NEWS 05. Αυτόλογη χορήγηση βλαστοκυττάρων που φυλάσσονταν στη Biohellenika από την αιματολογική κλινική του πανεπιστημίου Duke των ΗΠΑ

Transcript

1 NEWS 05 ÓåðôÝìâñéïò Αυτόλογη χορήγηση βλαστοκυττάρων που φυλάσσονταν στη Biohellenika από την αιματολογική κλινική του πανεπιστημίου Duke των ΗΠΑ Αυτόλογη μεταμόσχευση Η Βiohellenika χορήγησε δείγμα τη Biohellenika, τη μεγαλύτερη βλαστοκυττάρων του βλαστοκυττάρων του αίματος του Ελληνική Οικογενειακή Τράπεζα μυελού των οστών για τη ομφαλίου λώρου σε παιδί ηλικίας καθώς πρόκειται για την πρώτη θεραπεία της ισχαιμικής 31 μηνών το οποίο έπασχε από μονάδα ομφαλοπλακουντιακού αγγειοπάθειας εγκεφαλική παράλυση. Η αίματος που έχει φυλαχθεί σε Είναι γνωστό από πειραματικά αυτόλογη χορήγηση που Ελληνική Τράπεζα και χορηγήθηκε δεδομένα ότι η χρήση πραγματοποιήθηκε είναι μοναδική από πανεπιστημιακή αιματολογική βλαστοκυττάρων μπορεί να επιτυχία για την Ελλάδα αλλά και κλινική των ΗΠΑ. nσελ. 6 βοηθήσει... nσελ λόγοι για να επιλέξετε την ιδιωτική φύλαξη Βλαστοκύτταρα αναστρέφουν τη σκλήρυνση κατά πλάκας Η χορήγηση βλαστοκυττάρων που απομονώθηκαν από τον οργανισμό των ίδιων των ασθενών σταθεροποίησε την κλινική εικόνα και σε ορισμένες περιπτώσεις ανέστρεψε τις νευρολογικές βλάβες στα αρχικά στάδια της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Η σκλήρυνση κατά πλάκας (πολλαπλή σκλήρυνση) είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα, στο οποίο τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος του ίδιου του ασθενούς καταστρέφουν το στρώμα της μυελίνης που περιβάλλει και προστατεύει τα νεύρα του. 03 Πειραματική θεραπεία με βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου σε έμφραγμα του μυοκαρδίου 08 Τυφλό εκ γενετής κορίτσι βλέπει χάρη στη θεραπεία με βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου 09 Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα που απομονώνονται από το λιπώδη ιστό μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία αιματολογικών νοσημάτων Τα αυτόλογα βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών μπορούν να βοηθήσουν στη θεραπεία του διαβήτη τύπου Ι και ΙΙ Κλινική μεταμόσχευση τραχείας που δημιουργήθηκε από τα βλαστοκύτταρα της ασθενούς nσελ. 10

2 02 NEWS Καθ. Νικόλαος Δ. Σταθόπουλος Πρόεδρος του Ε.ΣΥ.Δ. Åèíéêü Óýóôçìá Äéáðßóôåõóçò Á.Å. ÐÉÓÔÏÐÏÉÇÔÉÊO ÄÉÁÐIÓÔÅÕÓÇÓ Αρ. 410 Τo Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης Α.Ε. (Ε.ΣΥ.Δ.), ως ο αρμόδιος εθνικός φορέας, σύμφωνα με το Ν. 3066/2002 Αθήνα, 8 Φεβρουαρίου 2008 ΔΙΑΠΙΣΤΕYΕΙ το Εργαστήριο της ΒΙΟΗΕLLΕΝΙΚΑ Α.Ε. στη Θεσσαλονίκη Ν. Παπαϊωάννου Πρόεδρος του Ε.ΣΥ.Δ. Η Biohellenika Α.Ε. είναι η ΠΡΩΤΗ Διαπιστευμένη Εταιρεία Φύλαξης Βλαστικών Κυττάρων από το ΕΣΥΔ nόταν κάποιες εταιρείες περιορισμένης ευθύνης διατυμπάνιζαν ότι είναι οι μόνες που ακολουθούν τις οδηγίες του ISO 15189, η επιστημονική ομάδα της Biohellenika εργαζόταν με ιδιαίτερη φροντίδα. Έτσι στις 20/2/2008 η Biohellenika παρέλαβε το υπ' αριθμόν 410 8/2/2008 Πιστοποιητικό από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (Ε.Σ.Υ.Δ.) για τις διαδικασίες και μετρήσεις του ποιοτικού ελέγχου που γίνονται στο ομφαλοπλακουντιακό αίμα κατά τη συλλογή των βλαστικών κυττάρων. Με το πιστοποιητικό αυτό η Biohellenika διαπιστεύεται κατά ISO 15189:2007, ειδικό για ιατρικά εργαστήρια, για τις μετρήσεις του αριθμού των εμπύρηνων κυττάρων, των αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων, της βιωσιμότητας τους και του μικροβιολογικού ελέγχου για την αναζήτηση αεροβίων, αναεροβίων μικροβίων. Το πιστοποιητικό αυτό ισχύει έως το 2012, εφ' όσον τηρούνται οι αρχικά διαπιστευμένες διαδικασίες κατά τους τακτικούς ελέγχους του Ε.Σ.Υ.Δ. Το ΕΣΥΔ από το 2004 είναι πλήρες μέλος της Διεθνούς Συνεργασίας για τη Διαπίστευση (ILAC), από το 2005 είναι πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Συνεργασίας για τη Διαπίστευση (European Cooperation for Accreditation EA) και από το 2006 είναι πλήρες μέλος του Διεθνούς Φόρουμ Διαπίστευσης φορέων (IAF-MRA). Η διεθνής παρουσία του Ε.Σ.Υ.Δ. δίνει τη δυνατότητα της ισοτιμίας και αμοιβαίας αναγνώρισης της Διαπίστευσης μεταξύ των κρατών. Η Biohellenika σήμερα είναι η ΠΡΩΤΗ εταιρεία στην Ελλάδα της οποίας τα εργαστήρια διαπιστεύθηκαν από Δημόσιο Φορέα διεθνούς αναγνώρισης για τις μετρήσεις και τις διαδικασίες του ποιοτικού ελέγχου που ακολουθούνται κατά τη συλλογή των βλαστικών κυττάρων από το αίμα του ομφαλίου λώρου. Σήμερα η Biohellenika βρίσκεται στο στάδιο αξιολόγησης για διαπίστευση και από τον Αμερικανικό Οργανισμό Διαπίστευσης Τραπεζών Αίματος (ΑΑΒΒ). Biohe enika ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ η μεγάλη ελληνική εταιρεία φύλαξης βλαστικών κυττάρων NEWS Τριμηνιαία έκδοση της Biohellenika ΑΡ. ΤΕΥΧΟΥΣ 05 Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 65, Θεσσαλονίκη Κτήριο ZEDA, ισόγειο, είσοδος 4 Τηλ.: , , , Fax: info@biohellenika.gr, Όλες οι απόψεις και τα άρθα του περιοδικού δημοσιεύονται με ευθύνη της Biohellenika A.E. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση κειμένων, άρθρων ή φωτογραφιών, χωρίς την έγγραφη άδεια από τη Biohellenika A.E.

3 NEWS 03 7 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΕΤΕ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΦΥΛΑΞΗ 1. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΦΥΛΑΞΗ: Τα βλαστοκύτταρα είναι βιολογικό υλικό του παιδιού σας. Αποκλειστικοί διαχειριστές του μοσχεύματος είστε εσείς, οι γονείς, και μετά την ενηλικίωσή του το ίδιο το παιδί. Τα βλαστοκύτταρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ΜΟΝΟ με δική σας έγκριση. 2. Υ Ψ Η Λ Η Ι Σ Τ Ο Σ Υ Μ Β Α Τ Ο Τ Η Τ Α : Ο β α θ μ ό ς ιστοσυμβατότητας μέσα στην οικογένεια είναι μεγαλύτερος σε σχέση με οποιοδήποτε συμβατό μόσχευμα από δημόσια φύλαξη. 3. ΑΜΕΣΗ ΔΙΑΘΕΣΗ: Τα βλαστοκύτταρα είναι στη διάθεσή σας άμεσα, συνεπώς δεν χάνεται πολύτιμος χρόνος για την αναζήτηση ιστοσυμβατού μοσχεύματος. Ενδεικτικά το πόσο χρήσιμη αναμένεται να είναι η αποθήκευση των βλαστοκυττάρων στο μέλλον, το Ινστιτούτο Αναγεννητικής Ιατρικής της Καλιφόρνια ανακοίνωσε ότι θα επιχορηγήσει το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια με 7 εκατομμύρια δολάρια για τη θεραπεία ασθενειών του αίματος, της χορείας του Huntington, καθώς και άλλων νευροεκφυλιστικών ασθενειών με τη χρήση βλαστικών κυττάρων και ζήτησε την άμεση συνεργασία με εργαστήρια της Γερμανίας για ταχύτερα αποτελέσματα. 4. ΜΗΔΕΝΙΚΟΣ ΦΟΒΟΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ: Η αυτόλογη μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων υπερτερεί έναντι της αλλογενούς (από ξένο δότη) καθώς το μόσχευμα είναι απόλυτα συμβατό και δεν απορρίπτεται, συνεπώς οι επιπλοκές μετά τη μεταμόσχευση είναι λιγότερες. 5. ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ: Στις εφαρμογές της αναγεννητικής ιατρικής ο ασθενής πρέπει να χρησιμοποιήσει αποκλειστικά τα δικά του βλαστικά κύτταρα. Η επεξεργασία και ο τρόπος κρυοσυντήρησης των δειγμάτων στη Biohellenika επιτρέπουν τη χρήση των βλαστικών κυττάρων για περισσότερες φορές, κάτι που συνηθίζεται στις χρήσεις της αναγεννητικής ιατρικής. 6. ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ: Γνωρίζοντας το ιατρικό ιστορικό της οικογένειας, γίνεται καλύτερος έλεγχος του δείγματος για μεταφορά κληρονομικότητας και μολυσματικών ασθενειών. 7. ΚΟΣΤΟΣ: Τα βλαστικά κύτταρα ανήκουν στην οικογένεια και δεν υπάρχει κόστος για την αναζήτηση και την άμεση χρήση τους. Το κόστος για την αναζήτηση και ανεύρεση ενός αλλογενούς συμβατού μοσχεύματος από δημόσια φύλαξη κυμαίνεται μεταξύ ευρώ, τα οποία προπληρώνονται από τον ασθενή.

