Μοντέλα µαθητών για θερµότητα και θερµοκρασία
|
|
- Φιλομήλ Παπαδάκης
- 10 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 Μοντέλα µαθητών για θερµότητα και θερµοκρασία Μιχάλης Σκουµιός*, Βασιλεία Χατζηνικήτα Πανεπιστήµιο Αιγαίου Θεµατική Ενότητα: Αναπαραστάσεις και νοητικά µοντέλα µαθητών για τις Φυσικές Επιστήµες Επίπεδο Εκπαίδευσης: εύτερη σχολική ηλικία Κατηγορία Εργασίας: Εµπειρική Πειραµατική έρευνα Περίληψη: Παρά τη συσσώρευση ενός αξιοσηµείωτου αριθµού διάσπαρτων εµπειρικών δεδοµένων, σχετικά µε τη θερµότητα, τη θερµοκρασία και τα θερµικά φαινόµενα, είναι περιορισµένες οι προσπάθειες συγκρότησης πιο γενικών επιπέδων περιγραφής της σκέψης των µαθητών (µοντέλα µαθητών). Στόχος της εργασίας αυτής, είναι η διαµόρφωση ενός περιορισµένου αριθµού µοντέλων σκέψης των µαθητών του δηµοτικού σχολείου για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας. Με βάση τα ευρήµατα έρευνας, που έχει διεξαχθεί σε µαθητές δηµοτικών σχολείων στην Ελλάδα και αναφέρεται στις επιπτώσεις ορισµένων παραγόντων του πλαισίου στις αντιλήψεις των µαθητών για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας, συγκροτήθηκαν πέντε µοντέλα. Τρία µοντέλα αφορούν σε καταστάσεις θέρµανσης και δύο σε καταστάσεις µόνωσης. Τα µοντέλα αυτά συνδυάζουν, τον τρόπο µε τον οποίο οι µαθητές εξηγούν τα θερµικά φαινόµενα, µε τις αντιλήψεις τους για τη θερµότητα, τη θερµοκρασία και τη θερµική ισορροπία. Τα µοντέλα σκέψης των µαθητών επιτρέπουν µια χαρτογράφηση της υπάρχουσας εννοιολογικής δοµής που διαθέτουν οι µαθητές και συνιστούν παιδαγωγικά εργαλεία, για τον εντοπισµό, την αποσαφήνιση και την ερµηνεία των νοητικών µεταβολών που απαιτούνται για την µετάβαση από την πρακτικο-βιωµατική γνώση στη σχολική γνώση. Λέξεις Κλειδιά: αντιλήψεις, µοντέλα σκέψης, θερµότητα, θερµοκρασία, θερµικά φαινόµενα Pupils models for heat and temperature Michael Skoumios*, University of the Aegean, Vassilia Hatzinikita, University of the Aegean, Conference Theme: Learner representation and conceptual models in Science Educational Level: Primary School Paper Classification: Empirical Investigation Abstract: Despite the accumulation of a remarkable number of diverse empirical data, it seems that the efforts to establish more general levels that describe the pupils thought (pupils models), regarding heat, temperature and thermal phenomena are limited. What this particular research aims at is to develop a limited number of pupils models for the conceptual domain of heat. Based on findings of the research, that has conducted with pupils of the elementary schools in Greece and it refers to the consequences of some situational factors on pupils conceptions for the conceptual domain of heat, five pupils models were established. Three models refer to the thermal situations and two to the insulation situations. These models combine the way that pupils give explanations for the thermal phenomena with the pupils conceptions about heat, temperature and thermal equilibrium. The pupils models, allow the map-making of the existing conceptual structure of the pupils and these constitute the pedagogic tools for the identification, clarification and interpretation of the intellectual changes required for the transition from everyday life based knowledge to school knowledge. Keywords: conceptions, pupils models, heat, temperature, thermal phenomena Α. Εισαγωγή Η παρούσα εργασία αποτελεί µέρος µιας ευρύτερης έρευνας που αποσκοπεί στη συγκρότηση µαθησιακών διατάξεων και στην παραγωγή διδακτικού υλικού για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας, κατάλληλων για την µετάβαση των µαθητών του δηµοτικού από την πρακτικο-βιωµατική γνώση στη σχολική γνώση. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συγκρότηση και την παραγωγή των προαναφερθέντων, αποτελεί η σε βάθος κατανόηση της εννοιολογικής δοµής που διαθέτουν οι µαθητές, ή µε άλλα λόγια η συγκρότηση των µοντέλων σκέψης των µαθητών. Τα µοντέλα αυτά συνιστούν τα παιδαγωγικά εργαλεία για τον εντοπισµό, την αποσαφήνιση και την ερµηνεία των νοητικών µεταβολών που απαιτούνται για την µετάβαση προς τη σχολική γνώση. Για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας έχει πραγµατοποιηθεί διεθνώς σηµαντικός αριθµός ερευνών που έφεραν σε φως πολλές και ποικίλες µαθησιακές δυσκολίες (για παράδειγµα, Erickson 1979, Tiberghien 1983, Wiser 1986, Linn & Songer 1991, Kesidou & Duit 1993, Harrison et al. 1999). Παρά τη συσσώρευση όµως ενός αξιοσηµείωτου αριθµού διάσπαρτων εµπειρικών δεδοµένων, φαίνεται να είναι περιορισµένες, οι προσπάθειες συγκρότησης πιο γενικών επιπέδων περιγραφής των συλλογισµών των µαθητών για την εν λόγω περιοχή (Tiberghien 1998). Προς την κατεύθυνση αυτή, οι Σκουµιός και Χατζηνικήτα (2000) µε βάση: (α) την ταξινόµηση σε κατηγορίες των αντιλήψεων των µαθητών, που προήλθαν από τη βιβλιογραφική επισκόπηση των ερευνών που έχουν πραγµατοποιηθεί διεθνώς για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας και (β) τις 316
2 συνδέσεις µεταξύ των αντιλήψεων, οι οποίες προέκυψαν από πρωτογενείς απαντήσεις µαθητών που παρατίθενται στη σχετική βιβλιογραφία, διαµόρφωσαν τρία µοντέλα σκέψης των µαθητών (βλ. Πίνακα 1). Χαρακτηριστικές διαστάσεις µοντέλων Θερµότητα: εµφανίζει χαρακτηριστικά ουσίας Θερµότητα: χαρακτηρίζεται από (α) την ένταση ή (β) την ποσότητά της Θερµότητα: εµφανίζεται µε (α) µία οντότητα ή (β) δύο οντότητες (θερµότητα, ψύχος) Αιτία ροής θερµότητας: (α) το θερµό (ψυχρό) σώµα ή (β) η διαφορά θερµοκρασίας Μοντέλο I Μοντέλο II Μοντέλο III εµφανίζει χαρακτηριστικά ουσίας χαρακτηρίζεται από την έντασή της 2 οντότητες (θερµότητα και ψύχος) εµφανίζει χαρακτηριστικά ουσίας χαρακτηρίζεται από την ποσότητά της 2 οντότητες (θερµότητα και ψύχος) εµφανίζει χαρακτηριστικά ουσίας χαρακτηρίζεται από την ποσότητά της 1 οντότητα (θερµότητα) το θερµό (ψυχρό) σώµα το θερµό (ψυχρό) σώµα η διαφορά θερµοκρασίας Συνολική θερµότητα: (α) διατηρείται ή (β) µεταβάλλεται µεταβάλλεται διατηρείται διατηρείται Θερµοκρασία: εξαρτάται (α) από ορισµένα χαρακτηριστικά του σώµατος (σύσταση, µέγεθος) ή (β) από το περιβάλλον του σώµατος Θερµοκρασία: συνδέεται µε (α) την ένταση ή (β) την ποσότητα της θερµότητας (ψυχρότητας) του σώµατος εξαρτάται από ορισµένα χαρακτηριστικά του σώµατος (σύσταση, µέγεθος) συνδέεται µε την ένταση της θερµότητας (ψυχρότητας) εξαρτάται από ορισµένα χαρακτηριστικά του σώµατος (σύσταση, µέγεθος) συνδέεται µε την ποσότητα της θερµότητας (ψυχρότητας) εξαρτάται από το περιβάλλον του σώµατος συνδέεται µε την ποσότητα της θερµότητας ανά µονάδα µάζας Άθροισµα θερµοκρασιών: (α) διατηρείται ή (β) µεταβάλλεται µεταβάλλεται διατηρείται µεταβάλλεται Θερµική ισορροπία: υπάρχει (α) ως πιθανή κατάσταση, όπου τα σώµατα αποκτούν ίσες θερµότητες (ψυχρότητες) ή (β) ως αναγκαιότητα, όπου τα σώµατα αποκτούν ίσες θερµοκρασίες Εξηγήσεις θερµικών φαινοµένων: (α) µε όρους δράσης, ή (β) µε όρους αλληλεπίδρασης µεταξύ των σωµάτων υπάρχει ως πιθανή κατάσταση, όπου τα σώµατα αποκτούν θερµότητες (ψυχρότητες) ίσων εντάσεων υπάρχει ως πιθανή κατάσταση, όπου τα σώµατα αποκτούν ίσες ποσότητες θερµότητας (ψυχρότητας) υπάρχει ως αναγκαιότητα, όπου τα σώµατα αποκτούν ίσες θερµοκρασίες µε όρους δράσης µε όρους δράσης µε όρους αλληλεπίδρασης Πίνακας 1: Μοντέλα µαθητών µε βάση τα βιβλιογραφικά δεδοµένα Τα µοντέλα αυτά συνδυάζουν, τις αντιλήψεις των µαθητών για τη θερµότητα, τη θερµοκρασία και τη θερµική ισορροπία, µε τις κατηγορίες εξήγησης για τα θερµικά φαινόµενα. Σε ότι αφορά όµως τα παραπάνω µοντέλα, πρέπει να γίνουν οι εξής επισηµάνσεις: (α) δεν περιλαµβάνουν παράγοντες του πλαισίου από τους οποίους πιθανά να εξαρτώνται οι αντιλήψεις των µαθητών οι οποίες συγκροτούν τα µοντέλα και (β) διαµορφώθηκαν µε βάση τα ευρήµατα ερευνών