Δημοσιονομικό Δίκαιο ΠΜΣ Οι δημόσιες δαπάνες. Ανδρέας Τσουρουφλής

Transcript

1 Δημοσιονομικό Δίκαιο ΠΜΣ Οι δημόσιες δαπάνες Ανδρέας Τσουρουφλής

2 Δημόσιες δαπάνες 2 Εκτέλεση Προϋπολογισμού Διενέργεια δημοσίων εσόδων Διενέργεια δημοσίων δαπανών

3 Δημόσιες δαπάνες 3 Αρμόδια όργανα για την εκτέλεση των δημοσίων δαπανών Πρότυπο το γαλλικό δημόσιο λογιστικό σύστημα Κατηγορίες οργάνων Διατάκτες: Απόφαση πραγματοποίησης μιας δαπάνης Υπόλογοι Εκτέλεση των αποφάσεων των διατακτών Καταβολή των δαπανών Οι αρμοδιότητες του διατάκτη και του υπολόγου πρέπει να ανατίθενται σε διαφορετικά όργανα

4 Δημόσιες δαπάνες 4 Έννοια δημοσίου διατάκτη Άρθρο 65 ΝΔΛ «Διατάκτης είναι ο Υπουργός ή το προβλεπόμενο από την κείμενη νομοθεσία ή τις οργανικές διατάξεις όργανο κάθε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης ή οποιοδήποτε άλλο εξουσιοδοτημένο από αυτούς όργανο, που είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση του προϋπολογισμού του φορέα του, αναλαμβάνει υποχρεώσεις σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού αυτού και προσδιορίζει τις απαιτήσεις σε βάρος του.»

5 Δημόσιες δαπάνες 5 Αρμοδιότητες διατακτών Αρμοδιότητες διατάκτη Αποφασίζει για την πραγματοποίηση μιας δαπάνης Η εγγραφή μιας πίστωσης στον κρατικό προϋπολογισμό δεν υποχρεώνει τον διατάκτη για τη διενέργειά της Καθορίζει το αντικείμενο της δαπάνης (δεσμευόμενος από την αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων) Επιλέγει τον χρόνο διενέργειας της δαπάνης (εντός των ορίων του ενιαυσίου) Υπολογίζει το ακριβές ύψος της δαπάνης σε βάρος της αντίστοιχης πίστωσης Απόφαση για εφάπαξ ή τμηματική διενέργεια Δεσμεύεται από το όριο της πίστωσης O Υπουργός Οικονομικών μπορεί να καθορίσει το ποσοστό των πιστώσεων που δικαιούται να διαθέσει κάθε διατάκτης Διατάσσει την καταβολή της δαπάνης Δεν έχει αρμοδιότητα διαχείρισης δημοσίων χρημάτων Τα καθήκοντα του διατάκτη είναι δευτερεύοντα σε σχέση με τα κύρια καθήκοντα του ίδιου δημοσίου οργάνου

6 Δημόσιες δαπάνες 6 Διακρίσεις διατακτών Κύριος διατάκτης ο διατάκτης που αναλαμβάνει υποχρεώσεις σε βάρος των πιστώσεων, οι οποίες τίθενται στη διάθεσή του απευθείας από τον προϋπολογισμό του φορέα του, Δευτερεύων διατάκτης ο διατάκτης που αναλαμβάνει υποχρεώσεις σε βάρος πιστώσεων, οι οποίες τίθενται στη διάθεσή του κατ' εντολή του κύριου διατάκτη με επιτροπικό ένταλμα Ο δευτερεύων διατάκτης ορίζεται με απόφαση του κύριου διατάκτη

7 Δημόσιες δαπάνες 7 Διακρίσεις διατακτών Περιπτώσεις ΝΠΔΔ: κύριος διατάκτης το διοικητικό συμβούλιο δευτερεύων διατάκτης ο Προϊστάμενος της περιφερειακής υπηρεσίας (για ΝΠΔΔ με αποκεντρωμένες υπηρεσίες) π.χ. ΕΦΚΑ Κύριος διατάκτης: ΔΣ Δευτερεύοντες διατάκτες: Προϊστάμενοι Περιφερειακών Διευθύνσεων ΑΕΙ: πιστώσεις προϋπολογισμού ιδρύματος: κύριος διατάκτης ο Πρύτανης Πιστώσεις μισθοδοσίας προσωπικού: κύριος διατάκτης ο Υπουργός Παιδείας ΠΜΣ: κύριος διατάκτης ο επιστημονικός υπεύθυνος

