βασίλισσα Εστέρ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΗΝΩΝ

Transcript

1 Ê ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Τ Ε Υ Χ Ο Σ 7 5 Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Σ - Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ - Ε Κ Ε Μ Β Ρ Ι Ο Σ Τ Ι Σ Ρ Ι - Χ Ε Σ Β Α Ν - Κ Ι Σ Λ Ε Β βασίλισσα Εστέρ

2 περιεχοµενα 03 συνταξης σηµειωµα 04 κοινοτητας διοικηση ανακοινωση ϖρωθυϖουργου, το ΚΙΣΕ για τη νυχτα των κρυσταλλων και την ανακοινωση του ϖρωθυϖουργου 05 13ο ετησιο ευρωπαϊκο συνεδριο κοινωνικης αλληλεγγυης 07 εθελοντισµος και κοινωνικη αλληλεγγυη 08 Κιπουρ 2019 στα Γιαννενα 09 στη Λαρισα για ενα γαµο ενα διαφορετικο εργαστηρι φιλοσοφιας 11 ο αντισηµιτισµος, το Ολοκαυτωµα και η φιλοσοφικη σκεψη 13 η αρνηση του Ολοκαυτωµατος δεν αποτελει ελευθερια της εκφρασης αλλα προσβολη µνηµης του εβραϊκου λαου 15 η αρνηση του Ολοκαυτωµατος και η ελευθερια εκφρασης 16 Ευα 17 αποφθεγµα φωτογραφια Εβραιοι που επηρεασαν τον κοσµο βασιλισσα Εστερ 20 Παγκοσµιο Εβραϊκο Συνεδριο, εβραϊκο διπλωµατικο σωµα, η εποµενη γενια Εβραιων ηγετων 22 το διεθνες συµβουλιο Εβραιων γυναικων στην Αθηνα 24 επιστηµη και τεχνολογια εινα η κυρια µηχανη ωθησης της οικονο- µιας 26 τριαντα χρονια µετα µιλαµε για αγαπη οχι για µισος 28 για τη δηµαγωγια την προπαγανδα και τη δηµοκρατια 29 τεχνης σχολια-βιβλια Ι ΙΟΚΤΗΤΗΣ: Ισραηλιτική Κοινότης Αθηνών, Μελιδόνη 8, Αθήνα , τηλ.: , fax: , ΕΚ ΟΤΗΣ: ο Πρόεδρος της Ι.Κ.Α. Αλβέρτος Ταραµπουλούς ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚ ΟΣΗΣ-ΣΥΝ- ΤΑΞΗΣ: Βίκτωρ Iσαάκ Ελιέζερ fax: , ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑ Α: Βίκτωρ Iσαάκ Ελιέζερ, Ρόζα Ρούσσου, Ντορίτα Τρέβεζα ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ-ΚΑΛΛ/ΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ρασέλ Μπαλέστρα ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΑΕΒΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ Σ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ: Αλίκη Αρούχ-Μορδεχάι, Βίκτωρ Iσαάκ Ελιέζερ, Άρης Εµµανουήλ, Ντορέλλα Καµχή, Σαµ Να- µίας, Ηλίας Πέσσαχ, Έλσα Πουγκακιώτη, Ρασέλ Ραφαήλ-Σασσών, Ευτυχία Ρούσσου, Ρόζα Ρούσσου, Ντορίτα Τρέβεζα, Ίντα Φόρνη.

3 συνταξης σηµειωµα 03 «Αν δεν είµαι εγώ για τον εαυτό µου, ποιος θα είναι; Αν είµαι µόνο για τον εαυτό µου, τότε τι είµαι; Αν όχι τώρα, πότε;». Το τελευταίο τρίµηνο του 2019 σηµαδεύτηκε από σηµαντικά γεγονότα, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στον ευρύτερο διεθνή χώρο. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε, ότι η Ελλάδα υιοθετεί τους ορισµούς του αντιση- µιτισµού και της άρνησης του Ολοκαυτώµατος, όπως διατυπώθηκαν και επικυρώθηκαν από τα 33 κράτη της ιεθνούς Συµµαχίας Μνήµης του Ολοκαυτώµατος (IHRA). Ελπίζουµε ότι οι ορισµοί αυτοί σύντοµα θα ενταχθούν, τόσο στο νοµικό οπλοστάσιο, όσο και στο εκπαιδευτικό σύστηµα της χώρας µας, ώστε να συµβάλουν στην πρόληψη των νοσηρών φαινοµένων του αντισηµιτισµού και της άρνησης του Ολοκαυτώµατος. Το Ευρωπαϊκό ικαστήριο Ανθρωπίνων δικαιωµάτων αποφάσισε, ότι η άρνηση του Ολοκαυτώµατος και η δολοφονία έξι εκατοµµυρίων Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς και τους συνεργάτες του, στη διάρκεια του Β' Παγκόσµιου Πολέµου, δεν αποτελεί ελευθερία της έκφρασης και δεν προστατεύεται από την Ευρωπαϊκή Σύµβαση ικαιωµάτων του Ανθρώπου. Αντίθετα, η άρνηση του Ολοκαυτώµατος αποτελεί προσβολή της µνήµης των νεκρών Εβραίων και δυσφήµιση του εβραϊκού λαού. Ο Σαµ Ναµίας, τεταρτοετής φοιτητής της Νοµικής Σχολής Αθηνών, σχολιάζει αποκλειστικά για το «Άλεφ» την ιστορική αυτή απόφαση σε σχέση µε το δικαίωµα της ελευθερίας της έκφρασης. Το ιεθνές Συµβούλιο Εβραίων Γυναικών (ICJW), οργάνωσε στην Αθήνα το 16 ο περιφερειακό συνέδριό του, µε βασικό θέµα των εργασιών του «Μαθαίνοντας από το παρελθόν, µε έµπνευση από το παρόν, ετοιµαζόµαστε για το µέλλον». Στο εναρκτήριο δείπνο, οι επικεφαλής του ελληνικού τµήµατος Αυγουστίνα Αλµυρούδη Ναµία και Ευτυχία Σιµχά Ασέρ, καλωσόρισαν τις 60 εκπροσώπους 30 χωρών παρουσία της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραµέως, η οποία στην οµιλία της, αφού καταδίκασε τον αντισηµιτισµό, συγχάρηκε το ιεθνές Συµβούλιο Εβραίων Γυναικών και εξήρε το ρόλο των γυναικών στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, µε ιδιαίτερη αναφορά στην κατάχρηση των δικαιωµάτων της γυναίκας. Η επιχειρηµατίας Ντορέλλα Καµχή και ο ιδάκτωρ Αιµατολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Ηλίας Πέσσαχ, ορίστηκαν ως εκπρόσωποι του εβραϊκού διπλωµατικού σώµατος του Παγκόσµιου Εβραϊκού Συνεδρίου, µε έδρα την Ελλάδα. Το εβραϊκό διπλωµατικό σώµα WJC (WJC JDCorps) είναι ένα παγκόσµιο δίκτυο 300 Εβραίων επαγγελµατιών, που δραστηριοποιούνται στους τοµείς της διπλωµατίας για λογαριασµό του παγκόσµιου εβραϊσµού, σε περισσότερες από 50 χώρες. «Η παρουσία και ενασχόλησή µου, µετρά περισσότερα από 20 χρόνια. Μου ανατέθηκαν περιπτώσεις, όπως επισκέψεις σε φυλακές όπου κρατούνταν άνδρες ή γυναίκες οµόθρησκοι Έλληνες ή κάτοικοι άλλων χωρών, κυρίως άτοµα µε παραβατικότητα. Επισκέψεις σε σπίτια οικογενειών ή ατόµων µοναχικών, οποιαδήποτε ώρα και ηµέρα υπήρχε ανάγκη να µιλήσουν µε κάποιον άνθρωπο και ας µην ήταν ψυχολόγος ή ειδικός. Συνοδεία συνανθρώπων µας σε επείγοντα περιστατικά ή δροµολογηµένες επισκέψεις στα νοσοκοµεία, αναµονή ώστε να νιώθουν πως κάποιος είναι εκεί για εκείνους, επαφή µε γιατρούς σε άτοµα που δεν έχουν κανέναν να ενδιαφερθεί, επισκέψεις σε δη- µόσια και ιδιωτικά ιδρύµατα ( αφνί, ροµοκαΐτειο, Ψ. Ξενώνες)». Ένα µεγάλο ευχαριστώ σε µια απλή και ταπεινή εθελόντρια της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, την Ευτυχία Ρούσσου, που µε το κείµενό της στο «Άλεφ» αναδεικνύει, όχι µόνο την αξία της προσφοράς αλλά και της αφοσίωσης στην αλληλεγγύη προς το συνάνθρωπο την ώρα του πόνου. Η Ίντα Φόρνη, η Ρόζα Ρούσσου και η κοινωνική λειτουργός της Κοινότητάς µας, Έλσα Πουγκακιώτη, συνυπογράφουν ένα κείµενο που απαντά σε ένα βασικό ερώτηµα: «Αν δεν είµαι εγώ για τον εαυτό µου, ποιος θα είναι; Αν είµαι µόνο για τον εαυτό µου, τότε τι είµαι; Αν όχι τώρα, πότε;». Αυτά και πολλά άλλα ενδιαφέροντα θέµατα, µπορείτε να διαβάσετε στο τεύχος που κρατάτε και µε το οποίο κλείνει το Καλή χρονιά και καλή ανάγνωση Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ

4 04 κοινοτητας διοικηση ανακοινωση για την υιοθετηση των ορισµων του αντισηµιτισµου και της αρνησης του Ολοκαυτώµατος της IHRA Στις 8 Νοεµβρίου, την παραµονή της επετείου της Νύχτας των Κρυστάλλων, µιας από τις τραγικότερες στιγµές της εβραϊκής ιστορίας, ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε µε τον Πρόεδρο του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συµβουλίου Ελλάδος, κ. αβίδ Σαλτιέλ και µέλη του προεδρείου καθώς και τον Πρόεδρο της ελληνικής αντιπροσωπείας στη διεθνή συµµαχία για τη Μνήµη του Ολοκαυτώµατος (IHRA), ρ. Ευστάθιο Λιανό Λιάντη, προκειµένου να ανακοινώσει την υιοθέτηση από την Ελλάδα των ορισµών εργασίας της IHRA για τον αντισηµιτισµό και την άρνηση του Ολοκαυτώµατος. Ο ορισµός για τον αντισηµιτισµό έχει υιοθετηθεί από πολλές χώρες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο σε οδηγία του προς τα κράτη-µέλη, ζήτησε να τον ενσωµατώσουν στην κρατική νοµοθεσία. Ωστόσο η Ελλάδα, µε τη σηµερινή ανακοίνωση γίνεται η πρώτη χώρα που υιοθετεί τον ορισµό εργασίας για την άρνηση του Ολοκαυτώµατος, σε µία πράξη µεγάλης ιστορικής βαρύτητας. Ο Πρωθυπουργός ενηµερώθηκε για την πορεία προετοιµασίας της ελληνικής προεδρίας της διεθνούς συµµαχίας το 2021, ένα γεγονός που θα φέρει τη χώρα στον πυρήνα των κρατών, που µάχονται τον αντισηµιτισµό και έχουν αποφασιστικό λόγο στην κατάρτιση και την εφαρµογή νοµοθετικών και µορφωτικών προτάσεων για την καταπολέµησή του. Η ελληνική προεδρία, που συµπίπτει µε την 200η επέτειο της Εθνικής Παλιγγενεσίας, θα αποτελείται από ένα πλέγµα ακαδηµαϊκών, µορφωτικών και πολιτιστικών δράσεων, που θα επικεντρώνει στο ρόλο της εκπαίδευσης και των µέσων κοινωνικής διάχυσης, στη διατήρηση της µνήµης του Ολοκαυτώµατος και την εξάλειψη του αντισηµιτισµού, καθώς και στην ανάδειξη της δισχιλιετούς ιστορίας του ιουδαϊκού ελληνισµού. Ο Πρωθυπουργός ανέθεσε το συντονισµό και την παρακολούθηση της εν λόγω προσπάθειας στον Αντιπρόεδρο της κυβερνήσεως, κ. Παναγιώτη Πικραµµένο, ο οποίος συµµετείχε στη σηµερινή συνάντηση. Επιπλέον, του ανέθεσε να καθοδηγήσει και να εποπτεύσει τη διαδικασία ενσωµάτωσης των ορισµών στη νοµοθεσία και την εκπαίδευση. Πηγή: ΤΟ ΚΙΣΕ ΓΙΑ ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΤΩΝ ΚΡΥΣΤΑΛΛΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ Απόψε, 9 Νοεµβρίου 2019, θυµόµαστε τη θλιβερή εκείνη νύκτα της 9 ης Νοεµβρίου 1938, που στη Γερµανία του Αδόλφου Χίτλερ έγινε το πρώτο µαζικό πογκρόµ, κατά των Εβραίων. Εκείνη τη νύκτα, ο κόσµος δεν άκουσε τους ήχους των κρυστάλλων. Ο κόσµος αδιαφόρησε. Αφορούσε µόνο στους Εβραίους! Η «Νύκτα των Κρυστάλλων» όµως, ήταν η απαρχή της θηριωδίας του ναζισµού, που προκάλεσε τον βιοµηχανοποιηµένο θάνατο Εβραίων και εκατοµµυρίων άλλων θυµάτων του ρατσισµού και της µισαλλοδοξίας. Παρά την απόλυτη καταστροφή, ο κόσµος δεν διδάχθηκε ότι ο αντιση- µιτισµός µπορεί να ξεκινάει εναντίον των Εβραίων, δεν σταµατάει όµως στους Εβραίους. Απειλεί την ίδια τη ζωή και την υπόσταση κάθε ανθρώπου και επιχειρεί να επιβάλει την απανθρωπιά, παραβιάζοντας κάθε αξία ανθρωπισµού. Χαιρετίζουµε λοιπόν, την ανακοίνωση του Έλληνα Πρωθυπουργού, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, ότι η Ελλάδα υιοθετεί τους ορισµούς του αντισηµιτισµού και της άρνησης του Ολοκαυτώµατος, όπως ψηφίστηκαν από τις χώρες-µέλη του IHRA (διεθνής συµµαχία για την Μνήµη του Ολοκαυτώµατος, στην οποία µετέχει και η χώρα µας) και την ενσωµάτωσή τους στη νοµοθεσία και την εκπαίδευση. Σήµερα, στην 81 η επέτειο της «Νύκτας των Κρυστάλλων», η Ελλάδα έστειλε ένα ηχηρό µήνυµα: ότι η χώρα µας στέκεται απέναντι στον αντισηµιτισµό, στο φανατισµό και τη ξενοφοβία.

5 13ο ετησιο ευρωπαϊκο συνεδριο κοινωνικης αλληλεγγυης «Αν δεν είµαι εγώ για τον εαυτό µου, ποιος θα είναι;» «Αν είµαι µόνο για τον εαυτό µου, τότε τι είµαι;» «Αν όχι τώρα, πότε;» 05 Η ετήσια διάσκεψη για την κοινωνική αλληλεγγύη έγινε µε απόλυτη επιτυχία στο Παρίσι, από 17 έως 19 Νοεµβρίου Από την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών συµµετείχαν η πρόεδρος της Επιτροπής κοινωνικής αλληλεγγύης, Ίντα Φόρνη, ο σύνδεσµος µε το Κοινοτικό Συµβούλιο, Ρόζα Ρούσσου και η κοινωνική λειτουργός της Κοινότητας, Έλσα Πουγκακιώτη. Συναναστραφήκαµε µε εκπροσώπους διαφόρων χωρών µε κοινούς προβληµατισµούς και δυσκολίες, γεγονός που µας έδωσε το έναυσµα να επικεντρωθούµε σε αλλαγές ή προσαρµογές, που θα µπορέσουν να «εισβάλουν» στο νέο έργο της Επιτροπής µας. Η θεµατολογία του συνεδρίου αφορούσε την «αυτονοµία», προσεγγίζοντας την Μοντεσσοριανή µέθοδο. Η µέθοδος «Montessori» ξεκίνησε να εφαρµόζεται στα παιδιά, µε στόχο την αναπτυξιακή τους βελτίωση. Επίκεντρο της µεθόδου αυτής είναι η καλλιέργεια της αυτονοµίας των παιδιών, στο σχολικό περιβάλλον. Η φιλοσοφία της Montessori, «βοήθησέ µε να το κάνω µόνος µου», προσεγγίζει στην περίπτωση αυτή ηλικιωµένους, προκειµένου να βελτιώσουν την καθηµερινότητά τους, όντας λειτουργικοί στο περιβάλλον τους, µε γνώµονα παράγοντες όπως την γεροντική άνοια, τα κινητικά προβλήµατα, τους µοναχικούς ανθρώπους, την κατάθλιψη, µε απλά λόγια, τα γηρατειά. Όλοι οι παραπάνω παράγοντες συµβάλουν στο να αναδείξουν τα στάδια του κύκλου ζωής του ανθρώπου και την επιστροφή του στα αρχικά αναπτυξιακά στάδια ενός παιδιού. Όταν γερνάµε, γυρίζουµε στις συνήθειες της παιδικής µας ηλικίας, θέλουµε να µας υπολογίζουν και όχι να λειτουργούν για εµάς, χωρίς εµάς. Έτσι λοιπόν, οι ηλικιωµένοι αναγκάζονται να θυµηθούν µέσα από την καθηµερινή ενασχόληση και όχι να νιώθουν περιθωριοποιηµένοι και εξαρτηµένοι. Αυτό ισούται µε έναν αργό θάνατο, που ισούται µε παραίτηση ζωής. Όσοι ασχολούµαστε µε αυτές τις ηλικίες θα πρέπει να δη- µιουργούµε δραστηριότητες, επικεντρωµένες στις ικανότητες που οι άνθρωποι έχουν ακόµα, όσο µικρές και αν φαντάζουν σε εµάς. Η πιο µικρή κίνηση και ενασχόληση µε τα χέρια τους, µπορεί να τους δώσει τη µνήµη και τη θέληση. Όλες οι οµιλίες συνοδεύτηκαν από µικρές οµάδες εργασίας µε σκοπό να δηµιουργηθούν οµάδες διερεύνησης, ώστε να προσαρµοστούν οι µέθοδοι που παρουσιάστηκαν µέσα από σύγχρονα και επίκαιρα παραδείγµατα, που απασχολούν τον εκάστοτε συµµετέχοντα στην Κοινότητά του. Πώς να διαχειριστείτε το πρόγραµµα ανάπτυξης χορηγών. Πώς να προετοιµαστείτε για να προσελκύσετε χρη- µατοδότες. Αφορούσε την παγκόσµια ηµέρα, που δηµιουργήθηκε για να τιµήσει τον Ραββίνο Στάινσαλτς, για την απόδοση του Ταλµούδ. Μέσα από αυτά τα ιερά κείµενα, αναδεικνύεται η σηµασία που έχει ο ρόλος των ανθρώπων, που φροντίζουν τους συνανθρώπους τους στην εβραϊκή παράδοση. Αναπτύχθηκαν µέθοδοι και τρόποι που θα µπορέσουν να µας βοηθήσουν στην αποτελεσµατικότερη προσέγγιση και την δέσµευση των συνανθρώπων µας, που δυσκολεύονται να τολµήσουν να συµµετάσχουν. Με στόχο την επιτυχηµένη καµπάνια χρηµατοδότησης, ο Μάικλ Νόβικ, σε τρεις συναντήσεις ανέπτυξε όλα τα στάδια µιας ανάγκης, που γίνεται πρόταση για χορηγία. Πως µπορείς να πείσεις ανθρώπους να βοηθήσουν τον δικό σου σκοπό, τη στιγµή που όλοι ζητούν βοήθεια. Οι χρηµατοδότες µας θα πρέπει να µετουσιωθούν σε συνεργάτες ζωής και αυτό εξαρτάται από τον δικό µας χειρισµό. Εκτός από το δικό µας όραµα και ανάγκη, που πρέπει να αξιολογηθεί ως προς τον τρόπο παρουσίασής του, σηµαντικό είναι να καταγραφεί το ψυχολογικό προφίλ του ανθρώπου στον οποίο απευθυνόµαστε. Όραµα, πάθος αλλά και ηγετικός ρόλος, είναι τα χαρακτηριστικά εκείνου που θα µας εκπροσωπήσει και θα πετύχει, αν δηµιουργήσει µια επικοινωνία. Μέσα από την πολυετή του εµπειρία αναφέρθηκε σε παραδείγµατα, άλλα επιτυχηµένα άλλα όχι, αναλύοντας µεθόδους και συµπεριφορές από τις δύο πλευρές. Επιζώντες του Ολοκαυτώµατος, αυτονοµία και αναµνήσεις. Η οµιλία εστίασε στο ερώτηµα, αν διαφέρει η ψυχική υγεία ενός επιζώντα του Ολοκαυτώµατος, από κάποιον που δεν είχε τραυµατικές εµπειρίες στη ζωή του. Για να απαντηθεί το παραπάνω ερώτηµα, δόθηκαν στο κοινό δυο παραδείγ- µατα περιπτώσεων, στα οποία περιγράφονται, πως µια τόσο τραυµατική εµπειρία επηρεάζει την καθηµερινότητα των επιζώντων στην συµπεριφορά µεταφορά και αλληλεπίδραση της δυναµικής της οικογένειας.