4 04 NEWS Τα Πλεονεκτήματα της Biohellenika Η Biohellenika, η σημαντικότερη Ελληνική αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστολογίας εταιρεία φύλαξης βλαστοκυττάρων, ιδρύθηκε Εμβρυολογίας. Οι καινοτόμες υπηρεσίες που και λειτουργεί υπό την αυστηρή εποπτεία παρέχονται είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες διακεκριμένων επιστημόνων, το Dr. Κολιάκο και απορρέουν από τη μακρόχρονη πείρα των Γεώργιο ιατρό, αναπληρωτή καθηγητή υπεύθυνων επιστημόνων στην ιατρική Βιοχημείας της Ιατρικής Σχολής και τη Dr. πανεπιστημιακή έρευνα και στην άσκηση της Κουζή Κολιάκου Κοκκώνα ιατρό παθολόγο, ιατρικής. Εγκεκριμένος Τρόπος Φύλαξης: Η Biohellenika είναι η από τις πρώτες ημέρες της λειτουργίας της κατά ISO μοναδική εταιρεία στην Ελλάδα της οποίας η ποιότητα του 9001:2000 από το Lloyd's Register Quality Assurance με το εργαστηρίου της έχει κριθεί και στην πράξη με την πιστοποιητικό Νο /2002 και είναι η πρώτη εταιρεία επιτυχημένη χορήγηση βλαστοκυττάρων που είχαν του είδους που ανανέωσε την πιστοποίηση σύμφωνα με τα κρυοσυντηρηθεί στα εργαστήριά της σε ασθενή από πρότυπα του ISO 9001:2008 για την επεξεργασία, ποιοτικό Αιματολογική Κλινική των ΗΠΑ, αλλά και τη σχεδόν έλεγχο και συντήρηση αυτόλογων κυτταρικών πληθυσμών καθημερινή θεραπευτική χορήγηση μονάδων (αιμοποιητικά αυτομοσχεύματα από το βλαστοκυττάρων εντός Ελλάδος. ομφαλοπλακουντιακό αίμα, μεσεγχυματικά αυτομοσχεύματα από τον πολφό των νεογιλών δοντιών Διπλή Φύλαξη: Η φύλαξη στη Biohellenika γίνεται σε δύο των τρίτων γομφίων και από το λίπος). ανεξάρτητους χώρους, στα πιστοποιημένα εργαστήρια της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Διαπιστεύσεις: Η Biohellenika είναι η πρώτη εταιρεία που έχει λάβει Πιστοποιητικό Διαπίστευσης, (Αρ. 410/ ) Εγγύηση Φύλαξης: Η σύμπραξη της Biohellenika με το από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης, τον αρμόδιο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών είναι η ασφάλειά σας για την κρατικό φορέα βάσει του Ν. 3066/2002, για τους απρόσκοπτη φύλαξη των βλαστοκυττάρων του παιδιού ποιοτικούς ελέγχους που γίνονται στα εργαστήριά της σας. Είναι η μοναδική εταιρεία που συνεργάζεται με εθνικό (μετρήσεις του αριθμού των εμπύρηνων και αιμοποιητικών φορέα για να σας εγγυηθεί τη φύλαξη των κυττάρων και μικροβιολογικοί έλεγχοι). βλαστοκυττάρων καθόλη όλη τη διάρκεια του συμβολαίου, ακόμα και σε περίπτωση που η ίδια για οποιοδήποτε λόγο Πιστοποίηση Εργαστηρίων: Η Biohellenika διαθέτει αναγκαστεί να διακόψει τη λειτουργία της. Η Biohellenika σήμερα 8 καθαρά δωμάτια, 5 στη Θεσσαλονίκη και 3 στην δεν ανήκει σε κανένα συντεχνιακό σωματείο και δεν θα Αθήνα, τα οποία είναι ειδικά σχεδιασμένα για την δεχθεί στα εργαστήριά της τη φύλαξη βλαστοκυττάρων επεξεργασία βλαστικών κυττάρων και πιστοποιημένα που προέρχονται από τράπεζα που ανήκει σε αυτό. σύμφωνα με τα πρότυπα του ISO και VDI 2083 από τη Γερμανική εταιρεία BSR. Η εταιρεία ακολουθεί επίσης Οικονομική Ενίσχυση: Η Biohellenika προσφέρει όλους τους κανονισμούς ασφαλείας του ISO οικονομική στήριξη στην οικογένεια με το ποσό των (ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός) ευρώ σε περιπτώσεις καρκίνου ή λευχαιμίας των παιδιών που έχουν φυλάξει τα Προστασία Αρχής Προσωπικών Δεδομένων: Η εταιρεία, βλαστοκύτταρά τους στην εταιρεία. από την έναρξη της λειτουργίας της έχει ζητήσει και έλαβε Εξειδικευμένο Προσωπικό: Η επιστημονική ομάδα άδεια από την Προστασία Αρχής Προσωπικών Δεδομένων. αποτελείται από καθηγητές του Αριστοτελείου Δικαίωμα Επιλογής: Ενημέρωση γονέων για δυο τρόπους Πανεπιστημίου και εξειδικευμένους επιστήμονες με φύλαξης των βλαστοκυττάρων (κρυοασκός ή διδακτορικούς τίτλους και πολυετή εμπειρία στην κρυοφιαλίδια). κρυοσυντήρηση κυτταρικών σειρών από το Αποκλειστικές Συνεργασίες: Οι επιστημονικές Άμεση Πρόσβαση: Η φύλαξη γίνεται αποκλειστικά σε συνεργασίες της εταιρείας με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ελληνικό έδαφος. το Δίκτυο Μοριακής Στόχευσης του ΑΠΘ, την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Αναγεννητικής Ιατρικής και Κυτταρικής Τεχνογνωσία: Τα εργαστήρια είναι άρτια εξοπλισμένα με Θεραπείας και τη μαιευτική κλινική Γένεσις τα πλέον αξιόπιστα και σύγχρονα συστήματα και αντικατοπτρίζουν τη φροντίδα για το μέλλον, την υποδομή, ακολουθούν τους διεθνείς κανόνες GMP. Ο εξοπλισμός που την τεχνογνωσία και τα επιστημονικά κριτήρια της χρησιμοποιείται φέρει το σήμα CE, ενώ όλα τα υλικά είναι Biohellenika. εγκεκριμένα για ανθρώπινη θεραπευτική χρήση (ΕΟΦ). Η λειτουργία των εργαστηρίων διαχωρισμού και Κόστος: Ευνοϊκοί οικονομικοί όροι με διευκολύνσεις κρυοκατάψυξης είναι προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της αποπληρωμής του συνολικού κόστους. Όλες οι οικονομικές Εθνικής Νομοθεσίας, των Ευρωπαϊκών οδηγιών, των κινήσεις πραγματοποιούνται μετά τον τοκετό και δεν κανονισμών της AABB, JACIE και Netcord, και των ISO 9001, προκαταβάλλεται μέρος του ποσού. Σε περιπτώσεις μικρού 13485, 14644, και όγκου δείγματος, η φύλαξη είναι δωρεάν. Πιστοποίηση Λειτουργίας: Η Biohellenika πιστοποιήθηκε

5 NEWS 05 Υπηρεσίες της Biohellenika Η Biohellenika, πρωτοπόρος στην παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών στον τομέα των βλαστοκυττάρων, σας προσφέρει κατά τον τοκετό όλες τις δυνατές λήψεις βλαστοκυττάρων και σας εξασφαλίζει το μέγιστο αριθμό των βλαστοκυττάρων που μπορούν να συλλεγούν. Έτσι εκτός από την κλασική συλλογή με την παρακέντηση του ομφαλίου λώρου, η Biohellenika είναι η πρώτη εταιρεία που προβαίνει σε δύο επιπλέον λήψεις, με την αποστράγγιση του πλακούντα και τη φύλαξη βλαστοκυττάρων από την ουσία του Wharton. Ο αυξημένος αριθμός βλαστοκυττάρων είναι απαραίτητος για τη θεραπεία ασθενών μεγάλου σωματικού βάρους, για τους οποίους μόνο η κλασική αιμοληψία πιθανόν να μην είναι επαρκής. Συλλογή Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος Η υπηρεσία φύλαξης βλαστικών κυττάρων από τον πολφό των νεογιλών (πρώτων) δοντιών είναι παγκοσμίως μια νέα υπηρεσία. Στόχος και σκοπός της είναι η συλλογή του πολύτιμου βιολογικού πόρου των βλαστικών κύτταρων - με τη μορφή μίας δεύτερης ευκαιρίας για παιδιά ηλικίας πέντε-έξι ετών που δε συνέλεξαν τα βλαστικά τους κύτταρα κατά τη στιγμή της γέννησής τους ή τα έχουν ήδη χρησιμο- ποιήσει για θεραπευτική χρήση. Η διαδικασία είναι απλή, διαρκεί περίπου 5 λεπτά και είναι εντελώς ακίνδυνη για το παιδί και τη μητέρα δεδομένου ότι πραγματοποιείται μετά τον τοκετό. Το αίμα του ομφαλίου λώρου συλλέγεται αφού γεννηθεί το παιδί και ο ομφάλιος λώρος έχει περιδεθεί και αποκοπεί. Η ειδική μέθοδος απομόνωσης που χρησιμοποιεί η Biohellenika, μπορεί να αξιοποιήσει και δείγματα μικρότερου όγκου, έτσι το τελικό κριτήριο αποδοχής του δείγματος για τη Biohellenika είναι ο αριθμός των κυττάρων στο δείγμα και όχι ό όγκος του δείγματος. Συλλογή με Αποστράγγιση Πλακούντα Η Biohellenika, η μεγαλύτερη Εταιρεία Φύλαξης Βλαστο- κυττάρων στον Ελλαδικό χώρο, σας προσφέρει αποκλει- στικά τώρα τη δυνατότητα φύλαξης βλαστοκυττάρων από το λιπώδη ιστό. Η Biohellenika έχει εγκαταστήσει το Πρώτο στην Ευρώπη Εργαστήριο Απομόνωσης και Κρυοσυντή- ρησης Βλαστικών Κυττάρων από το λιπώδη ιστό. Ο τρόπος αυτός λήψης αφορά τη συλλογή των βλαστοκυττάρων που έχουν απομείνει στο εσωτερικό του πλακούντα μετά την κλασική αιμοληψία. Για το σκοπό αυτό ολόκληρος ο πλακούντας μεταφέρεται κάτω από ειδικές άσηπτες συνθήκες στο εργαστήριο. Με την ειδική δημοσιευμένη μέθοδο που εφαρμόζεται στα εργαστήρια της Biohellenika, αυτά τα κύτταρα συλλέγονται και προστίθενται στην αρχική, κλασική λήψη των βλαστοκυττάρων και εξασφαλίζεται σχεδόν διπλάσιος αριθμός βλαστοκυττάρων. Η ειδική αυτή μέθοδος λήψης βλαστοκυττάρων από το εσωτερικό του πλακούντα δημοσιεύτηκε στο διεθνές περιοδικό Τransplantation Proceedings 2007, 39 (10): , βραβεύτηκε στα πλαίσια του 15ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Μεταμοσχεύσεων στη Θεσσαλονίκη το Δεκέμβριο του 2007, και αναφέρονταν μέχρι και το Φεβρουάριο του 2008 στο διαδίκτυο ως η μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες πρόσφατες ιατρικές δημοσιεύσεις. Η Biohellenika είναι η μοναδική εταιρεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μία από τις τρείς εταιρείες στον κόσμο που διαθέτουν την τεχνογνωσία για να προσφέρουν την υπηρεσία αυτή. Συλλογή Βλαστοκυττάρων από την Ουσία Wharton Ο τρόπος αυτός λήψης αφορά τη συλλογή μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων τα οποία βρίσκονται έξω και γύρω από τα αγγεία του ομφαλίου λώρου. Η συλλογή γίνεται από τμήμα του ομφαλίου λώρου το οποίο λαμβάνεται από το μαιευτήρα και έρχεται στο εργαστήριο μέσα σε ειδική αποστειρωμένη συσκευασία. Σήμερα είναι γνωστό ότι τα βλαστοκύτταρα της περιοχής αυτής μπορεί να μετατραπούν σε κύτταρα νευρικά, οστικά και χονδρικά και για το λόγο αυτόν αναμένεται να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον σε εφαρμογές αναγεννητικής ιατρικής. Η ταυτόχρονη χορήγηση αυτόλογων μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων με αλλογενή αιμοποιητικά μοσχεύματα ελαττώνει την πιθανότητα εμφάνισης της θανατηφόρου νόσου του μοσχεύματος κατά του ξενιστή. Νεογιλά (Πρώτα) Δόντια Η υπηρεσία αφορά και τους ενήλικες που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τους φρονιμίτες τους (τρίτους γομφίους) σαν πηγή λήψης, επεξεργασίας και κρυοσυντήρησης βλαστικών κυττάρων, αλλά και κάθε μόνιμο δόντι το οποίο εξάγεται για ορθοδοντικούς λόγους. Λίπος Ενηλίκων Η συλλογή μπορεί να γίνει χωρίς επιπρόσθετη ενόχληση από το λίπος που αφαιρείται κατά τη διάρκεια λιποα- ναρρόφησης, η οποία γίνεται για αισθητικούς λόγους ή κατά τη διάρκεια άλλης προγραμματισμένης χειρουργικής επέμβασης. Η περιορισμένη λιποαναρρόφηση που έχει σκοπό τη συλλογή βλαστοκυττάρων είναι μια απλή και όχι ιδιαίτερα επώδυνη διαδικασία, που όπως φαίνεται αξίζει τον κόπο να την κάνουμε όσο είμαστε ακόμη νέοι και υγιείς για να θωρακίσουμε την υγεία μας στο μέλλον. Αυτή η διαδικασία συνιστάται σε όσους δεν έχουν φυλάξει βλαστοκύτταρα κατά τη γέννηση.