για τις αντιλήψεις µαθητών κυρίως της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης, αφού είναι περιορισµένος ο αριθµός των εργασιών µε µαθητές που φοιτούν στην πρωτοβάθµια εκπαίδευση. Αυτές οι διαπιστώσεις εγείρουν το ζήτηµα της εκ νέου συγκρότησης των µοντέλων σκέψης των µαθητών για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας, µε βάση τα εµπειρικά δεδοµένα που θα έχουν συλλεχθεί από µαθητές του δηµοτικού σχολείου στην Ελλάδα και θα είναι τέτοια, ώστε να απαντούν στο ερώτηµα των επιπτώσεων ορισµένων παραγόντων που χαρακτηρίζουν το πλαίσιο στις αντιλήψεις των µαθητών για την εν λόγω εννοιολογική περιοχή. Στόχος της παρούσας εργασίας, είναι η συγκρότηση ενός περιορισµένου αριθµού µοντέλων σκέψης µαθητών του δηµοτικού σχολείου, που να περιλαµβάνουν παράγοντες που χαρακτηρίζουν το πλαίσιο. Προς την κατεύθυνση αυτή σχεδιάστηκε και πραγµατοποιήθηκε έρευνα (Σκουµιός & Χατζηνικήτα, υπό δηµοσίευση), τα αποτελέσµατα της οποίας αξιοποιήθηκαν για τη συγκρότηση των µοντέλων σκέψης των µαθητών. Σε ότι αφορά τη δοµή της παρούσας εργασίας, αυτή οργανώνεται ως ακολούθως. Αρχικά, παρουσιάζεται συνοπτικά η έρευνα που έχει πραγµατοποιηθεί, σχετικά µε τις επιπτώσεις ορισµένων παραγόντων που χαρακτηρίζουν το πλαίσιο στις αντιλήψεις µαθητών για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας (βλ. ενότητα Β). Στη συνέχεια, αξιοποιώντας τα ευρήµατα της έρευνας αυτής, διαµορφώνονται τα µοντέλα των µαθητών (βλ. ενότητα Γ). Στην τελευταία ενότητα, σχολιάζονται τα µοντέλα που συγκροτήθηκαν υπό το πρίσµα της συσχέτισής τους µε τα µοντέλα που συγκροτήθηκαν µε βάση τα βιβλιογραφικά δεδοµένα και της συµβολής τους στο σχεδιασµό µαθησιακών διατάξεων και διδακτικού υλικού (βλ. ενότητα ). 317
3 Β. Παράγοντες πλαισίου και αντιλήψεις µαθητών για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται συνοπτικά, η διαδικασία διεξαγωγής και τα αποτελέσµατα της έρευνας που πραγµατοποιήθηκε, µε σκοπό να διερευνηθούν οι επιπτώσεις µιας σειράς παραγόντων που χαρακτηρίζουν το πλαίσιο, στις αντιλήψεις που ενεργοποιούν οι µαθητές, για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας (για πιο αναλυτική παρουσίαση βλ. Σκουµιός & Χατζηνικήτα, υπό δηµοσίευση). Αρχικά, λαµβάνοντας υπόψη, τις αντιλήψεις των µαθητών που έχουν καταγραφεί στις έρευνες που έχουν πραγµατοποιηθεί, την εξέλιξη των ιδεών για τη θερµότητα και τη θερµοκρασία όπως αυτές προκύπτουν από την Ιστορία των Επιστηµών και την ηλικία των µαθητών, διαµορφώθηκε µια σειρά ζητηµάτων που θα διερευνηθούν στην έρευνα (βλ. Πίνακα 2). Σχετικά µε τη θερµότητα, ερευνήθηκε αν: (α) εµφανίζει χαρακτηριστικά υλικής ουσίας ή ενέργειας, (β) χαρακτηρίζεται από την ένταση ή την ποσότητά της, (γ) εµφανίζεται µε µία ή δύο οντότητες (θερµότητα/ψύχος), (δ) αιτία της ροής της είναι το θερµό (ψυχρό) σώµα ή η διαφορά θερµοκρασίας µεταξύ των σωµάτων και (ε) διατηρείται ή µεταβάλλεται κατά τη διάρκεια ενός φαινοµένου. Αναφορικά µε τη θερµοκρασία, εξετάστηκε αν: (α) εξαρτάται από ορισµένα χαρακτηριστικά του σώµατος (µάζα, σύσταση) ή από τη θερµοκρασία του περιβάλλοντός του, και (β) συνδέεται µε την ένταση ή την ποσότητα της θερµότητας που περιέχεται στο σώµα. Για τη θερµική ισορροπία έγινε προσπάθεια να ερευνηθεί αν: (α) είναι µόνιµη τελική κατάσταση ή όχι, (β) υπάρχει ως αναγκαιότητα ή ως πιθανή κατάσταση, (γ) χαρακτηρίζεται από εξίσωση των θερµοκρασιών των σωµάτων ή τα σώµατα αποκτούν διαφορετικές θερµοκρασίες, και (δ) θεωρείται ως κατάσταση εξίσωσης των εντάσεων ή των ποσοτήτων θερµότητας των σωµάτων. Σε ότι αφορά τις εξηγήσεις που προτείνουν οι µαθητές για τα διάφορα θερµικά φαινόµενα, εξετάστηκε αν: (α) τα σώµατα εµφανίζουν ίδιους ή διαφορετικούς ρόλους (ενεργητικοί/παθητικοί παράγοντες), (β) τα θερµικά φαινόµενα εξηγούνται µε όρους δράσης (µονόδροµης ή αµφίδροµης) ή αλληλεπίδρασης. Εξετάστηκε επιπρόσθετα, αν η δράση: (i) πραγµατοποιείται σε συγκεκριµένη κατεύθυνση µε αρχή ένα σώµα και τέλος ένα άλλο σώµα, (ii) εξαρτάται από το µέγεθος, τη σύσταση, τη θερµοκρασία των σωµάτων, (iii) γίνεται αυθόρµητα ή για την επίτευξη κάποιου σκοπού και (iv) έχει ένα τέλος ή ενεργεί συνεχώς. Πίνακας 2: Τα ζητήµατα ως προς τα οποία διερευνήθηκαν οι αντιλήψεις των µαθητών για εννοιολογική περιοχή της θερµότητας Στη συνέχεια, από τη µελέτη πρωτογενών απαντήσεων των µαθητών, που παρατίθενται σε έρευνες που έχουν πραγµατοποιηθεί διεθνώς, σχετικά µε την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας (Erickson 1979, Tiberghien 1983, Wiser 1986), διαµορφώθηκε µια σειρά υποθέσεων σχετικά µε παράγοντες του πλαισίου που πιθανά να έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στις αντιλήψεις που ενεργοποιούν οι µαθητές. Τέτοιοι παράγοντες είναι: (α) η θερµοκρασία των σωµάτων, (β) η θερµοκρασία του περιβάλλοντός τους, (γ) η ύπαρξη επαφής µεταξύ των σωµάτων, (δ) ο τρόπος θέρµανσης (τα σώµατα θερµαίνονται από θερµή πηγή ή από θερµότερο σώµα) και (ε) η σύσταση του µονωτικού υλικού (π.χ. µάλλινο, ξύλινο). Για τη συλλογή των δεδοµένων πραγµατοποιήθηκαν ηµι-δοµηµένες συνεντεύξεις µε 30 µαθητές που φοιτούν στην Στ τάξη του δηµοτικού σχολείου. Οι µαθητές είχαν διδαχθεί στα πλαίσια των σχολικών µαθηµάτων τις ενότητες για τη θερµότητα και τη θερµοκρασία. Με βάση τους παράγοντες του πλαισίου που αναφέρθηκαν, συγκροτήθηκαν πέντε καταστάσεις θέρµανσης και µόνωσης (βλ. Πίνακα 3). Στις συνεντεύξεις χρησιµοποιήθηκε µια ποικιλία έργων, τα οποία επιλέχτηκαν ώστε να καλύπτουν τις καταστάσεις θέρµανσης και µόνωσης (βλ. Παράρτηµα: έργα συνεντεύξεων). Στους µαθητές παρουσιάστηκαν απεικονίσεις πειραµατικών καταστάσεων µε ερωτήσεις ανοικτού τύπου και τους ζητήθηκαν προβλέψεις και εξηγήσεις. Παράγοντες πλαισίου Θερµοκρασία σωµάτων Θερµοκρασία περιβάλλοντος Ύπαρξη επαφής µεταξύ των σωµάτων Τρόπος θέρµανσης (ψύξης) Σύσταση µονωτικού υλικού Καταστάσεις θέρµανσης και µόνωσης Σώµατα διαφορετικών θερµοκρασιών Σώµατα που βρίσκονται µέσα σε συνηθισµένες συνθήκες δωµατίου ή σε θερµό (ψυχρό) περιβάλλον ιάφορα σώµατα σε επαφή και σε απόσταση Σώµατα που θερµαίνονται (ψύχονται) από θερµή (ψυχρή) πηγή ή από θερµότερο (ψυχρότερο) σώµα Θερµά (ψυχρά) σώµατα που περιβάλλονται από διαφορετικής σύστασης υλικά (µέταλλο, ξύλο, µαλλί) Πίνακας 3: Παράγοντες πλαισίου και καταστάσεις θέρµανσης - µόνωσης Η ηµι-ποιοτική ανάλυση του εµπειρικού υλικού έκανε φανερή την ύπαρξη ενός πυρήνα αντιλήψεων, ανεξάρτητου του πλαισίου που χρησιµοποιήθηκε για την ενεργοποίησή τους. Εντοπίστηκαν επίσης, οι παράγοντες που χαρακτηρίζουν τις πειραµατικές καταστάσεις και φαίνεται να έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στις αντιλήψεις που ενεργοποιούν οι µαθητές. α. Αντιλήψεις ανεξάρτητες από παράγοντες του πλαισίου Οι µαθητές χρησιµοποιούν σταθερά ορισµένες αντιλήψεις, για να περιγράψουν και να εξηγήσουν τα θερµικά φαινόµενα που τους παρουσιάστηκαν, χωρίς να επηρεάζονται από τα χαρακτηριστικά του πλαισίου της πειραµατικής κατάστασης. Πιο συγκεκριµένα, η θερµότητα: (α) για το σύνολο των µαθητών έχει χαρακτηριστικά υλικής ουσίας, (β) σύµφωνα µε τους περισσότερους µαθητές (87%), χαρακτηρίζεται από την 318