6 06 Γαλλικό σύστηµα κοινωνικής αλληλεγγύης. Παρουσιάζεται το δηµόσιο σύστηµα υγείας και οι δωρεάν υπηρεσίες και παροχές προς τις κοινωνικά ευπαθείς οµάδες. Εθελοντές και διαδίκτυο υπηρετούν τις ανάγκες των ανθρώπων, ξεκινώντας από τους µοναχικότερους. Ακολουθεί η γνωριµία του οργανισµού OSE και οι υπηρεσίες που παρέχει, όπως τα κέντρα ηµέρας, όπου οι φροντιστές ασχολούνται κυρίως µε ΑΜΕΑ, πάσχοντες από Αλτσχάϊµερ και ψυχικά νοσήµατα. Κλείνοντας, γίνεται αναφορά του United Restitution Organization (URO), µέσα από το πρίσµα αποκατάστασης µε τα προγράµµατα κοινωνικής αλληλεγγύης για τους επιζώντες µε καταγωγή γερµανική. Οµάδες διερεύνησης. Στην συζήτηση µε εκπροσώπους οργανισµών, που πρωταγωνιστούν στον τοµέα της κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως το «Jewish care», έγινε µια παρουσίαση των κοινοτήτων της Ελλάδος, Πορτογαλίας, Τουρκίας. Πως αντιµετωπίζουµε τις προκλήσεις, τρόπους εναλλακτικής χρηµατοδότησης, αντισηµιτισµός, οικονοµικές δυσκολίες, προσαρµογή προγραµµατισµού. Μπαµπά δεν αισθάνοµαι πολύ καλά σήµερα, η κληρονοµιά. Μέσα από τη συνεδρία του Μωσέ Τέλλερ από το κέντρο επιζώντων του Jewish Care, µε οδηγό την ψυχολογική προσέγγιση, αναπτύσσει το τραύµα του Ολοκαυτώµατος, που διαπερνά τις επόµενες γενιές. Ένα τραύµα που κληρονο- µούµε και καλούµαστε, ακόµα και αν δεν το έχουµε βιώσει, να το αντιµετωπίσουµε. Απορίες, ενοχές, φόβος, οργή είναι τα συναισθήµατα, που άθελά µας, ορίζουν και επηρεάζουν την ζωή και την αυτονοµία µας. Είναι η αιτία, που δεν µας επιτρέπει να ζητήσουµε εύκολα βοήθεια. Κέντρο Ηµέρας, εµπειρίες από το Λονδίνο και την Αγία Πετρούπολη. Ακολούθησε η παρουσίαση από δύο ψυχολόγους του OSE, του οργανισµού που δηµιουργήθηκε το 1912 από Ρώσους Εβραίους γιατρούς στην Αγία Πετρούπολη, για να βοηθήσει κυρίως προσφυγόπουλα. Μετά την επίθεση σε Charlie Hebdo και Hyper Kasher, έγινε ένα κινητό κέντρο βοήθειας. Το τµήµα ψυχολογικής υποστήριξης του οργανισµού ανέλαβε το δύσκολο έργο της επικοινωνίας, ανάµεσα στα µέλη που ήθελαν να εκφράσουν την αγωνία και το πένθος για εκείνους που έχασαν. Οι περισσότερες επιθέσεις στην Γαλλία γίνονται από φανατικούς Μουσουλµάνους, αν και οι δύο κοινότητες φροντίζουν να συνεργάζονται, όσο πιο συχνά µπορούν. Στο νεκροτοµείο, οι συγγενείς των τροµοκρατών ήταν στην ίδια αίθουσα µε τους συγγενείς των θυµάτων. Κανείς δεν µπορούσε να πιστέψει, πως ο γείτονας µεταµορφώθηκε σε δολοφόνο, αφού οι πολιτικές και θρησκευτικές ιδεολογίες αφαίρεσαν κάθε ανθρώπινη υπόσταση. Αντισηµιτισµός και αλληλεγγύη, ενώθηκαν σε αυτά τα τραγικά γεγονότα. Γιατροί, ψυχολόγοι, ψυχίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί δηµιούργησαν µια οµάδα µέσω της εφαρµογής «what s app», για να βοηθήσουν άµεσα όσους είχαν ανάγκη. Ακόµα, πραγµατοποιούν επισκέψεις στα σπίτια των συγγενών των θυµάτων και ενηµερώνουν τις υπόλοιπες κοινότητες. Στόχος είναι, όσοι πένθησαν να επιστρέψουν στην πραγµατικότητα και να την αντιµετωπίσουν. Αν και τα µέτρα ασφαλείας αυξήθηκαν, οι ψυχολόγοι είναι εκείνοι που αναλαµβάνουν να προετοιµάσουν τους πολίτες για ενδεχόµενη επιστροφή της τροµοκρατίας. Η ανάγκη εξεύρεσης δωρητών. Η τελευταία συνάντηση ανάπτυξης χορηγών είχε ένα ραντεβού, µεταξύ ενός χορηγού και ενός εκπροσώπου κοινότητας. Τον χορηγό υποδύθηκε ο Μάριο Ίζκοβιτς. Αναλύθηκε κάθε κουβέντα, επισηµάνθηκαν λάθη και σωστές προσεγγίσεις. Επίσκεψη σε χώρους κοινωνικής αλληλεγγύης, το Κέντρο Ηµέρας Έντιθ Κρέµσντορφ. Το Έντιθ Κρέµσντορφ, Κέντρο Ηµέρας της ΟSE, βρίσκεται 5 λεπτά από το Charlie Hebdo, ένας εξαιρετικός χώρος 250 τετραγωνικών µέτρων, χωρίς πολυτέλειες, που λειτουργεί εδώ και 13 χρόνια. Λειτουργεί υπό την αιγίδα του υπουργείου Υγείας και του δήµου Παρισιού, που καλύπτουν µέρος των εξόδων. Το υπόλοιπο κόστος καλύπτεται από τους φιλοξενούµενους, ανάλογα µε την οικονοµική τους κατάσταση, καθώς και από χορηγίες της ΟSE. Το οίκηµα είναι χτισµένο σε σχήµα «Π» γύρω από το αίθριο και είναι όλο τζαµαρίες. Μια παλιά βιοτεχνία τζιν, όπου το αφεντικό ήθελε να ελέγχει από κάθε οπτική γωνία το προσωπικό του. Η πρόσβαση είναι εύκολη και ο χώρος λειτουργικός και προσαρµοσµένος στις ανάγκες της τρίτης ηλικίας. Το περιβάλλον δεν σε παραπέµπει σε ίδρυµα. Γιατροί, θεραπευτές, φροντιστές και όλοι οι εργαζόµενοι φορούν καθηµερινά ρούχα και όχι στολή εργασίας. ουλεύουν κυρίως µε µερική απασχόληση πλαισιωµένοι από εθελοντές. Αντικείµενο του κέντρου είναι η ενίσχυση των δυνατοτήτων και η κοινωνικοποίηση των ηλικιωµένων. Το κέντρο φιλοξενεί καθηµερινά 10π.µ. µε 5.00µ.µ, 25 άτοµα, που έρχονται να περάσουν όµορφα και δηµιουργικά την ηµέρα τους. Η ηµέρα ξεκινάει µε ένα καλό πρωινό, συζητήσεις και πολλά παιχνίδια. Προσέρχονται 2 ή 3 φορές την εβδοµάδα για να συµµετάσχουν σε «οµάδα µνήµης», όπως παλαιότερα πήγαιναν σε «οµάδα µπριτζ» ή κάτι αντίστοιχο. Πρόκειται για µια ωραία έξοδο για εκείνους και είναι κάτι που οι ίδιοι αποζητούν. Κάποια σαββατοκύριακα οργανώνονται διήµερες εκδρο- µές, µε στόχο από τη µια να διασκεδάσουν οι ηλικιωµένοι και από την άλλη, να ξεκουραστούν οι φροντιστές. Σε κάθε πτέρυγα γίνονται διαφορετικές δραστηριότητες, όπως τµήµατα ζωγραφικής, καλλιτεχνικών, λογοθεραπείας, συνέχεια στη σελίδα 15

7 της ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΡΟΥΣΣΟΥ 07 και κοινωνικη αλληλεγγυη Ονοµάζοµαι Ευτυχία Ρούσσου και υπήρξα ιπτάµενη συνοδός στην Ολυµπιακή Αεροπορία, επί εποχής Ωνάση. Από την στιγµή που σκοτώθηκε ο αδερφός µου και αργότερα, η δηµιουργία της δικής µου µονογονεϊκής οικογένειας δεν µου άφησε το περιθώριο να έχω τον χρόνο να προσφέρω. Με οδήγησε στο να αφοσιωθώ, κυρίως στην επιβίωσή µας. Όµως η συλλογικότητα, το αίσθηµα της αλληλεγγύης και η ανάγκη προσφοράς αποτελούσαν όψεις που είχα διδαχτεί από την οικογένειά µου και πάντα υπήρχαν στην ψυχή µου. Στα 50 µου χρόνια, ήδη είχα συνταξιοδοτηθεί και όντας νέα, αναζητούσα τόπους ενασχόλησης και προσφοράς προς τον συνάνθρωπο. Αποφάσισα λοιπόν, να απευθυνθώ στον ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και να παρακολουθήσω σε- µινάρια κοινωνικής προσφοράς. ούλεψα περίπου δύο χρόνια, ενώ παράλληλα εκπαιδευόµουν µέσα από σεµινάρια µε θέµατα όπως η παιδική παραβατικότητα, η σεξουαλική κακοποίηση, η ενδοοικογενειακή βία. Τα περισσότερα έγιναν µε την συνδροµή της Ελληνικής Αστυνοµίας και τις εισηγήσεις Ελλήνων αξιωµατικών, των οποίων η εµπειρία ήταν πολύτιµη. Φεύγοντας από τον Ερυθρό Σταυρό, λόγω της ενασχόλησης της κόρης µου µε την αθλητική ιππασία, αφιερώθηκα στην θεραπευτική ιππασία βοηθώντας παραπληγικά και αυτιστικά παιδιά. Για λόγους υγείας (προβλήµατα στην µέση µου) δεν µπόρεσα να συνεχίσω, αν και αυτή η εµπειρία ήταν µια τεράστια ικανοποίηση. Όσο και αν σε στενοχωρούσαν κάποιες καταστάσεις, στο τέλος εκείνος που κέρδιζε την µεγαλύτερη αγαλλίαση ήταν ο εθελοντής. Η εσωτερική µου αναζήτηση περιπλανήθηκε, φτάνοντας στο σωµατείο «Οι φίλοι του παιδιού», που ακόµα και σή- µερα ασχολείται µε παιδιά φτωχών οικογενειών, που δεν µπορούν µόνες τους να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες της ανατροφής τους. Όταν µε κάλεσαν από την Ισραηλιτική Κοινότητα Αθηνών, αφού ενηµερώθηκα για ανάγκες και τους τρόπους βοήθειας, δέχτηκα αµέσως µε µεγάλη µου χαρά να συµµετέχω στην επιτροπή περίθαλψης. Με συνταξιδιώτες τον τότε πρόεδρο της περίθαλψης Μανώλη Αρούχ, συνεχίζοντας µε τον Ζακ Αλαζράκη, Σάµη Μιζάν, Ισαάκ Μορδεχάϊ και φτάνοντας στο σήµερα, µε την Ίντα Φόρνη και όλα τα µέλη και κοινοτικά συµβούλια, µε τα οποία τόσα χρόνια συνεργαζόµαστε. Η παρουσία και ενασχόλησή µου µετρά περισσότερα από 20 χρόνια. Μου ανατέθηκαν περιπτώσεις, όπως επισκέψεις σε φυλακές όπου κρατούνταν άνδρες ή γυναίκες οµόθρησκοι Έλληνες ή κάτοικοι άλλων χωρών, κυρίως άτοµα µε παραβατικότητα. Επισκέψεις σε σπίτια οικογενειών ή ατό- µων µοναχικών, οποιαδήποτε ώρα και ηµέρα υπήρχε ανάγκη να µιλήσουν µε κάποιον άνθρωπο και ας µην ήταν ψυχολόγος ή ειδικός. Συνοδεία συνανθρώπων µας σε επείγοντα περιστατικά ή δροµολογηµένες επισκέψεις στα νοσοκοµεία, αναµονή ώστε να νιώθουν πως κάποιος είναι εκεί για εκείνους, επαφή µε γιατρούς σε άτοµα που δεν έχουν κανέναν να ενδιαφερθεί, επισκέψεις σε δηµόσια και ιδιωτικά ιδρύµατα ( αφνί, ροµοκαΐτειο, Ψ. Ξενώνες). Επισκέψεις σε γηροκοµεία, Αθηνών ή λοιπά ιδιωτικά -Ρέστειονόπου είµαι η µοναδική εθελόντρια που επισκέπτοµαι οµόθρησκους-τροφίµους, από την πρώτη ηµέρα λειτουργίας του έως και σήµερα. Και τόσα άλλα, που οι σελίδες θα γέµιζαν από τις αναρίθ- µητες περιπτώσεις και εµπειρίες που απέκτησα. Για όλα τα παραπάνω, η Κοινότητα φρόντισε να µε επιβραβεύσει για την πολύτιµη προσφορά µου και την ευχαριστώ µέσα από τα βάθη της καρδιάς µου, που δεν µε ξέχασε. Η συνεχής αγωνία µου πηγάζει από το γεγονός, ότι λιγοστεύουν οι άνθρωποι που θέλουν να διαθέσουν χρόνο, χα- µόγελο, συναίσθηµα, εχεµύθεια και την παρουσία τους, στο ελάχιστο της παράλληλης ζωής τους µε κοινωνικά αδύνα- µους ή ευάλωτους συνανθρώπους. Σε όλες τις παραπάνω εθελοντικές δραστηριότητες, αποδείχτηκε πολύτιµος σύµβουλος η εκπαίδευση και οι συζητήσεις µε επαγγελµατίες, µέσω των σεµιναρίων. εν αρκεί να δηλώσει κάποιος εθελοντής, αλλά να είναι εθελοντής. Η συµµετοχή σε µια επιτροπή δεν σε κάνει εθελοντή, αλλά η προσφορά στον συνάνθρωπο. Όλα αυτά σας τα καταθέτω, σε µια προσπάθεια να µοιραστώ την εµπειρία µου και να βοηθήσω µε το µικρό µουέστω- λιθαράκι στην νέα σας προσπάθεια να εντοπίσετε και να προσεγγίσετε εθελοντές, που θα βοηθήσουν την κοινότητά µας να παραµείνει αλληλέγγυα και ζωντανή. Με εκτίµηση, Ευτυχία Ρούσσου

8 08 Κιπουρ 2019 στα Ξεχωριστή ηµέρα. Λαµπρή η συνάθροιση. Συγκινητική η τιµή που µας επιφυλάχθηκε. Όλα αυτά τα δεδοµένα συνηγορούν για την σπουδαιότητά της. Αρχικά, γιατί η παραδοσιακή συναγωγή των Ιωαννίνων γέµισε µε τόσο κόσµο, φερµένο από τα µήκη και πλάτη της γης. Και ειδικά φέτος, που η εκδήλωση συµπίπτει µε την πρόσφατη άξια εκλογή του Μωϋσή Ελισάφ, ως πρώτου πολίτη των Ιωαννίνων, γεγονός που λαµπρύνει την πόλη, την εβραϊκή, την επιστηµονική και πνευµατική Κοινότητά της. Παράλληλα, γιατί αυξάνεται η προσέλευση, ενδυναµώνεται ο θεσµός και τείνει να καταστεί παράδοση. Και ακόµα, γιατί από αυτό το βήµα δεν ακούγονται µόνο προσευχές, επικλήσεις και µελωδίες για την ξεχωριστή µέρα του Γιοµ Κιπούρ, αλλά τιµώνται και άξιοι άνθρωποι που σέβονται τις επιταγές, τα ήθη, τα έθιµα και τις παραδόσεις της θρησκείας µας και δένουν µε ακατάλυτα δεσµά τις πολύπλευρες µεταξύ µας σχέσεις. Αυτό που βίωσα υπήρξε µοναδικό. Άµεσο, κατανυκτικό, ζεστό, οικογενειακό, βαθειά συγκινητικό. Η παραδοσιακή συναγωγή παραπάνω από γεµάτη, τυλιγµένη σ ένα πέπλο «παλιού καλού καιρού» παλλόταν από γνωστές θρησκευτικές µελωδίες, προσευχές όπως παλιά, συναντήσεις παλιών γνωστών. Όλα κυλούσαν αβίαστα σαν κύµα του γιαλού, χωρίς «µη» και «δεν». Η κορύφωση δε του Κιπούρ η ώρα της Νεϊλά ήταν µια συγκλονιστική στιγµή απόλυτης κατάνυξης, µε ηχηρά οµαδικά ακούσµατα από θρησκευτικούς λειτουργούς και θρησκευό- µενους, που συντονίστηκαν σε µια θαυµαστά ανεπιτήδευτη ενορχήστρωση, που άγγιξε στην κυριολεξία τα µύχια της ψυχής µας, γεµίζοντας τα µάτια µας δάκρυα γαλήνης και ικανοποίησης. Στη συνέχεια, η τοπική Κοινότητα κατά την διάρκεια της δεξίωσης, βράβευσε όπως συνηθίζει κάθε χρόνο, άτοµα που προσφέρουν στο εβραϊκό σύνολο. Φέτος, βραβεύτηκαν ο Ραββίνος Ισαάκ Μιζάν, ο Μάκης Μάτσας και ο Ισαάκ Μορδεχάι, άτοµα που διακρίθηκαν για τις επιδόσεις τους στην διατήρηση και προώθηση της εβραϊκής ζωής. Η εκδροµή-προσκύνηµα στα Γιάννενα µε αφορµή το Κιπούρ των Γιαννιωτών, που δεν ζουν πια στην πόλη, αλλά σε άλλες εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας, του Ισραήλ ή στον υπόλοιπο κόσµο, σκοπό έχει να ζωντανέψει την, πολύ µικρή πλέον, κοινότητα της πόλης. Αρχικά, το αντιµετώπισα επιφυλακτικά µε το σκεπτικό, «αδειάζει µια συναγωγή για να γεµίσει µια άλλη;». Η συνεχιζόµενη όµως και ολοένα αυξανόµενη συµµετοχή, έδειξε ότι η εκδροµή παίρνει την µορφή θεσµού. Παράλληλα, η καταγωγή µου από πατέρα ένθερµο Γιαννιώτη, που πάντα µας περιέγραφε γλαφυρά τον ιδιαίτερο τρόπο ζωής στα Γιάννενα, µε οδήγησε να αναθεωρήσω και να συµµετάσχω, για να αποκτήσω προσωπική άποψη γι αυτό που γίνεται. Και έζησα µια ξεχωριστή εµπειρία, που σφράγισε τους δεσµούς µου µε την πόλη, καθώς µου χάρισε µια πολύτιµη εµπειρία ανάτασης και µε γέµισε γαλήνη ψυχής. Να είναι γεροί όλοι οι άξιοι συντελεστές, που οργάνωσαν αυτή την ξεχωριστή γιορτή για να την επαναλάβουν και του χρόνου µε το καλό και να µας δώσουν ξανά την ευκαιρία να ανέβουµε και λίγο ακόµα ψηλότερα. Ρασέλ Ραφαήλ-Σασών