6 06 NEWS Η Πρώτη Αυτόλογη Χορήγηση Βλαστοκυττάρων που φυλάσσονταν στη Biohellenika για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης Η Βiohellenika χορήγησε το πρώτο δείγμα βλαστοκυτ- οποίο μπορούν να παραμείνουν με ασφάλεια έως 23 τάρων του αίματος του ομφαλίου λώρου σε παιδί ηλικίας ημέρες, διάστημα το οποίο είναι αρκετό για να 31 μηνών το οποίο έπασχε από εγκεφαλική παράλυση. Η μεταφερθούν σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. αυτόλογη χορήγηση που πραγματοποιήθηκε είναι Τα βλαστοκύτταρα είχαν κρυοσυντηρηθεί σε πέντε μοναδική επιτυχία για την Ελλάδα αλλά και τη κρυοφιαλίδια, δύο εκ των οποίων με μικρότερο όγκο Biohellenika, τη μεγαλύτερη Ελληνική Οικογενειακή προορίζονταν για ποιοτικούς ελέγχους πριν τη συνολική Τράπεζα καθώς πρόκειται για την πρώτη μονάδα απόψυξη. Ο αριθμός των βλαστοκυττάρων που περιείομφαλοπλακουντιακού αίματος που έχει φυλαχθεί σε χαν τα κρυοφιαλίδια ήταν υπερεπαρκής. Ελληνική Τράπεζα και χορηγήθηκε από αιματολογική Η χορήγηση των βλαστοκυττάρων προγραμματίστηκε κλινική. για τις 28/7/2009. Μία ημέρα πριν τη μεταμόσχευση το Η εγκεφαλική παράλυση προκλήθηκε λόγω επιπλοκών παιδί εξετάστηκε από ομάδα νευρολόγων οι οποίοι και κατά τη διάρκεια του τοκετού με αποτέλεσμα ο εγκέφα- αξιολόγησαν όλα τα κλινικά του ευρήματα τα οποία και λος του παιδιού να μην οξυγονωθεί επαρκώς για ένα κατέγραψαν για μελλοντική σύγκριση. Αποψύχθηκαν χρονικό διάστημα και να αναπτύξει προβλήματα όλα τα κρυοφιαλίδια και τα κύτταρα χορηγήθηκαν στο κινητικότητας από τους πρώτους μήνες της ζωής του. Η παιδί ενδοφλέβια κάτω από παρακολούθηση της οικογένεια απευθύνθηκε στη Biohellenika και η λειτουργίας όλων των ζωτικών του οργάνων. Το παιδί Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου Dr. Κουζή- δεν παρουσίασε καμία επιπλοκή κατά τη χορήγηση, η Κολιάκου ήρθε σε επικοινωνία με την Αιματολογική οποία διήρκησε 10 λεπτά. Αμέσως μετά η οικογένεια Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του έφυγε από το νοσοκομείο και επανήλθε την επομένη για Duke των ΗΠΑ. να εξεταστεί το παιδί εκ νέου από την ίδια ομάδα των Η Biohellenika απέστειλε τον πλήρη φάκελο επεξεργασί- γιατρών. Την επομένη αναχώρησε από το νοσοκομείο ας του αίματος του πλακούντα του παιδιού στην κλινική, και σήμερα ευρισκόμενη στην Ελλάδα διαπιστώνει ο οποίος και εξετάστηκε από τους υπεύθυνους της καθημερινά βελτίωση στην επικοινωνία και στην μονάδας. Ο φάκελος εγκρίθηκε και ζητήθηκε η μεταφο- κινητικότητα του παιδιού. Η όλη παραμονή του στις ρά του δείγματος και του παιδιού για τη χορήγηση των ΗΠΑ ήταν τρεις ημέρες και δεν παρέμεινε καμία εξ αυτών βλαστοκυττάρων. Αν και επρόκειτο για δίδυμη κύηση η μέσα στο νοσοκομείο. ποσότητα του αίματος που αρχικά συνέλλεξε ο γυναι- Σύμφωνα με την εμπειρία των θεραπόντων ιατρών κολόγος ήταν μεγάλη και αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο αναμένεται από τον τρίτο μήνα βελτίωση της αριθμός των βλαστοκυττάρων που κρυοσυντηρήθηκαν κινητικότητας και ελάττωση της σπαστικότητας των να είναι επαρκής για τη μεταμόσχευση. Τελικά χορηγήμυών, καθώς και βελτίωση στην επικοινωνία. Έως θηκαν στο παιδί βλαστοκύτταρα που αντιστοιχούσαν σε σήμερα το παιδί έχει παρουσιάσει εμφανή στοιχεία πολλαπλάσιο βάρος από αυτό που είχε. Σε αυτόλογη βελτίωσης μιας και πλέον είναι ικανό να συντάξει χρήση η χορήγηση μεγάλου αριθμού βλαστοκυττάρων μικρές προτάσεις και να επικοινωνήσει με τη μητέρα είναι ωφέλιμη για τον ασθενή, έχει καλύτερο θεραπευτου, καθώς και να χρησιμοποιεί καλύτερα τα άκρα τικό αποτέλεσμα και δεν υπάρχει ο φόβος της απόρριτου. ψης δεδομένου ότι το παιδί χρησιμοποιεί τα δικά του βλαστοκύτταρα τα οποία είναι απόλυτα συμβατά με τον Συγχρόνως με τη δική μας περίπτωση και τρία άλλα εαυτό του. παιδιά από άλλες χώρες βρίσκονταν στο νοσοκομείο για τον ίδιο λόγο. Αξιοσημείωτη είναι η παρατήρηση της Τα βλαστοκύτταρα στάλθηκαν μέσα σε ειδικό δοχείο μητέρας ότι τα άλλα παιδιά έκαναν εμετούς κατά τη μεταφοράς το οποίο ονομάζεται Voyager, μέσα στο

