χρηματοδότηση έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και εξοικονόμησης ενέργειας και χρηματοδοτικα εργαλεια

Transcript

1 4 N E W S L E T T E R - n o v e m b E R V O L U M E Ίος Κυκλάδων: τηλ-fax: , info@aegean-energy.gr, / Γραφείο Αθήνας: τηλ ε ν η μ ε ρ ω τ ι κ ο δ ε λ τ ι ο - ν ο ε μ β ρ ι ο σ Τ Ε Υ Χ Ο Σ χρηματοδότηση έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και εξοικονόμησης ενέργειας και χρηματοδοτικα εργαλεια Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΕΡΓΩΝ ΓΙΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟ- ΜΗΣΗ, ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΚΑΤ ΑΡΧΗΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Η ΟΠΟΙΑ ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ ΜΕ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Η ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (FEED IN TARIFF). ΠΕ- ΡΑΝ ΟΜΩΣ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ, ΝΕΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΚΑΙ ΣΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ. ΤΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΥΤΑ ΕΙΤΕ ΕΧΟΥΝ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ, ΕΙΤΕ ΣΤΟΧΕΥΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΝΕΩΝ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΩΝ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙ- ΕΣ ΚΑΙ Η ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ.

2 σύμφωνο των δημάρχων COVENANT OF MAYORS Τον Ιανουάριο του 2008, σχεδόν 100 δήμαρχοι από την Ευρωπαϊκή Ένωση υπέγραψαν το Σύμφωνο των Δημάρχων, μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αποτελεί μια εθελοντική δέσμευση των τοπικών αρχών για μείωση των εκπομπών CO2 κατά τουλάχιστον 20% μέχρι το Από τότε περίπου 2110 αρχές στην Ε.Ε. έχουν υπογράψει τη δεσμευτική αυτή διακήρυξη. Η πρωτοβουλία έχει λάβει συνεχείς επαίνους από τους ηγέτες της Ε.Ε. από την έναρξή της. Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν υπάρχει σημαντική οικονομική υποστήριξη των τοπικών αρχών για την υλοποίηση των σχεδίων δράσης που έχουν εκπονήσει με εξαίρεση τον χρηματοδοτικό μηχανισμό ELENA, με σχετικά χαμηλό προϋπολογισμό (30 εκατομμύρια ευρώ/έτος). Τα χρήματα αυτά διαχειρίζονται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ως ταμείο επιχορήγησης για την υποστήριξη της ωρίμανσης έργων ενεργειακής αποδοτικότητας και αειφόρου ενέργειας στις ευρωπαϊκές πόλεις και περιφέρειες. Το Μάιο του 2010 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύτηκε να αυξήσει σημαντικά το διαθέσιμο ποσό για τέτοια έργα, χρησιμοποιώντας τους αχρησιμοποίητους έως σήμερα πόρους από το πακέτο για την ανάκαμψη της Ε.Ε. Σύμφωνα με τον Επίτροπο για την ενέργεια κ. Oettinger, τουλάχιστον 140 εκατομμύρια ευρώ αδιάθετων κεφαλαίων από το Πρόγραμμα Ανάκαμψης (Recovery Plan) θα είναι διαθέσιμα για την υποστήριξη ενεργειακών έργων σε τοπικό επίπεδο. Το Σύμφωνο των Δημάρχων αποτελεί ένα νέο πλαίσιο για τους ΟΤΑ και δίνει νέες ευκαιρίες για χρηματοδότηση έργων και δράσεων. Οι Υπογράφοντες το Σύμφωνο έχουν δεσμευτεί εκουσίως να υπερβούν τον στόχο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών CO2 κατά 20% έως το 2020 και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσαρμόζει ή δημιουργεί συγκεκριμένους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς για να βοηθήσει τους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις τους. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα ευρωπαϊκό ενεργειακό πρόγραμμα για την ανάκαμψη European Energy Recovery Programme Τον Μάρτιο του 2009 η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε την παροχή 3,98 δισεκατομμυρίων ευρώ για την υποστήριξη της ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Τον Μάρτιο του 2010, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε επιπλέον 43 σημαντικά διασυνοριακά έργα ενεργειακής υποδομής, χορηγώντας 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ σε 31 προγράμματα αγωγών φυσικού αερίου και 12 προγράμματα ηλεκτρικών διασυνδέσεων. Είναι το μεγαλύτερο ποσό που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει διαθέσει ποτέ για ενεργειακές υποδομές. Με τη συγχρηματοδότηση τμημάτων αυτών των έργων έως ποσοστού 50%, η συμβολή της Ε.Ε. θα βοηθήσει την μόχλευση σημαντικών επενδύσεων από τον ιδιωτικό τομέα, ύψους έως 22 δισεκατομμυρίων ευρώ. Με τα έργα δέσμευσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την κατασκευή θαλάσσιων αιολικών πάρκων που η Επιτροπή συμφώνησε να υποστηρίξει, ο προϋπολογισμός για τα ενεργειακά έργα στο Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Πρόγραμμα για την Ανάκαμψη δεσμεύεται κατά 97%. ΕLENA - τεχνική βοήθεια Για την υποστηριξη ωριμανσης ενεργειακων εργων σε τοπικο επιπεδο Ο μηχανισμός ELENA έχει ως στόχο να δώσει ώθηση σε επενδυτικά έργα στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των αειφόρων αστικών μεταφορών, αναπαράγοντας επιτυχημένα παραδείγματα από άλλα μέρη της Ευρώπης. Ο μηχανισμός χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Ευφυής Ενέργεια Ευρώπη (Intelligent Energy Europe II- ΙΕΕ), και έχει αρχικό προϋπολογισμό ύψους 15 εκατομμυρίων Ευρώ για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας. Η τεχνική βοήθεια, η οποία υποστηρίζεται από τον μηχανισμό ELENA, μπορεί να παρασχεθεί είτε στις τοπικές και περιφερειακές αρχές είτε στις ενώσεις τους εντός των χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα IEE. Έως και 90% των επιλέξιμων εξόδων μπορούν να καλυφθούν από κοινοτική επιδότηση, κατόπιν διαδικασίας επιλογής και ανάθεσης. Πλήρη στοιχεία για τους όρους που συνδέονται με τη χρηματοδότηση και ένα επεξηγηματικό φυλλάδιο παρέχονται στη σελίδα του ELENA: επικοινωνίας: elena@eib.org

3 NER300 Χρηματοδοτηση για καινοτομες τεχνολογιες ανανεωσιμων πηγων ενεργειας και δεσμευσης διοξειδιου του ανθρακα Πρόκειται για ένα χρηματοδοτικό εργαλείο που διαχειρίζονται από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα κράτη μέλη. Το άρθρο 10 (α) 8 της αναθεωρημένης Οδηγίας για την Εμπορία Εκπομπών προβλέπει τη συγκέντρωση 300 περίπου εκατομμυρίων «δικαιωμάτων CO2» στο νέο απόθεμα του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών, για την επιδότηση εγκαταστάσεων καινοτόμων τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα. Τα δικαιώματα θα πωληθούν στην αγορά εκπομπών και τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν με τιμή δικαιώματος 15 (ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός είναι τουλάχιστον 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ) θα διατεθούν σε έργα άμεσα υλοποιήσιμα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα προς χρηματοδότηση έργα θα πρέπει: 1. Να είναι ικανού μεγέθους 2. Να αφορούν ορισμένες καινοτόμες τεχνολογίες που περιγράφονται στην προκήρυξη 3. Να μην είναι περισσότερα από 2 ανά κράτος μέλος Σύμφωνα με αυτό το προσχέδιο προγράμματος, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2011 