Τακτικό Ευρωβαρόµετρο ΕΥΡΩΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 69 ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΝΟΙΞΗ 2008 ΕΘΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Transcript

1 Τακτικό Ευρωβαρόµετρο Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΕΥΡΩΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 69 ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΝΟΙΞΗ 2008 Τακτικό Ευρωβαρόµετρο 69 / Άνοιξη 2008 TNS Opinion & Social ΕΘΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΚΥΠΡΟΣ (ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ) Η έρευνα αυτή έγινε κατόπιν αιτήµατος και υπό το συντονισµό της Γενικής ιεύθυνσης Επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η ανάλυση αυτή έγινε για την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο. Το κείµενο αυτό δεν εκφράζει τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι ερµηνείες ή οι απόψεις της παρούσας ανάλυσης εκφράζουν αποκλειστικά και µόνο την άποψη του συντάκτη.

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 4 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΙΓMΑΤΟΣ 9 ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 10 ΜΕΡΟΣ 1: Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Προσωπική κατάσταση και προσδοκίες Ικανοποίηση από τη ζωή Μελλοντικές προσδοκίες Κυριότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η χώρα Εµπιστοσύνη στους θεσµούς 16 ΜΕΡΟΣ 2: ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ Απόψεις πολιτών για την Ευρωπαϊκή Ένωση Εµπιστοσύνη στους Ευρωπαϊκούς θεσµούς Θέση για τη συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Οφέλη από την συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αντίληψη για την Ευρωπαϊκή Ένωση Επίπεδο Γνώσεων Γνώση για τους θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αντιληπτό επίπεδο γνώσεων Ευρωπαϊκή Πολιτική και Ενοποίηση Αντίληψη για την Ευρωπαϊκή Πολιτική και Ενοποίηση Προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μελλοντικές προσδοκίες Η ιεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γενική αντίληψη για την διεύρυνση Παγκοσµιοποίηση Γενική αντίληψη για την παγκοσµιοποίηση Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η παγκοσµιοποίηση 38 Τεχνικές Προδιαγραφές 40 Η Εθνική Έκθεση για την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο (περιοχές ελεγχόµενες από την Κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας) ετοιµάστηκε από την εταιρεία newswatch. 2

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μεταξύ της 25 ης Μαρτίου και της 4 ης Μαΐου 2008, η κοινοπραξία TNS Opinion and Social, µεταξύ της Taylor Nelson Sofres και της EOS Gallup διεξήγαγε το 69.2 κύµα του Ευρωβαρόµετρου για λογαριασµό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Γενικής ιεύθυνσης Επικοινωνίας, σφυγµοµέτρηση γνώµης. Η έρευνα διεξήχθη παράλληλα στα 27 κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καλύπτοντας δηµογραφικά τον πληθυσµό των αντίστοιχων εθνικοτήτων των κρατών µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ζει στη κάθε χώρα, ηλικίας 15 χρονών και άνω. Το Ευρωβαρόµετρο 69.2 διεξήχθη επίσης στις τρεις υποψήφιες για ένταξη χώρες (Κροατία, Τουρκία και Πρώην Γιουγκοσλαβική ηµοκρατία της Μακεδονίας). Η επιλογή του δείγµατος σε όλες τις χώρες βασίστηκε στην τυχαία πολυσταδιακή δειγµατοληψία. Στην Κύπρο, στην έρευνα που διεξήχθη στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας και στο τυχαία επιλεγµένο δείγµα συµµετείχαν 504 άτοµα. Ξεχωριστή έρευνα διεξήχθη στις περιοχές µη ελεγχόµενες από την κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας. Η συλλογή των στοιχείων πραγµατοποιήθηκε µε προσωπικές συνεντεύξεις µε τη βοήθεια τυποποιηµένου ερωτηµατολογίου. Η έρευνα πεδίου, στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας, πραγµατοποιήθηκε από τη Synovate µεταξύ 31 ης Μαρτίου και 24 ης Απριλίου Στην ανάλυση που ακολουθεί παρουσιάζονται περιφραστικά και απεικονιστικά, όπου κρίνεται σκόπιµο, οι θέσεις και οι απόψεις των ερωτηθέντων. Επίσης, παρατίθενται συγκριτικά στοιχεία της Κυπριακής και της Ευρωπαϊκής κοινής γνώµης (ΕΕ27) µε σκοπό να εντοπιστούν και να αξιολογηθούν σηµαντικές αποκλίσεις και διαφοροποιήσεις των απόψεων των πολιτών της Κυπριακής ηµοκρατίας από το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών. 1 Επιπλέον στην παρούσα έκθεση καταγράφονται και αποτυπώνονται συγκρίσεις των αποτελεσµάτων για κοινά θέµατα που εξετάστηκαν στα πλαίσια ερευνών που πραγµατοποιήθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. 1 Λόγω διαφορετικών µεθόδων προσέγγισης [στρογγυλέµατος] των αριθµών στις γραφικές παραστάσεις, οι αριθµοί που παρουσιάζονται δυνατόν να διαφέρουν κατά µια µονάδα από το αντίστοιχο σύνολο στους πίνακες. 3

4 ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Α. Η Ζωή στην Κύπρο Το Ευρωβαρόµετρο 69.2 είναι η όγδοη έρευνα της σειράς Ευρωβαροµέτρων που διεξάγεται στην Κύπρο µετά την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση µε άλυτο το κυπριακό πρόβληµα και µε εφαρµογή του Ευρωπαϊκού Κεκτηµένου µόνο στις περιοχές που ελέγχονται από την κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας. Η έρευνα διενεργήθηκε µεταξύ 31 Μαρτίου και 24 Απριλίου, µια περίοδο πολύ σύντοµα µετά τις προεδρικές εκλογές του 2008 (Φεβρουάριος) και την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωζώνη (Ιανουάριος). Τα κύρια πολιτικά γεγονότα που κυριαρχούσαν στα µέσα µαζικής ενηµέρωσης την περίοδο αυτή αφορούσαν την συµφωνία της 21 ης Μαρτίου µεταξύ των ηγετών των δυο κοινοτήτων και την έναρξη των εργασιών των τεχνικών επιτροπών και οµάδων εργασίας για το Κυπριακό, το άνοιγµα του οδοφράγµατος στην οδό Λήδρας στην Λευκωσία, τον διορισµό νέου ειδικού αντιπροσώπου του ΟΗΕ στην Κύπρο και την επίσκεψη του αρχηγού του Τουρκικού Επιτελείου Στρατού και του αρχηγού του Τουρκικού Στρατού Ξηράς στις περιοχές που δεν ελέγχονται από την ηµοκρατία. Σε ένα δεύτερο επίπεδο κυριαρχούσε η ανησυχία για την παρατεταµένη ανοµβρία και οι αποφάσεις για περικοπές νερού, το κύµα σκόνης στην ατµόσφαιρα καθώς και η ανοδική πορεία της τιµής του πετρελαίου, η αύξηση των τιµών πετρελαιοειδών και βασικών καταναλωτικών αγαθών σε συνδυασµό µε τους πιο αργούς ρυθµούς ανάπτυξης τόσο στην Κυπριακή όσο και στην Ευρωπαϊκή οικονοµία. Αυτή την περίοδο κυριάρχησε επίσης η συζήτηση για εναλλακτικές πηγές ενέργειας καθώς και για την παροχή φυσικού αερίου και οι συνεχόµενες συλλήψεις λαθροµεταναστών και θέµατα µετανάστευσης γενικότερα. Επίσης απασχόλησαν τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης η πολιτική κρίση στην Τουρκία µε την προσαγωγή του κυβερνώντος κόµµατος στο ανώτατο συνταγµατικό δικαστήριο, οι επισκέψεις αξιωµατούχων από Ευρωπαϊκές χώρες στις µη ελεγχόµενες από την κυβέρνηση περιοχές, οι διαβουλεύσεις για µεταρρυθµίσεις στο σύστηµα κοινωνικών ασφαλίσεων σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, οι εξεγέρσεις στο Θιβέτ και τα επεισόδια στην µεταφορά της Ολυµπιακής Φλόγας, και η συζήτηση για υιοθέτηση της Μεταρρυθµιστικής Συνθήκης από χώρες µέλη της ΕΕ. Σε µικρότερο βαθµό απασχόλησαν τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης οι εκλογές στην Σερβία, η απόφαση του Πανεπιστηµίου Κύπρου για την εισδοχή φοιτητών µε βάση διεθνής εξετάσεις, και η εργασιακή κρίση στις Κυπριακές Αερογραµµές. Οι πολίτες είναι ικανοποιηµένοι από τη ζωή τους: Η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών (90%) νιώθει ικανοποίηση από τη ζωή που περνά. Το επίπεδο ικανοποίησης των πολιτών έχει αυξηθεί κατά 5% από τα επίπεδα του τελευταίου Ευρωβαρόµετρου πριν έξι µήνες, το Φθινόπωρο του Παρουσιάζεται οριακή άνοδος του ποσοστού του πληθυσµού που δηλώνει πολύ ικανοποιηµένο (1%). 4

