την αντιμετώπιση χρονίως πασχόντων και την παρηγορητική περίθαλψη.

Transcript

1 Φίλες και Φίλοι Είναι τιμή η πρόσκληση της Ένωσης Γυναικών Λάρισας στην εκδήλωση σας. Είναι αδύνατον να καλύψουμε τα πάντα σε μία ομιλία. Θα προσπαθήσω να καλύψω τα σημαντικότερα σημεία κατά την άποψη μου, ώστε να αποτελέσουν το έναυσμα για την συζήτηση που θα ακολουθήσει. Αρχικά θα πρέπει να μιλήσουμε για το γενικότερο πλαίσιο του συστήματος υγείας στο οποίο ζούμε το οποίο επηρεάζει συνολικά το λαό και θα δούμε πως αυτό εξειδικεύεται στην υγεία της γυναίκας, της μητέρας και του παιδιού. Τα προβλήματα του συστήματος υγείας στην Ελλάδα δεν πηγάζουν από την κρίση, απλά επιταχύνθηκε η επιδείνωση τους. Είναι βαθύτερα και μπορούμε να τα συνοψίσουμε στις οργανωτικές αδυναμίες και στη πολιτική της ΕΕ και των εκάστοτε κυβερνήσεων, που έχουν την ρίζα τους στην εμμονή στον καπιταλιστικό τρόπο ανάπτυξης και στην υγεία όπως και σε άλλες δραστηριότητες. Τα οργανωτικά προβλήματα του συστήματος υγείας πηγάζουν από την εσκεμμένα λανθασμένη και αποσπασματική οργάνωση του κατά την δημιουργία του, που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης. Ένα σύστημα υγείας δομείται γύρω από 5 πυλώνες: την πρόληψη και την πρωτοβάθμια την δευτεροβάθμια περίθαλψη την τριτοβάθμια περίθαλψη και την αντιμετώπιση χρονίως πασχόντων και την παρηγορητική περίθαλψη. Στην Ελλάδα από την δημιουργία του το σύστημα είχε τεράστια και εσκεμμένα κενά σε όλες τις βαθμίδες του και κάποια όπως η πρόληψη, η παρηγορητική περίθαλψη και η αποκατάσταση έλειπαν παντελώς. Τα κενά αυτά παρέμειναν για να επιτρέψουν από την γέννηση του κατ όνομα Δημοσίου συστήματος υγείας την ιδιωτικοποίηση πολλών επιμέρους δράσεων με την απαραίτητη φυσικά κερδοφορία. Στο πλαίσιο μιας σύντομης ομιλίας δεν είναι δυνατόν να αναλυθούν όλες αυτές οι ελλείψεις και θα αναφέρω σε κάποια χτυπητά παραδείγματα. Χαρακτηριστική είναι η έλλειψη σε κρεβάτια ΜΕΘ, σε δημόσιες μονάδες αποκατάστασης, η αναλογία χειρουργικών τραπεζιών ως προς τις νοσηλευτικές κλίνες των νοσοκομείων και η πληθυσμιακή κάλυψη σε δημόσια μαιευτήρια. Χρειάζεται άνοιγμα όλων των κλειστών κλινών ΜΕΘ και διπλασιασμός των υπαρχόντων κρεβατιών για να φτάσουμε τις ανάγκες σε κρεβάτια με βάση αυτά που ισχύουν διεθνώς. Η πολιτική των εκάστοτε κυβερνήσεων για να τονώσουν τις ιδιωτικές κλινικές διαχρονικά είναι να παραμένουν κλειστά πάνω από 100 κρεβάτια ΜΕΘ. Νοικιάζοντας με ημερήσιο κόστος νοσηλείας 1500 ευρώ τη στιγμή που με μέρος του κόστους αυτού θα μπορούσαν να έχουν ανοιχτά τα κρεβάτια στις δημόσιες δομές. Από την παντελή