους. Η συζήτηση συνεχίστηκε με θέμα «Πολιτική» της Ναυτιλίας: Ρυθμιστές εναντίον Βιομηχανίας, κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώθηκε πως η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από την μείωση εισαγωγών άνθρακα στην Κίνα, καθώς επίσης και στην πληρότητα όσον αφορά στη διαθεσιμότητα πλοίων παρά τις διαλύσεις πλοίων που παρατηρούνται. Επισημάνθηκε, ω- στόσο, η αναμενόμενη αύξηση των εισαγωγών άνθρακα στην Ινδία, η ο- ποία αναμένεται να επηρεάσει θετικά τη μεγάλη πτώση στη ζήτηση που παρατηρείται στην κινέζικη αγορά. Επιπρόσθετα, οι χαμηλές τιμές άνθρακα και σιδηρομεταλλεύματος α- ναμένεται να οδηγήσουν σε αύξηση των εισαγωγών. Ο Υπουργός Μεταφορών Μάριος Δημητριάδης υπογράμμισε τη σημασία του ναυτιλιακού τομέα για την κυπριακή οικονομία, υπενθυμίζοντας ότι συνεισφέρει με ένα ποσοστό της τάξης του 7% στο Ακαθόριστο Εγχώριο Προϊόν. Ο Πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Τόμας Ρίντερ ανέφερε ότι «για όσο στην Ευρώπη η μεταφορά προϊόντων μέσω της ναυτιλίας δεν είναι μια διαδικασία τόσο απλή όσο η μεταφορά με ένα φορτηγό, δεν θα έχουμε υλοποιήσει πλήρως την Κοινή Αγορά». Ωστόσο, συμπλήρωσε ότι η σχέση μεταξύ ρυθμιστών και βιομηχανίας δεν είναι ανταγωνιστική και αμφιλεγόμενη αλλά, όπως είπε, συμπληρωματική «καθώς η ευρωπαϊκή ναυτιλία από τη μια ηγείται της παγκόσμιας αγοράς, με πάνω από 40% της παγκόσμιας ναυτιλίας να ελέγχεται από την Ευρώπη, όμως από την άλλη, τα ευρωπαϊκά πλοία περνούν το 90% του χρόνου τους σε μη ευρωπαϊκά ύδατα». Οι ομιλητές αναφέρθηκαν, επίσης, στη βελτίωση που θα προκύψει από την πληρότητα στη διαθεσιμότητα πλοίων, νοουμένου ότι θα συνεχιστεί η διάλυση πλοίων και οι πλοιοκτήτες δεν θα προβαίνουν σε νέες παραγγελίες. Λιγότερα συμβόλαια για τους εργολάβους Μείωση των συμβολαίων κατά 19,41% την περίοδο Ιανουaρίου-Αυγούστου του 2015 Της ΚAΛΙΑΣ ΑΝΔΡEΟΥ Σε ανέρχονται οι άδειες οικοδομής κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2015, γεγονός που αναλογεί σε μείωση 2,5% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του προηγούμενου έτους. Ωστόσο, ο αριθμός των οικιστικών μονάδων παρουσίασε αύξηση της τάξης του 14,5%, κάτι το οποίο δημιουργεί ερωτήματα, όσον αφορά τις ανάγκες αλλά και τη ζήτηση οικιστικών μονάδων από πλευράς της κοινωνίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνολική αξία των αδειών αυτών έχει αυξηθεί κατά 18,5% και το συνολικό εμβαδόν κατά 16,7%. Βάσει αυτών των δεδομένων, δημιουργείται μια άμεση εικόνα του αγοραστικού κοινού όσον αφορά τη δυνατότητα δημιουργίας οικιστικής μονάδας, ή ακόμα και επιχειρηματικής επέκτασης. Εντός αυτών των δεδομένων, συμπεριλαμβάνονται σαφώς και οι ξένοι επενδυτές κυρίως Ρώσοι-, οι οποίοι αύξησαν κατά πολύ την συνολική αξία, με τη δημιουργία οικιστικών μονάδων κυρίως στη Λεμεσό. Με αφορμή την μείωση κατά 2,5% στις άδειες οικοδομής κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2015, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Εργολάβων Οικοδομών Κύπρου-ΟΣΕΟΚ Κώστας Ρουσιάς δήλωσε στην «Κ» ότι σε σχέση με τα μέλη της ομοσπονδίας καταγράφεται μείωση των συμβολαίων τους κατά 19,41% την περίοδο Ιανουάριο-Αύγουστο του Κίνητρα που πρέπει να δοθούν Όσον αφορά τα κίνητρα που πρέπει να δοθούν για να μπορεί να προχωρήσει η αγορά στη δημιουργία οικιστικών μονάδων και όχι μόνο, ο πρόεδρος της ΟΣΕΟΚ, έκανε λόγο για πακέτα εισηγήσεων που δόθηκαν στο Υπ.Οικονομικών, με αρκετές προτάσεις. Από < «Ευχόμαστε να μας δώσουν την Αμμόχωστο για να κινηθεί πρώτος ο οικοδομικός τομέας». πλευράς της ομοσπονδίας, εισηγείται όπως τα κίνητρα έχουν περιορισμένη χρονική διάρκεια για να υπάρχει επίσπευση ενεργειών ως προς την όποια κατασκευή. Ο Κώστας Ρουσιάς συμπλήρωσε ότι για να δοθεί τέλος στην απροθυμία τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιχειρηματιών, θα πρέπει να υπάρξει μείωση του ΦΠΑ κατά 5% με ημερομηνία λήξης. Η πρόταση αυτή, δεν πρέπει να ισχύει μόνο για την πρώτη κατοικία αλλά και για άλλες περιπτώσεις ώστε να μπορούν να γίνουν ενέργειες και από πλευράς επιχειρηματιών που επιθυμούν να επενδύσουν. Άλλα κίνητρα που μπορούν να δοθούν σε επιχειρηματίες, κατά τον κ. Ρουσιά, για να προχωρήσουν άμεσα σε επενδύσεις, είναι φορολογικού χαρακτήρα και πρέπει να αφορούν συγκεκριμένα τον τομέα της ανάπτυξης γης. Σχολίασε ότι θα πρέπει άμεσα η κυβέρνηση να προχωρήσει προς την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα. Η ανάγκη για αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό γίνεται όλο και πιο έ- ντονη, περισσότερο από πλευράς ε- πιστημόνων (πολιτικών μηχανικών, αρχιτεκτόνων κ.α), παρά τεχνητών. Αν και υπάρχει εκμετάλλευση, όπως σημειώνει ο κ.ρουσιάς, εν τούτοις το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτούς που αναζητούν εργασία στο εξωτερικό, προσλαμβάνονται με πολύ υψηλές α- πολαβές. Όσον αφορά τις εργοληπτικές εταιρείες, που επίσης ξεκίνησαν να δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, το «καλό της υπόθεσης» είναι το γεγονός ότι έρχεται «φρέσκο χρήμα στην αγορά», όπως σημείωσε. Άξιον αναφοράς, κατά τον πρόεδρο της ΟΣΕΟΚ, είναι και το γεγονός ότι οι καταθέσεις στις κυπριακές τράπεζες, δεν αναγνωρίζονται ως εγγύηση από τράπεζες του εξωτερικού και αυτό είναι ένα μεγάλο εμπόδιο για ιδιώτες αλλά και εταιρείες που επιθυμούν να αναπτυχθούν στο εξωτερικό. Η Ομοσπονδία Συνδέσμων Εργολάβων Κύπρου χαιρετίζει τις εξαγγελίες που έχουν γίνει από τον Νίκο Αναστασιάδη για αναπτυξιακά έργα, ω- στόσο, όπως σημείωσε ο κ. Ρουσιάς, «ελπίζουμε ότι θα έχουν συνέχεια. Θέλουμε να δούμε άμεσα την εκτέλεσή τους, πρέπει να γίνει άμεσα η προκήρυξή τους». Οικοδομικός οργασμός Η λύση του Κυπριακού θα έχει θετική επιρροή στον οικοδομικό τομέα κατά τον πρόεδρο της ΟΣΕΟΚ. «Θα γίνουν καλύτερα τα πράγματα με την ε- πίλυση του κυπριακού», όπως σημείωσε, ο κ. Ρουσιάς. «Αν υπάρξει μετακίνηση πληθυσμού, θα χρειαστεί άμεσα δημιουργία οικοδομικών έργων. Ευχόμαστε να μας δώσουν την Αμμόχωστο για να κινηθεί πρώτος ο οικοδομικός τομέας». Πράσινη ανάπτυξη Όπως επεσήμανε ο κ. Ρουσιάς, πρέπει να δοθεί περισσότερη έμφαση και προώθηση στην πράσινη ανάπτυξη από πλευράς της κυβέρνησης. Είναι υποχρέωση του κράτους, μέσω ευρωπαϊκής οδηγίας, να εγκαταστήσει στα κτήρια του έργα ενεργειακής απόδοσης. Προχωρώντας σε αυτό το στάδιο, όπως ανέφερε, θα δημιουργηθούν άμεσες θέσεις εργασίας, για επιστημονικό προσωπικό αλλά και για άλλους συγγενικούς κλάδους. Φορολογικά κίνητρα αλλά περιορισμένης χρονικής διάρκειας, εισηγείται ο πρόεδρος της ΟΣΕΟΚ Κώστας Ρουσιάς.

10 10-OIK_ADV ELLINIKI_KATHI 15/09/15 16:53 Page 19

11 11-OIK_DIETHNH_KATHI 15/09/15 21:22 Page 11 Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 11 Επανέρχεται το Βερολίνο στην επιβολή φόρου τραπεζικών συναλλαγών Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κατέστησε σαφές ότι θα πιέσει να εφαρμοστεί τελικά στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. Αναβιώνει η πρόταση για εφαρμογή Φόρου Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών (FTT) στην Ευρωζώνη, με τη Γερμανία να ε- πιμένει μάλιστα ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί, σταδιακά, σε ο- λόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση, επιμονή που προκαλεί ενόχληση στο Λονδίνο. Στην άτυπη συνεδρίαση του Ecofin και του Eurogroup, το περασμένο Σάββατο, ο Γερμανός υ- πουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κατέστησε σαφές ότι θα πιέσει ώστε ο φόρος να εφαρμοστεί τελικά και στα 28 κράτημέλη της Ε.Ε. Μέχρι σήμερα μόνο 11 μέλη της Ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, έχουν δεσμευτεί ότι θα εφαρμόσουν τον φόρο και ήδη διεξάγουν διαπραγματεύσεις για τον λόγο αυτό από το «Πετύχαμε σημαντική αν και όχι καθοριστική πρόοδο. Είναι εφικτή η επίτευξη συμφωνίας αν εξακολουθήσουμε να εργαζόμαστε φιλόδοξα», δήλωσε την Παρασκευή ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υ- ποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί, εκ των θερμών υποστηρικτών της πρότασης. Ωστόσο, η αναβίωση της υπόθεσης έχει ήδη ενοχλήσει τη Βρετανία, η οποία υποστηρίζει ότι το σχέδιο, στην αρχική του μορφή, θα πλήξει τη βρετανική τραπεζική βιομηχανία, ακόμη και αν η χώρα δεν εφαρμόσει τον φόρο. Ο Φόρος Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών προτάθηκε για πρώτη φορά από την Κομισιόν το 2011 ως ένας τρόπος, ώστε να συνεισφέρει και η τραπεζική βιομηχανία στο κόστος διάσωσης των τραπεζών από τους Ευρωπαίους φορολογουμένους. Οι 28, με πρώτη Μέχρι σήμερα μόνο 11 μέλη της Ευρωζώνης έχουν δεσμευτεί ότι θα εφαρμόσουν τον φόρο. τη Βρετανία, είχαν απορρίψει το 2012 την πρόταση για υιοθέτηση του φόρου, που έχει γίνει γνωστός και ως φόρος Τόμπιν. Εκτοτε καταβάλλεται προσπάθεια να εφαρμοστεί στην Ευρωζώνη, ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση μόνο 11 από τα 19 μέλη έχουν δηλώσει ότι θα τον ε- φαρμόσουν. Η αρχική πρόταση περιλαμβάνει τη φορολόγηση των συναλλαγών με μετοχές, κρατικά ομόλογα και παράγωγα και στόχο τη συγκέντρωση περίπου 35 δισ. ευρώ τον χρόνο. Ο κ. Σόιμπλε δήλωσε μετά το άτυπο Eurogroup ότι η υιοθέτηση του φόρου μόνο από 11 κράτη μέλη έρχεται σε αντίθεση με τα σχέδια για τη δημιουργία μιας κεφαλαιακής ένωσης, η οποία θα περιλαμβάνει όλη την Ε.Ε. Η Κομισιόν θα παρουσιάσει την πρότασή της για τη δημιουργία της λεγόμενης Ενωσης Αγορών Κεφαλαίων αργότερα τον Σεπτέμβριο. Στη συνάντηση του Σαββάτου, οι υ- πουργοί Οικονομικών συζήτησαν το εύρος εφαρμογής του φόρου. Σε πρώτη φάση στόχος είναι ο φόρος να αφορά μετοχές, ομόλογα και παράγωγα. Παράλληλα, εξετάζονται και διάφορες εξαιρέσεις από τον φόρο, για παράδειγμα, σε ποιον βαθμό θα φορολογούνται τα παράγωγα, αν θα εξαιρούνται οι συναλλαγές συνταξιοδοτικών ταμείων κ.ά. Οι υπέρμαχοι του Φόρου Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών υ- ποστηρίζουν ότι με αυτό το μέτρο οι τράπεζες θα αποπληρώσουν τμήμα των χρημάτων που διέθεσαν οι κυβερνήσεις από το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 και μετά, ώστε να διασώσουν, να ανακεφαλαιοποιήσουν και να εγγυηθούν για προβληματικές τους τράπεζες. Ενα δεύτερο σημαντικό κίνητρο είναι η αποτροπή της έ- ντονα κερδοσκοπικής δραστηριότητας σε παράγωγα και σε άλλα χρηματοπιστωτική εργαλεία που ελάχιστη σχέση έχουν με την πραγματική οικονομία και τη χρηματοδότηση εταιρειών. Αντιθέτως, η τραπεζική βιομηχανία προειδοποιεί ότι ο φόρος θα αυξήσει το κόστος χρηματοδότησης για τις εταιρείες και συνεπώς ότι η ε- πιβολή του είναι αντίθετη με τον σκοπό δημιουργίας της κεφαλαιακής ένωσης, δηλαδή τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης. Σε κάθε περίπτωση, οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν, δεδομένου ότι πολλές χώρες ζητούν τη μία ή την άλλη εξαίρεση. Εκτίναξη των ασφαλειών για κυβερνοεπιθέσεις μέχρι το 2020 Το μέγεθος της αγοράς ασφάλειας έναντι κινδύνων στο Ιντερνετ α- ναμένεται να τριπλασιαστεί μέχρι το 2020, σύμφωνα με έκθεση της PricewaterhouseCoopers. Παράλληλα η ασφαλιστική βιομηχανία θα πρέπει να υιοθετήσει επιθετικότερη πολιτική, σε διαφορετική περίπτωση διακινδυνεύει το ενδεχόμενο να εισέλθουν στον τομέα νέοι ανταγωνιστές όπως η Google. Σήμερα οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εταιρείες χρεώνουν υψηλά ασφάλιστρα, ώστε να καλύψουν ζημίες που προκαλούν χάκερ. Επίσης πολλές εταιρείες θέτουν ανώτατο όριο ζημιών που καλύπτουν, αποτρέποντας πολλές ε- ταιρείες από το να ασφαλιστούν έναντι του διαδικτυακού εγκλήματος. Μάλιστα ορισμένες ασφαλιστικές εταιρείες έχουν επιλέξει να μείνουν συνολικά εκτός της α- σφαλιστικής αγοράς του Ιντερνετ φοβούμενες πιθανούς κινδύνους. «Αν η βιομηχανία (ασφαλειών) καθυστερήσει υπερβολικά, υπάρχει ο κίνδυνος να μπει στην αγορά ένας ανταγωνιστής, ο οποίος θα μειώσει επιθετικά τα ασφάλιστρα ή θα προσφέρει πολύ καλύτερους Σήμερα οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εταιρείες χρεώνουν υψηλά ασφάλιστρα, ώστε να καλύψουν ζημίες που προκαλούν χάκερ. όρους», αναφέρει η PwC στην έκθεσή της. Οι νεαροί καταναλωτές, ηλικίας μεταξύ 20 και 30 ετών, είναι πολύ πιθανότερο να εμπιστευτούν εταιρείες όπως η Google ή η Apple αντί για παραδοσιακές ασφαλιστικές εταιρείες, εξηγεί στο Reuters ο κ. Πολ Ντελμπρίτζ, της PwC. «Φαντάζομαι πως η Google μπορεί να γίνει πολύ εφευρετική», προσθέτει. Επίσης οι τεχνολογικές εταιρείες μπορεί να είναι καλύτερα εξοπλισμένες από τις ασφαλιστικές εταιρείες, ώστε να τιμολογήσουν το ρίσκο επίθεσης μέσω Ιντερνετ. Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς ασφαλειών έναντι επίθεσης στο Ιντερνετ, συνολικού ύψους 2,5 δισ. δολαρίων, δραστηριοποιείται στις ΗΠΑ όπου οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να αναφέρουν στις αρχές κάθε περιστατικό παραβίασης των βάσεων δεδομένων τους και της υποκλοπής στοιχείων πελατών τους. Αναμένεται ότι σύντομα παρόμοιο μέτρο θα υιοθετήσει και η Ευρωπαϊκή Ενωση, κίνηση που θα προκαλέσει τη μεγέθυνση της σχετικής αγοράς τα ε- πόμενα χρόνια. Την περασμένη εβδομάδα είχε δει το φως της δημοσιότητας άλλη έκθεση, αυτή τη φορά από τη γερμανική ασφαλιστική εταιρεία Allianz, σύμφωνα με την οποία το μέγεθος της αγοράς ασφαλειών έναντι κινδύνων στο Ιντερνετ θα μπορούσε να φτάσει μέχρι το 2020 τα 20 δισ. δολάρια. Υπάρχει μια γενική τάση για υιοθέτηση κανονιστικών μέτρων που προβλέπουν αυστηρότερα μέτρα προστασίας των προσωπικών δεδομένων καταναλωτών από επιθέσεις στο Ιντερνετ. «Αυτά τα μέτρα συνοδεύονται από την απειλή επιβολής υψηλότερων προστίμων στην περίπτωση που υπάρχει κλοπή δεδομένων», εξηγεί ο κ. Νάιτζελ Πίρσον, υπεύθυνος της Allianz για την κυβερνοασφάλεια. Τα τελευταία χρόνια πολλές εταιρείες, κυρίως στις ΗΠΑ, έχουν παραδεχθεί ότι χάκερ έχουν υποκλέψει τα προσωπικά δεδομένα, μεταξύ των ο- ποίων αριθμούς πιστωτικών καρτών και κωδικούς πρόσβασης, ε- κατοντάδων χιλιάδων ή σε ορισμένες περιπτώσεις και δεκάδων εκατομμυρίων πελατών τους. Α- κόμη και η αμερικανική εφορία έχει πέσει θύμα κυβερνοεγκληματιών. ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ Ο ΟΠΕΚ χαμηλώνει τον πήχυ για τη ζήτηση πετρελαίου O OΠΕΚ μείωσε χθες τις προβλέψεις για τις προμήθειες πετρελαίου από τις χώρες που δεν είναι μέλη του οργανισμού για το Στη μηνιαία έκθεση του ΟΠΕΚ αναφέρεται ότι η εκτίμηση αυτή στηρίζεται στην πρόβλεψη για πτώση της παραγωγής από σχιστόλιθο στις ΗΠΑ. Στην έκθεση προβλέπεται ότι οι προμήθειες από τις χώρες εκτός ΟΠΕΚ το 2015 θα μειωθούν κατά βαρέλια την ημέρα, στα βαρέλια, εξαιτίας της χαμηλότερης από την αναμενόμενη παραγωγής στις ΗΠΑ. Είχε προηγηθεί προειδοποίηση από την Goldman Sachs, η οποία δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να πέσει η τιμή του αργού πετρελαίου στα 20 δολάρια το βαρέλι. «Η αγορά πετρελαίου είναι ακόμη πιο κορεσμένη απ ό,τι περιμέναμε, και τώρα προβλέπουμε ότι αυτό το πλεόνασμα θα παραμείνει το 2016 λόγω της μεγαλύτερης ανάπτυξης της παραγωγής, της ελαστικής προσφοράς των παραγωγών εκτός ΟΠΕΚ και της επιβραδυμένης α- νάπτυξης της ζήτησης, με τους κινδύνους να μεταλλάσσονται σε περίπτωση ακόμη πιο αδύναμης ζήτησης, δεδομένης της επιβράδυνσης της Κίνας», ανέφερε η Goldman Sachs. Οι πωλήσεις του νέου iphone 6S το Σαββατοκύριακο αναμένεται ό- τι θα ξεπεράσουν τις περσινές, ανακοίνωσε χθες η Apple, ενώ η εφημερίδα Financial Times σημείωσε ότι το μεγαλύτερο iphone 6S Plus έχει ήδη κάνει θραύση στο Διαδίκτυο, με τις παραγγελίες να ξεπερνούν τις προβλέψεις. Η Apple ανέφερε ότι έλαβε τέσσερα εκατομμύρια προπαραγγελίες για το iphone 6 και το iphone 6 Plus. «Η ανταπόκριση των πελατών στα iphone 6 και iphone 6 Plus είναι εξαιρετικά θετική, και οι προπαραγγελίες αυτό το Σαββατοκύριακο ήταν πολύ δυνατές σε όλο τον κόσμο. Είμαστε έτοιμοι να σπάσουμε το ρεκόρ των 10 εκατομμυρίων μονάδων της περσινής χρονιάς, όταν τα νέα iphone θα ξεκινήσουν να διατίθενται στις 25 Σεπτεμβρίου», ανέφερε η Apple στην ανακοίνωσή της. Διακανονισμός για τα καρτέλ στα CDS Σε διακανονισμό ύψους 1,87 δισ. δολαρίων κατέληξαν ορισμένες από τις μεγαλύτερες αμερικανικές τράπεζες, οι οποίες αντιμετώπιζαν τις κατηγορίες για αθέμιτες πρακτικές στην αγορά των ασφαλίστρων κινδύνου (CDS) έ- ναντι χρεοκοπίας. Η αγορά αυτή στα τέλη του 2014 ανερχόταν σε 16 τρισ. δολάρια. Στη λίστα με τις μεγαλύτερες τράπεζες που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ περιλαμβάνονται οι Goldman Sachs, JP Morgan, Citigroup και HSBC. Το 2013 οι επενδυτές κατέθεσαν μήνυση κατά των τραπεζών σε δικαστήριο του Μανχάταν. Υποστηρίζουν ότι οι τράπεζες είχαν δημιουργήσει καρτέλ στα CDS και συνεργάστηκαν για τον έ- λεγχο της αγοράς. Η ΕΚΤ αγόρασε κρατικά ομόλογα 314,4 δισ. ευρώ Στο ποσό των 314,469 δισ. ευρώ ανήλθε το συνολικό ύψος του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΚΤ που έδωσε χθες στη δημοσιότητα, οι αγορές κρατικών ομολόγων ανήλθαν στα 314,469 δισ. ευρώ κατά την ε- βδομάδα η οποία ολοκληρώθηκε την 11η Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για την 27η εβδομάδα εφαρμογής της ποσοτικής χαλάρωσης, η οποία αποσκοπεί στην τόνωση του πληθωρισμού. Παράλληλα, η ΕΚΤ προέβη στην αγορά καλυμμένων ομολόγων, ύψους 116,107 δισ. ευρώ, και στην αγορά ABS, ύψους 11,860 δισ. ευρώ. Στόχος του επικεφαλής της ΕΚΤ Mάριο Ντράγκι, όπως έχει δεσμευτεί και ο ίδιος, είναι η αύξηση του ισολογισμού της ΕΚΤ κατά 1,1 τρισ. ευρώ. Απειλή υποβάθμισης χωρών, λόγω φυσικών καταστροφών Μία από τις πιο γηρασμένες χώρες η Ελλάδα Παράγοντας για την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας μιας χώρας είναι οι φυσικές καταστροφές τις οποίες θα κληθεί να αντιμετωπίσει, καθώς και ο αντίκτυπός τους. Τα σχετικά α- ναφέρει σε έκθεσή του ο διεθνής οίκος αξιολόγησης της Standard & Poor s, όπου και αναφέρεται ότι η υποβάθμιση μπορεί είναι της τάξεως από 2 έως και 2,5 βαθμίδων. Τέσσερις χώρες αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο αυτό, και μία εξ αυτών είναι η Ιαπωνία, ενώ ως φυσικές καταστροφές θεωρούνται οι σεισμοί, οι κυκλώνες και οι πλημμύρες. Η Ελλάδα, η οποία κινδυνεύει από σεισμό, θα είχε μία υποβάθμιση της τάξεως του 0,25 της βαθμίδας. Ειδικά για την Ιαπωνία, ένας σεισμός μπορεί να της κοστίσει υποβάθμιση της δανειοληπτικής της ικανότητας έως και 2,1 βαθμίδες. «Εκτιμούμε πως υπάρχουν πολύ μεγάλες πιθανότητες να ε- πωμιστούν άμεσες οικονομικές απώλειες και να υποστούν πιέσεις στην αξιοπιστία τους τα κράτη τα οποία βρίσκονται επάνω ή πλησίον των ορίων των γεωλογικών πλακών της Γης, στη Στεφάνη του Ειρηνικού, στην Καραϊβική και στο ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας (Τουρκία)», επισημαίνεται στην έκθεση. Στην περίπτωση της Ιαπωνίας, ένας σεισμός με ένταση πρωτοφανή σε περίοδο 250 ετών θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στις εμπορικές συναλλαγές, θα επηρέαζε τους διαύλους προμηθειών, θα προκαλούσε μαζικές πωλήσεις σε ξένα περιουσιακά στοιχεία ε- νεργητικού που κατέχουν Ιάπωνες, καθώς και μερικό επαναπατρισμό ιαπωνικών στοιχείων ε- νεργητικού που βρίσκονται εκτός συνόρων. Ο συνδυασμός των παραγόντων αυτών, όπως αναφέρουν οι αναλυτές της Standard & Poor s, θα είχε επιφέρει πιθανώς οικονομική επιβράδυνση και στον υπόλοιπο κόσμο, καθώς και αναταραχές στις διεθνείς χρηματαγορές. Πλημμύρες Στην Ευρώπη, πέραν των σεισμογενών περιοχών, ως μείζων καταστροφή θεωρούνται οι πλημμύρες, ειδικά για χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία. Στις α- νεπτυγμένες, βέβαια, ευρωπαϊκές χώρες ο οικονομικός αντίκτυπος, χωρίς να είναι αμελητέος, εμφανίζεται περιορισμένος. Επιπροσθέτως, είναι απίθανο να προξενήσει υποβάθμιση της δανειοληπτικής ικανότητας. Αναφορικά, τώρα, με τις πλημμύρες, εκεί όπου θα μπορούσαν να δημιουργήσουν σοβαρή ζημία οικονομικής φύσεως, είναι στην Ουγγαρία μιλώντας για ευρωπαϊκές χώρες και στην Ταϊλάνδη. Αν και η πλημμύρα ως φυσική καταστροφή δεν είναι τόσο σοβαρή όσο ο σεισμός, ωστόσο ε- πηρεάζει πολύ περισσότερους ανθρώπους. Σημειωτέον πως ο σεισμός στην παρούσα έκθεση του οίκου Standard & Poor s θεωρείται η σοβαρότερη καταστροφή με οικονομικά κριτήρια. Ως προς τους τροπικούς κυκλώνες (ή τις τροπικές καταιγίδες), έρχονται δεύτεροι σε καταστρεπτικές συνέπειες μετά τους σεισμούς. Οι κυκλώνες παρατηρούνται σε θερμά κλίμακα, και ιδίως στην Καραϊβική, τον Κόλπο του Μεξικού, τις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες και τη Νοτιοανατολική Ασία. Κατά τις εκτιμήσεις του α- ντασφαλιστικού κολοσσού της Swiss Re, μπορεί να προκληθεί έως και απώλεια 5% και πλέον του ΑΕΠ στις επιμέρους χώρες, εάν ξεσπούσε πρωτοφανούς κλίμακας καταιγίδα. Συνεπώς, όπως επισημαίνει η Standard & Poor s στην έκθεσή της, θα υπήρχαν σε μία τέτοια περίπτωση υποβαθμίσεις χωρών όπως η Δομινικανή Δημοκρατία, το Μπανγκλαντές και το Βιετνάμ. Οσοι γεννήθηκαν το 2000 στην Ιαπωνία, την Νότια Κορέα, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία θα φθάσουν στα 50 τους χρόνια και θα ζουν σε κοινωνίες με υψηλά ποσοστά υπερηλίκων. Εως το 2050 σε αυτές τις γηρασμένες οικονομίες του κόσμου το 40% και πλέον του πληθυσμού θα ξεπερνάει τα 60 χρόνια, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών. Η εξέλιξη αυτή θέτει ένα βάρος στις επερχόμενες γενιές, οι ο- ποίες θα κληθούν να χρηματοδοτήσουν το σύστημα πρόνοιας σε χειμαζόμενες οικονομίες με βραδεία ανάπτυξη και διογκούμενο δημόσιο χρέος. Μεταξύ των έξι ταχύτερα γηρασκουσών χωρών, η μόνη η οποία αντιμετωπίζει με σοβαρότητα αυτή την προοπτική είναι η Ιαπωνία η τελευταία ήδη διαθέτει τον πιο γηρασμένο πληθυσμό παγκοσμίως. Με τη χειρότερη ποιότητα Σύμφωνα με την αξιολόγηση της HelpAge International για την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων, η Ελλάδα και η Ν. Κορέα είναι οι χειρότεροι τόποι να ζήσουν οι άνθρωποι στα 60 τους και πέραν. Στη σχετική της έκθεση η διεθνής οργάνωση καταδεικνύει τον καταστρεπτικό αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης του 2008 στις μεγαλύτερες γενιές και ειδικά στις σκληρά πληττόμενες χώρες της Νότιας Ευρώπης. Η Ελλάδα, η οποία κατατάσσεται Οι ουρές των εξαθλιωμένων συνταξιούχων, που περίμεναν έξω από τις κλειστές τράπεζες και με ελέγχους κεφαλαίων παράλληλα σε εφαρμογή, έγιναν το ανθρώπινο πρόσωπο της κρίσης. < H Ελλάδα και η Ν. Κορέα είναι οι χειρότεροι τόποι να ζήσουν οι άνθρωποι στα 60 τους και πέραν. πίσω από τη Βενεζουέλα και τη Νότια Αφρική, αναγκάστηκε να περιορίσει δραστικά τις συντάξεις με αντάλλαγμα πρόγραμμα σωτηρίας για την παραμονή της στο ευρώ. Οι ουρές των εξαθλιωμένων συνταξιούχων, που περίμεναν έξω από τις κλειστές τράπεζες και με ελέγχους κεφαλαίων παράλληλα σε εφαρμογή, έγιναν το ανθρώπινο πρόσωπο της κρίσης. Η Ιαπωνία, η οποία βρίσκεται στην όγδοη θέση μπροστά από τις ΗΠΑ, φαίνεται πως ακολουθεί προοδευτικές κοινωνικές πολιτικές. Η ΗelpAge επισημαίνει πως από νωρίς έθεσε σε προτεραιότητα την υγεία και την εκπαίδευση και εγκαθίδρυσε σύστημα καθολικής περίθαλψης και ασφάλισης. Βάσει των προβλέψεων του ΟΗΕ, τα προσεχή τριάντα πέντε χρόνια ο πληθυσμός των ανθρώπων οι οποίοι θα υπερβαίνουν τα 60 τους χρόνια θα φθάσει τα 2,1 δισεκατομμύρια, όταν φέτος θα ανέλθει στα 901 εκατομμύρια. Σε ποσοστό θα αυξηθούν από το 12,3% σήμερα στο 21,5% το BLOOMBERG, A.P.

12 12-OIK_DIETHNH_KATHI 15/09/15 21:22 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 Ή θα πρέπει να κάνει ένα γενναίο άλμα προς την κατεύθυνση της ομοσπονδιοποίησης ή θα πρέπει να τα βγάλει πέρα με περιορισμένες και σταδιακές αλλαγές. ΑΝΑΛΥΣΗ Του PAUL TAYLOR / REUTERS Η πορεία της Ευρωζώνης μετά την κρίση Κάτω από τη σκιά του διπλού δράματος με τους πρόσφυγες και την ελληνική κρίση δημοσίου χρέους σιγοβράζει η δημόσια συζήτηση για το πώς θα μπορούσε να ενισχυθεί η Ευρωζώνη έ- πειτα από έξι χρόνια αποσταθεροποιητικής κρίσης. Στη μια πλευρά στέκονται αυτοί που πιστεύουν ότι η Ευρωζώνη πρέπει να κάνει ένα γενναίο άλμα προς την κατεύθυνση της ομοσπονδιοποίησης, ώστε να επιβιώσει ως σταθερή νομισματική ένωση. Απέναντι στέκονται όσοι υποστηρίζουν ότι δεδομένης της περιορισμένης διάθεσης που έχει η κοινή γνώμη και οι πολιτικοί για την παραχώρηση περισσότερων κυριαρχικών δικαιωμάτων, η Ευρώπη θα πρέπει να τα βγάλει πέρα με περιορισμένες και σταδιακές αλλαγές. Οι επικεφαλής των πέντε ευρωπαϊκών θεσμικών οργανισμών πρότειναν τον Ιούνιο σειρά βημάτων που θα πρέπει να γίνουν τα επόμενα δύο χρόνια ώστε να ενισχυθεί η τραπεζική έ- νωση, οι αγορές κεφαλαίων, ενέργειας και η ψηφιακή αγορά, ώστε να ενισχυθεί η οικονομική ανταγωνιστικότητα και να αντιμετωπιστούν οι μακροοικονομικές ανισορροπίες χωρίς να αναθεωρηθούν οι ευρωπαϊκές συνθήκες. Ακόμη και αυτές οι σχετικά χαμηλότονες προτάσεις συναντούν αντίσταση, ιδίως από το Βερολίνο, όπου είναι βαθιά χαραγμένη η αντίθεση στο όποιας μορφής περαιτέρω μοίρασμα οικονομικών ευθυνών. Πιο φιλόδοξες ιδέες ανθούν στο Παρίσι και στην ΕΚΤ. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας, Εμανουέλ Μακρόν, και ένα υψηλόβαθμο μέλος της ΕΚΤ ζήτησαν τη δημιουργία υπουργείου Οικονομικών της Ευρωζώνης με δικό του προϋπολογισμό και Κοινοβούλιο που θα έχει την εξουσία να επιβλέπει τις εθνικές οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές. «Για τους Γάλλους αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εφαρμόσουμε μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν παλιές συνήθειες μια για πάντα. Σημαίνει επίσης ότι η Γερμανία θα πρέπει να σπάσει ταμπού... Αν δεν είναι έτοιμα τα κράτη-μέλη για οποιαδήποτε μορφή μεταφοράς πόρων στη νομισματική ένωση, όπως συμβαίνει σήμερα, τότε μπορείτε να ξεχάσετε το ευρώ και την Ευρωζώνη», είπε ο κ. Μακρόν. Η αντίδραση της Γερμανίας ήταν επιφυλακτική αλλά όχι απορριπτική. Κατά τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, η ενίσχυση της Ευρωζώνης θα είναι πιθανότατα μια σταδιακή διαδικασία, δεδομένου ότι λίγες κυβερνήσεις είναι διατεθειμένες να αναθεωρήσουν τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Δεν είναι σαφές αν το Παρίσι είναι σήμερα πιο πρόθυμο απ ό,τι ήταν στο παρελθόν να παραχωρήσει κυριαρχικά δικαιώματα σε σχέση με τη δημοσιονομική και οικονομική πολιτική και στη συνέχεια αν η Γερμανία είναι πρόθυμη να μοιραστεί περισσότερα βάρη μέσω του κοινού προϋπολογισμού της Ευρωζώνης και κάποιας μορφής ευρωομολόγων. Η άνοδος λαϊκιστικών κομμάτων που τάσσονται κατά του ευρώ σε πολλά κράτη-μέλη, περιλαμβανομένης της Γαλλίας, καθιστά τη στενότερη ενοποίηση της Ευρωζώνης πολιτικά ριψοκίνδυνη, αλλά όχι αδύνατη. Η συμφωνία περί του τι θα πρέπει να αλλάξει καθίσταται δυσκολότερη, διότι οικονομολόγοι και πολιτικοί εξακολουθούν να διαφωνούν σχετικά με το τι προκάλεσε την κρίση. Σύμφωνα με την άποψη που επικρατεί στη Γερμανία, ευθύνονται οι σπάταλες κυβερνήσεις και η άνοδος του κόστους εργασίας στον ευρωπαϊκό Νότο. Γι αυτό η λύση που προωθεί το Βερολίνο είναι λιτότητα ώστε να περιοριστούν τα ελλείμματα και μείωση μισθών ώστε να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα. Ωστόσο πολλοί οικονομολόγοι αντιτείνουν πως η έκρηξη των γερμανικών εξαγωγών και η συγκράτηση των μισθών προκάλεσαν ανισορροπίες στην Ευρωζώνη μαζί με την αύξηση του ιδιωτικού χρέους στις χώρες της περιφέρειας μετά την έκρηξη του κατασκευαστικού τομέα που είχε χρηματοδοτηθεί χάρη στον άφθονο δανεισμό και τα χαμηλά ε- πιτόκια. Υπό αυτό το πρίσμα η λύση θα ήταν η ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης στη Γερμανία και η εξεύρεση τρόπων ώστε να διαγραφεί ή να καταστεί κοινό τμήμα του υπερβολικού χρέους στις χώρες που περνούν κρίση. Ο κ. Ζαν- Κλοντ Γιουνκέρ υποσχέθηκε την περασμένη εβδομάδα να εργαστεί από τα μέσα του 2017 και μετά για τη δημιουργία υπουργείου Οικονομικών της Ευρωζώνης, κάτι που καθιστά α- ναγκαία την αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών, ενδεχόμενο που δεν θέλουν να θίξουν πριν από τις εθνικές εκλογές του 2017 ούτε η Γαλλία ούτε η Γερμανία. Τα ρομπότ εισβάλλουν στον χώρο εργασίας Πωλητές, δακτυλογράφοι, τραπεζικοί υπάλληλοι και σερβιτόροι από τα επαγγέλματα που πλήττονται άμεσα Μολονότι η τεχνητή νοημοσύνη ε- ξελίσσεται τόσο, ώστε να αγγίζει και ενίοτε να υπερβαίνει τις ανθρώπινες ικανότητες, ακόμη κι αν φτάσει στο επίπεδο της σχετικής ταινίας του Στίβεν Σπίλμπεργκ, δεν θα μπορέσει να αντικαταστήσει τον άνθρωπο σε όσες δραστηριότητες προϋποθέτουν κρίση, φαντασία ή ευαισθησία. Ενώ στην Κίνα ήδη πολλοί εργάτες κατασκευάζουν τα ρομπότ που θα τους πάρουν τη δουλειά, όσοι απασχολούνται στη φροντίδα της υγείας ή τις τέχνες, όσοι έχουν υπεύθυνες διευθυντικές θέσεις και λαμβάνουν αποφάσεις, είναι δικηγόροι ή πολιτικοί μηχανικοί μπορούν να νιώθουν ασφαλείς. Σε αυτούς προστίθενται ασφαλώς όσα επαγγέλματα σχετίζονται με την υψηλή τεχνολογία, όπως οι προγραμματιστές, οι σχεδιαστές λογισμικού και οι μηχανολόγοι υπολογιστών. Την ίδια στιγμή, όμως, όσοι απλώς διεκπεραιώνουν μηχανικά καθήκοντα που δεν προϋποθέτουν ιδιαίτερη κρίση ή ευρηματικότητα και όσοι βοηθούν άλλους, χωρίς να αναλαμβάνουν πρωτοβουλία ή να παίρνουν αποφάσεις κινδυνεύουν να μείνουν άνεργοι εξαιτίας του αυτοματισμού. Το συμπέρασμα προκύπτει από δύο έρευνες, αφενός του ομίλου Boston Consulting Group και αφετέρου του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για επαγγέλματα με ελαχιστοποιημένη ή μηδενική δημιουργικότητα, όπως είναι οι απλοί πωλητές, οι δακτυλογράφοι και οι τραπεζικοί υπάλληλοι, οι χειριστές βιομηχανικών μηχανημάτων και οι υπάλληλοι ταχυδρομείου, αλλά α- κόμη και οι σερβιτόροι. Σύμφωνα με την πρώτη έρευνα, σε μια δεκαετία περίπου το 25% των θέσεων εργασίας θα έχει αντικατασταθεί Ο αυξανόμενος κίνδυνος από τα ρομπότ οφείλεται στη συνεχή βελτίωση της ικανότητάς τους για λεπτούς χειρισμούς στη χρήση και στη συναρμολόγηση αντικειμένων. από ρομπότ ή από έξυπνα λογισμικά. Η δεύτερη έρευνα, εκείνη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, συμπεραίνει πως στα επόμενα 20 χρόνια θα έχει χαθεί το 35% των θέσεων εργασίας στη Βρετανία, καθώς θα έχουν εκτοπισθεί από τον αυτοματισμό. Η ερευνητική ομάδα εξεπόνησε, άλλωστε, διαδραστικό πρόγραμμα που δίνει στον χρήστη υ- πολογιστή τη δυνατότητα να ρωτήσει σχετικά με το δικό του επάγγελμα, το πόσο και το γιατί κινδυνεύει να αντικατασταθεί από ρομπότ. Εκρινε βάσει τού πόσο αναγκαίες είναι για το εκάστοτε επάγγελμα εννέα ανθρώπινες δεξιότητες: διορατικότητα σε κοινωνικά ζητήματα, ικανότητα διαπραγμάτευσης, πειθώ, ενδιαφέρον για τους άλλους, πρωτοτυπία, καλλιτεχνική φλέβα, δεξιότητα στη χρήση των χεριών, και ειδικότερα των δακτύλων, και ικανότητα για εργασία σε χώρο στον οποίο υπάρχει συνωστισμός. Προκύπτει έτσι ότι ο αυξανόμενος κίνδυνος από τα ρομπότ οφείλεται στη συνεχή βελτίωση της ικανότητάς τους για λεπτούς χειρισμούς στη χρήση και συναρμολόγηση αντικειμένου που θα τα καταστήσει σύντομα ικανά να εκτελούν όλο και πιο σύνθετες χειρωνακτικές εργασίες. Τα στοιχεία των δύο ερευνών έρχονται να προστεθούν στην υπάρχουσα πληροφόρηση για τις θέσεις εργασίας που καταλαμβάνουν τα ρομπότ. Ορισμένες βιομηχανίες της Κίνας έχουν ήδη κατορθώσει να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους αντικαθιστώντας σημαντικό τμήμα του προσωπικού τους με ρομπότ. Σύμφωνα, άλλωστε, με σχετικό ρεπορτάζ του BBC, στην κινεζική πόλη Ντονγκγκουάν, βρίσκεται υπό ανέγερση η πρώτη μονάδα παραγωγής της Sehnzhen Evenwin Precision Technology, που θα λειτουργεί σχεδόν αποκλειστικά με ρομπότ. Το Γραφείο Οικονομίας και Πληροφορίας Τεχνολογίας της ίδιας πόλης αναφέρει, άλλωστε, πως μέσα στους τελευταίους 12 μήνες 505 βιομηχανίες έχουν επενδύσει 4,2 δισ. γουάν για τον εξοπλισμό τους με ρομπότ, καθώς σκοπεύουν να αντικαταστήσουν περισσότερους από εργαζόμενους. Κι ενώ η Uber, που χρησιμοποιεί ηλεκτρονικές ε- φαρμογές για τη ναύλωση ταξί, διερευνά τη δυνατότητα να απαλλαγεί εντελώς από τον οδηγό, επαγγελματίες του κλάδου ευελπιστούν πως είναι ακόμη πολύ μακριά η ημέρα που θα κινηθούν τα ταξί χωρίς ο- δηγό. Οπως τονίζουν, ούτε η νομοθεσία το προβλέπει ούτε μπορεί εύκολα να βρεθεί πρόγραμμα που θα καλύπτει τις ανάγκες των πόλεων με κυκλοφοριακή συμφόρηση. Ποια είναι τα 11 στοιχεία των επιτυχημένων ανθρώπων Nα αποτύχεις, να ξαναπροσπαθήσεις και να μη σε ενδιαφέ ρει η γνώμη των άλλων για την αποτυχία σου Μερικές φορές μπορεί κανείς να α- ναρωτιέται ποια είναι τα βήματα που πρέπει να κάνει για να εκπληρώσει τον στόχο της επιτυχίας ή ποιες είναι οι δεξιότητες που πρέπει να έχει για να το κατορθώσει. Κι όσο περισσότερο μελετά κανείς μία δεξιότητα, τόσο περισσότερη ενέργεια και χρόνο απαιτεί. Τα σχετικά αναφέρει σε άρθρο του στο Linkedin ο δρ Τράβις Μπράντμπερι, γνωστός συγγραφέας βιβλίων αυτοβοήθειας στις ΗΠΑ. Επικαλείται