5 Ένας µεγάλος αριθµός πολιτών δεν αναµένουν αλλαγές µέσα στους επόµενους δώδεκα µήνες όσον αφορά την προσωπική τους κατάσταση: Για τη ζωή γενικά το 47% των πολιτών αναµένει ότι θα παραµείνει η ίδια, 36% ότι θα καλυτερεύσει και 10% ότι θα χειροτερέψει. Σηµαντική αύξηση παρουσιάζει το ποσοστό που αναµένει βελτίωση της προσωπικής κατάστασης σε σχέση µε το Φθινόπωρο του 2007 (13%). Για την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού το 52% δεν προβλέπει κάποιες αλλαγές, 16% αναµένει ότι θα καλυτερεύσει και 30% ότι θα χειροτερέψει. Για τις προσωπικές συνθήκες εργοδότησης έξι στους δέκα (61%) πολίτες προβλέπουν σταθερότητα. Το 15% αναµένει βελτίωση και 7% ότι οι συνθήκες θα χειροτερεύσουν. ιαχρονικά οι βραχυπρόθεσµες προσδοκίες των πολιτών για τα προσωπικά τους θέµατα παρουσιάζουν µικρές διαφοροποιήσεις. Ωστόσο, η σηµαντική αύξηση αυτών που αναµένουν βελτίωση για τη ζωή γενικά είναι πιθανό να είναι συνδεδεµένο σε κάποιο βαθµό µε την προσδοκία αλλαγής του πολιτικού κλίµατος µετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης. Επικρατεί απαισιόδοξο κλίµα για την οικονοµική εξέλιξη της χώρας και για τις συνθήκες εργοδότησης: Η πλειοψηφία των πολιτών αναµένουν ότι τόσο η οικονοµία της χώρας (48%), όσο και οι συνθήκες εργοδότησης (42%, Φθινόπωρο %) θα χειροτερέψουν µέσα στους επόµενους 12 µήνες. Μόνο 16% πιστεύουν ότι η οικονοµία της χώρας θα βελτιωθεί, 30% πιστεύουν ότι θα παραµείνει η ίδια. (Το κλίµα είναι ελαφρώς πιο αισιόδοξο σε σύγκριση µε το Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου του 2007). Τα δύο κυριότερα προβλήµατα που ανησυχούν περισσότερο σήµερα τους πολίτες της Κύπρου παραµένουν η άνοδος των τιµών (28%) και η εγκληµατικότητα (35%). Ένα µεγάλο ποσοστό (36%) απάντησε άλλο πρόβληµα. Οι µισοί Κύπριοι πολίτες (50%) πιστεύουν ότι τα πράγµατα γενικά οδεύουν προς την σωστή κατεύθυνση στην Κύπρο. Μόνο το 22% απάντησε ότι τα πράγµατα οδεύουν προς την λάθος κατεύθυνση. Το ποσοστό αυτών που απάντησαν θετικά παρουσιάζει αύξηση 28% από το Φθινόπωρο του 2007 (22%). Παρατηρείται σηµαντική αύξηση στο βαθµό εµπιστοσύνης που τρέφουν οι πολίτες στην Κυπριακή Κυβέρνηση και την Κυπριακή Βουλή: Η εµπιστοσύνη των πολιτών προς την Κυπριακή Κυβέρνηση παρουσιάζεται αυξηµένη στο 69% σε σύγκριση µε τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα του Φθινοπώρου 2007 (49%) και της Άνοιξης 2007 (64%) ενώ είναι αυξηµένη και η εµπιστοσύνη προς την Κυπριακή Βουλή στο 69% (Φθινόπωρο %, Άνοιξη %). 5

6 Οι πολίτες είναι µάλλον µοιρασµένοι όσο αφορά την τάση τους να εµπιστευτούν τις εφηµερίδες. 50% τις εµπιστεύονται, 42% τείνουν να µην τις εµπιστεύονται (στην ΕΕ27 τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 44% και 50%). Το 66% των πολιτών της Κύπρου εµπιστεύονται την τηλεόραση, ποσοστό ψηλότερο από το 53% της ΕΕ27. Το 28% εµπιστεύονται το διαδίκτυο (36% στην ΕΕ27), 36% τείνουν να µην το εµπιστευθούν µε ένα σηµαντικό (µειωµένο από το 41% του Φθινοπώρου) 36% να µην απαντούν. Οι πολίτες εξακολουθούν να έχουν ψηλό βαθµό εµπιστοσύνης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση: Η πλειοψηφία των πολιτών 71% εµπιστεύεται την Ευρωπαϊκή Ένωση (κατά πολύ αυξηµένο από το 55% του Φθινοπώρου). Σηµαντικό το ότι ο βαθµός εµπιστοσύνης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Κύπρο είναι κατά πολύ υψηλότερος από τον µέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (50%). 6

7 Β. Ευρωπαίοι και Ευρωπαϊκή Ένωση Οι πολίτες στην πλειοψηφία τους εµπιστεύονται τους βασικούς θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Την εµπιστοσύνη του προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει το 65% των πολιτών, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 63%, προς το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 63% και προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το 64%. Όλα τα ποσοστά παρουσίασαν άνοδο σε σχέση µε το Φθινόπωρο του 2007, και εξακολουθούν να βρίσκονται κατά πολύ πιο ψηλά από τον µέσο όρο της ΕΕ27. Θετική θεωρείται η συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τους µισούς σχεδόν πολίτες που διαµένουν στις ελεγχόµενες από την Κυπριακή ηµοκρατία περιοχές. 52% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι η συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι θετικό, 32% ότι είναι κάτι ούτε θετικό ούτε αρνητικό, ενώ το 15% κάτι αρνητικό. Το ποσοστό µε θετική άποψη είναι αυξηµένο σε σύγκριση µε το προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο κατά 12%. Αυτό είναι δυνατό να οφείλεται στην άµεση επίδραση που είχε η οµαλή εισαγωγή του ευρώ στην Κύπρο από την αρχή του χρόνου. Η Κύπρος κατέχει το δέκατο τρίτο χαµηλότερο ποσοστό θετικής άποψης για τη συµµετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ίσο µε τον Ευρωπαϊκό µέσο όρο. Σηµαντική αύξηση 18% παρουσιάζει το ποσοστό που πιστεύει ότι η Κύπρος γενικά έχει αποκοµίσει οφέλη από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση: 55% των πολιτών πιστεύουν ότι η Κύπρος έχει ωφεληθεί από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό αυτό είναι µια ποσοστιαία µονάδα πάνω τον µέσο όρο της ΕΕ27 (54%), και παρουσιάζει άνοδο 18 µονάδων από το Φθινόπωρο του Το ποσοστό που πιστεύει το αντίθετο βρίσκεται στο 35%, κάτω κατά 17% από το 52% του Φθινοπώρου. Πέραν από τους µισούς πολίτες (58%) δηλώνουν ότι έχουν θετική εικόνα για την Ευρωπαϊκή Ένωση: Το ποσοστό µε θετική άποψη είναι ψηλότερο των ποσοστών που πιστεύουν ότι η συµµετοχή της Κύπρου είναι ένα καλό πράγµα (52%) και ότι γενικά η χώρα έχει ωφεληθεί από την ένταξη (55%). Η τάση αυτή στην αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφηκε και κατά τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα. Περισσότεροι από τους µισούς πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας δηλώνουν ότι καταλαβαίνουν τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Με το 65% των πολιτών (αύξηση 10 µονάδων από το Φθινόπωρο 2007) να δηλώνει ότι καταλαβαίνει τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κύπρος συγκαταλέγεται πρώτη ανάµεσα των χωρών κρατών µελών µε τα ψηλότερα δεδηλωµένα ποσοστά αντίληψης του τρόπου λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή επίδοση αυτοπεποίθησης µπορεί να αποδοθεί στην προβολή που έτυχαν την περίοδο που προηγήθηκε της ένταξης της Κύπρου στην ευρωζώνη, τόσο τα θεσµικά όργανα όσο και οι διαδικασίες αποφάσεων της Ε.Ε. σε σχέση µε την εισαγωγή του ευρώ. 7