τα κράτη-μέλη θα μπορούν να διαπραγματευθούν με την Επιτροπή πάνω σε συγκεκριμένα έργα που θέλουν να χρηματοδοτήσουν. Ως σύνολο, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν στις προτάσεων έργων που θα προκριθούν για χρηματοδότηση πριν η Επιτροπή δεσμεύσει πόρους του ταμείου για οποιοδήποτε έργο. Εκτιμώμενες ημερομηνίες για την πρώτη φάση του NER 300: Τέλος 2010: Ξεκινά η διαδικασία προσκλήσεων για υποβολή προτάσεων από τους δικαιούχους Ιούνιος 2011: Ολοκλήρωση της διαλογής από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων Τέλος 2011: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκδίδει τις αποφάσεις χρηματοδότησης για τις επιλεγείσες προτάσεις Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στην ιστοσελίδα: διαρθρωτικά ταμεία Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) στηρίζει τις επενδύσεις στην ενέργεια συμπεριλαμβανομένων των αναβαθμίσεων διευρωπαϊκών δικτύων που συνεισφέρουν στη βελτίωση της ασφάλειας εφοδιασμού, την ενσωμάτωση περιβαλλοντικών παραμέτρων, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι επενδύσεις που συνδέονται με τις βιώσιμες αστικές μεταφορές, τις τοπικές υποδομές ενέργειας και των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνίας, την ποιότητα του αέρα ή τον χωροταξικό σχεδιασμό θα μπορούσαν επίσης να χρηματοδοτηθούν μέσω αυτού του προγράμματος. Ο νέος κανονισμός του ΕΤΠΑ (δηλαδή το άρθρο 7) ορίζει: «Σε κάθε Κράτος Μέλος, οι δαπάνες για τις αναβαθμίσεις της ενεργειακής απόδοσης και για τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις υφιστάμενες κατοικίες είναι επιλέξιμες έως ποσοστό 4% της συνολικής πρόβλεψης του ΕΤΠΑ». Η λεπτομερής διαχείριση προγραμμάτων που λαμβάνουν υποστήριξη από τα Διαρθρωτικά Ταμεία συνιστά ευθύνη των Κρατών Μελών. Για κάθε πρόγραμμα, ορίζεται μια διευθύνουσα-διαχειριστική αρχή (σε εθνικό, περιφερειακό ή άλλο επίπεδο) η οποία ενημερώνει τους δικαιούχους, επιλέγει τα έργα και, γενικά, παρακολουθεί την υλοποίηση. Να σημειωθεί ότι τα χρήματα από τα Διαρθρωτικά Ταμεία (στην Ελλάδα το ΕΣΠΑ) μπορούν να συνδυαστούν και με άλλα χρηματοδοτικά μέσα, όπως π.χ. το JESSICA. 4

4 πρόγραμμα ευφυής ενέργεια - Ευρώπη Το Πρόγραμμα «Ευφυής Ενέργεια Ευρώπη» (Intelligent Energy Europe II- ΙΕΕ) επιδιώκει να καταστήσει την Ευρώπη πιο ανταγωνιστική και καινοτόμο στους τομείς ΑΠΕ & ΕΞΕ, ενώ ταυτοχρόνως, την βοηθά να υλοποιήσει τους φιλόδοξους στόχους της για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί κυρίως δράσεις διακρατικής συνεργασίας, μελέτες (όπως η ανάπτυξη νέων εργαλείων) και διάχυση πληροφοριών και καλών πρακτικών. Χρηματοδοτεί επίσης δράσεις για την υπερπήδηση θεσμικών ή διαρθρωτικών εμποδίων και δράσεις για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Οι βασικοί άξονες του προγράμματος είναι μεταξύ άλλων: Η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και η ορθολογική χρήση των ενεργειακών πόρων, Η προώθηση νέων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η στήριξη της διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας, Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και η χρήση νέων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στις μεταφορές όπως είναι τα βιοκαύσιμα. Το Πρόγραμμα IEE θεωρεί ότι οι Φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι κύρια ομάδα-στόχος, σε τοπικό επίπεδο. Οι προκηρύξεις των επιλέξιμων έργων, ο προϋπολογισμός και οι κατευθύνσεις ανανεώνονται σχεδόν σε ετήσια βάση. Για περισσότερες