πρακτικά έλλειψη μονάδων αποκατάστασης έχουμε μετακινηθεί σε μια πληθώρα ιδιωτικών μονάδων, που έχουν στηθεί με «επιδοτήσεις», οι οποίες με διάφορα τρύκ μπορεί να φτάνουν το 100%. Το κόστος λειτουργίας αυτών των μονάδων που συνοδεύεται πολλές φορές και από την σχετική τεχνητή «υπερκατανάλωση» που προκαλεί αφαίμαξη των ασφαλιστικών ταμείων, σε όφελος ιδιωτών που πολλές φορές έχουν μικρή ή και καθόλου συμμετοχή στην επένδυση των μονάδων. Εδώ πρέπει να σημειωθεί η σχεδόν πλήρης έλλειψη αντίστοιχων δημόσιων μονάδων. Η διατήρηση της αναλογίας χειρουργικών τραπεζιών ως προς τις νοσηλευτικές κλίνες των νοσοκομείων στα επίπεδα της δεκαετίας του 60 σε συνεργασία με την υποστελέχωση δημιουργεί και εκτοξεύει αριθμητικά τις λίστες αναμονής. Επιπλέον δεν επιτρέπει την αξιοποίηση των σύγχρονων ιατρικών μεθόδων που έχουν επιτρέψει την μείωση του χρόνου νοσηλείας. Η εκρηκτική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί σε συνδυασμό με την υποστελέχωση του δημόσιου συστήματος και τις ελλείψεις των νοσοκομείων σπρώχνουν βίαια τους ασφαλισμένους στον ιδιωτικό τομέα με ότι αυτό μπορεί να συνεπάγεται.

2 Η κάλυψη των μαιευτικών αναγκών στην Ελλάδα σήμερα καλύπτεται σε μεγάλο βαθμό από τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό είναι συνειδητή απόφαση των εκάστοτε κυβερνήσεων. Αυτό βέβαια εμπεριέχει οικονομικό κόστος για τον λαό και τώρα που οι οικονομικές δυνατότητες της εργατικής-λαϊκής οικογένειας μειώθηκαν δραματικά η δημόσιες δομές είναι δραματικά ανεπαρκείς για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών. Ανάλογα και εξίσου σημαντικά και πολλές φορές δραματικά παραδείγματα, μπορεί να αντλήσει κανείς από την λειτουργία του Εργαστηριακού τομέα των νοσοκομείων, της απεικονιστικής ιατρικής και της ακτινοθεραπείας. Αυτές οι δομικές δυσλειτουργίες του συστήματος υγείας έχουν επιδεινωθεί τα χρόνια της κρίσης. Η συνολική δημόσια δαπάνη για την υγεία από το 2009 μέχρι το 2012 έχει μειωθεί κατά 25%. Από το 2009 μέχρι το 2013 έχει επιβληθεί μια μείωση της τάξης του 50% στους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων του ΕΣΥ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ. Οι δημόσιες δομές υγείας απώλεσαν την τελευταία δεκαετία πάνω από εργαζόμενους. Οι εργαστηριακές εξετάσεις μόνο την τελευταία διετία μειώθηκαν κατά 12.6%. Ο προγεννητικός έλεγχος έχει επί της ουσίας καταργηθεί. Οι προληπτικές γυναικολογικές εξετάσεις κινδυνεύουν με κατάργηση. Όλα αυτά τη στιγμή που ο ασθενής έχει επιβαρυνθεί με συμμετοχή στη νοσοκομειακή περίθαλψη, αύξηση της συμμετοχής στα φάρμακα