8 Οι περισσότεροι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας έχουν ακούσει για τους θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Σε απόλυτη πλειοψηφία οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας έχουν ακούσει για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (90%), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (87%), το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (85%) και για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (83%). Σε ερώτηση αν διάβασαν πρόσφατα στις εφηµερίδες ή άκουσαν στο ραδιόφωνο ή στην τηλεόραση ή είδαν στο ιαδίκτυο οτιδήποτε σχετικά µε την προεδρία του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Σλοβενία ή την Γαλλία οι Κύπριοι, καθώς και οι Ευρωπαίοι πολίτες στο σύνολο τους, παρουσιάζονται ανενηµέρωτοι. Μόλις 27% του δείγµατος απάντησε ότι γνωρίζει για την προεδρία της Σλοβενίας και 29% για την επερχόµενη προεδρία της Γαλλίας. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην ΕΕ27 είναι 20% και 27% αντίστοιχα. Κύρια προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των θεσµικών της οργάνων, κατά την άποψη των Κυπρίων πολιτών πρέπει να είναι η καταπολέµηση της εγκληµατικότητας (34%). Ακολουθούν τα περιβαλλοντικά ζητήµατα (33%) και η εξωτερική πολιτική (33%). Αντίστοιχα, οι κύριες προτεραιότητες που θέτουν οι Ευρωπαίοι πολίτες στο σύνολο τους είναι η καταπολέµηση της εγκληµατικότητας και τα περιβαλλοντικά ζητήµατα (33%) και τα ζητήµατα µετανάστευσης (32%), ενώ το ενεργειακό θεωρεί προτεραιότητα το 30%. Οι Κύπριοι πολίτες είναι υπέρ της νοµισµατικής ένωσης µε κοινό νόµισµα το Ευρώ. 59% των Κυπρίων είναι υπέρ της νοµισµατικής ένωσης µε το 37% να είναι κατά. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κρατών µελών είναι 60% υπέρ και 33% κατά. Το πιο ψηλό ποσοστό καταγράφεται στην Σλοβενία µε 90% υπέρ και το πιο χαµηλό στο Ηνωµένο Βασίλειο µε 26% υπέρ. Το 64% των Κυπρίων πολιτών είναι υπέρ της περαιτέρω διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης µε το 23% εναντίον. Στην ΕΕ27, το θέµα της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκει θετική ανταπόκριση στο 47% (39% εναντίον). Στο θέµα της κοινής εξωτερικής πολιτικής µεταξύ των κρατών µελών της Ε.Ε. οι Κύπριοι πολίτες τάσσονται υπέρ κατά 86% (9% εναντίον), και στην κοινή πολιτική άµυνας και ασφάλειας υπέρ κατά 94% (3% εναντίον). 24% των Κυπρίων πιστεύουν ότι η παγκοσµιοποίηση αποτελεί µια καλή ευκαιρία για τις Κυπριακές εταιρείες σε σχέση µε το άνοιγµα νέων αγορών, ενώ το 62% πιστεύουν ότι η παγκοσµιοποίηση αποτελεί ένα κίνδυνο για την εργοδότηση και τις επιχειρήσεις στην Κύπρο. 42% πιστεύουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βοηθά στο να µας προστατεύει από τις αρνητικές συνέπειες της παγκοσµιοποίησης ενώ το 35% πιστεύει το αντίθετο. Το 35% πιστεύουν ότι παγκοσµιοποίηση σηµαίνει αυξηµένος ανταγωνισµός για τις Κυπριακές εταιρείες, και το 27% πιστεύουν ότι σηµαίνει ξένες επενδύσεις στην Κύπρο. 8

9 Χαρακτηριστικά δείγµατος Φύλο Άντρες 49% Γυναίκες 51% Θα λέγατε ότι ζείτε σε Αγροτική περιοχή ή χωριό 35% Μικρή ή µεσαίου µεγέθους πόλη 65% Μεγάλη πόλη 0% Ποια από τα ακόλουθα αγαθά έχετε; Τηλεόραση 99% Συσκευή DVD 61% Συσκευή CD 55% Σταθερό τηλέφωνο στο νοικοκυριό 89% Κινητό τηλέφωνο 89% Ηλεκτρονικό υπολογιστή 62% Πρόσβαση στο διαδίκτυο στο σπίτι 48% Αυτοκίνητο 90% ιαµέρισµα/σπίτι το οποίο έχετε αποπληρώσει ιαµέρισµα/σπίτι το οποίο δεν έχετε ακόµη αποπληρώσει 71% 15% 9

10 ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΡΟΣ 1: Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ Το Ευρωβαρόµετρο 69.2 είναι η όγδοη έρευνα της σειράς Ευρωβαροµέτρων που διεξάγεται στην Κύπρο µετά την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Κύπρος εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση µε άλυτο το κυπριακό πρόβληµα και µε εφαρµογή του Ευρωπαϊκού Κεκτηµένου µόνο στις περιοχές τις ελεγχόµενες από την κυβέρνηση της Κυπριακής ηµοκρατίας. Στο κεφάλαιο αυτό µέσα από µια σειρά εισαγωγικών ερωτηµάτων αντικατοπτρίζονται οι απόψεις και οι προσδοκίες των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας σε θέµατα σχετικά µε τη ζωή και την οικονοµική κατάσταση, τόσο των ιδίων προσωπικά, όσο και σε θέµατα που αφορούν την χώρα ευρύτερα. 10

11 1.1 Προσωπική κατάσταση και προσδοκίες Ικανοποίηση από τη ζωή Ερ.Α3: Γενικά θα λέγατε ότι είστε πολύ ικανοποιηµένος/η, σχετικά ικανοποιηµένος/η, όχι πολύ ικανοποιηµένος/η, καθόλου ικανοποιηµένος/η µε τη ζωή σας; Οι πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στην πλειοψηφία τους είναι ικανοποιηµένοι από τη ζωή τους γενικά (32% πολύ ικανοποιηµένοι και 58% σχετικά ικανοποιηµένοι). Ο βαθµός ικανοποίησης σχετίζεται άµεσα µε την ηλικία. Το ποσοστό των ικανοποιηµένων πολιτών είναι µεγαλύτερο µεταξύ της νεαρότερης ηλικιακής οµάδας (96%) και µειώνεται σταδιακά µε την αύξηση της ηλικίας, µε το ποσοστό στις ηλικίες 55+ να βρίσκεται στο 81%. Το επίπεδο ικανοποίησης των πολιτών παρουσιάζει µικρή µεταβολή από τα επίπεδα που καταγράφηκαν κατά τα προηγούµένα Ευρωβαρόµετρα. Από το Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου του 2007 υπάρχει µια µετατόπιση από το όχι πολύ και το καθόλου στο πολύ και στο σχετικά της τάξης του 5%. Το σύνολο των Κυπρίων πολιτών που δηλώνει πολύ και σχετικά ικανοποιηµένο (90%) είναι αρκετά ψηλότερο από τον κοινοτικό µέσο όρο που είναι στο 77%. Οι ανοί και οι Ολλανδοί (96%) παρουσιάζονται περισσότερο ικανοποιηµένοι ενώ οι Βούλγαροι (59%) και οι Ούγγροι (52%) οι πιο δυσαρεστηµένοι. 11

12 Σε ερώτηση σχετικά µε την αγοραστική τους δύναµη, το 67% των Κυπρίων πιστεύουν ότι αυτή µειώθηκε τα τελευταία πέντε χρόνια. Μόλις το 14% πιστεύει ότι η αγοραστική του δύναµη βελτιώθηκε και 18% ότι παραµένει η ίδια. Στην ΕΕ27 το 52% πιστεύει ότι η αγοραστική του δύναµη µειώθηκε, 19% ότι βελτιώθηκε και 28% ότι παραµένει η ίδια. Σηµαντικό στοιχείο το ότι µόνο στην Σουηδία, ανία και Εσθονία πέραν του 50% των πολιτών πιστεύουν ότι η αγοραστική τους δύναµη βελτιώθηκε (56%, 52% και 51% αντίστοιχα), ενώ το πιο χαµηλό ποσοστό συναντάται στην Ιταλία µε µόλις 5% του πληθυσµού να πιστεύει το ίδιο. Πιο αρνητικοί είναι οι Γερµανοί όπου το 70% πιστεύει ότι η αγοραστική τους δύναµη µειώθηκε ενώ η Κύπρος είναι η τρίτη πιο αρνητική χώρα στην ΕΕ27 µαζί µε το Βέλγιο. (Ερ.Α27) Η αγοραστική µου δύναµη τα τελευταία πέντε χρόνια: Κύπρος % ΕΕ27 % Βελτιώθηκε Έµεινε περίπου ίδια Χειροτέρεψε Γ 58% των πολιτών δηλώνουν ότι δυσκολεύονται να πληρώνουν όλους τους λογαριασµούς τους στο τέλος του µήνα. Από αυτούς το 31% τείνουν να συµφωνήσουν ότι δυσκολεύονται και το 27% συµφωνούν απόλυτα. Από την τελευταία φορά που τέθηκε αυτό το ερώτηµα (Ευρωβαρόµετρο 65.1, Άνοιξη 2006), τα ποσοστά αυτών που δεν πιστεύουν ότι δυσκολεύονται σηµείωσαν πτώση 6% ενώ αυτών που πιστεύουν το αντίθετο άνοδο της τάξης του 15%. Στην ΕΕ27 η πλειοψηφία (50%) δηλώνει ότι δεν δυσκολεύεται, ενώ το 47% ότι δυσκολεύεται. (Ερ.Α28) Η εικόνα αυτή είναι αντιπροσωπευτική της αύξησης των τιµών του πετρελαίου και βασικών καταναλωτικών αγαθών και την επίδραση που είχαν αυτές οι αυξήσεις στην καθηµερινότητα των πολιτών. 12

