Δημιουργία και αξιολόγηση των θεμάτων των γραπτών εξετάσεων του Γυμνασίου Τρίτη 14 Μαΐου 2013, , ΠΕΚ Καβάλας

Transcript

1 Δημιουργία και αξιολόγηση των θεμάτων των γραπτών εξετάσεων του Γυμνασίου Τρίτη 14 Μαΐου 2013, , ΠΕΚ Καβάλας Κωνσταντίνα Κηροποιού Σχολική Σύμβουλος ΠΕ2 Καβάλας

2 Εξεταστέα Υλη (Π.Δ. 409/1994, Άρθρο 3,Παρ. 4) Η εξεταστέα ύλη ορίζεται από το διδάσκοντα, γνωστοποιείται εγγράφως στο διευθυντή του σχολείου, καταχωρίζεται στο βιβλίο ύλης και γνωστοποιείται στους μαθητές. Ως εξεταστέα ύλη κατά μάθημα ορίζονται τα 3/5 της ύλης που διδάχθηκε με την προϋπόθεση ότι αυτά δεν είναι λιγότερα από το μισό της διδακτέας ύλης.

3 Τρόπος εξέτασης των μαθητών Γυμνασίου στα μαθήματα: Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, Ιστορία Π.Δ. 319/2000

4 (Γ2/6019/ , Παρ. 12. ) Σε όλα τα τμήματα της ιδίας τάξης του ιδίου σχολείου για το ίδιο μάθημα δίνονται κοινά θέματα από τον καθηγητή ή τους καθηγητάς που διδάσκουν το μάθημα σε συνεργασία με τον Διευθυντή του σχολείου, εκτός εάν συντρέχει σοβαρός αποχρών λόγος ο οποίος αναγράφεται σε σημείωση κάτω από το έγγραφο που περιέχει τα θέματα και κατατίθεται στο σχολείο.

5 Είδη ερωτήσεων Οι παραδοσιακές μορφές ερωτήσεων Οι ερωτήσεις αντικειμενικού τύπου

6 Είδη παραδοσιακών ερωτήσεων Ερωτήσεις Ανάπτυξης Ερωτήσεις Γλωσσικών Ερωτήσεις ή/ και Μαθημάτων Επίλυσης Εκτεταμένης Απάντησης Προβλημάτων

7 Είδη αντικειμενικών Ερωτήσεων Ερωτήσεις Ερωτήσεις Ερωτήσεις Δεδομένων Ανοικτής Άλλων Απαντήσεων Απάντησης Ειδών Εναλλακτικής Απάντησης Πολλαπλής Επιλογής Συμπλήρωσης Σύντομης Προσαρμογής (ή Σύζευξης ή Αντιστοίχισης) Κενού Απάντησης

8 Ερωτήσεις ανάπτυξης Χρησιμοποιούνται όταν θέλουμε να δώσει ο μαθητής μια απάντηση σε συνεχή συγκροτημένο λόγο με βάση τις γνώσεις του και τις εμπειρίες του. Απαιτείται οργάνωση σκέψης και έκφρασης Τα μειονεκτήματα αυτών των ερωτήσεων είναι: Η διόρθωση είναι δύσκολη και χρονοβόρα και η αξιολόγηση είναι υποκειμενική. Η έκταση της ύλης που μπορούν να καλύψουν είναι περιορισμένη. Δεν εξασφαλίζεται η αξιοπιστία της αντικειμενικότητας. Μπορεί να υπάρξουν αξιολογικές διαφοροποιήσεις ακόμα και από τον ίδιο των εκπαιδευτικό σε διαφορετικές χρονικές στιγμές για τις ίδιες απαντήσεις.