9 του ΒΙΚΤΩΡΑ ΙΣΑΑΚ ΕΛΙΕΖΕΡ 09 στη Λαρισα για ενα... Στις 27 εκεµβρίου 2019, Παρασκευή απόγευµα ήταν, βρεθήκαµε στην Λάρισα, µια µέρα πριν τη τελετή ενός γάµου, στον οποίο είχαµε προσκληθεί. Μετά από εννέα ολόκληρα χρόνια, εβραϊκός γάµος στην πόλη. Παρα- µονή λοιπόν του γάµου, πήγαµε οικογενειακώς στην Λέσχη της Κοινότητας, όπου θα γινόταν στις εννέα το βράδυ, ένα εορταστικό Καµπαλάτ Σαµπάτ (υποδοχή του Σαββάτου), γιατί η συναγωγή ήταν κλειστή λόγω έργων. Ήταν περίπου 60 άτοµα, ανάµεσά τους πολλοί νέοι. Ένα παραδοσιακό Καµπαλάτ Σαµπάτ µε τον Ραββίνο της Λάρισας κ. Ηλία Σαµπεθάϊ, να ψάλλει µε εκείνο τον ανεπανάληπτο παραδοσιακό τρόπο και δίπλα του ο Ραββίνος Ισαάκ Μιζάν και οι παριστάµενοι να συµµετέχουν µικροί και µεγάλοι σε αυτή τη λιτή αλλά γεµάτη νοήµατα λειτουργία. Ο Ραββίνος Σαµπεθάϊ καλεί τον Ντάνη Αράρ (παραµονή του γάµου του) για το κιντούς Και µετά οι ευχές του Ραββίνου µέσα από µια αναφορά στον θεσµό του γάµου, στην βιβλική διδασκαλία! Στις 28 εκεµβρίου έγινε ο γάµος του Ντάνη Αράρ και της Σάρας Εζρατή, κάτω από τη Κουπά σύµφωνα µε την εβραϊκή παράδοση, µε τη συµµετοχή της χορωδίας της Κοινότητας της Λάρισας, που συνόδευε την ψαλµωδία του Ραββίνου Σαµπεθάϊ. Ευχαριστώ τον Ραββίνο κ. Ηλία Σαµπεθάϊ, που µου εµπιστεύθηκε το εξαιρετικό αυτό κείµενο, για να το µοιραστώ µε τους αναγνώστες του «Άλεφ». ο γαµος στη βιβλικη διδασκαλια του Ραββίνου Ηλία Σαµπεθάϊ Αύριο Μοτσαέ Σαµπάτ, θα γιορτάσουµε τον γάµο των αγαπητών Ντάνη και Σάρας. Για αυτή την σπουδαία στιγµή στη ζωή τους, θα θυµηθούµε δυο λόγια από την πλούσια εβραϊκή παρακαταθήκη µας. Σύµφωνα µε την εβραϊκή διδασκαλία, ο θεσµός του γάµου αποτέλεσε βασικό στοιχείο του έργου της ηµιουργίας. Μέσω του γάµου, επιτυγχάνεται ο πολλαπλασιασµός και η διαιώνιση του ανθρωπίνου γένους. Η βιβλική εβραϊκή γλώσσα δεν γνωρίζει καµιά λέξη για την έννοια της αγα- µίας. Για την Βίβλο, ο προορισµός της ζωής κάθε ανθρώπου εκπληρώνεται µέσα από τον θεσµό του γάµου. «Λο τοβ εγιοτ ααντάµ λεβαντό: δεν είναι καλό [διδάσκουν οι Ραββίνοι] να είναι ο άνθρωπος µόνος». ίπλα στον Αντάµ, ο Θεός δηµιούργησε την Χαβά, σύντροφο και συνοδοιπόρο. Όποιος πορεύεται µόνος λένε οι Νοµοδιδάσκαλοι στερείται χαράς και ευλογίας. Στην σύγχρονη εποχή, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι το συναίσθηµα, η ροµαντική αγάπη, αποτελεί προϋπόθεση για µια ευτυχισµένη σχέση. Κανείς σώφρων άνθρωπος δεν θα αντικρούσει τη σηµασία του ροµαντισµού ανάµεσα σε ένα ζευγάρι. Η βιβλική παράδοση όµως, διδάσκει πως ο γάµος προηγείται. Μια αληθινή αγάπη, ανθεί και εδραιώνεται σταδιακά, µέσα από την κοινή προσπάθεια και τους αγώνες για το χτίσιµο µιας εστίας, µε κοινά ιδανικά και όνειρα. Το πρόγραµµα ζωής που ο ιουδαϊσµός υπαγορεύει, παρέχει ένα ασφαλές πλαίσιο για την εδραίωση στέρεης, αρµονικής οικογενειακής ζωής.

10 10 Στην ιστορία του γάµου του Γιτσχάκ και της Ρίβκα, η Τορά λέει: «Ο δε Γιτσχάκ έφερε τη Ρίβκα στην σκηνή της µητέρας του, παντρεύτηκαν και αγάπησε αυτήν!». Η αγάπη του Γιτσχάκ και της Ρίβκα, ωρίµασε και ισχυροποιήθηκε σταδιακά, µέσα από την κοινή έγγαµη συµπόρευση. Μια από τις ωραιότερες ιστορίες αγάπης, περιγράφεται στην Τορά, µε έξι µόνο λέξεις, αφορά στην αγάπη του Γιαακόβ για την Ραχέλ: «Βαγιγιού µπεενάβ καγιαµίµ αχαντίµ, µπεααβατό οτά!». Για να κερδίσει την καρδιά της Ραχέλ, ο Γιαακώβ δούλεψε επτά ολόκληρα χρόνια, που όµως, «του φάνηκαν ως λιγοστές ηµέρες, εξαιτίας της αγάπης του γι αυτήν!». Ο γάµος στην ιουδαϊκή παράδοση, αντιπροσωπεύει την ιερή ένωση ενός ζευγαριού. Στα εβραϊκά καλείται «κιντουσίν», η καθαγιασµένη, ξεχωριστή, ένωση του γαµπρού και της νύφης: του Χατάν και της Καλά! Η Τορά οραµατίζεται τον έγγαµο βίο, ως µια εκούσια ένωση, ως συνύπαρξη δύο ισότιµων ατόµων, που πορεύονται να εκπληρώσουν έναν κοινό σκοπό, να υλοποιήσουν ένα κοινό όνειρο. Κεντρικό σηµείο στην γαµήλια τελετή είναι η διακήρυξη του Χατάν, κατά την παράδοση του δακτυλιδιού στην Καλά, µπροστά σε δύο µάρτυρες και εις επήκοον όλου του Καάλ, όλης της πανηγυρικής σύναξης συγγενών και φίλων. Αµέσως µετά, ακολουθεί το σπάσιµο ενός γυάλινου ποτηριού, µια πράξη µε ιστορικές αναφορές και πλούσιο συµβολισµό. Την πιο χαρούµενη στιγµή στη ζωή κάθε Ιουδαίου, δεν ξεχνούµε την καταστροφή του Ναού της Ιερουσαλήµ, του θρησκευτικού, εθνικού και πολιτιστικού κέντρου της ιουδαϊκής διδασκαλίας. Παράλληλα, το εύθραυστο ποτήρι, υπογραµµίζει πόσο προσεκτικοί οφείλουν να είναι οι νεόνυµφοι. Ότι πρέπει αδιάκοπα να σφυρηλατούν τους πυλώνες, που στηρίζουν τη νέα εστία τους. Ότι απαιτείται συνένωση δυνά- µεων, αµοιβαίος σεβασµός, ειλικρίνεια προθέσεων. Τότε, η νέα εστία τους, θα καταστεί ένα απόρθητο φρούριο αγάπης και ευτυχίας. Στο δεύτερο µέρος της γαµήλιας τελετής, σε µια από τις επτά µπεραχότ (προευχών), επικαλούµαστε τον «Μεσαµέαχ Τσιγιόν µπεβανέα: τον Χαροποιών τη Σιών δια των τέκνων της». Αγαπητοί Ντάνη και Σάρα, είθε στη ζωή σας να βρίσκεστε πάντοτε υπό προστασία και την θαλπωρή του Υψίστου Φύλακα και Χαροποιού! Αµέν. Έρεβ Σαµπάτ, ενα εργαστηρι φιλοσοφιας της Ρόζας Ρούσσου Το Εργαστήριο Πολιτικής Φιλοσοφίας, τµήµα Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών, διοργάνωσε συµπόσιο µε θέµα τον Αντισηµιτισµό, το Ολοκαύτωµα και την Φιλοσοφική Σκέψη, στις Νοεµβρίου. Η πρώτη φορά που παρακολούθησα δράσεις του ΕΠΦ σχετικά µε το Ολοκαύτωµα, ήταν τον περασµένο Ιανουάριο στην εκδήλωση, «Ιστορική Μνήµη και Ολοκαύτωµα», µια πολύ σηµαντική προσέγγιση της µνήµης για µια τραγωδία που δεν αφορά µόνο τους Εβραίους. Με µια πρωτοβουλία της κ. Βάνας Νικολαϊδου Κυριανίδου, Πρόεδρο του Τµήµατος Φιλοσοφίας και ιευθύντριας του ΕΠΦ, οργανώθηκε τότε µια από τις πιο συγκινητικές βραδιές, σε έναν χώρο πανεπιστηµιακό, που συνήθως αποτελεί απαγορευµένη ζώνη για οτιδήποτε αφορά τους Εβραίους. Η γνωριµία της µε επιζήσασα του Ολοκαυτώµατος όταν ήταν παιδί, ήταν κάτι που δεν ξέχασε ποτέ. Όσοι ασχολούνται µε το Ολοκαύτωµα, συνήθως κατηγορούνται πως το χρησιµοποιούν, όµως οι ση- µερινές πολιτικές εξελίξεις και οι επιθέσεις στους «άλλους», αποδεικνύουν πως µάλλον δεν κατανοήσαµε τι πραγµατικά έγινε. Άλλωστε, όπως έγραψε ο Βίκτωρ Ουγκώ, «τα κτήνη είναι του Θεού, η κτηνωδία των ανθρώπων». Το πιο ενθαρρυντικό από το συµπόσιο Αντισηµιτισµός, Ολοκαύτωµα και Φιλοσοφική Σκέψη, δεν ήταν µόνο οι πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις καθηγητών, δηµοσιογράφων, ερευνητών και µελετητών. Ήταν κυρίως, οι ίδιοι οι σπουδαστές/στριες του τµήµατος, που απέδειξαν πως έχουν την τόλµη να υπηρετούν την επιστήµη της φιλοσοφίας µε άξονα την κριτική και την συστηµατική προσέγγιση θεµελιωδών ερωτηµάτων και θεωριών. Σε πολλές παρουσιάσεις τους ξεπέρασαν την ίδια την σκέψη, όπως ακριβώς οραµατίστηκαν και θεµελίωσαν τις αρχές της φιλοσοφίας οι µεγάλοι προσωκρατικοί. Βαδίζουν στον δύσκολο δρόµο της πολιτικής φιλοσοφίας, η οποία είναι παράλληλη µε την Ηθική, αφού και οι δύο περιστρέφονται γύρω από τι είναι καλό σε µια ανθρώπινη κοινωνία. Για να προσεγγίσεις φιλοσοφικά ένα έγκληµα κατά της ανθρωπότητας, ουσιαστικά αναρωτιέσαι για την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη και τις κοινωνίες που την µεγάλωσαν. Αναλύοντας και διαβάζοντας, κατανοείς πως µεγάλοι και σπουδαίοι που θαύµαζες, δυστυχώς ήταν ανάµεσα σε εκείνους που δηµιούργησαν ή βοήθησαν στη δηµιουργία του µοντέλου, που έκανε τον Πρίµο Λέβη να αναρωτηθεί ή καλύτερα να βεβαιώσει, πως αυτό τελικά είναι ο άνθρωπος. Περιλήψεις και το τελικό πρόγραµµα του Συµποσίου από την ιστοσελίδα του ΕΠΦ:

11 11 ο, το Ολοκαυτωµα και η φιλοσοφικη σκεψη Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Χαιρετισµός του Γιώργου Παπαοικονόµου, µέλους του Εργαστηρίου Πολιτικής Φιλοσοφίας: "Από την Πράξη στη Θεωρία" και υποψήφιου διδάκτορα Σύγχρονης Πολιτικής Φιλοσοφίας του Τµήµατος Φιλοσοφίας, της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών. Κυρίες και Κύριοι, Εκ µέρους των νέων ερευνητών, που στελεχώνουν το Εργαστήριο Πολιτικής Φιλοσοφίας Από την πράξη στην θεωρία, και πιο συγκεκριµένα, του Θάνου Γελαλή, του Παναγιώτη Γεωργακόπουλου, της Τρισεύγενης Γεωργακοπούλου, του Κωνσταντίνου Ηροδότου, της Κατερίνας Καρούνια, του Νίκου Ντόλα, της Κατερίνας Πλευρίδη και του Φώτη Στάµου, σας καλωσορίζω θερµά στο άνοιγµα των εργασιών του Επιστηµονικού Συµποσίου, «Αντισηµιτισµός, Ολοκαύτωµα και Φιλοσοφική Σκέψη». Πριν απ όλα, θα ήθελα ως ταµίας του Συµποσίου, να ευχαριστήσω τρεις ανθρώπους, οι οποίοι συνέβαλαν καθοριστικά στην διοργάνωση του τριηµέρου: τον κ. ηµήτρη Πάνο, συνεργάτη του Παιδαγωγικού Τµήµατος ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης, ο οποίος µας βοήθησε ανιδιοτελώς στο σχεδιασµό των απαιτούµενων ενεργειών και στη σύνταξη µιας σωρείας λογιστικών εγγράφων. Την κ. Κλεοπάτρα Φάκλαρη, υπάλληλο του Τµήµατος Γραµµατείας του ΕΛΚΕ και ακούραστη αρωγό στην εποπτεία των σχετικών διεργασιών. Και τέλος, την κ. Κωνσταντίνα Ηλιοπούλου, υπάλληλο του Τµήµατος Στήριξης Προγραµµάτων του ΕΛΚΕ, η οποία επιτάχυνε κάποιες διαδικασίες που φάνταζαν εξαιρετικά χρονοβόρες. Επιτρέψτε µου τώρα, να σας αφηγηθώ µια πραγµατική µικρή ιστορία. Πριν από λίγες εβδοµάδες, βγαίνοντας από το σπίτι, συναντήθηκα µε έναν γείτονα, κυριολεκτικά, της διπλανής πόρτας. Πάνω στη συζήτηση του ανέφερα πως το Εργαστήριό µας, διοργανώνει το συγκεκριµένο Συµπόσιο. Του περιέγραψα τις βασικές πτυχές του εγχειρήµατος: την τοποθεσία του, τη διάρκειά του, τον διεπιστηµονικό του χαρακτήρα και άλλα παρόµοια, που µπορείτε, βέβαια, να φαντασθείτε. Σκέφτοµαι τώρα ότι, όταν εµπλέκεται κανείς σε µια τέτοια διοργάνωση, η βουτιά σε αναπόφευκτες πρακτικές δυσκολίες, πιθανόν να τον ξεβράσει σε µία επικίνδυνη ερηµική ακτή, όπου τα πράγµατα λογίζονται αποκλειστικά και µόνον ως «εργαλεία». «Εργαλεία» για έναν σκοπό, που υποχωρεί ολοένα και περισσότερο στο λεγόµενο «background» της επείγουσας δράσης. Εν πάση περιπτώσει, ο γείτονας ζήτησε να µάθει το ιστορικό των δράσεών µας. Έριξα ένα µικρό χαµόγελο περηφάνειας. Παρά τα δύο µόνον χρόνια ακαδηµαϊκής παρουσίας, η λίστα των πρωτοβουλιών είναι σχετικά µακρά. Ο γείτονας απεδείχθη αρκετά υποµονετικός: (1) Προβολή και συζήτηση κύκλου ταινιών µε θέµα το Ολοκαύτωµα, σε µικρά αµφιθέατρα της Φιλοσοφικής Σχολής, µε προπτυχιακούς, µεταπτυχιακούς και άλλους συναδέλφους. Ανάµεσα σε αυτές, η ίκη της Νυρεµβέργης, του Stanley Kramer, το Μουσικό Κουτί, του Κώστα Γαβρά, και η Άρνηση του Mick Jackson. Στην τελευταία περίπτωση, η ιστορικός του Ολοκαυτώµατος Deborah Lipstadt - στις δικαστικές µάχες της οποίας βασίστηκε η ταινία - µάς ενεθάρρυνε να υποτιτλίσουµε και να παρουσιάσουµε µια δεκαπεντάλεπτη σχετική οµιλία της. (2) Εκδήλωση µε τίτλο «Ιστορική Μνήµη και Ολοκαύτωµα», µε αφορµή την Ηµέρα Μνήµης του Ολοκαυτώµατος, στην κεντρική µεγάλη αίθουσα της Φιλοσοφικής Σχολής. Σ αυτήν προβλήθηκαν αποσπάσµατα από την ταινία Ο γιος του Σαούλ, του Lazlo Nemes, τα οποία πλαισίωσε µια διάλεξη της κυρίας Βίκυς Ιακώβου, Επίκουρης Καθηγήτριας Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήµιο Αιγαίου και Συνέδρου του Επιστηµονικού µας Συµποσίου. Ακολούθησε θεατρικό αναλόγιο, από την οµάδα Time Lapse, βασισµένο σε µαρτυρίες από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. (3) Με αφορµή συζητήσεις εντός του κύκλου προβολών και

