ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

Transcript

1 46 Χρόνια ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΑΒΒΑΪΔΗ-ΜΑΝΩΛΑΡΑΚΗ ΠΑΓΚΡΑΤΙ : Χρυσ. Σμύρνης 3 : Τηλ.: ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ INTERNET : ΕΚΦΡΑΣΗ - ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1) Α.1. Θέμα του κειμένου είναι η συμβολή της χρήσης των νέων τεχνολογιών στη βελτίωση της ελληνικής εκπαίδευσης και την ανάπτυξη της χώρας. Η Ελλάδα καθυστερεί την εισαγωγή τέτοιων τεχνολογιών, καθώς δεν έχουν γίνει πλήρως αντιληπτά τα οφέλη: ευχέρεια πρόσβασης σε βάσεις δεδομένων και ενεργητική διδασκαλία των μαθημάτων με πολυμέσα. Έτσι, προσελκύεται το μαθητικό ενδιαφέρον και μπορούν να εφαρμοστούν αντικειμενικοί τρόποι αξιολόγησης. Βέβαια, μεταβάλλεται άρδην ο ρόλος του δασκάλου που, από μοναδική σχεδόν πηγή γνώσης, γίνεται καθοδηγητής της μαθησιακής διαδικασίας. Τα ΑΕΙ λοιπόν οφείλουν να μεριμνήσουν για την τεχνολογική του κατάρτιση και να προάγουν περαιτέρω τη σχετική έρευνα. Καταλήγοντας, ο συγγραφέας αισιοδοξεί ότι το «ψηφιακό» μέλλον θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη επαφή τους λαούς, με παράλληλη διατήρηση των εθνικών και πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων. Β.1. Όλες οι σύγχρονες, ανεπτυγμένες χώρες έχουν αντιληφθεί ότι προκειμένου να διατηρήσουν τη δυναμική τους πρέπει να στηριχθούν στην ποιοτική βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού τους. Αυτό είναι που μπορεί με τις ικανότητές του να προσθέσει υπεραξία στο προϊόν μιας χώρας. Επενδύουν λοιπόν στην Εκπαίδευση και στη σύνδεσή της με τις νέες τεχνολογίες που καθιστούν τη γνώση πιο προσιτή σε ευρύτερες πληθυσμιακές ομάδες. Δυστυχώς, στην Ελλάδα παρατηρούνται αγκυλώσεις και σ` αυτόν τον τομέα, με αποτέλεσμα η ανάπτυξη της χώρας να μην είναι πάντα ικανοποιητική. Β.2. ΔΟΜΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ Θεματική περίοδος: «Με την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών του εκπαιδευτικού». Σχόλια-λεπτομέρειες: «Μέχρι σήμερα στα ελληνικά ΑΕΙ». Κατακλείδα: Δεν υπάρχει. ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ Η 6 η του κειμένου αναπτύσσεται με επεξηγήσεις, γιατί το περιεχόμενο της θεματικής περιόδου «Με την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στο Σχολείο αλλάζει άρδην και ο ρόλος του δασκάλου και γενικότερα του εκπαιδευτικού» χρειάζεται διευκρίνιση. Πράγματι, στα σχόλια-λεπτομέρειες που ακολουθούν δίνονται οι διευκρινίσεις αυτές που είναι απαραίτητες για να προσδιοριστεί ο νέος ρόλος του δασκάλου και του εκπαιδευτικού:«εφεξής ο δάσκαλος θα έχει ως πρόσθετο ρόλο να επιλέξει, να οργανώσει, να ελέγξει, να εξηγήσει, να παραπέμψει και γενικά να κατευθύνει και την εκμάθηση με προγράμματα». Δευτερευόντως, η παράγραφος αναπτύσσεται με σύγκριση-αντίθεση, γιατί αμέσως μετά τη θεματική περίοδο, στο πρώτο τμήμα των σχολίων-λεπτομερειών, ο συγγραφέας επισημαίνει τις διαφορές μεταξύ 1