9 Ερωτήσεις σύγχρονες ή αντικειμενικού τύπου α. Δεδομένων απαντήσεων ερωτήσεις εναλλακτικής απάντησης Σωστό ή Λάθος; Παράδειγμα α) Η γυναίκα είχε σημαντική θέση στη μινωική Κρήτη. β) Το όνομα του Θεμιστοκλή είναι συνδεδεμένο με τη μάχη στο Μαραθώνα. γ) Οι θολωτοί τάφοι είναι δημιουργήματα του μυκηναϊκού πολιτισμού. δ) Το επάνω μέρος του κίονα του αρχαίου ναού λέγεται κιονόκρανο. ε) Το ιερό κέντρο των Μακεδόνων ήταν οι Δελφοί. στ)στα μελανόμορφα αγγεία οι μορφές έχουν χρώμα μαύρο. ζ) Ο Λικίνιος μετέφερε την πρωτεύουσα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από τη Ρώμη στο Βυζάντιο. η) Οι άνθρωποι του αρχαίου κόσμου αισθάνονταν την ανάγκη να προβλέψουν το μέλλον και γι αυτό απευθύνονταν στις αμφικτιονίες για να πάρουν απαντήσεις στα ερωτήματά τους.

10 Ερωτήσεις σύγχρονες ή αντικειμενικού τύπου α. Δεδομένων απαντήσεων ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Παράδειγμα Ποια από τις προτεινόμενες λέξεις αποδίδει καλύτερα το ρήμα «συνεκτιμώ»; α. υπολογίζω β. καταστρώνω γ. εκτιμώ πολύ δ. συνυπολογίζω ε. συμβιβάζω

11 Ερωτήσεις σύγχρονες ή αντικειμενικού τύπου α. Δεδομένων απαντήσεων ερωτήσεις προσαρμογής (ή σύζευξης ή αντιστοίχισης) Παράδειγμα α. Περικλής 1. Συνέλευση του λαού β. Εφιάλτης 2. Πέλλα γ. Εκκλησία του Δήμου 3. Γλυπτική δ. Λεωνίδας 4. Θερμοπύλες ε. Κούροι-Κόρες 5. Αυταρχική διακυβέρνηση στ. Φίλιππος Β 6. Προδοσία ζ. Τυραννικό πολίτευμα 7. Ρυθμός η. Δωρικός 8. Αθηναϊκή Δημοκρατία

12 Ερωτήσεις σύγχρονες ή αντικειμενικού τύπου β. Ανοιχτής απάντησης Ερωτήσεις συμπλήρωσης κενού Παράδειγμα Συμπληρώστε τις παρακάτω φράσεις: 1. Ο μινωικός πολιτισμός πήρε το όνομά του από 2. Η Γραμμική Α ήταν 3. Οι ναοί της αρχαϊκής εποχής κτίζονται σε δύο ρυθμούς τον και τον 4. Οι Σπαρτιάτες μεγάλωσαν το κράτος τους με (με ποιον τρόπο;) 5. Ο γυμναστής στην Αρχαία Αθήνα είναι γνωστός ως 6. Στη μάχη του Μαραθώνα διακρίθηκε ο Αθηναίος στρατηγός 7. Δύο πολύ γνωστά μινωικά ανάκτορα είναι και (ποια;)

13 Ερωτήσεις σύγχρονες ή αντικειμενικού τύπου β. Ανοιχτής απάντησης Ερωτήσεις σύντομης απάντησης Ο χαρακτήρας του Θεμιστοκλή (ιστορική πηγή) Το παρακάτω κείμενο αποκαλύπτει δύο λόγους για τους οποίους η νίκη του Μιλτιάδη στο Μαραθώνα δεν άφηνε το Θεμιστοκλή να ησυχάσει. Ποιοι είναι αυτοί; (Απαντήστε στο ερώτημα σε μια μικρή παράγραφο). Χρησιμοποιήσετε τη λέξη «στερεότυπο» σε μια πρόταση με τρόπο που να δείχνετε ότι κατανοείτε τη σημασία της. Στην Αίγυπτο βρέθηκαν θραύσματα από καμαραϊκά αγγεία. Γράψτε μια εξήγηση γι αυτό. Δώστε συνώνυμα των παρακάτω λέξεων.