8 Δημόσιες δαπάνες 8 Δημόσιοι υπόλογοι Έννοια: το δημόσιο όργανο που είναι αρμόδιο να διαχειρίζεται χρήματα του δημοσίου καθώς και δημόσιο υλικό Ορισμός δημοσίου υπολόγου (άρθρο 150 παρ. ΝΔΛ) «Όποιος διαχειρίζεται, έστω και χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση, χρήματα, αξίες ή υλικό που ανήκουν στο Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και οποιοσδήποτε άλλος θεωρείται από το νόμο δημόσιος υπόλογος» Διαχείριση: Κτήση, χρήση, φύλαξη, διάθεση, απογραφή, είσπραξη και κατοχή των αντικειμένων στο πλαίσιο του νόμιμου δημόσιου προορισμού τους Τήρηση λογαριασμών στα βιβλία της υπηρεσίας Διάκριση διαχείρισης από κατοχή

9 Δημόσιες δαπάνες 9 Δημόσιοι υπόλογοι Έννοιολογικές διακρίσεις De jure υπόλογος De facto υπόλογος: αναμιγνύεται στη διαχείριση χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση Εις ολόκληρον συνευθυνόμενος με τον υπόλογο (ΕΣ Ολ. 2443/2007): δεν προσδιορίζεται από διάταξη νόμου, δεν είναι de jure ή de facto δημόσιος υπόλογος δεν ασκεί διαχείριση αλλά ευθύνεται για ελλείμματα

10 Δημόσιες δαπάνες 10 Δημόσιοι υπόλογοι Παραδείγματα De facto υπόλογος: Αναπλήρωση ελλείποντος υπολόγου (θάνατος στρατιωτικού, απουσία λόγω ασθένειας) Προϊστάμενοι Περιφερειακών Γραφείων του Τ.Ε.Β.Ε. όταν ενεργούν εισπράξεις και πληρωμές Συνευθυνόμενος Προϊστάμενος, Διευθυντής Τμήματος Φ.Π.Α., Ελεγκτής Δ.Ο.Υ. για παράνομη επιστροφή Φ.Π.Α. Μέλη επιτροπών παραλαβής προμηθειών Υπάλληλος Πολεοδομίας που καταρτίζει πλαστές μισθοδοτικές καταστάσεις Μέλη Δημοτικού Συμβουλίου ευθύνονται για την έγκριση δαπάνης

11 Δημόσιες δαπάνες 11 Έλεγχος δημοσίων υπολόγων Οι δημόσιοι υπόλογοι υπάγονται στον έλεγχο: Του Υπουργού Οικονομικών Εξαιρούνται οι υπόλογοι των διαχειρίσεων χρηματικού και υλικού των Ενόπλων Δυνάμεων και του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης, και Προστασίας του Πολίτη Του οικείου διατάκτη Του Ελεγκτικού Συνεδρίου

12 Δημόσιες δαπάνες 12 Δημόσιοι υπόλογοι Σύγκριση με τους διατάκτες Δραστηριότητα Διατάκτης: παρεπόμενη Υπόλογος: κύρια (συνήθως) Έλεγχος Διατάκτης: έλεγχος σκοπιμότητας Υπόλογος: έλεγχος νομιμότητας και κανονικότητας

13 Δημόσιες δαπάνες 13 Διακρίσεις δημοσίων υπολόγων Με κριτήριο το όργανο στο οποίο λογοδοτούν Κύριοι: οι υπόλογοι που λογοδοτούν απευθείας στο ΕΣ π.χ. οι διαχειριστές των ΔΟΥ, οι ταμίες κ.λπ. Δευτερεύοντες: οι υπόλογοι που λογοδοτούν στους κύριους υπολόγους και μόνο έμμεσα στο ΕΣ. π.χ. οι βοηθοί διαχειριστές των ΔΟΥ, οι ταμίες των στρατιωτικών μονάδων κ.λπ.