στο 28%, ενώ την ίδια στιγμή το εισόδημά του έχει μειωθεί σε σημείο που αγγίζει το 50%, για τους εργαζόμενους και στο 100% για τους ανέργους σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ. Παράλληλα η υλικοτεχνική υποδομή των νοσοκομείων δεν αντικαθιστάται κάνοντας την περίθαλψη των ασθενών όχι μόνο δυσκολότερη αλλά και σε ορισμένες φορές και πιο επικίνδυνη. Τέλος υπάρχει ένα τεράστιο κύμα εξόδου εκπαιδευμένου επιστημονικού προσωπικού που στην αδυναμία του να βρει δουλειά αναγκάζεται να φύγει στο εξωτερικό. Να σημειωθεί ότι το ΙΟΒΕ είναι ένα ινστιτούτο μελέτης των βιομηχάνων και η μελέτη αναδεικνύει τα κενά που ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να καλύψει. Στο γενικότερο πλαίσιο της πολιτικής της ΕΕ και του κεφαλαίου υπάρχει μια στοχευμένη υποβάθμιση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της υγείας στη χώρα μας. Από το 1999 χρονολογείται η συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και της ΕΕ για το κλείσιμο των δημόσιων ψυχιατρείων. Πολύ πριν ξεσπάσει η κρίση, πολύ πριν υπογραφεί το μνημόνιο, όταν η ελληνική οικονομία ήταν στη φάση καπιταλιστικής ανάπτυξης. Αυτή η διαχρονική πολιτική συνεχίζεται και με το τρίτο κοινοτικό πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για την υγεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και στην ελληνική του εκδοχή «ΥΓΕΙΑ ». Αξίζει να σημειώσουμε ότι η διάλυση των δημοσίων συστημάτων υγείας δεν είναι ελληνικό φαινόμενο αλλά είναι γενικότερη κατεύθυνση των καπιταλιστικών κυβερνήσεων σε όλο τον κόσμο όπου υπήρχαν τέτοια συστήματα. Στόχος είναι η μετατροπή της υγείας σε εμπόρευμα και η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στο τομέα της υγείας. Στη πόλη μας έχουμε πικρή εμπειρία από αυτές τις λογικές και στο επίπεδο των εργαζομένων, βλέπε Αρωγή που οι εργαζόμενοι μετρούν 8 μήνες απλήρωτοι, αλλά και στο επίπεδο των ασθενών. Τώρα θα περάσουμε σε πιο εξειδικευμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γυναίκα και το παιδί στις σημερινές συνθήκες. Που όμως όπως τόνισα και όπως θα συνεχίζω να τονίζω δεν είναι απόρροια της κρίσης αλλά δημιούργημα του κοινωνικοοικονομικού συστήματος στο οποίο ζούμε. Η μητρότητα Από την φύση η γυναίκα επιτελεί έναν ιδιαίτερο βιολογικό ρόλο. Αυτόν της κυοφόρησης και του θηλασμού. Εξαιτίας της πίεσης του καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης στους εργαζόμενους, γυναίκες και άντρες. Η απόκτηση παιδιών αναβάλλεται για μεγαλύτερες ηλικίες. Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις όμως στην φυσιολογική αναπαραγωγή.