14 Ερωτήσεις σύγχρονες ή αντικειμενικού τύπου γ. Αλλα είδη ερωτήσεων Ερωτήσεις ιεράρχησης Παράδειγμα Να τοποθετήσετε κατά χρονολογική σειρά τέσσερις μεγάλες μάχες των Περσικών πολέμων ξεκινώντας από την παλαιότερη. α. β. γ. δ.

15 Ερωτήσεις κρίσης Δεν απαιτούν απλή μηχανική αναπαραγωγή των διδασκομένων αλλά αποσκοπούν να ελέγξουν το βαθμό στον οποίο ο μαθητής είναι σε θέση: Να διακρίνει τα ουσιώδη από τα επουσιώδη. Να αναλύει φαινόμενα και καταστάσεις. Να διατυπώνει δικές του απόψεις. Να συνδυάζει, να αναλύει και να συνθέτει. Να συγκρίνει πρόσωπα, καταστάσεις, γεγονότα και να βρίσκει ομοιότητες και διαφορές. Να βρίσκει λύσεις σε άγνωστες προβληματικές καταστάσεις.

16 Φροντίζουμε να διαφοροποιούμε τις ερωτήσεις μας ως προς τους παρακάτω παράγοντες: Τύπο ερώτησης Μαθησιακούς Στόχους Θεματική Ενότητα Βαθμό Δυσκολίας

17 Εκφράστε τη γνώμη σας Οταν ο μαθητής ακούει ή διαβάζει μιαν ερώτηση εννοεί ακριβώς αυτό που εννοούσε και ο δάσκαλος, όταν διατύπωνε την ερώτηση; Σε ποια σφάλματα εκτίμησης μπορεί να υποπέσει ο αξιολογητής, συνήθως ο μη έμπειρος;

18 Σκέψεις για σωστή κατασκευή των ερωτήσεων, διόρθωση και βαθμολόγηση των γραπτών Η ερώτηση σε μια εξέταση πρέπει να διατυπώνεται με πληρότητα σαφήνεια και ακρίβεια. Οι ερωτήσεις πρέπει να εξετάζουν τα πιο ουσιαστικά σημεία της ύλης. Οι ερωτήσεις πρέπει να επιδέχονται μία σωστή απάντηση. Είναι ανάγκη να προσδιορίζουμε στους μαθητές τι ζητάμε. Ο βαθμολογητής θα πρέπει να αποφασίσει τι κανόνα βαθμολόγησης θα χρησιμοποιήσει, έτσι ώστε να επιμείνει στον ίδιο κανόνα για όλα τα γραπτά.

19 Συνέχεια Αν στη διατύπωση της ερώτησης έχει προβλεφθεί κατανομή της βαθμολογίας ανά διάσταση της απάντησης, αυτή η κατανομή πρέπει να τηρηθεί αυστηρά και κατά τη βαθμολόγηση των απαντήσεων. Αν δεν έχει προβλεφθεί, τότε ο ίδιος ο βαθμολογητής πρέπει να την επινοήσει και να την εφαρμόσει ομοιόμορφα σε όλα τα γραπτά. Μια ερώτηση εκτεταμένης απάντησης πρέπει να έχει εμφανείς διαστάσεις, έτσι ώστε να είναι δυνατή η κατανομή των βαθμών στις διαστάσεις αυτές (π.χ. μια ερώτηση που θα πάρει άριστα 4 μονάδες, να έχει 4 ή 2 διαστάσεις) Καλό είναι να διορθώνονται όλα τα γραπτά σε μια προσπάθεια κι, αν χρειάζεται, να ξαναδιαβάζονται σε μια δεύτερη προσπάθεια, για να αποφευχθεί η μετατόπιση κριτηρίου.

20 Περιεκτικότητα της γραπτής εξέτασης -Μια γραπτή εξέταση είναι περιεκτική σε ικανοποιητικό βαθμό, αν οι ερωτήσεις της αποτελούν αντιπροσωπευτικό δείγμα της γνώσης που περιέχεται στο μάθημα το οποίο εξετάζει. --Η περιεκτικότητα σχετίζεται άμεσα με το κύρος περιεχομένου το οποίο αναφέρεται στο αν η γραπτή εξέταση διαπιστώνει πράγματι εκείνο για το οποίο κατασκευάστηκε.

