Μονοκύτταρα (κάποια με πολυκύτταρα στάδια στο βιολογικό τους κύκλο) Δεν διαθέτουν όργανα ή ιστούς αλλά εξειδικευμένα οργανίδια

Transcript

1 Βασίλειο Protista

2 Χαρακτηριστικά Μονοκύτταρα (κάποια με πολυκύτταρα στάδια στο βιολογικό τους κύκλο) Μικροσκοπικά Δεν έχουν βλαστικό δέρμα Δεν διαθέτουν όργανα ή ιστούς αλλά εξειδικευμένα οργανίδια Όλα τα είδη συμμετρίας, σχήματα σταθερά ή μεταβαλλόμενα (ωοειδή, σφαιρικά κ.ά.)

3 Ζουν ελεύθερα, σε αμοιβαιότητα, ομοσιτισμό ή παρασιτισμό Μετακινούνται με ψευδοπόδια, μαστίγια ή βλεφαρίδες ή με άμεση κυτταρική κίνηση Παρατηρούνται όλοι οι τρόποι διατροφής: αυτότροφα (δημιουργούν με φωτοσύνθεση τα θρεπτικά τους στοιχεία), ετερότροφα (εξαρτώνται από άλλα ζώα ή φυτά για τη διατροφή τους), σαπροζωικά Υδρόβια ή χερσαία Αναπαραγωγή αγενής (διαίρεση, εκβλάστηση ή δημιουργία κύστεων) ή εγγενής (ένωση αρσενικού και θηλυκού γαμέτη προς σχηματισμού ζυγώτη)

4

5

6 Αισθητήριο φωτός Χλωροπλάστες καλά οργανωμένοι Το αισθητήριο φωτός επιτρέπει στον οργανισμό να κολυμπά προς το φως

7 Φύλα Microsporida Sarcomastigophora Apicomplexa Ciliophora Ascetospora Myxozoa

8 Φύλο Microsporida Περιλαμβάνει ενδοκυτταρικά παράσιτα - Αρθροπόδων (στο πεπτικό σύστημα) - Ιχθύων (στους μύες και στο δέρμα)

9 Φύλο: Microsporida Κλάση: Dihaplophasea Τάξη: Dissociodihaplophasida Οικογένεια: Nosematidae Nosema apis N. ceranae Νοζεμίαση μελισσών

10 Φύλο: Microsporida Κλάση: Dihaplophasea Τάξη: Dissociodihaplophasida Οικογένεια: Nosematidae Nosema bombycis Νοζεμίαση μεταξοσκώληκα

11 Φύλο Sarcomastigophora Περιλαμβάνει πρωτόζωα που μετακινούνται με μαστίγια (Mastigophora) ή με ψευδοπόδια (Sarcodina) Υπόφυλο Mastigophora Κλάση Phytomastigophora Συνήθως έχουν χλωροφύλλη Ζουν ελεύθερα αλλά και σε αποικίες Κλάση Zoomastigophora Ετερότροφα ή σαπροζωικά Τα περισσότερα ζουν συμβιωτικά, κάποια είναι σημαντικά παράσιτα Υπόφυλο Sarcodina Κλάση Lobosea

12 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Phytomastigophora Τάξεις Dinoflagelida Euglenida Volvocida

13 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora Τάξη: Trypanosomatida Οικογένεια: Trypanosomatidae Trypanosoma equiperdum Δουρίνη Ξενιστής: Ίππος και άλλα ιπποειδή

14 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora Τάξη: Trypanosomatida Οικογένεια: Trypanosomatidae Trypanosoma brucei Ασθένεια του ύπνου Ξενιστής: Άνθρωπος, βοοειδή, ιπποειδή Φορέας: Δίπτερα του γένους Glossina (μύγα τσε τσε)

15 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora Τάξη: Trypanosomatida Οικογένεια: Trypanosomatidae Leishmania tropica Δερματική λεϊσμανίαση L. donovani L. infantum Σπλαχνική λεϊσμανίαση Λεϊσμανίαση ή νόσος του Καλά Αζάρ Ξενιστής: Τρωκτικά, σκύλος, αλεπού, άνθρωπος Φορέας: Φλεβοτόμοι (Phlebotomus spp.)