3 Η γονιμότητα της γυναίκας επηρεάζεται μεταξύ άλλων από την ηλικία. Μετά την ήβη η γυναικεία αναπαραγωγική ικανότητα αυξάνεται και μετά μειώνεται. Η κορύφωση της γυναικείας αναπαραγωγικής ικανότητας είναι στις ηλικίες Μετά μειώνεται σταδιακά με μια ραγδαία μείωση μετά την ηλικία των 35 ετών. Η εμμηνόπαυση συνήθως έρχεται στην τέταρτη και πέμπτη δεκαετία της ζωής, αν και η υπογονιμότητα λόγο της ηλικίας πιθανών θα έχει προκληθεί νωρίτερα. Ενδεικτικά: Στην ηλικία των 30: 75% θα έχουν σύλληψη που θα οδηγήσει σε ζωντανή γέννα εντός ενός έτους. 91% θα έχουν σύλληψη που θα οδηγήσει σε ζωντανή γέννα εντός τεσσάρων ετών. Στην ηλικία των 35 66% θα έχουν σύλληψη που θα οδηγήσει σε ζωντανή γέννα εντός ενός έτους. 84% θα έχουν σύλληψη που θα οδηγήσει σε ζωντανή γέννα εντός τεσσάρων ετών. Στην ηλικία των 40 44% θα έχουν σύλληψη που θα οδηγήσει σε ζωντανή γέννα εντός ενός έτους. 64% θα έχουν σύλληψη που θα οδηγήσει σε ζωντανή γέννα εντός τεσσάρων ετών. Αυτά είναι στοιχεία από ζευγάρια και μιλάνε για φυσιολογική σύλληψη. Είναι δε σημαντικό να ξανατονίσουμε πως η ηλικία στην οποία ξεκινάει η ραγδαία πτώση της γονιμότητας της γυναίκας είναι τα 35 και όχι τα 40 όπως νομίζουν τρεις στους τέσσερεις στο δυτικό κόσμο. Εκτός όμως από την αύξηση της υπογονιμότητας με την αύξηση της ηλικίας. Η αύξηση της μητρικής ηλικίας ενέχει και άλλους κινδύνους. Ο κίνδυνος το παιδί να έχει χρωμοσωμικές ανωμαλίες αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας της μητέρας. Η τρισωμία του 21 ου χρωμοσώματος ή αλλιώς σύνδρομο Down είναι η πιο συχνή χρωμοσωμική ανωμαλία και ο κίνδυνος αυξάνεται ραγδαία με την ηλικία: Στην ηλικία των 20, 1 σε 1,441 Στην ηλικία των 25, 1 σε 1,383 Στην ηλικία των 30, 1 σε 959 Στην ηλικία των 35, 1 σε 338 Στην ηλικία των 40, 1 σε 84 Στην ηλικία των 45, 1 σε 32 Στην ηλικία των 50, 1 σε 44 Επιπρόσθετα με την αύξηση της μητρικής ηλικίας αυξάνεται και ο κίνδυνος η μητέρα να πεθάνει πριν τα 18 έτη του παιδιού. Που εκτός από της τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες στην οικογένεια. Έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχολογική υγεία του παιδιού. Έτσι η πίεση του καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης στους νέους εργαζόμενους που σπρώχνει την απόκτηση παιδιών σε όλο και μεγαλύτερες ηλικίες είναι εγκληματική. Αυξάνει την υπογεννητικότητα. Αυξάνει τον κίνδυνο για γενετικές ασθένειες. Σπρώχνει όλο και περισσότερα ζευγάρια στην «λύση» της εξωσωματικής γονιμοποίησης και υποβοηθούμενης εγκυμοσύνης. Εξωσωματική γονιμοποίηση και υποβοηθούμενη εγκυμοσύνη Το 1978 γεννήθηκε το πρώτο παιδί με εξωσωματική γονιμοποίηση. Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια εξαιρετικά ακριβή, επίπονη και δύσκολη ιατρική διαδικασία. Είναι μια εξαιρετικά σημαντική ιατρική διαδικασία που τις τελευταίες τρεις δεκαετίες έχει βοηθήσει πολλά ζευγάρια να αποκτήσουν παιδιά που υπό άλλες συνθήκες δεν θα μπορούσαν. Δεν είναι όμως πανάκεια έχει περιορισμούς, σοβαρές επιπλοκές και μεγάλο κόστος (οικονομικό, κοινωνικό, οικογενειακό και ψυχολογικό).