21 Αντικειμενικότητα της γραπτής εξέτασης Αντικειμενική είναι μια ερώτηση, αν αποκλείεται να βαθμολογηθεί διαφορετικά από διαφορετικούς βαθμολογητές ή και από τον ίδιο βαθμολογητή, αν ξαναβαθμολογήσει το γραπτό. Αυτό σημαίνει πως η δομή της πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να είναι αδύνατη η παρερμηνεία της ερώτησης, και η απάντηση που μπορεί να δοθεί είναι αποκλειστικά μία. Αν επιδέχεται διαφοροποίηση η απάντηση, τότε η ερώτηση δεν είναι αντικειμενική.

22 Λίγα λόγια για το εξεταστικό άγχος των μαθητών Το μέτριο εξεταστικό άγχος (που δεν είναι άγχος με την αρνητική έννοια πλέον)αποδείχθηκε ότι έχει θετικές επιπτώσεις στην επίδοση του μαθητή, στην απόδοσή του, στη μάθηση γενικότερα. Προκαλείται από διάφορα αίτια και επηρεάζεται άμεσα και ουσιαστικά από τη σχέση δασκάλουμαθητή. Όταν η σχέση αυτή είναι σχέση συνεργασίας σε κοινώς παραδεκτά πλαίσια, αμβλύνεται η αρνητική ψυχολογική επίπτωση της εξέτασης.

23 Ενδείκνυται να γνωρίζουν οι μαθητές το είδος των ερωτήσεων με τις οποίες θα εξεταστούν; Εχουν εκφραστεί αντίθετες απόψεις γι αυτό το θέμα. Η αξιολόγηση δεν έχει σκοπό να αιφνιδιάσει το μαθητή. Αν οι μαθητές γνωρίζουν όλα τα είδη των ερωτήσεων και έχουν ασκηθεί αρκετά σε όλα, τότε η χρησιμοποίηση οποιουδήποτε είδους σε μια εξέταση δεν θα είναι έκπληξη γι αυτούς.

24 Επίδειξη - Αντίγραφα γραπτών δοκιμίων (Γ2/4867/ ΥΠ.Ε.Π.Θ.) οι καθηγητές των σχολείων Δ.Ε. υποχρεώνονται να επιδεικνύουν στους γονείς των μαθητών τα γραπτά δοκίμια των προαγωγικών ή απολυτηρίων εξετάσεων των παιδιών τους, εφόσον αυτό ζητηθεί γραπτώς.

25 Βιβλιογραφία Αθανασίου Λ. (2000). Αξιολόγηση της επίδοσης του μαθητή στο σχολείο και του διδακτικού έργου. Ιωάννινα. Εκδ:ίδιου. Ασπρουλάκης, Κ. (1985). Η αξιολόγηση του μαθητή στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της εκπαιδευτικής πράξης, Λόγος και Πράξη, 27, Βαϊνάς, Κ. (2001). Προσπάθειες ελαχιστοποίησης της υποκειμενικότητας στην εκπαιδευτική αξιολόγηση, στο: ΑξιολόγησηΕκπαιδευτικών Προγραμμάτων και Σχολείου: Εκπαιδευτική Αξιολόγηση; Πώς;, Αθήνα:Μεταίχμιο, Βασιλείου, Γ. (1999). Βελτίωση της μάθησης διά της αξιολόγησης, στο: Ελληνική παιδαγωγική και εκπαιδευτική έρευνα: πρακτικά 1 ου πανελλήνιου συνεδρίου. Αθήνα:Ατραπός, Δημητρόπουλος, Ε. (1989α). Εκπαιδευτική αξιολόγηση Μέρος Β : Η αξιολόγηση του μαθητή. Αθήνα:Γρηγόρης. Θεοφιλίδης, Χ. (1997).Η δεξιότητα της επεξήγησης: Μια βασική προϋπόθεση της αποτελεσματικής διδασκαλίας, ΣύγχρονηΕκπαίδευση, 96/97,

26 Σας ευχαριστώ