καθηγήτρια, η οποία δίδασκε στην Α τάξη γυμνασίου. Η Αντζελα Λι Ντάκγουορθ διαπίστωσε, κατά τη διάρκεια της χρονιάς, ότι το υλικό που είχε στα χέρια της δεν ήταν Πρέπει να λάβεις τις σκληρές αποφάσεις που δεν θέλεις να λάβεις και να μην αφήσεις την πρόκληση αυτή να σε παραλύσει. τόσο προχωρημένο για κανέναν από τους μαθητές της. Ολοι μπορούσαν να το κατανοήσουν, εάν δαπανούσαν χρόνο και έκαναν την ανάλογη προσπάθεια. Τις καλύτερες επιδόσεις είχαν όχι εκείνοι με τα περισσότερα φυσικά τάλαντα, αλλά όσοι διέθεταν εκείνο το κάτι που τους παρακινούσε να καταβάλουν την σκληρότερη προσπάθεια από όλους. Αυτό έγινε και η αφορμή η Αντζελα Λι Ντάκγουορθ να μελετήσει το κοινό στοιχείο της προσωπικότητας που εντοπίζεται στους επιτυχημένους ανθρώπους. Είναι το πάθος, η επιμονή και η α- ντοχή, που χρειάζονται, μέχρις ότου να γίνουν τα όνειρά τους πραγματικότητα. Επίσης, οι επιτυχημένοι άνθρωποι κάνουν όσα Χρειάζεται πάθος, επιμονή και αντοχή για να γίνουν τα όνειρα πραγματικότητα. Η περίπτωση του Ιάπωνα ορειβάτη Τακάο Αραγιάμα είναι ενδεικτική. Σε ηλικία 70 ετών, το 2006 κατάφερε να κατακτήσει την κορυφή του Εβερεστ. οι άλλοι δεν είναι πρόθυμοι να κάνουν. Η κ. Ντάκγουορθ έχει ξεχωρίσει 11 γνωρίσματα και στοιχεία, που πρέπει να έχεις για να επιτύχεις. Πρώτον, είναι σημαντικό να κάνεις λάθος, να αποτύχεις, να ξαναπροσπαθήσεις και να μη σε ενδιαφέρει η γνώμη των άλλων για την αποτυχία σου. Δεύτερον, πρέπει να συνεχίσεις να αγωνίζεσαι, όταν νιώθεις πως έχει πια ηττηθεί. Οταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα, έχεις δύο επιλογές: είτε να εγκαταλείψεις είτε να υπερβείς το εμπόδιο και να συνεχίσεις. Εμείς οι άνθρωποι είμαστε όντα της συνήθειας. Εάν υποχρεώσεις τον εαυτό σου να αντέξει, τότε το σθένος εδραιώνεται μέσα σου. Τρίτον, πρέπει να λάβεις τις σκληρές αποφάσεις που δεν θέλεις να λάβεις και να μην αφήσεις την πρόκληση αυτή να σε παραλύσει: να απολύσεις, να ξενυχτήσεις για να επαναφέρεις τον σέρβερ της εταιρείας ή να αποσύρεις ένα πρότζεκτ και να το αντικαταστήσεις. Τέταρτον, πρέπει να ελέγχεις τα συναισθήματά σου, ώστε να μην κλονίζουν το σθένος σου. Πέμπτον, πρέπει να εμπιστεύεσαι το ένστικτό σου, ξεχωρίζοντάς το από την παρόρμηση. Εκτον, καλό είναι να δίνεις περισσότερα από όσα παίρνεις. Ενα πείραμα στο πανεπιστήμιο Στάνφορντ έχει να κάνει ως εξής: βάζουν ένα κοριτσάκι σε δωμάτιο με ένα γλειφιτζούρι, λέγοντάς του πως, εάν περιμένει 15 λεπτά χωρίς να το φάει, θα πάρει περισσότερα γλειφιτζούρια. Οσα παιδιά άντεξαν είχαν καλύτερες επιδόσεις στη ζωή τους, επισημαίνει ο δρ Τράβις Μπράντμπερι στο Linkedin. Εβδομον, πρέπει να ηγείσαι, όταν κανείς δεν σε ακολουθεί. Ογδοον, πρέπει να ανταποκρίνεσαι σε παράλογες προθεσμίες και να ξεπερνάς τις προσδοκίες. Ενατον, πρέπει να προσκολλάσαι σε λεπτομέρειες, ακόμη κι όταν έ- χεις εξαντληθεί και το μυαλό σου έχει μουδιάσει. Δέκατον, μην αφήνεις τους αγενείς ανθρώπους να σου μεταφέρουν τον αρνητισμό τους και συμπεριφέρσου τους όπως και στους ευγενικούς ανθρώπους. Τέλος, ενδέκατον, πρέπει να είσαι ανυπερθέτως υπόλογος/η για τις πράξεις σου. Οι άνθρωποι θυμούνται περισσότερο πώς αντιμετώπισες ένα πρόβλημα παρά πώς το δημιούργησες. Αναλαμβάνοντας τις ευθύνες σου, ακόμη κι αν μπορείς να καταφύγεις σε δικαιολογίες, δείχνει ότι ενδιαφέρεσαι για τα α- ποτελέσματα περισσότερο από το εγώ σου.

13 13-OIK_ELLADA_KATHI 15/09/15 23:55 Page 13 Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΔΙΕΘΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 13 Η Ουγγαρία έκλεισε τα σύνορά της Εναλλακτικές διαδρομές αναζητούν χιλιάδες πρόσφυγες με σκοπό να φτάσουν στη Γερμανία ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. Νέες διαδρομές προς τη Γερμανία αναζητούν από χθες χιλιάδες πρόσφυγες, καθώς η Ουγγαρία έκανε πράξη το κλείσιμο των συνόρων της, απαγγέλλοντας κατηγορίες σε 174 πρόσφυγες και εγκλωβίζοντας χιλιάδες άλλους στη Σερβία. Εν τω μεταξύ στις Βρυξέλλες, νέα έκτακτη σύνοδος των υπουργών Εσωτερικών της Ε.Ε. για το ζήτημα των προσφύγων προγραμματίστηκε για την ερχόμενη Τρίτη, μετά την αποτυχία της χθεσινής συνόδου. Παράλληλα, έως αύριο θα έχει ανακοινωθεί εάν θα υπάρξει έκτακτη σύνοδος των ηγετών για το ίδιο θέμα, Νέα έκτακτη σύνοδος των υπουργών Εσωτερικών της Ε.Ε. για το προσφυγικό προγραμματίστηκε για την ερχόμενη Τρίτη, μετά την αποτυχία της χθεσινής συνόδου. Εμπνευση για τους δισεκατομμυριούχους των ΗΠΑ αποτελεί ο επικρατέστερος μέχρι στιγμής προεδρικός υποψήφιος για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, Ντόναλντ Τραμπ, καθώς όλο και περισσότεροι Αμερικανοί μεγαλοεπιχειρηματίες ετοιμάζονται να διεκδικήσουν τον ρόλο τους στα κοινά. «Λατρεύω το γεγονός ότι άλλαξε το παιχνίδι», είπε ο ιδιοκτήτης της ομάδας μπάσκετ Ντάλας Μάβερικς, Μαρκ Κιούμπαν. «Η ιδέα των υποψηφίων με ελαττώματα και ισχυρές προτάσεις ανοίγει πόρτες σε άτομα που παλαιότερα δεν θα έθεταν υποψηφιότητα», πρόσθεσε. Ο Κιούμπαν, αν και παλαιός αντίπαλος του Τραμπ, θα φιλοξενήσει τη Δευτέρα προεκλογική εκδήλωση στην ιδιωτική του αρένα στο Ντάλας. Εκτός από τον ιδιοκτήτη των Μάβερικς, αρκετοί ακόμα διάσημοι για τα πλούτη τους άνδρες EPA Ούγγροι στρατιώτες σταματούν οικογένεια προσφύγων στα σύνορα. Οι διεθνείς συνθήκες προβλέπουν την προστασία των προσφύγων, αλλά οι ουγγρικές αρχές προτιμούν να τους συλλαμβάνουν. έχουν αναθεωρήσει τη στάση τους. Ανάμεσα σε αυτούς βρίσκεται και ο πολυεκατομμυριούχος πρωτοπόρος στα αντι-ιικά λογισμικά Τζον ΜακΑφι, ο οποίος έχει ήδη καταθέσει τα απαραίτητα έγγραφα για μία τρίτη ανεξάρτητη προεδρική υποψηφιότητα. Ο ΜακΑφι δεν θεωρεί ότι η επιτυχία του Τραμπ τον ενθάρρυνε ή τον αποθάρρυνε. «Γιατί ASSOCIATED PRESS Το αγοράκι από τη Συρία κατόρθωσε να περάσει στην Ουγγαρία πριν κλείσουν τα σύνορα. όπως ζητεί η Γερμανία. Ο διεθνής οργανισμός μετανάστευσης α- νακοίνωσε χθες ότι τα μέτρα της Ουγγαρίας παραβαίνουν τις υ- ποχρεώσεις της με βάση τους κανόνες του ΟΗΕ, ενώ ο εκπρόσωπος της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες υ- ποστήριξε ότι κάποια στοιχεία του νέου καθεστώτος στα ουγγρικά σύνορα είναι «πραγματικά ανησυχητικά». Αντιθέτως, οι ουγγρικές αρχές πανηγύριζαν. «Η παράνομη διέλευση των συνόρων έχει ήδη μειωθεί σημαντικά», διευκρίνισε ο εκπρόσωπος Τύπου της ουγγρικής κυβέρνησης, Ζόλταν Κόβατς. Οι 174 συλληφθέντες παραπέμπονται στη δικαιοσύνη με βάση τη νομοθεσία που τέθηκε σε ισχύ χθες για την «παράνομη διάσχιση των συνόρων». Ο νόμος προβλέπει φυλάκιση έως και τριών ετών για διάσχιση των συνόρων από σημεία πέραν των συνοριακών σταθμών και για πρόκληση βλάβης στον φράκτη. Για την είσοδο των προσφύγων στη χώρα διατίθενται δύο συνοριακά περάσματα, στα οποία μερικές εκατοντάδες πρόσφυγες υπέβαλαν χθες αιτήσεις ασύλου, κάποιες από τις οποίες απορρίφθηκαν με διαδικασίες-εξπρές. Οσοι προσφεύγουν εναντίον της απόφασης κρατούνται σε «ζώνες τράνζιτ», μέχρις ότου εξεταστεί η έφεση και εν συνεχεία στέλνονται πίσω στη Σερβία. Εκεί έγκειται η διαφορά του καθεστώτος που έχει εφαρμόσει η Ουγγαρία με το καθεστώς αυστηρότερων συνοριακών ελέγχων που εφαρμόζει από χθες η Αυστρία, η οποία δεν στέλνει πρόσφυγες πίσω στην Ουγγαρία. Ο Σέρβος υπουργός Εξωτερικών, Ιβιτσα Ντάτσιτς, έκανε λόγο για «σοβαρή κρίση στην Ε.Ε.». «Η ιδέα της επαναπροώθησης όλων των προσφύγων και μεταναστών στη Σερβία, ενώ έρχονται και άλλοι από τη Σερβία και την ΠΓΔΜ, είναι απαράδεκτη γιατί σε αυτή την περίπτωση γινόμαστε το κέντρο των αφίξεων», σημείωσε ο Ντάτσιτς. «Η Σερβία δεν μπορεί να το διαχειριστεί αυτό». Οι πρόσφυγες που δεν πρόλαβαν έως προχθές να περάσουν στην Ουγγαρία αναζητούσαν εναλλακτικές διαδρομές. «Δεν ξέρω τι θα κάνω», είπε ο 40χρονος Ρίαντ από το Χαλέπι, την οικονομική πρωτεύουσα της η εμπειρία σε κυβερνητική θέση να θεωρείται προσόν για έναν προεδρικό υποψήφιο», διερωτήθηκε ο ίδιος. «Κατά τα φαινόμενα είμαι ο μόνος που βλέπει ότι ζούμε σε μία παρανοϊκή κοινωνία που έχει δημιουργηθεί από μία παρανοϊκή κυβέρνηση», συμπλήρωσε, αιτιολογώντας την απόφασή του να συμμετάσχει στις εκλογές. Ο ΜακΑφι ανέφερε ότι Ο ιδιοκτήτης της ομάδας καλαθοσφαίρισης Ντάλας Μάβερικς, Μαρκ Κιούμπαν, γιορτάζει για τη νίκη των παικτών του στα αποδυτήρια της America Airlines Arena. η προεκλογική του εκστρατεία θα πραγματοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο στο Διαδίκτυο. Την ίδια στιγμή, άλλοι δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ προσφέρονται να τεθούν στη διάθεση του Τραμπ. Μετά τη ρεπουμπλικανική τηλεοπτική αναμέτρηση του Αυγούστου, ο επιχειρηματίας Καρλ Αϊκαν απάντησε θετικά σε πρόταση που του είχε γίνει από Συρίας που έχει μετατραπεί σε σωρό ερειπίων. «Θα περιμένω και θα δω. Χάσαμε τα πάντα προκειμένου να φθάσουμε ώς εδώ», συμπλήρωσε ο ίδιος. Αναμένοντας ότι οι ροές θα προέλθουν όλο και περισσότερο από τη Ρουμανία, η Ουγγαρία α- νακοίνωσε χθες ότι θα κατασκευάσει παρόμοιο φράκτη με αυτόν που κατασκεύασε στα σερβοουγγρικά σύνορα και στα σύνορα με τη Ρουμανία. «Ο χρόνος τελειώνει», προειδοποίησε χθες η Γερμανίδα καγκελάριος, ζητώντας σύνοδο την ερχόμενη εβδομάδα. Μετά την επαναφορά των συνοριακών ε- λέγχων, τους οποίους αποφάσισε η Γερμανία την Κυριακή, οι πρόσφυγες που έχουν φθάσει στη χώρα είναι 2.000, καταφεύγουν δηλαδή στη Γερμανία με μικρότερους ρυθμούς από ό,τι συνέβαινε έως τώρα. Η άφιξη προσφύγων στη Γερμανία από τις αρχές Σεπτεμβρίου έχει προξενήσει ε- ντάσεις στο εσωτερικό του συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών-Χριστιανοκοινωνιστών της Αγκελα Μέρκελ, οι οποίοι έγιναν εμφανείς στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου της Γερμανίδας καγκελαρίου. Η Γερμανίδα καγκελάριος αρνήθηκε ότι η επίσκεψή της σε προσφυγικό κατάλυμα λειτούργησε ως «πρόσκληση» στους πρόσφυγες, όπως την κατηγορούν οι Βαυαροί ομοϊδεάτες της. Η Μέρκελ σημείωσε ότι το καλωσόρισμα προς τους πρόσφυγες προήλθε από μεγάλο μέρος του γερμανικού πληθυσμού, καθώς πάρα πολλοί άνθρωποι συνέρρευσαν στον σιδηροδρομικό σταθμό του Μονάχου για να καλωσορίσουν τους πρόσφυγες. «Ο κόσμος είπε: Αυτή ήταν μια ω- ραία κίνηση. Προερχόταν από την καρδιά των ανθρώπων», σημείωσε η Μέρκελ. «Πρέπει να πω με απόλυτη ειλικρίνεια: Αν πρέπει να ζητάμε συγγνώμη για το γεγονός ότι δείξαμε φιλικό πρόσωπο σε μία κατάσταση α- νάγκης, αυτή δεν είναι η δική μου χώρα». REUTERS, A.P., AFP Παράδειγμα προς μίμηση δισεκατομμυριούχων ο Τραμπ Μετά την υποψηφιότητά του όλο και περισσότεροι μεγαλοεπιχειρηματίες των ΗΠΑ ετοιμάζονται να διεκδικήσουν τον ρόλο τους στα κοινά. τον Τραμπ για την ανάληψη του υπουργείου Οικονομικών, την ο- ποία είχε αρχικά απορρίψει. Παράλληλα, ο δισεκατομμυριούχος πωλητής αυτοκινήτων Ερνι Μποχ Τζ. επικοινώνησε προσωπικά με τον υπεύθυνο για την προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ, ε- πειδή θέλησε να διοργανώσει εκδήλωση-έρανο για τον αγαπημένο του Ρεπουμπλικανό υποψήφιο. Ο Μποχ Τζ. εξέφρασε την επιθυμία να αποτελέσει κομμάτι μιας ρεπουμπλικανικής κυβέρνησης υπό τον Τραμπ. Η επικράτηση στις εσωκομματικές εκλογές, ωστόσο δεν αποτελεί πλέον βεβαιότητα. Μπορεί ο Τραμπ να ηγείται της κούρσας των Ρεπουμπλικανών, αλλά η ά- νοδος των ποσοστών του το τελευταίο διάστημα είναι μικρή. Αντίθετα, ο συνταξιοδοτημένος νευροχειρουργός Μπεν Κάρσον μπορεί να αισθάνεται μεγάλη αισιοδοξία, καθώς έπεται του Τραμπ με διαφορά τεσσάρων ποσοστιαίων μονάδων με βάση δημοσκόπηση του CBS. Με αντιδραστικό λόγο, χαμηλότερους τόνους και συντηρητικές κοινωνικές θέσεις, ο Κάρσον κατόρθωσε να βρεθεί από το 6% στο 23%. Ο Τραμπ, από την πλευρά του, είδε άνοδο τριών ποσοστιαίων μονάδων, αγγίζοντας το 27%. Πάντως, το 63% των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων υποστηρίζει ότι είναι νωρίς για να κατασταλάξει. Φόβοι για προσφυγικό κύμα μέσω του Εβρου Σε ετοιμότητα ΕΛ.ΑΣ. και ΕΥΠ Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΟΥΛΙΩΤΗ Κοινότητα στο Facebook φέρεται να οργάνωσε τη μετακίνηση προσφύγων από τα τουρκικά παράλια. Μέσω κοινότητας στο Facebook, με τίτλο «crossing no more», οργανώθηκε, σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, η μετακίνηση Σύρων προσφύγων από τα τουρκικά παράλια προς την Αδριανούπολη, με απώτερο σκοπό την είσοδό τους στην Ελλάδα από τα χερσαία σύνορα στον Εβρο. Η κοινότητα αριθμεί χιλιάδες μέλη και περιέχει αναρτήσεις όπως η ακόλουθη: «Εμείς, εννοώ οι πρόσφυγες από τη Συρία και το Ιράκ, αποφασίσαμε να συγκεντρωθούμε κοντά στα ελληνοτουρκικά σύνορα και να εισέλθουμε στην ευρωπαϊκή επικράτεια την 15η Σεπτεμβρίου για να αποφύγουμε τις βάρκες του θανάτου...». Σχετικά δημοσιεύματα φιλοξενήθηκαν χθες στον τουρκικό Τύπο. Η εφημερίδα Zaman ανάρτησε στην ιστοσελίδα της δημοσίευμα με τίτλο «Οι Σύροι ξεκίνησαν την πορεία ελπίδας προς την Ευρώπη στον αυτοκινητόδρομο ΤΕΜ», το οποίο ανέφερε ότι «μετά από είδηση που διαδόθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ότι η Ελλάδα θα δεχθεί Σύρους πρόσφυγες, κύμα Σύρων κατευθύνεται προς την Αδριανούπολη μέσω του αυτοκινητόδρομου ΤΕΜ και του οδικού δικτύου D-100». Παρόμοιο δημοσίευμα αναρτήθηκε στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Hürriyet: «Περίπου Σύροι πρόσφυγες που ήρθαν σε μεταξύ τους επικοινωνία μέσω Iντερνετ φθάνουν στην Ανδριανούπολη με μισθωμένα πούλμαν και Ι.Χ. Η αστυνομία τούς ανέκοψε κατόπιν εντολής του υπουργείου Εσωτερικών». Πηγή από το Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. δήλωσε χθες στην «Κ» ότι αναφορά στο θέμα έκανε σε ομιλία του πριν από μερικά εικοσιτετράωρα στις Βρυξέλλες ο επικεφαλής της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες Αντόνιο Γκουτιέρες. Για το θέμα ενημερώθηκαν τόσο η ΕΛ.ΑΣ. όσο και η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, ενώ φέρεται ότι ειδοποιήθηκε και η τουρκική πλευρά. Συνοριακοί φύλακες αποκάλυψαν χθες στην «Κ» ότι η πληροφορία σχετικά με την επικείμενη προσπάθεια μαζικής εισόδου προσφύγων και μεταναστών μέσω του Εβρου περιήλθε σε γνώση τους προ τεσσάρων περίπου ημερών. Προσέθεσαν ακόμα ότι αποφασίστηκε να ενισχυθεί άμεσα με επιπλέον προσωπικό η Αστυνομική Διεύθυνση Ορεστιάδας, υπό τον φόβο η είσοδος στην ελληνική ε- πικράτεια να επιχειρηθεί από το σημείο του φράχτη που υπέστη μερική κατάρρευση λόγω βροχοπτώσεων, τον περασμένο Φεβρουάριο. Με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις, αξιωματούχοι του υπουργείου Δημόσιας Τάξης αφήνουν σαφείς αιχμές κατά του τέως υπουργού Αμυνας Πάνου Καμμένου, κατηγορώντας τον, ουσιαστικά, ως υπαίτιο για τη μη επισκευή του φράκτη στο σημείο όπου είχε υποστεί φθορές λόγω βροχοπτώσεων. Καλά πληροφορημένη πηγή αποκαλύπτει στην «Κ» ότι ο τέως υπουργός ζητούσε ευρώ από την ηγεσία της Αστυνομίας, προκειμένου να εκμισθώσει σκαπτικά μηχανήματα του Στρατού Ξηράς και να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες επισκευής του φράκτη. Για το θέμα, μάλιστα, φέρεται να υπάρχει αλληλογραφία μεταξύ του αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. και του επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Μετά την αποχώρηση Καμμένου και την ανάληψη καθηκόντων υπηρεσιακού υπουργού Εθνικής Αμυνας από τον κ. Ιωάννη Γιάγκο, η διαδικασία έχει επανεκκινήσει. Μάλιστα οι εργασίες δεν αποκλείεται να ξεκινήσουν και εντός των ημερών. Οι ναυαγοί υπέδειξαν 7 διακινητές Επτά διακινητές συγκαταλέγονται μεταξύ των διασωθέντων του πολύνεκρου ναυαγίου ανοικτά του Φαρμακονησίου, ξημερώματα Κυριακής. Εις βάρος τους σχηματίστηκε δικογραφία για ανθρωποκτονία εξ αμελείας κατά συρροήν, διακίνηση και παράνομη είσοδο στη χώρα. Οι συλληφθέντες θα οδηγηθούν αύριο στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Κω. Η ανάμειξή τους στην υπόθεση προέκυψε από καταθέσεις προσφύγων και μεταναστών που επέβαιναν στο ξύλινο πλοιάριο. Aπέδωσαν στους επτά συλληφθέντες κεντρικό ρόλο στην οργάνωση και υλοποίηση του μοιραίου ταξιδιού, ενώ υπέδειξαν τον έναν από αυτούς ως τον κυβερνήτη του σκάφους που στις 2 π.μ. της Κυριακής ανετράπη ανοικτά του Φαρμακονησίου, παρασύροντας στον θάνατο 34 άτομα. Οι κατηγορούμενοι, πάντως, αρνούνται τις κατηγορίες που τους αποδίδονται και δηλώνουν Σύροι και Παλαιστίνιοι πρόσφυγες. Ωστόσο, ε- ρωτηθείς σχετικά ανώτατος αξιωματικός του Λιμενικού, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο οι επτά φερόμενοι ως διακινητές να είναι Τούρκοι υπήκοοι.