7 NEWS 07 χορήγηση και αργότερα, ενώ το δικό της ήταν απόλυτα ήρεμο και ευδιάθετο. Η αδιαθεσία των παιδιών κατά τη χορήγηση οφείλεται στις παρενέργειες της κρυοπροστατευτικής ουσίας η οποία υποχρεωτικά προστίθεται στα κύτταρα και είναι τελείως απαραίτητη για να βοηθήσει την ομαλή κρυοσυντήρησή τους. Όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος του δείγματος που κρυοσυντηρείται τόσο μεγαλύτερη ποσότητα από την κρυοπροστατευτική ουσία προστίθεται στο δείγμα και τόσο οι παρενέργειες είναι εντονότερες. Στη Biohellenika η κρυοσυντήρηση γίνεται σε κρυοφιαλίδια, όπου φυλάσσεται καθαρός πληθυσμός βλαστοκυττάρων, χωρίς προσμίξεις ερυθρών αιμοσφαιρίων, με αποτέλεσμα ο όγκος κρυοσυντήρησης να είναι μικρότερος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται μικρότερη ποσότητα της κρυοπροστατευτικής ουσίας και συνεπώς να μην υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες στους ασθενείς κατά τη χορήγηση. Η δυνατότητα που δόθηκε σε αυτή την οικογένεια οφείλεται στην προνοητικότητα της μητέρας η οποία επέμεινε παραμονή Πρωτοχρονιάς με κάθε τρόπο εκτάκτως να προμηθευτεί το κιτ συλλογής από τη Biohellenika, στην ευσυνειδησία του γυναικολόγου ο οποίος έκανε δύο μεγάλες αιμοληψίες στα παιδιά που ήταν δίδυμα και γεννήθηκαν με καισαρική τομή, κάτι που πολλές φορές είναι δύσκολο, και στο προσωπικό της Biohellenika που ανήμερα πρωτοχρονιάς επεξεργάστηκε με τον καλύτερο τρόπο ένα δείγμα το οποίο τελικά δικαίωσε τις προσπάθειες όλων. Όλα τα εργαστηριακά δεδομένα που προέκυψαν μετά την απόψυξη του δείγματος στα εργαστήρια της Μονάδας Μεταμοσχεύσεων του Πανεπιστημίου του Duke έδειξαν μεγάλο αριθμό κυττάρων, υψηλού βαθμού βιωσιμότητας, στείρων από μικρόβια και ιούς και με έντονη ικανότητα πολλαπλασιασμού. Οι προοπτικές βελτίωσης της μικρής ασθενούς είναι άριστες. Μέχρι σήμερα η Biohellenika έχει χορηγήσει με επιτυχία 15 δείγματα σε ασθενείς για διάφορες παθήσεις. Επιτυχής Επιθεώρηση της Τράπεζας Αρχέγονων Κυττάρων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΤΑΚ. ΕΙΕ) Η διεύθυνση της Biohellenika εκφράζει τα θερμά της συγχαρητήρια στα στελέχη της Τράπεζας Αρχέγονων Κυττάρων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΤΑΚ ΕΙΕ) για την άψογη εμφάνιση του εργαστηρίου κατά την επιθεώρηση από το ΕΣΥΔ. Τα εργαστήρια επιτυχώς επιθεωρήθηκαν για τον ποιοτικό έλεγχο του αίματος του ομφαλίου λώρου που αφορά τον προσδιορισμό του αριθμού των εμπύρηνων κυττάρων, του αριθμού και της βιωσιμότητας των αιμοποιητικών αρχέγονων κυττάρων καθώς και το μικροβιολογικό έλεγχο για αναζήτηση αερόβιων και αναερόβιων μικροβίων και μυκήτων. Τα εργαστήρια που φέρουν την ονομασία Τράπεζα Αρχέγονων Κυττάρων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΤΑΚ.ΕΙΕ) επεξεργάζονται τα δείγματα της Νοτίου Ελλάδας και των νησιών του Αιγαίου και αποτελούν σύμπραξη του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και της Biohellenika. H Biohellenika δεν αποδέχεται ούτε θα αποδεχθεί τη φύλαξη δειγμάτων που έχουν επεξεργασθεί σε εργαστήρια που δεν ελέγχονται από το προσωπικό της ή από το προσωπικό του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και για το λόγο αυτό δεν συμμετέχει σε διάφορες «ενώσεις» και «σωματεία» μικρών εταιριών του χώρου. Η Biohellenika είναι ο αποκλειστικός συνεργάτης του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στον τομέα κρυοσυντήρησης βλαστικών κυτάρων. Η συνεργασία αυτή στοχεύει στη διεθνή επιστημονική αριστεία, την ανάδειξη των εφαρμογών των βλαστοκυττάρων στη χώρα μας και την εγγύηση της συνέχισης της ασφαλούς φύλαξης των βλαστοκυτάρων σε κάθε περίπτωση. Δυναμική Επέκταση της BIOHELLENIKA Στα πλαίσια της στρατηγικής ανάπτυξης η Biohellenika υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με την εταιρεία BEO STEM CELL S.A. για την εκπροσώπηση των υπηρεσιών συλλογής και φύλαξης βλαστικών κυττάρων στη Σερβία έχοντας ως έδρα το Βελιγράδι. Η Biohellenika, με τη σύναψη αυτής της νέας συνεργασίας, διευρύνει δυναμικά τις επιχειρηματικές δραστηριότητές της στην αγορά των Βαλκανίων, όπου ήδη έχει πελάτες και παρουσία από την έναρξη της λειτουργίας της.

8 08 NEWS Μεταμόσχευση αίματος ομφαλίου λώρου σε περιπτώσεις απλαστικής αναιμίας Πειραματική θεραπεία με βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου σε έμφραγμα του μυοκαρδίου nη απλαστική αναιμία είναι σπάνια μεν αλλά θανατηφόρα νόσος που συχνά οφείλεται σε παρενέργειες κοινών αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων. Η μεταμόσχευση αλλογενούς αιμοποιητικού μοσχεύματος βλαστοκυττάρων από το μυελό των οστών ή από το αίμα του ομφαλίου λώρου μπορεί να σώσει τη ζωή του ασθενούς. Η αυτομεταμόσχευση στις περιπτώσεις αυτές είναι δυνατή μόνο στις περιπτώσεις όπου έχει φυλαχθεί το αίμα του ομφαλίου λώρου κατά τη γέννηση. Επιστήμονες από το τμήμα Ιατρικής του πανεπιστημίου της Nagaya στην Ιαπωνία αναφέρουν τα αποτελέσματα 31 περιπτώσεων ασθενών με απλαστική αναιμία στους οποίους έγινε αλλογενής μεταμόσχευση αίματος ομφαλίου λώρου. Δυστυχώς στις περιπτώσεις αυτές παρά την «εργαστηριακή ιστοσυμβατότητα» τα αλλογενή μοσχεύματα, όπως συμβαίνει συχνά, αποδείχθηκαν στην πράξη μη συμβατά και έτσι το 26,8% από τους ασθενείς αυτούς εμφάνισε άμεσα τη θανατηφόρο νόσο του μοσχεύματος εναντίον του ξενιστή. Τη στιγμή που γράφονταν η μελέτη, περίπου τρία χρόνια μετά τη θεραπεία ζούσαν μόνο οι 13 από τους 31 ασθενείς. Άραγε πόσοι από τους υπόλοιπους θα ζούσαν εάν είχαν φυλάξει τα πολύτιμα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος κατά τη γέννηση; Αυτό ίσως το μάθουμε στο μέλλον όταν η φύλαξη βλαστοκυττάρων κατά τη γέννηση δεν θα αποτελεί πλέον την εξαίρεση αλλά τον κανόνα. Yoshimi et al Biol Blood Marrow Transpant Sep;14 (9): nεπιστήμονες από το τμήμα της Καρδιοχειρουργικής Κλινικής του πανεπιστημίου του Ντύσελντορφ μεταμόσχευσαν πολυδύναμα βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου στο τοίχωμα της καρδιάς πειραματόζωων που πρόσφατα είχαν υποστεί έμφραγμα του μυοκαρδίου. Οκτώ εβδομάδες μετά τη μεταμόσχευση των βλαστοκυττάρων η καρδιακή λειτουργία των πειραματόζωων ήταν φυσιολογική (κλάσμα εξωθήσεως της αριστερής κοιλίας 52%), αντίθετα η καρδιακή λειτουργία των πειραματόζωων που δεν έλαβαν βλαστοκύτταρα (μάρτυρες) είχε επηρεαστεί σημαντικά από το έμφραγμα (κλάσμα εξωθήσεως της αριστερής κοιλίας 27%). Η μεταμόσχευση των βλαστοκυττάρων του αίματος του πλακούντα όχι μόνο βελτίωσε σημαντικά τη λειτουργία της αριστερής κοιλίας, αλλά και παρεμπόδισε τη δημιουργία ουλής, διάτασης ή αλλαγής του σχήματος της αριστερής κοιλίας η οποία επηρεάζει τη λειτουργία 1 της καρδιάς. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ακόμη μια φορά, ότι τα βλαστοκύτταρα που συλλέγονται από το αίμα του ομφαλίου λώρου είναι ένα άριστο υλικό για τη θεραπεία του εμφράγματος. Δυστυχώς όμως κανείς ασθενής με έμφραγμα δεν έχει φυλάξει τα βλαστοκύτταρα του κατά τη γέννηση, επειδή τότε κανείς δεν γνώριζε την αξία τους. Ας μη στερήσουμε στους μελλοντικούς ασθενείς αυτή την ευκαιρία. Νεότερες μελέτες σε ασθενείς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου ή χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια με χρήση βλαστοκυττάρων του λίπους ή του μυελού των οστών τους έδειξαν βελτίωση της κλινικής εικόνας του ασθενούς τέσσερεις εβδομάδες μετά τη διαδερμική (χωρίς χειρουργική επέμβαση) χορήγηση των βλαστοκυττάρων (κλινική μελέτη MARVEL Dr Thomas Povsic Duke University). H Βiohellenika σήμερα έχει προχωρήσει σε αντίστοιχες θεραπείες, σε συνεργασία με καρδιοχειρουργούς. 1..Ghodsizad et al. Hear. 2009; 95 (1):27-35

9 NEWS 09 Η χρήση βλαστοκυττάρων του αίματος του πλακούντα βελτιώνει τη λειτουργία του εγκεφάλου μετά από πειραματικό ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο Το εγκεφαλικό επεισόδιο παραμένει μια από τις κυριότερες αιτίες θανάτου και αναπηρίας. Οι ασθενείς που υπέστησαν εγκεφαλικό επεισόδιο παρουσιάζουν σ τ ι ς κ α λ ύ τ ε ρ ε ς τ ω ν π ε ρ ι π τ ώ σ ε ω ν μ ε ρ ι κ ή αποκατάσταση, αλλά συχνά υποφέρουν από ν ε υ ρ ο λ ο γ ι κ έ ς δ ι α τ α ρ α χ έ ς, δ ι α τ α ρ α χ έ ς τ η ς συμπεριφοράς και παράλυση. Σήμερα, οι κλινικές επεμβάσεις που μπορούν να εμποδίσουν την ισχαιμική βλάβη και να επαναφέρουν τη λειτουργία του εγκεφάλου είναι περιορισμένες. Τα πολυδύναμα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του ομφαλίου λώρου αποτελούν μια νέα θεραπευτική προσέγγιση του ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Χορηγήθηκαν βλαστοκύτταρα του ομφαλίου λώρου στον εγκέφαλο ενός πειραματικού μοντέλου αρουραίων για το εγκεφαλικό. Τα βλαστοκύτταρα επέζησαν για τουλάχιστον πέντε εβδομάδες στον εγκέφαλο των π ε ι ρ α μ α τ ό ζ ω ω ν. Η μ ε τ α μ ό σ χ ε υ σ η τ ω ν βλαστοκυττάρων μείωσε σημαντικά τη βλάβη και τις ν ε υ ρ ο λ ο γ ι κ έ ς λ ε ι τ ο υ ρ γ ι κ έ ς α δ υ ν α μ ί ε ς τ ω ν πειραματόζωων μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του ομφαλίου λώρου εξελίχθηκαν σε ενδοθηλιακά κύτταρα, τα οποία παρουσίασαν έντονη ανάπτυξη αγγείων στην περιοχή της βλάβης, στην οποία οφείλεται και η βελτίωση της εγκεφαλικής λειτουργίας. Συμπερασματικά, η μεταμόσχευση των βλαστοκυττάρων του ομφαλίου λώρου μπορεί να επιταχύνει την αποκατάσταση των νευρολογικών λειτουργιών μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο, γεγονός που αποδίδεται στην ικανότητά τους να προάγουν την αγγειογένεση. Όπως και στην περίπτωση του εμφράγματος έτσι και στο εγκεφαλικό κανείς δεν γνώριζε την αξία των βλαστοκυττάρων του ομφαλίου λώρου όταν είχαν γεννηθεί οι σημερινοί ασθενείς με εγκεφαλικό, και κανένας από αυτούς δεν έχει φυλάξει τα βλαστοκύτταρά του κατά τη γέννηση. Σήμερα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε την αξία των κυττάρων αυτών. Liao et al, Transplantation 2009 Feb 15;87 (3) : Yu et al, Restor Neurol Neurosci ;27(1) :41-54 Τυφλό εκ γενετής κορίτσι βλέπει χάρη στη θεραπεία με βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου Η μικρή Ντακότα από το Μπέλφαστ γεννήθηκε τυφλή εξ' αιτίας μιας σπάνιας συγγενούς εγκεφαλικής δυσπλασίας. Μ ε τ η β ο ή θ ε ι α τ η ς τ ο π ι κ ή ς ε φ η μ ε ρ ί δ α ς συγκεντρώθηκαν τα απαραίτητα χρήματα για τη θεραπεία της με βλαστοκύτταρα στη μακρινή Κίνα. Η μικρή έλαβε θεραπευτικά μια σειρά από ενέσεις κυττάρων από το αίμα του ομφαλίου λώρου με εκατομμύρια κύτταρα στην κάθε δόση. Μετά τη δεύτερη δόση η μικρή άρχισε να διακρίνει αντικείμενα τα οποία μ έ χ ρ ι τ ό τ ε μ ό ν ο α π ό π ε ρ ι γ ρ α φ έ ς γ ν ώ ρ ι ζ ε. Χαρακτηριστικά ένας από τους γιατρούς κρατούσε μια βούρτσα μαλλιών και την έδειξε στη Ντακότα. Αυτή είπε «βούρτσα» άπλωσε το χέρι της και την πήρε από τα χέρια του γιατρού. Belfast Telegraph Sunday life 22 February 2009 Έγχυση βλαστοκυττάρων του ομφαλίου λώρου βελτιώνει τη λειτουργία του νωτιαίου μυελού μετά από τραυματισμό Ομάδα ερευνητών του τμήματος παιδιατρικής του Πανεπιστημίου της Taiwan μελέτησε τις επιδράσεις της μεταμόσχευσης βλαστοκυττάρων του αίματος του ομφαλίου λώρου του ανθρώπου στον τραυματισμό του νωτιαίου μυελού σε αρουραίους. Έγινε έγχυση των βλαστοκυττάρων αμέσως μετά τον τραυματισμό του νωτιαίου μυελού μέσω των αιμοφόρων αγγείων της ουράς. Μελετήθηκαν τα επίπεδα της ιντερλευκίνης στον ορό των ασθενών, αλλά και άλλων αυξητικών π α ρ α γ ό ν τ ω ν. Β ρ έ θ η κ ε ό τ ι η έ γ χ υ σ η τ ω ν βλαστοκυττάρων αυξάνει τα επίπεδα της ιντερλευκίνης και μειώνει τα επίπεδα της φλεγμονής στο αίμα, ενώ στην περιοχή της βλάβης ανιχνεύτηκαν αυξητικοί παράγοντες. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι τα βλαστοκύτταρα του αίματος του ομφαλίου λώρου χορηγούμενα σε ασθενείς μπορούν να συμβάλλουν στην αποκατάσταση του τραυματισμού του νωτιαίου μυελού και τη βελτίωση των κινητικών προβλημάτων. Chen et al. Pediatr Neanatol Jun;49(3):77-83.