πληροφορίες: Κοινη Ευρωπαϊκη Υποστηριξη για Βιωσιμες Επενδυσεις σε Αστικες περιοχες Η πρωτοβουλία JESSICA αναπτύσσεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω του Ευρωπαϊκoού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης - ΕΤΠΑ (European Regional Development Fund - ERDF), και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων - ΕΤΕπ (European Investment Bank - EIB), σε συνεργασία με την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης (Council of Europe Development Bank - CEB). Σύμφωνα με τις νέες διαδικασίες, παρέχεται στα Κράτη Μέλη η ευχέρεια να χρησιμοποιήσουν μέρος των μη επιστρεπτέων επιχορηγήσεων που λαμβάνουν από την ΕΕ για περιφερειακή ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή, δηλαδή των Διαρθρωτικών Ταμείων, προκειμένου να επενδύουν, υπό μορφή επιστρεπτέων επιχορηγήσεων, σε έργα που εντάσσονται στο πλαίσιο ολοκληρωμένων σχεδίων για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Οι επενδύσεις αυτές, οι οποίες μπορούν να έχουν τη μορφή ίδιων κεφαλαίων, δανείων ή/και εγγυήσεων, πραγματοποιούνται μέσω Ταμείων Αστικής Ανάπτυξης και, εάν είναι απαραίτητο, μέσω Ταμείων Συμμετοχών (Holding Funds). Τα βασικά σημεία των πρωτοβουλιών JESSICA είναι: Ανακύκλωση (Revolving): χορήγηση δανείων με ευνοϊκούς όρους, το ποσό αποπληρωμής των οποίων επαναχρηματοδοτεί νέα έργα (δυνατότητα μελλοντικής επαναξιοποίησης πόρων). Μόχλευση (Leverage): δυνατότητα συνδυασμού δανείων με ιδιωτικούς πόρους (προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων). Διαφοροποιημένες Πηγές Κεφαλαίων (Sources of funding): διάθεση πόρων από τα επιχειρησιακά προγράμματα (σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο) και συνδυασμός τους με (πιθανή) πρόσθετη χρηματοδότηση (δανεισμός) από την ΕΤΕπ. Διαχείριση Κεφαλαίων (Fund of funds): κεντρική μονάδα διαχείρισης περισσοτέρων του ενός ταμείων. Δίδεται ως παράδειγμα διάγραμμα λειτουργίας του Jessica στην περίπτωση της ενεργειακής ανακαίνισης κτιρίων στη Λιθουανία. Για περισσότερες πληροφορίες:

5 κοινοί ευρωπαϊκοί πόροι για τις Μικρομεσαιες Επιχειρησεις (JEREMIE) Στο πλαίσιο του JEREMIE (Κοινοί Ευρωπαϊκοί Πόροι για τις Μικρομεσαίες και τις Μεσαίες Επιχειρήσεις - Joint European Resources for Micro to Medium Enterprises), το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών υπέγραψε στις 26 Ιουνίου 2007 την πρώτη μεταξύ των 27 Κρατών-Μελών της Ε.Ε. Σύμβαση Χρηματοδότησης για την οργάνωση των δομών υλοποίησης και χρηματοδότησης του JEREMIE στην Ελλάδα, πιστοποιώντας τον πρωτοποριακό ρόλο και την αποφασιστικότητα της Ελλάδας για την υιοθέτηση και προώθηση σύγχρονων χρηματοοικονομικών μέσων που θα συνδράμουν αποφασιστικά στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ. Η χρηματοδότηση καλύπτει ευρύ φάσμα προϊόντων, όπως ενδεικτικά αναφέρονται οι μικροπιστώσεις μέσω τραπεζών, η συμμετοχή στο κεφάλαιο επιχειρήσεων, τα κεφάλαια ανάληψης επιχειρηματικού κινδύνου, η παροχή εγγυήσεων κ.