14 14-OIK_ELLADA_KATHI 15/09/15 23:50 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ EΛΛΑΔΑ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 Τα προγράμματα διάσωσης και η κρίση του ευρώ Οι διαφορετικές απόψεις στη συζήτηση, στη Στοά του Αττάλου, με την οποία έκλεισε το τρίτο ετήσιο Athens Democracy Forum Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ Τα ελληνικά προγράμματα διάσωσης, η κρίση της Ευρωζώνης και το ίδιο το ευρώ κυριάρχησαν στη δημόσια συζήτηση στη Στοά του Αττάλου, με την οποία έκλεισε χθες το βράδυ το τρίτο ετήσιο Athens Democracy Forum, που διοργανώνουν οι International New York Times σε συνεργασία, μεταξύ άλλων, με την «Καθημερινή». Ο νομπελίστας οικονομολόγος και αρθρογράφος των New York Times, Πολ Κρούγκμαν, στη συζήτηση που είχε με τον συνάδελφό του στους Times Ρότζερ Κόεν και με τον διευθυντή της «Κ» Αλέξη Παπαχελά, παρομοίασε το ευρώ με «απίστευτη παγίδα», δεν έφτασε όμως στο σημείο όπως είχε κάνει κατά τις ημέρες πριν από το δημοψήφισμα του περασμένου Ιουλίου να ταχθεί υπέρ της εξόδου Ανάλυση των εξελίξεων, όπως διαμορφώνονται στο διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον. της Ελλάδας από το κοινό νόμισμα. Τόνισε ότι οι συνέπειες της λιτότητας που επέβαλαν «οι θεσμοί που ονομάζονταν και τώρα ονομάζονται ξανά τρόικα» έχουν προκαλέσει τρομακτικό πόνο στη χώρα και αμφισβήτησε με δηκτικό τρόπο τον χαρακτηρισμό ως «υπεύθυνης και λογικής» μίας πολιτικής «που έχει ως αποτέλεσμα 25% ανεργία και 25% μείωση του ΑΕΠ». Αναγνώρισε ωστόσο ότι «δεν υπάρχει πολιτική στήριξη» για την επιστροφή στη δραχμή και ότι «μόνο απεχθείς άνθρωποι» στην εγχώρια πολιτική σκηνή τάσσονται υπέρ ενός τέτοιου ενδεχόμενου. Ο καθηγητής Κρούγκμαν δήλωσε θαυμαστής του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, το οποίο χαρακτήρισε «ένα από τα σπουδαία επιτεύγματα στην ανθρώπινη Ιστορία». Ωστόσο, όπως σημείωσε, οι μεγάλες αποφάσεις με τις οποίες εξελίχθηκε ποτέ δεν τέθηκαν ε- νώπιον των λαών της Ευρώπης «ήταν πάντα ένα εγχείρημα των ελίτ». Και αν βασικές στρατηγικές αποφάσεις των Ευρωπαίων ηγετών μέχρι και τη δημιουργία της κοινής αγοράς ήταν σωστές, «το ευρώ α- ποδείχθηκε ότι ήταν μία πολύ κακή ιδέα». Η Ελλάδα μπορεί να βρίσκεται σε μια κατηγορία από μόνη της όσον αφορά τις συνέπειες που έχει υποστεί ως κράτος-μέλος της Ευρωζώνης, τόνισε, αλλά δεν είναι η μόνη: «Κοιτάξτε τι γίνεται Την παράσταση το πρωί έκλεψαν δύο ομιλητές: η κ. Εϊντριεν Κλάρκσον, πρώην γενική κυβερνήτης του Καναδά, και ο κ. Τζέφρι Ρόμπερτσον, ιδρυτής του δικηγορικού γραφείου Doughty Street Chambers, που έχει πρωτοστατήσει στη νομική προσπάθεια ανάκτησης των Γλυπτών του Παρθενώνα. Η κ. Κλάρκσον μίλησε συγκινητικά για το χρέος της ανθρωπότητας απέναντι στους πρόσφυγες. Κινεζικής καταγωγής, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Χονγκ Κονγκ το 1942 με την ιαπωνική εισβολή και να μεταναστεύσει με την οικογένειά της στον Καναδά. Οπως είπε στην ομιλία της, ήταν τότε τριών ετών την ίδια ηλικία που είχε ο άτυχος Αϊλάν Κουρντί, Η αρχή έγινε: τέσσερα εμβληματικά κτίρια της Αθήνας, ο λόφος του Λυκαβηττού, αλλά και το ιστορικό σιντριβάνι της πλατείας Συντάγματος, φωτίστηκαν χθες το βράδυ με ένα χαρακτηριστικό, έντονο μπλε χρώμα εκπλήσσοντας ευχάριστα πολλούς Αθηναίους και τουρίστες, οι οποίοι προσπαθούσαν να καταλάβουν σε τι οφείλεται αυτή η φαντασμαγορική μεταμόρφωση έξι σημαντικών τοποσήμων της ελληνικής πρωτεύουσας. Η πρωτοβουλία ανήκει στο τρίτο Athens Democracy Forum και συνδέεται με τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας της Δημοκρατίας στις 15 Σεπτεμβρίου, όπως έχει ο- ριστεί από τα Ηνωμένα Εθνη. Η αρχική ιδέα είναι κάθε χρόνο, αυτήν την ημέρα, επιλεγμένα κτίρια της Αθήνας να φωτίζονται στα χρώματα της ελληνικής σημαίας αλλά και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, μεταδίδοντας σε ένα διεθνές α- κροατήριο το συμβολικό μήνυμα του εορτασμού. στη Φινλανδία. Εχει χάσει 10% του ΑΕΠ της σε τρία χρόνια». Ο Ρότζερ Κόεν έθεσε ευθέως ζήτημα δημοκρατίας εντός της Ευρωζώνης. Στρεφόμενος στον Αλέξη Παπαχελά, τον ρώτησε αν η έννοια διατηρεί το νόημά της σε μια χώρα που ψήφισε υπέρ μίας διαφορετικής πολιτικής τον Ιανουάριο και μαζικά κατά ενός νέου γύρου λιτότητας τον Ιούλιο στο δημοψήφισμα, για να εισπράξει, τελικά, ένα ακόμα πρόγραμμα διάσωσης. «Ο κόσμος έχει πλέον γίνει αρκετά κυνικός, βλέπουν πως ό,τι κι αν ψηφίσουν η δημοσιονομική προσαρμογή δεν μπορεί να αποφευχθεί», απάντησε ο διευθυντής της «Κ», σημειώνοντας δυσοίωνα ότι «η υπομονή τελειώνει τόσο στην Ελλάδα όσο και στον ευρωπαϊκό Βορρά». Εμφανίστηκε δε απαισιόδοξος ότι οι εκλογές της Κυριακής θα δώσουν πολιτική λύση διαρκείας. «Θα υ- πάρξει άλλος ένας γύρος δράματος και μετά κι άλλες εκλογές», αποφάνθηκε. Για την περίοδο του μνημονίου γενικότερα, ο κ. Παπαχελάς έδωσε έμφαση στην επιλεκτική εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Οπως είπε: «Η πολιτική τάξη εφάρμοσε τα μέτρα λιτότητας, αλλά όχι τις μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα έπλητταν τους πελάτες της. Αυτός ήταν ένας βασικός λόγος που δεν αυξήθηκαν οι εξαγωγές και δεν υπήρξε ανάκαμψη». Ο διευθυντής της «Κ» εμφανίστηκε «ιδιαίτερα ανήσυχος» και για το ευρύτερο εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, δίνοντας έμφαση στην απουσία α- ποφασιστικής ηγεσίας. Ελπιδοφόρες νότες Η συζήτηση επεκτάθηκε στα προβλήματα της Κίνας, η διαφθορά στην οποία «συγκριτικά κάνει την Ελλάδα να μοιάζει με την Ελβετία», σύμφωνα με τον κ. Κρούγκμαν, και στην πιθανότητα να εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ. Στη γενικότερη κατήφεια υπήρξαν και μερικές ελπιδοφόρες νότες. Ο κ. Παπαχελάς σημείωσε ότι η αποτροπή του εκτροχιασμού της χώρας τον Ιούλιο δείχνει πολλά για την ωριμότητα του ελληνικού λαού («όχι όμως και των πολιτικών»). Ο κ. Κρούγκμαν εξέφρασε την πίστη του ότι οι ΗΠΑ θα βρουν τον δημοκρατικό τρόπο να αναστρέψουν τη διολίσθησή τους σε μία άνιση, άδικη κοινωνία, ενώ ο κ. Κόεν ανέδειξε τη θεαματική μείωση στην ανισότητα μεταξύ του αναπτυγμένου και του αναπτυσσόμενου κόσμου κατά τις τελευταίες δεκαετίες. η φωτογραφία του άψυχου κορμιού του οποίου στην ακροθαλασσιά της Αλικαρνασσού συγκλόνισε τη διεθνή κοινή γνώμη. Ο τρίχρονος Αϊλάν είχε ως τελικό προορισμό τον Καναδά, γεγονός που «σόκαρε όλους τους Καναδούς», όπως ανέφερε η ομιλήτρια, και «είχε μείζονα επίδραση» στην τρέχουσα προεκλογική εκστρατεία. Η κ. Κλάρκσον, που ήταν η de facto αρχηγός του καναδικού κράτους την περίοδο , αφηγήθηκε επεισόδια από την ενσωμάτωσή της στην καναδική κοινωνία και επιστράτευσε τον Περικλή και την Αγία Γραφή για να τονίσει την ανάγκη της αλληλεγγύης. «Κανένας δεν είναι περισσότερο άνθρωπος από κανέναν», είπε προς Στο πρώτο Blue Athens Initiative, όπως ονομάζεται, συμμετείχαν κτίρια ισχυρής συμβολικής σημασίας όπως το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων, το δημαρχείο της πλατείας Κοτζιά, το κεντρικό κτίριο της Εθνικής Τράπεζας στην οδό Αιόλου και ο Διεθνής Αερολιμένας Γ. ΜΠΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ Το ευρώ και η πολιτική λιτότητας, από τα θέματα που κυριάρχησαν στη χθεσινή συζήτηση μεταξύ του νομπελίστα οικονομολόγου και αρθρογράφου των New York Times Πολ Κρούγκμαν, με τον συνάδελφό του στους Times Ρότζερ Κόεν και τον διευθυντή της «Κ» Αλέξη Παπαχελά, στη Στοά του Αττάλου. Η πρόοδος της δημοκρατίας Με κεντρικό ομιλητή τον πρίγκιπα Αγά Χαν ξεκίνησε η τελευταία συνεδρία του Athens Democracy Forum στη Στοά του Αττάλου ε- νώπιον ενός κοινού από πολιτικές προσωπικότητες και ανθρώπους του πνεύματος. Ο Αγά Χαν εστίασε στους λόγους για τους οποίους οι δημοκρατίες στις σύγχρονες κοινωνίες αποτυγχάνουν κατά περιπτώσεις να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών και έδωσε έμφαση σε τέσσερις παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην εμβάθυνση των θεσμών. Σύμφωνα με τον κ. Χαν, «η πρόοδος της δημοκρατίας ε- ξαρτάται από την υπόσχεση για βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και απαιτείται συνταγματική κατανόηση τόσο από τους πολίτες όσο και από τους ίδιους τους πολιτικούς». Δεύτερος παράγοντας είναι ο ρόλος των ΜΜΕ, καθώς «συστατικό στοιχείο της δημοκρατίας είναι ο διάλογος και υπεύθυνα το τέλος της ομιλίας της. Οι χώρες της Δύσης, τόνισε, έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενήσουν όλους όσοι τώρα αναγκάζονται να φύγουν, να αποτελέσουν το νέο τους σπίτι, «το μέρος όπου, όταν αναγκαστείς να πας, πρέπει να σε δεχθούν». Διαφορετικός ήταν ο τόνος στη συνομιλία του κ. Ρόμπερτσον με Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος». Εκτός από το ισχυρό συμβολικό φορτίο των ίδιων των κτιρίων, η πρωτοβουλία του Athens Democracy Forum αποβλέπει και στην ενίσχυση της θετικής εικόνας για την Ελλάδα και ειδικότερα για την Αθήνα. Τα τελευταία πέντε γι αυτό είναι τα Μέσα», τονίζοντας την ανάγκη για ανεξάρτητη και υπεύθυνη ενημέρωση. «Τα Μέσα δεν θα πρέπει να κινητοποιούνται μόνο για αρνητικά θέματα, καθώς τα κοινωνικά δίκτυα τα επιτείνουν σε ακραίο βαθμό. Η κοινωνική συνοχή εξαρτάται από τη συναίνεση και αυτή από την ποιότητα της πληροφόρησης», επισήμανε. Τρίτος παράγοντας είναι η ε- νεργός συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών. «Αντλεί την ισχύ της από την ενέργεια των ίδιων των πολιτών που προέρχονται από ό- λους τους χώρους», τόνισε και παρουσίασε ως τέταρτο παράγοντα τον αρθρογράφο των New York Times Ρότζερ Κόεν. Ο Βρετανοαυστραλός δικηγόρος μίλησε εύγλωττα για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, παρομοιάζοντάς τα με πρώιμη φωτογραφία των απαρχών του πολιτισμού. Ανέλυσε τους τρόπους με τους οποίους υποβαθμίζονται στο «ποτ-πουρί» του Βρετανικού Μουσείου, 40% των επισκεπτών του οποίου δεν τα επισκέπτονται καν, και τους λόγους για τους οποίους η εξαγωγή τους από τον Ελγιν ήταν πλήρως παράνομη. «Οχι» σε διαπραγμάτευση Τόνισε ότι η Βρετανία αρνείται παγίως να διαπραγματευτεί με την Ελλάδα και ότι τα Γλυπτά θα παραμείνουν «για πάντα» στην τη δημοκρατική ηθική δεοντολογία. Καταλήγοντας, σημείωσε πως για να έχουν όλα αυτά αποτέλεσμα θα πρέπει οι ηγέτες να προσπαθούν να βρουν κοινά σημεία και να κάνουν συμβιβασμούς, «να προσέρχονται στο τραπέζι αναζητώντας τα κοινά σημεία που θα φέρουν αποτέλεσμα». Την εκδήλωση χαιρέτισαν επίσης ο πρόεδρος των International New York Times Stephen Dunbar - Johnson, η κ. Annika Savill, ε- πικεφαλής του Tαμείου Δημοκρατίας των Hνωμένων Eθνών και ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, που αναφέρθηκε στις σημερινές προκλήσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το «παρών» έδωσαν, μεταξύ άλλων, οι πρώην πρωθυπουργοί Κ. Σημίτης και Λ. Παπαδήμος, η υπουργός Πολιτισμού Αλκηστις Πρωτοψάλτη, ο πρώην Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής Νικ. Διαμαντούρος και οι πρώην υ- πουργοί Αννα Διαμαντοπούλου και Ολγα Κεφαλογιάννη. «Η Δύση μπορεί να αποτελέσει το νέο σπίτι των προσφύγων» Ανέφερε η κ. Εϊντριεν Κλάρκσον, πρώην γενική κυβερνήτης του Καναδά Υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα ο κ. Τζέφρι Ρόμπερτσον. Ο κ. Αγά Χαν έδωσε έμφαση σε τέσσερις παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην εμβάθυνση των θεσμών. Duveen Gallery («πήρε το όνομά της από έναν απατεώνα») εκτός εάν η Αθήνα κινηθεί νομικά. Η σχετική γνωμοδότηση του δικηγορικού του γραφείου έφτασε στα χέρια του υπουργείου Πολιτισμού τον περασμένο Ιούλιο, όπως ανέφερε. Χαρακτήρισε μάλιστα δημοσιεύματα, τον περασμένο Μάιο («συμπεριλαμβανομένων και των New York Times»), ότι η γνωμοδότηση είχε κατατεθεί και είχε α- πορριφθεί από την ελληνική πλευρά προϊόντα «παραισθησιογόνου δημοσιογραφίας». Η σθεναρή θέση του υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών οδήγησε τον Κόεν να τον χαρακτηρίσει «πιο Ελληνα και από τους Ελληνες». Γ. ΠΑΛ. Το Blue Athens Initiative θέτει τις βάσεις για επέκτασή του εκτός Ελλάδος ΙΩ. ΜΠΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ Η Βουλή των Ελλήνων και το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» μεταξύ των κτιρίων που φωτίστηκαν χθες το βράδυ με ένα έντονο μπλε χρώμα. χρόνια η πρωτεύουσα έχει υποφέρει από διαδοχικά «κύματα» αρνητικής δημοσιότητας με συχνά καταστροφικές συνέπειες για τον τουρισμό και την ευαίσθητη τοπική οικονομία της πόλης. Το θετικό μήνυμα που εκπέμπει το Blue Athens Initiative από την πόλη που γέννησε τη Δημοκρατία αναβαπτίζει στο διεθνές κοινό την εικόνα της πρωτεύουσας ως μοναδικού και απολύτως ασφαλούς προορισμού. Η επιτυχία της πρώτης φετινής απόπειρας βάζει τις βάσεις για τη θεσμοθέτηση της ιδέας με προοπτικές επέκτασής της κι εκτός Ελλάδος. Κρούγκμαν: Πολλές οι διαφορές Αμερικής - Ευρώπης Ο Πολ Κρούγκμαν συμμετείχε και σε πρωινό πάνελ στο πλαίσιο του συνεδρίου, με θέμα την οικονομική ανισότητα. Στις παρεμβάσεις του, μεταξύ άλλων, τόνισε ότι η προσδοκία πολλών ότι η κατάρρευση του 2008 θα οδηγούσε σε ένα νέο New Deal και στην υποχώρηση των φονταμενταλιστών της αγοράς, διαψεύστηκε. Ω- στόσο, είπε, η κατάσταση είναι καλύτερη στην Αμερική, όπου ο Ομπάμα ακολούθησε σε κάποιο βαθμό τα χνάρια του Φρανκλίνου Ρούζβελτ. Αντιθέτως στην Ευρώπη, πρόσθεσε, η κατάρτιση της πολιτικής έχει παραδοθεί σε τεχνοκρατικές ελίτ, «που δεν έχουν ιδέα τι κάνουν» και απλώς προωθούν δογματικά πολιτικές που περιορίζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων και τα εισοδήματα των πολιτών. Μιλώντας στο ίδιο πάνελ, η πρώην υπουργός Αννα Διαμαντοπούλου συμφώνησε πως η Ευρωζώνη «δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι», ένα κοινό νόμισμα χωρίς κράτος, και ανέδειξε την ανάγκη για έναν κοινό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό που θα περιλαμβάνει σημαντικές μεταβιβάσεις μεταξύ των κρατών-μελών. Ωστόσο σημείωσε, διαφωνώντας με τον Κρούγκμαν, ότι «η λιτότητα δεν είναι το μόνο πρόβλημα στην Ελλάδα» και ότι, με το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα και πολιτική κουλτούρα, μια αλλαγή Γ. ΜΠΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ Στιγμιότυπο από το χθεσινό πρωινό πάνελ με θέμα συζήτησης τις προκλήσεις της Δημοκρατίας. Στο ίδιο πάνελ, η κ. Διαμαντοπούλου ανέδειξε την ανάγκη για έναν κοινό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. νομίσματος δεν θα έλυνε τα προβλήματα. Νωρίτερα, σε πάνελ με θέμα την οικουμενικότητα της φιλελεύθερης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, η Πόλα Ντομπριάνσκι, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για θέματα δημοκρατίας, δήλωσε ότι «η δημοκρατία αντιμετωπίζει προκλήσεις, αλλά δεν βρίσκεται σε υ- ποχώρηση». Ο Μπένι Τάι, αναπληρωτής καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, έδωσε το στίγμα των διεκδικήσεων της κινεζικής επαρχίας λέγοντας ότι «δεν μας αρκεί η υλική ευημερία» και ότι «θέλουμε ελευθερία, το δικαίωμα να επιλέγουμε τους ηγέτες μας». Από την πλευρά του, ο επενδυτής υψηλού κινδύνου Ερικ Λι εξέφρασε τον σκεπτικισμό του για την οικονομική αποδοτικότητα των δημοκρατικών χωρών, αντιπαραθέτοντάς τη με τα επιτεύγματα της Κίνας τα τελευταία 30 χρόνια. Η ισλαμιστική απειλή Στη συζήτηση σχετικά με την ισλαμιστική απειλή, ο Ρίτσαρντ Ντίαρλοβ, πρώην επικεφαλής της βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών MI6, σημείωσε ότι το πρόβλημα του «Ισλαμικού Κράτους» δεν θα αντιμετωπιστεί οριστικά έως ότου να γίνει άμεση προτεραιότητα από τους βασικούς παίκτες, που όλοι η Ουάσιγκτον, ο πρόεδρος της Συρίας Ασαντ, το Ιράκ και η Αγκυρα επί του παρόντος έχουν άλλους στόχους πιο ψηλά στην ατζέντα τους. Στο πάνελ με θέμα την ψηφιακή τεχνολογία, με συντονιστή τον διευθυντή σύνταξης της «Κ», Νίκο Κωνσταντάρα, η Βάλερι Πλέιμ-Γουίλσον, πρώην υ- πάλληλος της CIA, τόνισε τους κινδύνους που εγκυμονούν για τη δημοκρατία οι τεράστιες δυνατότητες ηλεκτρονικής παρακολούθησης που διαθέτουν σήμερα οι μυστικές υπηρεσίες. Η ημέρα ξεκίνησε με εισαγωγικές ομιλίες από τον Αχιλλέα Τσάλτα, αντιπρόεδρο των International New York Times με τομέα αρμοδιότητας τη διοργάνωση συνεδρίων, και την υπηρεσιακή υπουργό Τουρισμού Αλκ. Πρωτοψάλτη. Γ. ΠΑΛ.