16 Βιολογικός κύκλος Leishmania Τα προμαστιγωτά μεταναστεύουν στα στοματικά μόρια Φλεβοτόμοι Ο φλεβοτόμος λαμβάνει γεύμα αίματος (εγχύει προμαστιγωτά στο δέρμα του σπονδυλωτού) Άνθρωπος Τα προμαστιγωτά εισβάλλουν στους μακροφάγους ή άλλους τύπους φαγοκυττάρων Τα προμαστιγωτά μεταμορφώνονται σε αμαστιγωτά Τα αμαστιγωτά μετατρέπονται σε προμαστιγωτά στους σιελογόνους αδένες Πέψη των παρασιτισμένων κυττάρων, τα αμαστιγωτά ελευθερώνονται στον εντερικό σωλήνα Μολυσματικό στάδιο Διαγνωστικό στάδιο Ο φλεβοτόμος λαμβάνει γεύμα αίματος και μαζί μακροφάγους προσβεβλημένους με αμαστιγωτά Τα αμαστιγωτά πολλαπλασιάζονται ταχέως στα κύτταρα διαφόρων ιστών και προσβάλλουν άλλα κύτταρα

17 Leishmania donovani L. infantum Σπλαχνική λεϊσμανίαση Leishmania tropica Δερματική λεϊσμανίαση

18 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora Οικογένεια: Hexamitidae Giardia intestinalis (G. lamblia, G. duodenalis) Γιαρντίαση ή λιαμπλίαση Ξενιστής: Άνθρωπος, τρωκτικά και άλλα ζώα

19 Βιολογικός κύκλος Giardia Πέψη κύστεων Κύστη Τροφοζωίτες Μόλυνση νερού, τροφίμων ή χεριών με τις κύστεις Οι τροφοζωίτες ωριμάζουν και πολλαπλασιάζονται στο έντερο Οι μολυσματικές κύστεις περνούν στα κόπρανα Οι τροφοζωίτες περνούν επίσης στα κόπρανα αλλά δεν επιβιώνουν στο περιβάλλον

20 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora Οικογένεια: Monocercomonadidae Ξενιστής: Γαλοπούλες, όρνιθες Φορέας: Εγκλείεται στα ωά του ζωοπαρασιτικού νηματώδη Heterakis gallinarum Histomonas meleagridis Ιστομονάδοση (εντερο-ηπατίτιδα)

21 Βιολογικός κύκλος Histomonas meleagridis

22 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Mastigophora Κλάση: Zoomastigophora Οικογένεια: Trichomonadidae Tritrichomonas foetus Ξενιστής: Βοοειδή

23 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Sarcodina Κλάση: Lobosea Τάξη: Amoebida Οικογένεια: Entamoebidae Ξενιστής: Άνθρωπος Σημαντικός ο ρόλος των εντόμων στη μηχανική μετάδοση των κύστεων στα τρόφιμα Entamoeba histolytica Αμοιβαδική ηπατίδα (αποστήματα στο συκώτι) Εγκεφαλική αμοιβάδωση (σε συνδυασμό με προσβολή στο ήπαρ) Δερματική αμοιβάδωση (έλκη)

24 Βιολογικός κύκλος Entamoeba histolytica

25 Φύλο: Sarcomastigophora Υπόφυλο: Sarcodina Κλάση: Lobosea Τάξη: Amoebida Οικογένεια: Acanthamoebidae Acanthamoeba spp. Εγκεφαλίτιδα, οφθαλμικές παθήσεις Ξενιστής: Άνθρωπος

26 Βιολογικός κύκλος Acanthamoeba Κύστεις Μολυσματικό στάδιο Διαγνωστικό στάδιο Μέσω των οφθαλμών Κύστεις και τροφοζωίτες μπαίνουν στον οργανισμό από διάφορες οδούς Μέσω της μύτης Τροφοζωίτης Μέσω πληγών στο δέρμα Κύστεις και τροφοζωίτες στους ιστούς Μίτωση

