ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΡΑΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΠΟ ΑΠΕ

Transcript

1 1 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΡΑΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΠΟ ΑΠΕ Η ΡΑΕ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της και έχοντας σωρευμένη εμπειρία πολλών ετών στην αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ, θέτει σήμερα σε δημόσια διαβούλευση κείμενο βασικών αρχών για την απλοποίηση των διαδικασιών χορήγησης άδειας παραγωγής από ΑΠΕ. Οι βασικές αρχές της παρούσας πρότασης της ΡΑΕ στηρίζονται στην απλούστευση των κριτηρίων αξιολόγησης των αιτήσεων για χορήγηση άδειας παραγωγής ΑΠΕ (κυρίως αιολικών και φ/β) και στην αυτοματοποίηση εξέτασής τους με τρόπο διαφανή και αντικειμενικό με στόχο την επιτάχυνση και απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών έκδοσης άδειας. Στο πλαίσιο της απλοποίησης αυτής λαμβάνεται υπόψη η αποκτηθείσα εμπειρία από την εφαρμογή του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, οι εξελίξεις και προοπτικές του τομέα συμπεριλαμβανομένου του καθεστώτος στήριξης του τομέα υπό τον νόμο 4414/2016, οι επιταγές της νέας Οδηγία 2018/2001 για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, καθώς και οι προτάσεις διαφόρων θεσμικών φορέων επενδυτών που δραστηριοποιούνται στον τομέα στην Ελλάδα. Τα βασικά σημεία της πρότασης είναι τα ακόλουθα: Α. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ Ν. 3468/2006 ΟΠΩΣ ΙΣΧΥΕΙ Α.1. Απλούστευση κριτηρίων χορήγησης αδειών παραγωγής Είναι αναγκαίο να τροποποιηθεί αρχικά ο νόμος 3468/2006 που αποτελεί το βασικό θεσμικό εργαλείο για την αδειοδοτική διαδικασία των έργων ΑΠΕ και ακολούθως ο ισχύων Κανονισμός Αδειών με τον οποίον εξειδικεύεται η διαδικασία αδειοδότησης και θεσπίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής της αδειοδοτικής διαδικασίας. Στόχος είναι η άδεια παραγωγής να αποτελεί απλά εφαλτήριο για την εκκίνηση και προώθηση της διαδικασίας αδειοδότησης των έργων, χωρίς να προσδίδεται σε αυτήν υπεραξία στη βάση ενδελεχούς και εξαντλητικής αξιολόγησης της βιωσιμότητας των έργων και την δυνατότητα υλοποίησής τους, δεδομένου ότι αυτή εξαρτάται κυρίως και από την έκβαση της αδειοδότησης σε μεταγενέστερα αδειοδοτική στάδια.

2 2 Βασικός πυλώνας απλοποίησης αποτελεί καταρχήν η απλούστευση των κριτηρίων και ο περιορισμός τους στα απολύτως αναγκαία κριτήρια που προσδίδουν στην άδεια παραγωγής τον χαρακτήρα της άδειας σκοπιμότητας. Ειδικότερα, ως προς τα κριτήρια αξιολόγησης της αίτησης και χορήγησης της άδειας παραγωγής, όπως αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 3 του νόμου 3468/2006 προτείνεται : 1. Κατάργηση του κριτηρίου (γ) σχετικά με την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και του σχετικού εξοπλισμού του Συστήματος και του Δικτύου για αιολικούς και φωτοβολταϊκούς σταθμούς, δεδομένου ότι τα σχετικά ζητήματα εξετάζονται ενδελεχώς από τους αρμόδιους διαχειριστές, σε επόμενο αδειοδοτικό στάδιο, και συγκεκριμένα κατά την χορήγηση των όρων σύνδεσης με το Σύστημα ή το Δίκτυο και την ενεργοποίηση της σύνδεσης. Ειδικές περιπτώσεις αποτελούν τεχνολογίες όπως τα υβριδικά όπου το κριτήριο θα πρέπει να παραμείνει προς εξέταση. Περαιτέρω ειδική περίπτωση αποτελούν και οι περιοχές με κορεσμένα δίκτυα όποτε και θα πρέπει να εισάγεται ειδική ρύθμιση. 2. Κατάργηση του κριτηρίου (δ) σχετικά με την ενεργειακή αποδοτικότητα του έργου ιδίως για τεχνολογίες, όπως οι αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί και συνεπώς δεν απαιτείται η προσκόμιση μετρήσεων αιολικού δυναμικού. Περιορίζεται η εξέταση του κριτηρίου, στις περιπτώσεις που συνδέεται άρρηκτα με τη φύση της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας (π.