14 Δημόσιες δαπάνες 14 Διακρίσεις δημοσίων υπολόγων Με κριτήριο το αντικείμενο της υπηρεσίας τους (150 2 ΝΔΛ) Υπόλογοι χρηματικών ενταλμάτων προπληρωμής και προσωρινών Διαχειριστές πάγιων προκαταβολών Εφοριακοί και τελωνειακοί υπόλογοι Ειδικοί ταμίες (π.χ. τράπεζες, ΕΛΤΑ) Υπόλογοι Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α. Διαχειριστές έργων του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων

15 Δημόσιες δαπάνες Προπληρωμές Έννοια: η πληρωμή δημόσιας δαπάνης πριν από την παροχή της υπηρεσίας ή την εκτέλεση του έργου Είδη Χρηματικά εντάλματα προπληρωμής Προσωρινά χρηματικά εντάλματα Πάγιες προκαταβολές χρηματικού

16 Δημόσιες δαπάνες 16 Χρηματικά εντάλματα προπληρωμής Έννοια: το χρηματικό ένταλμα με το οποίο προκαταβάλλεται χρηματικό ποσό σε οριζόμενο υπόλογο, ο οποίος αποδίδει λογαριασμό σε τακτή προθεσμία με την υποβολή των νόμιμων δικαιολογητικών (άρθρο 100 ΝΔΛ) Απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου διατάκτη Περιπτώσεις έκδοσης δυσχερής η τήρηση των διατυπώσεων λόγω της φύσεώς τους ή λόγω επείγουσας υπηρεσιακής ανάγκης μικροδαπάνες, χωρίς αιτιολόγηση, μέχρι του ύψους των επτά χιλιάδων (7.000) ευρώ κατά Κ.Α.Ε. ετησίως Παραδείγματα: Δαπάνες μετακίνησης υπαλλήλων Δαπάνες που αφορούν έξοδα νοσηλείας στο εξωτερικό

17 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Α.Φ.Μ. : ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ ΕΝΤΑΛΜΑ ΠΡΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ : 704 ΣΕΙΡΑ : Α Κ.Α. ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ : ΧΡΗΣΗ : 2015 ΠΟΣΟ ΑΠΟ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ...: ΤΑΚΤΙΚΑ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΑΦΜ: ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΠΛΗΡΩΜΗΣ Χρηματικό Ένταλμα προπληρωμής στον υπάλληλο του Δήμου Καπετανάκη Μιλτιάδη για την πληρωμή των εξόδων που θα προκύψουν για τον τεχνικό έλεγχο (ΚΤΕΟ) του λεωφορείου με αρ. κυκλ. ΚΗΟ6456 με απόδοση εντός τριμήνου Κ.Α. ΕΞΟΔΩΝ ΠΟΣΟ 60,00 ΣΥΝΟΛΟ : 60,00 ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ Κατάσταση Πληρωμής Π.Α.Υ. Α-457/2015 με Α.Δ.Α.7Μ8ΤΩΡ3-Τ2Κ Απόφαση Οικονομικής Επιτροπής 192/2015 ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΚΡΑΤΗΣΗ ΤΕΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΣΥΝΟΛΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ: ΚΑΘΑΡΟ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟ: 0,00 60,00 Ημερομηνία Απόδοσης: Σύμφωνα με τα παραπάνω ο αρμόδιος Ταμίας να Πληρώσει το Συνολικό Ποσό που είναι ### Εξήντα (60,00) ευρώ ### ΕΞΕΔΟΘΗ : ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΤΤΙΚΗΣ 26/6/2015 ΠΛΗΡΩΘΗΚΕ :.... /.... /.... Η ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ο ΕΚΔΟΣΑΣ Ο ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΙΟΥΛΗ Η ΤΜΗΜΑΤΑΡΧΗΣ Ο ΛΑΒΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΜΑΥΡΟΦΡΥΔΗ