4 Η ηλικία της μητέρας παίζει σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της εξωσωματικής ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιούνται δικά της ωάρια. Ενδεικτικά οι ζωντανές γέννες μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση: <35 ετών 40.7% ετών 31.3% ετών 22.2% ετών 11.8% >42 ετών 3.9% Γενικά η χρησιμοποίηση ωαρίων από δωρητές έχει μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας. Ακόμα και η κρυοκατάψηξη ωαρίων έχει προβλήματα και μειώνει τα ποσοστά επιτυχίας τουλάχιστον κατά 30%. Πέραν των προβλημάτων για την τελική επιτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης που είδαμε μέχρι τώρα, η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει πολλούς και σοβαρούς κινδύνους και για την μητέρα και για το παιδί. Η μητέρα διατρέχει τον κίνδυνο να αναπτύξει σύνδρομο υπερενεργοποίησης ωοθηκών με πιθανές σοβαρές συνέπειες. Επιπρόσθετα υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για έκτοπη εγκυμοσύνη με όλους τους συσχετιζόμενους κινδύνους και άλλες επιπλοκές της εγκυμοσύνης. Ιδιαίτερα σε κλινικές που δεν ακολουθούν τους διεθνείς κανόνες για την εξωσωματική γονιμοποίηση υπάρχει ο κίνδυνος πολλαπλών κυήσεων που επιφέρει αυξημένο κίνδυνο λιποβαρούς και πρόωρης γέννας. Η διαδικασία είναι ιδιαίτερα στρεσσογόνος και φαίνεται πως σε αποτυχημένες προσπάθειες υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για την εκδήλωση κλινικής κατάθλιψης στις μητέρες. Τα παιδιά που γεννιούνται με εξωσωματική γονιμοποίηση έχουν αυξημένο κίνδυνο για να εμφανίσουν χρόνια ιατρικά νοσήματα. Έτσι βλέπουμε πως η εξωσωματική γονιμοποίηση δεν είναι «αθώα». Ένα από τα «κατορθώματα» της σύγχρονης κοινωνίας που σαπίζει είναι πως μετατρέπει μια επιστημονική ανακάλυψη, που έχει σκοπό να βοηθήσει ζευγάρια που δεν μπορούν να κάνουν παιδιά, σε εμπόρευμα και σε μέσο εκμετάλλευσης. Η εξαιρετικά επικίνδυνη διαδικασία που άρχισε με προηγούμενες κυβερνήσεις και συνεχίζεται με αυτήν είναι η διαδικασία δημιουργίας ιατρικού τουρισμού στο τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Όπου έχει επιχειρηθεί αυτό έχει ακολουθήσει ένα εξαιρετικά χαλαρό νομικό πλαίσιο που καθιστά τους κινδύνους ακόμα μεγαλύτερους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Πολωνία που πρόσφατα μια γυναίκα από την Γερμανία ανακοινώθηκε πως περιμένει τετράδυμα σε ηλικία 65 ετών. Ακόμα και στην θεωρητικά πιο αυστηρή Ιταλία πρόσφατα πέθανε μια γυναίκα στην διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης. Χρησιμοποιώντας την ύπαρξη της τεχνικής αυτής η εργοδότες πιέζουν τις νέες γυναίκες να μην κάνουν παιδιά στη φυσιολογική ηλικία. Σπρώχνοντας τα ζευγάρια στην ανάγκη αυτής της τεχνικής με το μεγάλο κόστος τόσο το χρηματικό (είτε προσωπικό είτε στα ασφαλιστικά ταμεία) αλλά και το ψυχολογικό αλλά και με όλα αυτά τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει. Έτσι μια ιατρική