15 15-OIK_ELLADA_KATHI 15/09/15 21:23 Page 15 Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΕΛΛΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 15 Silver alert για «επώνυμες» ξένες επενδύσεις Ενώ πολλά σχέδια είχαν συμφωνηθεί, ακόμα και σε πρωθυπουργικό επίπεδο, μπλόκαραν λόγω αβεβαιότητας και γραφειοκρατίας Του ΗΛΙΑ Γ. ΜΠΕΛΛΟΥ Δεκάδες άμεσες ξένες επενδύσεις, που υπολογίζονταν σε δισ. και οι οποίες όχι μόνον είχαν αποφασιστεί αλλά και παρουσιαστεί στις τελευταίες τρεις ελληνικές κυβερνήσεις, ακόμα και σε επίπεδο πρωθυπουργού, δείχνουν πλέον να ψυχορραγούν. Παραμένουν είτε μπλοκαρισμένες στα γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας και δικαιοσύνης είτε έχουν χάσει το νόημά τους, εξαιτίας της πολιτικοοικονομικής αβεβαιότητας και του ενδεχόμενου Grexit, που συνεχίζει να «στοιχειώνει» πολλά από τα επιχειρηματικά αυτά σχέδια. Με ορισμένες εξαιρέσεις, οι επενδύσεις αυτές όχι μόνον είναι «παγωμένες», αλλά εκτιμάται ότι υπό τις υπάρχουσες προοπτικές μπορεί να μην πραγματοποιηθούν ποτέ. Τα πρώτα σημάδια αυτής της κατάστασης άρχισαν να διαφαίνονται ήδη από την άνοιξη του 2014, οπότε και φάνηκε πως η τότε κυβέρνηση δεν θα ολοκλήρωνε την τετραετία. Οπερ και εγένετο. Το πρώτο οκτάμηνο του 2015 αποδείχθηκε καταστροφικό για τις ά- μεσες ξένες επενδύσεις, ενώ η κατάσταση γίνεται ακόμα χειρότερη εάν αναλογιστεί κανείς το πλήθος των επενδύσεων που δεν προχώρησαν λόγω του «παγώματος» του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων. Οπως δείχνει η καθυστέρηση και στην ά- μεση ολοκλήρωση της επένδυσης ύψους 1,23 δισ. της Fraport στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια, η επανενεργοποίηση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων ακόμα και μετά τη συμφωνία με τους δανειστές κάθε άλλο παρά απλή υπόθεση είναι. Πόσο μάλλον που πολλές από τις επενδύσεις που προχώρησαν τα προηγούμενα χρόνια, όπως στην Κασσιόπη της Κέρκυρας, στα Αφάντου στη Ρόδο ή στον μεταλλευτικό κλάδο σε Χαλκιδική και Εβρο, ταλαιπωρήθηκαν υπέρμετρα από δικαστικές προσφυγές και κυβερνητικές ή αυτοδιοικητικές αποφάσεις και ενέργειες. Η εκ νέου εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης για το ελληνικό επενδυτικό περιβάλλον εκτιμάται πλέον πως θα είναι δυσκολότερη από κάθε άλλη φορά, αφού τα ρίσκα, για τα οποία πολλοί στο εξωτερικό προειδοποιούσαν, όχι μόνο έχουν αυξηθεί αλλά έχουν επιπλέον στοιχίσει δισ. ευρώ στους επενδυτές, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση αυτή των ε- πενδύσεων στις ανακεφαλαιοποιήσεις των ελληνικών τραπεζών. Δεκάδες ξένες επενδύσεις δισ. παραμένουν μπλοκαρισμένες. Ενδεικτικά, κινεζικές επενδύσεις που είχαν συμφωνηθεί σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο δεν έχουν προχωρήσει. Mε εξαίρεση την επένδυση των 230 εκατ. της Cosco στο δυτικό τμήμα του ΟΛΠ, η χώρα δεν μπόρεσε να προχωρήσει ούτε την αξιοποίηση του Θριάσιου Εμπορευματικού Κέντρου, ούτε την ιδιωτικοποίηση του 67% του ΟΛΠ Α.Ε., ούτε τον διαγωνισμό για το νέο αεροδρόμιο του Ηρακλείου. Κινεζικά σχέδια Κεφάλαια από το Κατάρ Ηλεκτρικά - Τηλεπικοινωνίες Εμπόδια από προσφυγές Πολυεθνικές και επενδύσεις Στο Πεκίνο περιμένουν ακόμη τις δεσμεύσεις Ηλθον, είδον και... απήλθον ο σεΐχης Εμειναν στα σχέδια και οι πολυεθνικές Τίποτα δεν κινείται και για τα ακίνητα Αλλάζουν τα δεδομένα λόγω της φορολογίας Κινεζικές επενδύσεις στην Ελλάδα έχουν συμφωνηθεί σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο, τόσο επί πρωθυπουργίας Αντώνη Σαμαρά όσο και επί Αλέξη Τσίπρα. Ωστόσο, δεν έχουν προχωρήσει. Mε εξαίρεση την επένδυση των 230 εκατ. ευρώ της Cosco στο δυτικό τμήμα του ΟΛΠ, η χώρα δεν μπόρεσε να προχωρήσει ούτε την αξιοποίηση του Θριάσιου Εμπορευματικού Κέντρου, ούτε την ιδιωτικοποίηση του 67% του ΟΛΠ Α.Ε., ούτε τον διαγωνισμό για το νέο αεροδρόμιο του Ηρακλείου, ούτε την αναβάθμιση των σιδηροδρομικών υποδομών. Και όμως, όλα αυτά είναι επενδύσεις που ξεπερνούν δυνητικά το 1 δισ. με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία. Ο κ. Σαμαράς είχε συναντηθεί σε Αθήνα και Πεκίνο τόσο με τους ε- πικεφαλής της Cosco όσο και με τον Κινέζο πρωθυπουργό και τον Κινέζο πρόεδρο. Για τα Η εικόνα της κινεζικής οικονομίας δημιουργεί ευλόγως ανησυχία. ίδια αυτά θέματα συζήτησε τηλεφωνικά και ο κ. Τσίπρας με τον Κινέζο ομόλογό του, αλλά και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησής του Γ. Δραγασάκης, καθώς και ο υπουργός Ε- ξωτερικών Ν. Κοτζιάς κατά την επίσκεψή του στο Πεκίνο νωρίτερα φέτος. Ομιλοι όπως η Cosco, η China National Development & Reform Commission, η Shenzhen Airport, η Friedmann Pacific Asset Management Limited, η China Petroleum Pipeline Bureau, η Sinopec International Petroleum Service Corporation, η China Pacific Construction Group έχουν έλθει στην Ελλάδα, έχουν συναντηθεί με υπουργούς ή και πρωθυπουργούς και έχουν προσπαθήσει να πραγματοποιήσουν επενδύσεις είτε σε νέα έργα είτε σε διαγωνισμούς χωρίς αποτέλεσμα. Πλέον η εικόνα της κινεζικής οικονομίας δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για το κατά πόσο θα παραμείνουν όλοι προσηλωμένοι στην ελληνική υπόθεση. Οι επόμενες εβδομάδες χαρακτηρίζονται κρίσιμες για την εξέλιξη των ελληνοκινεζικών οικονομικών σχέσεων, σημειώνουν στην «Κ» διπλωματικοί και επιχειρηματικοί κύκλοι. Το Πεκίνο περιμένει να δει έμπρακτη εφαρμογή των δεσμεύσεων. Θα δει; Βασιλικά επενδυτικά κεφάλαια του Κατάρ έχουν γίνει ανεπιτυχείς προσπάθειες, με ελάχιστες ε- ξαιρέσεις, να επενδυθούν στην Ελλάδα. Εκπρόσωποί τους έχουν συναντηθεί τόσο με τον πρώην πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά όσο και με τον προκάτοχο του Γ. Παπανδρέου, αλλά και με πλήθος Ελλήνων υπουργών. Εσχάτως, και με τον γενικό γραμματέα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και εξάδελφο του πρωθυπουργού, Γιώργο Τσίπρα. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, παραμένουν πενιχρά. Η ιστορία ξεκινά με το «παγωμένο» μνημόνιο επενδύσεων που είχε υπογραφεί με πανηγυρικό τρόπο το 2010 στη Νέα Υόρκη, μεταξύ του σεΐχη Hamad bin Khalifa Al Thani και του Γ. Παπανδρέου. «Πάγωσε», κατά τους Καταριανούς, εξαιτίας χειρισμών της τότε κυβέρνησης τόσο στην επένδυση στον Αστακό όσο και στην υπόθεση της «Ελληνικός Χρυσός», Αντί για επενδύσεις, πρόταση για επιχειρηματική αποστολή στην Αθήνα. όπου είχε δρομολογηθεί συμμετοχή των Α- ράβων. Υστερα από αυτό το ναυάγιο απέσυραν το ενδιαφέρον τους για την έκταση του Ελληνικού και χρειάστηκε επίσκεψη του κ. Σαμαρά, τον Ιανουάριο του 2013, για να επανέλθουν. Τελικά, στο Ελληνικό δεν «κατέβηκαν» και, όπως αναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι, «μετέπειτα αγορές ακινήτων από εταιρείες συμφερόντων τους στο Ιόνιο έδειξαν πως ίσως να ήταν η σωστή απόφαση». Η βασιλική οικογένεια απέκτησε εμμέσως ε- κτάσεις στη Ζάκυνθο και νησίδες όπως η Οξυά, για να ανακαλύψει αργότερα πως δεν μπορεί να τις αξιοποιήσει. Επίσης, δεν προχώρησε ποτέ η δημιουργία επενδυτικού ταμείου. Στην επίσκεψη Σαμαρά στο Κατάρ είχε επιτευχθεί καταρχήν συμφωνία, ώστε το εμιράτο να επενδύσει περί το 1 δισ. ευρώ σε ελληνικές ΜμΕ. «Πάγωσε» όμως και αυτή. Το νήμα παρέλαβε η κυβέρνηση Τσίπρα, και τον περασμένο Μάιο ταξίδεψε στην Ντόχα ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων. Ομως ουδέν νεότερο έχει προκύψει, πέραν μιας πρότασης πραγματοποίησης επιχειρηματικής αποστολής στην Αθήνα. Ενας σημαντικός αριθμός ξένων πολυεθνικών ομίλων που δραστηριοποιούνται κυρίως στον κλάδο των ηλεκτρονικών και τηλεπικοινωνιακών προϊόντων είχε ήδη από το 2012 δρομολογήσει ένα επενδυτικό σχέδιο δύο σταδίων για τη δραστηριοποίησή του στην Ελλάδα με άξονα το λιμάνι του Πειραιά. Το πλάνο προέβλεπε αρχικά την ίδρυση κέντρων αποθήκευσης και logistics και σε δεύτερη φάση την εγκατάσταση γραμμών συναρμολόγησης. Ετσι, όταν στα τέλη του 2012 ο κ. Αντ. Σαμαράς συναντιόταν με υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία της Hewlett Packard (HP), με επικεφαλής τον ε- κτελεστικό αντιπρόεδρο της Tony Prophet, μάθαινε πως η αμερικανική πολυεθνική σχεδίαζε μεταφορά μέρους των προϊόντων της προς την Ευρώπη από τον Πειραιά, και ενδεχομένως τη δημιουργία εδώ κέντρου συναρμολόγησής Tο «πάγωμα» του ΟΛΠ και τα capilal controls φρέναραν όλα τα σχέδια. τους. Να γίνεται εδώ, δηλαδή, το τελικό προϊόν και όχι στην Κεντρική Ευρώπη. Α- νάλογα πλάνα είχαν αναπτύξει και επικοινωνήσει στην τότε κυβέρνηση και αργότερα στην τότε αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ και άλλες πολυεθνικές που έχουν εγκατασταθεί στον Πειραιά. Μεταξύ αυτών, και οι ZTE και Huawei, που μαζί με την HP φέρονταν να βρίσκονται πιο κοντά σε αυτούς τους σχεδιασμούς. Αντίστοιχα κέντρα logistics έφερναν στον Πειραιά η Sony, η GREE και η DELL. Το «πάγωμα» του διαγωνισμού για την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ αρχικά λειτούργησε ως τροχοπέδη για την προώθηση αυτών των επενδύσεων, που υπολογίζεται ότι μπορούσαν να δημιουργήσουν δεκάδες χιλιάδες θέσεις απασχόλησης στη δευτερογενή μεταποίηση. Εργα όλα που εκτιμάται ότι μπορούν να φέρουν άμεσα έσοδα για το Δημόσιο από 1 έως 2 δισ. ευρώ και δυνητικά να προσθέσουν στο ΑΕΠ έως και μία ποσοστιαία μονάδα ετησίως και νέες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με σχετική μελέτη της ΕΤΕ. Μετά όμως ήρθε το «πάγωμα» του ΟΛΠ και η επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και όλα τελείωσαν. Η ελληνική αγορά ακινήτων, ενώ όλο το 2014 έδειξε σημάδια σταθεροποίησης, εδώ και μερικούς μήνες επέστρεψε και πάλι σε περιδίνηση. Η α- ντιστροφή του κλίματος έγινε εμφανής και στην αλλαγή στάσης των διεθνών επενδυτών, οι οποίοι είχαν επανεντάξει τη χώρα στους πιθανούς προορισμούς τους. Ομως, πλέον, η εμπειρία από επενδύσεις που αντιμετώπισαν ή αντιμετωπίζουν ακόμα προβλήματα, όπως σε Κασσιόπη, Αφάντου, ακίνητα του Δημοσίου στην Πλάκα (που δημοπρατήθηκαν αλλά βρέθηκαν με άγνωστους ε- νοίκους που προβάλλουν δικαιώματα), και βέβαια τα προβλήματα που έχουν ανακύψει με τα σχέδια ανάπτυξης στον Αστέρα Βουλιαγμένης και αλλού, λειτουργούν αποτρεπτικά. Ενδεικτικό παράδειγμα; Η de facto ματαίωση των επενδυτικών σχεδίων της αμερικανικής πολυεθνικής εταιρείας επενδύσεων σε ακίνητα Μόνο ο κλάδος των τουριστικών ακινήτων συνεχίζει να συγκεντρώνει επενδυτικό ενδιαφέρον. Hines. Η Hines είχε ανακοινώσει πως σχεδιάζει να επενδύσει περί τα 500 εκατ. δολ. στην ελληνική αγορά real estate. Ο- μως δεν ολοκλήρωσε κάποια μεγάλη συμφωνία. Αν και πληροφορίες θέλουν την εταιρεία να διατηρεί την προσοχή της στην αγορά, είναι σαφές στους παράγοντες του real estate πως το αρχικό φιλόδοξο σχέδιο έχει μπει στο συρτάρι. Η Hines διαθέτει διεθνές χαρτοφυλάκιο επενδύσεων σε ακίνητα ύψους 25 δισ. δολ. και γραφεία σε 18 χώρες. Μεγάλες συμφωνίες που φέρεται να επιδίωξε είναι η απόκτηση του Πόρτο Καρράς αλλά και πιθανή συνεργασία με την εισηγμένη Pasal. Εξαίρεση πάντως αποτελούν τα τουριστικά ακίνητα. Ο κλάδος συνεχίζει να συγκεντρώνει επενδυτικό ενδιαφέρον τόσο για την αγορά ξενοδοχείaν όσο και για την είσοδο στη χώρα καινούριων tour operators με νέα τουριστικά concepts. Στον τομέα αυτό υπάρχει αυξητική τάση αξιών, η οποία αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα έτη. Οι επενδύσεις που έχει κάνει σε αυτή την κατεύθυνση κοινοπρακτικά με τον ελληνικό όμιλο Σάνη Α.Ε. η αμερικανική Oaktree Capital αναφέρονται ως θετικό παράδειγμα. Εμπόδια από τις μεγάλες καθυστερήσεις στην αποπληρωμή υποχρεώσεων του Δημοσίου. Από τα τέλη του 2012 και μετά, από το Μαξίμου πέρασαν επιχειρηματίες και ανώτατα στελέχη ομίλων όπως η Phillip Morris, η UniLever, η Specifar, η Hewlett Packard, η Cosco, η Pepsico ΗΒΗ, η Nestle,η Lafarge, η Procter & Gamble, η Vodafone, η Delhaize και η Novartis. Οι περισσότεροι εξ αυτών των ομίλων δρομολόγησαν σημαντικότατα επενδυτικά πλάνα, μέρος των οποίων ή συνολικά έχουν υλοποιηθεί. Αλλα αφορούσαν επενδύσεις σε έρευνα και α- νάπτυξη, άλλα σε ίδρυση νέων γραμμών παραγωγής και άλλα σε καινοτόμους και εξαγωγικές δράσεις. Ομως πλέον τα δεδομένα αλλάζουν την εικόνα. Η Phillip Morris-Παπαστράτος, για παράδειγμα, ολοκληρώνει έως τα τέλη του 2015 τόσο τη δέσμευσή της για αγορά ελληνικών καπνών ύψους 150 εκατ. ευρώ στην τριετία όπως και την επένδυση 25 εκατ. ευρώ σε 7 νέες γραμμές παραγωγής και επέκτασης του εργοστασίου της στον Α- σπρόπυργο. Εχει ήδη δημιουργήσει το ε- ξαγωγικό κέντρο που εξήγγειλε και προσανατολίζεται πλέον στην επέκταση του προγράμματος αγοράς ελληνικών καπνών για μία ακόμη τριετία. Ομως, κορυφαία στελέχη της εταιρείας με τα οποία επικοινώνησε η «Κ» διατυπώνουν τον προβληματισμό τους για τη συνεχιζόμενη συζήτηση περί επιβολής επιπλέον φορολογικής επιβάρυνσης στα καπνικά προϊόντα. Οι φαρμακοβιομηχανίες επένδυσαν και ε- πενδύουν μεγάλα ποσά σε έρευνα, ανάπτυξη καθώς και παραγωγή, όμως αναφέρουν εμφατικά τα σημαντικότατα προβλήματα που τους δημιουργούν οι ακολουθούμενες πολιτικές στην υγεία και ιδίως οι μεγάλες καθυστερήσεις στην αποπληρωμή υποχρεώσεων του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα, που διαχέονται στο σύνολο του κλάδου. Οι εταιρείες παραγωγής καταναλωτικών προϊόντων είναι αντιμέτωπες με τη μεγάλη πρόκληση της κατά το δυνατόν απορρόφησης του αυξημένου ΦΠΑ στις τελικές τιμές των προϊόντων τους. Και ούτω καθεξής.