13 1.1.2 Μελλοντικές προσδοκίες Ερ.Α4α: Τι αναµένετε για τους επόµενους 12 µήνες: Οι επόµενοι δώδεκα µήνες θα είναι καλύτεροι, χειρότεροι ή το ίδιο όσον αφορά ; Οι περισσότεροι πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας δεν αναµένουν αλλαγές µέσα στους επόµενους δώδεκα µήνες όσον αφορά την προσωπική τους κατάσταση. Πιο συγκεκριµένα, για τη ζωή γενικά το 47% των πολιτών αναµένει ότι θα παραµείνει η ίδια, 36% ότι θα καλυτερεύσει και 10% ότι θα χειροτερέψει. Καλύτερη Χειρότερη Το ίδιο Γ % % % % Τη ζωή σας γενικά Την οικονοµική κατάσταση στην Κύπρο Την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού σας Τις συνθήκες εργοδότησης στην Κύπρο Τις προσωπικές σας συνθήκες εργοδότησης Παρατηρείται µια άνοδος από το Φθινόπωρο του 2007 σε αυτούς που πιστεύουν ότι η ζωή γενικά θα καλυτερεύσει, απο το 23% στο 36%. Ταυτόχρονα παρατηρείται πτώση σε αυτούς που πιστεύουν ότι η ζωή τους γενικά θα χειροτερέψει ή θα παραµείνει η ίδια της τάξης του 9% και 3% αντίστοιχα. Για την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού το 52% δεν προβλέπει κάποιες αλλαγές, ενώ 16% αναµένει ότι θα καλυτερεύσει. Αντίθετα, το 30% είναι απαισιόδοξο, προβλέποντας χειρότερη την οικονοµική του κατάσταση. Για τις προσωπικές συνθήκες εργοδότησης το 61% περιµένουν ότι θα παραµείνουν οι ίδιες ενώ 15% περιµένουν ότι θα καλυτερεύσουν και 7% ότι θα χειροτερεύσουν. Περίπου οι µισοί πολίτες αναµένουν ότι τόσο η οικονοµία της χώρας (48%), όσο και οι συνθήκες εργοδότησης (42%) θα χειροτερέψουν µέσα στους επόµενους 12 µήνες. Μόνο 16% πιστεύουν ότι η οικονοµία της χώρας θα βελτιωθεί, 30% πιστεύουν ότι θα παραµείνει η ίδια. (Το κλίµα είναι πιο αισιόδοξο σε σύγκριση µε το Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου του 2007). Από τη σύγκριση των αποτελεσµάτων µε τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα συµπεραίνεται ότι οι βραχυπρόθεσµες προσδοκίες των πολιτών όσον αφορά τα προσωπικά τους θέµατα παρουσιάζουν µικρές διαφοροποιήσεις, µε µικρή άνοδο στο ποσοστό που πιστεύει ότι η κατάσταση θα καλυτερέψει. Η µικρή άνοδος στο ποσοστό αυτών που πιστεύουν ότι η κατάσταση θα καλυτερέψει είναι αποτέλεσµα του θετικού κλίµατος το οποίο ακολουθεί την εκλογή µιας νέας κυβέρνησης. Ωστόσο, σε ερώτηση αν πιστεύουν ότι, σε γενικές γραµµές, η ζωή αυτών που σήµερα είναι παιδιά θα είναι ευκολότερη, δυσκολότερη ή ούτε ευκολότερη ούτε δυσκολότερη από εκείνη της δικής τους γενιάς, το 65% απάντησε αρνητικά, ένδειξη της γενικότερης εκτίµησης για την κατάσταση της διεθνούς οικονοµίας. (Ερ.Α29) 13

14 1.2 Κυριότερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η χώρα Ερ.Α6α: Ποια νοµίζετε ότι είναι τα δύο κυριότερα θέµατα που αντιµετωπίζει η Κύπρος αυτή τη στιγµή; Τα δύο κυριότερα προβλήµατα που ανησυχούν περισσότερο σήµερα τους πολίτες της Κύπρου παραµένουν η άνοδος των τιµών (28%) και η εγκληµατικότητα (35%). Ένα µεγάλο ποσοστό (36%) απάντησε άλλο πρόβληµα. Τα προβλήµατα αυτά ξεχωρίζουν των υπολοίπων, τόσο µεταξύ του δείγµατος που κλήθηκε να κατονοµάσει αυθόρµητα τα δύο κυριότερα προβλήµατα της χώρας, όσο και µεταξύ του δείγµατος που κλήθηκε να επιλέξει µεταξύ µιας σειράς προβληµάτων τα δύο κυριότερα. H εγκληµατικότητα παραµένει σηµαντική ανησυχία και καταγράφει µια µικρή άνοδο (+2%) ενώ η άνοδος των τιµών µια σηµαντική πτώση από το Φθινόπωρο του 2007 (-17%). Το ποσοστό προβληµατισµού των Κυπριών για την άνοδο των τιµών είναι το έβδοµο χαµηλότερο στην ΕΕ, µε τους Λετονούς και τους Σλοβένους να ανησυχούν το περισσότερο (71%), ενώ για την εγκληµατικότητα το τέταρτο ψηλότερο, µε τους Ιρλανδούς να ανησυχούν περισσότερο (51%). Το ποσοστό των Κυπρίων που απάντησαν αυθόρµητα είναι κατά πολύ το ψηλότερο της ΕΕ. Μια σηµαντική µερίδα εκφράζει επίσης προβληµατισµό για την οικονοµική κατάσταση της χώρας (17%, µε µείωση κατά τέσσερις µονάδες), και για την µετανάστευση (13%, αύξηση 6%). Η ανησυχία για την ανεργία κατέγραψε πτώση από 18% στο 9%. ιάφορα άλλα προβλήµατα προκαλούν ανησυχία σε χαµηλότερο βαθµό (στέγαση 10%, προστασία του περιβάλλοντος 7%, σύστηµα υγειονοµικής περίθαλψης 7%, εκπαιδευτικό σύστηµα 6%). Ο προβληµατισµός των Κυπρίων στο θέµα της τροµοκρατίας βρίσκεται µόλις στο 2%. Κύπρος % Εγκληµατικότητα Οικονοµική κατάσταση Άνοδος των τιµών/πληθωρισµός Φορολογία 4 10 Ανεργία 9 24 Τροµοκρατία 2 7 Άµυνα/Εξωτερικές υποθέσεις 4 2 Στέγαση 10 9 Μετανάστευση Σύστηµα ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης 7 19 Εκπαιδευτικό σύστηµα 6 8 Συντάξεις 4 12 Προστασία του περιβάλλοντος 7 5 Θέµατα σχετικά µε την ενέργεια 3 5 Άλλο (ΑΥΘΟΡΜΗΤΑ) 36 2 Γ 0 1 ΕΕ27 % Με κίτρινο οι ψηλότερες ενδείξεις για Κύπρο Με κυανό οι ψηλότερες ενδείξεις για ΕΕ27 14

15 Η κοινή γνώµη επηρεάζεται άµεσα από τα θέµατα που απασχολούν την επικαιρότητα κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής της έρευνας. Κατά τη περίοδο της συλλογής των στοιχείων στον Τύπο προβλήθηκαν έντονα οι αυξήσεις στις τιµές των πετρελαιοειδών και βασικών καταναλωτικών αγαθών καθώς και ειδήσεις για την εισροή µεγάλου αριθµού λαθροµεταναστών, οι οποίες και επηρέασαν την κοινή γνώµη. Παρά ταύτα, η αύξηση των τιµών, το κύριο πρόβληµα του συνόλου των κρατών µελών, βρίσκεται ιεραρχικά στην δεύτερη θέση σε τοπικό επίπεδο. Η άνοδος των τιµών και άλλες αυθόρµητες απαντήσεις είναι το κύριο πρόβληµα που θίγεται ανάµεσα στις µικρότερες ηλικιακά δηµογραφικές οµάδες ενώ για τις ηλικίες και 55+ η εγκληµατικότητα είναι πρώτη (39% και 47% αντίστοιχα). Η ανεργία επηρεάζει περισσότερο την ηλικιακή οµάδα (18%), ενώ η οικονοµική κατάσταση την οµάδα (21%). Η µετανάστευση επηρεάζει περισσότερο την ηλικιακή οµάδα (20%). Ερ.Α11α.1: Αυτή τη στιγµή, θα λέγατε ότι γενικά τα πράγµατα οδεύουν προς την σωστή κατεύθυνση ή προς την λάθος κατεύθυνση, στην Κύπρο; Οι µισοί Κύπριοι πολίτες (50%) πιστεύουν ότι τα πράγµατα γενικά οδεύουν προς την σωστή κατεύθυνση στην Κύπρο. Μόνο το 22% απάντησε ότι τα πράγµατα οδεύουν προς την λάθος κατεύθυνση. Το ποσοστό αυτών που απάντησαν θετικά παρουσιάζει αύξηση 28% από το Φθινόπωρο του 2007 (22%). Περισσότερο πιστεύουν ότι τα πράγµατα οδεύουν προς την σωστή κατεύθυνση οι αυτοεργοδοτούµενοι (62%) και οι ηλικιακές οµάδες και 55+ µε 53% και 51% αντίστοιχα. Και πάλι, το κλίµα ευφορίας µπορεί να εξηγηθεί ως αποτέλεσµα της εκλογής µιας νέας κυβέρνησης και της αίσθησης µια νέας αρχής. Στην ΕΕ27 το 45% πιστεύουν ότι τα πράγµατα στην χώρα τους οδεύουν προς την λάθος κατεύθυνση και 32% προς την σωστή. Πιο δυσαρεστηµένοι είναι οι Ούγγροι (79%) και οι Βρετανοί (63%). Πιο ευχαριστηµένοι παρουσιάζονται οι Μαλτέζοι (56%) και οι Πολωνοί (55%). 15