12 12 µεταξύ των µελών του ΕΠοΦι, διοργανώθηκε Ηµερίδα µε θέµα «Τα όρια της ελευθερίας του λόγου», η οποία έλαβε χώρα στο Σπίτι της Κύπρου, µε προσκεκληµένους 6 οµιλητές από διαφορετικά πεδία. Παράλληλα, το ΕΠοΦι, έχει έρθει ήδη σε συµφωνία µε τις εκδόσεις Επίκεντρο για την έκδοση µιας συλλογής µεταφρασµένων και σχολιασµένων δοκιµίων για τον ρατσισµό. Τις µεταφράσεις έχουν αναλάβει τόσο µέλη του ΕΠοΦι, όσο και εξωτερικοί συνεργάτες. Επιπλέον, το ΕΠοΦι δηµιούργησε µια ηλεκτρονική πλατφόρµα, τη «Philosophia List», στην οποία µπορούν να εγγραφούν όσοι ασχολούνται µε την Φιλοσοφία και την Εκπαίδευση, προκειµένου να ανταλλάσσουν πληροφορίες αναφορικά µε νέες εκδόσεις, σεµινάρια, συνέδρια και ο,τιδήποτε άλλο µπορεί να ενδιαφέρει την ακαδηµαϊκή φιλοσοφική κοινότητα. Επιπρόσθετα, µέλη του ΕΠοΦι έχουν συνδιαµορφώσει και προσπαθούν να φέρουν σε πέρας ένα ερευνητικό σχέδιο, µε τίτλο «Συνωµοσιολογικές αφηγήσεις και fake news, πριν, κατά τη διάρκεια και µετά την Ελληνική Επανάσταση». Τέλος, το Ίδρυµα Κρατικών Υποτροφιών ενέκρινε στο Εργαστήριό µας και, πιο συγκεκριµένα, στον κ. Κωνσταντίνο Ηροδότου, χρηµατοδότηση για µεταδιδακτορική έρευνα, µε τίτλο «Αδαµάντιος Κοραής: Η ιαµόρφωση ενός Εθνικού Στοχαστή». Εντούτοις, ο γείτονας µε περίµενε στη γωνία: «Καλά όλα αυτά, αλλά γιατί «αντισηµιτισµός», γιατί «Ολοκαύτωµα», γιατί «Φιλοσοφική Σκέψη;». Ένα ερώτηµα που δεν ήχησε καθόλου αντισηµιτικό. Και ένα ερώτηµα, στον καθρέφτη του οποίου όλες µας οι πρωτοβουλίες µοιάζανε µε φλύαρη υπεκφυγή. Και δεν ήταν η µόνη. Αυτή τη φορά, επιστρατεύτηκε η λεγόµενη «επικαιρότητα του θέµατος»: Όπως, λ.χ., το αναθεωρητικό ρεύµα των αρνητών του Ολοκαυτώ- µατος, η σχετικά πρόσφατη αιµατηρή επίθεση σε εβραϊκή συναγωγή στο Πίτσµπουργκ των Ηνωµένων Πολιτειών, η ακόµη πιο πρόσφατη επίθεση σε συναγωγή στην πόλη Χάλε της Γερµανίας, ακόµη και η σχεδόν καθηµερινή σύληση εβραϊκών νεκροταφείων και µνηµείων στην χώρα µας. Πριν λίγες ώρες, εθεάθη µάλιστα σε τοίχο της Ηλιούπολης, το σύνθηµα «Κάψτε τους Εβραίους». Εν πάση περιπτώσει, η λίστα γεγονότων, ρητορικών και πολιτικών προγραµµάτων είναι εξαιρετικά µεγάλη. Και πράγ- µατι, το Εργαστήριό µας, ως Εργαστήριο «Από την πράξη στη θεωρία», επιχειρεί να θέσει την «πολιτική φιλοσοφία στην υπηρεσία των συµβάντων», µε άλλα λόγια, «επιζητεί να φέρει τον πολιτικό στοχασµό αντιµέτωπο µε το µάτι του κυκλώνα». Αυτά λέει η διακήρυξή µας. Αυτό είναι το πνεύµα όλων µας των εκδηλώσεων. Αναρωτιέ- µαι όµως: γιατί εστιάζουµε τον φακό σε αυτά και όχι σε άλλα συµβάντα; Γιατί «αντισηµιτισµός»; Γιατί «Ολοκαύτωµα»; Γιατί «φιλοσοφική σκέψη»; Μήπως ως απάντηση αρκεί η ακαδηµαϊκή εγρήγορση για την αποκατάσταση της τιµής της φιλοσοφίας, η οποία υπέστη ένα τόσο ισχυρό πλήγµα από τον Heidegger και από τόσους άλλους διανοούµενους της Ευρώπης; Εντούτοις, το γεγονός ότι προερχόµαστε από το Τµήµα Φιλοσοφίας, αρκεί από µόνο του για να αναλάβουµε µια τέτοια ευθύνη; Πόσο αλαζονική θα ήταν µια τέτοια αξίωση! Εξάλλου, είναι η φιλοσοφία ζήτηµα τιµής; Ή µήπως είναι από τη φύση της τόσο αθώα, ώστε να επιβάλει την απροϋπόθετη προστασία µας; Από την άλλη, µήπως αρκεί η πολιτική αίσθηση ότι στην άρνηση του Ολοκαυτώµατος, λ.χ., απαντάς µε τη µεγαλύτερη δυνατή προβολή του; Όµως, ανεξαρτήτως του de facto πολιτικού χαρακτήρα κάθε δηµόσιου εγχειρήµατος, το Εργαστήριο δεν κάνει πολιτική! «Από την πράξη στη θεωρία» σηµαίνει, κατά βάθος, πως το Εργαστήριο επιλέγει να αυτοπεριορισθεί στις παρυφές της πολιτικής δράσης. Κι αυτό, αντιστρέφοντας συνάµα τον κατά βάθος πλατωνικό κανόνα, όπου ο Λόγος επιχειρεί να επιβληθεί τυραννικά στις δήθεν επιφανειακές επιδιώξεις της ράσης. Απ ό,τι φαίνεται λοιπόν, υπάρχει κάτι «ανορθόλογο» στην επιλογή αυτών των θεµατικών για το Συµπόσιό µας. Μάλλον συνέβη κάτι πολύ «κακό», κάτι που δεν µπορούµε ακόµη να δαµάσουµε κατανοώντας το, κάτι µε το οποίο δεν µπορούµε ακόµη να συµφιλιωθούµε. Η επικαιρότητα µάς πετά πίσω στις σκοτεινές καταβολές της και οι καταβολές έρχονται να ρίξουν φως στην επικαιρότητα. Πιθανότατα, πίσω από το ερώτηµα «γιατί ο αντισηµιτισµός και το Ολοκαύτωµα;», καιροφυλακτεί το αναπάντητο ακόµη ερώτηµα «γιατί συνέβησαν όλα αυτά, ποιο είναι το νόηµά τους». Το Συµπόσιο είναι λοιπόν, µια πρόσκληση να σκεφθούµε εκ νέου τι κάναµε. Αν κρατάµε το λάβαρο της «φιλοσοφικής σκέψης», αυτό το κάνουµε µε την πεποίθηση ότι στο ακαδηµαϊκό µας µετερίζι, µας αρκεί απλά και µόνο να σκεφθούµε. Υπ αυτούς τους όρους, το Συµπόσιο δεν θα είναι λιγότερο επιτυχές, εάν δεν καταφέρει να δώσει ντιρεκτίβες στον νοµοθέτη ή τον εκπαιδευτικό. Θα είναι όµως σίγουρα επιτυχές, εάν κατορθώσει να σκεφθεί παρέα µε τον γείτονα της διπλανής πόρτας. Σας ευχαριστώ πολύ. 27 Νοεµβρίου 2019

13 του ΣΑΜ ΝΑΜΙΑ* 13 η του και η ελευθερια εκφρασης Το Ευρωπαϊκό ικαστήριο ικαιωµάτων του Ανθρώπου έκρινε σε πρόσφατη υπόθεσή του, ότι η άρνηση των γεγονότων του Ολοκαυτώµατος δεν προστατεύεται υπό το κατοχυρωµένο δικαίωµα στην ελευθερία έκφρασης. Πρόκειται για την υπόθεση Pastörs εναντίον Γερµανίας, κατά την οποία ο προσφεύγων επικαλέστηκε παραβίαση του δικαιώµατός του στην ελευθερία λόγου, επί τη βάση του άρθρου 10 της Ευρωπαϊκής Σύµβασης ικαιωµάτων του Ανθρώπου, ως αποτέλεσµα της καταδίκης του από τα γερµανικά δικαστήρια για το έγκληµα της δυσφήµισης. Συγκεκριµένα, ο προσφεύγων, βουλευτής του ακροδεξιού Εθνικού ηµοκρατικού Κόµµατος της Γερµανίας (NPD), κατηγορήθηκε για τις δηλώσεις που έκανε στη Βουλή της Οµοσπονδίας του, την επαύριο της ηµέρας Μνήµης του Ολοκαυτώµατος, στις 27 Ιανουαρίου Μεταξύ άλλων, είπε: «το υποτιθέµενο Ολοκαύτωµα χρησιµοποιείται για πολιτικούς και εµπορικούς σκοπούς Από το τέλος του Β Παγκοσµίου Πολέµου, οι Γερµανοί έχουν εκτεθεί σε έναν ατελείωτο πόλεµο κριτικής και προπαγανδιστικών ψεµάτων ο οποίος καλλιεργείται από τα υποτιθέµενα δηµοκρατικά κόµµατα» και συνέχισε αναφερόµενος στα γεγονότα που έλαβαν χώρα την προηγούµενη ηµέρα, λέγοντας, «η εκδήλωση που διοργανώθηκε χθες δεν ήταν τίποτα περισσότερο, παρά η επιβολή των πεποιθήσεών σας για το Άουσβιτς, εις βάρος του γερµανικού λαού µε τρόπο πονηρό και επιθετικό. Αποσκοπείτε στην επικράτηση των ψε- µάτων επί της αλήθειας». Αποτέλεσµα των δηλώσεων αυτών, ήταν η ανάκληση της βουλευτικής ασυλίας του προσφεύγοντος, η εκδίκαση της υπόθεσής του και τελικά, η καταδίκη του. Όταν η υπόθεση έφτασε στο Ευρωπαϊκό ικαστήριο, η άµυνα του προσφεύγοντος βουλευτή επικεντρώθηκε στον ισχυρισµό, ότι οι δηλώσεις του λανθασµένα ερµηνεύτηκαν ως άρνηση του Ολοκαυτώµατος, καθώς επελέγησαν ορισµένα αποσπάσµατα της οµιλίας του αποµονωµένα, ώστε να απαγγελθεί η κατηγορία, ενώ σκοπός του ήταν µόνο να ασκήσει κριτική στην «κουλτούρα» των εκδηλώσεων µνήµης και να τονίσει την ανάγκη απόδοσης τιµής και στα θύµατα του γερµανικού λαού, κατά τη διάρκεια του πολέµου. Επίσης, ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι οι δηλώσεις του δεν αντιστρατεύονται το πνεύµα της Ευρωπαϊκής Σύµβασης (βάσει του άρθρου 17 αυτής), όπως επικαλέστηκε η υπεράσπιση του γερµανικού κράτους, αλλά εµπίπτουν στον πυρήνα του δικαιώµατος της ελευθερίας έκφρασης. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει εδώ, η λογική που ακολουθεί το δικαστήριο για την εξέταση της συµβατότητας µιας καταδικαστικής απόφασης, εις βάρος εκείνου που υπονοµεύει τη µνήµη των γεγονότων του Ολοκαυτώµατος, µε την ουσία της Σύµβασης. ύο είναι οι δρόµοι, που συνήθως ακολουθούνται από το δικαστήριο για να κριθεί, ότι σχετικές δηλώσεις παραβιάζουν τις διατάξεις της Συνθήκης: πρώτον, βασιζόµενο στην αναγκαιότητα της επέµβασης του συµβαλλόµενου κράτους και την απαγγελία κατηγορίας, καταλήγει στο συµπέρασµα ότι οι δηλώσεις άρνησης του Ολοκαυτώµατος δεν εµπίπτουν στο πεδίο προστασίας του δικαιώµατος στην ελευθερία έκφρασης, διότι πλήττουν τα δικαιώµατα µιας ορισµένης πληθυσµιακής οµάδας. εύτερον, το δικαστήριο επικαλούµενο το ευρύτερο πνεύµα της Σύµβασης οδηγείται στο αυτό αποτέλεσµα, σύµφωνα µε το επιχείρηµα ότι, τέτοιες δηλώσεις αποτελούν κατάχρηση του δικαιώµατος στην ελευθερία έκφρασης και έρχονται σε ευθεία σύγκρουση µε τα θεµέλια της δηµοκρατίας και της προάσπισης των ατοµι-

14 14 κών και κοινωνικών ελευθεριών, πάνω στα οποία βασίζεται και η Σύµβαση. Στην προκειµένη περίπτωση, το δικαστήριο έκρινε ότι ο τέως βουλευτής αποσκοπούσε αποκλειστικά στη δυσφή- µιση του εβραϊκού πληθυσµού και στην στρέβλωση των ιστορικών γεγονότων, µε σκοπό προώθησης της πολιτικής προπαγάνδας του. Εξ αυτού του δεδοµένου, σε συνδυασµό µε την αυξηµένη ευθύνη ενός δηµοσίου προσώπου, όσον αφορά τη διαµόρφωση της κοινής γνώµης για τα διάφορα ζητήµατα που απασχολούν την κοινωνία, αίρεται το ευρύ πεδίο ελευθερίας έκφρασης που απονέµεται στους πολιτικούς και κρίνεται ότι, η ποινή των 8 µηνών φυλάκισης µε αναστολή στην οποία υποβλήθηκε ο προσφεύγων, πληροί την προϋπόθεση του «αναγκαίου µέτρου σε µια δηµοκρατική κοινωνία». Έτσι, δε διαπιστώθηκε παραβίαση της Σύµβασης από τα γερµανικά δικαστήρια. Αξίζει να σηµειωθεί ότι, ήδη από την εκκίνηση της λειτουργίας του το 1953, το Ευρωπαϊκό ικαστήριο έχει επιληφθεί αµέτρητων υποθέσεων που αφορούν στη στοχοποίηση µειονοτικών οµάδων. Η παραπάνω υπόθεση του δικαστηρίου, έρχεται να επιβεβαιώσει την καθιερωµένη νοµολογία, η οποία µάλιστα παρουσιάζεται ιδιαίτερα ευαίσθητη στο ζήτηµα της άρνησης του Ολοκαυτώµατος (το λεγόµενο φαινόµενο του «denialism»). Είναι ενδεικτικό το γεγονός, πως από τις πρώτες υποθέσεις που ήρθησαν ενώπιον του δικαστηρίου, κατά τη δεκαετία του 80 µέχρι και τις σηµερινές υποθέσεις, όλες έχουν απορριφθεί ως «νόµω αβάσιµες», καθώς οι δηλώσεις άρνησης των προσφευγόντων κρίνονται, ως αντιβαίνουσες τις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισµού. Ίσως ευλόγως να δηµιουργείται η εντύπωση, ότι η νοµολογία του δικαστηρίου έχει διευρύνει υπερβολικά την έννοια της άρνησης του Ολοκαυτώµατος και των δυσφηµιστικών δηλώσεων, στο πλαίσιο της επικράτησης µιας υποτιθέµενης πολιτικής ορθότητας. Ωστόσο, γνώµη του γράφοντος είναι, ότι δεν πρέπει σε καµία περίπτωση να υποτιµούµε τον κίνδυνο που ελλοχεύει, κυρίως στις αµφίσηµες δηλώσεις. Όπως παρατηρεί κανείς και από την παραπάνω εκτεθείσα υπόθεση, οι δηλώσεις του βουλευτή Pastörs, δεν έχουν έναν καθαρά αντισηµιτικό χαρακτήρα και δη, χαρακτήρα άρνησης του Ολοκαυτώµατος, ως υπαρκτό ιστορικό γεγονός. Σύµφωνα και µε την κρίση του δικαστηρίου όµως, πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι ο προσφεύγων είχε ετοιµάσει τον λόγο του εκ των προτέρων, επιλέγοντας προσεκτικά τις λέξεις που θα χρησιµοποιήσει, προκειµένου να περάσει ένα νεφελώδες µήνυµα και υποδόρια να υποτιµηθεί η σηµασία του Ολοκαυτώµατος, αν όχι και ο ίδιος ο χαρακτηρισµός των παθών του εβραϊκού λαού, κατά τη ναζιστική κυριαρχία ως τέτοιος. Λόγω, ακριβώς αυτής της πρόθεσης δυσφήµισης, η σχετική δήλωση δεν προστατεύεται από την ελευθερία έκφρασης, αλλά εµπίπτει στις περιπτώσεις κατάχρησης του δικαιώµατος και ορθώς καταδικάζεται από το δικαστήριο. Ως µέλος του Συµβουλίου της Ευρώπης, η Ελλάδα αποτελεί και ένα από τα 47 συµβαλλόµενα κράτη στην Ευρωπαϊκή Σύµβαση ικαιωµάτων του Ανθρώπου. Αυτό σηµαίνει ότι οποιοσδήποτε άνθρωπος, ανεξαρτήτως εθνικότητας, δύναται να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του Ευρωπαϊκού ικαστηρίου εις βάρος της Ελλάδας, ή οποιουδήποτε εκ των συµβαλλοµένων κρατών για την παραβίαση θεµελιώδους δικαιώµατός του, εφόσον πρώτα εξαντλήσει τα εσωτερικά ένδικα µέσα του κράτους αυτού. Ταυτόχρονα, τόσο η παραπάνω απόφαση όσο και κάθε άλλη απόφαση του ικαστηρίου, δηµιουργούν το λεγόµενο «νοµολογιακό προηγούµενο», σύµφωνα µε το οποίο καθιερώνεται µια κατευθυντήρια γραµµή, που υποδεικνύει τη θέση του ευρωπαϊκού δικαστή, αναφορικά µε τα σύγχρονα κοινωνικά τεκταινόµενα. Και είναι πολύ σαφής η θέση του για τα ζητήµατα άρνησης του Ολοκαυτώµατος, ώστε να προσφέρεται ένα ιδιαίτερα χρήσιµο όπλο στους Ευρωπαίους για την καταπολέµηση των φαινοµένων αντισηµιτισµού και ειδικότερα, διαστρέβλωσης της µνήµης του Ολοκαυτώµατος. *Ο Σαµ Ναµίας είναι τεταρτοετής φοιτητής της Νοµικής Σχολής Αθηνών. Εκ παραδροµής Στο προηγούµενο τεύχος (Νο.74), στο κείµενο του Άµοζ Οζ µε τίτλο Ισραήλ και υπακοή, εκ παραδροµής δεν αναγράφηκε το όνοµα της Λουίζας Μιζάν, που µετέφρασε από τα εβραϊκά το βιβλίο Αγαπητοί Ζηλωτές και από το οποίο χρησιµοποιήθηκαν αποσπάσµατα, για το εν λόγω κείµενο. Ζητούµε συγγνώµη και επανορθώνουµε µε αυτή την ανακοίνωση. Άλεφ

15 15 η αρνηση του Ολοκαυτωµατος δεν αποτελει ελευθερια της εκφρασης αλλα προσβολη µνηµης του εβραϊκου λαου άρνηση του Ολοκαυτώµατος και η δολοφονία έξι εκατοµµυρίων Εβραίων από το ναζιστικό καθεστώς και τους συνεργάτες του, στη διάρκεια του Β' Παγκόσµιου Πολέµου, δεν αποτελεί ελευθερία της έκφρασης και δεν προστατεύεται από την Ευρωπαϊκή Σύµβαση ικαιωµάτων του Ανθρώπου. Αντίθετα, η άρνηση του Ολοκαυτώµατος αποτελεί προσβολή της µνήµης των νεκρών Εβραίων και δυσφήµιση του εβραϊκού λαού. Στο Ευρωπαϊκό ικαστήριο ικαιωµάτων του Ανθρώπου είχε προσφύγει Γερµανός βουλευτής (Pastörs), στρεφόµενος κατά της Γερµανίας, παραπονούµενος για την καταδίκη του, επειδή είχε αρνηθεί το Ολοκαύτωµα των Εβραίων, κατά τη διάρκεια οµιλίας του στο περιφερειακό κοινοβούλιο. Πιο συγκεκριµένα, επαρχιακό δικαστήριο της Γερµανίας τον είχε κρίνει ένοχο για το αδίκηµα της προσβολής της µνήµης των νεκρών του Ολοκαυτώµατος και την δυσφήµιση του εβραϊκού λαού. Το Ευρωπαϊκό ικαστήριο ικαιωµάτων του Ανθρώπου (Ε Α) έκρινε ότι η άρνηση του Ολοκαυτώµατος δεν προστατεύεται από την ελευθερία της έκφρασης, µε βάση το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύµβασης ικαιωµάτων του Ανθρώπου (ΕΣ Α). Το δικαστήριο διαπίστωσε ότι ο προσφεύγων, είχε δηλώσει σκόπιµα αναληθή γεγονότα µε σκοπό τη δυσφήµιση και οι δηλώσεις αυτές δεν µπορούσαν να τυγχάνουν προστασίας της ελευθερίας του λόγου, που προβλέπει η ΕΣ Α, καθώς έρχονται σε αντίθεση µε τις αξίες της ίδιας της Σύµβασης. Ως εκ τούτου, σύµφωνα µε το Ε Α, δεν υπήρχε παραβίαση των δικαιωµάτων του αιτούντος και η προσφυγή του κρίθηκε ως απαράδεκτη. Ειδικότερα, το Ε Α έκρινε οµόφωνα ότι η καταγγελία του Γερµανού βουλευτή βάσει του άρθρου 10 (ελευθερία έκφρασης) της ΕΣ Α ήταν προδήλως αβάσιµη και έπρεπε να απορριφθεί. Το ικαστήριο εξέτασε επίσης, την καταγγελία του Γερµανού για έλλειψη αµεροληψίας από το γερµανικό Εφετείο, καθώς ένας εκ των δικαστών που είχαν εµπλακεί στην υπόθεσή του, ήταν σύζυγος δικαστή του πρωτοβάθµιου δικαστηρίου. Το Ε Α, ωστόσο, κατά πλειοψηφία (4 υπέρ έναντι 3) δεν διαπίστωσε παραβίαση του δικαιώµατός του σε δίκαιη δίκη (άρθρο 6 1), διότι µια ανεξάρτητη σύνθεση στο Εφετείο, χωρίς συνδέσµους µε κανένα δικαστή, είχε αποφασίσει οριστικά, αναφορικά µε την καταγγελία του προσφεύγοντος και την είχε απορρίψει. Πηγή: Lawspot.gr, συνέχεια από τη σελίδα 6 κινησιοθεραπείας, ορθοφωνίας, µουσικής, γυµναστικής, ζαχαροπλαστικής ακόµα και νοηµοσύνης! Μετά το µεσηµεριανό φαγητό µπορούν να ξεκουραστούν και νωρίς το απόγευµα υπάρχει προβολή ταινιών ή σειρών από το netflix και / ή µουσικά προγράµµατα. Ένας χώρος για τους ενοίκους, κυρίως ηλικιωµένους, που µας άφησε όλους ανεξαιρέτως, άναυδους από τις τόσο προσεγµένες και στοχευµένες παροχές που τους εξασφαλίζει, µε στόχο την επίτευξη της -όσο δυνατόν- µεγαλύτερης αυτονο- µίας και διάθεσής τους για ζωή. Café des Psaumes Στο κέντρο της εβραϊκής γειτονιάς στην Rue des Rosiers, ανάµεσα σε παλιά βιβλιοπωλεία, γκαλερί, µαγαζιά κασέρ, εβραϊκά παντοπωλεία, βρίσκεται το σχολείο, όπου χάθηκαν για πάντα 260 µικρά παιδιά στο Άουσβιτς. Ένας κοινωνικός λειτουργός και εθελοντές του δίνουν ζωή, µετατρέποντάς το σε ένα µικρό µαγαζί- τόπο συνάντησης ανθρώπων. Με χορηγία από την Fondation Memoire Shoah και του OSE, το κέρδος αυτού του café είναι µόνο οι ανθρώπινες σχέσεις. Με µόνο ένα ευρώ για τον υπέροχο καφέ, τα τραπεζάκια και το πατάρι µε τους πίνακες ζωγραφικής, όπως και το πιάνο, γίνονται καθηµερινά ο τόπος που υποδέχεται ανθρώπους και τις ιστορίες τους. Είναι απίστευτο, πως ένας τόσος µικρός χώρος συγκεντρώνει ένα τεράστιο έργο ζωής. Τα µέτρα ασφαλείας απουσιάζουν, σε µια αληθινή προσπάθεια εξωστρέφειας και άρνησης της αποµόνωσης. Από την αρχή συµπεράναµε, πως όλα είναι θέµα νοοτροπίας και παρά τις όποιες κοινωνικές διαφορές µας, αυτό που θα έπρεπε να µας ενώνει είναι η αλληλεγγύη για τον συνάνθρωπο. Κλείνοντας, θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε θερµά το Κοινοτικό Συµβούλιο, που µας έδωσε την ευκαιρία να γίνουµε µέρος του συνεδρίου και να γυρίσουµε εφοδιασµένοι µε νέα εργαλεία για την καλύτερη προσέγγιση, αντιµετώπιση και αυτονοµία των ανθρώπων. Ίντα Φόρνη- Ρόζα Ρούσσου-Έλσα Πουγκακιώτη