πράξη μετατράπηκε σε μέσο εκμετάλλευσης των νέων. Η πολιτεία μάλιστα αντί να πάρει μέτρα προστασίας της μητρότητας που θα κατέβαζαν την ηλικία τεκνοποίησης, θεσμοθέτησε την κάλυψη της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής από τα ταμεία! Το κόστος δεν έχει αποτιμηθεί ακόμη αλλά τα χρήματα αυτά σίγουρα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην προστασία της μητρότητας. Και όλα αυτά πάντοτε προ κρίσεως. Κύηση Η περίοδος της κύησης είναι μια εξαιρετικά ευαίσθητη περίοδος τόσο για την μητέρα όσο και για το έμβρυο. Η μητέρα και το έμβρυο χρειάζονται μια ολοκληρωμένη φροντίδα καθ όλη την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η σημασία της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και της πρόληψης σε αυτήν την περίοδο είναι εξαιρετικά σημαντικές. Δυστυχώς στην Ελλάδα η σχεδόν παντελής έλλειψη σε επίπεδο

5 πρόληψης αλλά και η εξαιρετικά ελλιπής πρωτοβάθμια υγεία βάζουν σε κίνδυνο την υγεία της μητέρας αλλά και μελλοντικά του παιδιού. Χρειάζεται συστηματική ενημέρωση της μέλλουσας μητέρας για τους πιθανούς επιβαρυντικούς παράγοντες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και πως θα τους αποφύγει. Παράλληλα χρειάζεται συστηματική παρακολούθηση για την έγκαιρη διάγνωση επιπλοκών της εγκυμοσύνης. Όλα αυτά είναι αδύνατα χωρίς την ύπαρξη ενός ενιαίου δημόσιου συστήματος πρωτοβάθμιας υγείας και πρόληψης. Απαραίτητη είναι και η άδεια κυήσεως σε όλες τις έγκυες, και όχι μόνο σε αυτές με επιπλοκές, τουλάχιστον κατά την διάρκεια των τελευταίων τριών μηνών της κυήσεως. Έχει αποδειχθεί πως τα αυξημένα επίπεδα στρες κατά την ύστερη περίοδο της κύησης αυξάνει τον κίνδυνο για επιπλοκές με την κύηση αλλά και σχετίζεται με μελλοντικά ιατρικά προβλήματα του παιδιού. Επίσης έχει αποδειχθεί πως εξαιρετικά σημαντική είναι η διατήρηση ενός φυσιολογικού τρόπου ζωής όσων αφορά τις ώρες φωτός και του ύπνου και ότι γυναίκες που έκαναν δουλειά βάρδιας τα νεογνά παρουσίασαν περισσότερα προβλήματα υγείας. Τοκετός, Καισαρική και Μητρικός Θηλασμός Στα πλαίσια της εμπορευματοποίησης της υγείας στο δυτικό κόσμο έχει παρατηρηθεί μια αδικαιολόγητη αύξηση των καισαρικών, ιδιαίτερα στον τόπο μας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα για μια περίοδο το ΙΚΑ κάλυπτε την καισαρική στα ιδιωτικά μαιευτήρια αλλά όχι τον φυσιολογικό τοκετό! Όλα αυτά ενώ έχει αποδειχτεί ότι η διαδικασία του φυσιολογικού τοκετού είναι απαραίτητη για την ενεργοποίηση μηχανισμών στο νεογνό που θα το προετοιμάσουν για την ζωή εκτός της μητέρας. Εδώ είναι σημαντικό να σημειώσουμε πως σε ορισμένες περιπτώσεις η καισαρική είναι απαραίτητη για την ασφάλεια της μητέρας και του νεογνού. Ανησυχία προκαλεί η καινούρια σχετικά μόδα του τοκετού στο σπίτι. Οι αμαρτωλές ΜΚΟ ξαναχτυπούν τώρα και στην υγεία της γυναίκας. ΜΚΟ με ολιγόωρα σεμινάρια παρέχουν πιστοποιήσεις για παρακολούθηση και διενέργεια τοκετού στο