χ. υβριδικοί, ΣΗΘΥΑ). Κρίνεται σκόπιμο, λαμβάνοντας υπόψη και το ισχύον πλαίσιο υλοποίησης των έργων (ανταγωνιστικές διαδικασίες κλπ), ο κίνδυνος μη υλοποίησης έργων λόγω της μη αποδοτικότητάς τους, να αναλαμβάνεται από τον ίδιο τον επενδυτή, ο οποίος οφείλει εντός συγκεκριμένων χρονικών πλαισίων να μεριμνήσει για την εύθετη υλοποίηση του έργου του. 3. Κατάργηση του κριτηρίου (ε) το οποίο αναφέρεται στην ωριμότητα του έργου, όπως αυτή προκύπτει από μελέτες που έχουν εκπονηθεί και γνωμοδοτήσεις αρμόδιων υπηρεσιών, καθώς και άλλα συναφή στοιχεία, δεδομένου ότι η εξασφάλιση τυχόν εγκρίσεων και γνωμοδοτήσεων, εξετάζεται ενδελεχώς στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και συνεπώς δεν κρίνεται σκόπιμο να αποτελεί αντικείμενό εξέτασης στην απαρχή της αδειοδοτικής διαδικασίας από τη ΡΑΕ. 4. Κατάργηση του κριτηρίου (ζ) κατά το μέρος που αφορά στην αξιολόγηση της επιστημονικής και τεχνικής επάρκεια του αιτούντος, δεδομένου ότι η επιστημονική και τεχνική επάρκεια, συνήθως, από άποψη επιχειρηματικής πρακτικής, προέρχεται από τρίτους εξειδικευμένους φορείς ή συμβούλους. 5. Αλλαγή του κριτηρίου (ζ) ως προς την οικονομική επάρκεια για την υλοποίηση του έργου, ώστε να μην επικεντρώνεται στην εν γένει χρηματοοικονομική δυνατότητα του φορέα σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή, η οποία εκ των πραγμάτων κρίνεται από τους δυνητικούς χρηματοδότες του σε μεταγενέστερο στάδιο ανάπτυξης του

3 3 έργου, είτε από τον ίδιο τον επενδυτή στο πλαίσιο ανάληψης του σχετικού κινδύνου, χρηματοδότησης του συνόλου του έργου με ίδια κεφάλαια, αλλά στη δυνατότητά του, ως αξιόπιστου στην αγορά φορέα, να εξασφαλίσει την απαιτούμενη χρηματοδότηση. Για το λόγο αυτό κρίνεται σκόπιμο να εξετάζεται μόνο η δανειοληπτική ικανότητα του αιτούντος ή να απαιτείται εναλλακτικά η καταβολή εγγυητικής επιστολής ως ελάχιστα εχέγγυα αξιοπιστίας/φερεγγυότητας. 6. Κατάργηση του κριτηρίου (η) σχετικά με τη διασφάλιση παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας δεδομένου ότι τα σχετικά ζητήματα ρυθμίζονται από ειδικότερες διατάξεις νόμου (βλ. Κεφάλαιο Β του νόμου 4001/2011). 7. Κατάργηση του κριτηρίου (ι) σχετικά με τη συμβατότητα του έργου με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ δεδομένου ότι οι σχετικές εθνικές υποχρεώσεις σχεδιασμού, υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης στους τομείς της ενέργειας και του κλίματος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής ενεργειακής ένωσης αφενός τίθενται εφεξής στο πλαίσιο του συνολικού Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και αφετέρου χαρακτηρίζονται από μια δυναμική ως προς την εξέλιξη και την επικαιροποίησή τους που καθιστά αλυσιτελές το σχετικό κριτήριο έχοντας μάλιστα υπόψη και το πολύ χαμηλό ποσοστό υλοποίησης έργων ΑΠΕ σε σχέση με τα αδειοδοτούμενα. Α.2. Κρίσιμα κριτήρια χορήγησης αδειών παραγωγής Τα κριτήρια που θα πρέπει να εξακολουθήσουν να ελέγχονται από την ΡΑΕ για την χορήγηση της άδειας παραγωγής κρίνεται σκόπιμο να είναι τα ακόλουθα: 1. Η εθνική ασφάλεια και η προστασία της δημόσιας υγείας και ασφάλειας, εφόσον η Αρχή έχει λάβει γνώση τέτοιου ζητήματος με οποιοδήποτε τρόπο. 2. Η εξέταση της χωροθέτησης του έργου σε οριοθετημένη ζώνη αποκλεισμού χωροθέτησης έργου ΑΠΕ, όπως οι ζώνες αυτές έχουν καταχωρηθεί στον γεωπληροφοριακό χάρτη της ΡΑΕ. Προς το σκοπό αυτό παραμένει ως προϋπόθεση η υποβολή του τεύχους συμβατότητας με το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις ΑΠΕ. 3. Η υπέρβαση της Φέρουσας Ικανότητας και της μέγιστης επιτρεπόμενης πυκνότητας για αιολικούς σταθμούς στις Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ) και στις Περιοχές Αιολικής Καταλληλότητας (ΠΑΚ), αντίστοιχα, σύμφωνα με τα αναρτημένα στοιχεία υπολογισμού της φέρουσας ικανότητας και της μέγιστης επιτρεπόμενης πυκνότητας ανά Δημοτική Ενότητα στον γεωπληροφοριακό χάρτη της ΡΑΕ. 4. Η συμμόρφωση με τις προβλέψεις της παρ. 3α του άρθρου 7 του νόμου 4414/2016, όπως ισχύει, σχετικά με τους περιορισμούς λειτουργικής ενίσχυσης έργων ΑΠΕ εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών.