16 16 ΕΥΑ Η Εύα Μητέρα Όλων των Ζωντανών Πραγµάτων. Ήταν εκεί από την αρχή, ωστόσο η δική της αρχή βυθίζεται στην αµφισηµία. Ο Θεός τη δη- µιουργεί, ανώνυµη και ίση µε τον σύντροφό της, στο πρώτο κεφάλαιο της Γένεσης όπου η ζωή εµφυσάται από κοινού σε έναν αρσενικό και έναν θηλυκό Αδάµ. (Αν δεν µας πιστεύετε, παρακαλούµε να ανατρέξετε στον στίχο 27). Μετά, όµως, έρχεται το δεύτερο κεφάλαιο της Γένεσης και ο Θεός δηµιουργεί τη γυναίκα ξανά, αυτή τη φορά από το πλευρό του πλέον αποκλειστικά αρσενικού Αδάµ. Στο τρίτο κεφάλαιο, µετά το δέντρο και το φίδι, ο Αδάµ την ονοµάζει Εύα. Την ίδια στιγµή που το ζευγάρι ντύνεται πρόχειρα για να φύγει οριστικά από τον κήπο της Εδέµ. Μπορεί κανείς να διακρίνει εδώ περισσότερους από έναν βιβλικούς συγγραφείς σε µια διελκυστίνδα απόψεων περί της ισορροπίας µεταξύ ανδρών και γυναικών. Μέχρι που µια ωραία πρωία ένας κουρασµένος επιµελητής θα πρέπει να αποφάσισε να παραµείνουν και οι δυο εκδοχές. Ας αποφασίσει ο αναγνώστης, θα πρέπει να σκέφτηκε, ποια είναι η καλύτερη εκδοχή και αν αυτή η ασυµφωνία αξίζει ειδικής εξήγησης. Άµος Οζ & Φάνια Οζ- Ζάλτσµπεργκερ Οι Εβραίοι και οι λέξεις εκδόσεις Καστανιώτη µετάφραση Νίκος Γεωργαντίδης

17 Η άκριτη προσκόλληση σε ιδέες και πεποιθήσεις, εξυπηρετεί τη συσκότιση και την άρνηση των πραγµατικών γεγονότων της ζωής µας. ε µπορούµε να αγαπήσουµε πραγµατικά, αν δεν έχουµε τη δυνατότητα να γνωρίσουµε τη δική µας αλήθεια. Άλις Μίλλερ ( ) Πολωνο-Ελβετή ψυχαναλύτρια εβραϊκής καταγωγής

18 18 οι 100 Εβραιοι που επηρεασαν τον κοσµο βασιλισσα 68 Εστερ (5ος αιώνας π.χ.)

19 19 Κάποιοι ιστορικοί λένε ότι δεν είναι υπαρκτό πρόσωπο. Ο Έλλην ιστορικός Ηρόδοτος, αναφέρει ότι ο Βασιλιάς Ξέρξης (Αχασβερός στην Βίβλο) νυµφεύθηκε µια γυναίκα µε το όνοµα «Αµνεστρίς» (ηχητικά κοντά στο βαβυλωνιακό Εστήρ). εν υπάρχει αναφορά της Εστέρ σε άλλα αρχαία κείµενα, παρά µόνο στις Γραφές και σε κάποιους ιερούς κυλίνδρους. Ανεξάρτητα από το αν υπήρξε ή όχι, η ιστορία της εορτάζεται κάθε χρόνο στη γιορτή του Πουρίµ, εδώ και δυό- µιση χιλιάδες χρόνια. Το δίδαγµα αυτής της ιστορίας είναι ότι το µίσος για τον «άλλον», τον διαφορετικό, είναι έγκληµα και αµάρτηµα που πρέπει να τιµωρείται. Η ιστορία της Εστέρ, είναι µια απλή, σχεδόν φανταστική ιστορία, όπου το καλό θριαµβεύει του κακού µέσω ενός έξυπνου άνδρα και της γοητείας και του θάρρους µιας όµορφης γυναίκας. Πέραν του αντισηµιτισµού, οι µελετητές προβληµατίζονται για το κρυµµένο µήνυµα αυτής της ιστορίας. Το αφήγηµα λέει ότι η άρνηση της βασίλισσας Βάστη να χορέψει γυµνή µπροστά στους φίλους του βασιλιά Αχασβερός, την οδήγησε στην εξορία ή στο θάνατο. Μεταξύ των γυναικών του βασιλείου του, ο Αχασβερός επέλεξε την Εστέρ, ως τη νέα βασίλισσά του. Ο Μορδεχάι, θείος της Εστέρ, απέτρεψε µια συνωµοσία κατά της ζωής του βασιλιά. Ο Αµάν ο Αµαλεκίτης, κέρδισε την εµπιστοσύνη του βασιλιά και το αξίωµα του πρωθυπουργού. Προσβεβληµένος από την άρνηση του Μορδεχάι να τον προσκυνά, ο Αµάν έπεισε τον βασιλιά ότι υπάρχει στο βασίλειό του ένας λαός, οι Ισραηλίτες, που υπακούνε στους δικούς τους νόµους, µιλούν τη δική τους γλώσσα, αγνοούν τον βασιλιά και για τούτο, πρέπει όλοι να θανατωθούν. Ο Μορδεχάι ενηµέρωσε την Εστέρ, η οποία µε κίνδυνο της ζωής της, προσκάλεσε τον βασιλιά και τον Αµάν σε συµπόσια. Η Εστέρ κατάφερε να κερδίσει την προσοχή και την εύνοια του βασιλιά, ο οποίος διέταξε να τιµηθεί µε µεγαλοπρέπεια ο Μορδεχάι που του έσωσε τη ζωή, αναίρεσε τη διαταγή του αφανισµού των Ισραηλιτών και οδήγησε στην κρεµάλα τον Αµάν, αντί του Μορδεχάι. Θανατώθηκαν οι οπαδοί και η οικογένεια του Αµάν και αυτή είναι η τιµωρία, όπως λέει η Τορά, για όποιους θέλουν την εξόντωση του εβραϊκού λαού. Να σηµειώσουµε, ότι η ιστορία έδειξε, ότι µετά την Εστέρ δεν βρέθηκε κάποια «τολµηρή βασίλισσα» να σώσει τους Εβραίους από την καταπίεση και τη σφαγή κατά τη ρωµαϊκή αυτοκρατορία, τις Σταυροφορίες, την ισπανική Ιερά Εξέταση, τη σφαγή στο Τσµιέλνικι (Chmielnicki) της Πολωνίας, τα ρωσικά πογκρόµ, τους ναζί. Οι µελετητές της Τορά παρατήρησαν την απουσία αναφοράς στο Θεό, στην εξέλιξη της ιστορίας της Εστέρ. Κατά τη διάρκεια των µεγάλων δεινών τους, οι Εβραίοι αναρωτήθηκαν γιατί ο Θεός δεν έσωσε το λαό του, γιατί δεν έδειξε κάποια συµπάθεια. Ο Ράσι, µεγάλος σχολιαστής της Τορά, σηµειώνει ότι την εποχή της Εστέρ, ο Θεός είχε αποσυρθεί από τα θέµατα των ανθρώπων. Ο Ελί Βιζέλ, ένας βαθιά ανθρώπινος µυθιστοριογράφος και φωνή της δικαιοσύνης, στο βιβλίο του Sages and Dreamers (Σοφοί και Ονειροπόλοι) αισθάνεται µεγάλη αγωνία, όταν αναφέρεται στο µύθο της Εστέρ. Θεωρεί γοητευτική την ιστορία στην αφέλειά της αλλά προβλη- µατίζεται µε τις διαφορετικές ερµηνείες της πλοκής και τα κίνητρα των χαρακτήρων της. Κατά τον Βιζέλ, η ιστορία του Πουρίµ δεν αφορά µόνο στην καταδίωξη των Εβραίων, αλλά και στην µνηµόνευση αυτού του γεγονότος. Πρέπει να θυµόµαστε σε τι αναφέρεται και να διδαχθούµε από το µήνυµά της για να διαφυλάξουµε το µέλλον µας. Μετά τον διωγµό από την Ισπανία το 1492, οι Εβραίοι στα διάφορα γκέτο της Ευρώπης αναρωτιούνταν γιατί δεν αντιστάθηκαν στην βαρβαρότητα της Ιεράς Εξέτασης. Ο Μορντεχάι δεν προσκύνησε τον Αµάν. Οι Ραββίνοι τους υπενθύµιζαν, ότι ο Μορντεχάι συµβούλεψε την Εστέρ να κρύψει την εβραϊκή της ταυτότητα. Το Πουρίµ, µε όλη τη χαρά και το µεθύσι που φέρνει, µεταφέρει ένα σηµαντικό µήνυµα. Ο Αµάν θέλησε να αφανίσει τους Εβραίους. Καθώς ήταν διασκορπισµένοι σε όλη την βαβυλωνιακή αυτοκρατορία, ήταν εύκολο θήραµα, όπως και όταν ήταν διασκορπισµένοι σε όλη την Ευρώπη. Ένας βασικός λόγος για τη δηµιουργία του Κράτους του Ισραήλ, ήταν να έχει ο εβραϊκός λαός το δικό του κράτος, ώστε να µην ξαναγίνει λεία στους «Αµάν», είτε του Βερολίνου, ή της Αγίας Πετρούπολης. Το µήνυµα της Εστέρ πρέπει να γίνει κατανοητό σε όλους τους λαούς, γιατί ο «Αµάν» είναι πάντα εδώ. Από το οµότιτλο βιβλίο του MICHAEL SAPIRO µετάφραση Αλίκη Αρούχ-Μορδεχάι

20 20 Παγκοσµιο Εβραϊκο Συνεδριο, εβραϊκο διπλωµατικο σωµα, η εποµενη γενια Εβραιων ηγετων Η επιχειρηµατίας Ντορέλλα Καµχή και ο ιδάκτωρ Αιµατολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Ηλίας Πέσσαχ, ορίστηκαν ως εκπρόσωποι του εβραϊκού διπλωµατικού σώµατος, του Παγκόσµιου Εβραϊκού Συνεδρίου µε έδρα την Ελλάδα. Το Παγκόσµιο Εβραϊκό Συνέδριο (WJC), µε επικεφαλής τον Πρόεδρο Ronald S. Lauder, είναι ένας διεθνής οργανισµός που εκπροσωπεί τις εβραϊκές κοινότητες και οργανώσεις σε 100 χώρες σε όλο τον κόσµο, τόσο σε κυρίαρχα έθνη, όσο και σε διεθνείς κυβερνητικές και µη κυβερνητικές οργανώσεις και θρησκευτικές οµάδες. Το WJC δραστηριοποιείται σε εκστρατείες εξ ονόµατος του παγκόσµιου εβραϊσµού, από την ίδρυσή του το 1936, όταν υποστήριζε τις δυτικές κυβερνήσεις να αυξήσουν το ποσοστό µετανάστευσης του ευρωπαϊκού εβραϊσµού από την ανερχόµενη παλίρροια του ναζισµού. Το WJC, µετά τον πόλεµο, στάθηκε στο πλευρό και ανταποκρίθηκε στις ανάγκες των επιζώντων του Ολοκαυτώµατος, υπερασπίστηκε τις περιουσίες των θυµάτων του Ολοκαυτώµατος, άσκησε πιέσεις για ένα σύστηµα αποζηµιώσεων, συνέβαλε στην προστασία της κληρονοµιάς του Ολοκαυτώµατος και στην εξασφάλιση ότι, ο κόσµος «δεν θα ξεχάσει ποτέ». Το WJC συνέβαλε, επίσης, στην αποκατάσταση για κλοπή εβραϊκής περιουσίας και διαπραγµατεύτηκε µε τις ελβετικές τράπεζες περιουσιακά στοιχεία, τα οποία κρατούνταν σε «αδρανείς» λογαριασµούς. Το WJC εξέθεσε τον αυστριακό πρόεδρο και πρώην Γενικό Γραµµατέα του ΟΗΕ, κ. Kurt Waldheim, ο οποίος εψεύδετο για την δράση του, κατά την διάρκεια του Β Παγκοσµίου Πολέµου και µε αυτόν τον τρόπο, βοήθησε ένα ολόκληρο έθνος να αντιµετωπίσει το δικό του παρελθόν στον πόλεµο. Από το 1936, το WJC υπήρξε εκεί για τους Εβραίους σε όλο τον κόσµο και η αποστολή του δεν εκπληρώνεται, όσο υπάρχει αντισηµιτισµός, προσπάθεια απονοµιµοποίησης του Κράτους του Ισραήλ και απειλές προς το Ισραήλ και τους Εβραίους, σε όλο τον κόσµο. Τα βασικά θέµατα του WJC είναι η καταπολέµηση του αντισηµιτισµού, η υποστήριξη του Ισραήλ, η κληρονοµιά του Ολοκαυτώµατος, οι κοινοτικές σχέσεις, το Ιράν και η παγκόσµια τροµοκρατία, οι διαθρησκευτικές σχέσεις, οι Εβραίοι από αραβικά εδάφη. WJC- Το εβραικό διπλωµατικό σώµα Το εβραϊκό διπλωµατικό σώµα WJC (WJC JDCorps) είναι ένα παγκόσµιο δίκτυο 300 Εβραίων επαγγελµατιών, που δραστηριοποιούνται στους τοµείς της διπλωµατίας για λογαριασµό του παγκόσµιου εβραϊσµού, σε περισσότερες από 50 χώρες. Τα µέλη, γνωστά ως Εβραίοι διπλωµάτες (JDs), προέρχονται από διάφορους επαγγελµατικούς χώρους και περιλαµβάνουν µεταξύ άλλων, δικηγόρους, ηγέτες της εβραϊκής κοινότητας, επιχειρηµατίες κεφαλαίων, εµπειρογνώµονες των κοινωνικών µέσων, καθηγητές πανε-

21 του ΑΡΗ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ 21 πιστηµίων, κοινωνικούς ακτιβιστές, βουλευτές και επιχειρηµατίες. Το 2014, το WJC JDCorps εντάχθηκε επιτυχώς, ως ένα κυρίαρχο πρόγραµµα του WJC. Αυτό σηµαίνει ότι το WJC παρέχει στους διπλωµάτες του ευκαιρίες να ασκούν διπλωµατικές δραστηριότητες µε κυβερνητικούς αξιωµατούχους και διεθνείς οργανισµούς παγκοσµίως, καθώς και να συµµετέχουν σε εκδηλώσεις και δραστηριότητες του WJC. ιπλωµατική δράση Η διπλωµατία είναι η κύρια δραστηριότητα του WJC JDCorps. Οι Εβραίοι διπλωµάτες (JDs), ασχολούνται διπλωµατικά µε διεθνείς οργανισµούς, κυβερνητικούς αξιωµατούχους και µε πολιτικούς φορείς γενικότερα. Όλες οι δραστηριότητες των JDs διαµορφώνονται σύµφωνα µε τους στόχους και τα θέµατα, στα οποία εστιάζει το Παγκόσµιο Εβραϊκό Συνέδριο (WJC). Συµµετοχή σε διεθνή φόρουµ Οι Εβραίοι διπλωµάτες (JDs) αντιπροσωπεύουν το WJC σε διεθνείς οργανισµούς, όπως η Γενική Συνέλευση των Ηνωµένων Εθνών (ΟΗΕ), η UNESCO, ο Οργανισµός Αµερικανικών Κρατών (OAS), η Επιτροπή των Ηνωµένων Εθνών για το Καθεστώς των Γυναικών (CSW), ο Οργανισµός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και πάρα πολλούς ακόµα. Η συµµετοχή στο Συµβούλιο Ανθρωπίνων ικαιωµάτων των Ηνωµένων Εθνών (UNHRC) στην Γενεύη, είναι µια βασική δραστηριότητα, στην οποία οι Εβραίοι διπλωµάτες παρευρίσκονται σε όλες τις συνεδρίες και περισσότερες από 80 πολιτικές δηλώσεις, σχετικά µε τα βασικά θέµατα του WJC, έχουν προετοιµαστεί και παρουσιαστεί από τους JDs στο UNHRC. Λαµβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, το µέλλον του εβραϊκού λαού εξαρτάται από την ενδυνάµωση και την κινητοποίηση νέων ηγετών. Μέσω της προσωπικής βελτίωσης και της ενασχόλησης νέων Εβραίων ηγετών σε όλο τον κόσµο, θα είµαστε περισσότερο ικανοί να αντιµετωπίσουµε τις µελλοντικές προκλήσεις και για να εξασφαλίσουµε ένα µέλλον, στο οποίο οι εβραϊκές κοινότητες θα µπορούν να ανθίσουν σε όλο τον κόσµο. Το WJC JDCorps είναι ένα επιβλητικό πρόγραµµα, τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη. Συγκεντρώνει µια ολοκληρωµένη οµάδα ατόµων από διάφορους τοµείς της επαγγελµατικής ζωής, που εκπροσωπούν έξι ηπείρους και τους δίνει τη δυνατότητα να αναλάβουν το µανδύα για να γίνουν η επόµενη γενιά εβραϊκής ηγεσίας. Η Ντορέλλα Καµχή και ο Ηλίας Πέσσαχ είναι µέλη του εβραϊκού διπλωµατικού σώ- µατος του Παγκόσµιου Εβραϊκού Συνεδρίου, µε έδρα την Ελλάδα. γλωσσαρι εβραϊκων ορων Γκνιζά (=κρύπτη, αποθήκη, πληθ. γκνιζότ): Γκενιζά. Ιερό σκευοφυλάκιο για βιβλία. Πρόκειται για κρύπτη, συνήθως στη Συναγωγή, στην οποία αποτίθενται προσωρινά φθαρµένα ιερά βιβλία, έγγραφα θρησκευτικού περιεχοµένου και λειτουργικά αντικείµενα, επειδή απαγορεύεται η καταστροφή τους λόγω της ιερότητάς τους. Από καιρό σε καιρό, όταν συγκεντρώνονται πολλά, θάβονται στο νεκροταφείο στο πλαίσιο ειδικής τελετής. Γκόι (=έθνος, πληθ. Γκοΐµ): Βιβλικός όρος για τα έθνη συµπεριλαµβανοµένου του έθνους του Ισραήλ. Αργότερα απέκτησε τη σηµασία του Εθνικού, δηλαδή του µη Εβραίου, του αλλοεθνή, και κάποιες φορές χρησιµοποιείται µειωτικά (όπως το «πας µη Έλλην, βάρβαρος»). Γκόλεµ (=ανδρείκελο, χαζός): Πλάσµα χωρίς δική του βούληση που δηµιουργήθηκε από άνθρωπο µε επίκληση ιερών ονοµάτων, σύµφωνα µε την εβραϊκή λαογραφία του Μεσαίωνα. Η ανάπτυξη της ιδέας του γκόλεµ συνδέεται µε την πίστη του εβραϊσµού στη δηµιουργική δύναµη του λόγου και των γραµµάτων «όταν ο δίκαιος θέλει, µπορεί να δηµιουργήσει έναν ολόκληρο κόσµο». Η πιο γνωστή ιστορία είναι αυτή του ραββίνου Μααράλ (ακρωνύµιο του Γιούντα Λεβ µπεν Μπετσαλέλ) που δηµιούργησε ένα γκόλεµ από πηλό προκειµένου να υπερασπίσει την εβραϊκή κοινότητα της Πράγας από τις αντισηµιτικές επιθέσεις και τα πογκρόµ. Το γκόλεµ τον υπηρετούσε µέσω του ονόµατος του Θεού που του έβαζε στο στόµα και το «ενεργοποιούσε», ενώ το έβγαζε κάθε Σάββατο. Μια φορά ξεχάστηκε κι όταν το έβγαλε µέρα Σάββατο αυτό προκάλεσε τη διάλυση του γκόλεµ σε κοµµάτια. Σε άλλες εκδοχές, το γκόλεµ τρελαίνεται και αυτοκαταστρέφεται ή αναπτύσσει όλο και περισσότερες φυσικές δυνάµεις και στρέφεται ενάντια στον δηµιουργό του. Στην Τορά ο όρος γκόλεµ δηλώνει άµορφη µάζα (Ψαλµοί 139, 16) ενώ στη Μισνά χρησιµοποιείται ως το αντίθετο του σοφού. Σή- µερα, ο όρος δηλώνει τον τεράστιο, κτηνώδη και ανεπεξέργαστο άνθρωπο.