4 έντασή της και δεν διατηρείται κατά τη διάρκεια της εξέλιξης των φαινοµένων, ενώ ελάχιστοι µαθητές (13%) θεωρούν ότι χαρακτηρίζεται από την ποσότητά της και διατηρείται. Η θερµοκρασία: (α) συνδέεται, µε την ένταση της θερµότητας (87%), ή µε την ποσότητα της θερµότητας (13%) και (β) εξαρτάται από το µέγεθος του σώµατος (80%) ή από τη θερµοκρασία του περιβάλλοντος (20%). Η θερµική ισορροπία, για το σύνολο των µαθητών, υπάρχει ως πιθανή κατάσταση. Οι εξηγήσεις των µαθητών για τα θερµικά φαινόµενα συνίστανται σε όρους δράσης (µονόδροµης ή αµφίδροµης) του ενός σώµατος πάνω στο άλλο. Ειδικότερα, οι µαθητές, θεωρούν ότι η δράση: (i) πραγµατοποιείται σε συγκεκριµένη κατεύθυνση, (ii) εξαρτάται από το µέγεθος και τη θερµοκρασία της θερµής (ψυχρής) πηγής και (iii) γίνεται αυθόρµητα και όχι για την επίτευξη κάποιου σκοπού. β. Αντιλήψεις που εξαρτώνται από παράγοντες του πλαισίου Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι παράγοντες που χαρακτηρίζουν τις πειραµατικές καταστάσεις που προσέγγισαν οι µαθητές και φαίνεται ότι έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στις αντιλήψεις που αυτοί ενεργοποιούν. - Θερµοκρασία σωµάτων. Θερµοκρασία περιβάλλοντος Οι µαθητές θεωρούν ότι µεταξύ δύο σωµάτων ρέει θερµότητα, ψύχος ή και τα δύο, ανάλογα µε τη θερµοκρασία τους. Στις περιπτώσεις που: (i) ένα θερµό (ψυχρό) σώµα έρχεται σε επαφή µε ένα θερµότερο (ψυχρότερο) σώµα ή µε ένα σώµα θερµοκρασίας δωµατίου, (ii) διάφορα σώµατα, βρίσκονται σε θερµό (ψυχρό) περιβάλλον, το σύνολο των µαθητών εξηγεί τα φαινόµενα χρησιµοποιώντας µια οντότητα, τη θερµότητα (ψύχος) που εκπέµπεται από το θερµό (ψυχρό) σώµα. Στις περιπτώσεις όµως που ένα θερµό σώµα έρχεται σε επαφή µε ένα ψυχρό σώµα τότε, η πλειοψηφία των µαθητών (80%) ερµηνεύει τα φαινόµενα µε δύο οντότητες, τη θερµότητα που εκπέµπεται από το θερµό σώµα και το ψύχος που εκπέµπεται από το ψυχρό σώµα, ενώ ελάχιστοι µόνο µαθητές ερµηνεύουν τα φαινόµενα θεωρώντας ότι το ένα σώµα δίνει στο άλλο µόνο θερµότητα (10%) ή µόνο ψύχος (10%). Οι εξηγήσεις των µαθητών για τα θερµικά φαινόµενα δίνονται µε όρους µονόδροµης ή αµφίδροµης δράσης, του ενός σώµατος πάνω στο άλλο, ανάλογα µε τις θερµοκρασίες των σωµάτων και του περιβάλλοντός τους. Ο ίδιος παράγοντας του πλαισίου επηρεάζει τις αντιλήψεις των µαθητών σχετικά µε την αιτία της ροής θερµότητας (ψύχους). Στην περίπτωση που ένα θερµό (ψυχρό) σώµα έρχεται σε επαφή µε ένα θερµότερο (ψυχρότερο) σώµα ή µε ένα σώµα θερµοκρασίας δωµατίου, το σύνολο των µαθητών ερµηνεύει το φαινόµενο µε όρους µονόδροµης δράσης, του θερµού (ψυχρού) σώµατος (ενεργητικός παράγοντας) πάνω στο άλλο σώµα (παθητικός παράγοντας). Αν ένα θερµό σώµα έρχεται σε επαφή µε ένα ψυχρό σώµα, τότε η πλειοψηφία των µαθητών (80%) ερµηνεύει το φαινόµενο µε όρους αµφίδροµης δράσης µεταξύ των σωµάτων και µόνο το 20% του µαθητικού πληθυσµού µε όρους µονόδροµης δράσης. Στις παραπάνω δύο περιπτώσεις, το θερµό (ψυχρό) σώµα θεωρείται ως αιτία της ροής θερµότητας (ψύχους). Όταν όµως, διάφορα σώµατα βρίσκονται σε θερµό (ψυχρό) περιβάλλον, το σύνολο των µαθητών εξηγεί το φαινόµενο µε όρους µονόδροµης δράσης του θερµού (ψυχρού) περιβάλλοντος (ενεργητικός παράγοντας) πάνω στα σώµατα (παθητικοί παράγοντες) και θεωρεί ως αιτία της ροής θερµότητας (ψύχους) το θερµό (ψυχρό) περιβάλλον. - Ύπαρξη επαφής µεταξύ των σωµάτων Σύµφωνα µε τους µαθητές, η θερµοκρασία των σωµάτων εξαρτάται ή όχι από τη σύστασή τους, ανάλογα µε το αν τα σώµατα είναι σε επαφή ή βρίσκονται σε απόσταση. Όταν τα σώµατα δεν είναι σε επαφή, σχεδόν όλοι οι µαθητές (97%) θεωρούν ότι η θερµοκρασία των σωµάτων εξαρτάται από τη σύστασή τους (και εποµένως τα διάφορα σώµατα που βρίσκονται για αρκετό χρόνο σε ένα χώρο δεν αποκτούν ίσες θερµοκρασίες), ενώ ελάχιστοι µαθητές (3%) αντιλαµβάνονται ότι η θερµοκρασία των σωµάτων εξαρτάται από τη θερµοκρασία του περιβάλλοντός τους (και εποµένως τα σώµατα τελικά αποκτούν ίσες θερµοκρασίες). Στην περίπτωση όµως, που ένα θερµό (ή ψυχρό) σώµα είναι σε επαφή µε ένα θερµότερο (ή ψυχρότερο) σώµα, οι µισοί σχεδόν µαθητές (58%) θεωρούν ότι η θερµοκρασία εξαρτάται από τη σύσταση του σώµατος ενώ οι άλλοι µισοί (42%) θεωρούν ότι η θερµοκρασία εξαρτάται από το περιβάλλον σώµατος. - Τρόπος θέρµανσης (ψύξης) Οι µαθητές θεωρούν ότι στη θερµική ισορροπία τα σώµατα φτάνουν σε µια τελική θερµική κατάσταση ή έχουν συνεχώς µεταβαλλόµενη θερµοκρασία, ανάλογα µε τον τρόπο θέρµανσης (ψύξης). Οι µισοί περίπου µαθητές (46%) θεωρούν ότι τα σώµατα που βρίσκονται πάνω σε εστία θέρµανσης ή µέσα σε φούρνο ή ψυγείο δεν φτάνουν σε µια µόνιµη τελική κατάσταση και ότι η ροή της θερµότητας δεν έχει τέλος, ενώ οι άλλοι µισοί σχεδόν µαθητές (54%), θεωρούν ότι τα σώµατα φτάνουν σε µια τελική θερµική κατάσταση. Στην περίπτωση όµως, που ένα σώµα θερµαίνεται από ένα θερµότερο σώµα ή ψύχεται από ένα ψυχρότερο σώµα, το σύνολο των µαθητών, θεωρεί ότι τα σώµατα φτάνουν σε µια τελική θερµική κατάσταση. - Σύσταση µονωτικού υλικού Σε καταστάσεις µόνωσης, οι µαθητές θεωρούν ως αιτία της ροής θερµότητας το προς µόνωση σώµα ή το σώµα που χρησιµοποιείται ως µονωτής, ανάλογα µε τη σύσταση του µονωτικού υλικού. Όταν ο µονωτής είναι µάλλινο σώµα, η πλειοψηφία των µαθητών (87%) θεωρεί ως αιτία ροής θερµότητας τον µονωτή, ενώ ελάχιστοι µαθητές (13%) θεωρούν ως αιτία ροής θερµότητας το προς µόνωση σώµα. Όταν όµως, ο µονωτής είναι ξύλινο σώµα, οι περισσότεροι µαθητές (67%) θεωρούν ως αιτία ροής θερµότητας το προς µόνωση σώµα, ενώ αρκετά λιγότεροι µαθητές (33%) θεωρούν ως αιτία ροής θερµότητας τον µονωτή. Γ. Μοντέλα µαθητών για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας Αξιοποιώντας τα ευρήµατα της έρευνας σχετικά µε τις επιπτώσεις παραγόντων που χαρακτηρίζουν το πλαίσιο στις αντιλήψεις που ενεργοποιούν οι µαθητές (βλ. ενότητα Β), σε συνδυασµό µε τη βοήθεια του τεστ χ 2 που χρησιµοποιήθηκε για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν στατιστικά σηµαντικές συσχετίσεις ανάµεσα στους 319
5 παράγοντες του πλαισίου και στις αντιλήψεις των µαθητών, διαµορφώθηκαν πέντε µοντέλα σκέψης των µαθητών. Από τα πέντε µοντέλα που συγκροτήθηκαν, τα τρία αναφέρονται σε καταστάσεις θέρµανσης (ψύξης) και τα δύο σε καταστάσεις µόνωσης. Τα µοντέλα αυτά συνδυάζουν, τον τρόπο µε τον οποίο οι µαθητές περιγράφουν τα θερµικά φαινόµενα, µε τις αντιλήψεις τους για τη θερµότητα, τη θερµοκρασία και τη θερµική ισορροπία. ιαπιστώθηκε ότι τα µοντέλα που συγκροτήθηκαν παρουσιάζουν ορισµένα κοινά στοιχεία και διαφοροποιούνται σε κάποια άλλα στοιχεία. Στα επόµενα παρουσιάζονται τα στοιχεία εκείνα που είναι κοινά σε όλα τα µοντέλα, αλλά και εκείνα που τα διαφοροποιούν. α. Κοινά στοιχεία µοντέλων των µαθητών Όλα τα µοντέλα παρουσιάζουν κάποια κοινά στοιχεία, σε ότι αφορά τη διαδικασία µε την οποία οι µαθητές εξηγούν τα θερµικά φαινόµενα και τον τρόπο που αντιλαµβάνονται τη θερµότητα, τη θερµοκρασία και τη θερµική ισορροπία (βλ. Πίνακα 4). Τα θερµικά φαινόµενα, εξηγούνται από το σύνολο των µαθητών µε όρους δράσης, του ενός σώµατος (ενεργητικός παράγοντας) πάνω στο άλλο (παθητικός δέκτης). Η δράση αυτή: (α) έχει συγκεκριµένη κατεύθυνση, (β) εξαρτάται από τη θερµική κατάσταση και το µέγεθος του ενεργητικού δότη και (γ) γίνεται αυθόρµητα και όχι για την επίτευξη κάποιου σκοπού. Η θερµότητα: (α) για το σύνολο των µαθητών, εµφανίζει χαρακτηριστικά υλικής ουσίας και (β) χαρακτηρίζεται, σύµφωνα µε τους περισσότερους µαθητές, από την έντασή της, οπότε δεν διατηρείται (ενώ ελάχιστοι µαθητές θεωρούν ότι χαρακτηρίζεται από την ποσότητά της, οπότε και διατηρείται). Η θερµοκρασία συνδέεται, σύµφωνα µε τους περισσότερους µαθητές, µε την ένταση της θερµότητας που περιέχει το σώµα (ενώ ελάχιστοι µαθητές την συνδέουν µε την ποσότητα της θερµότητας). Τέλος, η θερµική ισορροπία, για το σύνολο των µαθητών, δεν θεωρείται αναγκαιότητα, αλλά πιθανή κατάσταση. ράσεις µεταξύ σωµάτων Γίνονται αυθόρµητα και όχι για την επίτευξη κάποιου σκοπού Εξαρτώνται από τη θερµοκρασία και το µέγεθος του ενεργητικού δότη Έχουν συγκεκριµένη κατεύθυνση Θερµότητα Εµφανίζει χαρακτηριστικά ρευστού Χαρακτηρίζεται από την έντασή της Κατά την διάρκεια της εξέλιξης των φαινοµένων δεν διατηρείται Θερµοκρασία Συνδέεται µε την ένταση της θερµότητας που περιέχει το σώµα Θερµική ισορροπία εν θεωρείται αναγκαιότητα Πίνακας 4: Κοινά στοιχεία µοντέλων µαθητών β. Μοντέλα µαθητών για καταστάσεις θέρµανσης Σε ότι αφορά τις καταστάσεις θέρµανσης, τα τρία µοντέλα που προέκυψαν (µοντέλα Θ.1, Θ.2, Θ.3), αναπαριστώνται σχηµατικά στον πίνακα 5. Μοντέλο Θ.1 Περιβάλλον Θερµό (ψυχρό) σώµα Α Ροή θερµότητας (ψύχους) Λιγότερο θερµό (ψυχρό) ή θερµοκρασίας δωµατίου σώµα Β Περιβάλλον Θερµό σώµα Α Μοντέλο Θ.2 Ροή θερµότητας Ροή ψύχους Ψυχρό σώµα Β Μοντέλο Θ.3 Περιβάλλον Ροή θερµότητας (ψύχους) Σώµα Α Σώµα Β Πίνακας 5: Σχηµατική αναπαράσταση µοντέλων µαθητών για καταστάσεις θέρµανσης 320