4 4 5. Η βιωσιμότητα των έργων που προτείνεται να συνδεθούν σε περιοχή με κορεσμένο δίκτυο μέσω ανεξάρτητης διασύνδεσης. Η οικονομοτεχνική-αποδοτικότητα (IRR) των έργων υπεράκτιων αιολικών σταθμών αλλά και υβριδικών. Α.3. Διάρκεια Ισχύος της Άδειας Η άδεια παραγωγής παύει αυτοδικαίως, εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος από την έκδοσή της και ανάλογα με την τεχνολογία (π.χ 4-5 έτη για φωτοβολταϊκά και 8-10 για αιολικά και ΜΥΗΕ) χωρίς να απαιτείται η έκδοση διοικητικής πράξης (πχ πράξη διαπίστωσης παράβασης, πράξη ανάκλησης) εφόσον δεν έχει κατατεθεί στον αρμόδιο διαχειριστή η προβλεπόμενη εγγυητική επιστολή για τους οριστικούς όρους σύνδεσης, εξαιρουμένων μόνον των περιπτώσεων δικαστικής αναστολής ισχύος κάποιας ή κάποιων εκ των αδειών του έργου και για όσο χρόνο διαρκεί η αναστολή αυτή. Η παύση ισχύος καταχωρίζεται στο μητρώο αδειών παραγωγής που τηρεί και δημοσιοποιεί η Αρχή, Β. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΑΔΕΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Β.1. Υποβολή αναγκαίων στοιχείων για τη χορήγηση της άδειας Η υποβολή των αιτήσεων θα πρέπει να γίνεται ηλεκτρονικά και τα στοιχεία που υποβάλλονται θα τυποποιηθούν και θα συστηματοποιηθούν με τρόπο που θα καθιστά διαφανή και ευχερή τόσο την υποβολή τους όσο και την εξέτασή τους από την ΡΑΕ. Για τη χορήγηση της άδειας θα είναι αναγκαία η υποβολή μόνο των κάτωθι στοιχείων με τα οποία εξειδικεύονται και τα ανωτέρω κριτήρια: 1. Υποβολή νομιμοποιητικών αποδεικτικών στοιχείων σύστασης, καταχώρησης στο αρμόδιο μητρώο, εταιρικής/μετοχικής σύνθεσης και εκπροσώπησης της εταιρείας και υπεύθυνων δηλώσεων του νομίμου εκπροσώπου ή διαχειριστή της εταιρείας, καθώς και πιστοποιητικών πρωτοδικείου ή άλλου αρμόδιου μητρώου περί των ανωτέρω, καθώς και περί μη πτώχευσης, λύσης και θέσης σε αναγκαστική διαχείριση, εκκαθάριση, εξυγίανση ή άλλη ανάλογη διαδικασία. 2. Υποβολή υπεύθυνης δήλωσης του νομίμου εκπροσώπου ή διαχειριστή της εταιρείας με την οποία βεβαιώνεται η ακρίβεια των υποβληθέντων στοιχείων της εταιρείας και η συμμόρφωσή της με την εφαρμοστέα εταιρική νομοθεσία. 3. Υποβολή υπεύθυνης δήλωσης από το νόμιμο εκπρόσωπο ή διαχειριστή της εταιρείας σχετικά με τη νομιμότητα και ακρίβεια των στοιχείων της αίτησης. 4. Υποβολή επιστολής τραπεζικής χρηματοδότησης τουλάχιστον για το 50% του προϋπολογισμού του έργου ή εναλλακτικά καταβολή εγγυητικής επιστολής για