22 22 του ΒΙΚΤΩΡΑ ΙΣΑΑΚ ΕΛΙΕΖΕΡ το συµβουλιο Εβραιων γυναικων στην η Léonie de Picciotto-Lesser στο «Άλεφ» Το ιεθνές Συµβούλιο Εβραίων Γυναικών (ICJW), οργάνωσε στις 3 Νοεµβρίου 2019, στην Αθήνα, το 16 ο περιφερειακό συνέδριό του, µε βασικό θέµα των εργασιών του «Μαθαίνοντας από το παρελθόν, µε έµπνευση από το παρόν, ετοιµαζόµαστε για το µέλλον». Στο εναρκτήριο δείπνο, οι επικεφαλής του ελληνικού τµήµατος Αυγουστίνα Αλµυρούδη Ναµία και Ευτυχία Σιµχά Ασέρ, καλωσόρισαν τις 60 εκπροσώπους 30 χωρών, παρουσία της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραµέως, η οποία στην οµιλία της, αφού καταδίκασε τον αντισηµιτισµό, συνεχάρη το ιεθνές Συµβούλιο Εβραίων Γυναικών και εξήρε το ρόλο των γυναικών στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιω- µάτων, µε ιδιαίτερη αναφορά στη κατάχρηση των δικαιω- µάτων της γυναίκας. Όπως είναι γνωστό ο ρόλος της γυναίκας στην εβραϊκή θρησκεία είναι καταλυτικός, αφού Εβραίος θεωρείται εκείνος, ο οποίος έχει γεννηθεί από Εβραία µητέρα ή µητέρα που έχει εξεβραϊσθεί, σύµφωνα µε τον εβραϊκό Νόµο. Ταυτόχρονα, η µητέρα στον εβραϊσµό θεωρείται η κατεξοχήν υπεύθυνη για την εκπαίδευση των παιδιών, ενώ ο άνδρας είναι απλά αρµόδιος και ισχυρός για την συµπλήρωση των 10 ενηλίκων ανδρών, προκειµένου να τελεσθεί µια ολοκληρωµένη θρησκευτική λειτουργία. Σκοπός και στόχος του Συµβουλίου αυτού είναι η υπεράσπιση των αδύναµων γυναικών στο κόσµο, εκείνων που υποφέρουν και στερούνται βασικών ανθρώπινων δικαιω- µάτων στη ζωή τους. Πρόκειται λοιπόν, για µια ιστορική οργάνωση που µάχεται και αγωνίζεται για τα δικαιώµατα των γυναικών, για πάνω από έναν αιώνα. Ηκυρία Léonie de Picciotto-Lesser, εκπρόσωπος του ιεθνούς Συµβουλίου Εβραίων Γυναικών στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων ικαιωµάτων του ΟΗΕ, συζητά µε τον Βίκτωρα Ισαάκ Ελιέζερ και παρουσιάζει το έργο της στους αναγνώστες του «Άλεφ». «Θα ήθελα να ξεκινήσω τη συζήτησή µας από το παρελθόν. Γεννηθήκατε στην Ολλανδία, ένα διαβατήριο της Παραγουάης σας έσωσε από τη κόλαση των ναζιστικών στρατοπέδων, οι γονείς σας στο Bergen Belsen και µετά στην Παλαιστίνη. Μπορείτε να µας περιγράψετε τις εµπειρίες σας από αυτό το µεγάλο ταξίδι και πως επηρέασε την µετέπειτα πορεία σας;». «Κρυβόµουν στην ολλανδική επαρχία και όπως όλα τα κρυµµένα παιδιά θεωρούµασταν τυχερά που αποφύγαµε τον εκτοπισµό και τα στρατόπεδα, µέχρι που µερικοί άνθρωποι συνειδητοποίησαν, 50 χρόνια µετά, ότι έχοντας αρπαγεί από το σπίτι και την οικογένεια και έχοντας «πέσει» στα χέρια ξένων ήταν πράγµατι τυχερά - για δύο, τρία χρόνια, προκλήθηκε ένα µεγάλο τραύµα σε αυτά τα µικρά παιδιά τα οποία επιπλέον δεν είχαν καθόλου εκπαιδευτεί από τις αντίστοιχες οικογένειες Κανένας δεν υπολόγιζε ότι εµείς, ή και οι γονείς µας, θα µπορούσαµε να έχουµε ανάγκη µιας ψυχολογικής υποστήριξης εκείνο τον καιρό. Πράγµατι τα παραγουαϊανά διαβατήρια έσωσαν τους γονείς µου, την οικογένεια της αδελφής του πατέρα µου µε τον σύζυγό της και τα δύο παιδιά τους και τρεις παππούδες, αφού εντάχθηκαν σε µια λίστα µεταφοράς, υπό την αιγίδα του Ερυθρού Σταυρού, στο πλαίσιο ανταλλαγής µε Γερµανούς πολίτες στην Λατινική Αµερική.

23 23 Πως επηρέασαν τα παιδικά µου χρόνια την ενήλικη ζωή µου; Όταν είσαι ζωντανός, όταν όλες οι στατιστικές δείχνουν ότι θα µπορούσες να είσαι νεκρός, όταν οφείλεις τη ζωή σου στη θυσία των άλλων, όταν οι γονείς σου οι ίδιοι επιβίωσαν ενάντια σε όλες τις προβλέψεις, όταν αλλάζεις σχολεία τρεις φορές, σε διαφορετικές χώρες, σου παίρνει λίγο χρόνο να γίνεις κοµµάτι της κανονικότητας. Είχα το προνόµιο να έχω νέους γονείς, οι οποίοι ήταν ευγνώµονες που έµειναν ζωντανοί και ήθελαν να συνεχίσουν τη ζωή τους και να µην σταθούν στο παρελθόν! Περιτριγυρισµένη από µια ζεστή οικογένεια και πολυάριθµες και ζεστές φιλίες, που διαρκούσαν µια ζωή. Τα µαθήµατα που έµαθα: γνωρίζω για πάντα, ότι πρέπει να δώσω πίσω στην κοινωνία! Για να βοηθήσω, να υποστηρίζω άλλους, λιγότερο τυχερούς από εµένα. εν µπορώ να είµαι αδιάφορη στον κόσµο που ζούµε, για τα αποτελέσµατα των εκλογών στις δηµοκρατίες µας, για την πολιτική γενικά, για τις απάνθρωπες συµπεριφορές και τη βία, έτσι λοιπόν, πρέπει να δράσω. Αυτό εξηγεί, υποθέτω, την αφοσίωσή µου στην υπεράσπιση και στις δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών, να κάνουµε τον κόσµο καλύτερο Τικούν Ολάµ για όλους µας. Για τις µελλοντικές γενιές, για τα παιδιά µας και τα εγγόνια µας». «Είχατε λάβει µέρος και στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώµατα των Εβραίων της Σοβιετικής Ένωσης». «Εκείνες τις ηµέρες, συνήθιζα να θυµάµαι τους στίχους ενός τραγουδιού της Τζόαν Μπαέζ: «Εκεί που κατά τύχη πας εσύ, πάω εγώ, εσύ και εγώ», εκείνοι οι άτυχοι Σοβιετικοί Εβραίοι, που θα µπορούσαν, όπως η δική µου οικογένεια, να είχαν πάει ανατολικά αντί για δυτικά». «Ποιος ήταν ακριβώς ο ρόλος σας και πως διαπραγµατευόσασταν µε τις σοβιετικές Αρχές;». «Προσπαθούσαµε να ευαισθητοποιήσουµε τον κόσµο για τα δεινά των Refusniks (κρατούµενοι Εβραίοι της Σοβιετικής Ένωσης, που επεδίωκαν την µετανάστευση στο Ισραήλ και αρνούνταν να συµµορφωθούν µε τις εντολές του καθεστώτος), ακόµα και µέσα στην εβραϊκή Κοινότητα, να προσελκύσουµε την προσοχή των Μέσων Ενηµέρωσης µε διάφορες εκδηλώσεις, να ετοιµάζουµε φακέλους µε τις βιογραφίες των αθώων Refusniks, που τους έστελναν στην εξορία για την δήθεν «παραβίαση στρατιωτικού απορρήτου» και για τους πολιτικούς στο Βέλγιο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να τους κάνουµε να ενεργούν υπέρ εκείνων, που είχαν σταλεί στα Γκούλαγκ». «Οργανώνατε λοιπόν, την εκστρατεία υπέρ των Refusniks στην Ευρώπη. Πως αντιδρούσε η κοινή γνώµη, πως αντιδρούσε ο κόσµος;». «Εµείς, οι γυναίκες της εκστρατείας για τον σοβιετικό εβραϊσµό, εισπράτταµε µια συµπάθεια και θετική ανταπόκριση από τον κόσµο και από τους πολιτικούς. Παρουσιαζόµασταν ως νοικοκυρές και µητέρες, που προσπαθούσαµε να εξασφαλίσουµε την απελευθέρωση των φυλακισµένων και άδειες εξόδου για τους Refusniks. Άφησε το λαό µου να φύγει, ήταν το παγκόσµιο σύνθηµα! Ήµασταν περήφανες όταν ο Σαράνσκι, µετά την απελευθέρωσή του όπως µας είπε η KGB σε µια από τις ανακρίσεις που του έκαναν- του είπαν ότι, «κάτι νοικοκυρές και φοιτητές ήταν οι µόνοι που νοιάζονταν για εκείνον». «Για τα τελευταία 20 χρόνια εκπροσωπείτε το Παγκόσµιο Συµβούλιο Εβραίων Γυναικών στην έδρα Ανθρωπίνων ικαιωµάτων του ΟΗΕ, στην Γενεύη. Πως αντιµετωπίζουν οι αραβικές αποστολές µια Εβραία γυναίκα, που εκπροσωπεί ένα διεθνή γυναικείο εβραϊκό οργανισµό; Κάνετε κάποιο διάλογο για τα δικαιώµατα των γυναικών στις αραβικές χώρες;». «εν έχουµε επαφές µε επίσηµους κρατικούς εκπροσώπους στο Συµβούλιο ανθρωπίνων δικαιωµάτων, γενικώς. Το Ισραήλ έχει τους δικούς του διπλωµάτες, που βρίσκονται εκεί. Εµείς υποβάλλουµε προφορικές ή γραπτές ερωτήσεις, συχνά µαζί µε άλλους µη κυβερνητικούς οργανισµούς, σχετικά µε διάφορα θέµατα. Εκεί που είµαστε όµως, κυρίως, παρούσες και ενεργές είναι σε όλες τις παράπλευρες εκδηλώσεις, συµπεριλαµβανοµένων εκείνων που οργανώνονται από αραβικές ή οργανώσεις υπέρ των Παλαιστινίων, παράλληλα µε τις επίσηµες συνεδριάσεις. Θα λάβουµε µέρος στις αντιπαραθέσεις, θα συµπαρασταθούµε στα θύµατα των καταναγκαστικών γάµων των νεαρών κοριτσιών, στα θύµατα των τιµωριών τιµής και αντιµετωπίζουµε όλες τις καταγγελίες κατάχρησης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων των γυναικών». «Πως αντιµετωπίζετε τις συνεχείς επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ, µέσα στον ΟΗΕ;». «υστυχώς, είναι γεγονός της ζωής! Από τότε που είδα τον Yossi Beilin να χειροκροτείται µε µια επίµονη επευφηµία, στην πρώτη µου χρονιά στον ΟΗΕ, µετά το Όσλο, η συζήτηση δυστυχώς, εξελίσσεται σχεδόν σα µια καρικατούρα µε ψευδείς ειδήσεις! Αν και µπορεί κανείς να διακρίνει ελαφρές αποχρώσεις από χρόνο σε χρόνο. Έχοντας υπάρξει µάρτυρας της πολιτικής της Σοβιετικής Ένωσης και την κυριαρχία των συµµάχων της στον ΟΗΕ, αντιµετωπίζω την κυριαρχία του Οργανισµού Ισλαµικών Χωρών (OIC) µε την ίσια οπτική, ελπίζοντας ότι η κατάσταση θα αλλάξει κάποια µέρα». «Στο τέλος της συζήτησής µας, δε µπορώ να µην ζητήσω τη γνώµη σας για τον αντισηµιτισµό». «Εκτιµώ ότι οι κυβερνήσεις στην Ευρώπη είναι εναντίον του αντισηµιτισµού. εν µπορεί κανείς να συγκρίνει την σηµερινή κατάσταση, µε εκείνη της δεκαετίας του Πρόσφατα, άκουσα κάποιον να λέει εύστοχα ότι, ο αντισηµιτισµός είναι µια χρόνια ασθένεια, η οποία ξεσπάει από καιρό σε καιρό». «Σας ευχαριστώ πολύ για τη συζήτηση αυτή και εύχοµαι καλή επιτυχία στο έργο σας, για αυτό που ονοµάσατε ως Τικούν Ολαµ».

24 24 της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΧΑΛΑΤΣΗ επιστηµη και εινα η κυρια µηχανη της οικονοµιας Με 292 επιστηµονικές δηµοσιεύσεις και αναφορές, ο ισραηλινός νοµπελίστας βιολόγος Ααρών Τσεχάνοβερ, είναι ένας διακεκριµένος καθηγητής έρευνας σε παγκόσµιο επίπεδο. Μιλά στον «Ηπειρωτικό Αγώνα», µε αφορµή τη σηµερινή αναγόρευσή του σε επίτιµο διδάκτορα του πανεπιστηµίου Ιωαννίνων. Ο ρ. Τσεχάνοβερ γεννήθηκε στην Χάιφα, το Σπούδασε ιατρική στην Ιατρική Σχολή του Εβραϊκού Πανεπιστηµίου της Ιερουσαλήµ στο Νοσοκο- µείο Χαντασά, ενώ έλαβε διδακτορικό στις Επιστήµες, από το πανεπιστήµιο Τέχνιον. Από το 1977, διεξάγει έρευνες και διδάσκει στο Τέχνιον, ένα από τα κορυφαία ιδρύµατα στον κόσµο στην τεχνολογία και τις επιστήµες. Το 2004, µοιράστηκε το βραβείο Νόµπελ χηµείας µε τους καθηγητές, Αβράµ Χέρσκο και Ίρβιν A. Ρόουζ, για την ανακάλυψη του µορίου Ubiquitin, το οποίο αποτελεί µέρος του µηχανισµού απαλλαγής και ανανέωσης των πρωτεϊνών των κυττάρων σε ζωντανούς οργανισµούς. Τυχόν δυσλειτουργία του µηχανισµού στον ανθρώπινο οργανισµό προκαλεί όγκους, δηλαδή καρκίνο. Με βάση την ανακάλυψη του ισραηλινού επιστήµονα και των συναδέλφων του, έχουν αναπτυχθεί φάρµακα για την καταπολέµηση κάποιων ειδών καρκίνου. Ο ρ. Τσεχάνοβερ ανακηρύχθηκε επίτιµος ιδάκτωρ του τµήµατος Χηµείας του πανεπιστηµίου Ιωαννίνων και παραβρέθηκε ως κεντρικός οµιλητής στο 20 ο Συνέδριο «Ιατρικής Χηµείας», του πανεπιστηµίου Ιωαννίνων, υπό την αιγίδα του Προέδρου της ηµοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου και µε τη συµµετοχή διεθνούς κύρους καθηγητών ελληνικών πανεπιστηµίων. Ο ρ. Τσεχάνοβερ, λίγο πριν έρθει στην πόλη των Ιωαννίνων για πρώτη φορά, µίλησε στον «Η.Α.» για τους δεσµούς του µε την Ελλάδα και τις εξελίξεις στην αντιµετώπιση του καρκίνου, εξηγώντας γιατί η ποιοτική εκπαίδευση είναι η καλύτερη τράπεζα για να επενδύσει µια κοινωνία. «Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν έχετε ιδιαίτερες σχέσεις µε την Ελλάδα ή ακόµα και µε τα Ιωάννινα, αφού, όπως ίσως γνωρίζετε, υπάρχει µια ιστορική εβραϊκή κοινότητα στην πόλη. Είναι αυτή η πρώτη φορά, που επισκέπτεστε την Ήπειρο;». «Οι συνδέσεις µου µε την Ελλάδα είναι φυσικά µέσω δύο καναλιών του επιστηµονικού και του εβραϊκού. Έχω πολλούς φίλους σε πανεπιστήµια και ερευνητικά ιδρύµατα στην Ελλάδα, και αυτοί οι δεσµοί δε διαφέρουν από τους δεσµούς µου µε άλλους επιστήµονες παγκοσµίως. Ελπίζω ότι η Ελλάδα θα ξεφύγει από τα οικονοµικά της προβλή- µατα και θα ανανεώσει σηµαντικά την στήριξή της στην επιστήµη και την τεχνολογία σε όλα τα επίπεδα, καθώς δεν υπάρχει αµφιβολία, ότι αυτή είναι η κύρια µηχανή που ωθεί την οικονοµία σε οποιαδήποτε ανεπτυγµένη χώρα. Όσο για την εβραϊκή πλευρά, έχω εξαιρετικούς φίλους