2 του ρόλου του δασκάλου, όπως αυτός ήταν μέχρι σήμερα («Μέχρι σήμερα δάσκαλος ήταν η κύρια πηγή πληροφοριών») και όπως αυτός σχηματοποιείται πλέον μετά την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση («Εφεξής ο δάσκαλος θα έχει προγράμματα»). Μπορούμε λοιπόν να συμπεράνουμε ότι η 6 η αναπτύσσεται με συνδυασμό μεθόδων. Β.3. Η συλλογιστική πορεία που ακολούθησε ο συγγραφέας στο κείμενο είναι η επαγωγική, γιατί από την ειδική διαπίστωση ότι η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών είναι επιβεβλημένη στην εκπαίδευση, που κάνει στον πρόλογο (1 η : «Οι νέες τεχνολογίες, ιδίως η πληροφορική με το τεράστιο πλήθος των σύγχρονων εφαρμογών, έχει σχεδόν ταυτισθεί με ό,τι χαρακτηρίζουμε ως ανάπτυξη»-«και όμως η πραγματικότητα είναι μία: χωρίς τις νέες τεχνολογίες, χωρίς την πληροφορική και τις ποικίλες εφαρμογές της στην «κοινωνία των πληροφοριών» όπου ζούμε, στην κοινωνία ιδίως τού 21ου αιώνα, δεν μπορεί να νοηθεί ανάπτυξη της παιδείας»), καταλήγει σε ένα γενικό συμπέρασμα στον επίλογο (9 η : «νέες ημέρες έρχονται για καλύτερη γνωριμία και κατανόηση των ανθρώπων μέσα από τα επιτεύγματα του πνευματικού πολιτισμού, εκείνης δηλ. της πλευράς της Παιδείας που εξυψώνει τον άνθρωπο, τον διαφοροποιεί ως εθνική πολιτισμική οντότητα και συγχρόνως τον ενώνει με τους άλλους ανθρώπους στο επίπεδο μιας πανανθρώπινης οικουμενικής καλλιέργειας και ουσιαστικής συνάντησης ανθρώπου με άνθρωπο»), ότι, δηλαδή, μέσα από την ανάπτυξη και βελτίωση της Παιδείας οι άνθρωποι γίνονται πιο κοσμοπολίτες και αποκτούν οικουμενική αντίληψη, χωρίς όμως να χάνουν την πολιτιστική τους ιδιαιτερότητα. Δημιουργούνται λοιπόν ευνοϊκές προϋποθέσεις για ένα ειρηνικό μέλλον. Β.4. Ο επιστημονικός λόγος είναι λόγος περιγραφικός, ερμηνευτικός, αποδεικτικός. Αυτό σημαίνει ότι τον χρησιμοποιεί ο επιστήμονας στην προσπάθειά του να περιγράψει, να ερμηνεύσει, να πείσει. Ο επιστημονικός λόγος οφείλει να είναι επίσης απρόσωπος και αντικειμενικός και να κάνει χρήση της λογικής χρήσης της γλώσσας, δηλαδή της αναφορικής της λειτουργίας και όχι της συγκινησιακής-ποιητικής. Ένα επιστημονικό κείμενο χαρακτηρίζεται απ` την αυστηρή λογική του οργάνωση και απ` την ύπαρξη ενός ειδικού λεξιλογίου, δηλαδή των ειδικών όρων που χρησιμοποιούνται σε μια συγκεκριμένη επιστήμη. Βασική επιδίωξη του επιστήμονα που γράφει είναι η προσεκτική τεκμηρίωση μιας άποψης με έγκυρα επιστημονικά δεδομένα, η κριτική στάση απέναντι στη βιβλιογραφία, η επιδίωξη της αντικειμενικότητας, η σαφήνεια και η ακρίβεια στη διατύπωση. Στο παραπάνω κείμενο διακρίνουμε τα περισσότερα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Ενδεικτικά: στις 2-7 περιγράφει την κατάσταση που δημιουργείται με την εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία, στην 6 προσπαθεί να ερμηνεύσει τις επερχόμενες αλλαγές στο ρόλο του δασκάλου και του εκπαιδευτικού, στην 1, με τη σύγκριση που κάνει ο Γ. Μπαμπινιώτης μεταξύ Ελλάδας και πολύ ανεπτυγμένων χωρών, θέλει να πείσει για την αναγκαιότητα επίσπευσης της εισαγωγής των νέων τεχνολογιών στην Ελλάδα. Αυτή η πρόθεση βέβαια διαφαίνεται σε ολόκληρο το κείμενο. Γι αυτό άλλωστε παρουσιάζει τόσο αναλυτικά τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές πλευρές του όλου εγχειρήματος: για να επιδιώξουμε τις πρώτες και να αντιμετωπίσουμε εγκαίρως τις δεύτερες. Η προσπάθεια για αντικειμενικότητα και απρόσωπο ύφος φαίνεται τόσο απ` την παράθεση των θετικών και αρνητικών πλευρών της εισαγωγής των νέων τεχνολογιών στην ελληνική εκπαίδευση (το θέμα, δηλαδή, παρουσιάζεται σφαιρικά) όσο και από την αποκλειστική χρήση του γ προσώπου (π.χ: 1- «δεν έχει συνειδητοποιηθεί», «να νοηθεί», 2- «το να μπορεί να μπει κανείς»). Η χρήση της γλώσσας είναι λογική, με μοναδική εξαίρεση τη μεταφορά «γαντζωθεί» στην 1 η που συνιστά συγκινησιακή χρήση της γλώσσας. Η αυστηρή λογική οργάνωση του κειμένου φαίνεται απ` το διαχωρισμό σε πρόλογο, όπου τίθεται το θέμα του κειμένου και η θέση του συγγραφέα, σε κυρίως θέμα, όπου γίνεται η ανάπτυξη του θέματος και η τεκμηρίωση της άποψης του συγγραφέα, και σε επίλογο, όπου διατυπώνονται τα τελικά συμπεράσματα. Η σαφήνεια και η ακρίβεια στη διατύπωση είναι πρόδηλη, καθώς ο συγγραφέας αποφεύγει τις δυσνόητες εκφράσεις και η σύνταξή του είναι σχετικά απλή. 2

3 Η χρήση ειδικού λεξιλογίου είναι εμφανής, σε περιπτώσεις όπως: «τεχνολογία των πολυμέσων»- 3 η, «διαδραστική λειτουργία»- 3 η. Δεν γίνεται υπερβολική χρήση ειδικού λεξιλογίου, γιατί το κείμενο ναι μεν εντάσσεται στο είδος του επιστημονικού λόγου, ωστόσο έχει άλλο ένα χαρακτηριστικό αυτού, που δεν το συναντάμε βέβαια σε όλα τα επιστημονικά κείμενα: είναι εκλαϊκευμένο και αυτό γιατί το κείμενο έχει δημοσιευτεί σε εφημερίδα και απευθύνεται στο μέσο αναγνωστικό κοινό. Β.5. α. «Χρησιμοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων με την τεχνολογία των πολυμέσων (συνδυασμός κειμένου - εικόνας - ήχου)»- «τα αντικείμενα αυτά καθ' εαυτά αναδεικνύουν στη συνείδηση του μαθητή και επιτρέπουν μια άμεση προσωπική συνεργασία του (διαδραστική λειτουργία) με το πρόγραμμα»: Η παρουσία της παρένθεσης-και στις δυο περιπτώσεις της τρίτης παραγράφου- ειδοποιεί κυρίως πως ό,τι περικλείεται σ` αυτή θα πρέπει να θεωρηθεί δευτερεύον, πρόσθετο υλικό, που θα μπορούσε και να παραλειφθεί. Ειδικότερα, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί κάθε φορά παρένθεση για να περικλείσει και να απομονώσει από το υπόλοιπο κείμενό του μια λέξη ή φράση που θεωρεί δευτερεύουσα και επεξηγηματική, μια φράση που συνιστά δευτερεύον σχόλιο. β. ΣΥΝΘΕΤΗ ΛΕΞΗ α ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ β ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗ (ΑΠΛΗ Η ΣΥΝΘΕΤΗ) ΛΕΞΗ ΜΕ ΤΟ Β ΣΥΝΘΕΤΙΚΟ πληροφορική πλήρης φέρω φορολογικός εφαρμογές επί αρμόζω ανάρμοστος δυσεύρετα δυσ- ευρίσκω εύρημα αντικειμενικού αντί κείμαι προσκείμενος παραπέμψει παρά πέμπω διαπόμπευση επιτεύγματα επί τύχη<τυχαίνω τυχοδιώκτης Γ. Επικοινωνιακό πλαίσιο: Άρθρο Ενδεικτική προλογική σκέψη Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές εκφράζουν την τελευταία λέξη της νέας επαναστατικής τεχνολογίας και ότι έχουν εισχωρήσει στην καθημερινότητα ως απαραίτητο εργαλείο και, πολλές φορές, αναντικατάστατο. ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ Μεταβατική περίοδος: Πρέπει να αναφερθεί το α ζητούμενο και στις επόμενες παραγράφους να αποδειχθεί η αναγκαιότητα εκμάθησης και χρήσης υπολογιστών. -Οργάνωση, ταξινόμηση και διεύρυνση της γνώσης, αλλά και εύκολη και ευχάριστη πρόσβαση στη γνώση(π.χ. οπτικοί δίσκοι που συνδυάζουν εικόνα, ήχο και γνώση). -Ψυχαγωγία, διασκέδαση με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. -Απαραίτητο εφόδιο σήμερα για την επαγγελματική αποκατάσταση είναι η πολύ καλή γνώση υπολογιστών. -Αύξηση παραγωγικότητας, βελτίωση συνθηκών εργασίας, ταχύτητα στην παραγωγή και συνακόλουθη οικονομική ανάπτυξη. -Μείωση ανθρώπινου μόχθου και αύξηση ελεύθερου χρόνου. -Ο υπολογιστής θα αποδειχθεί χρήσιμος και στην επιστημονική έρευνα και στις τεχνικές εφαρμογές. Σημείωση: οι παραπάνω απόψεις αναφέρονται στην υπεύθυνη χρήση υπολογιστή. 3

4 Πρέπει ο υποψήφιος ν αναφερθεί και στο διαδίκτυο. -Αποτελεί μια τεράστια αποθήκη πληροφοριών, καταρρίπτονται τα εμπόδια στη γνώση και η πληροφόρηση είναι ελεύθερη και απρόσκοπτη. Διευρύνονται οι πνευματικοί ορίζοντες και πλουτίζεται η μόρφωση. -Το διαδίκτυο χρησιμοποιείται ως μέσο επικοινωνίας, γνωριμιών. Καταρρίπτει το φράγμα της απόστασης και προσφέρει νέους τρόπους έκφρασης της κοινωνικότητας αλλά και ψυχαγωγίας. -Το διαδίκτυο μπορεί να μετατραπεί σε χώρο περιήγησης ατόμων με ενδιαφέροντα στον πολιτισμό. Βοηθά να πραγματοποιηθούν πολιτιστικές ανταλλαγές, να γνωρισθούν άτομα διαφορετικών πολιτισμικών παραδόσεων, να καταρρεύσει ο εθνικισμός μέσω της γνωριμίας και των πολιτιστικών αλληλεπιδράσεων. -Είναι χρήσιμο εργαλείο για τον άνθρωπο στην καθημερινότητα του, απλουστεύει διαδικασίες, μειώνει χρόνο, εξοικονομεί χώρο και χρήμα(πληρωμή λογαριασμών, επικοινωνία με συναδέλφους, κατάθεση δικαιολογητικών σε δημόσιες υπηρεσίες, ανάγνωση Τύπου κ.α.) -Το διαδίκτυο αποδεικνύεται και χρήσιμο στη δημόσια διοίκηση, αφού αυτοματοποιεί συναλλαγές, απλουστεύει διαδικασίες, καταπολεμά τη γραφειοκρατία. -Ανοίγει με την τηλεργασία νέους δρόμους στην εργασία και σε νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. -Χρησιμοποιείται ως μέσο διαφήμισης με κοινό σε όλο τον κόσμο. -Σημαντικό όφελος του διαδικτύου είναι η εκπαίδευση εξ αποστάσεως, η οποία δίνει το δικαίωμα της μάθησης σε όλους και απεγκλωβίζει τον καθηγητή από έναν παθητικό ρόλο. Μεταβατική περιοδος: β ζητούμενο Βέβαια, δεν πρέπει να παραλείψουμε και τους κινδύνους, οι οποίοι πηγάζουν από την είσοδο των ηλεκτρονικών υπολογιστών στο σχολείο και εντοπίζονται στα εξής: 1. Υπάρχει η πιθανότητα να απαξιωθεί ο ρόλος του δασκάλου, να υποβαθμιστεί ο ίδιος στα μάτια των μαθητών και της κοινωνίας. 2. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές δεν γνωρίζουν τις ιδιαίτερες μαθησιακές ανάγκες κάθε μαθητή και έτσι δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. 3. Σύμφωνα με μελέτες οι υπολογιστές καλλιεργούν την ανυπομονησία και προκαλούν τη μανία για ταχύτητα, η οποία επικρατεί στην εποχή μας. 4. Οι υπολογιστές είναι εχθροί του πνευματικού μόχθου, αφού ο μαθητής συνηθίζει σε μια εύκολη πρόσληψη πληροφοριών και αποστρέφεται τον κόπο. 5. Ο «ηλεκτρονικός αναλφαβητισμός» ίσως να δημιουργήσει μια νέα ομάδα τεχνοκρατών και μια νέα ομάδα περιθωριοποιημένων, οι οποίοι θα είναι εξαρτημένοι από τους πρώτους. 6. Δυνατότητα πρόσβασης σε απεριόριστο αριθμό πληροφοριών μέσω του διαδικτύου, με συνέπεια ο μαθητής να ταυτίζει την ποσότητα δεδομένων με την ποιότητα μάθησης. 4

5 7. Αλλοτρίωση της ελληνικής γλώσσας( greeklish) Επιλογική σκέψη: Η υπεύθυνη, με μέτρο και σωστό τρόπο, χρήση υπολογιστών στην καθημερινότητα είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσει τον άνθρωπο να πολλαπλασιάσει την απόδοσή του και θα ανοίξει νέους ορίζοντες. Αυτό που αρκεί είναι η εκμάθησή τους κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, η εξοικείωση του μαθητή και ο περιορισμός των ενδεχόμενων κινδύνων. Επιμέλεια θεμάτων: Γιασουρίδης Μιλτιάδης Καπής Γεώργιος 5