6 Το µοντέλο Θ.1, αναφέρεται σε καταστάσεις όπου ένα θερµό (ψυχρό) σώµα Α έρχεται σε επαφή µε ένα λιγότερο θερµό (ψυχρό) σώµα ή µε θερµοκρασίας δωµατίου σώµα Β. Οι µαθητές εξηγούν αυτές τις καταστάσεις, αγνοώντας την ύπαρξη του περιβάλλοντος και θεωρώντας ότι τα σώµατα έχουν διαφορετικούς ρόλους. Το σώµα Α είναι ενεργητικός δότης, ενώ το σώµα Β είναι παθητικός δέκτης των δράσεων του σώµατος Α. Το σώµα Α, επειδή είναι θερµό (ψυχρό), δίνει θερµότητα (ψύχος) στο σώµα Β. Μετά την παρέλευση κάποιου χρόνου σταµατά η δράση του ενός σώµατος πάνω στο άλλο. Τα σώµατα φτάνουν σε µια µόνιµη τελική κατάσταση, όπου σταθεροποιείται η θερµοκρασία τους. Οι τελικές θερµοκρασίες των σωµάτων είναι διαφορετικές, σύµφωνα µε τους µισούς σχεδόν µαθητές, ενώ οι υπόλοιποι θεωρούν ότι τα σώµατα αποκτούν ίσες θερµοκρασίες. Το µοντέλο Θ.2 αφορά καταστάσεις όπου ένα θερµό σώµα Α είναι σε επαφή µε ψυχρό σώµα Β. Οι µαθητές εξηγούν αυτή την κατάσταση, αγνοώντας την επίδραση του περιβάλλοντος και θεωρώντας ότι τα σώµατα έχουν όµοιους ρόλους (και τα δύο σώµατα είναι ενεργητικοί δότες). Το σώµα Α, επειδή είναι θερµό, δίνει θερµότητα στο σώµα Β. Παρόµοια, το σώµα Β, επειδή είναι ψυχρό, δίνει ψύχος στο σώµα Α. Η δράση του ενός σώµατος πάνω στο άλλο σταµατά κάποια στιγµή. Τα σώµατα τότε φτάνουν σε µια µόνιµη τελική κατάσταση, όπου σταθεροποιείται η θερµοκρασία τους. Οι τελικές θερµοκρασίες των σωµάτων (για το σύνολο σχεδόν των µαθητών) είναι ίσες. Τέλος, το µοντέλο Θ.3 εµφανίζεται όταν διάφορα σώµατα που δεν είναι σε επαφή, βρίσκονται µέσα σε θερµό ή ψυχρό περιβάλλον. Οι µαθητές εξηγούν αυτές τις καταστάσεις θεωρώντας ότι τα σώµατα και το περιβάλλον τους, έχουν διαφορετικούς ρόλους. Το θερµό (ψυχρό) περιβάλλον είναι ενεργητικός δότης, ενώ τα σώµατα είναι παθητικοί δέκτες των δράσεων του. Το περιβάλλον επειδή είναι θερµό (ψυχρό), δίνει θερµότητα (ψύχος) στα σώµατα. Η δράση του περιβάλλοντος πάνω στα σώµα δεν έχει απαραίτητα ένα τέλος. Τα σώµατα δεν φτάνουν απαραίτητα σε µια µόνιµη τελική κατάσταση και αποκτούν διαφορετικές θερµοκρασίες που εξαρτώνται από τη σύσταση τους. Χαρακτηριστικές διαστάσεις µοντέλων Χαρακτηριστικά πειραµατικών καταστάσεων ράσεις µεταξύ σωµάτων Μοντέλο Θ.1 Μοντέλο Θ.2 Μοντέλο Θ.3 Θερµό ή ψυχρό σώµα σε επαφή µε σώµα θερµοκρασίας δωµατίου Θερµό (ψυχρό) σώµα σε επαφή µε λιγότερο θερµό (ψυχρό) σώµα Μονόδροµη δράση µε σώµατα διαφορετικών ρόλων. Το πολύ θερµό (ψυχρό) σώµα είναι ενεργητικός δότης το άλλο σώµα παθητικός δέκτης της δράσης του πρώτου ράση που έχει ένα τέλος Θερµότητα Εµφανίζεται µε µία οντότητα (θερµότητα ή ψύχος) Αιτία της ροής της είναι το θερµό (ψυχρό) σώµα Θερµοκρασία εν εξαρτάται απαραίτητα από τη σύσταση του σώµατος Θερµική ισορροπία Τα σώµατα φτάνουν σε µια µόνιµη τελική κατάσταση Τα σώµατα δεν έχουν απαραίτητα διαφορετικές θερµοκρασίες Θερµό σώµα σε επαφή µε ψυχρό σώµα Αµοιβαία δράση του ενός σώµατος πάνω στο άλλο. Τα σώµατα είναι ενεργητικοί δότες ράση που έχει ένα τέλος Εµφανίζεται µε δύο οντότητες (θερµότητα και ψύχος) Αιτία της ροής της είναι το θερµό και το ψυχρό σώµα εν εξαρτάται από τη σύσταση του σώµατος Τα σώµατα φτάνουν σε µια µόνιµη τελική κατάσταση Τα σώµατα έχουν ίσες θερµοκρασίες Πίνακας 6: Μοντέλα µαθητών για καταστάσεις θέρµανσης Σώµατα που είναι µέσα σε θερµό (ψυχρό) περιβάλλον Μονόδροµη δράση µε σώµατα διαφορετικών ρόλων. Το περιβάλλον είναι ενεργητικός δότης ράση που δεν έχει απαραίτητα ένα τέλος Εµφανίζεται µε µία οντότητα (θερµότητα ή ψύχος) Αιτία της ροής της είναι το θερµό (ψυχρό) περιβάλλον Εξαρτάται από τη σύσταση του σώµατος Τα σώµατα δεν φτάνουν απαραίτητα σε µια µόνιµη τελική κατάσταση Τα σώµατα έχουν διαφορετικές θερµοκρασίες Τα παραπάνω µοντέλα, εποµένως, διαφοροποιούνται ανάλογα µε το αν: (α) για την περιγραφή των θερµικών φαινοµένων χρησιµοποιείται µονόδροµη ή αµοιβαία δράση, (β) η δράση έχει ένα τέλος ή λαµβάνει χώρα συνεχώς, (γ) η θερµότητα εµφανίζεται µε µία ή δύο οντότητες, (δ) αιτία της ροής θερµότητας (ψύχους) είναι το θερµό (ψυχρό) σώµα ή το περιβάλλον του, (ε) η θερµοκρασία εξαρτάται από τη σύσταση των σωµάτων και (στ) τα σώµατα φτάνουν σε µια τελική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από εξίσωση των θερµοκρασιών τους ή 321
7 αποκτούν διαφορετικές θερµοκρασίες (βλ. Πίνακα 6). Τα µοντέλα αυτά χρησιµοποιούνται από το µεγαλύτερο µέρος των µαθητών (87%). γ. Μοντέλα µαθητών σε καταστάσεις µόνωσης Στις καταστάσεις µόνωσης, τα δύο µοντέλα που συγκροτήθηκαν (µοντέλα Μ.1 και Μ.2), αναπαριστώνται σχηµατικά στον πίνακα 7. Αναφέρονται σε καταστάσεις όπου ένα θερµό (ψυχρό) σώµα µονώνεται από σώµατα διαφορετικής σύστασης (π.χ. µέταλλο, ξύλο ή µαλλί). Σώµα Β (µέταλλο) Θερµότητα (ψύχος) Μοντέλο Μ.1 Σώµα Γ (µαλλί ή ξύλο) Θερµότητα (ψύχος) Θερµό (ψυχρό) σώµα Α Θερµό (ψυχρό) σώµα Α Μοντέλο Μ.2 Σώµα Β (µέταλλο) Ψύχος Σώµα Γ (µαλλί ή ξύλο) Θερµότητα Θερµό (ψυχρό) σώµα Α Θερµό (ψυχρό) σώµα Α Πίνακας 7: Σχηµατική αναπαράσταση µοντέλων µαθητών για καταστάσεις µόνωσης Οι µαθητές που χρησιµοποιούν το µοντέλο Μ.1, θεωρούν ότι το προς µόνωση θερµό (ψυχρό) σώµα Α και τα σώµατα Β, Γ που το περιβάλλουν, έχουν διαφορετικούς ρόλους. Το σώµα Α είναι ενεργητικός δότης, τα σώµατα Β, Γ είναι παθητικοί δέκτες της δράσης του Α. Το σώµα Α επειδή είναι θερµό (ψυχρό) δίνει θερµότητα (ψύχος) που διέρχεται µε διαφορετική ευκολία από τα σώµατα Β, Γ ανάλογα µε τη σύσταση τους (η θερµότητα ή το ψύχος διέρχονται πιο εύκολα από το µάλλινο ή το ξύλινο σώµα σε σχέση µε το µεταλλικό σώµα). Το θερµό (ψυχρό) σώµα, που βρίσκεται µέσα στο σώµα που είναι αγωγός (µέταλλο), διατηρεί τη θερµοκρασία του για περισσότερο χρόνο. Χαρακτηριστικές διαστάσεις µοντέλων Χαρακτηριστικά πειραµατικών διατάξεων ράσεις µεταξύ σωµάτων Θερµότητα Θερµοκρασία Μοντέλο Μ.1 Μοντέλο Μ.2 Ένα θερµό (ψυχρό) σώµα µονώνεται από σώµατα διαφορετικής σύστασης Το προς µόνωση θερµό ή ψυχρό σώµα είναι ενεργητικός δότης, ο µονωτής παθητικός δέκτης της δράσης του πρώτου Εµφανίζεται µε µία οντότητα (θερµότητα ή ψύχος) Αιτία της ροής της είναι το προς µόνωση θερµό ή ψυχρό σώµα Το θερµό (ψυχρό) σώµα, που βρίσκεται µέσα στο σώµα που είναι αγωγός, διατηρεί τη θερµοκρασία του για περισσότερο χρόνο Πίνακας 8: Μοντέλα µαθητών για καταστάσεις µόνωσης Ένα θερµό (ψυχρό) σώµα µονώνεται από σώµατα διαφορετικής σύστασης Το σώµα που χρησιµοποιείται για µονωτής είναι ενεργητικός δότης, το προς µόνωση θερµό (ψυχρό) σώµα είναι παθητικός δέκτης της δράσης του πρώτου Εµφανίζεται µε δύο οντότητες (θερµότητα και ψύχος) Αιτία της ροής της είναι το σώµα που χρησιµοποιείται ως µονωτής Το θερµό (ψυχρό) σώµα που βρίσκεται µέσα στο σώµα που είναι µονωτής, έχει υψηλότερη θερµοκρασία, από αυτό που βρίσκεται µέσα στο σώµα που είναι αγωγός 322