10 10 NEWS Βλαστοκύτταρα αναστρέφουν τη σκλήρυνση κατά πλάκας Η χορήγηση βλαστοκυττάρων που απομονώθηκαν από τον οργανισμό των ίδιων των ασθενών σταθεροποίησε την κλινική εικόνα και σε ορισμένες περιπτώσεις ανέστρεψε τις νευρολογικές βλάβες στα αρχικά στάδια της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Η σκλήρυνση κατά πλάκας (πολλαπλή σκλήρυνση) είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα, στο οποίο τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος του ίδιου του ασθενούς καταστρέφουν το στρώμα της μυελίνης που περιβάλλει και προστατεύει τα νεύρα του. Στα αρχικά στάδια της ασθένειας τα συμπτώματα εμφανίζονται και υποχωρούν, αργότερα όμως μπορούν να προκαλέσουν μόνιμες αναπηρίες όπως απώλεια όρασης, διαταραχές της ομιλίας, της κίνησης και των νοητικών λειτουργιών. Ομάδα ερευνητών του τμήματος Ιατρικής του πανεπιστημίου του Σικάγου αναφέρουν στην επιθεώρηση Lancet Neurology ότι σταμάτησαν την εξέλιξη της νόσου χρησιμοποιώντας βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών των ίδιων των ασθενών για να κάνουν επανεκκίνηση του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Οι ερευνητές αρχικά απομόνωσαν αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών των ασθενών οι οποίοι βρίσκονταν στα αρχικά στάδια της ασθένειας, και δεν είχαν παρουσιάσει βελτίωση με την κλασική φαρμακευτική αγωγή. Μετά από ήπια χημειοθεραπεία τα βλαστοκύτταρα επαναχορηγήθηκαν στους ασθενείς. Όλοι οι ασθενείς άρχισαν να σταθεροποιούνται μετά τη μεταμόσχευση των κυττάρων. Οι 17 από τους 21 ασθενείς συνέχισαν να βελτιώνονται για τα επόμενα δύο χρόνια και η αναπηρία 1 τους περιορίστηκε αισθητά. Στο παρελθόν ανάλογες μελέτες έχουν δείξει σημαντική βελτίωση της κλινικής εικόνας των ασθενών αλλά και υποχώρηση μέχρι εξαφάνισης των απομυελινωτικών πλακών, εύρημα το οποίο διαπιστώνεται με τη 2 μαγνητική τομογραφία. Κύριο χαρακτηριστικό των ασθενών που κατέφυγαν στη χρήση βλαστοκυττάρων ήταν η αδυναμία ύφεσης των συμπτωμάτων με τη 3 συνήθη φαρμακευτική αγωγή. Τα αποτελέσματα αυτά είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικά και ανοίγουν καινούριους δρόμους για τη θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Πολύ πρόσφατη μελέτη χρησιμοποίησε σε τρεις ασθενείς βλαστοκύτταρα που προέρχονταν από το λίπος τους και τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά. Σήμερα είναι γνωστό ότι το λίπος αποτελεί μια σημαντική πηγή βλαστοκυττάρων, δεδομένου ότι περιέχει το μεγαλύτερο αριθμό κυττάρων σε σχέση με 4 άλλες πηγές. 1Burt et al, Lancet Neurol Jan 29 (Epub ahead of print) 2 Portaccio et a, Multiple Sclerosis (5), Κimiskidis et al Multiple Sclerosis 2008, 14(2), Riordan et al 2009, J Trans Med Apr 24; 7:29 Δημιουργία λειτουργικού νευρικού ιστού από βλαστικά κύτταρα ανθρώπινου ομφαλοπλακουντιακού αίματος nτο ανθρώπινο ομφαλοπλακουντιακό αίμα αποτελεί σήμερα μια αδιαμφισβήτητη πηγή βλαστοκυττάρων που μπορούν να μετατραπούν σε νευρικά κύτταρα. Χρησιμοποιώντας βλαστικά κύτταρα από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα οι επιστήμονες ανέπτυξαν για πρώτη φορά νευρικό ιστό σε βιοδιασπώμενα ικριώματα τριών διαστάσεων. Οι τρισδιάστατες αυτές δομές σε αντίθεση με τις μέχρι τώρα κυτταρικές καλλιέργειες δύο διαστάσεων δημιούργησαν λειτουργικά κυκλώματα με αυτόματη λειτουργία. Η μελέτη αυτή έδειξε για πρώτη φορά ότι με τη χρήση τρισδιάστατων δομών διευκολύνεται η ωρίμανση των νευρικών βλαστοκυττάρων που προέρχονται από τα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος. Οι δομές αυτές θα μπορούν στο μέλλον να είναι χρήσιμες για την αναγέννηση-επιδιόρθωση κατεστραμμένων περιοχών του εγκεφάλου. Jurga M et al Tissue Eng Part A Jan 27.

11 NEWS 11 Η χρήση των βλαστοκυττάρων του λίπους στη θεραπεία χρόνιων εκφυλιστικών ασθενειών του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα που απομονώνονται από το λιπώδη ιστό μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία αιματολογικών νοσημάτων Η αμιγής απλασία της ερυθράς σειράς του μυελού των Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα αποτελούν ένα οστών που παράγει τα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος σημαντικό θεραπευτικό όπλο για τις αυτοάνοσες αποτελεί μια σπάνια αιματολογική επιπλοκή, η οποία παθήσεις. Ειδικότερα για τις παθήσεις του ΚΝΣ, συμβαίνει μετά από αλλογενή μεταμόσχευση παλαιότερες πειραματικές μελέτες έδειξαν βελτίωση της αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων. Η ασθένεια αυτή κλινικής εικόνας των αυτοάνοσων εκφυλιστικών προκύπτει σε περιπτώσεις ασυμβατότητας της ομάδας παθήσεων σε πειραματικά μοντέλα εγκεφαλομυελίτιδας αίματος μεταξύ του δότη και του δέκτη. Σε δύο ασθενείς και ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος σε με αμιγή απλασία ερυθράς σειράς έγινε ενδοφλέβια φυσιολογικά επίπεδα στα αρχικά στάδια της νόσου. Στη έγχυση μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων που μελέτη αυτή χορηγήθηκαν ενδοφλέβια μεσεγχυματικά απομονώθηκαν από το λιπώδη ιστό. Οι ασθενείς βλαστοκύτταρα τα οποία απομονώθηκαν από το λίπος. ανάρρωσαν χωρίς παρενέργειες και η ανταπόκριση στη Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ελάττωση της θεραπεία ήταν θεαματική. Συμπερασματικά, τα βαρύτητας της κλινικής εικόνας και της απομυελίνωσης, βλαστοκύτταρα που προέρχονται από το λιπώδη ιστό ιδιαίτερα του νωτιαίου μυελού. Η χορήγησή τους σε αποτελούν μια θεραπευτική πολλά υποσχόμενη επιλογή χρόνιες καταστάσεις βοήθησε σημαντικά στη βελτίωση σε ασθενείς με αμιγή απλασία της ερυθράς σειράς στους της κλινικής εικόνας αλλά και περιόρισε την οποίους οι κλασικές θεραπείες δεν έχουν αποτέλεσμα. απομυελίνωση των νευρικών ινών. Fang B et al, Ann Hematol 2008 Sep 4 Σημαντικό μέρος των βλαστοκυττάρων αναγνωρίζει τις πάσχουσες περιοχές του εγκεφάλου και ασκεί τοπική π ρ ο σ τ α τ ε υ τ ι κ ή δ ρ ά σ η. Σ υ μ π ε ρ α σ μ α τ ι κ ά τ α μ ε σ ε γ χ υ μ α τ ι κ ά β λ α σ τ ο κ ύ τ τ α ρ α τ α ο π ο ί α απομονώνονται από το λίπος έχουν σημαντική θεραπευτική δράση είτε ασκώντας ρυθμιστική δράση στο ανοσοποιητικό σύστημα στα αρχικά στάδια της νόσου, είτε επιδιορθώνοντας προκληθείσης βλάβες σε προχωρημένα στάδια της νόσου. Τα αποτελέσματα πάντως της χρήσης τους στη θεραπεία των χρόνιων φλεγμονωδών νόσων του κεντρικού νευρικού συστήματος είναι αδιαμφισβήτητα. Constantin G, et al 2009, Stem Cells August 12.5