5 5 την υλοποίησή του (που θα αντιστοιχεί στο 1%-2% του προϋπολογισμού του έργου). 5. Τεύχος συμβατότητας με το ΕΠΧΣΑΠΕ, με το οποίο προκύπτει ότι η θέση του σταθμού δεν εμπίπτει σε θεσμοθετημένη ζώνη αποκλεισμού, σύμφωνα με το ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ, όπως έχουν καταχωρηθεί στον γεωπληροφοριακό χάρτη της ΡΑΕ. 6. Τεχνική περιγραφή του σταθμού με αναφορά των μονάδων παραγωγής και της ισχύος καθώς και του τρόπου σύνδεσης στο δίκτυο (ειδικά για κατηγορίες ΑΠΕ όπως σταθμούς βιομάζας και βιοαερίου, με αναφορά στην προμήθειας της καύσιμης ύλης). 7. Υπολογισμό της Φέρουσας Ικανότητας, βάσει των αναρτημένων στοιχείων στον γεωπληροφοριακό χάρτη της ΡΑΕ. 8. Τοπογραφικό διάγραμμα κλίμακας 1:5.000 και 1: της θέσης εγκατάστασης, συνοδευόμενο με αρχείο excel και shapefile (*.shp) που περιλαμβάνει τις συντεταγμένες (σε ΕΣΓΑ 87): α) για αιολικούς σταθμούς, των κορυφών του πολυγώνου και των σημείων χωροθέτησης των ανεμογεννητριών, β) για ΜΥΗΕ, του σημείου υδροληψίας και του σταθμού παραγωγής, και γ) για τις υπόλοιπες μορφές ΑΠΕ, των κορυφών του πολυγώνου της θέσης εγκατάστασης. Β.2. Απλούστευση της διαδικασίας τροποποίησης Ειδικότερα προς το σκοπό απλοποίησης και της διαδικασίας τροποποίησης των στοιχείων της άδειας παραγωγής κατά τρόπο που να συνάδει με την σκοπούμενη απλοποίηση της όλης διαδικασίας χορήγησης της άδειας παραγωγής, προτείνεται, για τις περιπτώσεις τροποποίησης που δεν απαιτείται αξιολόγηση των κριτηρίων, η τροποποίηση αυτή να γίνεται με ευθύνη του ίδιου του κατόχου της άδειας με απλή ηλεκτρονική καταχώρηση του στοιχείου που τροποποιείται (συνοδευόμενη με ηλεκτρονική υποβολή των αναγκαίων εγγραφών και στοιχείων) σε ειδική πλατφόρμα καταγραφής η οποία θα δημιουργηθεί για τον σκοπό αυτό και θα τηρεί ενημερωμένη ηλεκτρονικά την «ταυτότητα» του έργου. Για τις περιπτώσεις όπου απαιτείται αξιολόγηση των κριτηρίων, η διαδικασία τροποποίησης θα παραμείνει, με απλοποιημένη διαδικασία που θα περιγράφεται στον οικείο Κανονισμό. Στις περιπτώσεις τροποποίησης οι οποίες δεν επηρεάζουν τα κριτήρια αξιολόγησης συγκαταλέγονται οι ιδίως οι ακόλουθες;: 1. Οι περισσότερες των περιπτώσεων που αναφέρονται στο άρθρο 21 του ισχύοντος Κανονισμού Αδειών, όπως η μεταβολή των τεχνικών στοιχείων του έργου, (π.χ. περιπτώσεις μείωσης ισχύος ή μείωσης του γηπέδου εγκτάτάστασης, περιπτώσεις αλλαγής αριθμού και τύπου ανεμογεννητριών χωρίς αύξηση ή μετακίνηση γηπέδου, και υπέρβαση φέρουσας ικανότητας, ή ακόμη και αλλαγές στον περιγραφόμενο ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του έργου για παλιές άδειες ΥΠΑΝ (π.χ. ΜΥΗΕ) κ.α.).