16 16-OIK_ELLADA_KATHI 15/09/15 21:24 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ EΛΛΑΔΑ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 Ξεκινάει ο έλεγχος των καταθέσεων σε βάθος 10ετίας Το υπουργείο Οικονομικών θα ζητήσει τα στοιχεία από τις τράπεζες για ποσά άνω των ευρώ Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ Στο στόχαστρο των ελεγκτικών αρχών οι τραπεζικοί λογαριασμοί με καταθέσεις άνω των ευρώ. Τις επόμενες μέρες αναμένεται να αποσταλεί στα πιστωτικά ιδρύματα η εντολή του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Τρύφωνα Αλεξιάδη, για τον έλεγχο των τραπεζικών καταθέσεων σε βάθος 10ετίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υ- πουργείο Οικονομικών θα ζητήσει τα δεδομένα των τραπεζικών καταθέσεων με ποσά άνω των ευρώ, με τον κ. Αλεξιάδη να δηλώνει ότι θα ξεκινήσουν άμεσα οι έλεγχοι από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές. Από την πλευρά τους, στελέχη τραπεζών αναφέρουν ότι είναι σε θέση να στείλουν το σύνολο των στοιχείων της 10ετίας. Μάλιστα, σημειώνουν ότι τις προηγούμενες μέρες είχαν ξεκινήσει συζητήσεις για τη μορφή που θα σταλούν τα στοιχεία προκειμένου να είναι α- ξιοποιήσιμα, δηλαδή να είναι συμβατά με το σύστημα taxis για να γίνουν οι απαραίτητες διασταυρώσεις. Με τον τρόπο αυτό, οι ε- λεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, η οικονομική αστυνομία, ο οικονομικός εισαγγελέας, ο εισαγγελέας Εγκλημάτων Διαφθοράς και η Αρχή καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και ελέγχου των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης, θα έχουν πλήρη και ά- μεση πρόσβαση στις αναλυτικές κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών κάθε φυσικού και νομικού προσώπου, καθώς και στο Τον προσεχή Νοέμβριο θα είναι έτοιμο και το περιουσιολόγιο, σύμφωνα με ανώτατο παράγοντα του υπουργείου Οικονομικών. σύνολο των συναλλαγών που ε- πηρεάζουν το λογιστικό υπόλοιπο των λογαριασμών αυτών. Επί της ουσίας ο ελεγκτικός μηχανισμός θα ελέγχει εάν τα ποσά που βρίσκονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογουμένων έχουν δηλωθεί και στις φορολογικές δηλώσεις. Στην περίπτωση που το ποσό που έχει δηλωθεί στη φορολογική δήλωση υπολείπεται αυτών που έχουν κατατεθεί στις τράπεζες θα καλείται ο φορολογούμενος να το δικαιολογήσει. Εφόσον δεν τα καταφέρει, θα φορολογείται με τον συντελεστή που ίσχυε το έτος που εντοπίσθηκε η διαφορά. Ωστόσο, α- κόμα δεν έχει βρεθεί ο τρόπος α- ντιμετώπισης των εισοδημάτων που έχουν προκύψει από πωλήσεις ακινήτων (δεδομένου ότι τα περισσότερα συμβόλαια έχουν γίνει στην αντικειμενική αξία), καθώς και από κέρδη μετοχών δεδομένου ότι δεν ήταν υποχρεωμένοι να τα δηλώσουν στη φορολογική τους δήλωση. Σύμφωνα με πληροφορίες, για τις δύο παραπάνω περιπτώσεις το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να δώσει μία ευνοϊκή λύση για τους φορολογουμένους. Ανώτατος παράγοντας του υ- πουργείου Οικονομικών αναφέρει στην «Κ» ότι έχει ξεκινήσει η διαδικασία υλοποίησης όσων προβλέπονται στο 3ο μνημόνιο, σημειώνοντας ότι τον προσεχή Νοέμβριο θα είναι έτοιμο και το περιουσιολόγιο. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει ήδη συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία των φορολογουμένων για τις τραπεζικές καταθέσεις τους στην Ελλάδα, τα ακίνητα που διαθέτουν, τις δαπάνες σε ιδιωτικά σχολεία κ.λπ. Εντός του τρέχοντος έτους, οι φορολογούμενοι με τους κωδικούς που διαθέτουν για το ηλεκτρονικό σύστημα taxisnet θα εισέρχονται στη νέα εφαρμογή και θα επιβεβαιώνουν τα στοιχεία που θα περιλαμβάνονται στο περιουσιολόγιο. Εφόσον διαφωνούν, θα πρέπει με τα απαραίτητα παραστατικά να μεταβαίνουν στις εφορίες για να γίνουν οι σχετικές διορθώσεις. Σε πρώτη φάση το περιουσιολόγιο θα περιλαμβάνει τις τραπεζικές καταθέσεις, τα α- κίνητα και δαπάνες πολυτελείας που γίνονται για αγορές αυτοκινήτων ή δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία και σε δεύτερη φάση πιθανόν από το 2017 θα ενταχθούν έργα τέχνης και κοσμήματα, αφού προηγουμένως αυτά εκτιμηθούν. Με τον τρόπο αυτό το υπουργείο Οικονομικών θα έχει πλήρη εικόνα της περιουσιακής κατάστασης κάθε φορολογουμένου, με αποτέλεσμα να περιοριστεί σημαντικά η φοροδιαφυγή. Οσον αφορά τις αδήλωτες α- ποταμιεύσεις εντός και εκτός Ελλάδος, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών σε συνέντευξή του στον «ΣΚΑΪ» επισήμανε ότι πέραν μιας φορολογικής επιβάρυνσης δεν θα υπάρξει άλλος κίνδυνος για όσους κατέχουν νόμιμα ποσά, αλλά αποσαφήνισε πως η αμνήστευση των αδήλωτων καταθέσεων δεν θα απαλλάξει από τυχόν ποινικές διώξεις όσους έκρυβαν «μαύρο» χρήμα από παράνομες δραστηριότητες (π.χ. λαθρεμπόριο). Νέες περικοπές σε συντάξεις και σε επιδόματα έρχονται τον Οκτώβριο Της ΡΟΥΛΑΣ ΣΑΛΟΥΡΟΥ Με τις συντάξεις Οκτωβρίου, οι συνταξιούχοι θα δουν ακόμη μεγαλύτερη μείωση από του Σεπτεμβρίου, αφού θα παρακρατηθούν αναδρομικά οι αυξημένες εισφορές υπέρ υγείας για τους μήνες Ιουλίου και Αυγούστου. Μοντέλο βάσει του οποίου θα μπορεί μία χώρα της Ευρωζώνης να χρεοκοπήσει εντός της Ζώνης του Ευρώ προωθεί ο Γερμανός υ- πουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, παραμένοντας όπως αποδεικνύεται πιστός στις αντιλήψεις του όσον αφορά το εν λόγω ζήτημα. Σύμφωνα με έγγραφο που έδωσε κατά τη διάρκεια του τελευταίου Eurogroup την περασμένη Παρασκευή στο Λουξεμβούργο, και το οποίο επικαλείται η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, το Βερολίνο θέτει με επίσημο τρόπο πλέον το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας εντός ευρώ. Μάλιστα, στο 3σέλιδο έγγραφο ο κ. Σόιμπλε περιγράφει και τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτό το μοντέλο. Τα βήματα της αναδιάρθρωσης κρατικού χρέους εντός της Ευρωζώνης είναι: 1. Στα κρατικά ομόλογα των χωρών της Ευρωζώνης να περιλαμβάνεται ένας όρος που θα α- ναγκάζει όλους τους ομολογιούχους να συμμετέχουν σε ένα πιθανό «κούρεμα» του χρέους. 2. Μόλις η εκάστοτε χώρα λάβει βοήθεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) θα πρέπει να «παρατείνεται αυτόματα» ο χρόνος ωρίμανσης των ομολόγων της. 3. Θα πρέπει να γίνεται ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους της εν λόγω χώρας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Επί της ουσίας πρόκειται για το μοντέλο που εφαρμόστηκε και στην Ελλάδα. Το 2012 μετά και την απόφαση της Ντοβίλ για τη συμμετοχή των ιδιωτών σε α- ναδιαρθρώσεις χρέους η Ελλάδα προχώρησε στο PSI «κουρεύοντας» τα ομόλογα των ιδιωτών. Παράλληλα, η Ευρωζώνη προχώρησε και στην επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων που είχε διαθέσει, αλλά και στην παροχή περιόδου χάριτος για την καταβολή των τόκων. Επίσης, σε κάθε έλεγχο του προγράμματος, το ΔΝΤ καταρτίζει και την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Αγώνα δρόμου με αντιπάλους τον χρόνο, τους θεσμούς αλλά και τις προεκλογικές εξαγγελίες θα ξεκινήσει από τις πρώτες κιόλας ημέρες διακυβέρνησης, η όποια νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας αναδειχθεί μετά τις εκλογές της Κυριακής, καθώς ο μοναδικός «οδικός χάρτης» προς το νέο ασφαλιστικό μοντέλο είναι το 3ο μνημόνιο. Το δεύτερο κύμα μέτρων που έρχεται τον Οκτώβριο περιλαμβάνει νέες περικοπές σε συντάξεις και σε επιδόματα και επηρεάζει το σύνολο των 2,6 εκατομμυρίων συνταξιούχων της χώρας. Παράλληλα, και ενώ τα σενάρια για το νέο ασφαλιστικό μοντέλο δίνουν και παίρνουν, η επιτροπή που συστάθηκε για τη νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση θα πρέπει να παρουσιάσει τις προτάσεις της έως τις 15 Οκτωβρίου, μετρημένες, κοστολογημένες και βάσει αναλογιστικών μελετών, χωρίς βέβαια να αποκλίνουν από τις βασικές αρχές του μνημονίου, το οποίο προβλέπει μείωση των πόρων του κρατικού προϋπολογισμού κατά 3,5 δισ. ευρώ έως το Μάλιστα, η μεγαλύτερη προσαρμογή θα πρέπει να γίνει εντός του 2016 (1,3% του ΑΕΠ). Μεταξύ των μέτρων που έ- χουν τεθεί υπόψη και της επιτροπής «Σοφών» και περιλαμβάνονται στο μνημόνιο, είναι: Μείωση των συντάξεων του ΟΓΑ κατά το μη ανταποδοτικό μέρος, δηλαδή μέχρι 66% (ήτοι από 360 μέχρι και σε 120 ευρώ μηνιαίως) για όλους όσοι δεν έ- χουν καταβάλει εισφορές και για όσους λαμβάνουν την κατώτερη σύνταξη ( άτομα). Σταδιακή μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ έως την κατάργησή του στο τέλος του Το μέτρο αφορά χαμηλοσυνταξιούχους και η αρχή θα γίνει το 2016 με κατάργηση του επιδόματος για το 20% των δικαιούχων που θα υποστούν κατά μέσο όρο μειώσεις 193 ευρώ τον μήνα. Σταδιακή κατάργηση όλων των εξαιρέσεων χρηματοδότησης ασφαλιστικών ταμείων από τον κρατικό προϋπολογισμό και ε- ναρμόνιση των ασφαλιστικών εισφορών αλλά και των παροχών με τη δομή και τις προϋποθέσεις του ΙΚΑ για όλα τα ταμεία, από 1ης Ιουλίου Κατάργηση όλων των φόρων υπέρ τρίτων μέχρι 31 Οκτωβρίου Εύρεση ισοδύναμων που θα Εγχειρίδιο χρεοκοπίας εντός της Ζώνης του Ευρώ παρουσιάστηκε στο Eurogroup «Η Ευρωζώνη δεν διαθέτει διαδικασίες για αντιμετώπιση των κρατών που έχουν μεγάλα χρέη και δεν έχουν πλέον πρόσβαση στις αγορές», αναφέρει το σχετικό έγγραφο του κ. Σόιμπλε, σύμφωνα με τη Handelsblatt. Γι αυτόν τον λόγο η αναδιάρθρωση των χρεών των κρατών είναι νομικά και πρακτικά δύσκολη και συνήθως γίνεται πολύ αργά, προσθέτει, ενώ σημειώνει ότι αυτό προκαλεί οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες, οι οποίες μπορούν να οξύνουν την κρίση. Πάντως, εφόσον προχωρήσει ένα τέτοιο σχέδιο, η συμμετοχή των ιδιωτών σε αναδιαρθρώσεις κρατικών χρεών είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσει μεγάλη αναταραχή στις αγορές ομολόγων και θα καταστήσει ακόμα δυσκολότερη την επάνοδο της Ελλάδας σε αυτές. Σύμφωνα με τον κ. Σόιμπλε, οι τράπεζες και τα κράτη συνδέονται με έναν καταστροφικό τρόπο. Από τη μία πλευρά, η χρεοκοπία μιας τράπεζας μπορεί να ωθήσει μια EPA καλύψουν το κόστος εφαρμογής (περίπου 1,5 δισ. ευρώ τον χρόνο) της απόφασης του ΣτΕ για τις περικοπές στις συντάξεις. Σταδιακή ολοκλήρωση της ενοποίησης των Ταμείων σε ένα έως το τέλος του Μεγαλύτερη σύνδεση εισφορών - παροχών. Δραστική μείωση οικογενειακών καθώς και προνοιακών ε- πιδομάτων που χορηγούνται στα ΑμεΑ, λόγω μείωσης των δημοσίων κοινωνικών δαπανών για αυτό τον σκοπό κατά 0,5% του ΑΕΠ ετησίως, από Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε. χώρα στην οικονομική κρίση, αλλά και αντίστροφα, η πολιτική που α- κολουθεί μια χώρα μπορεί να προκαλέσει αναταραχή στις αγορές. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η πρότασή του, κατά τη Handelsblatt, καθώς τα κρατικά ομόλογα δεν θα πρέπει πλέον να θεωρούνται επενδύσεις που δεν ενέχουν κίνδυνο. Μέχρι στιγμής, οι τράπεζες δεν διαθέτουν δίχτυ ασφαλείας για την περίπτωση Ετσι, στο τέλος κιόλας Σεπτεμβρίου, με τις συντάξεις Οκτωβρίου, οι συνταξιούχοι θα δουν ακόμη μεγαλύτερη μείωση στις συντάξεις τους από αυτή που διαπίστωσαν τον προηγούμενο μήνα, αφού θα παρακρατηθούν αναδρομικά οι αυξημένες εισφορές υπέρ υγείας (6% από 4% στις κύριες και επιπλέον 6% στις ε- πικουρικές) για τους μήνες Ιουλίου και Αυγούστου. Παράλληλα, εντός του έτους και ανεξάρτητα από το νέο ασφαλιστικό που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2016 αναμένονται νέες μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις των ήδη συνταξιούχων (ρήτρα μηδενικού ελλείμματος), ενώ η αρχή θα γίνει πιθανότατα από τις συνταξιούχους ένστολους, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους γιατρούς, μηχανικούς και δικηγόρους, πρώην ναυτικούς και τεχνικούς Τύπου, των οποίων τα ταμεία εντάχθηκαν στο ΕΤΕΑ. Το μνημόνιο προβλέπει, επίσης, μια σειρά μειώσεων για τους νέους συνταξιούχους, όπως είναι η αύξηση της ποινής σε όσους επιλέξουν να στραφούν στην πρόωρη συνταξιοδότηση (έξτρα περικοπή 10%), η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, με μεικτό τρόπο, βάσει του νόμου 3863/2010, η μείωση των κατώτατων ορίων συντάξεων, αλλά και οι μειώσεις στα εφάπαξ. που καταρρεύσουν τα κρατικά ομόλογα και ο κ. Σόιμπλε θέλει να το αλλάξει αυτό. Παράλληλα, ο κ. Σόιμπλε επικρίνει και τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), υποστηρίζοντας ότι δεν μπορεί να είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών και παράλληλα να ασκεί νομισματική πολιτική. ΣΩΤΗΡΗΣ ΝΙΚΑΣ Επαναφέρει το Grexit ο Β. Σόιμπλε Της ανταποκρίτριάς μας στις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗ Με βασικό μήνυμα προς τη χώρα να μη χαθεί ο ήδη περιορισμένος χρόνος τη στιγμή που οι μεταρρυθμίσεις που πρέπει να κάνει η Ελλάδα τους επόμενους μήνες είναι πάρα πολλές, επέστρεψε ο υπηρεσιακός υπουργός Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης από το Εurogroup του Σαββάτου. Ο ίδιος διαβεβαίωσε τους υπόλοιπους στο τραπέζι του Eurogroup ότι συνεχίζεται η δουλειά για την εφαρμογή του προγράμματος που δεν απαιτεί νομοθετικό έργο έτσι ώστε να χαθεί όσο το δυνατόν λιγότερος χρόνος. Το συγκεκριμένο Εurogroup ήταν το πρώτο όχι ολοκληρωτικά αφιερωμένο στην Ελλάδα έπειτα από περίπου 7 μήνες συνεχών συνεδριάσεων των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης με θέμα τη χώρα μας. Ομως τα επόμενα βήματα που πρέπει να κάνει η Ελλάδα ακόμα και μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου «είναι πολλά», όπως είπε χαρακτηριστικά ο αρμόδιος επίτροπος Π. Μοσκοβισί, ενώ ανέφερε συγκεκριμένα τη μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό, την ανεξαρτησία της διεύθυνσης εσόδων, αλλά και την κατάρτιση του προϋπολογισμού για το 2016 ανάμεσα σε αυτά. Στο κατά πόσον υπάρχει περιθώριο επαναδιαπραγμάτευσης της συμφωνίας με μία νέα κυβέρνηση, ο κ. Ντάισελμπλουμ αλλά και το εκτελεστικό Ντάισελμπλουμ: Κανένα ζήτημα για επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου. μέλος της ΕΚΤ, Μπενουά Κερέ, ήταν ξεκάθαροι στην τοποθέτησή τους, λέγοντας ότι οι αλλαγές που θα μπορούσαν να γίνουν θα ήταν πολύ μικρές κυρίως στα σημεία του προγράμματος που δεν είναι συμφωνημένα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, όπως το εργασιακό. Συγχρόνως ο κ. Ντάισελμπλουμ τόνισε πως «είναι ξεκάθαρο αυτή τη στιγμή ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων υποστηρίζει κόμματα που ψήφισαν το μνημόνιο», όπως είπε χαρακτηριστικά, στέλνοντας ένα μήνυμα στην Αθήνα ότι η τήρηση του μνημονίου είναι κάτι δεδομένο. Σε πιο αυστηρό τόνο κινήθηκε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, που δήλωσε σε χθεσινή συνέντευξη ότι Ελλάδα πρέπει να αποφασίσει αν θέλει να προσαρμόσει την οικονομία της μέσα ή έξω από την Ευρωζώνη. Για τον κ. Σόιμπλε, «η κυβέρνηση Σαμαρά ήταν στον σωστό δρόμο» σε αντίθεση με τον κ. Τσίπρα που χρησιμοποίησε την κατανοητή και αυξανόμενη ανησυχία του ελληνικού λαού εξαιτίας των βαρών αυτής της προσαρμογής και υποσχέθηκε στους Ελληνες: «Θα παραμείνουμε στο ευρώ, όμως χωρίς πρόγραμμα και χωρίς προσαρμογή». Ο κ. Σόιμπλε τόνισε ότι αυτή ήταν μια υπόσχεση την οποία φυσικά ο κ. Τσίπρας δεν μπόρεσε να τηρήσει, ενώ δήλωσε ότι «στη συνέχεια του πήρε έξι μήνες για να κάνει το αντίθετο». Στο Eurogroup συζητήθηκε και η σημασία να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση τον Οκτώβριο, ώστε να γίνει η επόμενη εκταμίευση όπως έχει προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο. Πιο αυστηρός ήταν ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Kλάους Ρέγκλινγκ, που τόνισε ότι υπάρχουν άλλα 3 δισ. ευρώ που αναμένεται να εκταμιευθούν αν κάνει και η Ελλάδα μια σειρά από προαπαιτούμενα, ενώ τόνισε ότι μπορεί οι οίκοι αξιολόγησης να αντέδρασαν θετικά στη συμφωνία του Αυγούστου για το νέο ελληνικό πρόγραμμα, «αλλά με τα πρώτα προβλήματα, αυτά τα θετικά νέα μπορούν πολύ εύκολα να αντιστραφούν». Οσον αφορά τα capital controls, είναι απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης για το πότε θα αρθούν και ότι η ολοκλήρωση των stress tests θα φέρει περισσότερη εμπιστοσύνη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, είπε ο κ. Κερέ. Τα 10 δισ. ευρώ που υπάρχουν για τις τραπεζικές ανάγκες δεν θα δοθούν πριν ολοκληρωθούν τα stress tests των τραπεζών που αναμένονται τέλος Οκτωβρίου, διαβεβαίωσε ο ίδιος, ενώ τα υ- πόλοιπα 15 δισ. ευρώ δεν πρόκειται να δοθούν αν δεν ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση και δεν δώσει και ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός των τραπεζών SSM το «πράσινο φως». Δύο μετεκλογικούς κινδύνους βλέπει η Goldman Sachs «Ανώμαλη» εφαρμογή του προγράμματος προβλέπει η Goldman Sachs (GS) από τη νέα ελληνική κυβέρνηση, με ε- ντάσεις αλλά χωρίς αυτές να οδηγήσουν σε «έκρηξη». Ο οίκος προχωρεί σε έκθεσή του σε μια αποτίμηση της διαπραγμάτευσης των προηγούμενων μηνών, καθώς και σε μια πρόβλεψη για το ποια θα είναι τα προβλήματα μετά τις εκλογές για την ελληνική οικονομία και την εφαρμογή του προγράμματος. Σύμφωνα με την GS, τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα που διεκδικούν την πρωτιά στις εκλογές της Κυριακής (ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ.) δεν επιδεικνύουν «γνήσια ιδιοκτησία» του προγράμματος. Κάτι που κατά τον οίκο αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία του προγράμματος. Ομως, οι αναλυτές του οίκου «βλέπουν» δύο λόγους που μπορεί να οδηγήσουν στην επανεμφάνιση εντάσεων, χωρίς ωστόσο αυτές να φθάσουν στα επίπεδα της έντασης του Ιουνίου και του Ιουλίου, δεδομένου ότι ο κίνδυνος του Grexit είναι ακόμα νωπός. Τα δύο θέματα είναι: 1. Η περαιτέρω επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επανεμφάνιση της αντίστασης στο πρόγραμμα από το εκλογικό σώμα, ειδικά σε ό,τι αφορά τα προτεινόμενα δημοσιονομικά μέτρα. 2. Η νέα κυβέρνηση είναι πιθανό να περιμένει ένα καθαρό σήμα από τους δανειστές για το ζήτημα του χρέους. Οι τελευταίοι, όμως, διστάζουν να δώσουν αυτό το σήμα πολύ νωρίς, κατά την GS, καθώς φοβούνται ότι θα υπονομεύσει τη διάθεση της Αθήνας για μεταρρυθμίσεις. Επίσης, παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο διαφωνιών μεταξύ Αθήνας και δανειστών για την ουσία των προσπαθειών που θα γίνουν, ενώ η διστακτικότητα των δανειστών στο θέμα του χρέους μπορεί να αυξηθεί σε περίπτωση αποκλίσεων από τους δημοσιονομικούς στόχους. Πέραν αυτών, ο οίκος προχωρεί και σε μια αποτίμηση της διαπραγμάτευσης, παραθέτοντας «μαθήματα» από τους προηγούμενους μήνες: Το ευρώ παραμένει δημοφιλές. Κάτι που χαρακτηρίζεται θετικό για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα της Ευρωζώνης. Το ιδανικό μείγμα δημοσιονομικής προσαρμογής και η πολιτική πραγματικότητα στην Ε.Ε. Η τεράστια δημοσιονομική σύσφιγξη μετά το 2010 είχε σημαντικές επιπτώσεις στην ύφεση που ακολούθησε στην Ελλάδα. Ωστόσο, μια πιο ήπια προσαρμογή θα δημιουργούσε την ανάγκη για μεγαλύτερα προγράμματα διάσωσης και (εντέλει) μεγαλύτερες διαγραφές χρέους από τους δανειστές.