12 12 NEWS ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚH ΘΕΡΑΠΕIΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒHΤΗ ΤYΠΟΥ Ι ΜΕ ΒΛΑΣΤΟΚYΤΤΑΡΑ ΠΟΥ ΠΡΟEΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠO ΤΟ ΛΙΠΩΔΗ ΙΣΤΟ ΤΑ ΑΥΤΟΛΟΓΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΤΟΥ ΜΥΕΛΟΥ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ Ι ΚΑΙ ΙΙ Σήμερα είναι γνωστό ότι ο λιπώδης ιστός, υλικό που καταλήγει στην αποτέφρωση κατά τις λιποαναρρο- φήσεις, περιέχει πολυδύναμα μεσεγχυματικά βλα- στοκύτταρα που ήδη χρησιμοποιούνται σε αυτόλογες κυτταρικές θεραπείες αντικαθιστώντας πολλές φορές τα βλαστοκύτταρα που προέρχονται από το μυελό των οστών. Στα πλαίσια αυτά ερευνητές του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, δημιούργησαν κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη από βλαστοκύτταρα που απομονώθηκαν από λιπώδη ιστό πειραματόζωων. Η μεταμόσχευση αυτών των κυττάρων στη νεφρική κάψα διαβητικών αρουραίων είχε ως αποτέλεσμα τη θεραπεία του διαβήτη με μείωση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα, μεγαλύτερη ανοχή στη γλυκόζη, πιο λείο τρίχωμα και 2 μείωση του καταρράκτη. Η μέθοδος αυτή μπορεί στο μέλλον να αποτελέσει τη λύση για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου Ι μιας νόσου που προσβάλλει πάνω από το 5% του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ τα κρούσματα της συνεχίζουν να αυξάνονται ραγδαία στον ανεπτυγμένο κόσμο. Η νόσος εκδηλώνεται όταν ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη. Η χορήγηση εξωγενούς ινσουλίνης, αν και σωτήρια για τους ασθενείς αυτούς, δεν αποτρέπει τις δευτερογενείς επιπλοκές του διαβήτη, όπως είναι η αμφιβληστρoειδοπάθεια, η νεφροπάθεια, η νευροπάθεια και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Η δημιουργία παγκρεατικών νησιδίων από μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα είναι πολύ πιθανόν στο μέλλον να λύσει τα προβλήματα των ασθενών αυτών. Vija et al. Diabetes Metab Feb 18 Lin et al. Stem Cells Dev.2009 Feb 26 Ο διαβήτης του τύπου του ενήλικα (ΙΙ) οφείλεται σε αδυναμία του οργανισμού να χρησιμοποιήσει τα σάκχαρα τα οποία παίρνουμε με την τροφή με αποτέλεσμα αυτά να συσσωρεύονται στο αίμα με όλες τις συνεπακόλουθες λειτουργικές διαταραχές. Σε 10 ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ τουλάχιστον από πενταετίας οι οποίοι έπαιρναν αρχικά θεραπεία από το στόμα και τον τελευταίο χρόνο ινσουλίνη, χορηγήθηκαν 1 αυτόλογα βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών. Οι επτά από τους δέκα ασθενείς μείωσαν την ποσότητα της ινσουλίνης που έπαιρναν σε ημερήσια βάση στο 75%. Και οι επτά ασθενείς παρουσίασαν μείωση του βάρους τους, μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, ένας αντικειμενικός δείκτης ένδειξης ρύθμισης του σακχάρου τουλάχιστον για το τελευταίο διάστημα των τριών μηνών, αύξηση των επιπέδων του C πεπτιδίου και ελάττωση των ημερήσιων μονάδων ινσουλίνης. Όσο μεγαλύτερος αριθμός βλαστοκυττάρων χορηγήθηκε στους ασθενείς τόσο οι ημερήσιες ανάγκες σε ινσουλίνη ήταν λιγότερες. Σ υ μ π ε ρ α σ μ α τ ι κ ά η χ ο ρ ή γ η σ η α υ τ ό λ ο γ ω ν βλαστοκυττάρων σε ασθενείς με διαβήτη τύπου ΙΙ είναι ασφαλής και μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη βελτίωση της κλινικής εικόνας των ασθενών. Τα ανωτέρω ευρήματα αποτελούν αποτελέσματα κλινικής μελέτης με τα χαρακτηριστικά: clinicaltrials.gov Identifier: NCT Mία άλλη κλινική μελέτη επί 14 ασθενών με διαβήτη τύπου Ι στους οποίους χορηγήθηκαν βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών, έδειξε ότι τελικά όλοι οι ασθενείς, άλλος για μεγαλύτερο και άλλος για μικρότερο χρονικό διάστημα, διέκοψαν τη χρήση της ινσουλίνης. Σε μερικούς έγινε επανάληψη της χορήγησης βλαστοκυττά- ρων λόγω του ότι ο τίτλος των αντισωμάτων που βρέθηκε στον ορό τους ήταν πολύ υψηλός, ένδειξη ότι το αυτοά- νοσο νόσημα ήταν σε εξέλιξη. Επιστήμονες από το Northwestern University του Σικάγου τον Μάϊο του 2009 ανακοίνωσαν ότι οι 20 από τους 23 νέους διαβητικούς ασθενείς τύπου Ι που πήραν μέρος στη μελέτη ηλικίας 12 έως 31 ετών διέκοψαν τη χρήση ινσουλίνης για διάστημα 4 ετών, όσο διήρκεσε αυτή η μελέτη μετά τη μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων του μυελού των οστών. Οι υπόλοιποι ασθενείς προχώρησαν σε δεύτερη θεραπεία. Οι ασθενείς αυτοί χρησιμοποίησαν βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών, διότι λόγω της μεγάλης ηλικίας δεν είχαν φυλάξει βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου. 1 Bhansali et al 2009, Stem Cells Dev. Aug Voltareli et al 2007, JAMA 297 (14): 1568

13 NEWS 13 ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΛΙΠΩΔΗ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΙΣΤΟ ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΡΑΧΕΙΑΣ ΠΟΥ ΕΙΣΧΩΡΗΣΟΥΝ ΣΤΟΝ ΤΗΝ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ ΚΟΧΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΤΩΝ ΜΥΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΑΓΟΥΝ ΤΗΝ ΔΕΡΜΑΤΟΣ ΚΑΘΩΣ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΤΟΥ ΕΣΩ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΑΥΤΙΟΥ ΣΕ ΠΟΝΤΙΚΙΑ Οι προσπάθειες αντικατάστασης ΜΑΛΑΚΩΝ ΙΣΤΩΝ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ των μεγάλων αεροφόρων οδών Στην επιδιόρθωση των μυών του έχουν παρουσιάσει σοβαρά ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΕ δέρματος και άλλων μαλακών ιστών προβλήματα. Σε μια έρευνα του του σώματος υπάρχουν αρκετές ΚΩΦΩΣΗ χειρουργικές επιλογές όπως τα διάφορα εμφυτεύματα ή η αυτόλογη μεταμόσχευση ιστού. Ωστόσο, η αυτόλογη χρήση βλαστοκυττάρων που απομονώνονται από το λιπώδη ιστό των ενηλίκων αποτελεί πλέον μια κλινική πραγματικότητα. Αυτή η τεχνική είναι χρήσιμη για την αποκατάσταση μεγάλων ελλειμμάτων ιστών που προκύπτουν μετά από εκτεταμένες τραυματικές επεμβάσεις, όπως η αφαίρεση όγκου του μαστού ή η αποκατάσταση τραύματος. Η ικανότητα των βλαστοκυττάρων από το λιπώδη ιστό ενηλίκων να πολλαπλασιάζονται και να διαφοροποιούνται αποτελεί αντικείμενο έρευνας και εφαρμογών της πλαστικής και επανορθωτικής χειρουργικής. Cherubino et al, Regen Med Jan;4 (1): Τμήματος Χειρουργικής του Θώρακα στην Ισπανία πραγματοποιήθηκε μια πρωτοποριακή μεταμόσχευση ολόκληρου οργάνου, μιας τραχείας σε ασθενή που έπασχε από φυματίωση του οργάνου. Για να δημιουργήσουν τη νέα αεροφόρο οδό του, οι επιστήμονες απομάκρυναν τα κύτταρα και τα αντιγόνα ιστοσυμβατότητας από την τραχεία του δότη και τα αντικατέστησαν με επιθηλιακά κύτταρα και χονδροκύτταρα που προέρχονταν απο μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα της ίδιας της ασθενούς. Το μόσχευμα άμεσα παρείχε στην ασθενή μια λειτουργική τραχεία και βελτίωσε την ποιότητα ζωής της. Η ασθενής δεν ανέπτυξε αντισώματα ενάντια στο μόσχευμα και δεν έλαβε ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Συμπερασματικά, υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργηθεί λειτουργικό όργανο από βλαστοκύτταρα χωρίς τον κίνδυνο απόρριψης. Η αυτόλογη λοιπόν μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων μπορεί να αποτελεί σημαντική θεραπεία για ασθενείς με σοβαρές κλινικές επιπλοκές. Lancet Dec 13; 372(9655): Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ποντίκια στα οποία προκλήθηκε κώφωση με τη χρήση χημικής ουσίας και έντονο θόρυβο, μεταμοσχεύθηκαν ανθρώπινα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα για να διαπιστωθεί εάν μπορούν να εμφυτευθούν στον κοχλία και να συμβάλλουν στην αποκατάσταση της ακοής. Παρατηρήθηκε ιστολογική αποκατάσταση του έσω αυτιού, ενσωμάτωση και παραμονή των βλαστοκυττάρων στον κοχλία για τουλάχιστον δυο μήνες μετά τη μεταμόσχευση. Τα αποτελέσματα αυτά αποτελούν τις πρώτες ενδείξεις ότι τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα που μεταναστεύουν στο έσω αυτί μπορούν να προάγουν την επαναλειτουργία του κοχλία και να αποτελέσουν θεραπεία για την ανάπλαση του έσω αυτιού και αποκατάσταση της ακοής. Revoltella et al. Cell Transplant. 2008;17 (6):