ά. Τα μέσα αυτά αναμένεται να έχουν ισχυρό πολλαπλασιαστικό συντελεστή με στόχο την επένδυση ιδιωτικών κεφαλαίων μέσω της απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στην ιστοσελίδα: ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία υπερτοπικού χαρακτήρα Συμβασεις Παραχωρησης και Συμπραξεις Δημοσιου Ιδιωτικου Τομεα (ΣΔΙΤ) Σε ότι αφορά στα ενεργειακά έργα, οι Συμβάσεις Παραχώρησης (ΣΠ) γίνονται μετά από διαγωνισμό ή προκήρυξη για εκδήλωση ενδιαφέροντος, όπου εξετάζεται η τεχνική, οικονομική, διαχειριστική κτλ. επάρκεια του αναδόχου ο οποίος συνήθως αναλαμβάνει την μελέτη, αδειοδότηση, κατασκευή και λειτουργία του έργου για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα (συνήθως 25ετία). Από τα έσοδα λειτουργίας της μονάδας παραγωγής ενέργειας, γίνεται η απόσβεση του κεφαλαίου και η αποπληρωμή των δανείων, ενώ μέρος των κερδών μπορεί να δοθεί ως ανταποδοτικό όφελος στην τοπική αυτοδιοίκηση (ή ευρύτερα στο δημόσιο) λόγω της παραχώρησης προς τον Παραχωρησιούχο ακινήτου (υποδομές, γη κτλ.). Στην περίπτωση αυτή, το επενδυτικό ρίσκο βαρύνει τον ιδιώτη επενδυτή. Μια ειδική περίπτωση συμβάσεων παραχώρησης είναι τα ΣΔΙΤ. Η βασική διαφορά με τις ΣΠ είναι ότι στη σχέση υπεισέρχεται το Υπ. Οικονομίας ως μεσολαβητής για τη διευκόλυνση των διαδικασιών (π.χ. αδειοδοτική διαδικασία, επιδοτήσεις) και ως εγγυητής των συμφερόντων του δημοσίου. Σε κοινοτικό επίπεδο αν και οι ΣΔΙΤ αποτελούν κοινή πρακτική των περισσοτέρων κρατών μελών και προωθούνται από την Ε.Ε., ωστόσο δεν έχει υιοθετηθεί ένας κοινός ορισμός. Ο όρος ΣΔΙΤ αναφέρεται γενικά σε μορφές συνεργασίας των δημοσίων αρχών με επιχειρήσεις που αποσκοπούν στην εξασφάλιση της χρηματοδότησης, της κατασκευής, της ανακαίνισης, της διαχείρισης ή της συντήρησης μιας υποδομής ή στην παροχή μιας υπηρεσίας. Σε επίπεδο κοινοτικού δικαίου οι Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) μέσω συμβάσεων παραχώρησης διέπονται από τις διατάξεις των οδηγιών για τα δημόσια έργα και ειδικότερα την οδηγία 93/37/ ΕΟΚ και όπως αντικαταστάθηκε από τη νέα οδηγία 2004/18/ΕΟΚ η οποία προβλέπει ότι «σύμβαση παραχώρησης δημοσίων έργων» είναι μια σύμβαση η οποία παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με μια δημόσια σύμβαση έργων, εκτός από το γεγονός ότι το εργολαβικό αντάλλαγμα συνίσταται είτε αποκλειστικά στο δικαίωμα εκμετάλλευσης του έργου είτε στο δικαίωμα αυτό σε συνδυασμό με καταβολή αμοιβής και θέτει του βασικούς κανόνες που εφαρμόζονται στις συμβάσεις παραχώρησης. Το νομοθετικό όμως πλαίσιο για τις συμπράξεις δημοσίου ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε με το Ν. 3389/2005, όπου γίνεται διάκριση σε δύο είδη ΣΔΙΤ για ανταποδοτικά και μη ανταποδοτικά έργα και ορίζονται οι Δημόσιοι Φορείς (Υπουργεία, ΟΤΑ, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ) που μπορούν να συνάπτουν συμβάσεις σύμπραξης με Ιδιωτικούς Φορείς σε τομείς αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς τους. Ο ορισμός των ΣΔΙΤ αποδίδεται ουσιαστικά σε δύο άρθρα (1 και 2) και τα βασικά χαρακτηριστικά μιας σύμπραξης είναι α) έγγραφη σύμβαση από επαχθή αιτία, που έχει τη μορφή συμφωνίας συνεργασίας β) ιδιωτικοί φορείς συμβάλλονται με δημόσιους μέσω ανωνύμων εταιριών ειδικού σκοπού γ) η σύμπραξη αναπτύσσεται στους τομείς αρμοδιότητας των δημόσιων φορέων και αφορά την εκτέλεση έργων και την παροχή υπηρεσιών 4

6 Στο νόμο προβλέπεται ρητά ότι οι ιδιωτικοί φορείς αναλαμβάνουν ουσιώδες μέρος των κινδύνων που συνδέονται με τη χρηματοδότηση, τη διαθεσιμότητα και την κατασκευή των αναγκαίων υποδομών ή την παροχή της υπηρεσίας έναντι ανταλλάγματος, που καταβάλλεται εφάπαξ ή τμηματικά από τους δημόσιους φορείς ή τους τελικούς χρήστες των υπηρεσιών. Δεν δύναται, όμως, να αποτελέσει αντικείμενο ΣΔΙΤ η άσκηση δημόσιας εξουσίας και γενικά οι δραστηριότητες που κατά το Σύνταγμα ανήκουν άμεσα και αποκλειστικά στο κράτος και ιδίως η εθνική άμυνα, η αστυνόμευση, η απονομή δικαιοσύνης. Περαιτέρω, με το Ν. 3389/2005 