27 Φύλο Apicomplexa Κλάση Sporozoea Όλα παρασιτικά Υποκλάση Gregarinia Υποκλάση Coccidia Υποκλάση Pyroplasmidia Το φύλο διακρίνεται από την παρουσία ενός συνδυασμού οργανιδίων, που ονομάζεται ακραίο σύμπλεγμα (βοηθάει στην είσοδο του παρασίτου στον ξενιστή Αγενής και εγγενής αναπαραγωγή Στο βιολογικό τους κύκλο υπάρχει συνήθως ένα ασπόνδυλο ως ενδιάμεσος ξενιστής Σε κάποιο στάδιο της ζωής τους αναπτύσσουν σπόρια (κύστεις)

28 Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia Οικογένεια: Eimeriidae Eimeria spp. Isospora spp. Κοκκιδίωση Ξενιστής: Βοοειδή, όρνιθες

29

30 Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia Οικογένεια: Sarcocystidae Κύριος ξενιστής: Γάτα Ενδιάμεσος ξενιστής: Μηρυκαστικά, ιπποειδή, χοίρος, γάτα, σκύλος, τρωκτικά, άνθρωπος Toxoplasma gondii Τοξοπλάσμωση

31 Toxoplasma gondii Μετάδοση στο έμβρυο Μόλυνση ανθρώπου Μετάγγιση αίματος Κύστεις στους ιστούς Επαφή με κόπρανα γάτας Μολυσμένο νερό και λαχανικά Ωμό ή κακομαγειρεμένο κρέας Μόλυνση γάτας Μόλυνση φυτοφάγων Διάδοση ωοκύστεων Κύστεις στα κόπρανα

32 Βιολογικός κύκλος Toxoplasma gondii

33 Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia Οικογένεια: Sarcocystidae Sarcocystis spp. Κύριος ξενιστής: Αρπακτικά ζώα (σκύλος, γάτα, αλεπού, φίδια), άνθρωπος Ενδιάμεσος ξενιστής: Βοοειδή, αιγοπρόβατα, χοίρος, τρωκτικά κ.ά.

34 Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Coccidia Οικογένεια: Plasmodidae Φορέας: Κουνούπια Anopheles (ελονοσία στον άνθρωπο), Aedes, Culex (ελονοσία σε άλλα ζώα εκτός του ανθρώπου) Ξενιστής: Άνθρωπος, άλλα θηλαστικά, πτηνά, ερπετά Plasmodium spp. Ελονοσία

35 Anophelinae

36

37 Βιολογικός κύκλος Plasmodium

38 Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Piroplasmidia Οικογένεια: Babesiidae Babesia bovis Babesia spp. Πιροπλάσμωση ή μπαμπεζίωση ή κροτωγενής πυρετός των βοοειδών Babesia canis Φορέας: Κρότωνες (τσιμπούρια) της οικογένειας Ixodidae Ξενιστής: Εκτρεφόμενα ζώα

39 Βιολογικός κύκλος Babesia Σποροζωίτες Τα τσιμπούρια λαμβάνουν γεύμα αίματος και τους εισάγουν στον ξενιστή Σποροζωίτες Σπορογονία Τσιμπούρια Αγελάδες Ωοκινέτες φτάνουν στους σιελογόνους αδένες Τα τσιμπούρια λαμβάνουν γεύμα αίματος και λαμβάνουν γαμέτες Μεροζωίτες Γονιμοποίηση στον εντερικό σωλήνα Γαμέτης Μεροζωίτες

40 Φύλο: Apicomplexa Κλάση: Sporozoea Υποκλάση: Piroplasmidia Οικογένεια: Theileriidae Theileria spp. Τεϊλερίαση Φορέας: Κρότωνες (τσιμπούρια) της οικογένειας Ixodidae Ξενιστής: Βοοειδή, αιγοπρόβατα

41 Φύλο Ciliophora Βλεφαριδοφόρα Διαθέτουν βλεφαρίδες ή βλεφαριδικά όργανα σε κάποιο στάδιο της ζωής τους 2 είδη πυρήνων (μακρο- και μικροπυρήνας) Κυρίως ελευθέρως διαβιούντα ή συμβιωτικά είδη, ορισμένα παρασιτικά Ετερότροφα Αγενής και εγγενής αναπαραγωγή

42

43 Φύλο: Ciliophora Κλάση: Υποκλάση: Οικογένεια: Balantidiidae Balantidium coli B. suis Βαλαντιδίαση Ξενιστής: Χοίρος, άνθρωπος