6 6 2. Μεταβολή της εταιρικής\μετοχικής σύνθεσης της αδειούχου εταιρείας. 3. Μεταβολή της επωνυμίας της αδειούχου εταιρείας. 4. Μεταβολή της νομικής μορφής της αδειούχου εταιρείας. Γ. ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ Σύμφωνα με τα ανωτέρω και για την αποφυγή αδικαιολόγητων τροποποιήσεων και καθυστερήσεων της αδειοδότησης προτείνεται η άδεια να περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: α. Tον κάτοχο (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) β. Την χρησιμοποιούμενη τεχνολογία ΑΠΕ γ. Τον τόπο εγκατάστασης του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (θέση, Δημοτική Ενότητα, Δήμος, Περιφερειακή Ενότητα, Περιφέρεια). δ. Την μέγιστη αποδιδόμενη ισχύ παραγωγής του σταθμού. Στην περίπτωση αδειών παραγωγής για αιολικούς σταθμούς, τον αριθμό των ανεμογεννητριών και τη διάμετρο της πτερωτής της ανεμογεννήτριας. ε. Τη διάρκεια ισχύος. στ. Τους Γενικούς Όρους (που έχουν εγκριθεί με τον Κανονισμό Αδειών) ζ. Τους Ειδικούς Όρους (αν απαιτούνται) Δ. ΛΟΙΠΑ ΣΗΜΕΙΑ - ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ 1. Παραμένει η υποβολή αίτησης για χορήγηση άδειας παραγωγής σε κύκλους υποβολής ανά 3 μήνες. Στην περίπτωση υποβολής έργων εντός του ίδιου κύκλου που παρουσιάζουν εδαφική επικάλυψη ή αδυναμία ταυτόχρονης αξιοποίησης της πρωτογενούς ενέργειας (π.χ. ΜΥΗΕ), δεν θα πραγματοποιείται συγκριτική αξιολόγηση των έργων. Θα ζητείται από τους αιτούντες διευθέτηση της επικάλυψης των έργων. Σε περίπτωση αδυναμίας διευθέτησης της επικάλυψης και τα εμπλεκόμενα έργα θα απορρίπτονται. Δεν επιτρέπεται η υποβολή αίτησης σε κορεσμένα δίκτυα ή σε θέσεις αδειοδοτημένων έργων. 2. Για τους αιολικούς σταθμούς, ως πολύγωνο θέσης εγκατάστασης, ορίζεται το περιγεγραμμένο πολύγωνο που προσδιορίζεται με βάση τους κύκλους που έχουν κέντρο τις θέσεις των ανεμογεννητριών και ακτίνα έως και 5xD όπου D η διάμετρος πτερωτής. Η απόσταση μεταξύ δύο ανεμογεννητριών ορίζεται σύμφωνα με το ΕΠΧΣΑΑ-ΑΠΕ, σε 2,5xD, όπου D η διάμετρος πτερωτής της μεγαλύτερης ανεμογεννήτριας. 3. Δίνεται η δυνατότητα κατάτμησης της άδειας παραγωγής με την προϋπόθεση ότι τα νέα γήπεδα που θα προκύπτουν είναι υποσύνολα του αρχικού και στην

7 7 περίπτωση αιολικών σταθμών δεν θα προκύπτουν έργα που εξαιρούνται από την υποχρέωση συμμετοχής σε ανταγωνιστική διαδικασία υποβολής προσφορών.. 4. Δίνεται η δυνατότητα μεταφοράς ισχύος μεταξύ αδειών παραγωγής του ιδίου φυσικού ή νομικού προσώπου, όταν αφορούν επιμέρους άδειες συγκροτήματος αιολικών πάρκων και βρίσκονται στον ίδιο Δήμο. 5. Δίνεται η δυνατότητα συνένωσης αδειών παραγωγής του ιδίου φυσικού ή νομικού προσώπου με την προϋπόθεση ότι βρίσκονται στον ίδιο Δήμο. 6. Το βασικό μέγεθος της άδειας παραγωγής είναι η μέγιστη αποδιδόμενη ισχύς. Είναι προφανές ότι το σύνολο των ανωτέρω αλλαγών δεν αφορά όλες τις κατηγορίες έργων και τεχνολογιών που εντάσσονται στον ν. 3468/2006 για τις οποίες, λόγω της πολυπλοκότητας της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας και των ειδικών συνθηκών ένταξής τους στο σύστημα, απαιτείται ενδεχομένως η πρόβλεψη ορισμένων ειδικότερων κριτηρίων και διαδικασιών (π.χ. υβριδικά, ΣΗΘΥΑ), ζήτημα που εξετάζεται από την Αρχή. Η τάση της απλοποίησης θα ακολουθηθεί ωστόσο και για τις τεχνολογίες αυτές.