δημιουργήθηκε η Ειδική Γραμματεία ΕΓΣΔΙΤ, με σκοπό τον εντοπισμό των υπηρεσιών και των αναγκαίων υποδομών που μπορούν να υλοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ και να υπαχθούν στις διατάξεις του Νόμου, την προώθηση της ανάπτυξής τους, και τη διευκόλυνση. Σκοπός της ΕΓΣΔΙΤ είναι: α) ο εντοπισμός των έργων ή υπηρεσιών που μπορούν να εκτελεσθούν ή να παρασχεθούν μέσω Συμπράξεων και να υπαχθούν στις διατάξεις του Ν. 3389/2005, β) η εν γένει προώθηση της εκτέλεσης έργων ή της παροχής υπηρεσιών μέσω του θεσμού των Συμπράξεων, γ) η διευκόλυνση και υποστήριξη των Δημοσίων Φορέων στα πλαίσια των Διαδικασιών Ανάθεσης που προβλέπονται στο Ν. 3389/2005 για την επιλογή των Ιδιωτικών Φορέων που θα αναλάβουν την εκτέλεση των έργων ή την παροχή των υπηρεσιών στα πλαίσια των Συμπράξεων, δ) η παρακολούθηση της υλοποίησης των Συμβάσεων Σύμπραξης και των παρεπομένων συμφώνων, η τακτική ενημέρωση της Διυπουργικής Επιτροπής ΣΔΙΤ (ΔΕΣΔΙΤ) και η επεξεργασία και υποβολή εισηγήσεων για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων και ε) η σύνταξη ετήσιας έκθεσης και η παρουσίασή της στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. ΧρηματοδΟτηση απο ΤρΙτους (ΧΑΤ) Οι νέες ενεργειακές τεχνολογίες και οι ΑΠΕ έχουν κινήσει το ενδιαφέρον πολλών επιχειρηματιών, αρκετοί από τους οποίους μάλιστα όταν ξεκίνησαν ήταν ξένοι με το αντικείμενο. Μια ειδική κατηγορία επιχειρήσεων είναι αυτές που δραστηριοποιούνται στην παροχή ενεργειακών υπηρεσιών. Τόσο η απελευθέρωση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και οι νέες απαιτήσεις στο επίπεδο της διαχείρισης, απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις και νέα -πολλές φορέςνομικά υποκείμενα. Για παράδειγμα, υπάρχουν εταιρείες που αναλαμβάνουν ολοκληρωμένα έργα, από την προμήθεια του εξοπλισμού και την εγκατάσταση, ως τη χρηματοδότηση της δαπάνης και τη διαχείριση της ενέργειας. Το σχήμα αυτό υλοποιείται μέσω των λεγόμενων Ενεργειακών Συμβολαίων, που δεν είναι άλλο παρά ένας εναλλακτικός τρόπος για την πραγματοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων εξοικονόμησης ενέργειας, εκεί που δεν υπάρχουν ίδια κεφάλαια. Η διαδικασία είναι η ακόλουθη: μια Εταιρεία Υπηρεσιών Ενέργειας (ΕΥΕ) συντάσσει ένα ενεργειακό συμβόλαιο με τον ενδιαφερόμενο ενός ακινήτου, μιας βιομηχανίας κτλ. για την πραγματοποίηση αλλαγών που θα επιφέρουν μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Αυτές μπορεί να είναι αγορά και εγκατάσταση πιο αποδοτικών μηχανών, μόνωση, παρεμβάσεις στο κέλυφος, ανασχεδιασμός των βιομηχανικών διεργασιών κτλ. Τα χρήματα μπορεί να προέρχονται από μια τράπεζα ή από την ίδια την ΕΥΕ. Η συμφωνία βασίζεται σε λεπτομερή μελέτη τόσο του τεχνικού μέρους όσο και των στοιχείων κόστους-απόσβεσης. Η αποπληρωμή του κεφαλαίου, οι τόκοι και το κέρδος της ΕΥΕ, προκύπτουν από την διαφορά των εξόδων ενέργειας πριν την επένδυση και μετά. Μετά το πέρας της σύμβασης, ο πελάτης εισπράττει όλο το όφελος από το μειωμένο ύψος του τιμολογίου, πληρώνοντας ενδεχομένως ένα μικρό μέρος για τα έξοδα συντήρησης και διαχείρισης. Στο σχήμα αυτό, υπάρχουν διάφορες παραλλαγές. Μπορεί για παράδειγμα ο ωφελούμενος να συγχρηματοδοτήσει σε ένα ποσοστό το έργο, οπότε το ρίσκο της ΕΥΕ μειώνεται και οι υπηρεσίες της κοστολογούνται φτηνότερα. Οι ΕΥΕ είναι συνήθως πιστοποιημένοι οργανισμοί, ενώ με νόμο ορίζονται προνόμια και διευκολύνσεις (π.χ. φοροαπαλλαγές) καθώς και νομικά ζητήματα (π.χ. απιστία, ή συμβάσεις με το δημόσιο).