25 25 στην εβραϊκή κοινότητα στην Αθήνα και γνωρίζω την ιστορία, αλλά δεν είχα επισκεφθεί ποτέ πριν την κοινότητα στα Ιωάννινα. Πολλοί από τους φίλους µου στην Αθήνα, έχουν αποφοιτήσει από το πανεπιστήµιό µας στο Ισραήλ τη δεκαετία του 1980 και µου γνώρισαν την ιστορία των Εβραίων στην Ελλάδα. Ιδιαίτερα ενδιαφέροµαι για την ιστορία και το τραγικό τέλος των εβραϊκών κοινοτήτων, που καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώµατος, όπως και η κοινότητα στην Θεσσαλονίκη και είµαι πολύ ενθουσιασµένος που επισκέπτοµαι την ιστορική κοινότητα των Ιωαννίνων, που υπέφερε τόσο πολύ». «Ως διακεκριµένος καθηγητής του Τέχνιον, ο οποίος έλαβε το βραβείο Νόµπελ, πόσο σηµαντικό ήταν αυτό για τη συνέχιση της δουλειάς και της έρευνας;». «Το βραβείο είναι σηµαντικό, κυρίως ως αναγνώριση, καθώς τα ανθρώπινα όντα το χρειάζονται. Αλλά η κύρια ικανοποίηση προέρχεται από τα επιστηµονικά επιτεύγµατα από την ανακάλυψη του «συστήµατος διάθεσης απορριµ- µάτων» του ανθρώπινου σώµατος, που έχει εφαρµοστεί τώρα στην ανάπτυξη φαρµάκων που σώζουν ζωές, κυρίως στον καρκίνο, αλλά στο µέλλον και σε καταστροφικές νόσους του εγκεφάλου. Το γεγονός ότι, σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσµο, συµπεριλαµβανοµένων των χωρών που επιθυµούν να καταστρέψουν το Ισραήλ, έχει δοθεί η ζωή «σε µια ασηµένια πιατέλα» ή η ποιότητα ζωής τους έχει βελτιωθεί δραµατικά, αποτελεί πηγή µεγάλης ικανοποίησης». «Σας άκουσα να λέτε για την πολυπλοκότητα του καρκίνου, αλλά και για τις γνώσεις που έχουµε σήµερα, χάρη στην έρευνά σας, µεταξύ άλλων. Πόσο πιο κοντά είµαστε στην καταπολέµηση του καρκίνου;». «Η επιστήµη έχει κάνει πολλά βήµατα στην κατανόησή µας για τους µηχανισµούς που βρίσκονται πίσω από τον καρκίνο και κατά συνέπεια, στην ανάπτυξη καινοτόµων φαρµάκων. Έχει σηµειωθεί τεράστια πρόοδος στην ανάπτυξη συσκευών και πλατφορµών για την έγκαιρη ανίχνευση και σε δηµόσιες εκστρατείες, για να πειστούν οι άνθρωποι να χρησιµοποιούν υπηρεσίες για έγκαιρη ανίχνευση (π.χ. καρκίνο του µαστού στις γυναίκες και καρκίνος του προστάτη στους άνδρες). Με λίγα λόγια, κάποιες κακοήθειες µπορούν να θεραπευτούν ή οι ζωές των ασθενών να παραταθούν για αρκετά χρόνια και οι ίδιοι να απολαµβάνουν µια ζωή πολύ καλύτερης ποιότητας. Η ανάπτυξη της ανοσοθεραπείας -η απελευθέρωση του ανοσοποιητικού συστήµατος για την καταπολέµηση των όγκων- έχει αλλάξει σαφώς το κλινικό τοπίο ορισµένων θανατηφόρων καρκίνων, όπως το µελάνωµα (δέρµα) και του πνεύµονα. Είναι δύσκολο να µιλήσουµε για την ήττα, καθώς υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικοί καρκίνοι, αλλά µπορεί να ειπωθεί µε σιγουριά ότι κινούµαστε προς εκεί! «Στην τελετή υποψηφιότητάς σας ως επίτιµος καθηγητής στο πανεπιστήµιο Ιωαννίνων, θα µιλήσετε για τον σηµαντικό ρόλο της ηθικής στην εποχή της ταχείας τεχνολογικής προόδου. Πόσο σηµαντικός είναι αυτός ο ρόλος; Έχετε αντιµετωπίσει προσωπικά τέτοια διλήµµατα όλα αυτά τα χρόνια;». «Τα βιοηθικά ζητήµατα είναι θεµελιώδους σηµασίας και καθίστανται ολοένα και πιο προωθηµένα, καθώς η επιστήµη και η τεχνολογία προχωρούν. Από θέµατα γονιδιακής επεξεργασίας -εµείς είµαστε ελεύθεροι να σχεδιάσουµε τα παιδιά µας, χειριζόµενοι τα γονίδιά τους όταν είναι ακόµα έµβρυα, σε θέµατα που µπορούµε να ανεχθούµε γνωρίζοντας το ρεπερτόριο των µεταλλάξεων στα γονίδιά µας και τις µελλοντικές ασθένειες από τις οποίες θα υποφέρουµε. Και ακόµη, η κλιµατική αλλαγή, υπάρχει όπως και οι συνέπειές της για το µέλλον της γης µας. Όλα αυτά τα θέµατα βρίσκονται στο τραπέζι µας και πρέπει να συζητηθούν. Οι επιστήµονες µπορούν µόνο να φέρουν τη γνώση τους στο τραπέζι, αλλά οι αποφάσεις πρέπει να λαµβάνονται από ευρύ φάσµα εκπροσώπων ολόκληρης της κοινωνίας και να λαµβάνουν υπόψη πολλές πτυχές, που δεν είναι αναγκαστικά επιστηµονικές όπως οι ιστορικές, φιλοσοφικές, θρησκευτικές, γεωπολιτικές και κοινωνιολογικές». «Ως ακαδηµαϊκός, πόσο σηµαντικές είναι οι επενδύσεις στην έρευνα, όχι µόνο για την ίδια την έρευνα, αλλά και για την ανάπτυξη µιας ολόκληρης χώρας; Ειδικά µιας χώρας όπως η Ελλάδα, η οποία έχει «χάσει» εκατοντάδες νέους επιστή- µονες την τελευταία δεκαετία, λόγω οικονοµικής κρίσης». «Τα πανεπιστήµια είναι στα µάτια µου τα σηµαντικότερα ινστιτούτα, που έχουν κάνει ποτέ οι άνθρωποι. Είναι η µόνη πηγή γνώσης και καινοτοµίας από εµπειρογνώµονες που ασχολούνται µε την κοινωνία, την οικοδοµούν και τη χτίζουν -από τους γιατρούς ως τους φυσικούς, από τους δασκάλους έως τους οικονοµολόγους και από τους φιλοσόφους έως τους κοινωνιολόγους. Η επένδυση στην υψηλού επιπέδου εκπαίδευση είναι η καλύτερη τράπεζα, όπου µπορεί να επενδύσει µια κοινωνία όσον αφορά την απόδοσή της στην κοινωνία. Το Ισραήλ είναι µια απόδειξη γι αυτό και όπως σηµείωσα, ελπίζω ότι η Ελλάδα θα ανακάµψει από την οικονοµική κρίση και θα επενδύσει στην επιστήµη της και στη νέα γενιά επιστηµόνων και µηχανικών. Η βιοµηχανία υψηλής τεχνολογίας είναι σήµερα η πιο κρίσιµη µηχανή, που ωθεί την οικονοµία οποιασδήποτε αναπτυγ- µένης χώρας. Πηγή: Ηπειρωτικός Αγών,

26 26 του ΒΙΚΤΩΡΑ ΙΣΑΑΚ ΕΛΙΕΖΕΡ χρονια µετα... «Η τεχνολογία, ο τουρισµός και ο πολιτισµός είναι µοχλοί ανάπτυξης σχέσεων µεταξύ κρατών αλλά κυρίως, µεταξύ των πολιτών της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, που µαζί µπορούν να δηµιουργήσουν γερά θεµέλια φιλίας και αλληλεγγύης, πάνω στα οποία θα στηριχθεί και θα διευρυνθεί η τριµερής αυτή συµφωνία κατασκευής του αγωγού East med». Το 2020 συµπληρώνονται 30 χρόνια, αφότου η Ελλάδα αναγνώρισε επίσηµα το Κράτος του Ισραήλ. Ήταν η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, που «έσπασε» την κατεστηµένη µέχρι τότε και επικρατούσα ελληνική εξωτερική πολιτική, που δεν ήθελε να «βλέπει» το Ισραήλ, για να µην πληγούν οι φιλικές σχέσεις της χώρας µε τον αραβικό κόσµο. Συµπληρώνονται επίσης, 10 χρόνια από την συνάντηση Γεωργίου Παπανδρέου Μπενιαµίν Νετανυάου στη Μόσχα, που άνοιξε στην ουσία διάπλατα όλες τις διόδους συνεργασίας µεταξύ των δύο κρατών σε όλα τα επίπεδα. Μια συνεργασία, την οποία ενθάρρυναν και οι κυβερνήσεις Παπαδήµου, Σαµαρά και Τσίπρα και η οποία πήρε τη µορφή µιας στρατηγικής συµµαχίας µε την συµµετοχή και της Κύπρου. Οι συµβολισµοί ισχυροί. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υποδέχθηκε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαµίν Νετανυάου στο Μέγαρο Μαξίµου, 30 χρόνια µετά την ιστορική επίσκεψη του τότε πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στο Ισραήλ. Στο κατώφλι λοιπόν του 2020, µόλις τη δεύτερη µέρα της χρονιάς, οι υπουργοί ενέργειας των τριών χωρών υπέγραψαν την συµφωνία κατασκευής του αγωγού East med, ο οποίος θα µεταφέρει υποθαλάσσια φυσικό αέριο από το Ισραήλ στην Κύπρο και στην Ελλάδα και µέσω αυτών, στην Ευρώπη. Η συµφωνία Ελλάδας Κύπρου Ισραήλ για την κατασκευή του αγωγού Eastmed είναι µόνο η αρχή µιας ευρύτερης συµµαχίας, που θα καλύψει τις στρατηγικές ανάγκες των τριών χωρών τόσο στον τοµέα της ενέργειας και της οικονοµίας, όσο και στον τοµέα της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή. Σηµατοδοτεί και τεκµηριώνει δε, την µεγάλη αλλαγή που συντελέστηκε στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας: η παραδοσιακή συµµαχία Τουρκίας Ισραήλ δεν υφίσταται πια Γιατί; Πρώτον, Ιράν και Τουρκία έχουν κοινό συµφέρον να διατηρήσουν και να ενισχύσουν την στρατιωτική παρουσία τους στην Συρία, για διαφορετικούς βέβαια λόγους. Το Ιράν, προκειµένου να αποκτήσει πρόσβαση στην Μεσόγειο Θάλασσα και να απειλεί το Ισραήλ µε καίρια πλήγµατα στον πληθυσµό του, στην περίπτωση που το Ισραήλ αποφασίσει να πλήξει τον πυρηνικό αντιδραστήρα στο ίδιο το Ιράν. Η δε Τουρκία, για να αποτρέψει µε κάθε τρόπο τη δηµιουργία ενός κουρδικού κράτους, στα νότια σύνορά της. Η Τουρκία διευρύνει τα σύνορά της εις βάρος της Συρίας, διαφυλάσσοντας πάντα την απαιτούµενη ισορροπία για την διατήρηση της στρατηγικής της συµµαχίας µε το Ιράν. εύτερον, η Τουρκία και το Ιράν υποστηρίζουν πολιτικά και οικονοµικά το καθεστώς της Χαµάς στη Λωρίδα της Γάζας και ενθαρρύνουν την πολιτική της διείσδυση στη υτική Όχθη, ώστε από τη µια να συνεχίζει τον πόλεµο φθοράς εναντίον του Ισραήλ και από την άλλη να καταστεί ο ισχυρός παράγων λήψης αποφάσεων στην παλαιστινιακή Αρχή, µετά την Μαχµούντ Αµπάς εποχή. Τρίτον, η Τουρκία προβάλλει πάντα την αντιπαράθεση µε το Ισραήλ, ως µια µάχη που αφορά ολόκληρο το Ισλάµ. Τέταρτον, η Τουρκία υποστηρίζει τους Αδελφούς Μουσουλµάνους στην Αίγυπτο, προκειµένου να αποσταθεροποιηθεί η κυβέρνηση Σίσσι, που δε διστάζει να συνάπτει συµφωνίες µε την Ελλάδα και την Κύπρο στην Ανατολική Μεσόγειο. Πέµπτο, η Τουρκία επιχειρεί να ελέγξει την πολιτική κατάσταση στην Λιβύη και να προκαλέσει ρήγµα στον Σύνδεσµο αραβικών χωρών, προφανώς, για να τεκµηριώσει τετελεσµένα γεγονότα εις βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωµάτων στην θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης. Το Ισραήλ αποτελεί «εµπόδιο» για το Ιράν, αφού δεν υπάρχει αµφιβολία ότι στρατηγικός στόχος του Ιράν είναι το ξερίζωµα του «Σιωνιστικού καρκινώ- µατος» από την περιοχή, η εγκαθίδρυση ενός ισλαµιστικού καθεστώτος τύπου Χαµάς, ώστε το Ιράν µαζί µε την Τουρκία να καταστούν οι κυρίαρχοι παίκτες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Ο ιρανικός στόλος θα συµπλέει µε τον τουρκικό και οι ασκήσεις της τουρκικής αεροπορίας θα διεξάγονται µαζί µε τα ιρανικά πολεµικά αεροσκάφη, πάνω από τη «γαλάζια θάλασσα της καρδιάς» των Τούρκων αξιωµατούχων. Μια διέλευση του Ιράν στη Μεσόγειο θα συνιστούσε πλέον απειλή, για την

27 27 ίδια την ύπαρξη της Κυπριακής ηµοκρατίας, θα ενίσχυε τις τουρκικές διεκδικήσεις έναντι της Ελλάδας και προφανώς, µια τέτοια εξέλιξη θα ευνοούσε την υλοποίηση του οράµατος του Προέδρου Ερντογάν, για την αναβίωση της οθωµανικής αυτοκρατορίας. Ενός οράµατος που διαπιστώνουµε ότι υλοποιείται, ως πολιτική πρακτική µε τη διείσδυση της Τουρκίας στην Λιβύη, µεταφέροντας ακόµα και τζιχαντιστές. Η αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια, η ενίσχυση του ισλαµικού φονταµενταλισµού και τροµοκρατικά κτυπήµατα που θα προκαλέσουν κρίση στο ευρωπαϊκό οικοδόµηµα, θα ήταν µόνο µερικές από τις οδυνηρές συνέπειες µιας ιρανοτουρκικής παρουσίας, που θα έπαιζε ρόλο υπερδύναµης στην περιοχή. Τόσο το Ισραήλ λοιπόν, όσο και η Ελλάδα και η Κύπρος, είναι οι χώρες που απειλούνται άµεσα από την επεκτατική πολιτική του Ιράν και της Τουρκίας, ενώ ταυτόχρονα απειλείται και η σταθερότητα πολλών καθεστώτων του αραβικού κόσµου. Ο East med δεν είναι απλά και µόνο ένας αγωγός, που θα αποφέρει οικονοµικά οφέλη στις τρεις χώρες που συνυπέγραψαν τη συµφωνία κατασκευής του. Είναι η θεµελίωση µιας νέας στρατηγικής συµµαχίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, που υποστηρίζεται τόσο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και από τις Ηνωµένες Πολιτείες της Αµερικής και µε την απόλυτη ανοχή της Ρωσίας, απέναντι στη συµµαχία Ιράν - Τουρκίας. Η συµµαχία όµως αυτή δεν θα είναι βιώσιµη, εάν δεν αναπτυχθούν ταυτόχρονα πεδία συνεργασίας των λαών των τριών χωρών. Η τεχνολογία, ο τουρισµός και ο πολιτισµός είναι µοχλοί ανάπτυξης σχέσεων µεταξύ κρατών, αλλά κυρίως, µεταξύ των πολιτών της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ, που µαζί µπορούν να δηµιουργήσουν γερά θεµέλια φιλίας και αλληλεγγύης πάνω στα οποία θα στηριχθεί και θα διευρυνθεί η τριµερής αυτή συµφωνία κατασκευής του αγωγού East med. *Ο Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ είναι δηµοσιογράφος, ανταποκριτής της ισραηλινής εφηµερίδας Yedioth Achronoth και αναλυτής θεµάτων Μέσης Ανατολής. Πηγή: Hellenicmail, µιλαµε για αγαπη οχι για Πλαισιωµένη από 600 δηµάρχους όλων των πολιτικών αποχρώσεων, η 89χρονη Λιλιάνα Σέγκρε, ισόβια γερουσιαστής και επιζήσασα του Άουσβιτς, είδε να γίνεται προς τιµήν της µια τεράστια εκδήλωση, που διοργάνωσαν οι πρώτοι πολίτες των ιταλικών πόλεων ενάντια στο µίσος στην κοινωνία και τις απειλές, των οποίων αυτή η εµβληµατική γυναίκα έχει αποτελέσει στόχο, τον τελευταίο καιρό. Η εντυπωσιακή «πορεία των δηµάρχων», κατέληξε στην πλατεία της Σκάλας του Μιλάνου και το πλήθος που συνόδευσε τους δηµάρχους στην αξιοµνηµόνευτη πορεία τους, αποθέωσε τη Σέγκρε. «Θέλουµε να διαµηνύσουµε µε ένταση σε όλους, πως δεν πρόκειται να αποδεχθούµε κανενός είδους φανατισµό. Ο µοναδικός φανατισµός, που εµείς οι δήµαρχοι της χώρας αποδεχόµαστε είναι εκείνος υπέρ της ελευθερίας, της δηµοκρατίας και του σεβασµού προς τον άλλο», τόνισε από του βήµατος, εκπροσωπώντας τους δηµάρχους, ο πρώτος πολίτης του Μπάρι, Αντόνιο Ντεκάρο. Ο δήµαρχος του Μιλάνου, Μπέπε Σάλα, έστειλε κι εκείνος από την πλευρά του ηχηρό µήνυµα στους «σπορείς του µίσους: είµαστε έτοι- µοι να επιστρέψουµε στις πλατείες, εάν το κλίµα δεν αλλάξει», δηλώνοντας πως στην Ιταλία υπάρχει απτός «κίνδυνος για επιστροφή του ρατσισµού, γι αυτό εµείς βρισκόµαστε στον δρόµο. Βρισκόµαστε εδώ για να µιλήσουµε για αγάπη, όχι για µίσος». Από την πλευρά της, η Σέγκρε, απευθυνόµενη στο πλήθος, επεσή- µανε: «Ακούγεται µία µεγάλη µουσική από αυτήν την πλατεία, ο ναός της µουσικής σήµερα βρίσκεται εδώ, έξω. Βρισκόµαστε εδώ, για να µιλήσουµε για αγάπη κι όχι για µίσος. Ας αφήσουµε το µίσος στους ανώνυµους του πληκτρολογίου. Αρκεί τόσο µίσος, απόψε δεν υπάρχει αδιαφορία, αλλά µια γιορτινή ατµόσφαιρα». Μετά την οµιλία της Σέγκρε, το πλήθος τήρησε ενός λεπτού σιγή, ενώ στη συνέχεια έψαλλαν τον Εθνικό Ύµνο. Πηγή:

28 28 για τη την προπαγανδα και τη δηµοκρατια ο Σάσα Μπάρον Κοέν εξηγεί ποια θεωρεί τη µεγαλύτερη µηχανή προπαγάνδας της ιστορίας. Στα πρωτοσέλιδα των µεγαλύτερων µίντια του πλανήτη είναι σήµερα ο Βρετανός κωµικός Σάσα Μπάρον Κοέν, µετά από µια οµιλία του για τα social media και τη δηµοκρατία. Περιγράφοντας µια ζοφερή εικόνα του κόσµου µας σή- µερα, ο Κοέν είπε στο συνέδριο που διοργάνωσε στη Νέα Υόρκη, η οργάνωση για την καταπολέµηση του αντισηµιτισµού Anti-Defamation League: «Σήµερα οι δηµαγωγοί γοητεύουν τα χειρότερα ένστικτά µας. Οι θεωρίες περί συνωµοσίας, που κάποτε είχαν θέση στο περιθώριο έγιναν κυρίαρχες. H εποχή των επιχειρηµάτων µοιάζει να τελειώνει και τώρα, η γνώση παραµερίζεται και η επιστηµονική συναίνεση απορρίπτεται. Η δηµοκρατία, η οποία εξαρτάται από τις κοινές αλήθειες, είναι σε υποχώρηση και η απολυταρχία, η οποία εξαρτάται από τα κοινά ψέµατα είναι σε άνοδο. Τα εγκλήµατα µίσους αυξάνονται, καθώς και οι δολοφονικές επιθέσεις σε θρησκευτικές και εθνοτικές µειονότητες», είπε ξεκινώντας την οµιλία του. Τι οδηγεί σε αυτές τις αποσταθεροποιητικές αλλαγές; Ο Κοέν είπε, πως θα µπορούσε να αναφέρει πολλούς λόγους. Αλλά εάν θα έπρεπε να διαλέξει έναν, αυτός θα ήταν οι κολοσσοί του διαδικτύου: «Ένα πράγµα είναι αρκετά σαφές για µένα. Όλο αυτό το µίσος και η βία διευκολύνεται από µια χούφτα εταιριών στο διαδίκτυο, που αποτελούν τη µεγαλύτερη µηχανή προπαγάνδας στην ιστορία. Το Facebook, το YouTube, η Google και το Twitter φθάνουν σε δισεκατοµµύρια ανθρώπους. Οι αλγόριθµοι αυτών των πλατφορµών εξαρτώνται από τη σκόπιµη ενίσχυση του συγκεκριµένου τύπου περιεχοµένου, που διατηρεί τους χρήστες στο διαδίκτυο, ιστορίες που ξυπνάνε τα βασικότερα ένστικτά µας και που προκαλούν οργή και φόβο». «Οι ψεύτικες ειδήσεις ξεπερνούν τα πραγµατικά νέα, επειδή οι µελέτες δείχνουν ότι τα ψέµατα εξαπλώνονται γρηγορότερα από την αλήθεια. Και δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός, ότι η µεγαλύτερη µηχανή προπαγάνδας στην ιστορία έχει διαδώσει την παλαιότερη θεωρία συνωµοσίας στην ιστορία - το ψέµα ότι οι Εβραίοι είναι κάπως επικίνδυνοι. Όπως το έθεσε ένας τίτλος, «Σκεφτείτε τι θα µπορούσε να κάνει ο Γκέµπελς µε το Facebook». «Στο διαδίκτυο, όλα µπορούν να φαίνονται εξίσου νόµιµα. Το Breitbart µοιάζει µε το BBC. Τα ψεύτικα Πρωτόκολλα των Πρεσβυτέρων της Σιών θεωρούνται έγκυρα, ως έκθεση ADL. Και το παραλήρηµα ενός παρανοϊκού, δείχνει αξιόπιστο, όσο τα ευρήµατα ενός νικητή του βραβείου Νόµπελ. Έχουµε χάσει την κοινή αίσθηση των βασικών γεγονότων, από τα οποία εξαρτάται η δηµοκρατία», είπε ο Κοέν και στη συνέχεια έστρεψε τα πυρά του εναντίον του Facebook. «Αν πληρωθεί, το Facebook θα αναρτήσει οποιαδήποτε πολιτική διαφήµιση θέλετε, ακόµη κι αν είναι ψέµα. Και µάλιστα θα σας βοηθήσει να στοχεύσετε αυτά τα ψέµατα στους