16 1.3 Εµπιστοσύνη στους θεσµούς Ερ.Α12: Θα ήθελα να σας υποβάλω µια ερώτηση σχετικά µε το πόση εµπιστοσύνη έχετε σε ορισµένους θεσµούς. Για τον κάθε ένα από τους ακόλουθους θεσµούς, πέστε µου σας παρακαλώ εάν µάλλον να τον εµπιστεύεστε ή µάλλον δεν τον εµπιστεύεστε; Σε σύγκριση µε το Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου 2007 παρατηρείται αύξηση στο βαθµό εµπιστοσύνης που τρέφουν οι πολίτες στην Κυπριακή Κυβέρνηση και την Κυπριακή Βουλή. Η εµπιστοσύνη των πολιτών προς την Κυπριακή Κυβέρνηση παρουσιάζεται αυξηµένη στο 69% (είναι η ψηλότερη στην Ε.Ε) σε σύγκριση µε τα προηγούµενα Ευρωβαρόµετρα του Φθινοπώρου 2007 (49%) και της Άνοιξης 2007 (64%). Το δεύτερο πιο ψηλό ποσοστό εµπιστοσύνης προς την εθνική κυβέρνηση παρουσιάζεται στη Φινλανδία µε 61%. ΕΥΡΩΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 69.2 ΕΘΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ, ΚΥΠΡΟΣ 16

17 Επίσης αυξηµένη είναι και η εµπιστοσύνη προς την Κυπριακή Βουλή στο 69% (Φθινόπωρο %, Άνοιξη %). Στην ΕΕ27 το 34% εκφράζουν εµπιστοσύνη και 58% δεν εµπιστεύονται την εθνική τους Βουλή. Ο βαθµός εµπιστοσύνης των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας προς την Κυπριακή Κυβέρνηση, την Κυπριακή Βουλή και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ψηλότερος του Ευρωπαϊκού µέσου όρου. Μόλις το 35% των πολιτών βρίσκουν ότι η δηµόσια διοίκηση στην Κύπρο σήµερα είναι διάφανη. Από αυτούς µόνο το 4% βρίσκει την δηµόσια διοίκηση πολύ διάφανη ενώ το 55% δεν βρίσκει την διοίκηση στην Κύπρο διάφανη. Στην ΕΕ27 το 68% των πολιτών δεν βρίσκει την δηµόσια διοίκηση στην χώρα τους διάφανη, ενώ το πιο ψηλό αρνητικό ποσοστό καταγράφεται στην Λετονία µε 85% και το πιο ψηλό θετικό ποσοστό στην Σουηδία µε 65%. (Ερ. Α30α) Το 97% των Κυπρίων πιστεύει πως είναι σηµαντικό η δηµόσια διοίκηση στην Κύπρο να λειτουργεί µε διαφάνεια. Από αυτούς το 86% πιστεύει ότι είναι πολύ σηµαντικό να λειτουργεί µε διαφάνεια. Η άποψη αυτή είναι εξίσου ψηλή σε όλες τις βαθµίδες του πληθυσµού. (Ερ. Α31α) ΕΥΡΩΒΑΡΟΜΕΤΡΟ 69.2 ΕΘΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ, ΚΥΠΡΟΣ 17

18 Οι πολίτες εξακολουθούν να έχουν ψηλό βαθµό εµπιστοσύνης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση µε την πλειοψηφία των πολιτών (71%) να εµπιστεύεται την Ευρωπαϊκή Ένωση (αυξηµένο από το 55% του Φθινοπώρου 2007). Σηµαντικό το ότι ο βαθµός εµπιστοσύνης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υψηλότερος από τον µέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (50%) και το ότι το πιο ψηλό ποσοστό εµπιστοσύνης στην Κύπρο καταγράφεται στην ηλικιακή οµάδα (78%). Οριακή αύξηση (1%) παρουσιάζει ο βαθµός εµπιστοσύνης των Κυπρίων προς τον ΟΗΕ σε σχέση µε το Φθινόπωρο % δηλώνει ότι εµπιστεύεται τον ΟΗΕ (35% Φθιν. 2007), 58% ότι δεν τον εµπιστεύεται (57% Φθιν. 2007) και 6% δεν απαντά (8% Φθιν. 2007). Στο σύνολο της ΕΕ27 η Κύπρος κατατάσσεται τελευταία στο βαθµό εµπιστοσύνης συµπτωµατικό ίσως της κόπωσης και απογοήτευσης σε σχέση µε τη διαδικασία επίλυσης του κυπριακού προβλήµατος κυρίως κατά την περίοδο Τα πιο ψηλά ποσοστά εµπιστοσύνης προς τον ΟΗΕ καταγράφονται στην ανία (77%) και την Φιλανδία (74%) µε τον µέσο κοινοτικό όρο να βρίσκεται στο 54%. Εµπιστοσύνη σε θεσµούς % Τύπος Ραδιόφωνο Τηλεόραση ιαδίκτυο Εθνική Κυβέρνηση Εθνική Βουλή Ευρωπαϊκή Ένωση Ηνωµένα Έθνη Μάλλον Εµπιστεύοµαι (Κύπρος) Μάλλον Εµπιστεύοµαι (EE27) Μάλλον δεν Εµπιστεύοµαι (Κύπρος) Μάλλον δεν Εµπιστεύοµαι (EE27) Το 33% (Φθιν %) των Κυπρίων εµπιστεύονται τα πολιτικά κόµµατα µε 63% να δηλώνουν ότι δεν τα εµπιστεύονται. Η µεγαλύτερη έλλειψη εµπιστοσύνης προς τα κόµµατα εντοπίζεται στις ηλικίες 15-24, µε το 73% να απαντά ότι δεν τα εµπιστεύεται. Το πιό ψηλό ποσοστό εµπιστοσύνης προς τα κόµµατα κράτους µέλους της ΕΕ εντοπίζεται στην ανία µε ποσοστό 50%, ενώ ο µέσος όρος στην ΕΕ27 είναι µόλις 18%. 18

19 Η πλειοψηφία των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές που ελέγχονται από την Κυπριακή ηµοκρατία εµπιστεύονται το σύστηµα δικαιοσύνης και της εθνικής ασφάλειας. Το 75% εµπιστεύεται την Εθνική Φρουρά, το 62% εµπιστεύεται την αστυνοµία και το 59% εµπιστεύεται την δικαιοσύνη και το κυπριακό δικαστικό σύστηµα. Τα ποσοστά αυτά παρουσιάζουν οριακές διαφοροποιήσεις από το Φθινόπωρο του Τα ψηλότερα επίπεδα εµπιστοσύνης στην Εθνική Φρουρά στις ηλικίες άνω τον χρονών µε 78%, στην αστυνοµία στις ηλικίες 55+ µε 72%, και στην δικαιοσύνη και το κυπριακό δικαστικό σύστηµα στις ηλικίες χρονών (69%). Οι πολίτες είναι µοιρασµένοι όσο αφορά την τάση τους να εµπιστευτούν τις εφηµερίδες. 50% τις εµπιστεύονται, 42% τείνουν να µην τις εµπιστεύονται (στην ΕΕ27 τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 44% και 50%). Το 66% των πολιτών της Κύπρου εµπιστεύονται την τηλεόραση ψηλότερο από τον µέσο όρο 53% της ΕΕ27. Το 64% εµπιστεύονται το ραδιόφωνο µε τον µέσο όρο στην ΕΕ27 να βρίσκεται στο 61%. Μόλις το 28% εµπιστεύονται το διαδίκτυο (36% στην ΕΕ27), 36% τείνουν να µην το εµπιστεύονται µε ένα σηµαντικό 36% (µειωµένο από το 41% του Φθινοπώρου) να µην απαντούν. Το πιο ψηλό ποσοστό εµπιστοσύνης προς το διαδίκτυο εντοπίζεται στην ηλικιακή οµάδα µε 45% ενώ το 48% δεν το εµπιστεύεται. 19

