Εκτίμηση των Χημικών Βλαπτικών Παραγόντων Βιομηχανία διαμόρφωσης πλαστικών

Transcript

1 Εκτίμηση των Χημικών Βλαπτικών Παραγόντων Βιομηχανία διαμόρφωσης πλαστικών Ξενοφών Κομηνός Χημικός M.Sc. Εργαστήριο Αναλυτικής Τοξικολογίας ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.

2 Συλλογή πληροφοριών 1. Εταιρίες (τεχνικός ασφάλειας, τεχνικός παραγωγής, ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) Περιγραφή των χώρων εργασίας Δραστηριότητες Ακολουθούμενες διαδικασίες ανά χώρο Χημικές ουσίες (χ.ο.) που χρησιμοποιούνται, ποσότητες / συχνότητα χρήσης Χρήση απαγωγών, εξαερισμού 2. Βιβλιογραφική έρευνα Ποιες χ.ο. γενικά χρησιμοποιούνται στις Β.Δ.Π. Επικινδυνότητα των χ.ο. (Δελτία Δεδομένων Ασφαλείας - MSDS)

3 Εταιρία Α Χώρος παραγωγής Χώροι που εξετάστηκαν Εταιρία Β Αναμεικτήριο Compound Τμήμα παραγωγής εύκαμπτων σωλήνων Τμήμα πολυαιθυλενίου Σπαστήρες Συνεργείο Εταιρία Γ Εργοστάσιο 1 Εργοστάσιο 2Β Εργοστάσιο 3Β Εργοστάσιο 4 Εξωθητές & Αργαλειοί

4 Διαδικασία επιλογής χημικών ουσιών Βάσει: των προηγουμένων πληροφοριών και μιας πρώτης προσπάθειας εντοπισμού χ.ο. (screening) στους διάφορους χώρους Επιλέγησαν οι ουσίες που: παρουσιάζουν υψηλή σχετική επικινδυνότητα (MSDS) ή/και χρησιμοποιούνται σε αξιόλογες ποσότητες

5 Χ.ο. που προσδιορίστηκαν ποσοτικά Αιωρούμενα Στερεά Σωματίδια (σκόνη) Εκτίμηση του Βαθμού της Σωματιδιακής Ρύπανσης Μέταλλα στον Αέρα Μόλυβδος (Pb) Κάδμιο (Cd) Χρώμιο (Cr) Μονοξείδιο του Άνθρακα Πτητικές οργανικές ουσίες Εξάνιο Τολουόλιο ΜΕΚ Οξ. Αιθυλεστέρας Τριχλωροαιθυλένιο Επτάνιο Ξυλόλια Βινυλοχλωρίδιο

6 Αιωρούμενα Στερεά Σωματίδια (Σκόνη) Α) Σημεία μέτρησης Εταιρία Α: Χώρος παραγωγής 2 Σ 2 ΕΙΣΠ 5 Φ 3 ΕΙΣΠ 2 ΑΝΑΠ Σκόνη: Βλαπτικός παράγοντας Αποτελεί το τελικό προϊόν της εκφυλιστικής διαδικασίας των υλικών Σ: Σταθερή αντλία Φ: Φορητή αντλία (Ζώνη Αναπνοής) ΕΙΣΠ: Εισπνεύσιμη σκόνη ΑΝΑΠ: Αναπνεύσιμη σκόνη

7 Εταιρία Β: Αναμικτήριο Compound Τμήμα πολυαιθυλενίου Τμήμα παραγωγής Σπαστήρας 4 Σ 4 ΕΙΣΠ 7 Φ 5 ΕΙΣΠ 2 ΑΝΑΠ 1 Φ 1 ΕΙΣΠ 3 Σ 2 ΕΙΣΠ 1 ΑΝΑΠ 2 Σ 1 ΕΙΣΠ 1 ΑΝΑΠ 1 Φ 1 ΕΙΣΠ Σκόνη: Βλαπτικός παράγοντας Αποτελεί το τελικό προϊόν της εκφυλιστικής διαδικασίας των υλικών Σ: Σταθερή αντλία Φ: Φορητή αντλία (Ζώνη Αναπνοής) ΕΙΣΠ: Εισπνεύσιμη σκόνη ΑΝΑΠ: Αναπνεύσιμη σκόνη