8 Οι µαθητές που χρησιµοποιούν το µοντέλο Μ.2, θεωρούν ότι το σώµατα Β, Γ και το προς µόνωση σώµα Α έχουν και πάλι διαφορετικούς ρόλους. Στην περίπτωση αυτή όµως, τα σώµατα Β, Γ είναι ενεργητικοί δότες, το σώµα Α είναι παθητικός δέκτης της δράσης των Β, Γ. Το σώµα Β που είναι αγωγός, επειδή είναι ψυχρό σώµα, δίνει ψύχος στο θερµό (ψυχρό) σώµα Α. Το σώµα Γ που είναι µονωτής, επειδή είναι σχετικά θερµό σώµα, δίνει θερµότητα στο θερµό (ψυχρό) σώµα Α. Το σώµα που βρίσκεται µέσα στο µονωτή (µαλλί, ξύλο), έχει υψηλότερη θερµοκρασία, από αυτό που βρίσκεται µέσα στο σώµα που είναι αγωγός (µέταλλο). Τα παραπάνω µοντέλα, εποµένως, διαφοροποιούνται ανάλογα µε το αν: (α) ενεργητικός δότης είναι το προς µόνωση θερµό (ψυχρό) σώµα ή το σώµα που χρησιµοποιείται ως µονωτής, (β) η θερµότητα εµφανίζεται µε µία ή δύο οντότητες, (γ) αιτία της ροής θερµότητας είναι το θερµό (ψυχρό) σώµα ή το σώµα που χρησιµοποιείται ως µονωτής και (δ) το σώµα που περικλείεται από µονωτή έχει υψηλότερη ή χαµηλότερη θερµοκρασία, από το σώµα που περικλείεται από αγωγό (βλ. πίνακα 8). Όταν ο µονωτής είναι µάλλινο σώµα, η πλειοψηφία των µαθητών (87%) χρησιµοποιεί το µοντέλο Μ.2, ενώ ελάχιστοι µαθητές (13%) χρησιµοποιούν το µοντέλο Μ.1. Όταν όµως ο µονωτής είναι ξύλινο σώµα οι περισσότεροι µαθητές (67%) χρησιµοποιούν το µοντέλο Μ.1, ενώ αρκετά λιγότεροι (33%) χρησιµοποιούν το µοντέλο Μ.2.. Συµπεράσµατα Στην εργασία αυτή, συγκροτήθηκαν πέντε µοντέλα σκέψης µαθητών, για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας, µε βάση τα αποτελέσµατα της ανάλυσης του εµπειρικού υλικού που προέκυψε από την έρευνα που πραγµατοποιήθηκε σχετικά µε τις επιπτώσεις ορισµένων παραγόντων του πλαισίου στις αντιλήψεις που ενεργοποιούν οι µαθητές. Τα τρία πρώτα µοντέλα (Θ.1, Θ.2, Θ.3), αναφέρονται σε καταστάσεις θέρµανσης (ψύξης), όπου ένα σώµα θερµαίνεται (ψύχεται) από κάποιο άλλο θερµό (ψυχρό) σώµα. Τα δύο άλλα µοντέλα (Μ.1, Μ.2), αναφέρονται σε καταστάσεις µόνωσης, όπου ένα θερµό (ψυχρό) σώµα, περικλείεται από σώµατα διαφορετικής σύστασης, ώστε να διατηρήσει για όσο περισσότερο χρόνο γίνεται τη θερµική του κατάσταση. Σε αντίθεση µε τα τρία µοντέλα που συγκροτήθηκαν µε βάση τη βιβλιογραφική επισκόπηση των ερευνών που έχουν διεξαχθεί διεθνώς (βλ. Πίνακα 1), τα πέντε νέα µοντέλα των µαθητών που συγκροτήθηκαν από τα δεδοµένα της έρευνας που πραγµατοποιήθηκε µε µαθητές του δηµοτικού σχολείου στην Ελλάδα (βλ. πίνακες 4, 6 και 8), περιλαµβάνουν παράγοντες του πλαισίου, οι οποίοι δεν είχαν συµπεριληφθεί στα αρχικά µοντέλα. Τα νέα αυτά µοντέλα φαίνεται επίσης ότι αποτελούν διάφορες εκδηλώσεις ή εξειδικεύσεις του Μοντέλου I που διαµορφώθηκε µε βάση τη βιβλιογραφική επισκόπηση (βλ. Πίνακας 1). Αυτά τα πέντε µοντέλα των µαθητών που συγκροτήθηκαν, επιτρέπουν την σε βάθος κατανόηση της εννοιολογικής δοµής που διαθέτουν οι µαθητές για την εννοιολογική περιοχή της θερµότητας. Για τον λόγο αυτό, συνιστούν παιδαγωγικά εργαλεία, που µπορούν να χρησιµοποιηθούν στη συγκρότηση µαθησιακών διατάξεων και στην παραγωγή διδακτικού υλικού, για την εν λόγω εννοιολογική περιοχή. Βιβλιογραφία Erickson, G. (1979). Children s conceptions of heat and temperature. Science Education, 63 (2), Harrison, A., Grayson, D., Treagust, D. (1999). Investigating a grade 11 students evolving conceptions of heat and temperature. Journal of Research in Science Teaching, 36 (1), Kesidou, S., Duit, R. (1993). Students conceptions of law of thermodynamics-an interpretative study. Journal of research in science teaching, 30 (1), Linn, M.C., Songer, N.B. (1991). Teaching thermodynamics to middle school students: What are appropriate cognitive demands? Journal of Research in Science Teaching, 28 (10), Tiberghien, A. (1983). Critical review of the research aimed at elucidating the sense that notions of heat and temperature have for the students aged years. In Research on Physics Education: Proceedings of the First International Workshop. Paris: CNRS, Tiberghien, A. (1998). Analysis of teaching and learning: how differentiating and relating them. Paper presented at the Fourth European Science Education Summer School. Wiser, M. (1986). The differentiation of heat and temperature: History of science and novice-expert shift. In S. Strauss (Ed.): Ontogeny, Phylogeny & Historical Development, Norwood, N.J., Ablex Publishing Company, Σκουµιός, Μ., Χατζηνικήτα, Β. (2000). Μοντέλα µαθητών για θερµότητα, θερµοκρασία και θερµικά φαινόµενα. Επιθεώρηση Φυσικής, 31, Σκουµιός, Μ., Χατζηνικήτα, Β. (υπό δηµοσίευση). Επιπτώσεις παραγόντων του πλαισίου στις αντιλήψεις µαθητών για τη θερµότητα. Εισήγηση στο 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο µε διεθνή συµµετοχή «Η διδασκαλία των Φυσικών Επιστηµών στην Κοινωνία της Πληροφορίας». Ένωση για τη ιδακτική των Φυσικών Επιστηµών (Αθήνα, Απριλίου 2002). 323
9 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Έργα συνεντεύξεων 1. Για τις καταστάσεις που ακολουθούν ζητήθηκαν προβλέψεις και εξηγήσεις σχετικά µε την εξέλιξη των φαινοµένων. Ένας σιδερένιος κύλινδρος (θερµοκρασίας δωµατίου) τοποθετείται µέσα σε δοχείο που περιέχει νερό το οποίο έχει ζεσταθεί. - Ένας σιδερένιος κύλινδρος (θερµοκρασίας δωµατίου) τοποθετείται µέσα σε δοχείο που περιέχει τριµµένο πάγο. - Θερµαίνουµε ένα σιδερένιο κύλινδρο και τον τοποθετούµε σε δοχείο το οποίο περιέχει νερό που ήταν για αρκετές ώρες στο ψυγείο. - Μέσα σε δοχείο που περιέχει νερό το οποίο ήταν για αρκετές ώρες στο ψυγείο, τοποθετούµε έναν µεταλλικό κύλινδρο που ήταν για αρκετές ώρες στην κατάψυξη. - Θερµαίνουµε έναν µεταλλικό κύλινδρο ώστε να γίνει πολύ ζεστός και τον τοποθετούµε σε δοχείο που περιέχει χλιαρό νερό. 2. Για τις καταστάσεις που ακολουθούν ζητήθηκαν προβλέψεις και εξηγήσεις σχετικά µε την εξέλιξη των φαινοµένων. - Ένα δοχείο µε αλεύρι, ένα τεµάχιο ξύλου, δύο διαφορετικού µεγέθους σιδερένιες ράβδοι και δύο δοχεία που περιέχουν διαφορετικές ποσότητες νερού, βρίσκονται πάνω σε ένα τραπέζι του σπιτιού σου για αρκετές ώρες. - Τοποθετούµε τα παραπάνω σώµατα σε αναµµένο φούρνο. - Βγάζουµε από το φούρνο τα παραπάνω σώµατα και τα αφήνουµε στο τραπέζι της κουζίνας για αρκετές ώρες. - Τοποθετούµε τα παραπάνω σώµατα σε ψυγείο. - Βγάζουµε από το ψυγείο τα παραπάνω σώµατα και τα αφήνουµε στο τραπέζι της κουζίνας για αρκετές ώρες. 3. Σε ποιο δοχείο, σιδερένιο ή ξύλινο, θα προτιµούσες να βάλεις µια ζεστή σιδερένια ράβδο ώστε να µείνει για όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο ζεστή; 4. Σε ποιο δοχείο, σιδερένιο ή ξύλινο, θα προτιµούσες να βάλεις µια κρύα σιδερένια ράβδο ώστε να µείνει για όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο κρύα; 5. Σε αλουµινόχαρτο ή σε µάλλινο ύφασµα, θα προτιµούσες να τυλίξεις µια ζεστή σιδερένια ράβδο ώστε να µείνει για όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο ζεστή; 6. Σε αλουµινόχαρτο ή σε µάλλινο ύφασµα, θα προτιµούσες να τυλίξεις µια κρύα σιδερένια ράβδο ώστε να µείνει για όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο κρύα; 324
ΜΟΝΤΕΛΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ, ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ
ΜΟΝΤΕΛΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ, ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ Σκουμιός Μιχάλης & Χατζηνικήτα Βασιλεία Πανεπιστήμιο Αιγαίου 1. Εισαγωγή Από τα τέλη της δεκαετίας του 70 μέχρι σήμερα, η εννοιολογική περιοχή
«Μελέτη της διδασκαλίας της θερµιδοµετρίας µε Εικονικό Εργαστήριο» Πετρίδου Ελένη, Λεύκος Ιωάννης, Χατζηκρανιώτης Ευριπίδης, Ψύλλος ηµήτρης
«Μελέτη της διδασκαλίας της θερµιδοµετρίας µε Εικονικό Εργαστήριο» Πετρίδου Ελένη, Λεύκος Ιωάννης, Χατζηκρανιώτης Ευριπίδης, Ψύλλος ηµήτρης Πετρίδου Ελένη Υποψήφια διδάκτορας Παιδαγωγικό Τµήµα ηµοτικής
περιλαμβάνει αντιδιαισθητικές έννοιες
2. Πηγή δυσκολιών για την ατομική θεωρία Η ατομική θεωρία περιλαμβάνει αντιδιαισθητικές έννοιες Η καθημερινή αισθητηριακή εμπειρία υπαγορεύει ότι : τα στερεά και τα υγρά είναι συνεχή - π.χ. το έδαφος είναι
Φύλλο Εργασίας 5. Δρ. Κ. Αποστολόπουλος, Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ04, Διεύθυνση Δ.Ε. Β Αθήνας, ΕΚΦΕ Ν. Ιωνίας, 28/01/2014 1
Φύλλο Εργασίας 5 Δρ. Κ. Αποστολόπουλος, Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ04, Διεύθυνση Δ.Ε. Β Αθήνας, ΕΚΦΕ Ν. Ιωνίας, 28/01/2014 1 1 η διδακτική ώρα 2 3 Καταιγισμός ιδεών: 10 Α Β Τι κάναμε για να πάμε από την κατάσταση
athanasiadis@rhodes.aegean.gr , -.