20 ΜΕΡΟΣ 2: ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ 2.1 Απόψεις πολιτών για την Ευρωπαϊκή Ένωση Εµπιστοσύνη στους Ευρωπαϊκούς θεσµούς Ερ.Α18: Για το καθένα από τα ακόλουθα, πέστε µου σας παρακαλώ αν τείνετε να το εµπιστεύεστε ή τείνετε να µην το εµπιστεύεστε; Οι πολίτες στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας στην πλειοψηφία τους εξακολουθούν να εµπιστεύονται τους βασικούς θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης µε διακυµάνσεις από το προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο που κυµαίνονται από +6% µέχρι +12% στην εµπιστοσύνη για τα θεσµικά όργανα: Την εµπιστοσύνη του προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει το 65% των πολιτών (αύξηση 6%), προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 63% (αύξηση 6%), προς το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 63% (αύξηση 6%) και προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το 64% (αύξηση 12%). Γενικά, τα ποσοστά ικανοποίησης των Κυπρίων είναι ψηλότερα από τον µέσο όρο στην ΕΕ27. Στην εµπιστοσύνη που δείχνουν οι Κύπριοι προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η Κύπρος κατατάσσεται πέµπτη στην ΕΕ, προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τέταρτη, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεύτερη και προς το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρώτη. Εµπιστοσύνη σε θεσµούς της ΕΕ % Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκή Επιτροπή Συµβούλιο της ΕΕ Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Μάλλον Εµπιστεύοµαι (Κύπρος) Μάλλον Εµπιστεύοµαι (EE27) Μάλλον δεν Εµπιστεύοµαι (Κύπρος) Μάλλον δεν Εµπιστεύοµαι (EE27) Μεταξύ των πολιτών µεγαλύτερη εµπιστοσύνη προς τους θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκδηλώνουν οι οµάδες µε πιο ψηλό µορφωτικό επίπεδο. 20

21 Από αυτούς που εµπιστεύονται τους θεσµούς της ΕΕ, για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η πλειοψηφία (63%, 58%, 58% και 51% αντίστοιχα) απάντησαν ότι τα εµπιστεύονται επειδή οι αποφάσεις λαµβάνονται µε δηµοκρατικό τρόπο. Οι ευρωπαίοι πολίτες στο σύνολο τους συµφωνούν για τον λόγο εµπιστοσύνης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (36%, 28% και 27% αντίστοιχα) ενώ για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα η πλειοψηφία (31%) απάντησε ότι την εµπιστεύονται γιατί υπερασπίζεται ένα σταθερό νόµισµα, το ευρώ, γεγονός που έχει θετική επίδραση στην ευρωπαϊκή οικονοµία. Ερ.Α32: Κατά την άποψή σας, σε ποιο βαθµό είναι διαφανείς οι θεσµοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης σήµερα; Θα υποστηρίζατε ότι είναι πολύ διαφανείς, διαφανείς, όχι πολύ διαφανείς ή καθόλου διαφανείς; Σχεδόν οι µισοί (48%) από τους πολίτες που διαµένουν στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας δηλώνουν ότι οι θεσµοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι διαφανείς. Η Κύπρος βρίσκεται στην 2 η θέση στην ΕΕ27 σε ποσοστά αντιληπτής διαφάνειας µε τον µέσο όρο να βρίσκεται στο 26% και πρώτη να κατατάσσεται η Σλοβενία µε 50% των πολιτών της να πιστεύουν ότι είναι διαφανείς. ιαφανείς % Μη ιαφανείς % Γ % Σλοβενία Κύπρος Ισπανία Σλοβακία Ελλάδα Μάλτα Ρουµανία Ιρλανδία Λιθουανία Πολωνία Πορτογαλία Ιταλία Φινλανδία Βουλγαρία Βέλγιο ΕΕ ηµοκρατία της Τσεχίας Εσθονία Λουξεµβούργο Γαλλία Αυστρία Ηνωµένο Βασίλειο Σουηδία Ουγγαρία Γερµανία Ολλανδία Λετονία ανία Το 95% των πολιτών θεωρούν ότι είναι σηµαντικό οι θεσµοί της ΕΕ να λειτουργούν κατά τρόπο διαφανή (Ερ.Α33). Από αυτούς το 82% πιστεύουν ότι είναι πολύ σηµαντικό. Ο µέσος όρος για την ΕΕ βρίσκεται στο 84%. 21

22 2.1.2 Θέση για τη συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ερ.Α12α: Γενικά νοµίζετε, το γεγονός ότι η Κύπρος είναι µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ; Η πλειοψηφία των πολιτών που διαµένουν στις περιοχές τις ελεγχόµενες από την Κυπριακή ηµοκρατία βλέπουν την συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως κάτι θετικό (52%). Το 32% το θεωρεί ούτε θετικό ούτε αρνητικό ενώ µόνο το 15% το θεωρεί αρνητικό. Το ποσοστό µε θετική άποψη είναι αυξηµένο σε σύγκριση µε το Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου του προηγούµενου χρόνου ανατρέποντας µια αρνητική πορεία από την Άνοιξη του 2006 και αγγίζοντας τα θετικά ποσοστά του Φθινοπώρου του 2004 αµέσως µετά την ένταξη. Η Κύπρος κατατάσσεται δέκατη-πέµπτη µεταξύ των 27 χωρών µελών στα ποσοστά θετικής άποψης για τη συµµετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Κύπρος 52%, ΕΕ27 52%). Γνώµη για την ένταξη της Κύπρου 'Ένα καλό πράγµα' 'Ούτε καλό ούτε κακό' 'Ένα κακό πράγµα' Άνοιξη Φθιν Άνοιξη 2003 Φθιν Άνοιξη Φθιν 'Ανοιξη 2005 Φθιν 'Ανοιξη Φθιν Άνοιξη 2007 Φθιν Άνοιξη

23 2.1.3 Οφέλη από τη συµµετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ερ.Α8α: Λαµβάνοντας όλα υπόψη, θα λέγατε ότι η Κύπρος έχει γενικώς ωφεληθεί ή όχι από την ένταξη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Αύξηση 18% παρουσιάζει το ποσοστό που πιστεύει ότι η Κύπρος γενικά έχει αποκοµίσει οφέλη από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση: 55% των πολιτών πιστεύουν ότι η Κύπρος έχει ωφεληθεί από την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το ψηλότερο ποσοστό που καταγράφεται από την ένταξη της Κύπρου. Το ποσοστό αυτό είναι οριακά πάνω από τον µέσο όρο της ΕΕ27 (54%), σηµειώνοντας αύξηση 18 µονάδων από το Φθινόπωρο. Το ποσοστό είναι µεγαλύτερο από το ποσοστό που πιστεύει το αντίθετο, που βρίσκεται στο 35%, κάτω κατά 17% από το 52% του Φθινοπώρου, καθώς και από αυτούς που πιστεύουν ότι η ένταξη της Κύπρου ήταν κάτι θετικό (52%), και παραµένει ψηλότερα από το µέσο όρο της Ε.Ε. (31%). Το όφελος από τη συµµετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση το αναγνωρίζουν σε µεγαλύτερο βαθµό τα άτοµα ηλικίας χρόνων (64%) και οι φοιτητές (68%). Όφελος από ένταξη στην ΕΕ Άνοιξη Φθιν Άνοιξη Φθιν Άνοιξη Έχει ωφεληθεί εν έχει ωφεληθεί Γ Φθιν Άνοιξη Φθιν % 20% 40% 60% 80% 100% Από αυτούς που πιστεύουν ότι η Κύπρος έχει ωφεληθεί από την ένταξη της στην ΕΕ, το 72% πιστεύουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση συνεισφέρει στη διατήρηση της ειρήνης και την ενίσχυση της ασφάλειας. Ακολουθούν µε 34% αυτοί που πιστεύουν ότι η ΕΕ συνεισφέρει στην οικονοµική ανάπτυξη στην Κύπρο. Στο σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών που βλέπουν θετικά την ένταξη της χώρας τους στην ΕΕ, το 37% πιστεύουν ότι η συµµετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση βελτιώνει τη συνεργασία µεταξύ της χώρας τους και άλλων χωρών, ενώ το 32% πιστεύουν ότι συνεισφέρει στη διατήρηση της ειρήνης και την ενίσχυση της ασφάλειας. (Ερ.Α9α) 23