8 Εταιρία Γ: Εργοστάσιο 1 4 Σ 2 ΕΙΣΠ 2 ΑΝΑΠ 2 Φ 2 ΕΙΣΠ Εργοστάσιο 2Β 4 Σ 2 ΕΙΣΠ 2 ΑΝΑΠ 2 Φ 2 ΕΙΣΠ Εργοστάσιο 3Β Εργοστάσιο 4 1 Φ 1 ΕΙΣΠ 4 Σ 2 ΕΙΣΠ 2 ΑΝΑΠ 1 Φ 1 ΕΙΣΠ Σκόνη: Βλαπτικός παράγοντας Αποτελεί το τελικό προϊόν της εκφυλιστικής διαδικασίας των υλικών Σ: Σταθερή αντλία Φ: Φορητή αντλία (Ζώνη Αναπνοής) ΕΙΣΠ: Εισπνεύσιμη σκόνη ΑΝΑΠ: Αναπνεύσιμη σκόνη

9 Β) Δειγματοληψία Αναρρόφηση γνωστής ποσότητας ατμοσφαιρικού αέρα δια μέσου ενός φίλτρου σε καθορισμένο διάστημα. Οι σταθερές (Σ) και οι φορητές (Φ) δειγματοληψίες έγιναν με αντλίες στις οποίες είχαν τοποθετηθεί φίλτρα κατασκευασμένα από εστέρες κυτταρίνης, διαμέτρου 37mm ή 25mm και με πόρους 0,8μm. Οι αντλίες περιείχαν: «χωνάκι» για μέτρηση εισπνεύσιμης σκόνης Ροή 1,9L/min για ~200min «κυκλώνα» για μέτρηση αναπνεύσιμης σκόνης Ροή 1,7L/min για ~200min

10 Γ) Προσδιορισμός Σταθμικά: mg/m 3 = (w 2 -w 1 ) x 00 V L Όπου: W 2 : βάρος φίλτρου μετά τη δειγματοληψία (σε mg) W 1 : βάρος φίλτρου πριν τη δειγματοληψία (σε mg) V L : Όγκος αέρα που αναρροφήθηκε στον καθορισμένο χρόνο (σε L)

11 Δ) Αποτελέσματα Συμπεράσματα Εταιρία Χώρος / Περιγραφή εργασίας Ημ/νία δειγ/ψίας Είδος δειγ/ψίας Αποτέλεσμα Ο.Τ.Ε. ΠΔ 90/99 (mg/m 3 ) (mg/m 3 ) Α Χώρος παραγωγής Αρχή παραγωγικής γραμμής (εξωθητής) Τέρμα παραγωγικής γραμμής (εξωθητής) 17/06/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,4 17/06/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,4 Χειριστές / Βοηθοί μηχανών εξώθησης & έγχυσης 17/06/04 Φ-ΕΙΣΠ Φ-ΕΙΣΠ Φ-ΕΙΣΠ Φ-ΑΝΑΠ Φ-ΑΝΑΠ 0,6 0,7 1,7 0,1 0,4 5 5 Συγκρίνοντας τα αποτελέσματα με τις Ο.Τ.Ε. μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι τα επίπεδα της Αιωρούμενης Σωματιδιακής Ρύπανσης στους αναφερόμενους χώρους είναι πολύ κάτω από τις Ο.Τ.Ε.για οκτάωρη επαγγελματική έκθεση