18

19 Δημόσιες δαπάνες 19 Προσωρινά χρηματικά εντάλματα Έννοια: το χρηματικό ένταλμα που εκδίδεται από τον αρμόδιο Υπουργό για επιτακτικές και επείγουσες δαπάνες του κράτους, που δεν προβλέπονται από το νόμο ή για τις οποίες δεν υπάρχει πίστωση στον προϋπολογισμό (άρθρο 105 ΝΔΛ) Περιπτώσεις έκδοσης δαπάνες που δεν προβλέπονται από το νόμο, ύστερα από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου δαπάνες για τις οποίες δεν υπάρχει πίστωση, ύστερα από απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του αρμόδιου Υπουργού Τακτοποιούνται με χρηματικά συμψηφιστικά εντάλματα, που εκδίδονται σε βάρος των πιστώσεων του οικείου Υπουργείου το αργότερο μέχρι τη λήξη του μεθεπόμενου οικονομικού έτους από τη λήξη της προθεσμίας απόδοσης λογαριασμού, εγγραφομένης υποχρεωτικώς σχετικής πίστωσης

20 Δημόσιες δαπάνες 20 Πάγιες προκαταβολές χρηματικού Έννοια: ποσά που τίθενται στη διάθεση δημοσίων υπηρεσιών με χρηματικά εντάλματα, που εκδίδονται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπό ίδιο λογαριασμό της δημόσιας ληψοδοσίας, στο όνομα υπολόγων διαχειριστών που ορίζονται με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού (άρθρο 108 ΝΔΛ) Περιπτώσεις έκδοσης Για την άμεση αντιμετώπιση δαπανών, η πληρωμή των οποίων λόγω της φύσης τους δεν μπορεί να αναβληθεί μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας δικαιολόγησης αυτών Χορηγούνται με χρηματικά εντάλματα που εκδίδονται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπό το λογαριασμό «Πάγιες Προκαταβολές»

21 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Οικον.Ετος : 2014 ΝΟΜΟΣ ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ Ηµεροµηνία : 4/4/2014 ΗΜΟΣ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑΣ - ΕΛΑΤΕΙΑΣ Τακτικά 2.000,00 ΑΔΑ: ΒΙΗ2ΩΨΚ-ΘΒ7 ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ ΕΝΤΑΛΜΑ ΠΑΓΙΑΣ Αρ.: ΕΓΚΡΙΘΕΝ ΠΟΣΟ : ,00 Αρ.Πρώτου Εντάλµατος :192-4/4/2014 ΕΝΤΑΛΘΕΝ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ : 4.000,00 Λογαριασµός: ΕΝΤΕΛΛΟΜΕΘΑ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΟΝ : 2.000,00 Περιγραφή :Πάγια προκαταβολή ΑΠΟΜΕΝΟΝ ΥΠΟΛΟΙΠΟ : ,00 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΠΟ ΟΣΗΣ: Στοιχεία ικαιούχου Αιτία πληρωµής Ποσό Κρατήσεις ΖΗΣΗΣ ΘΕΟ ΩΡΟΣ ΠΑΓΙΑ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΠΡΟΕ ΡΟΥ 2.000,00 ΗΜ. ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ Κ.ΤΙΘΟΡΕΑΣ Επάγγελµα : Σύνολο Φ.Π.Α. 0, Σύνολο 2.000, ΥΟ ΧΙΛΙΑ ΕΣ euro (2.000,00) ΣΥΝΟΛΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ 0, ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ Όπως αυτά φαίνονται στην συνηµµένη ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΛΗΡΩΤΕΟ ΠΟΣΟ 2.000,00 ΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΩΝ του 194/2014Χ.Ε Ο ΕΚ ΟΤΗΣ Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ Ο ΑΝΤΙ ΗΜΑΡΧΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΠΑΛΑΣΑΝΤΖΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΟΥΚΑΣ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΑΣΤΑΘΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ Θ Ε Ω Ρ Η Θ Η Κ Ε Λαµία.../.../2014 -Ο/Η ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ-

22 Δημόσιες δαπάνες 22 Ασυμβίβαστο ιδιότητας υπολόγου και διατάκτη Άρθρο 151 ΝΔΛ Τα καθήκοντα του υπολόγου και του διατάκτη δεν πρέπει να ασκούνται από το ίδιο όργανο Σκοπός: χρηστή διαχείριση Καταμερισμός του έργου Ο υπόλογος δεν δύναται Να αναμειγνύει τα δημόσια χρήματα με τα δικά του Να λαμβάνει το τυχόν πλεόνασμα Να χρησιμοποιεί τα δημόσια χρήματα προς ίδιον συμφέρον Να ικανοποιεί ίδιες απαιτήσεις έναντι του Κράτους