24 2.1.4 Εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α13: Γενικά έχετε µια πολύ θετική, σχετικά θετική, ουδέτερη, σχετικά αρνητική ή πολύ αρνητική εικόνα/γνώµη για την Ευρωπαϊκή Ένωση; Πέραν από τους µισούς πολίτες (58%) δηλώνουν ότι έχουν µια θετική εικόνα για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό µε θετική άποψη είναι ψηλότερο του ποσοστού που πιστεύουν ότι η συµµετοχή της Κύπρου είναι ένα καλό πράγµα (52%) και από το ποσοστό που πιστεύουν ότι γενικά η χώρα έχει ωφεληθεί από την ένταξη (55%) αλλά χαµηλότερο από αυτών που εµπιστεύονται την ΕΕ (71%). Η τάση αυτή στην αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφηκε και κατά τα προηγούµένα Ευρωβαρόµετρα. 70 Εικόνα της ΕΕ Θετική % Αρνητική % Ουδέτεροι % Κύπρος Από το 58%, 15 µονάδες έχουν πολύ θετική εικόνα για την Ε.Ε. (+3%) και 43 µονάδες σχετικά θετική εικόνα (+2%). 31% των ερωτηθέντων είναι ουδέτεροι, 9% έχουν σχετικά αρνητική εικόνα και 2% (-2% από Φθινόπωρο 2007) πολύ αρνητική. Η εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι καλύτερη µεταξύ των ανδρών, των ατόµων µε πιο ψηλό επίπεδο µόρφωσης, και προοδευτικά καλύτερη µε την αύξηση της ηλικίας. Η θετική εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πιο έντονη µεταξύ των πολιτών των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας σε σύγκριση µε το µέσο όρο του συνόλου των κρατών µελών (48%). Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι η Κύπρος βρίσκεται στην πέµπτη θέση (από την 14 η την Άνοιξη και την 14 η το Φθινόπωρο του 2007) από πλευράς θετικής εικόνας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΕΕ27 24

25 Ερ.Α14: Τι σηµαίνει για σας προσωπικά η Ευρωπαϊκή Ένωση; Για την πλειοψηφία των ερωτηθέντων (75%) η ΕΕ σηµαίνει ελευθερία ταξιδιών, σπουδών και εργασίας οπουδήποτε στην ΕΕ. Ακολουθούν η ειρήνη για το 47% και η δηµοκρατία για το 46%. Στην ΕΕ27 στο σύνολο της η ΕΕ σηµαίνει ελευθερία ταξιδιών, σπουδών και εργασίας οπουδήποτε στην ΕΕ (49%), ακολουθούµενη από το Ευρώ (35%). Είναι αξιοσηµείωτο ότι το ενιαίο νόµισµα κατατάσσεται έκτο στις απαντήσεις των Κυπρίων παρά την εισαγωγή του ευρώ αυτό το διάστηµα. Κύπρος % Ειρήνη Οικονοµική ευηµερία ηµοκρατία Κοινωνική προστασία 26 9 Ελευθερία ταξιδιών, σπουδών και εργασίας οπουδήποτε στην ΕΕ ΕΕ27 % Ποικιλία κουλτούρων υνατότερη φωνή στην υφήλιο Ευρώ Ανεργία Γραφειοκρατία 9 18 Σπατάλη λεφτών Απώλεια της πολιτιστικής µας ταυτότητας Περισσότερη εγκληµατικότητα Ανεπαρκής έλεγχος των εξωτερικών συνόρων Άλλο (ΑΥΘΟΡΜΗΤΑ) 2 1 Γ

26 2.1.5 Αντίληψη για την Ευρωπαϊκή Ένωση Ερ.Α15α: Παρακαλώ πέστε µου για την κάθε δήλωση αν τείνετε να συµφωνείτε η τείνετε να διαφωνείτε... 48% (+25% από το Φθινόπωρο του 2007) του δείγµατος πιστεύουν ότι η φωνή τους µετρά στην ΕΕ, ποσοστό πιο ψηλό κατά 17% από τον µέσο όρο της ΕΕ27. Σηµαντικό στοιχείο είναι ότι και η ψηλότερη καταγραφή στην ανία είναι η µόνη πιο ψηλά στο 50%. Πολύ περισσότεροι Κύπριοι (64%) πιστεύουν ότι η φωνή της Κύπρου µετρά στην ΕΕ, το οποίο είναι το δέκατο-τέταρτο ψηλότερο ποσοστό µε τον µέσο όρο να βρίσκεται στο 61% και το ψηλότερο ποσοστό να καταγράφεται στην Σουηδία (86%). 52% πιστεύουν ότι τα συµφέροντα της Κύπρου λαµβάνονται σοβαρά υπόψη από την ΕΕ (Μέσος όρος ΕΕ27 46%). Η φωνή µου µετρά στην ΕΕ Κύπρος % ΕΕ27 % Τείνω να συµφωνώ Τείνω να διαφωνώ Γ Σχεδόν οι µισοί (48%) Κύπριοι αισθάνονται ότι η φωνή τους ακούγεται από τους Ευρωβουλευτές και 42% ότι ακούγεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα ποσοστά αυτά είναι τα ψηλότερα που καταγράφονται στην ΕΕ27, µε το δεύτερο πιο ψηλό ποσοστό να καταγράφεται αντίστοιχα στην Μάλτα (42%) και την Ισπανία (40%). Ωστόσο, το 84% των Κυπρίων πιστεύουν ότι η ΕΕ επιβάλει τις απόψεις της στην Κύπρο. Αυτό είναι το ψηλότερο ποσοστό που καταγράφεται στην ΕΕ27, µε τον µέσο όρο να βρίσκεται στο 60%. 26

27 2.2 Επίπεδο Γνώσεων Γνώση για τους θεσµούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α16: Έχετε ακούσει για (κατάλογος θεσµικών οργάνων της Ε.Ε.) Σε απόλυτη πλειοψηφία οι πολίτες των περιοχών υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας έχουν ακούσει για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (90%, αύξηση 6%), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (87%, αύξηση 6%), το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (85%, αύξηση 4%) και για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (83%, αύξηση 11%). Για όλα τα θεσµικά όργανα της ΕΕ ο βαθµός γνώσης των πολιτών της Κύπρου είναι ψηλότερος του µέσου όρου του συνόλου των κρατών µελών. Μεταξύ των πολιτών καλύτερα φαίνεται να γνωρίζουν για όλους τους θεσµούς οι άνδρες, τα άτοµα ηλικίας χρόνων και τα άτοµα µε ψηλό µορφωτικό επίπεδο. Γνώση για τους θεσµούς της ΕΕ Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κύπρος ΕΕ27 Συµβούλιο Ευρωπαϊκής Ένωσης Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα % 27

28 2.2.2 Αντιληπτό επίπεδο γνώσεων Ερ.Α15α.9: Παρακαλώ πέστε µου για την κάθε δήλωση αν τείνετε να συµφωνείτε η τείνετε να διαφωνείτε: Καταλαβαίνω πως λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 65% των Κυπρίων δηλώνει ότι καταλαβαίνει πως λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιο ψηλό ποσοστό κατανόησης παρουσιάζουν τα άτοµα µε ψηλό µορφωτικό επίπεδο. Στην ΕΕ27 το 44% απάντησε ότι καταλαβαίνει πως λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το 47% ότι δεν καταλαβαίνει. Η Κύπρος κατέχει την πρώτη θέση στην ΕΕ27 µε δεδηλωµένα ποσοστά αντίληψης της λειτουργίας της ΕΕ, και ακολουθούν η Σλοβενία µε 62% και η Ολλανδία και το Λουξεµβούργο µε 61%. Καταλαβαίνω πως λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση ΕΕ27 % Κύπρος % Τείνω να συµφωνώ Τείνω να διαφωνώ Γ Σε ερώτηση αν διάβασαν πρόσφατα στις εφηµερίδες ή άκουσαν στο ραδιόφωνο ή στην τηλεόραση ή είδαν στο διαδίκτυο οτιδήποτε σχετικά µε την προεδρία του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Σλοβενία ή την Γαλλία οι Κύπριοι, καθώς και οι Ευρωπαίοι πολίτες στο σύνολο τους, παρουσιάζονται ανενηµέρωτοι. Μόλις 27% του δείγµατος απάντησε ότι γνωρίζει για την προεδρία της Σλοβενίας και 29% για της Γαλλίας. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην ΕΕ27 είναι 20% και 27% αντίστοιχα. Σηµαντικό το ότι µόνο η περίπτωση της Σλοβενίας καταγράφει θετικές απαντήσεις πέραν του 50% µε 92% να δηλώνουν ότι έχουν ακούσει για την προεδρία της χώρας τους και 62% ότι έχουν ακούσει για την Γαλλική προεδρία. Αξιοσηµείωτο το ότι στην Γαλλία µόλις το 49% έχει ακούσει για την προεδρία της χώρας τους. (Ερ. Α40, Α42) 28