12 Δ) Αποτελέσματα Συμπεράσματα Εταιρία Χώρος / Περιγραφή εργασίας Ημ/νία δειγ/ψίας Είδος δειγ/ψίας Αποτέλεσμα Ο.Τ.Ε. ΠΔ 90/99 (mg/m 3 ) (mg/m 3 ) Β Αναμεικτήριο compound Ισόγειο (πάγκος εργασίας) 09/12/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,3 1 ος όροφος (μηχανές) 09/12/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,8 2 ος όροφος (αποθήκη PVC) 09/12/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,7 3 ος όροφος (αποθήκη) 09/12/04 Φ-ΕΙΣΠ 14,7 3 ος όροφος (απόρριψη σακκών Pb) 09/12/04 Σ-ΕΙΣΠ Φ-ΕΙΣΠ 1,4 5,1 Χειριστές / Βοηθοί μηχανών 09/12/04 Φ-ΕΙΣΠ 1,1 06/07/04 Φ-ΕΙΣΠ 3,2 06/07/04 Φ-ΑΝΑΠ 0,4 5 Καθαριστές μηχανών 06/07/04 Φ-ΕΙΣΠ 6,0 06/07/04 Φ-ΑΝΑΠ 0,8 5

13 Δ) Αποτελέσματα - Συμπεράσματα Εταιρία Χώρος / Περιγραφή εργασίας Ημ/νία δειγ/ψίας Είδος δειγ/ψίας Αποτέλεσμα Ο.Τ.Ε. ΠΔ 90/99 (mg/m 3 ) (mg/m 3 ) Β Τμήμα Πολυαιθυλενίου 11/11/04 Φ-ΕΙΣΠ 1,0 Τμήμα Παραγωγής εύκαμπτων σωλήνων Γραμμή 27//04 27//04 Σ-ΕΙΣΠ Σ-ΑΝΑΠ Γραμμή 18 27//04 Σ-ΕΙΣΠ 0,3 0,2 0,2 5 Σπαστήρας 27//04 Σ-ΕΙΣΠ 1,3 27//04 Σ-ΑΝΑΠ 0,3 5 11/11/04 Φ-ΕΙΣΠ 1,2

14 Δ) Αποτελέσματα Συμπεράσματα Εταιρία Χώρος/ Περιγραφή εργασίας Ημ/νία δειγ/ψίας Είδος δειγ/ψίας Αποτέλεσμα Ο.Τ.Ε. ΠΔ 90/99 (mg/m 3 ) (mg/m 3 ) Γ Εργοστάσιο 1 Εξωθητής 7 (Extruder 7) 23/11/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,0 23/11/04 Σ-ΑΝΑΠ 0,0 5 23/11/04 Φ-ΕΙΣΠ 0,4 Αργαλειός 3 23/11/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,3 23/11/04 Σ-ΑΝΑΠ 0,0 5 23/11/04 Φ-ΕΙΣΠ 0,2

15 Δ) Αποτελέσματα Συμπεράσματα Εταιρία Χώρος/ Περιγραφή εργασίας Ημ/νία δειγ/ψίας Είδος δειγ/ψίας Αποτέλεσμα Ο.Τ.Ε. ΠΔ 90/99 (mg/m 3 ) (mg/m 3 ) Γ Εργοστάσιο 2Β 25/11/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,2 Αίθουσα αργαλειών 25/11/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,1 25/11/04 Σ-ΑΝΑΠ 0,0 5 25/11/04 Σ-ΑΝΑΠ 0,1 5 25/11/04 Φ-ΕΙΣΠ 0,6 25/11/04 Φ-ΕΙΣΠ 0,4 Εργοστάσιο 3Β Αργαλειός Παραγωγής Χαλιών Εργοστάσιο 4 Αργαλειοί 24/11/04 Φ-ΕΙΣΠ 0,5 24/11/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,0 24/11/04 Σ-ΕΙΣΠ 0,0 24/11/04 Σ-ΑΝΑΠ 0,0 5 24/11/04 Σ-ΑΝΑΠ 0,0 5 24/11/04 Φ-ΕΙΣΠ 20,4