29 τεχνης σχολια - βιβλια 29 χρήστες, που θα δώσουν το καλύτερο αποτέλεσµα. Με βάση αυτή την στρεβλή λογική, αν το Facebook υπήρχε τη δεκαετία του 1930, θα είχε επιτρέψει στον Χίτλερ να αναρτήσει διαφηµίσεις των 30 δευτερολέπτων για τη λύση του στο πρόβληµα των Εβραίων», πρόσθεσε ο Βρετανός κωµικός. Ο Μπαρόν Κοέν τόνισε ότι, είναι «κρίσιµης σηµασίας να επανεξετάσουµε τα social media και το πώς διασπείρουν µίσος, συνωµοσίες και ψέµατα». Μάλιστα αµφισβήτησε τον χαρακτηρισµό προπύργιο «ελεύθερης έκφρασης», που έχει δώσει ο ιδρυτής του Μαρκ Ζούκερµπεργκ στο Facebook. «Πιστεύω ότι όλοι συµφωνούµε, πως δεν θα πρέπει να προσφέρουµε µια ελεύθερη πλατφόρµα στους φανατικούς και τους παιδόφιλους, για να κάνουν ευρέως γνωστές τις απόψεις τους και να στοχοθετούν τα θύµατά τους», κατήγγειλε. «Επιτρέψτε µου να προτείνω έναν διαφορετικό στόχο για την κοινωνία. Ο απώτερος στόχος της κοινωνίας πρέπει να είναι, να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι δεν στοχοποιούνται, δεν παρενοχλούνται και δεν δολοφονούνται εξαιτίας του ποιοι είναι, από πού προέρχονται, το ποιους αγαπούν ή πώς προσεύχονται. Αν κάνουµε αυτό στόχο µας, εάν δίνουµε προτεραιότητα στην αλήθεια και όχι στα ψέµατα, στην ανεκτικότητα έναντι των προκαταλήψεων, στην ενσυναίσθηση αντί της αδιαφορίας, τότε ίσως, ίσως, µπορούµε να σταµατήσουµε τη µεγαλύτερη µηχανή προπαγάνδας και να σώσουµε τη δηµοκρατία», κατέληξε. Η απάντηση του Facebook «Ο Σάσα Μπαρόν Κοέν διαστρέβλωσε την πολιτική του Facebook», απάντησε εκπρόσωπος της εταιρείας, µιλώντας στο AFP. «Στην πλατφόρµα µας απαγορεύεται ο λόγος µίσους (...) Κανείς, περιλαµβανοµένων των πολιτικών προσωπικοτήτων, δεν µπορεί να υπερασπίζεται ή να προωθεί το µίσος, τη βία ή τους µαζικούς φόνους στο Facebook», πρόσθεσε. Ο επικεφαλής του Twitter Τζακ Ντόρσι, ανακοίνωσε στα τέλη Οκτωβρίου ότι θα απαγορευθούν όλες οι πολιτικές διαφηµίσεις στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης, µε εξαίρεση όσες προωθούν καλούς σκοπούς, όπως η υπεράσπιση του περιβάλλοντος ή η κοινωνική ισότητα. Η Google επεσήµανε ότι θα αυστηροποιήσει τους κανόνες της για τις πολιτικές διαφηµίσεις, κυρίως για να απαγορεύσει τη δηµοσίευση προφανώς ψευδών µηνυµάτων και να εµποδίσει τη συγκεκριµένη στόχευση ψηφοφόρων. Αντίθετα, το Facebook είχε ανακοινώσει τον Σεπτέµβριο, ότι δεν θα επιβάλει περιορισµούς στις πολιτικές διαφηµίσεις, εκτιµώντας ότι σε γενικές γραµµές είναι προς το συµφέρον των χρηστών να τις βλέπουν, µια απόφαση που προκάλεσε πολλές επικρίσεις. Παράλληλα, ο ιστότοπος κοινωνικής δικτύωσης αυστηροποίησε τους κανόνες του για τη διαφάνεια σε ό,τι αφορά τα πολιτικά µηνύµατα, προκειµένου να φαίνεται ξεκάθαρα ποιος έβαλε τη διαφήµιση. Μην ξεχάσεις το όνοµά σου. Τα παιδιά του Άουσβιτς. του Άλβιν Μέγιερ Τα παιδιά στο Άουσβιτς είναι η πιο σκοτεινή κηλίδα µιας σκοτεινής ιστορίας. Εκτοπίστηκαν µε τους γονείς τους στο Άουσβιτς ή γεννήθηκαν εκεί, κάτω από αδιανόητες συνθήκες. Λίγα επιβίωσαν.για όλη τους τη ζωή φέρουν τα σηµάδια του πόνου, στο σώµα και στην ψυχή τους. Μεγαλώνουν µαζί µε τον αριθµό κρατουµένου, που έχει ανεξίτηλα σηµαδέψει το χέρι τους ή τον µηρό τους. Το Άουσβιτς είναι πάντα εδώ. Την ηµέρα, το βράδυ, τη νύχτα: ο αποχωρισµός από τους γονείς και τα αδέλφια, τα λεγόµενα «µπλοκ των παιδιών» στο στρατόπεδο, τα πειράµατα στα οποία υποβλήθηκαν, η µόνιµη πείνα, η λαχτάρα για την οικογένεια, για ένα ζεστό πάπλωµα, για ασφάλεια. Μετά την απελευθέρωσή τους, κάποια από αυτά δεν γνώριζαν το όνοµά τους, ούτε την ηλικία τους ή την καταγωγή τους. Σχεδόν όλα ήταν ορφανά. Για πολύ καιρό δεν εµπιστεύονταν πια κανέναν άνθρωπο, φύλαγαν τις δυνάµεις τους, ήταν γεµάτα φόβο. Πώς να ζήσεις µετά το Άουσβιτς; Για ολόκληρες δεκαετίες, ο Άλβιν Μέγιερ έψαξε, µε µεγάλη υποµονή, να βρει τα παιδιά του Άουσβιτς, µίλησε µε ενσυναίσθηση µαζί τους και κέρδισε την εµπιστοσύνη τους. Ορισµένα από αυτά, µίλησαν για πρώτη φορά για τη ζωή στο στρατόπεδο, για την παιδική τους ηλικία, όπου ο θάνατος ήταν µονίµως παρών αλλά ποτέ φυσικός. Το βιβλίο µεταφράζει η Καρίνα Λάµψα και η Παυλίνα ηράνη, εκδόσεις Καπόν-Σάµπυ Μιωνής, Αθήνα, 2019 Πηγή: ελτίο Τύπου εκδόσεων ΚΑΠΟΝ Πηγή:Lifo,

30 30 τεχνης σχολια - βιβλια οι της παιδικης µας ηλικιας Ντορίτα Τρέβεζα Το βιβλίο της Άλις Μίλλερ, είναι σίγουρα µια ισχυρή γροθιά σε όλα όσο ξέρουµε για τον εαυτό µας, για τον τρόπο που µεγαλώσαµε και για τις σχέσεις µας µε τους άλλους. ιαβάζοντάς το, µέσα από τις ιστορίες ανθρώπων που κατέληξαν στο ψυχαναλυτικό ντιβάνι ή τον καναπέ ενός ψυχοθεραπευτή, έρχεται κανείς αντιµέτωπος µε µια συγκλονιστική και πολλές φορές σπαρακτική συνειδητοποίηση. Πως κάποτε, όταν ήµασταν ακόµα παιδιά και αναζητούσαµε µε κάθε κύτταρο του οργανισµού µας την αγάπη, για να την εξασφαλίσουµε, χρειάστηκε να θάψουµε ή να χάσουµε ένα κοµµάτι από τον εσωτερικό µας κόσµο. Για να µπορέσουµε να επιβιώσουµε µέσα στη δίνη ενός κυκεώνα ανασφαλειών και εξαρτήσεων, που πάντα συνοδεύουν την παιδική ηλικία, αλλά και για να διασφαλίσουµε την αποδοχή, την κατανόηση και την υποστήριξη από τους πιο σηµαντικούς για εµάς ανθρώπους, που δεν είναι άλλοι από τους γονείς µας, χρειάστηκε να αφήσουµε πίσω τις δικές µας ανάγκες, χρειάστηκε συχνά να θυσιάσουµε ένα πολύ σηµαντικό κοµµάτι από τον εαυτό µας. Γι αυτήν τη θλιβερή απώλεια, γι αυτόν τον αργό θάνατο, µας µιλάει µέσα από τα εύστοχα παραδείγµατα των θεραπευόµενών της η Μίλλερ και µας αφήνει άφωνους, όταν περίτεχνα ξετυλίγει το κουβάρι της ζωής τους και όταν µας προσκαλεί µε συµπόνια και κατανόηση να αντιληφθούµε, πως για όλους µας, κάποτε, ήταν µονόδροµος η άνευ όρων παράδοσή µας, για την αγάπη των σηµαντικών Άλλων της ζωής µας. Παρόλα αυτά, µέσα από το πέρασµα της οδυνηρής αυτής συνειδητοποίησης, µας απελευθερώνει, γιατί φωτίζει όλα όσα µας τροµάζουν, όλα όσα µας καταδιώκουν και όλα όσα νιώθουµε ότι µας απειλούν, που δεν είναι κάτι άλλο από την έλλειψη και την απώλεια της αγάπης. Κανένας δε µπορεί να ζήσει χωρίς αγάπη, µας βροντοφωνάζει η Μίλλερ, µέσα από το έργο της, αλλά η αγάπη που στερηθήκαµε όταν την χρειαζόµασταν περισσότερο από ο,τιδήποτε άλλο στον κόσµο, δεν την στερηθήκαµε επειδή δεν την αξίζαµε, ούτε επειδή υπήρχε κάτι βαθύτατα ελλαττω- µατικό στην ύπαρξή µας. Την στερηθήκαµε, επειδή και αυτοί που µας µεγάλωσαν την στερήθηκαν και οι ίδιοι καθώς µεγάλωναν, γιατί και οι αυτοί δεν µπόρεσαν να βρουν τελικά, την σύνδεση µε εκείνο το καλά κρυµµένο κοµµάτι του εαυτού τους. Η συνειδητοποίηση αυτή είναι απελευθερωτική, αν και βαθύτατα επίπονη. Απελευθερώνει το πνεύµα, το σώµα και το µυαλό µας από νευρώσεις και ψυχαναγκασµούς, δείχνοντάς µας ένα νέο δρόµο: το δρόµο της επαν-ανακάλυψης του εαυτού µας, µέσα από το πρίσµα µιας νέας κατάστασης πραγµάτων. Μέσα από την συµφιλίωση µε το τροµακτικό µας παρελθόν, ανοίγεται µπροστά µας ένας νέος δρόµος, ένα µονοπάτι που ποτέ πριν δεν τολµούσαµε να διαβούµε. Μπορεί όλη αυτή η διαδικασία της ενδοσκόπησης να έρχεται για να ταράξει την ασφάλεια, τις ονειρικές και φαντασιακές εικόνες που πλάθαµε, όταν ακόµα ήµασταν πολύ µικροί για να ξέρουµε τι θα ακολουθήσει στη ζωή, αλλά ως ενήλικες δεν είµαστε πια στην ίδια θέση. εν είµαστε αδύναµοι και εξαρτηµένοι από την βιογραφία και το παρελθόν µας, είµαστε µια δυναµική αλληλεπίδραση όλων αυτών. εν είµαστε, όσα οι άλλοι περίµεναν και ονειρεύονταν για εµάς, είµαστε οι µοναδικοί πρωταγωνιστές της ζωής µας, µιας ζωής που δεν χρειάζεται πια να συνδέεται µε τα δεσµά της παιδικής µας ηλικίας. Είµαστε ατελείωτοι και απέραντοι, αλλά ο δρόµος για αυτή την κατανόηση, πολλές φορές πονάει και ενοχλεί. «ε µπορούµε να αγαπήσουµε πραγµατικά, αν δεν έχουµε τη δυνατότητα να γνωρίσουµε τη δική µας αλήθεια». Και για να γνωρίσουµε τη δική µας αλήθεια, πρέπει να περάσουµε µέσα από την συναισθηµατική λαίλαπα της αναµέτρησης µε το ίδιο µας το παρελθόν, να συγκρουστούµε, να αµφισβητήσουµε, να αναπλαισιώσουµε όλα όσα θεωρούσαµε ως δεδοµένα. εν αρκεί µια απλή θεωρητική ή γνωστική επεξεργασία των όσων διαδραµατίστηκαν στην πιο τρυφερή και ευαίσθητη ηλικία της ζωής µας, δεν αρκεί καν η απλή εξιστόρηση των όσων µας πλήγωσαν βαθιά. Έχουµε χρέος να γνωρίσουµε τον εαυτό µας, πριν να είναι αργά, πριν πέσουν τα φώτα της αυλαίας Το βιβλίο της Άλις Μίλλερ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροές, Αθήνα 2003

31 τεχνης σχολια 31 εκθεση φωτογραφιας πεντε απο διαφορετικες θρησκειες Ο Έλληνας φωτογράφος κ. Νίκος Μαγγίνας, µιλώντας για το µήνυµα της έκθεσης, επεσήµανε πως «θέλουµε να δείξουµε ότι, παρόλο που έχουµε διαφορετικά πιστεύω, διαφορετικές παραδόσεις θρησκευτικές, πολιτιστικές µπορούµε να συνυπάρχουµε, µπορούµε να ανεχόµαστε τον απέναντι µε ό,τι πιστεύει, χωρίς µισαλλοδοξία, που υπάρχει στις µέρες µας µε πολλούς τρόπους. Στις φωτογραφίες βλέπουµε τον Πατριάρχη να είναι µε τους Αρµένιους, τους Εβραίους, τους Μουσουλµάνους, χωρίς αυτό να σηµαίνει ότι χάνουµε εµείς από τον εαυτό µας. Σεβασµός στην ετερότητα του άλλου, χωρίς να αποφεύγουµε την συνύπαρξη». Χωρίς την παρουσία τελικά, της υφυπουργού Παιδείας, κ. Σοφίας Ζαχαράκη, πραγµατοποιήθηκαν στις στον Βόλο, τα εγκαίνια της φωτογραφικής έκθεσης στο Κέντρο Τέχνης Τζόρτζιο Ντε Κίρικο, µε τίτλο «Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή», όπου πέντε φωτογράφοι από διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις, µέσω των φωτογραφιών τους ανέδειξαν τον σεβασµό στην ετερότητα και τη σηµασία της αλληλοκατανόησης. Ένας Έλληνας, ένας Εβραίος, δύο Αρµένιοι και µια Τουρκάλα Μουσουλµάνα, δηµιούργησαν ένα πλέγµα φωτογραφιών µε θρησκευτικά θέµατα, δηµιουργώντας µία διαπολιτισµική και διαθρησκευτική έκθεση, η οποία έχει ταξιδέψει σε πάνω από 14 πόλεις. Πέντε φωτογράφοι, οι Alberto Modiano, Berge Arabian Emine lkerim, Migirdic Arzivyan και Νικόλαος Μαγγίνας, από διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις, µιλούν µε τα έργα τους για τον σεβασµό στην ετερότητα και την σηµασία της αλληλοκατανόησης και δίνουν µέσα από τη ζωντάνια των φωτογραφιών τους το µήνυµα της συναδέλφωσης των λαών, πέραν των θρησκευµάτων και εθνικοτήτων. Μήνυµα συναδέλφωσης των λαών, ακόµη και διαφορετικών εθνικοτήτων και θρησκειών έστειλε ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός, επισηµαίνοντας πως, «η έκθεση φωτογραφίας Παρασκευή-Σάββατο-Κυριακή, µας υπενθυµίζει ότι έχουµε όλες τις δυνατότητες, αν το θελήσουµε, να ζούµε αδελφωµένοι, µιας και ζούµε σε αναθεωρητική εποχή στην οποία αναδύονται πολλοί κίνδυνοι για την ανθρωπότητα. Ένα µήνυµα ειρηνικής συνύπαρξης, σεβασµού και αγάπης για τον συνάνθρωπο που διαφέρει, για τον κάθε άνθρωπο». Η υφυπουργός Παιδείας κ. Ζαχαράκη, επεσήµανε πως «είναι εξαιρετικής σηµασίας πρωτοβουλίες, όπως η διαθρησκευτική έκθεση φωτογραφίας που εγκαινιάζετε σή- µερα. Η Ορθόδοξη χριστιανική πίστη, διδάσκει να αγαπάµε τον πλησίον µας χωρίς όρους και περιορισµούς και η έκθεση αυτή, που διοργανώνεται µε τη συµβολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αποτελεί περίτρανη απόδειξη εφαρµογής της διδασκαλίας αυτής. Επιθυµούµε να ζει ο κάθε πολίτης και ο κάθε κάτοικος της πατρίδας µας, όπως ο ίδιος κρίνει και να αναζητά την ευτυχία, την γαλήνη και την προκοπή, όπως ο ίδιος επιθυµεί, πάντα στο πλαίσιο του νόµου. [ ]Η έκθεση αυτή αποτελεί εφαλτήριο για να θυµηθούµε, πόσο επίκαιρος είναι ο σεβασµός στην ετερότητα και τη σηµασία της αλληλοκατανόησης, µέσα από το έργο πέντε φωτογράφων, που µιλούν µε τα έργα τους και µας ενώνουν όλους, όπως συχνά και µοναδικά η τέχνη, µπορεί να ενώσει τους ανθρώπους». Το παρών στα εγκαίνια έδωσε και ο Σεβασµιώτατος Μητροπολίτης ηµητριάδος Ιγνάτιος, η Αντιπεριφερειάρχης Μαγνησίας κ. ωροθέα Κολυνδρίνη, οι περιφερειακοί Σύµβουλοι κ.κ. Γιώργος Κίτσιος, Γρηγόρης Ιγγλέσης, Σάκης Ζλατούδης και Θανάσης Μόρας, ο Αστυνοµικός ιευθυντής Μαγνησίας κ. Βασίλειος Καραΐσκος, ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Βόλου, κ. Μαρσέλ Σολοµών και πλήθος κόσµου. Πηγή: magnesianews.gr,

32 Έναν δικό σας άνθρωπο θα τον αφήνατε δίχως αίµα; ΩΣΕ ΑΙΜΑ, ΧΑΡΙΣΕ ΖΩΗ! ίνοντας αίµα, δεν βοηθάς απλώς µια άλλη καρδιά να χτυπά, χαρίζεις ζωή στον ίδιο σου τον εαυτό και στους δικούς σου, µέσα από την τράπεζα αίµατος της Κοινότητάς µας* Επιτροπή Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Ι.Κ. Αθηνών *Πληροφορίες κ. Έλσα Πουγκακιώτη στο τηλ ή στο