παιδαγωγικά ρεύµατα στο Αιγαίο Προσκήνιο 88 - * athanasiadis@rhodes.aegean.gr -., -.. Abstract The aim of this survey is to show how students of the three last school classes of the Primary School evaluated
Α. 200 C B. 100 C Γ. 50 C
ιδακτική ενότητα: Βρασµός Β' Γυµνασίου Σχέδιο µαθήµατος Α) ιδακτικοί στόχοι Οι µαθητές θα πρέπει: 1. Να αναγνωρίζουν πότε ένα υγρό βράζει 2. Να διακρίνουν το βρασµό από την εξάτµιση 3. Να διατυπώνουν τον
Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι
Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι Στο βιβλίο των φυσικών του δημοτικού σχολείου της Ε τάξης υπάρχει η παρακάτω αναφορά στη Θερμοκρασία
Εφαρμοσμένη Διδακτική Φυσικών Επιστημών ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΕΝΑΡΙΟΥ - ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΕΝΑΡΙΟΥ - ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ 1. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ 1.1. Τίτλος: Ανάβοντας ένα λαμπάκι 1.2. Θεματική περιοχή: Ηλεκτρισμός 1.3. Σκοπός & Στόχοι του
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ BIOΓPAΦIKO ΣHMEIΩMA
ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ BIOΓPAΦIKO ΣHMEIΩMA του Μιχαήλ Σκουμιού Ρόδος 2014 I. ΠPOΣΩΠIKA ΣTOIXEIA Επώνυμο: Όνομα: Όνομα πατέρα: Όνομα μητέρας: Σκουμιός Μιχαήλ Nικόλαος Mαρία Έτος γέννησης: 1964 Τόπος γέννησης: Οικογενειακή
þÿ ÀÌ Ä º± µä À ¹ ¼ ½
Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2016 þÿ ÀÌ Ä º± µä À ¹ ¼ ½ þÿµºà±¹ µåä¹ºì ¹ ¹º ĹºÌ ÃÍÃÄ ¼± þÿãä ½ º±Ä±½µ¼
EÓfiÙËÙ EPMOKPA IA KAI EPMOTHTA
EÓfiÙËÙ 14. ÂÚÌÔÎÚ Û Î È ıâúìfiùëù 15. ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ ÁÈ ÙË ıâúìfiùëù : H ıâúìèî ÈÛÔÚÚÔapple 16. È ÛÙÔÏ Î È Û ÛÙÔÏ ÛÙÂÚÂÒÓ ÛˆÌ ÙˆÓ 17. È ÛÙÔÏ Î È Û ÛÙÔÏ ÙˆÓ ÁÚÒÓ - ÂÚÌfiÌÂÙÚ EPMOKPA IA KAI EPMOTHTA 14ο Μάθημα
Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά: οι καλοί και οι κακοί αγωγοί της θερμότητας Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο
Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά: οι καλοί και οι κακοί αγωγοί της θερμότητας Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Μάθημα επιλογής ΣΤ Εξαμήνου Διδάσκων: Κ. Ραβάνης Το διδακτικό
ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ
ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 2 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 16 Απριλίου 26 Ώρα : 1:3-13: Οδηγίες: 1)Το δοκίµιο αποτελείται από τρία (3) µέρη. Και στα τρία µέρη υπάρχουν συνολικά δώδεκα (12)
Ένωση Ελλήνων Φυσικών ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2015 Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Περιβάλλοντος.
A Γυμνασίου 07 Μαρτίου 2015 Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Εξεταστικό Κέντρο: Πειραματικό Μέρος Θέμα 1 ο Μαθητές διαβάζουν, ο ένας μετά τον άλλο, τις ενδείξεις του
ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗ ΤΟΥΣ. ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Ελληνικό Στατιστικό Ινστιτούτο Πρακτικά 18 ου Πανελληνίου Συνεδρίου Στατιστικής (2005) σελ.49-54 ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΟΙΤΗΣΗ ΤΟΥΣ. ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
þÿ ¼ ¼± Ä Â ÆÅùº  ÃÄ ½
Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2015 þÿ ¼ ¼± Ä Â ÆÅùº  ÃÄ ½ þÿ ż½±Ã Å. ÀÌȵ¹Â ¼± Äν º Likaki, Ioannis
Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία - Η Θερμική Ισορροπία
Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία - Η Θερμική Ισορροπία α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι Στο βιβλίο των φυσικών του δημοτικού σχολείου της Ε τάξης υπάρχει η παρακάτω αναφορά στη
þÿµ½ ÃÇ»¹º  ² ±Â ÃÄ ÃͳÇÁ þÿ ¼ ĹºÌ ÃÇ»µ
Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2015 þÿÿ ÁÌ» Â Ä Â µºà±¹ µå乺  ³µ þÿãä ½ ±½Ä¹¼µÄÎÀ¹Ã Ä Â þÿµ½ ÃÇ»¹º
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Γ Γυμνασίου. «Μείωση των θερμικών απωλειών από κλειστό χώρο με τη χρήση διπλών τζαμιών»
3 ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΒΡΙΛΗΣΣΙΩΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 2017 ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Γ Γυμνασίου «Μείωση των θερμικών απωλειών από κλειστό χώρο με τη χρήση διπλών τζαμιών» του μαθητή Διονύση Κλαδά Μάιος 2017 1 Περιεχόμενα
Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ
Ρετσινάς Σωτήριος ΠΕ 1703 Ηλεκτρολόγων ΑΣΕΤΕΜ Τι είναι η ερευνητική εργασία Η ερευνητική εργασία στο σχολείο είναι μια δυναμική διαδικασία, ανοιχτή στην αναζήτηση για την κατανόηση του πραγματικού κόσμου.
Σχεδιασμός δραστηριοτήτων
Σχεδιασμός δραστηριοτήτων Παρακάτω παρατίθενται μια σειρά θεμάτων διδακτικών στόχων που θα μπορούμε κάποιος εκπαιδευτικός να θέση για τα παιδιά προσχολικής ηλικίας. Επιλέξτε έναν από αυτούς τους στόχους
Η φυσική με πειράματα Α Γυμνασίου
Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών Γυμνασίου Δρεπάνου Η φυσική με πειράματα Α Γυμνασίου Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη θερμοκρασία Η θερμική Ισορροπία Επεξεργασία-Απαντήσεις των δραστηριοτήτων και των
Εφαρμογές θερμογραφίας στην ενεργειακή απόδοση των κτηρίων
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Εφαρμογές θερμογραφίας στην ενεργειακή απόδοση των κτηρίων Χριστόδουλος Ελληνόπουλος Λειτουργός Βιομηχανικών Εφαρμογών Υπηρεσία Ενέργειας
Έννοιες φυσικών επιστημών Ι και αναπαραστάσεις
Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Έννοιες φυσικών επιστημών Ι και αναπαραστάσεις Ενότητα 11: Οι ιδέες των μαθητών για θερμότητα και θερμικά φαινόμενα Καθηγητής: Καριώτογλου Πέτρος
ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Φύλλο Εργασίας 5 ο Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία
ΦΥΣΙΚΗ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Φύλλο Εργασίας 5 ο Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία Φύλλο Εργασίας 5ο: Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία Στόχος μας είναι: να διακρίνουμε τη διαφορά
Εισαγωγή στις Φυσικές Επιστήμες και την Επιστημονική Καλλιέργεια Ι
Εισαγωγή στις Φυσικές Επιστήμες και την Επιστημονική Καλλιέργεια Ι Ενότητα 4 η : Θερμικά φαινόμενα Δημήτρης Κολιόπουλος Σχολή Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Κατερίνα Σάλτα ΔιΧηΝΕΤ 2017-2018 ΘΕΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Διεπιστημονικότητα Ιστορία & Φιλοσοφία της Χημείας Γλωσσολογία Χημεία Διδακτική της Χημείας Παιδαγωγική Ψυχολογία
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΧΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Παρακάτω παρατίθενται μια σειρά από στόχοι που θα μπορούσε κάποιος εκπαιδευτικός να επιδιώξει να επιτύχουν τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μέσα από δραστηριότητες (στόχοι του εκπαιδευτικού).
Αλγοριθµική και νοηµατική µάθηση της χηµείας: η περίπτωση των πανελλαδικών εξετάσεων γενικής παιδείας 1999
Αλγοριθµική και νοηµατική µάθηση της χηµείας: η περίπτωση των πανελλαδικών εξετάσεων γενικής παιδείας 1999 Γεώργιος Τσαπαρλής, ηµήτριος Σταµοβλάσης, Χαράλαµπος Καµηλάτος, Εριφύλη Ζαρωτιάδου, ηµήτριος Παπαοικονόµου
H ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΟΝ Η.Υ. ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ
2 Ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗ ΣΥΡΟ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 495 H ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΟΝ Η.Υ. ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΙΚΗ Τσιπουριάρη Βάσω Ανώτατη Σχολή Παιδαγωγικής
6 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΣΥΝΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ Α. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
ΑEI ΠΕΙΡΑΙΑ(ΤΤ) ΣΤΕΦ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ-ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΕΡΓ. ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ 6 η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΣΥΝΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΡΟΗ ΣΕ ΑΓΩΓΟ Σκοπός της άσκησης Σκοπός της πειραματικής
Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά: οι καλοί και οι κακοί αγωγοί της θερμότητας
Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά: οι καλοί και οι κακοί αγωγοί της θερμότητας Το διδακτικό αντικείμενο Η επίδραση της παροχής θερμότητας στα διάφορα υλικά μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα. Για
Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:
Ημερομηνία: Όνομα και Επώνυμο: Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα: Θέμα 1ο Έχεις παρατηρήσει ηλιακούς θερμοσίφωνες, όπως αυτόν της εικόνας 1α σε κτίρια ή σε φωτογραφίες του βιβλίου
ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΜΗΤΡΙΚΟΣ ΘΗΛΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ 10 ΧΡΟΝΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ονοματεπώνυμο Κεντούλλα Πέτρου Αριθμός Φοιτητικής Ταυτότητας 2008761539 Κύπρος
Προετοιμάζοντας τον μελλοντικό δάσκαλο για το ψηφιακό σχολείο
6 ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Διδακτική της Πληροφορικής» Φλώρινα, 20-22 Απριλίου 2012 Προετοιμάζοντας τον μελλοντικό δάσκαλο για το ψηφιακό σχολείο Δ. Πλατή 1, Ι. Μπέλλου 2, Τ. Α. Μικρόπουλος 1 1 Παιδαγωγικό
Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων
Παιδαγωγικές δραστηριότητες μοντελοποίησης με χρήση ανοικτών υπολογιστικών περιβαλλόντων Βασίλης Κόμης, Επίκουρος Καθηγητής Ερευνητική Ομάδα «ΤΠΕ στην Εκπαίδευση» Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης και της
Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο
Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Ενότητα 7: Η διάδοση της θερμότητας στα στερεά: οι καλοί και οι κακοί αγωγοί της θερμότητας Ραβάνης Κωνσταντίνος Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών
Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:.
Ημερομηνία:. Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Θέμα 1ο Δύο μαθητές βυθίζουν για λίγο το χέρι τους στο νερό των δοχείων Α και Β, ο ένας στο Α και ο άλλος στο
Οι εναλλακτικές αντιλήψεις των παιδιών, η εννοιολογική αλλαγή και η διάρκεια γνώσης από την διδασκαλία στο ηµοτικό στην έννοια της δύναµης
Οι εναλλακτικές αντιλήψεις των παιδιών, η εννοιολογική αλλαγή και η διάρκεια γνώσης από την διδασκαλία στο ηµοτικό στην έννοια της δύναµης Επίκουρος Καθηγητής, Π.Τ..Ε. Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων, kkotsis@cc.uoi.gr
2.!"#$%&"'$' (#()#&*+,-#,$ "&.,-&+, /#$ #0!!$ /12 3,4'/12//+#12 $! $5!$' 3! /, -,#2&3!2, &"/#%'$ %,# ')!%/+#$3&.