σπίτι. Εξαιρετικά επικίνδυνη πρακτική με πολλαπλές συνέπειες στην υγεία τόσο της μητέρας αλλά και του νεογνού. Έτσι υπό το μανδύα του φυσιολογικού, του «έτσι γέννησε η προγιαγιά μας και ήμασταν υγιέστεροι» και άλλα τέτοια αναχρονιστικά και αντιεπιστημονικά επιχειρήματα βάζουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Και μια προσωπική εκτίμηση προετοιμάζουν το έδαφος για την κατάργηση της παροχής μαιευτικών υπηρεσιών σε έγκυες που δεν έχουν να πληρώσουν. Η έλλειψη επαρκούς πρωτοβάθμιας φροντίδας και ενημέρωσης και διαπαιδαγώγησης οδηγεί και σε περαιτέρω προβλήματα. Αφού οι νέες μητέρες δεν είναι προετοιμασμένες για τον μητρικό θηλασμό. Ο μητρικός θηλασμός κατά τους πρώτους έξι μήνες ζωής του βρέφους είναι αναγκαίος για την φυσιολογική ανάπτυξη του. Εξίσου σημαντικό πρόβλημα είναι η πίεση των εργοδοτών για επιστροφή στη δουλειά όσο ταχύτερα γίνεται με την απειλή της απόλυσης εάν εξαντλήσουν την άδεια ανατροφής. Με τον μηχανισμό αυτό θησαυρίζουν κύρια οι εταιρείες παραγωγής έτοιμων σκευασμάτων. Εμβολιασμοί πρόληψη Οι εξετάσεις πρόληψης γυναικείων νοσημάτων (ΠΑΠ τεστ, Μαστογραφία κα) που έχουν σημαντικότατες θετικές επιδράσεις στην δημόσια υγεία ενώ παρέχονται σε ένα βασικό επίπεδο η χορήγησή τους βρίσκεται υπό αμφισβήτηση. Υπό τις ευλογίες της ΕΕ (αφού αυτό εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες σιγά σιγά) η προηγούμενη κυβέρνηση προσπάθησε να μειώσει δραστικά έως και να διακόψει εντελώς την παροχή αυτών των εξετάσεων στα πλαίσια του αποκαλούμενου κατ ευφημισμόν «ορθολογισμού» του ασφαλιστικού συστήματος. Δηλαδή εάν δεν έχετε να πληρώσετε μπορείτε να πεθάνετε να γλιτώσουμε και από την όση σύνταξη σας έχει μείνει. Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα εκτενές πρόγραμμα εμβολιασμού των παιδιών το οποίο είναι ακόμα σε καλό επίπεδο. Χρειάζεται όμως εγρήγορση γιατί όπως και με τις εξετάσεις πρόληψης ο κίνδυνος κατάργησης της παροχής των εμβολίων είναι ορατός στα πλαίσια της ιδιωτικοποίησης της υγείας. Σημαντικό να αναδείξουμε και να

6 πολεμήσουμε και εδώ μια καινούρια μόδα που θέλει γονείς να μην εμβολιάζουν τα παιδιά τους. Πάλι εδώ κυριαρχεί μια αναχρονιστική και αντιεπιστημονική αντίληψη που τα κίνητρά της είναι θολά. Ψυχική Υγεία Είναι αυτονόητο να πούμε ότι ο καπιταλιστικός τρόπος ανάπτυξης και οι καπιταλιστικές κρίσεις βλάπτουν την ψυχική υγεία. Ελπίζω πως έκανα σαφές πως οι όποιες αδυναμίες-ελλείψεις στο σύστημα υγείας δεν οφείλονται στην επιστημονική ανεπάρκεια. Αλλά οφείλονται στο καπιταλισμό και στην εμπορευματοποίηση της υγείας. Κλείνοντας θα ήθελα να σας αφήσω με μερικούς στίχους του Θεσσαλού Γιάννη Νεγρεπόντη. Στη θεραπεία παράλληλα θα πρέπει να κοιτάξεις απ την αιτία ριζικά τον κόσμο ν απαλλάξεις Και το κακό στη ρίζα του αν το αντιμετωπίσεις πολιτικοοικονομικά θα πρέπει να χτυπήσεις Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας και ελπίζω να μην σας κούρασα.