16 Μέταλλα στον Αέρα Α) Σημεία μέτρησης Στις Βιομηχανίες Διαμόρφωσης Πλαστικών υπάρχουν διεργασίες όπου χρησιμοποιούνται χ.ο. που περιέχουν βαρέα ή άλλα μέταλλα. Οι εργαζόμενοι εκτίθενται ιδιαίτερα κατά την ανάμιξη πλαστικοποιητών και άλλων υλικών για την παραγωγή του μίγματος (compound). Οπότε Εταιρία Α: Εταιρία Β: Εταιρία Γ: Αναμεικτήριο compound Εργοστάσια 1, 2Β, 3Β & 4 Τμήμα παραγωγής Σπαστήρας Συνεργείο

17 Β) Δειγματοληψία Οι δειγματοληψίες ήταν κοινές για όλα τα μέταλλα και έγιναν με αντλίες στις οποίες είχαν τοποθετηθεί φίλτρα κατασκευασμένα από εστέρες κυτταρίνης, διαμέτρου 37mm ή 25mm και με πόρους 0,8μm, και ροή ~ 2L/min για 180min. Γ) Προσδιορισμός Ατομική απορρόφηση με την τεχνική φούρνου γραφίτη (GF-AAS). Η βαθμονόμηση κάθε μεθόδου (Pb, Cd, Cr) έγινε με καμπύλη αναφοράς: mgμ/m 3 = Χδειγ - Χτυφ όπου: R= Ροή της αντλίας (σε L/min) 0*R*T Τ= Χρόνος δειγματοληψίας (σε min)

18 Χώρος / Περιγραφή εργασίας Δ) Αποτελέσματα Συμπεράσματα Ημ/νία δειγ/ψίας Pb Αποτελέσματα Α Χώρος παραγωγής 150 0,025 Β Aναμεικτήριο Compound Ισόγειο (Πάγκος εργασίας) 1ος όροφος (μηχανές) 2ος όροφος (αποθήκη PVC) 06/07/04 09/12/04 06/07/04 09/12/04 09/12/04 44,9 3,7 312,1 21,9 13,9 ΟΤΕ ΠΔ 94/89 Cd 0,01 ΟΤΕ* ΠΔ 90/99 mg/m 3 Cr 09/12/04 8,2 0,06 ΟΤΕ** ΠΔ 90/99 mg/m 3 3ος όροφος (αποθήκη) 06/07/04 09/12/04 09/12/04 696,7 40,8 582,5 0,01 0,01 *O.Τ.Ε. για Cd και ενώσεις **Ο.Τ.Ε. για Cr II και Cr III Καθάρισμα μηχανών Ξεφόρτωμα σάκκων 0,5

19 Δ) Αποτελέσματα - Συμπεράσματα Χώρος / Περιγραφή εργασίας Ημ/νία δειγ/ψίας Pb ΟΤΕ ΠΔ 94/89 Αποτελέσματα Cd ΟΤΕ* ΠΔ 90/99 mg/m 3 Cr ΟΤΕ** ΠΔ 90/99 mg/m 3 Β Τμήμα παραγωγής εύκαμπτων σωλήνων - Γραμμή ,025 0,5 17/11/04 0,4 - Γραμμή 17/11/04 1,1 0,26 - Γραμμή 11 17/11/04 0,3 - Γραμμή 18 17/11/04 0,8 0,16 Σπαστήρας 17/11/04 1,2 17/11/04 0,2 0,57 Συνεργείο 17/11/04 1,1 *O.Τ.Ε. για Cd και ενώσεις **Ο.Τ.Ε. για Cr II και Cr III

20 Δ) Αποτελέσματα Συμπεράσματα Αποτελέσματα Χώρος / Περιγραφή εργασίας Ημ/νία δειγ/ψίας Pb ΟΤΕ ΠΔ 94/89 Cd ΟΤΕ* ΠΔ 90/99 Cr ΟΤΕ** ΠΔ 90/99 mg/m 3 mg/m 3 Γ Εργοστάσιο ,025 0,5 - Εξωθητής 7 25/11/04 0,14 25/11/04 0,02 0,18 - Αργαλειός 3 25/11/04 0,03 25/11/04 0,19 0,17 Εργοστάσιο 2Β - Αίθουσα Αργαλειών 25/11/04 25/11/04 0,07 0,03 25/11/04 0,14 25/11/04 0,05