2.!"#$%&"'$' (#()#&*+,-#,$ "&.,-&+, /#$ #0!!$ /12 3,4'/12//+#12 $! $5!$' 3! /, -,#2&3!2, &"/#%'$ %,# ')!%/+#$3&. 2.1 #0!!$ /12 3,4'/12 $/'2 "!+#&5' /'$ &"/#%'$!" #$%& %'( "()%'%# "*+,"+-".%#+ µ+# /$(0*%+1&
Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Θερμοκρασία Η Θερμική Ισορροπία α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι
Φύλλο Εργασίας 5 Από τη Θερμότητα στη Η Θερμική Ισορροπία α. Παρατηρώ, Πληροφορούμαι, Ενδιαφέρομαι Στο βιβλίο των φυσικών του δημοτικού σχολείου της Ε τάξης υπάρχει η παρακάτω αναφορά στη και τη Θερμότητα.
Η κατανόηση της διάλυσης της ζάχαρης στο νερό από τους μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου
Η κατανόηση της διάλυσης της ζάχαρης στο νερό από τους μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου Περίληψη Στην παρούσα εργασία μελετάμε την κατανόηση των μαθητών για το φαινόμενο της διάλυσης και πώς εξελίσσονται
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Μάθηµα: Εφαρµοσµένη ιδακτική των Φυσικών Επιστηµών (Πρακτικές Ασκήσεις Γ Φάσης) ΜΙΧΑΗΛ ΣΚΟΥΜΙΟΣ
16/03/2017 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:.
16/03/2017 Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα: Όνομα Μητέρας: Δημοτικό Σχολείο: Τάξη/Τμήμα:. Μερικοί μαθητές κατασκεύασαν ένα μικρό ομοίωμα έλκηθρου κολλώντας δύο παράλληλα ξύλινα καλαμάκια στην κάτω πλευρά
ΑΠΟΨΕΙΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΠΤΔΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ - ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ
ΑΠΟΨΕΙΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΠΤΔΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ - ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Γκαραμπέτ Μπισδικιάν, υπ. Διδάκτωρ, garo@vergina.eng.auth.gr Ψύλλος Δημήτρης,
Τα φαινόμενα της τήξης και της πήξης Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο
Τα φαινόμενα της τήξης και της πήξης Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Μάθημα επιλογής ΣΤ Εξαμήνου Διδάσκων: Κ. Ραβάνης Το διδακτικό αντικείμενο (1/3) Τήξη: η μετάβαση ενός υλικού
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2018
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/06/2018 ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1,5 ώρα ΩΡΑ: 07:45-09:15 ΒΑΘΜΟΣ Αριθμητικώς:...
Δρ. Μαρία Γραβάνη «Νέες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση ενηλίκων», Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Σάββατο, 20 Μαΐου 2017
Δρ. Μαρία Γραβάνη «Νέες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση ενηλίκων», Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Σάββατο, 20 Μαΐου 2017 1 Επισκόπηση της Παρουσίασης Βασικά βήματα οργάνωσης και σχεδιασμού διδακτικής ενότητας
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Επιβλέπων Καθηγητής: Δρ. Νίκος Μίτλεττον Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΘΗΛΑΣΜΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Ονοματεπώνυμο: Ιωσηφίνα
1ο Πανελλήνιο Συνέδριο. MoodleMoot 2017
1ο Πανελλήνιο Συνέδριο MoodleMoot 2017 ΤΕΙ Αθήνας, 1 και 2 Δεκεμβρίου 2017 «Εξατομικευμένη μάθηση μέσω του περιβάλλοντος του ΣΔΜ Moodle για τη διδασκαλία μαθησιακών ενοτήτων της Νεοελληνικής Γλώσσας της
Τα φαινόμενα της τήξης και της πήξης
Τα φαινόμενα της τήξης και της πήξης Το διδακτικό αντικείμενο Τήξη ονομάζουμε τη μετάβαση ενός υλικού από τη στερεά στην υγρή φάση και πήξη την αντίστροφη μετάβαση από την υγρή στη στερεά κατάσταση. Στη
Σενάριο µαθήµατος µε τίτλο: «Μελέτη του 2 ου νόµου του Newton στο περιβάλλον του Interactive Physics»
Σενάριο µαθήµατος µε τίτλο: «Μελέτη του 2 ου νόµου του Newton στο περιβάλλον του Interactive Physics» ΣΧΟΛΕΙΟ Π.Π.Λ.Π.Π. ΤΑΞΗ: Α ΜΑΘΗΜΑ: Β Νόµος του Νεύτωνα ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Σφαέλος Ιωάννης Συνοπτική Παρουσίαση
Διδάσκοντας Φυσικές Επιστήμες με την υποστήριξη των ΤΠΕ. Καθηγητής T. A. Μικρόπουλος Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Διδάσκοντας Φυσικές Επιστήμες με την υποστήριξη των ΤΠΕ Καθηγητής T. A. Μικρόπουλος Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 1. Οι ψηφιακές τεχνολογίες ως γνωστικά εργαλεία στην υποστήριξη της διδασκαλίας και της μάθηση
Χρόνος(min) Θερμοκρασία A σε 0 C Θερμοκρασία B σε 0 C
1. Ποια ή ποιο από τα παρακάτω φυσικά μεγέθη είναι μορφές ή μορφή ενέργειας; a. Ταχύτητα b. Δύναμη c. Θερμότητα d. Θερμοκρασία 2. Αδειάζουμε το ζεστό καφέ από το μπρίκι στο φλιτζάνι. Τότε: a. Μεταφέρεται
Λέξεις Κλειδιά: Εναλλακτικές αντιλήψεις, εννοιολογική αλλαγή, τρίτος νόµος του Νεύτωνα
Οι εναλλακτικές αντιλήψεις των παιδιών, η εννοιολογική αλλαγή και η διάρκεια γνώσης από την διδασκαλία στο ηµοτικό για φαινόµενα που στηρίζονται στον τρίτο νόµο του Νεύτωνα Επίκουρος Καθηγητής, Π.Τ..Ε.
þÿ¼ ½ ±Â : ÁÌ» Â Ä Å ÃÄ ²µ þÿä Å ÃÇ»¹º Í Á³ Å
Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2015 þÿ ½»Åà Äɽ µ½½ ¹Î½ Ä Â þÿ±¾¹»ì³ à  º±¹ Ä Â þÿ±à ĵ»µÃ¼±Ä¹ºÌÄ Ä±Â
Οι Διαστάσεις του Λειτουργικού Αναλφαβητισμού στην Κύπρο
Οι Διαστάσεις του Λειτουργικού Αναλφαβητισμού στην Κύπρο 1. Ταυτότητα της Έρευνας Η έρευνα του Λειτουργικού Αναλφαβητισμού έγινε πλέον θεσμός στα πλαίσια του εκπαιδευτικού συστήματος της Κύπρου, αφού διεξάγεται
ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ
ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και Θρησκευτική Ετερότητα: εθνικές και θρησκευτικές
Publishers, London. Ευκλείδης Γ Τεύχη:
Ανάλυση και Συγκριτικές Επισηµάνσεις Σχολικών Βιβλίων του ηµοτικού Σχολείου (Ελλάδας, Κύπρου, Αγγλίας) όσον αφορά στην Έννοια της Πιθανότητας. Συγγραφέας: Ιδιότητα: Καλαβάσης Φραγκίσκος Σκουµπουρδή Χρυσάνθη
Η εναλλαγή της ημέρας και της νύχτας Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο
Η εναλλαγή της ημέρας και της νύχτας Δραστηριότητες από τον κόσμο της Φυσικής για το Νηπιαγωγείο Μάθημα επιλογής ΣΤ Εξαμήνου Διδάσκων: Κ. Ραβάνης Το διδακτικό αντικείμενο Φαινόμενο μακρόκοσμος Αιτία η
Ιδέες των μαθητών. Παρανοήσεις. Παραλληλισμοί με την ιστορία της Επιστήμης.
Ιδέες των μαθητών. Παρανοήσεις. Παραλληλισμοί με την ιστορία της Επιστήμης. 1. Οι ιδέες των μαθητών και πώς σχηματίζονται Άννα Κουκά Πώς δημιουργούνται οι αρχικές εξηγήσεις για το φυσικό κόσμο Τα παιδιά
Η παραγωγή αναφορικών προτάσεων από κυπριόπουλα παιδιά με Γλωσσική Διαταραχή
Σχολή Επιστημών Υγείας Πτυχιακή εργασία Η παραγωγή αναφορικών προτάσεων από κυπριόπουλα παιδιά με Γλωσσική Διαταραχή Κωνσταντίνα Χατζηκαλλή Λεμεσός, Ιούνιος 2018 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ
Συμπληρωματικό Φύλλο Εργασίας 4+ ( * ) Μετρήσεις Θερμοκρασίας Η Βαθμονόμηση
Συμπληρωματικό Φύλλο Εργασίας 4+ ( * ) Μετρήσεις Θερμοκρασίας Η Βαθμονόμηση ( * ) + επιπλέον πληροφορίες, ιδέες και προτάσεις προαιρετικών πειραματικών δραστηριοτήτων, ερωτήσεις... Μια προσεκτική μέτρηση
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πτυχιακή Διατριβή Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ CΗ 4 ΣΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ
Σεμινάριο Βιβλιογραφίας στους προπτυχιακούς φοιτητές
Σεμινάριο Βιβλιογραφίας στους προπτυχιακούς φοιτητές των Τμημάτων Χημείας και Επιστήμης &Τεχνολογίας Υλικών Ηράκλειο Ακαδημαϊκό Έτος 2016-7 Πρόσβαση στην επιστημονική πληροφορία Σημείο εκκίνησης http://www.lib.uoc.gr
ΦΕ2: Η ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΦΕΡΕΤΑΙ ΜΕ ΡΕΥΜΑΤΑ (σελ ) Λεξιλόγιο: θερµότητα, µεταφορά θερµότητας, ρεύµατα, θερµότητα, υγρά, αέρια
1 ΦΕ2: Η ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ ΜΕΤΑΦΕΡΕΤΑΙ ΜΕ ΡΕΥΜΑΤΑ (σελ. 54 56) Λεξιλόγιο: θερµότητα, µεταφορά θερµότητας, ρεύµατα, θερµότητα, υγρά, αέρια Στόχοι: Να διαπιστώσουµε πειραµατικά τη µεταφορά θερµότητας µε ρεύµατα
Εισαγωγή στην Μεταφορά Θερμότητας
Εισαγωγή στην Μεταφορά Θερμότητας ΜΜΚ 312 Μεταφορά Θερμότητας Τμήμα Μηχανικών Μηχανολογίας και Κατασκευαστικής Διάλεξη 1 MMK 312 Μεταφορά Θερμότητας Κεφάλαιο 1 1 Μεταφορά Θερμότητας - Εισαγωγή Η θερμότητα
ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ
ΕΝΩΣΗ ΚΥΠΡΙΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ 1 Η ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑ Α ΦΥΣΙΚΗΣ B ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κυριακή, 17 Απριλίου, 2005 Ώρα: 10:00-12:30 Προτεινόµενες Λύσεις ΜΕΡΟΣ Α 1. (α) Από το δεύτερο σχήµα, επειδή ο ζυγός ισορροπεί, προκύπτει
ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Είναι τρείς και σχηματικά φαίνονται στο σχήμα
ΔΙΑΔΟΣΗ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΤΡΟΠΟΙ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Είναι τρείς και σχηματικά φαίνονται στο σχήμα Μεταφορά Αγωγή Ακτινοβολία Ακτινοβολία ΑΓΩΓΗ (1 ΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ) Έστω δύο σώματα που διατηρούνται
1 η ΑΣΚΗΣΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΠΛΟ ΤΟΙΧΩΜΑ
ΑEI ΠΕΙΡΑΙΑ (ΤΤ) ΣΤΕΦ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ-ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ ΕΡΓ. ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ 1 η ΑΣΚΗΣΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΠΛΟ ΤΟΙΧΩΜΑ Σκοπός της άσκησης Η κατανόηση της χρήσης της εξίσωσης Fourier
Παιδαγωγικό εργαστήριο Σχεδιάζοντας ένα χάρτη εννοιών για τον Εθνικό Δρυμό Σουνίου