14 14 NEWS Γονιδιακή θεραπεία με αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα για το σύνδρομο του Hurler, τη μεταχρωματική λευκοδυστροφία, τη λευκοδυστροφία σφαιροειδών σωματίων (νόσος του Krabbe) και την αδρενολευκοδυστροφία Οι γονιδιακές θεραπείες αποτελούν ένα νέο θεραπευτικό όπλο στην ιατρική, καθόσον κληρονομικές ασθένειες θα μπορούν να θεραπεύονται τροποποιώντας τα βλαστοκύτταρα και επαναχορηγώντας τα στον ασθενή χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος της απόρριψης. Το σύνδρομο του Hurler, η μεταχρωματική λευκοδυστροφία, η λευκοδυστροφία σφαιροειδών σωματίων (νόσος του Krabbe) και η αδρενολευκοδυστροφία αποτελούν κληρονομικές ασθένειες του κεντρικού νευρικού συστήματος που μπορούν να θεραπευτούν με την αλλογενή μεταμόσχευση αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων. Παρά τη σημαντική πρόοδο στις ιατρικές διαδικασίες και τη διαθεσιμότητα του αίματος του ομφαλίου λώρου που φυλάσσεται στις τράπεζες, η αλλογενής μεταμόσχευση αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων ακόμη ενέχει σημαντικό κίνδυνο απόρριψης του μοσχεύματος ή εμφάνισης της ασθένειας ενάντια στον ξενιστή που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε θάνατο. Η μεταμόσχευση αυτόλογων αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων (του ίδιου του ασθενούς) που μπορούν να τροποποιηθούν γενετικά ώστε να εκφράζουν την αντίστοιχη απούσα πρωτεΐνη αποτελεί λύση στην πλειοψηφία των προβλημάτων που σχετίζονται με τις αλλογενείς μεταμοσχεύσεις. Η θεραπεία αυτών των ασθενειών με αυτόλογη μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων βρίσκεται στο στάδιο των κλινικών δοκιμών. Cartier et al, Curr Opin Mol Ther Oct; 10(5): Η αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων κυττάρων αποτελεί μια νέα θεραπευτική παρέμβαση στη συστηματική σκλήρυνση (σκληρόδερμα) Η συστηματική σκλήρυνση (σκληρόδερμα) είναι μια αυτοάνοση νόσος του συνδετικού ιστού που προσβάλλει όλα τα αγγεία του σώματος και αυξάνει τη συσσώρευση συνδετικού ιστού σε όλα τα όργανα. Αποτέλεσμα της νόσου είναι η ανάπτυξη ενός σκληρού δέρματος και η δυσλειτουργία των εσωτερικών οργάνων. Μερικά πρώτα συμπτώματα είναι η κόπωση, το σκληρό ή οιδηματώδες ή τεταμένο δέρμα, οι μυϊκοί πόνοι, η παλινδρόμηση τροφής στον οισοφάγο, η αίσθηση καψίματος στον οισοφάγο, ή δύσπνοια σε προσπάθεια και το «φαινόμενο του Ρεϊνό». Το «φαινόμενο του Ρεϊνό» είναι η επεισοδιακή αλλαγή του χρώματος του δέρματος των άκρων μετά από έκθεση στο κρύο ως εξής: λευκό πρώτα, κυανό, ερυθρό και κατόπιν φυσιολογικό. Είναι παροδικό φαινόμενο που συμβαίνει στα άκρα, κυρίως στα δάχτυλα, αλλά και στη μύτη και στα αυτιά. Σε δύο ασθενείς με συστηματική σκλήρυνση και εμφάνιση ισχαιμικών ελκών εμφυτεύθηκαν τοπικά βλαστοκύτταρα, και μονοπύρηνα τα οποία ελήφθησαν από το περιφερικό αίμα και το μυελό των οστών. Οι ασθενείς στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για την επίδραση της τοπικής εμφύτευσης βλαστοκυττάρων στην εξέλιξη της περιφερικής αγγειακής ασθένειας. Τα βλαστοκύτταρα και τα μονοπύρηνα παρουσίασαν γρήγορο ευεργετικό αποτέλεσμα στα αγγειακά συμπτώματα, θεράπευσαν το έλκος και μείωσαν αισθητά την ημερήσια συχνότητα εμφάνισης του φαινομένου του Ρεϊνό και τον πόνο. Η θεραπευτική αποτελεσματικότητα των βλαστοκυττάρων αποδίδεται στην αποκατάσταση της λειτουργίας του ενδοθηλίου των αγγείων, στην αύξηση ροής του αίματος στη μικροκυκλοφορία και στην αύξηση της κυκλοφορίας των πρόδρομων κυττάρων της αγγειογένεσης. Η αυτόλογη λοιπόν τοπική μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων αποτελεί κυτταρική θεραπεία στις ισχαιμικές επιπλοκές που προκαλεί η συστηματική σκλήρυνση. Nevskaya et al, Rheumatology(Oxford) Jan;48(1):61-4

15 NEWS 15 Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του ομφαλίου λώρου προάγουν τον πολλαπλασιασμό των φυσικών κυτταροκτόνων (ΝΚ) κυττάρων Ανακατασκευή της γνάθου χρησιμοποιώντας αυτόλογα βλαστοκύτταρα Οι σημερινές τεχνικές για την ανακατασκευή της γνάθου απαιτούν πολλαπλές εγχειρίσεις. Για τη βελτίωση αυτών των μεθόδων ερευνήθηκε η ταυτόχρονη ανακατασκευή της γνάθου και των δοντιών σε ένα πειραματικό μοντέλο ινδικών χοιριδίων. Δόντια και οστά δημιουργήθηκαν από βλαστοκύτταρα του τρίτου γομφίου (φρονιμίτης) και του μυελού των οστών που λήφθηκε από τη λαγόνια ακρολοφία των πειραματοζώων. Στη συνέχεια ακολούθησε αυτόλογη μεταμόσχευση. Παρατηρήθηκε η δημιουργία μικρών οδοντικών δομών που αποτελούνταν από οργανωμένη οδοντίνη, αδαμαντίνη, πολφό καθώς και περιοδοντικό συνδετικό ιστό, που περιβάλλονταν από νέο οστό. Συμπερασματικά, η αυτόλογη δημιουργία δοντιών και ιστών μπορεί να αποτελέσει μια νέα τεχνική για την ανακατασκευή των δοντιών και της γνάθου. Abukawa et al. J Oral Maxillofac Surg Feb; 67(2) Τα φυσικά κυτταροκτόνα κύτταρα (Natural Killer cells ή NK) εμφανίζουν μια έμφυτη κυτταροτοξική δράση, η οποία πιθανόν να είναι απαραίτητη για την πλήρη ίαση της λευχαιμίας και τον έλεγχο των υποτροπών, ενώ παράλληλα προστατεύουν τους ασθενείς από την ασθένεια του μοσχεύματος ενάντια στον ξενιστή μετά από αλλογενή μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων. Το αίμα του ομφαλίου λώρου είναι πλούσιο σε προγονικά ΝΚ κύτταρα που παρουσιάζουν παρόμοιες ιδιότητες πολλαπλασιασμού και κυτταροτοξικότητας με τα ώριμα ΝΚ κύτταρα. Τα κύτταρα αυτά λόγω και του νεαρού της ηλικίας έχουν μεγάλες δυνατότητες κυτταρικού πολλαπλασιασμού και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία της λευχαιμίας και του καρκίνου χωρίς προηγούμενη χημειοθεραπεία. Η αποφυγή της χημειοθεραπείας και μάλιστα σε μεγάλες ηλικίες αποτελεί μεγάλο όφελος για τον ασθενή, διότι πραγματικά τον σώζει από τις πολλές και ανεπιθύμητες παρενέργειες. Ερευνητές του τμήματος αιματολογίας και ογκολογίας του ιατρικού κέντρου Tafts στη Βοστώνη έδειξαν ότι τα προγονικά ΝΚ κύτταρα του ομφαλίου λώρου μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να δώσουν μεγάλους αριθμούς, εφόσον καλλιεργηθούν μαζί με μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα που προέρχονται από την ίδια πηγή (ουσία Wharton). Τα ΝΚ κύτταρα διατηρούν αυξημένη αντικαρκινική και αντιλευχαιμική δράση, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε άλλες κυτταρικές θεραπείες. Η εφαρμογή αυτή θα αποτελέσει μεγάλο επίτευγμα για την ιατρική, διότι χωρίς προηγούμενη χημειοθεραπεία θα μπορεί το αίμα του ομφαλίου λώρου να χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της λευχαιμίας ακόμα και σε ηλικιωμένους ασθενείς οι οποίοι δεν αντέχουν τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας. Boissel et al. Biol Blood Marrow Transplant Sep; 14 (9):

16 16 NEWS Αυτόλογη μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων του μυελού των οστών για τη θεραπεία της ισχαιμικής αγγειοπάθειας Κλινική εφαρμογή των βλαστοκυττάρων στις ασθένειες του ήπατος Είναι γνωστό από πειραματικά δεδομένα ότι η χρήση βλαστοκυττάρων μπορεί να βοηθήσει στην αποκατά- σταση της λειτουργίας κάτω άκρου με αρτηριακή απόφραξη και χρόνια ισχαιμία. Η ισχαιμία των άκρων οφείλεται σε χρόνια απόφραξη του αρτηριακού συστήματος των άκρων και εκδηλώνεται με έντονο πόνο και αδυναμία βάδισης. Το κάπνισμα και κληρονομική προδιάθεση ευθύνονται για την ανωτέρω διαταραχή. Οι ασθενείς αυτοί συχνά καταλήγουν σε ακρωτηριασμό και απώλεια του άκρου. Με βάση αυτά τα δεδομένα, τη σοβαρότητα της νόσου αλλά και τη δυνατότητα θεραπείας σε 51 ασθενείς με σοβαρή αρτηριακή απόφραξη των κάτω άκρων και κίνδυνο ακρωτηρια- σμού χορηγήθηκαν αυτόλογα βλαστοκύτταρα από το μυελό των οστών. Το 59% των ασθενών σε διάστημα 6 μηνών παρουσίασαν θεαματική βελτίωση στη βάδιση, ελάττωση στη λήψη αναλγητικών και καλύτερη γενική κατάσταση. Κανένας από τους ασθενείς δεν κατέληξε σε ακρωτηριασμό. Πέρα από το επώδυνο της λήψης του μυελού των οστών η χορήγηση βλαστοκυττάρων σε ασθενείς με διαταραχές της κυκλοφορίας αποτελεί μία ασφαλή μέθοδο η οποία προσφέρει σημαντικά οφέλη στους ασθενείς. Amann B, al,2009, Zentralbl Chir.134(4): Οι περισσότερες ηπατικές ασθένειες προκαλούν ηπατική δυσλειτουργία με τελική κατάληξη την πλήρη ανεπάρκεια του οργάνου. Η μεταμόσχευση ήπατος αποτελεί την καλύτερη θεραπευτική μέθοδο, αλλά παρουσιάζει πολλούς περιορισμούς όσον αφορά στην έλλειψη δότη, την πιθανότητα απόρριψης και τη συνεχή μετεγχειρητική λήψη φαρμάκων. Τα βλαστοκύτταρα αποτελούν μια πολλά υποσχόμενη νέα μέθοδο θεραπεί- ας, καθώς έχουν την ικανότητα της ανάπλασης και της διαφοροποίησης. Τα εμβρυικά βλαστοκύτταρα, τα αιμοποιητικά του μυελού των οστών, τα μεσεγχυματικά, τα βλαστοκύτταρα του αίματος του ομφαλίου λώρου, τα εμβρυικά προγονικά ηπατικά κύτταρα και τα ώριμα ηπατοκύτταρα μπορούν να βελτιώσουν την ηπατική λειτουργία σε μοντέλα πειραματόζωων με ηπατική βλάβη. Σε κλινικές μελέτες φάσης Ι όπου και έγινε μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων σε ασθενείς με νόσους του ήπατος έχει αποδειχθεί ότι οι επεμβάσεις αυτές είναι ασφαλείς και μπορούν να βοηθήσουν τον ασθενή. Bae et al. Korean J Hepatol Sep; 14 (3): ΤΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΤΟΥ ΟΜΦΑΛΙΟΥ ΛΩΡΟΥ ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΜΥΩΝ ΑΜΕΣΑ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Οι μυϊκές δυστροφίες είναι μία κατηγορία ασθενειών που χαρακτηρίζονται από προϊούσα μυϊκή αδυναμία, η οποία καταλήγει σε αναπηρία και θάνατο του ασθενούς. Διάφορα γονίδια είναι υπεύθυνα για τη σταθερότητα των των μυών, μεταλλάξεις των οποίων ευθύνονται για τη μυϊκή δυστροφία του Duchenne, τη μυϊκή δυστροφία του Becker, ασθένεια ήπιας μορφής, καθώς και άλλες. Η αντικατάσταση του ελαττωματικού μυ μέσω της μεταμόσχευσης βλαστοκυττάρων αποτελεί την ιδανική θεραπεία για τους ασθενείς με μυϊκή δυστροφία. Στη μελέτη αυτή εξετάστηκε εάν τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα από το αίμα του ομφαλίου λώρου μπορούν να εξελιχθούν σε υγιή μυϊκά κύτταρα και να χρησιμοποιηθούν θεραπευτικά. Αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα του αίματος του ομφαλίου λώρου χορηγήθηκαν ενδοφλέβια και παρατηρήθηκε ότι οι μυς των πειραματόζωων με μυϊκή δυστροφία σε διάστημα 12 εβδομάδων άρχισαν να εκφράζουν φυσιολογικούς δείκτες, οι οποίοι επιβεβαιώθηκαν με ειδικές εργαστηριακές εξετάσεις. Το αίμα του ομφαλίου λώρου περιέχει αρχέγονα κύτταρα τα οποία μπορούν να εξελιχτούν σε υγιή μυϊκά κύτταρα και να συμβάλλουν στη θεραπεία μιας μεγάλης κατηγορίας κληρονομικών ασθενειών των μυών (μυϊκές δυστροφίες) οι οποίες καταλήγουν σε αναπηρίες και πρόωρο θάνατο των ασθενών. Jazedje et al, Journal of Translational Medicine 2009, 7:6 Kong K et al 2004, Stem Cells 22,

17 NEWS 17 Φροντίδα και Φύλαξη στο Μαιευτήριο «Γένεσις» Biohe enika ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ nσυνεχίζεται η επιτυχημένη συνεργασία της Biohelleniκa με το Ιδιωτικό Μαιευτήριο Γένεσις στη Θεσσαλονίκη. Το πρόγραμμα Φροντίδα και Φύλαξη προσφέρει στους γονείς που επιλέγουν να φέρουν στον κόσμο το παιδί τους στο Μαιευτήριο Γένεσις την πιο ολοκληρωμένη υπηρεσία κρυοσυντήρησης βλαστοκυττάρων από τον ομφάλιο λώρο. Για τους γονείς που προγραμματίζουν τον τοκετό στην κλινική δεν είναι απαραίτητο να έχουν προμηθευτεί από πριν τον ασκό συλλογής. Η κλινική θα φροντίσει να είναι στη διάθεσή σας στην αίθουσα τοκετών. Οι γονείς κατά την προσέλευση τους στο Μαιευτήριο εκφράζουν στην υποδοχή την επιθυμία τους για τη συλλογή των βλαστοκυττάρων και το Μαιευτήριο σε συνεργασία με την Εταιρεία φροντίζει έτσι ώστε όλη η διαδικασία να εξελιχθεί χωρίς καμία επιβάρυνση των γονέων. Το Μαιευτήριο Γένεσις εγγυάται τη φύλαξη για τα επόμενα 20 χρόνια με ειδικό άρθρο στο Ιδιωτικό Συμφωνητικό. Οικονομική ενίσχυση της οικογένειας καθ' όλη τη διάρκεια ισχύος του Ιδιωτικού Συμφωνητικού nη ξεχωριστή φροντίδα και ασφάλεια της Biohelleniκa ενισχύεται με την κάλυψη των εξόδων νοσηλείας μέχρι του ποσού των σε περίπτωση που τα βλαστοκύτταρα χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία καρκίνου ή λευχαιμίας στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό καθ' όλη τη διάρκεια του Ιδιωτικού Συμφωνητικού. Eπιπλέον στην σπάνια περίπτωση της μη επιτυχημένης μεταμόσχευσης, για οποιοδήποτε λόγο, η Biohelleniκa θα συνεχίσει την προσπάθεια θεραπείας και θα προχωρήσει στην αναζήτηση νέου συμβατού μοσχεύματος. Για το σκοπό αυτό θα διαθέσει ποσό μέχρι και Οι ανωτέρω παροχές περιλαμβάνονται σε ειδικούς όρους του Ιδιωτικού Συμφωνητικού.

18 18 NEWS ΝΕOΤΕΡΕΣ ΕΞΕΛIΞΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚA ΜΕ ΤΗ ΧΡHΣΗ ΤΩΝ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤAΡΩΝ ΠΟΥ ΛΑΜΒAΝΟΝΤΑΙ ΑΠO ΤΟΝ ΟΔΟΝΤΙΚO ΠΟΛΦO Ο πολφός των δοντιών που βρίσκεται στο εσωτερικό τους αποτελεί πηγή πλούσια σε βλαστοκύτταρα τα οποία βρίσκονται σε στάδιο εντατικής μελέτης για εφαρμογές στην Αναγεννητική Ιατρική. Οι φρονιμίτες, τα νεογιλά δόντια και τα δόντια που εξάγονται για ορθοδοντικούς σκοπούς περιέχουν στον πολφό τους μεσεγχυματικού 3 ήταν εντυπωσιακά. Σε σύντομο τύπου βλαστοκύτταρα. χρονικό διάστημα τα ελλείμματα της ζωής τους και σε μερικές αναχαίτιση της νόσου, η παράταση Οι μέχρι σήμερα μελέτες έχουν είχαν αποκατασταθεί. Η περιπτώσεις η πλήρης δείξει ότι τα κύτταρα αυτά μπορούν επαναδημιουργία πολφού και αποκατάσταση. Η αποκατάσταση να δημιουργήσουν μικρά αγγεία, ουσιαστικά η αναγέννηση του εξαρτάται από τον αριθμό των κύτταρα των οστών, των χόνδρων, δοντιού μετά από απονεύρωση με κυττάρων που χορηγούνται κάθε 1 του λίπους και του νευρικού ιστού. τη χρήση βλαστοκυττάρων του φορά με επαναλαμβανόμενες Η ανάπτυξη αγγείων στην περιοχή πολφού βρίσκεται ήδη σε συστηματικές ενδοφλέβιες του εμφράγματος του μυοκαρδίου, 4 5 πειραματικό στάδιο. Πολλές χορηγήσεις. η οποία επανειλημμένα έχει μελέτες επικεντρώνονται στη 1Yalvac et all 2009, διαπιστωθεί στα πειραματόζωα, θεραπεία της νόσου του Duchene Pharmakogenomics J Sep 1 αποτελεί μία νέα θεραπευτική με τη χρήση βλαστοκυττάρων του 2 Iohara et all 2008, Stem cells 26 (9): προσέγγιση της αποκατάστασης πολφού. Η νόσος του Duchene του μυοκαρδίου μετά από είναι μία εξελισσόμενη 3 de Mendonca et al 2008, J Craniofac 2 έμφραγμα. Βλαστοκύτταρα του νευροεκφυλιστική νόσο του Surg 2008, 19 (1(: οδοντικού πολφού νευρικού συστήματος, η οποία 4 Iohara et al 2009, Reagen Med 4 (3): χρησιμοποιήθηκαν σε ασθενείς οι καταλήγει σύντομα σε αναπηρία οποίοι έφεραν εκτεταμένες και θάνατο. Η χρήση 5 Kerkis et al 2008, J Transl Med Jul 3 κακώσεις του κρανίου ή σε παιδιά βλαστοκυττάρων του πολφού σε (6): 35 τα οποία γεννήθηκαν με ελλείμματα πειραματικές μελέτες βελτιώνει την στα οστά του κρανίου, λόγω κακής κινητικότητα των πειραματόζωων, διάπλασης, και τα αποτελέσματα το σημαντικότερο όμως είναι η

19

20 Biohe enika ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ η μεγάλη ελληνική εταιρεία φύλαξης βλαστικών κυττάρων ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Εργαστήρια Γραφεία Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 65, ΤΚ , Κτήριο ZEDA Τηλ.: , , Fax: Γραφεία ος Τσιμισκή 137 (6 όροφος, έναντι ΧΑΝΘ) Τηλ.: , Fax: Κινητό: ΑΘΗΝΑ Γραφεία Πύργος Αθηνών, Λεωφόρος Μεσογείων 2-4, ος Κτήριο A' (1 όροφος), ΤΚ Τηλ: , , Fax: Κινητό: Εργαστήρια ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ Βασιλέως Κωνσταντίνου 48, Τηλ: , Fax: ΤΑΚ.ΕΙΕ Τράπεζα Αρχέγονων Κυττάρων Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Αρχελάου 28Α, 11635, Τηλ: , Fax: ΛΑΡΙΣΑ Γραφεία ος Μ. Αλεξάνδρου 3 (6 όροφος), ΤΚ Τηλ.: , Fax: Κινητό: ΠΑΤΡΑ Γραφεία Κως 18 & Πανεπιστημίου 3, ΤΚ Τηλ.: , Fax: Κινητό: ΙΩΑΝΝΙΝΑ Γραφεία Τεχνολογικό Πάρκο Πεδινή Ιωαννίνων, ΤΚ Τηλ.: , Fax: Κινητό: ΚΡΗΤΗ - ΗΡΑΚΛΕΙΟ Γραφεία Αμαλθείας 17 & Κατεχάκη, ΤΚ Τηλ.: Κινητό: ΚΛΙΝΙΚEΣ ΔΟΚΙΜEΣ ΑΡ. ΠΙΣΤ ης Τέρμα 17 Νοέμβρη, Πυλαία Τ.Θ , 54301, Θεσσαλονίκη Τηλ.: , Fax: info@genesis.org.gr ΑΝΟΙΧΤΗ ΓΡΑΜΜΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ (κλήση μόνο από σταθερό τηλέφωνο) info@biohellenika.gr ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ Κ. Κουζή, Ιατρός, Αν. Καθηγήτρια Ιστολογίας Εμβρυολογίας Α.Π.Θ., Κιν.: Γ. Κολιάκος, Ιατρός, Αν. Καθηγητής Βιοχημείας Α.Π.Θ.