21 Δ) Αποτελέσματα - Συμπεράσματα Αποτελέσματα Χώρος / Περιγραφή εργασίας Ημ/νία δειγ/ψίας Pb ΟΤΕ ΠΔ 94/89 Cd ΟΤΕ* ΠΔ 90/99 Cr ΟΤΕ** ΠΔ 90/99 mg/m 3 mg/m 3 Γ Εργοστάσιο 3Β 150 0,025 0,5 - Αργαλειοί Παραγωγής Χαλιών 25/11/04 0,05 Εργοστάσιο 4 - Αργαλειοί 25/11/04 25/11/04 0,15 0,04

22 Οι εταιρίες που χρησιμοποιούν Έτοιμο πολυμερές ως πρώτη ύλη χαμηλές [Μ] στον αέρα στις παραγωγικές φάσεις Εταιρία Α - Δεν κρίθηκε αναγκαίος ο προσδιορισμός μετάλλου στον αέρα Εταιρία Β - Τμήμα παραγωγής - Σπαστήρες [Pb, Cd, Cr] 1 Eταιρία Γ - Παραγωγή (εξώθηση) <<< O.T.E. - Αργαλειοί

23 Η εταιρία που αναμιγνύει Α ύλες Ανάμιξη Α υλών ψηλές [Pb] Εταιρία Β - Αναμεικτήριο compound [Pb] >>> O.T.E. [Cd, Cr] <<< O.T.E. Ο χώρος παραγωγής compound είναι ιδιαίτερα επιβαρημένος σε Pb

24 Προσδιορισμός μονοξειδίου του άνθρακα (CΟ) στην εταιρία Γ Ειδικά στο εργοστάσιο 2Β της εταιρίας Γ εντοπίστηκαν υψηλές συγκεντρώσεις CO. Στο 50% των μετρήσεων ( στις 20) η συγκέντρωση του CO ήταν περίπου το 20% της Ο.Τ.Ε. (Ο.Τ.Ε. = 50 ppm). Σε μια μέτρηση η συγκέντρωση ήταν 67ppm. Αιτία: η κίνηση των κλαρκ στους διαδρόμους Απαίτηση: σωστή συντήρηση των κινητήρων ντίζελ των κλαρκ

25 Πτητικοί Οργανικοί Διαλύτες (VOCs) Α) Σημεία μέτρησης Στις Βιομηχανίες Διαμόρφωσης Πλαστικών υπάρχουν διεργασίες που προκαλούν την εκπομπή συγκεκριμένων πτητικών βλαπτικών παραγόντων στις οποίες εκτίθενται οι εργαζόμενοι. Τα σημεία ιδιαίτερης σημασίας για την έκθεση σε VOC είναι οι χώροι: παραγωγής ειδικοί χώροι όπως εκτύπωση σάκκων, σπαστήρες, συνεργεία

26 Εξετάστηκαν για VOCs Εταιρία Α: Χώρος παραγωγής (εξώθηση) Εταιρία Β: Αναμεικτήριο compound Παραγωγή (εξώθηση) Σπαστήρας Συνεργείο Εταιρία Γ: Παραγωγή (Εξώθηση & Αργαλειοί) Εκτύπωση σε σάκκους

27 Β) Δειγματοληψία Χρησιμοποιήθηκαν αντλίες στις οποίες προσαρμόστηκαν προσροφητικά σωληνάρια τα οποία περιείχαν ενεργό άνθρακα. Κατά τη διάρκεια των δειγματοληψιών οι ροές ήταν 0mL/min. Ο χρόνος δειγματοληψίας ήταν 4 ώρες.

28 Γ) Προσδιορισμός Αφαιρώντας το πληρωτικό υλικό (ενεργός άνθρακας) από το σωληνάριο και τοποθετώντας το σε φιαλίδιο των 2mL Προσθέτοντας διαλυμμα 1mL διθειάνθρακα (CS 2 ) με FB ως εσωτερικό πρωτότυπο. Για την πλήρη εκχύλιση των VOCs αφήνεται 30min με περιστασιακή ανάμιξη και στη συνέχεια τοποθετείται σε λουτρό υπέρηχων για 30sec. Ταυτοποίηση και ποσοτικοποίηση έγινε με Αέρια Χρωματογραφία Φασματομετρία Μάζας (GC/MS). Για τη λειτουργία του GC/MS επιλέγει η τεχνική του Ιοντισμού με Βομβαρδισμό Ηλεκτρονίων (ΕΙ) με τη μέθοδο παρακολούθησης ΕπιλεγμένουΙοντικούΚλάσματος(SIM) (Ποσοτικοποίηση χαμηλών συγκεντρώσεων VOCs) Η βαθμονόμηση κάθε ουσίας έγινε με καμπύλη αναφοράς και εσωτερικό πρότυπο το FB

29 Δ) Αποτελέσματα - Συμπεράσματα Χωρος/ Περιγραφή Α Β Γ εργασίας (σε ) (σε ) (σε ) Αναμεικτήριο Μεθυλοπεντάνιο Ίχνη *** Τολουόλιο Ίχνη 375* Εξώθηση Βινυλοχλω -ρίδιο 3** ΜΕΚ 600* Εξάνιο Τολουόλιο Ίχνη Ίχνη 18* 375* Ξυλόλιο Ίχνη 435* 3 Cl Αιθυλένιο 1,3 0,6 0,5 538* Βινυλοχλωρίδιο Δ.Α 3** Αργαλειοί Εξάνιο 22,1 14,2 18* Τολουόλιο 4,5 4,8 2000* Ξυλόλιο 0,9 1,0 375* 3 Cl Αιθυλένιο 9,7 4,9 1400* Βινυλοχλωρίδιο 3** * Ο.Τ.Ε. ΠΔ 90/99 σε mg/m 3 ** Ο.Τ.Ε. ΠΔ 43/03 σε mg/m 3 *** Δεν υπάρχει Ο.Τ.Ε : Δεν ανιχνεύθηκε

30 Χωρος/ Περιγραφή εργασίας Β (σε ) Γ (σε ) Ειδικός χώρος Εξάνιο 18* (Σπαστήρες) Τολουόλιο 375* Ξυλόλιο 435* 3 Αιθυλένιο 538* Βινυλοχλωρίδιο 3** Συνεργείο Εξάνιο 18* Τολουόλιο 375* Ξυλόλιο 435* 3 Αιθυλένιο 538* Βινυλοχλωρίδιο 3** Εκτύπωση Εξάνιο 22,1 17,6 45,9 19,4 18* Τολουόλιο 7,4,6 20,8 11,9 2000* Ξυλόλιο 1,5 2,1 3,9 2,4 375* 3 Αιθυλένιο 12,0 11,9 37,2 2,4 1400* Βινυλοχλωρίδιο 3** * Ο.Τ.Ε. ΠΔ 90/99 σε mg/m 3 ** Ο.Τ.Ε. ΠΔ 43/03 σε mg/m 3 *** Δεν υπάρχει Ο.Τ.Ε : Δεν ανιχνεύθηκε

31 Στις εταιρίες (Α, Β, Γ) δεν ανιχνεύθηκε βινυλοχλωρίδιο στις κεφαλές εξώθησης Στην εταιρία Β δεν ανιχνεύθηκαν πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs) στους: - Χώρους ανάμιξης Α υλών - Χώρους παραγωγής - Σπαστήρες - Συνεργείο Στην εταιρία Γ εντοπίστηκαν στους - Χώρους εξώθησης ίχνη από τις αναφερόμενες ουσίες - Χώρους αργαλειού μετρήσιμες ποσότητες από εξάνιο, τολουόλιο, ξυλόλια και τριχλωροαιθυλένιο - Χώρους εκτύπωσης μετρήσιμες ποσότητες από εξάνιο, τολουόλιο, ξυλόλια και τριχλωροαιθυλένιο