Παιδαγωγικό εργαστήριο Σχεδιάζοντας ένα χάρτη εννοιών για τον Εθνικό Δρυμό Σουνίου Θ. ΙΩΑΝΝΟΥ Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ.Δ.Ε. Δ Αθήνας «Προστατευόμενες περιοχές: Διαδρομές στο χώρο και στο
Οι εννοιολογικοί χάρτες και οι εφαρμογές τους στη διδασκαλία με τη βοήθεια της τεχνολογίας
Οι εννοιολογικοί χάρτες και οι εφαρμογές τους στη διδασκαλία με τη βοήθεια της τεχνολογίας Τι είναι γνώση; Για τη γνώση δεν υπάρχει ένας και μοναδικός συμφωνημένος ορισμός. Κατά έναν ορισμό είναι η θεωρητική
Εφαρµοσµένη ιδακτική των Φυσικών Επιστηµών (Πρακτικές Ασκήσεις Β Φάσης)
Πανεπιστήµιο Αιγαίου Παιδαγωγικό Τµήµα ηµοτικής Εκπαίδευσης Μιχάλης Σκουµιός Εφαρµοσµένη ιδακτική των Φυσικών Επιστηµών (Πρακτικές Ασκήσεις Β Φάσης) Παρατήρηση ιδασκαλίας και Μοντέλο Συγγραφής Έκθεσης
Π. Καριώτογλου. Παιδαγωγική Σχολή, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΥΠΗΡΕΤΟΥΝΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ: ΤΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ STED Π. Καριώτογλου Παιδαγωγική Σχολή, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Η παρουσίαση γίνεται στο πλαίσιο του προγράμματος
ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΦΥΣΗ» ΤΗΣ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΦΥΣΗ» ΤΗΣ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Καζάκης Ν. 1, Βουδούρης Κ. 1 1 Εργ. Τεχνικής Γεωλογίας & Υδρογεωλογίας, Τµήµα Γεωλογίας, Αριστοτέλειο
Ψηφιακές Τεχνολογίες βασικά θεωρητικά ζητήματα με αναφορά στη διαδικασία σχεδιασμού
Ψηφιακές Τεχνολογίες βασικά θεωρητικά ζητήματα με αναφορά στη διαδικασία σχεδιασμού N.Γιαννούτσου Εργαστήριο Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας- ΦΠΨ-Φιλοσοφική σχολή http://etl.ppp.uoa.gr Τεχνολογίες για την ηλεκτρονική
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΛΙΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ REDESIGNING AN ASSEMBLY LINE WITH LEAN PRODUCTION TOOLS
ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΛΙΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ REDESIGNING AN ASSEMBLY LINE WITH
ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ
ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ Στόχοι των δραστηριοτήτων. Οι μαθητές θα πρέπει να είναι σε θέση να: αναφέρουν διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αυξήσουμε τη θερμοκρασία διαπιστώσουν πειραματικά ότι
"Ερευνώ και Ανακαλύπτω" τη Θερμοκρασία και τη Θερμότητα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ, ΤΕΥΧΟΣ Α ΣΥΜΠΟΣΙΟ / ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ: Πρωτοβάθμια Εκπ-Παίδευση στις-με τις Φυσικές επιστήμες - H Βέλτιστη
Από το ποτήρι με το βραστό νερό, που είχε υψηλή θερμοκρασία, έφυγε θερμότητα προς τον αέρα (περιβάλλον) και έτσι η θερμοκρασία του ελαττώθηκε.
Προηγείται η εικόνα Β, αφού σε αυτή στο ένα ποτήρι έχουμε νερό που βράζει και στο άλλο νερό με παγάκια που μετά από λίγη ώρα, όπως φαίνεται στην εικόνα Α, το πρώτο κρύωσε και στο δεύτερο έλιωσαν τα παγάκια.
Έρευνα για τις αντιλήψεις των μαθητών ΣΤ τάξης Δημοτικού Σχολείου για το απλό ηλεκτρικό κύκλωμα
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ, ΤΕΥΧΟΣ A Οι Φυσικές Επιστήμες στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Έρευνα για τις αντιλήψεις των μαθητών ΣΤ
Μοντέλο Μεικτής Μάθησης για τα Μαθηματικά της Γ Λυκείου
Μοντέλο Μεικτής Μάθησης για τα Μαθηματικά της Γ Λυκείου Ηµερίδα Μαθηµατικών: «Γεωµετρία - Ανάλυση, Αρµονική Αλληλεπίδραση για την Επίλυση Μαθηµατικών Προβληµάτων» Θεσσαλονίκη 2 Απριλίου 2011 Ελληνογαλλική
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριο ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΑΓΩΓΟΥΣ ΚΑΙ ΜΟΝΩΤΕΣ. «ΝΑ ΠΕΡΑΣΩ Ή ΌΧΙ» 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περι
ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µεγάλες τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Αγωγοί και µονωτές» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.
Εργαστηριακή Άσκηση 30 Μέτρηση του συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας υλικών.
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Όνομα : Κάραλης Νικόλας Α/Μ: 944 Εργαστηριακή Άσκηση 3 Μέτρηση του συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας υλικών. Συνεργάτες:
Σεμινάριο Βιβλιογραφίας στους προπτυχιακούς φοιτητές
Σεμινάριο Βιβλιογραφίας στους προπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος Φυσικής Ηράκλειο Ακαδημαϊκό Έτος 2016-7 Πρόσβαση στην επιστημονική πληροφορία Σημείο εκκίνησης http://www.lib.uoc.gr επιστημονικές πηγές
ΠΕΙΡΑΜΑ VII-β Μέτρηση Θερµικής Αγωγιµότητας Μετάλλων
ΠΕΙΡΑΜΑ VII-β Μέτρηση Θερµικής Αγωγιµότητας Μετάλλων Σκοπός πειράµατος Στο πείραµα αυτό θα µελετήσουµε τη διάδοση θερµότητας κατά µήκος µιας µεταλλλικής ράβδου και θα µετρήσουµε το συντελεστή θερµικής
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
Σχολή Mηχανικής και Τεχνολογίας Πτυχιακή εργασία ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΛΛΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Στέλιος Καράσαββας Λεμεσός, Μάιος 2017
Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα:. Όνομα Μητέρας:... Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:. Εξεταστικό Κέντρο:...
Όνομα και Επώνυμο:.. Όνομα Πατέρα:. Όνομα Μητέρας:..... Δημοτικό Σχολείο:.. Τάξη/Τμήμα:. Εξεταστικό Κέντρο:... Παρατήρησε την παρακάτω εικόνα: Αναγνώρισε τις μορφές ενέργειας στις περιοχές ή στα σώματα
Το φαινόµενο του Βρασµού
Α) Ι ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Το φαινόµενο του Βρασµού Τάξη : Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Οι µαθητές µετά το τέλος της διδασκαλίας να είναι σε θέση: 1. Να αναγνωρίζουν πότε ένα υγρό βράζει. 2. Να διακρίνουν το βρασµό από την εξάτµιση
ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΣΤΟ ΚΣΕ ΒΟΛΟΥ Α ΜΕΡΟΣ. ΣΧΕΔΙΑΣΗ
ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΣΤΟ ΚΣΕ ΒΟΛΟΥ 1. Τίτλος σεναρίου Α ΜΕΡΟΣ. ΣΧΕΔΙΑΣΗ Παρουσίαση του λογισμικού «Μ.Α.Θ.Η.Μ.Α» και προτάσεις διδακτικής αξιοποίησής του. 2. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές
Kyriakou, Eupraxia. Neapolis University. þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å
Neapolis University HEPHAESTUS Repository School of Economic Sciences and Business http://hephaestus.nup.ac.cy Master Degree Thesis 2014 þÿ À±³³µ»¼±Ä¹º ¹º±½ À à ÄÉ þÿ½ ûµÅÄν À Å µá³ ½Ä±¹ à þÿ µ½¹ºì Ã
Η διδασκαλία των Θερμικών Φαινομένων μέσω Συστήματος Διαχείρισης Μάθησης (Learning Management System - LMS) σε μαθητές δημοτικού
Η διδασκαλία των Θερμικών Φαινομένων μέσω Συστήματος Διαχείρισης Μάθησης (Learning Management System - LMS) σε μαθητές δημοτικού Σκέλλας Ι. Αντώνης Διδακτορική διατριβή ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ Ονοματεπώνυμο:.
ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2013-2014 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 Τάξη: B Βαθμός: Μάθημα: Φυσικά (Φυσική και Χημεία) Ημερομηνία: 10/06/2014 Διάρκεια: 2 Ώρες Ολογράφως:.. Υπογραφή:
, α µα.., asotirakis@aegean.gr, 2241025931 α α α, α µα.., kmath@otenet.gr, 2241065194. α α α α α α α α α «α µα. α α µ «α α µα» α
, α µα.., asotirakis@aegean.gr, 2241025931 α α α, α µα.., kmath@otenet.gr, 2241065194 ΠΕΡΙΛΗΨΗ α α α α µα α 04. α α α α α α α α α α «α µα µα» µ µ α µα α α α α µ α α µ «α α µα» α µα α α µ α µ α α α α α
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ των μαθητών ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΜΩΡΑΪΤΑΚΗΣ ΗΛΙΑΣ ΠΕ04.01 ΦΥΣΙΚΟΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ των μαθητών ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΜΩΡΑΪΤΑΚΗΣ ΗΛΙΑΣ ΠΕ04.01 ΦΥΣΙΚΟΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ. 1 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Ι. Δημόπουλος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών. ΤΕΙ Πελοποννήσου
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 1 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Ι. Δημόπουλος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οργανισμών. ΤΕΙ Πελοποννήσου Κάποιες έννοιες Επιστήμη : κάθε συστηματικό πεδίο μελέτης ή σύστημα γνώσης που έχει ως σκοπό
Θερµότητα χρόνος θέρµανσης. Εξάρτηση από είδος (c) του σώµατος. Μονάδα: Joule. Του χρόνου στον οποίο το σώµα θερµαίνεται
1 2 Θερµότητα χρόνος θέρµανσης Εξάρτηση από είδος (c) του σώµατος Αν ένα σώµα θερµαίνεται από µια θερµική πηγή (γκαζάκι, ηλεκτρικό µάτι), τότε η θερµότητα (Q) που απορροφάται από το σώµα είναι ανάλογη
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Γνώση / Στάση Νοσηλευτών για το Χειρισμό Χημειοθεραπευτικών Φαρμάκων Ονοματεπώνυμο Φοιτητή: Καψούλης Αντρέας Αρ. Φοιτητικής Ταυτότητας:
Ονοματεπώνυμο: Α.Μ. Μέθοδοι Διδασκαλίας Φυσικής
Ονοματεπώνυμο: Α.Μ. Αθήνα, 28 IAN 2016 Υποθέστε ότι πρόκειται να διδάξετε σε μαθητές Λυκείου τα φαινόμενα: της θέρμανσης και της φωτοβολίας μεταλλικού αγωγού που διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα. Περιγράψτε
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Μετάδοση Θερμότητας. Ενότητα 4: Εξαναγκασμένη Θερμική Συναγωγιμότητα
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Μετάδοση Θερμότητας Ενότητα 4: Εξαναγκασμένη Θερμική Συναγωγιμότητα Κωνσταντίνος - Στέφανος Νίκας Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών