1.2 Κύτταρο: η βασική μονάδα της ζωής

Transcript

1 1.2 Κύτταρο: η βασική μονάδα της ζωής

2 Γιατί το κύτταρο χαρακτηρίζεται βασική μονάδα ζωής; Γιατί είναι η μικρότερη μονάδα που μπορεί: Να τρέφεται Να αναπνέει Να αναπαράγεται Δηλαδή εμφανίζει τα χαρακτηριστικά της ζωής.

3 1. Πως μπορεί ένα μικροσκοπικό κύτταρο να επιβιώνει και να επιτελεί τις λειτουργίες του; 2. Πως μπορεί ένας πολυκύτταρος οργανισμός να επιβιώνει χωρίς να μπερδεύονται οι λειτουργίες των αναρίθμητων κυττάρων του;

4 Η επιβίωση κάθε κυττάρου Η επιβίωση κάθε οργανισμού εξασφαλίζονται από τη δομή και τις λειτουργίες των κυττάρων του. Όπως κάθε σπίτι μιας πόλης είναι ξεχωριστό, αλλά επικοινωνεί με τα άλλα σπίτια με διάφορους τρόπους. (τηλεφωνικό δίκτυο, ηλεκτρικό δίκτυο, δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης..

5 Πόσα κύτταρα υπάρχουν σ έναν οργανισμό; Πολλά κύτταρα πολυκύτταροι Κύτταρα πνευμόνων

6 μόνο ένα κύτταρο μονοκύτταροι αμοιβάδα Paramecium βλεφαριδωτό πρωτόζωο

7 Τα κύτταρα είναι ίδια μεταξύ τους; Ερυθρά αιμοσφαίρια Επιθηλιακό κύτταρο Νευρικό κύτταρο σπερματοζωάριο ωάριο

8 Παρά τις διαφορές τους, η εσωτερική οργάνωση και οι βασικές λειτουργίες των κυττάρων παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες. Διαφορές Ομοιότητες 1. Σχήμα 2. Μέγεθος 3. Ορισμένες λειτουργίες 1. Εσωτερική οργάνωση 2. Βασικές λειτουργίες

9 Ευκαρυωτικά κύτταρα Τα κύτταρα που διαθέτουν πυρήνα όπως είναι τα φυτικά και τα ζωικά Τα κύτταρα που δεν διαθέτουν πυρήνα ονομάζονται προκαρυωτικά πχ. τα βακτήρια

10 Το εσωτερικό του κυττάρου Ζωικό Και Φυτικό κύτταρο

11 Κοινά χαρακτηριστικά των ζωικών και φυτικών κυττάρων 1. πλασματική μεμβράνη 2. πυρήνας 3. κυτταρόπλασμα 4. μιτοχόνδρια

12 Χαρακτηριστικά που διαθέτουν μόνο τα φυτικά κύτταρα!!! 1. κυτταρικό τοίχωμα 2. χλωροπλάστες 3. χυμοτόπια

13 πλασματική μεμβράνη 1. Περιβάλλει το φυτικό και ζωικό κύτταρο. 2. Το ξεχωρίζει από το περιβάλλον. και 3. Επιτρέπει σε ορισμένες ουσίες να εισέρχονται και να εξέρχονται.

14 κυτταρόπλασμα 1. Ζελατινώδης μάζα. 2. Γεμίζει το χώρο ανάμεσα στην πλασματική μεμβράνη και στον πυρήνα. Στο κυτταρόπλασμα Υπάρχουν πολλά οργανίδια, στο εσωτερικό του και στο εσωτερικό των οργανιδίων επιτελείται ένας μεγάλος αριθμός λειτουργιών.

15 Πυρήνας Περιέχει το DNA Δηλαδή το γενετικό υλικό στο οποίο είναι αποθηκευμένες οι πληροφορίες που ρυθμίζουν τη δομή και τις λειτουργίες των κυττάρων.

16 μιτοχόνδρια Είναι οργανίδια. Εξασφαλίζουν ενέργεια για τις ανάγκες του κυττάρου.

17 κυτταρικό τοίχωμα 1. Αποτελείται κυρίως από κυτταρίνη 2. Περιβάλλει εξωτερικά την πλασματική μεμβράνη των φυτικών κυττάρων. 3. Προσφέρει στήριξη στο κύτταρο.

18 Χλωροπλάστες Οργανίδια στα οποία γίνεται η φωτοσύνθεση. Υπάρχουν μόνο στα φυτικά κύτταρα. (πράσινα μέρη)!!! Περιέχουν ουσία με πράσινο χρώμα, τη χλωροφύλλη, που δεσμεύουν την ηλιακή ενέργεια κατά τη φωτοσύνθεση.

19 χυμοτόπια Οργανίδια που αποθηκεύουν νερό, άλατα και άλλες ουσίες του φυτικού κυττάρου. Χρωστικές, Τοξικές ουσίες για να προσελκύουν ή να αποθαρρύνουν, για να αποφεύγουν τα φυτοφάγα.

20 Φυτικό και ζωικό κύτταρο Ομοιότητες 1. πυρήνας 2. πλασματική μεμβράνη Διαφορές 1. κυτταρικό τοίχωμα 2. χυμοτόπια 3. χλωροπλάστες 3. κυτταρόπλασμα 4. μιτοχόνδρια

21 Ασκήσεις για το σπίτι Α Ασκήσεις προφορικά γραπτά Β. μαθητή σελ. 24 2,4 Τ. εργασιών σελ. 13 Δ 1.4 (1,2)

22 Ασκήσεις για το σπίτι Β Ασκήσεις προφορικά γραπτά Β. μαθητή σελ. 24 1,3 Τ. εργασιών σελ. 14 Δ 1.4 (3α, 3β)

23 Ασκήσεις για το σπίτι Γ Ασκήσεις προφορικά γραπτά Β. μαθητή σελ. Τ. εργασιών σελ. 11 Δ 1.3 Το μέγεθος των κυττάρων

24 Φυτικά κύτταρα από κρεμμύδι στα οποία διακρίνεται ο πυρήνας

25 ζωικά κύτταρα από το επιθήλιο γλώσσας, στα οποία διακρίνεται ο πυρήνας

26 Το μέγεθος των κυττάρων

27 Το μέγεθος των κυττάρων Ώριμο ωάριο: 145 μm Ανθρώπινα κύτταρα: 5μm -1,5mm Νευρικό κύτταρο: κύριο σώμα 4-100μm Σπερματοζωάριο: 3μm-60μm Λεμφοκύτταρο:20μm Ερυθρό αιμοσφαίριο: 8μm Η μορφή και το μέγεθος του κάθε κυττάρου έχουν άμεση σχέση με τη λειτουργία τους μέσα στον οργανισμό. 1μ= 1/ m

28 Τα ανθρώπινα κύτταρα είναι της τάξης των 5 μm μέχρι 1,5 χιλιοστόμετρο. Ένα ανθρώπινο ωάριο έχει περίπου το μέγεθος κεφαλιού καρφίτσας. Υπολογίζεται ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από εκατό χιλιάδες δισεκατομμύρια κύτταρα. Όσο εκπληκτικό και αν ακούγεται, ο άνθρωπος διαθέτει περίπου 200 διαφορετικά είδη κυττάρων το καθένα από τα οποία επιτελεί μια διαφορετική λειτουργία μέσα στον οργανισμό.