17 17-OIK_ADV THE ECONOMIST_KATHI 15/09/15 16:54 Page 19

18 18-OIK_PROSOPA_KATHI 15/09/15 21:19 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΩΠΑ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 Marissa Mayer Η σιδηρά κυρία της Yahoo Η 40χρονη CEO του αμερικανικού κολοσσού, μία από τις ισχυρότερες γυναίκες στον πλανήτη και με περιουσία που ξεπερνά τα 380 εκατομμύρια δολάρια, προκάλεσε σεισμό στο χρηματιστήριο με την... εγκυμοσύνη της Του ΑΘΩ ΔΗΜΟΥΛΑ Το 2012, όταν η Υahoo την πλησίασε για να της προσφέρει τη θέση της CEO, δεν δυσκολεύτηκε να αφήσει την Google. Οι απολαβές της θα ήταν 42 εκατ. δολάρια το χρόνο. Οταν πριν από λίγες ημέρες η Μαρίσα Μάγερ ανακοίνωσε ότι είναι έγκυος, οι μετοχές της Yahoo άρχισαν να κατρακυλάνε. Η εδώ και τρία χρόνια διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας, 40 ετών σήμερα, έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι δεν σκοπεύει να απομακρυνθεί ιδιαίτερα από τη δουλειά της, παρά το γεγονός ότι θα φέρει στον κόσμο όχι ένα, αλλά δύο παιδιά - κοριτσάκια. Στον πρώτο της γιο, τον Μακάλιστερ, τον ο- ποίο γέννησε λίγους μήνες αφού ανέλαβε τα ηνία της Yahoo, έ- λειψε μόλις 14 μέρες. Το παράδοξο είναι ότι ήταν η Μάγερ αυτή που θέσπισε (ακολουθώντας την τακτική και άλλων μεγάλων ε- ταιρειών) την άδεια 16 εβδομάδων για τις μητέρες της Yahoo, καλύπτοντας το νομοθετικό κενό που υπάρχει στις ΗΠΑ. «Το μεγάλο βήμα υπέρ της γονικής ά- δειας θα ήταν αν οι εργαζόμενοι άρχιζαν να την παίρνουν», σχολίασαν οι New York Times, κατακρίνοντας την απόφασή της να μην αποχωριστεί το γραφείο της. Η κριτική που δέχτηκε από τον Τύπο και τα κοινωνικά δίκτυα ήταν πολύ μεγάλη και συνοψίζεται στο ότι, ούσα μία από τις πιο διάσημες εργαζόμενες μαμάδες της χώρας, όφειλε να περάσει ένα πιο υγιές μήνυμα για το πώς συνδυάζεται η οικογένεια με την καριέρα. Στην... Ιατρική Η Μαρίσα, κόρη μιας δασκάλας (με φινλανδικές ρίζες) και ε- Mε τον νεογέννητο (τριών ετών, σήμερα) γιο της, στο κτίριο της Yahoo. νός μηχανικού Περιβάλλοντος, μεγάλωσε σε ένα χαρούμενο οικογενειακό κλίμα, σε μια κωμόπολη του Ουισκόνσιν. Το όνειρό της ήταν να γίνει γιατρός και έτσι, όταν τελείωσε το σχολείο, μετακόμισε στην Καλιφόρνια και στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, αρχίζοντας μαθήματα Ιατρικής. Σύντομα όμως αναθεώρησε τα σχέδιά της και μετεγγράφηκε στο τμήμα Πληροφορικής, ολοκληρώνοντας τις σπουδές της με Μάστερ στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Μετά την αποφοίτησή της εξέτασε διάφορες επαγγελματικές προοπτικές και τελικά αποδέχτηκε την πρόταση μιας μικρής, τότε, εταιρείας τεχνολογίας ο- νόματι Google. Ηταν η πρώτη γυναίκα μηχανικός και συνολικά μόλις η εικοστή υπάλληλος που προσλάμβανε ο μετέπειτα κολοσσός. Η Μάγερ ανέβηκε γοργά στην ιεραρχία, συμμετέχοντας σε ε- κατοντάδες πρότζεκτ (από τη λειτουργία του Gmail μέχρι την εξέλιξη της μηχανής αναζήτησης), ενώ σε αυτήν πιστώνεται και η δημιουργία της εμβληματικά μινιμαλιστικής κεντρικής σελίδας. Με άλλα λόγια, θεωρήθηκε μεγάλη έκπληξη όταν το 2011 ο ιδρυτής της Google Λάρι Πέιτζ δεν τη συμπεριέλαβε στην ομάδα των ανώτερων στελεχών που σχημάτισε γύρω από τον ε- αυτό του. Στον αμερικανικό Τύπο επανεμφανίστηκε τότε εκείνο το παλιό κουτσομπολιό που την ήθελε ζευγάρι με τον Πέιτζ στις αρχές της δεκαετίας του Η μάλλον σύντομη ερωτική τους σχέση έχει επιβεβαιωθεί από αρκετούς, ποτέ όμως και από τους ίδιους. Ετσι κι αλλιώς, η Μάγερ παντρεύτηκε το 2009 τον δικηγόρο Ζάκαρι Μπογκ. Η ουσία είναι ότι ήταν έτοιμη για μια αλλαγή και, όταν η Yahoo την πλησίασε για να της προσφέρει τη θέση της CEO το 2012, δεν δυσκολεύτηκε να αποφασίσει. Ο νέος της μισθός θα ήταν 42 εκατ. δολάρια το χρόνο. Μια επιθετική τακτική Για μια εταιρεία σε διαρκή πτώση, όπως η Yahoo, η Μάγερ διέθετε όλο το «πακέτο». Ικανή προγραμματίστρια, γνώστρια του κόσμου της τεχνολογίας, φιλόδοξη επιχειρηματίας, επιφανές στέλεχος της ανταγωνίστριας Google, ενώ ταυτόχρονα είχε έ- ναν αέρα διασημότητας, με μια ενεργό κοινωνική ζωή, εμφανίσεις σε φιλανθρωπικά γκαλά, ε- ξώφυλλα στη Vogue και αυτό το πάντα ενδιαφέρον life story της όμορφης και αυτοδημιούργητης κοπέλας. Στην πράξη, η Μάγερ προσπάθησε από την αρχή να προσφέρει ένα νέο όραμα στην εταιρεία, ακολουθώντας μια ε- πιθετική τακτική σε όλα τα μέτωπα - από τη βελτίωση των υ- πηρεσιών της Yahoo μέχρι την εξαγορά άλλων εταιρειών (π.χ. Tumblr). Τον πρώτο καιρό λέγεται ότι δεν κοιμόταν πάνω από τέσσερις ώρες και αυτές στον καναπέ του γραφείου - αφήνοντας την πολυτέλεια της ιδιόκτητης σουίτας της στην κορυφή του 40ώροφου ξενοδοχείου Four Seasons στο Σαν Φρανσίσκο. Αλλωστε, η ίδια έχει δηλώσει ότι δεν καταλαβαίνει τους ανθρώπους «που χρειάζονται οκτώ ώρες ύπνου και τρία γεύματα κάθε μέρα». Η μέχρι τώρα θητεία της κρίνεται μάλλον θετικά (αύξηση ε- σόδων και χρηματιστηριακής α- ξίας), αν και η πρόοδος της Yahoo δεν ήταν τόσο εντυπωσιακή ώστε να βγει από τη σκιά των ανταγωνιστών της. Πάντως, η βασική κριτική που έχει δεχτεί δεν αφορά στις επιχειρηματικές της αποφάσεις, αλλά στον σκληρό τρόπο διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού. Για παράδειγμα, επέβαλε ένα σύστημα αξιολόγησης των υπαλλήλων που κατέληγε στην απόλυση των χαμηλότερα βαθμολογούμενων, ενώ αργότερα, μέσω μιας γραπτής ανακοίνωσης, α- παγόρευσε το άτυπα κατοχυρωμένο δικαίωμα του ευέλικτου ωραρίου και της δουλειάς από το σπίτι - κάτι που την έφερε ξανά αντιμέτωπη με τις εργαζόμενες μητέρες. Η Μάγερ εξελίχθηκε σταδιακά σε έναν άνθρωπο που όλοι λατρεύουν να μισούν. Η είδηση της νέας της εγκυμοσύνης έριξε λάδι στη φωτιά. Ισως και επειδή στην πραγματικότητα θα μπορούσε πολύ ά- νετα να μην εργαστεί ξανά στη ζωή της, με την περιουσία της να ανέρχεται σε 380 εκατ. δολάρια (σύμφωνα με το Forbes), ποσό που δεν οφείλεται μόνο στον ε- τήσιο μισθό της, αλλά και στις μετοχές της Google που έχει στην κατοχή της, «δώρο» της εταιρείας από τα πρώτα χρόνια, όταν ακόμα δεν άξιζαν σχεδόν τίποτα. Με τον σύζυγό της, μεγαλοδικηγόρο Ζάκαρι Μπογκ, σε γκαλά στην Οπερα του Σαν Φρανσίσκο. Δεξιά με τον Μπαράκ Ομπάμα σε σύσκεψη με θέμα την κυβερνοπειρατία, στον Λευκό Οίκο το H δυναστεία των Κάστρο Η ιστορία θα δείξει αν τα «χρόνια μοναξιάς» της Κούβας ολοκληρώθηκαν με τη χειραψία του Ομπάμα με τον Ραούλ Κάστρο Του ΑΘΩ ΔΗΜΟΥΛΑ < Με τον Φιντέλ στο τιμόνι της και τον Ραούλ στη σκιά εκείνου, η Κούβα έκανε επανάσταση. Με τον Φιντέλ στο σπίτι και τον Ραούλ στο τιμόνι της, η χώρα αλλάζει εποχή. Οταν κάποτε ρωτήθηκε πόσα παιδιά έχει, ο Φιντέλ απάντησε: «Σχεδόν μια φυλή». Εχει έναν γιο από τον πρώτο του γάμο, πέντε από τον δεύτερο και (τουλάχιστον) άλλους τρεις και δύο κόρες από άλλες σχέσεις του. Ο Ραούλ απ τη μεριά του έχει τέσσερα παιδιά και οκτώ εγγόνια. Αν προσθέσουμε και τις οικογένειες των επτά ακόμη αδελφών του Φιντέλ και του Ραούλ, το γενεαλογικό δέντρο των Κάστρο θυμίζει τη δαιδαλώδη οικογένεια Μπουενδία από τα «Εκατό χρόνια μοναξιά» του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Η ιστορία θα δείξει αν τα «χρόνια μοναξιάς» της Κούβας ολοκληρώθηκαν με τη χειραψία του Μπαράκ Ομπάμα με τον Ραούλ Κάστρο, τον Α- πρίλιο, και την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών που ακολούθησε. Η ιστορία της ανόδου των Κάστρο είναι γνωστή. Ο Φιντέλ πρωτοστάτησε στην επανάσταση και στο διωγμό του Φουλχένσιο Μπατίστα και κατέλαβε την εξουσία έχοντας στο πλευρό του τον αδελφό του Ραούλ. Ενα κεφάλι πιο κοντός, με σχιστά μάτια, ελάχιστα επικοινωνιακός, κρυμμένος στη σκιά του πληθωρικού Φιντέλ. Στην πραγματικότητα ήταν αυτός που, αν και πέντε χρόνια μικρότερος, ασπάστηκε πρώτος τις μαρξιστικές και λενινιστικές θεωρίες, ήταν αυτός που έφερε σε επαφή τον α- δελφό του με τον Τσε Γκεβάρα, ήταν αυτός που με κυνισμό επέβλεπε τις ε- κτελέσεις των πολιτικών τους αντιπάλων και αυτός που αργότερα θεμελίωσε τις σχέσεις της χώρας του με τη Σοβιετική Ενωση. Ενας μεθοδικός, ρεαλιστής, λογικός, λιγότερο χαρισματικός από τον αδελφό του, αλλά απαραίτητος για να εξισορροπεί το θερμό ταμπεραμέντο του. «Αλληλοσυμπληρώνονται με έναν ουσιώδη τρόπο», σχολίασε στο βιβλίο «After Fidel» (2005) ο Μπράιαν Λάτελ, αναλυτής της CIA στην Κούβα από τη δεκαετία του 60. «Ο Φιντέλ είναι ο ο- ραματιστής, αλλά τίποτα δεν θα είχε ε- πιτευχθεί χωρίς τις οργανωτικές ικανότητες του Ραούλ». Μεγαλώνοντας στη φυτεία Τα δύο αδέλφια είναι πολύ διαφορετικοί χαρακτήρες, που έχουν και πολλά κοινά. Οπως το αντιαμερικανικό μένος που τους εμφύσησε ο πατέρας τους, Ανχελ Κάστρο, οικονομικός μετανάστης από την Ισπανία που ασχολήθηκε με το εμπόριο της ζάχαρης και υπέφερε από το αμερικανικό μονοπώλιο. Η οικογενειακή φυτεία βρισκόταν στο χωριό Μπιράν στα νοτιοανατολικά της χώρας - «μεγαλώσαμε έχοντας άμεση επαφή με τη φύση και ήμασταν αρκετά ελεύθεροι εκείνα τα χρόνια», θα πει για εκείνη την εποχή ο Φιντέλ Κάστρο. Προερχόμενοι από μια σχετικά εύπορη οικογένεια, οι δυο τους φοίτησαν σε ιδιωτικό σχολείο στην Αβάνα, το καθολικό «Κολέγιο της Βηθλεέμ», ένα αυστηρό ίδρυμα που σταμάτησε να λειτουργεί -καθόλου τυχαία- όταν ο Φιντέλ ανέλαβε την εξουσία. Εκεί, περιθωριοποιήθηκαν ως χωριατόπαιδα που δεν ήξεραν από καλούς τρόπους και που είχαν γεννηθεί εκτός γάμου, γεγονός επιλήψιμο για τους συντηρητικούς κύκλους της καλής κοινωνίας - ο πατέρας τους παντρεύτηκε αργότερα τη μητέρα τους Λίνα Γκονσάλες, υπηρέτρια της πρώτης του γυναίκας. Στο βιβλίο «Fidel Castro s Childhood: The Untold Story» ο Στίβεν Γουόκερ περιγράφει τον Φιντέλ ως ένα «εύθραυστο και ευάλωτο αγόρι» που παγιδεύτηκε στο κλειστοφοβικό περιβάλλον του καθολικού σχολείου και βρήκε παρηγοριά στα σπορ (η αγάπη του για το μπέιζμπολ είναι θρυλική) και αργότερα στην πολιτική. Τον περιγράφει ως «αμήχανο κοινωνικά, ειδικά στις σχέσεις του με τα κορίτσια». Το 1948, πάντως, ερωτεύτηκε τη Μίρτα Ντίας Μπαλάρτ, από την α- νώτερη κοινωνική τάξη της Αβάνας. Η οικογένειά της δεν έβλεπε με καλό μάτι τη σχέση τους, αλλά αυτό δεν τους εμπόδισε να παντρευτούν. Πήγαν μάλιστα τρίμηνο ταξίδι του μέλιτος στη Νέα Υόρκη, ξοδεύοντας τα δολάρια που τους έδωσε ως γαμήλιο δώρο ένας οικογενειακός φίλος των Μπαλάρτ, ο Φουλχένσιο Μπατίστα. Ο Ραούλ και το αλκοόλ Ο Φιντέλ αποφοίτησε από τη Νομική της Αβάνας, κάτι που δεν συνέβη με τον Ραούλ, ο οποίος περιγράφεται ως κακός φοιτητής που απορροφήθηκε νωρίς στις τάξεις της σοσιαλιστικής νεολαίας και προτιμούσε να περνάει τις ημέρες του κουβεντιάζοντας και πίνοντας ρούμι. Αλλωστε, αν και σε όλη του τη ζωή ο Ραούλ υπήρξε η ήρεμη δύναμη πίσω από τον Φιντέλ, ο ψύχραιμος άνθρωπος που είχε πάντα τη λύση, λέγεται ότι αντιμετώπιζε συχνά προβλήματα με το αλκοόλ, ειδικά όταν βρισκόταν υπό πίεση. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το συναντά κανείς στην υπόθεση του στρατηγού Αρνάλντο Οτσόα, προσωπικού φίλου των Κάστρο και εμβληματικού προσώπου της επανάστασης, ο οποίος το 1989 συνελήφθη για διακίνηση ναρκωτικών και εκτελέστηκε. Ο Ραούλ ήξερε ότι, ως υπουργός Αμυνας εκείνη την εποχή, έφερε ευθύνη και φοβόταν για τη δική του τιμωρία. Επί μέρες κυκλοφορούσε μεθυσμένος - τόσο πολύ, που η σύζυγός του, Βίλμα Εσπίν, πίστεψε ότι τελικά θα αυτοκτονούσε. Οταν τα δύο αδέλφια συναντήθηκαν (σύμφωνα με τη μαρτυρία ενός μέλους της φρουράς του «Κομαντάντε»), ο Φιντέλ τού είπε ότι θα τον ενοχοποιούσε μόνο αν συνέχιζε να έχει αυτήν τη συμπεριφορά. Ο Ραούλ υποσχέθηκε ότι θα κόψει το ποτό αμέσως. Η σχέση τους, πάντως, περιγράφεται Τρεις στιγμές αλλάζουν την ιστορία 11 Απριλίου 2015 Ιστορική χειραψία ανάμεσα στον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και τον πρόεδρο πλέον της Κούβας Ραούλ Κάστρο, στο πλαίσιο διάσκεψης για την Αμερική. 20 Ιουλίου 2015 Η σημαία της Κούβας κυματίζει στην πρεσβεία της στην Ουάσιγκτον. 14 Αυγούστου 2015 Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι ε- πισκέπτεται την Αβάνα για να παραστεί στην ε- πίσημη επανέναρξη της λειτουργίας της αμερικανικής πρεσβείας στο νησί Ο Φιντέλ και ο Ραούλ, 15 και 10 ετών, αντίστοιχα, μαθητές στην Αβάνα. Πάνω, τα δύο αδέλφια στο 6ο συνέδριο του Κ.Κ. Κούβας το Πρωτομαγιά στην Αβάνα στα τέλη της δεκαετίας του 70. Τότε, ο Φιντέλ ήταν πρόεδρος και ο Ραούλ αντιπρόεδρος της χώρας. πάντα ως άριστη, τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και σε πολιτικό. Υποθέτουμε ότι δεν θα χαλάσει τώρα, με τα νέα δεδομένα που φέρνει ο Ραούλ στη χώρα. Ούτε φυσικά λόγω του χιουμοριστικού σχολίου του μικρού αδελφού για τον μεγάλο -για να σπάσει ο πάγος- στην τηλεφωνική του συνομιλία με τον Ομπάμα τον περασμένο Δεκέμβριο. Ο Αμερικανός πρόεδρος απολογήθηκε αρχικά για μια μακροσκελή δήλωση που διάβασε και ο Ραούλ απάντησε: «Μη σας νοιάζει. Είστε ακόμα νέος και θα έ- χετε την ευκαιρία να σπάσετε ακόμη και το ρεκόρ του Φιντέλ. Μια φορά μιλούσε για επτά συνεχόμενες ώρες». Οι δημόσιες ομιλίες είναι ένα θέμα στο ο- ποίο γίνεται φανερή η διαφορά των χαρακτήρων των δύο αδελφών. Οταν εμφανίζεται δημόσια, ο Ραούλ μιλάει για λιγότερο από δέκα λεπτά, διαβάζοντας από σημειώσεις, είναι λιτός και περιεκτικός. Οι θερμοί και χειμαρρώδεις λόγοι του Φιντέλ διαρκούσαν ώρες. Ενας από τους διασημότερους εκφωνήθηκε ενώπιον του δικαστηρίου, το 1953, όταν ο Κάστρο βρέθηκε κατηγορούμενος για την επίθεση στο στρατώνα Μονκάδα. Η μαραθώνια απολογία του τελείωνε ως εξής: «Καταδικάστε με λοιπόν, δεν με πειράζει. Θα με απαλλάξει η Ιστορία».