29 2.3. Ευρωπαϊκή Πολιτική και Ενοποίηση Αντίληψη για την Ευρωπαϊκή Πολιτική και Ενοποίηση Ερ.Α11.2: Αυτή τη στιγµή, θα λέγατε ότι γενικά τα πράγµατα οδεύουν προς την σωστή κατεύθυνση ή προς τη λάθος κατεύθυνση, στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Η πλειοψηφία των πολιτών (47%) πιστεύουν ότι τα πράγµατα στην Ευρωπαϊκή Ένωση οδεύουν προς την σωστή κατεύθυνση. Το ποσοστό αυτό παρουσιάζει αύξηση 12% από την Άνοιξη του 2007, και βρίσκεται πιο ψηλά από το αντίστοιχο στην ΕΕ27 (42%). Πιο θετική είναι η γνώµη στην ηλικιακή οµάδα 55+ (50%) και στα άτοµα µε πιο ψηλό µορφωτικό επίπεδο (53%). Σηµαντικό στοιχείο είναι ότι σχεδόν ένας στους τέσσερις (24%) δεν απάντησε στην ερώτηση. Ερ.Α37: Ποια είναι η γνώµη σας για κάθε µια από τις ακόλουθες δηλώσεις; Σας παρακαλώ πείτε µου για την κάθε δήλωση κατά πόσο είστε υπέρ ή κατά; 59% των πολιτών τάσσονται υπέρ της Ευρωπαϊκής Νοµισµατικής Ένωσης µε κοινό νόµισµα το Ευρώ. Το ποσοστό είναι οριακά χαµηλότερο από τον µέσο όρο στην ΕΕ27 (60%) και παρουσιάζει µια άνοδο 13% από τα επίπεδα του Φθινοπώρου Πιο ψηλά ποσοστά παρουσιάζουν οι άνδρες (66%) και τα άτοµα µε πιο ψηλό µορφωτικό επίπεδο (73%). Το 94% των πολιτών είναι υπέρ µιας κοινής πολιτικής άµυνας και ασφάλειας µεταξύ των κρατών µελών (ΕΕ27 76%) και το 86% είναι υπέρ µιας κοινής εξωτερικής πολιτικής µεταξύ των κρατών µελών της ΕΕ έναντι άλλων χωρών (ΕΕ27 68%). Τα ποσοστά αυτά είναι τα ψηλότερα που καταγράφηκαν στην ΕΕ27 και παρουσιάζουν µικρή άνοδο από τα αποτελέσµατα του Φθινοπώρου 2007 της τάξης του 4% και 5% αντίστοιχα. Κύπρος % ΕΕ 27 % Μια Ευρωπαϊκή Νοµισµατική Ένωση µε ένα κοινό νόµισµα το Ευρώ Μια κοινή εξωτερική πολιτική µεταξύ των κρατών µελών της ΕΕ, έναντι άλλων χωρών Μια κοινή πολιτική άµυνας και ασφάλειας µεταξύ των κρατών µελών της ΕΕ

30 Ερ.Α35α, Α36α: Για κάθε ένα από τους ακόλουθους τοµείς, νοµίζετε ότι οι αποφάσεις πρέπει να λαµβάνονται από την Κυπριακή Κυβέρνηση, ή να λαµβάνονται συλλογικά µέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση; 90% των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας πιστεύουν ότι αποφάσεις στον τοµέα της επιστηµονικής και τεχνολογικής έρευνας πρέπει να λαµβάνονται από κοινού µε την Ευρωπαϊκή Ένωση. 85% για τοµέα της ενέργειας, 84% για την στήριξη προς τις περιφέρειες που αντιµετωπίζουν οικονοµικές δυσκολίες, καθώς και 80% για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας πιστεύουν ότι οι αποφάσεις πρέπει να λαµβάνονται από κοινού µε την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε όλα τα θέµατα για τα οποία ερωτήθηκαν, περισσότεροι Κύπριοι απάντησαν υπέρ της από κοινού µε την ΕΕ λήψης αποφάσεων από ότι ο µέσος όρος για την ΕΕ27. Στα µόνα θέµατα που η πλειοψηφία υποστήριξε ότι οι αποφάσεις πρέπει να λαµβάνονται από την Κυπριακή κυβέρνηση ήταν σε θέµατα φορολογίας (51% Κυπριακή κυβέρνηση, 43% ΕΕ) και σχετικά µε το εκπαιδευτικό σύστηµα (50% Κυπριακή κυβέρνηση, 46% ΕΕ). Κυπριακή Κυβέρνηση Συλλογικά µέσα στην ΕΕ Γ Καταπολέµηση της εγκληµατικότητας Φορολογία Καταπολέµηση της ανεργίας Καταπολέµηση της τροµοκρατίας Άµυνα και εξωτερικές υποθέσεις Μετανάστευση Το εκπαιδευτικό σύστηµα Συντάξεις Προστασία του περιβάλλοντος Υγεία Κοινωνική Πρόνοια Γεωργία και αλιεία Προστασία των καταναλωτών Επιστηµονική και τεχνολογική έρευνα Στήριξη προς τις περιφέρειες που αντιµετωπίζουν οικονοµικές δυσκολίες Ενέργεια Ανταγωνισµός Συγκοινωνίες Οικονοµία Καταπολέµηση του πληθωρισµού Σε γενικές γραµµές, πιο σθεναρή υποστήριξη για να λαµβάνονται αποφάσεις από κοινού µε την ΕΕ παρουσιάζουν οι φοιτητές, τα άτοµα µε πιο ψηλό µορφωτικό επίπεδο και η ηλικιακή οµάδα χρονών. Η ίδια εικόνα παρουσιάστηκε και κατά το προηγούµενο Ευρωβαρόµετρο του Φθινοπώρου

31 2.3.2 Προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ερ.Α39: Η Ευρωπαϊκή ενοποίηση επικεντρώνεται σε διάφορα ζητήµατα τα τελευταία χρόνια. Κατά την άποψή σας, σε ποιες πτυχές θα πρέπει να δοθεί έµφαση από τα Ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα τα επόµενα χρόνια, προκειµένου να ενδυναµωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στο µέλλον; Κύρια προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των θεσµικών της οργάνων, κατά την άποψη των πολιτών στις περιοχές υπό τον έλεγχο της Κυπριακής ηµοκρατίας πρέπει να είναι η καταπολέµηση της εγκληµατικότητας (34%). Ακολουθούν τα περιβαλλοντικά ζητήµατα (33%), η Ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική (33%) και η αλληλεγγύη προς τις φτωχότερες περιοχές (29%). Οι κύριες προτεραιότητες που θέτουν οι Ευρωπαίοι πολίτες στο σύνολο τους είναι η καταπολέµηση της εγκληµατικότητας (33%), τα περιβαλλοντικά ζητήµατα (33%) και τα ζητήµατα µετανάστευσης (32%). Κύπρος % (Φθινόπωρο 2007) ΕΕ27 % (Φθινόπωρο 2007) Εσωτερική αγορά 18 (18) 15 (15) Πολιτιστική πολιτική 4 (6) 6 (6) Ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική 33 (26) 15 (17) Ευρωπαϊκή πολιτική άµυνας 17 (21) 13 (15) Ζητήµατα µετανάστευσης 28 (16) 32 (33) Ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πολιτική 18 (18) 11 (14) Περιβαλλοντικά ζητήµατα 33 (38) 33 (33) Ενεργειακά ζητήµατα 24 (23) 30 (27) Αλληλεγγύη προς τις φτωχότερες περιφέρειες 29 (40) 20 (20) Επιστηµονικη έρευνα 10 (11) 14 (15) Κοινωνικά ζητήµατα 28 (30) 24 (26) Καταπολέµηση της εγκληµατικότητας 34 (34) 33 (36) Τίποτε από αυτά (ΑΥΘΟΡΜΗΤΑ) 0 (0) 1 (1) Άλλα (ΑΥΘΟΡΜΗΤΑ) 2 (1) 1 (1) Γ 3 (3) 5 (4) 31

32 2.3.3 Μελλοντικές Προσδοκίες Η πλειοψηφία των Κυπρίων βλέπει θετικά το µέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ερ.Α38: Θα υποστηρίζατε ότι είστε πολύ αισιόδοξος/η, αρκετά αισιόδοξος/η, αρκετά απαισιόδοξος/η ή πολύ απαισιόδοξος/η σχετικά µε το µέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης; 71% του δείγµατος απάντησε ότι είναι αισιόδοξο σχετικά µε το µέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε σχέση µε 63% στο σύνολο των ερωτηθέντων στην Ε.Ε. Από αυτούς το 17% απάντησε ότι είναι πολύ αισιόδοξο και 54% ότι είναι αρκετά αισιόδοξο. Απαισιόδοξο παρουσιάζεται το 21% του δείγµατος (ΕΕ27 28%) µε µόνο το 5% να δηλώνει πολύ απαισιόδοξο. Αισιοδοξία για το µέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ανά ηλικιακή οµάδα) Αισιόδοξος/η Απαισιόδοξος/η Γ Η Κύπρος κατατάσσεται δέκατη στα ποσοστά αισιοδοξίας µε πιο ψηλά ποσοστά να παρουσιάζουν η ηλικιακή οµάδα χρονών (73%) και τα άτοµα µε πιο ψηλό µορφωτικό επίπεδο (80%). Σηµαντική πτώση παρατηρείται από τα επίπεδα του Φθινοπώρου 2007 στην θετική άποψη της ηλικιακής οµάδας χρονών (µείωση 12%) και στους φοιτητές (µείωση 11%) ενώ στις άλλες οµάδες παρατηρείται άνοδος από 3% µέχρι 7%. 32