19 19-OIK_TASEIS_KATHI 15/09/15 21:24 Page 19 Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015 ΤΑΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 19 Ενας «βρώμικος» διατροφικός πόλεμος Η βιομηχανία τροφίμων «στρατολογεί» πανεπιστημιακούς για να προωθήσει τις θέσεις της στα μεταλλαγμένα Του ERIC LIPTON THE NEW YORK TIMES «Πόσο θα ζήσω;», η απάντηση ίσως να βρίσκεται στα γονίδια Εταιρείες, όπως η γνωστή Monsanto, έχουν διοχετεύσει εκατομμύρια σε πανεπιστημιακά ιδρύματα για τη χρηματοδότηση ερευνών. Παρότι οι πωλήσεις γενετικά τροποποιημένων σπόρων σημείωναν σταθερή άνοδο, τα στελέχη στο αρχηγείο της Monsanto στο Σεν Λούις εξέφραζαν κατ ιδίαν την α- νησυχία τους για τις επιθέσεις, που δέχονταν σχετικά με την ασφάλεια των προϊόντων τους. Η εταιρεία, που είναι η μεγαλύτερη παραγωγός σπόρων στον κόσμο, αναμόρφωσε έτσι τη στρατηγική της στον τομέα των δημόσιων σχέσεων και του λόμπινγκ, στρατολογώντας πανεπιστημιακούς. «Ο ακαδημαϊκός τομέας έχει ι- διαίτερο βάρος στη συζήτηση αυτή, ενώ απολαμβάνει της στήριξης κάθε κοινωνικής ομάδας, από πολιτικούς μέχρι παραγωγούς. Συνεχίστε έτσι!» έγραφε σε μήνυμα ο Μπιλ Μάσεκ, αντιπρόεδρος της εταιρείας συμβούλων επικοινωνίας Ketchum, με αποδέκτη καθηγητή του Πανεπιστημίου της Φλόριντα. Εταιρείες, όπως η Monsanto, έχουν διοχετεύσει μεγάλα κεφάλαια σε πανεπιστημιακά ιδρύματα για τη χρηματοδότηση της πρωτογενούς έρευνας. Η σημερινή συζήτηση γύρω από την ασφάλεια των γενετικά μεταλλαγμένων τροφών, όμως, έχει λάβει διαστάσεις πραγματικού πολέμου δισεκατομμυρίων δολαρίων, με ε- ταιρείες όπως η Monsanto να α- ντιπαρατίθεται με τους μεγάλους παραγωγούς οργανικών προϊόντων, όπως η βιομηχανία γιαουρτιού Stonyfield Farm, με τις δύο πλευρές να στρατολογούν με επιθετικό τρόπο πανεπιστημιακούς. Μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που εξασφάλισαν οι «Times», προσφέρουν μία σπάνια εικόνα της στρατηγικής και της τακτικής μιας εκστρατείας λόμπινγκ, που μεταμόρφωσε τις πανεπιστημιακές ελίτ σε πανίσχυρους παίκτες της αντιπαράθεσης. Οι εκστρατείες των δύο πλευρών έχουν ενταθεί, εν όψει της ψήφισης από τη Γερουσία νομοσχεδίου, που εγκρίνεται από τη βιομηχανία τροφίμων και θα απαγορεύει στις πολιτείες των ΗΠΑ να απαιτούν την αναγραφή των γενετικά τροποποιημένων συστατικών στις συσκευασίες τροφίμων. Οι προσπάθειες των βιομηχανιών πέτυχαν επίσης να πεισθεί η αρμόδια ομοσπονδιακή υπηρεσία να εγκρίνει νέο γενετικά τροποποιημένο σπόρο, μετά τη μεσολάβηση πανεπιστημιακών υπέρ του αιτήματος των εταιρειών. Μετανιώνουν... Ακόμη, όμως, και ορισμένοι πανεπιστημιακοί, οι οποίοι αποδέχθηκαν ειδικές δωρεές για έρευνες Η αμερικανική εταιρεία-κολοσσός της χημικής και της αγροτικής βιομηχανίας Monsanto είχε ζητήσει το 2013 από τον Ντέιβιντ Σο, αντιπρόεδρο έρευνας της Γεωπονικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μισισιπί, να μεσολαβήσει στο αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας, προκειμένου να πεισθούν οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες να εγκρίνουν νέο τύπο γενετικά τροποποιημένης σόγιας. Ο Σο είχε εξασφαλίσει περισσότερα από δολάρια σε δωρεές για έρευνες από τη Monsanto, σε μία δεκαετία. Η εισήγησή του έγινε δεκτή και το υπουργείο ενέκρινε τον σπόρο. «Κανείς δεν μου λέει τι να πω και τι να σκεφτώ» λέει ο καθηγητής Φυτολογίας, Κέβιν Φόλτα, ο οποίος πήρε δωρεές που προώθησαν την άποψη ότι τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα είναι ασφαλή. Η μεγάλη διαμάχη για τα ζιζανιοκτόνα ή συμμετείχαν σε ταξίδια χρηματοδοτημένα από βιομηχανίες στην Ουάσιγκτον για να προωθήσουν την έγκριση γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, δηλώνουν σήμερα ότι μετανιώνουν για τη συμμετοχή τους σε αυτό το βρώμικο διατροφικό πόλεμο. «Αν περάσεις πολύ καιρό με α- σβούς, αρχίζεις να μυρίζεις σαν κι αυτούς», λέει ο Τσαρλς Μπένμπρουκ, μέχρι πρότινος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Πολιτείας της Ουάσιγκτον. Η βιομηχανία βιολογικών προϊόντων χρηματοδότησε την έρευνά του και πλήρωσε τα ταξίδια του στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα των ΗΠΑ, όπου προώθησε την υ- ποχρεωτική σήμανση των τροφίμων με γενετικά τροποποιημένα συστατικά. Η αντιπαράθεση μεταξύ αντίπαλων πανεπιστημιακών σχολών και συγκεκριμένων καθηγητών δεν ε- στιάζεται τόσο γύρω από το -ιδιαίτερα σημαντικό- ζήτημα της ασφάλειας των γενετικά τροποποιημένων σπόρων για τον άνθρωπο ή για τα άλλα φυτικά είδη. Οι δύο πλευρές αντιπαρατίθενται κυρίως γύρω από την ασφάλεια της χρήσης ζιζανιοκτόνων, που χρησιμοποιούνται ευρέως στις καλλιέργειες των λεγόμενων γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, γνωστών με το κωδικό ακρωνύμιο GMO στις ΗΠΑ. Οι υποστηρικτές των οργανικών (ή βιολογικών όπως λέγονται στην Ελλάδα) προϊόντων, υποστηρίζουν ότι η χρήση ζιζανιοκτόνων έχει ενταθεί σε πρωτοφανή βαθμό και ότι ορισμένα από τα χημικά αυτά δεν είναι ασφαλή. Οι εταιρείες βιοτεχνολογίας, από τη μεριά τους, τονίζουν ότι τα στοιχεία για τη χρήση ζιζανιοκτόνων έχουν τύχει παρερμηνείας και ότι οι νέες καλλιέργειες, ανθεκτικότερες σε έ- ντομα και ασθένειες, βοηθούν στην αντιμετώπιση του υποσιτισμού στον κόσμο, χάρη στη μεγάλη τους αποδοτικότητα και το μικρό τους κόστος. Λόμπινγκ εταιρειών; Η Monsanto και οι άλλες εταιρείες του χώρου των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων έχουν διοχετεύσει μεγάλα ποσά με στόχο την προώθηση των θέσεών τους. Δεκάδες επιστημονικές δημοσιεύσεις, που φέρουν τα ονόματα σημαντικών πανεπιστημιακών, συντάχθηκαν ο- ρισμένες φορές από συμβούλους ε- πικοινωνίας. Ο καθηγητής και διευθυντής της έδρας Φυτολογίας του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, Κέβιν Φόλτα, υ- πήρξε αποδέκτης τέτοιων «δωρεών», με στόχο την προώθηση της άποψης ότι τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα είναι ασφαλή. Ο Φόλτα υποστηρίζει σήμερα ότι συμμετείχε στην εκστρατεία ενημέρωσης, καθώς πίστευε ότι τα τρόφιμα αυτά είναι όντως ασφαλή και ότι όφειλε, λόγω της θέσης του, να μοιρασθεί τις επιστημονικές του απόψεις με το κοινό. «Κανείς δεν μου λέει τι να πω και κανείς δεν μου λέει τι να σκεφτώ. Κάθε επιχείρημά μου βασίζεται σε επιστημονικές μελέτες» λέει ο δρ Φόλτα. Σε συνέντευξή του, όμως, ο Φόλτα παραδέχεται ότι θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι ενήργησε ως λομπίστας της Monsanto και για τον λόγο αυτό το πανεπιστήμιό του αποφάσισε να προσφέρει τις εταιρικές δωρεές σε κοινωφελές ίδρυμα. «Συνειδητοποιώ απόλυτα πως θα μπορούσε κάποιος να σκεφτεί έτσι και αυτό μου προκαλεί μεγάλη ενόχληση» λέει. Παρότι η δημοσιογραφική έρευνα δεν ανακάλυψε κάποιο κρούσμα δημοσίευσης ψευδών στοιχείων από πανεπιστημιακούς, η αποδοχή δωρεών καθιστά την ακαδημαϊκή κοινότητα κεντρικό παίκτη -και όχι παρατηρητή- στον πόλεμο των λόμπι και τις εκστρατείες διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Μέχρι στιγμής, η κοινότητα των αντιπάλων των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων υπερισχύει στον πόλεμο των δημόσιων σχέσεων. Μεγάλοι κατασκευαστές στις ΗΠΑ, όπως η Chipotle και η Cheerios, έχουν περιορίσει ή καταργήσει τη χρήση γενετικά τροποποιημένων συστατικών στα προϊόντα τους, εκτιμώντας ότι αυτό α- ποτελεί την επιθυμία του αμερικανικού καταναλωτικού κοινού. Η α- πόφαση αυτή, όμως, αποτελεί απειλή για εταιρείες, όπως η Monsanto, που κατέγραψε παγκόσμιες πωλήσεις ύ- ψους 15,9 δισ. δολαρίων το Το 2013, η Monsanto ζήτησε από τον Ντέιβιντ Σο, αντιπρόεδρο έρευνας της Γεωπονικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μισισιπί, να μεσολαβήσει στο υπουργείο Γεωργίας, ώστε να πεισθούν οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες να εγκρίνουν νέο τύπο γενετικά τροποποιημένης σόγιας, σχεδιασμένου από τη Monsanto. Ο Σο είχε εξασφαλίσει περισσότερα από δολάρια σε δωρεές για έρευνες από τη Monsanto, σε μία δεκαετία. Η εισήγησή του έγινε δεκτή και το υπουργείο ενέκρινε το σπόρο. Της ANN ROBINSON / THE GUARDIAN Η ερώτηση του πόσο θα ζήσει ο καθένας από εμάς δεν είναι απλά υπαρξιακή. Αν γνωρίζαμε πόσο θα ζήσουμε, θα μπορούσαμε να αποφασίσουμε αν αξίζει τον κόπο να αποταμιεύσουμε ή να σπαταλήσουμε όλες μας τις οικονομίες μέσα σε λίγες ημέρες. Τι γνωρίζουμε, λοιπόν, για τη μακροζωία; Είναι όλα θέμα γονιδίων ή αποτέλεσμα των επιλογών μας; «Γνωρίζουμε εδώ και μία δεκαετία ότι οι ευφυέστεροι άνθρωποι ζουν περισσότερο. Η κοινή λογική λέει Μελέτες δείχνουν ότι η μακροζωία συνδέεται με την ευφυΐα, η οποία σε μεγάλο βαθμό είναι κληρονομική. ότι όσο πιο ευφυής είναι κάποιος, τόσο θα αποφύγει τις επικίνδυνες δουλειές και θα ζήσει σχετικά προστατευμένη ζωή», λέει η δρ Ρόζαλιντ Αρντεν του βρετανικού πανεπιστημίου LSE. Πρόσφατες μελέτες σε διδύμους, όμως, έδειξαν ότι οι περιβαλλοντικοί ε- ξωγενείς παράγοντες δεν επηρεάζουν τη σχέση ευφυΐας και μακροζωίας. Η μελέτη της δρος Αρντεν έδειξε ότι σε δίδυμους διαφορετικών ωαρίων, ο ευφυέστερος δίδυμος είχε μεγαλύτερες πιθανότητες να ζήσει περισσότερο. «Οφείλουμε ωστόσο να αντιμετωπίσουμε το πόρισμα της μελέτης με ταπεινοφροσύνη. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι η ευφυΐα είναι κυρίως γενετική και ότι έχει επιπτώσεις στην εμφάνιση γεροντικής άνοιας και στη γήρανση. Παρότι η ευφυΐα είναι σε μεγάλο βαθμό κληρονομική, ο χρόνος ζωής εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, με την ευφυΐα να αποτελεί πολύ μικρό ποσοστό αυτών», λέει η δρ Αρντεν. Γιατί λοιπόν η αυξημένη ευφυΐα σχετίζεται με τη μακροζωία; «Ισως όσοι διαθέτουν γονίδια, που τους καθιστούν εξυπνότερους, έχουν επίσης γονίδια που τους εξασφαλίζουν υγιέστερο σώμα, ίσως τα όργανά τους λειτουργούν πιο αποτελεσματικά, ίσως πάλι η ευφυΐα και η μακροζωία να εξαρτώνται και οι δύο από επιμέρους γενετικές μεταλλαγές, με όσους εμφανίζουν λιγότερες μεταλλαγές να είναι ευφυέστεροι και να ζουν περισσότερο. Το επόμενο βήμα για να διαπιστώσουμε τα αίτια του φαινομένου είναι οι ενδελεχείς μελέτες σε ζώα. Αν διαπιστώσουμε ότι το πρότυπο των ευφυών ατόμων που ζουν περισσότερο εμφανίζεται σε πολλά ζωικά είδη, αυτό θα είναι εκπληκτικό» λέει η δρ Αρντεν. «Μέχρι τη μέση ηλικία, παραδοσιακοί παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υψηλή χοληστερίνη και ο διαβήτης, έχουν μεγάλη σημασία. Καθώς, όμως, γερνάμε, αυτό που παίζει μεγαλύτερο ρόλο είναι να παραμένει κανείς σωματικά, πνευματικά και κοινωνικά δραστήριος. Οι ηλικιωμένοι πρέπει να χρησιμοποιούν τα ακουστικά βαρυκοΐας και να εγχειρίζουν τον καταρράκτη στα μάτια τους, γιατί η ικανότητα της ακοής και της καλής όρασης είναι κρίσιμοι παράγοντες αποφυγής της απομόνωσης» λέει ο δρ Τζέρεμι Τζέικομπς, του Ιατρικού Κέντρου Χαντασά. Το αίσθημά του να είναι κάποιος χρήσιμος, η ανάγνωση και η καθημερινή έξοδος από το σπίτι, συντελούν στη μακροζωία. «Εχουμε περιορίσει εντυπωσιακά τη θνησιμότητα στους κάτω των 65 ετών. Τώρα περιορίζουμε τη θνησιμότητα των άνω των 65. Εχουμε λιγότερες πιθανότητες από ποτέ άλλοτε να πεθάνουμε από ανακοπή ή εγκεφαλικό ε- πεισόδιο, αλλά ολοένα και περισσότεροι από εμάς θα εμφανίσουν καρκίνο και γεροντική άνοια, όσο η ζωή μας επιμηκύνεται» λέει ο Ντέιβιντ Σινκλέρ, επικεφαλής του Διεθνούς Κέντρου Μακροζωίας της Βρετανίας. ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Σύμφωνα με το άρθρο 354ΙΓ του Περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ 113, γνωστοποιείται σε κάθε ενδιαφερόμενο ότι η εταιρεία GOUP LIMITED αρ (η «Εταιρεία») με το ειδικό ψήφισμα της έκτακτης γενικής συνέλευσης των μετόχων της, ημερομηνίας 24 Αυγούστου 2015 ενέκρινε την υποβολή αίτησης προς τον Έφορο Εταιρειών για μεταφορά της στο Λουξεμβούργο. Εντός 3 μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας γνωστοποίησης οποιοσδήποτε πιστωτής της Εταιρείας μπορεί να υποβάλει ένσταση ενώπιων δικαστηρίου σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 354ΙΓ του Περί Εταιρειών Νόμου Κεφ 113 σε σχέση με την ως άνω συνέχιση της Εταιρείας στο Λουξεμβούργο. ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Σύμφωνα με το άρθρο 354ΙΓ του Περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ 113, γνωστοποιείται σε κάθε ενδιαφερόμενο ότι η εταιρεία IPROVED SOFTWARE LIMITED αρ (η «Εταιρεία») με το ειδικό ψήφισμα της έ- κτακτης γενικής συνέλευσης των μετόχων της, ημερομηνίας 24 Αυγούστου 2015 ενέκρινε την υποβολή αίτησης προς τον Έφορο Εταιρειών για μεταφορά της στο Λουξεμβούργο. Εντός 3 μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας γνωστοποίησης οποιοσδήποτε πιστωτής της Εταιρείας μπορεί να υποβάλει ένσταση ενώπιων δικαστηρίου σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 354ΙΓ του Περί Εταιρειών Νόμου Κεφ 113 σε σχέση με την ως άνω συνέχιση της Εταιρείας στο Λουξεμβούργο. ΠΑΡΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παραδίδονται Φιλολογικά Μαθήματα (Νέα Ελληνικά, Αρχαία Ελληνικά, Ιστορία, Λατινικά) από έμπειρη φιλόλογο σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου. Οι εγγραφές άρχισαν! Τηλ. επικοινωνίας:

20 20-OIK_SYNALLAGMA.1_KATHI 15/09/15 23:14 Page l ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΞΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2015